Nieuwsbrief
nr.6
oktober 2013
Sociaal Domein In het nieuws
Geen wet voor schone luier
Bewoners van zorginstellingen houden recht op een dagelijkse wasbeurt en een schone luier. Maar daarvoor komt geen aparte wet die dat omschrijft. Lees verder op pagina 2 ➔
Woord vooraf De komende jaren verandert er veel in de zorg. Vanaf 2015 gaan gemeenten steeds meer taken uitvoeren die nu nog bij de provincie en het Rijk horen. Het gaat vooral om taken op het sociaal terrein: begeleiding van zorgbehoevende mensen (AWBZ), jeugdzorg en re-integratie en participatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Deze overheveling van taken noemen we decentralisaties en iedere partij in het sociaal domein van Ede bereidt zich daarop voor. In deze nieuwsbrief kunt u, professionals van maatschappelijke organisaties, kennis nemen van de laatste ontwikkelingen en resultaten op het gebied van de decentralisaties.
Bijeenkomst betaalbare ouderenzorg: Den Haag, geef ons snel duidelijkheid!
Op 9 september kreeg woon-, zorg- en dienstencentrum Bethanië bezoek van VVD tweede Kamerlid Arno Rutte. Dit bezoek stond in het teken van betaalbare ouderenzorg. Verschillende sprekers voerden daarover het woord. Lees verder op pagina 4 ➔
COLOFON
Dit is een uitgave van het Programma Herstructurering Sociaal Domein in Ede
Gemeenten krijgen geld voor maatwerk nieuwe taak
Gemeenten krijgen 706 miljoen euro om maatwerk te kunnen bieden aan chronisch zieken en gehandicapten die thuis wonen. Lees verder op pagina 2 ➔
Jeugdwet werkt discriminatie in de hand
Bijeenkomst Jeugdzorg: een zaal vol
Een zaal vol! Vol met instellingen op het gebied van jeugdzorg. Van Welstede en Karakter tot Trajectum en Opella. Allemaal instellingen die vanuit een eigen invalshoek betrokken zijn bij de zorg voor jeugd Lees verder op pagina 4 ➔
Misschien wat brutaal, maar mensen zijn er blij mee!
Ede kent sinds april twee sociaal teams in de wijken Veldhuizen en Ede-Zuid. De voordeur worden voor alle vragen en problemen van inwoners. Dat is de ambitie. Welke ervaringen deden de teams inmiddels op? Lees verder op pagina 5 ➔
De nieuwe Jeugdwet, die gemeenten verantwoordelijk maakt voor de jeugdzorg, discrimineert en werkt een ongelijke behandeling van kinderen in de hand. Lees verder op pagina 2 ➔
SROI: meer werk door anders inkopen
Focus op kwaliteit van leven en blijf met elkaar in verbinding
“Vilente focust niet meer op ziek zijn en zorgen, maar op kwaliteit van leven en zo lang mogelijk zelfredzaam zijn.” Lees verder op pagina 3 ➔
De gemeente Ede wil dat iedereen mee kan doen in de samenleving. Het hebben van werk hoort daarbij. Lees verder op pagina 6 ➔
3D-café: 16 oktober 2013
Wat maakt dat u echt een drankje in ons 3D-café komt drinken? Het 3D-café is spraakmakend en inspirerend. U ontmoet verrassende gasten en u kunt netwerken onder het genot van hapje en drankje. Lees verder op pagina 6 ➔
AANMELDEN/AFMELDEN NIEUWSBRIEF
[email protected] Wij houden u op de hoogte via de nieuwsbrief. Mist u informatie of wilt u meer weten over een onderwerp? Laat het dan weten!
1
VRAGEN?
[email protected]
In het nieuws Jeugdwet werkt discriminatie in de hand De nieuwe Jeugdwet, die gemeenten verantwoordelijk maakt voor de jeugdzorg, discrimineert en werkt een ongelijke behandeling van kinderen in de hand. Daarvoor waarschuwt Defence for Children, de internationale organisatie die opkomt voor de rechten van kinderen. Volgens Defence for Children sluit de nieuwe wet kinderen zonder verblijfsvergunning in Nederland uit van zorg. Bovendien werkt de wet een ongelijke behandeling in de hand van bijvoorbeeld kinderen met een psychische stoornis. De wet kan volgens de organisatie verder tot gevolg hebben dat een kind in de ene gemeente een andere behandeling krijgt als een kind in de andere gemeente, terwijl zij in dezelfde situatie verkeren. Volgens Defence for Children is de Jeugdwet onvoldoende in lijn met het Kinderrechtenverdrag van de Verenigde Naties. Eerder uitten ook andere organisaties al kritiek op het wetsvoorstel dat de staatssecretarissen Martin van Rijn (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en Fred Teeven (Veiligheid en Justitie) begin juli indienden bij de Tweede Kamer. Zo stelde Actal, het college dat kabinet en parlement adviseert over regeldruk, dat de wet leidt tot meer in plaats van minder bureaucratie in de jeugdzorg. Uit een onderzoek van Abvakabo blijkt dat veel hulpverleners bang zijn dat de kwaliteit van de jeugdzorg de komende jaren achteruitgaat, als de taken overgaan van het Rijk naar de provincies. Bron: BNR.nl
Gemeenten krijgen geld voor maatwerk nieuwe taak Gemeenten krijgen 706 miljoen euro om maatwerk te kunnen bieden aan chronisch zieken en gehandicapten die thuis wonen. Voor mensen in een instelling wordt 248 miljoen euro gereserveerd om te voorkomen dat zij door de hogere AWBZ-bijdrage te weinig zak- en kleedgeld overhouden. Dit schrijft staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport op 10 september aan de Tweede Kamer. Van Rijn wil zo de gevolgen opvangen als volgend jaar de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) wordt afgeschaft en de bestaande korting op de eigen bijdragen in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) verdwijnt. Verzachting Mensen met een Wajong-uitkering krijgen door de verzachting straks € 1.700 per jaar bovenop de zak- en kleedgeldnorm. En personen met een AOW-uitkering krijgen jaarlijks € 950 bovenop die norm, aldus de staatssecretaris. De Chronisch zieken en Gehandicapten Raad Nederland is gedeeltelijk tevreden. “Voor mensen in instellingen is dit goed nieuws. Die groep wordt hier behoorlijk mee geholpen”, zegt een woordvoerder. “Voor thuiswonenden verandert er echter niets. Zij blijven inkomensachteruitgang houden. Gemeenten zitten enorm in geldgebrek en zij mogen zelf weten hoe ze het geld besteden aan voorzieningen binnen het sociale domein.” Bron: Zorgvisie
2
Geen wet voor schone luier Bewoners van zorginstellingen houden recht op een dagelijkse wasbeurt en een schone luier. Maar daarvoor komt geen aparte wet die dat omschrijft. Staatssecretaris Martin van Rijn van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vindt het verstandiger om de bepalingen daarover op te nemen in de nieuwe wet voor de langdurige zorg die al in de maak is. Onder druk van de PVV kwam de vorige staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten met een wetsvoorstel voor een Beginselenwet AWBZ-zorg waarin de wasbeurt en de luier werden geregeld. De Raad van State oordeelde negatief over het wetsvoorstel. De Tweede Kamer behandelde het wetsvoorstel gedeeltelijk, maar het huidige kabinet zag er niets in en trok het plan in. De kwaliteit van de zorg waarop bewoners van zorginstellingen recht hebben, wordt geregeld in een nieuwe wet voor de langdurige zorg. Het kabinet heeft dit besloten. Bron: NOS.nl
Terug naar de inhoudsopgave
Vilente aan het woord
Focus op kwaliteit van leven en blijf met elkaar in verbinding “Vilente focust niet meer op ziek zijn en zorgen, maar op kwaliteit van leven en zo lang mogelijk zelfredzaam zijn.” Aan het woord is Janet Kleis, directeur Kwaliteit en Innovatie. Zij vertelt hoe Vilente vorm geeft aan de transitie in het sociaal domein. Op tien locaties 1100 medewerkers en 750 vrijwilligers onder forse tijdsdruk meenemen in een omslag van denken en doen… Dat is nogal wat. “Ik noem mijzelf ook wel de verbindingsofficier… Managers, medewerkers, vrijwilligers en ketenpartners, allemaal moeten we ons ervan bewust blijven dat deze exercitie megagroot is en dat het geen zin heeft om met een klein groepje vooruit te denderen. Iedereen is ervan overtuigd dat dit moet. Maar het pad is nog niet geplaveid. Dus het komt aan op elkaar vasthouden, én wel stappen zetten.” Vilente transformeert tot een organisatie die zelfredzaamheid versterkt en kwaliteit aan het leven toevoegt. Hoe slagen jullie daarin?
“Omslag kun je niet opleggen. Dat betekent dat we in gesprek zijn met de medewerkers, cliënten en vrijwilligers en hen uitnodigen om met ons mee te denken. Daarnaast kozen we voor Planetree, een organisatie- en besturingsmodel dat mensen en medewerkers centraal zet in een actieve rol. Door Planetree praten wij niet meer over zorg verlenen, maar over kwaliteit van leven. Vorig jaar hebben we in samenwerking met Vilans omschreven hoe wij onze vrijwilligers willen ondersteunen en welke randvoorwaarden daarbij passen. Dat bracht voor alle locaties een eenduidiger vrijwilligersbeleid. Mensen weten nu wat er van hen verwacht wordt en waaraan zij zich verbinden. Ditzelfde gaan we nu ook doen voor de mantelzorgers van onze cliënten. Vilente doet ook mee met het Experiment Regelarm, dat geeft veel snelheid en regie. We mogen zelf indiceren. Dat is fijn omdat ouderen en hun naasten daardoor snel weten waar ze aan toe zijn. Het is ook goed voor onze medewerkers, zij voelen dat ze zelf de regie kunnen pakken.
3
Omdat meer partijen in Ede meedoen met het Experiment Regelarm zijn er nu twee proeftuinen uitgezet. In Veldhuizen en in Bennekom. Dat zijn belangrijke initiatieven om de transitie van het sociaal domein verder te onderzoeken. In Veldhuizen ligt de focus op het uitbreiden van de informele zorg, door actieve participatie van vrijwilligers en mantelzorgers. In Bennekom ligt de focus op een andere benaderingswijze van de cliënt.” Speciale aandacht voor… “Waar ik het meest mee worstel zijn de cliënten. Niet iedereen heeft een sociaal netwerk of heeft daar behoefte aan. En wat dan? Dat zijn echt morele dilemma’s. Want een medewerker of een vrijwilliger die de transitie niet mee kan maken, heeft in principe de keuze iets anders te zoeken. Voor cliënten ligt dat anders.” Vilente innoveert op korte trajecten. Dat is onze kracht en zo werken we ook in de proeftuinen: kleine stapjes zetten, evalueren en verankeren. Terug naar de inhoudsopgave
Bijeenkomst Jeugdzorg: een zaal vol Een zaal vol! Vol met instellingen op het gebied van jeugdzorg. Van Welstede en Karakter tot Trajectum en Opella. Allemaal instellingen die vanuit een eigen invalshoek betrokken zijn bij de zorg voor jeugd. Met elkaar en met de gemeente gingen zij op maandag 23 september in gesprek om te praten over de transitie jeugdzorg. Welke rol heeft de gemeente, welke rol hebben de instellingen. En vooral, wat gaat er veranderen en hoe bewegen de verschillende partijen daarin mee.
Annemarie van Dalen, organisatieadviseur in de gezondheidszorg, gaf een presentatie over hoe je zorg anders kan organiseren. Zij sprak over een duurzame aanpak, dichter bij de jeugd, toegankelijker. Woorden waar later in groepssessies nog uitgebreid over is doorgepraat. Een aantal uitspraken die gedaan werden na afloop van de groepssessies: • Nieuwe professional is een sleutelfiguur, hij/zij moet zichtbaar zijn.
• •
•
•
•
Niet de instanties, maar de mens moet centraal staan. Zet het Centrum voor Jeugd en Gezin en de Sociale Teams nog meer in. Hoe geef je ouders de regie, maar behoud je als hulpverlener de controle? Beroep doen op de talenten van mensen om iets voor elkaar te betekenen, niet gelijk een beroep doen op instanties. Een goed netwerk is essentieel. Terug naar de inhoudsopgave
Bijeenkomst betaalbare ouderenzorg: Den Haag, geef ons snel duidelijkheid! Op 9 september kreeg woon-, zorgen dienstencentrum Bethanië bezoek van VVD tweede Kamerlid Arno Rutte. Dit bezoek stond in het teken van betaalbare ouderenzorg. Verschillende sprekers voerden daarover het woord. Centrale vraag was ‘Hoe houden we de vinger aan de pols?’ Visies hierop klonken vanuit een zorginstelling, een zorgverzekeraar, een bank en de gemeente. Ook spraken vertegenwoordigers van vrijwilligers en van de Nederlandse vereniging van gepensioneerden (NVOG). De opties die besproken werden, varieerden: • arbeidsbesparende innovaties. • goed afgestemde inzet van vrijwilligers en mantelzorgers.
• goede spreiding op basis van demografische verwachtingen. • verhoging van de eigen bijdrage naar draagkracht. • leren van een proeftuin gericht op efficiency. Ondernemerschap gewenst Vanuit de vastgoedmarkt signaleerde een spreker dat woon- en zorgvoorzieningen een steeds interessantere markt worden voor beleggers. Bij ontwikkelingen zou dus vanuit de klant gedacht moeten worden en minder vanuit regelgeving. Dit geeft meer mogelijkheden voor financiering door het bankwezen. Meer ondernemerschap is daarbij gewenst. Alle bijdragen leverden een interessante discussie op. De besluitvorming op rijksniveau blijft echter
4
sterk bepalend. Daarom werd Kamerlid Arno Rutte gevraagd om duidelijkheid, maar ook om snelheid. Hoe eerder bekend is hoe de wetgeving eruit komt te zien, hoe beter partijen de gelegenheid hebben om zaken goed voor elkaar te krijgen.
Terug naar de inhoudsopgave
Sociaal teams in actie:
Misschien wat brutaal, maar mensen zijn er blij mee! Ede kent sinds april twee sociaal teams in de wijken Veldhuizen en Ede-Zuid. De voordeur worden voor alle vragen en problemen van inwoners. Dat is de ambitie. Welke ervaringen deden de teams inmiddels op? Inwoners weten de sociaal teams goed te vinden. Zo hebben beide teams elk al zo'n 35 meldingen gekregen. Wijkbewoners komen met vragen of problemen. Voor zichzelf, maar ook voor anderen. Het sociaal team kwam geregeld in actie en ging langs bij mensen waarover zorgen waren. Misschien wat brutaal om onuitgenodigd even langs te gaan, maar de ervaring leert dat wijkbewoners die anders niet bereikt worden, blij zijn met dat onverwachte bezoek.
Persoonlijke benadering De kracht van de sociaal teams zit in de persoonlijke benadering, waarbij een inwoner steeds met dezelfde contactpersoon van het sociaal team te maken heeft. Samen met de betrokkene wordt besproken wat er aan de hand is en welke oplossingen hij of zij zelf heeft bedacht. Het beste antwoord is namelijk nog altijd de zelf bedachte oplossing. Doorverwijzen is daarbij meestal niet het meest voor de hand liggend. Natuurlijk: mocht dat nodig of wenselijk zijn, dan weet het sociaal teamlid de weg in de wereld van wonen, zorg en welzijn te vinden.
Eigen zaakjes regelen De sociaal teams zagen ook wijkbewoners die goed in staat zijn hun eigen zaakjes te regelen, maar door allerlei omstandigheden even niet verder kunnen. Na enige ondersteuning van het sociaal team kan zo iemand toch zijn eigen weg weer vervolgen.
Samenstelling, samenwerking en werkwijze • In beide sociaal teams werken verschillende organisaties samen. Bij de samenstelling van de teams is goed gekeken naar de opbouw en de aard van de wijken. Dat kan de match vergemakkelijken tussen de vragen en problemen die leven en de daarvoor aangewezen professionals. • De sociaal teams werken samen met de al langer bestaande wijkteams. Die richten zich op de fysieke omgeving, de straat, het park en andere plekken waar mensen samenkomen. Zij willen met de buurtbewoners komen tot een omgeving waarin iedereen zich prettig voelt. • De sociaal teams werken vanuit wijkcentra. Dit is wijkcentrum De Meerpaal voor sociaal team Ede-Zuid en buurtcentrum Veldhuizen voor sociaal team Veldhuizen. Dat bevalt goed. Wijkbewoners komen hier sowieso wel eens, het is een neutrale locatie en het verlaagt daarmee de drempel om een lid van het sociaal team aan te spreken. • In het najaar worden de sociaal teams geëvalueerd. Hierna wordt duidelijk op welke wijze de sociaal teams eventueel in alle wijken van Ede worden ingezet.
Terug naar de inhoudsopgave
5
3D-café: 16 oktober 2013 Wat maakt dat u echt een drankje in ons 3D-café komt drinken? Het 3D-café is spraakmakend en inspirerend. U ontmoet verrassende gasten en u kunt netwerken. Onder het genot van hapje en drankje praten met elkaar over de herstructurering van het sociaal domein.
SROI: meer werk door anders inkopen De gemeente Ede wil dat iedereen mee kan doen in de samenleving. Het hebben van werk hoort daarbij. De gemeente zet zich dan ook in voor banen voor mensen met een uitkering of een indicatie voor de Sociale Werkvoorziening. Dat gebeurt met een nieuwe manier van onderhandelen en inkopen: Social Return On Investment (SROI). Hoe werkt SROI? Zodra de gemeente Ede een opdracht verleent van meer dan € 200.000 stellen we een extra eis aan de opdrachtnemer. Deze moet namelijk minimaal 5% van de opdrachtsom gebruiken voor extra werk- of stageplaatsen. Natuurlijk kijken we per opdracht samen met de opdrachtnemer naar de invulling van de SROI. Dit blijft altijd maatwerk. Door de toepassing van SROI leveren onze opdrachtnemers een sociaalmaatschappelijke bijdrage: zij bieden mensen met een uitkering of een indicatie voor de Sociale Werkvoorziening een kans om werkervaring op te doen. Om welke mensen gaat het? Met SROI wil Ede werken aan banen voor mensen met een uitkering: • vanuit de Wet werk en bijstand (WWB) • vanuit de Werkloosheidswet (WW) • vanuit de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) • vanuit de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wajong) • Ede zet SROI ook in voor mensen met een indicatie voor de Sociale Werkvoorziening.
Hoe vullen opdrachtnemers SROI in? De opdrachtnemer mag zelf bepalen hoe hij de SROI precies invult. De gemeente Ede denkt graag mee. Natuurlijk hebben we al wat mogelijkheden bedacht. De opdrachtnemer kan: • een regulier dienstverband aanbieden aan een werkzoekende. • een werk/leerplaats aanbieden,. • een werkervaringsplaats aanbieden waarmee een uitkeringsgerechtigde praktijkervaring op kan doen. • een stageplaats aanbieden.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen De gemeente Ede stimuleert maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat betekent onder andere duurzaam inkopen, waarbij rekening wordt gehouden met milieu- en sociale aspecten in alle fasen van het inkoopproces. In dat kader ondertekende Ede enkele jaren geleden de Millenniumdoelen van de Verenigde Naties. Dit zijn internationale afspraken voor het terugdringen van armoede, ziekte en milieuvervuiling. Om aan deze afspraken te voldoen zoekt Ede aansluiting bij bedrijven, maatschappelijke organisaties en scholen. SROI is hier een goed voorbeeld van.
Terug naar de inhoudsopgave
6
Bent u betrokken bij de herstuctuering van het sociaal domein in Ede? Kom dan naar het tweede 3D-café Ede. Dit netwerkcafé opent op woendag 16 oktober zijn deuren in Buitenzorg in Ede (van 16.00 tot 18.00 uur). In het 3D-café staat elkaar ontmoeten in een informele en inspirerende setting, met elkaar praten en discussiëren over de nodige hobbels die we nog moeten nemen, maar ook samen ontdekken waar onze kansen liggen, centraal. Het programma Herstructurering Sociaal Domein Ede brengt graag mensen die betrokken zijn bij de herstructurering met elkaar in verbinding. Wij rekenen op uw komst en hopen dat het 3D-café the ‘talk of the town’ wordt! Heeft u geen uitnodiging ontvangen voor het 3D-café? U kunt zich aanmelden via
[email protected]. In het volgende 3D-café staat het thema "toegang en sturing in het sociaal domein" centraal, waarover het college en gemeenteraad nog dit jaar een besluit nemen. Locatie Buitenzorg Amsterdamseweg 19 6712 GG Ede
Ideeën
Mist u informatie, heeft u ideeën of wilt u meer weten over een onderwerp? Laat het dan weten! Mail naar
[email protected]
