Leefsleutels. Werken aan het welbevinden van leerlingen en leerkrachten in het secundair onderwijs

Leefsleutels Werken aan het welbevinden van leerlingen en leerkrachten in het secundair onderwijs 2015–2016

No Blame Gedrag en sociale vaardigheden Interactie met ouders

www.leefsleutels.be

2

www.leefsleutels.be

Leefsleutels richt zich als nascholingscentrum naar het onderwijs. De rode draad doorheen de nascholingen is het welbevinden van leer‑ krachten en leerlingen op school te optimaliseren. Binnen de visie van Leefsleutels past het streven naar meer welbevinden op school in ‘een brede kijk op preventie’. Hierbij baseert Leefsleutels zich op drie pijlers: het groepsklimaat in de klas, het actief leren van de leerlingen en de begeleidershouding van de leerkrachten.

Individuele nascholingen De individuele nascholingen gaan hoofdzakelijk door in Sint‑Niklaas (Hogeschool Odisee, Hospitaalstraat 23, 9100 Sint‑Niklaas). Daarnaast bieden wij ook enkele nascholingen aan op andere locaties: Leuven en Brugge. Tarieven: • Nascholing van een halve dag: € 65/p.p. • Nascholing van een volledige dag: € 100/p.p. • 2-daagse training: € 195/p.p. Inschrijven kan op www.leefsleutels.be of via [email protected].

Teamgerichte nascholingen bij jou op school Een groot deel van onze nascholingen kun je bij jou op school laten doorgaan. Dit kan bijvoorbeeld voor een pedagogische studiedag of een personeelsvergadering. Tarieven: • € 170/uur (met een minimum van 3u en voor een groep tot 25 deelnemers) • Kilometervergoeding: € 0,34/km • Minder dan 3u: € 200/uur • Volledige dag (min. 6u): 10 % korting • Vraag vrijblijvend een offerte aan voor groepen met meer dan 25 mensen. Mail naar [email protected]. Je kan een teamgerichte nascholing boeken op www.leefsleutels.be of via [email protected]. Het partnerschap tussen Leefsleutels enerzijds en U itgeverij Abimo en Uitgeverij Pelckmans anderzijds is in functie van het optimaal informe‑ ren van onderwijskundigen. We stellen je vrijblijvend bij elke nascholing uitgaven voor die aansluiten bij het thema. Deze uitgaven kun je bestel‑ len via www.abimo.net. Leefsleutels vzw Europark Zuid 9 9100 Sint-Niklaas

Tel 03 760 31 05 Fax 03 760 31 09 [email protected]

www.leefsleutels.be

3

www.leefsleutels.be

In deze catalogus Gedrag en sociale vaardigheden • Mission Possible: een introductie

7

• Aan de slag met Mission Possible: tweedaagse training

8

• Stap voor stap gedragsproblemen voorkomen en aanpakken

9

• Omgaan met lastig gedrag

10

Interactie met ouders • Agressief gedrag van leerlingen en ouders: een introductie

11

• Agressief gedrag van leerlingen en ouders: tweedaagse training

12

• Goed contact met ouders

13

Pesten aanpakken • Vorming No Blame

14

• Tweedaagse vaardigheidstraining No Blame

15

• Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school het verschil?

16

• Van pesten naar samenwerken: hoe maak je de ommekeer?

17

• Tweedaagse training Leefsleutels voor jongeren (Plus)

18

Een positieve klas zet aan tot leren • Een positief klasklimaat, het hele jaar door: tweedaagse training

19

• Klasgroep in de knoop?! De klasthermometer brengt uitzicht

20

• Actief luisteren, ik-boodschappen en gespreksvaardigheden

21

• Samen sterker in gezag

22

• Werken aan een positieve groepsdynamiek

23

• Ontspannen werken in een ontspannen klas

24

4

www.leefsleutels.be

Teamgerichte nascholingen Veel nascholingen van Onderwijs-Service worden ook teamgericht aangeboden. De nascholer komt de nascholing dan geven op jouw school, tijdens een personeelsvergadering of tijdens een pedagogische studiedag. Alle aangeboden nascholingen duren minimum drie uur. Boeken kan via www.onderwijsservice.be. Prijs tot 25 deelnemers*: € 170 per uur (met een minimum van 3 uur) Leren zichtbaar maken: € 1250/dag Kilometervergoeding: € 0,34 per kilometer * vraag vrijblijvend een offerte aan voor groepen met meer dan 25 mensen. Mail naar [email protected].

Ontdek al onze teamgerichte nascholingen:

Gedrag en sociale vaardigheden • Omgaan met lastig gedrag

10

Interactie met ouders • Goed contact met ouders

13

Pesten aanpakken • Vorming No Blame

14

• Tweedaagse vaardigheidstraining No Blame

15

• Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school het verschil?

16

• Van pesten naar samenwerken: hoe maak je de ommekeer?

17

• Tweedaagse training Leefsleutels voor jongeren

18

Een positieve klas zet aan tot leren • Een positief klasklimaat, het hele jaar door: tweedaagse training

19

• Klasgroep in de knoop?! De klasthermometer brengt uitzicht

20

• Actief luisteren, ik-boodschappen en gespreksvaardigheden

21

• Samen sterker in gezag

22

• Werken aan een positieve groepsdynamiek

23

• Ontspannen werken in een ontspannen klas

24

5

www.leefsleutels.be

Woord vooraf Leefsleutels brengt nationale en internationale experts samen om het onderwijs in Vlaanderen nog verder te versterken. Daarbij staan het wel‑ bevinden van leerlingen en leerkrachten en de school als warme, veilige plek centraal. Door een uitgebreid netwerk kan Leefsleutels terugvallen op grondige expertise en (wetenschappelijke) kennis, die door professio‑ nele vormingsmedewerkers worden vertaald naar de Vlaamse onder‑ wijscontext. Als algemeen kader hanteert Leefsleutels de preventiepiramide van prof. Johan Declerck. Streven naar meer welbevinden op school past in een ‘brede kijk op preventie’. De preventiepiramide maakt duidelijk dat een school die in de eerste plaats investeert in een aangenaam en sterk leefklimaat minder moet focussen op het oplossen van problemen. Leefsleutels baseert zich hierbij op drie pijlers: 1 Het groepsklimaat in de klas Jongeren groeien op in relatie met anderen. Leefsleutels hecht veel belang aan het groepsproces, de veiligheid en het vertrouwen binnen de groep en wil de kracht van een groep versterken. 2 Het actief leren van de leerlingen Door gebruik te maken van creatieve en actieve groepsactiviteiten creëert Leefsleutels oefensituaties waarbinnen leerlingen vanuit hun betrokkenheid gestimuleerd worden tot het verwerven van kennis, hou‑ ding en sociaal-emotionele vaardigheden (= sociale competenties). Het ervaringsgericht leren en het reflecteren staan tijdens deze werkvormen centraal. 3 De begeleidershouding van leerkrachten Leefsleutels ondersteunt begeleiders met tips en suggesties om het leren en leven in groep te begeleiden. Betrokkenheid, een open luisterhouding, respect, veiligheid en vertrouwen zijn enkele basishoudingen die Leef‑ sleutels tracht mee te geven aan begeleiders. Deze catalogus geeft je een volledig overzicht van onze vormingen voor het secundair onderwijs voor het schooljaar 2015-2016. Voor meer informatie kun je steeds terecht op onze website www.leefsleutels.be.

STerK! werkt de peilers van Leefsleutels concreet uit op school-, klas- en leerlingenniveau.

STerK!

€ 29,95

6

www.leefsleutels.be

Focusdagen bij jou in de buurt Ben je op zoek naar expertise en vaardigheden binnen een specifiek onderwijsthema? Wil je je een volledige dag laten onderdompelen en omringen door deskundigen binnen een bepaald vakgebied? Ontdek dan nu de focusdagen van Leefsleutels, bij jou in de buurt.

Focus op gedrag en sociale vaardigheden

FOCUS

g e dra g

Tijdens deze inspirerende dag staan thema’s als pesten, gedrag en sociale vaardigheden centraal. Maak kennis met vernieuwende methodieken en aanpakken die echt werken.

9u30 – 12u30:

Keuze uit 2 sessies – Mission Possible, een introductie (zie p. 7) – No Blame (zie p. 14)

9u30 – 16u30: Actief luisteren, ik-boodschappen en gespreksvaardigheden (zie p. 21) 13u30 – 16u30: Keuze uit 2 sessies – Agressief gedrag van leerlingen en ouders, een introductie (zie p. 11) – Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school het verschil? (zie p. 16)

PRAKTISCH Individuele nascholing • Dinsdag 19 januari 2016 (Leuven) • Vrijdag 15 april 2016 (Brugge)

GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN

www.leefsleutels.be

Mission Possible: een introductie Hilde Leonard

Mission Possible is een oplossingsgericht stappenplan waarmee jongeren hun eigen doelen kunnen ontdekken en stap voor stap dichterbij brengen. Het kan ingezet worden voor jongeren die dreigen vast te lopen in hun (schools) functioneren.

DOELGROEP Leerkrachten secundair onderwijs Zorgcoördinaten Directie Leerlingbegeleiders, buitenge‑ woon onderwijs OV 3

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • ontdek je de mogelijkheden van Mission Possible in de begeleiding van leerlin‑ gen. • verwerf je een praktisch bruikbare visie op het verbeteren van het functione‑ ren van jongeren op school en daarbuiten.

PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 18 november 2015 (Sint-Niklaas) • dinsdag 19 januari 2016 (Leuven,

Inhoudelijk

zie blz. 6)

• vrijdag 15 april 2016

Hoe kun je jongeren begeleiden als ze vastlopen in hun functioneren? Wat als hun motivatie wegzakt, hun gedrag te wensen overlaat, ze moeilijk om kunnen met hun emoties? Mission Possible kan een antwoord bieden. Mission Possible werd ontwikkeld binnen de oplossingsgerichte therapie. Om het stappenplan te kunnen toepassen, zul je eerst een andere bril moeten opzetten. Je vraagt je niet af hoe het toch komt dat een jongere niet goed functi‑ oneert, maar bekijkt – samen met de jongere – waar hij naartoe wil. We starten deze introductie met een korte reflectie op de voordelen van het opzetten van deze andere bril. Vervolgens staan we stil bij de mogelijkheden van Mission Possible in het onderwijs. • Je maakt kennis met de 11 stappen van Mission Possible en het bijhorende werkboekje. • Je ontdekt hoe Mission Possible de motivatie van jongeren verhoogt. Hiermee raken we aan de kern van gedragsverandering. • We bespreken de rol van de leerkracht of leerlingbegeleider in het werken met Mission Possible. De sessie wordt doorspekt met een aantal voorbeelden uit de praktijk. Korte reflectieopdrachten stimuleren je om de vertaalslag te maken naar je eigen leerlingen. Of het hun motivatie is die je graag wat sterker zou zien, of hun gedrag waarmee je aan de slag wil, na deze sessie beschik je ongetwijfeld over een aantal frisse ideeën over het begeleiden van je leerlingen. Aansluitend bij dit thema

Mission Possible – Theorieboek

g e dra g

€ 18,50

Mission Possible – Werkboek

€ 10,00

(Brugge,

g e dra g

Tijdstip 9u30 – 12u30

Duur 3 uur

zie blz. 6)

7

8


www.leefsleutels.be

Aan de slag met Misson Possible: tweedaagse training Hilde Leonard

Tijdens deze tweedaagse training leer je werken vanuit Mission Possible, een oplossingsgericht stappenplan waarmee jongeren hun eigen doelen kunnen ontdekken en stap voor stap dichterbij brengen.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO (OV3) Leerlingbegeleiders PRAKTISCH

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met het stappenplan Mission Possible en verkrijg je de nodige vaardigheden om het uit te voeren. • krijg je zicht op succesfactoren en valkuilen om met jongeren te werken aan gedragsverandering. • krijg je inzicht in de ontwikkeling van motivatie bij jongeren en leer je de motivatie van je leerlingen beter aanboren. • leer je de nodige gespreksvaardigheden om samen met jongeren aan gedragsverandering te werken.

Individuele nascholing • vrijdag 20 mei 2016 EN vrijdag 3 juni 2016 (Sint-Niklaas)


Duur 2 dagen

Inhoudelijk Bij herhaald probleemgedrag of demotivatie belanden leerkrachten en leerlin‑ gen nogal eens in een negatieve vicieuze cirkel. Uiteindelijk overheerst onmacht: wat moéten we nog met deze leerling? Het oplossingsgericht werken biedt een verfrissende, nieuwe kijk op moeilijk gedrag. Mission Possible is hiervan een praktische, gebruiksvriendelijke vertaling, bedoeld voor tieners. Vertrekkend vanuit problemen, zoals die ervaren worden door leerling en/ of leerkracht, ga je samen op zoek naar oplossingen. In de loop van het proces gaat bijzondere aandacht naar het opbouwen van intrinsieke motivatie van de jongere om te werken aan verandering. We gaan aan de slag met oefeningen, demonstraties, videofragmenten en casusbesprekingen. Je eigen klaspraktijk is nooit ver weg in deze cursus! Tijdens deze sessie krijg je een andere visie op gedragsverandering. Je leert een samenwerkingsrelatie met leerlingen opbouwen en de intrinsieke motivatie ver‑ sterken. Je leert omgaan met leerlingen die geen problemen zien, of leerlingen die vooral vinden dat anderen moeten veranderen. Er is bijzondere aandacht voor jouw rol als leerkracht: je krijgt een basishouding en gespreksvaardigheden aangereikt om de verschillende stappen met de jongere te bespreken. Je werkt met schaalvra‑ gen, focust op vooruitgang en beklijvende gedragsverandering. Ook ontdek je hoe je ouders kunt betrekken bij het aanleren van een nieuwe vaardigheid. Aansluitend bij dit thema

Mission Possible – Theorieboek

€ 18,50

Mission Possible – Werkboek

€ 10,00

Inspirerende lesgever, ik heb al zin om dit in mijn praktijk in te zetten.


www.leefsleutels.be

Stap voor stap gedragsproblemen voorkomen en aanpakken Kees van Overveld

Leerkrachten hebben het af en toe zwaar in de klas: leerlingen zijn druk, agressief of brutaal. Het bestraffen van de individuele leerling biedt vaak geen structurele oplossing. Met de positieve groepsaanpak uit deze vorming kun je gedragsproblemen voor een groot deel voorkomen.

DOELGROEP

Doelstellingen

Individuele nascholing

Leerkrachten SO/BuSO (OV3) Leerlingbegeleiders PRAKTISCH

Tijdens deze nascholing: • leer je werken met de drie preventieniveaus zoals beschreven in het boek ‘Groepsplan Gedrag’. • leer je werken met het planningsformulier Groepsplan Gedrag. • verwerf je kennis over het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen in de klas.

Inhoudelijk Kees Van Overveld, gedragsdeskundige, pleit voor een aanpak van gedragspro‑ blemen op drie verschillende niveaus: Preventieniveau 1: werken aan een positieve groepsaanpak Op dit niveau gaat het vooral om vragen als: Hoe maak je van je klas een groep? Wat is sociaal-emotioneel leren? Hoe ga je om met jezelf en de ander? Preventieniveau 2: omgaan met lichte gedragsproblemen Leerlingen met lichte gedragsproblemen hebben baat bij een kortdurende lichte aanpak die een maximale kans op succes geeft. Tijdens dit onderdeel kijken we welke interventies en strategieën goed bruikbaar zijn in een klassikale omge‑ ving (zonder dat we de hulp hoeven in te roepen van een schoolpedagoog of -psycholoog). Preventieniveau 3: omgaan met zware gedragsproblemen Bij leerlingen met zware gedragsproblemen moeten we goed nagaan waar de problemen precies vandaan komen. Waarom gedraagt de leerling zich zoals hij zich gedraagt? In deze introductiecursus maken leerkrachten en begeleiders kennis met deze niveaus en oefenen ze hoe ze hierop kunnen inspelen met een planningsinstru‑ ment. De nadruk ligt op het op maat maken van de interventie of strategie zodat de kans op succes vergroot wordt.

Aansluitend bij dit thema

Groepsplan gedrag in het secundair onderwijs

€ 32,95

• vrijdag 22 januari 2016 (SintNiklaas)


Duur 6 uur

9

10


www.leefsleutels.be

Omgaan met lastig gedrag Katrien Vergauwen

Lastig gedrag van leerlingen kan een reden zijn om het plezier in het lesgeven te verliezen. Door de kracht van een gepaste leiderschapsstijl bij het contact met je leerlingen, kun je de stress die lastig gedrag veroorzaakt, verminderen.

DOELGROEP

Doelstellingen

Individuele nascholing

Leerkrachten SO/BuSO (OV3) Leerlingbegeleiders PRAKTISCH

Tijdens deze nascholing: • leer je strategieën kennen om lastig gedrag van leerlingen te voorkomen. • leer je doelbewust technieken en strategieën toepassen. • leer je concrete situaties van lastig gedrag op verschillende niveaus (individu‑ ele leraar, klasgroep, lerarenteam, schoolbeleid, ouders) te analyseren. • krijg je handvatten aangereikt om het eigen handelen doelbewust bij te hou‑ den, aan te passen en te veranderen.

• woensdag 27 januari 2016 EN woensdag 17 februari 2016 (Sint-Niklaas)


Duur 6 uur

Teamgerichte nascholing Meer informatie via [email protected]

Inhoudelijk In deze tweedaagse vorming staan we eerst stil bij ‘expliciet preventief hande‑ len’: hoe kunnen we lastig gedrag van leerlingen voorkomen? Het model van de preventiepiramide en aandacht voor de wetten van de groepsdynamiek zijn helpende handvatten. Aan de hand van concrete voorbeelden onderzoeken we hoe preventief je school werkt, wat reeds goed gaat en wat beter kan. Vervolgens bekijken we hoe je situaties van lastig leerlingengedrag ‘beheersbaar’ kunt maken voor jezelf, samen met collega’s en het schoolbeleid. Het interactie‑ model van Leary helpt ons stilstaan bij effecten van eigen leiderschapsgedrag. Tot slot ga je terug naar de klaspraktijk met een conflict-contact-model en een stappenplan voor gesprek met leerlingen of klasgroepen die geregeld in lastig gedrag vervallen. Stof tot nadenken en uitproberen! Mijn ogen zijn opengegaan, ik zie nu al een stuk duidelijker waar en hoe het misliep. En dat was precies waarop ik hoopte: inzicht! Nu aan de slag…

Heel duidelijke, activerende uiteenzetting over een heel complexe materie.

Zeer leerrijk, vanuit een andere hoek bekeken!

www.leefsleutels.be

INTERACTIE MET OUDERS

Agressief gedrag van leerlingen en ouders: een introductie Hilde Leonard

Wie in het secundair onderwijs werkt, heeft zeker kans om te maken te krijgen met agressief gedrag van leerlingen of ouders. Dit gaat van vernederende opmerkingen, eisend gedrag, spullen kapotmaken, een vechtpartij ... tot (kleine) criminele feiten. Hoe ontstaat dit soort gedrag en hoe kun je ermee omgaan? Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in wat agressief gedrag precies is, waar het vandaan komt en hoe het zich ontwikkelt. • maak je kennis met een aantal effectieve reactiestrategieën bij agressief gedrag en zie je hoe je agressie kunt voorkomen. • krijg je een kader om je eigen handelen bij agressie aan te spiegelen.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO Leerlingbegeleiders Zorgcoördinator Directie PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 2 december 2015 (Sint-Niklaas) • dinsdag 19 januari 2016 (Leuven,

Agressie kan een grote impact hebben op wie ermee te maken krijgt. Daarom is het belangrijk dat je niet alleen inzicht hebt in het ontstaan en het verloop van agressie, maar dat je ook beschikt over een aantal effectieve handelingsstrate‑ gieën. In deze introductie reiken we een aantal technieken aan. In een prikkelende lezing verruimen we je inzicht in het fenomeen agressie en geven we tips om er als leerkracht beter mee om te kunnen. De lezing is door‑ spekt met voorbeelden en in kleine reflectiemomenten koppelen we de aange‑ reikte inzichten aan je eigen ervaring. Op het einde is er ruimte voor vragen en het bespreken van eigen casussen. Op deze vragen krijg je een antwoord: • Waar komt agressie vandaan? Is er meer agressie op school dan enkele jaren geleden? Is agressie altijd een teken van een gedragsprobleem? • Wanneer noemen we gedrag ‘agressie’? Twee soorten agressie, de fysiologi‑ sche aspecten ervan. • Wat is onze taak als leerkracht bij agressie? Wat kun je als school en als leer‑ kracht doen om agressie te voorkomen? • Hoe kun je best reageren op het moment van het agressieve gedrag? Hoe kun je elkaar als team steunen bij agressie?

zie blz. 6)

• vrijdag 15 april 2016 (Brugge,

Inhoudelijk

g e dra g

g e dra g

zie blz. 6)

Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 - 12u30 Brugge en Leuven: 13u30 - 16u30

Duur 3 uur

11

12


www.leefsleutels.be

Agressief gedrag van leerlingen en ouders: tweedaagse training Hilde Leonard

Agressief gedrag komt vaak onverwacht en is niet altijd makkelijk te hanteren. Wat gaat er allemaal door je heen als het toch gebeurt? Hoe zorg je ervoor dat je je kalmte bewaart? In deze cursus overlopen we stap voor stap mogelijkheden, aandachtspunten en valkuilen die je helpen goed te reageren in agressiesituaties. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in wat agressief gedrag precies is en hoe het zich ontwikkelt. • leer je een aantal effectieve reactiestrategieën hanteren in geval van agressief gedrag. • leer je makkelijker rustig blijven in confrontatie met agressie en leer je je sterker en veiliger opstellen in de omgang met leerlingen en ouders. • leer je kritisch reflecteren over je eigen handelen bij agressie. • krijg je ideeën aangereikt om agressie-incidenten goed af te ronden.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO Leerlingbegeleiders en zorgcoördinator Directie PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 13 mei 2016 EN vrijdag 27 mei 2016 (Sint-Niklaas)

Tijdstip 9u30 - 16u30

Duur 2 dagen

Inhoudelijk Weerbaar reageren op agressie-incidenten veronderstelt het vaardig hante‑ ren van verschillende reactiestrategieën én het beheersen van je eigen angst, onmacht en kwaadheid. Beide aspecten krijgen aandacht in onderstaand programma. We focussen daarbij zowel op verbale als op fysieke uitingen van agressie. Ook herstel na agressie krijgt de nodige aandacht. In deze tweedaagse training komen volgende aspecten aan bod: • Wanneer noemen we gedrag ‘agressie’? Een onderverdeling in twee soorten agressie en uitleg over de fysiologische aspecten ervan helpt om beter greep te krijgen op het fenomeen. • Strategieën om efficiënt te reageren op het moment van het agressieve gedrag. Komen aan bod: kalmeren, confronteren, vermijden van machtsstrijd en escalatie. • Elkaar als team steunen bij agressie. • Emoties (voor, tijdens en na de feiten): eigen emoties van onmacht, angst, kwaadheid, … onder controle houden én omgaan met de emoties van jezelf en anderen achteraf. • Herstel van agressie, gericht op alle betrokkenen, en verwerking van agressie door slachtoffers, behoeften van daders, herstel van veiligheid en onderlinge relaties, voorkomen van herhaling van agressie. Korte theoretische stukjes en oefeningen wisselen elkaar af. Daarbij wordt zo goed mogelijk aangesloten op de eigen ervaringen van de cursisten. De verschillende reactiestra‑ tegieën worden aangeleerd via inleefoefeningen en rol‑ lenspel in kleine groepjes. Door de vele oefeningen krijg je de kans om je het materiaal echt eigen te maken en je eigen gedragsrepertoire te verruimen.

Fijne afwisseling tussen theorie en praktijk.


www.leefsleutels.be

Goed contact met ouders Cindy Helsen

Samenwerken met ouders is een must voor elke school en voor iedere leerkracht. In de praktijk is het niet vanzelfsprekend om deze samenwerking constructief uit te bouwen. Een visie op samenwerking moet aan de basis liggen.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO Leerlingbegeleiders en zorgcoördinator Directie

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je waarom samenwerken met ouders noodzakelijk is en wat de conse‑ quenties ervan inhouden voor de eigen schoolpraktijk. • maak je kennis met een aantal strategieën om ouders op een laagdrempelige manier bij de school te betrekken. • leer je eenvoudige communicatiestrategieën toepassen in gesprekken met ouders. • reflecteer je over je eigen houding en handelen in contact met ouders.

• vrijdag 19 februari 2016 EN vrijdag 26 februari 2016 (SintNiklaas)


Duur 3 uur


Inhoudelijk Deze nascholing vertaalt de samenwerking met ouders concreet in ouderbetrokkenheid, ouderparticipatie en oudercommunicatie. Vanuit voorbeelden en eigen casussen van deelnemers, staan we o.m. stil bij: • mogelijkheden én grenzen van samenwerking en participatie • de dynamiek van de loyaliteit tussen ouders en kinderen • ouders betrekken op een laagdrempelige wijze • soorten gesprekken met ouders • communiceren met ouders op basis van gelijkwaardigheid en verantwoorde‑ lijkheid • omgaan met weerstand, agressie en onmacht • mondelinge en schriftelijke communicatie Je oefent vaardigheden en werkvormen om de samenwerking en communica‑ tie aan te pakken. We vragen je om op een actieve wijze met eigen denken en functioneren om te gaan.

Inspirerende nascholing. Ik ga dit echt proberen toepassen op school.


Handboek ouders in de school € 46,90

PRAKTISCH Individuele nascholing

Krachtige leraren, prachtig onderwijs € 29,90

Veel praktische tips ontvangen om toe te passen in de praktijk.

13

14

PESTEN AANPAKKEN

www.leefsleutels.be

Vorming No Blame Katrien Vergauwen of Anne Verheyen

De No Blame-aanpak is een niet-bestraffende, probleemoplossende methode om met pestsituaties om te gaan.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO Zorgcoördinator PRAKTISCH

Doelstellingen

Individuele nascholing • dinsdag 19 januari 2016

Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met het zevenstappenplan van de No Blame-aanpak. • ontwikkel je inzicht in de krachtlijnen en het effect van deze aanpak. • leer je wanneer het toepassen van deze aanpak aangewezen is. • maak je kennis met maatregelen en acties voor een antipestsfeer en -beleid in je eigen klas en school.

g e dra g

zie blz. 6)


g e dra g

zie blz. 6)


Duur

Inhoudelijk

3 uur

In deze vorming maak je kennis met het verloop van het No Blame-zeven‑ stappenplan en met de visie achter deze aanpak van pestsituaties. De No Blamebenadering doet een beroep op het empathisch vermogen en de eigen verantwoordelijkheid van leerlingen uit een ‘steungroep’ samengesteld uit dader(s), meelopers en neutrale medeleerlingen. Onder begeleiding van een volwassene (leerkracht, zorgbegeleider, CLB-medewerker, …) formuleren de betrokken leerlingen positieve en toekomstgerichte voorstellen. Naast de aanpak van pestgedrag besteden we ook aandacht aan krachtlijnen van een antipestsfeer en beleidsopties.

Uitstekend en aanstekelijk! Dank voor het geloof. Leuke activiteiten die de werkelijkheid goed benaderen.


BANGA

Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren € 19,50

(Leuven,

Een schreeuw om hulp

€ 14,95

Gedragsondersteuning in PBS € 34,95

Banga slet

€ 15,95


www.leefsleutels.be

PESTEN AANPAKKEN

Tweedaagse vaardigheidstraining No Blame Katrien Vergauwen

Tijdens de tweedaagse ontwikkel je een effectieve begeleidershouding om zelf met No Blame aan de slag te gaan.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO Zorgcoördinator PRAKTISCH

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je de verschillende stappen van de No Blame-aanpak in de eigen school‑ context toe te passen en door te geven aan anderen. • oefen je de noodzakelijke vaardigheden om de No Blame-methode te begelei‑ den vanuit een gepaste en effectieve begeleidershouding. • krijg je inzicht in de visie achter deze aanpak. • krijg je praktische tips om de implementatie van de No Blame-aanpak in de eigen schoolcontext te realiseren. • leer je de No Blame-methode situeren als deel van een ruime antipestaanpak.

Individuele nascholing • donderdag 17 maart 2016 EN vrijdag 18 maart 2016 (Leuven)


Duur 2 dagen


Inhoudelijk Deze tweedaagse training nodigt elke deelnemer uit om de begeleidersrol en -positie bij de opeenvolgende stappen van de No Blame-aanpak ervaringsgewijs te verkennen. We starten met het bekijken en nabespreken van een praktijkvideofragment van No Blame. Nadien krijgt iedereen de kans om de methode zelf te ervaren vanuit verschillende leerlingposities (dader, slachtoffer, meeloper, neutrale leerling, …) Na deze training ben je in staat om de verschillende stappen van de No Blameaanpak in de eigen schoolcontext toe te passen en door te geven aan anderen, en heb je noodzakelijke vaardigheden ingeoefend om de No Blame-methode te begeleiden vanuit een gepaste en effectieve begeleidershouding. Alle deelnemers worden uitgenodigd om actief deel te nemen aan rollenspel en/ of observatieopdrachten. Er wordt tijd en ruimte voorzien voor vragen, beden‑ kingen, nabespreking van oefeningen en stilstaan bij persoonlijke leereffecten.


Een schreeuw om hulp

€ 14,95

Rollenspel was super!

15

16

PESTEN AANPAKKEN

www.leefsleutels.be

Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school het verschil? Gie Deboutte

Ruim 10% van de 9- tot 16-jarigen is slachtoffer van cyberpesten. Moet je als leerkracht daarom expert worden in Instagram, Snapchat, Chatroulette, Facebook, Flickr of Ask.fm …? Of mag je toch nog putten uit het klassieke opvoedingsrepertoire (‘Opvoeden 1.0’)? Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • verwerf je meer inzicht in het fenomeen cyberpesten. • formuleer je verbetervoorstellen en nieuwe initiatieven om de eigen school‑ werking inzake cyberpesten en e-safety te versterken. • leer je lessen of andere informatieve of sensibiliserende initiatieven uit te werken om cyberpesten bespreekbaar te maken of te helpen voorkomen.

Inhoudelijk

Op basis van het meest recente wetenschappelijke onderzoek zoomen we in op elementen die het wat, hoe en waarom van onveilig internetgebruik en cyber‑ pesten belichten. Extra aandacht gaat hierbij uit naar de groepsdynamiek bij (cyber-)pesten en naar de behoeften van daders, slachtoffers en omstaanders van cyberpesten. De tips en adviezen die volgen, houden rekening met deze inzichten en zetten leerkrachten en scholen op weg om hun eigen preventieve, remediërende en disciplinerende aanpak te versterken.


€ 9,95

Leerkrachten SO/BuSO Zorgcoördinator CLB-medewerkers, leerlingbegeleiders PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 2 oktober 2015 (SintNiklaas) • dinsdag 19 januari 2016 (Leuven,

SurvivalKID Pesten

€ 11,95

g e dra g

zie blz. 6)

• vrijdag 11 maart 2016 (Sint-Niklaas) • vrijdag 15 april 2016 (Brugge,

Cyberpesten is een brandend actueel probleem. Jongeren spelen, leren en ontmoeten elkaar op het internet. Vriendschappen en conflicten krijgen dus ook online vorm. Deze workshop inspireert zich op onderzoek en goede praktijk‑ voorbeelden uit binnen- en buitenland en reikt op basis daarvan tips en adviezen aan voor leerkrachten en scholen.

Mediawijs?!

DOELGROEP

g e dra g

zie blz. 6)

Tijdstip Sint-Niklaas: 9u30 - 12u30 Brugge en Leuven: 13u30 - 16u30

Duur 3 uur


PESTEN AANPAKKEN

www.leefsleutels.be

Van pesten naar samenwerken: hoe maak je de ommekeer? Gie Deboutte

Deze workshop maakt duidelijk waarom leerlingen bij pestsituaties in hun rol blijven steken en amper in gesprek durven te gaan.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSo Zorgcoördinator CLB-medewerkers, leerlingbegeleiders

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • verwerf je meer inzicht in het fenomeen pesten. • krijg je inzicht in de verantwoordelijkheid die scholen en leerkrachten moeten opnemen om pestsituaties tijdig in beeld te krijgen en er gepast op te reage‑ ren. • leer je de meerwaarde benoemen van oplossingsgerichte en verbindende methodieken zoals de klasthermometer, het herstelgesprek, het non-pest‑ contract, …

Inhoudelijk Deze workshop vertrekt vanuit een concrete pestsituatie. Op basis van beeld‑ materiaal zoeken we naar de eigenheid en de bijzondere dynamiek van pest situaties. Je verkent speels de zes rollen die jongeren kunnen innemen en via een perspectievenoefening zoom je in op wat jongeren nodig hebben om in pest situaties op een positieve manier verantwoordelijkheid te (kunnen) nemen. Vervolgens vertrek je vanuit de fasen van het proces van groepsvorming om te begrijpen welke verantwoordelijkheid leraren kunnen en moeten opnemen. Gebruikmakend van methodieken als de klasthermometer, een herstelgesprek en het non-pestcontract verken je op welke manier je kunt toewerken naar het ombuigen van een problematische situatie/pestsituatie. Het hanteren van een gepaste communicatiestijl vormt een extra uitdaging tijdens de verschillende oefensituaties. De deelnemers krijgen de mogelijkheid om alle theorie en prak‑ tijk vanuit hun eigen ervaring te bevragen.


Van pesten naar samenwerken € 17,95

SOS Conflict

€ 29,50

SurvivalKID Pesten

€ 11,95

PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 29 februari 2016 (SintNiklaas)


Duur 3 uur


17

18

PESTEN AANPAKKEN

www.leefsleutels.be

Tweedaagse training Leefsleutels voor jongeren (Plus) Katrien Vergauwen

Het materiaal van Leefsleutels voor jongeren sluit aan bij de vakoverschrijdende eindtermen (VOET) sociale vaardigheden, en focust op relatie vorming, persoonlijkheidsontwikkeling en training in communicatieve en sociaal-emotionele vaardigheden.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO (1ste graad) Zorgcoördinator CLB-medewerkers, leerlingbegeleiders

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met het basismateriaal van de lessen Leefsleutels. • maak je je de specifieke begeleidershouding van Leefsleutelactiviteiten eigen. • verdiep je je in de fasen van het groepsproces, de leercyclus van Kolb en de drie niveaus van groepsbegeleiding. • krijg je handvatten aangereikt om meteen aan de slag te gaan met de speci‑ fieke Leefsleutelwerkvormen in de klaspraktijk.

PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 18 april 2016 EN dinsdag 19 april 2016 (Leuven)


Duur 2 dagen

Teamgerichte nascholing

Inhoudelijk

Meer informatie via [email protected]

In deze tweedaagse vorming werken we interactief en ervaringsgericht: je zit op de stoel van de leerling en voelt wat het werken met het Leefsleutelma‑ teriaal vanuit actie en reflectie bij jou teweegbrengt. Binnen sociale vaardig‑ heden komen de volgende thema’s aan bod: kennismaken, zelfvertrouwen, keuzes maken, omgaan met gevoelens en het afsluiten van het groepsproces. We o efenen werkvormen met aandacht voor het groepsproces en de gepaste begeleidershouding. We vragen je om actief deel te nemen bij het oefenen en werken met het Leefsleutelmateriaal. Er is voortdurend aandacht voor de transfer van de werk vormen naar de eigen klascontext.

Dit geeft nieuwe energie!

Veel geleerd!

Erg interactief en afwisselend.


Leefsleutels Jongeren Plus Werkboek € 5,95 Leefsleutels Jongeren Plus Handleiding € 16,95

Werkboek Omgaan met verschillen € 3,45

Werkboek Vriendschap

€ 3,45

Werkboek Weerbaarheid

€ 3,45

www.leefsleutels.be

EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN

Een positief klasklimaat, het hele jaar door: tweedaagse training Hilde Leonard

Hoe komt het dat de ene klas een leuke bende wordt, en in een andere groep al na enkele weken een ongezellige en grimmige sfeer hangt? In deze cursus staan we stil bij wat zich afspeelt tussen leerlingen onderling, hun functioneren als groep en jouw rol als leerkracht.

DOELGROEP

Doelstellingen

PRAKTISCH

Samen gaan we op zoek naar handvatten voor de leerkracht om: • een klasgroep te ondersteunen om een groep te worden met een positief werken leefklimaat; • een slecht functionerende groep terug op de rails te krijgen.

Leerkrachten SO/BuSO Zorgcoördinator Leerlingbegeleiders

Individuele nascholing • vrijdag 29 januari 2016 EN vrijdag 19 februari 2016 (SintNiklaas)


Duur 2 dagen

Inhoudelijk Eerste dag • De groep in het begin van het schooljaar, fasen in groepsvorming, groeps hiërarchie en ongeschreven regels, evolutie naar een positief of negatief groepsklimaat. Beschrijving van groepswetten en herkenning ervan in eigen klasgroepen. • Tien bouwstenen voor een positief klasklimaat: hoe meer aandacht je hier‑ voor hebt in je lesgeven, hoe groter de kans dat het goed loopt in je klassen! • Speciale aandacht voor groepen die in sommige vakken samenzitten en nieuwe leerlingen in een klasgroep. • Het meten van het groepsklimaat: huiswerkopdracht. Tweede dag • Het ombuigen van een negatief groepsproces: valkuilen en hoe ze te voorko‑ men. • Van negatieve naar positieve controle: versterken van wat (een beetje) goed loopt. • De groep is mee verantwoordelijk voor het klimaat: klasgesprekken construc‑ tief inzetten. • Verhogen van de sociale veiligheid in de groep via interactie tussen leerlingen. • Aandacht voor pestgedrag en voor leerlingen die uit de boot vallen in een groep. • Het vermijden van een machtsstrijd met een groep: omgaan met een nega‑ tief dominante leider, omgaan met een klas met een uitgesproken negatief, vijandig groepsklimaat. • Alléén lukt het niet: hoe werk je als team samen om de sfeer in een klas te verbeteren? Wanneer en hoe betrek je ouders? Korte theoretische kadering en toepassingen wisselen elkaar af. Je wordt uitgenodigd om actief aan de slag te gaan met de aangeboden inzichten en enkele werkvormen wor‑ den ingeoefend. Eigen vragen en casussen worden zoveel mogelijk gebruikt ter illustratie.


19

20


www.leefsleutels.be

Klasgroep in de knoop?! De klasthermometer brengt uitzicht Gie Deboutte

Tijdens deze vorming maak je kennis met een werkinstrument om de klassfeer te verbeteren.

DOELGROEP Leerkrachten secundair en buitengewoon secundair onderwijs Zorgcoördinator

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je achtergrondinformatie over omgaan met groepen. • leer je werken met een praktisch werkinstrument: de klasthermometer. • ontdek je hoe je leerlingen zelf verantwoordelijkheid kunt laten nemen.

PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 18 april 2016 (SintNiklaas)


Duur 3 uur


Inhoudelijk Wie les geeft, kent het wel: een klasgroep waarin niemand zich nog lekker voelt. Spontaan gedrag wordt zeldzaam, goed meewerken is not done, pesterijen zet‑ ten de toon, … Hoog tijd dus om komaf te maken met wat fout loopt. De klasthermometer is een werkinstrument dat gegroeid is uit de praktijk. Op een oplossingsgerichte manier houdt de klas die in de knoop zit zichzelf een spiegel voor. Leerlingen gaan op basis daarvan met elkaar in gesprek. Geen gemoraliseer dus, maar een aanpak die de leerlingen voor hun verantwoordelijk‑ heid plaatst. Nieuwe klasafspraken en persoonlijke engagementen krijgen vorm en leiden naar een start met propere lei. Deze praktijkgerichte training reikt achtergrondinformatie aan over het omgaan met groepen, biedt oefenkansen en zorgt ervoor dat leerkrachten meteen aan de slag kunnen gaan.


www.leefsleutels.be


Actief luisteren, ik-boodschappen en gespreksvaardigheden Kristof Vanneste

De job van leerkracht omvat meer dan louter lesgeven. In een leerkrachtige omgeving is het belangrijk om individuele gesprekken met leerlingen of ouders te kunnen voeren die soms moeilijk zijn. Wanneer actief luisteren en opbouwende kritiek toegepast worden, daalt de kans op vastgelopen conflicten en miscommunicatie. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in het belang en het effect van actief luisteren en opbouwende kritiek. • leer je de verschillende deelaspecten van actief luisteren en opbouwende kri‑ tiek kennen en gebruiken. • krijg je veel ruimte om deze vaardigheden te oefenen in rollenspelen. • verfijn je deze vaardigheden verder in specifieke gespreksvormen zoals het slechte-nieuwsgesprek, het conflictoplossend gesprek en het participatie gesprek. • krijg je inzicht in de voorwaarden, de opbouw en de voor- en nadelen van deze gespreksvormen.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO Zorgcoördinator Directie Andere: iedereen die zijn luis‑ tervaardigheden of gespreks‑ vaardigheden wil aanscherpen of opfrissen PRAKTISCH Individuele nascholing • dinsdag 19 januari 2016 (Leuven,

g e dra g

zie blz. 6)


g e dra g

zie blz. 6)

• vrijdag 27 mei 2016 (Sint-Niklaas)


Duur

Inhoudelijk

6 uur

In deze vorming staan we stil bij het belang van goede gespreksvaardigheden in ons contact met leerlingen of ouders. In het eerste deel oefen je in een stapsge‑ wijze opbouw de verschillende deelcomponenten van een actieve luisterhou‑ ding zoals lichaamstaal, aanmoedigen, samenvatten, gevoelens en behoeften reflecteren. Je bundelt deze verschillende vaardigheden door te oefenen met aangebrachte of eigen voorbeeldsituaties.


In het tweede deel leer je opbouwende kritiek gebruiken. Je verfijnt vervolgens je nieuwe luisteren gespreksvaardigheden door deze toe te passen in verschil‑ lende gespreksvormen zoals het slechte-nieuwsgesprek, het conflictoplossend gesprek en het participatiegesprek. Door het delicate karakter van deze oefening is het belangrijk dat deelnemers zelf gemotiveerd zijn om te oefenen.


21

22


www.leefsleutels.be

Samen sterker in gezag

Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit op school Hilde Leonard

Hoe streng mogen we nog zijn? In deze sessie onderzoeken we wat Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet voor jouw klas- en schoolpraktijk kunnen betekenen.

DOELGROEP Leerkrachten SO/BuSO Zorgcoördinator Directie

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • ontdek je wat Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit precies inhouden. • maak je kennis met enkele mogelijkheden om vanuit deze visie om te gaan met probleemgedrag op school. • reflecteer je over de meerwaarde van dit ideeëngoed voor je school- en klaspraktijk.

Individuele nascholing • woensdag 24 februari 2016 (SintNiklaas)


Duur 3 uur


Inhoudelijk Wat mogen we nog eisen van leerlingen? Mogen we nog straffen? Moeten leer‑ lingen niet gewoon doen wat we zeggen, of moeten we over alles onderhande‑ len met hen? Gezag is in deze tijd geen evidentie meer. Binnen één school leven vaak heel uiteenlopende antwoorden op deze vragen. Dit leidt makkelijk tot escalaties en spiralen van onmacht of tegenagressie, zeker bij aanhoudend probleemgedrag van leerlingen of klasgroepen. Veel leerkrach‑ ten zijn daarom op zoek naar een aanpak die meer perspectief biedt. In deze nascholing vertrekken we van de ideeën en instrumenten die ontwikkeld werden door Haim Omer. Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit staan voor een aanpak van probleemgedrag met de focus op aanwezigheid, zelfcontrole, het vermijden van escalatie, het uitbouwen van steunnetwerken en eenzijdige acties gericht tegen probleemgedrag, altijd in verbinding met de leerling in kwestie. Geweldloos Verzet kadert binnen een nieuwe invulling van de positie van de leerkracht: niet boven of naast de leerling, maar vanuit een volhardende aanwezigheid: ‘het is mijn taak’, ‘ik kan dit niet toelaten’, ‘ik houd vol’. In een prikkelende lezing maak je kennis met dit gedachtegoed. De lezing is door‑ spekt met voorbeelden en in kleine reflectiemomenten koppelen we de aange‑ reikte inzichten aan je eigen ervaring. Op het einde is er ruimte voor vragen. Georganiseerd in samenwerking met het Belgisch Instituut Geweldloos Verzet (www.bigv.be). Aansluitend bij dit thema

GROK

PRAKTISCH

€ 43,20



www.leefsleutels.be

Werken aan een positieve groepsdynamiek Katrien Vergauwen

Telkens wanneer een groep samenkomt, speelt er zich een proces af. Groepsdynamiek is er dus altijd, in elke groep. Om van een klas een positieve groep te maken, moet je aan deze dynamiek bewust en actief aandacht besteden.

DOELGROEP

Doelstellingen

PRAKTISCH

Tijdens deze nascholing: • verdiep je je inzicht in groepsdynamiek. • ga je aan de slag met concrete werkvormen en -instrumenten om het groepsproces te sturen en te begeleiden. • maak je kennis met technieken en strategieën om een klasgroep positief te beïnvloeden.

Klasgroepen kunnen enorm van elkaar verschillen. Je weet het nooit van tevo‑ ren: wordt het een leuke groep om mee aan de slag te gaan of een chaotische bende waar de gespannen sfeer nooit ver weg is? Je klas sturen en begeleiden is een taak voor het hele schooljaar … De start van een schooljaar is een bijzonder moment dat extra begeleiding nodig heeft. Maar ook daarna kun je de evolutie van de groep beïnvloeden, en kun je bijsturen als het mis dreigt te lopen. Dit vraagt tijd en energie, maar loont op termijn! Concreet komen volgende topics aan bod: • werkvormen voor de startfase van de groep, • basisbehoeften in elke groep, • groepsnormen beïnvloeden, handhaven en bijsturen, • gebruik van diagnose-instrumenten, bijvoorbeeld een sociogram, • de groep begeleiden op drie niveaus, • tips voor bepaalde groepen waar het proces dreigt mis te lopen of … is misgelopen, • tips voor een krachtige gespreksleiding.


€ 29,95

Zorgcoördinator Directie

Individuele nascholing • woensdag 16 maart 2016 (SintNiklaas)


Duur 3 uur


Inhoudelijk

STerK!

Leerkrachten SO/BuSO

Wat werkt: pedagogisch handelen en klassenmanagement € 57,00

Wat werkt: pedagogisch handelen en klassenmanagement (beknopte uitgave) € 9,95

23

24


www.leefsleutels.be

Ontspannen werken in een ontspannen klas Stefaan Vanparys

‘Kalm blijven’, denk je dan dikwijls, terwijl de ergernis boven komt borrelen. Dat is makkelijk gezegd. In deze vorming krijg je technieken aangereikt om de spanning in een klas te doen dalen.

DOELGROEP Leerkrachten SO (1ste graad) PRAKTISCH Individuele nascholing

Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • oefen je technieken en vaardigheden rond afspraken maken en leerlingen stimuleren. • krijg je handvatten aangereikt om juist te communiceren. • leer je corrigeren en bijsturen waar nodig.


Duur 3 uur


Inhoudelijk In deze vorming ontdek je geen werkvormen, maar wel technieken om een ontspannen klassfeer te creëren. Het uitgangspunt is een ontspannen sfeer en relaties creëren waarin hard gewerkt kan worden. We leggen momenten die we dagelijks als leerkracht meemaken, onder de loep. Bijvoorbeeld: de leerlingen komen binnen bij het begin van de dag, de leerkracht reageert op een leerling die voor zijn beurt praat. Want als je voorbereid bent op standaardsituaties wordt het ook makkelijker om rustiger met gespannen situaties om te gaan. Tijdens de vorming kruip je niet zozeer in de huid van de leerling, maar de bege‑ leider stelt zich af en toe wel op als leerkracht. Je krijgt zowel uitleg van technie‑ ken als demonstraties.

Hoe je als leerkracht op een beheerste manier de rust in je klas kunt bewaren of storend gedrag op een ‘natuurlijke’ manier kunt verminderen. Heel origineel reflectiemoment!

• woensdag 7 oktober 2015 (SintNiklaas) • vrijdag 3 juni 2016 (Sint-Niklaas)

Maandag al proberen toe te passen!

Leefsleutels. Werken aan het welbevinden van leerlingen en leerkrachten in het secundair onderwijs

Recommend Documents