Lectoraat Financial Inclusion and New Entrepreneurship Jaarplan 2015 (en evaluatie 2014)
Zonder ondernemende mensen heeft geld geen waarde Het lectoraat Financial Inclusion and New Entrepreneurship beschouwt de toegang tot klantgerichte financiële diensten voor ondernemende mensen ‐ ongeacht hun sociale of economische status‐ als voorwaarde voor een open en dynamische samenleving. Zonder ondernemende mensen heeft geld geen waarde. De ervaringen wereldwijd met microfinanciering en het debat over Financial Inclusion1 leren ons anders te denken over geld en ondernemend handelen. Geld zien als middel, en ondernemen in allerlei – hybride‐ vormen accepteren, zijn voorwaarden om actief deelnemen in onze samenleving mogelijk te maken.
Lector: N. Molenaar Den Haag, januari 2015
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Inhoudsopgave INHOUDSOPGAVE .......................................................................................................................... 2 1
INLEIDING ............................................................................................................................... 4
2
VISIE EN MISSIE ....................................................................................................................... 5 2.1 2.2
3
MISSIE: KENNIS VOOR MEER WAARDE IN DE SAMENLEVING .................................................................. 5 VISIE: STIMULEREND EN LEIDEND ..................................................................................................... 5
INBEDDING LECTORAAT .......................................................................................................... 6 3.1 DE INBEDDING EN POSITIONERING VAN HET LECTORAAT BINNEN DE INSTELLING ....................................... 6 3.2 INBEDDING IN DE KENNISINFRASTRUCTUUR ........................................................................................ 6 3.3 ANALYSE VAN DE ACTIVITEITEN VAN HET LECTORAAT FINANCIAL INCLUSION AND NEW ENTREPRENEURSHIP IN 2015. 9 3.3.1 Onderzoek in 2014 samengevat ........................................................................................ 9 3.3.2 Onderwijs in 2014 samengevat ....................................................................................... 13 3.3.3 Kenniscirculatie in 2014 ................................................................................................... 17 3.3.4 Rol van studenten groeiend ............................................................................................ 18 3.3.5 Cluster was niet echt bedrijvig in 2014 ........................................................................... 19 3.4 WAT LEERT 2014 NU VOOR 2015? ............................................................................................... 19 3.5 DE HOOFDACTIVITEITEN VOOR 2015 .............................................................................................. 20 3.5.1 Onderzoek focus vasthouden op nieuwe vormen van ondernemen en financieren ....... 20 3.5.2 Onderwijs ‐ doorgaan met inpassen en revisies .............................................................. 20 3.5.3 Kennis circulatie – proactief ............................................................................................ 21 3.5.4 Professionalisering van docenten .................................................................................... 21 3.6 NIEUW PLATFORM BIEDT KANSEN VOOR NIEUWE SAMENWERKING ...................................................... 22 3.7 GLOBALE TIJDSPLANNING ............................................................................................................. 22
4
CONDITIES, RANDVOORWAARDEN EN KWALITEITSZORG ....................................................... 22 4.1 4.2 4.3
5
CONDITIES ................................................................................................................................. 22 RANDVOORWAARDEN .................................................................................................................. 23 KWALITEITSZORG ........................................................................................................................ 23
SLOTANALYSE; REFLECTIE EN TOEKOMSTPERSPECTIEF ........................................................... 25 5.1 5.2
STERKTE EN ZWAKTES EN ACTIES VOOR DE TOEKOMST ....................................................................... 25 TOEKOMST LECTORAAT ................................................................................................................ 25
BIJLAGEN ...................................................................................................................................... 27 BIJLAGE 1. PUBLICATIES EN PRODUCTEN .................................................................................................... 27 BIJLAGE 2. OVERZICHT PERSONELE SAMENSTELLING .................................................................................... 27 Lector FINE ..................................................................................................................................... 27 Kenniskring FINE ............................................................................................................................ 27 BIJLAGE 3: FINANCIEEL OVERZICHT ............................................................................................................ 28 BIJLAGE 4. GLOBALE TIJDSPLANNING 2015 ................................................................................................ 29 TABEL 1 INBEDDING LECTORAAT FINE IN KENNISINFRASTRUCTUUR ................................................................ 7 TABEL 2 ANALYSE VAN DE WERKZAAMHEDEN VAN LECTORAAT FINE IN 2014 EN (BIJGESTELDE) DOELSTELLINGEN 2015– ONDERZOEK ........................................................................................................................... 11 TABEL 3 ANALYSE VAN DE WERKZAAMHEDEN VAN LECTORAAT FINE IN 2014 EN (BIJGESTELDE) DOELSTELLINGEN 2015–ONDERWIJS ............................................................................................................................. 15
2
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
TABEL 4 ANALYSE VAN DE WERKZAAMHEDEN VAN LECTORAAT FINE IN 2014 EN (BIJGESTELDE) DOELSTELLINGEN 2015 – KENNISCIRCULATIE .................................................................................................................. 17 TABEL 5 STUDENTEN (IN) DIRECT BETROKKEN BIJ LECTORAAT FINE 2013‐ 2014 EN DOELSTELLINGEN 2015. ..... 18 TABEL 6 STERKTE/ ZWAKTE ANALYSE ....................................................................................................... 25
3
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
1 Inleiding Het Lectoraat Financial Inclusion and New Entrepreneurship (FINE) wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een financiële dienstverlening waar de relatie mens‐geld centraal staat. Dan zijn mensen in staat effectief te reageren op de veranderende vragen vanuit de samenleving en kunnen zij duurzame waarden creëren. Het lectoraat wil met kennis over nieuwe vormen van financiering en nieuwe – hybride – vormen van ondernemen bijdragen aan een samenleving waar ondernemende mensen ‐ ongeacht hun sociale of economische status – het verschil maken. Veel kan geleerd worden van de ontwikkeling die de microfinancieringssector in ontwikkelingslanden heeft ondergaan en in het bijzonder de verschuiving in denken naar “financial inclusion” die zich daarbij heeft voltrokken. Kennis en inzicht over ondernemen en financieren zoals ontwikkeld in de laatste decennia in ontwikkelingslanden, kunnen een impuls geven aan nieuwe initiatieven in Europa. Het lectoraat beschouwt de ervaringen en expertise in het Zuiden op dit vakgebied (in gesystematiseerde en gedocumenteerde vorm ) als essentieel en denkt daarom vanuit het principe van Reversed Transfer of Knowledge South – North. Het lectoraat FINE wil als expertisecentrum een stimulerende en leidende rol vervullen in Nederland op het gebied van Financial Inclusion and New Entrepreneurship. Het lectoraat wil een bijdrage leveren aan: ‐ Kennis ontwikkelen en aanbieden over een financieel systeem dat ten dienst staat van haar klanten; ‐ Kennis ontwikkelen en aanbieden over de manier waarop klanten op de juiste wijze gebruik kunnen maken van de financiële diensten; ‐ Kennis ontwikkelen en aanbieden over nieuwe vormen van ondernemend gedrag. Dat doet zij door onderwijs en onderzoek op deze terreinen te ontwikkelen aan te bieden en uit te voeren. In 2012 is het lectoraat gestart. Een strategisch plan 2012‐2016 vormt de basis voor de werkzaamheden. In het Clusterplan Strategisch plan Ondernemen, Innovatie & Beheersing van Organisaties 2013‐2014 worden de relaties met de lectoraten die ook op het economische terrein actief zijn, nader beschreven; tevens worden daarin ook gezamenlijke activiteiten nader benoemd. In 2015 worden de werkzaamheden afgestemd op het algemeen ontwikkelingsplan van de faculteit BFM, waarin centraal staat dat kennis en onderzoek moeten bijdragen aan het opleiden van een kritisch denkende student die zich verder kan ontwikkelen in een samenleving waarin duurzaamheid en verantwoord handelen centraal staan. In de afgelopen jaren heeft het lectoraat twee aspecten sterk naar voren proberen te brengen: i. De rol van de nieuwe, hybride vormen van ondernemen in de samenleving. ii. De opkomst van nieuwe vormen van organiseren van toegang en gebruik van geld en het betrekken van mensen in het beheer daarvan.
4
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
2
Visie en Missie
2.1 Missie: Kennis voor meer waarde in de samenleving Het Lectoraat Financial Inclusion and New Entrepreneurship wil een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een financiële dienstverlening waar de relatie mens‐geld centraal staat, en die in staat is effectief te reageren op de veranderende vragen vanuit de samenleving en zo meer waarden creëert. Toepassing van deze kennis en deze manier van denken moet uiteindelijk bijdragen aan een samenleving waar ondernemende mensen ‐ ongeacht hun sociale of economische status – echt toegang hebben tot klantgerichte financiële diensten. Dat is een randvoorwaarde voor hen om met hun initiatieven een duurzame bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een open, dynamische en rechtvaardige samenleving. Veel kan geleerd worden van de ontwikkeling die de microfinancieringssector in ontwikkelingslanden heeft ondergaan en in het bijzonder de verschuiving in denken naar “financial inclusion” die zich daarbij heeft voltrokken.
Kennis en inzicht over ondernemen en financieren zoals ontwikkeld in de laatste decennia in ontwikkelingslanden, kunnen een impuls geven aan nieuwe initiatieven in Europa. Het lectoraat beschouwt de ervaringen en expertise in het Zuiden op dit vakgebied (in gesystematiseerde en gedocumenteerde vorm ) als essentieel en denkt daarom vanuit het principe van Reversed Transfer of Knowledge South – North. 2.2 Visie: stimulerend en leidend Het lectoraat wil een stimulerende en leidende rol vervullen in Nederland op het gebied van Financial Inclusion and New Entrepreneurship dat een bijdrage levert aan: ‐ Kennis ontwikkelen en aanbieden over een financieel systeem dat ten dienst staat van haar klanten; ‐ Kennis ontwikkelen en aanbieden over de manier waarop klanten op de juiste wijze gebruik kunnen maken van de financiële diensten; ‐ Kennis ontwikkelen en aanbieden over nieuwe vormen van ondernemend gedrag Dat doet zij door onderwijs en onderzoek op deze terreinen te ontwikkelen, uit te voeren en aan te bieden
5
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
3
Inbedding lectoraat
3.1 De inbedding en positionering van het lectoraat binnen de instelling Vanaf 2015 worden lectoraten in het licht van de profileringsdiscussie ondergebracht in een viertal platforms. Het lectoraat Financial Inclusion and New Entrepreneurship (FINE) maakt deel uit van het platform 1 Economie, Ondernemen en Innovatie. De lector valt organisatorisch binnen de Faculteit BFM. De details van de toekomstige positionering van het lectoraat staan in de notitie ‘Onderzoeken in netwerken’, 7 oktober 2014 en de daarbij behorende bijlagen en nadere uitwerkingen (oktober‐ december 2014). Onderzoek en daarmee het CLO behoren tot de portefeuille van Mw. Dr. S. Menéndez, lid van het College van Bestuur. Bij de start van een jaarcyclus wordt door de lector het jaardocument (jaarverslag en ‐plan) opgemaakt dat vervolgens wordt vastgesteld. Vervolgens wordt halfjaarlijks een gesprek gevoerd over de voortgang, wat kan leiden tot aanpassing en bijstelling van de activiteiten. Balansopname aan het eind van de cyclus wordt opgevat als de startsituatie van de nieuwe cyclus. In het jaardocument wordt tevens aangegeven welke bijdrage het lectoraat levert aan de profilering van de hogeschool en aan het platform waartoe het lectoraat behoort. De ontwikkelingen met betrekking tot professionalisering en de reorganisatie van De Haagse Hogeschool kunnen aanleiding zijn voor wijzigingen in bovenstaande werkwijze. De administratieve ondersteuning van het CLO wordt verzorgd door de diensten van de hogeschool. Daarnaast zal in ieder geval tot de reorganisatie van de diensten is afgerond (naar verwacht in de loop van 2015) secretariële en administratieve ondersteuning worden geboden door: ‐ Dhr. A.H. de Hollander (beleidsmedewerker bedrijfsvoering) ‐ Mw. A.L. Legters (senior management assistent) ‐ Mw. M. Schoenmaeckers (management assistent) ‐ Mw. N. van der Voort (administratief medewerkster) 3.2 Inbedding in de kennisinfrastructuur Het lectoraat FINE heeft een aantal langdurende relaties opgebouwd met andere kennisinstellingen (waarbij ook uitvoeringsinstellingen die open staan voor kennis ontwikkeling worden meegenomen) rond de door haar geïnitieerde onderwijs‐ en onderzoeksactiviteiten. Middels deze samenwerkingsverbanden creëert zij een basis voor wederzijdse beïnvloeding en stimulering. De bestaande relaties zijn weergegeven in tabel 1.
6
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014 Tabel 1 Inbedding lectoraat FINE in kennisinfrastructuur
Onderzoeken en kennis instellingen
Universiteiten en daaraan gelieerde instellingen
Graduation
Institute for Social Studies/ EUR SS: samenwerking met het oog op verbreding van nu lopend onderzoek; informele aansturing door onderzoeker van ISS van kenniskringlid VU – Amsterdam: Formele samenwerking ihkv promotie traject; wetenschappelijk borging onderzoek
CAF groepen
Hybride ondernemerschap incl HHYFI (leer—en onderwijs/ onderzoeksbedrijf)
Self Controlled Financial Systems SCFS
Financial instruments for SMEs
Internationale netwerkinstellingen
Faculteiten en Lectoraten HHS
Financieringsinstellingen Fonds 1818
Overige
Faculteit M&O in kader van lopend onderzoek en terugkoppeling naar onderwijs
Economisch Instituut voor het Midden en Klein Bedrijf – EIM: data verzamelingen en data analyses
Samenwerking met lectoraat Burgerschap en Diversiteit voor onderzoeksmethoden Faculteit SWE ivm onderzoek en samenwerking met lectoraat GSO ihb voor onderzoeksaanpak en richting onderzoek; Hogeschool breed en ihb Faculteit M&O(HRM) voor inzet van studenten bij onderzoekopdrachten binnen leerbedrijf
European Microfinance Network: Samenwerking met Europese partners; onderlinge versterking
Fonds 1818: financiering van leer‐ en onderzoeksbedrijf HHYFI Gemeente Den Haag: financiering uitbreiding onderzoek
Gemeente Den Haag voor deelonderzoek Via het Toezichthoudend Orgaan (THO) van HHYFI ook inbedding van het maatschappelijk veld oa met FMO, Rabo Bank en F1818
Faculteit BFM (AFM); ook toepassing in onderwijs oa aanpassing van Minor Finance for non financial managers
OECD: Opdrachtgever voor input voor OECD beleidsnotities over MKB financiering
MKB sector (KvK, NVB, ONL,) bij onderzoek en evt uitbreiding via Match‐ IT (RAAK MKB – 2015)
7
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Onderzoeken en kennis instellingen
Universiteiten en daaraan gelieerde instellingen
Internationale netwerkinstellingen
Entrepreneurship education/ training
Incubators and Entrepreneurship Education
Hogeschool Rotterdam, Amsterdam en InHolland. Indirecte samenwerking ihkv verbreding van dit onderzoek
Samenwerking met faculteit BFM (SBM) tbv ontwikkeling van Minor Ondernemen en (IBSM) tbv Summer School Module Entrepreneurship (oa met ISBM); wb deze laatste ook samenwerking met diverse externe partijen Diverse Faculteit BFM (SBM) in netwerkorganisaties oa kader van terugkoppeling in Finland en naar onderwijs in minor Denemarken Ondernemen EIM ‐ Working Group Samenwerking met research – formeel lectoraat Internationale lidmaatschap levert Samenwerking en GSO inzicht op wb voor bijdragen in hun toegevoegde waarde HHS minoren onderzoek in relatie tot lopend onderzoek
Overige
Faculteiten en Lectoraten HHS
Financieringsinstellingen Fonds 1818
Overige
Qredits: Samenwerking op gebied ontwikkeling e‐learning modules
OECD voor deelstudies Best Practices on Financing and Business creation
De Financiële Coöperatie‐ DFC: deelonderzoeken (door studenten) op gebied van communicatie en strategie MicroJustice4All voor (studnet) onderzoek ref Crowdfunding
8
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
3.3
Analyse van de activiteiten van het Lectoraat Financial Inclusion and New Entrepreneurship in 2015.
Centraal in het denken en doen van het lectoraat staat het principe dat “zonder ondernemende mensen, geld geen waarde heeft”. Inbedding in het bestaande netwerk van lectoraten en ontwikkelen van samenwerking met diverse faculteiten van de HHS worden daarbij gezien als noodzakelijke voorwaarden voor een effectief functioneren van het lectoraat. De acties in 2014 zijn conform het Strategisch plan 2012‐2016 voor het lectoraat genomen en richtten zich op: Het opzetten van onderzoekstrajecten met inzet van docenten van de HHS. Het versterken van relaties met faculteiten (ihb BFM) om na te gaan op welke gebieden bijdragen aan (vernieuwing of verdieping) van het bestaande onderwijsprogramma kunnen worden geleverd. Het uitbreiden van externe contacten; Het uitdragen van de HHS en haar betrokkenheid bij de thematiek van Financial Inclusion and New Entrepreneurship. Het lectoraat opereert op twee aanpalende gebieden: de financiële dienstverlening (voor startende ondernemers) en ondernemerschapsontwikkeling. Het lectoraat richt zich daarbij expliciet op de vraag hoe de relatie mens – geld (weer) hersteld kan worden in de financiële dienstverlening, wat voor consequenties dit heeft voor de inrichting van die dienstverlening en hoe deze dienstverlening aangepast kan worden aan een veranderende markt, waarin in toenemende mate hybride vormen van werken en ondernemen ontstaan. Studenten aan de HHS worden daarbij in staat gesteld zich te verdiepen in deze materie en worden uitgedaagd om zelf te zoeken naar nieuwe oplossingen op dit terrein (en waar mogelijk te bepalen hoe zij daar zelf in hun nieuwe beroepen vorm en inhoud aan kunnen geven). De lector heeft zich vooral gericht op de mogelijkheden om met de faculteiten BFM ( BMER, SBM, AFM) en SWE, onderzoekstrajecten op te zetten (met docenten van deze faculteiten) en onderwijsmodules te identificeren die verder ontwikkeld kunnen worden. Dit alles conform de gedachten die in het strategisch plan zijn gedefinieerd. Het lectoraat is sterk aanvullend op de werkzaamheden die worden geëntameerd door het lectoraat Innoveren en Ondernemen, dat zich vooralsnog meer toelegt op veranderingen ( ihb tgv innovatie) op sectorniveau en de eisen die dat stelt aan het bedrijfsleven om uit te gaan van andere bedrijfsmodellen. 3.3.1 Onderzoek in 2014 samengevat Het onderzoek is conform de plannen 2014 uitgevoerd. In 2015 komen de resultaten naar buiten (het zgn. oogstjaar) te verwachten zijn in het bijzonder een publicatie over (de niet bestaande) doorstroom van ZZPer naar micro en klein bedrijf. Een voortzetting van een onderzoek uit de 80er jaren in ontwikkelingslanden (Leadholm/ Mead) dat aantoont dat beleid ter ondersteuning van het MKB niet te star gericht moet zijn op de premisse, dat klein wel groot zal worden. Publicatie over Hybride ondernemerschap. Een artikel over het verschijnsel zelf, en twee publicaties (waarvan een working paper) over hybride ondernemerschap in de regio Den Haag.
9
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Als onderdeel van haar promotie traject Sparen en lenen, zal de onderzoekster in 2015 twee papers presenteren: een over het theoretisch kader en een over de methodologie van het (actie) onder zoek zelf. Een working paper over financiering van het MKB in Nederland en de noodzaak om dit thema breder aan te pakken opdat vraag en aanbod op elkaar kunnen aansluiten. Daarbij komen twee aspecten naar voren: De noodzaak om meer aandacht te besteden aan het mobiliseren van vreemd kapitaal voor het MKB De uitdaging om meer te kijken naar alternatieven voor bankfinanciering (o.a. P2P en Crowdfunding) Naar aanleiding van dit onderzoek is ook besloten om een onderzoeksvoorstel uit te werken om een pilot (samen met de sector) op te zetten In het onderzoek neemt HHYFI (Haags Hybride Financiering Initiatief ) een speciale plaats in. Binnen HHYFI entameren we speciale deelonderzoeken rond micro financiering en hybride ondernemerschap. In die deelonderzoeken zetten we vooral studenten in. Die werken op deze manier als assistent onderzoekers en komen zo indirect met onderzoek in aanraking en verkrijgen een aantal onderzoeksvaardigheden. In de loop van 2014 is het onderzoeksprogramma uitgebreid met een onderzoek over de rol van incubators in het ondernemers onderwijs. Dit wordt in 2015 geïntensiveerd. Ook is een poging ondernomen om een onderzoek op te starten rond het thema ”Ondernemend gedrag van studenten”. Na de opstart fase is besloten om dit verder onder te brengen bij het lectoraat Pedagogiek van de Beroepsvorming. De resultaten van de onderzoeksactiviteiten in 2014 en een overzicht van de (bijgestelde) resultaten zijn in samengevatte vorm weergegeven in tabel 2 (Onderzoek). Het aantal onderzoeken op het terrein van (nieuwe vormen van) financiering kan uitgebreid worden. Dit kan gerealiseerd worden als meer docenten van BFM (AFM/AC) ingezet worden bij de kenniskring FINE.
10
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Tabel 2
Analyse van de werkzaamheden van lectoraat FINE in 2014 en (bijgestelde) doelstellingen 2015– Onderzoek
Omschrijving/ (werk) titel
Doel in 2014
Stand van zaken eind 2014
Onderzoek
MSME Transition and effect of financial services
Publicatie en bijdragen aan seminar in mei 2014
Hybride vormen van werken, ondernemen en inkomensverwerving/ Laak Noord
Publicatie en bijdragen aan seminar in mei 2014
Informele spaar en leen groepen/ CAF Groepen
Conform plannen uitvoeren;
Doorloop verkennend onderzoek; promotie traject loopt, twee studenten steunen onderzoek als onderzoeksassistenten.
Informele spaar en leen groepen/ uitbreiding ISLVA's
minimaal een deelonderzoek ISLVA's opstarten
EU model vr Micro financiering
Opstarten
Self managed Financial Systems (SMFS)
Zie onder ‐ in vervolg of EMN Think Tank beoordelen of vervolgonderzoek mogelijk is
Concepten afgebakend; team gevormd; onderzoeksteam intern en extern gevormd; deel onderzoek / literatuuronderzoek gestart; studenten deel onderzoeken laten uitvoeren Concept opgezet; contacten in wijk gelegd; onderzoeksteam gevormd; onderzoek opgestart; data verzameling
Voortgang (Bijgesteld) Doel in 2015 in % in 2014 tov doel 90%
Publicatie 1 in maart 2015 tbv algemeen tijdschrift ref MKB en paper 2 november 2015
80%
Working Paper 1 algemeen ref HO in Laak Noord in maart 2015 ism lector; paper resultaten onderzoek in gemeente Den Haag mei 2015; presentatie eind 2015; paper HO algemeen met lector okt 2015
100%
Promotie traject conform plannen vervolgen; o.a. theory paper in Q1;
Een deelonderzoek uitgevoerd onder Iraneese ondernemers.
25%
Concept opgezet; contacten mogelijke partners gelegd; omgezet naar SMFS project Policy note klaar; wordt in q1 2015 gepubliceerd door EMN
25%
minimaal een deelonderzoek ISLVA's opstarten; actualiseren fact sheets; studenten werven Niet vervolgen
25%
Ideeën verder terugkoppelen naar oa onderwijs ‐ evt vervolgonderzoek
11
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Ondernemerschapskarakteristieken
Idee uitwerken
HHYFI onderzoeken
Opstarten
Incubators in het ondernemersonderwijs
Spontaan ontstaan
Nieuwe vormen van financiering (evt Crowdfunding, LETS, SCFS)
Lopend
Nieuwe business models
Ideeën uitgewerkt met SBM; deels opgestart door onderzoeker; onderzoek nu verlegd naar leermethoden en overgedragen naar ander lectoraat
15%
100% Onderzoek in 2014 opgepakt met toetreding van onderzoeker tot kenniskring Deelonderzoeken afgerond; subsidie aanvraag Match it klaar in concept; partners gecommitteerd.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
Evt opnieuw opzetten
Zie project plan voor details deelonderzoeken Paper int conferentie januari 2015; paper 2 juni 2015; onderzoek volop draaiend Publicatie Q3 2015; Match ‐ It portal subsidie Q2 2015 ingediend; Opstarten nieuw onderzoek met nieuw lid kenniskring (BFM?) Samenwerking met Lectoraat Innoverend Ondernemen bij begeleiding onderzoek over new business models (vooral op gebied van financiering)
12
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
3.3.2 Onderwijs in 2014 samengevat Op onderwijsgebied is het lectoraat actief op de volgende terreinen: A. Aanbieden van leseenheden over nieuwe vormen van financiering en nieuw ondernemerschap voor andere minoren en lesprogramma’s op verzoek van opleidingen en/of faculteiten; B. Deelnemen in aanpassingen van minoren i.h.b. de Minor Ondernemen en de Minor Finance for Non‐financials; C. Verzorgen van gastcolleges, masterclasses en modules (bv tijdens de HHS Summer School) vooral op het terrein van ondernemerschap en (nieuwe vormen van ) financiering voor het MKB; D. Meedenken over toepassingen van nieuwe leseenheden (bv E‐learning MKB ontwikkeling van Qredits voor het HBO); E. Experimenteren met praktijk gericht onderwijs in het kader van HHYFI dat als leerbedrijf is opgezet. De belangstelling van studenten om ingezet te worden bij HHYFI en op die manier kennis te verkrijgen over financieren, ondernemen of managen (van een financiële instelling) is groeiende. HHYFI als leerbedrijf lijkt te slagen in de opzet om via werken de praktijk leerprocessen vorm te geven.
Alle kenniskringleden worden geacht de kennis die zij tijdens hun onderzoeken vergaren terug te koppelen naar hun onderwijs. Via deelname aan de HHS onderwijsdag en ihb aan de voorbereidende bijeenkomsten1 hebben we onze ideeën naar een breder publiek proberen te brengen. Onderwijsaanpassingen worden altijd uitgevoerd in samenspraak en samenwerking met docenten van de HHS. Dit vooral om de ontwikkelde kennis te borgen. Het valt op dat revisies van minoren traag verlopen. De betrokken docenten (bij SBM/ AFM‐ AC) hebben weinig tijd om zich te richten op de daadwerkelijke aanpassingen; de lesroosters stellen hen niet in staat veel tijd vrij te maken voor dit werk. Bij een deel van de docenten in de financiële hoek blijkt ook dat zij niet erg bekend zijn met nieuwe onderwijstechnieken (action learning bv) die zij weer kunnen toepassen in hun programma’s. In 2014 is het lectoraat herhaaldelijk benaderd door docenten van de HHS met vragen over (sociaal) ondernemerschap. Het opzetten van een expertise centrum op dit terrein lijkt gerechtvaardigd (rond HCE bijvoorbeeld). 1 De voorbereidende sessies op de HHS Onderwijsdag 2014 zijn een goed initiatief om met docenten ideeën over ondernemerschap in het onderwijs uit te dragen. Helaas namen maar enkele docenten (6 á 10 per sessie) deel aan deze sessies. 13
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Zie tabel 3 (Onderwijs); tevens is daarbij aangegeven wat de doelstellingen (eventueel bijgesteld) zijn voor 2015.
14
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Tabel 3 Analyse van de werkzaamheden van lectoraat FINE in 2014 en (bijgestelde) doelstellingen 2015–Onderwijs Omschrijving/ (werk) titel Doel in 2014 Stand van zaken eind 2014 Voortgang (Bijgesteld) Doel in 2015 in % in 2014 tov doel Onderwijs ‐ Inpassen / ontwikkelen modules Financial empowering
College verzorgen en overdragen
College reeks is in 2014 verzorgd en overgedragen
100%
nvt
Wat ligt er achter financiële cijfers
College ontwikkelen en verzorgen
100%
Minor Finance for Non‐financials Leer MFI‐ HHYFI
College verzorgen en begin aanpassing Project opstarten
Ideeën uitgewerkt; colleges zijn in 2013 verzorgd (november/ december 2013) Delen helpen ontwikkelen
Minor Ondernemen (en Innovatie)
Is onderdeel van Ontwikkelen / revisie minor Finance for non‐ financials Revisie Minor Finance for Non‐ Financials voor juni 2015 Op basis van ontwikkeling HHYFI plaatsen aanbieden aan studenten HHS Verdere assistentie olv BFM van revisie Minor Ondernemen; klaar voor juni 2015; ook ( E) Boek "Everybody Entrepreneur?" produceren
Master Management at HHS
Lid Advies raad ‐ input focus en Bijeenkomsten BoA en interne sessies oriëntatie MBA
Ondernemen in de praktijk
Als leerbedrijf goed geslaagd studenten melden zich voor deelfuncties Revisie van Minor Ondernemen
100% 80%
80%
100%
Idem als in 2014 Samenwerking met City Lab
15
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Tabel 3 Analyse van de werkzaamheden van lectoraat FINE in 2014 en (bijgestelde) doelstellingen 2015–Onderwijs (Cont) Omschrijving/ (werk) titel Doel in 2014 Stand van zaken eind 2014 Voortgang (Bijgesteld) Doel in 2015 in % in 2014 tov doel Onderwijs ‐ Inleidingen (Micro) financiering/ entrepreneurship In minor Internationale Samenwerking
College geven ref Microfinanciering In minor Grootstedelijke Ontwikkeling College geven ref ondernemen in de wijk Masterclass Financing for SMEs for College/ master class SBM Summer School HHS ‐ Entrepreneurship
Module ontwikkelen en verzorgen
Inleiding verzorgd
100%
evt gastcollege
Inleiding verzorgd
100%
evt gastcollege
Verzorgd
100%
Module ontwikkeld en verzorgd
100%
Inbouwen module financiering MKB in NL door lid kenniskring in minor ondernemen Module ontwikkelen en verzorgen voor SS 2015
16
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
3.3.3 Kenniscirculatie in 2014 Een speciale positie vervult de Dag van de Hybride Ondernemen waar externe gastsprekers een prominente rol vervullen. In combinatie met de prijsuitreiking voor de Wedstrijd Dé Hybride Student Ondernemer van het jaar is het een speciale gelegenheid voor het lectoraat om naar buiten te treden en de thema’s waar het aan werkt onder de aandacht van de HHS en de buitenwacht te brengen.
Daarnaast namen leden van de kenniskring deel aan interne bijeenkomsten en conferenties, peer meetings, seminars en workshops in binnen – en buitenland. In tabel 4 is een overzicht gegeven van de activiteiten op het terrein van kenniscirculatie. Ook hier zijn eventueel vervolgstappen in 2015 nader benoemd. Het lectoraat heeft ook diverse publicaties gerealiseerd in 2014 (zie bijlage 1). Tabel 4
Analyse van de werkzaamheden van lectoraat FINE in 2014 en (bijgestelde) doelstellingen 2015 – Kenniscirculatie Conferenties/ workshops – Locatie‐ Datum
Titel/ onderwerp samenwerkende partner
Rol van FINE
Den Haag, Mei 2014 2de Hybride Student ondernemers wedstrijd
Organisatie
Den Haag, mei 2014 Dag van de Hybride Ondernemer Lissabon, juni 2014 11th EMN Annual Conference
Organisatie, dagvoorzitter Vertegenwoordiger HHS en leider key workshop over Self Controlled Financing Systems Kenniskringlid lid presenteerde working paper “Do‐it‐yourself finance! A Participatory Action Research on Community‐Based Finance Systems in the Netherlands” Poster presentatie "The Capability Approach and the Well‐being of the Vulnerable in the Global North? The development of a theoretical agency‐ structure framework for qualitative community research” Inleider en workshop leider
Yokohama, Japan, 13 tot 19 8th World Congress of Sociology juli 2014.
Athene, Griekenland vanaf 2 Human Development and tot 5 september 2014 Capability Association
Conference
Nederland, Den Haag, 18 HACU Laak Noord ‐ Nieuwe september kennis, nieuwe coalities / Thema Economie in de wijk
17
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Brussels, Belgium 28 mei 2014 OECD / LEED ‐ Business Creation for Special target groups
Deelnemer peer meeting
Brussels, Belgium March 2014 Idea Lab ‐ Self‐ Managed Financial Systems – EMN
Voorbereiding workshop Controlled Financing Systems
Brussels, Belgium 20 en 21 4th Convention of the European november 2014 Platform against Poverty and Social Exclusion
Workshop organiseren en leiden over Financial Inclusion
3.3.4 Rol van studenten groeiend Speciale aandacht wordt (en werd) gegeven aan het betrekken van studenten in het onderzoek en het bereiken van studenten via het onderwijs (nieuw modules). In tabel 5 is een overzicht gegeven van de bereikte resultaten (thematisch en kwantitatief) voor 2013/2014 en de doelstelling in deze voor 2015. Daaruit is af te leiden dat het lectoraat er in slaagt geleidelijk aan steeds meer studenten te bereiken met haar onderwijs‐ en onderzoekprojecten. Twee belangrijke aspecten spelen daarbij een rol: 1. De inzet van de docenten die lid zijn van de kenniskring FINE om studenten te betrekken bij hun onderzoek; 2. Het leerbedrijf HHYFI.
Tabel 5
Studenten (in) direct betrokken bij Lectoraat FINE 2013‐ 2014 en doelstellingen 2015.
Rubriek en Faculteit
Details/ onderwerpen
2013
Studenten deelnemen in onderzoek Sociale Professies/ ook met GSO uitvoeren veld werk/ survey voor onderzoek rond Hybride ondernemerschap
30
SW
Sociale Professies/ ook met GSO uitvoeren veld werk/ survey voor onderzoek rond Hybride ondernemerschap
MO
MHR, 4de jaars inzet bij informatie verzamelen rond thema "Zonder ondernemende mensen heeft geld geen waarde”;
MO
BKM 4de jaars Capita selecta "Ondernemerschap"
Vormen van financiering
Vierdejaars studenten op deel onderzoeken rond thema "Nieuwe vormen van financiering van/voor MKB"
Informele spaar en leengroepen
Verbreding naar Iraakse doelgroep Vrije opdrachten en stagetrajecten
Hogeschool breed
30
30 35 30
20
30 20
20 1
Algemeen bij of via FINE
‐
2 18
2015
SW
2014
4
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Hogeschool breed
Leer MFI HHYFI
Via IBMS
Incubators in Ondernemersonderwijs
2
Via IBMS
Wedstrijd Hybride Ondernemen
3
Afstudeer begeleiding / regelen AFM
6
10
1
4
5
Hogeschool breed
Afstudeerders (AFM) op deelonderzoeken rond thema "Nieuwe vormen van financiering van/voor MKB" (incl crowdfunding) Afstudeerders in te zetten bij HHYFI (diverse faculteiten)
‐
3
2
CMW
Afstudeerder (CMW) op thema Informeel sparen en lenen
1
1
1
IBMS
IT platform Ondernemen gemeente Den Haag
2
HRM
Cooperaties in Nederland
1
BKM
Strategie HHYFI
3
BKM
Mobiele telefoon en financiering
2
BKM
FINE Contest
In onderwijs
1
2
20
20
20
SBM
Financiering, wat ligt er achter de cijfers?
SBM
Master class Nieuwe vormen van Financiering van MKB
20
20
AFM
Finance for non financials (oude stijl en na revisie (2015)
30
28
30
Sociale Professie
Financial Empowerment
20
20
International samenwerking
Micro finance and lessons to learn
15
15
SBM ‐
Minor Ondernemen nieuwe stijl ‐Na revisie Minor in 2015
The Hague Summer school (IBMS) IBMS
Entrepreneurship module
Ondernemen als carriere optie
Speciale evenementen
Totaal
Hogeschool breed
Wedstrijd De Hybride Student ondernemer (deelnemers alleen)
Hogeschool breed
Evenement "Meedoen Geld(t) ‐ november 2015
30 15
30 200
15
30
182
50 45
247
3.3.5 Cluster was niet echt bedrijvig in 2014 Het lectoraat FINE vormde in 2014 met drie andere lectoraten het Cluster Economie, leiderschap en ondernemerschap, dat sinds eind 2013 functioneert. De activiteiten die in samenwerking en in het kader van dit cluster zouden worden uitgevoerd, staan beschreven in het Strategisch plan Cluster Ondernemen, Innovatie & Beheersing van Organisaties 2013‐2014. Het cluster heeft niet echt gefunctioneerd in 2014. 3.4 Wat leert 2014 nu voor 2015? Op basis van de ons nu bekende gegevens en verkregen inzicht kunnen de volgende conclusies worden getrokken c.q. uitdagingen voor 2015 geformuleerd worden: Onderzoekstrajecten zoals geformuleerd in het Strategisch plan en opgestart in 2013 kunnen in 2015 voortgezet worden en waar mogelijk afgerond (delen); Nieuwe onderzoekstrajecten op het gebied van financiering van kleine ondernemingen kunnen nog opgestart worden; De samenwerking met de faculteit BFM (zoals voorgesteld in het reorganisatieplan van De HHS) biedt kansen om meer activiteiten rond de thema’s ondernemen en financiering voor kleinere bedrijven te ontwikkelen; dit laat onverlet dat samenwerking met andere faculteiten (zoals bv met SWE en M&O) voortgezet zal worden;
19
15
561
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Inzet van studenten in deelonderzoeken en bij HHYFI (leerbedrijf) is vooral via docenten goed te realiseren; rechtstreeks aantrekken van studenten blijft moeizaam. Voor HHYFI is dit een belangrijk aandachtspunt; De wedstrijd voor Hybride Student Ondernemers en de Dag van de Hybride ondernemer zijn effectief middelen om een onderwerp hybride ondernemen bij de studenten (en de buitenwereld) te doen landen; Samenwerking met externe partijen in het kader van onderzoek, wedstrijd en evenementen biedt kansen om de ideeën van het lectoraat verder uit te dragen; Inbedding van de door het lectoraat geëntameerde zaken binnen bv HCE of City Lab moet in 2015 plaats vinden om continuïteit te waarborgen; Profilering van de HHS en het lectoraat naar buiten toe is effectief door in te gaan op verzoeken van derden voor lezingen; Lectoraat wordt door internationale partijen geaccepteerd en gewaardeerd; samenwerking ihkv projecten voortzetten.
Op basis van de interne evaluatie van de voortgang in 2014 kan geconcludeerd worden dat in 2015 voortgegaan kan worden met de uitwerking van de diverse acties zoals neergelegd in het Strategisch plan 2012‐2015 en met in achtneming van de ideeën die nu leven bij de faculteit BFM. 3.5
De hoofdactiviteiten voor 2015
3.5.1 Onderzoek focus vasthouden op nieuwe vormen van ondernemen en financieren Voortzetten van de volgende onderzoeken: i. MSME Transition and effect of financial services on MSME Graduation i.h.b. in Nederland ii. Hybride vormen van werken, ondernemen en inkomensverwerving (Laak Noord en later wsch. Den Haag breed) iii. Informele spaar en leen groepen/ CAF Groepen – verbreding door deelonderzoeken en verdieping via het promotieonderzoek van een van de leden van de kenniskring iv. Nieuwe vormen van Financiele Dienstverlening (ihb Lenen) aan MKB Uitbreiden en uitbouwen van de onderzoeken: i. Incubators in het ondernemersonderwijs ii. Uitbreiden van het onderzoek naar financiering van het MKB via een RAAK MKB subsidie om een platform te kunnen opzetten waar MKB en aanbieders van financiële diensten samenkomen (Match‐It) iii. Ondersteunen van onderzoek naar nieuwe business modellen i.h.b. op terrein van financiering; dit is i.s.m. lectoraat Innoverend Ondernemen 3.5.2 i.
ii. iii. iv.
Onderwijs ‐ doorgaan met inpassen en revisies Voortzetten van het proces van inbrengen van modules en/of lessen in bestaande programma's van opleidingen i.h.b. op het terrein van a. Nieuwe vormen van financiering voor het MKB b. Self‐managed financing systems c. Micro financiering d. Hybride ondernemerschap e. Ondernemerschap (voor starters) Het voortzetten van de aanpassingen / revisie van de minor "Ondernemen" Het aanpassen / revisie van de minor “ Financing for the Non‐financial Manager” In het bijzonder in het kader van HHYFI verdere ideeën uitwerken over de koppeling van praktijk(ervaring) in het leer‐en onderwijs proces; het inzetten van studenten om delen van HHYFI te ontwikkelen en HHYFI (gedeeltelijk) te operationaliseren zijn de kernpunten in dat proces 20
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
v.
3.5.3 i. ii. iii.
Het mede ontwikkelen en verzorgen van een – aangepaste ‐ module “New forms of Entrepreneurship in a changing environment” voor de HHS Summer School 2015 Kennis circulatie – proactief Het organiseren van de derde wedstrijd voor de Hybride Student Ondernemer (mei 2015) Het organiseren van de Dag van de Hybride Ondernemer (in samenhang met voornoemde wedstrijd) Het organiseren van een conferentie/ evenement” Meedoen Geld(t)”” i.s.m. Qredits in november 2015
Het lectoraat Financial Inclusion and New Entrepreneurship beschouwt de toegang tot klantgerichte financiële diensten voor ondernemende mensen ‐ ongeacht hun sociale of economische status‐ als voorwaarde voor een open en dynamische samenleving. Microfinanciering en het debat over Financial Inclusion2 leren ons anders te denken over geld en ondernemend handelen. De noodzaak om aandacht te geven aan Financial Inclusion (en dus aan financiële participatie) is niet alleen relevant voor ontwikkelingslanden maar wordt ook in groeiende mate erkend in de geïndustrialiseerde wereld. Om effectieve programma’s op dit terrein te kunnen invoeren is meer kennis nodig over Financial Inclusion, een uitdaging die het lectoraat aangaat. Alle activiteiten in 2015 zullen gericht zijn op het vergroten en verdiepen van kennis en inzicht in de relatie mens‐geld en de relatie financiële dienstverlening en veranderend gedrag van (ondernemende) mensen in de samenleving. Het lectoraat wil op deze manier een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van een financiële dienstverlening waar de relatie mens‐geld centraal staat, en die in staat is effectief te reageren op de veranderende vragen vanuit de samenleving en zo meer waarden creëert. Toepassing van deze kennis en deze manier van denken moeten uiteindelijk bijdragen aan een samenleving waar ondernemende mensen ‐ ongeacht hun sociale of economische status – echt toegang hebben tot klantgerichte financiële diensten. Dat is een randvoorwaarde voor hen om met hun initiatieven een duurzame bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van een open, dynamische en rechtvaardige samenleving. 3.5.4 Professionalisering van docenten In 2015 wordt professionalisering van docenten verder bevorderd door het betrekken van docenten bij onderzoek, onderwijsvernieuwing en conferenties en bijeenkomsten. Acties daarvoor en de werkmethoden zullen niet wezenlijk verschillen van de diverse acties die in 2014 zijn toegepast. 2 Full financial inclusion is a state in which all people who can use them have access to a full suite of quality financial services, provided at affordable prices, in a convenient manner, and with dignity for the clients. Financial services are delivered by a range of providers, most of them private, and reach everyone who can use them, including disabled, poor, and rural populations.( Accion Centre for financial inclusion). 21
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Wel zal extra aandacht worden besteed aan het schrijven en organiseren van publicaties en working papers. De uitdaging daarbij is om de opgedane kennis terug te koppelen naar het onderwijs. In de afgelopen twee jaren benaderden docenten in toenemende mate het lectoraat met vragen over MKB Financiering en vooral over (sociaal) ondernemerschap. Tot op heden zijn deze vragen op ad‐hoc wijze beantwoord, en hebben de lector en leden van de kenniskring incidenteel ondersteuning gegeven aan docenten. Er blijkt een behoefte te bestaan aan toegang tot kennis over ondernemen en nieuwe vormen van financiering van starters. Dit kan verder vorm krijgen door een expertise centrum op te zetten binnen BFM op dit terrein (onder de noemer van HCE bijvoorbeeld).
3.6 Nieuw Platform biedt kansen voor nieuwe samenwerking De nieuwe samenbundeling van een aantal lectoraten (vooral verbonden aan de Faculteit BFM) rond het thema “ de nieuwe economie” en de geplande samenwerking binnen het platform Economie, Ondernemen en Innovatie bieden nieuw kansen voor samenwerking. De voor 2015 voorgestelde acties op het gebied van praktijkgericht onderzoek, onderwijs‐ vernieuwing en kenniscirculatie3 vallen allen binnen deze thema’s. 3.7 Globale tijdsplanning Zie bijlage 4 voor een globale tijdsplanning voor 2015.
4
Condities, randvoorwaarden en kwaliteitszorg
4.1 Condities De HHS en ihb CLO hebben in 2014 op voldoende en effectieve wijze het functioneren van het lectoraat gefaciliteerd. Ook vanuit het Zwaartepunt Ondernemerschap en innovatie in een tijdperk van globalisering ontving het lectoraat goede steun ihb bij de ontwikkeling van HHYFI. In 2015 zal deze ondersteuning van de faculteit BFM komen. Gelet op de bestaande samenwerking met deze faculteit zien we de toekomst met optimisme tegemoet. In 2015 verdienen de volgende activiteiten speciale aandacht: Onderwijs i. Het ontwikkelen/ reviseren van de Minor Ondernemen en de Minor Finance for the Non Financial Manager; 3 Professionalisering van staf/ kwaliteitsverbetering is in alle drie de acties impliciet verweven door intensieve deelname van docenten van HHS; in geval van inhuur externen wordt er op toegezien dat zij ook deelnemen aan het onderwijs en studenten betrekken bij hun onderzoeken 22
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
ii. iii.
Verder in ontwikkeling brengen van het leerbedrijf HHYFI; De aanpassing en organisatie van de Summer School Module Entrepreneurship.
Onderzoek i. Het verbreden van het onderzoek naar Hybride ondernemerschap; ihb het verleggen van de aandacht van Laak Noord naar een breder onderzoeksterrein (Den Haag Breed, of nog breder: Nederland); ii. Onderzoek ihkv project (in opbouw) MATCH IT; iii. Uitbreiden van onderzoeken op het gebied van nieuwe vormen van financiering voor het MKB. Kennis circulatie i. De organisatie van de 3de Dag van de Hybride ondernemer in samenhang met de 3de Hybride Student ondernemerswedstrijd in mei 2015; ii. De organisatie van het Evenement/ conferentie “ Meedoen Geld(t)”. iii. Uitbreiden van het HCE/Haagse Centrum voor Entrepreneurship tot een expertise centrum voor de HHS op het gebied van ondernemerschap Professionalisering van docenten Het aantal docenten dat verbonden is aan het lectoraat is beperkt ( 4 part time en 1 full time – plus waarvan een deel beschikbaar is voor een promotie traject plus een extern aangestelde onderzoeker voor een beperkte periode). Er zouden meer docenten bij het lectoraat betrokken kunnen worden. Dit wordt echter bemoeilijkt doordat a. het feit dat de Fte/ budget ruimte bij de opleiding ligt; lectoren kunnen zo niet direct docenten aantrekken; b. docenten (te) vast zijn ingeroosterd voor langere periodes. 4.2 Randvoorwaarden Om bovenstaande daadwerkelijk te kunnen uitvoeren moet aan de volgende punten aandacht gegeven worden: i. Het is wenselijk om de kenniskring uit te breiden met twee docenten die ook op het financieringsterrein actief zijn binnen de HHS; ii. Het is wenselijk om meer inzicht te hebben in de werkelijke (vrije) budgetruimte (voor het faciliteren van lopende zaken); iii. Flexibel omgaan met bureaucratische regels ihb rond de organisatie van HHYFI; iv. Samenwerken met andere lectoraten rond specifiek thema’ s niet samenwerken zonder doel en vooral gericht zijn op toegevoegde waarde en vergrote effectiviteit, niet op het samengaan alleen. 4.3 Kwaliteitszorg Het lectoraat neemt een aantal autonomen acties om de kwaliteitszorg te realiseren te weten i. Intravisie; sessies (formeel en informeel) met leden van de kenniskring ihb om in te gaan op lopende onderzoeken; ii. Bilaterale aansturing van het lopende onderzoeken (lector‐ onderzoeker); iii. Informeel/ interne evaluatie FINE (oa door betrekken van kenniskring bij de planning;
23
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
iv. v. vi.
Coachen van leden van kenniskring bij speciale acties (opstellen subsidieaanvragen, schrijven artikel, organiseren evenementen); Ad‐hoc opleidingen voor leden van de kenniskring. Samen werken binnen Platform Economie, Ondernemen en Innovatie.
Voorts zoekt het lectoraat bewust naar samenwerking met derden van wie zij een kritische houding verwacht. In 2015 krijgt dat als volgt vorm: i. Samenwerken met ander universiteiten en instellingen oa VU (CAF promotie onderzoek) en ISS (onderzoek Graduation MSMEs); ii. Samenwerking in onderzoek met onderzoeksinstellingen zoals EIM; iii. Indirecte samenwerking met andere onderwijsinstellingen en incubator netwerken in het kader van het onderzoek “Incuborators in het ondernemersonderwijs”; iv. Samenwerking andere lectoraten zoals GSO (Onderzoek Hybride Ondernemerschap Laak Noord), en Burgerschap en Diversiteit (promotie onderzoek Sparen en Lenen); v. Samenwerking met internationale netwerkorganisaties EMN (Working Group Research) en EFIN; vi. Toezichthoudend Orgaan voor belangrijke projecten (HHYFI).
24
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
5
Slotanalyse; Reflectie en toekomstperspectief
5.1 Sterkte en zwaktes en acties voor de toekomst Samenvatting van sterkte/ zwaktes/ kansen en bedreigingen en de mogelijke acties staat in tabel 5. Tabel 6 Sterkte/ zwakte analyse
Sterktes
Zwaktes
Gemotiveerde en sterke kenniskring
Bemensing / aantrekken docenten (aantal docenten) – Duidelijke focus vooral te gering (Hybride aantal docenten uit ondernemerschap, AFM/ AC en nieuwe vorm, en van financiële hoek financieren) Vrije ruimte Internationaal netwerk Goede ondersteuning HHS/ CLO en Zwaartepunt
Kansen
Bedreigingen
Overgang naar faculteit BFM en daarmede directe relaties met AFM/AC
Inpassen studenten in programma’s van en door studenten
Belangstelling binnen en buiten HHS (ihb Gemeente Den Haag)
Bureaucratische regels HHS
Onderwerp keuzes ihb hybride ondernemen en nieuwe vormen van financiering (coöperaties/ crowdfunding) lectoraat trekt politieke belangstelling
Te veel willen doen
Opzetten City Lab (bundelen bedrijfsontwikkeling) en HCE (expertise centrum ondernemerschap)
Relaties met opleidingen (SBM, AFM, MHR) Leerbedrijf HHYFI
Acties in 2015 om kansen uit te buiten en zwaktes op te vangen Focus vasthouden HHYFI als leerbedrijf uitbouwen
Toewijzen (twee)docenten uit financiële hoek aan kenniskring
Samenwerken City Lab ontwikkelen HCE tot expertise centrum Ondernemen
Extra aandacht inzet studenten HHYFI losser opzetten Focus houden op startende ondernemers en nieuw vormen van financieren Bundelen acties binnen HCE (en City Lab)
5.2 Toekomst lectoraat In 2016 (april) komt de overeenkomst met de huidige lector ten einde. Dat hoeft niet te betekenen dat het werk dat de afgelopen jaren is ingezet en wordt uitgevoerd ook dient te eindigen.
25
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
De thema `s die het lectoraat centraal heeft gesteld in haar werk, nieuw ondernemerschap en nieuwe vormen van financiering, zijn onlosmakelijk verbonden met een van de thematische zwaartepunten waarop de HHS wil excelleren: Ondernemerschap en innovatie in een tijdperk van globalisering. In de loop van 2015 zal nagegaan moeten worden hoe de werkzaamheden van het lectoraat kunnen worden gecontinueerd en kunnen blijven bijdragen aan de profilering van de HHS.
26
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
BIJLAGEN Bijlage 1. Publicaties en producten [Secretariaat voegt excel‐format in] Bijlage 2. Overzicht Personele samenstelling [voegt secretariaat in] Lector FINE De lector drs. N. Molenaar is met ingang van 1 april 2012 voor 0,4 fte verbonden aan het lectoraat. Dat is in 2014 omgezet in een aanstelling van 0,5 fte4. De aanstelling loopt april 2016 af. Een besluit moet in 2015 genomen worden over eventueel voortzetting van het lectoraat na april 2016. De lector stuurt het lectoraat en de bijbehorende kenniskring aan en is bovendien het aanspreekpunt voor het lectoraat. Kenniskring FINE Aan het lectoraat is een kenniskring verbonden. Deze is gestart per mei 2012. Per eind 2014 bestond de kenniskring uit acht (8) personen∙ die op een geven moment samen stonden voor een totaal van 3,1 fte (excl. de lector) In 2014 waren de volgende personen lid van de kenniskring5: Toon Buddingh, Via Zwaartepunt Ondernemen en Faculteit Business, Finance & Marketing Maarten ven Bijsterveldt (extern, voor specifiek taak zonder dagen toewijzing) Henk van der Heuvel, Faculteit Sociaal Werk & Educatie Albert Kraaij, Faculteit Management & Organisatie Julie Marthe Lehmann, De Haagse Hogeschool/ CLO Margot Lobbezoo, Faculteit Business, Finance & Marketing Erwin Sengers, Faculteit Business, Finance & Marketing en Faculteit Gezondheid, Voeding & Sport (tijdelijk van juni t/m september 2014) Marius Zomer, Faculteit Business, Finance & Marketing Het ingezette personeel in absolute aantallen en in Fte’s: Categorie Lector Senior Onderzoeker Extern Aantallen absoluut onderzoeker < schaal 12. 4 In 2014 tijdelijk 0,6 fte. Vanaf oktober 2014 0,5 fte 5 Alfabetische volgorde; 27
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Aantal gepromoveerden Aantal promovendi Overig aantal Totaal % onderwijsgevenden binnen HS Aantallen Fte’s Fte’s gepromoveerd Fte’s promovendi Fte’s overig Totaal
Lector 0,5
≥ schaal 12 1
1 5
2
Categorie Senior Onderzoeker onderzoeker 1,7 0,8
Extern 0,6
Bijlage 3: Financieel overzicht [voegt Sander de Hollander in]
28
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Bijlage 4. Globale tijdsplanning 2015 Omschrijving/ (werk) titel
(Bijgesteld) Doel in 2015
MSME Transition and effect of financial services
Publicatie 1 in maart 2015 tbv algemeen tijdschrift ref MKB en paper 2 november 2015 Paper 1 algemeen ref HO in maart 2015 ism lector; paper resultaten onderzoek in gemeente Den Haag mei 2015; presentatie eind 2015 Promotie traject conform plannen vervolgen; o.a. theorie paper in Q1; Minimaal een deelonderzoek ISLVA's opstarten; actualiseren fact sheets Ideeën verder terugkoppelen naar oa onderwijs ‐ evt. vervolgonderzoek Evt. opnieuw opzetten
Hybride vormen van werken, ondernemen en inkomensverwerving/ Laak Noord Informele spaar en leen groepen/ CAF Groepen Informele spaar en leen groepen/ uitbreiding ISLVA's Self managed Financial Systems (SMFS) Ondernemerschapskarakteristieken
Zie project plan voor details deelonderzoeken Incubators in het ondernemersonderwijs Paper int conferentie januari 2015; paper 2 juni 2015; onderzoek volop draaiend Nieuwe vormen van financiering (evt Opstarten nieuw onderzoek met nieuw Crowdfunding, LETS, SCFS) lid kenniskring (BFM?) Nieuwe business models Samenwerking met Lectoraat Innoverend Ondernemen bij begeleiding onderzoek over new business models (vooral op gebied van financiering)
jan‐15 feb‐15 mrt‐15 apr‐15 mei‐15 jun‐15 jul‐15 aug‐15 sep‐15 okt‐15 nov‐15 dec‐15
HHYFI onderzoeken
29
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Omschrijving/ (werk) titel
(Bijgesteld) Doel in 2015
jan‐15 feb‐15 mrt‐15 apr‐15 mei‐15 jun‐15 jul‐15 aug‐15 sep‐15 okt‐15 nov‐15 dec‐15
Financial empowering
Nader bepalen
Wat ligt er achter financiële cijfers
Is onderdeel van ontwikkelen / revisie minor Finance for Non‐financials Revisie Minor Finance for Nom Financials voor juni 2015 Op basis van ontwikkeling HHYFI plaatsen aanbieden aan studenten HHS Verdere assistentie olv BFM van revisie Minor Ondernemen; klaar voor juni 2015; ook ( E)Boek "Everybody Entrepreneur?" produceren Nader bepalen
Minor Finance for Non‐financials Leer MFI‐ HHYFI Minor Ondernemen (en Innovatie)
Master Management at HHS Ondernemen in de praktijk
Samenwerking met City Lab/ nader bepalen Nader bepalen
Gastcolleges Masterclass Financing for SMEs for SBM
Summer School HHS ‐ Entrepreneurship Dag van de Hybride Ondernemer Wedstrijd de Hybride Student ondernemer Evenement Meedoen geld(t)
3de wedstrijd in 2015 gepland voor november 2015
EMN International conference
Deelname in 2015 ‐ Dublin
EMN Werkgroup Research
In 2015 continuering participatie in WG Research Uitdragen van ideeën en verspreiden van policy note (publicatie door EMN Q2015)
EMN Think tank SCFS
Inbouwen module financiering MKB in NL door lid kenniskring in minor ondernemen Module ontwikkelen en verzorgen voor SS 2015 3de dag op 21 mei 2015
30
Lectoraat FINE Jaarplan 2015 en evaluatie 2014
Omschrijving/ (werk) titel
(Bijgesteld) Doel in 2015
jan‐15 feb‐15 mrt‐15 apr‐15 mei‐15 jun‐15 jul‐15 aug‐15 sep‐15 okt‐15 nov‐15 dec‐15
UMM evaluation board
Continuering op afroep/vrijwillig
EFIN Netwerk
Actief deelname in netwerk
Innovative financing for SME
Inhoud evt inpassen in onderwijs modules over financiering MKB Na afronden compendium verspreiden
Best practices (2) on business creation by/ for disadvantaged groups Self controlled financial systems (and best (Verspreiden van) policy note (publicatie practices) door EMN Q2015) Hybrid entrepreneurship ‐ paper Paper afronden voor mei 2015 Plannen 2015 publicaties op gebied van financiering Plannen 2015 publicaties op gebied van Entrepreneurship
Bijdragen aan magazine EMN ref Crowdfunding ( E)Boek "Everybody Entrepreneur?" produceren
31