Leefsleutels Werken aan het welbevinden van leerlingen en leerkrachten in het basisonderwijs 2015–2016
Kiva: een compleet antipestprogramma No Blame Cyberpesten
www.leefsleutels.be
2
www.leefsleutels.be
Leefsleutels richt zich als nascholingscentrum naar het onderwijs. De rode draad doorheen de nascholingen is het welbevinden van leer‑ krachten en leerlingen op school te optimaliseren. Binnen de visie van Leefsleutels past het streven naar meer welbevinden op school in ‘een brede kijk op preventie’. Hierbij baseert Leefsleutels zich op drie pijlers: het groepsklimaat in de klas, het actief leren van de leerlingen en de begeleidershouding van de leerkrachten.
Individuele nascholingen De individuele nascholingen gaan hoofdzakelijk door in Sint‑Niklaas (Sint‑Lieven Hogeschool, Hospitaalstraat 23, 9100 Sint‑Niklaas). Daarnaast bieden wij ook enkele nascholingen aan op andere locaties: Leuven, Brugge, Hasselt of Antwerpen. Tarieven: • Nascholing van een halve dag: € 65/p.p. • Nascholing van een volledige dag: € 100/p.p. • 2‑daagse training: € 195/p.p. • Tarieven KiVa: zie www.kivaschool.be Inschrijven kan op www.leefsleutels.be of via
[email protected].
Teamgerichte nascholingen bij jou op school Een groot deel van onze nascholingen kun je bij jou op school laten doorgaan. Dit kan bijvoorbeeld voor een pedagogische studiedag of een personeelsvergadering. Tarieven: • € 170/uur (met een minimum van 3u en voor een groep tot 25 deelnemers) • Kilometervergoeding: € 0,34/km • Minder dan 3u: € 200/uur • Volledige dag (min. 6u): 10% korting • Vraag vrijblijvend een offerte aan voor groepen met meer dan 25 mensen. Mail naar
[email protected]. Je kan een teamgerichte nascholing boeken op www.leefsleutels.be of via
[email protected]. Het partnerschap tussen Leefsleutels enerzijds en Uitgeverij Abimo en Uitgeverij Pelckmans anderzijds is in functie van het optimaal informe‑ ren van onderwijskundigen. We stellen je vrijblijvend bij elke nascholing uitgaven voor die aansluiten bij het thema. Deze uitgaven kun je bestel‑ len via www.abimo.net. Leefsleutels vzw Europark Zuid 9 9100 Sint‑Niklaas
Tel 03 760 31 05 Fax 03 760 31 09
[email protected]
3
www.leefsleutels.be
In deze catalogus Pesten aanpakken • Van pesten naar samenwerken: hoe maak je de ommekeer? • Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school of als leerkracht het verschil? • No Blame • Tweedaagse training No Blame • Kiva, een antipestprogramma • Kennismaken met KiVa • KiVa in hoofd, hart en handen: intensieve training voor de leden van het KiVa‑kernteam • KiVa in hoofd, hart en handen: intensieve training voor de leden van het KiVa‑kernteam
6 7 8 9 10 11 12 12
Gedrag en sociale vaardigheden • • • • •
Kids’ skills: een introductie Kids’ skills: tweedaagse training Stap voor stap gedragsproblemen voorkomen en aanpakken Sociale vaardigheden met de Coole Kikker Omgaan met lastig gedrag
13 14 15 16 17
Interactie met ouders • • • •
Agressief gedrag van leerlingen en ouders: een introductie Agressief gedrag van leerlingen en ouders: tweedaagse training Goed contact met ouders Sterk(h)ouders: hoe van ouders bondgenoten maken? Tweedaagse vorming
18 19 20 21
Een positieve klas zet aan tot leren • Oplossingsgericht werken aan je klaslimaat met WAWW • Klasgroep in de knoop?! De klasthermometer brengt uitzicht • Samen sterker in gezag – Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit op school • Actief luisteren, ik‑boodschappen en gespreksvaardigheden • Werken aan een positieve groepsdynamiek • Ontspannen werken in een ontspannen klas
22 23 24 25 26 27
4
www.leefsleutels.be
Woord vooraf Leefsleutels brengt nationale en internationale experts samen om het onderwijs in Vlaanderen nog verder te versterken. Daarbij staan het wel‑ bevinden van leerlingen en leerkrachten en de school als warme, veilige plek centraal. Door een uitgebreid netwerk kan Leefsleutels terugvallen op grondige expertise en (wetenschappelijke) kennis, die door profes‑ sionele vormingsmedewerkers worden vertaald naar de Vlaamse onder‑ wijscontext. Als algemeen kader hanteert Leefsleutels de preventiepiramide van Prof. Johan Declerck. Streven naar meer welbevinden op school past in ‘een brede kijk op preventie’. De preventiepiramide maakt duidelijk dat een school die in de eerste plaats investeert in een aangenaam en sterk leefklimaat minder moet focussen op het oplossen van problemen. Hierbij baseert Leefsleutels zich op drie pijlers: 1
Het groepsklimaat in de klas Kinderen groeien op in relatie met anderen. Leefsleutels hecht veel belang aan het groepsproces, de veiligheid en het vertrouwen binnen de groep en wil de kracht van een groep versterken.
2. Het actief leren van de leerlingen Door gebruik te maken van creatieve en actieve groepsactiviteiten creëert Leefsleutels oefensituaties waarbinnen kinderen vanuit hun betrokkenheid gestimuleerd worden tot het verwerven van kennis, houding en sociaal‑emotionele vaardigheden (=sociale competen‑ ties). Het ervaringsgericht leren en het reflecteren staan tijdens deze werkvormen centraal. 3. De begeleidershouding van de leerkrachten Leefsleutels ondersteunt begeleiders met tips en suggesties om het leren en leven in groep te begeleiden. Betrokkenheid, een open luisterhouding, respect, veiligheid en vertrouwen zijn enkele basis‑ houdingen die Leefsleutels tracht mee te geven aan de begeleiders. Deze catalogus geeft je een volledig overzicht van onze vormingen voor het basisonderwijs voor het schooljaar 2015‑2016. Voor meer info en de laatste nieuwtjes kan je steeds terecht op onze website www.leefsleutels.be.
STerK! werkt de peilers van Leefsleutels concreet uit op school-, klas- en leerlingenniveau.
STerK! € 29,95
5
www.leefsleutels.be
Focusdagen bij jou in de buurt Ben je op zoek naar expertise en vaardigheden binnen een specifiek onderwijsthema? Wil je je een volledige dag laten onderdompelen en omringen door deskundigen binnen een bepaald vakgebied? Ontdek dan nu de focusdagen van Leefsleutels, bij jou in de buurt.
FOCUS
Focus op gedrag en sociale vaardigheden Leren omgaan met moeilijk gedrag, gespreksvaardigheden en leerlingen weerbaar maken; op deze focus‑ dag komt het allemaal aan bod.
9u30 – 12u30:
Kids’ Skills: een introductie (zie p. XXXX)
9u30 – 16u30:
Actief luisteren, ik‑boodschappen en gespreksvaardigheden (zie p. XXXX)
13u30 – 16u30: Sociale vaardigheden met de Coole Kikker (zie p. XXXX)
PRAKTISCH Individuele nascholing • Dinsdag 24 november 2015 (Brugge) • Donderdag 10 maart 2016 (Leuven)
Focus op pesten Pestgedrag kan blijvende gevolgen hebben. Tijdens deze focusdag krijgen leerkrachten en begeleiders tools in handen om op de juiste manier met pesten om te gaan.
9u30 – 12u30:
Keuze uit 2 sessies – Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school het verschil? (zie p. XXXX) – Kennismaken met KiVa: in een fijne school wordt niet gepest (zie p. XXXX)
13u30 – 16u30: Keuze uit 2 sessies – No Blame (zie p. XXXX) – Klasgroep in de knoop? De klasthermometer brengt uitzicht (zie p. XXXX)
PRAKTISCH Individuele nascholing • Dinsdag 17 november 2015 (Leuven) • Donderdag 21 januari 2016 (Brugge)
6
PESTEN AANPAKKEN
www.leefsleutels.be
Van pesten naar samenwerken: hoe maak je de ommekeer? Gie Deboutte
Deze workshop maakt duidelijk waarom leerlingen bij pestsituaties in hun rol blijven steken en amper in gesprek durven te gaan.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • verwerf je meer inzicht in het fenomeen pesten. • krijg je inzicht in de verantwoordelijkheid die scholen en leerkrachten moeten opnemen om pestsituaties tijdig in beeld te krijgen en er gepast op te reage‑ ren. • leer je de meerwaarde benoemen van oplossingsgerichte en verbindende methodieken zoals de klasthermometer, het herstelgesprek, het non‑pest‑ contract, …
Logo CLB‑medewerkers, leerlingbegeleiders PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 7 december 2015 (Sint‑ Niklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
De workshop vertrekt vanuit een concrete pestsituatie. Op basis van beeldma‑ teriaal zoeken we naar de eigenheid en de bijzondere dynamiek van pestsitua‑ ties. Je verkent speels de zes rollen die kinderen/jongeren kunnen innemen en via een perspectievenoefening zoom je in op wat kinderen/jongeren nodig hebben om in pestsituaties op een positieve manier verantwoordelijkheid te (kunnen) nemen.
3 uur
Duur
Vervolgens vertrek je vanuit de fasen van het proces van groepsvorming om te begrijpen welke verantwoordelijkheid leerkrachten kunnen en moeten opne‑ men. Gebruik makend van methodieken als de klasthermometer, een herstel‑ gesprek en het non‑pestcontract verken je op welke manier je kunt toewerken naar het ombuigen van een problematische situatie/pestsituatie. Het hanteren van een gepaste communicatiestijl vormt een extra uitdaging tijdens de ver‑ schillende oefensituaties. De deelnemers krijgen de mogelijkheid om alle theorie en praktijk vanuit hun eigen ervaring te bevragen.
Aansluitend bij dit thema
Van pesten naar samenwerken
Verpest het maar! € 17,95
€ 14,95
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Ik vond dit een heel interessante en boeiende nascholing, waarbij ik veel bijgeleerd heb. Daarnaast heb ik ook het gevoel gekregen dat wij op school op sommige punten goed bezig zijn.
PESTEN AANPAKKEN
www.leefsleutels.be
Cyberpesten aanpakken: hoe maak je als school of als leerkracht het verschil? Gie Deboutte
Ruim 10% van de 9- tot 16-jarigen is slachtoffer van cyberpesten. Moet je als leerkracht daarom expert worden in Instagram, Snapchat, Chatroulette, Facebook, Flickr of Ask.fm …? Of mag je toch nog putten uit het klassieke opvoedingsrepertoire (‘Opvoeden 1.0’)?
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • verwerf je meer inzicht in het fenomeen cyberpesten. • formuleer je verbetervoorstellen en nieuwe initiatieven om de eigen school‑ werking inzake cyberpesten en e‑safety te versterken. • leer je lessen of andere informatieve of sensibiliserende initiatieven uit te werken om cyberpesten bespreekbaar te maken of te helpen voorkomen.
Logo Andere: CLB‑medewerkers, leerlingbegeleiders PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 2 oktober 2015 (Sint‑ Niklaas) • dinsdag 17 november 2015 (Leuven,
Inhoudelijk Cyberpesten is een brandend actueel probleem. Jongeren spelen, leren en ontmoeten elkaar op het internet. Vriendschappen en conflicten krijgen dus ook online vorm. Deze workshop inspireert zich aan onderzoek, goede praktijkvoor‑ beelden uit binnen‑ en buitenland en reikt op basis daarvan tips en adviezen aan voor leerkrachten en scholen. Op basis van het meest recente wetenschappelijke onderzoek zoomen we in op elementen die het wat, hoe en waarom van onveilig internetgebruik en cyber‑ pesten belichten. Extra aandacht gaat hierbij uit naar de groepsdynamiek bij (cyber‑) pesten en naar de behoeften van daders, slachtoffers en omstaanders van cyberpesten. De tips en adviezen die volgen, houden rekening met deze inzichten en zetten leerkrachten en scholen op weg om hun eigen preventieve, remediërende en disciplinerende aanpak te versterken.
Een aangenaam relaas, dat aanzet om zelf te handelen.
Aansluitend bij dit thema
SurvivalKID Pesten
DOELGROEP
€ 11,95
Mediawijs?!
€ 9,95
p e ste n
zie blz. xxx)
• donderdag 21 januari 2016 (Hasselt, p e ste n
zie blz. xxx)
• vrijdag 11 maart 2016 (Sint‑Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
7
8
PESTEN AANPAKKEN
www.leefsleutels.be
No Blame Katrien Vergauwen of Anne Verheyen
De No Blame-aanpak is een niet-bestraffende, probleemoplossende methode om met pestsituaties om te gaan.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met het zevenstappenplan van de No Blame‑aanpak. • ontwikkel je inzicht in de krachtlijnen en effect van deze aanpak. • leer je wanneer het toepassen van deze aanpak aangewezen is. • maak je kennis met maatregelen en acties voor een antipestsfeer en ‑beleid in de eigen klas en school.
Logo Andere: CLB‑medewerkers PRAKTISCH Individuele nascholing • dinsdag 17 november 2015 (Leuven, p e ste n
Inhoudelijk
zie blz. xxx)
• donderdag 21 januari 2016 (Hasselt,
In deze vorming maak je kennis met het verloop van het No Blame‑zeven‑ stappenplan en met de visie achter deze aanpak van pestsituaties. De No Blame‑benadering doet een beroep op het empathisch vermogen en de eigen verantwoordelijkheid van leerlingen uit een ‘steungroep’ samengesteld uit dader(s), meelopers en neutrale medeleerlingen. Onder begeleiding van een volwassene (leerkracht, zorgbegeleider, CLB‑medewerker, …) formuleren de betrokken leerlingen positieve en toekomstgerichte voorstellen. Naast de aanpak van pestgedrag besteden we ook aandacht aan krachtlijnen van een antipestsfeer en beleidsopties.
p e ste n
zie blz. xxx)
Tijdstip 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Ik heb het gevoel dat heel veel initiatieven die al leefden nu in een ‘plan’ gegoten kunnen worden.
Ik heb een andere kijk gekregen op pestproblemen.
Aansluitend bij dit thema
Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren € 17,95
Een schreeuw om hulp € 14,95
Pesten stoppen Stap voor Stap € 9,95
De lesgever geeft de microbe op een enthousiaste manier door.
www.leefsleutels.be
PESTEN AANPAKKEN
Tweedaagse training No Blame Katrien Vergauwen
Tijdens deze tweedaagse training ga je grondig in op de No Blameaanpak.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je de verschillende stappen van de No Blame‑aanpak in de eigen school‑ context toe te passen en door te geven aan anderen. • oefen je de noodzakelijke vaardigheden om de No Blame‑methode te begelei‑ den vanuit een gepaste en effectieve begeleidershouding. • krijg je inzicht in de visie achter deze aanpak. • krijg je praktische tips om de implementatie van de No Blame‑aanpak in de eigen schoolcontext te realiseren. • kun je de No Blame‑methode situeren als deel van een ruime(re) antipestaan‑ pak.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo Andere: CLB‑medewerkers PRAKTISCH Individuele nascholing • donderdag 17 maart 2016 EN vrijdag 18 maart 2016 (Sint‑Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 2 dagen
Inhoudelijk Deze tweedaagse training nodigt elke deelnemer uit om de begeleidersrol en ‑positie bij de opeenvolgende stappen van de No Blame‑aanpak ervaringsgewijs te verkennen. We starten met het bekijken en nabespreken van een praktijkvideofragment van No Blame. Nadien krijgt iedereen de kans om de methode zelf te ervaren vanuit verschillende leerlingposities (dader, slachtoffer, meeloper, neutrale leerling,…). Na deze training ben je in staat om de verschillende stappen van de No Blame‑ aanpak in de eigen schoolcontext toe te passen en door te geven aan anderen, en heb je de noodzakelijke vaardigheden ingeoefend om de No Blame‑methode te begeleiden vanuit een gepaste en effectieve begeleidershouding. Alle deelnemers worden uitgenodigd om actief deel te nemen aan rollenspel en/ of observatieopdrachten. Er wordt tijd en ruimte voorzien voor vragen, beden‑ kingen, nabespreking van oefeningen en stilstaan bij persoonlijke leereffecten.
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Vernieuwende, frisse visie over aanpak.
Leuk, confronterend en leerrijk!
Er zijn vele puzzelstukjes op hun plaats gevallen. Aansluitend bij dit thema
STerK
€ 29,95
9
10
PESTEN AANPAKKEN
www.kivaschool.be
KiVa, een antipestprogramma
Wat is KiVa? ‘Kiva’ is het Finse woordje voor ‘fijn’ of ‘leuk’. Het is ook de naam van een succesvol Fins antipestprogramma. KiVa‑scholen zorgen ervoor dat kinderen, leerkrachten en ouders hun school als een veilige, aangename en stimulerende omgeving ervaren.
Waarom KiVa? In Vlaanderen krijgt een kwart van de leerlingen tussen 11 en 18 jaar te maken met pesterijen. Eén op 20 leerlingen wordt wekelijks gepest. 3,2% van de leerlin‑ gen wordt quasi dagelijks gepest. Leefsleutels wil dat deze cijfers dalen! Met KiVa moet het lukken om de Vlaamse pestcijfers te drukken. Dat in onze scholen wekelijks 34.500 leerlingen worden gepest, willen we veranderd zien. KiVa zet leerkrachten op weg om samen het verschil te maken.
Nascholingen en materialen KiVa is het eerste wetenschappelijk onderbouwd antipestprogramma waarmee Vlaamse basisscholen, op weg gezet door professionele trainers, aan de slag kunnen gaan. KiVa is bovendien vernieuwend en attractief. Het gebruiksklare materiaal en de opleiding mikken op het voorkomen én aanpakken van pest‑ problemen en sluit aan bij de eindtermen van het lager onderwijs. Scholen die met KiVa aan de slag willen gaan, kunnen rekenen op educatieve materialen en vorming. • educatieve materialen: zie www.kivaschool.be. • vormingen voor leerkrachten: – Kennismakingssessie (zie blz. 11) – 3‑daagse training voor KiVa‑scholen (zie blz. 12) Om pestincidenten zo snel mogelijk te laten stoppen, wordt een kleine groep leerkrachten getraind in het opvangen, bespreken en opvolgen van incidenten. KiVa trekt hierbij de kaart van een oplossingsgerichte aanpak: de veiligheid van slachtoffers moet immers zo snel mogelijk worden hersteld.
In een fijne school hoort pesten niet thuis
www.kivaschool.be
www.kivaschool.be
PESTEN AANPAKKEN
Kennismaken met KiVa
In een fijne school wordt niet gepest Els Ockerman, Kristof Vanneste en Gie Deboutte
Deze kennismakingssessie biedt individuele leerkrachten, schoolteams en andere onderwijsgeïnteresseerden een antwoord op vragen als: op welke wetenschappelijke inzichten steunt KiVa? Wat zijn de bouwstenen van het programma? Welke elementen dragen bij tot het succes? Doelstellingen Tijdens deze nascholing • verwerf je meer inzicht in het fenomeen pesten: definitie, groepsdynamische aspecten (rollen, proces van groepsvorming, de macht van de bijstanders). • leer je de verantwoordelijkheid omschrijven die scholen en leerkrachten moeten opnemen om pestsituaties tijdig in beeld te krijgen en er gepast op te reageren. • leer je een oordeelkundig beeld vormen van het wat, hoe en waartoe van de KiVa‑aanpak. • krijg je toelichting bij het wat en waarom van de successcores die KiVa inmid‑ dels heeft neergezet in Finland en Nederland. • maak je kennis met de inhoud van het KiVa‑basispakket dat scholen aange‑ reikt krijgen na ondertekening van een KiVa‑overeenkomst.
Inhoudelijk Deze nascholing geeft alle deelnemers de kans om KiVa van heel dichtbij te leren kennen. Het eerste deel van de nascholing verduidelijkt de aard, de omvang en de gevol‑ gen van ‘pesten op school’ in Vlaanderen. De groepsdynamische aspecten van pestgedrag worden extra belicht en je ontdekt welke rol leerkrachten en ouders kunnen/moeten spelen. Dat het wetenschappelijk onderbouwde KiVa‑programma rekening houdt met de belangrijkste bevindingen van internationaal onderzoek komt tot uiting bij het verkennen van het KiVa‑aanbod. Dat gebeurt aan de hand van een videogetuigenis, een korte kennismaking met de website, het lessenmateriaal voor de drie jongste en de drie oudere klassen van de lagere school, de KiVa‑games en de intensieve training voor leerkrachten die deel zullen uitmaken van het KiVa‑kernteam (1 team per school).
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo Andere: CLB‑medewerkers PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 7 oktober 2015 (Sint‑ Niklaas) • dinsdag 17 november 2015 (Leuven, p e ste n
zie blz. xxx)
• woensdag 9 december 2015 (Sint‑ Niklaas) • donderdag 21 januari 2016 (Hasselt, p e ste n
zie blz. xxx)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
11
12
PESTEN AANPAKKEN
www.kivaschool.be
KiVa in hoofd, hart en handen: intensieve training voor leden van het KiVa-kernteam Els Ockerman, Kristof Vanneste en Gie Deboutte
Wil jouw school een KiVa-school worden? Dan maakt deze 3-daagse training onderdeel uit van het pakket. Deze driedaagse bestaat uit een halve dag vorming voor het volledige schoolteam, 2,5 dagen intensieve training voor het KiVa-kernteam, en een ouderavond. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • maakt je volledige schoolteam kennis met de theoretische achtergrond, de materialen en de praktische vaardigheden om de KiVa‑aanpak in de eigen school en klas in praktijk te helpen zetten. • wordt binnen je schoolteam het KiVa‑kernteam intensief opgeleid – om collega’s te informeren over en te activeren tot het implementeren van de KiVa‑aanpak in de eigen school. – om actief aan de slag te gaan met de aangereikte lessen en de KiVa‑games. – om gesprekken te voeren met slachtoffers van pestgedrag, pesters en hun actieve medestanders (en hun ouders). – om een veilig, open en positief klimaat te creëren in klasgroepen door onder meer gebruik te maken van de KiVa‑regels.
Inhoudelijk Vorming voor het schoolteam: kennismaken met KiVa Met deze vorming wordt het volledige schoolteam geïntroduceerd tot KiVa. Meer over de inhoud van deze vorming vind je op blz. 11. Deze vorming wordt op afspraak ingericht, bij jou op school of binnen een scho‑ lengemeenschap. 2-daagse training voor het KiVa-kernteam Deze trainingsdagen maken de leden van het KiVa‑kernteam (2 tot 4 leerkrach‑ ten per school) vertrouwd met de inhoud en opbouw van het lesmateriaal, enkele in het oog springende werkvormen, de KiVa‑games en het infomateriaal voor de ouders. Samen met de andere deelnemers oefen je hoe je na een pestincident met slachtoffers, pestkoppen en ouders in gesprek kunt gaan en welke aanpak op klasniveau kan worden ingezet. Deze trainingsdagen worden op vaste data in de verschillende provincies geor‑ ganiseerd. Ouderavond Tijdens deze infoavond krijgen de ouders van alle kinderen op school informatie over de KiVa‑aanpak. Deze avond wordt op afspraak ingericht, bij jou op school of binnen de scholen‑ gemeenschap.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo Andere: CLB‑medewerkers PRAKTISCH Individuele nascholing • donderdag 22 oktober 2015, donderdag 12 november 2015 en donderdag 26 november 2015 (Turnhout) • vrijdag 13 november 2015, vrijdag 20 november 2015 en vrijdag 11 december 2015 (Sint‑ Niklaas) • dinsdag 12 januari 2016, dinsdag 26 januari 2016 en dinsdag 23 februari 2016 (Leuven) • maandag 22 februari 2016, maandag 7 maart 2016 en maandag 21 maart 2016 (Herentals) • donderdag 21 april 2016, donderdag 12 mei 2016 en donderdag 26 mei 2016 (Brugge)
Tijdstip Dag 1: 9u30 – 12u30 Dag 2 en 3: 9u30 – 16u30 Ouderavond: op afspraak
Duur 3 dagen
www.leefsleutels.be
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Kids’ skills: een introductie Hilde Leonard
In deze introductiesessie maak je kennis met Kids’ skills, een leuke methode om samen met kinderen hun functioneren (gedrag, vervelende gewoontes, angsten) te verbeteren. Het uitgangspunt is verrassend eenvoudig: gedragsproblemen kun je bekijken als het ontbreken van een aantal essentiële vaardigheden. Doelstellingen Tijdens deze nascholing • leer je anders kijken naar gedrag. • leer je met het stappenplan van Kids’ Skills werken aan positieve gedragsver‑ andering. • ontdek je een aantal essentiële sleutels om gedragsverandering echt te laten werken.
Inhoudelijk Kids’ skills geeft een realistisch antwoord op de vraag van veel leerkrachten ‘wat kun je nog méér doen als straffen en belonen niet werken bij een kind?’ Om met Kids’ skills aan de slag te kunnen gaan, moet je anders leren kijken naar gedrag. De focus ligt niet op oorzaken, maar op oplossingen. Je vraagt je niet af ‘hoe komt het toch dat…?’, maar richt je blik op wat je wil bereiken met een kind. Eerst staan we stil bij de voordelen van deze manier van kijken. Vervolgens overlopen we de verschillende bouwstenen van Kids’ skills, telkens geïllustreerd met een aantal praktijkvoorbeelden. Je komt te weten: • wat de 15 stappen van Kids’ skills zijn; • hoe je via Kids’ skills een samenwerkingsrelatie met kinderen opbouwt; • hoe Kids’ skills de intrinsieke motivatie van kinderen om hun gedrag te veran‑ deren verhoogt; • welke hulpmiddelen Kids’ skills daarbij aanreikt; • hoe Kids’ skills op een ondersteunende manier beroep doet op klasgenoten, vrienden, ouders en andere steunfiguren voor het kind; • hoe je met Kids’ skills stapsgewijs kunt toewerken naar gedragsverbetering en wat je best doet als het eens minder goed gaat; • wat jouw rol als leerkracht of zorgbegeleider kan zijn in het begeleiden van dit proces;
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs (2de en 3de kleuter‑ klas)
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 21 oktober 2015 (Sint‑ Niklaas) • dinsdag 24 november 2015 (Brugge, g e dra g
zie blz. xxx)
• donderdag 10 maart 2016 (Leuven, g e dra g
zie blz. xxx)
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Aansluitend bij dit thema
Kids’ skills vaardighedenboek
€ 10,00
Kids’ skills methode
€ 30,00
In een prikkelende lezing nemen we je mee in de wondere wereld van gedrags‑ verandering. De lezing is doorspekt met voorbeelden en in kleine reflectiemo‑ menten koppelen we de aangereikte inzichten aan je eigen ervaring. Op het einde is er ruimte voor vragen.
Kids skills in actie
€ 18,50
13
14
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
www.leefsleutels.be
Kids’ skills: tweedaagse training Hilde Leonard
Wil je met kinderen werken aan gedragsverandering op een leuke én beklijvende manier? In deze tweedaagse training begeleiden we je stap voor stap om met Kids’ skills aan de slag te gaan. Wil je eerst een voorproefje van de mogelijkheden van Kids’ skills? Dan kun je terecht in de introductiesessie. Je hoeft deze introductie echter niet gevolgd te hebben om te kunnen deelnemen aan deze training.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je het Kids’ Skills stappenplan toepassen. • maak je kennis met de nodige gespreksvaardigheden om samen met kinderen met Kids’ Skills aan de slag te gaan. • leer hoe je hier collega’s, ouders en andere kinderen kunt bij betrekken. • leer je hoe je kinderen kunt motiveren om echte gedragsverandering te realiseren.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs (2de en 3de kleuter‑ klas)
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 25 april 2016 en maandag 9 mei 2016 (Sint‑Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 2 dagen
Inhoudelijk Het oplossingsgericht werken biedt een verfrissende, nieuwe kijk op moeilijk gedrag. Kids’ Skills is hiervan een praktische, gebruiksvriendelijke vertaling. Vertrekkend vanuit problemen, zoals die ervaren worden door kind en/of leerkracht, ga je samen met het kind (en z’n ouders) op zoek naar oplossingen. De leerkracht bepaalt samen met het kind doelen en helpt het in kleine stapjes z’n functioneren verbeteren. Daarbij worden de eigen competenties van het kind maximaal aangeboord. Hulpmiddelen daarbij zijn vooral goede vragen, die je op een gepaste manier leert gebruiken. Elementen die in de cursus aan bod komen: • Van problemen naar oplossingen: een andere visie op moeilijk gedrag. • Probleemgedrag omzetten in te leren vaardigheden. • Samenwerken met kinderen: een samenwerkingsrelatie opbouwen, het versterken van de intrinsieke motivatie, omgaan met weerstand. • Je rol als leerkracht: basishouding en gespreksvaardigheden, nodig om de verschillende stappen met een kind te bespreken. • Hulpmiddelen voor kinderen om hun eigen competenties te versterken, werken met schaalvragen, het realiseren van vooruitgang en beklijvende gedragsverandering. • Het betrekken van supporters (ouders, vriendjes,…) bij het aanleren van de nieuwe vaardigheid. • Toepassingen van Kids’ Skills met groepjes kinderen. • Verkenning van het materiaal van Kids’ skills (4 tot 12 jaar) en Mission Possible (vanaf 10 jaar).
Aansluitend bij dit thema
Kids’ skills vaardighedenboek
€ 10,00
Kids’ skills methode
€ 30,00
We gaan aan de slag met oefeningen, demonstraties, videofragmenten en casusbespreking. Je eigen klaspraktijk is nooit ver weg in deze cursus! Tussen beide lesdagen kun je al één en ander uitproberen, op de tweede lesdag krijg je hierop feedback. Bij de cursus hoort één exemplaar van het werkboekje.
Kids skills in actie
€ 18,50
www.leefsleutels.be
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
Stap voor stap gedragsproblemen voorkomen en aanpakken Kees Van Overveld
Leerkrachten hebben het af en toe zwaar in de klas: leerlingen zijn druk, agressief of brutaal. Het bestraffen van de individuele leerling biedt vaak geen structurele oplossing. Met de positieve groepsaanpak uit deze vorming kun je gedragsproblemen voor een groot deel voorkomen. Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • leer je werken met de drie preventieniveaus zoals beschreven in het boek ‘Groepsplan Gedrag’. • leer je werken met het planningsformulier Groepsplan Gedrag. • verwerf je kennis over het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen in de klas.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 27 november 2015 (Sint‑ Niklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk Kees Van Overveld, gedragsdeskundige, pleit voor een aanpak van gedragspro‑ blemen op drie verschillende niveaus: Preventieniveau 1: werken aan een positieve groepsaanpak Op dit niveau gaat het vooral om vragen als: Hoe maak ik van mijn klas een groep? Wat is sociaal‑emotioneel leren? Hoe ga je om met jezelf en de ander? Preventieniveau 2: omgaan met lichte gedragsproblemen Leerlingen met lichte gedragsproblemen hebben baat bij een kortdurende lichte aanpak die een maximale kans op succes geeft. Tijdens dit onderdeel kijken we welke interventies en strategieën goed bruikbaar zijn in een klas‑ sikale omgeving (zonder dat we de hulp hoeven in te roepen van een school‑ pedagoog of ‑psycholoog). Preventieniveau 3: omgaan met zware gedragsproblemen Bij leerlingen met zware gedragsproblemen moeten we goed nagaan waar de problemen precies vandaan komen. Waarom gedraagt de leerling zich zoals hij zich gedraagt? In deze introductiecursus maken leerkrachten en begeleiders kennis met deze niveaus en oefenen ze hoe ze hierop kunnen inspelen met een planningsinstru‑ ment. De nadruk wordt gelegd om de interventie of strategie precies op maat te maken zodat de kans op succes vergroot wordt. Aansluitend bij dit thema
Groepsplan gedrag
9u30 – 16u30
Duur 6 uur
15
16
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
www.leefsleutels.be
Sociale vaardigheden met de Coole Kikker Dorien Kempeneers
De Coole Kikker is een speelse, interactieve manier om sociale vaardigheden bij kinderen te stimuleren.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Doelstellingen
Lager Onderwijs
+BuO
Tijdens deze nascholing: • maak je kennis met het spelmateriaal van De Coole Kikker. • verken je ervaringsgewijs de toepassingsmogelijkheden in de klas en op school. • oefen je in het begeleiden van kinderen met het spelmateriaal.
Zorgcoördinator Directie Logo Andere: opvoeders PRAKTISCH
Inhoudelijk
Individuele nascholing
De Coole Kikker is speciaal ontworpen om jonge en iets oudere kinderen te ondersteunen in de ontwikkeling van hun sociale vaardigheden. Het materiaal van de Coole Kikker is divers en biedt heel wat mogelijkheden in de begeleiding van kinderen. In deze vorming krijg je handvatten om dat te doen.
• dinsdag 24 november 2015 (Brugge, g e dra g
• donderdag 10 maart 2016 (Leuven, g e dra g
Je verkent het spelmateriaal zelf interactief en ervaringsgewijs. Tegelijkertijd hebben we aandacht voor de transfer en toepassingsmogelijkheden in de klas en de eigen lescontext. We maken ook de link met het leergebiedoverschrijdende thema ‘sociale vaardigheden’ (uit LOET, AKOV, 2010).
zie blz. xxx)
zie blz. xxx)
• woensdag 18 mei 2016 (Sint‑ Niklaas)
Tijdstip Sint‑Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur
Mooie verrijking die veel stof tot nadenken biedt.
Leerrijk!
Aansluitend bij dit thema
Alles van de Coole Kikker – meer informatie op www.abimo.net
3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
GEDRAG EN SOCIALE VAARDIGHEDEN
www.leefsleutels.be
Omgaan met lastig gedrag Katrien Vergauwen
Lastig gedrag van leerlingen kan een reden zijn om het plezier in het lesgeven te verliezen. Door de kracht van een gepaste leiderschapsstijl bij het contact met je leerlingen, kun je de stress die lastig gedrag veroorzaakt, verminderen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je strategieën kennen om lastig gedrag van leerlingen te voorkomen. • leer je doelbewust technieken en strategieën toepassen. • leer je concrete situaties van lastig gedrag op verschillende niveaus (individu‑ ele leerkracht, klasgroep, leerkrachtenteam, schoolbeleid, ouders) te analyse‑ ren. • krijg je handvatten aangereikt om het eigen handelen doelbewust bij te hou‑ den, aan te passen en te veranderen.
Logo Andere: CLB‑medewerkers, leerlingbegeleiders PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 18 november 2015 EN woensdag 9 december 2015 (Sint‑ Niklaas)
Inhoudelijk
Tijdstip
In deze tweedaagse vorming staan we eerst stil bij ‘expliciet preventief hande‑ len’: Hoe kunnen we lastig gedrag van leerlingen voorkomen? Het model van de preventiepiramide en aandacht voor de wetten van de groepsdynamiek zijn helpende handvatten. Aan de hand van concrete voorbeelden onderzoeken we hoe preventief je school werkt, wat reeds goed gaat en wat beter kan.
Duur
9u30 – 12u30 6 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Vervolgens bekijken we hoe je situaties van lastig leerlingengedrag ‘beheersbaar’ kunt maken voor jezelf, samen met collega’s en het schoolbeleid. Het interactie‑ model van Leary helpt ons stilstaan bij effecten van eigen leiderschapsgedrag. Tot slot ga je terug naar de klaspraktijk met een conflict‑contact‑model en stap‑ penplan voor gesprek met leerlingen of klasgroepen die geregeld in lastig gedrag vervallen. Heel duidelijke, activerende uiteenzetting voor een heel complexe materie.
Zeer leerrijk, vanuit een andere hoek bekeken!
Stof tot nadenken en uitproberen! Mijn ogen zijn open gegaan, ik zie nu al een stuk duidelijker waar en hoe het misliep. En dat was precies waarop ik hoopte: inzicht! Nu aan de slag!
Aansluitend bij dit thema
Gedrag is meer dan je ziet € 15,00
De geweldige 5‑puntsschaal
Klassekids € 19,95
€ 16,95
Gast, da’s niet gepast
€ 9,95
17
18
INTERACTIE MET OUDERS
www.leefsleutels.be
Agressief gedrag van leerlingen en ouders: een introductie Hilde Leonard
De meeste kinderen in de basisschool vertonen wel eens agressief gedrag. Voor leerkrachten is het niet altijd makkelijk om hier passend op te reageren. Wat doe je beter wel en niet als een kind agressief is? En hoe kun je agressie voorkomen?
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in wat agressie precies is, waar het vandaan komt en hoe het zich ontwikkelt. • leer je een aantal effectieve reactiestrategieën bij agressief gedrag van kinde‑ ren en zie je hoe je agressie kunt voorkomen. • krijg je een kader om je eigen handelen bij agressie aan te spiegelen.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 30 september 2015 (Sint‑Niklaas) • woensdag 13 januari 2016 (Sint‑ Niklaas)
Inhoudelijk
Tijdstip
In een prikkelende vorming verruimen we je inzicht in agressie van kinderen en reiken we handvatten aan om er als leerkracht beter mee om te kunnen. De lezing is doorspekt met voorbeelden en in kleine reflectiemomenten koppelen we de aangereikte inzichten aan je eigen ervaring. Op het einde is er ruimte voor vragen en het bespreken van eigen voorbeelden.
Duur
9u30 – 12u30
Op deze vragen krijg je een antwoord: • Waar komt agressie vandaan? Is er meer agressie op school dan enkele jaren geleden? Is agressie altijd een teken van een gedragsprobleem? • Wanneer noemen we gedrag ‘agressie’? Welke soorten agressie zijn er en wat zijn de fysiologische aspecten ervan? • Wat is onze taak als leerkracht bij agressie? Wat kun je als school en als leer‑ kracht doen om agressie te voorkomen? • Hoe kun je best reageren op het moment van het agressieve gedrag? We staan ook stil bij de vraag hoe je elkaar als team kunt steunen bij (ernstige, herhaaldelijke) agressie‑incidenten en hoe je ouders hierbij kunt betrekken.
Aansluitend bij dit thema
Haal de grrrr uit agressie
€ 9,95
3 uur
www.leefsleutels.be
INTERACTIE MET OUDERS
Agressief gedrag van leerlingen en ouders: tweedaagse training Hilde Leonard
Voor leerkrachten is het niet altijd makkelijk om goed te reageren op agressie-incidenten, zonder dat de situatie escaleert. In deze nascholing helpen we je daarmee op weg. Wil je eerst een voorproefje van het gehanteerde kader? Dan kun je terecht in de introductiesessie (zie blz. 18). Je hoeft deze introductie echter niet gevolgd te hebben om te kunnen deelnemen aan deze training.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in wat agressie precies is en hoe het zich ontwikkelt. • leer je goed reageren op het moment van een agressie‑incident. • leer je makkelijker rustig blijven in confrontatie met agressief gedrag. • leer je kinderen die vaak agressief gedrag vertonen, beter ondersteunen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 4 maart 2016 en vrijdag 18 maart 2016 (Sint‑Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur
Inhoudelijk Goed reageren op agressie‑incidenten veronderstelt het vaardig hanteren van verschillende reactiestrategieën én het beheersen van je eigen angst, onmacht en kwaadheid. Beide aspecten krijgen aandacht in onderstaand programma. We focussen daarbij zowel op verbale als op fysieke uitingen van agressie. En we kijken een stukje ruimer: hoe ga je om met aanhoudende agressie? Hoe kun je dit ombuigen? • Wat is agressie en waar komt het vandaan? Hoe komt het dat het ene kind meer agressief gedrag vertoont dan het andere? Wat speelt zich binnenin een kind af op het moment van de agressie? • We maken kennis met frustratie‑agressie en instrumentele agressie en ont‑ dekken dat je op beide agressievormen best verschillend reageert. • Reageren op agressief gedrag: kalmeren, confronteren, ontmijnen. Technie‑ ken om escalatie te vermijden. Goed omgaan met je eigen emoties tijdens een agressie‑incident: hoe blijf je rustig? • Het afronden van een agressie‑incident naar alle betrokkenen toe: herstel van de veiligheid, herstel van de relaties, ondersteuning voor alle betrokkenen. • Voorkomen dat agressief gedrag zich herhaalt: het opstellen van een werk‑ plan voor kinderen die vaker agressief gedrag vertonen. • We staan ook stil bij de vraag hoe je elkaar als team kunt steunen bij ernstige agressie‑incidenten en hoe je ouders hierbij kunt betrekken.
2 dagen
Aansluitend bij dit thema
Waar komt dat gedag vandaan?
€ 19,50
PBS ‑ Goed gedrag kun je leren
€ 52,50
Korte stukjes theorie en oefeningen wisselen elkaar af. Daarbij sluiten we zo goed mogelijk aan op de eigen ervaringen en vragen van de deelnemers. Via oefeningen in kleine groepjes leer je een aantal reactiestrategieën correct toepassen.
19
20
INTERACTIE MET OUDERS
www.leefsleutels.be
Goed contact met ouders Cindy Helsen
Samenwerken met ouders is een must voor elke school en voor iedere leerkracht. In de praktijk is het niet vanzelfsprekend om deze samenwerking constructief uit te bouwen. Een visie op samenwerking moet aan de basis liggen.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je waarom samenwerken met ouders noodzakelijk is en wat de conse‑ quenties ervan inhouden voor de eigen schoolpraktijk. • maak je kennis met een aantal strategieën om ouders op een laagdrempelige manier bij de school te betrekken. • leer je eenvoudige communicatiestrategieën toepassen in gesprekken met ouders. • reflecteer je over je eigen houding en handelen in contact met ouders.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • vrijdag 19 februari 2016 (Sint‑ Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 6 uur
Inhoudelijk
Teamgerichte nascholing
Deze nascholing vertaalt de samenwerking met ouders concreet in ouder‑ betrokkenheid, ouderparticipatie en oudercommunicatie. Vanuit voorbeelden en eigen casussen van deelnemers, staan we o.m. stil bij: • mogelijkheden én grenzen van samenwerking en participatie; • de dynamiek van de loyaliteit tussen ouders en kinderen; • ouders betrekken op een laagdrempelige wijze; • soorten gesprekken met ouders; • communiceren met ouders op basis van gelijkwaardigheid en verantwoorde‑ lijkheid; • omgaan met weerstand, agressie en onmacht; • mondelinge en schriftelijke communicatie. Je oefent vaardigheden en werkvormen om de samenwerking en communica‑ tie aan te pakken. We vragen je om op een actieve wijze met eigen denken en functioneren om te gaan.
Meer informatie via
[email protected]
Veel praktische tips ontvangen om toe te passen in de praktijk.
Inspirerende nascholing. Ik ga dit echt proberen toepassen op school. Aansluitend bij dit thema
Handboek ouders in de school € 46,90
Ouderhulpkaarten taal en lezen € 99,95
INTERACTIE MET OUDERS
www.leefsleutels.be
Sterk(h)ouders: hoe van ouders bondgenoten maken? Tweedaagse vorming Gie Deboutte
Ouders lopen nog te dikwijls in de buitenbaan van de school. Hierdoor worden kansen gemist. Deze training verkent met behulp van handige en beproefde tools hoe ouders voor de school tot sterkhouders kunnen worden.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in wat goede ouderbinding is en wat de effecten ervan zijn. • leer je technieken hanteren om de ouderbetrokkenheid op je school te evalu‑ eren. • krijg je tools aangereikt om de ouderbetrokkenheid op je school te vergroten.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 21 maart 2016 en maandag 23 mei 2016 (Sint‑Niklaas)
Inhoudelijk
Tijdstip
Inspraak, participatie, actieve betrokkenheid in het schoolgebeuren: er zijn veel mogelijkheden om na te gaan hoe ouders (nog meer) bondgenoot kunnen worden van de school. Scholen met een goede ouderbinding halen hier onmis‑ kenbaar voordeel uit: een warmer schoolklimaat, meer gemotiveerde leerkrach‑ ten, meer ideeën, meer helpende handen, ouders die makkelijker bereikbaar zijn, kinderen die beter presteren, … Ook bij zorg en remediëring biedt een goed contact met de ouders meer uitzicht op succes.
Duur
9u30 – 16u30
Deze training zet deelnemers op weg om de ouderbetrokkenheid van hun school te evalueren en verder te versterken.
Aansluitend bij dit thema
Handboek ouders in de school € 46,90
Succes! met ouders
€ 29,90
2 dagen
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
21
22
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
www.leefsleutels.be
Oplossingsgericht werken aan je klasklimaat met WAWW Hilde Leonard
WAWW – werken aan wat werkt – is een makkelijk hanteerbare, oplossingsgerichte methode die je kan helpen om een positief klasklimaat te creëren. In deze workshop maak je kennis met deze methode en leer je hoe je ze kunt toepassen in een klasgroep.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • leer je hoe je leerlingen kunt betrekken in het werken aan een positief klaskli‑ maat. • maak je kennis met de methode WAWW en leer je hoe je ze in een klasgroep kunt uitvoeren. • leer je een aantal gespreksvaardigheden om de methode goed te kunnen inzetten.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 9 december 2015 • woensdag 20 april 2016
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur
Inhoudelijk
3 uur
Herken je dit? Je besteedt in het begin van het schooljaar veel aandacht aan de opbouw van een positief klasklimaat. Maar in de loop van het schooljaar laat de sfeer in je groep te wensen over, er zijn kliekjes, leerlingen zijn onverdraagzaam, er hangt niet echt een leersfeer… Als het klasklimaat in een groep niet goed zit, zijn er een aantal valkuilen waar leerkrachten keer op keer in trappen: ze gaan de touwtjes strakker aantrek‑ ken (al dan niet met een belonings‑ of sanctiesysteem), ze vermijden interactie tussen de kinderen, ze proberen de invloed van de haantjes de voorste in te perken… Deze interventies werken vaak niet. Met WAWW gooien we het roer stevig om: • de leerlingen worden mee verantwoordelijk voor de sfeer in de klas; • de groep zet eigen doelen uit, waar ze – samen met de leerkracht – aan werken; • leerlingen gaan elkaar steunen om de gekozen doelen te halen en sturen zélf bij; • alle leerlingen worden uitgenodigd om hun invloed te gebruiken. WAWW is een oplossingsgerichte werkvorm, ontwikkeld door Insoo Kim Berg. Heel wat leerkrachten in Vlaamse basisscholen maakten er al kennis mee en getuigen dat het werkt! In deze heel praktische workshop maak je kennis met de methode. Eerst lichten we de achterliggende ideeën ervan kort toe. En dan gaan we naar de praktijk: we bekijken een documentaire en je verwerft de basishouding en vaardigheden. Aansluitend bij dit thema
Oplossingsgericht aan het werk met kinderen en jongeren
€ xx,xx
www.leefsleutels.be
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
Klasgroep in de knoop?! De klasthermometer brengt uitzicht Gie Deboutte
Tijdens deze vorming maak je kennis met een werkinstrument om de klassfeer te verbeteren.
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je achtergrondinformatie over omgaan met groepen. • leer je werken met een praktisch werkinstrument: de klasthermometer. • ontdek je hoe je leerlingen zelf verantwoordelijkheid kunt laten nemen.
Inhoudelijk Wie les geeft, kent het wel: een klasgroep waarin niemand zich nog lekker voelt. Spontaan gedrag wordt zeldzaam, goed meewerken is not done, pesterijen zet‑ ten de toon, … Hoog tijd dus om komaf te maken met wat fout loopt. De klasthermometer is een werkinstrument dat gegroeid is uit de praktijk. Op een oplossingsgerichte manier houdt de klas die in de knoop zit zichzelf een spiegel voor. Leerlingen gaan op basis daarvan met elkaar in gesprek. Geen gemoraliseer dus, maar een aanpak die de leerlingen voor hun verantwoordelijk‑ heid plaatst. Nieuwe klasafspraken en persoonlijke engagementen krijgen vorm en leiden naar een start met propere lei. Deze praktijkgerichte training reikt achtergrondinformatie aan over het omgaan met groepen, biedt oefenkansen en zorgt er voor dat leerkrachten meteen aan de slag kunnen gaan.
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • maandag 19 oktober 2015 (Sint‑ Niklaas) • dinsdag 17 november 2015 (Leuven, p e ste n
zie blz. xxx)
• donderdag 21 januari 2016 (Brugge, p e ste n
zie blz. xxx)
Tijdstip Sint‑Niklaas: 9u30 – 12u30 Leuven en Brugge: 13u30 – 16u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
23
24
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
www.leefsleutels.be
Samen sterker in gezag – Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit op school Hilde Leonard
Hoe streng mogen we nog zijn? In deze sessie onderzoeken we wat Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet voor jouw klas- en schoolpraktijk kunnen betekenen. Doelstellingen
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Tijdens deze nascholing: • ontdek je wat Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit precies inhouden. • maak je kennis met enkele mogelijkheden om vanuit deze visie om te gaan met probleemgedrag op school. • reflecteer je over de meerwaarde van dit ideeëngoed voor je school‑ en klaspraktijk.
Individuele nascholing
Inhoudelijk
Tijdstip
Wat mogen we nog eisen van leerlingen? Mogen we nog straffen? Moeten leer‑ lingen niet gewoon doen wat we zeggen, of moeten we over alles onderhande‑ len met hen? Gezag is in deze tijd geen evidentie meer. Binnen één school leven vaak heel uiteenlopende antwoorden op deze vragen. Dit leidt makkelijk tot escalaties en spiralen van onmacht of tegenagressie, zeker bij aanhoudend probleemgedrag van leerlingen of klasgroepen. Veel leerkrach‑ ten zijn daarom op zoek naar een aanpak die meer perspectief biedt. In deze cursus vertrekken we van de ideeën en instrumenten die ontwikkeld werden door Haim Omer. Geweldloos Verzet en Nieuwe Autoriteit staan voor een aanpak van probleemgedrag met de focus op aanwezigheid, zelfcontrole, het vermijden van escalatie, het uitbouwen van steunnetwerken en eenzijdige acties gericht tegen probleemgedrag, altijd in verbinding met de leerling in kwestie. Geweldloos Verzet kadert binnen een nieuwe invulling van de positie van de leerkracht: niet boven of naast de leerling maar vanuit een volhardende aanwezigheid: ‘het is mijn taak’, ‘ik kan dit niet toelaten’, ‘ik houd vol’. In een prikkelende lezing maak je kennis met dit gedachtengoed. De lezing is doorspekt met voorbeelden en in kleine reflectiemomenten koppelen we de aangereikte inzichten aan je eigen ervaring. Op het einde is er ruimte voor vragen. Georganiseerd in samenwerking met het Belgisch Instituut Geweldloos Verzet (www.bigv.be).
Directie Logo PRAKTISCH • woensdag 24 februari 2016 (Sint‑ Niklaas) 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
www.leefsleutels.be
Actief luisteren, ik-boodschappen en gespreksvaardigheden Kristof Vanneste
De job van leerkracht is breder dan louter lesgeven. In een leerkrachtige omgeving is het belangrijk om individuele gesprekken met leerlingen of ouders te kunnen voeren die soms moeilijk zijn. Wanneer actief luisteren en opbouwende kritiek toegepast worden daalt de kans op vastgelopen conflicten en miscommunicatie.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator Directie
Doelstellingen Tijdens deze nascholing: • krijg je inzicht in het belang en het effect van actief luisteren en opbouwende kritiek. • leer je de verschillende deelaspecten van actief luisteren en opbouwende kri‑ tiek kennen en gebruiken. • krijg je veel ruimte om deze vaardigheden te oefenen in rollenspelen. • verfijn je deze vaardigheden verder in specifieke gespreksvormen zoals het slechte‑nieuwsgesprek, het conflict‑oplossend gesprek en het participatiege‑ sprek. • krijg je inzicht in de voorwaarden, de opbouw en de voor‑ en nadelen van deze gespreksvormen.
Inhoudelijk
Logo Andere: iedereen die zijn luis‑ tervaardigheden of gespreks‑ vaardigheden wil aanscherpen of opfrissen PRAKTISCH Individuele nascholing • dinsdag 24 november 2015 (Brugge, g e dra g
In het tweede deel leer je opbouwende kritiek gebruiken. Je verfijnt vervolgens je nieuwe luister‑ en gespreksvaardigheden door deze toe te passen in verschil‑ lende gespreksvormen zoals het slechte nieuwsgesprek, het conflict‑oplossend gesprek en het participatiegesprek. Door het delicate karakter van deze oefening is het belangrijk dat deelnemers zelf gemotiveerd zijn om te oefenen.
Aansluitend bij dit thema
€ 43,20
Ik ben trots op je
€ 16,95
Verborgen regels
€ 15,00
zie blz. xxx)
• donderdag 10 maart 2016 (Leuven, g e dra g
In deze vorming staan we stil bij het belang van goede gespreksvaardigheden in ons contact met leerlingen of ouders. In het eerste deel oefen je in een stapsge‑ wijze opbouw de verschillende deelcomponenten van een actieve luisterhou‑ ding zoals lichaamstaal, aanmoedigen, samenvatten, gevoelens en behoeften reflecteren. Je bundelt deze verschillende vaardigheden door te oefenen met aangebrachte of eigen voorbeeldsituaties.
GROK kaartspel
DOELGROEP
zie blz. xxx)
• vrijdag 27 mei 2016 (Sint‑Niklaas)
Tijdstip 9u30 – 16u30
Duur 6 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
25
26
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
www.leefsleutels.be
Werken aan een positieve groepsdynamiek Katrien Vergauwen
DOELGROEP
Telkens wanneer een groep samenkomt, speelt er zich een proces af. Groepsdynamiek is er dus altijd, in elke groep. Om van een klas een positieve groep te maken, moet je aan deze dynamiek bewust en actief aandacht besteden.
Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Doelstellingen
Directie
Tijdens deze nascholing: • verdiep je je inzicht in groepsdynamiek. • ga je aan de slag met concrete werkvormen en ‑instrumenten om het groepsproces te sturen en te begeleiden. • maak je kennis met technieken en strategieën om een klasgroep positief te beïnvloeden.
Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 25 november 2015 (Sint‑ Niklaas)
Tijdstip
Inhoudelijk
9u30 – 12u30
Klasgroepen kunnen enorm van elkaar verschillen. Je weet het nooit van tevo‑ ren: wordt het een leuke groep om mee aan de slag te gaan of een chaotische bende waar de gespannen sfeer nooit ver weg is? Je klas sturen en begeleiden is werk voor het hele schooljaar …
3 uur
Duur
De start van een schooljaar is een bijzonder moment dat extra begeleiding nodig heeft. Maar ook daarna kun je de evolutie van de groep beïnvloeden, en kun je bijsturen als het mis dreigt te lopen. Dit vraagt tijd en energie, maar loont op termijn! Concreet komen volgende topics aan bod: • werkvormen voor de startfase van de groep • basisbehoeften in elke groep • groepsnormen beïnvloeden, handhaven en bijsturen • gebruik van diagnose‑instrumenten, b.v. sociogram • de groep begeleiden op drie niveaus • tips voor bepaalde groepen waar het proces dreigt mis te lopen of… • is misgelopen • tips voor een krachtige gespreksleiding
Aansluitend bij dit thema
Wat werkt: voorkomen en oplossen van machtsstrijd in de groep € 32,00
De gouden weken
€ 22,95
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
Mooie mix van concrete werkvormen en theorie. Super! Dank u!
Vlotte navorming, heel concreet, bruikbare tips, voldoende achtergrond.
Fijn om zelf actief te worden betrokken.
EEN POSITIEVE KLAS ZET AAN TOT LEREN
www.leefsleutels.be
Ontspannen werken in een ontspannen klas Stefaan Vanparys
‘Kalm blijven’, denk je dan dikwijls, terwijl de ergernis boven komt borrelen. Dat is makkelijk gezegd. In deze vorming krijg je technieken aangereikt om de spanning in een klas te doen dalen. Doelstellingen
DOELGROEP Kinderdagverblijf Kleuter Onderwijs
+BuO
Lager Onderwijs
+BuO
Zorgcoördinator
Tijdens deze nascholing: • oefen je technieken en vaardigheden rond afspraken maken en leerlingen stimuleren. • krijg je handvatten om juist te communiceren. • leer je corrigeren en bijsturen waar nodig.
Directie Logo PRAKTISCH Individuele nascholing • woensdag 7 oktober 2015 (Sint‑ Niklaas) • vrijdag 3 juni 2016 (Sint‑Niklaas)
Inhoudelijk In deze vorming ontdek je geen werkvormen, maar wel technieken om een ontspannen klassfeer te creëren. Het uitgangspunt is een ontspannen sfeer en relaties creëren waarin hard gewerkt kan worden. We leggen momenten die we dagelijks als leerkracht doen onder de loep. Bijvoorbeeld: de leerlingen komen binnen bij het begin van de dag, de leerkracht reageert op een leerling die voor zijn beurt praat. Want als je voorbereid bent op standaardsituaties wordt het ook makkelijker om rustiger met gespannen situaties om te gaan. Tijdens de vorming kruip je niet zozeer in de huid van de leerling, maar de bege‑ leider stelt zich af en toe wel op als leerkracht. Je krijgt uitleg van technieken en demonstraties. Hoe je als leerkracht op een beheerste manier de rust in je klas kunt bewaren of storend gedrag op een ‘natuurlijke’ manier kunt verminderen.
Maandag al proberen toe te passen!
Heel origineel reflectiemoment!
Tijdstip 9u30 – 12u30
Duur 3 uur
Teamgerichte nascholing Meer informatie via
[email protected]
27