Leefomgevingsplan Gemeente Kapelle

“Leefomgevingsplan 2010-2014”

Gemeente Kapelle

Status: definitief Vastgesteld door de gemeenteraad op 1 november 2010 Versie: 2.1

2

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD ........................................................................................................................ 5 SAMENVATTING .................................................................................................................... 6 1. INLEIDING ........................................................................................................... 13 1.1 Introductie........................................................................................................... 13 1.2 Waarom een gemeentelijk leefomgevingsplan ..................................................... 13 1.3 Proces en rol van de gemeenteraad ..................................................................... 14 1.4 Leeswijzer en afbakening .................................................................................... 15 2. AMBITIE EN DOELEN VAN HET LEEFOMGEVINGSPLAN ......................................... 17 2.1 De ambitie van de gemeente Kapelle ................................................................... 17 2.1.1 De hoofddoelstelling .............................................................................................. 17 2.1.2 De speerpunten van het beleid en overige thema’s ..................................................... 17 2.1.3 De rol van de gemeente en relaties met andere betrokkenen ....................................... 19 2.2 Drie hoofdstukken: leefbaarheid, duurzaamheid en instrumenten ....................... 19 3. LEEFBAARHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE .......................................................... 21 3.1 Bodem.................................................................................................................. 21 3.1.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 21 3.1.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 23 3.1.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 23 3.2 Water en riolering ................................................................................................ 24 3.2.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 24 3.2.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 25 3.2.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 25 3.3 Natuur en landschap ............................................................................................ 25 3.3.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 25 3.3.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 27 3.3.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 27 3.4 Openbare ruimte .................................................................................................. 28 3.4.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 28 3.4.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 28 3.4.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 28 3.5 Milieu en gezondheid ........................................................................................... 29 3.5.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 29 3.5.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 31 3.5.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 31 3.6 Geluid en trillingen............................................................................................... 31 3.6.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 31 3.6.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 33 3.6.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 33 3.7 Externe veiligheid ............................................................................................... 34 3.7.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 34 3.7.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 36 3.7.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 36 3.8 Lucht en geur ...................................................................................................... 37 3.8.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 37 3.8.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 38 3.8.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 39 4. DUURZAAMHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE ........................................................ 40 4.1 Klimaat en energie ............................................................................................... 40 4.1.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 40 4.1.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 42 4.1.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 43 4.2 Duurzaam bouwen ............................................................................................... 44 4.2.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 44 4.2.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 44 4.2.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 44 4.3 Duurzaam inkopen ............................................................................................... 45

3

4.3.1. Toelichting op het thema ......................................................................................... 45 4.3.2. Visie en ambitie.................................................................................................... 45 4.3.3. Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 45 4.4 Afval .................................................................................................................... 46 4.4.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 46 4.4.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 47 4.4.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 47 5. INSTRUMENTEN ................................................................................................... 48 5.1 Milieu en ruimtelijke ordening ............................................................................. 48 5.1.1 Toelichting op het thema ........................................................................................ 48 5.1.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 49 5.1.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 49 5.2 Milieumanagement............................................................................................... 49 5.2.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 49 5.2.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 51 5.2.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 51 5.3 Milieucommunicatie en natuuren milieueducatie .............................................. 51 5.3.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 51 5.3.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 52 5.3.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 52 5.4 Vergunningverlening............................................................................................ 53 5.4.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 53 5.4.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 54 5.4.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 54 5.5 Handhaving en klachtenbehandeling ................................................................... 55 5.5.1 Toelichting op het thema........................................................................................ 55 5.5.2 Visie en ambitie.................................................................................................... 56 5.5.3 Hoofdlijnen van het beleid ...................................................................................... 56 6. ORGANISATIE, MIDDELEN EN UITVOERING ......................................................... 58 6.1 Het meerjaren uitvoeringsprogramma ................................................................. 58 6.2 Organisatie van de uitvoering .............................................................................. 58 6.3 Capaciteit en middelen......................................................................................... 58

BIJLAGEN Bijlage Bijlage Bijlage Bijlage

1: 2: 3: 4:

Overzicht van beschikbare uren en financiële middelen Meerjaren uitvoeringsprogramma 2010-2014 Antwoordnota inspraakreacties Overzicht van veel gebruikte afkortingen binnen het milieutaakveld

4

VOORWOORD Beste lezer, Voor u ligt het Leefomgevingsplan 2010-2014. Een plan dat tot stand is gekomen in goed overleg met de raad, wethouder en verantwoordelijke ambtenaren. In het coalitieakkoord 2010-2014 is een speerpunt opgenomen met betrekking tot milieu en duurzaamheid. Het voorliggende plan is een goede eerste aanzet om invulling te kunnen geven aan dit speerpunt. De gemeente Kapelle heeft een inhaalslag te maken. In 2002 heeft de gemeente Kapelle al eerder een aanzet gegeven om te komen tot een beter milieubeleid. Maar mede door het gebrek aan middelen is dit het milieubeleid blijven steken in ad hoc beleid en slechts het uitvoeren van wettelijke taken. Dit Leefomgevingsplan heeft een middellange termijn visie met betrekking tot alle gemeentelijke milieutaken en biedt ons de mogelijkheid om te komen tot een integrale uitvoering van die milieutaken. Ik realiseer me dat het opstellen van een Leefomgevingsplan pas het begin is om ook daadwerkelijk invulling te geven aan het milieubeleid van de gemeente Kapelle. Geformuleerde doelstellingen zijn prachtig maar zonder inzet en middelen om deze te realiseren zul je deze nooit gaan waarmaken. Inzet is er zeker om een succes te maken van dit voorliggende plan. De raad heeft ook duidelijk aangegeven dat duurzaamheid het speerpunt van dit plan is. Komende maanden zullen we dan ook hard werken om dit facet in het plan verder uit te werken. Het is een uitdaging om juist in een tijd van (komende) bezuinigingen het lef te hebben om te willen investeren in onze leefomgeving. Onze leefomgeving nu, maar zeker ook voor de toekomst. We hebben de verplichting om ook voor onze kinderen een leefbare wereld na te laten. Laten we aan de slag gaan!

Met vriendelijke groet,

Evert Damen wethouder milieu

5

SAMENVATTING In deze samenvatting wordt per thema, verdeeld over de drie hoofdstukken leefbaarheid, duurzaamheid en instrumenten toegelicht waar de gemeente op dit moment staat en welke visie en ambities zij heeft in 2014. Thema:

Bodem

Toelichting LEEFBAARHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE Het thema bodem krijgt een hogere prioriteit. De hoeveelheid en complexiteit van de gemeentelijke taken op dit terrein zijn de laatste jaren toegenomen. Hierdoor is een sterke behoefte ontstaan aan een planmatige aanpak van deze taken. Om de wettelijke taken op een gestructureerde wijze in te vullen wil de gemeente een bodembeleidsplan opstellen. In het bodembeleidsplan wordt aangegeven hoe de gemeente Kapelle omgaat met bodemgerelateerde onderwerpen zoals de sanering van ondergrondse tank, de DDT problematiek, bodemonderzoek bij bouwvergunningen en bestemmingsplannen, handhaving etc. Bestaande instrumenten zoals de gemeentelijke bodemkwaliteitkaart en het bodembeheerplan dienen ter ondersteuning van het gemeentelijk bodembeleid. Tevens hecht de gemeente veel waarde aan regionale afstemming ten aanzien van de bodemtaken. Omdat het aantal verontreinigde locaties binnen de gemeente beperkt is, wordt een versnelde functiegerichte sanering van deze locaties niet noodzakelijk geacht. Bijzonder aandachtspunt is de extra inzet door de gemeentelijke deelname in de aanleg van een gezamenlijk depot voor de berging van niet-verspreidbare baggerspecie in de Willem Annapolder. Deze inspanning vloeit voort uit het ondertekende Regionaal Bestuursakkoord Waterbodems Scheldestroomgebied. Visie: In 2014.. beschikt de gemeente Kapelle over een deels uitgevoerd Bodembeleidsplan als antwoord op de toegenomen hoeveelheid en complexiteit van de gemeentelijke bodemtaken. Voor het plan geldt het uitgangspunt dat schone grond schoon blijft, dat licht verontreinigde grond blijvend wordt beheerd en dat vervuilde grond wordt gesaneerd. De handhaving van bodemvoorschriften vindt effectief en efficiënt plaats. Om onder andere hergebruik van grond en bagger beter en gemakkelijker te reguleren beschikt de gemeente over een actuele bodemkwaliteitskaart en een actueel bijbehorend beheerplan. Bij de uitvoering van de bodemtaken werkt de gemeente effectief samen met andere gemeenten en het waterschap.

Water en Riolering

Dit thema heeft een relatief hoge prioriteit. De gemeente voldoet aan haar wettelijke plicht om te zorgen voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater. Daarnaast wordt vervuiling van oppervlaktewater en grondwater zoveel mogelijk voorkomen en wordt gewerkt aan verdere verbetering van waterkwaliteit. Bij bedrijven wordt hiervoor vergunningverlening en handhaving ingezet. Nieuwe weten regelgeving zal voor de gemeente meer capaciteit voor het uitvoeren van watertaken vergen. Deze extra inzet zal vooral nodig zijn voor het opstellen en uitvoeren van een integraal gemeentelijk Waterplan. Hierin wordt aangegeven op welke wijze de gemeente haar nieuwe watertaken invult. Met betrekking tot het aansluiten van panden op een individuele afvalwatervoorziening wordt aangesloten bij de regionale aanpak. Daarbij geldt het criterium dat de kosten in verhouding moeten staan tot de beoogde milieuwinst.

6

Thema:

Toelichting

Visie: In 2014… beschikt de gemeente over een Stedelijk Waterplan en is de uitvoering hiervan voortvarend ter hand genomen. Het opstellen van dit Waterplan vloeit voort uit het nieuwe verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2014 (GRP van december 2009).Uitgangspunt is dat de gemeente blijvend wil voldoen aan haar wettelijke plicht om te zorgen voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater. Daarnaast wordt vervuiling van oppervlaktewater en grondwater zoveel mogelijk voorkomen en wordt gewerkt aan verdere verbetering van waterkwaliteit. Bij bedrijven wordt hiervoor vergunningverlening en handhaving ingezet. Een tweede uitgangspunt is dat wateroverlast in het bebouwd gebied wordt voorkomen. Bij de uitvoering van deze taken werkt de gemeente samen met andere betrokkenen in de afvalwaterketen. Het afvalwaterakkoord met het waterschap en de gezamenlijke visie Samenscholing in de afvalwaterketen vormen hiervoor het kader.

Natuur en Landschap

Landelijke weten regelgeving ter bescherming van natuurrijkdom, soorten en landschappelijke waarden zal door de gemeente adequaat worden uitgevoerd. Dit betekent onder meer dat in voorkomende gevallen onderzoek zal worden gedaan naar de gevolgen voor natuur en landschap van gemeentelijke (ruimtelijke) beslissingen. Visie: In 2014… spant de gemeente zich structureel in voor de bescherming van de natuur en het landschap. Bij ruimtelijke ontwikkelingen worden weten regelgeving op dit terrein door de gemeente adequaat uitgevoerd evenals de uitgangspunten zoals vastgelegd in het provinciaal Omgevingsplan waaraan de gemeente zich heeft geconformeerd. Het bestemmingsplan Buitengebied (december 2009) bevat de uitgangspunten voor de gewenste ecologische structuur zoals de natuurbescherming binnen de ecologische hoofdstructuur.

Openbare Ruimte

Dit thema heeft een relatief hoge prioriteit. In het bijzonder verdient de actualisering/herziening van het Groenstructuurplan de komende tijd veel aandacht. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar een verdere reductie van het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. Binnen de systematiek “duurzame onkruidbestrijding” (DOB) wordt gestreefd naar het (redelijk ambitieuze) niveau ‘zilver’. Daarbij zal wel steeds een afweging worden gemaakt tussen milieuwinst en kosten. Visie: In 2014… zet de gemeente zich structureel in om de ergernis door onder andere hondenpoep en zwerfafval is verminderd vanuit het besef dat een schone, aantrekkelijke en veilige omgeving bijdraagt aan het welbevinden van mensen. Dit is onder meer het gevolg van het gemeentelijk Groenbeleidsplan en door de inzet van Bijzondere Opsporingsambtenaren (BOA’s). Het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen is door de gemeente in 2014 sterk verminderd zonder dat dit ten koste is gegaan van het effect van de bestrijding.

Milieu en gezondheid

Dit thema heeft een relatief hoge prioriteit. Hoewel een belangrijk deel van de uitvoerende taken bij dit thema wordt uitgevoerd door de GGD West-Brabant/Zeeland, zullen enkele onderdelen hiervan de komende jaren bijzondere aandacht van de gemeente krijgen.

7

Thema:

Toelichting Dit zijn vooral: De kwaliteit van het binnenmilieu in openbare gebouwen (in de eerste plaats scholen). Dit aandachtspunt zal actief worden opgenomen in het gemeentelijk beleid voor onderhoud en bouw van openbare gebouwen. Verwijdering van asbest zal actief worden bevorderd. Het instrument ‘voorlichting’ speelt hierbij een belangrijke rol. De gemeente ziet het als haar plicht om bij gemeentelijke besluitvorming de consequenties voor de gezondheid mee te wegen. Er is op dit moment geen behoefte aan aanvullende gemeentelijk beleid op het gebied van lichthinder of straling. Visie: In 2014 … heeft de gemeente Kapelle de kwaliteit van het binnenmilieu in scholen en andere openbare gebouwen verbeterd en is voorlichting gegeven over de verwijdering van asbest. Verder ziet de gemeente het als haar plicht om bij gemeentelijke besluitvorming de consequenties voor de gezondheid mee te wegen. In 2014 heeft de gemeente onderzocht of het instrument ‘gezondheidseffectschatting’ hierbij kan worden ingezet. Hoewel er bij het opstellen van het Leefomgevingsplan in 2010 geen behoefte bestond aan aanvullend gemeentelijk beleid op het gebied van lichthinder of straling, heeft de gemeente in 2014 wel een goed inzicht in de ontwikkelingen op dit terrein en is zonodig beleid ontwikkeld.

Geluid en trillingen

Dit thema heeft een relatief lage prioriteit. De gemeentelijke inzet richt zich op de uitvoering van de wettelijke taken. Uitgangspunt is dat de uitvoering van de landelijke regelgeving voldoende garanties biedt voor de leefbaarheid in relatie tot geluidhinder. Met het reguliere instrumentarium (vergunningverlening, handhaving, ruimtelijke ordening, verkeers-regulering) zorgt de gemeente er voor dat de wettelijke normen worden voorgeschreven en nageleefd. De sanering wegverkeerslawaai wordt conform de oorspronkelijke planning uitgevoerd. De ontwikkeling van een eigen gemeentelijk geluidbeleid heeft voor de gemeente geen meerwaarde en daarom geen prioriteit. Landelijke ontwikkelingen worden gevolgd voor zover deze consequenties kunnen hebben voor de uitvoering van de wettelijke taken. Hoewel de problematiek van de trillinghinder van de Zeeuwse lijn onderkend wordt, heeft de gemeente geen instrumenten om dit te beïnvloeden. De gemeentelijke inzet beperkt zich tot incidentele deelname aan overleg over dit onderwerp voor zover dit voor de gemeente een meerwaarde heeft. Visie: In 2014 … wordt voldaan aan de wettelijke normering voor geluidhinder door railverkeer, wegverkeer en bedrijven. De gemeente heeft het wettelijk instrumentarium zoals vergunningverlening, handhaving en ruimtelijke ordening effectief ingezet en gebleken is dat de uitvoering van de wettelijke taken voldoende garanties biedt voor de leefbaarheid in relatie tot geluidhinder. In 2014 beschikt de gemeente over een eenduidig beleid waarin helder is vastgelegd in welke situaties er een hogere waarde verleend kan worden. De sanering wegverkeerslawaai is in de periode 2010-2014 voortvarend opgepakt en de ontwikkelingen rond de trillinghinder van de Zeeuwse lijn zijn actief gevolgd.

Externe Veiligheid

De laatste jaren heeft de gemeente een toenemend aantal wettelijke taken gekregen op het gebied van externe veiligheid. De gemeente wil deze taken op een adequate wijze uitvoeren. Zij wordt daarbij tot 2010 ondersteund door het provinciale uitvoeringsprogramma ‘Risico’s InZicht’. Daarnaast heeft de gemeente eigen beleidsvrijheid ingevuld in een beleidsvisie Externe veiligheid (2006). De gemeente vindt het belangrijk om de beleidsvisie in

8

Thema:

Toelichting samenwerking met de provincie en andere Zeeuwse gemeenten te evalueren en zonodig te actualiseren. Visie: In 2014… heeft de gemeente het toegenomen aantal wettelijke taken verankerd in de gemeentelijke werkprocessen. Zij werd daarbij tot en met 2010 ondersteund door het provinciale uitvoeringsprogramma ‘Risico’s InZicht’. Ook na 2010 wordt de samenwerking voortgezet. De in 2005 opgestelde beleidsvisie externe veiligheid is in 2010 aangevuld met een nota van toelichting. Het gemeentelijk beleid en de weten regelgeving hebben er voor gezorgd dat er in de gemeente geen onaanvaardbare risico’s bestaan als gevolg van het gebruik, de opslag en het transport van gevaarlijke stoffen. Bij het actualiseren van bestemmingsplannen in de periode 2010-2014 is er voor gezorgd dat deze plannen geen potentiële risicovolle situaties toelaten.

Lucht en Geur

De gemeente heeft weinig invloed op de lokale luchtkwaliteit. De gemeentelijke inspanningen richten zich uitsluitend op het voldoen aan wettelijke verplichtingen. Dit betekent onder meer dat bij ruimtelijke ontwikkelingen de consequenties voor luchtkwaliteit zullen worden onderzocht. Omdat deze onderzoeksverplichting is vereenvoudigd/versoepeld, wordt verwacht dat gemeentelijke inzet de komende jaren wat lager kan zijn dan de huidige. De omvang en ernst van de geregistreerde klachten over geurhinder geeft geen aanleiding tot het vaststellen van aanvullend beleid. Het bestaande beleid dat geuremitterende bedrijven worden geweerd, zal worden voortgezet. Visie: In 2014… doen zich binnen de gemeente geen knelpunten voor met betrekking tot luchtkwaliteit en geurhinder. De gemeentelijke beperkte gemeentelijke inspanningen die gericht waren op het voldoen aan wettelijke verplichtingen zijn toereikend gebleken. Bij het vestigen van nieuwe bedrijven wordt extra aandacht besteed aan het aspect geur in de milieuvergunning. In principe worden geurimmiterende bedrijven geweerd, waardoor er geen sprake kan zijn van toename van geuroverlast.

Klimaat en energie

DUURZAAMHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE Het thema Klimaat en energie krijgt een hoge prioriteit. In het licht van de internationale klimaatproblematiek wil de gemeente zich meer gaan inspannen om een bijdrage te leveren aan het bevorderen van een duurzame ontwikkeling en de vermindering van broeikasgassen in het bijzonder. Daarbij zal zoveel mogelijk worden aangehaakt op lopende initiatieven en worden samengewerkt met andere partijen zoals Energiebedrijf Delta en Rijkswaterstaat. Dit betekent in de eerste plaats dat de gemeente zal deelnemen aan de nieuwe subsidieregeling voor lokaal klimaatbeleid. via die deelname zal een gemeentelijke aanpak voor energiebesparing en duurzame energie worden ontwikkeld. Daarbij zal ook aandacht worden besteed aan bouwtechnische maatregelen en zullen de mogelijkheden voor de toepassing van duurzame energiebronnen onderzocht worden. Visie: In 2014… heeft de gemeente Kapelle een zichtbare bijdrage geleverd aan het bevorderen van energiebesparing en het gebruik van duurzame energie. Daarbij is zoveel mogelijk aangehaakt op lopende initiatieven. Mede door het vastleggen van prestatieafspraken met de woningcorporaties is het energiegebruik in de bestaande woningvoorraad teruggedrongen. De ge-

9

Thema:

Toelichting meente heeft zelf het goede voorbeeld gegeven door het treffen van technische maatregelen die het energiegebruik in gemeentelijke gebouwen en bij openbare verlichting hebben teruggedrongen.

Duurzaam bouwen

De gemeente wil aan de hand van ervaringen elders, onderzoeken hoe de principes van duurzaam bouwen in praktijk kunnen worden gebracht. Bij een bouw van de brede school (naar verwachting 2012-2013) of bij renovatie van bestaande schoolgebouwen worden de principes van duurzaam en energiezuinig bouwen in het programma van eisen meegenomen. De mogelijkheden voor energieneutraal bouwen worden onderzocht evenals de toepassing van duurzame energie. Visie: In 2014… zijn als gevolg van het opgestelde plan van aanpak de principes van duurzaam bouwen gemeengoed bij de bouw van woningen en utiliteitsgebouwen. Uitgangspunt bij een bouw van de brede school is dat duurzame materialen worden gebruikt en zijn energiebesparende maatregelen worden genomen die verder gaan dan de wettelijke normen. De mogelijkheden voor het gebruik van duurzame energie zoals zonne-energie zijn onderzocht en zoveel mogelijk benut. De discussie over duurzaam bouwen in de gemeente Kapelle is in het licht van de toegenomen belangstelling voor duurzaamheid, nieuw leven ingeblazen.

Duurzaam inkopen

In december 2008 heeft de gemeente Kapelle de Nota duurzaam inkopen vastgesteld. Hierin is vastgelegd dat de gemeente de door Agentschap.nl (voorheen SenterNovem) gestelde criteria hanteert voor duurzaam inkopen. Dit beleid zal vanaf 2010 worden verankerd en geïmplementeerd in het inkoop- en aanbestedingenbeleid. Tevens zal in het programma van eisen van aanbestedingen standaard een duurzaamheidsparagraaf worden opgenomen. Visie: In 2014… heeft de gemeente het in 2008 vastgestelde beleid voor duurzaam inkopen uitgevoerd. Dit heeft ertoe geleid dat in 2014 minimaal 80% van alle goederen en diensten duurzaam zijn ingekocht (conform de in de nota genoemde criteria).

Afval

De gemeente voert de wettelijke inzameltaken adequaat uit. Extra aandacht zal uitgaan naar de aanpak van zwerfafval. Visie: In 2014… voert de gemeente de wettelijke inzameltaken adequaat uit. Dit gebeurt zoveel mogelijk in OLAZ-verband. De scheiding van huishoudelijk afval is ten opzichte van 2010 verbeterd, en voldoet aan de kwantitatieve doelstelling uit het Landelijk Afvalbeheerplan 2009 - 2021. Door deelname aan de jaarlijkse Landelijke opschoondag wordt een bijdrage geleverd aan de bewustwording van de zwerfafvalproblematiek.

Milieu en Ruimtelijke Ordening

INSTRUMENTEN Via een goede ruimtelijke ordening kan hinder worden voorkomen en kan een veilig, gezond en aangenaam leefklimaat worden bevorderd. Dit is alleen mogelijk indien de ruimtelijke ordenaars in een vroeg stadium van de planvorming op de hoogte zijn van belemmeringen en kansen op milieugebied. De gemeente wil bevorderen dat een vroegtijdige afstemming plaatsvindt tussen milieu en ruimte-

10

Thema:

Toelichting lijke ordening. Duurzaamheidsaspecten kunnen dan een integraal onderdeel vormen van de planontwikkeling. Visie: In 2014… vindt er bij ruimtelijke plannen vroegtijdige afstemming plaats tussen medewerkers ruimtelijke ordening en medewerkers milieu. Door deze samenwerking zijn de ruimtelijke ordenaars in een vroeg stadium van de planvorming op de hoogte van belemmeringen en kansen op milieugebied. Hierdoor wordt hinder voorkomen en wordt een veilig, gezond en aangenaam leefklimaat bevorderd. Meer dan in het verleden vormen duurzaamheidsaspecten een integraal onderdeel van de planontwikkeling.

Milieumanagement

De gemeente onderkent het belang van een gemeentelijk milieubeleidsplan/leefomgevingsplan als onderdeel van de beleidscyclus. Het nieuwe leefomgevingsplan zal over vier jaar worden geactualiseerd. De gemeente wil actief gebruik maken van subsidies die aansluiten bij de gemeentelijke doelen. Visie: In 2014… heeft het Leefomgevingsplan zijn waarde bewezen als instrument om op een planmatige wijze de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren. Daarom is in 2013 gestart met de actualisering of herziening van het plan. De uitvoering van het plan is centraal gecoördineerd door een medewerker van de afdeling VROM en jaarlijks is een milieujaarprogramma opgesteld evenals een milieujaarverslag.

Milieucommunicatie en Natuuren milieueducatie

Milieucommunicatie en natuuren milieueducatie zijn ondersteunend aan de uitvoering van milieutaken. Daarbij zal zoveel mogelijk worden aangehaakt op lopende initiatieven zoals bijvoorbeeld het project Zon op School. Visie: In 2014… hebben milieucommunicatie en natuuren milieu-educatie bijgedragen aan draagvlak voor de uitvoering van het leefomgevingsplan en aan een groeiende bewustwording van de noodzaak tot milieubewust gedrag door burgers en bedrijven.

Vergunningverlening

Vergunningverlening is een belangrijk gemeentelijk instrument om de belasting van het milieu door bedrijven te reguleren. Bij haar contacten met bedrijven zal de gemeente bedrijven actief stimuleren bij te dragen aan energiereductie, afvalpreventie en vermindering van de belasting bij transport (de verruimde reikwijdte van de Wet milieubeheer). De gevolgen van de komst van de omgevingsvergunning voor de benodigde capaciteit zijn op dit moment nog niet in te schatten. Wel kan worden aangenomen dat er tijdelijk een extra inzet benodigd is om de gevolgen van de omgevingsvergunning te implementeren. Visie: In 2014… is er in de gemeente Kapelle ruimte voor een gezonde economische ontwikkeling bij een verder afgenomen milieudruk. Het verlenen van de omgevingsvergunning wordt professioneel en klantgericht uitgevoerd en alle betrokken partijen werken

11

Thema:

Toelichting hierbij effectief samen.

Handhaving en klachtenbehandeling

Een adequate handhaving en klachtenafhandeling wordt belangrijk gevonden. Het huidige toezicht bij bedrijven is effectief gebleken en wordt daarom voortgezet op het huidige niveau. In gezamenlijke projecten zal met andere handhavingspartners worden samengewerkt. De gemeente heeft de laatste tijd extra ingezet op het onderwerp ‘kleine ergernissen’ door de Boa’s. Afhankelijk van resultaten kan dit beleid worden bijgesteld. Visie: In 2014… worden toezicht en handhaving consequent, transparant, programmatisch en integraal uitgevoerd. In gezamenlijke projecten wordt effectief samengewerkt met andere handhavingspartners. Klachten van burgers worden doeltreffend en efficiënt afgehandeld.

12

1. INLEIDING 1.1

Introductie

Veel gemeentelijke taken hebben direct of indirect betrekking op de kwaliteit van de lokale leefomgeving. De gemeente Kapelle wil deze taken in onderlinge samenhang en op een planmatige wijze uitvoeren. Daarom heeft de gemeente er voor gekozen om een Leefomgevingsplan op te stellen voor de periode 2010 tot en met 2014. Het plan wil op een heldere, praktische en beknopte wijze inzicht geven in de beleidskeuzes die de gemeente voor de planperiode maakt. De beleidskeuzes worden vertaald naar concrete activiteiten die worden vastgelegd in een meerjarenuitvoerings-programma (Bijlage 1). Dit programma biedt de basis voor het jaarlijks op te stellen milieuprogramma. Er is bewust gekozen voor de term ‘Leefomgevingsplan’ in plaats van ‘milieubeleidsplan’. Hiermee wordt benadrukt dat de gemeente zorg draagt voor de kwaliteit van de leefomgeving als geheel. Het Leefomgevingsplan is een integraal koepelplan dat nauwe relaties heeft met diverse gemeentelijke taakvelden. Die taakvelden leveren gezamenlijk het instrumentarium waarmee de gemeente de kwaliteit van de leefomgeving kan beïnvloeden. De visie en doelen die in het Leefomgevingsplan worden vastgelegd vormen een toetsingskader voor gemeentelijk beleid en gemeentelijke besluiten voor zover die van invloed zijn op de kwaliteit van de leefomgeving. Momenteel staat milieubeleid en vooral ook klimaat- en energiebeleid weer hoog op de politieke agenda’s. In aanvulling op de wettelijk verplichte taken, die de laatste jaren steeds omvangrijker en gecompliceerder zijn geworden, kunnen gemeenten ook hun steentje bijdragen aan de (inter)nationale duurzaamheidsambities. Dit vraagt om een hernieuwde visie op het milieubeleid in de gemeente, passend bij het profiel van de bloesem van Zeeland.

1.2

Waarom een gemeentelijk Leefomgevingsplan

Op grond van de Wet milieubeheer is het voor gemeenten verplicht om jaarlijks een milieujaarprogramma en een milieujaarverslag op te stellen. Het opstellen van een gemeentelijk Leefomgevingsplan of een milieubeleidsplan is echter geen wettelijke verplichting. Toch kiest de gemeente Kapelle, evenals veel andere gemeenten, voor een planmatige aanpak van de gemeentelijke milieutaken. Er is gekozen voor de term Leefomgevingsplan om te benadrukken dat het plan een integraal karakter heeft en gaat over de kwaliteit van de leefomgeving als geheel. Met het Leefomgevingsplan draagt de gemeente onder meer zorg voor: • • • • • • • • •

Een beleidsmatige onderbouwing voor de gestructureerde uitvoering van de gemeentelijke milieutaken. Een basis voor het jaarlijks verplicht op te stellen milieujaarprogramma en milieujaarverslag. Een toetsingskader voor gemeentelijke besluiten. Een grondslag voor het vaststellen van de benodigde capaciteit. Versterking van de integratie tussen milieu en andere taakvelden en beleidsplannen. Een vertaling van het landelijke (en provinciale) beleid naar de specifieke lokale omstandigheden. Een middel om gericht in te spelen op (toekomstige) ontwikkelingen en speerpunten. Duidelijkheid en transparantie naar de samenleving over de gemeentelijke doelen, beleid en inspanningen. Basis voor afstemming in de regio via milieusamenwerking.

Een aantal van deze doelen heeft betrekking op de korte termijn, bij andere zullen de resultaten pas op langere termijn merkbaar zijn. Het Leefomgevingsplan heeft een looptijd van 4 jaar met als basisjaar 2010. Dit is een gebruikelijke termijn voor milieubeleid. Deze periode is enerzijds lang genoeg om een ontwikkeling te starten die is gebaseerd op een visie voor de langere termijn en anderzijds kort genoeg om flexibel in te kunnen spelen op actuele ontwikkelingen op milieugebied, gewijzigde politieke

13

ambities en tevens structuur te bieden aan de dagelijkse uitvoering van taken. Bovendien sluit de planperiode van dit Leefomgevingsplan uitstekend aan bij de raadsperiode 2010-2014.

1.3

Proces en rol van de gemeenteraad

In 2008 is gestart met de voorbereidingen op het opstellen van het nieuwe Leefomgevingsplan. Het proces bestond uit 3 fasen en kan op hoofdlijnen als volgt worden samengevat. Fase

Toelichting

Resultaat

1.

Inventarisatie

Onderzoek naar landelijke ontwikkelingen en beleid en naar de gemeentelijke stand van zaken

Informatiedocument Leefomgevingsplan (19 maart 2008)

2.

Ambities en prioriteiten

Formuleren van ambities en prioriteiten als ontwerpkader voor het nieuwe leefomgevingsplan

Vastgestelde notitie ‘Prioriteiten lLefomgevingsplan’ (28 oktober 2008 vastgesteld)

3.

Uitwerking en besluitvorming

Opstellen en vaststellen leefomgevingsplan

Vastgesteld Leefomgevingsplan

Hieronder wordt op chronologische volgorde aangegeven welke werkstappen uit het proces zijn uitgevoerd en wat hiervan de resultaten zijn. Opstellen en aanbieden “Informatiedocument” aan gemeenteraad (ter kennisname) In de periode januari – maart 2008 is een inventarisatie uitgevoerd naar relevante landelijke ontwikkelingen op milieugebied en naar de gemeentelijke stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van milieutaken. De resultaten van deze inventarisatie zijn weergegeven in het informatiedocument dat op 19 maart 2008 aan de gemeenteraad is aangeboden. Opstellen en aanbieden notitie “Doelen en ambities” aan gemeenteraad (ter kennisname) Ter voorbereiding op de discussie over het te kiezen ambitieniveau is medio april 2008 de notitie “Doelen en ambities” aan de Raad toegezonden. Op basis van het Informatiedocument zijn in de notitie “Doelen en ambities” voorstellen gedaan voor mogelijke doelstellingen die de gemeente in het nieuwe Leefomgevingsplan kan gaan hanteren. Daarbij is een onderverdeling gemaakt in een aantal milieuthema’s. Per thema is in algemene bewoordingen het ambitieniveau beschreven. Ter stimulering van discussie en standpuntbepaling is bij elk thema onderscheid gemaakt tussen twee ambitieniveaus: een basispakket en een pluspakket. Per pakket is een aantal mogelijke doelstellingen beschreven. Eerste discussiebijeenkomst vertegenwoordiging gemeenteraad Op 24 april 2008 heeft een eerste informatie- en discussiebijeenkomst plaatsgevonden voor raadsleden. Tijdens deze bijeenkomst is informatie overdragen over de belangrijkste milieuontwikkelingen waarmee de gemeente de komende jaren te maken krijgt. Tevens is aan de hand van een aantal stellingen gediscussieerd over de gemeentelijke rol bij de kwaliteit van de leefomgeving en over de vraag welk ambitieniveau hierbij gewenst is. De raadsleden zijn uitgenodigd om na de bijeenkomst aan de hand van invulformulieren binnen de raadsfracties te discussiëren over ambities, doelen en prioriteiten. Tweede discussiebijeenkomst vertegenwoordiging gemeenteraad Op 18 juni 2008 heeft een tweede discussiebijeenkomst plaatsgevonden voor raadsleden. Tijdens deze bijeenkomst zijn de resultaten van de discussies binnen de raadsfracties teruggekoppeld. Zonder op voorhand rekening te houden met mogelijke financiële consequenties zijn door de aanwezige raadsleden prioriteiten gesteld en aandachtspunten benoemd voor het nieuwe Leefomgevingsplan. Tevens is tijdens deze bijeenkomst geconstateerd dat er in de gemeente Kapelle weinig tot geen grote knelpunten zijn met betrekking tot milieu en leefomgeving. Ook is vastgesteld dat het taakveld milieu in vergelijking met andere Zeeuwse gemeenten tot op heden relatief weinig aandacht heeft gehad en dat deze aandacht hoofdzakelijk was gericht op het uitvoeren van de wettelijk verplichte taken. De vrije beleidsruimte die de gemeente ter beschikking staat is tot op heden in beperkte mate benut.

14

Vaststellen notitie “Prioriteiten leefomgevingsplan 2009-2012” Op basis van de actuele milieusituatie in Kapelle en de uitkomsten van beide discussiebijeenkomsten zijn conclusies getrokken met betrekking tot het te kiezen ambitieniveau en de te stellen prioriteiten. De conclusies zijn samengevat in de notitie “Prioriteiten Leefomgevingsplan 2009-2012”. Op 28 oktober 2008 heeft de gemeenteraad ingestemd met de notitie. Derde discussiebijeenkomst vertegenwoordiging gemeenteraad Op 18 februari 2010 is het eerste Concept Leefomgevingsplan met de raadswerkgroep besproken. Tijdens deze bijeenkomst is geconstateerd dat met het eerste concept een goede stap is gemaakt in de richting van het definitieve plan. Met het oog op de komende gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010 konden op dat moment echter geen politieke keuzes worden gemaakt. Wel is een aantal aanpassingen voorgesteld met betrekking tot de structuur en tekst van het plan. Deze aanpassingen zijn in voorliggende versie verwerkt. Tijdens deze bijeenkomst is afgesproken dat er na de gemeenteraadsverkiezingen van 3 maart 2010 een nieuwe raadswerkgroep zal worden samengesteld. Deze werkgroep zal bepalen hoe de vaststellingsprocedure zal worden ingevuld. Vierde discussiebijeenkomst vertegenwoordiging gemeenteraad Op 23 juni 2010 is het eerste Concept Leefomgevingsplan met de nieuwe raadswerkgroep besproken. Vastgesteld is dat de eerder gekozen prioriteiten ook door de nieuwe raadswerkgroep worden onderschreven. Vaststelling van het Leefomgevingsplan 2010-2014 Tijdens de vierde discussiebijeenkomst is afgesproken dat eerst de mogelijkheid tot inspraak voor ingezetenen en belanghebbenden wordt opengesteld en vervolgens het concept Leefomgevingsplan met de inspraakreacties wordt besproken in een voorbereidende raadsvergadering. Tijdens de terinzagelegging van het concept Leefomgevingsplan zijn 3 inspraakreacties ontvangen (zie bijlage 3).

1.4

Leeswijzer en afbakening

Na deze inleiding waarin onder andere is toegelicht waarom dit Leefomgevingsplan is opgesteld en op welke wijze dit tot stand is gekomen volgt een hoofdstuk waarin de gemeentelijke ambitie voor de leefomgeving op hoofdlijnen wordt toegelicht. Deze ambitie wordt in de hoofdstukken 3, 4 en 5 uitgewerkt aan de hand van een aantal thema’s. Deze thema’s zijn ingedeeld volgens de hoofdonderwerpen ‘leefbaarheid’ (hoofdstuk 3), ‘duurzaamheid’ (hoofdstuk 4) en ‘instrumenten’ (hoofdstuk 5). In het afsluitende hoofdstuk 6 wordt een aantal organisatorische en financiële aspecten beschreven in relatie tot de uitvoering van het plan. De opbouw van de hoofdstukken ‘leefbaarheid’, ‘duurzaamheid’ en ‘instrumenten’ is identiek en bestaat per thema uit een toelichting, de gemeentelijke visie en ambitie voor het jaar 2014 en de gekozen beleidslijnen. Per hoofdstuk worden eerst de thema’s behandeld die door de gemeenteraad als speerpunt zijn aangemerkt. De overige thema’s volgen daarachter. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de beschikbare uren in middelen voor 2010 en verder voor uitvoering van het Leefomgevingsplan. Bijlage 2 bestaat uit het Meerjarenuitvoeringsprogramma 2010-2014. Hierin worden de activiteiten genoemd, voortvloeiend uit het Leefomgevingsplan, die in de komende jaren kunnen worden uitgevoerd. In bijlage 3 is een overzicht opgenomen waarin de ingebrachte inspraakreacties zijn verzameld. In dit overzicht wordt aangeven hoe met de inspraakreacties kan worden omgegaan. In bijlage 4 is een overzicht opgenomen van veel gebruikte afkortingen binnen het milieutaakveld. Evenals het Leefomgevingsplan bestrijkt het uitvoeringprogramma een periode van 4 jaar. Op basis van dit programma stelt de gemeente jaarlijks een milieujaarprogramma op. Het Leefomgevingsplan is een integraal plan. Dat betekent dat het raakvlakken heeft met veel gemeentelijke taakvelden. Omdat verschillende gemeentelijke afdelingen zich bezig houden met (aspec-

15

ten van) de leefomgeving, hebben verschillende afdelingen ook een taak bij de uitvoering van dit plan. Bovendien zijn er de afgelopen jaren verschillende (beleids)plannen, notities en uitvoeringsprogramma’s opgesteld die van invloed zijn op de kwaliteit van de leefomgeving. Relevante beleidsmaatregelen en acties uit deze plannen en programma’s zijn door middel van verwijzingen in het Leefomgevingsplan en in het uitvoeringsprogramma opgenomen. Voorbeelden zijn het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) of de Beleidsnota Openbare Verlichting.

16

2.

AMBITIE EN DOELEN VAN HET LEEFOMGEVINGSPLAN

2.1

De ambitie van de gemeente Kapelle

2.1.1

De hoofddoelstelling

Met het nieuwe Leefomgevingsplan wil de gemeente Kapelle een impuls geven aan de uitvoering van de gemeentelijke milieutaken en bijdragen aan een duurzame ontwikkeling. Dit komt tot uitdrukking in onderstaande hoofddoelstelling van het Leefomgevingsplan.

De gemeente Kapelle wil haar huidige en toekomstige inwoners een gezond, veilig en prettig woon-, werken leefmilieu bieden. Om dit te realiseren wordt in de eerste plaats de kwaliteit van de leefomgeving beschermd en waar mogelijk verbeterd. In de tweede plaats wil de gemeente een bijdrage leveren aan een duurzame ontwikkeling.

Naast de aandacht voor ‘leefbaarheid’ zoals die dagelijks door de huidige inwoners van de gemeente wordt ervaren, wil de gemeente Kapelle nadrukkelijk ook oog hebben voor de toekomstige generaties en verder kijken dan de eigen gemeentegrenzen. Dat betekent dat de gemeente ook een bijdrage wil leveren aan een ‘duurzame ontwikkeling’. Het onderscheid tussen leefbaarheid en duurzaamheid wordt in paragraaf 2.2 toegelicht en wordt ook gehanteerd bij de uitwerking van de thema’s.

2.1.2

De speerpunten van het beleid en overige thema’s

De hoofddoelstelling zal enerzijds worden gerealiseerd door de adequate uitvoering van wettelijke taken en anderzijds door een versterkte inzet op een aantal speerpuntthema’s. Deze speerpunten of prioriteiten zijn op 28 oktober 2008 door de gemeenteraad vastgesteld. Hieronder wordt beknopt aangegeven welke overwegingen bij het onderscheid tussen speerpuntthema’s en overige thema’s een rol hebben gespeeld. Bij de uitwerking per thema wordt dit nader toegelicht. De speerpuntthema’s zijn: Bodem (paragraaf 3.1) Door de toegenomen hoeveelheid gemeentelijke bodemtaken en de complexiteit hiervan is de behoefte ontstaan aan een beleidsmatige verankering van deze taken. Water en riolering (paragraaf 3.2) Voortvloeiend uit het Gemeentelijk Rioleringsplan (december 2009) zal de gemeente een integraal gemeentelijk Waterplan opstellen. Daarin zal invulling worden gegeven aan een aantal nieuwe taken en bevoegdheden waarmee de gemeente geconfronteerd wordt. Natuur en landschap (paragraaf 3.3) De Raad vindt het belangrijk extra aandacht te besteden aan de bescherming van natuurwaarden en het landschap. Openbare ruimte (paragraaf 3.4) Het op te stellen Groenbeleidsplan heeft ook betrekking op de ‘groene’ kwaliteit van de openbare ruimte. In het plan zal onder meer ingegaan worden op de vermindering van het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. Tevens wil de gemeente zich extra inspannen om zwerfafval tegen te gaan.

17

Milieu en gezondheid (paragraaf 3.5) Binnen dit thema zal extra aandacht worden geschonken aan de kwaliteit van het binnenmilieu in openbare gebouwen en aan een actieve bevordering van asbestverwijdering. Klimaat en energie (paragraaf 4.1) Door het bevorderen van energiebesparing en het gebruik van duurzame energie wil de gemeente Kapelle een actievere bijdrage leveren aan de reductie van broeikasgassen en daarmee aan een duurzame ontwikkeling. Duurzaam bouwen (paragraaf 4.2) Ook door het hanteren van de principes van duurzaam bouwen wil de gemeente een bijdrage leveren energiebesparing en een duurzaam gebruik van grondstoffen. Duurzaam inkopen (paragraaf 4.3) Landelijk is afgesproken dat gemeenten streven naar 75 procent duurzaam ingekochte goederen en diensten in 2010 en 100 procent in 2015. In december 2008 heeft de gemeente Kapelle de Nota duurzaam inkopen vastgesteld. De implementatie van de nota vraagt om een extra inspanning. Milieu en ruimtelijke ordening (paragraaf 5.1) De kwaliteit van de leefomgeving wordt vooral bepaald door de taakvelden ‘milieu’ en ‘ruimtelijke ordening’. Om leefbaarheid te bevorderen en duurzaamheid te integreren wil de gemeente er voor zorgen dat meer vroegtijdige afstemming plaatsvindt tussen deze twee taakvelden.

De overige thema’s zijn: Geluid en trillingen (paragraaf 3.6) Het beschikbare wettelijk instrumentarium voor de gemeente is toereikend om geluidhinder tot een acceptabel niveau te beperken. Externe veiligheid (paragraaf 3.7) In de gemeente Kapelle doen zich geen knelpunten voor met betrekking tot externe veiligheid. Door de voortzetting van de deelname aan de provinciale initiatieven en door de uitvoering van de wettelijke taken met de gemeentelijke beleidsvisie als toetsingskader, is de adequate uitvoering van deze taken voldoende gewaarborgd. Lucht en geur (paragraaf 3.8) De omvang en ernst van geregistreerde klachten en geurhinder in de gemeente geven vooralsnog geen aanleiding tot het vaststellen van aanvullend beleid. Omdat de gemeente relatief weinig invloed heeft op de lokale luchtkwaliteit, richten de gemeentelijke inspanningen zich uitsluitend op het voldoen aan wettelijke verplichtingen. Afval (paragraaf 4.4) De huidige uitvoering van de wettelijke inzameltaken, waaronder de gescheiden inzameling van huishoudelijk afval is toereikend en wordt voortgezet. Milieumanagement (paragraaf 5.2) De uitvoering van het Leefomgevingsplan wordt centraal gecoördineerd en bewaakt. Jaarlijks wordt hierover verantwoording afgelegd in het milieujaarverslag. Milieucommunicatie en natuuren milieueducatie (paragraaf 5.3) Milieucommunicatie en natuuren milieueducatie zijn ondersteunend aan de uitvoering van de milieutaken en worden op het huidige niveau voortgezet.

18

Vergunningverlening (paragraaf 5.4) De gemeente heeft de vergunningverlening goed op orde. Implementatie van de omgevingsvergunning zal tijdelijk om een extra inspanning vragen. Handhaving en klachtenbehandeling (paragraaf 5.5) Handhaving en klachten behandeling wordt adequaat uitgevoerd. Een meer integrale wijze van handhaven zal in de toekomst naar verwachting leiden tot een verbetering van de effectiviteit en efficiëntie.

2.1.3

De rol van de gemeente en relaties met andere betrokkenen

Uitvoerend, sturend en voorwaardenscheppend De gemeente beschikt over een (deels wettelijk) instrumentarium om de kwaliteit van de leefomgeving te bewaken en te bevorderen. Wettelijke instrumenten zijn onder meer vergunningverlening, handhaving en klachtenbehandeling. Naast deze uitvoerende rol heeft de gemeente de laatste jaren een toegenomen beleidsvrijheid gekregen om zelfstandig sturend op te treden op het gemeentelijk schaalniveau bijvoorbeeld door het ontwikkelen van beleid dat is afgestemd op de lokale situatie. Maar de gemeentelijke invloed op de kwaliteit van de leefomgeving is echter niet onbeperkt. Een veilig, gezond en prettig leefklimaat is ieders verantwoordelijkheid en is het resultaat van een gezamenlijke inspanning door alle betrokkenen. Het is de taak van de overheid om hiervoor de randvoorwaarden te creëren en gewenst handelen te stimuleren. Communicatie en samenwerking zijn hiervoor de belangrijkste instrumenten. De gemeente wil, meer dan in het verleden, een actieve rol spelen in regionaal overleg en regionale projecten. Daar waar dit een meerwaarde heeft zal samenwerking worden gezocht met andere gemeenten en andere actoren op het milieuspeelveld. Lokale en provinciale ontwikkelingen en initiatieven worden aangegrepen om op een kostenefficiënte wijze zichtbare resultaten te realiseren.

2.2

Drie hoofdstukken: leefbaarheid, duurzaamheid en instrumenten

Met het nieuwe leefomgevingsbeleid streeft Kapelle naar een leefbare en duurzame gemeente. In het Leefomgevingsplan wordt de hoofddoelstelling daarom uitgewerkt in de beleidssporen leefbaarheid en duurzaamheid. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het instrumentarium dat de gemeente ter beschikking heeft om de doelen te realiseren. Het Leefomgevingsplan als uitvoeringskader voor leefbaarheid Bij het spoor leefbaarheid gaat het om onderwerpen die direct van invloed zijn op de kwaliteit van de lokale leefomgeving en die op een korte termijn beheersbaar zijn. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid om te zorgen voor een veilig, gezond en prettig leefklimaat en de gemeente heeft hierbij een uitvoerende, een sturende en een stimulerende rol. Het voorkomen van hinder, vervuiling en onveilige situaties staat daarbij centraal. Onderwerpen zoals geluidhinder, stank en externe veiligheid zijn typische thema’s die behoren tot het spoor leefbaarheid. Vaak kan de leefbaarheid op een acceptabel niveau worden gebracht en gehouden door uitvoering te geven aan de geldende weten regelgeving. Maar de gemeente heeft ook een toenemende beleidsvrijheid om eigen keuzes te maken die aansluiten op de lokale situatie. Het Leefomgevingsplan als startpunt voor duurzaamheid Naast de zorg voor een gezonde, veilige en prettige leefomgeving werkt de gemeente Kapelle ook aan een milieubeleid dat meer op ontwikkeling gericht is. De gemeente voelt zich niet alleen verantwoordelijk voor haar huidige inwoners maar wil zich ook inzetten voor milieuproblemen die verder reiken dan de huidige generatie en de eigen gemeentegrenzen. Immers, duurzaamheid is de leefbaarheid van de toekomst. Door te streven naar duurzaamheid geeft de gemeente aan dat zij negatieve milieueffecten niet op toekomstige generaties af wil wentelen en zorgvuldig om wil gaan met grondstoffen, fossiele brandstoffen en biodiversiteit.

19

Het werken aan duurzaamheid vraagt om een visie op gewenste toekomstige ontwikkelingen, een vroegtijdige integratie van milieuaspecten in de gemeentelijke planvorming en samenwerking en afstemming. Kortom, de gemeente Kapelle wil geleidelijk toewerken naar een meer integrale werkwijze voor de leefomgeving. Dit leefomgevingsplan is daarvoor het startpunt. Het Leefomgevingsplan als basis voor de inzet van instrumenten Naast de vrijheid om eigen beleidskeuzes te maken om leefbaarheids- en duurzaamheidsdoelen te realiseren, beschikt de gemeente over wettelijke instrumenten om de kwaliteit van de leefomgeving te beïnvloeden. Naast milieuvergunningverlening en handhaving is dit onder meer communicatie en ruimtelijke ordening. De wijze waarop de gemeente dit instrumentarium inzet wordt in een apart hoofdstuk 5 behandeld.

20

3.

LEEFBAARHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE

3.1

Bodem

3.1.1

Toelichting op het thema

Inleiding Het rijk heeft als taak te zorgen voor een goede bodemkwaliteit om duurzaam gebruik van de bodem mogelijk te maken. Provincies en gemeenten zijn de eerst verantwoordelijke voor de uitvoering en zijn voor specifieke gevallen van bodemverontreiniging het aanspreekpunt. Het rijk ontwikkelt het bodembeleid en faciliteert de lagere overheden bij de uitvoering van het beleid. Het landelijk beleid onderscheidt ernstig verontreinigde grond, licht verontreinigde grond en schone grond. Ernstig verontreinigde grond moet in principe worden gesaneerd, licht verontreinigde grond moet blijvend worden beheerd en schone grond moet schoon blijven. Het bodembeleid bestaat daarom uit drie hoofdonderdelen: bodembescherming, bodemsanering en bodembeheer.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Landelijk bodembeleid Het kabinet heeft in december 2003 de contouren van een nieuw bodembeleid gepresenteerd. Uitgangspunten van het nieuwe beleid zijn: simpeler en met minder regelgeving, breder en met heldere bevoegdheden. Het nieuwe bodembeleid is inmiddels grotendeels verankerd in weten regelgeving. Wet bodembescherming Op 1 januari 2006 is de wijziging van de Wet bodembescherming (Wbb) in werking getreden. In de gewijzigde Wbb is een nieuwe formulering opgenomen van de saneringsdoelstelling (zgn. functiegericht saneren) en het saneringscriterium (wanneer met spoed saneren). Het bevat een saneringsplicht voor bedrijven en een basis voor een subsidieregeling. Er zijn diverse procedurele aanpassingen doorgevoerd waarvan een aantal leidt tot vereenvoudiging en andere bijdragen aan versterking van de handhaving. Saneringsbudgetten ISV De Wet bodembescherming (Wbb) legt de verantwoordelijkheid voor bodemsanering neer bij provincies en de rechtstreeks aangewezen gemeenten. Zij zijn in de Wbb het bevoegd gezag. Het bevoegd gezag is verantwoordelijk voor de kwaliteit van de saneringen en probeert de doelstellingen van het bodemsaneringsbeleid te realiseren. In het convenant bodem tussen Rijk, IPO, VNG en UvW wordt o.a. de aanpak van spoedeisende locaties omschreven. Zover nu bekend zijn in Kapelle geen spoedeisende locaties aanwezig. De ISV gelden kunnen dan voor andere bodemzaken worden ingezet. Hierbij geldt wel dat een sanering nooit 100% met ISV gelden mag worden uitgevoerd. Marktpartijen /initiatiefnemers zullen de grootste kostendragers moeten zijn. In het kader van het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing 2 (ISV 2) is in opdracht van de gemeente Kapelle een “plan van aanpak Werkvoorraad Stedelijk gebied 2005-2009” opgesteld om het aantal potentieel bodemverdachte locaties te verminderen. In 2009 is op ruim 90 locaties een Historisch bodemonderzoek uitgevoerd. Hieruit volgen geen verkennende bodemonderzoeken. Nog een enkele locatie die niet hierin is meegenomen moet nog worden onderzocht. Voor het tijdvak 2010-2015 is nieuw budget beschikbaar gekomen: ISV 3. Gemeenten zijn in december 2009 en januari 2010 door de provincie geïnformeerd over de verdeling van deze middelen. De provincie heeft aangegeven dat de ISV-bodemmiddelen uitsluitend kunnen worden ingezet op locaties binnen bestaand bebouwd gebied. Uitleggebieden mogen niet meer met ISV gelden worden gefinancierd maar moeten middels opbrengsten uit de gronduitgifte worden gesaneerd. Het landelijk gebied valt niet onder ISV. Om gemeenten te stimuleren de bodemopgave actief op te pakken vervalt de oormerking na twee jaar (evenals bij geluid). Voor de verdeling van de middelen wordt een verdeelsleutel gehanteerd op grond van het aantal locaties. Voor de gemeente Kapelle is € 103.368,- beschikbaar.

21

Bouwstoffen en grond- en baggerspecie: Besluit bodemkwaliteit In het Besluit bodemkwaliteit (Bbk) zijn de doelstellingen van het bodembeleid ten aanzien van bouwstoffen en grond & baggerspecie vastgelegd in één samenhangend beleidskader. Het doel van het Nederlandse bodembeleid is een balans te vinden tussen enerzijds de bescherming van de gezondheid van de mens en het behoud van de functionele eigenschappen die de bodem heeft voor mens, plant en dier, en anderzijds het geven van ruimte aan maatschappelijke activiteiten op de bodem. Met het Bbk kan het beleid voor het toepassen van grond en baggerspecie beter worden toegespitst op de lokale situatie. Dat maakt bodembeheer op lokaal niveau mogelijk: Naast een generiek beleid zijn er meer mogelijkheden voor decentraal gebiedsspecifiek beleid voor hergebruik van grond en het oplossen van de baggeropgave. Binnen het Besluit bodemkwaliteit is tevens de Kwaliboregeling verankerd. Dit is een systeem van kwaliteitsborging en erkenningen rond bodemwerkzaamheden. Overheden mogen volgens het Bbk alleen nog maar werken met erkende bodemintermediairs. Bodemkwaliteitskaart en bodembeheerplan Om de wettelijke taken adequaat uit te kunnen voeren dienen gemeente te beschikken over een bodemkwaliteitskaart met bijbehorend bodembeheerplan. Hiermee wordt invulling gegeven aan deregulering en kan de aanpak worden afgestemd op de lokale situatie. Het college van de gemeente Kapelle heeft de vigerende bodemkwaliteitskaart op 10 oktober 2006 vastgesteld. Op de bodemkwaliteitskaart zijn de achtergrondgehalten aan verontreinigde stoffen in de bodem aangegeven. In het Bodembeheerplan wordt de bodemkwaliteit van de verschillende zones nader toegelicht en worden regels voor grondverzet binnen de gemeente uiteengezet. In het plan worden de gemeentelijke randvoorwaarden vastgesteld voor het hergebruik binnen het beheersgebied van “schone en licht verontreinigde grond” als bodem. Conform de nieuwe regelgeving is in 2009 de functieklassenkaart vastgesteld. Aansluitend hierop dient de bodemkwaliteitskaart geactualiseerd te worden om onder andere gebruik te kunnen maken van de mogelijkheden van vrij grondverzet in specifieke situaties. Bodeminformatiesysteem De gemeente beschikt over het bodeminformatiesysteem (BIS). Regelmatig wordt het BIS geactualiseerd door het aanvullen van nieuwe bodemgegevens. Een BIS is onder meer vereist op grond van de eisen van het verdrag van Aarhus en de Wet Puber die de Kenbaarheid Publiekrechtelijke Beperkingen van Onroerend Goed regelt en op 1 juli 2007 in werking is getreden. Duurzaam bodemgebruik Het duurzaam bodemgebruik is een Voortvloeisel uit rijksbeleid en het convenant bodem. Duurzaam bodemgebruik betekent dat op een zorgvuldige manier wordt omgegaan met ingrepen in en het gebruik van de ondergrond. Het begrip duurzaam bodemgebruik krijgt steeds meer invulling en betekent o.a. eigenschappen van de ondergrond benutten (warmte koude opslag, waterberging etc) en waardevolle zaken beheren en beschermen (aardkundige waarden, archeologische waarden, bodemvruchtbaarheid, waterregulerende werking etc). Samenwerkingsverband Milieutaken Oosterschelderegio (SMO) Sinds een aantal jaren vindt in SMO verband samenwerking plaats op het gebied van bodembeleid met de gemeenten Reimerswaal, Goes, Borsele, Tholen, Noord Beveland, Schouwen Duiveland en andere overheidsinstanties als het Waterschap en de Provincie Zeeland. Deze werkgroep komt circa 6 keer per jaar bijeen en werkt onder andere in samenwerking met de andere overheden de regelgeving en ontwikkelingen op gebied van bodembeleid uit. Door de regionale werkgroep Bodembeleid is in 2005 o.a. de notitie Bouwen en Bodemkwaliteit opgesteld. Het betreft een handreiking voor gemeenten hoe om te gaan met de bodemtoets bij het verlenen van een bouwvergunning. Binnen de gemeente Kapelle wordt gewerkt conform deze handreiking. Tevens is sinds 2000 provinciaal breed een Platform actief bodembeheer werkzaam waarin afstemming en kennisuitwisseling plaatsvindt en gezamenlijk invulling wordt gegeven aan actief bodembeheer. Regionaal Bestuursakkoord Waterbodems Scheldestroomgebied Door de gezamenlijke Zeeuwse en Westbrabantse overheden, Rijkswaterstaat, Provincie, waterschappen en gemeenten, is een bestuursakkoord gesloten waarin is vastgelegd dat er in regionaal verband

22

zal worden gewerkt aan de oprichting in de regio van een aantal depots voor baggerspecie. Het akkoord is ondertekend op 19 april 2007. In het verlengde van dit bestuursakkoord is het project Ruimte voor Bagger ontwikkeld. Binnen dat project hebben gemeenten (waaronder de gemeente Kapelle) en waterschap afspraken gemaakt waar welke bagger het best bestemd kan worden. Handhaving bodembeleid Handhaving op bodemgebied vindt tot op heden alleen plaats wanneer hiervoor aanleiding bestaat. In het nog op te stellen integraal handhavingsbeleid zal de handhaving van bodemaspecten worden verankerd.

3.1.2

Visie en ambitie

In 2014… beschikt de gemeente Kapelle over een deels uitgevoerd Bodembeleidsplan als antwoord op de toegenomen hoeveelheid en complexiteit van de gemeentelijke bodemtaken. Voor het plan geldt het uitgangspunt dat schone grond schoon blijft, dat licht verontreinigde grond blijvend wordt beheerd en dat vervuilde grond wordt gesaneerd. De handhaving van bodemvoorschriften vindt effectief en efficiënt plaats. Om onder andere hergebruik van grond en bagger beter en gemakkelijker te reguleren beschikt de gemeente over een actuele bodemkwaliteitskaart en een actueel bijbehorend beheerplan. Bij de uitvoering van de bodemtaken werkt de gemeente effectief samen met andere gemeenten en het waterschap.

3.1.3

Hoofdlijnen van het beleid

•

Uitvoeren wettelijke taken De wettelijke taken met betrekking tot begeleiding en advisering over bodemonderzoeken bij grondtransacties en bodemsanering worden door de gemeente adequaat uitgevoerd. Daartoe behoort ook het toetsen van bodemonderzoeken behorende bij bouwvergunningaanvragen, bestemmingsplannen en civieltechnische werken. Ook de handhaving op het gebied van bodem zal de komende jaren om gemeentelijke inzet vragen.

•

Opstellen bodembeleidsplan In het in 2010 op te stellen bodembeleidsplan wordt aangegeven hoe de gemeente Kapelle omgaat met bodemgerelateerde onderwerpen zoals de sanering van ondergrondse tanks, de DDT problematiek, bodemonderzoek bij bouwvergunningen en bestemmingsplannen, handhaving etc.

•

Actualisatie Bodemkwaliteitskaart en bodembeheerplan Bestaande instrumenten zoals de gemeentelijke bodemkwaliteitskaart en het bodembeheerplan dienen ter ondersteuning van het gemeentelijk bodembeleid. Deze plannen zijn echter gebaseerd op oude bodemregelgeving. Door het inwerking treden van het Besluit Bodemkwaliteit in 2008 heeft de gemeente meer beleidsvrijheid gekregen zodat het feitelijke beheer van de bodem beter kan worden afgestemd op de gemeentelijke ambities. De bodemkwaliteitskaart en het bodembeheerplan wordt op basis van deze nieuwe wetgeving in 2010 geactualiseerd.

•

Deelname aan regionale samenwerking De gemeente Kapelle wil de bestaande samenwerking in SMO (Samenwerkingverband Milieutaken Oosterschelderegio) verband en binnen het Zeeuws Platform Actief Bodembeheer de komende tijd voortzetten.

23

•

Uitvoeren functiegerichte sanering Voor het uitvoeren van bodemsanering zal gebruik worden gemaakt van het ISV 3 budget. Omdat de oormerking van dit budget in 2012 vervalt is het van belang om de aanpak in 2010 en 2011 te starten. Momenteel zijn echter geen locaties bekend waarvoor het ISV 3 budget kan worden ingezet.

•

Deelname aan aanleg baggerdepot Voortvloeiend uit het ondertekende Regionaal Bestuursakkoord Waterbodems Scheldestroomgebied is door de samenwerkende overheden de Uitgangspuntennotitie Ruimte voor Bagger fase 2 en 3 opgesteld. Deze uitgangspuntennotitie is op 24 juni 2008 door de gemeente Kapelle ondertekend. De gemeenten Borsele, Goes en Kapelle en het waterschap geven hieraan invulling door de (voorgenomen) aanleg van een gezamenlijk depot ten behoeve van het ontwateren van niet verspreidbare baggerspecie.

•

Verankeren bodemhandhaving in aanpak integrale handhaving De gemeente Kapelle stelt een integraal handhavingsbeleid 2010-2014 op. De handhaving op het gebied van bodem wordt hierin verankerd en zal vervolgens conform dit beleid worden uitgevoerd.

3.2

Water en riolering

3.2.1


Inleiding De overheid staat voor grote opgaven in het waterbeheer. Om het beheer van de toekomst zo goed mogelijk vorm te geven en uit te voeren wordt het wettelijke instrumentarium gestroomlijnd en gemoderniseerd. Daarbij staat integraal waterbeheer centraal. De gemeente heeft de zorg voor de inzameling en het transport van afvalwater (zoals het regenwater) en dient deels toezicht te houden op lozingen op de riolering. Tevens heeft de gemeente een taak op het gebied van de waterkwaliteitsverbetering. Het wettelijk verplichte verbreed Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) vormt samen met het Stedelijk Waterplan het kader voor de gemeentelijke watertaken.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Waterwet De Waterwet vervangt sinds 22 december 2009 een aantal bestaande wetten op het gebied van waterbeheer. De Waterwet is gericht op integraal waterbeheer en regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater, en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening, door naast de zorgplicht voor afvalwater ook die voor hemel- en grondwater bij de gemeente te leggen. In een Stedelijk Waterplan legt de gemeente het beleidskader vast hoe hiermee wordt omgegaan. Daarnaast levert de Waterwet een flinke bijdrage aan kabinetsdoelstellingen zoals vermindering van regels, vergunningstelsels en administratieve lasten. Een belangrijk gevolg van de Waterwet is dat de huidige vergunningstelsels uit de afzonderlijke waterbeheerwetten worden gebundeld: zes vergunningen uit de bestaande 'waterbeheerwetten' (waaronder de Wet Verontreiniging Oppervlaktewater) gaan op in één watervergunning. Voor de gebruiker betekent dit vooral minder administratieve handelingen. Voor het bevoegde gezag betekent het dat de vergunning aan álle aspecten van het waterbeheer moet worden getoetst. Wet gemeentelijke watertaken en verbreed rioleringsplan Op 1 januari 2008 is de Wet gemeentelijke watertaken in werking getreden. De nieuwe wet stelt gemeenten beter in staat een bijdrage te leveren aan de aanpak van watervraagstukken in bebouwd gebied. Hierbij hebben de gemeenten een grote beleidsvrijheid. Gemeenten krijgen zorgplichten voor de inzameling en verwerking van overtollig hemelwater en grondwater. Zij moeten beleid ontwikkelen hoe deze zorgplichten in te vullen. Het nieuwe verbrede rioleringsplan vormt hiervoor het kader. Gemeentelijke maatregelen kunnen bekostigd worden uit de nieuwe verbrede rioolheffing.

24

In december 2009 heeft de gemeente Kapelle het nieuwe verbreed GRP 2010-2014 vastgesteld.

3.2.2

Visie en ambitie

In 2014… beschikt de gemeente over een Stedelijk Waterplan en is de uitvoering hiervan voortvarend ter hand genomen. Het opstellen van dit Waterplan vloeit voort uit het nieuwe verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2010-2014 (GRP van december 2009). Uitgangspunt is dat de gemeente blijvend wil voldoen aan haar wettelijke plicht om te zorgen voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater. Daarnaast wordt vervuiling van oppervlaktewater en grondwater zoveel mogelijk voorkomen en wordt gewerkt aan verdere verbetering van waterkwaliteit. Bij bedrijven wordt hiervoor vergunningverlening en handhaving ingezet. Een tweede uitgangspunt is dat wateroverlast in het bebouwd gebied wordt voorkomen. Bij de uitvoering van deze taken werkt de gemeente samen met andere betrokkenen in de afvalwaterketen. Het afvalwaterakkoord met het waterschap en de gezamenlijke visie Samenscholing in de afvalwaterketen vormen hiervoor het kader.

3.2.3


•

Uitvoeren wettelijke taken door uitvoering verbreed GRP In het in december 2009 vastgestelde verbreed GRP 2010-2014 is een zestal doelen opgenomen. Aan deze doelen wordt invulling gegeven middels een strategie die zich richt op alle gemeentelijke watertaken. Onderdeel van deze strategie is het opstellen van een Stedelijk Waterplan, een afkoppelplan en meetplannen. Tevens wordt een relatie gelegd met duurzaam bouwen als middel om diffuse bronnen te reduceren en met de gemeentelijke ambities op het gebied van duurzaam onkruidbeheer (DOB). Zie hiervoor paragraaf 3.4 van dit Leefomgevingsplan.

•

Tijdig actualiseren verbreed rioleringsplan Het verbreed rioleringsplan 2010-2014 zal uiterlijk in 2014 worden geactualiseerd of zoveel eerder als nodig is naar aanleiding van gewijzigde omstandigheden of regelgeving.

3.3

Natuur en landschap

3.3.1


Inleiding In Nederland zijn diverse wetten en besluiten van kracht die tot doel hebben om natuur en landschap te beschermen. Voor gemeenten betekent dit onder meer dat bij bepaalde ruimtelijke ontwikkelingen de consequenties voor natuur en landschap onderzocht moeten worden. Soms staan de wetten op gespannen voet met de ruimtelijke ambities van overheden.

25

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Natuurbeschermingswet Nederland heeft sinds 1967 een Natuurbeschermingswet. Deze wet maakte het onder andere mogelijk om gebieden aan te wijzen als beschermde- en staatsnatuurmonumenten en ze zo te beschermen. In 1998 is een nieuwe wet tot stand gekomen, die zich alleen richt op gebiedsbescherming: de Natuurbeschermingswet 1998. De verplichtingen voor soortbescherming zijn overgenomen door de Flora- en faunawet. Flora- en faunawet Nederland heeft één wet voor de bescherming van in het wild voorkomende soorten: de Flora- en faunawet. De Flora- en faunawet is op 1 april 2002 in werking getreden. Deze wet regelt de bescherming van soorten. Dit betekent dat activiteiten met een schadelijk effect op beschermde soorten in principe verboden zijn. Daarnaast erkent de wet dat ook dieren die geen direct nut opleveren voor de mens van onvervangbare waarde zijn (erkenning van de intrinsieke waarde). Van het verbod op schadelijke handelingen ('nee') kan onder voorwaarden ('tenzij') worden afgeweken, met een ontheffing of vrijstelling. De minister van LNV of, in geval van beheer en schadebestrijding, van Gedeputeerde Staten kan een ontheffing of vrijstelling verlenen. De wet geldt ook voor de gemeente. Ook de gemeente heeft regelmatig te maken met beschermde soorten. Dat is bijvoorbeeld het geval bij nieuwe woningbouwlocaties of bedrijventerreinen. Maar ook bij het onderhoud van het gemeentelijk groen. Dat betekent dat de gemeente in sommige gevallen onderzoek laat uitvoeren naar de aanwezigheid van beschermde soorten en de manier waarop daar het beste rekening gehouden mee kan worden. Natura 2000 (Vogel- en Habitatrichtlijn) Natura 2000 omvat alle gebieden die beschermd zijn op grond van de Vogel- en Habitatrichtlijn. In Nederland wordt een vergunningenstelsel toegepast. Hierdoor is in ons land ook in de toekomst een zorgvuldige afweging gewaarborgd rond activiteiten of projecten die schadelijk kunnen zijn voor de natuur. Drie jaar nadat een gebied als Natura 2000-gebied is aangewezen, dient er een beheerplan te zijn opgesteld. De aanwijzing van Natura-2000 gebieden is gedeeltelijk uitgevoerd en zal ook de komende jaren worden voortgezet. In 2002 is de Kapelse Moer als Natura-2000 gebied aangewezen. Onlangs zijn ook de Westerschelde en Oosterschelde aangewezen als Natura 2000 gebied. Beschermde Natuurmonumenten In de Natuurbeschermingswet 1998 wordt geen onderscheid gemaakt tussen beschermde- en staatsnatuurmonumenten. De wet hanteert alleen beschermde natuurmonumenten. Verder wordt onderscheid gemaakt tussen beschermde natuurmonumenten die binnen en buiten de Natura 2000-gebieden liggen. Biodiversiteit Biodiversiteit is, kort omschreven, de verscheidenheid van het leven op aarde. Het is de optelsom van alle soorten planten, dieren en micro-organismen. Gezondheid, welbevinden en economische functies zijn afhankelijk van biodiversiteit. Iedere verandering en iedere ontwikkeling in de fysieke omgeving heeft gevolgen voor de biodiversiteit. De biodiversiteit staat wereldwijd onder druk. Wereldwijd, maar ook in Nederland en lokaal, is een groot aantal soorten verdwenen. Ecosystemen raken daardoor uit balans. Dit heeft een aantal gevolgen zoals erosie, plagen, wateroverlast en het broeikaseffect. Op mondiaal niveau hebben 180 staten het Verdrag inzake Biologische Diversiteit (CBD) ondertekend. Ook Nederland en de Europese Unie zijn partij bij het verdrag. Samen met een brede alliantie van betrokken partijen heeft de Europese Unie het initiatief “Countdown 2010” gelanceerd. Afgesproken is dat in 2010 de teruggang in biodiversiteit tot stilstand moet zijn gebracht. De partners van dit initiatief bestaan uit regeringen, landelijke agentschappen, internationale organisaties, niet gouvernementele organisaties en bedrijven.

26

Ecologische Hoofdstructuur Door ruimtelijke ontwikkelingen zoals woningbouw en infrastructuur is in het verleden veel natuur verloren gegaan en zijn natuurgebieden versnipperd geraakt. Daarom heeft het Ministerie van LNV in 1990 de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) geïntroduceerd. Met de EHS worden natuurgebieden in Nederland vergroot en weer met elkaar verbonden tot een samenhangend netwerk. Veel Nederlandse Natura 2000gebieden maken bijvoorbeeld deel uit van dit netwerk. De EHS wordt gerealiseerd in samenwerking met provincies, gemeenten, natuurbeschermingsorganisaties, maatschappelijke organisaties, boeren en particulieren. De Zeeuwse EHS is ongeveer 1.360.000 ha groot, waarvan 118.500 ha water en 17.500 ha land. De begrenzing van de EHS is een provinciale taak. In de gemeente Kapelle behoren naast de eerder genoemde Natura 2000 gebieden nog een aantal percelen tot de Ecologische Hoofdstructuur. (EHS2009) n natuurgebieden EHS

Bestemmingsplan Buitengebied In 2009 is het bestemmingsplan Buitengebied vastgesteld. Hierin wordt onder meer ingegaan op de gewenste ecologische structuur. Tevens wordt aandacht besteed aan de versterking van de ruimtelijke kwaliteit door de hantering van het ‘vereveningsprincipe’. Dit principe is een speerpunt van het provinciaal beleid en omvat een aantal regelingen en uitwerkingen waaraan de gemeente Kapelle zich heeft geconformeerd. Uitgangspunt is dat ruimtelijke ontwikkelingen gepaard moeten gaan met aantoonbare gelijktijdige investeringen in omgevingskwaliteiten, publieke voorzieningen of de ruimtelijke kwaliteit. Voor een andere toelichting en uitwerking wordt in voorliggend Leefomgevingsplan volstaan met een verwijzing naar het bestemmingsplan Buitengebied. (zie ook paragraaf 5.1 van dit Leefomgevingsplan).

3.3.2

Visie en ambitie

In 2014… spant de gemeente zich structureel in voor de bescherming van de natuur en het landschap. Bij ruimtelijke ontwikkelingen worden weten regelgeving op dit terrein door de gemeente adequaat uitgevoerd evenals de uitgangspunten zoals vastgelegd in het provinciaal Omgevingsplan waaraan de gemeente zich heeft geconformeerd. Het bestemmingsplan Buitengebied (december 2009) bevat de uitgangspunten voor de gewenste ecologische structuur zoals de natuurbescherming binnen de ecologische hoofdstructuur.

3.3.3


• Uitvoeren weten regelgeving natuurbescherming Landelijke weten regelgeving ter bescherming van natuurrijkdom, soorten en landschappelijke waarden zal door de gemeente adequaat worden uitgevoerd. Dit betekent onder meer dat in voorkomende gevallen onderzoek zal worden gedaan naar de gevolgen voor natuur en landschap van gemeentelijke (ruimtelijke) beslissingen. Om natuur en landschap structureel te kunnen beschermen, zal worden onderzocht of hiervoor binnen de gemeente Kapelle beleid moet worden ontwikkeld, bijvoorbeeld ten aanzien van biodiversiteit.

27

3.4

Openbare ruimte

3.4.1


Inleiding De beleving van de leefomgeving wordt in sterke mate bepaald door de kwaliteit van de openbare ruimte. Hondenpoep, zwerfafval en onkruid zorgen voor veel ergernis. Een schone, aantrekkelijke en veilige omgeving dragen bij aan het welbevinden van mensen. Gemeenten hebben verschillende instrumenten om dit te bevorderen en daarnaast is het ook ieders verantwoordelijkheid om hieraan een bijdrage te leveren.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Groenbeleidsplan en onkruidbestrijding De gemeente is verantwoordelijk voor de inrichting en het beheer van de openbare ruimte. In 1990 heeft de gemeente Kapelle een Groenstructuurplan opgesteld. In 1998 is dit plan geactualiseerd. In 2011 zal het Groenstructuurplan worden vervangen door een nieuw Groenbeleidsplan. Belangrijk aandachtpunt zal onder meer zijn de reductie van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen door het hanteren van de DOB-methodiek (DOB= Duurzame Onkruidbestrijding). Daarbij zal gestreefd worden naar niveau ‘zilver’. Kapvergunningenbeleid In de gemeente Kapelle is relatief weinig openbaar groen aanwezig. Particulier groen geniet daarom extra bescherming. Volgens de Algemene Plaatselijke Verordening dient voor het kappen van hiertoe aangewezen bomen een vergunning te worden aangevraagd. In nadere regels is dit zodanig gespecificeerd, dat alleen monumentale en beeldbepalende bomen beschermd zijn. Dit beleid is nader uitgewerkt in de Bomenlijst die op 24 november 2009 door het college voorlopig is vastgesteld. 3.4.2

Visie en ambitie

In 2014… zet de gemeente zich structureel in om de ergernis door onder andere hondenpoep en zwerfafval is verminderd vanuit het besef dat een schone, aantrekkelijke en veilige omgeving bijdraagt aan het welbevinden van mensen. Dit is onder meer het gevolg van het gemeentelijk Groenbeleidsplan en door de inzet van Bijzondere Opsporingsambtenaren (BOA’s). Het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen is door de gemeente in 2014 sterk verminderd zonder dat dit ten koste is gegaan van het effect van de bestrijding.

3.4.3


•

Opstellen Groenbeleidsplan Het gemeentelijk groenbeleid zal in 2011 worden vastgelegd in het gemeentelijk groenbeleidsplan. Dit wordt jaarlijks voorzien van een uitvoeringsprogramma. Voor de inhoud van het gemeentelijk groenbeleid wordt naar dit groenbeleidsplan verwezen.

•

Vermindering gebruik chemische onkruidbestrijding Binnen de systematiek van Duurzaam Onkruidbeheer wordt gestreefd naar het niveau “zilver”. Niveau zilver gaat een stapje verder dan het basisniveau “brons” en stelt naast een beperkt gebruik van chemische middelen op verhardingen ook strenge beperkingen aan het gebruik van chemie op groene terreinen. Alleen in bijvoorbeeld onveilige situaties (reuzenberenklauw, eikenprocessierups,

28

verkeersveiligheid) waar alternatieven onvoldoende oplossingen bieden zijn uitzonderingen voor een chemische aanpak toegestaan. Bij de implementatie van deze methodiek zal wel steeds een afweging gemaakt worden tussen milieuwinst, veiligheid en kosten Uitvoeren gemeentelijk kapvergunningenbeleid In 2009 is het gemeentelijk kapvergunningenbeleid herzien door de voorlopige vaststelling van een bomenlijst. Tevens is een communicatie- en monitoringstraject gestart. De bomenlijst is in 2010 definitief vastgesteld. •

Voorkomen en bestrijden van zwerfafval Zie paragraaf 4.4

3.5


3.5.1


Inleiding De gezondheid is in ons land flink verbeterd. Toch schat het RIVM dat ook nu nog 2 tot 5 procent van de gezondheidsklachten van mensen kan worden toegeschreven aan milieufactoren. De belangrijkste oorzaken van gezondheidsklachten zijn luchtverontreiniging, verontreiniging van het binnenmilieu en geluidhinder. De gemeente heeft een zorgplicht voor een gezonde omgeving. Het Bureau Gezondheid, Milieu & Veiligheid van de GGD’en Brabant/Zeeland (Bureau GMV) heeft hierbij een belangrijke adviserende rol.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle De bescherming van de gezondheid is één van de doelstellingen van de milieuwetgeving. Er kan onderscheid worden gemaakt tussen binnenmilieu en buitenmilieu. Binnenmilieu Gemiddeld brengen mensen 90% van hun tijd binnenhuis door. Daarom is de kwaliteit van het binnenmilieu belangrijk voor de gezondheid van mensen. Naast woningen geldt bijvoorbeeld ook voor kindercentra en scholen. Factoren die kunnen leiden tot gezondheidsklachten zijn onder andere: vocht, verbrandingsgassen, roken, bouwmaterialen (bijvoorbeeld asbest) en oplosmiddelen. In de praktijk worden normen en richtwaarden voor deze stoffen regelmatig overschreden door onvoldoende ventilatie. Risico’s van radon in gebouwen Radon is een radioactief edelgas dat vrijkomt uit bouwmaterialen en uit de bodem. In woningen (en vooral kruipruimtes) kan radon zich in de lucht ophopen. Het beleid van de overheid richt zich op het doorbreken van de sinds 1970 stijgende trend van straling in nieuwbouwwoningen. Om dit doel te realiseren zijn in juli 2004 tussen VROM en VNO-NCW harde afspraken gemaakt over de stralingsemissie van de bouwmaterialen. Zo heeft de bouwsector beloofd ervoor te zullen zorgen dat de uitstoot van radongas uit bouwmaterialen in de toekomst niet (meer) zal stijgen. Verder is een monitoringprogramma toegezegd, dat loopt tot het jaar 2015. Buitenmilieu Licht Lichthinder en gebrek aan donkerte worden steeds meer als een probleem ervaren. Er komt dan ook meer en meer aandacht voor dit onderwerp. De kwaliteit van een gebied hangt voor een deel af van hoe licht of hoe donker het er ’s avonds of ’s nachts is. Voor de leefomgeving bestaan geen nationale of Europese normen die aangeven hoeveel licht ’s avonds en ’s nachts acceptabel is. Lokale overheden bepalen via een gebiedsgericht beleid zelf hoe licht of donker het in een bepaald gebied is. Dat kan bijvoorbeeld door in bestemmingsplannen vast te leggen ‘hoe licht’ het ergens ’s avonds of ’s nachts

29

mag zijn. Bestemmingen die lichthinder veroorzaken, kunnen op basis daarvan bijvoorbeeld worden geweerd, of er slechts onder voorwaarden komen. Dit geeft gemeenten de mogelijkheid om eventuele problemen bij de bron aan te pakken of om lichthinder te voorkomen. Hierbij moet rekening worden gehouden met het aspect sociale veiligheid. Alleen voor de glastuinbouw zijn er regels die bepalen welke lichtemissie de kassen mogen veroorzaken. Die regels zijn neergelegd in onder meer het Besluit glastuinbouw, het WRO-instrumentarium en natuurbeschermingswetten en de Vogel- en Habitatrichtlijn. Voor openbare verlichting is op het gebied van lichthinder een richtlijn in ontwikkeling. Kern ervan is dat zo veel mogelijk neerwaarts wordt verlicht. Gezondheidseffectschatting (GES) Er bestaan verschillende procedures en instrumenten om de potentiële gezondheidseffecten van toekomstig beleid of (ruimtelijke) plannen te kunnen beoordelen. Deze instrumenten zijn bekend onder de verzamelnaam ‘Health Impact Assessment’ (HIA), in het Nederlands ‘Gezondheidseffectschatting’ (GES). Dit is een combinatie van methodes, procedures en instrumenten om een beleidsvoorstel, programma of project te beoordelen op de mogelijke effecten voor de gezondheid. Daarnaast kan met HIA beoordeeld worden welk deel van een populatie de meeste kans heeft om gezondheidseffecten te krijgen. HIA is een flexibele methode die zowel geschikt is voor het onderzoeken of beoordelen van brede beleidsdoelstellingen van een ministerie, als van zeer concrete voornemens in een wijk. De methode is te gebruiken op allerlei niveaus: lokaal (in gemeenten of zelfs wijken), landelijk en internationaal. HIA is een jonge discipline die de komende jaren steeds vaker toegepast zal worden om de gezondheid van de bevolking mee te wegen in de besluitvorming over toekomstig beleid en binnen programma’s en projecten. Risico’s van hoogspanningslijnen en mobiele telefonie De afgelopen jaren zijn diverse epidemiologische studies uitgevoerd naar de mogelijke gezondheidsrisico’s van de elektromagnetische velden van bovengrondse hoogspanningslijnen. Naar aanleiding van dit onderzoek adviseert de toenmalige staatssecretaris van VROM in een brief van 3 oktober 2005 de gemeenten, provincies en EnergieNed (de brancheorganisatie van beheerders van hoogspanningslijnen) te vermijden dat nieuwe situaties ontstaan waarbij voor gevoelige bestemmingen de referentiewaarde van 0,4 microtesla wordt overschreden. Op dit moment zijn er concrete ontwikkelingen door het realiseren van een nieuwe 380 kV hoogspanningslijn door Zeeland. Op 6 juni 2006 heeft de Zwitserse Stichting voor onderzoek naar mobiele communicatie (FSM) de resultaten van een studie naar de effecten van UMTS-velden op het welbevinden en de cognitieve functies bekendgemaakt (het zogenaamde Cofam II onderzoek). De Zwitserse onderzoekers hebben geen verband gevonden tussen de blootstelling aan UMTS-velden en verminderd welbevinden of gevolgen op de cognitieve functies. De bewindslieden van VROM, Economische Zaken en Sociale Zaken en Werkgelegenheid zien in deze resultaten een bevestiging om het huidige beleid ten aanzien van antennes voort te zetten. Stoffen Zowel in Nederland als in de Europese Unie is de afgelopen jaren gewerkt aan de vernieuwing van het stoffenbeleid. De aanleiding voor dit nieuwe beleid was dat van een zeer groot aantal stoffen tot op heden niet of onvoldoende bekend is welk gevaar en risico ze met zich meebrengen. Het is daarom moeilijk voor bedrijven, consumenten en werknemers de juiste maatregelen te nemen om veilig om te gaan met stoffen. Zowel in Nederland als in Europa heeft dit geleid tot een herziening van het stoffenbeleid: REACH. REACH staat voor Registratie, Evaluatie en Authorisatie van CHemische stoffen. Het is de naam van een nieuwe Europese verordening die ruim zestig bestaande richtlijnen en verordeningen vervangt. De verordening is op 1 juni 2007 in werking getreden. Met de invoering van REACH verschuift de verantwoordelijkheid voor een adequate risicobeheersing van chemische stoffen naar het bedrijfsleven.

30

3.5.2

Visie en ambitie

In 2014… heeft de gemeente Kapelle de kwaliteit van het binnenmilieu in scholen en andere openbare gebouwen verbeterd en is voorlichting gegeven over de verwijdering van asbest. Verder ziet de gemeente het als haar plicht om bij gemeentelijke besluitvorming de consequenties voor de gezondheid mee te wegen. In 2014 heeft de gemeente onderzocht of het instrument ‘gezondheidseffectschatting’ hierbij kan worden ingezet. Hoewel er bij het opstellen van het Leefomgevingsplan in 2010 geen behoefte bestond aan aanvullend gemeentelijk beleid op het gebied van lichthinder of straling, heeft de gemeente in 2014 wel een goed inzicht in de ontwikkelingen op dit terrein en is zonodig beleid ontwikkeld.

3.5.3


•

Extra aandacht voor binnenmilieu in onderhoudsprogramma’s De kwaliteit van het binnenmilieu in openbare gebouwen verdient extra aandacht. Dit geldt in het bijzonder voor schoolgebouwen. Hieraan zal extra aandacht worden besteed in het gemeentelijk beleid voor onderhoud en bouw van openbare gebouwen, zoals de nieuwe brede school en in de gemeentelijke onderhoudsprogramma’s.

•

Onderzoek naar gezondheidsrisico’s bij ruimtelijke besluiten De gemeente Kapelle wil bij gemeentelijke besluiten de gevolgen voor de gezondheid meewegen in de besluitvorming. Onderzocht zal worden of het instrument GES kan worden ingezet om bij ruimtelijke besluiten de gezondheidsrisico’s in te schatten.

•

Bevorderen verwijdering van asbest De verwijdering van asbest in gebouwen zal door de gemeente actief worden bevorderd door metname het geven van voorlichting hierover.

3.6


3.6.1


Inleiding De blootstelling aan geluidhinder heeft grote negatieve gevolgen voor het welbevinden van mensen en kan uiteindelijk ook leiden tot gezondheidsklachten. Daarom bestaat er zowel op Europees als op nationaal niveau regelgeving die burgers tegen geluidhinder van verschillende bronnen moet beschermen. Bronnen van geluidhinder kunnen zijn: bedrijven, verkeer, horeca en evenementen. Gemeenten hebben op dit terrein in de eerste plaats een uitvoerende rol. De uitvoering en handhaving van de bestaande weten regelgeving is veelal toereikend om hinder te voorkomen en leefbaarheid te bevorderen. Maar mede als gevolg van decentralisatie van regelgeving en deregulering hebben gemeenten daarnaast ook een toegenomen eigen beleidsvrijheid gekregen. Dit geeft hen de mogelijkheid om binnen wettelijke kaders keuzes te maken en prioriteiten te stellen, afgestemd op de eigen gemeentelijke situatie en ambities.

31

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Modernisering Wet geluidhinder De belangrijkste wet waarmee geluidhinder kan worden voorkomen is de Wet geluidhinder. Onder de naam Modernisering Instrumentarium Geluidbeleid (MIG) wordt de Wet geluidhinder stapsgewijs (in tranches) aangepast. Deze fasegewijze aanpak heet MIG II. In het kader van MIG II fase 1 is op 1 januari 2007 de Wet geluidhinder gewijzigd. De wijziging van de Wet geluidhinder heet sinds enige tijd SWUNG (samen werken aan de uitvoering van geluidbeleid). De wijziging van de Wet geluidhinder is opgebouwd uit 4 fasen. De eerste fase was de implementatie van de EU richtlijn, de tweede de kleine wijziging van de wet geluidhinder, de derde welke SWUNG 1 wordt genoemd betreft het vaststellen van geluidproductieplafonds langs rijksinfrastructuur. Deze fase is in 2010 aangeboden aan de Tweede Kamer. De laatste fase wordt de fundamentele herziening van de Wet geluidhinder (SWUNG 2) genoemd. Hier zijn de provincies en de gemeente samen met VROM druk mee bezig. In SWUNG 2 komt een regeling voor de gemeentelijke en provinciale wegen en de grote industrieterreinen. De Wet geluidhinder met het bijbehorende Besluit geluidhinder gaat uit van een stelsel van voorkeursgrenswaarden en maximale grenswaarden. De voorkeursgrenswaarde is de geluidsbelasting die behoudens afwijking ten hoogste toelaatbaar is. In afwijking van de voorkeursgrenswaarde kan, onder voorwaarden, een hogere waarde worden vastgesteld, tot ten hoogste de maximale grenswaarde. Hogere waarden kunnen sinds 1 januari 2007 in een aantal gevallen worden vastgesteld door het college van burgemeester en wethouders. Het verdient aanbeveling dat gemeenten beleid opstellen waarin is beschreven in welke situaties hogere waarden kunnen worden vastgesteld. De gemeente Kapelle beschikt nog niet over een beleid voor het vaststellen van hogere waarden. Zonebeheer Een instrument om de geluidemissies van bedrijventerreinen te reguleren is zonebeheer. Het zonebeheer is in eerste instantie bedoeld als instrument om nieuwe bedrijfsactiviteiten op een gezoneerd bedrijventerrein goed te kunnen toetsen aan de bestaande grenswaarden. In de nieuwe Wet geluidhinder is nadrukkelijk geregeld wie verantwoordelijk is voor het zonebeheer, namelijk de gemeenten. Voor regionale bedrijventerreinen is de verantwoordelijkheid bij Gedeputeerde Staten gelegd. Tot op heden wordt het zonebeheer voor de drie gezoneerde bedrijventerreinen in de gemeente Kapelle nog door de provincie uitgevoerd. Dit betreft Choorhoek (Wemeldinge), Smokkelhoek (Biezelinge) en Loswal (Schore). Deze taak zal door de gemeente worden overgenomen. Eén van de onderdelen van zonebeheer is het toepassen van ‘redelijke sommatie’. Rondom een industrieterrein als Smokkelhoek is gezien de zeer wisselende (seizoensgebonden) werkzaamheden van de firma Coroos sprake van een grote fluctuatie in de geluiduitstraling van het industrieterrein. Om de genormeerde geluidbelasting beter in overeenstemming te brengen met de werkelijke geluidbelasting heeft de gemeente Kapelle op 26 maart 2008 de beleidsregel Redelijke sommatie Smokkelhoek vastgesteld. In de beleidsregel redelijke sommatie Smokkelhoek is aangegeven dat de vrijkomende geluidruimte als gevolg van de redelijke sommatie in zijn geheel toekomt aan Coroos. Deze vrijkomende geluidruimte is vervolgens vertaald in de vergunning van Coroos. Er is geen restrictie opgenomen voor 9 weken. In de praktijk kloppen die 9 weken ongeveer wel omdat de redelijke sommatie nodig was voor een bedrijfssituatie die slechts beperkt in tijd voorkomt. Sanering wegverkeerslawaai Gemeenten hebben de verplichting om er voor te zorgen dat bij woningen met een te hoge geluidbelasting het geluidniveau in de woningen wordt teruggebracht tot de wettelijke norm. De gemeenten ontvangen hiervoor gelden via het Investeringsfonds Stedelijke Vernieuwing (ISV). Deze gelden voor de sanering van verkeerslawaai zijn gedurende de jaren 2010 en 2011 door de provincie geoormerkt en in beginsel bestemd voor geluidwerende maatregelen aan woningen. De provincie Zeeland heeft de Zeeuwse gemeenten in december 2009 per brief laten weten dat gemeenten gedurende deze twee jaar op elk gewenst moment een aanvraag om subsidie voor geluidsanering kunnen indienen. Indien na deze twee jaar niet of onvoldoende gebruik is gemaakt van deze geoormerkte middelen, wordt het budget samengevoegd met de overschotten uit het reguliere budget en bodemsanering en vervolgens verdeeld. Gemeenten worden geadviseerd bij voorkeur integrale aanvragen in te dienen voor geluid en bodem.

32

Begin 2010 stonden nog woningen op de lijst van woningen die voor sanering in aanmerking komen. Bij deze woningen zal een geluidonderzoek worden uitgevoerd en vervolgens zullen, indien noodzakelijk, geluidwerende maatregelen worden getroffen.

3.6.2

Visie en ambitie

In 2014… wordt voldaan aan de wettelijke normering voor geluidhinder door railverkeer, wegverkeer en bedrijven. De gemeente heeft het wettelijk instrumentarium zoals vergunningverlening, handhaving en ruimtelijke ordening effectief ingezet en gebleken is dat de uitvoering van de wettelijke taken voldoende garanties biedt voor de leefbaarheid in relatie tot geluidhinder. In 2014 beschikt de gemeente over een eenduidig beleid waarin helder is vastgelegd in welke situaties er een hogere waarde verleend kan worden. De sanering wegverkeerslawaai is in de periode 20102014 voortvarend opgepakt en de ontwikkelingen rond de trillinghinder van de Zeeuwse lijn zijn actief gevolgd.

3.6.3


•

Nadruk op wettelijke taken De gemeentelijke inzet richt zich in de eerste plaats op de effectieve en efficiënte uitvoering van de wettelijke taken. Bij de verlening van milieuvergunningen of meldingen en bij ruimtelijke ontwikkelingen worden geluidsaspecten van bedrijven en verkeer onderzocht en getoetst aan de wettelijke normen.

•

Sanering wegverkeerslawaai Sinds 2003 ontvangen gemeenten via het Investeringsfonds Stedelijke Vernieuwing (I.S.V.) een budget voor de sanering van verkeerslawaai door het aanbrengen van gevelisolatie. De komende jaren zal de gemeente de bij het ministerie aangemelde saneringprojecten volgens planning uitvoeren. Dit betreft zes woningen. Bij deze woningen zal een geluidonderzoek worden uitgevoerd waarbij bepaald zal worden welke maatregelen nodig en mogelijk zijn om te voldoen aan de normen. Vervolgens zullen de noodzakelijke maatregelen worden getroffen.

•

Beheer geluidszones inclusief uitvoering redelijke sommatie Smokkelhoek Het beheer van de geluidzones op de drie gezoneerde bedrijventerreinen (Smokkelhoek, Choorhoek en Loswal Schore) zal voorlopig bij de provincie Zeeland blijven. Voor Smokkelhoek zullen de beleidsregels ‘redelijke sommatie industrieterrein Smokkelhoek’ (vastgesteld op 28 maart 2008) worden uitgevoerd. Deze regels komen ten gunste van de uitbreidingsmogelijkheden van conservenfabriek Coroos. Met de eigenaar van de Loswal, het Waterschap, en de provincie Zeeland vindt in 2010 overleg plaats over het wijzigen van de geluidszone op de Loswal in het bestemmingsplan.

•

Ontwikkelen beleid voor hogere waarden De gemeente wil eenduidige criteria vastleggen voor situaties waarbij de gemeente een hogere waarde zal vaststellen. Met dit op te stellen hogere waarden beleid wordt eenduidigheid en transparantie bevorderd en wordt voorkomen dat een ‘ad-hoc beleid’ gevoerd wordt.

•

Volgen ontwikkelingen trillinghinder Zeeuwse lijn Hoewel de gemeente Kapelle geen instrumenten heeft om de trillinghinder van de Zeeuwse lijn te beïnvloeden zal de gemeente de ontwikkelingen nauwlettend volgen en zonodig deelnemen aan regionaal overleg over dit onderwerp.

33

3.7

Externe veiligheid

3.7.1


Inleiding Enkele rampen uit het verleden zoals de vuurwerkramp in Enschede hebben een belangrijke bijdrage geleverd aan de bewustwording van het leven met veiligheidsrisico’s. Externe veiligheid is landelijk een belangrijk thema geworden. De weten regelgeving op het gebied van externe veiligheid heeft zich de laatste jaren sterk ontwikkeld en dit heeft grote gevolgen gehad voor het gemeentelijk takenpakket op dit terrein. De provincie Zeeland ondersteunt de Zeeuwse gemeenten financieel en inhoudelijk bij de implementatie van de regelgeving en de uitvoering van de taken via het Zeeuwse uitvoeringsprogramma “Risico’s InZicht 2006-2010”. Binnen dit programma heeft de gemeente Kapelle onder andere een gemeentelijke beleidsvisie externe veiligheid opgesteld waarin wordt aangegeven op welke wijze de gemeente met de nieuwe regels om gaat.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen In 2004 is het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi) in werking getreden. Het besluit heeft als doel burgers een minimum beschermingsniveau te bieden tegen ongevallen met gevaarlijke stoffen. In het besluit zijn daartoe normen vastgelegd die door gemeenten en provincie in acht moeten worden genomen bij het verlenen van milieuvergunningen voor risicovolle inrichtingen en bij het opstellen en wijzigen van bestemmingsplannen. Dit betekent bijvoorbeeld dat kwetsbare objecten zoals woningen op een bepaalde afstand moeten staan van een bedrijf dat werkt met gevaarlijke stoffen. Naast het daadwerkelijk veilig maken is er een sterke aandacht voor het beter beheersen en verantwoorden van de aanwezige risico’s voor groepen mensen die zich nabij risicobronnen bevinden (groepsrisico). Het van kracht worden van het Bevi heeft aanzienlijke consequenties voor de gemeentelijke taken. Binnen de gemeente Kapelle bevinden zich enkele bedrijven die met gevaarlijke stoffen werken. Knelpunten met betrekking tot externe veiligheid doen zich binnen de gemeente niet voor maar de adequate uitvoering van de weten regelgeving en de gemeentelijke beleidsvisie blijft ook de komende jaren een aandachtspunt.

Risico Informatie Systeem (RIS) Op 30 maart 2007 is het Registratiebesluit externe veiligheid in werking getreden. Dit besluit verplicht overheden om risicosituaties met gevaarlijke stoffen bij de provincie te melden voor zowel het Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen (RRGS) als voor de risicokaart. In het landelijke register staan alle bedrijven die giftige, brandbare, explosieve en nucleaire stoffen verwerken of opslaan en alle transportroutes (waaronder vervoer via buizen) boven een zekere drempelwaarde en eventuele veiligheidscontouren. De risicokaart is een landkaart van een provincie of gemeente met alle risicosituaties erop. Via internet kunnen bijvoorbeeld burgers aan de hand van hun postcode zien welke risico-bedrijven (lpgtankstations, chemische bedrijven of bijvoorbeeld een vuurwerkopslag) in hun directe omgeving zijn gevestigd. Vervoer gevaarlijke stoffen In 2004 is de Circulaire risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen uitgebracht zonder daarbij een saneringsnorm op te nemen. De circulaire beschrijft het rijksbeleid voor de afweging van veiligheidsbelangen bij het vervoer van gevaarlijke stoffen. Op 11 november 2005 heeft de minister van Verkeer en Waterstaat de Nota Vervoer Gevaarlijke stoffen aan de Tweede Kamer aangeboden. In de nota wordt onder andere de ontwikkeling van een Basisnet voor het vervoer van gevaarlijke stoffen aangekondigd. Het doel van het Basisnet is het vastleggen van een duurzame balans tussen het vervoer van gevaarlijke stoffen, de ruimtelijke omgeving en veiligheid. De Basisnetten Weg en Water zijn gereed (2009). Voor elke weg en vaarweg die onderdeel uitmaakt van het Basisnet, is vastgesteld hoeveel risico het vervoer van gevaarlijke stoffen over die

34

weg of vaarweg maximaal mag veroorzaken. Uit analyses is gebleken dat het vervoer over water de komende 20 jaar nog fors kan groeien zonder dat de normen overschreden worden. De berekeningen voor het Basisnet Weg leveren in 2020 op een beperkt aantal plaatsen knelpunten en aandachtspunten op. Dit geldt echter niet voor de gemeente Kapelle en omgeving. Gelet op de Basisnetten Weg en Water is de circulaire Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen aangepast en aangevuld met tabellen waarin afstanden zijn opgenomen (veiligheidszones). De aangepaste circulaire geldt sinds 4 januari 2010 en vervalt op 21 juli 2012. Het basisnet is niet van toepassing op gemeentelijke wegen. Gemeenten hebben de mogelijkheid om het vervoer van gevaarlijke stoffen over gemeentelijke wegen te beheersen door het vaststellen van een route gevaarlijke stoffen. Wanneer een route gevaarlijke stoffen is vastgesteld kan hiervan uitsluitend worden afgeweken door het verlenen van een ontheffing die door de Veiligheidsregio vooraf wordt beoordeeld. De gemeente Kapelle kent een route voor gevaarlijke stoffen over de weg. Deze loopt niet door de kernen. Omdat de Vlaketunnel niet geschikt is voor vervoer van bepaalde gevaarlijke stoffen (o.a. LPG), ligt de route gevaarlijke stoffen vanaf de Vierwegen over de Oude Rijksweg en de Vlakebrug, parallel aan de A58 en rijden voertuigen met gevaarlijke stoffen langs de kern van Biezelinge. Sinds 1 maart 2009 is de bevoegdheid om ontheffingen te verlenen gemandateerd aan de directeur Veiligheidsregio Zeeland. Ook via het spoor worden gevaarlijke stoffen vervoerd, onder andere LPG en ammoniak. Knelpunten doen zich hierbij niet voor. Buisleidingen De regelgeving met betrekking tot de risico’s van buisleidingen is sterk in ontwikkeling. In 2010 wordt de Structuurvisie Buisleidingen en het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) verwacht waarin een nieuwe risicobenadering voor buisleidingen wordt geïntroduceerd. In de gemeente Kapelle ligt een leidingenstrook voor het transport van gevaarlijke stoffen. Provinciaal programma “Risico’s InZicht’. Het kabinet geeft hoge prioriteit aan de verbetering van de veiligheid rond de opslag, het gebruik en het transport van gevaarlijke stoffen. Voor de versterking van de uitvoering van het externe veiligheidsbeleid en de uitvoering van nieuwe taken op regionaal en gemeentelijk niveau, heeft het rijk in 2004 een subsidieregeling vastgesteld: Subsidieregeling programmafinanciering EV-beleid voor andere overheden. Het Zeeuwse uitvoeringsprogramma “risico’s InZicht” bevat projecten waarbij wordt samengewerkt tussen overheden op verschillende schaalniveaus en tussen verschillende disciplines. Verbreding, verdieping en samenwerking is de essentie van het programma. Na 2010 zullen de middelen in het gemeente- en provinciefonds vloeien. Een verdeelsleutel hiervoor is nog niet bekend. Gemeentelijke Beleidsvisie externe veiligheid Het college van de gemeente Kapelle heeft op 9 augustus 2005 de Beleidsvisie Externe Veiligheid vastgesteld. De gemeentelijke visie is een lokale uitwerking van de provinciale Beleidsvisie Externe Veiligheid ‘risico’s InZicht’. In de beleidsvisie is aangegeven dat de gemeente enerzijds de kwaliteit van de woonomgeving wil verbeteren en anderzijds de (economische) vitaliteit wil versterken. In relatie tot de omgang met gevaarlijke stoffen betekent dit dat de gemeente een bepaald risiconiveau accepteert. Het beperken van de risico’s waaraan burgers worden blootgesteld vindt plaats langs drie sporen: Brongericht beleid via vergunningverlening en handhaving; Omgevingsgericht beleid via ruimtelijke maatregelen; Rampenbestrijding. In de beleidsvisie geeft de gemeente aan op welke wijze deze sporen worden ingevuld. In het eerste kwartaal van 2010 is een Nota van Toelichting bij de beleidsvisie opgesteld waardoor de beleidsvisie weer actueel is. Onderzoek Vrom-Inspectie In 2008 heeft de Vrom-Inspectie bij 30 gemeenten, waaronder Kapelle, onderzoek gedaan naar de uitvoering van de gemeentelijke EV-taken. In een brief 29 mei 2008 heeft de Inspectie de gemeente geïnformeerd over de resultaten. Daarin is geconcludeerd dat de gemeente Kapelle voor het verlenen van vergunningen de zaken ten aanzien van externe veiligheid goed op orde heeft. De invulling van externe veiligheid in bestemmingsplannen dient echter beter geborgd te worden.

35

3.7.2

Visie en ambitie

In 2014… heeft de gemeente het toegenomen aantal wettelijke taken verankerd in de gemeentelijke werkprocessen. Zij werd daarbij tot en met 2010 ondersteund door het provinciale uitvoeringsprogramma ‘Risico’s InZicht’. Ook na 2010 wordt de samenwerking voortgezet. De in 2005 opgestelde beleidsvisie externe veiligheid is in 2010 aangevuld met een nota van toelichting. Het gemeentelijk beleid en de weten regelgeving hebben er voor gezorgd dat er in de gemeente geen onaanvaardbare risico’s bestaan als gevolg van het gebruik, de opslag en het transport van gevaarlijke stoffen. Bij het actualiseren van bestemmingsplannen in de periode 2010-2014 is er voor gezorgd dat deze plannen geen potentiële risicovolle situaties toelaten.

3.7.3


•

Uitvoeren wettelijke taken Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen Het van kracht worden van nieuwe regelgeving zoals het Besluit Externe Veiligheid Inrichtingen (2004) heeft aanzienlijke consequenties voor de gemeentelijke taken. Zowel bij milieuvergunningverlening als bij ruimtelijke besluiten moeten de normen voor externe veiligheid worden meegenomen en heeft de gemeente te maken met de verantwoordingsplicht groepsrisico.

•

Uitvoeren wettelijke taken vervoer gevaarlijke stoffen en buisleidingen Na het van kracht worden van de nieuwe regelgeving zullen de consequenties hiervan voor de gemeente Kapelle worden geïnventariseerd.

•

Beheer risicogegevens voor risicokaart Om de wettelijke taken goed uit te kunnen voeren is de gemeente op grond van het Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen verplicht steeds een actueel beeld te hebben van de risicosituatie in de gemeente. Daartoe moeten de risicogegevens minimaal één keer per vijf jaar worden geactualiseerd. In de praktijk is dit echter een continu proces waarbij veranderingen onmiddellijk worden verwerkt. Gemeenten zijn gemeenten verplicht de risicogegevens te gebruiken bij ruimtelijke besluiten en bij de voorbereiding op rampen.

•

Hanteren Basisnet en routering Het Basisnet levert binnen de gemeente Kapelle geen knelpunten op. In 2005 is de route gevaarlijke stoffen in de gemeente Kapelle vastgelegd. Conform het collegebesluit van 10 februari 2009 kunnen ontheffingen worden door de Veiligheidsregio Zeeland op basis van de ‘Mandaatregeling ontheffingverlening routering gevaarlijke stoffen’.

•

Risicocommunicatie Gemeenten zijn wettelijk verplicht hun burgers te informeren over risico’s in de omgeving. De risicokaart is hiervoor het belangrijkste instrument. De gemeentelijke activiteiten en instrumenten met betrekking tot risicocommunicatie worden in provinciaal verband ontwikkeld. Op 15 december 2009 is het Risicocommunicatie Meerjaren Beleidsplan 2009-2013 door het college vastgesteld (Zie ook volgend punt).

•

Deelname aan provinciale activiteiten en samenwerking Bij de uitvoering van de taken op het gebied van externe veiligheid wordt de gemeente tot en met 2010 ondersteund door de activiteiten uit het provinciaal uitvoeringsprogramma ‘Risico’s InZicht’. Binnen dit programma worden onder meer gezamenlijk onderzoek verricht en (beleids) notities opgesteld. Voor de periode 2011-2014 zal in 2010 een nieuw uitvoeringsprogramma worden opgesteld. De samenwerking wordt daarmee gecontinueerd.

36

•

Beleidsvisie externe veiligheid In 2006 is onder regie van de provincie Zeeland de gemeentelijke beleidsvisie externe veiligheid opgesteld. Deze visie wordt gehanteerd als toetsingskadervoor besluiten in het kader van vergunningverlening en ruimtelijke ordening. Naar aanleiding vernieuwde weten regelgeving en nieuwe inzichten is in 2010 een Nota van toelichting bij de beleidsvisie opgesteld. In combinatie met deze toelichting kan de beleidsvisie ook de komende jaren als gehanteerd worden als gemeentelijk beleidskader voor externe veiligheid.

•

Extra aandacht voor externe veiligheid bij opstellen en actualiseren van bestemmingsplannen Conform het advies van de Vrom-Inspectie zal bij het opstellen en actualiseren van bestemmingsplannen extra aandacht worden besteed aan het aspect externe veiligheid. Dit betekent dat potentiële risicovolle situaties in de bestemmingsplannen zoveel mogelijk worden uitgesloten door het aanbrengen van een ruimtelijke scheiding tussen risicobronnen en kwetsbare objecten zoals woningen.

3.8

Lucht en geur

3.8.1


Inleiding Het doel van het luchtkwaliteitsbeleid is het verbeteren van de luchtkwaliteit om mensen te beschermen tegen gezondheidsrisico’s. De lokale luchtkwaliteit wordt bepaald door concentraties van verschillende stoffen die aanwezig zijn in de lucht. Deze concentraties zijn het resultaat van emissies van meerdere bronnen. Naast de lokale bronnen kunnen ook nabij gelegen provinciale bronnen en rijksbronnen bijdragen aan de lokale luchtkwaliteit, ook wel achtergrondconcentratie genoemd. De achtergrondconcentratie is door de gemeente niet direct te beïnvloeden. Wel hebben gemeenten een wettelijke taak om via vergunningverlening en handhaving op grond van de wet milieubeheer de uitstoot van verontreinigende stoffen door bedrijven te beperken en beheersen. Daarnaast moeten de consequenties voor de luchtkwaliteit worden onderzocht bij projecten die ’in betekenende mate’ bijdragen aan luchtverontreiniging (zie hierna voor toelichting). Dit zijn bijvoorbeeld woningbouwprojecten bestaande uit 1.500 woningen bij 1 ontsluitingsweg of 3.000 woningen bij 2 ontsluitingswegen of kantoorlocaties bestaande uit 100.000 m2 bruto vloeroppervlak bij 1 ontsluitingsweg of 200.000 m2 bruto vloeroppervlak bij 2 ontsluitingswegen. Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Besluit luchtkwaliteit 2005 en de Wet luchtkwaliteit De Wet luchtkwaliteit (in feite een hoofdstuk uit de Wet milieubeheer) is op 15 november 2007 in werking getreden. De Wet voorziet onder meer in een gebiedgerichte aanpak van de luchtkwaliteit via het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL). Van bepaalde projecten is vastgesteld dat deze ‘niet in betekenende mate’ (NIBM) bijdragen aan de luchtverontreiniging. Deze mogen zonder toetsing aan de grenswaarden voor luchtkwaliteit uitgevoerd worden. Gemeentelijke rapportage luchtkwaliteit In de EU-regelgeving is vastgelegd dat lidstaten aan de Europese Commissie moeten rapporteren over de luchtkwaliteit. De ‘Wet luchtkwaliteit’ vraagt gemeenten daarom een gemeentelijke rapportage aan de provincie te sturen. De provincies voegen de rapportages samen tot provinciale rapportages. Het Rijk stelt vervolgens een landelijke rapportage op voor de Europese Commissie. De rapportageplicht geldt onder meer niet voor kleinere gemeenten waar zich geen overschrijdingen van de grenswaarden voordoen. In de gemeente Kapelle liggen de jaargemiddelde concentraties stikstofdioxide en fijn stof en de 24-uurgemiddelde concentratie fijn stof over het algemeen aanzienlijk onder de grenswaarden van 40 ug/m3. Ook bij een toename van de verkeersintensiteit zullen de grenswaarden voor luchtverontreinigende stoffen niet snel worden overschreden. De rapportageverplichting geldt daarom niet voor de gemeente Kapelle.

37

Geurhinder Industrie, landbouw, verkeer en huishoudens kunnen bronnen zijn van stank. De industrie en landbouw zijn daarbij de belangrijkste bronnen. Het landelijk doel op het gebied van geur is het verminderen van de overlast van stank. In 1995 had nog 20 procent van de Nederlandse bevolking last van stank. In het jaar 2010 mag niemand nog in ernstige mate hinder van stank hebben. Om dit te bereiken heeft de overheid een stankbeleid geformuleerd. Centraal in het stankbeleid staat dat nieuwe hinder moet worden voorkomen. Bestaande hinder moet worden verminderd. Er zijn geen wettelijke normen voor het verminderen van stankhinder met uitzondering van stank door veehouderijen (zie hierna). Geurhinder is veelal een lokaal probleem, dat op lokaal niveau het meest doelmatig kan worden opgelost. Gemeenten hebben op basis van het huidige landelijke beleid de mogelijkheid een geurbeleid op te stellen. Zo kan het hinderniveau worden afgestemd op het type omgeving. Wanneer een gemeente geen geurbeleid opstelt kan dat beperkingen geven in de inrichtingsmogelijkheden. Omgekeerd kan een gemeente met een geurbeleid juist ook een strenger hinderniveau vaststellen om de omgeving tegen hinder te beschermen. De omvang en ernst van de geregistreerde klachten over geurhinder in de gemeente Kapelle geeft vooralsnog geen aanleiding tot het vaststellen van aanvullend beleid. Wel zal nader onderzoek gedaan worden bij enkele concrete situaties waar geuroverlast plaatsvindt. De Wet geurhinder en veehouderij De Wet geurhinder en veehouderij is op 1 januari 2007 in werking getreden. Deze nieuwe wet betekent een sterke vereenvoudiging ten opzichte van de oude regels. Volgens deze wet moet er net als in de oude regelgeving een ‘ruimtelijke scheiding’ zijn tussen een veehouderij en een geurgevoelig object. Dit wordt vastgelegd in een ‘geurcontour’. Stookbeleid Op 7 december 2004 heeft het college van de gemeente Kapelle ingestemd met de stookregeling zoals die door het Provinciale Milieu Overleg is voorgelegd. Op 24 april 2007 heeft het college het huidige ontheffingenbeleid stookverbod Wet milieubeheer vastgesteld. In het besluit is vastgelegd in welke gevallen het verbranden van afvalstoffen met ontheffingen wordt toegestaan. Dit betekent onder andere dat voor het jaar 2007 was vastgelegd dat de termijn om takken- en snoeihout te mogen verstoken liep van 1 januari tot 1 juni 2007 en dat dit vanaf 2008 alleen toegestaan wordt van 1 januari tot 1 mei. Op basis van nieuwe inzichten is op 2 november 2007 besloten om deze termijn te wijzigen in de periode van 15 oktober tot 15 maart voor een aantal nader vastgestelde categorieën.

3.8.2

Visie en ambitie

In 2014… doen zich binnen de gemeente geen knelpunten voor met betrekking tot luchtkwaliteit en geurhinder. De gemeentelijke beperkte gemeentelijke inspanningen die gericht waren op het voldoen aan wettelijke verplichtingen zijn toereikend gebleken. Bij het vestigen van nieuwe bedrijven wordt extra aandacht besteed aan het aspect geur in de milieuvergunning. In principe worden geurimmiterende bedrijven geweerd, waardoor er geen sprake kan zijn van toename van geuroverlast

38

3.8.3


•

Uitvoeren wettelijke taken De wettelijke taken zullen adequaat worden uitgevoerd. Dit betekent onder meer dat bij grootschalige ruimtelijke ontwikkelingen de consequenties voor luchtkwaliteit zullen worden onderzocht.

•

Voortzetting beleid geuremitterende bedrijven. De gemeente hanteert het beleid dat bedrijven die geurhinder veroorzaken uit de gemeente geweerd worden. Dit beleid zal ook de komende jaren worden voortgezet door het weren van bepaalde bedrijven en/of het opnemen van voorwaarden in een (milieu)vergunning. Bestaande bedrijven op bedrijventerrein Smokkelhoek die geurhinder veroorzaken worden verplicht gesteld een geuronderzoek uit te voeren.

•

Uitvoeren stookbeleid Het gemeentelijk ontheffingenbeleid zoals vastgesteld op 24 april 2007 en 2 november 2007 zal worden uitgevoerd en zonodig worden geactualiseerd.

39

4.

DUURZAAMHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE

4.1

Klimaat en energie

4.1.1


Inleiding Onze economie is voor energie afhankelijk van vooral fossiele brandstoffen als olie, kolen en gas. Deze stoffen vervuilen de lucht en dragen bij aan het broeikaseffect. Door het broeikaseffect verandert het klimaat, daarover zijn de meeste wetenschappers het inmiddels eens. Klimaatverandering heeft grote impact op mens en natuur. De belangrijkste oorzaak van de huidige veranderingen is de mens, volgens de meeste wetenschappers. Nederland maakt zich sterk om klimaatverandering zoveel mogelijk tegen te gaan en ons land aan te passen aan de veranderingen. Volgens berekeningen zal de gemiddelde temperatuur op de aarde deze eeuw stijgen met ongeveer 1,1 tot 6,4 graden Celsius. De zeespiegel zal met 18 tot bijna 60 centimeter stijgen. De klimaatverandering is ook in Nederland al merkbaar: zachtere winters en warmere zomers, meer extreme regenbuien en de zeespiegel blijft stijgen. In 2008 is door de Deltacommissie onder leiding van Cees Veerman advies uitgebracht over de bescherming van Nederland tegen de klimaatverandering. Daarbij ging het om de vraag hoe Nederland zo ingericht kan worden dat het ook op de zeer lange termijn klimaatbestendig is, veilig tegen overstromingen en een aantrekkelijke plaats is en blijft om te leven, wonen, werken, recreëren en investeren. In het rapport zijn 12 aanbevelingen gedaan waarvan een aantal specifiek is gericht op de Zeeuwse situatie. Gemeenten kunnen op verschillende manieren een bijdrage leveren aan de klimaatdoelstellingen: bij de nieuwbouw van woningen maar ook in de bestaande woningvoorraad zijn energiebesparende maatregelen mogelijk en kan het gebruik van duurzame energiebronnen worden gestimuleerd. Door het aanpakken van het energiebeheer in de eigen gebouwen kan bovendien invulling worden gegeven aan de voorbeeldfunctie van de gemeente. Via samenwerking en door gebruik te maken van subsidies kunnen extra mogelijkheden worden aangeboord. Als gevolg van toenemende schaarste en de doorberekening van milieulasten wordt verwacht dat de kosten van fossiele brandstoffen de komende tientallen jaren sterk zullen stijgen. Het treffen van energiebesparende maatregelen en de ontwikkeling van duurzame energie is daarom ook een economisch en sociaal belang.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Landelijk klimaatbeleid De minister van VROM heeft voor de huidige kabinetsperiode een aantal prioriteiten vastgesteld. Eén daarvan is klimaat en energie. Gestreefd wordt naar een energiebesparing van 2% per jaar, een verhoging van het aandeel duurzame energie tot 20% in 2020 en een reductie van de uitstoot van broeikasgassen van 30% in 2020 ten opzichte van 1990. Dit heeft vorm gekregen in het werkprogramma “Nieuwe energie voor het klimaat”. Deze ambitie vraagt om een trendbreuk in ons denken en doen en om een gezamenlijke aanpak. De overheid denkt de Kyoto-doelstellingen te halen met binnenlandse maatregelen en de zogenoemde 'flexibele instrumenten': joint implementation, clean development mechanism en emissiehandel. Op de lange termijn wil de overheid de overgang (transitie) naar een duurzame energiehuishouding bereiken en verdere beperking van de CO2-uitstoot. Klimaatconvenant overheden en stimuleringsregeling (SLOK) Op 12 november 2007 hebben het Rijk en lokale overheden een akkoord ondertekend om de gezamenlijke ambitie en inzet uit te spreken gericht op maatregelen als gevolg van klimaatverandering. In het convenant is ondermeer vastgelegd dat gemeenten een belangrijke rol spelen bij het realiseren van de landelijke doelstellingen en dat het rijk de gemeenten hierbij (o.a. financieel) zal ondersteunen. In 2008 is de Stimuleringsregeling Lokaal Klimaatbeleid van start gegaan (SLOK). Evenals bij de vorige regeling BANS worden gemeenten gestimuleerd om actief aan de slag te gaan met klimaatbeleid. De gemeente Kapelle heeft vooralsnog geen gebruik gemaakt van de SLOK-regeling.

40

Zeeuws Klimaatfonds Op verschillende niveaus bestaan er gezamenlijke initiatieven om de klimaatdoelstellingen te realiseren. Gemeenten en nadere partijen kunnen hierbij aansluiten. Een voorbeeld hiervan is het ‘Zeeuws Duurzame Energie- en Klimaatfonds’ (kortweg ‘Zeeuws Klimaatfonds’). Het Zeeuws Klimaat fonds is in 2009 opgezet om met ingang van 2010 een bijdrage te leveren aan een duurzame en klimaatneutrale energievoorziening in Zeeland. Hierbij vormt het terugdringen of compenseren van CO2-emissie door bedrijven, (overheids)instellingen, organisaties en individuele huishoudens een belangrijk uitgangspunt. Alle relevante partijen in Zeeland kunnen er aan deelnemen en mee beslissen over de projecten die door het fonds ondersteund worden. Aan de ene kant biedt het fonds bedrijven, overheden en organisaties de mogelijkheid om hun CO2-uitstoot vrijwillig en verifieerbaar te compenseren. Aan de andere kant wordt het geld dat hiermee vrijkomt ingezet voor klimaatvriendelijke initiatieven. Energiebesparingfonds bestaande bouw De grootste energiebesparing is te realiseren in de bestaande bouw. Een groot aantal partijen waaronder woningcorporaties en de rijksoverheid, heeft zich verbonden in het nationale energiebesparingsplan voor de gebouwde omgeving ‘Meer met minder’. Het plan houdt in dat er in 2020 ten minste 30% energie is bespaard door investeringen in energiebesparing bij 2,4 miljoen woningen en utiliteitsgebouwen. ‘Meer met minder’ is erop gericht het voor woningen gebouweigenaren zo eenvoudig mogelijk te maken om maatregelen te treffen die een besparing opleveren van de energie en daardoor van de individuele maandlasten. Gemeenten zijn hierbij een onmisbare schakel. Een voorbeeld hiervan is de inbreng van gemeenten bij verhuizen en verbouwen. Dit biedt een natuurlijk moment om energiebesparende maatregelen te treffen. Om energiebesparende maatregelen te financieren kan een gemeente zich via de stichting ‘Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten’ aansluiten bij een ‘energiebesparingsfonds’. Hieruit kunnen leningen worden verstrekt tegen gunstige voorwaarden. De aflossingen van de leningen kunnen opnieuw worden ingezet voor het verstrekken van nieuwe leningen. Dit kan eindeloos worden herhaald. In tegenstelling tot bijvoorbeeld subsidies worden op deze wijze voor een lange periode middelen beschikbaar gesteld. In december 2009 heeft de provincie Zeeland bekend gemaakt dat zij 1 miljoen Euro beschikbaar stelt voor ‘verduurzaming van de bestaande woningvoorraad in Zeeland”. De subsidie heeft als doel huiseigenaren in Zeeland aan te zetten tot het energetisch verbeteren van hun woning. Doelstelling is om 1000 tot 1500 woningen in Zeeland te verduurzamen. De provincie verdubbelt de subsidie die gemeenten aan huiseigenaren verstrekken tot maximaal 1 miljoen euro. (€ 500.000,- in 2010 en € 500.000,- in 2011). Tevens heeft de provincie Zeeland in 2010 een stimuleringsfonds van 3.000.000 euro beschikbaar gesteld die onder bepaalde voorwaarden door particuliere woningeigenaren kan worden aangewend als “zachte lening” om hun huis op te knappen en/of te verduurzamen. Voor de uitvoering van de regeling is geen cofinanciering nodig, wel zal iedere deelnemende gemeente een verordening door de gemeenteraad moeten laten vaststellen waaraan leningaanvragen kunnen worden getoetst. De SVn zorgt voor verstrekking en afhandeling van de lening. Op 1 juni 2010 heeft de gemeenteraad besloten deel te nemen aan het Project Meer Met Minder, waarbij zowel het rijk, de provincie als gemeente participeren om gezamenlijk de bestaande woningvoorraad in Kapelle te verduurzamen in de vorm van een subsidieregeling. Voor het project Meer Met Minder heeft de gemeente een bedrag van 25.000 euro (12.500 euro voor 2010 en 12.500 euro voor 2011) beschikbaar gesteld. Tevens is besloten in principe medewerking te verlenen aan een duurzaamheidslening en de lening Particuliere Woningverbetering. Lidmaatschap Vereniging klimaatverbond De Vereniging Klimaatverbond Nederland, ook wel kortweg Het Klimaatverbond genoemd, is een dynamisch netwerk van gemeenten, provincies, en waterschappen, dat samenwerkt aan projecten, kennis uitwisselt en belangen behartigt om een effectief lokaal klimaatbeleid te verankeren, uit te voeren en zichtbaar te maken. 140 gemeenten, 12 provincies en één waterschap zijn lid. Het lidmaatschap kost 0,75 Eurocent per jaar per inwoner met een minimum van € 225,- per jaar voor een gemeente met maximaal 30.000 inwoners. Via het netwerk kan de gemeente onder andere deelnemen aan projecten en kan gebruik worden gemaakt van kennis en ervaring die bij andere gemeenten is opgedaan.

41

Stichting E-laad De stichting E-laad (initiatiefnemers zijn samenwerkende netwerkbeheerders waaronder Delta) stelt aan gemeenten per 10000 inwoners een gratis openbaar oplaadpunt voor elektrische auto’s ter beschikking. In 2009 waren zo’n 350 elektrische auto’s in Nederland aanwezig. Het aantal elektrische auto’s in Nederland stijgt per jaar afhankelijk van het aanbod van elektrische auto’s. Een koper/eigenaar van een elektrische auto krijgt automatisch een eigen oplaadpunt tot zijn beschikking. De gemeente moet een openbare parkeerplek ter beschikking stellen die aan bepaalde voorwaarden moet voldoen. Het laadpunt blijft na plaatsing in eigendom en in beheer bij de stichting (dmv recht van opstal geregeld). CO2 Monitor Betreft een monitoringstool waarmee de gerealiseerde energieprojecten worden gemonitord om zo een inzicht te krijgen in de CO2 reductie en duurzame energieproductie in de gemeente. (voorbeeld is windmolens). De provincie is trekker en stimulans van de CO2 monitor en wil graag dat elke gemeente participeert. De monitor moet uiteindelijk een provinciaal totaalbeeld geven van de CO2 reductie en productie. In het systeem wordt onderscheid gemaakt in indirecte (scholing/bewonersgedrag) en directe CO2 reductie (concrete projecten). Zeeuwse Klimaatweek De Zeeuwse Klimaatweek is een platform voor gemeenten en organisaties om aandacht te vragen voor de gevolgen van en oplossingen voor mondiale energie- en klimaatvraagstukken. De Zeeuwse Klimaatweek biedt een uitgebreid programma en perspectieven op gebied van energie en klimaat om zelf aan de slag te gaan. In verschillende Zeeuwse gemeenten zijn er informatieavonden voor particulieren. Op deze avonden wordt informatie verstrekt over hoe energie kan worden bespaard in en om de woning, en over subsidiemogelijkheden. Daarnaast zijn er debatten, films, tentoonstellingen en programma’s voor het basisonderwijs. De Zeeuwse Klimaatweek levert een bijdrage aan het informeren en betrekken van brede doelgroepen Zeeuwen (burgers, bedrijven, maatschappelijke organisaties, leerlingen basis- en voortgezet onderwijs en studenten) bij het mondiale klimaatvraagstuk en de gevolgen ervan. Onderzoek VROM-Inspectie energiebesparing In 2009 heeft de VROM-Inspectie onderzoek uitgevoerd naar energiebesparing bij 40 gemeenten waaronder de gemeente Kapelle. Het onderzoek heeft zich beperkt tot het onderdeel energiebesparing bij bedrijven die in het kader van de Wet milieubeheer onder de bevoegdheid van gemeente vallen. In december 2009 heeft de VROM-Inspectie de onderzoeksresultaten aan de gemeente Kapelle medegedeeld. Uit dossieronderzoek bij de gemeente heeft de VROM-Inspectie ondermeer geconcludeerd dat de gemeente Kapelle op de juiste wijze omgaat met toezicht en handhaving met betrekking tot energiebesparing. De aanpak en borging van energiebesparing bij bedrijven kan echter nog wel verbeterd worden door onder andere het verzamelen en registreren van aanvullende energiegegevens en door het verplicht stellen van de actualisering van energiebesparingsonderzoeken door de bedrijven, die daartoe in het verleden verplicht zijn gesteld.

4.1.2

Visie en ambitie

In 2014… heeft de gemeente Kapelle een zichtbare bijdrage geleverd aan het bevorderen van energiebesparing en het gebruik van duurzame energie. Daarbij is zoveel mogelijk aangehaakt op lopende initiatieven. Mede door het vastleggen van prestatieafspraken met de woningcorporaties is het energiegebruik in de bestaande woningvoorraad teruggedrongen. De gemeente heeft zelf het goede voorbeeld gegeven door het treffen van technische maatregelen die het energiegebruik in gemeentelijke gebouwen en bij openbare verlichting hebben teruggedrongen.

42

4.1.3


•

Aansluiten bij Zeeuws Klimaatfonds De gemeente Kapelle wil in 2010 de mogelijkheden en consequenties van deelname aan het Zeeuws Klimaatfonds onderzoeken en zo mogelijk hieraan deelnemen.

•

Energiebesparing in de bestaande bouw In de bestaande woningvoorraad bestaan aanzienlijke mogelijkheden voor energiebesparing en toepassing van duurzame energie. De gemeente Kapelle wil: a. Particuliere woningbezitters en huurders via een communicatiecampagne stimuleren tot het treffen van energiebesparende maatregelen en energiebewust gedrag. b. De mogelijkheden onderzoeken tot het instellen van een subsidieregeling voor het uitvoeren van energiescans bij particulieren en in huurwoningen. Daarbij kan onder meer aandacht worden geschonken aan een subsidie voor leden van de Vereniging Eigen Huis. c. Actief in overleg treden met de woningbouwcorporaties over energiebesparing bij huurwoningen en doelen hiervoor vastleggen in prestatieafspraken.

•

Lidmaatschap Vereniging Klimaatverbond De gemeente Kapelle wil de mogelijkheden en consequenties van deelname aan de vereniging Klimaatverbond onderzoeken en zo mogelijk hieraan deelnemen. Door lid te worden van de Vereniging Klimaatverbond wordt de intentie uitgedragen om serieus werk te maken van de CO2- doelstellingen. Lidmaatschap geeft de mogelijkheid om aan te sluiten bij projecten en om kennis en ervaring uit te wisselen met andere gemeenten.

•

Gebruik maken van landelijke subsidies De gemeente zal subsidiemogelijkheden op het gebied van energie nauwlettend volgen en hiervan zo mogelijk gebruik maken. Indien de rijksoverheid een vervolg op Stimuleringsregeling Lokaal klimaatbeleid openstelt (SLOK), zal de gemeente hiervan gebruik maken en hiermee een plan van aanpak energiebesparing en duurzame energie opstellen.

•

Energiebesparing openbare verlichting In 2010 wordt een Beleidsplan Openbare Verlichting opgesteld. Daarin zal onder andere worden opgenomen dat niet energiezuinige armaturen zo veel mogelijk vervangen zullen worden door energiezuinige exemplaren. De ontwikkelingen rond LED-verlichting worden nauwlettend gevolgd. De gemeente Kapelle maakt gebruik van 100% groene energie en dimt de verlichting, indien mogelijk. Voor de openbare verlichting wordt uitsluitend gebruik gemaakt van CO2 neutrale masten.

•

Energiebesparing gemeentelijke gebouwen De gemeente heeft een relatief grote invloed op het energiegebruik ‘in eigen huis’. Bovendien heeft de gemeente een belangrijke voorbeeldfunctie. Daarom zullen de mogelijkheden voor energiebesparing in gemeentelijke gebouwen onderzocht worden door het uitvoeren van energiescans. Mogelijk energiebesparende maatregelen zullen worden opgenomen in een plan van aanpak.

•

E-laad De gemeente zal de mogelijkheden onderzoeken voor het ter beschikking stellen van een openbare plaats waar een laadpunt voor elektrische auto’s kan worden gerealiseerd.

•

CO2 Monitor De gemeente heeft inmiddels aangegeven de CO2 Monitor in de toekomst te gaan gebruiken. Vooralsnog zijn geen kosten aan het gebruik ervan verbonden, alleen beperkte tijd voor het bijhouden/invoeren van projecten.

•

Zeeuwse Klimaatweek De gemeente overweegt in de toekomst deel te nemen aan de Zeeuwse Klimaatweek in de vorm van het organiseren van activiteiten lezingen, workshops ed. voor inwoners van Kapelle gedurende deze week.

43

4.2

Duurzaam bouwen

4.2.1


Inleiding Met duurzaam bouwen belasten we - nu en in de toekomst - het milieu zo min mogelijk bij het bouwen, gebruiken, renoveren of slopen van gebouwen. Duurzaam bouwen draagt daarmee bij aan de oplossing van wereldwijde milieuproblemen als de klimaataantasting door broeikasgassen en het opraken van grondstoffen. Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Bij duurzaam bouwen gaat het om milieueffecten van bouwwerken en bouwmaterialen die ontstaan bij productie, transport, bouw, instandhouding (gebruik) en beheer, sloop, afvalverwerking en hergebruik van afval. In mei 2002 heeft in de gemeente Kapelle besluitvorming plaatsgevonden over het al dan niet ondertekenen van het Zeeuwse Convenant duurzaam Bouwen, opgesteld door de Vereniging Zeeuwse gemeenten. Op grond van een aantal uitvoeringsproblemen en het ontbreken van een juridische basis heeft het college destijds besloten het convenant niet te ondertekenen. Op 18 juni 2010 is de herziene Europese richtlijn voor energiebesparing in de gebouwde omgeving gepubliceerd. Het betreft aanscherping van de bestaande richtlijn Energieprestatie van gebouwen. Een van de belangrijkste aanscherpingen is het nieuwe artikel 9, dat stelt dat vanaf 31 december 2020 alle nieuwe gebouwen (voornamelijk woningen en utiliteitsgebouwen) voldoen aan de definitie “bijnaenergieneutraal gebouw”. Deze richtlijn dient uiterlijk in juli 2012 omgezet te zijn in nationale wetgeving.

4.2.2

Visie en ambitie

In 2014… zijn als gevolg van het opgestelde plan van aanpak de principes van duurzaam bouwen gemeengoed bij de bouw van woningen en utiliteitsgebouwen. Uitgangspunt bij een bouw van de brede school is dat duurzame materialen worden gebruikt en zijn energiebesparende maatregelen worden genomen die verder gaan dan de wettelijke normen. De mogelijkheden voor het gebruik van duurzame energie zoals zonne-energie zijn onderzocht en zoveel mogelijk benut.

4.2.3 •


Onderzoek en plan van aanpak Aan de hand ervaringen elders zal onderzocht worden op welke wijze de principes van duurzaam bouwen in praktijk kunnen worden gebracht. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek zal een plan van aanpak worden opgesteld.

44

•

Subsidieregeling duurzaam bouwen bij bedrijven De Bevelandse gemeenten ontwikkelen momenteel een subsidieregeling duurzaam bouwen bij bedrijven in het kader van het regionaal bedrijfsterreinen programma. Eind 2010 zal besloten worden of de regio uitvoering geeft aan deze subsidieregeling. Bij een positief besluit zal deze actie in het uitvoeringsprogramma 2011 en verder worden opgenomen.

•

Duurzaam bouwen brede school of renovatie bestaande gebouwen Bij een bouw van de brede school (naar verwachting 2012-2013) of bij renovatie van bestaande gemeentelijke schoolgebouwen worden de principes van duurzaam en energiezuinig bouwen in het programma van eisen meegenomen. De mogelijkheden voor energieneutraal bouwen worden onderzocht evenals de toepassing van duurzame energie en het gebruik van duurzame materialen. De financiële consequenties hiervan worden vooraf voorgelegd voordat definitief keuzes worden gemaakt.

4.3

Duurzaam inkopen

4.3.1. Toelichting op het thema Duurzaam inkopen betekent dat er bij de aanschaf van goederen en diensten in alle fasen van het inkoopproces gelet wordt op milieucriteria (bijvoorbeeld voor energie of materialen) en sociale aspecten (zoals kinderarbeid). Om de Nederlandse markt te verduurzamen is extra inzet nodig. De rijksoverheid geeft daarom het goede voorbeeld door per 2010 alle inkopen duurzaam te doen. Met gemeenten is afgesproken dat zij dit voorbeeld volgen.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Naast het Rijk hebben ook gemeenten, provincies en waterschappen hun ambities hoog ingezet. Gemeenten hebben vanuit hun voorbeeldfunctie de verantwoordelijkheid om hun inkoopbeleid duurzaam vorm te geven. Gemeenten streven naar 75 procent in 2010 en 100 procent in 2015. In december 2008 heeft de gemeente Kapelle de Nota duurzaam inkopen vastgesteld. Hierin is vastgelegd dat de gemeente de ambities voor duurzaam inkopen zal vastleggen in het Leefomgevingsplan en dat zij de door Agentschap.nl (voorheen SenterNovem) gestelde criteria hanteert voor duurzaam inkopen.

4.3.2. Visie en ambitie

In 2014… heeft de gemeente het in 2008 vastgestelde beleid voor duurzaam inkopen uitgevoerd. Dit heeft ertoe geleid dat in 2013 minimaal 80% van alle goederen en diensten duurzaam zijn ingekocht (conform de in de nota genoemde criteria).

4.3.3. Hoofdlijnen van het beleid

•

Duurzaam inkopen In december 2008 heeft de gemeente Kapelle de Nota duurzaam inkopen vastgesteld. Hierin is vastgelegd dat de gemeente de door Agentschap.nl (voorheen SenterNovem) gestelde criteria hanteert voor duurzaam inkopen. Dit beleid zal vanaf 2010 worden verankerd en geïmplementeerd in het inkoop- en aanbestedingenbeleid. Tevens zal in het programma van eisen van aanbestedingen standaard een duurzaamheidsparagraaf worden opgenomen.

45

4.4

Afval

4.4.1


Inleiding Gemeenten hebben een zorgplicht voor de doelmatige en gescheiden inzameling van huishoudelijk afval. Gemeenten kunnen zelf de inzameling ter hand nemen of de inzameling uitbesteden aan een particulier bedrijf. Of de afvalinzameling nu via een eigen, verzelfstandigde of private inzameldienst plaatsvindt, de gemeente blijft te allen tijde verantwoordelijk voor de wijze waarop de wettelijke zorgplicht wordt uitgevoerd. Om effectief uitvoering te kunnen geven aan het gemeentelijk afvalbeheer en adequaat te kunnen reageren wanneer de gemeente aangesproken wordt door haar burgers, is het van belang dat de gemeente in alle gevallen de regie over de inzameling houdt. De verbetering van de scheiding van afvalstromen is landelijk een belangrijk thema. Vanaf 2010 zijn gemeenten verplicht om ook het kunststof verpakkingsafval gescheiden in te zamelen. Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Landelijk afvalbeheerplan Het landelijk afvalstoffenbeleid is vastgelegd in het Landelijk afvalbeheerplan (LAP). Het eerste LAP is sinds 3 maart 2003 van kracht en is sindsdien drie keer gewijzigd. In december 2009 is het LAP2 in werking getreden met een werkingsduur van zes jaar. Alle overheden moeten rekening houden met het LAP. Deze verplichting vloeit voort uit artikel 10.14 van de Wet milieubeheer. Dat lagere overheden zijn 'gebonden' aan een plan dat de Minister vaststelt, wordt ook wel aangeduid als 'verticale binding'. Hierin onderscheidt het LAP zich van overige milieubeleidsplannen die de Wet milieubeheer noemt. Daarbij is alleen het bestuursorgaan dat het plan vaststelt verplicht er rekening mee te houden. Voor provincies, gemeenten en waterkwaliteitsbeheerders is het LAP toetsingskader bij alle vergunningverlening op grond van de Wet milieubeheer waar afvalaspecten aan de orde zijn. Dit betekent dus niet alleen de vergunningen voor afvalbeheerinrichtingen, maar ook de vergunningen voor bedrijven waar afval vrijkomt. Gescheiden inzameling De gescheiden inzameling van huishoudelijk afval omvat in de gemeente Kapelle de volgende onderdelen: • wekelijkse huis aan huis inzameling van rest- en gft-afval. De inzameling gebeurt alternerend en wordt uitgevoerd door de Gemeenschappelijke Regeling Kèlf, een samenwerkingsverband van de gemeente Kapelle met SITA; • tweemaal per jaar huis aan huis inzameling van grof afval op afroep; • eenmaal per jaar huis aan huis inzameling van klein chemisch afval (KCA) op afroep; • vierwekelijkse huis aan huis inzameling van oud papier en karton. Hiervoor wordt samengewerkt met diverse instanties zoals verenigingen, die hiervoor een vergoeding ontvangen. In het buitengebied wordt het oud papier ingezameld met behulp van blauwe minicontainers. Daarnaast is in 2009/2010 in Schore een proef uitgevoerd met blauwe minicontainers. De evaluatie heeft ertoe geleid dat de blauwe mini’s gemeentebreed worden ingevoerd. • gescheiden inzameling van glas en textiel d.m.v. containers in de openbare ruimte; • gescheiden inzameling van diverse afvalstromen op de regionale milieustraat van de Zeeuwse Reinigingsdienst (ZRD); • Gescheiden inzameling van kunststof verpakkingsafval. Verpakkingen Het Besluit beheer verpakkingen en papier en karton verplicht bedrijven om maatregelen te nemen om zwerfafval zoveel mogelijk te voorkomen. Daarnaast is het bedrijfsleven verplicht minstens 55% van de kleine flesjes in te nemen en te recyclen. Verder verplicht het Activiteitenbesluit bedrijven om binnen een straal van 100 meter van hun bedrijf al het zwerfafval te verwijderen. Het Activiteitenbesluit is op 1 januari 2008 in werking getreden. Sinds 1 januari 2010 moeten alle gemeenten kunststof verpakkingsafval apart inzamelen.

46

Samenwerking in O.L.A.Z.-verband De gemeente Kapelle werkt samen met alle andere Zeeuwse gemeenten in het Openbaar Lichaam Afvalstoffenverwijdering Zeeland (O.L.A.Z.). Alle gemeenten hebben een aanleverplicht aan O.L.A.Z. In 2001 zijn alle O.L.A.Z.-activiteiten, inclusief de aanleverplicht, overgedaan aan Delta. Naast de verwijdering van afval wordt binnen het O.L.A.Z. het afvalbeleid van de deelnemende gemeenten onderling afgestemd. De gemeente Kapelle hanteert voor het tarief van de afvalstoffenheffing een differentiatie op één- en meerpersoonshuishoudens. Tevens wordt voor elke extra minicontainer boven de standaard (= per huishouden 1 grijze mini van 240 l voor restafval en 1 groene mini van 140 l voor GFT-afval) de afvalstoffenheffing verhoogd met 50 %. Een verdere differentiatie van het tarief, b.v. op basis van aanbiedfrequentie of gewicht, is in het verleden enkele malen overwogen in O.L.A.Z.-verband. Daarvoor is echter binnen O.L.A.Z. niet voldoende draagvlak. In O.L.A.Z. is de opvatting dat diftar alleen Zeelandbreed kan worden ingevoerd. Ook Kapelle is van mening dat een geavanceerd diftarsysteem zowel administratief als technisch te complex is in relatie tot het beoogde effect. Zwerfafval In het algemeen is de openbare ruimte in Kapelle redelijk schoon. Er staan verspreid in de gemeente op strategische plaatsen afvalbakken, die planmatig worden geledigd. Er zijn enkele knelpunten, die om aandacht vragen.

4.4.2

Visie en ambitie

In 2014… voert de gemeente de wettelijke inzameltaken adequaat uit. Dit gebeurt zoveel mogelijk in OLAZverband. De scheiding van huishoudelijk afval is ten opzichte van 2010 verbeterd, en voldoet aan de kwantitatieve doelstelling uit het Landelijk Afvalbeheerplan 2009 - 2021. Door deelname aan de jaarlijkse Landelijke opschoondag wordt een bijdrage geleverd aan de bewustwording van de zwerfafvalproblematiek.

4.4.3


•

Uitvoeren wettelijke inzameltaken De gemeentelijke wettelijke inzameltaken worden adequaat uitgevoerd. De scheidingsdoelstelling uit het LAP2, minimaal 60 % hergebruik en maximaal 40 % verbranden, wordt gehaald.

•

Inzameling kunststofverpakkingsafval In september 2009 heeft het college van B&W besloten de per 1 januari 2010 verplichte gescheiden inzameling van kunststofverpakkingsafval op te dragen aan Kèlf en daarbij te kiezen voor de haalmethode. Dit besluit wordt vanaf 2010 uitgevoerd.

•

Evaluatie proef minicontainers papierinzameling De evaluatie van de proef in Schore met blauwe minicontainers is in februari 2010 aan het college en de raad aangeboden. De resultaten van de evaluatie wijzen op een groot draagvlak. In de loop van 2010 worden de blauwe mini's gemeentebreed ingevoerd.

•

Aanpak zwerfvuil: landelijke opschoondag Tijdens de landelijke opschoondag gaan gemeenten en burgers gezamenlijk aan de slag om de leefomgeving schoon te maken. Gemeenten kunnen hiervoor beschikken over gratis campagnemateriaal. Incidenteel zal worden meegelift op de landelijke campagne ‘Nederland schoon’.

47

5.

INSTRUMENTEN

5.1

Milieu en ruimtelijke ordening

5.1.1


Inleiding Bij het beheersen van de kwaliteit van de leefomgeving zijn milieu en ruimtelijke ordening onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kwaliteit van de leefomgeving is een breed begrip. Een goede kwaliteit houdt in dat bewoners, ondernemers en gebruikers van de openbare ruimte hun omgeving als herkenbaar, prettig, schoon, aantrekkelijk en veilig ervaren, zodat ze er graag wonen, werken en verblijven. Bij de kwaliteit van de omgeving gaat het zowel om milieukwaliteit (traditioneel vooral in verband gebracht met het voorkómen van negatieve ontwikkelingen, zoals bodemvervuiling, veiligheidsrisico's van bedrijvigheid, geluids- en stankoverlast en afvalinzameling) als om ruimtelijke kwaliteit (traditioneel meer in verband gebracht met het bevorderen van positieve ontwikkelingen, zoals het verbeteren van bereikbaarheid, vergroten van verscheidenheid en versterken van identiteit). Het begrip 'omgevingskwaliteit' beoogt deze twee invalshoeken te combineren: 'omgevingskwaliteit = ruimte x milieu'. Het is daarom van belang om in een zo vroeg mogelijk stadium van de ruimtelijke planvorming de milieuaspecten te onderzoeken en te toetsen aan de normen. Dit vraagt om een vroegtijdige afstemming tussen de medewerkers ’ro’ en ‘milieu’ van de gemeente.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Wet ruimtelijke ordening Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking getreden. Met deze wet wordt invulling gegeven aan een samenhangend pakket van regels voor de ruimtelijke ordening. De wet biedt een nieuw stelsel om beleid voor een duurzame leefomgeving mogelijk te maken en te normeren. De Wro draagt bij aan vereenvoudiging en versnelling van procedures en beroepsprocedures. Ook is een scherpere handhaving mogelijk door betere toezicht- en handhavingmogelijkheden, uitbreiding van het instrumentarium, koppeling aan het strafrecht en door de mogelijkheid tot ingrijpen als gemeenten hun taak onvoldoende uitoefenen. Rijk, provincies en gemeenten stellen een structuurvisie op. Dit is een strategisch beleidsdocument over de ruimtelijke ontwikkelingen in een bepaald gebied. Beleidsdoelen uit de structuurvisie worden gerealiseerd in het bestemmingsplan. Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) Het Investeringsbudget stedelijke vernieuwing (ISV) is een doeluitkering, speciaal ingesteld om de aantrekkelijkheid van de steden te vergroten. Deze moeten leefbaarder worden en hun positie versterken. Met het ISV-budget kan het stedelijk voorzieningenpakket worden uitgebreid en vernieuwd. Dit is primair een zaak van de gemeente samen met de lokale partijen. Het ISV-geld is bedoeld voor het nemen van fysieke maatregelen op de terreinen wonen, ruimte, milieu, fysieke stadseconomie en grootschalig groen. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg of transformatie van (bestaande) wijken, parken en bedrijfsterreinen. Het kan ook gaan om duurzame milieumaatregelen, het opheffen van lokale milieuhinder, bodemsanering of het verbeteren van de fysieke condities voor stedelijke economische bedrijvigheid. In principe kunnen alle gemeenten aanspraak maken op een ISV-bijdrage. Om voor ISVmiddelen in aanmerking te komen, dienen de gemeenten een aantal helder omlijnde prestaties en doelen te formuleren om de lokale opgave op het gebied van de stedelijke vernieuwing aan te pakken. Voor het tijdvak 2010-2015 is nieuw budget beschikbaar gekomen: ISV 3. De Zeeuwse gemeenten zijn in december 2009 en januari 2010 door de provincie geïnformeerd over de verdeling van deze middelen (zie ook paragraaf 3.1.1). Provinciaal Omgevingsplan introduceert het vereveningsprincipe De provincie Zeeland heeft het omgevingsplan 2006-2012 opgesteld. De provincie wil daarmee samen met haar partners inzetten op meer kwaliteit en dynamiek. Het is dan ook niet voor niets dat in het omgevingsplan Zeeland het principe van verevening wordt geïntroduceerd als belangrijke voorwaarde waaraan nieuwe ontwikkelingen in het buitengebied moeten voldoen. Met dit principe van verevening

48

worden de begrippen kwaliteit en dynamiek namelijk op initiatiefniveau met elkaar verbonden en wordt een vrij abstract uitgangspunt voor het provinciaal beleid, het duurzaam ontwikkelen van Zeeland, op een concrete manier handen en voeten gegeven. De provincie stelt verevening als voorwaarde voor ontwikkelingen in het buitengebied. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de nadere invulling en uitvoering overeenkomstig de uitgangspunten en richtlijnen uit het omgevingsplan Zeeland. Uitgangspunt is dat ruimtelijke ontwikkelingen gepaard moeten gaan met aantoonbare gelijktijdige investeringen in omgevingskwaliteiten, publieke voorzieningen of de ruimtelijke kwaliteit.

5.1.2

Visie en ambitie

In 2014… vindt er bij ruimtelijke plannen vroegtijdige afstemming plaats tussen medewerkers ruimtelijke ordening en medewerkers milieu. Door deze samenwerking zijn de ruimtelijke ordenaars in een vroeg stadium van de planvorming op de hoogte van belemmeringen en kansen op milieugebied. Hierdoor wordt hinder voorkomen en wordt een veilig, gezond en aangenaam leefklimaat bevorderd. Meer dan in het verleden vormen duurzaamheidsaspecten een integraal onderdeel van de planontwikkeling.

5.1.3


•

Opnemen verplichte milieunormen en niet verplichte thema’s in ruimtelijke plannen Het is een wettelijke plicht om bij (beoogde) ruimtelijke ontwikkelingen de consequenties voor het milieu te onderzoeken en te toetsen aan de normen. Dit geldt onder meer voor de onderwerpen geluid, bodem en externe veiligheid. Daarnaast wil de gemeente Kapelle bij ruimtelijke plannen onderzoeken op welke wijze duurzaamheid kan worden versterkt.

•

Vastleggen werkafspraken ‘milieu en RO’. De taakvelden milieu en ruimtelijke ordening zijn beide van groot belang voor de kwaliteit van de leefomgeving. Milieu-eisen hebben een steeds grotere invloed gekregen op de ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden van gemeenten. Het belang om in een vroeg stadium van de ruimtelijke planvorming samen te werken is daardoor steeds groter geworden. Deze samenwerking tussen ‘milieu’ en ‘RO’ is tevens de basis voor de gewenste overgang van sectoraal milieubeleid naar integraal leefomgevingsbeleid. Om deze samenwerking te bevorderen zullen werkafspraken worden vastgelegd.

•

Mede uitvoering geven aan (onderdelen van) provinciaal Omgevingsplan De gemeente Kapelle heeft zich gecommitteerd aan het beleid uit het provinciaal Omgevingsplan. Dit betekent onder meer dat via het bestemmingsplan Buitengebied invulling wordt gegeven aan het vereveningsprincipe.

5.2

Milieumanagement

5.2.1


Inleiding Milieumanagement is het geheel van activiteiten gericht op een effectieve en efficiënte uitvoering van de milieutaken. Omdat het Leefomgevingsplan bij uitstek en integraal plan is zullen meerdere afdelin-

49

gen en medewerkers een rol spelen bij de uitvoering. Het is daarom van belang dat de uitvoering van het plan centraal wordt gecoördineerd en bewaakt. Ook het jaarlijks opstellen van het milieujaarprogramma, de monitoring van de voortgang en verslaglegging in de vorm van het wettelijke verplichte milieujaarverslag, zijn een onderdeel van milieumanagement.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Meer beleidsvrijheid voor gemeenten en integratie van taakvelden De ontwikkelingen op milieugebied gaan snel. Landelijk wordt veel nieuw beleid ontwikkeld dat consequenties heeft voor de gemeentelijke uitvoeringspraktijk. Bovendien krijgen gemeenten een steeds groter wordende beleidsvrijheid om zelf invloed uit te oefenen op de kwaliteit van de leefomgeving. Deze vrijheid brengt echter ook een grotere verantwoordelijkheid met zich mee. Daar komt bij dat milieu steeds minder gezien wordt als een op zichzelf staand taakveld. Bij het realiseren van een optimale leefomgevingskwaliteit zijn veel verschillende disciplines betrokken (zoals ruimtelijke ordening, verkeer, openbare werken en bouwzaken). Afstemming tussen deze disciplines wordt daarom steeds belangrijker. Het gemeentelijk Leefomgevingsplan als instrument Hoewel het opstellen van een Leefomgevingsplan niet verplicht is, wordt dit door veel gemeenten gezien als een voorwaarde om op een verantwoorde wijze de gemeentelijke verplichte milieutaken uit te voeren. Het is een instrument om doelen vast te leggen en weloverwogen beleidskeuzes te maken. Tevens is het plan een uitstekend middel om een relatie te leggen met andere gemeentelijke taakvelden en vast te leggen hoe de uitvoering van de gemeentelijke milieutaken is georganiseerd. Een planmatige uitvoering zorgt er voor dat het voor iedereen duidelijk is wat er moet gebeuren en waarom. Een ad-hoc aanpak wordt voorkomen. Op basis van het plan wordt de benodigde capaciteit bepaald en kan deze effectief en efficiënt worden ingezet. Het plan brengt kansen in beeld om de kwaliteit van de leefomgeving positief te beïnvloeden en geeft aan hoe deze kansen benut worden met concrete maatregelen en projecten. Bovendien vindt er afstemming plaats van de gemeentelijke activiteiten op landelijk beleid, ontwikkelingen en trends. Op 8 oktober 2002 heeft de gemeenteraad van Kapelle het Milieubeleidsplan 2002-2005 ‘Werken aan de kwaliteit van de leefomgeving’ vastgesteld. In dat plan is geconstateerd dat zich in de gemeente Kapelle relatief weinig milieuknelpunten voordoen, maar dat een aantal lokale en regionale ontwikkelingen en gemeentelijke visie op het milieubeleid noodzakelijk maken. Daarnaast is vastgesteld dat kansen om de milieukwaliteit te verbeteren onvoldoende werden aangegrepen. De voor de uitvoering van het plan benodigde middelen zijn niet beschikbaar gekomen. Hierdoor heeft de gemeente het ambitieniveau van het plan naar beneden moeten bijstellen en heeft zij zich geconcentreerd op de adequate uitvoering van wettelijk verplichte taken. Het milieujaarprogramma De Wet milieubeheer schrijft voor dat elke gemeente jaarlijks een milieujaarprogramma opstelt waarin wordt aangegeven welke maatregelen en activiteiten in dat jaar worden uitgevoerd. De adequate uitvoering van de wettelijk verplichte taken staat hierbij centraal. Het milieujaarprogramma biedt structuur aan de uitvoering van de gemeentelijke milieutaken voor de periode van één jaar en legt een verband met de beschikbare capaciteit. Monitoring en verslaglegging Om de beleidscyclus te sluiten is het van belang om vast te stellen wat de resultaten zijn van het plan en de uitvoering. Jaarlijks dient het verplichte milieujaarverslag te worden opgesteld. Afhankelijk van de resultaten kan bezien worden of het beleid dient te worden bijgesteld. Op provinciaal niveau is voor de Zeeuwse gemeenten de MOLO-systematiek ontwikkeld. Met deze software kan een groot aantal milieu-indicatoren bewaakt worden en kunnen trends worden weergegeven. Hoewel de noodzaak van een adequaat monitoring systeem reeds in het vorige milieubeleidsplan door de gemeente is onderschreven vindt monitoring nog niet op gestructureerde wijze plaats. In het kader van het nieuwe milieubeleidsplan wil de gemeente een monitoringmethodiek ontwikkelen. De MOLO-systematiek biedt hiervoor een bruikbaar kader.

50

5.2.2

Visie en ambitie

In 2014… heeft het Leefomgevingsplan zijn waarde bewezen als instrument om op een planmatige wijze de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren. Daarom is in de loop van 2014 gestart met de actualisering of herziening van het plan. De uitvoering van het plan is centraal gecoördineerd door een medewerker van de afdeling VROM en jaarlijks is een milieujaarprogramma opgesteld evenals een milieujaarverslag.

5.2.3


•

Gecoördineerde uitvoering leefomgevingstaken Het leefomgevingsplan is een integraal plan dat raakvlakken heeft met veel gemeentelijke taakvelden. Het is van belang dat de uitvoering van het leefomgevingsplan centraal gecoördineerd wordt door het team VROM. Deze is ook verantwoordelijk voor de voortgangsbewaking en de monitoring van de resultaten.

•

Opstellen milieujaarprogramma en milieujaarverslag Op basis van het leefomgevingsplan wordt jaarlijks een (wettelijk verplicht) milieujaarprogramma opgesteld. De resultaten worden jaarlijks aan het college en de gemeenteraad gerapporteerd in het (eveneens verplichte) milieujaarverslag. Afhankelijk van de resultaten en de gemeentelijke situatie kan het beleid zonodig worden bijgesteld.

•

Tijdig actualiseren leefomgevingsplan Het leefomgevingsplan heeft een looptijd van 4 jaar: van eind 2010 tot en met 2014. In 2014 zal bezien worden of er voor de daarop volgende periode een nieuw leefomgevingsplan wordt opgesteld of dat volstaan kan worden met een actualisering van het huidige plan.

5.3 5.3.1

Milieucommunicatie en natuuren milieueducatie Toelichting op het thema

Inleiding Milieucommunicatie Milieucommunicatie is als flankerend instrument het ‘smeermiddel’ van het gemeentelijk milieubeleid. Het draagt bij aan de realisering van de doelen binnen de onderscheiden milieuthema’s. Natuur- en milieueducatie is hier een belangrijk voorbeeld van. Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Naast de rol van milieucommunicatie als flankerend beleidsinstrument heeft de overheid ook een wettelijke taak met betrekking tot het beschikbaar stellen van milieu-informatie. In dit verband speelt de Aarhus-regelgeving een belangrijke rol. Sinds 14 februari 2005 is wettelijk geregeld dat burgers ruimere toegang dienen te hebben tot milieu-informatie. Dat is het gevolg van wijzigingen van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) en de Wet milieubeheer (Wm). Beide wetswijzigingen vloeien voort uit het Verdrag van Aarhus dat in 1998 is gesloten. Het doel van het verdrag is om het recht te beschermen 'van elke persoon van de huidige en toekomstige generaties om te leven in een milieu dat passend is voor zijn of haar gezondheid en welzijn'. Het verdrag regelt de openbaarheid van milieu-informatie (eerste pijler van het verdrag), de inspraak bij milieubesluiten (tweede pijler), de rechtsbescherming (derde pijler).

51

De gemeentelijke voorlichting richting burgers verloopt via de gemeentepagina in de Scheldepost en de website. Daarnaast worden incidenteel speciale acties uitgevoerd. Verder participeert de gemeente voor natuuren milieueducatie (NME) in het MEC De Bevelanden, om de betrokkenheid van de burger bij het milieubeleid te vergroten. Daarnaast worden projecten met natuurouders en scholen geïnitieerd en gesubsidieerd. Ten aanzien van de Aarhus-regelgeving heeft de gemeente Kapelle geen specifiek beleid geformuleerd. Project Zon op School Zon op school is een project voor alle groepen van de basisschool om van alles te leren over energie en klimaat d.m.v. een lespakket over duurzame energie. Tegelijkertijd wordt op school duurzame energie opgewekt en energie bespaard door het installeren van zonnepanelen op het dak van de school. Het project is een samenwerking tussen DELTA, COS, IVN Consulentschap Zeeland en Provincie Zeeland. DELTA neemt het plaatsen van de zonnepanelen op de deelnemende Zeeuwse scholen voor haar rekening. COS en IVN Zeeland zijn verantwoordelijk voor de inhoud van het lespakket en de bijbehorende site www.zonopschool.nl. De Provincie Zeeland heeft meegewerkt aan de realisatie van het project. DELTA heeft basisscholen in Zeeland een aanbieding gedaan om drie zonnepanelen te kunnen plaatsen. In combinatie met een lespakket is dit een waardevolle manier om kinderen in contact te brengen met zonne-energie. Inmiddels doen circa 110 stuks doen mee = bijna 50 % van alle basis scholen van Zeeland. De optelsom van de energie, opgewekt door de deelnemende scholen wordt de Zeeuwse Zonnefabriek genoemd. De Zeeuwse Zonnefabriek biedt de mogelijkheid en aanleiding om duurzame energie nog beter onder de aandacht te brengen bij leerlingen, ouders, (bestuur) van scholen maar ook bij de lokale overheden en het bedrijfsleven. Door vriend te worden van de Zeeuwse Zonnefabriek draag je bij aan de productie van nog meer duurzame energie en kan een deel van de eigen CO2 uitstoot gecompenseerd worden. Ouders, familieleden, wijkbewoners, (lokale) overheden en bedrijven kunnen vriend worden van de Zeeuwse Zonnefabriek. Het concept ‘Vriend van de Zeeuwse Zonnefabriek’ wordt verder uitgewerkt in het projectplan voor de Zeeuwse Zonnefabriek voor 2010 en 2011.

5.3.2

Visie en ambitie

In 2014… hebben milieucommunicatie en natuuren milieu-educatie bijgedragen aan draagvlak voor de uitvoering van het Leefomgevingsplan en aan een groeiende bewustwording van de noodzaak tot milieubewust gedrag door burgers en bedrijven.

5.3.3 •


Uitvoeren milieucommunicatie De gemeente heeft op grond van de ‘Aarhus-regelgeving’ een wettelijke plicht om burgers toegang te verlenen tot milieu-informatie. Naast de wettelijk verplichte taak om toegang te verlenen tot milieu-informatie, wordt voorlichting gegeven via de gemeentelijke website en via incidentele acties zoals een voorlichtingscampagne over het correct gebruik van het riool. Natuur en Milieu educatie (NME) wordt op het huidige niveau voortgezet.

52

•

Milieu Educatief Centrum (MEC) De gemeente Kapelle geeft jaarlijks een subsidie aan het Milieu Educatief Centrum te Goes. Hierdoor kan de gemeente invloed uitoefenen op de werkzaamheden die het MEC doet, waaronder het organiseren van cursussen en campagnes voor natuurouders.

•

Cursus maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) De gemeente heeft eind 2009 / begin 2010 gezamenlijk met de gemeente Goes een cursus Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen georganiseerd voor bedrijven. Doel van de cursus was stimuleren van Duurzaam ondernemen bij bedrijven. Gestreefd wordt deze cursus in de toekomst nog eens te herhalen.

•

Project Zon op School De gemeente onderzoekt hoe en in welke mate het project Zon op School kan worden gestimuleerd bij de basisscholen.

5.4

Vergunningverlening

5.4.1


Inleiding Het ministerie van VROM wil burgers, bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties meer ruimte en eigen verantwoordelijkheid geven en stimuleren tot creativiteit en daadkracht. Om dit te bereiken wordt gestreefd naar minder, eenvoudiger, maar vooral effectievere regels die bovendien beter te handhaven zijn. Daarbij worden de administratieve lasten van de regelgeving fors verminderd en komt er één loket voor het aanvragen van een omgevingsvergunning. Ter ondersteuning van de beoogde vereenvoudiging zal het gebruik van ICT-toepassingen worden bevorderd. Eén van de belangrijkste en meest ingrijpende onderdelen van deze modernisering is de in werking treding van de omgevingsvergunning per 1 oktober 2010. Daarnaast zijn in nauwe samenhang met deze omgevingsvergunning algemene regels uit de 8.40-AMvB’s samengevoegd tot één Activiteitenbesluit.

Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle De omgevingsvergunning Als onderdeel van de modernisering van de VROM-regelgeving heeft het ministerie de verschillende vergunningen (maar ook ontheffingen en andere toestemmingsvereisten) voor wonen, ruimte en milieu zoveel mogelijk samengevoegd. Één vergunning volstaat: de omgevingsvergunning welke bij één loket wordt aangevraagd. De achterliggende gedachte hierbij is dat de aanvrager geen hinder ondervindt van de manier waarop de overheid is georganiseerd. Voor de omgevingsvergunning geldt één procedure waarop één besluit volgt. Voor beroep tegen dat besluit is er één beroepsprocedure en één bevoegd gezag is met de (coördinatie van) de handhaving belast. De omgevingsvergunning is per 1 oktober 2010 in werking getreden. De komst van de omgevingsvergunning heeft voor de gemeentelijke organisatie een aantal organisatorische en procedurele consequenties.

Het Activiteitenbesluit Bedrijven hebben een milieuvergunning nodig, tenzij ze voldoen aan algemene regels. Algemene regels staan in zogenaamde 8.40-AMvB's. Dit zijn algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s) op basis van artikel 8.40 van de Wet milieubeheer. VROM moderniseert de 8.40-AMvB's om onder meer de uitvoerbaarheid en de handhaafbaarheid te verbeteren. Het resultaat is een nieuw besluit dat de 8.40AMvB's vereenvoudigt: het Activiteitenbesluit. Het besluit is op 1 januari 2008 in werking getreden.

53

De Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) In 2008 heeft de commissie Mans onderzoek gedaan naar het handhavingstelsel VROM-regelgeving. In het onderzoeksrapport is het voorstel gedaan om te komen tot in de wet verankerde Regionale Uitvoeringsdiensten (ook wel omgevingsdiensten genoemd). Het is de bedoeling dat gemeenten en provincies hun uitvoerende taken op het gebied van vergunningverlening en handhaven vanaf 1 januari 2012 door deze diensten laten uitvoeren. In maart 2010 heeft de Eerste Kamer echter besloten dat gemeenten niet verplicht kunnen worden om hun uitvoerende taken over te dragen aan de RUDs. Wat dit precies gaat betekenen voor de komst van deze diensten was bij het vaststellen van dit leefomgevingsplan nog niet duidelijk. Evenmin is bekend of ook andere VROM-taken aan deze diensten worden overgedragen. De eventuele komst van een (regionale) omgevingdienst zal voor de gemeente Kapelle een verschuiving van uitvoerende VROM-taken tot gevolg hebben. In 2010 en 2011 zullen de consequenties duidelijk worden. Onderzoek VROM-Inspectie naar uitvoering VROM-regelgeving Op 5 februari 2008 heeft de VROM-Inspectie bij de gemeente Kapelle een onderzoek uitgevoerd naar de stand van zaken bij de uitvoering van de verschillende VROM-taken. Op 18 februari 2008 zijn de resultaten van dit onderzoek aan de gemeente aangeboden. De resultaten kunnen als volgt worden samengevat. De gemeente Kapelle heeft na het beëindigen van samenwerking met de gemeente Reimerswaal de uitvoering van de VROM-taken weer voortvarend opgepakt. De constatering dat de gemeente gebruik maakt van de diensten van de Regionale Milieudienst wordt gezien als een verstandige keuze. Maar tevens is geconstateerd dat de werkzaamheden geen beleidsmatige en programmatische inbedding hebben. Voorst vraagt de VROM-Inspectie aandacht voor de voorbereiding op de invoering van de Omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning zorgt niet alleen voor een andere organisatie van het werk en werkprocessen, maar vereist ook een andere cultuur en omslag in het denken vanuit de klant.

5.4.2

Visie en ambitie

In 2014… is er in de gemeente Kapelle ruimte voor een gezonde economische ontwikkeling bij een verder afgenomen milieudruk. Het verlenen van de omgevingsvergunning wordt professioneel en klantgericht uitgevoerd en alle betrokken partijen werken hierbij effectief samen.

5.4.3


•

Uitvoeren wettelijke taken Via de vergunningverlening kunnen hinder en risico’s als gevolg van bedrijfsmatige activiteiten worden voorkomen, beheerst en bestreden. Bij haar contacten met bedrijven zal de gemeente bedrijven actief stimuleren bij te dragen aan energiereductie, afvalpreventie en vermindering van de belasting bij transport (de verruimde reikwijdte van de Wet milieubeheer). De aanbevelingen uit de brief van de VROM-Inspectie worden ter harte genomen. Dit blijkt onder meer uit het opstellen van voorliggend Leefomgevingsplan (beleidmatige inbedding VROM-taken).

•

Implementatie van de omgevingsvergunning en (eventuele) omgevingsdienst De implementatie van de Wabo en de omgevingsvergunning zullen de komende jaren leiden tot organisatorische en procedurele wijzigingen bij het verlenen van vergunningen en de behandeling van meldingen. Om invulling te geven aan de ‘één-loket functie’ is afstemming en samenwerking met alle interne en externe betrokken partijen een voorwaarde. De mogelijke komst van een (regionale) omgevingsdienst zal leiden tot een herverdeling van de gemeentelijke vergunningverleningstaken.

54

5.5


5.5.1


Inleiding Een adequate vergunningverlening (zie paragraaf 5.4.1) kan niet los worden gezien van een gedegen uitvoering van toezicht, handhaving en klachtenbehandeling. Handhaving wordt ingezet als instrument om een leefbaar, veilig en duurzaam woonklimaat te realiseren. Samenwerking met alle betrokken partijen is daarbij van groot belang. Dit gebeurt onder andere in het kader van het SEPH (SErvice Punt Handhaving). Door de invoering van de omgevingsvergunning zal de handhaving steeds meer integraal worden aangepakt. Wettelijk kader, bestaand beleid en de situatie in Kapelle Servicepunt Handhaving (Seph) Het Rijk heeft vanuit een aantal ministeries de verschillende handhavingsinstanties gevraagd een samenwerkingsovereenkomst (bestuursovereenkomst) aan te gaan op provinciaal niveau. De provincie stimuleert de handhavingssamenwerking op lokaal, regionaal en provinciaal niveau. In de Bestuursovereenkomst Handhavingssamenwerking Zeeland zijn hierover afspraken gemaakt met gemeenten, waterschappen en inspectiediensten. Eén van de afspraken behelst de instelling van een provinciaal handhavingsoverleg, waarbij ook politie en justitie aanwezig zijn. In het kader van het SEPH worden regelmatig regionale handhavingsprojecten uitgevoerd. Tevens vindt afstemming plaats met de handhavingspartners politie en op ad hoc basis met andere betrokken partijen zoals justitie. De Provincie stimuleert de handhavingsamenwerking op lokaal, regionaal en provinciaal niveau. In de Bestuursovereenkomst Handhavingsamenwerking Zeeland zijn hierover afspraken gemaakt met gemeenten, waterschappen en inspectiediensten. Eén van de afspraken behelst de instelling van een provinciaal handhavingoverleg, waarbij ook politie en justitie aanwezig zijn. Integrale handhaving Het beleid van de overheid is om de handhaving meer integraal aan te pakken dan tot nu toe gebeurde. De basis voor integrale handhaving ligt bij het landelijke actieprogramma Handhaven op niveau dat in 2000 naar aanleiding van een onderzoek is geïnitieerd om overheden te stimuleren om de handhaving te verbeteren. Het programma richt zich op een structurele en integrale aanpak, gebaseerd op een handhavingsprogramma waarin prioriteiten zijn gesteld en verschillende activiteiten zoveel als mogelijk op elkaar zijn afgestemd. Integrale handhaving kan onder andere worden vormgegeven door de ontwikkeling van eenduidige handhavingsmethodieken en instrumenten zoals checklists en door de toepassing van een signaalfunctie bij de handhaving van de verschillende kleursporen. In 2007 heeft de gemeente Kapelle de concept nota Integraal Handhavingsbeleid 2007-2010 opgesteld. De beleidsnota heeft tot doel om voor de periode 2007-2010 transparant aan te geven waar het gemeentebestuur de prioriteiten legt en op welke wijze deze op hoofdlijnen worden aangepakt. Deze prioriteiten worden bepaald door de aspecten veiligheid en leefbaarheid. Het gaat bij het beleid niet alleen om toezicht en juridische sancties, maar ook om voorlichting, voorbeeldwerking en een positieve waardering voor goed naleefgedrag. Naast aandacht voor handhaving in het kader van de Wet milieubeheer richt het beleid zich ook op de handhaving van bouwen sloopvergunningen, gebruiksvergunningen en de APV (Algemeen Plaatselijke Verordening). In 2010 wordt de integrale handhaving aan de hand van een nieuwe beleidsnota integrale handhaving verder geïmplementeerd.

55

Klachtenbehandeling Het bevoegd gezag dat milieuvergunningen verleent heeft op grond van artikel 18.2 van de Wet milieubeheer de wettelijke taak om klachten te behandelen die betrekking hebben op de naleving van wetten door inrichtingen. Een efficiënte en doeltreffende klachtenbehandeling is van grote waarde gebleken in het kader van het voorkomen, beperken en beheersen van de gevolgen van eventuele calamiteiten en hinder. Ook in relatie tot de handhaving van de milieuhandhaving is het belang groot. Onder invloed van de professionalisering van de milieuhandhaving is er voor gekozen om buiten kantooruren de milieuklachten te laten behandelen door de Regionale Milieudienst West-Brabant (RMD). Klachten worden zo snel mogelijk onderzocht en opgelost. Waar nodig wordt handhavend opgetreden. Onderzoek VROM-Inspectie energiebesparing In paragraaf 4.4.1 van dit Leefomgevingsplan is aangegeven dat de VROM-Inspectie in 2009 onderzoek heeft uitgevoerd naar energiebesparing bij 40 gemeenten waaronder de gemeente Kapelle. Geconcludeerd is dat de gemeente Kapelle op de juiste wijze omgaat met toezicht en handhaving met betrekking tot energiebesparing. De aanpak en borging van energiebesparing bij bedrijven kan echter nog wel verbeterd worden door onder andere het verzamelen en registreren van aanvullende energiegegevens en door het verplicht stellen van de actualisering van energiebesparingsonderzoeken door bedrijven. Kleine ergernissen Kleine ergernissen zoals vervuiling van de openbare ruimte zijn van grote invloed op de wijze waarop de leefbaarheid ervaren wordt. Sinds 2008 worden voor gemiddeld één dag per week Bijzonder Opsporingsambtenaren (BOA’s) ingehuurd. In 2011 zal duidelijk worden of ook met betrekking tot de inzet van BOA’s regionaal kan worden samengewerkt.

5.5.2

Visie en ambitie

In 2014… worden toezicht en handhaving consequent, transparant, programmatisch en integraal uitgevoerd. In gezamenlijke projecten wordt effectief samengewerkt met andere handhavingspartners. Klachten van burgers worden doeltreffend en efficiënt afgehandeld.

5.5.3


•

Uitvoeren wettelijke taken Toezicht op de naleving van weten regelgeving en vergunningvoorschriften is een belangrijk wettelijk instrument om hinder en risico’s als gevolg van bedrijfsmatige activiteiten te voorkomen, te beheersen en te bestrijden. Jaarlijks wordt op basis van te stellen prioriteiten een handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) opgesteld en uitgevoerd. De uitvoering van dit programma wordt door de gemeente gemonitord en gerapporteerd (wettelijke verplichting). Bij de handhaving wordt de Zeeuwse toezicht- sanctie- en gedoogstrategie gehanteerd. Deze strategieën worden regelmatig geactualiseerd. Onder andere door een meer programmatische aanpak van de handhaving wordt invulling gegeven aan de aanbevelingen uit de brief van de VROM-Inspectie.

•

Samenwerking met handhavingspartners Voor een effectieve en efficiënte uitvoering zal de gemeente in SEPH-verband in gezamenlijke projecten samenwerken met andere handhavingspartners zoals de politie.

56

•

Integraal handhavingsbeleid In de komende jaren de effectiviteit verder worden verbeterd door invulling te geven aan integrale handhaving van meerdere kleursporen. Eind 2010 wordt hiervoor een methodiek ontwikkeld waarna deze zal worden geïmplementeerd.

•

klachtenbehandeling Een efficiënte en doeltreffende klachtenbehandeling is van grote waarde bij het voorkomen, beperken en beheersen van hinder en calamiteiten en bij de handhaving van milieuregels en wordt daarom voortgezet op het huidige niveau. Milieuklachten worden in behandeling genomen door de Regionale Milieudienst West-Brabant.

•

Aanpak ‘kleine ergernissen’ door BOA De aanpak van kleine ergernissen waarbij een Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA) wordt ingezet, zal worden voortgezet. Daarbij wordt ingezet op het waarborgen van continuïteit door samenwerking te zoeken met andere gemeenten in de regio.

57

6.

ORGANISATIE, MIDDELEN EN UITVOERING

6.1

Het meerjaren uitvoeringsprogramma

In bijlage 2 is het meerjaren-uitvoeringprogramma 2010-2014 opgenomen. Hierin zijn de beleidslijnen uit de hoofdstukken 3, 4 en 5 vertaald naar concrete acties en maatregelen. Deze zijn voorzien, voor zover van toepassing, van een budgetraming. Per activiteit is aangegeven of het een incidentele of een structurele activiteit betreft en of de activiteit betrekking heeft op een wettelijk verplichte taak of invulling geeft aan vrije beleidsruimte. Activiteiten die het gevolg zijn van eerder vastgesteld gemeentelijk beleid zijn in het programma aangemerkt als wettelijk verplicht. Het betreft echter een indicatief meerjaren uitvoeringsprogramma. Door bijvoorbeeld nieuwe ontwikkelingen kunnen activiteiten komen te vervallen of worden toegevoegd. Op basis van het indicatieve meerjarenprogramma wordt jaarlijks een milieujaarprogramma opgesteld waarin concreet de activiteiten worden genoemd die in dat jaar worden uitgevoerd, Tevens wordt jaarlijks in het milieujaarverslag verantwoording afgelegd over de voortgang van de uitvoering en de bereikte resultaten. Eventueel kan dit aanleiding geven tot bijstelling van het beleid of de uitvoering.

6.2

Organisatie van de uitvoering

Omdat het Leefomgevingsplan raakvlakken heeft met diverse gemeentelijke disciplines is het van belang dat de uitvoering gecoördineerd plaatsvindt en dat de voortgang wordt bewaakt. De verantwoordelijkheid voor deze coördinatie is toegewezen aan het team VROM. Ook het opstellen van het milieujaarprogramma en milieujaarverslag valt onder de verantwoordelijkheid van dit team. Een deel van de uitvoerende werkzaamheden zal, evenals in het verleden, worden uitbesteed. Dit geldt onder meer voor (een deel van) de vergunningverlening en handhaving en advisering op het gebied van geluid en externe veiligheid. De komst van de Omgevingsdienst (naar verwachting per 1 januari 2012) zal leiden tot een heroverweging van de uitbesteding van werkzaamheden. In ieder geval zullen de vergunningverlening- en handhavingstaken in het kader van de omgevingsvergunning (verplicht) aan deze nieuwe Regionale Uitvoeringsdienst worden overgedragen.

6.3

Capaciteit en middelen

Het Leefomgevingsplan is een integraal plan. Dit betekent ook dat een aantal activiteiten deel uit maakt van de reguliere werkzaamheden van andere teams en afdelingen. Deze activiteiten dragen wel bij aan de beschreven doelstellingen maar zijn niet expliciet opgenomen in het meerjaren uitvoeringsprogramma. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de uitvoering en actualisering van het gemeentelijk rioleringsplan, het beleidsplan openbare verlichting of het groenbeleidsplan. Een deel van de activiteiten in dit Leefomgevingsplan kan worden uitgevoerd met bestaande capaciteit en reeds gedekte kosten. Deze capaciteit en kosten zijn in de begroting 2010 opgenomen. Voor de bepaling van het extra benodigde budget is de begroting van 2010 als vertrekpunt gehanteerd. In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van de beschikbare uren en financiële middelen voor uitvoering van het Leefomgevingsplan.

58

Bijlage 1 Beschikbare uren en middelen

59

60

BIJLAGE 1 Beschikbare uren en middelen van het team VROM In onderstaande tabel wordt per thema de beschikbare uren en middelen binnen VROM voor uitvoering van milieutaken aangeven. De thema’s zijn gesorteerd op volgorde van de door de gemeenteraad gekozen prioriteiten. In de kolom urenraming voor 2010 worden de uren aangegeven, losstaand van de gestelde prioriteiten. In de kolom urenraming 2011 ev. wordt aangegeven hoe mogelijk de verdeling van uren kan zijn, rekening houdende met de gestelde prioriteiten. In de kolom Beschikbaar budget wordt aangeven hoeveel financiële middelen er voor 2010 beschikbaar zijn. In deze kolom wordt tevens aangeven welke bedragen incidenteel zijn (alleen voor 2010 beschikbaar) en welke bedragen er structureel beschikbaar zijn (jaarlijks voor 2010 en verder). De thema’s Water en Riolering en Afval vallen buiten dit overzicht van de capaciteitsraming. Omdat de hoogste prioriteit is gegeven aan het thema Klimaat en energie, Duurzaam Bouwen en Duurzaam inkopen, ligt het voor de hand dat hieraan meer tijd wordt toebedeeld en de beschikbare financiële middelen voor een groot deel hieraan worden besteed. In de huidige formatie voor milieutaken is per jaar totaal 2100 uur beschikbaar. Binnen VROM zou mogelijk in de toekomst 600 uur kunnen worden vrijgemaakt vanwege beëindiging van enkele projecten. Deze uren zouden kunnen worden ingezet om extra inzet te plegen aan uitvoering van het Leefomgevingsplan. Dit betekent wel dat andere nieuwe projecten op andere beleidsterreinen minder aandacht kunnen krijgen.

Thema:

Bodem

Toelichting

LEEFBAARHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE Het thema bodem krijgt een hogere prioriteit. De hoeveelheid en complexiteit van de gemeentelijke taken op dit terrein zijn de laatste jaren toegenomen. Hierdoor is een sterke behoefte ontstaan aan een planmatige aanpak van deze taken. Om de wettelijke taken op een gestructureerde wijze in te vullen wil de gemeente een bodembeleidsplan opstellen. In het bodembeleidsplan wordt aangegeven hoe de gemeente Kapelle omgaat met bodemgerelateerde onderwerpen zoals de sanering van ondergrondse tank, de DDT problematiek, bodemonderzoek bij bouwvergunningen en bestemmingsplannen, handhaving etc. Bestaande instrumenten zoals de gemeentelijke bodemkwaliteitkaart en het bodembeheerplan dienen ter ondersteuning van het gemeentelijk bodembeleid. Tevens hecht de gemeente veel waarde aan regionale afstemming ten aanzien van de bodemtaken.

Prioriteit:

+

Urenraming 2010

2011 ev

500

250

Toelichting urenraming:

Beschikbaar budget 2010

Toelichting kosten:

Vanwege beleidsontwikkeling in 2010 meer uren dan in 2011

€ 25000 (incidenteel)

Tbv opstellen bodembeleid

€ 6250 (structureel)

Thema:

Toelichting

Prioriteit:

Urenraming 2010

2011 ev



Toelichting kosten:

Omdat het aantal verontreinigde locaties binnen de gemeente beperkt is, wordt een versnelde functiegerichte sanering van deze locaties niet noodzakelijk geacht. Eventuele saneringen worden uitgevoerd bij het beschikbaar komen van de ISVgelden. Bijzonder aandachtspunt is de extra inzet door de gemeentelijke deelname in de aanleg van een gezamenlijk depot voor de berging van niet-verspreidbare baggerspecie in de Willem Annapolder. Deze inspanning vloeit voort uit het ondertekende Regionaal Bestuursakkoord Waterbodems Scheldestroomgebied. Water en Riolering

Dit thema heeft een relatief hoge prioriteit. De gemeente voldoet aan haar wettelijke plicht om te zorgen voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater. Daarnaast wordt vervuiling van oppervlaktewater en grondwater zoveel mogelijk voorkomen en wordt gewerkt aan verdere verbetering van waterkwaliteit. Bij bedrijven wordt hiervoor vergunningverlening en handhaving ingezet. Nieuwe weten regelgeving zal voor de gemeente meer capaciteit voor het uitvoeren van watertaken vergen. Deze extra inzet zal vooral nodig zijn voor het opstellen en uitvoeren van een integraal gemeentelijk Waterplan. Hierin wordt aangegeven op welke wijze de gemeente haar nieuwe watertaken invult. Met betrekking tot het aansluiten van panden op een individuele afvalwatervoorziening wordt aangesloten bij de regionale aanpak. Daarbij geldt het criterium dat de kosten in verhouding moeten staan tot de beoogde milieuwinst.

+

*

*

verdisconteerd in capaciteit voor rioolbeheer (GRP)

*

Kosten dekken via GRP

Natuur en Landschap

Landelijke weten regelgeving ter bescherming van natuurrijkdom, soorten en landschappelijke waarden zal door de gemeente adequaat worden uitgevoerd. Dit betekent onder meer dat in voorkomende gevallen onderzoek zal worden gedaan naar de gevolgen voor natuur en landschap van gemeentelijke (ruimtelijke) beslissingen.

0

0

0

-

-

-

62

Thema:

Openbare Ruimte

Toelichting

Prioriteit:

Urenraming 2010

2011 ev

0

100



Toelichting kosten:

Extra uren gelet op gestelde prioriteit

€ 51.000 (structureel)

Regulier budget voor onkruidbestrijding

Dit thema heeft een relatief hoge prioriteit. In het bijzonder verdient de actualisering/herziening van het Groenstructuurplan de komende tijd veel aandacht. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar een verdere reductie van het gebruik van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen. Binnen de systematiek “duurzame onkruidbestrijding” (DOB) wordt gestreefd naar het (redelijk ambitieuze) niveau ‘zilver’. Daarbij zal wel steeds een afweging worden gemaakt tussen milieuwinst en kosten.

+


Dit thema heeft een relatief hoge prioriteit. Hoewel een belangrijk deel van de uitvoerende taken bij dit thema wordt uitgevoerd door de GGD West-Brabant/Zeeland, zullen enkele onderdelen hiervan de komende jaren bijzondere aandacht van de gemeente krijgen. Dit zijn vooral: De kwaliteit van het binnenmilieu in openbare gebouwen (in de eerste plaats scholen). Dit aandachtspunt zal actief worden opgenomen in het gemeentelijk beleid voor onderhoud en bouw van openbare gebouwen. Verwijdering van asbest zal actief worden bevorderd. Hiervoor zal een plan van aanpak worden opgesteld. Het instrument ‘voorlichting’ speelt hierbij een belangrijke rol. De gemeente ziet het als haar plicht om bij gemeentelijke besluitvorming de consequenties voor de gezondheid mee te wegen. Er is op dit moment geen behoefte aan aanvullende gemeentelijk beleid op het gebied van lichthinder of straling.

+

0

100


-

-


Dit thema heeft een relatief lage prioriteit. De gemeentelijke inzet richt zich op de uitvoering van de wettelijke taken. Uitgangspunt is dat de uitvoering van de landelijke regelgeving voldoende garanties biedt voor de leefbaarheid in relatie tot geluidhinder. Met het reguliere instrumentarium (vergunningverlening, handhaving, ruimtelijke ordening, verkeersregulering) zorgt de gemeente er voor dat de wettelijke normen

0

0

50

Door verschuiving binnen organisatie geen capaciteit meer beschikbaar

-

-

63

€ 15.000 (incidenteel)

Tbv opstellen groenbeleidsplan

Thema:

Toelichting

Prioriteit:

Urenraming 2010

2011 ev



Toelichting kosten:

worden voorgeschreven en nageleefd. De sanering wegverkeerslawaai wordt conform de oorspronkelijke planning uitgevoerd. De ontwikkeling van een eigen gemeentelijk geluidbeleid heeft voor de gemeente geen meerwaarde en daarom geen prioriteit. Landelijke ontwikkelingen worden gevolgd voor zover deze consequenties kunnen hebben voor de uitvoering van de wettelijke taken. Hoewel de problematiek van de trillinghinder van de Zeeuwse lijn onder-kend wordt, heeft de gemeente geen instrumenten om dit te beïnvloeden. De gemeentelijke inzet beperkt zich tot incidentele deelname aan overleg over dit onderwerp voor zover dit voor de gemeente een meerwaarde heeft. Externe Veiligheid

De laatste jaren heeft de gemeente een toenemend aantal wettelijke taken gekregen op het gebied van externe veiligheid. De gemeente wil deze taken op een adequate wijze uitvoeren. Zij wordt daarbij tot 2010 ondersteund door het provinciale uitvoeringsprogramma ‘Risico’s InZicht’. Daarnaast heeft de gemeente eigen beleidsvrijheid ingevuld in een beleidsvisie Externe veiligheid (2006). De gemeente vindt het belangrijk om de beleidsvisie in samenwerking met de provincie en andere Zeeuwse gemeenten te evalueren en zonodig te actualiseren.

0

50

50

Uren betreffen exclusief ondersteuning RMD

€ 23.377

Via geldende subsidieregeling t/m 2010. Na 2010 een nader te bepalen uitkering via gemeentefonds

Lucht en Geur

De gemeente heeft weinig invloed op de lokale luchtkwaliteit. De gemeentelijke inspanningen richten zich uitsluitend op het voldoen aan wettelijke verplichtingen. Dit betekent onder meer dat bij ruimtelijke ontwikkelingen de consequenties voor luchtkwaliteit zullen worden onderzocht. Omdat deze onderzoeksverplichting is vereenvoudigd/versoepeld, wordt verwacht dat gemeentelijke inzet de komende jaren wat lager kan zijn dan de huidige. De omvang en ernst van de geregistreerde klachten over geurhinder geeft geen aanleiding tot het vaststellen van aanvullend beleid. Het bestaande beleid dat geuremitterende bedrijven worden geweerd, zal worden voortgezet.

-

0

0

-

-

-

64

Thema:

Klimaat en energie

Duurzaam bouwen

Duurzaam inkopen

Afval

Toelichting

Prioriteit:

DUURZAAMHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE Het thema Klimaat en energie krijgt een hoge prioriteit. In het licht van de internationale klimaatproblematiek wil de gemeente zich meer gaan inspannen om een bijdrage te leveren aan het bevorderen van een duurzame ontwikkeling en de vermindering van broeikasgassen in het bijzonder. Daarbij zal zoveel mogelijk worden aangehaakt op lopende initiatieven en worden samengewerkt met andere partijen zoals Energiebedrijf Delta en Rijkswaterstaat. Dit betekent in de eerste plaats dat de gemeente zal deelnemen aan de nieuwe subsidieregeling voor lokaal klimaatbeleid. via die deelname zal een gemeentelijke aanpak voor energiebesparing en duurzame energie worden ontwikkeld. Daarbij zal ook aandacht worden besteed aan bouwtechnische maatregelen en zullen de mogelijkheden voor de toepassing van duurzame energiebronnen onderzocht worden. De gemeente wil aan de hand van ervaringen elders, onderzoeken hoe de principes van duurzaam bouwen in praktijk kunnen worden gebracht. Bij een bouw van de brede school (naar verwachting 20122013) of bij renovatie van bestaande schoolgebouwen worden de principes van duurzaam en energiezuinig bouwen in het programma van eisen meegenomen. De mogelijkheden voor energieneutraal bouwen worden onderzocht evenals de toepassing van duurzame energie. In december 2008 heeft de gemeente Kapelle de Nota duurzaam inkopen vastgesteld. Hierin is vastgelegd dat de gemeente de door Agentschap.nl (voorheen SenterNovem) gestelde criteria hanteert voor duurzaam inkopen. Dit beleid zal vanaf 2010 worden verankerd en geïmplementeerd in het inkoop- en aanbestedingenbeleid. Tevens zal in het programma van eisen van aanbestedingen standaard een duurzaamheidsparagraaf worden opgenomen. De gemeente voert de wettelijke inzameltaken adequaat uit. Extra aandacht zal uitgaan naar de aanpak van zwerfafval.

++

2010

2011 ev

0

150



Toelichting kosten:


€ 35.000 (incidenteel)

Tbv opstellen LOP

€ 15.000

Tbv uitvoering LOP. In de begroting 2011 is een bedrag van € 45.000,- opgenomen.

+

0

65

Urenraming

*

*

verdisconteerd in capaciteit voor afvalbe-

€ 25.000 (2x €12.500)

Project MMM voor 2010 en 2011

*

Kosten opgenomen in begroting

Thema:

Toelichting

Prioriteit:

Urenraming 2010


2011 ev


Toelichting kosten:

leid Milieu en Ruimtelijke Ordening

Milieumanagement

Milieucommunicatie en Natuur- en milieueducatie

Vergunningverlening

INSTRUMENTEN Via een goede ruimtelijke ordening kan hinder worden voorkomen en kan een veilig, gezond en aangenaam leefklimaat worden bevorderd. Dit is alleen mogelijk indien de ruimtelijke ordenaars in een vroeg stadium van de planvorming op de hoogte zijn van belemmeringen en kansen op milieugebied. De gemeente wil bevorderen dat een vroegtijdige afstemming plaatsvindt tussen milieu en ruimtelijke ordening. Duurzaamheidsaspecten kunnen dan een integraal onderdeel vormen van de planontwikkeling.

+

*

*

verdisconteerd in reguliere capaciteit voor ruimtelijk beleid

-

-

De gemeente onderkent het belang van een gemeentelijk milieubeleidsplan/leefomgevingsplan als onderdeel van de beleidscyclus. Het nieuwe leefomgevingsplan zal over vier jaar worden geactualiseerd. De gemeente wil actief gebruik maken van subsidies die aansluiten bij de gemeentelijke doelen. Milieucommunicatie en natuuren milieueducatie zijn ondersteunend aan de uitvoering van milieutaken. Daarbij zal zoveel mogelijk worden aangehaakt op lopende initiatieven zoals bijvoorbeeld het project Zon op School.

0

250

100

Vanwege beleidsontwikkeling in 2010 meer uren dan in 2011

-

-

*

*

verdisconteerd in reguliere capaciteit voor natuur en millieueducatie


Tbv NME

Vergunningverlening is een belangrijk gemeentelijk instrument om de belasting van het milieu door bedrijven te reguleren. Bij haar contacten met bedrijven zal de gemeente bedrijven actief stimuleren bij te dragen aan energiereductie, afvalpreventie en vermindering van de belasting bij transport (de verruimde reikwijdte van de Wet milieubeheer). De gevolgen van de komst van de omgevingsvergunning voor de benodigde capaciteit zijn op dit moment nog niet in te schatten. Wel kan worden aangenomen dat er tijdelijk een extra inzet benodigd is om de gevolgen van de omgevingsvergunning te implementeren.

0

400

400

-


Tbv inhuur RMD (voor vergunningverlening en handhaving samen € 82.000)

66

Thema:


Toelichting

Prioriteit:

Een adequate handhaving en klachtenafhandeling wordt belangrijk gevonden. Het huidige toezicht bij bedrijven is effectief gebleken en wordt daarom voortgezet op het huidige niveau. In gezamenlijke projecten zal met andere handhavingspartners worden samengewerkt. De gemeente heeft de laatste tijd extra ingezet op het onderwerp ‘kleine ergernissen’ door de Boa’s. Afhankelijk van resultaten kan dit beleid worden bijgesteld.

TOTAAL beschikbare uren afd Ruimte team VROM

0

Urenraming 2010

2011 ev

900

900

2100

67

2100



Toelichting kosten:

-


Tbv inhuur RMD (voor vergunningverlening en handhaving samen €82.000)

€ 51.000

Tbv inzet BOA’s In de begroting 2011 is een bedrag van € 40.000,- opgenomen. (de inzet van de BOA blijft gelijk aan 2010)

68

Bijlage 2 Meerjarenuitvoeringsprogramma 2010-2014

70

BIJLAGE 2 Meerjaren uitvoeringsprogramma 2010-2014 In onderstaande tabel worden de activiteiten genoemd, voortvloeiend uit het Leefomgevingsplan, die in de komende jaren kunnen worden uitgevoerd. Het uitvoeringsprogramma is een concept programma en is dynamisch, dat wil zeggen dat naast de genoemde activiteiten in de loop van de jaren activiteiten kunnen worden toegevoegd of activiteiten worden verwijderd omdat deze bijvoorbeeld niet meer relevant zijn of van geen nut meer zijn. Toelichting op de tabel: W/B: Wettelijk verplicht/Beleidsvrijheid B/I/N: Bestaand beleid handhaven/Intensiveren Beleid/Nieuw beleid (hierbij is rekening gehouden met eerder aangegeven prioriteiten) I/S: Incidenteel/Structureel Kostenraming: In deze kolom wordt aangegeven dat de activiteit gedekt wordt door de begroting 2010 e.v. of ten laste moeten worden gelegd aan het budget wat jaarlijks beschikbaar is voor uitvoering van het uitvoeringsprogramma. Voor bepaalde activiteiten is aangegeven wat indicatief de kosten bedragen. Daarbij zal het in de meeste gevallen gaan om inhuur van externe capaciteit of expertise of in te zetten middelen ten behoeve van bijvoorbeeld een subsidieregeling.

Nr

Activiteit

W/B

B//I/N

I/S

Kosten raming (indicatief)

verantw afdeling/ team

LEEFBAARHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE 3.1

Bodem

3.1.1

Het (laten) uitvoeren en toetsen van bodemonderzoeken in het kader van de beoordeling van bouwvergunningaanvragen, de ontwikkeling van bestemmingsplannen, de aan- en verkoop van grond.

W

B

S

In begroting

vrom

3.1.2

Opstellen van een gemeentelijk bodembeleidsplan.

B

I

I

In begroting 2010

vrom

3.1.3

Uitvoeren van het gemeentelijk bodembeleidsplan.

B

I

S

In begroting

vrom

3.1.4

Actualiseren van het gemeentelijk bodembeleidsplan.

B

I

I

In begroting 2010

vrom

3.1.5

Actualisering bodemkwaliteitskaart

W

I

I

In begroting 2010

vrom

3.1.6

Continuering Samenwerking met andere gemeenten en provincie (SMO en Platform Actief bodembeheer)

B

B

S

In begroting

vrom

3.1.7

Het (laten) uitvoeren en beoordelen van onderzoeken van potentieel verontreinigde locaties.

W

B

S

(gedekt door ISVsubsidie)

vrom

3.1.8

Het tijdig saneren van spoedeisende locaties.

W

B

I

(gedekt door ISVsubsidie)

vrom

3.1.9

Uitvoeren van uitgangspuntennotitie “Ruimte voor bagger fase 2”

B

I

S

In begroting

openbare werken

3.2

Water en riolering

3.2.1

Uitvoeren verbreed gemeentelijk rioleringsplan.

W

B

I/S

In begroting

openbare werken

71

Nr

Activiteit

3.2.2

Actualiseren verbreed rioleringsplan indien nieuwe ontwikkelingen hiertoe aanleiding geven (of anders in 2014).

W

N

I

3.2.3

Deelname aan voorlichtingscampagnes om verkeerd gebruik van riolering te voorkomen en andere acties.

B

N

I

€ 500,- 20 uur

openbare werken

3.3

Natuur en landschap

3.3.1

B

B

S

In begroting

vrom

3.3.2

Inspannen voor de bescherming van de natuur en het landschap bij o.a. ruimtelijke ontwikkelingen Afhankelijk van een gedegen analyse beleid opstellen voor bescherming van natuur en landschap, bijvoorbeeld ten aanzien van biodiversiteit.

B

I

I

PM

vrom

3.4

Openbare ruimte

3.4.1

Opstellen en vaststellen Groenstructuurplan met uitvoeringsprogramma

B

B

I

In begroting

openbare werken

3.4.2

Uitvoeren Groenstructuurplan met uitvoeringsprogramma

B

B

S

In begroting

openbare werken

3.4.3

Uitvoeren kapvergunningenbeleid

B

B

S

In begroting

3.4.4

Implementeren duurzaam onkruidbeheer

W

B

I

In begroting

openbare werken /vrom openbare werken

3.4.5

Uitvoeren duurzaam onkruidbeheer

W

B

S

In begroting

openbare werken

3.5


3.5.1

In beleid en plannen voor onderhoud, beheer en bouw van openbare gebouwen de kwaliteit van het binnenmilieu als aandachtspunt opnemen.

B

N

I

PM

samenleving/Fac Zaken

3.5.2

Gezondheidsrisico’s meewegen bij ruimtelijke besluiten door inzet van het instrument ‘Gezondheidseffectschatting’.

B

N

I

PM

vrom

3.5.3

Opstellen plan van aanpak asbestverwijdering.

B

N

I

€ 2.000,20 uur

vrom

3.5.4

Ontwikkelingen op het gebied van straling en hoogspanningsleidingen actief volgen en zonodig beleid ontwikkelingen.

B

B

I/S

€ 2.000,20 uur

vrom

3.6


3.6.1

Bij vergunningverlening en meldingen het aspect geluid toetsen aan de wettelijke normen. Toezicht en handhaving van het aspect geluid bij geluid veroorzakende activiteiten.

W

B

S

vrom

W

B

S

In begroting In begroting

Toetsen van het aspect geluid bij ruimtelijke plannen.

W

B

S

In begroting

vrom

3.6.2 3.6.3

W/B

72

B//I/N

I/S

Kosten raming (indicatief) PM

verantw afdeling/ team openbare werken

vrom

Nr

Activiteit

W/B

B//I/N

I/S

Kosten raming

3.6.4

Inventarisatie en geluidonderzoek bij zes woningen die zijn aangemeld bij ministerie voor project Sanering wegverkeerslawaai (incl. rapportage).

W

B

I

3.6.5

Op basis van het onderzoek bepalen welke maatregelen getroffen dienen te worden.

W

B

I

€ 600,- 20 uur

vrom

3.6.6

Treffen van gevelisolatievoorzieningen bij woningen die een te hoge geluidbelasting ondervinden ten gevolgen van wegverkeer conform de bij VROM gemelde projectenlijst.

W

B

I

PM

vrom

3.6.7

Beheer geluidszones incl. uitvoeren beleidslijn ‘redelijke sommatie Smokkelhoek’.

W

B

S

3.6.8

Ontwikkelen beleid voor het vaststellen van ‘hogere waarden’.

B

N

I

3.6.9

Volgen ontwikkelingen trillinghinder Zeeuwse lijn.

B

B

3.7

Externe Veiligheid

3.7.1

Bij vergunningverlening en ruimtelijke besluiten het aspect externe veiligheid toetsen aan de wettelijke normen en aan de gemeentelijke beleidsvisie en uitvoering geven aan de verantwoordingsplicht groepsrisico.

W

3.7.2

Toezicht en handhaving van het aspect externe veiligheid bij risicovolle activiteiten.

3.7.3

(indicatief) € 1.500,40 uur

verantw afdeling/ team vrom

(gedekt door ISVsubsidie) thans in uitvoering door provincie € 5.000,80 uur

vrom

S

In begroting

vrom

B

S

In begroting (provinciale subsidie)

vrom

W

B

S

In begroting (idem)

vrom

Inventariseren van de consequenties voor de gemeente van de nieuwe regelgeving met betrekking tot buisleidingen en transport van gevaarlijke stoffen.

B

I

I

In begroting (idem)

vrom

3.7.4

Het actueel houden van de risicokaart (RRGS/ISOR)

W

B

I

In begroting (idem)

vrom

3.7.5

In provinciaal verband ontwikkelen en inzetten van instrumenten ten behoeve van risicocommunicatie.

W

B

I/S

3.7.6

Deelname aan de coördinatiegroep externe veiligheid onder leiding van de provincie en de daaruit voortvloeiende activiteiten.

B

B

S

In begroting (idem)

vrom

3.7.7

Het actualiseren van vergunningen en bestemmingsplannen in relatie tot externe veiligheid.

W

B

I

In begroting (idem)

vrom

3.8

Lucht en geur

3.8.1

Voor zover van toepassing: Bij vergunningverlening en grootschalige ruimtelijke besluiten worden de consequenties voor de luchtkwaliteit en geurhinder onderzocht en getoetst aan de wettelijke normen.

W

B

I

In begroting

vrom

3.8.2

Toezicht en handhaving bij bedrijven met betrekking tot de emissies van luchtverontreinigende stoffen.

W

B

S

In begroting

vrom

3.8.3

Geuremitterende bedrijven worden geweerd uit

W

B

S

In

vrom

73

vrom

In begro- vrom/staf ting (idem)

begro-

Nr

Activiteit

W/B

B//I/N

I/S

Kosten raming (indicatief) ting

de gemeente.

verantw afdeling/ team

3.8.4

Bestaande bedrijven op bedrijventerrein Smokkelhoek die geurhinder veroorzaken worden verplichten een geuronderzoek uit te voeren.

W

B

I

In begroting

vrom

3.8.5

Toezicht op het gemeentelijk ontheffingenbeleid Stookverbod Wet Milieubeheer.

B

B

S

In begroting

vrom

DUURZAAMHEID IN DE GEMEENTE KAPELLE 4.1

Klimaat en energie

4.1.1

Wenselijkheid onderzoeken aansluiting bij Zeeuws klimaatfonds

B

N

I

10 uur

vrom

4.1.2

Afhankelijk van uitkomsten onderzoek: bedrag ter beschikking stellen. Uitvoeren plan van aanpak energiebesparing bestaande bouw. Daarbij deelnemen aan ‘energiebesparingsfonds bestaande bouw’ of provinciale subsidieregeling.

B

N

S

PM

vrom

B

N

S

PM

vrom

B

N

I

20 uur

vrom

4.1.5

Opstellen verordening voor deelname aan provinciale stimuleringslening Duurzame Particuliere Woningverbetering Lidmaatschap Vereniging Klimaatverbond

B

N

I/S

€ 225,/jaar

vrom

4.1.6

Volgen en benutten subsidiemogelijkheden

B

N

S

€ 1.000,50 uur

vrom

4.1.7

Aandacht voor energiezuinigheid in op te stellen beleidsplan openbare verlichting

B

B

I

In begroting

openbare werken

4.1.8

Onderzoek en opstellen plan van aanpak energiebesparing gemeentelijke gebouwen

B

N

I

€ 3.000,40 uur

vrom

4.1.9

Uitvoeren plan van aanpak energiebesparing gemeentelijke gebouwen

B

N

S

PM

vrom

4.1.10

Onderzoeken mogelijkheden ter beschikking stellen openbare plaats voor laadpunt voor electrische auto’s Invoeren en bijhouden van de CO2 monitor

B

N

I

20 uur

B

N

I/S

20 uur

4.1.12

Overwegen deel te nemen aan de Zeeuwse Klimaatweek in de maand november van elk jaar

B

N

I/S

€ 1.500,40 uur

vrom

4.2 4.2.1

Duurzaam Bouwen Mogelijkheden duurzaam bouwen in kaart brengen en implementeren

B

N

I/S

€ 3.000,50 uur

vrom

4.2.2

Duurzaam bouwen toepassen bij brede school

B

N

I

PM

samenleving

4.3 4.3.1

Duurzaam Inkopen Uitvoeren nota duurzaam inkopen

W

B

S

In begroting

middelen

4.3.2

Bij kleine aankopen en investeringen rekening houden met milieuaspecten

B

I

S

In begroting

Middelen/ruimt e

4.4

Afval

4.1.3

4.1.4

4.1.11

74

vrom/ope nbare werken vrom

Nr

Activiteit

Uitbesteden 31.3.2013)

W/B

afvalinzameling

(Kelf

eindigt

B//I/N

I/S

W

B

S

Kosten raming (indicatief) In begroting

verantw afdeling/ team openbare werken

4.4.1

Uitvoeren wettelijke inzameltaken

W

B

S

In begroting

openbare werken

4.4.2

Uitvoeren besluit gescheiden inzameling kunststofverpakkingsafval

W

B

S

In begroting

openbare werken

4.4.3

Evaluatie papierinzameling

B

B

I

In begroting

openbare werken

4.4.4

Gemeentebrede invoering blauwe mini's

B

B

I

In begroting

openbare werken

4.4.5

Aanpak zwerfafval door deelname aan landelijke opschoondag.

B

N

I/S

€ 1.000,- openbare 20 uur werken

INSTRUMENTEN 5.1

Milieu en Ruimtelijke Ordening

5.1.1

Bij ruimtelijke ontwikkelingen tijdig de milieuconsequenties onderzoeken en toetsen aan wettelijke normen en gemeentelijke ambities.

W

B

S

In begroting

vrom

5.1.2

Vastleggen werkinstructies gericht op verbetering vroegtijdige afstemming tussen milieu en RO.

B

N

I

€ 2.000,20 uur

vrom

5.1.3

Vereveningsprincipe toepassen in bestemmingsplannen.

W

B

S

In begroting

vrom

5.2

Milieumanagement

5.2.1

Gecoördineerde uitvoering van het leefomgevingsplan.

B

N

S

In begroting

vrom

5.2.2

Jaarlijks opstellen van het milieujaarprogramma.

W

N

I/S

€ 2.000,40 uur

vrom

5.2.3

Jaarlijks opstellen van het milieujaarverslag.

W

N

I/S

€ 5.000,40 uur

vrom

5.2.4

Herziening of actualisering van het milieubeleidsplan in 2014.

B

N

I

€ 20.000,100 uur

vrom

5.3

Communicatie en NME

5.3.1

Regelmatig voorlichting geven over milieuonderwerpen via de gemeentelijke website en het Weekblad.

B

I

S

50 uur

Staf/vrom

5.3.2

Uitvoeren, stimuleren en ondersteunen van gerichte acties en campagnes ter versterking van milieubewustzijn en milieuvriendelijk gedrag ikv natuur/milieueducatie.

B

B

S

In begroting

samenleving

5.3.3

Bijdrage subsidie MEC

W

B

S

In begroting

samenleving

5.3.4

Opzetten cursussen Maatschappelijk Verantwoord ondernemen/stimuleren bedrijven voor aandacht duurzaamheid door o.a. uitvoeren van energie prestatie adviezen. Onderzoeken hoe en in welke mate het project

B

N

I

PM

B

N

I/S

5.3.5

75

€

vrom

1.000,-

Vrom/sa

Nr

Activiteit

W/B

B//I/N

I/S

Kosten raming (indicatief) 40 uur

Zon op School kan worden gestimuleerd bij de basisscholen.

verantw afdeling/ team menleving

5.4

Vergunningverlening

5.4.1

Uitvoeren wettelijke vergunningverleningstaak inclusief behandelen van meldingen.

W

B

S

In begroting

vrom

5.4.2

Afspraken vastleggen over de toepassing van de verruimde reikwijdte.

B

N

I

In begroting

vrom

5.5


5.5.1

Jaarlijks opstellen en uitvoeren van een handhavingsuitvoeringsprogramma (HUP) op basis van prioriteiten.

W

I

S

In begroting

vrom

5.5.2

Monitoring en rapportage van het HUP.

W

B

S

In begroting

vrom

5.5.3

Regelmatig overleg met handhavingspartners.

W

B

S

In begroting

vrom

5.5.4

Uitvoeren van gezamenlijke regionale handhavingsprojecten.

B

N

I

In begroting

vrom

5.5.5

Ontwikkelen van een gemeentelijk integraal handhavingsbeleid.

B

N

I

In begroting

vrom

5.5.6

Klachten afhandeling: voortzetting overeenkomst met RMD

W

B

S

In begroting

vrom

5.5.7

Aanpak kleine ergernissen door BOA’s

B

B

S

In begroting

vrom

76

Bijlage 3 Antwoordnota inspraakreacties

77

78

BIJLAGE 3 Antwoordnota inspraakreacties Het concept Leefomgevingsplan heeft van 14 juli tot en met 8 september 2010 ter inzage gelegen. In deze periode zijn 3 inspraakreacties op het plan ontvangen, te weten van de gemeente Borsele, de Provincie Zeeland en de Zeeuwse Milieufederatie. Hieronder treft u de inspraakreacties aan met per opmerking een voorstel hoe hiermee om te gaan. Deze opmerkingen zijn gedeeltelijk en voor zover van toepassing in het Leefomgevingsplan 2010-2014 verwerkt. nr Inspraakreactie: Inhoud inspraakreactie Gemeente Borsele 1 Op pagina 6, 2e zin benoem je het hoofdstuk instrument. Dit zal instrumenten

2

3

4

5

6

7 8 9

10

zijn. Ik heb verder niet naar grammatica, spelling e.d. gekeken maar deze kwam ik tegen en wilde ik toch benoemen. Op blz 42 spreek je over het Zeeuws Convenant duurzaam bouwen en de discussie over de mogelijke ondertekening hiervan. Met de gekozen formulering lijkt het of het convenant nog bestaat. Dit is niet zo. Vooralsnog verwacht ik niet dat er nog een dergelijk Zeeuwse breed stuk opgesteld zal worden. Op blz 51 heb je het over de cursus duurzaam ondernemen. Het is een van de weinige hoofdlijnen waarvan de uitvoering al heeft plaatsgevonden. Hebben jullie een nieuwe doelstelling? Willen jullie vanuit milieu nog iets doen met de Millenniumdoelen of valt dit onder welzijn/ontwikkelingssamenwerking? Misschien is het handig om in dat geval een verwijzing naar hun beleidsplan te maken aangezien er wel degelijk milieu doelen aan gekoppeld zijn. BIM is niet specifiek beschreven. Is dit een bewuste keuze? Juist wanneer de middelen schaars zijn kunnen besparende projecten met een interessante terug verdien tijd nog wel eens doorgang vinden. Ten aanzien van het bedrijfsleven, als Bevelandse gemeenten hebben we aan een subsidieregeling duurzaam bouwen bij bedrijven gewerkt. Dit t.b.v. het regionaal bedrijfsterreinen programma. Bram Maas is hier namens jullie bij betrokken geweest. Ik weet niet wat jullie er in de praktijk mee doen maar misschien aardig om er iets van te benoemen. Wil je onder de instrumenten nog de lokale duurzaamheidsmeter van het COS benoemen? Wat wordt er nog nader uitgewerkt m.b.t. het thema duurzaamheid? Komt dit in het Leefomgevinsplan of wordt het een apart stuk wat er onder komt te hangen? Hebben jullie nog specifiek beleid/doelstellingen t.a.v. windenergie (ophogen/uitbreiden)? Er staan er een aantal in de buurt van de Borselse gemeentegrens en daar zijn we uiteraard benieuwd naar. Jullie hebben een aantal grote bedrijven die agrarische producten verwerken. Ik kan me voorstellen dat hier vanuit milieuoogunt best wat kan spelen. Bijvoor-

Antwoordvoorstel:

Voor kennisgeving aannemen

de formulering van de zin verduidelijken.

Hier wordt gedoeld op een eventuele herhaling van de cursus Maatschappelijk verantwoord ondernemen. In eerste instantie niet verder ingaan op het onderwerp millenniumdoelen

Bedrijfsinterne milieuzorg is een onderdeel van duurzaamheid en is hoofdzakelijk verwerkt in de paragrafen Klimaat en energie en Duurzaam inkopen. Inmiddels is in regionaal verband een concept subsidieregeling duurzaam bouwen bij bedrijven opgesteld. Eind 2010 zal worden besloten of de regio uitvoering geeft aan deze subsidieregeling. Bij een positief besluit zal deze actie in het uitvoeringsprogramma worden opgenomen. Onder het hoofdstuk duurzaam bouwen zal bovenstaande worden verwerkt. Voor kennisgeving aannemen De uitwerking vindt plaats in het jaarlijks uitvoeringsprogramma. In het vigerende bestemmingsplan Buitengebied zijn geen mogelijkheden het aantal windmolens in de gemeente uit te breiden. De tarragrondproblematiek zal worden meegenomen in het nog op te stellen bodembeleidsplan.

nr

Inspraakreactie:

Antwoordvoorstel:

beeld de hele Tarra-grond problematiek. Wil je hier nog iets mee? Inhoud inspraakreactie Provincie Zeeland 1 Algemeen

2

3

4

5


Het plan treedt buiten de grenzen van het milieubeleid en u hebt bewust gekozen voor de term leefomgevingsplan. Deze benadering zou aan kracht kunnen winnen door een inleidend hoofdstuk over de gemeente Kapelle op te nemen waarin ingegaan wordt op de huidige situatie met betrekking tot het woon-, leef- en werkmilieu en het thema duurzaamheid, het (gewenste) karakter van de gemeente (lange termijn visie) en de (toekomstige) ontwikkelingen in relatie tot uw ambitie(s). Vervolgens komen hieruit de integrale opgaven en accenten voor de (korte termijn) uitvoering naar voren. In uw hoofddoelstelling noemt u naast het woon- en leefmilieu specifiek het werkmilieu. We geven u in overweging na te gaan welke specifieke opgaven hieruit kunnen voortvloeien. In het voorwoord wordt gemeld dat het plan een lange termijn visie heeft. In de verschillende hoofdstukken is de tijdshorizon gesteld op 2013. Dit betekent dat eerder sprake is van een korte termijn visie. In uw aanbiedingsbrief schrijft u dat het hoofdstuk 'Duurzaamheid in de gemeente Kapelle' nog nader moet worden uitgewerkt. Daar zijn goede mogelijkheden voor. In het hoofdstuk 'Milieu en ruimtelijke ordening meldt u dat u gaat onderzoeken op welke wijze duurzaamheid bij ruimtelijke plannen kan worden versterkt. Dit kan een belangrijk aangrijpingspunt zijn voor verdieping en verbreding van uw doelstelling. Bij ruimtelijke projecten van enige omvang kunnen prestaties t.a.v. duurzaamheid met de ontwikkelaar en andere partijen worden afgesproken. Door daarbij duurzaamheid in zijn volle breedte (People, Planet, Profit) met een hogere ambitie dan wettelijk verplicht te benaderen kan een belangrijke bijdrage worden geleverd aan uw doelstelling. Bodem: U stelt dat versnelde functiegerichte saneringen van verontreinigde locaties niet noodzakelijk is en dat bij saneringen gebruik zal worden gemaakt van het ISV budget. Echter het ISV-bodem budget is er tot 2015 primair voor de spoedlocaties. Zijn die er niet dan kan het ook voor andere bodemzaken worden ingezet. Maar een sanering mag nooit 100% met ISV gelden worden uitgevoerd. Marktpartijen/initiatiefnemers zullen de grootste kostendragers moeten zijn. Bovendien is het ISV budget uitsluitend bestemd voor het bebouwde gebied. Uitleggebieden mogen niet meer met ISV gelden worden gefinancierd maar moeten middels opbrengsten uit gronduitgifte worden gesaneerd. Het landelijk gebied valt niet onder ISV. 80


Inmiddels is het jaar 2013 in het plan gewijzigd naar 2014. Het voorwoord zal worden aangepast naar middellange termijn. Voor kennisgeving aannemen

De tekst in het leefomgevingsplan zal conform de reactie in korte bewoording worden aangevuld. In het op te stellen bodembeleidsplan zal op dit onderwerp dieper worden ingegaan.

nr

6

7

8

Inspraakreactie:

Antwoordvoorstel:

We missen een opmerking over het convenant bodem tussen Rijk, IPO, VNG en UvW over de aanpak van spoedeisende locaties. Het convenant is dermate belangrijk dat ook als dit geen acties voor Kapelle geeft (omdat er geen spoedlocaties zijn) dit vermeld moet worden. We missen de verbreding van de bodemchemische invalshoek naar een integrale benadering van de bodem/ ondergrond (bodemchemisch, fysisch, biologisch), aangeduid met het begrip duurzaam bodemgebruik (uitvloeisel van rijksbeleid en convenant bodem). Binnen het stimuleringsprogramma 't Zeeuws Bodemvenster wordt door de Zeeuwse overheden (provincie, gemeenten, waterschap) via het Zeeuws Platform Bodembeheer hieraan gewerkt. Het begrip duurzaam bodemgebruik krijgt steeds meer invulling en betekent o.a. eigenschappen van de ondergrond benutten (warmte koude opslag; waterberging; etc) en waardevolle zaken beheren en beschermen (aardkundige waarden, archeologische waarden, bodemvruchtbaarheid, waterregulerende werking, etc). Dit zijn onderwerpen die passen binnen uw duurzaamheidsdoelstelling. We nemen aan dat in uw bodembeleidsplan aan deze verbreding aandacht zal worden besteed. In het leefomgevingsplan zou deze belangrijke ontwikkeling kort kunnen worden beschreven. Natuur en landschap Bij natuur en landschap missen we in de opsomming van deelgebieden de aardkundige waarden. Milieu en gezondheid Bij Milieu en gezondheid wordt alleen ingegaan op het binnenmilieu. Ook het buitenmilieu is belangrijk. Met het oog op de klimaatveranderingen worden groene plaatsen in het bebouwd gebied steeds belangrijker. Deze plaatsen hebben namelijk een hitte-reducerende werking (schaduw, verdamping/verkoeling). Geluid Onder het wettelijk kader geluid wordt de modernisering van de Wet geluidhinder beschreven. Na de zin: "Deze fase aanpak t/m gewijzigd" kan de volgende tekst worden opgenomen: De wijziging van de Wet geluidhinder heet sinds enige tijd SWUNG (samen werken aan de uitvoering van geluidbeleid). De wijziging van de Wet geluidhinder is opgebouwd uit 4 fasen. De eerste fase was de implementatie van de EU richtlijn, de tweede de kleine wijziging van de wet geluidhinder, de derde welke SWUNG 1 wordt genoemd betreft het vaststellen van geluidproductieplafonds langs rijksinfrastructuur. Deze fase is in 2010 aangeboden aan de Tweede Kamer. De laatste fase wordt de fundamentele herziening van de Wet geluidhinder (SWUNG 2) genoemd. Hier zijn de provincies en de gemeente samen met VROM druk mee bezig. In SWUNG 2 komt een regeling voor de gemeentelijke en provinciale we81


Deze paragraaf aanvullen met een kort tekst over het buitenmilieu.

De voorgestelde wijzigingen doorvoeren in de tekst van het Leefomgevingsplan.

nr

Inspraakreactie:

Antwoordvoorstel:

gen en de grote industrieterreinen. Met bovenstaande aanvulling staan ook recentere ontwikkelingen op geluidsgebied in het plan Onder zonebeheer stellen wij voor de zin: "Deze beleidsregel geeft t/m Coroos" te vervangen door: In de beleidsregel redelijke sommatie Smokkelhoek is aangegeven dat de vrijkomende geluidruimte als gevolg van de redelijke sommatie in zijn geheel toekomt aan Coroos. Deze vrijkomende geluidruimte is vervolgens vertaald in de vergunning van Coroos. Er is geen restrictie opgenomen voor 9 weken. In de praktijk kloppen die 9 weken ongeveer wel omdat de redelijke sommatie nodig was voor een bedrijfssituatie die slechts beperkt in tijd voorkomt. Door deze voorgestelde wijziging komt de periode van 9 weken in het juiste perspectief te staan. 9

Vergunningverlening en handhaving De paragrafen 5.4 en 5.5 zijn sterk vanuit de huidige situatie geschreven. Op het moment dat het plan door de raad wordt vastgelegd is de Wabo evenwel een feit. Het plan moet ons inziens ingaan op de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan vergunningverlening, toezicht en handhaving van de Wabo, i.p.v. de nu nog bestaande sectorale wetgeving. Ook passages over integrale handhaving behoeven aanpassing vanuit de optiek van de Wabo. Uw positiebepaling ten aanzien van de Zeeuwse RUD is onduidelijk. De gemeente Kapelle kiest eerst voor samenwerking in SMO-verband en - als dat geen soulaas biedt - voor samenwerking met Zeeuwse RUD. Het conceptplan is niet consistent en suggereert soms iets anders. Opvallend is dat de SMO in het kader van samenwerking niet wordt genoemd.

Inhoud inspraakreactie Zeeuwse Milieu federatie 1 algemeen Het Leefomgevingsplan geeft aan dat de gemeente Kapelle serieus werk maakt van milieubeleid en duurzame ontwikkeling. Het opstellen van een dergelijk plan is niet verplicht, de ZMf is dan ook blij met het initiatief. Het plan ademt een duidelijke structuur uit: inleiding, bestaande situatie naar gewenste toekomstige situatie, met ondersteunende doelstellingen. De hoofddoelstelling die de gemeente omschrijft op pagina 16 is prima. In het Leefomgevingsplan kiest de gemeente voor een traditionele benadering van het milieubeleid. Deze traditionele benadering, in thema’s en sectoren, maken een integrale benadering moeilijk. Er ontstaan daardoor veel algemene uitspraken die onvoldoende inzicht geven in geboekte en gewenste resultaten. De ZMf adviseert daarom visie en ambitie concreter en meer afrekenbaar weer te 82

De tekst in deze paragraaf meer richten op de WABO. Het overige voor kennisgeving aannemen.

Voor kennisgeving aannemen De gemeente is nog niet zover om kwalificerende onderwerpen te benoemen. Op dit moment moet meer onderzocht worden dan daadwerkelijk wordt gedaan. De opmerkingen zullen worden meegenomen in een vervolg op dit Leefomgevingsplan.

nr 2

3

4

5

Inspraakreactie:

Antwoordvoorstel:

geven in het Leefomgevingsplan Leefbaarheid en duurzaamheid In het Leefomgevingsplan maakt de gemeente terecht een onderscheid tussen leefbaarheid en duurzaamheid. De ZMf is echter van mening dat duurzaamheid zich dermate onderscheidt van leefbaarheid dat een apart duurzaamheidsplan gewenst is. Om het begrip duurzaam op een goede manier binnen de gemeentelijke organisatie te operationaliseren, zullen de gekozen thema’s geformuleerd moeten worden als duurzaamheidstrategieën. Dergelijke strategieën vinden hun plaats in een duurzaamheidsvisie, welke integraal geldt voor alle gemeentelijke beleidsterreinen, waardoor de visie het startpunt is van al het te vormen gemeentelijk beleid. De ZMf adviseert de gemeente de duurzame thema’s uit het Leefomgevingsplan te halen en op te nemen in een duurzaamheidsvisie. De ZMf kan én wil de gemeente daarbij graag ondersteunen. Afval Het thema afval hoort bij uitstek thuis in een Leefomgevingsplan. Het thema zou dan ook beter passen bij de traditionele leefomgeving dan bij duurzaamheid. De ZMf is van mening dat het invoeren van een diftar-systeem noodzakelijk is om burgers en bedrijven voldoende te prikkelen maximaal afval te scheiden. Waar het gaat om het differentiëren van tarieven zijn verschillende mogelijkheden te bedenken. Als het wegen van afvalbakken of het meten van afhaalfrequenties te ingewikkeld of te kostbaar is, zou de gemeente burgers bijvoorbeeld een kleinere, goedkopere, afvalbak aan kunnen bieden. De gemeente neemt geen stelling tegen de aanleververplichting die momenteel geldt binnen het OLAZ-verband. De aanleververplichting maakt het voor gemeenten lastig een maximaal scheidingsresultaat na te streven, wat wel de bedoeling zou moeten zijn. Natuur en landschap Het is onduidelijk wat de gemeente precies wil en hoe de gemeente dat wil bereiken. Gaat het alleen om het uitvoeren van weten regelgeving? Om natuur en landschap structureel te kunnen beschermen zal beleid ontwikkeld moeten worden, bijvoorbeeld ten aanzien van biodiversiteit. Milieu en gezondheid Het onderscheid tussen de thema’s milieu en gezondheid en lucht en geur is onduidelijk. De thema’s gaan allebei voornamelijk om luchtkwaliteit. De ZMf adviseert de thema’s samen te voegen tot het thema luchtkwaliteit en gezondheid, met dezelfde hoge prioritering als het thema milieu en gezondheid. 83

Voor kennisgeving aannemen. De opmerkingen meenemen in een vervolg op dit Leefomgevingsplan. Er zal regelmatig contact met de ZMF worden opgenomen om deze onderwerpen te bespreken. Een eerste gesprek heeft inmiddels plaatsgevonden waarin bovenstaande is afgesproken.


Voor kennisgeving aannemen Het opstellen van beleid voor bescherming van natuur en landschap meenemen in het meerjarig uitvoeringsprogramma 2010-2014.

Voor kennisgeving aannemen Het thema luchtkwaliteit en gezondheid in onze regio in de toekomst nauwlettend volgen.

nr

6

7

8

Inspraakreactie:

Antwoordvoorstel:

Op pagina 28 wordt aangegeven dat de GGD, Bureau Gezondheid Milieu & Veiligheid, een belangrijke adviserende rol heeft. Om dat waar te maken is verandering van het huidige beleid nodig. Genoemd bureau van de GGD ontvangt nu geen financiële bijdrage van Zeeuwse gemeenten, daardoor ontbreekt nu een actieve rol. In Brabant is dat anders geregeld. Het thema luchtkwaliteit en gezondheid is voor de ZMf een belangrijk thema. De GGD wil samen met de ZMf optrekken om daar in Zeeland aandacht aan te geven. Indien gewenst kan de ZMf genoemd worden om samen met de gemeente beschreven doelstellingen te verwezenlijken met lokale, perspectiefrijke, projecten. Klimaat en energie De hoofdlijnen van beleid bij dit thema kennen vooral een hoog onderzoeksgehalte, in plaats van noodzakelijke maatregelen. Juist bij een thema als klimaat en energie moet een gemeente ambitie hebben. De ZMf stelt voor bij dit thema op 2 te nemen dat de gemeente in 2013 een bepaald percentage CO wil besparen, 2 op weg naar een CO -neutrale gemeente. Neem op dat de gemeente gaat voor het 100% duurzaam inkopen van duurzame energie. Dan is er ambitie. De ZMf heeft in afgelopen jaren een aantal succesvolle projecten op het gebied van energiebesparing afgerond. Zonder de naam van de ZMf te noemen, zouden deze projecten opgenomen kunnen worden in het Leefomgevingsplan van Kapelle. Projecten als ‘Energie Sociaal’ en ‘De Klimaatvriendelijke Koopstraat’ lenen zich er uitstekend voor om het thema klimaat en energie te concretiseren. Monitoring Monitoren vormt een wezenlijk onderdeel van ieder beleidsplan. De gemeente geeft aan dat monitoring tot nu toe niet op gestructureerde wijze plaatsvindt. Dat is een tekortkoming. Het is daarom vreemd dat er aan monitoring nauwelijks aandacht wordt besteed in het Leefomgevingsplan. Door genoemde hoofdlijnen van beleid per thema te formuleren in kwantitatieve termen, voorkomt de gemeente onvoldoende aandacht voor monitoring. Het vernoemen van aantallen en/of data in een doelstelling maakt de doelstelling duidelijker en meetbaar. Het is voor de gemeente dan makkelijker knelpunten te benoemen en verbeterpunten uit te voeren. Een instrument als de MOLOmonitor, wat overigens ontwikkeld is door Brabantse gemeenten, kan ondersteuning bieden, maar is niet noodzakelijk. Financiën Het is duidelijk dat de gemeente momenteel nog onvoldoende inzicht heeft in komende bezuinigingen en dus in de financiële mogelijkheden om het Leefomgevingsplan uit te voeren. Het opnemen van een financiële paragraaf in een dergelijk plan is echter wel noodzakelijk om te voorkomen dat het plan een lege 84

Voor kennisgeving aannemen Dit leefomgevingsplan is een eerste stap naar een duurzame gemeente waarin vooralsnog hoofdzakelijk aftasting plaatsvindt en zich nog niet vastlegt aan concrete doelstellingen die mogelijk niet waargemaakt kunnen worden. De genoemde projecten zouden te zijner tijd in het uitvoeringsprogramma kunnen worden opgenomen.

Monitoring vindt plaats door jaarlijks vooraf een jaarprogramma op te stellen en achteraf een evaluatie uit te voeren in de vorm van een jaarverslag. (zie ook punt 6).

v.k.a. Deze paragraaf is toegevoegd in het onderliggende Leefomgevingsplan.

nr

Inspraakreactie:

Antwoordvoorstel:

huls blijft. Op zijn minst kan een begroting worden gemaakt voor de geselecteerde thema’s. Beschikbare financiële middelen kunnen dan niet overal ingevuld worden, de gemeente zorgt dan wel voor een goede fundering van het Leefomgevingsplan.

85

86

Bijlage 4 Veel gebruikte afkortingen binnen het milieutaakveld

88

BIJLAGE 4 Veel gebruikte afkortingen Hieronder een overzicht van veel gebruikte afkortingen binnen het milieutaakveld AMvB BANS Bbk Bevi Bgh BIS BLK Brzo Bsb CBD Cofam II onderzoek CPR DOB EHS GES GFT GR GRP GSB IBC IPPC ISV KRW LAP Lbb Mer

-

Algemene Maatregel van Bestuur Bestuursakkoord Nieuwe Stijl Besluit bodemkwaliteit Besluit externe veiligheid inrichtingen Besluit geluidhinder Bodeminformatiesysteem Besluit LuchtKwaliteit Besluit risico’s zware ongevallen Bouwstoffenbesluit Verdrag inzake biodiversiteit (vertaald) studie naar effecten van UMTS-straling op welbevinden Commissie voor Preventie van Rampen Duurzame Onkruid Bestrijding Ecologische HoofdStructuur Gezondheid EffectScreening Groente- Fruit- en Tuinafval Groepsrisico Gemeentelijk Rioleringsplan Grote Steden Beleid Bouwstoffen onder het regiem Isolatie, Beheer en Controle Intergovenmental Panel on Climatechange Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Kaderrichtlijn Water Landelijk Afvalbeheer Plan lozings besluit bodembescherming Milieueffectrapportage

MIG II MILO MIRUP MOLO NSL-programma PGS PR REACH RIS RIVM RMD RRGS SEPH SIKB SLOK SMB SOMS SWUNG

-

Modernisering Instrumentarium Geluidbeleid 2e fase Milieukwaliteit In de LeefOmgeving Milieu In Ruimtelijke Plannen MieuOverleg Lagere Overheden Nationaal samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit Publicatiereeks Gevaarlijke Stoffen Plaatsgebonden Risico Registratie, Evaluatie en autorisatie van Chemische stoffen Risico Informatie Systeem RijksInstituut voor Volksgezondheid en Milieu Regionale MilieuDienst (West-Brabant) Register Risicosituaties Gevaarlijke Stoffen SErvicePunt Handhaving Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer Stimuleringsregeling Lokaal Klimaatbeleid Strategisch Milieubeoordeling Strategie Omgaan Met Stoffen Samenwerken in de Uitvoering van Nieuw Geluidbeleid 89

WABO Wbb Wm WRO Wsv ZRD

-

Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht Wet bodembescherming Wet milieubeheer Wet Ruimtelijke Ordening Wet stedelijke vernieuwing Zeeuwse Reinigings Dienst

90

Leefomgevingsplan Gemeente Kapelle

Recommend Documents