Interview met Thierry Baudet
Interview met Jaap Jongbloed
Docent in Bedrijf: Solange Daenen
JiBulletin Faculteitsblad, nummer 3 / Lente 2014
Macht
Link up. Vind je het een spannende uitdaging om hechte relaties op te bouwen met gerenommeerde, internationale cliënten? Wil je de grenzen van je praktijkgebied verleggen naar een breed spectrum van sectoren? Heb je het talent, inzicht én de energie om de meest complexe transacties succesvol af te ronden? Link dan met Linklaters! Wij zijn een wereldwijd, toonaangevend kantoor met advocaten, notarissen en fiscalisten. We zijn altijd op zoek naar jong toptalent. Dus als jij carrière wilt maken in een open en toegankelijke omgeving, waarin pragmatisme en vernieuwend denken centraal staan, bekijk dan onze stagemogelijkheden en vacatures op www.linklatersgraduates.nl
voorwoord Colofon JiBulletin 23e jaargang • Nummer 3, Lente 2014 JiBulletin is een uitgave van Stichting Jurist in Bedrijf. De Stichting Jurist in Bedrijf heeft tot doel aanstaande juristen te informeren over hun beroepsmogelijkheden, in de ruimste zin des woords. Redactie: Daniëlle Kemper Cederic Ubachs Inge Hensen Kirsy Corten Cindy van den Hooff Evelien Linders
Lay out & druk: Compact Drukwerken NV Lanaken, België
Informatie & kopij: Jurist in Bedrijf UM/ Faculteit der Rechtsgeleerdheid Postbus 616 6200 MD Maastricht Tel: 043-3883106 Fax: 043-3260568
[email protected] www.juristinbedrijf.nl Contactgegevens: Faculteit der Rechtsgeleerdheid Op werkdagen tussen 10:00 en 12:00 Tel.: 043-3883106 Email:
[email protected] www.juristinbedrijf.nl College van advies: Houthoff Buruma Stibbe Van Doorne De Brauw Met dank aan: Jaap Jongbloed Solange Daenen Stijn Vreeswijk Silvie Joosten Danny Mekic' Philip van der Eijk Sofie Nijhuis Elvira Besselink Sanne Snel Arthur Vervoort Thierry Baudet Mr. Ernst Loendersloot Claire (Kalliopi) Tsigka Prof. Mols
Macht… Waarde lezer, Edmund Burke, een Engelse filosoof uit de 18de eeuw, schreef ooit:: “the greater the power, the more dangerous the abuse”. Macht leidt altijd tot conflicten en de onderwerpen macht en conflict zijn dusdanig met elkaar verbonden dat je ze niet los van elkaar kunt zien. Robert Dahl, een Amerikaanse politieke wetenschapper uit de 20ste eeuw, verwoordde macht als volgt: “A heeft macht over B voor zover hij B iets kan laten doen dat B anders niet zou doen. Iemand kan alleen macht hebben over een ander indien hij de ander iets ‘te bieden’ heeft waar die ander behoefte aan heeft. Indien persoon A geen enkele behoefte van persoon B kan bevredigen, kan A geen macht over B uitoefenen.” Als je de Russische president Vladimir Poetin zou moeten omschrijven, dan zal uiteraard het woord “Macht” bij je opkomen. Het Amerikaanse zakenblad Forbes meldde eind 2013 dat Vladimir Poetin de machtigste man op aarde is. In 2012 was dit nog de president van de Verenigde Staten, Barack Obama. Poetin wordt de laatste tijd aangeduid als “machtspoliticus” en is volgens de Engelse journalist Luke Harding de baas van een maffia-staat. De macht van Poetin is gebaseerd op olie en gas. Volgens Thomas Friedman, Amerikaanse journalist en schrijver, moet West-Europa laten zien hoe sterk ze zelf zijn door minder afhankelijk te worden van Russisch gas en olie. Poetin werd op 7 oktober 1952 geboren in de Russische stad Leningrad (SintPetersburg). Zijn vader was werkzaam in de Russische marine en geheime dienst onder Stalin. In 1975 is hij afgestudeerd aan de Universiteit van Leningrad en is gaan werken bij de KGB. Daarna werd hij in 1998 het hoofd van de FSB en een jaar later werd hij premier onder Jeltsin en in 2000 werd Poetin zelf president. In Rusland heerst er een politiek stelsel dat inhoudt dat een president niet langer dan tweemaal 6 jaar achter elkaar mag regeren als president. Daardoor moest Poetin aftreden en werd premier en kwam een andere president, Dmitri Medvedev in 2008 aan de macht. Hoewel de president volgens het Russische systeem officieel hoger staat dan de premier staat, leek Poetin in de praktijk nog altijd de werkelijke leider van Rusland. In 2012 nam Poetin de functie president weer over en werd Medvedev premier. Kortom, dit duo heeft in Rusland de touwtjes in handen. Europa ziet praten en overleggen als ultiem middel, maar helaas blijkt geweld, dreiging, omkoping en macht tot op de dag van vandaag in overvloed aanwezig te zijn. Machthebbers als Poetin laten zich niet snel bang maken en houden zich nog steeds vast aan het oog om oog en tand om tand principe. Poetin heeft de afgelopen jaren zijn krijgsmacht drastisch gemoderniseerd. Wij hebben vooral drastisch bezuinigd op Europese krijgsmachten. Was dit achteraf, na de crisis op de Krim, wel zo’n verstandig idee? Veel leesplezier, Daniëlle Kemper Voorzitter Bulletincommissie Jurist in Bedrijf
Oplage: 1100 exemplaren Volgende verschijningsdatum: Zomer 2014 Alle druk- en spelfouten voorbehouden © Stichting Jurist in Bedrijf 2013-2014
Jurist in Bedrijf
3
de rechter
Adverteerdersindex
4
Linklaters 2 Houthoff Buruma 6 Jurist in Bedrijf 12 Allen & Overy 32 Dirkzwager 38
Stibbe 52 Loyens & Loeff 56 Compact Drukwerken 64 Norton Rose Fulbright 67 VanDoorne 68
Inhoud 3
Voorwoord door Daniëlle Kemper
4
De Rechter
7
De positie van de rechterlijke macht in het Nederlandse staatsbestel
10
Interview met Jaap Jongbloed
14
Google is watching you
17
Docent in bedrijf: Solange Daenen
20
Vrouwen aan de top
23
Een kijkje op de Bedrijven- en Instellingendag
26
Hoeveel macht heeft het Europees Parlement binnen de Europese Unie?
29
Interview met Danny Mekic'
34
Kantoorspecial: Houthoff Buruma
36
Jurist in Bedrijf: Elvira Besselink
40
Een greep uit de week van Student-stagiaire Sanne Snel
42
Oprecht opmerkelijk
44
Groeten uit… Malta!
46
Stelling: Er moet meer macht naar Brussel om de Europese Unie (EU) te redden
10
20
29
44
48 Studieverenigingen 53
What’s going on Programme Committee European Law School 2013-2014
54
Interview met Thierry Baudet
57
Column Mr. Ernst Loendersloot
58
Law exchange students in Maastricht
60
Sepp Blatter, the Godfather of the FIFA
62
Loverboys, troubles in paradise
60
65 Agenda 66
Column Prof. mr. G.P.M.F. Mols
5
artikel
De positie van de rechterlijke macht in het Nederlandse staatsbestel Iedere rechtenstudent is bekend met de driemachtenleer, oftewel de trias politica. Dit idee van staatsinrichting is ontwikkeld door de Frans jurist en filosoof Charles de Montesquieu. In Nederland ligt de wetgevende macht bij de Staten-Generaal en de regering. De regering is belast met de uitvoerende macht en de rechterlijke macht ligt bij de rechters. In theorie bestaat er geen hiërarchie tussen deze machten, bezitten zij verschillende bevoegdheden en dienen zij verschillende taken uit te voeren. De machten moeten elkaar als het ware in evenwicht houden, waardoor er een systeem van checks and balances ontstaat. In dit artikel zal ik me gaan focussen op geschiedenis van de rechterlijke macht in Nederland, de eisen van onafhankelijkheid en onpartijdigheid van rechters en de positie van de rechterlijke macht in Nederland ten opzichte van de andere twee machten. Ten slotte zal ik een recent onderzoek onder rechters bespreken.
Door: Kirsy Corten De oorsprong van de “professionele” rechterlijke macht in Nederland ligt in de ogen van velen in het jaar 1811. Na de inlijving van Nederland bij het keizerrijk van Napoleon, werd er een rechterlijke organisatie naar Frans model ingevoerd. Sindsdien is er sprake van een piramidevormige organisatie, terwijl de rechtspraak in Nederland voorheen uit allemaal verschillende gerechten bestond. De wetgeving was erg verbrokkeld, deze verschilde niet alleen per regio, maar ook per stad. Niet veel later, in het jaar 1813, werd Nederland weer bevrijd. Toch bleef zowel de Franse wet als het rechtssysteem gehandhaafd. De rechterlijke macht beslecht conflicten door toepassing en uitleg van de wet. Daarnaast spreekt een rechter ook een oordeel uit als iemand verdacht wordt van het plegen van een strafbaar feit. Rechters dienen zowel onafhankelijk als onpartijdig te zijn. Wat betreft de onafhankelijkheid kan er een onderscheid gemaakt worden tussen de onafhankelijkheid van een rechter als individu enerzijds en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht als geheel anderzijds. Wat betreft de onafhankelijkheid van de individuele rechter kan er vervolgens een onderscheid gemaakt worden tussen de persoonlijke (rechts-
positionele) en zakelijke (functionele) onafhankelijkheid. Onafhankelijkheid Er zijn een aantal waarborgen om de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht te bewerkstelligen. Ingevolge artikel 117 van de Grondwet wordt een rechter voor het leven benoemd. Vervolgens vloeit uit artikel 46 sub a van de Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren (Wrra) dat het rechterlijk “leven” in elk geval eindigt op het moment dat een rechter de leeftijd van 70 jaar bereikt. Toch kan deze periode al eerder eindigen. Zo kan een rechter zelf zijn ontslag aanbieden of ontslagen worden. Er zijn echter maar enkele gevallen waarin een rechter kan worden ontslagen of kan worden geschorst. Volgens artikel 111 van de Wrra dient de procureur-generaal een vordering tot ontslag of schorsing van de desbetreffende rechter in te dienen bij de Hoge Raad. De vierde kamer van de Hoge Raad zal vervolgens over deze vordering beslissen. Deze kamer wordt gevormd door leden uit de andere drie kamers (te weten de civiele kamer, de strafkamer en de belastingkamer). In hoofdstuk 6A van de Wrra zijn de redenen voor een schorsing of het ontslag van een rechter limitatief opgesomd. Hierbij moet wat betreft het ont-
Jurist in Bedrijf
slag onder andere gedacht worden aan langdurige arbeidsongeschiktheid, de onherroepelijke veroordeling voor een misdrijf, ongeschiktheid voor het ambt, verlies van het Nederlanderschap, ondercuratelestelling, schuldsanering, surseance van betaling of faillissement. De mogelijke gronden voor het ontslag van een rechter kunnen dus in twee categorieën worden verdeeld. De eerste categorie is dat een rechter zich gedraagt op een wijze die niet is te verenigen met (de uitoefening) van het rechterlijke ambt. De andere categorie is het (al dan niet door ziekte) ongeschikt zijn voor het ambt van rechter. In de praktijk komt het niet vaak voor dat een rechter wordt ontslagen. Dit heeft er mede mee te maken dat er vrijwel nooit sprake is van een van de gronden genoemd in het reeds eerder genoemde hoofdstuk 6A van de Wrra. Een andere reden waarom er weinig van dit soort zaken aanhangig wordt gemaakt, is dat rechters in dusdanige gevallen vaak al zelf de consequenties van hun gedrag inzien en er daarom voor kiezen om zelf ontslag te nemen. Daarnaast is er naast ontslag dus ook in sommige gevallen een schorsing of een disciplinaire maatregel in de vorm van een schriftelijke waarschuwing mogelijk. Ten slotte dient nog opgemerkt te worden dat het voor rechterlijke ambtenaren, in het
7
artikel geval van een ongeschiktheidsontslag in beginsel vereist is dat de betrokken rechter tijdig met zijn tekortkomingen is geconfronteerd en in de gelegenheid is gesteld om zijn functioneren te verbeteren. Indien het nodig is moet hem daarbij begeleiding worden geboden. Dit heeft de Centrale Raad van Beroep in 2006 besloten. Geconcludeerd kan in elk geval worden dat een rechter niet ontslagen kan worden vanwege het doen van een onjuiste of een maatschappelijk of politiek onwenselijke uitspraak. De rechterlijke onafhankelijkheid noopt tot uitsluiting van elke vorm van aansprakelijkheid of verantwoordelijkheid. Dit blijkt onder andere uit bovengenoemde artikelen in de Nederlandse wet, maar ook uit internationale verdragen. Artikel 6 van het Europese Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens (EVRM) eist onder meer dat berechting geschiedt door ‘een onafhankelijk en onpartijdig gerecht’. Uit het arrest Yakıs v. Turkey van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (2001) volgt dat voor de beantwoording van de vraag of een gerecht kan worden aangemerkt als onafhankelijk in de zin van artikel 6 EVRM acht geslagen moet worden op de wijze van benoeming van de leden van het gerecht, de benoemingstermijn van deze leden, het bestaan van garanties tegen druk van buitenaf en de afwezigheid van de schijn van afhankelijkheid van het gerecht. Ook de Verenigde Naties hebben een richtlijn opgesteld welke specifieke regels bevat over zowel het ontslag als de onafhankelijkheid van rechters. Deze richtlijn draagt de naam ‘Basic Principles on the Independence of the Judiciary’. In de aanbeveling “On the independence, efficiency and role of judges” heeft het Comité van ministers van de Raad van Europa zijn vrijwel dezelfde regels opgenomen. Onpartijdigheid Om de onpartijdigheid van de rechter te kunnen waarborgen is er onder andere een Leidraad met aanbevelingen opgesteld. Aangezien het geen “harde” regels zijn, is het doel van deze leidraad met name het vergroten van het be-
8
wustzijn van eventuele penibele situatie met betrekking tot de rechterlijke onpartijdigheid. Zo moet een rechter ervoor zorgen dat hij geen zaken behandelt waarbij gezins- of familieleden of kennissen zijn betrokken als procespartij. Om belangenverstrengeling en partijdigheid van rechters tegen te gaan bestaan er nevenfunctieregisters. In beginsel is het toegestaan dat rechterlijke ambtenaren nevenfuncties bekleden. Door velen wordt dit zelfs als maatschappelijk wenselijk gezien, onder andere vanwege de zogeheten “ivoren toren” waarin sommige rechters lijken te zitten. Deze nevenfuncties mogen echter niet schadelijk zijn voor het vervullen van hun
Sinds het “Wilders-proces” is het aantal wrakingsverzoeken sterk toegenomen.
taak als rechter. Dit geldt ook voor de (neven-)functies van (ex-)echtgenoten, (ex-)partners of nauwe verwanten van rechters. Ook mag een rechter geen zaken behandelen waar hij ooit in een eerdere functie bij betrokken was. Indien een procespartij twijfelt aan de onpartijdigheid van een rechter kan de rechter gewraakt worden. Sinds het “Wilders-proces” is het aantal wrakingsverzoeken sterk toegenomen. Het verzoek tot wraking kan zowel mondeling ter terechtzitting of schriftelijk voor of na de zitting worden gedaan door (de advocaat van) een van de partijen. Indien een rechter zich bij het verzoek neerlegt zal de desbetreffende rechter zich door een andere rechter laten vervangen. Als een rechter van mening is dat hij onpartijdig is zal de zitting geschorst worden en zal het wrakingsverzoek worden beoordeeld door de wrakingskamer. Deze kamer bestaat uit drie rechters, welke veel ervaring hebben en werken bij dezelfde rechtbank als de gewraakte rechter. Na de zitting, waarin zowel de gewraakte rechter als de wrakende partij hun standpunten kunnen belichten, zal de wrakingska-
Jurist in Bedrijf
mer binnen twee weken een uitspraak doen. Tegen deze uitspraak is geen hoger beroep mogelijk. Verhouding andere machten In beginsel staat de rechterlijke macht dus onafhankelijk van de uitvoerende en wetgevende macht. Wel dient te worden opgemerkt dat de inrichting van de rechterlijke organisatie valt onder de bevoegdheden van de wetgevende macht. Verder bepalen de ministers en het parlement welke financiële middelen er aan de rechterlijke macht toekomen en kunnen zij voorwaarden stellen aan een doelmatige besteding van deze middelen. Ook is de wetgevende macht bevoegd om regels te stellen met betrekking tot de werkwijze van de gerechten. Verder worden rechters door middel van een Koninklijk Besluit benoemd. Indien er bij een gerecht een vacature is voor een nieuwe rechter, zal het bestuur van dat gerecht een lijst opstellen waarmee zij personen aanbevelen (artikel 1 e lid 1 Wrra). Deze lijst met aanbevelingen wordt door tussenkomst van de Raad voor de rechtspraak aangeboden aan de regering. De regering slaat zodanig acht op de lijst als zij dienstig oordeelt en benoemt vervolgens bij koninklijk besluit een rechter bij de rechtbank waar hij werkzaam zal zijn (artikel 117 lid 1 Grondwet juncto 40 Wrra). In de doctrine achten enkelen deze wijze van benoeming in strijd met de rechterlijke onafhankelijkheid. Zij zijn van oordeel dat ook de benoeming van rechters een interne aangelegenheid van de rechterlijke organisatie zou moeten zijn. Anderen zijn daarentegen van oordeel dat door deze wijze van benoeming er een zekere democratische legitimatie wordt gerealiseerd. Daarnaast zien zij het ook als een vorm van checks and balances ten opzichte van de rechterlijke macht. Controle Hoewel een rechter zowel onafhankelijk als onpartijdig dient te zijn en er een scheiding is van de drie machten, kan een uitspraak van een rechter toch als het ware “gecontroleerd” worden. Deze controle neemt verschillende vormen aan. Inhoudelijke controle kan
artikel plaatsvinden door de instelling van het rechtsmiddel van hoger beroep of cassatie (artikel 118 lid 2 Grondwet), waarbij de uitspraak ter beoordeling en vernietiging wordt voorgelegd aan een hogere rechter. In bepaalde gevallen kan dit ook een internationale rechter zijn. Zowel feitelijke als juridische onjuistheden in de uitspraak van een lagere rechter kunnen door dit rechtsmiddelenstelsel dus ongedaan gemaakt worden. Er bestaat ook een mogelijkheid tot cassatie in het belang der wet. De procureur-generaal bij de Hoge Raad is bevoegd om een dusdanige vordering in te stellen. Hij doet dit meestal niet geheel op eigen initiatief, maar op grond van een verzoek van bijvoorbeeld het openbaar ministerie, andere gerechten, overheidsinstellingen, advocaten, bedrijven of individuele burgers. Doel van de vordering is het bevorderen van zowel de Nederlandse rechtsontwikkeling als de rechtseenheid. Cassatie in het belang der wet kan pas worden ingesteld op het moment dat er voor de procespartijen geen gewoon rechtsmiddel meer open staat. Deze vorm van cassatie heeft geen rechtsgevolgen voor de partijen, deze blijven gebonden bij de eerdere uitspraak.
Er zijn echter nog veel meer controlemechanismen. Denk hierbij aan de openbaarheid van zittingen, waarop slechts in uitzonderlijke gevallen een uitzondering wordt gemaakt. Daarnaast zijn ook de uitspraken openbaar en worden deze gepubliceerd. Verder bestaat er ook een extern klachtrecht voor de gedragingen van rechters. De Hoge Raad is ingevolge artikel 13A wet Rechterlijke Organisatie ook de aangewezen externe instantie om te oordelen over klachten over gedragingen van rechterlijke ambtenaren. De klacht van de burger moet betrekking hebben op een gedraging van of bejegening door de rechterlijk ambtenaar in de uitoefening van zijn functie. Het doel van het externe klachtrecht is dus niet om partijen hun ongenoegen over een rechterlijke uitspraak aan de kaak te laten stellen. Enquête Vrij Nederland Eind 2013 publiceerde opinieblad Vrij Nederland in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor de Rechtspraak opnieuw de vijfjaarlijks enquête onder rechters en officieren van justitie. Ik zal alleen de voor de dit artikel relevante uitkomsten kort bespreken. Zo had 69,8% van de ondervraagde rechters
Jurist in Bedrijf
een nevenfunctie. De meesten achtten dit echter niet nodig om voeling met de maatschappij te hebben (88,2%). Wel dacht 70,8% van de rechters dat het mogelijk zou kunnen zijn dat deze nevenfunctie invloed heeft op zijn/haar functioneren in een concrete zaak. Een rechter is namelijk ook maar een mens. 21,6% was echter van mening dat het volstrekt uitgesloten is dat het hebben van een nevenfunctie invloed kan hebben. Het hebben van een politieke nevenfunctie wordt door meer dan 80% van de rechters echter wel (in sommige gevallen) als bezwaarlijk gezien. Ook is het merendeel van de rechters (71%) achteraf wel eens ontevreden geweest over een eigen vonnis. Wat betreft de toename van wrakingsverzoeken is 51,5% van de rechters van mening dat de verdediging dit slechts doet om zand in de machinerij te gooien. Wat betreft het geloof in de rechtsstaat en de trias politica is het geloof van 57,9% van de rechters hierin goed en van 20,7% van de rechters is het geloof hierin slecht.
9
interview
Jaap Jongbloed Presentator van o.a. Vermist en Het Mooiste Meisje van de Klas
Jaap Jongbloed is vooral bekend van het programma Vermist, dat hij al 18 jaar presenteert. Maar wat vele mensen niet weten, is dat hij een meester in de rechten is en dat hij eigenlijk per toeval in de tv-wereld terecht is gekomen. Daarnaast heeft hij de Stichting Missing opgericht, voor noodgevallen in vermissingszaken, en presenteert hij Het Mooiste Meisje van de Klas. Een veelzijdige man dus, die Jaap. Hoe zijn carrière is verlopen en of hij nog wat aan zijn rechtenstudie heeft gehad, lees je in dit interview.
Door: Evelien Linders en Cindy van den Hooff Kunt u uzelf even voorstellen? Ik ben Jaap Jongbloed en ik ben geboren in Den Haag. Ik ben echter op zeer veel verschillende plekken opgegroeid. Van mijn derde tot mijn zesde jaar heb ik bijvoorbeeld in Nieuw-Guinea doorgebracht vanwege het werk van mijn vader. Mijn vader was werkzaam bij Shell als licentie jurist. Uiteindelijk ben ik via omzwervingen terecht gekomen in Den Helder. In Den Helder heb ik mijn middelbare school gedaan. Hierna ben ik gaan studeren en op kamers gegaan in Amsterdam. Eerst zat ik bij een verre kennis, een dame van middelbare leeftijd, maar hier was ik doodongelukkig. Na een half jaartje ben ik op Uilenstede in Amstelveen gaan wonen. Dit is een vreselijke omgeving om te zien, grijs en grauw, maar het is geweldig gezellig daar. Hier begon het echte genieten. U heeft rechten gestudeerd. Waar heeft u dit gedaan en welke Master heeft u daaropvolgend gevolgd? Toen ik studeerde had je een kandidaat fase en een doctoraal fase, elke fase
10
duurde twee jaar. Eigenlijk ben ik Nederlands Recht gaan studeren omdat ik totaal niet wist wat ik wilde gaan doen. In de kan-didaat fase had je de mogelijkheid om veel verschillende keuzevakken te lopen dus heb ik in die tijd een heel breed pakket aan vakken gedaan. Je kon bijvoorbeeld een keuzevak doen in de Sociale advocatuur. Dit vak vond ik heel erg leuk. Dit vak was heel praktisch, omdat je met een advocaat in een bepaalde wijk spreekuren mocht doen. Hier kwamen de mensen naar jou toe om advies te vragen over onderwerpen binnen het arbeidsrecht en het sociaalzekerheidsrecht. Ik vond dit heel erg leuk, maar ik bedacht me ook wel dat ik niet zeker wist of ik wel de advocatuur in wilde gaan. Verder heb ik een keuzevak gedaan in het internationaal recht. Echter, het leukste was dat ik mijn afstudeerscriptie samen met twee anderen mocht doen in de vorm van een internationaal pleitconcours. Dit was in het Vredespaleis in Den Haag. Hierbij werd je een ingewikkelde casus voorgelegd waar we dan uiteindelijk allemaal ons verhaal over moesten doen. Daarnaast heb ik ook nog een vak over Industrieel eigendom gevolgd. Het grappige aan de keuze
Jurist in Bedrijf
voor deze vakken, is dat ik nu eigenlijk vooral bezig ben in het Strafrechtgebied. Wat voor student was u? Heeft u meegedaan aan nevenactiviteiten buiten uw studie? Ik was absoluut geen nerd qua studeren, maar dit hing een beetje samen met het feit dat ik niet precies wist wat ik wilde doen. Echter was ik wel iemand die mijn studie wel redelijk snel en op tijd wilde afronden. Ik was vooral in die tijd heel erg veel aan het sporten. Sporten hield mij redelijk goed in toom, want ik heb in die tijd wel veel genoten van het stappen in Amsterdam U bent beland in de journalistiek. Hoe bent u hier terechtgekomen? Dit is een beetje een omweg geweest. Ik was klaar en wist nog niet wat ik precies wilde doen. Het was niet dat ik niks leuk vond, want ik vond juist heel veel dingen leuk. Toen ik klaar was wilde ik dan ook niet stilzitten. Ik kon toen vrijwel direct een baan voor 9 maanden krijgen als bedrijfsjurist bij een bank. In deze 9 maanden ben ik een beetje gaan zoeken wat ik leuk zou vinden om na het werk bij de bank te gaan doen. In deze periode heb
interview ik zelfs nog even gedacht om aan de slag te gaan als diplomaat, maar dit is het uiteindelijk toch niet geworden. Ik werkte toen nog steeds bij die bank en met een vriend zag ik een advertentie staan over een actualiteitenrubriek bij de Tros, Tros Aktua genaamd. Wij waren nogal linkse studenten, maar deze rubriek was juist een meer rechtse rubriek op de televisie. Toen dachten wij: 'weet je wat, we gaan hier voor de gein voor solliciteren'. We hadden hierbij afgesproken dat degene wie het verste zou komen een kratje bier zou winnen. We hadden echter allebei geen journalistieke ervaring. Toch ben ik toen uitgenodigd voor een gesprek en mijn vriend niet. Ik ben als brutale student naar dat gesprek toe gegaan en ben heel kritisch geweest over de rubriek, maar ik werd toch aangenomen. Ik ben het toen een half jaartje gaan proberen en uiteindelijk duurt dit nu al 34 jaar voort. Heeft u ooit spijt gehad dat u niks meer met Rechten heeft gedaan of is dit nog een ambitie voor in de toekomst? Nee absoluut niet. Mijn rechten kennis is echter wel altijd handig om te gebruiken. Bij veel zaken heb ik toch een bepaalde manier van denken ontwikkeld doordat ik rechten heb gestudeerd. Als ik naar de mensen om mij heen kijk, die wel in rechten door zijn gegaan, en daarna kijk naar wat ik zelf doe, dan heb ik eigenlijk absoluut geen spijt. Wat bijvoorbeeld heel leuk is: een jaargenoot van mijn studie is nu de burgemeester van Amsterdam. Toen ik hem laatst tegen kwam zeiden we tegen elkaar, 'je kan echt op de raarste plekken terecht komen als je Rechten hebt gestudeerd', en dit is mijn ogen zeker de waarheid. U bent één van de grote gezichten van de TROS. U bent vooral bekend van het programma Vermist waar u als sinds 1996 actief mee bezig bent. Wat maakt dit programma zo speciaal voor u? Op een gegeven moment ben ik Jongbloed en Joosten gaan doen, maar dit hield na een tijdje op. Hierna ben ik begonnen met het eerste onafhankelijke misdaadprogramma, Crime Time. Het feit dat ik basiskennis had van strafrecht uit mijn kandidaat-fase was hierbij heel nuttig. Ik heb dit programma 6 jaar ge-
daan. Echter werd dit programma voor mij te beperkt. Heel veel criminaliteit gaat over drugs en dit kwam dan ook het meest voor in het programma. Het werd voor mij te eenzijdig. Ik heb toen het stukje 'vermissing' uit dit programma gepakt en ben hiermee toen samen met de redacteur van Crime Time verder gegaan. Dit vond ik veel leuker om te doen, omdat je hierbij ook echt mensen kan helpen. Het lukt natuurlijk niet altijd, maar als het lukt, kun je er toch mensen gelukkiger mee maken. Heeft u een zaak wat u het meest bij is gebleven in de afgelopen jaren? Ja, ik heb wel een aantal zaken die mij zijn bijgebleven. In Nederland zijn er ontzettend veel zaken die gelden als vermissing. Dit zijn vooral meldingen van vermissingen. Maar in 98 procent van deze zaken is deze persoon binnen 24 uur weer terug. De mensen in de overige zaken blijven vaak langere tijd weg.
"Ik heb herkend worden op straat nooit als een nadeel ervaren"
Die zaken zijn schaars, maar met de mensen om deze zaken heen hebben we veel contact. Deze zaken blijven je dus altijd wel bij. Echter was er toen één zaak die ik altijd wel noem. Toen we nog niet zo lang bezig waren met het programma verdwenen Marion en Romy van Buuren. Deze zaak speelde in 1997. Marion was 19 en zij had een kind van bijna 1. Er was altijd de verdenking dat haar ex, een Turkse crimineel, er iets mee te maken had. Hij zei echter altijd dat dit niet zo was en werd vervolgens ziek en ging vrij snel daarna dood. De ouders van Marion dachten dat het nooit meer opgelost zou worden, maar we zijn er toch altijd aandacht aan blijven besteden. Na vijf jaar stond opeens de broer van de overleden ex voor Marions deur. Hij kon het niet langer verborgen houden en vertelde dat hij er bij was toen Marion en Romy werden vermoord. Ze zouden begraven liggen in de duinen tussen Egmond en Bergen. Uiteindelijk zijn Marion en Romy
Jurist in Bedrijf
hier gevonden. Met de familie hebben we nu nog steeds contact. Wat heeft u er toe bewogen om ‘Stichting Missing’ op te richten? Deze stichting is maar heel klein en heeft als functie om mensen te helpen die geen al te dure hulp nodig hebben bij de vermissing van hun dierbare. Het is vooral een potje met geld voor noodgevallen die niet uit de pot van belastinggeld kunnen worden betaald. Daarnaast wordt er ook uit deze stichting geld uitgekeerd als beloning voor de gouden tip in een zaak die in de vergetelheid dreigt te raken. Deze beloning geldt echter maar voor drie maanden en hebben we nog nooit uit kunnen keren. Het thema van ons blad is deze editie ‘Macht’. Wat associeert u met het woord macht? Ik denk bij macht in eerste instantie aan de macht van ouders over hun kinderen, omdat dit een soort macht is waar wij bij Vermist vaak mee te maken krijgen. Deze macht wordt vaak misbruikt, zoals in juridische zin de ouderlijke macht. Het komt vaak voor dat bij een scheiding de rechter bepaalt dat het kind wordt toegewezen aan één van de ouders met een omgangsregeling voor de andere ouder. Vervolgens legt de ouder met de omgangsregeling zich daar niet bij neer en ontvoert het kind naar het buitenland. Dat is iets waar wij heel vaak mee te maken krijgen. Daarnaast heb je ook wel eens dat ouders niet capabel zijn als ouders, omdat ze alcoholist zijn of gewelddadig. Kind en ouders raken elkaar dan uit het oog. Vaak wordt ons dan jaren later gevraagd om ouders en kind weer te herenigen. Dit soort problemen binnen een gezin komen veel vaker voor dan je denkt. Kunt u spreken van macht op het gebied van de tv wereld waarin u werkt? Vindt u dat macht ook hier in zekere zin voorkomt, en zo ja hoe ziet u dat dan terugkomen? Ja, natuurlijk is het zo dat in Hilversum bepaalde mensen meer macht hebben dan andere. Wat wij merken is dat er binnen de publieke omroep steeds meer macht naar de NPO gaat, de overkoepelende organisatie. Dit is soms goed om-
11
interview dat er een soort van overzicht is over het geheel en het structuur biedt, maar het werkt soms ook heel beperkend. Vroeger legden we een programma idee voor aan onze programmaleiding, terwijl nu een netmanager bepaalt of een programma er komt of niet. In die zin is de macht een beetje verlegd en dit heeft goede en minder goede kanten. Als je nog een stapje verder gaat, ligt de uiteindelijke macht, aangezien de publieke omroep voor een deel uit belasting-geld wordt betaald, bij het parlement. Die mensen zijn vaak niet heel goed op de hoogte over wat nou het meest aantrekkelijke is voor de publieke omroep.
eens per ongeluk tegen een afgekickte alcoholist die voor het eerst zijn dochter weer zag gezegd: “nu is het wel tijd voor een borrel om bij te komen!” Maar gelukkig heeft die man mij gered door te zeggen: “mag het ook een kopje koffie zijn?!”
Wat wilt u nog bereiken in uw carrière? Ik zou niet zozeer een ander programma willen presenteren. Vermist is heel waardevol voor mij en dat wil ik graag blijven doen. Maar ik zou wel graag iets willen doen op het internet. Ik loop al een tijd met ideetjes rond om een platform te beginnen op internet. Maar qua televisie zijn er niet echt dingen die ik nog zou willen doen. Media concept ontwikkeling vind ik wel heel leuk en daar zou ik wel meer mee willen doen. Ik vind het ook heel leuk dat Het Mooiste Meisje van de Klas erbij is gekomen om te presenteren, en ik doe ook wel eens andere dingetjes zoals invallen bij Een Vandaag.
Wanneer wist u dat u de journalistiek in wilde? Heeft u dit altijd al geweten (bijbaantjes in de journalistiek?) of wilde u tijdens uw studie bijvoorbeeld advocaat worden? Nee, dat is puur toeval. Ik heb eigenlijk nergens bijbaantjes gehad het is gewoon puur toeval geweest. Het heeft me wel altijd geïnteresseerd. Het leek me wel altijd leuk om een niet-theoretische baan te hebben. Ik vind dat ik een leukere baan heb dan mijn vrienden van de studie. Hoe ziet een normale werkdag eruit? Dat is heel verschillend. Ik heb eigenlijk geen normale werkdag, want ik doe veel verschillende dingen. Maar in een week dat ik Vermist doe, ben ik vrijwel elke dag op het kantoor. De redactie doet veel inhoudelijk werk en focust op de onderwerpen zelf, en ik bemoei me vooral met dingen als het programmaschema, productie, het financiële gedeelte en publiciteit van het programma. Vermist is een live-programma. Gaat er wel eens wat helemaal mis? En hoe gaat u daar dan mee om? In het begin ben je daar zenuwachtig over, maar nu ben ik dat niet meer. Als ik zelf televisie zit te kijken en er gaat iets mis dan denk ik alleen maar wat grappig en hoe gaan ze dat oplossen. Het is dus helemaal niet erg als er iets misgaat, maar er gaat zeker wel eens iets mis bij Vermist. Het is natuurlijk nogal een gevoelig programma dus dat kan nog wel eens vervelend zijn. Ik heb bijvoorbeeld
Wat zijn de nadelen van het vak (herkend worden op straat bijvoorbeeld)? Ik heb herkend worden op straat nooit als een nadeel ervaren. Er is een fotograaf van een roddelblad die nogal eens vervelend kan zijn, maar voor de rest gaat de samenwerking met fotografen eigenlijk best goed. De reacties van de mensen op straat zijn vaak alleen maar heel aardig. Verder houd ik geen rekening met mijn kleren of iets dergelijks, ik loop net zo makkelijk in mijn sportkleren. Ik ben bijvoorbeeld wel eens gefotografeerd in een wijde sportbroek en T-shirt, waardoor de roddelbladen dachten dat ik ontzettend was afgevallen.
Een ander bekend programma waarvan onze lezers u kunnen kennen is ‘Het Mooiste Meisje van de Klas.’ Dit is een heel ander soort programma dan Vermist. Heeft u hier bewust voor gekozen? Nee, hier heb ik niet bewust voor gekozen, maar het is toevallig op mijn pad gekomen. Het Mooiste Meisje van de Klas wordt door een andere producent gemaakt en die kwam dat hier aanbieden. Ik vond het een leuk idee en toen zijn we aan de slag gegaan. Het leuke aan het programma vind ik dat het altijd heel persoonlijke levensverhalen zijn. In die zin zijn er wel overeenkomsten met Vermist. Ook vind ik het mooi dat je er tijdens een gesprek met zo’n vrouw achter komt dat hun levensverloop ook niet altijd perfect is geweest. Er zijn altijd wel hobbels in hun leven geweest die ze hebben moeten overwinnen.
Jurist in Bedrijf
Heeft u nog tips voor studenten? Geniet van je studentenleven, dat als eerste tip natuurlijk! En verder, kijk goed om je heen, bepaal heel goed wat je doelen zijn in het leven en waar je gelukkig van wordt. Kijk daarna hoe dat al dan niet past bij de studie die je doet. Dan kan je best eens uitkomen op een richting die je helemaal niet verwacht en die misschien niets te maken heeft met rechten. Maar het is nooit voor niets geweest, want rechten komt altijd van pas. Bij het lezen van de krant hebben negen van de tien onderwerpen al met recht te maken!
13
artikel
Google is watching you Google, je kunt er niet meer omheen. Iedere rechtenstudent gebruikt de Google zoekmachine wanneer er snel een arrest moet worden opgezocht, Gmail wordt door velen van ons gebruikt als e-mailaccount en wanneer we een woord willen vertalen gebruiken we Google Translate. Tel daar Google Maps bij op als je de weg even niet weet en je begrijpt dat Google gedurende vierentwintig uur al heel wat over haar gebruikers te weten is gekomen. Komend jaar zal dat nog uitbreiden met Google Glass, waarvoor een deel van ons overstag zal gaan. Al deze Google programma’s, apps en gadgets verzamelen informatie over ons als consument. Kostbare informatie wel te verstaan, waar menig marketingstrateeg graag achter wil komen en grote sommen geld voor over heeft. Google ontvangt deze bedragen in ruil voor een kijkje in ons surfgedrag. Kortom, Google heeft macht, een grote hoeveelheid macht. Niet alleen in Europa, maar over de hele wereld. En dat terwijl het nog geen twintig jaar geleden begon als studie-project van twee Stanford studenten. In minder dan twee decennia is wat begon als een kleine online zoekmachine, uitgebreid tot programma’s en apps die we gebruiken voor verschillende toepassingen in ons dagelijks leven.
Door: Cindy van den Hooff Samen met Facebook is Google één van de meest belangrijke spelers geworden op het gebied van reclame en advertenties. Iedereen heeft al door dat wanneer je 's ochtends even snel googelt of de zon schijnt in Spanje, je 's middags aan de rand van je computerscherm een banner met vakantieaanbiedingen in het zonnige zuiden kunt verwachten. Dit is al zoiets vanzelfsprekends geworden, dat er nauwelijks nog van wordt opgekeken. Dat de Google Maps app volgt waar je bent, is
14
ook al iets wat veel mensen redelijk normaal lijken te vinden. We beschouwen het in ieder geval niet als een dusdanige inbreuk op onze privacy, waardoor we de app van onze telefoon zouden verwijderen. Want ja: hoe vind ik anders de weg als ik een dagje naar Amsterdam ga? Maar wist je bijvoorbeeld dat ook de Translate App, die helemaal niks te maken heeft met je locatie, toch voortdurend volgt waar in de wereld je uithangt? Hoe handig veel van de functies die Google ons aanbiedt (zoals het afmaken van onze zoekvraag op basis van eerder zoekgedrag) ook zijn,
Jurist in Bedrijf
moeten we Google gewoon zijn gang laten gaan? Moet er niet een halt worden toegeroepen aan de wijze waarop Google onze privacy schendt en de nationale en Europese regelgeving omzeilt? College Bescherming Persoonsgegevens Bovenstaande vragen leek het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) zichzelf ook te stellen. Afgelopen november bleek dat Jacob Kohnstamm, voorzitter van het CBP, het nodig vond om een onderzoek in te stellen naar hoe Google omgaat met de gegevens van Nederlandse
artikel burgers. Ook VVD-kamerlid Bart de Liefde zei dat ieder bedrijf, of het nu Google is of een eenmansinternetzaak, zich aan de Nederlandse wet moet houden. Maar, een eenmanszaak heeft meestal niet zulke goede bedrijfsjuristen als één van de grootste IT-bedrijven ter wereld. Dus toen bleek dat het combineren van persoonsgegevens door Google, sinds de invoering van de herziene privacyvoorwaarden per 1 maart 2012, in strijd was met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp), ging Google daar meteen tegenin. Volgens een woordvoerder van Google houdt het bedrijf zich gewoon aan de Europese wetgeving op het gebied van privacy. Volgens hem stelt het privacybeleid van Google hen in staat om simpelere en efficiëntere diensten te creëren. Het CBP noemt de manier waarop Google omgaat met privégegevens van gebruikers echter illegaal en wilt Google daarom op het matje roepen. Afgelopen februari heeft het CBP zich verenigd met zes andere privacytoezichthouders om meer kans van slagen te hebben bij het juridisch aanpakken van Google. Dit is vooruitlopend op het Europese beleid betreffende privacygegevens, dat momenteel nog in de ontwerpfase zit. Waarschijnlijk komt de Europese Unie eind 2014 met strengere Europese privacyregels en miljoenenboetes wanneer niet aan deze regels wordt voldaan. Dit is belangrijk, omdat de boetes die er nu gegeven kunnen worden, voor bedrijven zoals Google dusdanig laag zijn dat daar niet echt van wordt opgekeken. In de toekomst wordt de hoogte van de boetes waarschijnlijk gekoppeld aan de totale jaaromzet van een bedrijf. Het beleid van Google Wat doet Google nu precies dat tegen de regels is? In maart 2012 heeft Google er door middel van veranderingen in het privacybeleid voor gezorgd dat het mogelijk werd om informatie, verzameld uit de verschillende diensten die het bedrijf aanbiedt, te combineren. Dus wanneer iemand via de Google zoekmachine naar een nieuwe koffer zoekt, en vervolgens op YouTube (ja, YouTube is ook van Google) reviews van koffers bekijkt, wordt deze informatie gecombineerd en verschijnen er hoogstwaarschijnlijk advertenties van koffers in de banner op je
computer. Daar komt nog bij dat het bedrijf op 11 november 2013 zijn algemene voorwaarden heeft aangepast. Er kwam een toevoeging bij die inhoudt dat Google het recht heeft om zich alle namen, foto’s en commentaren van volwassen gebruikers van Google-diensten toe te eigenen en in te zetten voor advertentiedoeleinden. Deze manier van toe-eigenen staat bekend als het shared endorsement-beleid. Google koppelt de gegevens van gebruikers om ze vervolgens te kunnen benaderen met advertenties en diensten die de persoon achter het computerscherm zouden kunnen aanspreken. Behalve gegevens over het surfgedrag van personen, gebruikt Google ook betaalgegevens van haar gebruikers. Zo wordt ervoor gezorgd dat de zogenaamde shared endorsements op twee miljoen websites in Googles advertentienetwerk verschijnen. Daarnaast worden profielen van gebruikers gebundeld en verkocht aan adverteerders. Google en de Nederlandse wet Na zeven maanden van onderzoek kwam het CBP naar buiten met een rapport waaruit blijkt dat de algemene voorwaarden van Google niet overeenkomen met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Volgens het CBP handelt Google in strijd met meerder artikelen van het Wbp. Zo stelt artikel 8 Wbp dat persoonsgegevens slechts mogen worden verwerkt wanneer de betrokkene ondubbelzinnige toestemming heeft verleend.
"Samen met Facebook is Google één van de meest belangrijke spelers geworden op het gebied van reclame en advertenties"
Daarnaast moet de gegevensverwerking noodzakelijk zijn voor de uitvoering van een overeenkomst waarbij de betrokkene partij is. Volgens het CBP kan Google niet voldoende aantonen of hun manier van het combineren van data beperkt is tot wat strikt noodzakelijk is, en dus handelt het bedrijf in strijd met Artikel 8 Wbp. Verder is het CBP van mening dat Google niet voldoet aan de eisen van de artike-
Jurist in Bedrijf
len 33 en 34 Wbp. Zo stelt het tweede lid van artikel 33 dat de verantwoordelijke zijn identiteit moet mededelen aan de betrokkene, alsmede de doeleinden van de verwerking waarvoor de gegevens zijn bestemd. Het CBP toonde aan dat er onvoldoende informatie aan de gebruiker wordt verstrekt betreffende Googles identiteit als databeheerder. Verder is het onduidelijk waarom Google het nodig acht om deze privégegevens te combineren en op te slaan. Google zelf geeft de voorziening van zijn diensten als reden, maar dat is volgens het CBP dubbelzinnig en te vaag. Al met al stelde het CBP dat Google eigenlijk geen wettig doeleinde heeft om gegevens op deze wijze te verzamelen en dus in strijd met artikel 7 Wbp handelt. Daarnaast handelt Google volgens het CBP in strijd met de Telecommunicatiewet. Volgens het CBP handelt Google in strijd met de Telecommunicatiewet. Artikel 11.7a van deze wet maakt duidelijk dat sprake moet zijn van ondubbelzinnige toestemming voor het bijhouden van surfgedrag door middel van cookies. Hier voldoet Google niet aan, zo stelt het CBP, omdat een acceptatie van de algemene voorwaarden ontoereikend is. Google en Europa Ook in de rest van Europa heeft Google het niet al te makkelijk met de privacyregels. De Franse privacy-toezichthouder CNIL heeft Google een boete van honderdvijftigduizend euro opgelegd voor het overtreden van privacy-regels. Daarnaast moet Google de overtreding op de website plaatsen, waardoor iedereen kan zien dat het bedrijf zich niet aan de wet hield. Google gaat hier natuurlijk niet zomaar mee akkoord en is daarom bezig de mogelijkheden te bekijken voor verdere (juridische) stappen. Ook de Spaanse privacy-toezichthouder beboette Google voor overtredingen van de Spaanse wetgeving betreffende databescherming en verwerking van persoonsgegevens. Volgens de toezichthouder, AEPD, verzamelt en bewerkt Google informatie op ongeoorloofde wijze over zowel geregistreerde als niet-geregistreerde gebruikers. Niet-geregistreerde gebruikers zijn mensen die geen gebruik maken van de diensten van Google, maar toevallig websites bezoeken die Google- tools gebruiken. Op die manier verzamelt Google gege-
15
artikel vens zonder gebruikers daarover te informeren en zonder dat er is voldaan aan een geldige toestemming van de websitebezoekers. Voor de, in totaal drie, gemaakte overtredingen ontving Google een boete van negenhonderdduizend euro. Behalve dat Google niet voldoet aan nationale regelgeving van bepaalde landen, bleek uit onderzoek van de zevenentwintig Europese privacytoezichthouders tezamen dat Googles privacyvoorwaarden ook in strijd zijn met de Europese privacyrichtlijn. Zo is het zonder toestemming combineren van persoonsgegevens voor online marketing- en reclamedoeleinden niet toegestaan volgens de Europese richtlijn. Hoe kan het dan dat Google gewoon door kan gaan met het toe-eigenen en combineren van zulke gegevens? De Europese Commissie lijkt zich vooral te bemoeien met mogelijke oneerlijke concurrentie van het bedrijf. Drie jaar geleden begon de Europese Commissie al met een onderzoek naar de wijze waarop Google zijn eigen diensten zou bevoorde-
len in zoekresultaten van de Google zoekmachine. Inmiddels heeft de Europese Commissie één van de vele door Google ingediende voorstellen om een boete te ontlopen geaccepteerd. Dit betekent dat Google zich de komende vijf jaar verbindt aan concessies, waaronder het beter en expliciet tonen van diensten van rivalen in de eigen zoekresultaten. Echter, betreffende de privacyschending van Google blijft de Europese Commissie angstaanjagend stil.
"Volgens het CBP handelt Google in strijd met de Telecommunicatiewet" Al met al moge het dus duidelijk zijn dat Google zich inderdaad op veel fronten niet aan privacy- regels houdt. Ondanks dat er genoeg instanties zijn die vinden dat dit niet langer mogelijk zou moeten zijn, lijkt dit Google nog lang niet af te schrikken. Googles wil is wet. Dat wordt
nog eens bevestigd met een bericht in de Volkskrant van afgelopen maand waaruit blijkt dat zelfs de universiteitsmail van elf Nederlandse universiteiten wordt gevolgd door Google. Achter de e- mailadressen van studenten van deze universiteiten schuilt eigenlijk @gmail.com, zo blijkt. Behalve dat Google deze mails scant op basis van trefwoorden, kan ook de Amerikaanse inlichtingendienst NSA deze e-mailcommunicatie bekijken. Zij kunnen namelijk een beroep doen op de Patriot Act, waarin staat dat communicatie die op servers van Amerikaanse bedrijven wordt bewaard, toegankelijk moet zijn voor de NSA. De Radboud Universiteit Nijmegen ziet, na de berichtgeving in de Volkskrant, af van het plan om de studentenmail om te zetten naar Google. Deze Universiteit zegt twijfels te hebben over de privacy en veiligheid, en is erg geschrokken van het feit dat Google de mails zal scannen.
"Wanneer je zelf wilt voorkomen dat Google geen informatie over je opslaat, rest er eigenlijk niets anders dan het niet meer gebruiken van Google diensten"
Wanneer je zelf wilt voorkomen dat Google geen informatie over je opslaat, rest er eigenlijk niets anders dan het niet meer gebruiken van Google diensten. Echter, je kunt ook enkele tips van Bits of Freedom opvolgen om ervoor te zorgen dat je de specifiek op jou gerichte advertenties niet meer ziet. Dit kan bijvoorbeeld via zogenoemde plug-ins. Deze plug-ins zorgen ervoor dat de trackers worden geblokkeerd. Verder is het afwachten geblazen, totdat de Europese Unie met strengere privacyregels komt en deze ook daadwerkelijk gaat uitvoeren.
16
Jurist in Bedrijf
docent in bedrijf
Solange Daenen Solange Daenen, een universitair docent die vrijwel iedereen op de faculteit zal kennen. Ze doceert veel eerstejaars vakken, maar ook het vak verbintenissenrecht. Haar specialiteit is echter het personen- en familierecht. Jurist in Bedrijf interviewde deze “powervrouw” en ondervroeg haar over onder andere haar loopbaan, studentenleven, vrouwen aan de top en de manier waarop zij haar werk met haar gezinsleven combineert.
Door: Kirsy Corten en Evelien Linders Zou u uzelf eerst even voor willen stellen? Mijn naam is Solange Daenen en ik hoor al bijna bij het interieur van deze faculteit. Daarnaast kom ik oorspronkelijk ook uit Maastricht. Ik behoorde tot de tweede lichting van de Maastrichtse rechtenfaculteit, een groep van circa honderd studenten. Ik heb enige tijd geleden mijn 25-jarig jubileum gevierd. Het PGO-systeem van deze universiteit heeft mij gegrepen maar daarnaast raakte ik ook gefascineerd door het recht. Ik heb heel snel mijn opleiding afgerond, in maar liefst 3 jaar en 8 maanden. Aan het einde van mijn opleiding ben ik een korte tijd student-stagiaire geweest bij een commercieel advocatenkantoor in Maastricht. De stage leerde mij al snel dat een carrière in de advocatuur niet voor mij was weggelegd. Niet dat ik het niet leuk vond; de variëteit van het advocatenwerk is erg aantrekkelijk en bovendien lagen de werkzaamheden mij goed maar een advocaten carrière was volgens mij niet te combineren met een andere wens die ik voor mijn leven had: ik wilde graag een gezin. Ik zag geen toekomst voor mij waarin ik een 60-urige werkweek kon combineren met een gezin. Na mijn afstuderen heb ik gesolliciteerd als medewerker onderwijs bij de faculteit. Dit was voor mij een gemakkelijke
keuze. Rangen en standen kwamen destijds niet merkbaar voor en de sfeer hier is altijd erg goed geweest. Het was vroeger echter niet mogelijk om een onderwijs carrière te hebben zonder te promoveren. Daarom heb ik als het ware een nieuwe functie gecreëerd, als toegevoegd docent. Enerzijds moest ik onderwijs geven en anderzijds moest ik nieuwe docenten opleiden. Ik heb altijd het didactische gecombineerd met het juridische. Ik ben gespecialiseerd in het privaatrecht, met name het personenen familierecht. Wat is uw functie hier op de faculteit, en welke vakken doceert u? In het eerste jaar van de bachelor kan ik bijna alle blokken, met uitzondering van rechtsgeschiedenis en belastingrecht, doceren. Daar weet ik namelijk helemaal niets vanaf. Het is echter niet zo dat ik op dit moment ook al deze vakken doceer. Verder verzorg ik ook het eerstejaars vaardighedenonderwijs. In het tweede jaar doceer ik het vak verbintenissenrecht en in het derde jaar het keuzevak personen- en familierecht. In dit vak begeleid ik een viertal onderwijsgroepen als tutor. Verder begeleid ik ook heel veel studenten bij het schrijven van hun scriptie. Overigens train ik ook nog studenten die moeilijkheden ondervinden bij hun studie in het traject
Jurist in Bedrijf
‘leren studeren’ en treed ik in de oefenrechtbank op als familierechter. Welke Master heeft u gedaan? Destijds was er een ander systeem. Ik heb mijn propedeuse en doctoraal gehaald. In mijn doctoraal ben ik voornamelijk afgestudeerd in privaatrechtelijke vakken en enkele strafrechtelijke vakken.. Welk onderdeel van het privaatrecht spreekt u het meeste aan en waarom? Ik vind het hele privaatrecht heel erg leuk. Personen- en familierecht is in mijn ogen het rechtsgebied van de straat. Het is een rechtsgebied wat erg leeft onder de bevolking en daarom ook gemakkelijk tot ieders verbeelding spreekt. Ik ben met name gefascineerd door de dynamiek van dit rechtsgebied: de maatschappij verandert voortdurend en de wetgever moet deze veranderingen reguleren. Denk hierbij niet alleen aan maatschappelijke ontwikkelingen, zoals onder meer de emancipatie van de vrouw en de acceptatie van homorelaties, maar ook aan medische ontwikkelingen zoals in-vitrofertilisatie, embryodonatie, draagmoederschap en transseksualiteit. Ik vind het interessant om te zien hoe de wetgever telkens opnieuw inspeelt op veranderingen in de maatschappij. Ik vind publiekrecht
17
docent in bedrijf en strafrecht ook heel leuk. Staatsrecht boeit mij echter totaal niet. Ik vind het statisch en het trekt mijn interesse niet. Mijn interesse gaat met name naar die rechtsgebieden uit, waar ik de kennis meteen kan gebruiken bij het oplossen van dagelijkse, menselijke juridische problemen. Wat dat betreft kan wel gesteld worden dat ik erg positiefrechtelijk ben ingesteld. Hoe was u als student? Heeft u een actief studentenleven gehad? Toen ik kwam studeren, was dat voor mij echt de hemel. Ik heb negen jaar over de middelbare school gedaan (mavo, havo en atheneum). Ik was de meest luie leerling die bestaat en spijbelde alles bij elkaar. Ik had een talenpakket( bekend als ‘pretpakket’) en na mijn middelbare school dus ook niet heel erg veel keuzes wat betreft een vervolgstudie. Ik ben hier op een open dag geweest en was eigenlijk meteen verkocht. Het studeren vanuit een probleem, maar ook de vrijheid en zelfredzaamheid die je hier hebt. Ik was ook erg nieuwsgierig en studeerde veel en goed. Een nieuw personage ontwaakte in mij, een personage dat tot dan toe onbekend voor mij was geweest. Het systeem prikkelde mij ontzettend. Iedereen zat toen nog bij Ouranos, al was dat nog erg klein. Dat lidmaatschap was echter met name om korting op de boeken te krijgen en om deel te kunnen nemen aan excursies. Verder ondernamen we veel met de leden van onderwijsgroepen. Na het onderwijs ging je naar het studielandschap, vaak ook om literatuur te kopiëren. Hier werd ook gesproken over de inhoud van het onderwijs. Ook gingen we vaak samen eten. De focus lag echt op andere rechtenstudenten, met name op die van jouw eigen jaar. Het studentenleven was er dus wel, maar in mindere mate en in een andere vorm. Waarom heeft u er voor gekozen om Universitair docent te worden? En heeft u dit beroep altijd al geambieerd? Ik had als doel om in het leven gelukkig te zijn. Iedereen heeft natuurlijk andere vereisten om gelukkig te zijn. Veel studenten zien het grote geld als voorwaarde om gelukkig te zijn. Voor mij is geld een middel en niet een doel.
18
Ik verdien nu echt helemaal niet goed en wellicht dat ik in een andere carrière het driedubbele zou kunnen verdienen, maar daar gaat het mij niet om. Binnen de faculteit heerst een prettige sfeer, ik kom na meer dan 25 jaar nog iedere dag graag naar mijn werk. Ik heb er een goed gevoel bij. Je leven bestaat toch voor bijna driekwart uit werken, dus dat moet je op zijn minst leuk vinden. Ik doe mijn werk gepassioneerd en beleef daar veel levensgeluk aan. Ik beleef dezelfde vreugde aan mijn werk als iemand anders bijvoorbeeld aan een hobby beleeft. De faculteit is voor mij
"Er studeren tegenwoordig meer vrouwen dan mannen aan de universiteit" als een tweede ‘thuis’ waarvan de inwoners ( studenten en collega’s) meer dan aangename medebewoners zijn.. Als het aan mij ligt ga ik hier ook niet meer weg. Ons volgende bulletin gaat over macht, wat associeert u zelf met het woord macht? Ik heb eens in de van Dale gekeken. Er zijn volgens de van Dale vijf mogelijkheden. De eerste is het vermogen hebben om, oftewel in staat zijn, om iets te doen. De tweede mogelijkheid is sterkte oftewel kracht. De derde mogelijkheid is het hebben van wettelijke bevoegdheid. De vierde mogelijkheid is invloed oftewel betekenis. De laatste mogelijkheid is het rekenkundig product macht. Wat ik bij studenten vaak merk is dat ze macht zien als status, geld en invloed. Ik kies echter voor de eerst twee opties uit de van Dale. Vermogen, bij machte zijn om in mijn geval vier kinderen en een fulltime baan te hebben en studenten te enthousiasmeren. Dat is wat ik erg belangrijk vind. In een onderwijsgroep gaat er bij mij een knop om. Ik verkoop kennis en ben een goede verkoper omdat ik enthousiast ben over mijn eigen product. Er ontstaat een soort van wisselwerking, ook als ik moe ben of een kater heb. En ik ben blij dat ik daar de kracht voor heb. Wij schrijven onder andere een stuk over vrouwen aan de top binnen de Ne-
Jurist in Bedrijf
derlandse bedrijvenwereld, maar ook bijvoorbeeld in de advocatuur. Hoe staat u hier tegenover? Vindt u dat er een machtspositie van de mannen tegenover de vrouwen is? Je ziet dat de machtspositie van mannen ten opzichte van vrouwen steeds minder wordt. Er studeren tegenwoordig meer vrouwen dan mannen aan de universiteit. Dat zie je ook hier in Maastricht. Meisjes werken harder en nemen meer verantwoordelijkheid tijdens hun studiejaren. Echter is het voor vrouwen ook zwaarder, wij moeten de kinderen baren. Een kinderwens haalt je gedeeltelijk uit het leven na je studietijd. Ik dacht eerst ook fulltime te willen blijven werken als ik kinderen had, maar dit viel toch tegen. Je moet als vrouw een evenwicht zien te vinden, maar het belemmert toch je carrière. Je moet keuzes maken die mannen niet zo vaak hoeven te maken. Als vrouw ben je namelijk toch de eerste die voor de kinderen klaar staat. De zorg voor kinderen verandert in de loop van de jaren maar het blijft bestaan. Daarnaast heb ik, net als een op de drie gehuwde stellen in Nederland, een echtscheiding gehad. Bij mij is dit wel mijn expertise dus ik weet welke fases er komen, maar ook dit kan de vrouw weer belemmeren in haar carrière. Maar, what doesn't kill you makes you stronger! Vrouwen hebben het in Nederland ook niet gemakkelijk wat betreft kinderopvang. Nederland is eigenlijk wat dat betreft niet vrouwcarrierevriendelijk. Ik heb helemaal geen hoge functie, maar merk dat ik wel word gerespecteerd, met name door studenten en collega’s. Dat respect vind ik belangrijker dan mijn status. Veel mensen ambiëren een hoge status vanwege het respect wat daardoor verkregen wordt. Ik voel het respect zonder die status, nou dan… Heeft u zelf al eens het gevoel gehad dat u als vrouw gediscrimineerd werd of minder serieus werd genomen? Tijdens mijn studietijd heb ik dit gevoel wel eens gehad. In mijn tijd was het niet gebruikelijk dat de meisjes hun vrouwelijkheid accentueerden. Ze hadden geen mooie kleren aan, geen make-up op en hadden vaak onverzorgd haar. Daarentegen hield ik hier juist wel van. Ik was
docent in bedrijf juist van de hoge hakken, jurkjes en nagellak. Dit werd toen echter absoluut niet geassocieerd met intellectueel zijn, vrouwen met jurkjes en hoge hakken werden al snel gezien als ’domme barbies’. Ik dus ook. Maar na mijn studietijd heb ik eigenlijk nooit meer echt iets van discriminatie gemerkt. Denkt u dat het ook aan de vrouwen zelf kan liggen dat zij minder vaak topfuncties toebedeeld krijgen? Ja wat is ‘zelf’..? Natuurlijk kun je ook als vrouw je eigen keuzes maken. Ik heb mijzelf dingen ontzegd, omdat ik toch graag moeder wilden worden. Door ons vrouwelijk geslacht hebben wij misschien wel te maken met een aantal belemmeringen zoals de kinderwens, maar het ligt uiteindelijk altijd aan de persoon zelf of je iets wel of niet bereikt. Ik denk alleen niet dat je daarbij het onderscheid mag maken tussen man en vrouw. Wat zijn in uw ogen in het algemeen genomen de sterke en zwakke punten van een vrouw ten opzichte van een man? Vrouwen zijn meer gedisciplineerd en hebben meer verantwoordelijkheidsgevoel. Daarnaast hebben vrouwen een groter empathisch vermogen en zijn zij geduldiger dan mannen. Algemeen genomen geldt dit zowel voor studenten als alle andere vrouwen. De zwakkere punten van een vrouw zijn het oriëntatievermogen en daarnaast vaker een zwakker analytisch vermogen. We hebben sneller de neiging om de rode draad los te laten en hierbij de essentie van de zaak te missen. Echter is ook onze grootste valkuil dat we juist teveel empathie kunnen tonen, niet ‘hard’ genoeg zijn en geen ‘nee’ kunnen verkopen.. Weet u wat het percentage vrouwelijke docenten/professoren is op onze faculteit? Dit percentage schat ik op 40/60 bij het wetenschappelijk personeel. Daarnaast heeft de faculteit momenteel een vrouwelijke decaan en een vrouwelijke directeur. Vroeger zag je dit bijna niet, in mijn studietijd was er geen enkele vrouwelijke hoogleraar, dus op dit gebied is er ontzettend veel veranderd in de loop van de tijd. Ik merk wel eens dat vrouwen onder elkaar eerder roddelen, maar bij het wetenschappelijk perso-
neel merk ik dat er juist ontzettend veel respect jegens elkaar bestaat. Hoe combineert u zelf uw gezinsleven met uw baan? Bij mij loopt dit volledig door elkaar heen. Werk is privé en privé is werk. Studenten krijgen ook vaak mijn mobiele telefoonnummer om mij te kunnen bereiken. Soms krijg ik dan 's ochtends om 7.00 uur al appjes binnen met afmeldingen en ‘te laat meldingen’. Ik ben erg laagdrempelig in het contact met studenten. Studenten komen ook bij mij thuis over de vloer, omdat ik in de loop van de jaren bevriend met ze raak. Daarnaast studeert mijn zoon ook op deze faculteit en mijn oudste dochter wil hier volgend jaar komen studeren.
"Studenten komen ook bij mij thuis over de vloer, omdat ik in de loop van de jaren bevriend met ze raak" Vroeger toen de kinderen nog kleiner waren had ik een hulp/oppas thuis die in het huishouden alles voor mij deed, tegenwoordig heb ik wel huishoudelijke ondersteuning maar is een oppas niet meer nodig. Heeft u nog ambities voor in de toekomst? Ik wil graag hier blijven! Ik wil nog meer studenten helpen om goed af te studeren. Ik wil studenten laten delen in mijn passie voor het recht. Daarnaast wil ik studenten begeleiden naar een toekomst waarin zij volop hun capaciteiten kunnen benutten in een omgeving waarin zij, net als ik nu, op hun plek zijn en gelukkig zijn. Daarnaast wil ik dat mijn kinderen gelukkig worden en goed terechtkomen. Ik wil niet dat zij later een baan krijgen waarin zij hun talenten niet kunnen ontplooien en slaaf van hun baas worden.. Misschien wil ik ooit nog eens een boek schrijven over de ontwikkelingen binnen het familierecht en de toekomst van het familierecht.. Deze ambitie mag echter absoluut niet ten koste
Jurist in Bedrijf
gaan van de hulp die ik studenten bied of ten koste van mijn gezin. Ik weet dat ik voor veel studenten vaak net dat verschil maak waardoor zij hun studie succesvol afronden. De bevrediging die ik daaruit put zal nooit overtroffen kunnen worden door het succesvol afronden van een proefschrift. Ik ben gelukkig als ik maatschappelijk iets exclusiefs kan betekenen en met mijn capaciteiten kan ik dat optimaal in mijn huidige functie Wat vindt u van onze stelling: Er moet meer macht naar Brussel om Europa te redden? Op de eerste plaats ben ik niet goed genoeg onderlegd om hier een goed onderbouwd antwoord op te kunnen geven. Maar het idee om Europa uit te stappen vind ik hetzelfde als uit een trein stappen die 160 km per uur rijdt. Onzin dus! We moeten echter wel trachten zoveel mogelijk onze soevereiniteit te behouden, omdat we maar een klein landje zijn. Of er meer macht naar Brussel zou moeten weet ik niet, dit moeten we maar overlaten aan staatsrechtjuristen en politici. Wilt u de studenten op onze faculteit nog iets meegeven/ een boodschap geven? Ja, dit wil ik zeker. Verwar het middel niet met het doel. Jullie doen deze studie omdat jullie het hopelijk leuk vinden om over recht te leren. Jullie interesse in het recht leidt hopelijk tot veel kennis over het recht en verschaft jullie tevens de vaardigheden waarmee je straks als gepassioneerd jurist je talenten, kennis en vaardigheden kunt benutten Ik hoop dat wij jou een bagage meegeven waarmee je later gelukkig kan worden. Als jij je brood kunt verdienen met een baan die je gepassioneerd en graag doet, dan is meer dan de helft van je levensgeluk al gerealiseerd. Geluk moet jullie doel zijn! Verwar dit doel echter niet met de middelen: macht, status en geld. Vooral bij vrouwen begint als je afgestudeerd bent toch de biologische klok te lopen. Bedenk dus goed wat je wil. Blijf meester van je eigen ambitie en laat je niet verleiden slaaf van je eigen ambitie te worden want dan ben je geen gelukkig mens. Houd het evenwicht in je leven.
19
artikel
Vrouwen aan de top Hoe vrouwcarrièrevriendelijk is Nederland nou eigenlijk?
In het jaar 1804 werd het beroep advocaat gecodificeerd in Nederland. Er ging echter 100 jaar overheen voordat de eerste vrouwelijke advocaat aan het werk ging. Pas in 1903 werd mr. A.E. van den Hoek-Kok beëdigt als eerste vrouwelijke advocaat in Nederland. Het was dus pas na een eeuw dat deze vrouw de weg naar een leven als advocaat vrijgevochten had voor alle andere vrouwen. De vrouw is de laatste decennia steeds moderner geworden en doet niet meer onder voor de man wat betreft haar ambitie in de werksfeer. Het is niet voor niks dat er tegenwoordig meer vrouwen aan de universiteit studeren dan mannen. Echter worden termen als het glazen plafond en discriminatie nog altijd genoemd als het gaat over vrouwen en topfuncties. Hierdoor blijft er de laatste jaren een discussiepunt bestaan omtrent vrouwen en hun weg naar de top. Maar hoeveel vrouwen bekleden nu eigenlijk topfuncties? En is er discriminatie ten opzichte van vrouwen op de weg naar een eventuele topfunctie?
Door: Evelien Linders Het glazen plafond Het glazen plafond zal voor sommigen een vertrouwde term zijn maar voor anderen een vreemde metafoor. Deze term definieert de onzichtbare barrière die vrouwen tegenkomen op hun weg naar het bereiken van de top. Traditioneel gezien is het bedrijfsleven alsmede de advocatuur het domein van mannelijke idealen en eigenschappen. De vrouw is pas veel later dan de man
20
in deze wereld gestapt. Het glazen plafond duidt aan dat de vrouw moeilijk door dit mannendomein heen komt. 50% van de werkende bevolking bestaat uit vrouwen, maar vrouwen krijgen lang niet altijd dezelfde kansen bij het bereiken van de top als mannen. Echter blijkt uit cijfers van het CBS over 2013 dat er een keerpunt is te zien. Uit deze cijfers blijkt dat vrouwen tussen 25 en 30 jaar meer verdie-
Jurist in Bedrijf
nen dan de mannen van deze leeftijd. Dit betekent dat de vrouwen vaak hoger opgeleid zijn en daardoor op jonge leeftijd al een betere functie bekleden dan de man. Daar tegenover staat dat na het 30e levensjaar van een vrouw de man gemiddeld weer meer verdiend. Vrouwen gaan vanaf deze leeftijd meer zoeken naar een parttime baan vanwege het gezinsleven.
artikel Vrouwelijke bezetting van topfuncties binnen de bedrijfswereld en de overheid Het is algemeen bekend dat de vrouwen ondervertegenwoordigd zijn binnen de top van bedrijven. Ondanks dat het aantal vrouwen met topfuncties de laatste jaren heel langzaam stijgt, blijft het verschil met de economische zelfstandigheid ten opzichte van de man bestaan. Dit terwijl het aantal hoogopgeleide vrouwen, volgens het CBS, veel groter is dan het aantal hoogopgeleide mannen. Op de universiteit kun je dit zelf ook zien. Er zijn nu eenmaal bij veel studies meer vrouwen dan mannen aanwezig. De laatste jaren is er dus wel een verandering te merken. Binnen de beursgenoteerde bedrijven in Nederland was in 2012 een stijging te zien van 10.4% van vrouwen die topfuncties bekleedden ten opzichte van het jaar daarvoor. Van de 711 bestuurders en commissarissen in dat jaar waren er 74 vrouw. Nog steeds erg weinig maar wel degelijk een groei van ruim 10% ten opzichte van 2011. Dit betekende dat, volgens onderzoek van de Dutch Female Board Index, de helft van de beursgenoteerde bedrijven een vrouw in het bestuur of de raad van commissarissen had zitten in het jaar 2012. In het jaar 2013 steeg dit percentage nog eens verder naar 18% ten opzichte van 2011. Nederland stijgt maar blijft volgens de Dutch Female Board Index achter bij het Europese gemiddelde. Dit onderzoekscentrum presenteert een jaarlijks overzicht van vrouwelijke bestuurders en commissarissen bij Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. Het bovengenoemde onderzoek is maar één onderzoek van de velen die er worden gedaan naar dit discussiepunt. Maar wat wordt er in Nederland gedaan om vrouwen naar de top te krijgen? Of wordt dit juist aan de bedrijven zelf overgelaten? Een voorbeeld van het streven van bedrijven om de vrouwen naar topfuncties te leiden is het Charter Talent naar de Top. Bedrijven in Nederland die aan deze Charter mee willen doen kunnen vrijblijvend deze
afspraak ondertekenen. Na het ondertekenen moeten zij zich houden aan de afspraken en doelstellingen die worden gegeven. Talent naar de top erkent dat de diversiteit van man en vrouw niet vanzelf wordt gerealiseerd. Zij denken dat hier doelstellingen, maatregelen en commitment voor nodig is. Charter Talent naar de Top is een publiek commitment die een bedrijf helpt om deze diversiteit binnen de (sub)top te kunnen realiseren. Daarnaast is er in Nederland een streefpercentage om in 2016 30% van de topfuncties binnen Nederlandse bedrijven bekleed te krijgen door vrouwen. Op Europees niveau werd er in 2013 ook gesproken over een vrouwenquotom voor de top van bedrijven. In het voorstel van Reding, eurocommissaris, pleit zij ervoor dat in 2020 de
"Het glazen plafond duidt aan dat de vrouw moeilijk door dit mannendomein heen komt"
raden van commissarissen van beursgenoteerde bedrijven verplicht voor 40% procent uit vrouwen bestaan. In 2013 heeft het Europees Parlement gehoor gegeven aan dit voorstel en heeft een richtlijn aangenomen waarin staat dat deze 40% over 6 jaar werkelijkheid moet zijn geworden. Nederland is tegen deze richtlijn en heeft te kennen gegeven dat ze wil dat deze regeling versoepeld wordt. De regering heeft ook nog een andere maatregel genomen. Deze maatregel betreft de positieve behandeling van vrouwen en betekent dat vrouwen bij bepaalde functies een voorkeursbehandeling krijgen als het gaat om gelijke geschiktheid. De vrouw moet dan verkozen worden boven de mannelijke sollicitant. Als we nu een kijkje nemen binnen onze eigen overheid. Hoe zit het met het aantal vrouwen in ons kabinet? In ons kabinet zitten 13 ministers waarvan er maar 5 vrouw zijn. En van de 9 staatssecretarissen zijn er maar 3 vrouwelijk. Ook hier zijn de vrouwen weer
Jurist in Bedrijf
ondervertegenwoordigd. Rutte doet het met deze cijfers een stuk minder goed dan zijn voorganger Balkenende. Kabinet Balkenende IV had maar liefst een totaal van 12 vrouwen in zijn kabinet, een participatie van 44.4%. Er is dus niet te spreken van een stijgende lijn van vrouwen in topfuncties in de Nederlandse politiek. Vrouwen aan top in de juridische wereld Binnen de advocatuur worden ook maar weinig topfuncties bekleed door vrouwen. Artikel 1 van onze Grondwet bepaalt wel dat er een verbod is op discriminatie en een recht op gelijke behandeling, maar in hoeverre houden onze eigen juristen zich daar ook aan? Als we kijken naar de gewone advocaten zonder leidinggevende functie waren er in 2012, 7.074 vrouwelijke advocaten tegenover 9.636 mannelijke. Deze cijfers geven een beduidend verschil aan maar zijn niet onoverkomelijk. Cijfers die een grotere verbazing wekken zijn de cijfers uit de Stand van de Advocatuur (2012), jaarlijks uitgegeven door uitgeverij SDU. Hieruit blijkt dat 56 procent van de advocaatstagiaires vrouw is, maar dat slechts 15 procent van de partners bij de top-10 kantoren vrouwelijk blijkt te zijn. Vaak wordt er wel gezegd dat de advocatuur een echt mannenbolwerk is. Mannen zoeken mannen die bij hen zelf passen. Daarnaast zijn mannen in het algemeen makkelijker in het netwerkgedeelte. De gedachte 'old boys network' blijft bij vele mannen een geliefde gedachtegang over de advocatuur. Jonge vrouwen gaan de afgelopen jaren juist sneller weg bij een groot kantoor. Zij zijn vaak opzoek naar meer flexibiliteit en dit kan niet worden gegeven. Mannen blijven wel zitten en leggen zo de weg af naar een eventueel partnerschap. Om vrouwen een beter perspectief te geven heeft Legal Woman in samenwerking met SDU juridische opleidingen Legal Woman 2012 georganiseerd. Dit is een landelijk congres in het teken van vrouwelijke juristen. Er worden hier ontwikkelingsmogelijkheden en eventuele barrières op weg naar de top besproken. Top-vrouwen uit de
21
artikel advocatenwereld komen hier hun ervaringen delen en geven daarnaast tips hoe zij hun leven inrichten als vrouw aan de top. Is het lage percentage vrouwen aan de top echter alleen aan de bedrijven te wijten? Of ligt er ook enige 'schuld' bij de vrouw zelf? Eigenlijk hoor je vrijwel nooit een man klagen over het feit dat zijn carrière moeilijk te combineren is met het gezinsleven. Zelfs in de moderne tijd van nu zijn het vaak de vrouwen die tegen deze of andere drempels aanlopen. Het is natuurlijk zo dat de vrouw het meest te maken krijgt met een kinderwens. Vrouwen kunnen gewoonweg in deze periode van hun leven niet verder groeien in de weg naar een topfunctie. Daarom wordt er vanuit verschillende kanten gestreefd naar een nieuwe tendens, namelijk dat vrouwen op jonge leeftijd kinderen krijgen. Als zij vrijwel direct na hun studie kinderen krijgen, kunnen zij daarna beginnen met hun carrière opbouwen. Dit werkt beter dan in de loop van je 30e kinderen krijgen en dan een parttime baan aanhouden. Het ligt dus voor een groot deel aan de vrouw zelf welke keuzes zij maakt in haar leven. Bedrijven kunnen vrouwen hierbij tegemoet komen door flexibeler te zijn in de tijd dat de vrouw
22
een kinderwens heeft of door een financiële vergoeding te geven voor de kinderopvang. Nederland in vergelijking met de wereld Nederland is een vooruitstrevend land en het is absoluut geen straf om hier te wonen. Op veel gebieden loopt ons land voor op andere landen binnen Europa. Maar hoe zit het eigenlijk met vrouwen aan de top in andere delen van de wereld? Is Nederland op dit gebied ook een koploper? Het antwoord op deze vraag is nee. Nederland loopt zelfs achter op het gebied van vrouwenparticipatie in de top. Zelfs landen als Vietnam, Botswana en Georgië zetten ons op ruime achterstand. Wereldwijd is het gemiddelde percentage van vrouwen in hogere functies, zoals de bestuurders en commissarissen, 24%. In Nederland ligt dit percentage, zoals al eerder aangegeven, maar op 10%. Er zijn echter meer landen in Europa die ook onder doen aan dit wereldwijde percentage. Een voorbeeld daarvan is Duitsland. Angela Merkel, bondskanselier van Duitsland, is één van de machtigste vrouwen ter wereld, maar ook in haar land lukt het met een percentage van 14% niet om vrouwen aan de top te krijgen. Deze cijfers zijn afkomstig van een accountants- en adviesbureau
Jurist in Bedrijf
Grant Thorton dat het aantal vrouwen in topfuncties vergeleek. Een ander opmerkelijk feit dat uit dit onderzoek blijkt, is dat Rusland mee doet met 43% aan vrouwen in topfuncties. Ook de andere Baltische Staten doen het in vergelijking met Europa goed. Volgens onderzoekers kan dit cijfer verklaard
"Hieruit blijkt dat 56 procent van de advocaatstagiaires vrouw is, maar dat slechts 15 procent van de partners bij de top-10 kantoren vrouwelijk blijkt te zijn." worden door de vroegere communistische gedachte 'gelijke kansen voor iedereen'. In Rusland zijn daardoor veel vrouwen gestimuleerd om in sectoren als gezondheid en het onderwijs aan de slag te gaan. In Azië, zoals in landen als Indonesië, China en Vietnam, zijn de cijfers van vrouwen aan de top ook hoog te noemen. Een verklaring hiervoor zou zijn dat hele families vaak onder één dak wonen. Hierdoor is het voor vrouwen niet moeilijk om hun kinderen achter te laten. Zij hebben hierdoor geen kinderopvang nodig en kunnen daardoor zelf verder groeien in een bedrijf. Echter is de kanttekening te maken dat veel families in deze landen het erg slecht hebben. Velen krijgen niet eens de kans om te werken. Als we deze cijfers bekijken is het toch vreemd te noemen dat Nederland achter blijft op dit punt. De Nederlandse deeltijdcultuur blijkt funest te zijn voor de doorstroom van vrouwen. In Nederland moeten dingen gaan veranderen, willen wij meer vrouwen naar de top krijgen. Echter zal altijd de kinderwens en het gezinsleven een rol blijven spelen in de keuze van vrouwen.
Bedrijven- en Instellingendag
Bedrijven- en Instellingendag 2014
Jurist in Bedrijf
23
Bedrijven- en Instellingendag
Een kijkje op de Bedrijven- en Instellingendag Door: Cederic Ubachs & Kirsy Corten STIJN VREESWIJK (24), Master Handels- en Ondernemingsrecht Waar ken je Jurist in Bedrijf van? In mijn eerste jaar in Maastricht heb ik voor het eerst kennis genomen van het bestaan van Jurist in Bedrijf. Een dispuutsgenootje schreef namelijk voor het JiBulletin en zodoende begon ik het blad te lezen. Ook had hij me al wel verteld over de Bedrijven- en Instellingendag, maar eigenlijk had het in mijn ogen nog niet veel zin om daar naartoe te gaan in mijn eerste jaar. Vervolgens werd ik het jaar daarop gevraagd als hulpje voor de BID door studiegenootjes die toen in de Bedrijvendagcommissie zaten en zo maakte ik mijn eerste BID mee. Een tijdje na de BID besloot ik naar de kennismakingsborrels te komen om misschien wel het jaar daarna in zelf actief te worden binnen JiB en dat lukte. Ik kwam in de Bedrijvendagcommissie en had een heel leerzaam jaar met een leuke groep mensen dat ik het jaar daarna had gesolliciteerd voor de rol als voorzitter van de Bedrijvendagcommissie en dus ook een rol in het Dagelijks Bestuur. Na wederom een heel leerzaam en mooi jaar te hebben gehad, kon ik dit jaar pas voor de eerste keer echt ‘voor mezelf’ de dag bezoeken.
veel kantoren niet de eerste kennismaking door de activiteiten die ik binnen JiB al heb vervuld, maar dit jaar was het toch wel anders. Het blijft moeilijk om alle grote kantoren van elkaar te onderscheiden. Uiteindelijk kan ik concluderen dat deze doelstelling zeker behaald is en was de BID dit jaar goed georganiseerd.
Wat is jouw indruk van de Bedrijven- en Instellingendag? Een zeer professioneel opgezette dag waar menig student voor de eerste keer in hun studie kennis maakt met het leven wat er misschien na de studie in het verschiet ligt. De meeste studenten hebben dat gelukkig door en komen met een doel. Dit maakt het evenement tot iets onmisbaars voor de rechtenstudent in Maastricht. Ik denk dat op een dag als deze de basis wordt gelegd voor stages en misschien wel echte banen.
Welk kantoor is jou het meest bijgebleven en waarom? Ik was gelukkig uitgenodigd voor het recruitmentdiner en daar zat ik aan tafel bij de Brauw en bij Clifford Chance, dus daar heb ik gedurende avond eigenlijk het meeste contact mee gehad. Daarnaast was het diner de ideale gelegenheid om iets langer met elkaar in gesprek te zijn, dus daardoor ook het kantoor en de mensen die er werken iets beter te leren kennen. Deze twee kantoren hebben tijdens het diner een hele positieve indruk op mij achter gelaten.
Met welk doel ben je naar de dag gekomen? Eigenlijk met het doel om verschillende kantoren beter te leren kennen en nieuwe contacten op te doen. Het was met
24
Hoe heb je je op deze dag voorbereid? Ik heb eigenlijk maar twee dingen gedaan aan voorbereiding en dat was de websites bekijken van een aantal kantoren waar ik in geïnteresseerd in ben en een paar vragen bedacht over zaken die ik van belang vind. De rest moet dan naar mijn mening eigenlijk wel vanzelf gaan.
denten iets minder verlegen moeten zijn. Soms merkte je dat studenten erg onder de indruk waren van de dag en een zekere drempel over moeten voordat ze op recruiters of advocaten durven af te stappen. Helaas kan je hier als organisatie niet echt invloed op uitoefenen. Al met al denk ik dat er niet getornd moet worden aan het concept en de opzet van de Bedrijven- en Instellingendag.
Hoe verliep het contact tussen jou en de kantoren? Voor mijn eigen gevoel wel goed. De recruiters en advocaten van de kantoren die aanwezig waren zijn toegankelijk en zijn bereid om al je vragen te beantwoorden. In het begin lijken alle kantoren wel op elkaar, maar met hoe meer mensen je spreekt, hoe meer verschillen je opmerkt.
Wat zou er aan de dag verbeterd kunnen worden? Eigenlijk zou een gedeelte van de stu-
Jurist in Bedrijf
Pak: Suitsupply Hemd: Alveare Das: 7camicie Schoenen: Van Lier
Bedrijven- en Instellingendag
Silvie Joosten (23), Civiel Effect programma Waar ken jij Jurist in Bedrijf van? Jurist in Bedrijf heb ik leren kennen toen ik dit jaar het civiel traject programma ging volgen aan de Universiteit Maastricht. Met name via actieve leden heb ik een beter beeld gekregen van de activiteiten die Jurist in Bedrijf organiseert. Hiervan is de Bedrijven- en Instellingendag voor mij de bekendste. Wat is jouw indruk van de Bedrijven- en Instellingendag? Ik heb een ontzettend positieve indruk van de Bedrijven- en Instellingendag. Ik vond het een goede gelegenheid om op een informele manier kennis te maken met de meest bekende en vooraanstaande advocatenkantoren en instellingen. Je krijgt een compleet beeld van de praktijkgebieden waarop zij actief zijn en welke mogelijkheden zij studenten bieden. Het is daarnaast ook een mooie kans om jezelf aan deze kantoren en instellingen te presenteren. Met welk doel ben je naar deze dag gekomen? Aangezien ik in september 2014 pas zal beginnen met een master was mijn doel voornamelijk om met de bedrijven en instellingen kennis te maken, mij te oriënteren op waar zij zich in onderscheiden en te ontdekken wat de kantoren en instellingen te bieden hebben. Door met de recruiters, advocaten en medewerkers te praten wordt het beeld een stuk completer dan wanneer je je louter via websites e.d. gaat oriënteren. Natuurlijk was mijn doel ook om persoonlijk met de bedrijven en instellingen kennis te maken, een goede indruk achter te laten en contacten te leggen in de hoop hier in de toekomst mijn voordeel mee te doen. Hoe heb je je op deze dag voorbereid? Voor de inschrijving voor de Bedrijvenen Instellingendag diende je een voorkeur op te geven voor vier of vijf kantoren die je voorkeur hadden om kennis mee te maken. Voor het opgeven van deze voorkeuren heb ik op de websites van de verschillende kantoren gekeken om zo een goede selectie te kunnen
maken. Echter, pas op de Bedrijven- en Instellingendag zelf heb ik daadwerkelijk een goede indruk en compleet beeld gekregen van hoe de bedrijven en instellingen zich in de praktijk manifesteren en waarin het ene kantoor zich onderscheidt van het andere. Hoe verliep het contact tussen jou en de kantoren? Het contact tussen mij en de kantoren verliep prettig en ongedwongen. Ik had natuurlijk een aantal voorkeuren voor kantoren, waardoor ik met deze kantoren het meest contact heb gezocht, maar ook andere kantoren hebben mij verrast. Dit is onder meer aan Jurist in Bedrijf te danken aangezien zij mij ook bij een ander kantoor dan het kantoor van mijn voorkeur hadden ingediend. De kantoren waren erg toegankelijk en stonden open voor allerlei vragen. De sfeer was derhalve prettig en dit maakte dat het contact goed verliep. Welk kantoor is jou het meest bijgebleven en waarom? Het kantoor dat mij het meest is bijgebleven is Loyens en Loeff. Zij gaven een interessante interactieve workshop en waren voor mij ook onderscheidend ten opzichte van andere advocatenkantoren. Helaas heb ik na de workshop niet meer met de recruiters en advocaten gepraat. Desalniettemin hebben zij bij mij een zeer positieve indruk achter gelaten waardoor ik hoop in de toekomst nog ooit met het kantoor in aanraking te komen. Ook de Raad van State is mij erg bijgebleven. Omdat ik als een van de weinige studenten geïnteresseerd ben in het bestuursrecht was dit voor mij een interessante instelling. Met de juristen van de Raad van State heb ik ook tijdens de speeddates nog een prettig gesprek gehad waar ik mijn voordeel mee heb gedaan. Wat zou er aan de dag verbeterd kunnen worden? Wat een lastige vraag. Het klinkt een beetje flauw maar ik vond de dag oprecht erg goed georganiseerd. Als ik
Jurist in Bedrijf
dan toch een kritiekpuntje moet geven dan zou het zijn dat voor mij de speeddates wel iets langer hadden mogen duren. Met name aan de speeddates heb ik mijn voordeel opgedaan. Hier heb ik veel informatie over de mogelijkheden en kansen gekregen en persoonlijk kennis kunnen maken met de kantoren en instellingen. Ik had daardoor wellicht met nog meer bedrijven persoonlijk willen kennismaken. Overigens werd deze mogelijkheid ook nog geboden tijdens de borrel.
Jasje: Supertrash Jurkje: Supertrash Schoenen: Hogan. Accessoires: Oorbellen: Swarovski Horloge: Michael Kors Armband: Swarovski Ring: Swarovski Tas: DKNY
25
artikel
Hoeveel macht heeft het Europees Parlement binnen de Europese Unie? Gedurende de jaren heeft de Europese Unie steeds meer bevoegdheden gekregen met betrekking tot het op supranationaal niveau ingrijpen in de soevereiniteit van de lidstaten. Sinds de start van de eurocrisis in 2009, zijn de bevoegdheden van de Europese Unie als maar sterker uitgebreid en strikter geworden. Eurosceptici plaatsen steeds meer vraagtekens bij dezen in hun ogen ‘competence creep’. Zij vragen zich af of de lidstaten dit ingrijpen moeten toestaan? Gaat het ten koste van de nationale soevereiniteit? En bovenal rijst de vraag: hoe zit het met de democratische legitimatie van de bevolking van de lidstaten binnen de Europese Unie?
Door: Inge Hensen De geschiedenis van het Europees Parlement De geschiedenis van het Europees Parlement gaat terug naar het jaar 1952. Er werd een instelling in het leven geroepen die ‘de Vergadering’ werd genoemd. De Vergadering had echter slechts een adviserende functie en werd beschouwd als een orgaan dat relatief weinig effect of invloed had. 1975: Toen kreeg het Europees Parlement tevens de bevoegdheid om zich met de begroting bezig te houden. De Raad maakte een zogenaamde ontwerpbegroting en het Europese Parlement kreeg de bevoegdheid hier amendementen in aan te brengen of het ontwerp af te keuren. 1986: In de Europese Akte kreeg het Europees Parlement bevoegdheden binnen de wetgevingsprocedure en kreeg zij tevens een veto- stem met betrekking tot het toe treden van nieuwe staten tot de Europese Unie. 1993: In het Verdrag van Maastricht werden de functies en bevoegdheden binnen de wetgevingsprocedure verder uitgebreid. Er kunnen sinds dat verdrag over bepaalde onderwerpen geen wetten meer worden ingevoerd zonder dat het Europees Parlement en de Europese Raad hiermee instemmen. Dit wordt de medebeslissingsprocedure genoemd. 1999: In het Verdrag van Amsterdam kreeg de Europees Parlement werd deze medebeslissingsprocedure verbreed over meer onderwerpen en be-
26
leidsterreinen. 2009: In het Verdrag van Lissabon werden de bevoegdheden op het gebied van de wetgevingsprocedure en het vaststellen van de begroting wederom verder uitgebreid. Het huidige Europees Parlement Het Europese Parlement is een rechtstreeks gekozen volksvertegenwoordiging binnen de Europese Unie, ofwel de EU. De Europese Unie bestaat uit 28 lidstaten die via het Europees Parlement een stem kunnen geven aan de wil van de bevolking van deze lidstaten. De totale bevolking die het Europese parlement vertegenwoordigd bestaat uit de som van de bevolkingen van de verschillende lidstaten. , wat in de praktijk neer komt op 500 miljoen Europeanen. Het Europese parlement kent maandelijks plenaire zittingen in Straatsburg. Plenair wil zeggen dat alle afgevaardigden aanwezig dienen te zijn. De bevoegdheden van het Europees Parlement zijn gedurende de jaren steeds verder uitgebreid. In de huidige vorm oefent zij haar invloed hoofdzakelijk uit op drie manieren. Ten eerste heeft zij invloed binnen de wetgevende macht. Ten tweede speelt zij een rol binnen de begrotingsprocedure. Ten slotte heeft het Europees Parlement een controle- en toezichtfunctie op de uitvoerende macht. Het Europees Parlement heeft op verschillende momenten en manieren invloed binnen de totstandkoming van Europese wetgeving. Om te beginnen neemt het Europees
Jurist in Bedrijf
Parlement soms deel aan politieke discussies met de Commissie nog voor het indienen van een wetsvoorstel, de Commissie kan dan ideeën voorleggen. Ook kan het Europees Parlement zelf haar wetsvoorstellen aannemen, via initiatief rapporten, echter is de Commissie niet verplicht naar deze rapporten te handelen. De belangrijkste manier waarop het Europees Parlement invloed uitoefent binnen het wetgevingsproces van de Europese Unie is via, de al eerder genoemde, medebeslissingsprocedure. Hierbij heeft het Europees Parlement als het ware een veto stemrecht. Het Europees Parlement mag een voorstel van de Europese Commissie aannemen of afwijzen, zij heeft echter geen recht van amendement. Wanneer het Europees Parlement niet akkoord gaat met het voorstel van de Europese Commissie kan het voorstel niet doorgezet worden. Deze procedure is van belang bij onderwerpen die van grote invloed zijn op de nationale lidstaten. Wanneer, met betrekking tot deze onderwerpen, niet gewacht wordt op of in strijd met de bevindingen van het Europees Parlement wordt besloten zullen de wetten door het Hof van Justitie ongeldig worden verklaard. De samenstelling van het Europees Parlement Het Europees Parlement is het enige orgaan van de Europese Unie dat sinds 1979 al verkozen wordt door middel van een mechanisme van rechtstreekse verkiezingen. Het bestaan van het Eu-
artikel ropese Parlement is van groot belang voor de waarborging van democratisch legitimatie van de lidstaten binnen de Europese Unie. De verkiezingen worden elke 5 jaar georganiseerd en de eerstvolgende verkiezingen zullen dit jaar plaatsvinden. In de huidige situatie wordt het Europees Parlement gevormd uit 766 afgevaardigden uit de lidstaten, waarvan26 afgevaardigden afkomstig zijn uit Nederland. Het aantal zetels dat elke lidstaat toebedeeld krijgt is in beginsel afhankelijk van de grootte van de bevolking van de desbetreffende staat, toch wordt er bij verdeling rekening gehouden met het feit dat grote landen kleinere landen niet zonder meer zouden moeten kunnen overstemmen. Later in dit artikel zal dit nader worden uitgelegd. Na de verkiezingen van dit jaar zal het Europees Parlement uit 750 afgevaardigden bestaan. De afgevaardigden worden parlementsleden ookwel Europarlementariërs genoemd. Het Europees Parlement heeft tevens een voorzitter. Sinds 2012 is sociaal democraat Martin Schulz uit Duitsland voorzitter en bij de verkiezingen van dit jaar zal iemand anders de taak van voorzitter op zich nemen. In Nederland staan de verkiezingen voor het vullen van de 26 zetels die Nederland zullen vertegenwoordigen in het Europees Parlement gepland op 22 mei 2014.
De verkiezingen hebben een nationaal karakter, de inwoners van een lidstaat kunnen slechts op kandidaten uit hun staat stemmen. Politieke partijen en het Europese Parlement Het Europees Parlement is met haar 750 leden het grootste democratische verkozen parlement ter wereld. Het Europees Parlement dient zo groot te zijn om politieke diversiteit te waarborgen. Binnen het Europese Parlement bestaan Europese politieke partijen. Deze partijen zijn samengesteld uit nationale politieke partijen en individuele leden. Europese politieke partijen hebben in tegenstelling tot nationale politieke partijen vertegenwoordigers in meerdere lidstaten. Net als dat nationale partijen verschillende visies hebben over besturing van hun lidstaat, hebben Europese partijen verschillende visies over het functioneren van de Europese Unie. Binnen het Europees Parlement bestaan fracties. De in de verschillende lidstaten verkozen Europarlementariërs groeperen zich niet op basis van nationaliteit maar op basis van politieke voorkeur. De bevoegdheden van de Europese Unie Een terugkerend discussiepunt is de mate waarin de Europese Unie be-
Jurist in Bedrijf
voegdheden dient te verkrijgen om beleid voor de nationale lidstaten vast te stellen. In de loop der jaren zijn de bevoegdheden van de Europese Unie gegroeid. Deze groei ontvangt de kritiek dat het de soevereiniteit van de lidstaten aantast. Anderzijds bestaat de mening dat de bevoegdheden van de Europese Unie juist verder uitgebreid dienen te worden. In het bijzonder gedurende de eurocrisis ontstond er meer behoefte aan een overkoepelend beleid om snel mogelijk uit de crisis te geraken. Dit houdt in dat de lidstaten meer regels opgelegd krijgen van Europees niveau. Om de euro te redden en een grotere crisis te voorkomen was er behoefte aan striktere regels en strenger toezicht dat voor alle eurolanden zou moeten gelden. De Europese Unie kent wel een ‘gele- kaart procedure’, deze houdt een subsidiariteitstoets in. Europese wetsvoorstellen worden volgens de verdragen, zoals gewijzigd door het Verdrag van Lissabon, door de Commissie rechtstreeks aan de nationale parlementen verstuurd in alle officiële talen van de Unie. Zodra alle taalversies beschikbaar zijn, hebben nationale parlementen 8 weken de tijd om voorstellen te toetsen. De subsidiariteitstoets houdt in dat de lidstaten dienen te oordelen of het wetsvoorstel beter door de lidstaat zelf geregeld kan worden, of dat het toegevoegde waarde heeft dat het op Europees niveau geregeld wordt. Dit oordeel dienen zij in een gemotiveerd advies onder te brengen. Als tenminste een derde van de nationale parlementen van de lidstaten gemotiveerd advies uitbrengt en hierin aangeeft dat er in hun ogen is sprake is van strijd met subsidiariteit, dan wordt er een zogenaamde ‘gele kaart’ gegeven. De Commissie moet dan tot heroverweging of hermotivering van het desbetreffende wetsvoorstel overgaan, de Commissie kan echter nimmer gedwongen worden tot intrekking of wijziging van het desbetreffende wetsvoorstel. Een van de tegenstanders van een uitbreiding van de bevoegdheden van de Europese Unie is de Britse premier Cameron. De Britse premier wil in 2015 een referendum houden onder de Britse bevolking over eventuele uittreding van de Europese Unie. Hij stelt dat van de Britse bevolking niet steeds kan wor-
27
artikel den verwacht dat zij de Europese Unie blijven accepteren, terwijl zij daar geen zeggenschap in hebben gehad. Ook in Nederland groeit de behoefte aan meer inspraak in de regelgeving op Europees niveau, onder anderen de Partij voor de Vrijheid hanteert een kritische houding ten opzichte van de Europese Unie. Angela Merkel, de Duitse Bondskanselier kan juist gezien worden als een voorstander van ingrijpende bevoegdheden van de Europese Unie. De verdeling van de zetels binnen de Europese Unie In de huidige situatie is het aantal zetels per lidstaat afhankelijk van de bevolkingsgrootte. Toch krijgen de staten met een grotere bevolking wat minder zetels en de staten met een wat kleinere bevolking wat meer zetels om te voorkomen dat staten elkaar te gemakkelijk kunnen overstemmen. Toch geeft deze zetelverdeling aanleiding tot discussie. Het aandeel dat elke lidstaat beschikbaar dient te stellen voor de leencapaciteit van het ESM wordt vastgesteld naar bruto binnenlands product. Het ESM heeft een totale leencapaciteit van 700 miljard waarin het Nederlandse aandeel 40 miljard is (echter hoeft ‘slechts’ 4.6 miljard direct volgestort te worden). Ook de plaats waar de vergaderingen van het Europees Parlement worden gehouden zijn punt van discussie. Het verzamelen van alle Europarlementariërs brengt veel reiskosten en logistieke knelpunten met zich mee. Het beleid van de Europese Commissie voor 2014 Een van de taken van het Europees Parlement is het controleren van de Europese Commissie. Deze controlefunctie kan het Europees Parlement via invloed in de wetgevingsprocedure waarborgen. Zij kan namelijk, zij het indirect, invloed uitoefenen op het jaarlijkse beleid van de Commissie. De Commissie stelt een jaarlijks werkprogramma op, hierbij stelt zij doelen en efficiënte plannen om deze doelen te realiseren op. De Commissie heeft al aangegeven welke onderwerpen volgens haar prioriteit verdienen. De Commissie acht onder anderen dat Buitenlandse handel en
28
ontwikkelingssamenwerking, financiën en defensie, status van prioriteit dienen te krijgen in 2014. In 2014 zal de Commissie verder zorg moeten dragen voor economisch groei en financiële hervormingen. Het zal moeten bewerkstelligen dat er vrij verkeer van diensten, goederen en mensen kan blijven plaatsvinden binnen de Europese Unie. Het Europees Parlement mag dit werkprogramma ter discussie stellen, het wordt zelfs gezien haar controlefunctie van haar verwacht. Uiteindelijk kan na deze discussie waarbij onder andere het Europees Parlement betrokken is, pas enkele definitieve besluiten met betrekking tot het werkprogramma van de Commissie genomen worden.
"De Britse premier wil in 2015 een referendum houden onder de Britse bevolking over eventuele uittreding van de Europese Unie"
De Europese (meerjaren) begroting. In 1970 in het Verdrag van Luxemburg (invoering systeem eigen middelen en meer begrotingsbevoegdheid Parlement) en in 1975 in het Verdrag van Brussel (Verdrag dat in de oprichting van een Rekenkamer voorziet en tevens de begrotingsbevoegdheden van het Europees Parlement versterkt), zijn de bevoegdheden van het Europees Parlement op gebied van het EU budget sterk uitgebreid. Zij heeft binnen de vaststelling van de begroting invloed op het wetgevingsproces. Ze kan namelijk krediet vaststellen voor bepaalde onderwerpen waar nog geen basis voor was binnen de begroting, de Commissie en de Raad dienen vervolgens dit krediet beschikbaar te stellen. Het is van belang dat het Europees Parlement dus ook op gebied van het thema van de Europese begroting, discussie voert en vast stelt voor welke onderwerpen zij krediet nodig acht. Het Europees Parlement is bevoegd om aanpassingen voor te stellen
Jurist in Bedrijf
op het gebied van verplichte uitgaven (hoofdzakelijk landbouw). Deze wijzigingen dienen echter wel door een gekwalificeerde meerderheid van de Raad te worden aangenomen. Verder is zij bevoegd amendementen voor te stellen op het gebied van niet- verplichte uitgaven, zij moet hierbij echter wel rekening houden met de vastgestelde maximum bedragen. Sinds het Verdrag van Lissabon dient het Europees Parlement de gehele ontwerpbegroting goed te keuren, met betrekking tot alle onderwerpen en niet meer slechts op het gebied van bepaalde onderwerpen zoals voorheen. Op 27 juni 2013 is er een akkoord gesloten over de Europese financiële kaders. Er moest een overeenstemming worden bereikt tussen de belangen en wensen van de Europese Commissie, het Europees Parlement, de Europese Raad en de nationale overheden van de lidstaten van de Europese Unie. Het bijzondere aan de begroting is dat hij voor meer dan één jaar voorlopig wordt vastgelegd. Door het financieel beleid voor meerdere jaren, 2014 tot 2020, vast te leggen kan meer resultaat worden behaald en felle en wederkerige discussies verminderd worden. Het is de bedoeling dat elke lidstaat 1% van haar bruto binnenlands product ter beschikking stelt. Het begrotingstotaal zal uitkomen op ongeveer 970 miljard euro. Bij het vormen van de begroting is er sprake van een bijzondere wetgevingsprocedure en vormt dus een uitzondering op de gewone wetgevingsprocedure. Op het gebied van het vaststellen van de begroting bestaat een, al eerder genoemde, medebeslissingsprocedure. Het Europees Parlement is democratisch vertegenwoordigd door Europarlementariërs gekozen door de bevolking van de lidstaten. Het is dus van belang dat bijvoorbeeld op het gebied van de begroting het Europees Parlement een sterke positie inneemt bij het aannemen of afwijzen van voorstellen van de Europese Commissie.
interview
Danny Mekic' Uitgeroepen tot meest succesvolle jonge ondernemer 2009, oprichter en directeur van adviesbureau NewTeam, schrijver en jurist
Danny Mekic’ (27) is in 2009 uitgeroepen tot “Meest succesvolle jonge ondernemer van Nederland”, jurist en expert op het gebied van technologie. Momenteel werkt hij vanuit zijn derde bedrijf NewTeam als management consultant voor Raden van Bestuur van grote organisaties in binnen en buitenland, maar ook overheidsinstellingen zoals de FIOD en het CJIB. Jurist in Bedrijf sprak met hem en stelde hem een aantal interessante vragen over zijn jeugd, carrière en vroegen zijn mening over een aantal actuele onderwerpen betreffende technologie en privacy.
Door: Cederic Ubachs en Daniëlle Kemper Hoe ben je in je jeugd in aanraking gekomen met het ondernemen? Leuke en goede vraag, want: wat is ondernemen? De meeste mensen denken dan aan het starten van een bedrijf, maar voor mij is ondernemen nog iets veel fundamentelers. Ondernemen begint bij het niet voor lief nemen van je omgeving, de wereld. Kansen zien voor verbetering en die vervolgens proberen te realiseren, waardoor je waarde creëert voor andere mensen of bedrijven, al dan niet in ruil voor een beloning. Dat heb ik al van jongs af aan. In de ogen van leraren op de middelbare school was ik altijd een beetje druk en lastig: ik stelde altijd de ingewikkelde vragen zoals de ‘waarom’vraag. Op jonge leeftijd, ik was 12 jaar, begon ik vrijwilligerswerk te doen bij Het Net: een van de eerste en grootste internetproviders. Daar werd toen aan het internet gebouwd zoals we dat nu
kennen en kwam die ‘waarom’-vraag goed van pas: het leverde interessante discussies op. Het leerde me te denken in oplossingen en niet in problemen. Persoonlijk vind ik het heel erg leuk om iedere keer op zoek te gaan naar verbeteringen. Dit is voor mij de grootste motivatie geweest om zelfstandig te gaan ondernemen, op mijn vijftiende startte ik mijn eerste bedrijf. Hebben je ouders je hierin altijd de vrijheid gelaten/ondersteund? Mijn ouders kregen al gauw het idee dat ik anders over dingen nadacht. Ze hebben wel geprobeerd om mij op het gebaande pad te krijgen, maar ze zagen ook dat ik veel plezier had op mijn eigen pad: ik was bezig met dingen die ik echt leuk vond en mij interesseerden. Solderen, programmeren, computers in elkaar zetten — dat was halverwege de jaren negentig heel ongebruikelijk voor een jonge tiener. Toen ze merkten dat ik me niet goed liet sturen, probeerden ze het tegenovergestelde en juist mijn
Jurist in Bedrijf
energie de juiste kant uit te sturen door me bepaalde activiteiten te laten ondernemen: bijvoorbeeld door het doen van vrijwilligerswerk. En terwijl we op de basisschool nog geen computerles hadden, mocht ik wel de computer van de rector repareren toen deze kapot ging. Maar op de middelbare school realiseerde ik me dat ik niet leerde wat ik wilde leren, en dat ik wat ik buiten school deed — met technologie bezig zijn — leuker vond, en er ook nog eens een boterham mee kon verdienen. Ook mocht ik soms in de klas geen vragen van de docent meer beantwoorden — wat ik vaak deed — omdat de andere leerlingen daardoor minder vragen beantwoordden. Dat was natuurlijk niet echt fijn voor mijn motivatie: ik begon me minder welkom te voelen. Toen ontdekte ik dat de leerplicht in die tijd liep tot zestien jaar. Gelijktijdig begon mijn bedrijf serieus te groeien en ik begon te geloven dat ik misschien zonder middelbare school ook wel verder kon. Op een gegeven moment kwam ik
29
interview ook in de situatie dat het minder goed ging op school: ik was constant in conflict met docenten die me wilden helpen en anderen die vonden dat ‘juist Danny’ het ‘reguliere lesprogramma moest (kunnen) volgen’. Dat leverde een enorme spanning op en dat wilde ik niet meer, ik hield niet van het reguliere lesprogramma, ik hield van de eigen leerschool die ik had opgetuigd: ik wilde stoppen met school. Mijn toenmalige vriendin en mijn ouders waren hier zwaar op tegen. Maar toch heb ik het gedaan. Toen ze zagen hoe overtuigd ik was, en ik goed had nagedacht over hoe ik het aan zou pakken als mijn plan zou mislukken met een helder plan B — terug de schoolbanken in — besloten ze om me toch te steunen. In een artikel uit de Telegraaf stel je dat “Facebook veel meer macht in handen heeft dan wij, de gebruikers, denken”. Kun je uitleggen waar deze macht uit bestaat en moeten wij dit zien als een waarschuwing? Wat moet er volgens jou veranderen?
30
Wat je ziet is dat start-ups, in het bijzonder uit Silicon Valley en inmiddels soms uitgegroeid tot miljardenbedrijven, integraal deel zijn gaan uitmaken van wie we als mens zijn. Het zijn geen tools meer, geen hulpmiddelen, maar verlengstukken van onze hersenen. We zijn niet meer dezelfde persoon zonder laptop of telefoon, terwijl je vroeger een pen of potlood prima een dag thuis kon laten. We zijn afhankelijk geworden. We kennen allemaal het verhaal van Facebook-oprichter Mark Zuckerberg. Hij gaf ons de oplossing om ons sociaal leven eenvoudiger, overzichtelijker en relevanter te maken, door het te bundelen op een platform. Momenteel zien we dat sociale platforms, zoals Facebook, een steeds belangrijkere rol spelen in de maatschappij. We zijn zo gewend geraakt dat we niet doorhebben dat de omvang van die platforms en daarmee de gemiddelde afhankelijkheid drastisch is toegenomen. Door de berichtendienst WhatsApp te kopen, en eerder Instagram, wil Zuckerberg
Jurist in Bedrijf
zorgen dat zijn positie in de levens van honderden miljoenen mensen in toekomst veilig is gesteld. Ondertussen wordt heel veel informatie van (en over) ons opgeslagen in databanken die onderling aan elkaar gekoppeld (kunnen) worden. Waar ik me zorgen over maak is dat daarmee de autonomie van individuen in gevaar is gekomen. Autonomie wil in dit verband zeggen dat niemand méér mag weten over jou dan dat je zelf weet over jezelf. Dat je zelf de controle hebt over je eigen leven. Facebook, maar zeker ook Google, weet gemiddeld meer over de gebruiker dan de gebruiker over zichzelf. Het probleem is dat we momenteel als collectief niet sterk genoeg zijn om een privacy-vriendelijk af te dwingen of te gaan gebruiken. Het gevaar is dat Facebook weet welke ‘feiten' omvergeworpen moeten worden in de perceptie van mensen om massaal bepaalde meningen te veranderen — daarmee wordt het een grote ‘meningenmachine’. Ik ben er dan ook bang voor dat we steeds meer de persoon worden die Facebook — of onze
interview ‘vrienden’ aldaar — wil dat we worden, omdat daar geld aan te verdienen valt. Er wordt momenteel geen controle uitgevoerd op de algoritmen van de Google’s en Facebooks van deze wereld, die worden gebruikt om ogenschijnlijk objectieve informatie te presenteren. We weten niet hoe deze selectie plaatsvindt. Er zou een ‘algoritme-‘ of ‘Big Data-autoriteit’ moeten komen die ons tegen onze data beschermt. Eind vorig jaar introduceerde Albert Heijn de nieuwe Bonuskaart. Er ontstond meteen forse kritiek omdat de privacy zou worden geschonden door die kaart. Wat is jouw visie? Het was heel fascinerend dat de Albert Heijn de nieuwe Bonuskaart als iets nieuws introduceerde. De ‘nieuwe’ bonuskaart is, net als de ‘oude’, een plastic kaart met een barcode. Daar is niks nieuws aan. De voornaamste reden voor Albert Heijn om een ‘nieuwe’ bonuskaart te introduceren, was om te proberen om van meer gebruikers de privégegevens te krijgen — de meeste gebruikers van de oude bonuskaart gebruikten deze namelijk anoniem. Ook zagen ze dat mensen de kaarten regelmatig met elkaar uitwisselden waardoor de profielen die zij opbouwde kwalitatief van een lagere kwaliteit waren. De nieuwe bonuskaart is dus een marketingpoging geweest — die volgens mij aardig is mislukt — om meer mensen een persoonlijke kaart te laten gebruiken om zo te zorgen dat de kaart daadwerkelijk persoonlijk wordt. Met deze persoonlijke kaart wil de Albert Heijn zijn klanten extra passende kortingen en prullaria geven op basis van hun koopgedrag. De nieuwe bonuskaart draait dus eigenlijk om het verzamelen van meer privé-informatie van klanten en om de informatie vervolgens ook te koppelen aan de bestedingen. Albert Heijn wil door middel van deze bonuskaart weten voor welke aanbiedingen jij vatbaar bent. Met die kaart heb ik helemaal geen problemen, omdat je de vrijheid hebt om hem niet te gebruiken. Echter, in Groot-Brittannië gebeurt er bij Tesco, een grote supermarktketen, iets wat ik helemaal niet oké vind. Be-
halve een soort bonuskaart, de Tesco Clubcard, is Tesco namelijk ook begonnen met het scannen van gezichten van klanten. Het is onbekend, of in elk geval niet te controleren, wat ze precies met die gezichtsinformatie doen. Ik hoop dat ze alleen analyseren of je een man of een vrouw bent, jong of oud bent en tonen ze vervolgens een op maat gemaakte advertentie bij de kassa. Maar als ze heel erg veel kwaad in de zin hebben, dan registreren ze jouw aankoop aan je gezicht. En als je daar iedere week boodschappen doet, dan hebben ze dus na een jaar 52 opnamemomenten van je gezicht. Ze kunnen dan zien of je dikker aan het worden bent, of dat je net op vakantie bent geweest — je was er even niet en kwam getint terug. Of je alleen bent of shopt met je vriendin, of iedere keer een andere vrouw. Bovendien weten ze wat je over een heel jaar genomen precies aanschaft. De mate aan informatie die ze van je hebben is dusdanig groot dat zij in staat zijn om jouw dingen aan te laten schaffen die je eigenlijk niet wilde kopen. Onze autonomie wordt dan dus beperkt.
"Facebook, maar zeker ook Google, weet gemiddeld meer over de gebruiker dan de gebruiker over zichzelf"
In jouw reactie op verschillende artikelen uit ‘The Economist’ heb je het over de effecten van de ontwikkeling van de technologie op de menselijke arbeid. We worden steeds meer afhankelijk van de technologie. Juich je deze ontwikkeling toe, en zo ja wat zijn de keerzijden? Technologie wordt gezien als autonoom, alsof het een plantje is: het plantje wordt — zo werkt de natuur — groter en groeit totdat het uiteindelijk een boom is geworden. We praten over deze ontwikkeling alsof het een wervel-
Jurist in Bedrijf
wind is die we niet kunnen stoppen. Dit is natuurlijk niet waar: we hebben de technologie en evolutie daarvan zelf in de hand en zo moeten we het ook zien. Toch vind ik technologie heel erg mooi. Het heeft iets weg van kunst en kan schoonheid in zich hebben. Technologie helpt mensen om meer te doen in minder tijd en ook om het béter te doen. Het verkleint je afhankelijkheid van anderen. Dit is vooral fijn voor mensen die ziek en arm zijn omdat de kwaliteit van hun leven enorm toe kan nemen. Maar er is ook een schaduwzijde: in het bijzonder grote bedrijven, overheden en geheime diensten kunnen daar vervolgens misbruik van maken. Aan de ene kant ben ik dus fan van technologie en de technologische ontwikkeling, en aan de andere kant heb ik er moeite mee dat de ontwikkeling van technologie niet te stoppen is, lijkt of zo wordt geschetst. Ook op het gebied van arbeid lijkt de opmars van technologie niet te stoppen. Wetenschappers hebben voorspeld dat de helft van banen in Amerika in de nabije toekomst geautomatiseerd en gedigitaliseerd kunnen worden. Maar waar niemand het over heeft, is of we dat wel wíllen. Niemand heeft het over waar we uiteindelijk naartoe willen met de technologische ontwikkelingen. Wordt de inhoud van dit interview over 20 jaar direct in de hersenen geïnjecteerd, zitten we dan de hele dag stil zitten en doen we niks meer fysiek? Zullen er geen ‘banen’ meer zijn zoals we ze nu kennen — krijgen we bijvoorbeeld de hele dag opdrachten van een computersysteem in ruil voor punten waar we onze lasten van betalen? — en zullen ambachten verdwenen zijn? Als we technologie niet anders gaan zien, meer als een hulpmiddel, zou dat wel eens de toekomst kunnen zijn. Wat we zouden moeten doen is eerst de vraag stellen wat een ‘ideaal leven’ is, mét alle mogelijke technologieën er bij inbegrepen, en hoe een ideale dag in een ideale wereld eruit ziet. Is dat wel een wereld waar menselijk inspanningen en gedachten en autonomie geen rol meer spelen? Ik denk dat niemand dat wil.
31
Word jij een van de 24 insiders?
THE
INSIDERS
experience the life of a top lawyer Gedreven. Scherp. Businesswise. Dat moet je zijn als je een van de 24 insiders wilt worden. The Insiders is een unieke real life business course. Eén week lang ervaar je het leven van een topadvocaat. De zaken, de cliënten, de mensen en de cultuur. Het echte werk! Onder toezicht van kopstukken van Allen & Overy werk je samen met jouw team aan een reële en uiterst uitdagende case. Je gaat de strijd aan in binnen- en buitenland. The Insiders vindt plaats van 14 t/m 18 juli 2014 met een introductiemiddag / -avond op 4 juli 2014. Ben jij derde- of vierdejaars rechtenstudent en durf je het aan? Schrijf je voor 31 mei in op www.businesswiseadvocaten.nl
interview doet, in staat moet zijn met beperkte kosten in een beperkte tijd te switchen naar een offline strategie. Dat betekent dus dat overheden in staat moeten zijn om burgers offline te bedienen en banken moeten in staat zijn om ook als systemen het niet doen, toch op een bepaalde manier geldbiljetten uit te geven of financiële transacties mogelijk te maken. Je ziet op heel veel plekken dat er geen offline alternatief meer bestaat. Dat gaat in de toekomst een keer mis.
We lezen wekelijks bericht over aanvallen op overheidssites en banksites. Zijn we niet veel te kwetsbaar voor dergelijke aanvallen? Welke maatregelen zullen genomen moeten worden om dit te beperken/voorkomen? Technologie en het gebruik ervan is niet honderd procent veilig dat zal het ook nooit worden. Gemiddeld wordt het juist steeds minder veilig: er is meer technologie, het wordt vaker en meer gebruikt, vaker en meer aangevallen, er komen meer (versies van) softwareprogramma’s die ontwikkelaars allemaal, tegelijkertijd, veilig moeten houden. Verschillende soorten devices: niet alleen computers, maar ook laptops, smartphones, tablets, smartwatches en de Google’s Glass: we krijgen dus ook steeds meer te maken met de nadelige kanten van de technologie, ook omdat we er mee worden geconfronteerd dat technologie niet altijd doet wat we willen of hopen. Een actueel voorbeeld is de verdwijning van het vliegtuig van Malaysia Airlines, MH370. Wat daar precies mee is gebeurd zullen we waarschijnlijk nooit te weten komen. We zullen meer dan ooit rekening moeten houden met het ook uit kunnen vallen en niet-functioneren van technologie waar de samenleving en onze privé-levens steeds meer op zijn gebouwd. Daarom adviseer ik mijn consultancyklanten ook om te werken aan een “plan O”, een plan Offline. Dit betekent dat je als organisatie, naast wat je allemaal digitaal en elektronisch
Naast de werkzaamheden voor je eigen bedrijf, ben je ook een tijdje parttime als para-legal werkzaam geweest bij SOLV Advocaten. Wat is je uit die tijd het meest bijgebleven? Wat ik heel mooi vond bij zo’n gespecialiseerd advocatenkantoor is dat je ziet hoe belangrijk je cliënten zijn en hoe belangrijk je kennis is. Beiden stonden daar centraal. In de wandelgangen
"Wetenschappers hebben voorspeld dat de helft van banen in Amerika in de nabije toekomst geautomatiseerd en gedigitaliseerd kunnen worden"
of tijdens de lunches werd er altijd gesproken over zaken, nieuwe wetten, nieuwe uitspraken van rechters en hoede-cliënt-zo-goed-mogelijk-te-helpen. Dat vond ik heel erg mooi om te zien. Dit aspect ontbreekt wel bij grote bedrijven, banken en verzekeraars: daar gaan niet alle gesprekken over het verbeteren van de dienstverlening. Wat ik ook zag, was hoe belangrijk medewerkers zijn in een organisatie, ik mocht werken met zó’n mooi en gemotiveerd team. Het is mij ook bijgebleven dat het ongelooflijk hard werken is, maar je moet in je leven ook écht iets gaan doen wat je zó leuk vindt dat je dit iedere dag zou willen doen. En ontdekken waar precies je passie ligt, dat wil zeggen, wat je zo leuk vindt dat je er iedere dag van je leven aan wilt wijden
Jurist in Bedrijf
en dat je zelfs bereid bent om af en toe om vijf uur ‘s ochtends op te staan of naar bed te gaan. In het huidige onderwijs gaat het echter heel erg om kennis en competenties, maar het gaat nooit om wat een jongere daadwerkelijk wil. Daar kom je dus alleen achter door zélf te proeven, te proberen en door op pad te gaan. Ik heb het heel erg naar mijn zin gehad bij SOLV. Wat is je grootste passie naast ondernemen? Mijn piano en het piano spelen, iets wat ik van mezelf eigenlijk ook iedere dag moet doen. Als ik in het buitenland ben, probeer ik ook zoveel mogelijk in hotels te overnachten waar ze ook een piano hebben staan. Verder houd ik heel erg van fotografie en ben ik de laatste tijd ook aan het experimenteren met film. Heb je nog tips voor studenten? Solliciteer niet naar een baan of functie, maar probeer de persoon te vinden voor wie je wilt gaan werken. Dat is geen recruiter, tenzij je zelf recruiter wilt worden, maar bijvoorbeeld de directeur, manager, ondernemer of de afdelingsleider. Probeer met hem of haar in contact te komen, van tevoren te bepalen hoe je hem of haar kunt helpen en vervolgens in gesprek te gaan over dat je dat graag een tijdje wilt gaan doen om jezelf te bewijzen. Vrijwillig. Dan ontdek je vanzelf, wederzijds, of het een succesvol huwelijk wordt. En of ze wel werkzaamheden hebben waar je blij van wordt, goed in bent en in kunt en wilt groeien. Eenmaal binnen het bedrijf moet je langzaam het eilandje gaan veroveren door te netwerken, te zorgen dat iedereen je kent, goed te presteren. Ervoor zorgen dat ze je leuk vinden om mee te werken en dat je van grote waarde bent. Als ze je nodig hebben, geven ze je vanzelf een baan. Hebben ze te weinig budget om je direct aan te nemen? Dan ben je wel een van de eersten die ze opbellen om bij ze te komen solliciteren.
33
Kantoorspecial
Houthoff Buruma Houthoff Buruma is één van de grootste kantoren van advocaten, notarissen en belastingadviseurs in Nederland. Circa 250 hooggekwalificeerde specialisten leveren maatwerk aan ondernemingen en organisaties die streven naar excellente prestaties. Houthoff Buruma richt zich op het topsegment binnen het bedrijfsleven en de publieke sector, organisaties waar de belangen groot zijn. Voor deze doelgroepen vormt Houthoff Buruma een full-service kantoor, met specialisten die thuis zijn binnen vrijwel alle bedrijfsmatige vraagstukken. Voor deze kantoorspecial zijn advocaten Sofie Nijhuis en Philip van der Eijk geïnterviewd.
Door: Evelien Linders & Inge Hensen Kunt u ons vertellen wie u bent? Sofie: "Ik ben Sofie Nijhuis, 28 jaar en ik werk als advocaat op de sectie M&A bij Houthoff Buruma Rotterdam. In 2004 ben ik begonnen met de studie Nederlands recht aan de Universiteit van Maastricht, eind 2010 rondde ik daar de master Privaatrecht af." Philip: "Mijn naam is Philip, 25 jaar en ik werk nu sinds 6 maanden op de sectie EU & Competition bij Houthoff Buruma in Brussel. Daarvoor zat ik net als Sofie op de sectie M&A in Rotterdam. In 2005 ben ik begonnen met de bachelor European Law School in Maastricht, maar al na een half jaar maakte ik de switch naar Nederlands recht. Begin 2012 was ik klaar met mijn Master Privaatrecht (Handels & Ondernemingsrecht)." Hoe heeft u uw studietijd ervaren? Sofie: "Tijdens mijn studententijd ben ik naast mijn studie actief geweest bij een studentenvereniging en dispuut en heb ik de bedrijvendag van JiB mede georganiseerd. Daarnaast heb ik gestudeerd aan de universiteit van Santiago (Chili)
34
Philip van der Eijk advocaat
en deed ik met een team van dertien studenten onderzoek in Brazilië voor Nederlandse bedrijven. Het waren deze nevenactiviteiten die mijn studietijd compleet en onvergetelijk maakten. Philip: "Net als Sofie ben ik actief geweest bij een studentenvereniging en heb ik naast Maastricht ook een tijdje buitenland (Hong Kong) meegepikt. Inderdaad zijn het vooral ook de nietstudiegerelateerde ervaringen die waardevol zijn en waar ik van heb kunnen genieten." Houthoff Buruma is met meer dan 250 advocaten één van de grotere kantoren van ons land. Wat onderscheidt Houthoff Buruma van alle andere grotere advocaten kantoren? Philip: "Dat was ook mijn vraag toen ik me begon te oriënteren op de advocatenkantoren. Toen ik meedeed aan The Game viel me op dat de groep mensen die bij Houthoff Buruma werkt heel divers was, er is niet echt een "type" mensen dat bij Houthoff Buruma werkt. Dat beviel me eigenlijk wel. Sofie: "Tijdens de bedrijvendagen waaraan ik tijdens mijn studie deelnam, maar ook tijdens de stage die ik bij
Jurist in Bedrijf
Sofie Nijhuis advocaat
Houthoff Buruma heb gelopen viel mij op dat er een goede open en informele sfeer is tussen de advocaten. Verder is er altijd tijd om even te overleggen met een collega of dat nu een stagiaire, partner of medewerker is, daarbij merk je niets van hiërarchie. Uiteindelijk is het dus de sfeer die bepalend is." Hoe bent u bij Houthoff Buruma terecht gekomen? Philip: "Ik heb in 2011 meegedaan aan The Game en daarna met verschillende advocaten op de borrel leuke gesprekken gehad. Ik heb later nog een keer met twee advocaten van Houthoff Buruma geluncht en heb daarna gesolliciteerd." Sofie: "Toen ik de bedrijvendag organiseerde voor JiB kwam ik met Houthoff Buruma in contact. Na verschillende advocaten van Houthoff Buruma te hebben gesproken, besloot ik te solliciteren voor een student stage. In de zomer van 2010 heb ik bij Houthoff Buruma Rotterdam stage gelopen op de secties litigation en arbeidsrecht. Dit beviel zo goed, dat ik besloot om er een scriptiestage van een maand aan vast te plakken. Een half jaar later begon ik als advocaat stagiaire."
Kantoorspecial Hoe ziet een normale werkdag voor u eruit? Sofie: "Dat is in de M&A praktijk lastig te voorspellen. In deze snelle praktijk is het werk minder te plannen dan in een litigation (proces) praktijk, waar ik hiervoor werkte. In die praktijk houd je je voornamelijk bezig met het schrijven van processtukken en adviezen. Dat neemt over het algemeen meerdere dagen in beslag. In de M&A praktijk is het werk meer ad hoc en is meer sprake van “hollen en stilstaan”. Doorgaans heb je ’s ochtends nog geen idee van hoe je dag er precies uit gaat zien. Over het algemeen houden wij ons bezig met advisering van ondernemingen bij onder meer fusies en overnames, maar ook op het gebied van corporate governance. Daarnaast worden veel contracten opgesteld en beoordeeld en wordt hierover onderhandeld. Ook wordt in het kader van overnames boekenonderzoek gedaan, bijvoorbeeld voor een potentiële koper van aandelen om te kijken of er juridische issues zijn. Dit alles gebeurt in teamverband." Philip: "Dat plannen is inderdaad wel een verschil. Nu ik in Brussel werk zie
ik dat je iets beter zicht hebt op je agenda voor de komende dagen. In Brussel doe ik met name mededingingszaken. Dat betekent fusiemeldingen voorbereiden, adviseren over mededingingsrechtelijke aspecten in overeenkomsten en procederen in kartelzaken. Daarnaast komen er ook meer 'algemene' Europeesrechtelijke vragen bij ons langs. Al met al een leuke mix van adviseren en procederen." Wat houdt een stage bij Houthoff Buruma in? Sofie: "Tijdens je stage loop je twee maanden mee op een of twee secties binnen kantoor. Je gaat mee naar zittingen, schrijft memo’s en adviezen en gaat mee naar besprekingen. Daarnaast doe je als student stagiaire ook mee aan alle sociale activiteiten als kantoorborrels en lezingen en borrels van de Jonge Balie." Zou u de student van nu nog een tip mee kunnen geven? Sofie: "Kijk tijdens je studie veel rond op bedrijvendagen om te zien welk kantoor je aanspreekt. Ga vervolgens vooral ook stage lopen om in de prak-
Jurist in Bedrijf
tijk te kijken of het werken als advocaat je echt aanspreekt. Tijdens een stage in Rotterdam kun je bovendien twee verschillende secties zien, zodat je een breder beeld van de praktijk krijgt. Philip: "Maastricht is een universiteit waar de nadruk op Europees recht ligt. Als je wilt weten hoe dat er nou in de dagelijkse praktijk uitziet is stage lopen in Brussel geen gek idee. Voor studenten die van ver komen (zoals Maastricht) is er de mogelijkheid om tijdelijk in het Houthoff Buruma appartement voor studenten te wonen. Deze mogelijkheid is er in zowel Rotterdam, Amsterdam als Brussel."
Wil je naar aanleiding van dit interview met Sofie en Philip graag nader kennismaken met Houthoff Buruma? Kijk dan op www.werkenbijhouthoff.com, de Houthoff Buruma Facebookpagina of neem contact op met recruiter Eline van de Kreeke,
[email protected].
35
jurist in bedrijf
Elvira Besselink Veel rechtenstudenten stuiten gedurende hun studie op de vraag wat is nu de precieze afbakening van de werkzaamheden van een advocaat en die van een bedrijfsjurist. Om deze reden hebben we er dan ook voor gekozen om een bedrijfsjuriste van een gerenommeerd bedrijf te benaderen voor een interview. In deze zoektocht zijn we uitgekomen bij Elvira Besselink die werkzaam is als arbeidsrecht jurist voor DSM. Hoewel haar werkzaamheden momenteel hoofdzakelijk juridisch van aard zijn, is dit niet altijd zo geweest. Wij hebben haar de nodige vragen gesteld over haar studieverloop, haar carrière en het verschil met de advocatuur.
Door: Cederic Ubachs & Danielle Kemper Wil je je even kort voorstellen? Mijn naam is Elvira Besselink en ik ben 44 jaar. Ik ben in Arnhem geboren maar heb daar maar kort gewoond. Ik ben getrouwd en heb 3 kinderen. Momenteel ben ik werkzaam als arbeidsrecht jurist (counsel) voor DSM. Hoe ben je bij DSM terecht gekomen? Na het atheneum heb ik de HEAO afgerond. Bij deze opleiding kon je de keuze maken tussen de bedrijfsjuridische- of de bestuursrechtelijke richting. Eenvoudig gezegd was het een combinatie tussen een economische en een juridische opleiding. Met die opleiding ben ik in eerste instantie bij AZL gaan werken (pensioenbeheerder), momenteel onderdeel van de ING groep. AZL had toentertijd een verzekeringsafdeling die met name in bedrijfsmatige employeebenefits verzekeringen (collectief ziektekosten, WAO, pensioenverzekeringen). In eerste instantie heb ik daar stage gelopen op de accountancyafdeling en vandaar ben ik doorgerold in het verzekeringsbedrijf. Ik ben gestart als trainee en via het vak van relatiebe-
36
heerder uiteindelijk accountmanager medische varia geworden. Een van onze grootste klanten in die tijd was DSM. Na 8 jaar bij AZL gewerkt te hebben dacht ik bij mezelf wat wil ik nu doen. En net op dat moment benaderde DSM mij of ik wilde nadenken over een beleidsmatige functie : dit aanbod heb ik dan ook geaccepteerd. Waarom ben je rechten gaan studeren? Bij DSM ben ik eerst begonnen als beleidsmedewerker voor DSM Limburg B.V. Toen ik in de verzekeringsbranche werkzaam was, ben ik blijven studeren. Ik heb destijds mijn assurantiën (A en B) en de volmacht gehaald. Omdat ik studeren altijd leuk heb gevonden wilde ik ook bij DSM nog een opleiding vol-
“De werkbelasting voor een bedrijfsjurist kan je vergelijken met die van een advocaat.” gen. Nadat ik me voldoende had georiënteerd, ben ik in 2002 in deeltijd de opleiding Nederlands Recht bij de Universiteit Maastricht gaan volgen. Opval-
Jurist in Bedrijf
lend aan mijn verhaal is dat ik eerst mijn Master heb afgerond en pas daarna mijn bachelor. Omdat de structuur veranderde (BaMa) ben ik op basis van mijn eerdere HEAO diploma tijdens mijn bachelor gestopt om de Master Recht Arbeid en Gezondheid in voltijdopleiding te volgen. DSM faciliteerde dit optimaal en ik kon dan ook mijn studie en mijn werk goed combineren. Het was wel een zware periode, gezien de combinatie, gezin, werk en opleiding. Het grote voordeel was dat toentertijd dat ik de onderwerpen van mijn studie heel goed kon gebruiken tijdens mijn werk (zoals bijvoorbeeld de stelsel wijziging WAO naar WIA). Omdat ik mijn civiel effect niet had na mijn Masteropleiding heb ik er toch voor gekozen om na mijn Master mijn Bachelor toch af te maken. Had DSM reeds voor ogen om je te laten doorschuiven naar een arbeidsrechtelijke functie toen je de mogelijkheid kreeg om een opleiding te volgen? Het was een combinatie van een aantal factoren denk ik persoonlijk. Momenteel zitten we hier met twee arbeidsrecht juristen. Mijn collega Carola Beaumont is tevens advocate (inhouse lawyer) en heeft ook binnen DSM
jurist in bedrijf dienstverband haar opleiding tot advocate gevolgd. Zij heeft dit vakgebied geruime periode alleen gedaan maar dit werd op een gegeven moment te veel. De directe aanleiding waren de vele ontwikkelingen die DSM als bedrijf doormaakte. Denk bijvoorbeeld maar aan de verkoop van een gedeeltes van DSM (SABIC, OCI, Lanxess) en aan de veelheid aan verschillende werkgevers en cao’s van DSM in Nederland. Je zag dat het bedrijf heel snel transformeerde in een internationaal bedrijf. Dit gaat natuurlijk gepaard met een aantal ontwikkelingen waardoor je ziet dat je aandachtsgebied continu verschuift en mee moet verschuiven. Hoewel er ook gebruik wordt gemaakt van de expertise van externe partijen was het voor DSM belangrijk dat er een tweede bedrijfsjurist, die gespecialiseerd was in het arbeidsecht, bijkwam. Dus werd op het goede moment bij DSM Legal Affairs een extra positie op het gebied arbeids/sociaal recht gecreëerd. Toen ik net iets meer dan een jaar was afgestudeerd werd ik benaderd
om deze functie te bekleden. Ik was de juiste persoon op de juiste plaats omdat ik de onderneming en haar arbeidsvoorwaarden kende o.a. ik van een afdeling kwam waar onder ander andere de CAO’s van DSM in Nederland werden uit onderhandeld. Daarnaast was ik net afgestudeerd waardoor mijn kennis van het arbeids- en sociaal recht up to date was. Ik denk als ik eerder was afgestudeerd en het vakgebied niet had onderhouden dat deze stap nooit had kunnen maken. Wat vind je zo leuk aan je vakgebied? In het arbeidsrecht en het sociaalrecht moet je je vakkennis altijd bijhouden. Elk jaar in mijn carrière is er wel iets gewijzigd op arbeidsrechtelijk- en sociaalrechtelijk gebied. Denk bijvoorbeeld aan de hervorming van het ziektekostenstelsel en het arbeidsongeschiktheidsstelsel. Dit jaar of volgend jaar zal het ontslagstelsel drastisch gewijzigd worden. De constante beweging in het vakgebied vind ik persoonlijk erg leuk. Als
Jurist in Bedrijf
je dan ook nog eens bij een bedrijf als DSM werkt waar je je kunt blijven ontwikkelen en waar je vraagstukken van zeer diverse aard worden voorgelegd, dan maakt het des te leuker. Wat heb je voor een nevenactiviteiten gedaan naast je studie? Zoals ik al aangaf heb ik voornamelijk naast mijn studie gewerkt. Ik heb een aantal jaren als voorzitter van de klachtencommissie voor Licom NV opgetreden en ga een gelijke functie voor het Werkvoorzieningschap Oostelijk Zuid Limburg (WOZL) bekleden. Het WOZL is naast DSM een van de grootste werkgevers in zuid Limburg. Het WOZL voert namens een aantal gemeenten de Wet Sociale Werkvoorziening en helpt mensen met een lichamelijke- en of geestelijke beperking aan het werk. Op het moment dat er een klacht, in het kader van de PSA (psycho sociale arbeidsbelasting) wetgeving, binnenkomt kan ik worden opgeroepen. Tijdens mijn studie aan de HEAO had ik allerlei bijbaantjes, maar
37
Neem het recht in eigen hand.
Download de Dirkzwager KennisBoek App. Je kan niet alles zelf weten, dat snappen we bij Dirkzwager. De KennisBoek App is hét antwoord op al je juridische vragen. Met de mogelijkheid om deze af te stemmen op jouw persoonlijke informatiewens. Daarnaast biedt KennisBoek ruimte voor interactie. Zo kun je reageren op artikelen, deelnemen aan groepsdiscussies en content eenvoudig delen via social media. En dat allemaal in een fraaie App, waar je snel en makkelijk doorheen bladert. Interesse in de App? Kijk snel op www.kennisboek.nl
jurist in bedrijf deze waren niet studie gerelateerd. Hoe ziet een werkdag er voor jou uit? Een werkdag ziet er voor mij altijd anders uit. Soms ben je van plan om bepaalde dingen te gaan doen, maar komt er aan het einde van de dag toch niks van. Ik krijg dan bijvoorbeeld in de ochtend een telefoontje dat er ergens binnen DSM een incident heeft plaatsgevonden dat mogelijk zou kunnen leiden tot een ontslag. Een dergelijke ontslagzaak is dan mijn eerste prioriteit, waardoor ik de andere zaken even moet laten vallen. Op mijn afdeling komt eigenlijk alles langs wat met arbeids- en sociaal recht te maken kan hebben, maar onze focus ligt voornamelijk wel binnen Nederland. Bij meer omvattende onderwerpen zoals privacy richten wij ons ook op het buitenland. Wat is de leukste ervaring die je tot nu toe hebt gehad in het vak? Het is een mooi vakgebied en ik vind het eigenlijk allemaal heel erg leuk omdat de diversiteit heel groot is. Een advocaat krijgt een verhaal van de werknemer te horen en moet het daarmee doen. Als bedrijfsjurist heb je het bedrijf als klant en binnen het bedrijf heb je een vaste klantenkring: werknemers, managers, bestuurders en werkgevers. Zij zijn ook allemaal je interne klanten en die ken je heel goed. Verder ken je het bedrijf natuurlijk erg goed. Zoals ik al eerder zei, is geen dag hetzelfde en ook geen enkele situatie met betrekking tot een individu is hetzelfde. Ten opzichte van een advocaat heb je soms het voordeel dat je veel weet van het bedrijf en van de omstandigheden. De werkbelasting voor een bedrijfsjurist kan je vergelijken met die van een advocaat. Als iemand mocht denken dat een bedrijfsjurist een negen tot vijf baan is, dan kan je dat vergeten. Er wordt hier echt heel erg hard gewerkt en er wordt veel flexibiliteit van je gevraagd. DSM is een multinational en daardoor kun je te maken hebben met je Europese, Amerikaanse of Chinese col-
lega’s. Europa heeft altijd een overlap in de tijdsschema’s van China en Amerika. Op het moment dat je business in China zit of in Amerika, dan moet je heel flexibel zijn wanneer je werkt. Er is hier wel grote vrijheid wanneer je begint met je werkdag. Maar je moet er ook niet raar van opkijken als je een aantal avonden tot laat moet werken omdat je met Amerika of China moet vergaderen. Als bedrijfsjurist kan het ook zijn dat je regelmatig moet reizen naar Amerika of China. Dit moet je dus allemaal wel willen. Waar zie je jezelf over 10 jaar? Ik heb een aantal lange termijn doelen voor mezelf gesteld die ik ondertussen heb gehaald. Ik werk nu 14 jaar waarvan de laatste vier jaar als jurist bij DSM. Ik vind het ontzettend leuk en er is hier nog ontzettend veel te doen. Ik wil me zeker wel door blijven ontwikkelen en DSM biedt mij die kansen.
“Als iemand mocht denken dat een bedrijfsjurist een negen tot vijf baan is, dan kan je dat vergeten.” Kan je als starter aan de slag als bedrijfsjurist bij DSM, of moet je eerst ervaring opdoen in de advocatuur? Ja, je kunt zeker als starter aan de slag als bedrijfsjurist bij DSM. Ook is het geen vereiste dat je ervaring hebt in de advocatuur. Meestal vraagt men wel een paar jaar ervaring zodat je wel iets weet van het bedrijfsleven en van contracten. Dit heeft eigenlijk wel te maken dat de workload zo hoog is. En op het moment als je dan als junior binnenkomt, kost het heel veel tijd en inspanning om de basisbeginselen van het werk bij te brengen. Daarom heeft men wel de voorkeur voor iemand die al een paar jaar ervaring heeft in het bedrijfsleven of advocatuur maar dit is zeker geen vereiste. Verder is het wellicht handig als je het bedrijf
Jurist in Bedrijf
al van tevoren goed kent. Een business course of een traineeship biedt hiertoe de uitgelezen mogelijkheid. Voor meer informatie kan je terecht op onze website www.dsm.com. Zijn er stagemogelijkheden bij DSM als rechtenstudent? Dan moet je bij onze stagecoördinatoren zijn. Zij overzien wat er allemaal mogelijk is en welke stageplekken er zijn. Waar moet volgens jou een goede bedrijfsjurist aan voldoen? Als arbeids/sociaalrechtelijke bedrijfsjuristen zijn naast goede inhoudelijke kennis ook je sociale vaardigheden bijvoorbeeld belangrijk. Je hebt te maken met bestuurders, werkgevers, collega’s, medezeggenschap dus met mensen in diverse rollen binnen het gebied van arbeids/sociaalrecht en werkgeverschap. Van Intellectual Property juristen of de bedrijfsjuristen die in de DSM-business werkzaam zijn wordt, naast de sociale vaardigheden, verwacht dat zij het bedrijf en het onderdeel waar ze voor werken goed kennen. Zij moeten precies weten wat er zich in dit DSM onderdeel en op de markt van het bedrijf afspeelt. Natuurlijk zijn een goed stel hersens ook belangrijk. Tenslotte is het een uitdaging om niet alleen in risico’s maar met name in oplossingen denken. Samenvattend een mooi vak dus !
39
dagboek
Een greep uit de week van... Student-stagiaire Sanne Snel Hallo, ik ben Sanne Snel. Ik ben derde jaars bachelor student en loop 8 weken stage bij advocaten kantoor Tripels. Dit kantoor is al sinds 1868 een begrip in Maastricht. Er werken 7 advocaten ieder met hun eigen rechtsgebied. Ik ga jullie een weekoverzicht geven over hoe het is om op een gezellig Maastrichts kantoor stage te lopen.
Maandag Tja, maandagmorgen. Na 15 minuten tijd rekken in bed sta ik dan toch eindelijk op. Even snel omkleden, ontbijten en dan stap ik op mijn fiets naar het kantoor. Ik hoef gelukkig maar 10 minuutjes te fietsen dus ik ben er zo. Als ik op kantoor aankom neem ik eerst een koffie en dan loop ik naar mijn eigen stagiaire kamertje. Ik word geroepen om een vergadering bij te wonen. In deze vergadering bespreken alle advocaten samen de zaken die nieuw zijn binnengekomen de afgelopen week/weken op kantoor. Elke advocaat vertelt zijn of haar nieuwe zaak en bespreekt in het kort wat er aan de hand is en hoe het nu op dit moment ervoor staat. Na de vergadering ga ik verder met een opzoekopdracht waar ik afgelopen vrijdag nog niet mee klaar was. Het gaat over een franchise overeenkomst die de tegenpartij tussentijds wil gaan ontbinden. Van franchise overeenkomsten had ik nog niet zoveel gehoord dus dan is het extra uitdagend om zo iets uit te zoeken. S ’middags heb ik met een strafrecht advocaat een intake gesprek. Ik vind het leuk dat ze hier wat interactie van je verwachten. Als de cliënt iets aan jou vraagt of je denkt dat je een goede vraag hebt om de gegevens helderder te maken mag je die vraag gewoon stellen. Dat is natuurlijk ook
40
wel een uitdaging voor jezelf…. Na dit gesprek ga ik weer verder met mijn opzoekopdracht en zoek ik ook nog een aantal kleine dingen uit wat van me gevraagd is. Verder lees ik dossiers door waar ik later cliënt gesprekken mee zal bijwonen. Als ik op de klok kijk is het al tijd! Deze maandag is toch wel omgevlogen! Dinsdag Woow! Ik ben vóór de wekker wakker. Dat slaapritme begint te komen. Ik sta dan ook meteen op en voel me topfit vandaag. Als ik op kantoor aankom klets ik meestal even met Jeroen over wat ik afgelopen avond gedaan heb. Dit is de privaatrecht advocaat hier op kantoor en hij heeft zijn werkkamer naast mij. Na het kletsmomentje bekijk ik mijn mailbox of ik misschien verzoekjes heb gekregen om iets op te zoeken. Die zijn er niet en dus ga ik eens rondvragen of iemand iets voor mij te doen heeft. Ik krijg een opdracht op het gebied van personen- en familierecht. Dit vind ik zelf een heel interessant gebied en binnenkort ga ik dit vak lopen dus het is ook nog eens dubbel effectief. Ik moet opzoeken hoe het in zijn werk gaat als iemand het eenhoofdig gezag wil aanvragen. Nadat ik dit heb opgezocht ga ik mee naar de rechtbank om een strafzitting bij te wonen. Het blijft
Jurist in Bedrijf
altijd spannend om bij zo een zitting te zijn. De advocaten op dit kantoor lopen vaak naar de rechtbank (als de zitting in Maastricht dient natuurlijk). Het is er maar 10 minuutjes vandaan en het is heerlijk om even een frisse neus te halen. Het is een zitting bij de meervoudige kamer en de uitspraak volgt dus ook pas over 2 weken. Teruggekomen op kantoor woon ik een cliënt gesprek bij. Dit is een probleem op het gebied van het erfrecht en na het cliëntgesprek wordt me gevraagd of ik wil uitzoeken hoe het deelgenotenbeslag ook alweer in elkaar steekt. Nadat ik dit gedaan heb, heb ik nog een telefoongesprek meegeluisterd. Dit was tussen een advocaat van Tripels en een andere advocaat (van de wederpartij dus). Leuk om eens te horen hoe advocaten van beide partijen elkaar proberen in te schatten over hoe zij in de zaak staan. Na dit telefoongesprek neem ik nog even een dossier door. Dit dossier is van een zaak die morgen dient in Den Bosch. Ik ga dan mee naar het Hof. Woensdag Na een kopje koffie krijg ik mijn ogen al wat verder open. De dag begint met een cliëntgesprek. Dit gaat over de franchiseovereenkomst waar ik eerder deze week over had moeten lezen. Na dit gesprek ga ik mee naar Den Bosch.
dagboek Ik ben nog nooit bij het Hof geweest en vind het dan ook erg leuk dat ik mee mag. Het gaat hier om een cliënt die uit de Wet Schuldsanering is gezet. Na een ritje van 1,5 uur komen we aan bij het Hof. Ik had me een heel erg groot gebouw voorgesteld maar ik vond het eigenlijk wel meevallen. Ook vond ik dat de rechters bij het Hof ‘relaxter’ waren. Ik weet niet of dit ook echt zo is. Ik heb het zelf zo ervaren. De zaak duurt een half uur en daarna kunnen we weer terug naar Maastricht. Als we terug in het zuiden zijn is het alweer tijd. Zulke dagen vliegen om. Als ik thuis ben werk ik nog even aan mijn scriptie want dat moet ook gebeuren naast mijn stage. Daarna gaat de relaxmodus aan. Samen met een huisgenootje drink ik een theetje en kletsen we wat bij over wat we de afgelopen week gedaan hebben. Donderdag Het is alweer donderdag. Dat betekent dat het weekend in zicht is. Ik begin met een opzoekopdracht. Ik moet uitzoeken wanneer algemene voorwaarden bij een contract onredelijk bezwarend zijn. Ik zoek wat jurisprudentie erover en lees stukjes literatuur. Ik maak er een memo van en stuur het op naar de advocaat waar ik de opdracht van kreeg. Hierna wordt me eerst het een en ander uitgelegd over een personen- en familierechtzaak. Ik moet een adviesbrief schrijven voor een cliënt. Dit vind ik leuk om te doen en laat me denken aan de tijd dat ik bij de Kinder-en Jongerenrechtswinkel zat. Hier schreef ik ook wel eens adviesbrieven naar personen. Je ziet toch wel dat het heel belangrijk is om naast je studie bepaalde andere activiteiten te doen in de juridische wereld. Het in de praktijk toepassen is een heel andere gewaarwording dan alleen maar studeren uit boeken. Uiteindelijk gaat het er ook om dat je met mensen om kunt gaan en dat je weet hoe je iets moet opzoeken. Als ik de adviesbrief af heb stuur ik die naar de betreffende advocate en morgen zal ik met haar bespreken wat ze er van vond. Hierna ga ik in de stad lunchen met een aantal advocaten van het kantoor. De zon schijnt en we gaan lekker in het zonnetje zitten op het
vrijthof. Wat een leven hè! Na de lunch ga ik mee naar een voorgeleiding bij de rechter commissaris. Dit is de eerste keer dat ik onderin bij de cellen van de rechtbank Maastricht kom. Cliënten die in het huis van bewaring verblijven worden hier heen gebracht als ze voor de rechter-commissaris moeten komen. Erg indrukwekkend om dit te zien. De rechtszaal bij de rechter-commissaris is een klein kamertje. Het is meer een kantoor dan een zaal. Het gaat erom of de cliënt geschorst gaat worden. Dit houdt in dat hij dan vrij komt, wel met een aantal voorwaarden. De rechtercommissaris besluit inderdaad dat hij niet langer hoeft te zitten maar dat hij in vrijheid zijn proces kan afwachten. Als ik terugkom op kantoor lees ik nog een dossier door en check ik mijn mail. Daarna ga ik naar huis om een gezellig avondje te hebben met vriendinnen. Vrijdag S ‘morgens ga ik mee naar een zitting op het gebied van personen- en familierecht. Het gaat over kinderalimentatie. De zaken op het gebied van personenen familierecht worden gehouden in kleine zaaltjes op de rechtbank. De echtscheiding is in deze zaak niet zo leuk verlopen en je voelt ook de spanning bij beide partijen. De rechter vraagt of partijen er misschien zelf uit kunnen komen op de gang. Partijen stemmen hiermee in en er wordt enige tijd overlegd. Je merkt dat het in dit soort zaken ook vaak gaat om de gevoelens (vaak boosheid) van cliënten. De advocaten van beide partijen drukt de mensen op het hart dat ze die gevoelens even opzij moeten zetten en dat het hier alleen maar gaat om het belang van de kinderen. De griffier komt enige tijd later vragen of er nog veel tijd nodig is. Men geeft aan nog een paar minuutjes nodig te hebben. Partijen hebben gelukkig, ondanks de frustratie, het een en ander kunnen afspreken en dat wordt dan ook aan de rechter voorgelegd. De rechter zal de regeling aanhechten aan de beschikking. Ik besef me heel goed dat je als je advocaat wilt worden dat je zaken niet ‘mee naar huis te nemen’. Dat je de ellende van mensen van je af moet kunnen zetten. Bij terugkomst
Jurist in Bedrijf
op kantoor ga ik verder met een aantal dossiers door te lezen. Ook verricht ik wat opzoekwerk. Ik moet uitzoeken wat er voor een kind veranderd als die in het buitenland gaat wonen. Wat gebeurt er bijvoorbeeld met de ondertoezichtstelling van jeugdzorg, wordt die overgedragen aan de jeugdzorg in dat land? En hoe gaat dat dan in zijn werk? Jeroen komt me vragen of ik zin heb om even een rondje door het stadspark te lopen. Het is heerlijk weer buiten dus daar zeg ik geen nee tegen. Dan heb ik ook even de gelegenheid om een broodje te halen in de stad. Na de lunch lees ik dossiers door waar ik de volgende week cliëntgesprekken van zal bij wonen of waar rechtszittingen van zijn. Rond 18:00 ruim ik alles op en ga ik naar huis. Er is alweer een week omgevlogen. Ik wil nog even aangeven dat ik het echt iedereen aanraad om een stage te lopen. Je ziet van een korte afstand hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Ook kun je hier ontdekken of de advocatuur iets voor jou is. Ik heb er heel veel aan gehad en ben blij dat ik het gedaan heb. Omdat ik in mijn laatste jaar van mijn bachelor zit, vind ik het fijn dat ik zo veel verschillende soorten rechtsgebieden heb kunnen ondervinden. Dit maakt mijn keuze voor een master een stuk gemakkelijker.
41
oprecht opmerkelijk
Stel voor derde maal niet op eigen huwelijk
In Roermond is een stel voor de derde keer niet op het stadhuis komen opdagen voor de eigen huwelijksceremonie. Trouwambtenaar Anita Coenen heeft dit nog nooit meegemaakt, en ook haar collega's elders in het land reageren verbaasd op haar berichtje op Facebook hierover. Alles stond maandag in Roermond klaar om het huwelijk te voltrekken. De trouwzaal was geregeld, het geld betaald, en de huwelijksakte en het trouwboekje lagen klaar. Maar de bode en de trouwambtenaar wachtten voor de derde maal tevergeefs op het stel. Volgens Coenen had het bijna-bruidspaar waarschijnlijk geen tijd. Bij een eerdere poging gaf het stel - twee zakenmensen - aan dat het elders in de wereld vertoefde voor een belangrijke vergadering en het eigen huwelijk aan zich voorbij lieten gaan. Dat het stel geen tijd had, had Coenen zelf ook al gemerkt. Het paar stelde geen prijs op bezoek van de trouwambtenaar om de toespraak persoonlijk te maken. Daarom had ze via internet, Facebook en Twitter de ingrediënten voor het persoonlijke verhaal bij elkaar gesprokkeld. Verspilde moeite, zo bleek. Het huwelijk zou maandag worden voltrokken. Coenen heeft meermaals met beide mensen proberen te bellen, maar de telefoon wordt niet opgenomen. Waarschijnlijk geen tijd...
Vrouw wordt uitgehuwelijkt aan 27 jaar oudere man voor bruidsschat De 48-jarige Tülay Erdogan, uit de provincie Sanlıurfa, is afkomstig uit een familie die het financieel niet breed heeft. Haar familie heeft haar, zonder enig overleg, uitgehuwelijkt aan een 27 jaar oudere man Halit Erdogan uit Gaziantep in ruil voor een bruidsschat. De man had al 8 kinderen uit een vorig huwelijk waarvan de oudste twee kinderen ouder zijn dan Tülay. Tijdens haar huwelijk is de vrouw regelmatig lichamelijk mishandeld. Volgens haar buren onderging de vrouw een ware marteling. Uiteindelijk heeft Tülay Erdogan aangifte gedaan van mishandeling en de rechter heeft de man in kwestie een straatverbod voor 6 maanden opgelegd. De buren hebben nog geprobeerd om beide partijen bij elkaar te brengen en tot een verzoening te komen. Tülay heeft aangegeven dat zij niet meer bereid is om weer samen te wonen met haar man. Na deze mislukte poging heeft Halit Erdogan de vrouw opgezocht en
42
haar dusdanig mishandeld dat ze uiteindelijk overleed aan haar verwondingen. Haar 5-jarige zoon trof haar levenloze lichaam in de woning aan en alarmeerde de buren, die vervolgens de politie heeft ingeschakeld. De politie is op zoek naar de voortvluchtige 75-jarige man.
Neonazi’s ronselen kinderen met Koekiemonster In Duitsland begint het Sesamstraat-karakter Koekiemonster een symbool van de neonazi’s te worden. De nazi's verkleden zich als de blauwe veelvraat en posters en flyers met zijn afbeelding. Dat zegt de Duitse politie tegen de Daily Mail. Recent liep een neonazi verkleed als koekiemonster een school binnen om daar flyers uit te delen. Nadat de man was gearresteerd werd zijn huis doorzocht. Op zijn computer vond de politie allerlei extreemrechts materiaal. Het gebruik van Koekiemonster moet kinderen interesseren voor de extreemrechtse beweging. Er worden onder meer fotomontages verspreid van
Jurist in Bedrijf
Koekiemonster en Adolf Hitler. De politie heeft geen goed woord over voor de tactiek. "Ze proberen extreemrechts op iets leuks en grappigs te laten lijken."
Pakistaanse baby verdacht van poging tot moord Een negen maanden oude baby uit Pakistan is donderdag op borgtocht vrijgelaten. Het jongetje zat vast omdat hij verdacht wordt van poging tot moord. Dat meldt onder andere Channel Four News. Er ontstond onrust op internet nadat er een video verscheen waarin te zien is dat er vingerafdrukken bij Moose werden afgenomen. De nog geen jaar oude baby, Moosa Khan, wordt er door de politie van beschuldigd dat hij met een groep volwassenen in Lahore agenten probeerde te stenigen. De nieuwszender schrijft dat de verdenkingen tegen de jongen niet waar kunnen zijn vanwege zijn leeftijd. Een rechter heeft de jongen vrijgelaten en bij zijn opa geplaatst.
oprecht opmerkelijk
Kleuter (4) nu al directeur van eigen keten speelparadijzen. Kinderspeelparadijs Ballorig laat een kleuter voor één dag de functie van directeur bekleden. De 4-jarige Bram uit Almere gaat als grote baas de boel op stelten zetten. Op het programma: rappen, een modeshow en discodansen. De jonge directeur wordt donderdag als een echte ster ontvangen op een rode loper, waar een fotograaf hem opwacht. Hoe jong hij ook is, de meisjes lopen nu al achter hem aan waar hij ook gaat of staat. Baas B. is duidelijk een 'natural born leader' die geen nee accepteert en weet wat hij wil. Natuurlijk wordt er ook vergaderd. Bram neemt de leiding over belangrijke beslissingen als welke de lekkerste snoepjes zijn en welke nieuwe speeltoestellen geïnstalleerd moeten worden. Ouders konden op Facebook een reactie achterlaten met de leukste reden waarom hun kindje Baas van Ballorig moest worden. Tien kinderen met de beste ideeën gingen door naar ronde twee, waaruit Bram als winnaar werd benoemd. Ballorig is een keten van indoor-speeltuinen waar kinderen op verschillende type toestellen kunnen spelen, klimmen, glijden en springen.
Universiteiten voor het uitkiezen Waar de meeste studenten in hun handjes mogen knijpen als ze worden toegelaten tot een van de meest prestigieuze universiteiten ter wereld, heeft een zeventienjarige student uit de Verenigde Staten ze voor het uitkiezen. De jongen uit Mastic Beach in de staat New York is toegelaten tot alle acht zogenoemde Ivy Leaguescholen. Kwasi Enin kreeg deze week toelatingsbrieven van Harvard, Yale, Brown, Columbia, Cornell, Darthmouth, Princeton en de Universiteit van Pennsylvania, meldden Amerikaanse media gisteren. Deze acht worden beschouwd als de meest toonaangevende en beste universiteiten ter wereld. Slechts een selecte
groep uitmuntende studenten wordt jaarlijks toegelaten. De middelbare scholier haalde bijna de hoogst mogelijke score op het Amerikaanse toelatingsexamen voor universiteiten. Toch kwam de massale toestroom van welkomstbrieven als een verrassing voor de tiener. “Ik hoopte kans te maken om in elk geval tot een universiteit toegelaten te worden als ik me voor alle acht aanmeldde”, aldus Enin. Hij heeft naar eigen zeggen een voorkeur voor Yale en wil graag cardioloog of neuroloog worden.
Golfclub laat na 260 jaar vrouwen toe De Schotse Golfclub St. Andrews zal mogelijk voor het eerst in 260 jaar vrouwen toelaten tot het ledenbestand. In september zal er beslist worden over het plan. Op het moment telt de club 2.400 mannelijke leden, zo weet het AD. Het bestuur heeft hen gevraagd voor het plan te stemmen om ook vrouwen toe te laten. "Dit is een welkom bericht. Ik raad de leden aan ja te zeggen", aldus Helen Grant, de Britse minister van Sport. Golfclubs met alleen mannelijke leden zijn geen uitzondering. In 2012 was het de Amerikaanse Augusta National Golfclub die voor het eerst in haar bestaan vrouwen toeliet. Onder andere oud-minister Condoleezza Rice is nu lid van die club.
Duuk (9) mag nu al naar de middelbare school Hij haalde de maximale score bij de Citotoets. En hij is pas 9 jaar. Duuk Niemantsverdriet is zo slim dat hij nu al naar de middelbare school mag. Dat schrijft het AD vanochtend. Duuk uit het Zuid-Hollandse Poeldijk maakte de Cito-toets bijna foutloos en haalde daarmee de maximale score van 550 punten. Het wonderkind was blij met de uitslag; hij dacht namelijk dat hij het niet zo goed gedaan had. Hij was minder snel klaar dan normaal. Voor de leraren was de uitslag echter geen verrassing. "In groep 4 kon hij wat rekenen betreft de Cito-toets van groep 8 al maken", zegt zijn intern begeleider tegen de krant. Op zijn school kreeg het wonderkind de afgelopen jaren een speciale behandeling. Hij sloeg in totaal drie klassen over. Een slimme zet: daardoor kon hij meedoen met de klas. Hij werd socialer en zat lekkerder in zijn vel. Nu mag de 9-jarige naar de middelbare school. Zijn
Jurist in Bedrijf
moeder vindt dat zelf ook spannend. "Hij krijgt een mobieltje, een eigen sleutel, gaat zelfstandig boodschappen doen. Als moeder denk je soms wel even: 'hoe pak ik dit aan'? Maar hij wil graag worden behandeld als zijn klasgenoten."
Jongen aangevallen na scheet Voor de grap een scheet in de klas laten is niet altijd een goed idee. Een 11-jarige jongen vecht op dit moment nog voor zijn leven in een ziekenhuis in Namibië. Hij werd op zijn school namelijk aangevallen nadat hij een scheet had gelaten. Zijn 15-jarige klasgenoot kon de geur van de scheet duidelijk niet waarderen en begon de jongen uit te schelden. Er ontstond een flinke woordenwisseling en even later pakte hij een schaar erbij. Hij begon zijn klasgenootje in zijn hoofd te steken. De 15-jarige dader wordt verdacht van een poging tot moord, maar is op dit moment nog niet gearresteerd.
Duurste levenspolis ooit voor miljardair Silicon Valley Een nog onbekende miljardair in Silicon Valley heeft de duurste levensverzekering ter wereld gekocht, met een waarde van 201 miljoen dollar (145 miljoen euro). De man die de verzekering regelde, liet weten dat er negentien verzekeringsmaatschappijen aan te pas moesten komen om het bedrag bij elkaar te krijgen. 'Er is geen bedrijf dat zich een aanslag van 201 miljoen kan veroorloven', zegt Dovi Frances, de financiële adviseur die de deal sloot in opdracht van een 'bekende miljardair', zoals hij zelf zegt. De miljardair wil anoniem blijven, 'omdat hij wil dat zijn naaste familie hard blijft werken'. Het Guinness Book of World Records maakt bekend dat dit bedrag de vorige recordhouder overtreft. Dat was Hollywoodmagnaat David Geffen die in 1990 een polis van 100 miljoen dollar afsloot. De jaarlijkse premie voor de polis is tientallen miljoenen dollars. Volgens Frances profiteren de verzekeringsmaatschappijen van de deal omdat ze de premie meteen kunnen investeren. Hun risico is dat de miljardair vroeg komt te overlijden. De polis is afgesloten bij het bedrijf S.G. LLC waaraan onder anderen Google topman Eric Schmidt en Joel Lonsdale van Palantir Technologies verbonden zijn.
43
groeten uit
Groeten uit… Malta! Na vier jaar studeren in Maastricht, kwam het einde van mijn studie in de zomer van 2013 dan toch echt in zicht. Na een stage bij Clifford Chance Amsterdam in september - oktober en het volgen van twee vakken in periode 2, zou ik ergens in februari 2014 mijn thesis inleveren en afstuderen. Ondanks verschillende stages in Nederland, realiseerde ik dat ik tijdens mijn studie geen buitenlandervaring heb opgedaan. Daarom dat ik in de zomermaanden van 2013 actief op zoek ben gegaan naar een stageplek in het buitenland. Arthur Vervoort Master Privaatrecht en Handels- en Ondernemingsrecht (5de jaar)
Omdat ik in de zomer van 2013 voor mezelf een redelijk goed beeld kon schetsen van de advocatuur, besloot ik te zoeken naar een niet-juridische stage. Niet veel later zat ik samen met nog een honderdtal andere studenten bij de Inhousedag van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (MinBuZa) in Den Haag. Na deze dag en het blijvend contact met een aantal mensen binnen MinBuZa is het snel gegaan. In januari (2014) werd duidelijk dat ik voor zes maanden naar Malta zou verhuizen om stage te lopen bij de Nederlandse Ambassade. Waarom Malta? De rots, gelegen tussen Sicilië en NoordAfrika, met een oppervlakte van 316 km² vormt sinds 2004 de meest zuidelijke lidstaat van de Europese Unie. Malta is omringd door water en met de meeste
44
dagen zon per jaar (300) in de EU is het plaatje snel compleet. De ideale vakantiebestemming met het strandgevoel, goed eten, boulevards, strandfeesten, zeilen, duiken(!)…vul de rest zelf in. Malta heeft het. Met de opname van The Da Vinci Code, Troy, Gladiator, Munich, World War Z en Captain Philips heeft Malta de status van een filmster in de internationale filmwereld. De economie draait daarnaast voornamelijk op toerisme en de groeiende financiële sector. Verder heeft Malta het grootste scheepsregister van Europa. Het land telt zo’n 420.000 inwoners, waarmee het een van de meest dichtbevolkte gebieden van de EU is. Malta heeft meer dan 365 kerken. Keuze genoeg voor het bijwonen van de zondagse kerkdienst voor de katholieke Maltezers. Naast religie (98% van de bevolking is Rooms-Katholiek) en actieve politieke betrokkenheid (kiezersparticipatie van 93% bij de verkiezingen in 2013) is het Eurosong Festival immens populair bij de Maltese bevolking. Interesses waar we in
Jurist in Bedrijf
Nederland (doorgaans) weinig voor voelen. Als meest zuidelijke EU-lidstaat en NoordAfrika op slechts 350 km afstand ondervindt Malta met Italië (Lampedusa) op dit moment hinder van het groot aantal vluchtelingen die in overvolle en gammele bootjes de oversteek naar Europa wagen. Ondanks dat Malta tot in 1964 een Britse kolonie was, heeft de nationale taal veel Arabische invloeden. Het gesproken en geschreven Maltees is voor buitenstaanders moeilijk te volgen. Maar als voormalige kolonie spreekt men bovengemiddeld Engels. Zo kom je snel in aanraking met de gastvrije lokale bevolking die je graag uitnodigen en meenemen naar allerlei activiteiten. Naast het ontdekken van Malta moet er natuurlijk ook gewoon gewerkt worden. De ambassade behartigt de Nederlandse belangen in Malta en is het aanspreekpunt voor Nederlandse burgers en bedrijven in Malta. Het is een kleine ambassade
groeten uit
die bestaat uit de ambassadeur, drie lokale medewerkers en een stagiair. Werken in een klein team heeft veel voordelen. Wel wordt verwacht dat je flexibel bent, kunt improviseren en zelfstandig kan werken. Als Assistant Research Officer assisteer ik de ambassadeur in lopende zaken en werk ik aan een aantal specifieke thema’s. Ik behandel de Economische- en Handelsvragen, neem deel aan (Europese) briefings en vergaderingen. Daarnaast werk ik aan een aantal culturele projecten, zo zijn Leeuwarden en Valletta in 2018 European Capital of Culture, specifieke kwesties zoals de migratieproblematiek, notuleer ik tijdens de wekelijkse Team Meeting en beheer ik de Social Media van de ambassade. Omdat we met een klein team zijn, is het belangrijk dat alles goed
op elkaar wordt afgestemd. De ambassadeur beschrijft ons als het ‘SOS’-Team. Het staat niet voor ‘Save Our Souls’, maar voor ‘Small, very Operational and Smart’. Werken voor een kleine ambassade heeft als groot voordeel dat je overal mee naartoe gaat en door mensen, bedrijven, overheidsinstanties en andere ambassades voor ontzettend veel activiteiten wordt uitgenodigd. Dit varieert van het bijwonen van een briefing van de aankomende Economische Raad in Brussel, het in goede banen leiden van het werkbezoek van Staatssecretaris Fred Teeven in Malta tot recepties op exclusieve locaties. Malta heeft zo zijn eigenaardigheden, waar je als stagiair op de meest onverwachte momenten mee geconfronteerd wordt. Zo zit je te werken aan die ene e-mail die je de hele week vooruit hebt kunnen schuiven en zodra je deze eindelijk kunt uitsturen valt de stroom op heel Malta uit. Weg e-mail. De eerste keer zorgt dit voor de nodige stress, maar net als iedereen accepteer je snel dat je de mail opnieuw zult moeten typen. In het hoogseizoen (juli – oktober) kunnen dergelijke ‘Power cuts’ wekelijks voorkomen. Als het regent in Malta, komt het vaak met bakken uit de lucht. De afwezigheid van een centrale afvoer zorgt in de lager gelegen gebieden voor Venetiaanse taferelen. Ik spreek uit ervaring wanneer ik zeg dat het dan bijna onmogelijk is om met je zojuist gehuurde Citroën C1’tje van A naar B te rijden. Het juridisch systeem van Malta bestaat
Jurist in Bedrijf
uit een mix van het Engelse Common Law en het voor ons bekende Civil Law. Dit kan voor enige verwarring zorgen bij rechtenstudenten op uitwisseling. Op dit moment is er een achterstand van 14.000 zaken en zit een aantal verdachten al enkele jaren in voorarrest. Het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) wordt dus alles behalve juist toegepast. Door de grote invloed van de kerk in het dagelijks leven is echtscheiding pas sinds 2011 toegestaan en zijn abortus en het homohuwelijk tot op de dag van vandaag verboden. Nadat verkiezingen in maart 2013 de Maltese Arbeiderspartij aan de regering brachten, is de nieuwe regering met sociale en economische vernieuwingen begonnen. Belangrijke onderdelen zijn de vergroening en verbetering van de energie voorziening en het homo partnerschap Voor iedereen die overweegt een (buitenlandse) stage te lopen: doen! Ik kan iedereen een juridische stage in Nederland aanraden, maar het is minstens zo interessant om je horizon in het buitenland te verbreiden. Je ontmoet ontzettend veel nieuwe mensen, duikt in een nieuwe cultuur en werkt aan je communicatieve- en taalvaardigheden. Het vieren van Nederlandse feestdagen in het buitenland, zoals Koningsdag, zorgt voor onvergetelijke momenten. Ik kom aan het eind van mijn verhaal en mijn studie in Maastricht. Geniet met volle teugen van je studententijd, het is echt de mooiste periode van je leven!
45
stelling
Stelling: Er moet meer macht naar Brussel om de Europese Unie (EU) te redden Volgens de Duitse bondskanselier Merkel moet de eurozone een „echte economische unie” worden met sterkere Europese instellingen. Ze is ervan overtuigd dat ook de Europese verdragen verder moeten worden ontwikkeld. Verdragswijziging is „onvermijdelijk”. Met de verdragswijziging wil Merkel dat de Europese Commissie meer macht krijgt om lidstaten aan te zetten tot hervormingen. De nieuwe rol van de Europese Centrale Bank bij bankentoezicht moet formeel worden geregeld, evenals de Europese afwikkeling van faillissementen van banken. Hieronder de reacties op de stelling: Er moet meer macht naar Brussel om de Europese Unie (EU) te redden.
Lars Brentjens - 24 jaar Master Marketing-Finance De overdracht van macht naar Europa is een gevoelig onderwerp voor alle Europese lidstaten. Ook in Nederland is het een onderwerp dat aanleiding heeft gegeven tot veel discussies. Persoonlijk ben ik van mening dat Europa een sterkere rol mag gaan vervullen met betrekking tot het begrotingstoezicht van de lidstaten. Op deze manier zou er vroeger kunnen worden ingegrepen wanneer tekorten op de begroting het maximale percentage overschrijden. Op deze manier zouden situaties, die zich bijvoorbeeld in Griekenland voorgedaan hebben, vermeden kunnen worden. Daarnaast zou het mijn inziens ook wenselijk zijn als er iets meer politieke macht naar Brussel zou gaan.
46
Momenteel kunnen de supranationale organen van de Europese Unie, niet altijd ingrijpen wanneer nodig. Let wel, deze gedeeltelijke machtsverschuiving dient met de nodige waarborgen bekleed worden. De soevereiniteit van de lidstaten mag slechts in beperkte mate worden aangetast. Echter, gezien de verschillende visies in de Nederlandse politiek hieromtrent, zal zulk soort bevoegdheidsverschuiving naar Brussel niet zo snel plaatsvinden.
Rob van Roij - 25 jaar Master Fiscaal Recht De Europese verkiezingen staan voor de deur en de komende weken worden we weer overspoeld door anti-Europa retoriek in uiteenlopende schakeringen. Dit is de nasleep van het referen-
Jurist in Bedrijf
dum in 2005 waar een meerderheid van de Nederlandse kiezers tegen een grondwettelijk verdrag stemden en dus is het populair, of electoraal verstandig, om kritisch tegenover Europa te staan. Enkele uitzonderingen aan zowel de anti- als pro-Europa zijde daargelaten zijn de meeste partijen voor samenwerking waar nodig, maar tegen de bemoeizucht. Hoewel dit tegenstrijdig lijkt, moet er volgens mij op dit spanningsveld de juiste richting gevonden worden. Europese samenwerking is onontbeerlijk op het gebied van handel, economie, veiligheid en defensie. Daar kunnen en moeten de Europese lidstaten samen een meerwaarde vormen. Daarnaast zullen de Eurolanden bevoegdheden moeten overhevelen zodat Brussel altijd inspraak heeft in de begrotingen, al is hier sinds de Griekenland crisis al veel gebeurd. Europa
stelling zal echter moeten stoppen met allerlei regeltjes waar ik geen gemeenschappelijk belang in zie. Een goed voorbeeld waaruit blijkt dat de regeldrift van de Europese Unie soms te ver gaat is dat sinds 2012 kappers op last van de EU antislip zolen moeten dragen. Een voorbeeld van waar de Europese Unie wel nuttig werk doet is het recente voorstel van Nelie Kroes. Zij werkt hard om de roamingkosten voor mobielinternetten in het buitenland (maar binnen de EU) af te schaffen. Martine Veenman - 19 jaar Bachelor Geneeskunde Ik ben van mening dat er meer macht naar Brussel moet om Europa te redden. Er is al enige tijd een discussie aan de gang in verschillende lidstaten van de Europese Unie over het invoeren van lidstaatcontracten. Deze contracten zullen ervoor zorgen dat aanbevelingen van de Europese Commissie aan lidstaten om hervormingen door te voeren, bindend zijn. Op dit moment is dat namelijk nog niet het geval, waardoor zo'n aanbeveling naar mijn mening te weinig druk uitoefent. Voor velen is het een angstwekkende gedachte dat Brussel middels zo'n contract ons allerlei verplichtingen op kan leggen. Maar is het niet veel angstwekkender dat een groot aantal landen in Europa steun, deels door ons betaald, kunnen ontvangen, terwijl zij hun financiën niet op orde hebben? Daarom vind ik dat het tijd is om dit te veranderen, zodat landen als Italië en Frankrijk meer druk opgelegd krijgen om hun hervormingsbeleid aan te passen. Duitsland hamert al langer op deze hervormingscontracten, omdat landen op deze manier gedwongen worden om economisch bij te blijven. Het voorstel van minister Dijsselbloem vind ik een goede compromis richting Duitsland; lidstaten kunnen volgens dit voorstel nog wel uitstel krijgen om hun begrotingen aan te passen, mits ze minimaal één hervorming doorvoeren. Een Europees poldermodel, let's give it a try!
Jos Hensen - 24 jaar Technische bedrijfskunde ‘Ik ben het oneens met de stelling, er moet naar mijn mening niet meer macht naar Brussel. Ik vind het van belang dat de lidstaten van de Europese Unie hun soevereiniteit behouden en niet teveel regelgeving van supranationaal niveau opgelegd krijgen. Nederland zal als relatief rijk land teveel opdraaien voor crisissituaties in andere lidstaten. De Europese Unie heeft natuurlijk ook veel belangrijke voordelen en samenwerking tussen landen kan voor iedereen voordeel opleveren. Er moeten echter wel grenzen worden gesteld aan de bevoegdheidverlening’ Ruben Hollemans - 21 jaar Bachelor Nederlands Recht Om uit een economische crisis te geraken is een goed en standvastig beleid nodig. Dit kan slechts bereikt worden indien nationale overheden meer bevoegdheden overhevelen naar Brussel. De kredietcrisis ligt reeds achter ons, maar de huidige eurocrisis is nog steeds niet voorbij. Een dergelijke economische crisis zal zeker niet de laatste zijn die de EU moet overleven. Als de EU een volgende crisis te lijf gaat op de manier zoals dat in de huidige eurocrisis is gedaan, dan zal de EU als geheel gedoemd zijn te mislukken. Om verdere escalaties te voorkomen, moet Brussel snel en adequaat kunnen ingrijpen op de Europese financiële markt. De politieke leiders van de lidstaten saboteren Brussel, waardoor ingrijpen op de financiële markt wordt bemoeilijkt. Brussel kan de EU nu niet naar behoren regeren, want de EU wordt geregeerd door de afzonderlijke overheden van de lidstaten, die rekening moeten houden met een bepaald percentage burgers die door populistische leiders bang worden gemaakt voor de EU. Op de lange termijn zal dit allemaal niet ten goede komen voor de EU en Nederland. Om deze redenen ben ik vóór de stelling dat meer macht naar Brussel zal moeten gaan, om de EU op de lange termijn te redden. Per slot van rekening is een EU met een goed functionerende economie in het belang van Nederland.
Jurist in Bedrijf
Kirsten Zweers - 19 jaar Bachelor European Studies De Europese Unie (EU), is uniek in zijn soort. Waar de Verenigde Staten kiezen voor een federale overheid, ontwikkelde Azië pas een identiteit toen het zich wilde afzetten tegen 'the other', namelijk Europa. De landen in Europa hebben echter gekozen hun soevereiniteit gedeeltelijk over te dragen naar een internationale organisatie die de EU heet.
Desalniettemin, is het belangrijk voor zowel de transparantie als de besluitvaardigheid,
dat lidstaten meer bevoegdheden gaan overdragen naar de verschillende organen van de EU. Neo-liberalisten stellen dat toenemende macht van de EU zal leiden tot een betere samenwerking tussen de lidstaten. Bovendien zullen lidstaten gemakkelijker hun nationale interesses vertegenwoordigd zien in bijvoorbeeld de Europese raad van ministers. Angela Merkel is een overtuigd voorstandster van de EU en heeft al tijdig haar visie bekendgemaakt waarin zij een 'politieke unie' als antwoord ziet op de schuldencrisis. Wanneer de economische groei van lidstaten bevorderd kan worden, schulden worden afgelost en het begrotingstekort beperkt kan blijven, zal de EU haar concurrentiepositie kunnen behouden. 'Meer Europa', is wat Europa nodig heeft. Het valt echter nog te bezien of, in een tijd waar lidstaten nog steeds een aanzienlijke hoeveelheid invloed kunnen uitoefenen op de macht van de EU, zij hun soevereiniteit volledig willen overdragen naar de instituten van de EU.
Eens: 42% Oneens: 58%
47
First Maastricht
Waarde lezer, Middels dit bulletin heeft FIRST Maastricht de eer om jou kennis te laten maken met dé fiscale studievereniging van Maastricht. Onze fiscale studievereniging bestaat behalve uit fiscaal economen ook uit studenten die fiscaal recht studeren. Mocht je voor de studie fiscaal recht kiezen of heb je inmiddels voor deze studie gekozen dan is het zeer de moeite waard om je aan te sluiten bij onze vereniging. Afgelopen zomer hebben wij meer dan 80 nieuwe leden mogen verwelkomen en dit brengt ons op een ledentotaal van +- 500. Dit is een goede graadmeter die aangeeft dat de vereniging flink aan het groeien is en dat de student inziet dat FIRST Maastricht een goede aanvulling is op hun studie. De kracht van FIRST Maastricht zit hem in het feit dat leden op laagdrempelige wijze in contact komen met diverse potentiële werkgevers en het is dat informele fiscale platform dat elk jaar weer met verve wordt uitgedragen. Zo organiseert de vereniging maandelijkse borrels, fiscale reizen, bedrijvendagen, symposia, kantoorbezoeken, wettenbundelborrels, sportactiviteiten en nog veel meer! Dan kom ik meteen bij het tweede punt waar onze kracht in zit, namelijk dat deze evenementen allemaal op kosten van FIRST Maastricht geschieden. Naast nationale evenementen is de vereniging dit jaar druk bezig om te internationaliseren. Zo is er voor internationale studenten aan het begin van het jaar een rondleiding en borrel verzorgd, gaan wij op Luxemburg trip en wordt er dit jaar een internationale bedrijvendag op poten gezet. Hieraan kunnen natuurlijk ook nationale studenten deelnemen die internationaal zijn georiënteerd. Voor vragen (bijvoorbeeld met betrekking tot lidmaatschap - slechts €15,- + ontvangst van een belastingwettenbundel) bezoek www. firstmaastricht.nl of neem een kijkje op facebook/FirstMaastricht. Natuurlijk is het ook mogelijk om een keer langs te komen tijdens onze kantooruren op de lenculenstraat 14. Tot slot wenst het bestuur van FIRST Maastricht de stichting Jurist in Bedrijf veel succes in het komende jaar! Met vriendelijke groet, Jasper de Winter Secretaris 2013-2014 FIRST Maastricht
Elsa
ELSA, the European Law Students Association is the world’s largest independent law students association. It comprises a membership close to 40.000 students and recent graduates who are interested in law and have demonstrated commitment to international issues. ELSA Maastricht is part of this huge network and now you can become part as well! Due to this big network, there are a lot of activities that one can visit. Of course we have our own local activities, but the other local groups also organize a lot of activities which can be very interesting. This year ELSA Maastricht is going to focus on a better cooperation with the other local ELSA groups and on the harmonization between the Dutch and International students in Maastricht. Of course we will also organize activities, which will all be coming up soon! Keep up the ELSA spirit and we hope to see you soon at one of our activities! -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ELSA, the European Law Students Association is de grootste onafhankelijke studievereniging voor rechtenstudenten. Het heeft bijna 40.000 leden onder studenten en pas afgestudeerden die zijn geïnteresseerd in rechten en die een belangstelling hebben voor internationale problemen. ELSA Maastricht is onderdeel van dit enorme netwerk en nu kun jij er ook onderdeel van worden! Vanwege dit grote netwerk zijn er een groot aantal activiteiten die je kunt bezoeken. We hebben natuurlijk onze eigen lokale activiteiten, maar de andere lokale groepen organiseren ook een groot aantal activiteiten die ook bijzonder interessant kunnen zijn. Dit jaar gaat ELSA Maastricht zich richten op een betere samenwerking tussen de lokale groepen en aan de harmonisatie tussen Nederlandse en internationale studenten in Maastricht. En natuurlijk organiseren we ook activiteiten, die heel binnenkort allemaal gaan plaatsvinden! Hou de ELSA spirit hoog en hopelijk zien we jullie snel bij een van onze activiteiten! If you have any questions you can always email us at
[email protected]
48
Jurist in Bedrijf
Ouranos
Beste rechtenstudent, Waarde lezer, Het is ons een genoegen u middels dit schrijven kennis te laten maken met de grootste studievereniging die aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid is verbonden. Sinds 1983 draagt JFV Ouranos haar steentje bij aan het leven van de Maastrichtse rechtenstudent. Dit gebeurt op inhoudelijke vlak, maar zeker ook op sociaal gebied. Om te beginnen hebben wij aan het begin van iedere periode boekenbalie, waar u als lid van de vereniging 10% korting ontvangt op alle boeken. Leden profiteren bovendien van de ledenkorting bij verschillende bedrijven in en rond Maastricht. Op inhoudelijk gebied biedt JFV Ouranos u als rechtenstudent een breed scala aan activiteiten aan, zoals het jaarlijkse Maastrichts Juristen Congres en diverse lezingen en workshops. Op sociaal vlak hebben wij onze altijd gezellige wekelijkse borrel in De Preuverij en bent u van harte welkom op onze blokopeningsfeesten. Daarnaast is er de mogelijkheid om actief te worden in een commissie: hiermee verrijkt u niet alleen uw organisatorische kwaliteiten maar wordt ook uw (sociale) netwerk enorm uitgebreid. De oplettende lezer is het wellicht al opgevallen: JFV Ouranos bestaat dit jaar dertig jaar! Dit is een mijlpaal die niet onopgemerkt voorbij mag gaan en ons hele jaar staat dus ook in het teken van ons zesde lustrum. We zijn dit jaar begonnen met een geweldig Lustrumopeningsfeest en in november brengen wij een bezoek aan Istanbul. Daarnaast worden er zowel een internationale als een Nederlandse lezing georganiseerd. Om het Lustrumjaar feestelijk af te sluiten zal er in mei een luxe gala plaatsvinden. Voor vragen (bijvoorbeeld met betrekking tot het lidmaatschap of om actief te worden binnen de vereniging) kunt u een bezoek brengen aan www.jfvouranos.nl of kom langs tijdens spreekuren (ieder werkdag van 10.30 - 13.30 uur). Namens het dertigste bestuur der JFV Ouranos, Jackelien Weinans Secretaris 2013 - 2014
gaius maastricht
Pleitgenootschap Gaius is een studievereniging voor advocaten, rechters en juridische medewerkers in spe. Tweewekelijks vindt er op maandag een pleitavond plaats waar de leden leren om juridisch inhoudelijk, verbaal en non-verbaal sterk te pleiten. Aansluitend aan de pleitavond vindt er een borrel plaats, waar leden onder het genot van een drankje kunnen napraten over de avond. Buiten de leerzame pleitavonden kan gezelligheid en hechtheid niet ontbreken binnen de vereniging. Derhalve organiseert Pleitgenootschap Gaius tal van activiteiten ieder jaar. Zo is er binnenkort het kerstdiner, georganiseerd door een van onze commissies. Pleitgenootschap Gaius vormt sinds 1991 een van de studieverenigingen van de Universiteit Maastricht. Ons pleitgenootschap telt zo’n 70 enthousiaste leden c.q. pleiters. Behalve de pleitavonden en gezelligheidsactiviteiten nemen wij ook deel aan landelijke pleitwedstrijden. Tot onze trots hebben onze pleiters meerdere keren (in 2012 wederom) de Nationale Pleitmarathon weten te winnen. Mocht je dus op zoek zijn naar een vereniging waar gezelligheid gecombineerd wordt met leerzame aspecten die een aanvulling vormen op je studie, wacht dan vooral niet en word lid. Voor informatie over het genootschap en de activiteiten kun je terecht op: www.pleitgenootschapgaius.nl Namens het bestuur der Pleitgenootschap Gaius
Jurist in Bedrijf
49
aiesec
AIESEC is de grootste internationale studentenorganisatie en een begrip als het gaat om het ontwikkelen van jonge mensen over de hele wereld. Met een netwerk bestaande uit 124 landen geeft het duizenden jongeren wereldwijd de kans hun leiderschapskwaliteiten te ontwikkelen, met als doel een positieve invloed te hebben in de samenleving. AIESEC Maastricht is één van de lokale vestigingen binnen dit internationale netwerk. Met een groep van 33 studenten, zowel fulltime als parttime, dragen wij er zorg voor dat de regio Limburg gebruik kan maken van alles wat AIESEC te bieden heeft. Het ontwikkelen van jonge mensen gebeurt in Nederland door middel van drie programma’s: Internationale stages Wat is jouw ultieme bestemming? AIESEC biedt jou de kans om een internationale droomstage te realiseren! Of je nu een ontwikkelings- of professionele stage wilt, bij ons ben je vanaf het 2e jaar van je studie aan het juiste adres. Door onze grote database is bijna alles mogelijk. (Voor eerste- en tweedejaars is het Ambassadeursprogramma ook een optie.) Make a Move Wil jij in contact komen met jouw droomwerkgever? Of heb je juist nog totaal geen idee binnen welk bedrijf je terecht wilt komen? Make a Move helpt je vanaf het begin van je studie tot aan je uiteindelijke baan, door middel van een online platform (makeamove.nl) en het organiseren van carrière evenementen, zoals Women at the Top of de nationale Talent Days. AIESEC Bestuursfuncties Ben jij ambitieus en wil je jezelf graag buiten je studie ontwikkelen? Dan is een bestuursfunctie bij AIESEC zeker wat voor jou. Zowel binnen de parttime als fulltime functies staan jouw persoonlijke en professionele ontwikkeling centraal; naast je taken krijg je vele mogelijkheden tot trainingen, (inter)nationale congressen en het vergroten van je netwerk. In november 2013 en april 2014 nemen wij nieuwe mensen aan. Geïnteresseerd in één van onze programma’s? Voor meer informatie kun je altijd terecht op
[email protected], of kijk op www.aiesec.nl Ook kun je altijd langskomen op ons kantoor: SSC, B-1.09, of telefonisch contact opnemen: +31 43 388 5935
integrand
“Ervaring is de beste leermeester” Praktijkervaring wordt in het bedrijfsleven een steeds belangrijker criterium als studenten solliciteren. Bedrijven nemen niet langer genoegen met een afgeronde universitaire studie. Integrand komt tegemoet aan de behoefte van studenten om een gedeelte van hun studie in te vullen met praktijkervaring. Het doel hiervan is het verkleinen van de kloof tussen studie en praktijk. Integrand – brug tussen student en bedrijf Stichting Integrand, opgericht in 1980, is een landelijke onafhankelijke non-profit organisatie bestuurd door academische studenten. Integrand vervult een bemiddelende rol tussen studenten enerzijds en bedrijven en publieke instellingen anderzijds. Het verwerven van praktijkopdrachten op academisch niveau behoort tot de kernactiviteit van Integrand. Dergelijke praktijkopdrachten bieden de student de mogelijkheid om belangrijke en bijna onontbeerlijke werkervaring op te doen. Voor bedrijven is een samenwerking met Integrand ook erg aantrekkelijk. Integrand is een stichting zonder winstoogmerk en de bemiddeling geschiedt dan ook tegen een geringe vergoeding. Diensten Buiten stagebemiddeling biedt Integrand ook andere mogelijkheden om student en bedrijf dichter bij elkaar te brengen. Zo organiseert Integrand Inhousedagen, Business Courses, bestuursledendagen en workshops op lokale evenementen. Daarnaast biedt Integrand bedrijven mogelijkheden om naamsbekendheid te vergroten door middel van mailings, posterservices en artikelen in het Integrand Magazine, verspreid onder ruim 100.000 studenten door heel Nederland. Bestuursjaar Voor academische studenten is het mogelijk een parttime bestuursfunctie te vervullen bij Integrand. Een bestuursjaar bij Integrand staat garant voor een leerzame, maar ook gezellige tijd. De bestuursleden ontwikkelen hun professionele vaardigheden, leggen contacten in het bedrijfsleven, bezoeken andere Integrand vestigingen en gaan naar borrels, feesten en evenementen. Heb je interesse in een stage, deelname aan een evenement of misschien zelfs een bestuurjaar? Neem dan gerust contact met ons op! Meer informatie Integrand Maastricht • Bonnefantenstraat 2, kamer C0.11 • 6211 KL Maastricht • Telefoon: (043) 388 53 50 • E-mail:
[email protected] Openingstijden: Maandag t/m vrijdag: 9.00 - 12.30 en 13.30 - 17.00 • www.integrand.nl
50
Jurist in Bedrijf
vrouwen rechtswinkel
In 1993 is de Stichting Vrouwenrechtswinkel Maastricht (VRW) opgericht door rechtenstudentes van de Universiteit Maastricht. Het doel van de Vrouwenrechtswinkel is het bieden van gratis juridisch advies aan vrouwen door vrouwen in Maastricht en omstreken, waardoor zij meer inzicht krijgen in hun juridische positie. De aard van de vragen die wij voorgelegd krijgen is dan ook erg gevarieerd. Zo krijgen wij onder andere vragen over pensioenregelingen, arbeidscontracten, huurrecht, alimentatie, echtscheiding, burenrecht en mishandeling. Onze werkzaamheden bestaan uit het houden van inloopspreekuren*, het organiseren en bijwonen van lezingen en andere workshops, het samenstellen en verstrekken van brochures en het schrijven van columns in De Trompetter. Wij willen door ons werk de rechtspositie van vrouwen versterken en een bijdrage leveren aan het vergroten van de zelfstandigheid en weerbaarheid van vrouwen. Door gratis, laagdrempelig juridisch advies zorgen wij ervoor dat ook voor minder draagkrachtige vrouwen rechtshulpverlening binnen handbereik ligt. Om de privacy van onze cliënten te waarborgen, hebben wij een geheimhoudingsplicht: persoonlijke informatie blijft binnen de muren van de rechtswinkel. Naast het opdoen van juridische kennis, biedt de Vrouwenrechtswinkel ook bestuurs- en commissie-ervaring. Omdat wij erg veel waarde hechten aan een gezellig team, organiseren wij regelmatig borrels en andere activiteiten om dit teamgevoel te versterken. Mocht je nog vragen hebben of ons team willen komen versterken, stuur dan een e-mail naar info@vrouwenrechtswinkelmaastricht. *Het inloopspreekuur wordt gehouden op donderdagavond van 19:00 tot 21:00 uur en op vrijdagochtend van 10:00 tot 12:00 uur.
Studenten Rechtsbureau
Het Studenten Rechtsbureau Maastricht is een stichting voor en door Maastrichtse studenten. Onze doelstelling is het geven van gepast juridisch advies aan studenten die geconfronteerd worden met een probleem dat ze zelf niet kunnen oplossen. Het SRB verleent voornamelijk advies op het gebied van huurrecht, onderwijsrecht en arbeidsrecht. Daarnaast zijn wij behulpzaam bij tal van andere juridische zaken o.a. met betrekking tot (gemeentelijke) belastingen, zorgverzekeringen en studiefinanciering. Studenten kunnen ons hun vragen per e-mail voorleggen of zonder afspraak langskomen op ons kantoor. Ben je tweede- of derdejaars rechtenstudent en lijkt het je leuk om je juridische kennis in de praktijk te brengen? Dan is het misschien iets voor jou om ons team te komen versterken! Heb je interesse? Mail je motivatiebrief en c.v. naar
[email protected] Studenten Rechtsbureau Maastricht Bonnefantenstraat 2, Kamer C -1.07 www.studentenrechtshulp.nl of kijk op facebook.com/srbmaastricht
Jurist in Bedrijf
51
What’s going on...
Programme Committee European Law School 2013-2014 The Programme Committee European Law School would like to introduce itself to you! Read the following to find out who we are and – most importantly - what we do.
Who we are ‘We’ are four students following the European Law School Programme. The faculty has three Programme Committees, one for each study programme (Dutch law, Tax law and European Law School). Half of the seats in every committee are reserved for students from the programme. Our committee represents all European Law School bachelor students – English track and regular track – and all master students following an English programme. We represent these students together with selected members from the academic staff. The student members currently taking a seat in the committee are Renate Keijser, Karlijn van der Heijden, Marieke Bettelheim and Hannah Jans. What we do We work on improving the student academic environment, by meeting at least once a month with the students and members from the academic staff from the other committees. In the meetings, we are able to discuss recent changes to the curriculum and advise the Faculty Board about upcoming changes. In some cases the Committees are asked to advise the Faculty Board, but we may also advise the Faculty Board on our own initiative. We also discuss the course evaluati-
ons that students are asked to fill in after every course period. In addition, we meet every month with the other student members from all committees and with the elected student members of the Faculty Council. These meetings are hosted by the student advisor and the student auditor of the Faculty Board – providing us with a direct link to the Board. The Library Committee is also represented here. During these meetings, we discuss changes that affect the whole faculty, brainstorm about new proposals and exchange information that is currently discussed in the various organs of the faculty. As you can see, our university takes the students' opinion seriously. We would therefore like to stress that the evaluations students can fill in at the end of every period really make a difference! The course coordinators are always able to check the results and they have to write a conclusion in reaction to these evaluations. If courses score particularly bad or good in one or more subjects, the committees discuss this in their meeting and if necessary, the course coordinator will be asked to give a reaction. Your input is therefore crucial for us! When getting a lot of feedback on courses, it is easier
Jurist in Bedrijf
for us to determine what students did or did not like about a certain course. As a result, we can communicate the changes that should or should not be made! In case you have any questions or if you would like to raise the Committee’s attention to a certain problem regarding your courses or any other study related issue: feel free to write us a message on our Facebook or write an e-mail to:
[email protected] The Programme Committees are currently recruiting new members for the upcoming academic year (2014-2015)! Are you looking for a student job that you can combine easily with your studies? And would you like to help improve the quality of your education? Students should be able to stay with the committee for the whole academic year. Fluency in Dutch in reading or speaking is not required, however, most documents are in Dutch and thus (little) understanding is necessary. For more information about the work, contact us via ways mentioned above or apply immediately by sending your curriculum and a motivation letter to
[email protected]. Please note that you will have to send your appliance before the 27th of April.
53
interview
Thierry Baudet Nederlands publicist, historicus en jurist
Foto: Bob Bronshoff
Thierry Baudet combineerde een rechten met een studie Geschiedenis aan de Universiteit van Am-sterdam. In 2012 promoveerde hij aan de Universiteit van Leiden. Baudet schreef zijn proefschrift over nationale identiteit, Europese eenwording, en multiculturalisme. Dit proefschrift werd gepubliceerd als ‘De aanval op de Natiestaat’. Baudet neemt een kritisch standpunt in ten opzichte van de Europese Unie. In zijn ogen zal de Europese Unie en de bijbehorende munteenheid van de Euro op lange termijn niet houdbaar zijn. Baudet riep in 2013 samen met anderen op tot een referendum op burger initiatief over ‘De toekomst van Nederland binnen de Europese Unie’. Door: Inge Hensen & Cindy van den Hooff
de media het geval is. Maar zelfstandig schrijver zijn bevalt me ook uitstekend.
Kunt u uzelf even voorstellen? Ik ben Thierry Baudet (31), geboren in 1983 en ik heb een proefschrift geschreven over soevereiniteit: De Aanval op de Natiestaat. In het kielzog daarvan ben ik ook krantenstukken gaan schrijven en een aantal andere boeken, recentelijk met Geert Mak over (nationaal) thuisgevoel. Ik houd me veel bezig met de keerzijde van al die internationalisering, namelijk dat we greep verliezen op onze eigen nationale samenleving.
Naast rechten heeft u ook geschiedenis gestudeerd. Hoe is dit zo gekomen? Ik vond geschiedenis en rechten een hele mooie combinatie: hoe zijn dingen zo gekomen en hoe zijn dingen geregeld? Ik merkte dat ik bij rechten zelf al meer naar de metajuridische vakken neigde. Ik vind het interessanter om te praten over bijvoorbeeld de vraag waarom we eigenlijk straffen dan – stel – de precieze jurisprudentie over verzwarende omstandigheden bij een woninginbraak.
U heeft rechten gestudeerd. Waar heeft u dit gedaan en welke master heeft daaropvolgend gedaan? Ik heb rechten en geschiedenis gestudeerd aan de UvA en ben daarna gepromoveerd in Leiden bij de afdeling rechtsfilosofie. Daarna heb ik een jaar in Tilburg gewerkt als postdoc bij de afdeling Europese Studies. Sinds dit jaar ben ik zelfstandig schrijver. Ik blijf wel dingen voor universiteiten doen, gister ik heb bijvoorbeeld gastcollege gegeven aan de UvA. Ik vind het fijn om dieper op de dingen in te gaan dan veelal in
54
“Ik vind stemmen geen recht, maar een plicht.” Wat voor student was u? Heeft u meegedaan aan nevenactiviteiten buiten uw studie? Ik was een serieuze student, maar ik deed er ook veel dingen naast. Ik was in het studentenwereldje bezig en had ook een eigen radioprogramma op AT5Radio. Voor dat programma struinde ik stad en land af om mensen te interviewen –
Jurist in Bedrijf
bijvoorbeeld staatssecretarissen, schrijvers, maar ook Johan Cruijff. Later heb ik zelf een dispuut opgezet waarmee we elke twee weken een boek bespraken. Soms kwam er ook een gastspreker. We hebben allerlei soorten boeken gelezen: van The Road to Serfdom van Friedrich A. Hayek tot T.S. Eliot. Ik ben ervan overtuigd dat je academische vorming breed moet zien: een beetje zoals de liberal arts in de Verenigde Staten. U bent gepromoveerd met een proefschrift over nationalisme en het Europese project. Wat trekt u zo aan tot deze onderwerpen? Dat is een hele goede vraag. Waarom interesseren sommige onderwerpen ons? Het is wel een zeer hot topic, natuurlijk. In het eerste jaar van mijn studententijd begon met de aanval op het WTC in New York in 2001. Vervolgens de opkomst van Pim Fortuyn. Ik denk dat dat erg de toon heeft gezet van de daaropvolgende jaren. Identiteit, de betekenis van de nationale gemeenschap, immigratie de euro… dat waren de grote thema’s. Ik heb geprobeerd om die thema’s op een wat fundamenteler niveau te bekijken en te onderzoeken.
interview U schreef enige tijd een column in de NRC en publiceerde inmiddels al zes boeken. Heeft u altijd al u kennis van het recht met de journalistiek willen combineren? Ik heb altijd het idee gehad dat wetenschap te veel een ivoren toren is en journalistiek te vluchtig, en dat die twee elkaar meer zouden kunnen aanvullen. Het is bovendien erg inspirerend voor studenten als je met docenten te maken hebt die ook buiten de universiteit wat doen, zoals stukken schrijven voor de krant of zich mengen in het maatschappelijk debat. Dus ja: ik heb wel het gevoel dat deze combinatie heel mooi is.
oorlog binnen Europa en dat had met hele andere factoren te maken, zoals de NAVO en het feit dat we een tijdje de Sovjet Unie als gezamenlijke vijand hebben gehad. Het is idioot dat de Europese Unie credits krijgt voor het brengen van vrede. Sterker: op dit moment is de EU één van de grootste bedreigingen van de vrede en de democratie in Europa.
Moet volgens u de macht van de EU worden ingeperkt? Ja, de Europese Unie is volgens mij een misverstand: wat we willen is op een vrije, vreedzame manier samenwerken, handeldrijven en overleggen. Maar wat we kregen is een dwangbuis die ons niet alleen economisch, maar ook politiek dwingt tot allerlei compromissen die in niemands belang meer zijn. Neem bijvoorbeeld het Europees Openbaar Ministerie dat nu wordt opgetuigd. Vivianne Reding, die al 15 jaar Eurocommissaris is, kan door niemand worden gecontroleerd of teruggefloten en drukt dit onzalige plan er nu door terwijl niemand erom vraagt.
Denkt u dat de politiek wel de macht heeft om iets te veranderen? Ja, Nederland kan natuurlijk gewoon uit de EU stappen. Een beleefd briefje naar de Europese Commissie is hiervoor voldoende. Wat ik heel vreemd vind is dat je tweederde meerderheid nodig hebt om de Grondwet te kunnen wijzigen, terwijl je maar enkelvoudige meerderheid nodig hebt om een instantie in het leven te roepen die feitelijk de Grondwet buiten spel zet. Ik vind dat je verdragen en dergelijke alleen maar zou moeten kunnen ratificeren met tweederde meerderheid. Wist je in dat verband dat het Europese Hof voor de Rechten van de Mens in 1953 met eenvoudige meerderheid van stemmen erdoor gekomen is, terwijl dat zo ongeveer de grootste inbreuk ooit op onze soevereine rechtsmacht ooit is geweest?! Absurd!
Wat is volgens u de toekomst van de Europese Unie, post-crisis? Ongetwijfeld zal er na de verkiezingen van 22 mei een bezinningsperiode komen, waarin mensen zullen zeggen dat de EU ‘te ver’ is gegaan en een stap terug moet doen, enzovoorts. Het punt is alleen: de EU is een machine die vroeg of laat uitmondt in een federale staat. Zolang je één munt hebt en open grenzen, ontkom je daar niet aan. Als je dat niet wil, is uiteindelijk het enige wat je kunt doen eruit stappen. We moeten iets nieuws gaan opzetten, een vrijhandelssysteem zonder dat politieke gedoe. Maar krijgen we dan geen oorlog? Het is onzin dat de Europese Unie voor vrede zou zorgen. De Europese Unie heeft pas sinds 1970 de omvang gekregen die haar serieus maakt. Daarvoor, vanaf 1945 tot 1970, was er ook geen
“Op dit moment is de EU één van de grootste bedreigingen van de vrede en de democratie in Europa.”
Tijdens het debat in de Tweede Kamer betreffende het Burgerinitiatief zei u dat de Nederlandse volksvertegenwoordigers zichzelf weggeven aan de Europese Unie. Echter, u stelt dat ze daar het recht niet toe hebben, omdat ze de vertegenwoordigers zijn van het Nederlandse volk. Daarom moet er eerst toestemming van het volk zijn voordat er macht kan worden afgedragen aan de EU. Hoe staat het nu met het Burgerinitiatief en wat zijn uw vervolgplannen? Het BurgerforumEU heeft samen met ruim 60.000 burgers de Tweede Kamer verzocht om een referendum uit te schrijven wanneer er nieuwe macht wordt overgedragen aan Brussel. Bijvoorbeeld nu over het idee dat er een
Jurist in Bedrijf
centraal commando moet komen dat het Europese Leger gaat aansturen. Wilt u dat, ja of nee? Er komt nu hopelijk een wet die het mogelijk maakt om met driehonderdduizend handtekeningen een referendum af te dwingen. Ik voel mij eigenlijk bedrogen door de Nederlandse politiek. Zij hebben alles laten passeren zonder erover na te denken: Europa, de Euro. Ik word liever geregeerd door de eerste honderd mensen uit het telefoonboek dan door de luitjes die we nu hebben. Vindt u dat de media een grotere rol zou moeten krijgen in het promoten van verkiezingen? Ik vind stemmen geen recht, maar een plicht. Ik zou dus het liefst willen dat de stemplicht weer zou worden ingevoerd. Politiek is geen luxe, we houden ons er niet mee bezig omdat we het zo vreselijk leuk vinden; maar omdat het bittere noodzaak is. Wat betreft de rol van de media: nu met de gemeenteraadsverkiezingen zag je dat men erg gefocust was op landelijke thema’s, terwijl landelijke politiek zo ongeveer niet meer bestaat. De EU beslist feitelijk alles al. Door het in stand houden van die poppenkast tonen de media zich erg biased, de facto pro-EU. Wat wilt u nog bereiken in uw carrière? Ik wil graag twee dagen in de week een bijzonder hoogleraarschap bij een universiteit in Nederland; vakken geven die ik leuk vind. Daarnaast lekker schrijven. Boeken, artikelen – en af en toe een debat daarover. De politiek wil ik absoluut niet in. Het lijkt me een vreselijke baan, altijd maar vergaderen en je standpunten blijven herhalen tot je een ons weegt. Nee, dat lijkt me niks. Heeft u nog tips voor studenten? Probeer de dingen eens helemaal vanuit een ander perspectief te bekijken. Vraag jezelf eens af: op grond van welke aannames vind ik nou wat ik vind? Wat zijn bijvoorbeeld de aannames waaronder je de Europese Unie een warm hart zou toedragen? Dat is eigenlijk gewoon een open vraag, en niet zozeer een antwoord of een idee. Je moet vraagtekens durven zetten bij je eigen aannames, dat is eigenlijk de kern van mijn tip.
55
Sommige studenten hebben een wereldreis nodig om zichzelf te leren kennen. Anderen doen het in 5 dagen.
De Loyens & Loeff Summer Course 2014. Ben jij die talentvolle derde- of vierdejaars student Nederlands recht, notarieel recht, fiscaal recht en/of fiscale economie, die deze zomer zichzelf én Loyens & Loeff nog beter wil leren kennen? Meld je dan aan voor deze ministage van 7 t/m 11 juli, waarbij je op onze kantoren in Amsterdam, Rotterdam en Londen aan een actuele casus werkt en diverse trainingen volgt. Inschrijven kan tot 19 mei via www.loyensloeffacademy.com
AC A D E M Y
column
Mr. Ernst Loendersloot Sr. kandidaat notaris te Maastricht IN IEDERE GETROUWDE MAN SCHUILT EEN PANTOFFELHELD. OFTEWEL: WIE HEEFT DE BROEK AAN THUIS ? Voordat ik in ga op de bovenstaande vraag, heeft de redactie mij gevraagd u kort mijn professionele achtergrond te schetsen. Graag voldoe ik aan dat verzoek. In 1988 ben ik aan mijn studie Nederlands recht in Maastricht begonnen die ik in 1992 met goed gevolg heb afgerond. Na een éénjarige post-doctorale studie Europees en Internationaal recht aan de UM, heb ik vervolgens in twee jaar tijd aan de Universiteit van Amsterdam de studie Notarieel recht met succes afgesloten. Daarna ben ik als kandidaat-notaris in Midden-Limburg gaan werken. Ik ben nog steeds als zodanig werkzaam, maar nu in Maastricht. Tijdens mijn eerste drie jaren als kandidaatnotaris heb ik ook nog de (verplichte) beroepsopleiding gevolgd. Naast mijn werk, schrijf ik geregeld columns over notarieel-juridische onderwerpen voor onder meer OverGeld van de Telegraaf, een vakblad voor hypotheekadviseurs van Kluwer, De Scherpe Pen (site voor makelaars) en publiceer ik die ook allemaal op mijn eigen site, ntrs.nl. Voor meer informatie verwijs ik u graag naar mijn LinkedIn profiel.
delingen kan de ene partner namelijk niet verrichten zonder medewerking van de ander. Die dient namelijk toestemming te geven voor de in dat artikel omschreven verrichtingen. Ontbreekt deze toestemming, dan is de rechtshandeling nietig of vernietigbaar. De partner die een overeenkomst wil aangaan, lijkt misschien de machtigste partij in de relatie, maar heeft juridisch gezien het heft toch niet in handen. Een paar korte voorbeelden Art. 1:88 BW heeft op vele rechtsgebieden invloed. Bijvoorbeeld in het personen en familierecht. Als de ene partner een boven-matige schenking wil doen, moet de ander dit goedkeuren. Zelfs als de schenking gedaan wordt uit vermogen dat niet van die andere partner is. Zie hiervoor sub b lid 1 van art. 1:88 BW. Maar ook op het terrein van rechtspersonenrecht speelt art. 1:88 BW een rol. Bijvoorbeeld als de ene echtgenoot zijn of haar onderneming dan wel de aandelen daarin wil overdragen. Normaal is dat geen probleem, maar als er bijvoorbeeld vergaande balansgaranties gegeven worden, kan art. 1:88 lid 1 sub c BW een rol spelen.
Artikel 1:88 Burgerlijk wetboek (BW). Wie heeft het voor het zeggen in een relatie ? Tijdens mijn laatste, mondelinge, examen voor de beroepsopleiding Notariaat werd uitgebreid stilgestaan bij artikel 88 van Boek 1 van het Burgerlijk wetboek (hierna ook: art. 1:88 BW). Toen de redactie aangaf dat het thema van dit nummer macht was, moest ik onmiddellijk aan dit wetsartikel terugdenken. Door art. 1:88 BW worden de machtsverhoudingen binnen een huwelijk of een geregistreerd partnerschap (GP), gelijk getrokken worden. Bepaalde (rechts)han-
Tijdens mijn examen werd echter de nadruk gelegd op hetgeen onder sub a in lid 1 van art. 1:88 BW is geregeld. Dit betreft de registergoederenpraktijk. Ik zal hierna een fictieve situatie schetsen. Uitgebreider voorbeeld (dat anders uitpakt dan u misschien denkt) Een man heeft geld gekregen via een schenking. De schenker heeft daarbij bepaald dat het geschonken bedrag niet gedeeld hoeft te worden met de partner bij echtscheiding, de zogeheten uitsluitingsof anti-schoondochter-clausule. De man koopt met zijn geld een vakantiewoning in Zeeland en laat deze volledig
Jurist in Bedrijf
Foto: Bob Bronshoff
op zijn naam registreren bij het Kadaster. Hij en zijn echtgenote reizen iedere vrijdagmiddag na het werk naar Zeeland en komen maandagochtend terug voor hun baan in Maastricht. In Maastricht wonen zij door de week in een kleine huurwoning. Na zeven jaar wil de man de woning in Zeeland verkopen. De notaris die de eigendomsoverdracht begeleidt is van mening dat de man dit alleen kan doen als zijn echtgenote hiervoor toestemming verleent, als bedoeld in art. 1:88 lid 1 sub a BW. De echtgenote moet namelijk toestemming geven voor “overeenkomsten strekkende tot vervreemding van een door de echtgenoten tezamen bewoonde woning”. Die laatste wordt ook wel met “de echtelijke woning” aangeduid. Dat is niet geheel correct omdat het gaat om iedere woning waar een echtpaar (geregeld) verblijft. Dat kan ook een vakantiewoning zijn waar men vaak verblijft, zoals in dit (fictieve) geval. Conclusie: de man heeft niet de broek aan en is een pantoffelheld Alhoewel de woning volledig eigendom is van de man en hij die ook helemaal met eigen geld (uit de schenking met de privéclausule) betaald heeft, kan hij de woning niet rechtsgeldig verkopen en leveren zonder toestemming van zijn echtgenote. Het lijkt dus alsof hij het voor het zeggen heeft, maar in de praktijk heeft zijn echtgenote een veto-recht. Niet hij, maar zij blijkt de machtigste partij te zijn in hun relatie. Mocht u op de hoogte willen blijven van dit soort notarieel-juridische zaken, dan kunt u zich op mijn site (ntrs.nl) eenvoudig abonneren op mijn nieuwsbrief. Mr. Ernst Loendersloot kandidaat notaris te Maastricht Telefoon 043-3509950.
57
law Exchange students
Law exchange students in Maastricht From the Nymph of Thermaikos to the Capital of Limburg I am a Master Law Student at Maastricht University and I come from Greece, a little but beautiful country. I graduated from the Aristotle University of Thessaloniki (AUTH), which is situated at the Northern part of Greece. Aiming to continue my studies abroad, the Netherlands and especially Maastricht has been a real challenge for me; from Thessaloniki to Maastricht, from the Southeast part of Europe to the heart of it.
By: Claire (Kalliopi) Tsigka
Having experienced all levels of Greek education, I would like to highlight that it leans on three basic principles; virtue, ethics and justice, already developed in the Greek territory during the antiquity by Aristotle, Socrates, Isocrates and Demosthenes. Pursuant to the term “Greek Education”, the cultivation of students is not only aimed through the acquirement of new knowledge but also by raising their awareness on social and political issues. During my University years, Thessaloniki became a milestone in my educational, cultural and social background. The Law Faculty of the AUTH provides students with an integrated and comprehensive education in the science of Law. This goal is being accomplished with the decisive contribution of the professors
58
who possess great and extensive experience in the legal field. The academic year consists of two semesters and at the end of each one of them, the students take examinations in about five to six courses, depending on the year of studies. The lectures and the tutorials enhance the level of students’ knowledge and provide them with all substantive materials, through cases’ analysis and interaction with the professors. The duration of the exam period lasts approximately four weeks and the students have the opportunity to repeat exams in courses in which they have already failed during past exam periods. I also consider noteworthy the fact that a historic library is located in the premises of the Law faculty, with a variety of priceless books, where students can study, investigate and discuss legal issues or
Jurist in Bedrijf
current social and political affairs with other fellow students. Last but not least, the faculty of Law, together with the other faculties of the AUTH, is located in a gorgeous place, in the heart of the city, which is full of green and surrounded by trees, where students can enjoy the sun and the pleasant environment. Having graduated from the Law Faculty and completed one of the most important and creative cycles of my life with wealth of experience, knowledge and emotions, I arrived here, in Maastricht. It has been a month since I started my post-graduate studies at the Law Faculty of Maastricht University and I am already convinced that it is the appropriate school to further pursue my interest in the legal field and advance my knowledge in the fields of both European and
law Exchange students International Law. The innovative educational methods of PLB, the exceptional professors, the quality and variety of the modules and the multinational environment are some of the most characteristic components that bring a student closer to the notion and principals of European and International Law. As a student of Greek origin, I would like to take this opportunity and introduce the city where I studied. Thessaloniki, which gained its name by a half-sister of Alexander the Great and dates back to 4th century BC. It is a complex of history and culture, statues and monuments, combining the memories of the past with the modern life. Thessaloniki is a very vivid place, which can be partially attributed to the high number of young people who study at the city’s Universities and Educational Institutes. Living there for four years, I really enjoyed the walks in the city center, with its imposing old buildings, cafés and restaurants. Located in the heart of the city center, Aristotelous Square is the connection link between the historic and contem-
porary architecture of Thessaloniki and it was one of my favorite places to walk across, each time being impressed by the wonderful view of Thermaikos gulf. Reaching the end of the square which is closer to the seaside, the walk could be continued along the coast. Here stands
“Undoubtedly, the Carnival is an integral characteristic of this medieval town.” the White Tower, the symbol of Thessaloniki. The white Tower is among the most well preserved remains of the 15th century fortification and it used to be part of the city’s defensive walls. On the other side of the old city center the Heptapyrgion fortress dominates the scene, surrounding picturesque cobblestones streets and heritage buildings that enliven memories and images from the Byzantine Period. Very close to the Aristotle University Area another very important monument of the city is located, the historic Arch of Galerius, widely known
as Kamara, which is considered the most famous meeting spot for students. Today, those vibrant images are being replaced by new medieval ones here, in Maastricht. The capital of Limburg offers a variety of choices to spend your time pleasantly. The Markt square, where the Treaty of Maastricht was signed in 1992, is the best place to walk and enjoy the time in pubs or restaurants. The river Maas, which flows through the city, is highly recommended for a walk by night. Everywhere, you can see various statues, such as the colorful statues of Carnival or the statue of D'Artagnan, which suit perfectly with the surrounding ambience. It is worth mentioning that one of the main characteristics of this city is its multinational identity. Maastricht is a place where people from all over the world meet, thanks to its significant geopolitical position in Europe and the presence of Maastricht University. It is a great challenge if one wants to learn more about other cultures and customs, exchange experiences with other people and broaden his/her horizons. One city, with habitants of so many various nationalities! Talking about my personal experience in Maastricht, I should go back to the Carnival period, during which all Dutch celebrate. For three days and nights, people of all ages are getting masqueraded and participated in that frenzied celebration. Colors, music, songs, drinks, laughs, parades and imaginative costumes composed the scene of Maastricht during those days. Undoubtedly, the Carnival is an integral characteristic of this medieval town. Closing this article about my old and new home, Thessaloniki and Maastricht, it is a good moment for me to admit that this city became, immediately from the very beginning, a place to feel like home. A place to live, study, entertain myself and meet new people with whom I can share the same inspiration and ambition; to enhance my knowledge and enjoy a new experience. Starting a new life in Maastricht was a challenge for me, which very soon transformed into my beautiful new reality.
Jurist in Bedrijf
59
artiCLE
Sepp Blatter, the Godfather of the FIFA Sepp Blatter joined the FIFA as Director of Technical Development Programmes in 1975 when President Joao Havelange had been in power for less than a year. He was promoted to general secretary in 1981, and became a CEO in 1990. In 1998, Havelange unexpectedly announced that he would be retiring after the presidential election of that year, leaving UEFA president Lennart Johansson as his only likely successor. Johansson’s campaign was based on the promotion of democracy, transparency and solidarity and emphasized the roles of more marginal confederations such as those in Africa and Asia who had long sought greater recognition within the organization. But Havelange didn’t have a good relationship with Johansson and wouldn’t let him be his successor.
By: Daniëlle Kemper At the Confederation of African Football (CAF) general assembly in Burkina Faso, 1998, the executive committee of the African confederation supported Johansson’s manifesto and announced that they would vote for him in the 1998 election. However, Havelange would not leave without trying to help his ally Sepp Blatter and consequently leave an ineffaceable mark on the FIFA. David Yallop, the writer of a book called “How they stole the game”, claims that Blatter presented African nations financial help for football-related development. This was his strategy to raise votes. This was so effective that Johansson got 80 votes
60
and Blatter got 111 votes. Johansson acknowledged his defeat after the first round of voting. Where had Johansson’s African votes gone? After this election, a lot of people were determined that the winning of Blatter was the consequence of bribery and corruption. It is alleged that delegations from developing countries received $50,000 cash bribes in exchange for their allegiance. In February 2002 a delegate of Somalia, Farrah Addo, told that he was offered 100,000 dollar to switch his vote from Johansson to Blatter. Blatter denied, but important figures in world football were concerned that corruption could be the main cause of
Jurist in Bedrijf
the African delegates’ last minute switch of loyalty. Megalomania Blatter is one of the most influential figures in the world of football. He finds himself the most important person on earth and two weeks before he was elected for the fourth time as chairman he said the following: “FIFA can’t exist without me’’. He also wants to be called: ‘Monsieur le Président’. Because of his small stature and megalomaniac behavior he is being described as “the Napoleon of football”. Research journalist Weinrich agrees: “Blatter considers himself as the
artiCLE pope of football”. He doesn’t care about money but he cares about power. One of the many FIFA-executives Blatter has fired said the following: ‘it’s not about money, but what he really craves, more than anything, is recognition. He won’t be bothered one bit by all the criticism he is receiving now, because it means he is in the spotlight. For him, the worst thing is to be ignored. He loves to have power.’ Of course, this doesn’t mean he doesn’t do it for the money. He is said to receive £1.7million a year plus a sixfigure annual ‘loyalty bonus’. Blatter is also known as a fervent opponent of change within the world of football. According to Blatter he wants to keep football as a game of the people with a human face, so he doesn’t want technology on the field of play because he wants to maintain the spontaneity of football — played, administered and controlled by human beings. But several mistakes by referees that have cost teams goals in crucial games have forced Blatter into reconsidering. An example was the match between England and Germany during the Worldcup in 2010. A goal by England was denied when Frank Lampard’s shot rattled off the underside of the crossbar and bounced well beyond the goal line. Television cameras showed clearly what the referee and his assistant were not in position to spot. In 2013 Fifa confirmed that goal-line technology will be used at the 2014 World Cup in Brazil. An example that shows his seemingly infinite power is that Blatter persuaded a Swiss court to ban a book which contains cartoons poking fun at the Emperor of World Football. According to the lawyers of Blatter the book of the Danish writer and old-soccer player Olé Andersen ‘The Platter Cartoons’ has ‘no aesthetic value’ and threatens their client’s ‘good reputation’. If published, he could never repair the damage.’ If Anderson breaks the injunction and publishes the cartoons, he could be liable to a fine of 10,000 Swiss francs for each offence. And the cartoons aren’t that beautiful enough to be allowed within the right of freedom of artistic expression. By doing this Blatter makes himself guilty of censorship because he finds the freedom of expression less important than his own image. How is it possible Blatter has so
much power that he is able to do these kind of things? Corruption In December 2010 FIFA’s executive committee awarded the 2022 World Cup to Qatar. Several allegations of corruption within the FIFA senior officials raised questions over the legitimacy of the World Cup being held in Qatar. Begin March 2014 the Daily Telegraph revealed that the FBI is looking into payments made by a company owned by former Qatari official Mohamed Bin Hammam to former FIFA vice-president Jack Warner and members of his family shortly after voting had taken place. The British newspaper said it had evidence that a Qatari company controlled by former FIFA board member Mohamed bin Hammam paid almost $2 million to Warner’s family after the December 2010 vote. FIFA's chief investigator Michael Garcia is examining claims of wrongdoing in the process. Garcia is to interview all the remaining members of the executive committee who took part in the controversial vote for the 2018 and 2022 World Cups. Only 11 of the 24 members - plus FIFA president Sepp Blatter - who took part in the voting of December 2010 are still on the committee, with the others having either retired or, in some cases, been banned or resigned while under investigation. It is not yet clear when Garcia’s report, which will look into claims of corruption and collusion in the bidding process, will be published. Some insiders say it is unlikely to be before this
Jurist in Bedrijf
summer's World Cup in Brazil. Another example of a corruption case is that according to Jack Warner, temporary suspended vice-president of FIFA, Blatter donated a million dollars to CONCACAF, the continental governing body for association football in North America, Central America and the Caribbean, in exchange for votes for his re-election. When will he stop? The 78-year-old Blatter, who has been FIFA president since 1998, has not officially said whether he will stand for a new term. But he is widely expected to announce his candidacy around the World Cup finals this year. He has been at the head of world football since 1998. In 2011, Blatter announced that he would stop being president of FIFA in 2015, but now he refuses to answer the question when he will say goodbye to FIFA. In an interview with the BBC he stated: “I’m still feeling young enough to continue, and because I already serve the FIFA for 38 years, I want to complete my mission.” One of Blatters potential competitors in 2015 is Michel Platini. In 2014, the current president of the UEFA will decide whether he will be a candidate for the FIFA presidency. UEFA president Michel Platini said at a congress in Astana that he is the only person capable of stopping Sepp Blatter in an election for FIFA president. So, will Michel Platini be able to stop FIFA’s godfather Sepp Blatter or will he finds a way again to stay on top and reign during a sixth(!) term again? Only time will tell...
61
artiCLE
Loverboys, troubles in paradise During the first week of secondary school, the 12-year old Y was noticed by an older guy from the school next door. He was one of the most popular kids in school; everybody knew him. Y. was actually little scared of him. Instead, all the other girls in Y’s school were craving for his attention. Unfortunate for them, he only said hello to Y., making her feel special after all. A couple of weeks later, at the playground, they spoke for the first time. The guy had persuaded her to skip class and that is where it all started. They hopped in his fancy car and just a little later they arrived at his place. The first thing the guy did, was offering her a joint. Of course, Y. knew that she should not accept it, but she did not have the guts to refuse. As a consequence, she lit up her first joint ever. Y. felt that a strange feeling got to her. She got wasted and the guy took advantage of the situation. He took her to bed, even though Y. told him she did not want to. Than he changed his voice and told that every girl has to learn how to do it. "You'll do well, you're the right size. You're well taken care of," he said. After a few weeks of excitement the atmosphere changed. One day she arrived at his apartment and noticed two guys sitting in his living room. After she had lit up her first joint of the day, her ‘boyfriend’ told her she had to have sex with both of these guys. Y. was shocked that this was happening to her and she refused. That’s where it got even worse; he took her into the kitchen and beat her "to make her listen". Since Y. did not want to make him angrier, she did as he had obeyed. Afterwards he dropped her back at school and pretended nothing had happened. Instead, he acted like he was taking good care of her and promised her nice clothes. Not long after, he gave her a mobile phone and called her every night, controlling everything Y. did. Y. got trapped in a web of drugs, lies and sex and did not see any way out. Luckily, in this case, her close environment noticed that something was seriously wrong and, with the help of the police, Y. got out of the hands of this loverboy. By: Cederic Ubachs
‘Old fashioned pimps’ Loverboys are the 'old fashioned' pimps with a modern twist. Loverboys, often in their 20s, single out insecure underage girls in schools, coffee-shops and outside care homes. They pretend to be a “boyfriend” by being very understanding, attentive and thoughtful. Additionally, these guys make sure that the girls will fall in love with them by giving her a lot of compliments and by buying her expensive gifts. After a while these loverboys change their behavior and start trying to exploit the girls as prostitutes. In this process the girls are often isolated from their close friends and families. Deception and the use of amorous feelings force them to do things they normally would not do. Usually a girl starts to refuse to prostitute herself, but gradually the loverboy lets his power and control creep into their relationship. The latter often leads to a situation, in which the girl cros-
62
Jurist in Bedrijf
artiCLE ses her own boundaries. In general the threat of violence is an effective way to force the girl into certain behavior. Once the loverboy is successful in forcing the defenseless girl doing illegal activities, he tries to maintain this situation in order to keep profiting in a financial way. As from the start, the main goal for a loverboy is to abuse young ignorant girls, in order to make money. The reason why girls mostly do not try to run away is that they have become reliable on their boyfriend. In addition, girls might be too ashamed to tell their friends and family about what she ha been up to. Therefore girls often keep this a secret. Mostly, loverboys tend to wait until the girls are 18 years old to push them into prostitution. This way they can claim that she is working voluntarily as a prostitute and are able to anticipate on the fact that human trafficking is illegal. Human trafficking is punishable under section 273f of the Penal Code in the Netherlands (Sr), which has a long history. The current state of prostitution, exploitation of prostitutes and trading in women (and men) for prostitution, asked for the criminalization of these activities. Criminal policy Throughout the years the Dutch legislator felt the urge to gradually form criminal policy, which focuses on the regulation of voluntary prostitution on the one hand, and to punish involuntary prostitution on the other hand. The core of the penalty clause of article 237 Sr is still the same, which has remained a criminal offence to push someone, with illegal means, into prostitution. Two other relevant offences concern the profiting of the prostitution of another. Not only is it punishable to take advantage of the involuntary prostitution of another, it is illegal to push or force someone into prostitution to benefit from the involuntary prostitution of another as well. Within the context of human trafficking, the use of any form of coercion is vital as a component of offence. Furthermore, the coercion has to affect the will of the victim in such a way that her will is no longer free.
Practice In practice it is remarkable that loverboys are often found innocent in court. Research on this matter indicates a few causes for this phenomenon. The first problem that may underlie the acquittals of loverboys, is the use of incorrect and incomplete indictments. Often there are no declarations or indiscriminating statements of victims. Therefore the hands of the Public Prosecution Service, in these cases, are tied. The second problem is not so much the lack of reliable victim statements, but rather a lack of evidence to support these statements. The absence of supporting evidence often constitutes a decisive factor in the review of the reliability of victim statements. The third problem that may occur is that the involuntariness of the victim is required. Often the lack of evidence makes it hard for the prosecutor to prove that the act of prostitution is involuntary. Regarding these prosecution problems the question arises if article 273 Sr is still adequate for the prosecution of loverboys. According to Franca Damen, researcher on this subject, the article is still sufficient. Damen states that the legislative proposal concerning the raise of the minimum age of legal prostitution, contributes to the punishment of the exploration of young girls by loverboys. However, the various problems that underlie many acquittals of loverboys should be addressed. The-
Jurist in Bedrijf
rein judges might play an even more important role when they are better informed about the devious methods loverboys use. Besides, it is essential that judges gain more insight with respect to the related love problems and the fears of the victims. Very often, a clear interpretation of these offences is the key to a successful prosecution. Conclusion In the last couple of years loverboys received a lot of attention in our society. Even though this may seem like an unsolvable problem, legally it is possible to take action upon these criminal practices. In the Dutch penal code human trafficking is illegal and punishable. In practice it is essential to recognize and correct these problems before they escalate. Often, it is difficult for the victims close environment to do so, because of the fact that the exploited young girl does not recognize her problematic situation. On the other hand the juridical system often experiences evidence problems, when these loverboys are brought to court. To enhance the percentage of loverboys who get caught, it is recommended that judges get more insight in the actual situation the victim is living in, which makes it less difficult to get a clear interpretation of the offence. This might eventually lead to a more successful prosecution.
63
Tijdschriften | Brochures | Magazines | Flyers | Posters | Lay-out | Logo ontwerp | Handelsdrukwerk |
Goede service en kwaliteit tegen betaalbare prijzen Europark 24
| B - 3620 Lanaken
T 0032 (0)89 71 33 46
E
[email protected]
Postbus 2054
| NL - 6201 CD Maastricht
F 0032 (0)89 71 27 24
W www.compactdrukwerken.be
Agenda APRIL
MEI
22 april
2 mei
Kennismakingsborrel 1 in stadscafé Lure,
Bal Masqué, Gala, JFV Ouranos
Stichting Jurist in Bedrijf 4 mei 23 april
Deadline sollicitaties, Stichting Jurist in Bedrijf
Kantoorbezoek Accon AVM, FIRST 7 mei t/m 10 mei 24 april
The BruLux trip 2014, JFV Ouranos
FIRST Sportactiviteit 9 mei 24 april
Actieve Leden Weekend, FIRST
Maastricht Juristen Congres, JFV Ouranos 13 mei 28 april
European Career Day, JFV Ouranos
Kennismakingsborrel 2 in Stadscafé Lure, Stichting Jurist in Bedrijf
15 mei Loyens & Loeff Hockeytoernooi, Stichting Jurist in Bedrijf, FIRST, JFV Ouranos
16 mei KPMG Meijburg & Co Sail Challenge 2014, FIRST
column artikel
Prof. mr. G.P.M.F. Mols Machtige macht
Een van de lessen die ik van mijn studie heb overgehouden is dat macht corrumpeert. Geef iemand te veel macht en je weet met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat het uiteindelijk niet goed gaat. Wie de klassiekers kent over China en de USSR, en zich nu dus een beetje schaamt voor het destijds achternalopen van Lenin, Stalin en Mao tse Tung, die ervaart welhaast aan den lijve hoezeer deze machthebbers corrumpeerden ten detrimente van het gehele volk. Maar deze geschiedenis is nog niet voorbij. Sommige machthebbers, synoniem voor staatshoofden, slagen erin om bijna ontelbaar grote hoeveelheden geld naar het buitenland te sluizen om het daar op te halen wanneer ze onverhoopt aan het doorgaans gedwongen einde van hun termijnen zijn gekomen. En die termijnen zijn vaak lang, bijna levenslang, alsof er na de macht geen leven meer is. Macht moet veroverd worden en strijdend in stand worden gehouden. Gezag daarentegen kan rustig worden uitgeoefend zonder de voortdurende noodzaak om elke tegenstander zo spoedig en effectief mogelijk uit de weg te ruimen. Hoevelen hebben niet wereldwijd het leven gelaten om machthebbers te laten zwellen in hun posities waarvan niet zelden kan worden vastgesteld hoe wankel die posities uiteindelijk blijken te zijn. Gelukkig maar.
66
Megalomaan denken is een verschijnsel dat niet zelden gepaard gaat met machtsdenken. We komen het niet alleen bij zogenaamde wereldleiders en ander staatshoofden tegen, in enkele sectoren van het bedrijfsleven kan evenzogoed worden vastgesteld hoezeer deze welhaast besmettelijke aandoening het bedrijf en soms de hele sector infecteert. En ook hier weer ten koste van werknemers en klanten, en ten faveure van de machthebber die zich vaak achteraf niet eens van enig kwaad bewust is. Aldus is het goed dat binnen het bedrijfsleven het toezicht op en de controle van bestuurders geïntensiveerd is. Voorkomen is nog altijd beter dan genezen. Want wie eenmaal besmet is kan er moeilijk van genezen. Er zijn ook weinig kuren; de meest effectieve is de verwijdering van de besmette persoon. De machthebber als moderne lepralijder: verwijdering uit de gemeenschap. Maar is macht altijd slecht? Niet noodzakelijkerwijs. Alles hangt natuurlijk af van de wijze waarop ermee wordt omgegaan. Elke vorm van uitbuiting of misbruik van positie is verwerpelijk, al dan niet op macht gebaseerd. Maar macht is wel vaak de voorloper en in elk geval een onmisbaar instrument om een en ander te faciliteren. In de 21ste eeuw lijkt macht een verouderd welhaast archaïsch
Jurist in Bedrijf
verschijnsel, maar de werkelijkheid is anders. Kijk naar iemand als Poetin, een hedendaags voorbeeld van machtswellust en willekeur, een bedreiging voor de rust en vrede in Europa en zelfs daarbuiten. En de machthebber van Noord Korea? Van hetzelfde laken een pak. Wat te denken van enkele staatshoofden van Afrikaanse landen? En Syrie? Telkens komen vergelijkbare verschijnselen boven: verrijking over de ruggen van de burgers, imperialistisch machtsvertoon, ontelbare slachtoffers van onderdrukking, onbegrijpelijke zucht naar het continueren van de machtspositie. En wat doen we eraan? De wereldgemeenschap kijkt soms machteloos toe. Hier en daar een economische sanctie, veel geschreeuw maar weinig wol. Machteloosheid is een vergelijkbare kwaal, misschien nog erger. Het leidt er in elk geval toe dat machthebbers soms schaamteloos hun gang kunnen gaan, toen en nu, hier en ver weg. Verschijnsel van alle tijden, moeilijk te bestrijden, maar onmogelijk is niets, zolang als we maar willen.
Wherever you are, you’re never that far from your first step into global law. Do you want world-class training as an associate trainee, tax trainee or
candidate civil notary? Are you interested in stimulating and challenging work in an inclusive and collaborative environment? Norton Rose Fulbright is a global legal practice with more than 50 offices across six continents. We are looking for top graduates to start their legal careers with us. Interested? Go to: werkenbijnortonrose.nl Or contact: Sofie Simao Tel (020) 46 29 400
[email protected]
Law around the world nortonrosefulbright.com
Financial institutions | Energy | Infrastructure, mining and commodities Transport | Technology and innovation | Life sciences and healthcare
De wet van Van Doorne:
Talent is een werkwoord
Je hebt talent. Dat is mooi. Maar alleen talent is niet genoeg. Om de top te bereiken, moet je een flinke ontwikkeling doormaken. Als advocaat en als mens. Daarvoor is doorzettingsvermogen nodig, een flinke dosis ambitie en het lef om de kansen die je krijgt, te grijpen. Natuurlijk helpen we je hierbij. Met deskundige en persoonlijke begeleiding en een uitgebreid opleidingsprogramma. Maar ondanks al deze ondersteuning, is er maar één iemand verantwoordelijk voor het ontwikkelen van jouw talent. En dat ben jij. Kijk op www.werkenbijvandoorne.nl hoe je je talent op scherp kunt zetten. Maak kennis met je nieuwe collega’s, neem een kijkje op je nieuwe werkplek en kies de toekomst die je wilt. Heb je vragen of wil je solliciteren, neem dan contact op met onze recruiter, telefoon 020 6789 338,
[email protected]
Van Doorne houdt je scherp