Leeftijd minuten. Materiaal. Jürgen Vogel, Frederick Lau, Max Riemelt, Christiane Paul, Jennifer Ulrich

Die Welle (the wave)

Soort activiteit Thema(‘s)

Inlevingsspel Macht van een leider of beweging, discriminatie

Aantal deelnemers

3-15

Leeftijd

+ 16

Locatie

Binnen of buiten

Duur

Materiaal

50-60 minuten Spelbord Dobbelsteen Kanskaarten Maatschappelijke gebeurteniskaarten Notitieboekje en balpen voor elke speler (om rekening bij te houden) Pionnen

Filmfiche Titel: Regisseur: Acteurs: Duur: Genre:

Die Welle (The Wave) Dennis Gansel Jürgen Vogel, Frederick Lau, Max Riemelt, Christiane Paul, Jennifer Ulrich 110 minuten Drama/thriller

Land:

Duitsland

Jaar:

2008

het verhaal De film is gebaseerd op een waargebeurd verhaal. Het is gebaseerd op het sociaalpsychologisch experiment ‘De Derde Golf’, die een leraar uit Palo Alto (Californië) uitvoerde in 1967 uitvoerde met zijn leerlingen. In de film is Rainer Wenger een populaire leerkracht die zijn leerlingen iets wil bijleren over ‘autocratie’. De leerlingen verwachtten dat het weer over nazisme zal gaan en zijn van mening dat zo’n fascisme vandaag niet meer mogelijk is, omdat we slimmer geworden zijn en dit niet meer zouden laten gebeuren. Daarom laat Rainer een experiment uitvoeren waarin hij probeert aan te tonen hoe een groep zich kan laten manipuleren. Met Wenger als eerlijk gekozen en zodoende te gehoorzamen leider, bedenken ze vervolgens samen de ene na de andere maatregel waarmee ze zich als herkenbare en gelijkgestemde groep kunnen profileren. Zodoende worden de vaste vriendengroepjes uit elkaar gehaald en aan anderen gekoppeld, gaan ze allemaal een wit hemd met een blauwe broek dragen, nemen ze de groepsnaam Die Welle ('de golf') aan, bedenken ze een logo en gaan ze een kenmerkend handgebaar voeren als groepsgroet. Het project slaat enorm aan onder de deelnemers, die al snel ook buiten de schoolmuren een steeds hechtere, voor elkaar opkomende groep vormen waarin discipline en uniformiteit sleutelwaardes zijn. Al heel snel boekt Filmverwerking: [Die Welle]

1

het project succes en hun discipline en schoolresultaten worden veel beter. Maar er is ook een keerzijde aan de medaille… Enkele deelnemers zien zichzelf en hun vrienden veranderen en keren zich af van de groep, waardoor ze volledig uitgesloten worden. Intussen groeit de groep en hun ideeën worden steeds radicaler. Het project dreigt uit de hand te lopen…

Doel/samenvatting activiteit     

Jongeren zien de gevaren van macht en een krachtige leidersfiguur (film+bespreking). Jongeren beseffen dat fascisme en discriminatie nog steeds een hedendaags probleem is (vergelijking film en spel). Jongeren beseffen dat hun gedrag beïnvloedbaar is door een autoriteit. Jongeren beseffen dat er steeds spanning is tussen verschillende (bevolkings)groepen. Tijdens het spel probeert iedereen in de binnenste cirkel (elite) te horen en zoveel mogelijk geld te verdienen of te behouden.

verwerkingsmethodieken 1.

Bespreking van de film en thematieken aan de hand van vragen

Aan de hand van onderstaande vragen is het mogelijk om een gesprek rond de thematiek van de film aan bod te laten komen. Deze methodiek kan gepaard gaan met andere methodieken als opwarmertje. Vragen bij de film:  Wat zijn de uiterlijke, direct zichtbare, kenmerken van 'Die Welle?  Met welke kenmerken van het nationaalsocialisme komen deze overeen?  Welke kenmerken van 'Die Welle' hebben betrekking op overtuigingen en gedrag?  Met welke kenmerken van het nationaalsocialisme komen deze overeen?  In sommige opzichten ging het nationaalsocialisme nog veel verder dan 'Die Welle'. Licht dat toe.  Waarom was het voor veel leerlingen aantrekkelijk deel uit te maken van 'Die Welle'?  Welke kritiek had Karo op 'Die Welle'?  Welke gevolgen had deze kritiek voor Karo?  De film eindigt nogal dramatisch. Waarom juist voor Tim?  Stel, jij had meegedaan met 'Die Welle', hoe zou jij je dan na afloop gevoeld hebben?

2. Spelbord “Die Welle” a. INDIVIDUeel De groep jongeren worden verdeeld in drie willekeurige groepen. Daarna moet uit elke groep één iemand met de dobbelsteen gooien. Wie hoogst gooit behoort bij de hoogste klasse, wie laagst gooit bij de laagste klasse en degene die ertussen zit bij de middenklasse. Alle spelers krijgen een pion en plaatsen hun pionnen op de startvakken (de drie witte vakken op één rij) van het spelbord. Iedereen van de hoogste klasse speelt in de binnenste cirkel, iedereen van de middenklasse speelt in de middelste cirkel, iedereen van de laagste klasse in de buitenste cirkel. Dat betekent dat de personen van hoogste klasse veel sneller een cyclus kan afleggen dan zij van middenklasse en zij van de laagste klasse. Elke speler verplaatst zich in zijn eigen cirkel. Telkens komt één speler uit elke groep aan de beurt, de volgende keer speelt een andere speler uit die groep. Bij het vakje ‘start’(de drie witte vakjes op één rij) krijgt elke speler een bepaald bedrag. Dat bedrag is op basis van de klasse waarin de speler zich bevindt (hoogste klasse: 30 000, middenklasse: 10 000, laagste klasse: 5 000). Op het vakje ‘betalen’ moet de speler een bepaald bedrag betalen, op basis van de klasse waarin de speler zich bevindt (hoogste klasse: 15 000, middenklasse: 8 000, laagste klasse: 4 000). Kunnen ze dit bedrag niet betalen dan zakken ze een cirkel tot ze kunnen betalen voor hun levensonderhoud. Lukt dat zelfs in de buitenste cirkel niet dan moet de speler in het rood gaan of m.a.w. schulden maken. Er zijn ‘kanskaarten’ (bijlage 3, de blauwe kaartjes) en ‘maatschappelijke gebeurteniskaarten’(bijlage 4, de rode kaarten). Wanneer je op een gekleurd (rood of blauw) vak komt, neem je de bijhorende kaart. Bij een kanskaart kun je extra geld verdienen, maar er kan ook geld verloren worden. Bij een maatschappelijke gebeurteniskaart kan je als speler

Filmverwerking: [Die Welle] 2

zelf een keuze maken of je iets doet/niet doet, maar afhankelijk van je keuze moet je zelf of je tegenspeler inboeten. Elke speler noteert zijn inkomsten en uitgaven op een blaadje en houdt dit nauwkeurig bij. De spelleider waakt erover dat dit correct gebeurt. (zie bijlage 1) b. Groepen De groep jongeren worden verdeeld in drie willekeurige groepen. Daarna moet uit elke groep één iemand met de dobbelsteen gooien. Wie hoogst gooit behoort bij de hoogste klasse, wie laagst gooit bij de laagste klasse en degene die ertussen zit bij de middenklasse. Elke groep krijgt een pion en plaatst hun pion op de startvakken (de drie witte vakken op één rij) van het spelbord. De hoogste klasse speelt in de binnenste cirkel, de middenklasse speelt in de middelste cirkel en de laagste klasse in de buitenste cirkel. Dat betekent dat de hoogste klasse veel sneller een cyclus kan afleggen dan de middenklasse en de laagste klasse. Elke groep verplaatst zich in zijn eigen cirkel. Telkens komt elke groep één keer aan de beurt, nadat het de beurt van de andere groepen zijn geweest, speelt die groep weer verder. Bij het vakje ‘start’(de drie witte vakjes op één rij) krijgt elke groep een bepaald bedrag. Dat bedrag is op basis van de klasse waarin de groep zich bevindt (hoogste klasse: 30 000, middenklasse: 10 000, laagste klasse: 5 000). Hierbij wordt er ook een fiche getrokken uit de verschillende fiches (bijlage 5) en wordt het spel even onderbroken om de opdracht op de fiche met de gehele spelersgroep te vervullen. Op het vakje ‘betalen’ moet de groep een bepaald bedrag betalen, op basis van de klasse waarin de groep zich bevindt (hoogste klasse: 15 000, middenklasse: 8 000, laagste klasse: 4 000). Kunnen ze dit bedrag niet betalen dan zakken ze een cirkel tot ze kunnen betalen voor hun levensonderhoud. Lukt dat zelfs in de buitenste cirkel niet dan moet de groep in het rood gaan of m.a.w. schulden maken. Er zijn ‘kanskaarten’ (bijlage 3, de blauwe kaartjes) en ‘maatschappelijke gebeurteniskaarten’(bijlage 4, de rode kaarten). Wanneer je op een gekleurd (rood of blauw) vak komt, neemt de groep de bijhorende kaart. Bij een kanskaart kan men extra geld verdienen, maar er kan ook geld verloren gaan. Bij een maatschappelijke gebeurteniskaart kan men zelf een keuze maken of men iets doet/niet doet, maar afhankelijk van de keuze moet je eigen groep of een andere groep inboeten. Elke groep noteert zijn inkomsten en uitgaven op een blaadje en houdt dit nauwkeurig bij. De spelleider waakt erover dat dit correct gebeurt. (zie bijlage 2)

3. Nabespreking: Bouw hier zeker een gesprek op rond de maatschappelijke gebeurtenissen. Want de jongeren hebben zware gevolgen moeten dragen voor hun keuzes. Wie een goede daad deed, werd gestraft, wie kwaad deed naar een ander werd ervoor beloond. Dit is natuurlijk verkeerd, maar dit moet aan de jongeren duidelijk gemaakt worden! De nabespreking van een spel is de analyse van de spelervaring met als doel deze spelervaring om te zetten in een leerervaring. We leren allemaal van ervaringen die we dagelijks opdoen. Belangrijk is ervoor te zorgen dat de ervaring niet snel vergeten wordt. En dat kan door een goede 'reflectie' op de ervaring, samen met anderen. Nabespreken in fases We zetten enkele tips op een rij. Aan jullie om deze nabespreking concreet te maken en aan te passen aan de groep. Een goede nabespreking bestaat uit verschillende stappen: 1. Stoom afblazen Er hangen 2 flappen tegen de muur. Op de ene flap staat het woord arm, op de andere het woord rijk. Laat de deelnemers een paar minuten associëren op deze woorden. Wat roepen ze na het spelen van het spel bij hen op? Laat de jongeren de mogelijkheid om hun eerste indrukken van het spel weer te geven. Dat kan heel eenvoudig zijn door bijvoorbeeld te vragen wat de spelers van het spel vonden, wat hun eerste indruk was, … . Moedig de spelers aan om over het spel te praten zonder hen te dwingen en zonder te oordelen. Gebruik de flappen om aanknopingspunten te zoeken. Als jongeren de mogelijkheid krijgen om stoom af te blazen, zijn ze meer geconcentreerd voor de volgende fases.


2. Wat is er tijdens het spel gebeurd? Probeer zoveel mogelijk gegevens over het spel bij de verschillende deelnemers te verzamelen. Dat kan gaan over bepaalde gevoelens, confronterende situaties, … . Deze fase laat de deelnemers zien dat je niet altijd alles waarneemt tijdens een spel of dat er verschillen bestaan in het waarnemen van feiten. Stel vragen over verschillende gebeurtenissen. Dat houdt in dat je tijdens het spel goed observeert en dat je mogelijke vragen noteert. Ga tijdens deze fase ook in op de gemeenschapszin. 3. De link met de realiteit Met deze stap kan je als begeleider de jongeren ertoe aanzetten om te discussiëren over de link tussen het spel en de realiteit. De spelers zoeken gelijkenissen en verschillen. Zorg er voor dat de discussie niet uitmondt in wat er allemaal niet klopt in het spel. Het blijft immers een spel en heeft niet de bedoeling om werkelijkheid te worden. Je kan de deelnemers vragen om een mening te formuleren en hen vragen die mening te staven vanuit het spel. Breng het gesprek op gang door eventueel zelf een stelling te poneren en vraag aan de spelers om ze te staven of te verwerpen.


Opmerkingen/bijlagen BIJLAGE 1: Naam:

UITGAVEN

INKOMSTEN

SCHULDEN

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.


BIJLAGE 2: GROEP:

UITGAVEN

INKOMSTEN

SCHULDEN

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.


BIJLAGE 3: KANSKAARTEN:

Je ontvangt een erfenis: 10 000 euro.

Boete voor te snel rijden, betaal 1 000 euro.

Je huisdier is ziek, betaal 1 000 euro.

Je wint met de lotto: 50 000 euro.

Je sluit een levensverzekering af, betaal 3 000 euro.

Je veroorzaakt een auto-ongeval, betaal 5 000 euro.

Je gaat trouwen, afhankelijk van je inkomen betaal je:  Hoogste klasse: 10 000  Middenklasse 5 000  Laagste klasse: 1 000.

Je doet weekendwerk: 1 000 euro.

Je bezoekt de tandarts, betaal 1 000 euro.

Enkel voor de hoogste klasse: Je doet een schenking aan een speler uit de laagste klasse. Je schenkt 2 000 euro waardoor die speler één van zijn kinderen kan laten verder studeren. Maar omdat dit ‘not done’ is in jouw klasse, ben je niet meer welkom en moet naar de middenklasse. Enkel voor de laagste klasse: Jij slaagt er in om je kinderen te laten studeren. Proficiat! Jouw kinderen hebben daardoor uitzicht op een betere toekomst. Je wordt voor je inspanningen beloond en ontvangt 2 000 euro. Enkel voor de laagste klasse: Om aan de armoede te ontsnappen, moet je je kinderen laten werken. Dat betekent dat ze geen goede opleiding krijgen en weinig toekomstperspectieven hebben. Je kinderen worden bovendien slecht behandeld en onderbetaald voor hun werk. Zij verhogen je jaarinkomen met 1 000 euro. Ga naar start, je ontvangt geen geld. Betaal indien je de betaallijn nog moet overschrijden eerst je kosten voor levensonderhoud.

Je relatie is op de klippen gelopen. Scheiden doet lijden en kost ook geld. Jullie totale bezit wordt in twee verdeeld. Je houdt dus de helft over. Bij de volgende keer dat je de startlijn passeert, krijg je slechts de helft van je inkomen. Je bent door een ongeval invalide geworden.  Hoogste klasse: Gelukkig ben je goed verzekerd! Je ontvangt een schadevergoeding van 20 000 euro.  Midden - of laagste klasse: Geld voor een verzekering was er niet. Je moet dus zelf instaan voor alle ziekenhuiskosten en het loonverlies. Je betaalt 5 000 euro.


Een familielid is gestorven en laat een pak schulden na. Je erft deze schulden. Betaal 10 000. Een van je familieleden is overleden. Jij betaalt de begrafeniskosten.  Hoogste klasse: betaal 10 000 euro  Middenklasse: betaal 5 000 euro  Laagste klasse: betaal 1 000 euro

Je vindt op straat een portefeuille en brengt hem naar het plaatselijke politiekantoor. Het vindersloon bedraagt 2 000 euro voor de hoogste klasse, 1 000 euro voor de middenklasse en de laagste klasse moet 1 000 euro betalen omdat de politie je ervan verdenkt geld gestolen te hebben. Proficiat met de geboorte van je zoon. Je ontvangt:  Hoogste klasse: 5 000 euro  Middenklasse: 2 000 euro  Laagste klasse: 1 000 euro Je hebt de voorbije maand behoorlijk wat overwerk gepresteerd. Je baas is zeer tevreden en geeft je een extra premie.  Hoogste klasse: 10 000 euro  Middenklasse: 3 000 euro  Laagste klasse: 1 500 euro

Je bent overvallen en beroofd van je portefeuille:  Hoogste klasse: 2000 euro  Middenklasse: 500 euro  Laagste klasse: jij had gelukkig geen geld op zak

Jouw land is al jarenlang in oorlog. De regering betaalt de kosten via extra belastingen voor de bevolking. Ze maakt echter een onderscheid op basis van je afkomst. Betaal:  Hoogste klasse: 1 000 euro  Middenklasse: 2 000 euro  Laagste klasse: 3 000 euro

Superkans: je mag naar een hogere klasse!!

Enkel voor de laagste klasse: Omdat je bij de laagste klasse hoort, moet je een beurt overslaan.


BIJLAGE 4: MAATSCHAPPELIJKE GEBEURTENISSEN

Je bevriende buur komt uit een lagere klasse. Hij is enkele dagen in het ziekenhuis en je geeft zijn planten water tijdens zijn afwezigheid. Een andere buur, afkomstig uit jouw klasse of een hogere klasse, ziet dit gebeuren en verklikt je bij de anderen. Hierdoor wordt je verstoten uit je klasse.

Je bent werkgever in een fabriek. Er is een crisis en er zijn teveel arbeiders. Eén van je arbeiders, afkomstig uit een lagere klasse, levert geen goed werk. Toch ontsla je hem niet omdat hij zijn zieke kinderen niet meer zou kunnen onderhouden. Hierdoor wordt je verstoten uit je klasse.

Je houdt van mooie kleren en kiest die graag zelf. Voor jou is de manier waarop je je kleedt een manier om jezelf uit te drukken. Je bent graag uniek, maar je weigert hiermee de kledingsvoorschriften van je klasse na te leven. Hierdoor wordt je verstoten uit je klasse.

Je wordt verliefd of een meisje/jongen uit een lagere klasse. Hierdoor wordt je verstoten uit je klasse.

Op de bus sta je recht om een oud mevrouwtje uit een lagere klasse te laten zitten. Hierdoor wordt je verstoten uit je klasse.

Je verklikt iemand uit je eigen klasse. Die persoon had geld gestolen van iemand uit een hogere klasse. Hierdoor wordt je opgenomen in die hogere klasse.

De zondag help je in het bejaardenhuis voor de lagere klasse. Dit wordt niet aanvaard in jouw klasse. Je wordt verstoten uit je klasse.

In jouw klasse worden + 60 jarigen niet geaccepteerd. Dit jaar wordt je net 60 en daarom wordt je verstoten.

Je partner is afkomstig uit het land dat jouw klasse discrimineert. Tot nu toe was dit altijd geheim gebleven, maar je buurvrouw kwam dit toevallig te weten. Ze verklikt jullie en je wordt verstoten uit je klasse.

Toevallig kom je te weten dat je buurvrouw afkomstig is uit het land dat een hogere klasse discrimineert. Je wordt door die klasse beloond en je wordt erin opgenomen.

Tot nu toe heb je steeds kunnen verzwijgen dat je homoseksueel bent, wat helemaal niet aanvaard wordt in je klasse. Je beste vriend wist ervan en heeft je verklikt. Hierdoor wordt je verstoten uit je klasse.

Omdat jij in een hogere klasse bent terechtgekomen door de lotto te winnen, wordt je verstoten uit die klasse.

In je klasse worden niet alle muziekstijlen aanvaard. Jij luistert graag naar rockmuziek. Hierdoor wordt je verstoten uit je klasse.

Je redt het leven van iemand uit een hogere klasse. Ze zijn je ontzettend dankbaar en daarom wordt je opgenomen in die klasse.

Je kunt huwen met iemand uit een hogere klasse. Die verzwijgt dat jij uit een lagere klasse komt en je behoort nu tot de hogere klasse.


Omdat je erg intelligent bent, mag je toetreden tot een hogere klasse.

Je ouders hebben elke cent geïnvesteerd in je studies, waardoor je het schopte tot politicus. Hierdoor wordt je opgenomen tot een hogere klasse.

Je concurrent in de politiek is afkomstig uit een lagere klasse en werd opgenomen in een hogere klasse. Hij zorgt er echter voor dat jij in een lagere klasse beland.

Je hebt ruzie met iemand uit je klasse. Die verspreidt leugens over jou rond. Hij zorgt ervoor dat je verstoten wordt uit je klasse.

Je hebt het getroffen, want iemand uit een hogere klasse heeft medelijden met jou en zorgt er via een omweg voor dat je in een hogere klasse terechtkomt


BIJLAGE 5: Groepsopdrachten (telkens op een afzonderlijke fiche met situatieschets): Zorg ervoor dat: - Al het nodige materiaal voor de opdrachten aanwezig is! - De maximum speeltijden voor de opdrachten vooraf bepaald zijn! Opmerking: Mocht het zo zijn dat er twee of meerdere groepen zich op hetzelfde niveau bevinden tijdens het bordspel en het onderscheid tussen de drie niveaus niet meer duidelijk zijn, dan worden de niveaus even willekeurig verdeeld onder de groepen, zodat men kan de opdrachten vervullen. Dit hoeft echter niet. Er kunnen ook twee lagere niveaus zijn en één middenklasse bijvoorbeeld. Aandachtspunt! Deze opdrachten gaan vooral over maatschappelijke problemen, gekoppeld aan een groepsopdracht. Vooral Noord-Zuid-kloof en armoede komt hierin naar voor. Dit moet gekaderd worden, dit hoort eigenlijk niet volledig bij de thematiek van de film, maar via deze opdrachten wordt duidelijk gemaakt dat bepaalde groepen bevoordeeld en andere benadeeld worden. Alleen daarom al zijn deze opdrachten zeer interessant. De opdrachten zijn als extra en een breuk in het gehele spel.


FICHE 1: ORKANEN EN DROOGTE SENEGAL Water wordt volgens experts een van de grootste problemen en conflictbronnen van de volgende eeuw. De verdroging van de aarde is zowel in Noord als in Zuid een feit. De gemiddelde Vlaming verbruikt, enkel in het huishouden, 120 liter drinkbaar water per dag. Dat terwijl in vele landen een groot deel van de bevolking niet over drinkbaar water beschikt. Tachtig procent van de Senegalese boeren en boerinnen moet een dagelijkse strijd leveren om genoeg te oogsten. Droogte is één van de grootste vijanden. Water is immers een basisvoorwaarde om het platteland voedselzekerder te maken. De zoektocht naar drinkbaar water en voldoende voedsel brengt dikwijls grote volksverhuizingen op gang. Mensen op zoek naar leven. Armen zijn in vele gevallen de eerste slachtoffers van droogte. Opdracht Iedereen moet extra inspanningen leveren om aan water te komen. Jullie moeten in estafettevorm een parcours afleggen en proberen zo snel mogelijk en binnen een vooraf vastgelegde maximum tijd aan de dagelijks nodige hoeveelheid water te raken. Je vervoert het water op het hoofd zonder de handen te gebruiken. Het vertrekpunt plaats je aan een waterbron. Aan de andere kant van het parcours worden bidons geplaatst waarop duidelijk de nodige hoeveelheid water aangeduid staat. Tips:  

probeer zo weinig mogelijk water te verspillen gebruik regenwater indien mogelijk

Speldifferentiatie   

Hoogste klasse: 10 liter water verzamelen Water overbrengen in kleine emmer. Middenklasse : 6 liter Water overbrengen in groot potje. Laagste klasse: 2 liter Water overbrengen in een stuk tuinslang met gaten. De laagste klasse moet de gaten dichtstoppen met de vingers.


FICHE 2: AARDBEVING TURKIJE Natuurrampen zoals aardbevingen maken geen onderscheid tussen Hoogste klasse en de laagste klasse, maar het zijn in vele gevallen toch de minder bedeelden die de grootste slachtoffers zijn. Zij leven in huizen die minder stabiel, minder stevig gebouwd zijn. Denk maar even aan de aardbeving eind augustus 1999 in Turkije. Hele dorpen werden van de kaart geveegd. Duizenden mensen vonden de dood onder het puin. Opdracht Wie overleeft de aardbeving? Iedereen zit in een kring met de ogen dicht. Als de spelbegeleider aard-be-ving roept, doet iedereen de ogen open en fixeert een medespeler door die recht in de ogen te kijken. Als mensen in elkaars ogen kijken, zijn ze slachtoffer van de aardbeving en vallen ze af. Diegene die het langst overleeft door iemand te fixeren die niet naar hem kijkt, wint. Speldifferentiatie   

Hoogste klasse: mag iedereen in de kring fixeren Middenklasse: mag 3/4de van de personen in de kring fixeren door die recht in de ogen te kijken (aangeven welke groep mensen niet mogen aangeduid worden) Laagste klasse: mag 2/3de van de personen in de kring fixeren door die recht in de ogen te kijken (aangeven welke groep mensen niet mogen aangeduid worden)


FICHE 3: ECONOMISCHE CRISIS RUSLAND The economy rules the world. Rusland werd enkele jaren geleden getroffen door een zware economische crisis. Het Internationaal Muntfonds (IMF) werd zelfs ingeschakeld om leningen te geven. De ganse bevolking wordt getroffen door de crisis. Mensen in overheidsdienst ontvangen geen loon meer, gezondheidszorg wordt afgebouwd, … . Armen zijn natuurlijk de eerste slachtoffers. Opdracht Rekenen en tellen zijn belangrijkste elementen van ons dagelijks bestaan. Maak de volgende rekenoefening zo snel mogelijk en binnen de maximum tijd van 2 minuten: 2/5 [[[(125x 2) + 1058] :6 + 382]: 0,5 – 105] (Uitkomst: 438) Speldifferentiatie   

De hoogste klasse krijgen pen, papier en een rekenmachine De middenklasse krijgen pen en papier. De laagste klasse zijn aangewezen op hoofdrekenen.


FICHE 4: HET ECONOMISCH SYSTEEM WERELDWIJD Het kapitalistisch systeem heeft, met al zijn voor- en nadelen, de wereld veroverd. Naast winnaars zijn er ook tal van verliezers. Winnaars die steeds rijker worden, armen die steeds armer worden. We kunnen hier spreken van een Mattheüseffect Het Matteüseffect haalt zijn naam van een zin uitgesproken door "de Heer" in de parabel van de talenten (Matteüs 25:14-30): "Want wie heeft zal nog meer krijgen, en wel in overvloed, maar wie niets heeft, hem zal zelfs wat hij heeft nog worden ontnomen.” Opdracht Chinese muur Tussen 2 punten is een touw gespannen op een hoogte van 1,5 meter. Dat touw symboliseert de kloof. Bedoeling is dat de ganse groep zo snel mogelijk en binnen een vooraf bepaalde maximum tijd over het touw geraakt zonder het aan te raken. Pas als de ganse groep aan de andere kant is, is de opdracht geslaagd. Speldifferentiatie   

Hoogste klasse: hulpmiddelen (tafel en stoel) Middenklasse: 1 hulpmiddel (stoel) Laagste klasse: geen hulpmiddelen


FICHE 5: SOCIALE ZEKERHEID BELGIË België is één van de rijkste en meest welvarende landen ter wereld. Iedereen kan terugvallen op een gegarandeerd sociaal zekerheidssysteem: werkloosheidsuitkering, OCMW, gezondheidszorg, pensioenen, … . Een sociale zekerheid die in moeilijke financiële tijden onder druk komt te staan: te duur. Toch groeit de groep mensen die onder de armoedesgrens leven in België. In Brussel verdubbeld dit op 10 jaar tijd. Opdracht De deelnemers moeten met een beperkt aantal stoelen zo snel mogelijk en binnen een vooraf vastgelegde maximum tijd een parcours afleggen. Iedereen moet constant op de stoelen staan. Deze verbeelden de sociale zekerheid. Als een van de deelnemers de grond raakt, begint de groep opnieuw aan start. Speldifferentiatie   

Hoogste klasse: 1 stoel per persoon Middenklasse: aantal stoelen = 2/3de aantal deelnemers Laagste klasse: aantal stoelen = 1/2de aantal deelnemers


FICHE 6: OVERBEVOLKING INDIA De wereld telt in 2011 zeven miljard mensen. Daarvan wonen er sinds kort 1 miljard in India, een land dat we vooral kennen door de grote armoede en de zeer sterke contrasten tussen arm en rijk onder andere door het kastensysteem telt. Al te makkelijk wordt de snelle bevolkingsgroei in India aangewezen als één van de oorzaken van de armoede. Nochtans berekende het Indiase Centre for Science and Environment dat de totale Indiase landbouwgrond, bij efficiënt beheer, een bevolking kan onderhouden die 2,5 maal groter is dan het huidige aantal van 1 miljard. De armen zien de bevolkingsgroei in ieder geval niet als een epidemie die in bedwang moet worden gehouden. Kinderen verwerven een deel van het gezinsinkomen en zullen later voor hen zorgen. De armoede is dus eerder oorzaak dan gevolg van de snelle aangroei van de bevolking. Opdracht Het aardoppervlak moet met hoe langer hoe meer mensen gedeeld worden. In de lucht bouwen is dan ook dikwijls de boodschap. Bouw zo snel mogelijk en binnen een vooraf vastgestelde maximumtijd een piramide. Speldifferentiatie   

Hoogste klasse: het steunoppervlak moet op 4 krantenbladen kunnen Middenklasse: het steunoppervlak moet op 3 krantenbladen kunnen Laagste klasse: het steunoppervlak moet op 2 krantenbladen kunnen


Leeftijd minuten. Materiaal. Jürgen Vogel, Frederick Lau, Max Riemelt, Christiane Paul, Jennifer Ulrich

Recommend Documents