België - Belgique Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek BC 4383 P2A6269 Afgiftekantoor 1081 Brussel 8 Ver. uitg. G. Cool, Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nr 353 april 2016 strijd solidariteit socialisme
GEBRUIK DE RIJKDOM IN HET BELANG VAN DE GEMEENSCHAP! In maart was er verbazing en ongerustheid bij het politieke en economische establishment in België: er bleek een tekort van enkele miljarden euro in de federale begroting. Dat is het bilan van deze openlijk rechtse regering. Die van de partijen die de vorige regeringen onbekwaamheid verweten en die het hadden over een regering met ‘ernstige’ boekhouders. Een regering die een hard besparingsbeleid ging voeren om de ‘noodzakelijke’ hervormingen door te voeren. Het resulaat zien we nu: er zijn miljarden verdwenen. De oppositie kopt de bal van de onbekwaamheid terug naar minister Johan Van Overtveldt (N-VA). Het gaat echter niet zozeer om onbekwaamheid, maar wel om een foute politieke benadering. Het zijn de politieke keuzes die moeten veranderen. door
Stéphane Delcros
Hoe groot is het gat in de begroting dat we dit schrijven). Het gaat slechts nu eigenlijk? We zagen zowat alle mo- om manoeuvres om de werkelijkheid gelijke bedragen passeren. Er zou, met te verdoezelen; de vaststelling dat het inbegrip van bijkomende uitgaven voor beleid van besparingen voor ons en caveiligheid en de vluchtelingencrisis, tot deaus voor de werkgevers niet leidt tot 4 miljard euro extra inspanning moeten economische groei, integendeel. Een geleverd worden tegen 2018. De fede- recente studie van de Gentse universirale regering probeerde haar leugens teit toont aan dat de economische groei nog te rechtvaardigen met de stelling bij ongewijzigd beleid tot na 2070 onder dat een aantal maatregelen zoals de tax de 1% per jaar zal blijven. Het bespashift zich nog niet laten voelen. Met een ringsbeleid ondermijnt de economie! reeks boekhoudkundige operaties en Op 5 maart vatte De Tijd het als volgt ‘trucjes’ werd dit beperkt tot ‘maximum’ samen: “Stilaan wordt duidelijk dat 1,5 miljard euro (toch op het ogenblik de regering met de miljarden aan be-
Wel geld om files te subsidiëren, maar niet voor openbaar vervoer? p2
dls353_final.indd 1
lastingverlagingen voor bedrijven en werknemers eigenlijk geld heeft uitgegeven dat ze niet heeft. Met een tekort van ruim 10 miljard euro en een schuld van 107 procent van het bruto binnenlands product is er eigenlijk geen ruimte om extra geld uit te geven. Pas als de begroting onder controle is, kan een land zich zoiets veroorloven. De regering rekent erop dat de belastingverlagingen de economische groei een boost geven en zo meer belastinginkomsten in het laatje brengen, maar vooralsnog is daar weinig van te merken.” Een mooie aanzet tot analyse. Alleen werden er wel veel cadeaus aan de bedrijven gegeven terwijl de overgrote meerderheid van de bevolking niets kreeg. Integendeel: er was een indexsprong, verhoging van de BTW, aanvallen op de langdurig zieken, de Turteltaks, ... Dit asociale beleid zal enkel verdergaan, tenzij we het massale verzet ertegen opnieuw op gang trekken. De regering bespreekt de mogelijkheden om enkele miljarden te vinden. Zullen er nieuwe recepten gevonden worden? Komen er nieuwe besparingen? Wordt aan de sociale zekerheid geraakt? Mogelijk zal het politieke establishment nog eens overgaan tot een
30 jaar geleden: kernramp van Tsjernobyl p6
voor het gevoerde beleid en dat er een grote eensgezindheid is over het principe dat de factuur eens te meer aan de werkenden en hun gezinnen gepresenHet beleid van besparingen teerd wordt. We hebben nood aan een begroting die voor ons en cadeaus voor vertrekt van de belangen van de meerde werkgevers leidt niet derheid van de bevolking. Dat kan door de beschikbare (en toenemende) middetot economische groei, len efficiënt in te zetten: voor het gaintegendeel. Een recente randeren van de nodige infrastructuur, voor een beter functioneren van alle studie van de Gentse diensten aan de gemeenschap, voor de universiteit toont aan dat creatie van degelijke en goed betaalde de economische groei bij jobs voor iedereen, voor betaalbare huisvesting, voor kwaliteitsvol onderongewijzigd beleid tot na wijs dat voor iedereen toegankelijk is, 2070 onder de 1% per jaar voor de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologie in het beschermen zal blijven. van ons milieu, voor het verbeteren van onze levenskwaliteit en het uitbreiden van onze vrije tijd in plaats van de rannieuwe fiscale regularisatie, worden gen van de werklozen en OCMW-uitkede publieke uitgaven beperkt door de ringstrekkers te laten aangroeien. ‘modernisering’ van het staatsapparaat, We moeten ons organiseren om een komen er meer flexijobs, ... De spannin- einde te maken aan deze regering van gen en openlijke conflicten in de rege- de rijken en aan het volledige besparing nemen toe, zeker tussen CD&V en ringsbeleid. Laat ons opkomen voor een N-VA. Het is nochtans duidelijk dat alle andere samenleving, een socialistische regeringspartijen verantwoordelijk zijn maatschappij!
Een socialistisch antwoord op oorlog en vluchtelingencrisis p 8-9
20/03/2016 18:27:52
binnenland
de
Linkse Socialist
4 miljard fiscale voordelen voor bedrijfswagens – files kosten 8 miljard per jaar
Wel geld om files te subsidiëren, maar niet voor openbaar vervoer? Het is voor iedereen duidelijk dat er een enorm mobiliteitsprobleem is in ons land, zowel op de weg als per spoor. De opeenvolgende regeringen spraken veel over mobiliteit, maar ze hadden geen antwoorden op de problemen. Het wanbeheer van de Brusselse tunnels of de eindeloze werken voor een voorstedelijk spoornet in Brussel getuigen daarvan. Alsof er nog extra bevestiging van de problemen nodig was, kwam minister Galant zelf te laat op de eerste bijeenkomst van de verschillende mobiliteitsministers in ons land. Ze had vertraging omdat ze vaststond in de file... door
Ben (Charleroi)
Volg e n s d e we r k g e ve r sfe d e r a t ie Ve r b o nd va n B elg i s che Ondernemingen (VBO), dat cijfers van de OESO gebruikt, kosten de files de Belgische economie jaarlijks 8 miljard euro of 2% van het BBP. Dat is nog zonder de ecologische kosten. Verkeer is goed voor 22% van de vervuilende uitstootgassen en draagt in grote mate bij tot luchtvervuiling zoals met fijn stof. Dat is de huidige situatie. Het belooft nog erger te worden. Het Planbureau voorziet tegen 2030 een aanzienlijke toename van de vraag naar transport: 11% meer personenverkeer en 44% meer goederentransport. Dit moet gezien worden tegen een achtergrond van een stelselmatig gebrek aan investeringen in infrastructuur en mobiliteit; denk maar aan de staat van de wegen of de Brusselse tunnels. Ondertussen wordt bespaard op de middelen voor de NMBS. Projecten zoals het regionaal expresnet rond Brussel blijven maar aanslepen - eerst was 2012 voorzien om het netwerk in gebruik te nemen, nadien werd het 2019, dan 2020 en nu wordt gespro-
ken over 2025 of zelfs 2030. Gebrek aan onderhoud, ontbreken van investeringen in infrastructuur: het is allemaal onderdeel van de besparingen op de uitgaven. Het VBO merkt terecht op dat de investeringen in mobiliteit de afgelopen 30 jaar drastisch afnamen. Eurostat stelt dat België amper 1,5% van zijn BBP in infrastructuur investeert, de helft van Frankrijk of Nederland. Geen middelen? En wat met het fiscaal voordeel voor bedrijfswagens?
Volgens het Planbureau zijn 10% van de auto’s in ons land pure “salariswagens.” Bijna de helft van het wagenpark is in handen van rechtspersonen. Het gaat dus niet om een klein aantal auto’s. Volgens de OESO lopen de fiscale inkomsten die de overheid misloopt door de bedrijfswagens op tot ongeveer 2 miljard euro per jaar. Inter-Environnement Wallonie kwam met een gelijkaardig cijfer voor het jaar 2012. Als er ook rekening wordt gehouden met de impact van de per-
sonenbelasting en de sociale bijdragen, liep het in 2012 op tot een kost van 3,392 miljard euro. Dan komen we al dichter bij het cijfer dat Copenhagen Economics in een onderzoek voor de Europese Commissie naar voor bracht in 2010, met name 4,1 miljard euro.
drijven te vrijwaren door het werkveld ervan uit te breiden. Het fiscaal voordeel zou niet langer beperkt worden tot bedrijfswagens. Er zou een algemeen fiscaal voordeel voor bedrijven komen op basis van een mobiliteitsbudget dat kan gebruikt worden voor bedrijfswagens, maar ook voor andere transportmiddelen (openbaar vervoer, fiets, ...). Over investeringen in openbaar vervoer zwijgt het VBO natuurlijk. Dat de Zelfs de werkgevers van bedrijven grote winsten boeken en dus gerust zonder deze fiscale voorhet VBO merken het delen kunnen, wordt uiteraard evenop: “Veranderingen zijn min opgemerkt. De 4 miljard euro die de gemeenonontbeerlijk. (...) Time to schap elk jaar misloopt, zou nuttig act now.” zijn voor collectieve mobiliteitsprojecten. Denk maar aan de publieke middelen voor openbaar vervoer De ‘oplossingen’ van het VBO zoals de NMBS, De Lijn, MIVB en TEC. Meer middelen zou het moHet VBO doet een hele reeks voor- gelijk maken om tot betrouwbare, stellen, maar de belangrijkste zijn stipte en uitgebreidere dienstverleeen individueel mobiliteitsbudget ning te komen. Het zou het ook moen een kilometerheffing. Het mobi- gelijk maken om het openbaar verliteitsbudget is er vooral op gericht voer volledig gratis te maken. De om het fiscale cadeau aan de be- 800 miljoen die ontbreken voor het
afwerken van het gewestelijk expresnet in Brussel zouden snel gevonden zijn. En er zouden middelen zijn voor een grondige renovatie van de Brusselse tunnels. We zouden nog een stap verder kunnen gaan. Beeld je in dat niet alleen de fiscale voordelen van de bedrijfswagens aangepakt worden, maar ook de andere fiscale cadeaus? Door de sleutelsectoren van de economie in publieke handen te nemen, zou de gemeenschap op democratische wijze kunnen beslissen over de middelen die nu in de vorm van grote winsten verdwijnen in de zakken van een kleine minderheid van superrijken. Het zou het mogelijk maken om tot een samenleving te komen waarin mobiliteit geen probleem meer is en ook tal van andere bekommernissen van tafel worden geveegd. Het VBO komt natuurlijk tot andere voorstellen en conclusies. Maar met de centrale conclusie uit het rapport van de werkgeversfederatie zijn we het wel volmondig eens: “Veranderingen zijn onontbeerlijk. (...) Time to act now.”
Terrorisme bestrijden door samen te werken met repressieve regimes zal niet lukken De verdedigers van het huidige systeem delen een diepgaand geloof in de vrije markt, vrije handel en vrije concurrentie als methoden om tot vrede en vrijheid te komen. De coalitie die Irak in 2003 binnenviel, bracht dergelijke retoriek naar voor. Ook vandaag denken sommigen dat de ontwikkeling van Islamitische Staat en andere vormen van terreurdreiging hiermee kunnen bestreden worden. Dit is een verkeerde veronderstelling. door
Alain (Namen)
Hoe denkt de regering-Michel het terrorisme te bestrijden?
Begin maart trokken premier Michel, minister van Binnenlandse Zaken Jambon en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Francken naar Marokko om er te onderhandelen over een akkoord gericht op een grotere militaire en gerechtelijke samenwerking tussen beide landen. Minister Jambon (N-VA) had zich eerder al laten ontvallen dat hij Marokkaanse agenten in België wilde inzetten en Belgische agenten naar Marokko wilde sturen om ervaring op te doen die nadien kan gebruikt worden in steden als Antwerpen en Brussel, maar ook in Verviers of Vilvoorde. Daarmee gaat de regering verder op het standpunt dat de problemen in de steden met een groot aantal migranten vooral van culturele aard zijn. Dit stigmatiseert een volledige bevolkingsgroep en het draagt bij tot een toename van racisme. Unia, het vroegere Centrum voor Gelijke Kansen en Racismebestrijding, merkte op dat er vorig jaar 78% meer klachten wegens racisme en discriminatie waren, met vooral een sterke toename van islamofobie. Het beleid van de rechtse partijen draagt daartoe bij. Waarden en normen
Op 16 januari was er in Brussel een protestactie tegen de repressie van het Marokkaanse regime tegen de stagiair-leerkrachten die in actie kwamen. Wel ke e r va r i nge n k u n ne n de Dergelijke repressie is voor de rechtse politici in België natuurlijk geen pro- Marokkaanse veiligheidsdiensten aan bleem, er wordt integendeel vol bewondering gekeken naar het repressie-ap- hun Belgische collega’s meegeven paraat van het rechtse regime in Marokko. Foto: PPICS inzake repressie? Na de golf van op-
dls353_final.indd 2
Het bespieden van alle burgers en afbouwen van de privacy biedt volgens de rechtse politici van Marokko tot België heel wat voordelen. standen tegen dictaturen in Tunesië en Egypte, kende Marokko in 2011 eveneens een strijdbeweging, de Beweging van 20 februari. In 2012 werden 70 mensen opgepakt wegens hun rol in de acties. Marokkaanse mensenrechtenorganisaties klaagden deze repressie aan. Recenter was er de bloedige onderdrukking van protest door stagiairleerkrachten en hun sympathisanten. Al wie ingaat tegen de machthebbers in Marokko wordt als een gevaar gezien en als dusdanig behandeld. Marokko organiseert de repressie door iedereen van nabij te volgen en te bespioneren, ook wie in het buitenland woont en zelfs wie een dubbele nationaliteit heeft. De Belgische overheid wil van de Marokkaanse repressie gebruik maken om eigen burgers te controleren. Daarmee versterkt België de repressieve benadering en worden de vrijheden van een aantal Belgen beperkt op basis van hun Marokkaanse afkomst. Minister Jambon was ook vol lof voor
methoden die ingaan tegen de privacy, zoals een database van alle vingerafdrukken. Hij beseft dat dit in België moeilijker ligt, maar in Marokko kan het wel want daar “hebben ze geen privacycommissie,” liet hij optekenen. “Ik weet dat er juridische bezwaren zijn. Maar de voordelen zijn ook legio.” En nog: “Mensen die niets verkeerd doen, moeten toch geen schrik hebben dat hun vingerafdrukken in een systeem zitten?” Het doet denken aan Big Brother. Dezelfde argumentatie wordt overigens niet toegepast als over een vermogenkadaster wordt gesproken. Het bespieden van alle burgers en afbouwen van de privacy biedt volgens de rechtse politici van Marokko tot België heel wat voordelen. De vernielingen door de imperialistische oorlogen en het falen van de revolutionaire strijd in 2011 om niet alleen enkele dictators maar het volledige dictatoriale systeem aan de kant te schuiven, maken het mogelijk dat IS kan ontwikkelen. Dit zal niet gestopt worden met meer spionage en repressie. Het onderdrukken van protest in eigen land is net de slechtste maatregel tegen terrorisme. Het ondermijnt immers de mogelijkheid om het breed gedragen ongenoegen om te zetten in een strijd tegen elke vorm van onderdrukking. Het versterkt de frustraties waar IS op inspeelt. De enige manier om onze veiligheid te verdedigen bestaat uit internationale solidariteit met elke collectieve strijd van onderdrukten tegen uitbuiting, repressie en oorlog.
20/03/2016 18:27:54
onze mening
www.socialisme.be april 2016
‘Eeuwige stagnatie’ onder het kapitalisme verwerpen door te strijden voor een socialistisch alternatief
EDITO
Nog nooit was er zoveel rijkdom geconcentreerd in handen van slechts enkelen. De technologische mogelijkheden zijn fenomenaal - duizenden jobs kunnen door robots vervangen worden. En toch leven steeds meer mensen in armoede en moet wie nog een job heeft, zich te pletter werken met een forse toename van burnouts en andere problemen tot gevolg. Het besparingsbeleid doet de ongelijkheid verder toenemen.
Enkele boekhoudkundige ingrepen kunnen het gat van 3,2 miljard euro een beetje toedekken, maar daarmee is het gat niet verdwenen. Zelfs met deze ingrepen blijft de inspanning overigens immens.
De verschillende opeenvolgende aanvallen op de nen. Zelfs met deze ingrepen blijft de inspanning levensstandaard van de gewone bevolking brengen overigens immens. Eens te meer wordt bij ons aanons niet dichter bij het einde van de tunnel van de geklopt om te betalen. Langs de andere kant, die crisis. Het doet denken aan de spreekwoordelijke van de rijken, worden ondertussen verder cadeaus poging om een gat uit een haag weg te knippen uitgedeeld. Om die cadeaus te betalen, wordt onze waardoor het gat enkel groter wordt. levensstandaard aangesproken. Het failliet van het besparingsbeleid werd nogD it b eleid z a l on s ne rge n s t o e leide n . maals bevestigd door de cijfers voor de begro- Wetenschappers aan de Universiteit Gent waar- der leiding van de PS zou geen einde maken aan het tingscontrole. Enkele boekhoudkundige ingrepen schuwen voor een periode van ‘secular stagnation’, besparingsbeleid, hoogstens zou het tempo van de kunnen het gat van 3,2 miljard euro een beetje een lange periode van stagnatie. Bij ongewijzigd aanvallen milderen. Velen zouden dat verwelkomen, toedekken, maar daarmee is het gat niet verdwe- beleid zal de economische groei volgens deze we- maar het vormt geen fundamentele verandering. De tenschappers tot na 2070 onder de 1% blijven. De werklozen die hun inschakelingsuitkering verloonderzoekers moeten erkennen dat de problemen ren als gevolg van de maatregel van de regering-Di achter de groeivertraging fundamenteel zijn. Het Rupo om die uitkering in de tijd te beperken, zijn gebrek aan uitweg leidt tot existentiële vragen, ook daar getuige van. onder de verdedigers van het kapitalisme. Een systeem waarvan de fundamenten rot zijn, kan Het kapitalisme biedt geen uitweg. Het fundament niet opgelapt worden. Er is nood aan een ander syvan de onderliggende overproductiecrisis komt steem. Wij staan voor een socialistisch alternatief: steeds scherper tot uiting. Bij gebrek aan antwoor- een samenleving waarin de beschikbare middelen den komen de politici niet verder dan oppervlakkige in publieke handen zijn en democratisch beheerd meningsverschillen over het ritme van besparingen worden door de gemeenschap. Dat laat toe om de en aanvallen, of over tactieken om de gevolgen van behoeften en noden van de meerderheid van de bede crisis onder controle te houden. Dat lukt steeds volking centraal te stellen in plaats van het winstbeminder. Wat er ook geprobeerd wordt op econo- jag. Een socialistische samenleving is nodig, maar misch vlak, de crisis houdt aan. Wat er ook op poli- zal niet uit de lucht komen vallen. Doorheen mobitiek vlak gedaan wordt, de instabiliteit wordt groter. lisaties tegen de gevolgen van het besparingsbeleid De verantwoordelijkheid naar anderen doorschui- kunnen we de noodzaak van een socialistische saven in de hoop dat zij er als de slechtste uitkomen, is menleving populariseren. de enige manier om zelf minder klappen te krijgen. Er is een breed gedragen ongenoegen en de bespaDat is de context van het gekibbel onder de rechtse ringen blijven zich opvolgen. Het ongenoegen ompartijen van de federale en Vlaamse regeringen. zetten in gecoördineerde en opbouwende acties zal Doorheen de vakbondsacties in 2014 stelden wij op de agenda blijven staan. Door LSP te versterken, dat een opbouwend actieplan belangrijk was, maar kunnen we ons socialistisch alternatief op grotere dat er ook een alternatief nodig was. De huidige schaal bepleiten en het protest een perspectief van Wie betaalt de factuur? De begrotingsdiscussie samengevat... rechtse regering vervangen door een regering on- een fundamentele overwinning geven. Geert Cool lid Uitvoerend Bureau LSP door
Met haar economisch beleid kan N-VA geen pluimen op haar hoed steken...
De terugkeer van het communautair gestook
Het heropstoken van het nationalistische spook door N-VA is zowel een afleidingsmanoeuvre van de harde besparingspolitiek als een proberen verzekeren van haar meer traditionele Vlaamsnationalistische basis.
We hadden al het aanstellen van de commissie-Vuye die voor de N-VA een concreet standpunt rond confederalisme moet uitwerken. Daarbij verkreeg Peter De Roover - de voornaamste vertegenwoordiger van de Vlaamse beweging in de N-VA-fractie – de post van fractieleider, wat hem meteen tot een van de meest zichtbare boegbeelden van de partij maakte. Er was de voortzetting van de carrousel rond Linkebeek, waar nieuwe lokale verkiezingen dezelfde resultaten opleverden: een nieuwe herhaling van burgemeestervoordracht en weigering tot benoeming door bevoegd Vlaams minister Homans. En nu hebben we de uitspraken van Vlaams minister-president Geert Bourgeois over zijn streven naar een Vlaamse grondwet (en dus een herziening van de Belgische grondwet). door
Anja Deschoemacker
Dit alles gebeurt niet toevallig op een moment waarop blijkt dat het sociaaleconomisch beleid van de rechtse regering geen enkele oplossing voor de economische stagnatie biedt, met voortgezette lage groei en hoge begrotingstekorten. En waarop in de peilingen nu al enige maanden een daling in de steun voor N-VA zich aftekent, hoewel ze veruit de grootste partij blijft. De partij ziet een deel van haar kiezers wegvluchten, zowel naar haar extreme rechterzijde als naar de centrumrechtse traditionele partijen waarmee ze in de regering zit. Nochtans waren de verwachtingen van de N-VA-achterban in het begin hooggespannen. Het triomfalisme heerste. Deze “sociaaleconomische regering” zou orde op zaken stellen, gedaan met het “gemorrel in de marge”, een regering zonder de sociaaldemocratie zou het land economisch gezond maken. Om dit mogelijk te maken, werd het Franstalige landsgedeelte opgezadeld met een federale regering die er niet eens een kwart van de stemmen had behaald. Gedaan met de “Waalse laksheid”
dls353_final.indd 3
die “het ondernemend Vlaanderen” tegenhield… Het harde besparingsbeleid werd belichaamd door één van de meest rechtse en neoliberale opiniemakers in Vlaanderen, oud-redacteur van Trends en huidig minister van Financiën Johan Van Overtveldt. Het idee was dat de PS al snel zelf om “confederalisme” zou smeken na enkele jaren onder het juk van een puur rechtse regering te leven. Maar zoals ze bot vingen in hun overspannen economische verwachtingen, deden ze dat ook op dit vlak. Uiteraard gebruiken PS-boegbeelden het harde besparingsbeleid van de federale regering om hun handen in onschuld te wassen (alsof dat zou kunnen na bijna dertig jaar deelname aan een beleid van systematische onderfinanciering en ontmanteling van openbare diensten, sociale zekerheid en publieke infrastructuur, met een halvering van de publieke investeringen als percentage van het BBP). Maar de partij voert geen Waals-regionalistisch discours, noch weigert ze in de regionale regeringen waar ze aanwezig is de opgelegde besparingen door te voeren.
Boegbeeld van de oppositie tegen het besparingsbeleid en de aanval op de arbeidersklasse is ze enkel – en dan nog slechts af en toe – in woorden. In daden heeft ze zich aan de kant gezet als een burgerlijk alternatief op de huidige regering, niet als een links alternatief. Midden in een proces is het moeilijk om exact te bepalen wat de uiteindelijke uitkomst zal zijn en op welk moment de tegenstellingen tot uitbarsting komen. De N-VA is de grootste partij in Vlaanderen en brengt een sociaaleconomisch verhaal naar voor dat lijkt op de natte droom van vooral de kleine en middelgrote patroons in Vlaanderen. Maar de N-VA staat niet onder de controle van de burgerij en wordt door delen van de burgerij ook niet vertrouwd. Ze danst op een gladde koord tussen het uitvoeren van dat burgerlijke programma en het via een populistisch discours op hun hand houden van een breed electoraat dat misnoegd is over nota bene de besparingspolitiek van de voorgaande regeringen. Eens valt ze eraf. En dat beseft ze. Het heropstoken
van het nationalistische spook is zowel een afleidingsmanoeuvre van de harde besparingspolitiek die ook een flink deel van haar electoraat hard raakt als een proberen verzekeren van haar meer traditionele Vlaamsnationalistische basis. De voorstellen over confederalisme die uit de koker van de Vuye-commissie zullen komen, evenals de pogingen om tot een grondwetsverandering te komen die toelaat een Vlaamse grondwet uit te tekenen, zijn tot nu toe op afkeuring van haar regeringspartners gebotst, zowel van MR als van CD&V en Open VLD. Hun Vlaamse partners proberen nu al volop zich te profileren ten koste van de N-VA, opnieuw scherp duidelijk in de discussie rond de begrotingscontrole. Als de N-VA electoraal pluimen verliest, of overduidelijk zal verliezen, zullen ze met graagte de partij een mes in de rug steken. Oppositie tegen haar Vlaamsnationalistisch programma kan haar daarvoor de perfecte aanleiding bieden: toegeven aan de sociale oppositie tegen de rechtse politiek zou hen teveel kosten.
ZO GEZEGD DiCaprio voor het klimaat
De Oscar-uitreikingen zijn een feest voor de filmindustrie en dan vooral voor diegenen die grote winsten maken in die sector. Als er al een kritische noot is, komt die van de acteurs. De industrie zou wellicht liefst hebben dat die personages zich naast hun acteerwerk enkel bezig houden met prestaties in de roddelmedia. Maar sommige acteurs hebben ook iets inhoudelijks te zeggen. Leonardo DiCaprio won voor het eerst een Oscar en verklaarde onder meer: “De klimaatverandering is reëel en gebeurt nu. Het is de meest dringende bedreiging voor de mensheid, we moeten er collectief aan werken en de kwestie niet langer uitstellen.” Fran Drescher tegen het kapitalisme
Hoe dat kan, weet actrice Fran Drescher, beter bekend als onder meer ‘The Nanny’. Op Twitter schreef ze: “De kern van het probleem, alle problemen in de wereld, is in essentie macht en inhaligheid aangevuurd door het kapitalisme. Tijd voor iets anders!” Ze stelde dit in een reactie op de Amerikaanse presidentsverkiezingen waarin ze Bernie Sanders niet wil steunen omdat hij niet revolutionair genoeg is.
20/03/2016 18:27:55
Op de werkvloer
de
Linkse Socialist
Fusie Delhaize en Ahold: miljoenen voor de aandeelhouders, meer dan 400 mensen in de onzekerheid Op maandag 22 februari raakte bekend dat er volgens een voorlopig rapport van de Belgische mededingsautoriteit door de fusie van Delhaize en Ahold een aantal probleemzones zijn waar de markt door de fusie verstoord zou worden. Hierdoor moeten de twee ketens winkels verkopen. Voor Albert Heijn zou het om 8 winkels gaan, voor Delhaize om 5 franchisewinkels. door een
BBTK- militant bij Albert Heijn
Deze beslissing is genomen door de Belgische mededingsautoriteit en niet door de bedrijven, maar toch zijn zij volgens mij verantwoordelijk. De top van de twee winkelketens hebben op 24 juni 2015 bekendgemaakt dat ze samen zouden gaan. Volgens analisten kunnen de kostenbesparingen die uit deze operatie voortvloeien tot 1 miljard euro oplopen. Specifiek in België spreken analisten van Rabo Securities voor Delhaize over een besparing van 120 miljoen euro. Voor de toplui en aandeelhouders van deze twee bedrijven is dit alles wat telt: winstmaximalisatie. Dat daar in
België meer dan 400 jobs door in de onzekerheid vallen, is slechts ‘collateral damage.’ De winsthonger van deze bedrijven zal hier waarschijnlijk niet bij stoppen. Ze zullen verder zoeken om de systemen zo optimaal mogelijk op elkaar af te stemmen. Daarbij zullen waarschijnlijk nog jobs sneuvelen. Deze fusie zal de werkdruk enkel verder opdrijven als er geen strijd komt, want winstmaximalisatie is het enige wat deze bedrijven kennen. Door de stakingen die spontaan ontstonden na de aankondiging heeft het personeel van de te verko-
Solidariteit met vervolgde syndicalist bij spoor: steun Jordan! Op 18 maart was er een steunmeeting voor Jordan Croeisaerdt, de spoorman die een dwangsom van alles samen 1.700 euro kreeg wegens deelname aan een staking begin januari. Jordan sprak op de meeting, hij werd vervoegd door syndicalisten van Goodyear in Frankrijk. Ook zij krijgen af te rekenen met repressie. Nationaal ABVV-kopstuk Marc Goblet sprak eveneens om de strijd tegen de dwangsom voor Jordan te ondersteunen. In onze vorige editie brachten we een dubbelgesprek met Jordan en een Antwerpse treinbegeleider. Die laatste stelde: “Wie aan één van ons raakt, raakt ons allemaal.” De rechtse regering probeert in de publieke sector, de NMBS-groep behoort dat vooralsnog toe, een offensief tegen het stakingsrecht te voeren. Het maakt duidelijk waarom er geen ‘herenakkoord’ rond het stakingsrecht mogelijk is vandaag: de werkgevers en hun politieke marionetten willen het stakingsrecht zoveel mogelijk afbreken. De dwangsom voor Jordan is daar een uitdrukking van. We mogen dit niet laten passeren, anders wordt het een precedent. We moeten mobiliseren en dit over de verschillende sectoren en regio’s heen. De aanval op het stakingsrecht is ernstig, ons verzet ertegen moet dat ook zijn. Protestactie aan de zitting van de Brusselse rechtbank die de dwangsom zal behandelen: 4 april om 9u voor het Justitiepaleis (Poelaertplein)
Volle zaal op 18 maart in Brussel. Foto: PPICS
dls353_final.indd 4
pen winkels al laten zien dat het zich niet zomaar als machines mee wil laten verkopen met de winkel. Dit versterkt de onderhandelingspositie van de vakbonden enorm om zoveel mogelijk opties voor het personeel open te houden. Maar ook voor de rest van de distributiesector zijn de ontwikkelingen niet onbelangrijk. Toen Albert Heijn naar België kwam, was de schrik er al voor de loons- en arbeidsvoorwaarden in een sector waar het personeel enorm flexibel en laagbetaald is. Albert Heijn gebruikte ook het feit dat ze bij de opstart nog geen vak-
bonden hadden om onder andere zondagwerk in te voeren. Toen Delhaize haar herstructurering aankondigde, werd ook naar Albert Heijn gewezen. Nu de marktpositie sterker is, zal dit waarschijnlijk gebruikt worden om de regering onder druk te zetten om nog meer gunstmaatregelen toe te kennen. Sterke vakbonden zullen nodig zijn om dit tegen te houden. Bij de fusie werd gejubeld dat dit de klanten ten goede zou komen. Nu blijkt dat die klanten toch beschermd moeten worden. Dergelijke bescherming is onder het kapitalisme slechts tijdelijk. Verschillende
groepen worden weggeconcurreerd of moeten aansluiting bij elkaar zoeken. Het maakt dat de warenhuizen hun prijzen kunnen kiezen. Er wordt verwacht dat het voordeel uit de fusie, onder meer bij de aankoop van producten aan gunstiger voorwaarden, zal gebruikt worden om de winsten op te krikken en niet om prijsverlagingen door te voeren. Het enige antwoord op dit rot systeem is een gemeenschappelijke strijd van personeel en klanten tegen de winsthonger van de 1% en voor een systeem waar de 99% centraal staat: socialisme.
Regering neemt deeltijds werkenden in het vizier: deeltijdse job = deeltijds leven? met een extra dagcontract elders aan de slag, zelfs als er op de eigen dienst tegelijkertijd óók een tekort is. “Rare jongens: die Romeinen,” reageert men in de Asterix-strips op dergelijke maffe toestanden … Vandaag moeten de werknemers (zelfs in het geval van een variabele werkregeling) hun precieze werkroosters minimum 5 dagen op voorhand kennen. In ons ziekenhuis is die periode zelfs iets langer door het vastklikprincipe. Verder zetten de plannen van de regering ook de oproeppremie (*) voor deeltijdsen op losse schroeven (*50 Euro inIngekorte reactie door BBTK dien binnen de 24 uur ingespronziekenhuis St Maria Halle gen wordt) Het wetsontwerp van de regering De regeringsplannen in drie pun- voorziet eveneens dat algemeen verten: bindend verklaarde sectorale afwij1. Geen duidelijkheid mogelijke kingen niet meer kunnen bestaan. werkuren in je contract Vroeger was er dankzij de sociale 2. Uurroosters krijg je pas dag dialoog op sectoraal vlak een zevoordien. kere stabiliteit in de bekendmaking 3. Geen loontoeslag voor bijko- van de uurroosters. Morgen zou de mende uren regering dit alles met één hand van Deeltijdse werknemers worden tafel vegen. vaak als “joker” ingezet “om de gaten op te vullen.” In ons ziekenhuis Deeltijdse job, deeltijds weet men op zeer creatieve wijze de leven? wet op de meeruren bij deeltijdse arbeid (loontoeslag voor bijkomende Hoewel “Jobs, jobs, jobs” het uren) te omzeilen door het aanbie- steeds weerkerende refrein van de den van aparte dagcontracten. Dit regering is, lijkt deze enkel onzeheeft in het verleden al voor opmer- kere en flexibele banen te willen kelijke toestanden gezorgd … Om scheppen. Deze nieuwe aanvallen te beginnen worden zorgkundigen op de deeltijdse werknemers passen in ons ziekenhuis maximaal voor daarin. Voor de BBTK zijn de ge¾ jobtime aangenomen omdat (in plande maatregelen onaanvaardbaar. de woorden van de directie) “een Ze zullen deeltijdse werknemers enzorgkundige niet meer opbrengt.” kel kwetsbaarder maken, dereguleMaar als er op een andere dienst een ren en hen veroordelen tot deeltijds tekort dreigt (die niet kan ingevuld werk in een stelsel dat weinig marge worden door de mobiele equipe) mag biedt om hieruit te geraken en een een zorgkundige plots wél bovenop “normaal” leven te leiden. zijn/haar uren op de eigen dienst In werkelijkheid maakt een derDe regering werkt momenteel aan een wetsontwerp dat de regels over deeltijds werk op een gevaarlijke manier versoepelt. Ze wil aan één van de meest kostbare aspecten van het leven van een werknemer raken, namelijk het evenwicht tussen privé- en beroepsleven. Men hoeft heus geen kernfysicus te zijn om te beseffen dat dit een zware impact zal hebben op de zorgsector, nog steeds een overwegend vrouwelijke sector met veel deeltijdse arbeid.
gelijke variabiliteit het onmogelijk om twee banen te cumuleren. Het is onmogelijk om je privé- en beroepsleven op een degelijke manier te combineren. Je kunt geen stabiel gezinsleven leiden of echte toekomstplannen maken. Het zwaard van Damocles hangt voortdurend boven je hoofd. Een voorbeeld
Virginie, halftijds opvoedster in de gehandicaptensector en samenwonende moeder: “Vroeger had ik twee halftijdse jobs, nu maar één meer. Ik heb het vandaag moeilijk om extra uren te vinden via een andere job. Op financieel vlak is het zwaar om het hoofd boven water te houden. Gelukkig heb ik een partner die me steunt. Alleenstaande werkneemsters met kinderen moeten het nog moeilijker hebben! Met een loon van zowat 900 à 1.000 euro naargelang van de barema’s is het niet te doen. Momenteel halen we de buikriem aan en slagen we erin de eindjes aan mekaar te knopen. Door mijn arbeidsregeling kan ik wel tijd doorbrengen met mijn dochter (dat is de positieve kant van de zaak), maar kan ik niet doen wat ik zou willen met haar… Daar is niet genoeg geld voor en we moeten voortdurend keuzes maken. Er is geen plaats voor extraatjes, uitjes, hobby’s, ontspanning, … Je kan zo’n situatie een tijdje “accepteren” maar niet je hele leven lang. Ik zou graag extra uren vinden maar het lukt me niet. Concreet kan ik door mijn onzekere uurrooster niet gemakkelijk beschikbaar zijn voor een andere werkgever. Dat is een vicieuze cirkel.”
20/03/2016 18:27:56
op de werkvloer
www.socialisme.be april 2016
Sociale verkiezingen: kandidaten aan het woord In mei vinden de sociale verkiezingen plaats. In alle bedrijven met meer dan 50 werknemers worden afgevaardigden van het personeel verkozen voor het Comité Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) en vanaf 100 werknemers ook voor de Ondernemingsraad. Het gaat om 6000 ondernemingen in ons land. Bij de vorige sociale verkiezingen in 2012 waren er 125.116 kandidaten. Dat is dubbel zoveel als bij de gemeenteraadsverkiezingen. Hiervan werden 44.608 mensen verkozen. Hier geen dure mediacampagnes en reclamebureaus: de delegees worden verkozen door hun collega’s op basis van hun dagelijkse inzet. We spraken met enkele kandidaten.
“Buitengewoon onderwijs staat voor enorme uitdagingen” In mei zijn er sociale verkiezingen. In het onderwijs zijn er slechts op een aantal plaatsen sociale verkiezingen, onder meer in het buitengewoon onderwijs van het vrije net. We spraken met Daphné die kandidaat voor het ACV is in het Luikse.
leerlingen voelen. Het is voor mij een reden om syndicaal actief te zijn en bij te dragen aan de strijd voor meer middelen voor onderwijs.” Hoe ziet de vakbond er in jouw sector uit?
“Sinds drie jaar is er in mijn scholengroep geen syndicale delegatie meer. Kan je je kort voorstellen en zeg- Maar ook in de rest van de vakbondsgen waarom je kandidaat bent bij structuren is het buitengewoon onderde sociale verkiezingen? wijs niet sterk vertegenwoordigd. De prioriteit zal nu liggen op de herop“Ik heb ondertussen al zes jaar het bouw van een vakbondstraditie. Onze genoegen om in twee scholen van het ploeg van kandidaten wil het accent buitengewoon onderwijs in het Luikse leggen op regelmatige informatie voor les te geven. Het gaat om EPA en Saint de militanten en leden. Op die manier Vincent Ferrer. Ik heb een passie voor kunnen we de actieve betrokkenheid deze job. We proberen erg kwetsbare versterken.” jongeren beter te wapenen om hun toekomst tegemoet te gaan, een toe- Op welke moeilijkheden bots je? komst vol valkuilen en onzekerheden. Als LSP-lid en dochter van een metal- “Er is eerst en vooral het nieuw onlo die syndicaal actief is, was het eer- derwijsplan van minister Milquet. Dat der normaal dat ik me vroeg of laat bij plan is geen goed nieuws voor het onde vakbond zou engageren. Maar het derwijs in het algemeen en al zeker heeft ook met de specifieke situatie niet voor het buitengewoon onderop de werkvloer te maken. Sinds ik er wijs. Er komt een gesloten enveloppe werk, zie ik hoe weinig erkenning het voor zowel het kleuteronderwijs, de buitengewoon onderwijs krijgt en hoe lagere scholen en het middelbaar. Dit het tekort aan middelen doorweegt. zal wellicht vooral ten koste van het Nochtans speelt het buitengewoon secundair onderwijs gaan. onderwijs vanuit sociaal oogpunt een “Het is geen geheim dat de minister enorm belangrijke rol. van oordeel is dat het buitengewoon “De gevolgen van dit gebrek aan er- onderwijs duur is. Er zal dan ook een kenning en aan middelen laat zich tendens zijn om leerlingen die nood zowel voor het personeel als voor de hebben aan een gespecialiseerde om-
kadering naar het klassieke onderwijs te sturen om zo de kosten te drukken en op termijn de toegang tot buitengewoon onderwijs te schrappen voor bepaalde groepen leerlingen. Dat is niet goed voor hen, maar ook niet voor de leerlingen in het klassieke onderwijs. Als een leerkracht leerlingen met gedragsstoornissen moet opvangen bovenop de andere leerlingen, zal dit onvermijdelijk een impact hebben op de kwaliteit van het onderwijs en de begeleiding van alle leerlingen. “Het onderwijsplan wil de jongeren meer uren per dag op school houden. Dat zou een goede zaak kunnen zijn indien niet met een gesloten enveloppefinanciering werd gewerkt. Er wordt ons gezegd dat het niet de leerkrachten zijn die voor de bijkomende uren zouden opdraaien, maar wie dan wel? En hoe zal dat gefinancierd worden? “Het is duidelijk dat dit plan de druk op de leerkrachten zal verhogen. Er wordt ons gezegd dat we werkdagen van 8 tot 16u zullen moeten kloppen als onderdeel van een 38-urenweek waarbij we lesvoorbereidingen op school zouden doen. Maar de infrastructuur is er niet op voorzien. We
Na de sociale verkiezingen willen we met onze ploeg een eerste werkonderbreking houden voor een informatiesessie over de regeringsplannen. We hopen dat dit de eerste van een reeks personeelsvergaderingen zal zijn waarmee we steeds meer collega’s kunnen betrekken
de flexibiliteit. Dit komt bovenop de administratieve rompslomp; de tijd die hieraan besteed wordt gaat ten koste van de leerlingen. Het is contraproductief.” Hoe zullen jullie daarop antwoorden?
“Het buitengewoon onderwijs staat de komende jaren voor enorme uitdagingen. De enige manier om degelijk onderwijs en goede arbeidsvoorwaarden te bekomen, is door de publieke financiering af te stemmen op de behoeften. Dit geldt voor alle onderdelen van het onderwijs. Het moet gedaan zijn met de vestzak-broekzakoperaties waarbij we uiteindelijk altijd inleveren. Laat ons het geld zoeken waar het zit, bij Electrabel en de grote bedrijven. hebben daar computers en rustige “We moeten goed weten wat de inzet ruimtes voor nodig.We moeten ook is. Na de sociale verkiezingen willen de garantie krijgen dat leerkrachten we met onze ploeg een eerste werkniet zomaar moeten inspringen voor onderbreking houden voor een inforzieke collega’s. Het wordt voorge- matiesessie over de regeringsplannen. steld alsof de luie leerkrachten einde- We hopen dat dit de eerste van een lijk ook eens aan het werk gezet zul- reeks personeelsvergaderingen zal len worden. Maar het gaat vooral om zijn waarmee we steeds meer colleextra controle en het opdrijven van ga’s kunnen betrekken.”
“Steeds meer collega’s worden letterlijk ziek van hun werk” Luc is kandidaat voor ACOD bij De Lijn in Antwerpen. Hij staat op de tiende plaats voor de ondernemingsraad. In Antwerpen werken er ongeveer 2.500 mensen op een totaal van 8.000 bij De Lijn.
Luc Wendelen. Foto: Liesbeth
dls353_final.indd 5
“Sinds 2009-2010 volgen de bespa- veiligheid, onlangs verloor een bus delijke gebieden. Zo worden belbusringsrondes elkaar op. Dit heeft ge- een wiel op de E313 naar Antwerpen. sen vervangen door taxi’s of vrijwilvolgen voor zowel de dienstverle- En het heeft gevolgen voor de gezond- ligers. Er zal de komende jaren nog ning als het personeel. De werkdruk heid. Steeds meer collega’s worden veel veranderen. De plannen van de is enorm gestegen, op veel plaatsen is letterlijk ziek van hun werk. Vlaamse regering met een zogenaamer een personeelstekort, investeringen “Waar het vroeger normaal was dat de conceptnota sturen ons in de richworden uitgesteld of geschrapt, ... Dit regels en afspraken werden nageko- ting van het Nederlands model. De zorgt ook voor problemen op vlak van men, staat dit vandaag door de bespa- structuur van het stads- en streekringen onder druk. We moeten som- vervoer zou volledig hervormd wormige zaken constant opvolgen en een den met 13 lokale vervoersregio’s. De gevecht voeren om ervoor te zorgen plannen zijn nog erg vaag, maar dit dat afspraken nagekomen worden. zou wel eens een voorbereiding kun“De afbouw van de dienstverlening nen zijn op een verdere liberalisering wordt het eerst gevoeld buiten de ste- en privatisering. “Dit is een straatje zonder einde voor personeel en reizigers. We zullen het gevecht tegen de liberalisering moeten aangaan en opkomen voor De Lijn als openbare dienst waar goede Op mijn stelplaats zijn dienstverlening en degelijke jobs met er veel jonge collega’s bijhorende arbeidsvoorwaarden centraal staan. die voor de eerste keer “De sociale verkiezingen gaan deels deelnemen aan de sociale om de vraag welk syndicalisme we verkiezingen. Het actieplan willen. Gaan we ervan uit dat er niets te doen valt tegen de besparingen en eind 2014 heeft hen we de pil enkel maar kunnen verzachten? Of aanvaarden we de besparingsduidelijk gemaakt dat de logica niet en vechten we voor onze vakbond een instrument job, onze rechten en voor degelijke opbanre diensten? Wij gaan voor de is om de strijd voor onze tweede optie en zullen de sociale verrechten te voeren. kiezingen gebruiken om de collega’s
hierop voor te bereiden. “De sociale verkiezingen zijn een goed ogenblik om niet alleen een evaluatie van de voorbije jaren te maken, maar ook perspectieven voor de komende periode te schetsen. In mijn regio, de stad Antwerpen, werken we onder meer met een campagnekrant om de discussie te stimuleren. Daarnaast wordt er een verkiezingsmeeting gehouden met een voorstelling van de ploeg en enkele sprekers gevolgd door discussie. “Op mijn stelplaats zijn er veel jonge collega’s die voor de eerste keer deelnemen aan de sociale verkiezingen. Voor veel van hen was de vakbond relatief onbekend toen ze bij De Lijn begonnen te werken. Het actieplan eind 2014 heeft hen duidelijk gemaakt dat de vakbond een instrument is om de strijd voor onze rechten te voeren. Dit zorgde op dat moment voor een enorm enthousiasme. Er volgde ontgoocheling toen bleek dat er geen echt vervolg op het actieplan kwam. Maar de acties van eind 2014 blijven een goed voorbeeld om onze potentiële kracht te tonen. Een hoge opkomst en goed resultaat voor strijdbare kandidaten bij de sociale verkiezingen, kan een stap vooruit zijn om deze weg terug op te gaan.”
20/03/2016 18:27:57
Kernenergie
de
Linkse Socialist
30 jaar na de ramp van Tsjernobyl zijn gevolgen nog steeds voelbaar Op 26 april 1986, 30 jaar geleden deze maand, was er de kernramp van Tsjernobyl. Het plafond van reactor nummer 4 van de kerncentrale stortte in en er kwam een enorme hoeveelheid radioactieve elementen in de atmosfeer. Er volgde een vreselijke brand terwijl de kern van de reactor onafgeschermd bleef. Radioactieve elementen bleven op grote schaal in de atmosfeer terechtkomen. Dit duurde tot 5 mei. dossier door
Clément (Luik)
De explosie en de blootstelling van te impact van het ongeval” (8) stelt een de reactor zouden in totaal 50 miljoen rapport van het IAEA dat “definitieve radioactieve isotopen in de atmosfeer antwoorden worden gegeven.” Dat gebrengen (1) en dit met een stralingsni- beurt door de impact van het ongeval veau dat 200 keer zo sterk was als de op de gezondheid en het leven van de atoombom van Hiroshima (2). Tot aan slachtoffers te minimaliseren. Zo wordt de ramp van Fukushima in 2011 bleef er gesteld dat maximaal 4.000 mensen Tsjernobyl het enige incident dat als om het leven kwamen door de blootsteleen “grootschalig ongeval” werd om- ling aan radioactiviteit, of nog dat er schreven volgens de INES-classificatie met uitzondering van de kinderen die (International Nuclear and Radiological in de regio leefden geen uitzonderlijke Event Scale). Een dergelijk ongeval toename was van het aantal kankers, wordt gekenmerkt door “aanzienlijke leukemie of andere ziektes. De studie gevolgen voor de gezondheid en het is vooral een uitdrukking van het feit milieu.” (3) dat ze gedaan werd door een agentIn de jaren die op de ramp volgden, schap dat gecontroleerd wordt door de moesten 346.000 mensen een nieuw nucleaire industrie zelf. Een opmerkeonderdak vinden, onmiddellijk na de lijk detail is het gebrek aan betrokkenramp werden 116.000 mensen geëvacu- heid van wetenschappers uit de meest eerd (4). Meer dan 600.000 ‘opruimers’ getroffen landen. namen deel aan de werken om de reacWe horen een totaal ander geluid in tor in te sluiten en de buurt te ontsmet- rapporten van Greenpeace uit 2006 (9) ten. Al deze mensen werden blootge- of van de Academy of Science van New steld aan een erg hoge radioactiviteit York uit 2009 (10). Deze rapporten wa(5). Vandaag leven er nog 5 tot 8 miljoen ren het resultaat van onderzoek door wemensen in besmette gebieden (6). tenschappers uit de direct getroffen landen (Oekraïne, Wit-Rusland, Rusland). Gevolgen van ramp worden Er wordt gewerkt met medische gegebetwist door kernlobby vens van ziekenhuizen uit de besmette gebieden en op basis van gegevens die De cijfers over de gevolgen voor ge- door tal van lokale professionals werzondheid en milieu die het meest aan- den verzameld. Deze studies wijzen op gehaald worden, komen uit een studie 200.000 extra doden als gevolg van de van het Internationaal Agentschap voor ramp in Tsjernobyl in de drie meest geAtoomenergie (IAEA). Een van de doel- troffen landen. Verder spreken ze van stellingen van dit agentschap is het “ver- een significante stijging van het aantal snellen en uitbreiden van de bijdrage gevallen van kanker, leukemie en carvan kernenergie aan de vrede, gezond- dio-vasculaire ziektes. De tweede studie heid en welvaart doorheen de wereld.” vermeldt ook de vroegtijdige veroude(7) Onder de titel “Tsjernobyl: de ech- ring waarbij de biologische leeftijd van
de Oekraïense bevolking in de besmette gebieden 7 tot 9 jaar hoger ligt dan hun reële leeftijd. Bij de ‘opruimers’ loopt dit op tot 15 jaar. Kernenergie als ecologisch alternatief?
Voor de kapitalistische klasse is de vraag naar de concrete weerslag van een gebeurtenis als de ramp van Tsjernobyl niet neutraal. In een context waar de gevolgen van de opwarming van de aarde niet meer ontkend kunnen worden en bredere lagen van de bevolking bereid zijn om rond het klimaat in actie te komen (denk maar aan de sterke mobilisaties rond de klimaattop COP21, ondanks het actieverbod in Parijs), zijn er pogingen om kernenergie als een ecologisch alternatief te promoten. Nucleaire energie zou relatief weinig CO2 uitstoten en deel uitmaken van “duurzame ontwikkeling.” Het minimaliseren van de risico’s en van het potentieel van vernietiging als gevolg van kernenergie maken deel uit van de campagne om kernenergie te promoten. Voor propagandacampagnes van een winstgevende sector als de nucleaire energie worden makkelijk middelen gevonden. Ook de officiële verdragen dragen deze propaganda uit. Reeds in 1959 was er een verdrag onder de referentie ‘Wha 12-40’ waarmee de Wereldgezondheidsorganisatie en het IAEA met elkaar verbonden werden. In artikel 1§3 van dat verdrag staat bijvoorbeeld dat “elke keer dat een van de verdragspartijen een programma of een activiteit wil ondernemen die van belang is voor de andere partij, de eerste partij contact zal opnemen met de tweede om tot een harmonisatie van standpunten te komen.” (11) In 1999 verkreeg het IAEA van de Wereldgezondheidsorganisatie dat deze nooit een publiek standpunt zou innemen dat het agentschap zou schaden (12). Het zorgt ervoor dat de Wereldgezondheidsorganisatie bijna stelselmatig de cijfers van het IAEA overneemt, een agentschap dat historisch verbonden is met de Groep van Nucleaire Producenten, een organisatie met vertegenwoordigers van de 46 grootste leveranciers van kernenergie (13) en meer algemeen met de nucleaire lobby. Deze nauwe banden werden opnieuw erg duidelijk na de ramp in Fukushima. Ook toen werd het verslag van de Wereldgezondheidsorganisatie betwist door Greenpeace en het Franse IRSN (Institut de Radioprotection et de Sureté Nucléaire). (14) Sociale gevolgen
Op 12 maart was er in Antwerpen een betoging tegen kernenergie. Foto: Liesbeth
dls353_final.indd 6
Naast het gezondheidsaspect zijn er ook de sociale gevolgen van de ramp in Tsjernobyl. Ook die gevolgen blijven voelbaar. Honderdduizenden mensen werden geëvacueerd en verloren alles.
Voor de bevolking die aan de straling blootgesteld werd, is het moeilijker om werk te vinden. Werkgevers staan niet te springen om mensen aan te werven die wel eens ziek zijn waardoor werkdagen verloren gaan. Er is dan wel een uitkering voor ongeveer 7 miljoen mensen (15), maar deze werd niet meer verhoogd sinds 1996 en het volstaat niet als compensatie voor het verlies aan inkomsten door de moeilijkheden om werk te vinden of voor de kosten van geneesmiddelen die steeds duurder werden. Deze specifieke moeilijkheden komen bovenop de brutale uitbuiting waar de werkenden in de voormalige SovjetUnie mee geconfronteerd worden, van de tekorten op vlak van sociale huisvesting tot een gebrek aan middelen voor gezondheidszorg. (16) Omdat kernsplijting gebaseerd is op technologie die al jarenlang bekend is, vormt het de basis voor een energiebron waarvan de productie relatief goedkoop is en dus interessant voor kapitalisten. De kwestie van de veiligheid, het beheer van het radioactief afval en de enorme indirecte kosten (denk maar aan de kosten van eventuele rampen of van de ontmanteling en ontsmetting van versleten installaties) worden aan de kant geschoven in naam van de onmiddellijke winst. Gevaar bestaat ook hier
Bij de herdenking van de kernramp van Tsjernobyl wordt vaak verwezen naar het wanbeheer van de kerncentrales in de Sovjet-Unie waar de bureaucratie onder druk van diepgaande economische problemen grote druk zette op het personeel om de onveilige centrale draaiende te houden. Het doet denken aan de wijze waarop kapitalisten vandaag de nucleaire productie bij ons benaderen. Ook in ons land. Zowat 55% van de Belgische
elektriciteit komt van kernenergie, een sector die volledig in private handen is (Engie en EDF) en die sinds 2011 bespaart op veiligheidspersoneel (17). De reactoren Doel 1 en 2 werden in 1975 opgestart met een geschatte levensduur van 40 jaar. Dat werd met 10 jaar verlengd in een eenvoudige parlementaire stemming, alle internationale regels werden probleemloos aan de kant geschoven. De reactoren Doel 3 en Tihange 3 werden al twee keer stilgelegd en opnieuw opgestart nadat scheurtjes werden gevonden. Het leidde tot ongerustheid onder de bevolking, maar ook in de buurlanden. Bij de laatste heropstart waren er tal van incidenten. Er is nog steeds geen systeem van gefilterde ventilatie om te vermijden dat radioactieve lucht bij een fusie in de reactor kan vrijkomen. De meeste centrales moesten in 2007 met dit systeem uitgerust worden, maar het gebeurde niet omwille van de onzekere toekomst van de centrales. Een onzekerheid waar de regering op reageerde met de beslissing om de levensduur van de centrales te verlengen. We zijn niet immuun voor grote incidenten in kerncentrales. Een overgang naar de productie van elektriciteit op basis van hernieuwbare energie gaat in tegen de economische belangen op korte termijn van de kapitalisten (18) en dus wordt niet geïnvesteerd in alternatieven op de gevaarlijke kernenergie. Om zowel de veiligheid als de energievoorziening te garanderen, moet de energiesector volledig in publieke handen komen. Enkel dan is het mogelijk om tot een volledige kernuitstap te komen en een verschuiving van de energieproductie naar niet-fossiele bronnen. Dit kan zonder verlies aan jobs. Voor de investeringen en ontwikkeling van hernieuwbare energie zal de bestaande know-how van personeel in de energiesector immers goed van pas komen.
Voetnoten 1. https://www.iaea.org/sites/default/files/infcirc519_fr.pdf 2. http://www.futura-sciences.com/magazines/matiere/infos/dossiers/d/physique-tchernobylconsequences-catastrophe-251/page/2/ 3. http://www.irsn.fr/FR/connaissances/Installations_nucleaires/La_surete_Nucleaire/echelle-ines/Pages/1-criteres-classement.aspx?dId=8a15297f-e5f9-42cd-9765-ed2049203773& dwId=a1de7c68-6d78-4537-9e6a-e2faebed3900 4. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs303/fr/ 5. idem 6. http://www.chernobyl-day.org/IMG/pdf/rapport-greenpeace2006.pdf p.9 7. https://www.iaea.org/about/statute Artikel 2: doelstellingen 8. http://www.who.int/mediacentre/news/releases/2005/pr38/fr/ 9. http://www.chernobyl-day.org/IMG/pdf/rapport-greenpeace2006.pdf 10. http://www.strahlentelex.de/Yablokov_Chernobyl_book.pdf 11. http://www.criirad.org/actualites/dossiers%202007/accord_oms-aiea/Accord%20OMSAIEA.pdf 12. https://www.cairn.info/revue-ecologie-et-politique1-2006-1-page-17.htm 13. http://www.monde-diplomatique.fr/2012/12/SINAI/48507 14. http://www.facsc.ulg.ac.be/cms/c_1502451/fr/le-rapport-de-l-oms-sur-la-catastrophe-defukushima-deplait 15. http://www.ladocumentationfrancaise.fr/dossiers/heritage-sovietique/tchernobyl.shtml 16. http://www.socialisme.be/fr/4923/tchernobyl 17. http://www.socialisme.be/fr/15223/le-nucleaire-et-ses-petites-miseres-ne-laissons-pasle-prive-jouer-avec-nos-vies 18. Zie onder meer: http://www.socialisme.be/fr/11741/les-forces-du-marche-freinent-lenergie-renouvelable
20/03/2016 18:27:58
vluchtelingen
www.socialisme.be april 2016
Interview met Maimouna van het vrouwencomité van de mensen-zonder-papieren
“We staan sterker omdat we niet alleen zijn” Op 6 maart was er een opmerkelijke betoging van het vrouwencomité van de mensen-zonder-papieren. Enkele honderden mensen betoogden voor vrouwenrechten. We spraken met Maimouna, één van de organisatrices van de betoging. Het gesprek vond plaats op een ogenblik dat de strijd van de mensen-zonder-papieren op repressie botste. Kort voordien werd Hamed Karimi, de woordvoerder van de Afghaanse mensen-zonderpapieren opgepakt en uitgewezen. Ook Aliou Diallo van het Ebolacollectief dat mensen uit de zogenaamde ‘ebolalanden’ organiseert, werd opgepakt. De vakbonden protesteerden tegen de arrestatie. “Wanneer een woordvoerder van sans-papiers wordt aangehouden, wanneer een syndicaal afgevaardigde gecriminaliseerd wordt, wanneer het stakingsrecht aan banden wordt gelegd, dan is dat om sociale opstand in de kiem te smoren.” Maimouna vult aan: we kunnen ons het best verzetten door onze strijd met nog meer vuur voort te zetten. interview door
Laure (Brussel)
Maimouna, kan je ons uitleggen welke moeilijkheden je ondervond toen je als vrouw-zonder-papieren in België aankwam? “Toen ik in België aankwam, was ik zwanger. Ik ging van het ene centrum naar het andere, van de ene asielaanvraag naar de andere, van weer een negatieve beslissing naar een zoveelste beroep. Toen mijn zoon geboren werd, moest hij geopereerd worden. We waren amper het ziekenhuis uit of ik werd uit het asielcentrum gezet waar we verbleven. Ik stond op straat, helemaal alleen met mijn zoon en wat zwachtels. Ik moest maar mijn plan trekken. Er wordt gesproken over mensenrechten en rechten van het kind, maar de manier waarop wij behandeld werden heeft daar niets mee te maken. Wie zonder papieren leeft, heeft ook geen rechten. En dat geldt ook voor onze kinderen. “Daarop ging ik noodgedwongen naar een kraakpand. Ik was bang om er met mijn zoon te leven. Ik was bang om er met een honderdtal mensen samen te wonen. Maar een andere keuze was er niet. In dat kraakpand zag ik dat we met heel veel mensen in dezelfde situatie zitten. Er waren vrouwen zoals mij, sommigen alleen en anderen met kinderen. Het gaf me moed om te strijden, we hebben een kracht omdat we niet alleen staan.” Kan je ons iets zeggen over het vrouwencomité van de mensen-zonderpapieren? “We hebben dat comité opgezet om ons te organiseren en elkaar te leren kennen, om uit het isolement te treden. Het comité maakt dat we ons verenigd voelen. Als iemand aan één van ons raakt, dan is het alsof we allemaal geraakt worden. Het biedt ons de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten, over onze problemen te spreken, eisen op te stellen en onze strijd te organiseren. “Vrouwen-zonder-papieren hebben
een erg moeilijk leven. We hebben niet de mogelijkheid van normale liefdesrelaties. Het kan banaal klinken, maar als je in zo’n moeilijke situatie leeft en zo’n angst voor het dagelijkse leven hebt, dan heb je nood aan troost en comfort, je wil dingen delen. Maar als je dan een man ontmoet en die hoort dat je geen papieren hebt, dan loopt hij weg of denkt hij dat het niet om liefde gaat maar een poging om papieren te krijgen. Ik zag meermaals hoe vrouwen een man ontmoetten, zwanger raakten en vervolgens gewoon achtergelaten werden. “En dan is er nog het geweld. We hebben geen rechten. Om te overleven moeten we dus koste wat het kost een job vinden. Soms gaat het ook om nachtwerk wat niet evident is als er geen opvang is voor je kind. En dan moet je alles aanvaarden van de werkgever. Uitbuiting, ellendige lonen en soms ook seksuele intimidaties. Die werkgever weet ook dat we ons niet kunnen verdedigen. Om te overleven en eten te hebben voor je kind, is er soms geen andere keuze dan je lichaam te gebruiken. Ook als je dat absoluut niet wil. “We worden twee keer vermoord. De eerste keer in het land waar we vandaan komen en de tweede keer toen we hier aankwamen. Je kan hier vrouwen-zonder-papieren ontmoeten met een glimlach op het gezicht. Maar vergis je niet, binnenin zijn ze gebroken. Alles is hen afgenomen.
“En dan hoor je dat die staatssecretaris van asiel ons lessen wil geven over hoe met vrouwen om te gaan... Dan denk ik vooral dat hij ons niet eens als vrouwen beschouwt.”
Maimouna op de betoging van 6 maart. Foto: Liesbeth “En dan hoor je dat die staatssecretaris van Asiel ons lessen wil geven over hoe met vrouwen om te gaan... Dan denk ik vooral dat hij ons niet eens als vrouwen beschouwt.” Kan je iets zeggen over de acties tegen de arrestaties van Hamed en Aliou? “We zijn natuurlijk kwaad en triest. Ze hebben ons twee strijdmakkers ontnomen, twee zachte en gerespecteerde mensen die als criminelen worden behandeld. Het is schokkend om te zien hoe iemand die je apprecieert en waarmee je samenleeft, op een ochtend verdwijnt en niet meer terugkomt. Enkel hun spulletjes blijven achter. “Het ergste is wat de woordvoerder van de Dienst Vreemdelingenzaken ons wist te zeggen bij ons protest. Er komen meer gesloten centra omdat er meer asielzoekers zijn en we moeten sneller uitgewezen worden om extra plaats te maken in de centra. Voor hen zijn wij een object, geen mens. “Ik denk dat ze ons bang willen maken, ze willen ons intimideren en breken door enkele woordvoerders op te pakken. Ze denken dat ze ons zo kunnen verdelen. Maar ze vergissen zich. Ze begrijpen niet dat een aanval op enkelen van ons, een aanval op ons allemaal is. Als ze tien mensen-zonder-papieren oppakken, zullen wij tien keer vastberadener de strijd voortzetten.”
Fysiek geweld tegen vluchtelingen door rovende Antwerpse agenten
Een groep Antwerpse agenten ging maandenlang over tot fysieke aanvallen op mensen-zonder-papieren. Vluchtelingen werden meegenomen naar afgelegen plaatsen waar ze in elkaar geslagen werden en beroofd. Eerder raakte bekend dat extreemrechtse militanten in het Franse Calais zich als agent vermomd hadden om vluchtelingen te overvallen en te beroven. In Antwerpen moesten de racistische daders zich niet vermommen. Het gebeurde tijdens de diensturen. Het is niet de eerste keer dat een soortgelijk incident bekend raakt. In 2003 gebeurde hetzelfde: een agent die in de jaren 1990 actief was in de kringen van het Vlaams Blok werd hiervoor in 2007 veroordeeld tot drie jaar cel. Na de arrestatie van de Antwerpse agenten verschenen tal van getuigenissen over het geweld. “Wie geen identiteitskaart kon voorleggen, werd of ter plaatse bestolen of werd meegenomen naar de Slachthuislaan of Spoor Oost,” vertelde een getuige. Een slachtoffer maakte duidelijk waarom het geweld door de ‘roEerder raakte bekend versbende in uniform’ zo lang kon duren: “Die politiemensen zeiden dat extreemrechtse dat ik moest zwijgen. Ik was troumilitanten in het Franse wens bang om het land uitgezet te worden.” Een ander slachtoffer: Calais zich als agent “Ze deden hun naamplaatjes uit vermomd hadden en toen ik hen probeerde te filmen, om vluchtelingen te pakten ze mijn gsm af.” Het werpt de vraag op wie de overvallen en te beroven. politie controleert. Er is nood aan In Antwerpen moesten een democratische controle door de gemeenschap en de georganide racistische daders seerde arbeidersbeweging. Enkel zich niet vermommen. dan kunnen we ervoor zorgen dat de politie efficiënt ingezet wordt Het gebeurde tijdens de in het belang van de meerderheid diensturen. van de bevolking.
Genitale verminking: 200 miljoen slachtoffers!
Betoging van het vrouwencomité van de mensen-zonder-papieren op 6 maart. Foto: PPICS
dls353_final.indd 7
De omvang van de praktijk van genitale verminking is immens. Unicef publiceerde cijfers en heeft het over minstens 200 miljoen meisjes en vrouwen die de verminking ondergingen. Ongeveer de helft van hen komt uit drie landen: Indonesië, Egypte en Ethiopië. In Somalië gaat het om 98% van de vrouwen tussen 15 en 49 jaar. Duizenden meisjes sterven bij deze verminking. Zo was er het geval van het 13-jarige Egyptische meisje Suhair Al-Bata dat in juni 2013 in Caïro overleed bij een genitale verminking. Haar doodsoorzaak was het trauma van de shock en een sterke daling van haar bloeddruk. Ze was doodsbang voor wat zou gebeuren. Jammer genoeg is genitale verminking ook aanwezig in Europa. Volgens de Europese Commissie zijn er tot 500.000 meisjes en vrouwen in de EU hierdoor getroffen of bedreigd. In Groot-Brittannië gaat het om 75.000 meisjes, in Frankrijk 65.000, in Duitsland 30.000. Recent was er een studie over de omvang van genitale verminking in Antwerpen: het ging om 4.084 vrouwen en meisjes. De slachtoffers zijn migranten van wie de familie deze praktijk bij de migratie meenam. We aanvaarden dit niet als culturele of religieuze praktijk. Het is een vreselijke inbreuk op de mensenrechten en de vrouwenrechten in het bijzonder. Slachtoffers die hier asiel aanvragen en genitale verminking als reden inroepen, krijgen soms te horen dat ze al verminkt zijn en er dus geen bescherming nodig is. Bij terugkeer naar hun land van herkomst worden ze nochtans vaak nogmaals aan een verminking onderworpen.
20/03/2016 18:27:59
dossier
de
Linkse Socialist
Vluchtelingencrisis: geen oplossing mogelijk zonder het imperialisme te
En in
De 2003 omva toogd prote jonge tiek a teit m tot in bewe loute en po zoals ren, d waar de ka socia dege We zitten Euro Oost pen. den. elite ande hebb teerd ninge zijn, het M tes u gebru regim ten e
Een socialistisch antwoord op oorlog en vluchtelingencrisis Het ontbrak in de gevestigde media niet aan artikels en reportages over de menselijke tragedie van vluchtelingen uit Syrië, Libië, Irak, Afghanistan of nog Somalië. Er werd ook gesproken over hun behandeling in verschillende Europese landen. Maar er wordt weinig ingegaan op de onderliggende redenen voor die wanhopige exodus. De cijfers zijn nochtans overduidelijk: van de asielzoekers die via Griekenland naar Europa komen (ondertussen meer dan de helft van alle asielzoekers) komt 85% uit Syrië, Afghanistan, Irak en Somalië. In al die landen hebben westerse militaire interventies bijgedragen aan de creatie van een nachtmerrie voor de lokale bevolking. Het is van deze nachtmerrie dat mensen proberen weg te vluchten. Ook in België komt meer dan 70% van de asielzoekers momenteel uit deze oorlogslanden.
gen een alliantie met Israël voor een rampzalige invasie van Egypte. Toen de Iraanse nationalist Mohammad Mossadegh de oliesector in zijn land nationaliseerde (en de Britse bedrijven die de sector controleerden onteigende), werd hij meteen door een staatsgreep aan de kant geschoven. In 1953 werd hij onder gedwongen huisarrest geplaatst en werd de macht overgenomen door generaal Fazlollah Zahedi, die de steun van het westen genoot. Dergelijke voorbeelden zijn schering en inslag in de regio. Tegelijk werden reactionaire krachten ondersteund. De Wahhabistische doctrine van de politieke islam, een doctrine die gesteund wordt door de Dossier door Nicolas Croes heersende elite van Saoedi-Arabië en Qatar maar ook door Islamitische Staat, werd na de Eerste De imperialistische interventies in Afghanistan De huidige bombardementen op Syrië door een Wereldoorlog door de Britten gesteund en na de (sinds 2001) en Irak (sinds 2003) worden gevoerd coalitie rond de VS zullen geen vrede in het land Tweede Wereldoorlog door de VS. Het Saoedische onder het mom van een “oorlog tegen het terro- brengen. Het zal het aantal doden, de ellende en de regime kreeg groen licht voor de meest barbaarse risme”. Ze droegen bij tot een explosieve situa- vluchtelingencrisis enkel opdrijven. De Verenigde handelingen zoals onthoofdingen of het rijverbod tie in het Midden-Oosten. In april verscheen een Staten hebben België formeel gevraagd om mee voor alle vrouwen. Dit vormt geen probleem zostudie onder de titel: “Body Count : Casualty te werken aan de bombardementen in Syrië. lang de VS toegang krijgt tot olie of tot bondgenoFigures after 10 years of the ’War on Terror’.” In Voorheen werden de Belgische operaties tot Irak ten zoals de moedjahedin (van waaruit de Taliban die studie wordt de naar eigen zeggen lage schat- beperkt. De Belgische regering wil ingaan op de voortkwamen) in de strijd tegen de Russische inval ting gemaakt van minstens 1,3 miljoen doden in Amerikaanse vraag. in Afghanistan vanaf 1979. Het is overigens pas Irak, Afghanistan en Pakistan (waar vooral doden na de aanslagen van 11 september 2001 dat het vielen door aanvallen met drones) tussen 2001 en VS-imperialisme zich tegen zijn vroegere bond2013. Er wordt dan nog geen rekening gehouden genoot keerde. met conflicten in andere landen, zoals Jemen, Somalië, Libië of Syrië. De organisaties die de studie opstelden, hebben het over “een misdaad Welke benadering? tegen de mensheid, iets wat dicht bij een genocide De huidige bombardementen op komt.” Het rapport werd niet betwist, maar zoveel In Libië hadden de revoltes in Benghazi en mogelijk genegeerd in alle propaganda rond het Tripoli in 2011 aanvankelijk geen reactionair kaSyrië door een coalitie rond de Midden-Oosten. rakter. Ze maakten deel uit van wat de ‘Arabische VS zullen geen vrede in het land Samen met het gedeeltelijke falen van de massale Lente’ werd genoemd, de golf van opstanden in het opstanden tegen de dictatoriale regimes in de regio, brengen. Het zal het aantal doden, Midden-Oosten en Noord-Afrika. Jongeren begondie wel een einde maakten aan de heerschappij van nen de revolutie met een duidelijke boodschap op Ben Ali in Tunesië en Moebarak in Egypte in 2011, de ellende en de vluchtelingencrisis hun spandoeken: “Dit is onze revolutie, we willen openden deze vernielingen de weg voor sectair geen imperialistische interventie.” enkel opdrijven. geweld en de opkomst van reactionaire krachten Reactionaire krachten gebruikten de brutaliteit zoals Islamitische Staat. In Syrië zorgde de indi- Een bloedige traditie van het regime van Khadaffi en de angst voor zijn recte en ‘strategische’ steun van westerse machten troepen die naar de stad optrokken om de leiding aan fracties die hun belangen niet bedreigden erDe verantwoordelijkheid van het westerse im- over de beweging in Benghazi naar zich toe te trekvoor dat de massabeweging tegen Bachar al-Assad perialisme in de bloedbaden en onderdrukking in ken. Voor Khadaffi vormde dat meteen een perfect kon degenereren in een bloedige burgeroorlog die de regio gaat ver in de geschiedenis terug. Na het excuus. Het ging niet meer over een revolutie maar ondertussen al vijf jaar duurt. Meer dan 250.000 proces van dekolonisatie en uiteenvallen van het om een beweging van reactionaire krachten. Voor Syriërs verloren het leven, 11 miljoen mensen zijn Ottomaanse Rijk werd elke kracht die de belangen de NAVO zette het de weg open voor bombardehet land ontvlucht. Terreuraanslagen zijn een da- van de verschillende westerse machten bedreigde menten die het westers imperialisme toeliet om opgelijkse realiteit geworden in het Midden-Oosten. geconfronteerd met interventies. nieuw op de voorgrond te treden in de regio. In 2015 kwamen 78% van de doden als gevolg van Toen de Egyptische nationalistische leider Nasser De situatie had anders kunnen zijn. Een revolutiterrorisme uit Irak, Pakistan, Afghanistan, Syrië in 1956 de nationalisatie van het Suez-kanaal aan- onaire partij die opkwam voor de organisatie van en Nigeria. kondigde, vormden de Franse en Britse regerin- de beweging van jonge revolutionairen, werkenden
dls353_final.indd 8
en armen door het vestigen van democratische verdedigingscomités die ook een solidariteitsoproep deden aan de troepen van Khadaffi en de massa’s van Tripoli, had een verschil kunnen maken. Het had een aanzet kunnen zijn tot een uitbreiding van de beweging naar de rest van het land. Maar dit gebeurde dus niet. In Syrië verzetten we ons tegen de interventies van het imperialisme en haar bondgenoten. We eisen de terugtrekking van alle buitenlandse troepen en komen op voor het vestigen van democratische, eengemaakte en niet-sectaire verzetscomités om de werkenden, armen en andere onderdrukte lagen te beschermen tegen sectaire aanvallen. We verdedigen de garantie van democratische rechten voor iedereen, los van etnie, religie of nationaliteit. We pleiten voor het houden van eerlijke verkiezingen voor een revolutionaire grondwetgevende vergadering en een vrije socialistische confederatie van het Midden-Oosten en Noord-Afrika. In een situatie die gedegenereerd is tot een burgeroorlog kan dit onwaarschijnlijk en iets voor een wel erg verre toekomst lijken. Er is een moeilijke situatie, maar dit betekent niet dat we geen uitweg voor de arbeidersbeweging moeten naar voor schuiven en verdedigen. De klassenstrijd op
20/03/2016 18:28:01
“pauze” reaction tegen de ternatie oplossin tatoriale kenen o voor de als de re perialism Geen e reld, ka slechts conflict strijdend andere o conflict niet uits dergelijk zou gep zou iede geleidel We stell sociale b initiatie flict te b
dossier
www.socialisme.be april 2016
me te stoppen En in Europa?
De beweging tegen de oorlog in Irak in 2003 werd gekenmerkt door een massale omvang. Honderdduizenden mensen betoogden meermaals tegen die oorlog. Het protest was internationaal. Een generatie jonge militanten werd via deze acties politiek actief. Vandaag toont de brede solidariteit met de vluchtelingen – van betogingen tot inzamelacties – het potentieel voor een beweging. Het zal erop aankomen om geen louter humanitaire benadering te hebben en politieke kwesties naar voor te brengen zoals verzet tegen imperialistische avonturen, de noodzaak om de middelen voor een waardige opvang van alle vluchtelingen bij de kapitalistische elite te zoeken, een sterke sociale zekerheid, degelijke jobs, gratis en degelijk onderwijs voor iedereen, ... We moeten de middelen zoeken waar ze zitten, in de zakken van de kapitalisten in Europa en elders. De regimes in het MiddenOosten doen niets om vluchtelingen te helpen. Ze krijgen zelfs geen asiel in deze landen. Er zitten enorm veel middelen bij de elite van miljardairs uit Saoedi-Arabië en andere regimes in het Midden-Oosten. Vaak hebben ze die middelen in Europa geïnvesteerd. Meer dan 80% van de Londense woningen die meer dan 2 miljoen pond waard zijn, kennen buitenlandse eigenaars, vaak uit het Midden-Oosten. De rijkdom van de elites uit het Midden-Oosten en Europa moet gebruikt worden om de slachtoffers die hun regimes en oorlogen proberen te ontvluchten een toekomst te bieden.
sche ver- “pauze” zetten, betekent het initiatief overlaten aan soproep reactionaire krachten. We moeten ons verzetten massa’s tegen de imperialistische interventie, maar het alken. Het ternatief hierop zal niet komen van een ‘politieke ding van oplossing’ tussen imperialistische krachten en dicMaar dit tatoriale regimes uit de regio. We kunnen niet rekenen op diegenen die mee verantwoordelijk zijn rventies voor de burgeroorlog, zowel het regime van Assad n. We ei- als de rebellen die gewapend worden door het imtroepen perialisme, Saoedi-Arabië en Qatar. ratische, Geen enkel gewapend conflict, waar ook ter wemités om reld, kan op deze manier opgelost worden. Er zal te lagen slechts een ‘politieke oplossing’ komen om het We verde- conflict tijdelijk te beëindigen indien een van de ten voor strijdende partijen zodanig verzwakt is dat er geen teit. We andere optie meer is of indien alle kampen in het ezingen conflict uitgeput zijn. We kunnen jammer genoeg e verga- niet uitsluiten dat de Syrische bevolking met een atie van dergelijk scenario zal geconfronteerd worden. Het zou gepaard gaan met veel ellende. Maar tegelijk een bur- zou iedere wapenstilstand ruimte creëren voor het ets voor geleidelijk herstellen van de arbeidersbeweging. en moei- We stellen niet voor om daarop te wachten. De we geen sociale bewegingen moeten eigen onafhankelijke en naar initiatieven ondernemen om het einde van het constrijd op flict te bespoedigen.
dls353_final.indd 9
Opvang van vluchtelingen en het failliet van het Europa van het kapitaal De discussie over de vluchtelingencrisis dreigt de Europese Unie te verscheuren. Het toont aan hoe de gevestigde politici – in Europa en daarbuiten – niet in staat zijn om een oplossing aan te bieden voor de vluchtelingencrisis. Ze proberen allemaal om de problemen naar andere landen door te schuiven, terwijl ze ondertussen vluchtelingen tot vreselijk onmenselijke omstandigheden veroordelen. De EU staat niet voor niets bekend als ‘Fort Europa’. De tragedie van de vluchtelingen die verdrinken in de Middellandse Zee is het resultaat van het beleid van de EU de voorbije jaren. De bouw van enorme muren die door gewapende soldaten bewaakt worden, stopt mensen die Europa over het land proberen te bereiken. Er werd daarop een vluchtroute over zee gezocht. De barbaarse logica hierachter was dat het sterven van vluchtelingen op zee deze route onaantrekkelijk zou maken en anderen zou overtuigen om niet naar Europa te komen. Het aantal doden op zee is als gevolg hiervan exponentieel toegenomen. In april 2015 kwamen naar schatting 1.308 vluchtelingen op deze manier op het leven, in april 2014 waren het er 42. Toen waren de schepen van operatie Mare Nostrum nog actief. Afgelopen zomer veranderden de gevestigde politici tijdelijk hun opstelling. Een aantal landen, waaronder Duitsland, versoepelden hun grenscontroles en lieten meer vluchtelingen binnen. Dit heeft niet lang geduurd. Verschillende lidstaten van de EU begonnen te ruziën in een poging om zelf zo weinig mogelijk vluchtelingen te moeten opvangen. Het Schengen-akkoord over het vrij verkeer van personen in de EU werd in de praktijk opgeschort toen verschillende landen controles aan de nationale grenzen met andere lidstaten invoerden.
In de wanhopige poging om de vluchtelingencri- doorheen de EU. Als we toelaten dat de Europese sis naar Turkije door te schuiven, heeft de EU de regeringen de verantwoordelijkheid voor het beogen gesloten voor het ondemocratische karak- sparingsbeleid op de kap van migranten afwentelen ter van het Turkse regime en de oorlog tegen de om de aandacht van het kapitalistische systeem in Koerdische bevolking. De Turkse regering kwam crisis en de profiterende bankiers en miljardairs recent nog tussen om de grootste krant van het af te leiden, dan zullen ze erin slagen om onze leland over te nemen nadat die kritiek op president vensvoorwaarden verder af te breken. Het is van Erdogan had durven te uiten. De president denkt cruciaal belang dat de arbeidersbeweging een er zelfs aan om de definitie van terrorisme uit te alternatief aanbiedt, zoniet krijgt extreemrechts breiden tot journalisten. meer ruimte. De Turkse regering voert een brutale burgeroorlog tegen de Koerdische bevolking in het zuidoosten van het land. Er vielen daarbij al honder- Neen aan het Europa van het kapitaal! den doden. Er waren ook bombardementen op dorpen in Syrië die door Koerden gecontroleerd Het feit dat de EU een diepe en existentiële criworden. Daarmee ondersteunt het Turkse regime sis kent omdat ze niet in staat is om ongeveer een in de praktijk IS. De Europese machten zwijgen miljoen vluchtelingen op te vangen op een totale hierover, hoogstens komen ze tot voorzichtige kri- bevolking van 500 miljoen mensen, is een sterke tiek in woorden. veroordeling van het kapitalistische Europese project. Volgens de Britse krant The Guardian staan er nochtans 11 miljoen huizen leeg in de EU. Het Alles wat ons verdeelt, verzwakt ons aantal daklozen wordt op 4,1 miljoen geschat. In België zijn er weinig cijfers over leegstand. Maar De voorstellen van de EU zijn erop gericht om volgens de Cel “Leegstaande Woningen” van de Griekenland om te vormen tot een mega-vluchte- Gewestelijke Overheidsdienst Brussel zijn er onlingenkamp, in realiteit een gevangenis. Er zul- geveer 48.000 wooneenheden niet bewoond op een len binnenkort ongeveer 70.000 vluchtelingen totaal van 300.000 private adressen in de hoofdgeblokkeerd zitten in Griekenland na het sluiten stad. Die verspilling aanpakken, zou de huisvesvan de grens met Macedonië. Deze beslissing tingscrisis van de bevolking oplossen en zou onwerd niet alleen door de Macedonische regering derdak bieden voor vluchtelingen. genomen: het was het resultaat van een ‘mini-top’ De EU is geen internationalistisch project. Het met onder meer Oostenrijk en andere landen uit is in essentie een samenwerkingsverband van Centraal- en Oost-Europa. Griekenland was er grote bedrijven doorheen Europa om de markniet uitgenodigd. ten en de winsten te maximaliseren. In plaats van De grote meerderheid van de vluchtelingen tot Europese samenwerking te komen, zien we heeft niet de bedoeling om in Griekenland te blij- in de huidige vluchtelingencrisis dat elk ernstig ven, maar wil doortrekken naar het noorden van probleem leidt tot nationalistische spanningen Europa. Ze lijden honger en dwalen door de straten. waarbij ook de verschillende kapitalistische klasGriekenland gaat al gebukt onder de gevolgen van sen in Europa de hete aardappel proberen door te een hard besparingsbeleid opgelegd door de EU. schuiven. Onder de jongeren loopt de werkloosheidsgraad De wetten en verdragen in de EU zijn gericht op op tot meer dan 50%. Het gemiddelde loon is met de belangen van de superrijken ten koste van de meer dan een derde afgenomen. En nu moet het werkenden en armen. Zelfs de meest bescheiden land maar zijn plan trekken met de vluchtelingen voorstellen die de 1% rijksten in de samenleving die naar het noorden van Europa willen trekken. ook maar een beetje zouden laten betalen voor de De controle op de beslissing om al dan niet asiel crisis, botsen op de Europese regels en worden Het feit dat de EU een diepe en toe te kennen, kan niet aan de conservatieven of zelfs illegaal verklaard. Dit kan een socialistiexistentiële crisis kent omdat het de asociale regeringen van de EU overgelaten wor- sche regering die breekt met het besparingsbeleid den. De arbeidersbeweging moet doorheen Europa uiteraard niet tegenhouden, maar het vormt wel niet in staat is om ongeveer een opkomen voor verkozen comités van arbeiders met een extra obstakel. miljoen vluchtelingen op te vangen vertegenwoordigers van organisaties van migranEen regering die een oprecht socialistisch beleid op een totale bevolking van 500 ten om asielaanvragen te onderzoeken en er beslis- voert, zou niet geïsoleerd staan. Zo’n regering zou singen over te nemen. erg populair zijn, niet alleen in eigen land maar miljoen mensen, is een sterke Veel werkenden en armen – in Griekenland en ook op internationaal vlak. Een internationale veroordeling van het kapitalistische elders – zijn geraakt door het lijden van de vluch- oproep om de steun van de werkenden doorheen telingen. Maar tegelijk vrezen ze dat de openba- Europa en de wereld te mobiliseren, zou een grote Europese project. Volgens de re diensten en het aanbod van huisvesting in hun impact hebben. Britse krant The Guardian staan er landen niet volstaan om iedereen een toekomst De enige blijvende oplossing voor de vluchtelinnochtans 11 miljoen huizen leeg in aan te bieden. Dat idee wordt versterkt door de gencrisis bestaat uit strijd voor een democratisch rechtse politici die steeds benadrukken dat de te- socialistische samenleving waar de sleutelsectoren de EU. Het aantal daklozen wordt korten op vlak van huisvesting en werkgelegen- van de economie (zoals financiewezen, energie, op 4,1 miljoen geschat. heid mee veroorzaakt worden door vluchtelingen chemie, staal, ...) in publieke handen en democraen migranten. tisch collectief beheer komen. Zo’n samenleving De gevestigde politici stellen zich overal in zou de bestaande middelen, wetenschap en techHet akkoord met Turkije Europa graag “ferm” op tegen migratie. Ze spe- niek inzetten met het oog op de behoeften en nolen in op de angsten van de werkenden, terwijl de- den van de meerderheid van de bevolking doorheen De laatste kunstgreep die voortkwam uit een zelfde kapitalistische politici jarenlang instonden de wereld. Enkel op deze basis wordt het mogelijk Europese top was de poging om een akkoord te voor een beleid van sociale afbraak en ontmante- om tot een wereld te komen waar de mensen echt sluiten met Turkije in de hoop dat dit land zou op- ling van openbare diensten. vrij zijn en bijgevolg naar gelijk welk land of regio treden als de grenspolitie om vluchtelingen te stopVluchtelingen en migranten zijn niet verant- kunnen trekken als ze dat willen en niet om een pen als die naar Europa proberen te trekken. woordelijk voor het eindeloze besparingsbeleid nachtmerrie te ontvluchten.
20/03/2016 18:28:02
10
internationaal
de
Linkse Socialist
In Frankrijk en de rest van Europa
Sociaaldemocratische regeringen hebben enkel neoliberale besparingen in de aanbieding Er was niet meer nodig om het sociaal verzet terug op gang te trekken. Het voorstel van de nieuwe Franse minister van werk Myriam El Khomri (PS) om de arbeidswet aan te passen, zette het vuur aan de lont. Op de eerste nationale mobilisatie van 9 maart waren er 500.000 werkenden en jongeren die betoogden tegen de sociale afbraak van de regering VallsHollande. door
Baptiste (Henegouwen)
De regering doet er al enkele maanden alles aan om de arbeidswet te breken. Die wet omvat immers tal van sociale verworvenheden die door arbeidersstrijd zijn afgedwongen. De wens om de arbeidswet te breken, werd uiteindelijk naar buiten gebracht naar aanleiding van de personeelswissel in de regering-Valls. Met de nieuwe minister werd meteen ook een wetsvoorstel bekend gemaakt. Op het menu: gemakkelijker maken van ontslag (minder nood aan motivering en beperktere opzegvergoedingen), opgedreven flexibiliteit van de arbeidstijd en de werkroosters die van week tot week kunnen veranderen en oplopen tot 60 uur per week, vermindering van de verplichte minimale rustperiodes tussen twee werkdagen, vermindering van de vergoeding voor overwerk, ... Het wetsvoorstel wil een aantal bepalingen uit de arbeidswet overlaten aan collectieve overeenkomsten in de bedrijven of aan de werkgevers indien er geen werknemersvertegenwoordiging is. Het zou de werkgevers toelaten om personeelsleden te isoleren en tegen elkaar op te zetten zodat ze verder kunnen gaan met onder meer een verlaging van de lonen en een uitbreiding van de arbeidstijd op het bedrijf. PS-regering in de zak van het patronaat
Met deze neoliberale aanval wil de regering-Valls naar eigen zeggen de werkloosheidsgraad terugdringen. Sinds het begin van de crisis blijft de werkloosheid maar toenemen, zeker onder de jongeren. Maar het is lachwekkend om dit argument in te roepen voor maatregelen zoals het versoepelen van het ontslagrecht en het opdrijven van de arbeidstijd en de flexibiliteit. Dit zal namelijk geen jobs opleveren, integendeel. De PS-regering maakt misbruik van het probleem van de werkloosheid om de arbeidsvoorwaarden van alle werkenden naar beneden te halen. Het wetsvoorstel is slechts een zoveelste asociale maatregel onder het presidentschap van François Hollande. De PS toont opnieuw aan dat de soci-
“Wij willen werk, maar niet als slaven”
dls353_final.indd 10
aaldemocratie niet alleen de belangen van de rijksten en de werkgevers verdedigt, maar ook dat ze bereid is om een oorlog te voeren tegen de werkenden om de winsten op peil te houden. De PS springt op elke kans om strijdbare arbeiders te criminaliseren, syndicalisten van Air France en Goodyear mochten dit ondervinden. De regering maakt handig gebruik van de noodtoestand om ook de repressie tegen sociale bewegingen op punt te stellen. Het wekt vandaag amper nog verwondering op dat een dergelijk neoliberaal offensief ingezet wordt door een sociaaldemocratische partij als de PS. Er is in Europa geen enkel land meer waar de PS, SPD, New Labour, Pasok, PSOE, ... niet aan de basis lagen van neoliberale regeringen die een beleid voerden van sociale afbraak, privatiseringen en afbouw van de openbare diensten. Het sociaal overleg met de vakbonden en sociale bewegingen wordt door die partijen voorgesteld als een progressieve troef. Maar dit overleg werkt de afgelopen jaren nog maar in één richting: om neoliberale plannen te laten aanvaarden door vakbondsleidingen die nog historische banden hebben met de sociaaldemocratie en mee daardoor blind blijven voor de eisen van de jongeren en de werkenden. De sociaaldemocratische partijen hebben niet alleen hun arbeidersbasis verloren, het diskrediet van deze par-
De sociaaldemocratische partijen hebben niet alleen hun arbeidersbasis verloren, het diskrediet van deze partijen is zo groot dat sommigen volledig van de politieke kaart geveegd zijn. Denk maar aan Griekenland of nu ook Ierland.
Jongerenprotest aan de lokalen van de Franse PS. Een van de slogans: “Scheiding tussen het MEDEF [werkgeversfederatie, vergelijkbaar met VBO bij ons] en de staat.” tijen is zo groot dat sommigen volledig van de politieke kaart geveegd zijn. Denk maar aan Griekenland of nu ook Ierland. Waar een radicalisering tegen het besparingsbeleid op eerder toevallig wijze via de sociaaldemocratie tot uiting komt, zoals met Corbyn in het Britse Labour, botst dit meteen met de volledige partijmachine en ontstaan er in de praktijk twee partijen in één. Dit is een onvermijdbaar gevolg van een politiek gericht op het beheren van het kapitalisme in tijden van crisis. Als er economische groei is, kan er ruimte zijn voor bepaalde toegevingen aan de werkenden die een aantal sociale verworvenheden kunnen bekomen. Maar in tijden van crisis betekent het beheren van het kapitalisme niets anders dan het voeren van een klassenoorlog van de rijken en de werkgevers tegen de werkenden, jongeren, gepensioneerden, uitkeringstrekkers, mensenzonder-papieren, ... In 2015 waren de grootste Franse bedrijven, verenigd in de CAC40, goed voor een gezamenlijke winst van 54 miljard euro! Jongeren en werkenden in strijd
De afgelopen maanden leek het alsof het verzet van de arbeidersbeweging
verdwenen was. De woede tegen het besparingsbeleid werd tijdelijk de kop ingedrukt door de aandacht voor de veiligheid na de aanslagen. De vluchtelingencrisis werd bovendien misbruikt voor de verspreiding van racisme door het extreemrechtse Front National en andere rechtse populisten. Nu zorgt de hervorming van de arbeidswet er door zijn brutaliteit voor dat de jongeren en werkenden terug in actie komen. De agressiviteit van de werkgevers en hun regering leidt tot strijd. Een peiling geeft aan dat 71% van de Fransen tegen de ‘wet-Khomri’ gekant zijn. Onder de 18 tot 34-jarigen is dat zelfs 78%. De actiedag van 9 maart was een enorm succes. Dit moet gebruikt worden voor volgende actiedagen om te bouwen aan een veralgemeende beweging. Op 31 maart is er alvast een stakingsdag waarvoor 7 vakbondsfederaties oproepen. De regering was wellicht verrast en geschrokken door de omvang van de mobilisaties van 9 maart. Er kwamen al enkele erg beperkte toegevingen, een aantal voorstellen werden ingetrokken. Zo zou het maximumbedrag voor opzegvergoedingen bij onrechtmatig ontslag enkel nog een indicatieve waarde hebben. De toegevingen zijn erg beperkt en dienen enkel om een rookgordijn op te trekken. De regering wil verdeeldheid creëren onder de vakbondsfederaties en de eenheid breken. Hiet mag niet aan toegegeven worden, de mobilisaties van 31 maart moeten doorgezet worden met als eis de volledige intrekking van het wetsvoorstel. Dit is niet alleen van belang voor de Franse werkenden, maar ook
Met deze neoliberale aanval wil de Franse regering naar eigen zeggen de werkloosheid terugdringen. Het is lachwekkend om dit argument in te roepen voor maatregelen zoals het versoepelen van het ontslagrecht en het opdrijven van de arbeidstijd en de flexibiliteit.
voor de rest van de Europese arbeidersbeweging. Indien deze aanvallen er in Frankrijk door geraken, zullen andere landen volgen. Dan worden het precedenten voor andere neoliberale regeringen die niet zullen aarzelen om het argument van de “concurrentiepositie” in te roepen. Politiek verlengstuk nodig om de belangen van de werkenden te verdedigen!
Een veralgemeende beweging kan het wetsvoorstel volledig van tafel krijgen en kan een einde maken aan de schijnbare aanvaarding van het asociale beleid door de Franse bevolking. Maar er zal ook nood zijn aan een politiek instrument met een programma om de belangen van de jongeren en werkenden tegen het neoliberalisme te verdedigen. Zo’n links alternatief is onmisbaar om te vermijden dat extreemrechts en andere populisten kunnen profiteren van tekorten en van de desintegratie van het sociale weefsel als gevolg van het besparingsbeleid van de opeenvolgende regeringen van gevestigde partijen. Verder toont deze aanval op de arbeidsvoorwaarden nogmaals aan dat elke verworvenheid onder het kapitalisme slechts tijdelijk is. Zodra de kapitalisten over een sterkere krachtsverhouding beschikken, proberen ze een einde te maken aan verworvenheden door met het hele establishment ertegen in te gaan. Een breuk met dit systeem is noodzakelijk om tot degelijke levens- en arbeidsvoorwaarden voor iedereen te komen. Er was nooit zoveel rijkdom als vandaag, maar deze is in handen van een steeds kleinere minderheid van de bevolking. We moeten de middelen zoeken waar ze zitten zodat we een massaal programma van jobcreatie kunnen doorvoeren met onder meer een vermindering van de arbeidstijd zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen. Zo kan de werkloosheid aangepakt worden en krijgen miljoenen jongeren eindelijk een toekomstperspectief. Een economisch systeem waar de productiemiddelen niet langer in handen van de superrijken zijn, maar democratisch gecontroleerd worden door de werkenden doorheen een geplande economie zou zo’n herverdeling van rijkdom gericht op de behoeften van iedereen mogelijk maken. Het zou een einde maken aan de tekorten. Zo’n systeem is wat wij verstaan onder socialisme.
20/03/2016 18:28:03
internationaal Ierse verkiezingen. Massale afkeer van gevestigde partijen en dreiging van politieke crisis www.socialisme.be april 2016
11
De uitgaande regering van Fine Gael en Labour kreeg rake klappen. De campagneslogan “Hou het herstel aan de gang” had een averechts effect. De twee grote partijen, Fianna Fail en Fine Gael, komen samen niet meer aan 50% van de stemmen. Samen met Labour, de derde ‘halve’ partij in het “tweeënhalf partijsysteem”, komen ze nog maar aan 56%. analyse door Cillian Gillespie en Ruth Coppinger versie van dit artikel staat op socialisme.be
In een context van een groeiende huisvestingscrisis, stijgende huurprijzen, hypotheekschulden en meer dan 500 mensen die wachten op een bed in een ziekenhuis in januari, kon Fine Gael het idee dat het voor stabiliteit stond, tegenover een regering van de “chaos” zonder Fine Gael, maar moeilijk vestigen. Hoewel Fianna Fáil terrein terugwon, blijft dit haar op één na slechtste resultaat ooit. Er waren twee factoren die bijdroegen aan deze vooruitgang. Veel traditionele Fianna Fáil-kiezers die vorige keer hun stem “uitleenden” aan Fine Gael keerden terug naar Fianna Fáil. Daarnaast had partijleider Michael Martin het over het ongelijke karakter van het Ierse herstel. Op een vervormde manier speelde ze in op de oppositie tegen het neoliberalisme, ook al voerde de partij eenzelfde koers toen ze zelf aan de macht was. Labour (de sociaaldemocratische partij) werd het hardst gestraft voor het verraad. Van de 37 zetels in 2011 blijven er nog amper 7 over: ze viel terug van 19,4% in 2011 tot 6,6%. De neergang van Labour plaatst de nood aan een echte linkerzijde op de agenda. Hoewel sommige resultaten contradictorisch zijn, is er een tendens naar links in de samenleving. Sinn Féin schuift op naar rechts
Sinn Fein behaalde met 13,8% van de stemmen (9,9% in 2011) niet de grote doorbraak die enkele maanden geleden voorspeld werd. Sinn Féin verwees weliswaar naar de enorme woede onder de slachtoffers van het besparingsbeleid. Tegelijk aanvaardde ze de economische parameters van het establishment en beperkte ze zich tot minimale hervormingen. In het debat rond de fiscale ruimte voor de volgende re-
- de volledige
gering, was Sinn Féin er als de kippen bij om het ‘verantwoordelijke’ karakter van de partij te benadrukken voor het kapitalistische establishment. De AAA verdedigde een radicaal programma voor verandering en de nood aan een nieuwe politieke beweging van werkende mensen om de gediscrediteerde besparingspartij Labour te vervangen. In ons eerste pamflet schreven we: “Labour is niet langer de partij van Connolly, Larkin of de arbeidersklasse. Geen enkele van de grote partijen vertegenwoordigt ons. Jammer genoeg lijkt Sinn Féin bereid om Fianna Fáil en Labour terug aan de macht te brengen. Na de verkiezingen wil de AAA met alle oprechte linkse krachten spreken om te zien of een echte linkse regering, die de samenleving beheert voor de menselijke noden en niet de winst, kan gevormd worden.” AAA-PBP
Met een verdubbeling van de parlementaire vertegenwoordiging naar zes zetels en 3,9% van het nationale stemmenaantal deed het kartel Anti Austerity Alliance – People Before Profit het uitstekend. Zo miste de Van links naar rechts: Paul Murphy, Mick Barry en Ruth Coppinger. Deze drie leden van de Socialist Party werden AAA op een haar na nog een zetel in verkozen in het Ierse parlement Limerick. Naast Ruth Coppinger en Paul Murphy die opnieuw verkozen raakten, behaalde de AAA ook haar amendement in de Ierse grondwet ting zal op de agenda staan. Het is chauffeurs in Dublin, eisen hun deel eerste zetel buiten Dublin met SP-lid waarmee abortus in alle omstandig- mogelijk om een overwinning rond van het herstel op. Mick Barry in Cork North Central. heden illegaal gemaakt wordt) een dit thema te boeken. Sinds de verkieVeel mensen hopen op echte verIn de 13 kiesdistricten waar de AAA centraal thema. Een opiniepeiling van zingen komen er verslagen binnen van andering. Dit kwam niet volledig tot opkwam, haalden we 6% van de stem- de Irish Times een week voor de ver- mensen die hun domiciliëring opge- uiting in de verkiezingsresultaten. men. We haalden ook respectabele re- kiezingen gaf aan dat 64% voorstan- zegd hebben en dus de boycot vervoe- Naast stemmen is het nodig dat mensultaten in districten met kandidaten der is van het schrappen van het 8ste gen. De Socialist Party en de AAA sen actief betrokken raken in politiek. die voor het eerst deelnamen. Diana amendement. stelden, in tegenstelling tot Sinn Féin, Onze verkozen leden zullen strijdO’Dwyer in Dublin Central en Fiona dat massale niet-betaling van cruciaal bewegingen van de arbeidersklasse, Ryan in Cork South Central behaalden Boycot waterbelasting verder belang was om de waterbelasting weg jongeren en vrouwen steunen en hun respectief 721 (3%) en 937 (1,7%) eer- opbouwen! te krijgen. Een overwinning op de wa- eisen articuleren. Tegelijk zullen ze ste voorkeursstemmen. terbelasting zou meteen ook andere pleiten voor een socialistisch alterIn beide campagnes was het schrapGelijk welke regering aan de macht bewegingen versterken. Steeds meer natief op het rotte kapitalistische espen van het 8ste amendement (een komt, de kwestie van de waterbelas- werkenden, zoals de stakende tram- tablishment.
Campagne van Bernie Sanders op een kruispunt De enorme steun voor Bernie Sanders’ politieke revolutie heeft van de Democratische Primaries een interessant strijdtoneel gemaakt. Een strijdtoneel waarbij 45 tot 50% van diegenen die stemmen in de Democratische Primaries kozen voor een kandidaat die wil breken met de invloed van Wall Street op het politieke proces en ook op de Democratische Partij. De partijleiding van de Democraten had een ander scenario voor ogen, waarbij Hillary Clinton zonder veel tegenstand haar kroning zou ontvangen na een overwinningstocht doorheen de Verenigde Staten. Op die manier zou een rode loper naar het Witte Huis worden gespreid voor de eerste vrouwelijke Amerikaanse president. door
Bart Vandersteene
De score van Bernie Sanders is een sterk signaal dat een belangrijk deel van het Amerikaanse publiek het heeft gehad met het establishment en haar politieke vertegenwoordigers. Hillary Clinton is de verpersoonlijking van de neoliberale politiek die de Democratische partij in haar greep heeft. Toen Obama in 2008 met de belofte van verandering president werd, hadden de Democraten een meerderheid in zowel Kamer als Senaat. In plaats van deze unieke positie te benutten om het beleid van Bush – met
dls353_final.indd 11
een oorlogspolitiek, belastingcadeaus vandaag een uitdrukking van. maakt slim gebruik van de commervoor de rijken, geld voor de banken, Een ander resultaat van de teleur- ciële media, voor wie spektakel bebesparingen op de sociale voorzie- stelling in de Democraten is dat de langrijker is dan verslaggeving omdat ningen, … - om te keren, werd het net Republikeinen bijna acht jaar na de het kijkers en dus adverteerders en inverder gezet. eerste verkiezing van Obama over komsten lokt. Vandaag beheersen vijf Dit zorgde voor een enorme teleur- een stevige meerderheid beschik- conglomeraten de Amerikaanse medistelling en het toonde voor de zoveelste ken in zowel Kamer als Senaat. De amarkt en deze bepalen voor een heel keer dat de Democratische Partij geen Republikeinen slaagden daarin on- groot deel hoe de bevolking naar het instrument voor verandering ten gun- danks een aartsconservatieve en recht- politieke debat kijkt en wordt geïnforste van de 99% kan zijn. Deze conclu- se agenda. meerd. Trump is van ‘s morgens tot ‘s sie leidde onder meer tot het ontstaan Een duel tussen Clinton en Trump in avonds in alle media en krijgt een vrij van de Occupybeweging, de strijd voor de uiteindelijke presidentsverkiezin- platform voor zijn rechtse, populistieen hoger minimumloon van 15 dollar gen is een groot gevaar. Trump krijgt sche en racistische boodschap. per uur, Black Lives Matter en vele dan het terrein voor zich alleen om uitHet is de neoliberale politiek van andere bewegingen, zoals voor LGBT- drukking te geven aan de massale woe- Clinton en de Democratische Partij rechten, tegen klimaatverandering, de tegenover het establishment, waar die een vruchtbare bodem heeft gevoor vrouwenrechten, recht op hoger Hillary Clinton de vertegenwoordig- creëerd, eerst voor de Tea Party en nu onderwijs, … De beweging rond de ster van is. Dit kan blijvende schade voor Trump. Enkel Sanders kan een campagne van Bernie Sanders is er aanrichten in de samenleving. Trump linkse uitdrukking geven aan de so-
ciale revolte die aan het broeien is in de samenleving. Hij mag niet toelaten dat zijn politieke revolutie uitdooft naar aanloop van de Democratisch Conventie in juli. De enorme energie die vandaag reeds aanwezig is, moet gebruikt worden om zich los te rukken van de beperkingen die de prokapitalistische Democratische Partij in zich draagt. Socialist Alternative, de zusterorganisatie van LSP, roept Sanders op om een onafhankelijke deelname aan de presidentsverkiezingen voor te bereiden. Zoals we vreesden is Sanders niet in staat gebleken om de enorme obstakels binnen de Democraten uit de weg te ruimen. De macht van het grote geld van Wall Street binnen de partij, de ondemocratische procedures en de enorme macht van de media die Clinton steunden, maakten het een bijna onmogelijke operatie om de nominatie binnen te halen. Het feit dat hij zover kwam, toont het enorme potentieel voor zijn politieke boodschap. Een onafhankelijke presidentscampagne kan de basis leggen voor een nieuwe partij. Zo krijgt dat deel van de bevolking dat vatbaar is voor de boodschap van Trump een links alternatief aangeboden. Enkel via de opbouw van een nieuwe partij voor de 99% kan de Amerikaanse politiek bevrijd worden van de valse keuze tussen Republikeinen en Democraten, een keuze die het politieke veld alsmaar verder naar rechts heeft doen opschuiven.
20/03/2016 18:28:04
12 cultuur “Demain”. Enkel een feelgood-film, of ook een boodschap om de wereld te veranderen?
De documentaire ‘Demain’ is een fenomeen: er waren al bijna een miljoen kijkers waarvan meer dan 100.000 in Franstalig België. Van waar het succes van deze film? En wat wordt de kijker voorgesteld? Blijft het bij een positieve sfeer over de wereld en de mensheid of wordt er ook een methode aangeboden om te bouwen aan een andere samenleving waarin de behoeften en belangen van de meerderheid van de bevolking centraal staan? door
Emily (Namen)
Een groeiend aantal mensen stelt vast dat het zo niet verder kan. Het aantal werklozen is op 60 jaar tijd verdriedubbeld en de afbraak van onze openbare diensten en sociale zekerheid leidt tot steeds meer tekorten. Er is de dreiging van de ecologische crisis, zelfs het overleven van ecosystemen is bedreigd. Dat blijkt uit een studie van het wetenschappelijke tijdschrift Nature waar op het begin van de documentaire naar verwezen wordt. De vele debatten naar aanleiding van de documentaire geven aan dat kijkers op zoek gaan naar alternatieven. Uiteraard is er nood aan materiaal dat een positieve boodschap uitdraagt. Cyril Dion en Mélanie Laurent maakten de keuze om in ‘Demain’ enkele individuele en collectieve initiatieven voor te stellen. De moeilijkheden en beperkingen worden niet aangehaald, kwestie van de glimlach op het gezicht van de kijker na de film niet te verbrodden. Zoals Oxfam opmerkte, zijn de 1% rijksten ter wereld rijker dan de 99% anderen. We mogen het verzet van de superrijken tegen elke ondermijning van hun positie niet onderschatten. Tegenover de macht van de 1% hebben wij de kracht van ons aantal. We moeten ons daarvan bewust zijn en het omzetten in organisatie. De makers van ‘Demain’ stellen in interviews dat “de wil en de verbeelding de wereld kunnen veranderen.” Wij denken dat enkel
massastrijd voor een andere samenle- past om het de rijksten makkelijker te ving waar de productiemiddelen onder maken. Kleine kruidenierszaken verdemocratische controle en beheer staan dwenen, maar ook veel coöperatieven tot echte verandering kan leiden. konden de concurrentie niet meer aan. Sinds het begin van de economische crisis willen heel wat mensen anders consumeren of produceren. Het fenomeen van coöperatieven en meer algemeen de pogingen om buiten de kapitalistische winstlogica te leven, is niet nieuw. De eerste coöperatieve in Cyril Dion en Mélanie België ontstond in 1860 en verschilLaurent maakten de keuze lende crisissen (1929, 1973, 1978) gaven aanleiding tot het ontstaan van om in ‘Demain’ enkele nieuwe coöperatieven. Vanaf de jaren individuele en collectieve 1980 verdwenen deze grotendeels. De initiatieven voor te stellen. eerste coöperatieven gaven de arbeiders toegang tot kwaliteitsvolle producten De moeilijkheden en zoals brood. Het zorgde ervoor dat de beperkingen worden niet levensvoorwaarden van de werkenden tijdelijk beter werden. aangehaald, kwestie van Maar er doken al snel complicaties de glimlach op het gezicht op. Het gewicht van enkele superrijke families op het beleid is duidelijk. van de kijker na de film Denk maar aan de wijze waarop de niet te verbrodden. wet-Cadenas die de vestiging van supermarkten regelde en beperkte in 1959 werd afgeschaft. De productie gebeurde op steeds grotere schaal en de groei van de stedelijke agglomeraties zorgde ervoor dat het mogelijk werd om gro- Coöperatieven die wel overleefden, pastere winsten te boeken in de distributie- ten zich soms volledig aan de marktlosector die voorheen nog georganiseerd gica aan. Het voorbeeld van ARCO, de werd door de kleine zelfstandigen, en in coöperatieve bank van de christelijke mindere mate door coöperatieven. De arbeidersbeweging, maakt duidelijk tot winsten werden mogelijk door schaal- welke uitspattingen dit leidde. voordelen. De wetgeving werd aangeHet afschaffen van de wet-Cadenas
de
Linkse Socialist
Boek: “De Zigeunergodin” van Meena Kandasamy Dit boek is opgenomen in de selectie van de Boekenweek. Het is een opmerkelijk boek door een socialistische activiste. Onderwerp is een bloedbad in Kilvenmani, Tamil Nadu (India), in 1968. Minstens 44 mensen, vooral vrouwen en kinderen van stakende Dalit-arbeiders op het platteland, werden vermoord door een bende die naar alle waarschijnlijkheid opgezet was door de grootgrondbezitters die de staking wilden breken. Het incident is spijtig genoeg bijzonder actueel. Ook vandaag is er nog steeds gewelddadige onderdrukking op basis van klasse en kaste in India. De regerende hindoenationalistische BJP drijft de spanningen ten top. Aan de JNUuniversiteit in Delhi werden studentenleiders vervolgd omdat ze zich uitspraken tegen de onderdrukking van de Kasjmiri bevolking en tegen de kastendiscriminatie. Het boek van Meena Kandasamy is geen droge beschrijving van de feiten, maar een experimenteel en erg vernieuwend werk waarbij de massamoord op verschillende manieren wordt belicht: van een verslag in twitterstijl tot een marxistisch geïnspireerd pamf let. Meena speelt met vorm en taal. Maar uiteindelijk blijft vooral de woede hangen. Een woede waar ze zelf mee aan de slag gaat als socialistische activiste. gaf duidelijk aan welke belangen de overheid dient. Er zijn nog tal van voorbeelden hierover te geven. In het verzet tegen GGO’s wordt bijvoorbeeld nadruk gelegd op het voorzorgsbeginsel. Maar dit kan en wordt ook door de lobby’s van de grote bedrijven gebruikt. Zo moeten conventionele zaden geregistreerd worden om onder meer de genetische stabiliteit te controleren. De kost van deze procedure is echter onhaalbaar voor individuen of kleine bedrijfjes. Op die manier is bijvoorbeeld het biolabel overgenomen door grote bedrijven. Tal van biomerken zijn opgekocht door het monster van de voedselindustrie, Monsanto. Dat bedrijf is goed voor 90% van de GGO-omzet. Wat aanvankelijk een milieuvriendelijk en biologisch alternatief was, is vandaag in handen van de grote bedrijven. En dan hebben we het nog niet over de mogelijke gevolgen van het vrijhandelsakkoord TTIP waardoor een reeks van de in ‘Demain’ voorgestelde alternatieven in de problemen zouden komen. Ook tegen dit vrijhandelsakkoord is massaal verzet van onderuit nodig Niet alleen is de wetgeving gunstig voor de rijksten, de algemene wetten van het kapitalistische systeem en de ‘vrije’ markt beperken de impact en doeltreffendheid van coöperatieven en andere alternatieven. Om de concurrentie aan te kunnen, moeten ook coöperatieven overgaan tot besparingen op de arbeidsvoorwaarden en de kwaliteit
van de producten. Er is niet alleen een democratisch beheer van de productie nodig maar ook een planmatige aanpak. De landbouwers pleiten daar overigens al langer voor om onhoudbaar lage prijzen en melkplassen of andere overschotten te vermijden. Een planning moet op democratische wijze gebeuren, in functie van de behoeften van de volledige bevolking. Verder wordt in de documentaire ingegaan op tal van initiatieven op vlak van onderwijs of wijkhuizen. Er zijn verschillende voorstellen van alternatieve onderwijsmethoden. Maar ook dit staat onder druk. De besparingen zorgen ervoor dat subsidies voor wijkcentra verdwijnen en dat het gewone onderwijs kreunt onder de tekorten. Er is nood aan een drastische verhoging van de publieke middelen voor onderwijs. Enkel dan kunnen nieuwe pedagogische methoden op grotere schaal en toegankelijk voor iedereen verspreid raken. ‘Demain’ stelt dat een andere wereld mogelijk is. Dat klopt, maar die andere wereld zal niet uit de lucht vallen. We moeten een einde maken aan het kapitalisme, een systeem dat een obstakel is voor elk initiatief dat ingaat tegen het winstbejag. Daartoe moeten we bouwen aan een sterke beweging van werkenden, jongeren, armen. Er is een actieve deelname vereist van diegenen die instaan voor de productie, de werkende klasse. Zij hebben de mogelijkheid om het hele raderwerk stil te leggen.
waar LSP voor staaT De technische en wetenschappelijke mogelijkheden van de mens zijn nog nooit zo uitgebreid geweest. De jongste 50 jaar verdrievoudigde het gemiddelde inkomen per hoofd van de wereldbevolking. Er is voldoende rijkdom om iedereen een degelijke levensstandaard te garanderen. België vormt hierop geen uitzondering. Zelfs na de gouden jaren ‘50 en ‘60 bleef de totale werkelijke waarde van alles wat we samen produceren toenemen. In ‘96 bedroeg dit dubbel zoveel als in ‘83.
Deze toename van de rijkdom heeft echter niet geleid tot een algemene stijging van de welvaart. Integendeel: terwijl bedrijven recordwinsten boeken en speculanten hun kapitaal vertienvoudigen, gaat de voormalige koloniale wereld gebukt onder oorlog en hongersnood, is de economie van de ex-stalinistische staten ineengestuikt en heerst in het Westen massale structurele werkloosheid. De globale stijging van de rijkdom is aan de overgrote meerderheid van de wereldbevolking voorbijgegaan. Stop de privatiseringen
Hoewel de arbeiders deze rijkdom produceren, hebben ze niet de minste inspraak in de aanwending ervan. Heel de productie staat in functie van de winsthonger van een handvol kapitalisten. Dit leidt tot schrijnende tegenstellingen. Er is nood aan betaalbare en comfortabele sociale woningen, aan gratis openbaar vervoer, aan onderwijs toegankelijk voor iedereen, aan speelterreinen en recreatiecentra, aan een nationale gezondheidsdienst die gratis en publiek is. De middelen hiervoor zijn voorhanden. Op dit ogenblik gaat het echter de andere kant uit. Openbare diensten worden gerentabiliseerd en opgesplitst. De winstgevende delen worden verkocht aan de hoogste bieder, de onrendabele worden afgestoten. Er is al lang geen sprake
dls353_final.indd 12
meer van diensten. De marktlogica heeft ook in de openbare sector toegeslaan. Voortaan spreekt men van openbare bedrijven in afwachting van de volgende privatisering. 32-urenweek
In de private sector richt de “vrije” markt een ravage aan. Alle verworvenheden worden afgebroken in naam van de competitiviteit. Arbeidscontracten ruimen plaats voor onderaanneming, uitzendarbeid en andere nepjobs. Een miljoen arbeiders in België wordt regelmatig geconfronteerd met werkloosheid. Dit heeft geleid tot de verpaupering van een deel van de arbeiders en hun gezinnen. Pensioenen, werkloosheids- en ziekteuitkeringen staan op de helling door de uitholling van de sociale zekerheid.
LSP/PSL is voor het volledig herstel van de index en een minimumloon van 1500 euro netto, tegen de afbraak van de sociale zekerheid en de uitholling van het arbeidscontract. Wij verzetten ons tegen iedere bedrijfssluiting omdat dit onder het kapitalisme enkel leidt tot werkloosheid en armoede. De enige maatregel die de massale werkloosheid kan oplossen is de onmiddellijke invoering van de 32-urenweek, zonder loonverlies en met evenredige aanwervingen. Een nieuwe arbeiderspartij
De vakbondsleidingen hebben de kapitalistische afbraaklogica aanvaard. Ze beperken zich tot het “sociaal” begeleiden van de herstructureringen. Daartegenover stellen wij het strijdsyndicalisme: vechten voor iedere job en het behoud van alle verworvenheden. De arbeidersklasse heeft een partij nodig die deze strategie politiek kan en wil vertalen. Zo’n partij moet openstaan voor iedereen die wil vechten tegen de sociale afbraak. Ze moet zich verzetten tegen iedere verdeling van de arbeiders, of het nu is op basis van racisme, seksisme of geloof. Dit kan het best door op te komen voor volledige gelijke rechten. Ze moet de strijd aanbinden tegen het imperialisme en vechten tegen de vernietiging van het
milieu. Ze moet het zelfbeschikkingsrecht van Vlamingen, Walen en Brusselaars respecteren, zonder in de val te trappen van diegenen die de arbeiders door communautair opbod willen verzwakken (cfr. splitsing sociale zekerheid). Ze zou moeten ageren voor de nationalisatie van de sleutelsectoren van de economie onder rechtstreekse arbeiderscontrole. Revolutie
het bedrijf, van de nationale vakbonden en van de arbeidersregering. Iedere functionaris moet verkozen en permanent afzetbaar zijn. Hij/zij mag niet beschikken over een hoger loon dan het gemiddelde loon van de arbeiders die hij/zij vertegenwoordigt. Op die manier kan het wanbeheer vermeden worden zoals dit in de planeconomieën in het exOostblok bestond.
Dit programma is enkel uitvoerbaar indien de arbeidersbeweging de macht uit handen neemt van de kleine minderheid van kapitalisten. De heersende klasse zal haar privileges echter niet zomaar afstaan. Het breken van de kapitalistische staat zal een revolutie vereisen. Daarom bouwen wij aan een revolutionaire marxistische partij.
Voor socialisme en internationalisme
Arbeidersdemocratie
LSP/PSL maakt deel uit van het Comité voor een Arbeidersinternationale (CWI), dat actief is op alle continenten. Onze strijd in België zien wij in het kader van een arbeidersstrijd in de hele wereld voor een socialistische maatschappij.
De productie moet in functie staan van de reële behoeften van de bevolking. Ze moet georganiseerd worden via een democratisch productieplan, opgesteld en gecontroleerd door raden, samengesteld uit vertegenwoordigers van de arbeiders van
De socialistische revolutie breekt altijd uit op het nationale vlak, maar eindigt in de internationale arena. Arbeidersdemocratie en socialistische planning kunnen niet beperkt blijven tot één land. Het isolement van Sovjet-Rusland heeft tot haar degeneratie vanaf 1924 geleid.
Voor arbeiderseenheid Voor socialisme
20/03/2016 18:28:05
partijnieuws Agenda Internationale vrouwendag: strijd voor echte emancipatie gaat door www.socialisme.be april 2016
13
• za 9 april. Brussel. Dag van discussie en debat: ‘Socialisme 2016.’ Van 10u30 tot 20u. Pianofabriek, Fortstraat 35 • za. 16 april. Luik: betoging tegen gesloten centrum van Vottem. 14u Place St Lambert, Espace Tivoli • zo. 24 april. Brussel. Betoging: “Geen gevechtsvliegtuigen”. 14u Brussel Centraal • di. 26 april. Doel: betoging naar aanleiding van 30 jaar Tsjernobyl. 14u aan de centrale van Doel • woe. 27 april. Keerbergen. #FeeltheBern: socialisme terug populair in de VS, straks ook bij ons? 19u30 café Walvis, Putsebaan • woe 27 april. Antwerpen. “Voor zowel de betaalbaarheid, milieu als de veiligheid: Breng energie in publieke handen.” 19u30, café Multatuli (Lange Vlierstraat) • zo. 1 mei: feest van de arbeiders • 1-6 juli: zomerkamp van ALS en LSP
LSP in actie
Foto: PPICS algemeen. Doorheen de wereld brachten socialisten zoals die van het Committee for a Workers International (CWI), waar LSP de Belgische afdeling van is, hulde aan de pioniers van het socialistische feminisme, zoals Eleanor Marx, Rosa Luxemburg en Clara Zetkin of de vele vrouwen die in opstand kwamen en komen om hun rechten op te eisen. Onze zusterorganisatie in Israël/Palestina nam deel aan een gezamenlijke betoging van Palestijnen en Israëli’s tegen De media, reclamebedrijven, geves- de bezetting van de Gazastrook met natigde politici, ... doen er elk jaar alles druk op de specifieke onderdrukking aan om de politieke inhoud van deze van Palestijnse vrouwen. De Socialist dag van strijd voor vrouwenrechten Movement Pakistan organiseerde in zo ver mogelijk weg te stoppen. Het de provincie Sindh een betoging tewordt omgevormd tot een verkoops- gen religieus fundamentalisme en voor argument voor cadeautjes, van de on- vrouwenrechten. In verschillende lanvermijdelijke chocolade en bloemen tot den namen we ook deel aan acties van “romantische weekendjes” en dergelijke Koerdische vrouwengroepen die promeer. De oorsprong van internationale testeerden tegen de bloedige repressie vrouwendag ligt elders: bij een staking door het regime van Erdogan. van textielarbeidsters. De geschiedenis van de internationale vrouwen- Discussiedag om sterker te dag is onlosmakelijk verbonden met staan in de strijd strijd van de arbeidersbeweging tegen het kapitalistische systeem om zo een Seksisme is niet de schuld van de maneinde te maken aan de onderdrukking nen of van een cultuur. Onderdrukking van vrouwen en onderdrukking in het van vrouwen heeft overigens niet altijd Naar aanleiding van de internationale vrouwendag hield de vrouwencommissie van LSP op zaterdag 5 maart een infodag onder de titel: “De emancipatie van de vrouw en de strijd voor socialisme: twee handen op één buik!” Er waren ongeveer honderd aanwezigen. Een dag nadien trokken we met een grote groep naar de betoging van het vrouwencomité van de mensenzonder-papieren.
bestaan. De bron van deze onderdrukking omschrijven en begrijpen, is nodig om het efficiënt te kunnen bestrijden. Dat was een centrale doelstelling van onze infodag op 5 maart. Het programma van de dag was erg gevarieerd en kon op heel wat enthousiasme rekenen. Een van de opmerkelijke elementen was het internationale karakter met sprekers uit Ierland en Duitsland, maar ook met activisten uit ons land met Koerdische, Spaanse, Guinese, Pakistaanse, Amazigh (Berbers), ... roots. De specifieke onderdrukking van vrouwen bestaat ondertussen enkele duizenden jaren. We zullen er niet zomaar snel een einde aan kunnen maken, dat zal heel wat werk vragen. Vandaag is de specifieke onderdrukking van vrouwen een van de methoden waarmee de heersende klassen hun dominantie organiseert en bevestigt. Ze doen dit om de winsten te vergroten op de kap van de bevolking. De superrijken, de klasse van kapitalisten, zijn onze centrale vijand in de strijd tegen seksisme. Aan ons om te bouwen aan de kracht die nodig is om een einde te maken aan het kapitalisme. Sluit je bij ons aan in die strijd!
Marxistische vorming en ontspanning: kom naar het zomerkamp van ALS en LSP Van 1 tot en met 6 juli hebben we opnieuw een zomerkamp, dit jaar in Bokrijk (Limburg). Het is een perfecte gelegenheid voor enkele plezante dagen met politieke discussie maar ook veel ruimte voor ontspanning. In kleinere groepen maar ook in sessies met iedereen samen wordt op verschillende thema’s ingegaan. Hoe bekijken marxisten de wereld? Hoe zien we geschiedenis? Hoe strijden we tegen racisme en seksisme? Wat is het belang van de campagne van Sanders in de VS vandaag en hoe kunnen we socialisme populariseren? Hoe raakt het Midden-Oosten uit de nachtmerrie? Kortom, een brede waaier aan thema’s en discussies. Er wordt momenteel aan een gedetailleerd programma gewerkt, maar de grote lijnen zijn al duidelijk. Van vrijdagavond 1 juli tot en met zondag 3 juli is er ook aandacht voor syndicale thema’s en discussies op de werkvloer, nadien staan de jongerenthema’s centraal. Verder is er uiteraard voldoende tijd voor ontspanning. Op een vrije namiddag trekken we naar het recreatiedomein en bijhorend zwembad. Elke avond is er ontspanning met de voetbalwedstrijden van het Europees Kampioenschap voetbal op groot scherm, muziek, fuif, ... Voor gezinnen met kinderen is er een speciale stille omgeving voorzien
zodat de rust niet verstoord wordt. De voorverkoopprijzen (zie hieronder) gelden tot 15 juni. Geef bij je inschrijving ook aan of je vegetariër bent of specifieke vragen hebt in verband met het eten. Het adres is Domein De Hoeve, Kneippstraat 190-204 Genk. Inschrijvingen via
[email protected] of 0472 43 60 75 (Michaël)
Op woensdag 24 februari hield LSP-Gent een meeting over de strijd tegen oorlog. In het weekend ervoor was er de geslaagde solidariteitsmars tegen de haatoptocht van het extreemrechtse Voorpost. Na het protest tegen extreemrechts leek het ons belangrijk om ook te discussiëren over de bron van de vluchtelingencrisis: de aanhoudende oorlogen in onder meer Syrië, Irak en Afghanistan, niet toevallig de landen van waar de meeste vluchtelingen komen. Er waren drie sprekers: Ludo De Brabandere van vzw Vrede, professor Koen Bogaert en LSP-woordvoerder Bart Vandersteene. In de zaal waren er ongeveer 65 aanwezigen.
1 mei: dag van arbeidersstrijd De traditie van 1 mei gaat terug op een jaarlijkse internationale stakingsdag voor een kortere arbeidsdag, de 8-urendag. Deze eis werd tussen de twee wereldoorlogen in de meeste geïndustrialiseerde landen van Europa afgedwongen waarop 1 mei vooral een dag van arbeidersstrijd werd. Meer dan 125 jaar na de eerste viering van 1 mei, blijft solidariteit in de strijd voor socialisme van groot en actueel belang. Ook dit jaar trekken we daarom naar de verschillende betogingen en syndicale activiteiten in ons land. We zullen er verslagen van publiceren op onze site. Wil je met ons meewerken op 1 mei? Contacteer ons dan.
Strijdfonds: steun LSP Elk kwartaal willen we 11.500 euro financiële steun ophalen om onze politieke activiteiten te financieren zoals het drukken van affiches en pamfletten. Onze financiële onafhankelijkheid is een garantie voor onze politieke onafhankelijkheid. Onze middelen komen van gewone werkenden en jongeren, niet van de overheid of van rijke sponsors. We organiseren daartoe sociale activiteiten maar vragen ook op straat steun voor onze campagnes tegen racisme en seksisme, onder meer in de acties tegen de pogingen van extreemrechts om de vluchtelingencrisis uit te spelen om racisme te verspreiden. Hieronder de voorlopige cijfers voor het eerste kwartaal van 2016 (stand van zaken op 20 maart). Steun ons, doe ook een bijdrage aan ons strijdfonds op BE69 0012 2603 9378 van LSP met als mededeling ‘steun’. Bxl-W.Brab: 1.868 € Henegouwen-Namen: 808 € Vl Brab-Limburg: 692 € Luik-Lux: 677 € O en W Vlaanderen: 1.220 € Antwerpen: 459 € Nationaal: 847 €
85% 81% 69% 68% 39% 27% 82%
TOTAAL: 6.571,38 €
60%
Contact / Abonnementen Meer info over de partij / Lid worden: Hovenierstraat 45, 1080 Molenbeek Tel: 02/345 61 81. E-mail:
[email protected]. Redactie:
[email protected]. Ook lezersbrieven zijn welkom! Abonnementen: * proefabo: 5 euro voor drie nummers, 10 euro voor zes nummers * gewoon abo: 20 euro voor twaalf nummers * steunabo: 30 of 50 euro voor twaalf nummers Of neem een doorlopende opdracht van minstens 2 euro Rekeningnummer voor abonnementen: BE48 0013 9075 9627 van Socialist Press
dls353_final.indd 13
20/03/2016 18:28:07
14
antiracisme
de
Linkse Socialist
Extreemrechts bij ons: gevaar stoppen voor het uit de hand loopt! De afgelopen weken was er een toename van extreemrechtse acties tegen vluchtelingen. Er waren betogingen in Gent, Zeebrugge en Leuven. Groot waren die acties niet, maar de racistische boodschap werd openlijker dan voorheen gebracht. Volgens extreemrechts moet het wel harder naar buiten komen om de gevestigde partijen te overtreffen. Bij gebrek aan sociale antwoorden op sociale problemen schuiven ook de gevestigde partijen de verantwoordelijkheid voor de vluchtelingencrisis op de vluchtelingen af. Op sociale media lijkt het soms alsof alle riolen opengezet zijn voor een vloed van platvloers racisme. De arbeidersbeweging moet daar antwoorden op bieden, ook als het betekent dat tegen de stroom wordt ingegaan. door
Geert Cool
PVV van Wilders in de peilingen op de eerste plaats. In de peilingen is het Vlaams Belang In Oost-Europa doen ook neonazi’s terug aan het stijgen en de retoriek het goed in verkiezingen, in Slovakije wordt ranziger. Kopman Dewinter er- haalde de anti-Romapartij van neonazi kende dit in een interview met Humo Kotleba maar liefst 8% in recente ver– dat in de zoektocht naar sensatie nu kiezingen. De traditioneel extreemook extreemrechts een forum biedt. rechtse partij SNS haalde eveneens Hij stelde: “Ik hoor politici voorstel- meer dan 8%. De Belgische extreemlen doen waar wij destijds voor ver- rechtse site Rechts Actueel situeerde oordeeld zijn, dingen die verder gaan Kotleba en zijn L’SNS als volgt: “Zelfs dan ons 70 puntenplan.” En nog: “De de Gouden Dageraad is met gemak de traditionele partijen rijden nu al met intellectuele meerdere van Kotleba.” 120 per uur, en dan mogen wij toch een versnelling hoger schakelen en naar Crisis van kapitalisme versterkt 150, 160 gaan?” racisme Langs Franstalige kant in ons land is er nog geen grote extreemrechtse Een antwoord van de arbeidersbekracht, maar het potentieel hiervoor weging moet versterkt worden. Er is werd meermaals bevestigd. Peilingen nood aan een actieve beweging tegen die vroegen naar de steun voor Marine oorlog, ook tegen de Belgische deelLe Pen en het Franse FN komen de name aan de oorlogen in Afghanistan, laatste maanden uit op 25 tot 30% in Irak en Libië en straks ook in Syrië. Brussel en Wallonië. Dat is opmerkelijk Dat zijn niet toevallig de landen van meer dan enkele jaren geleden. waar de meeste vluchtelingen komen. Elders in Europa halen extreem- Er is ook nood aan een strijd tegen het rechtse en rechts-populistische krach- besparingsbeleid bij ons, tegen de onten eveneens hogere scores. Peilingen dermijning van de levensstandaard voor de Franse presidentsverkiezingen van de meerderheid van de bevolking. van volgend jaar geven aan dat Marine Gevestigde politici leggen de verantLe Pen van het Front National wellicht woordelijkheid hiervoor maar al te naar de tweede ronde zal doorstoten graag bij de vluchtelingen, terwijl het en mogelijk de eerste ronde zal winnen de vele cadeaus aan de grote bedrijven met 25 tot 28%. In Nederland staat de zijn die leiden tot een nooit geziene Terugkeer van extreemrechts?
Op 17 maart betoogden we met 400 antiracisten in Leuven. Het extreemrechtse NSV was met amper 100. Foto: PPICS kloof tussen de superrijken en de rest om wij mee aan de kar trekken voor pro- overeenstemmen met de nooit geziene van de bevolking, de 99%. test tegen extreemrechts, zo deden we kloof tussen arm en rijk. Zonder tegen Hiernaast moeten we ons ook actief er alles aan om in Gent tot een breder het kapitalisme in te gaan en op te koverzetten tegen pogingen van extreem- platform voor een solidariteitsmars op men voor een samenleving waarin de rechts om op de situatie te springen en 21 februari te komen. Het succes van beschikbare middelen ingezet worden zich te versterken. Dit kan leiden tot die actie maakte gelijkaardige solidari- in het belang van de meerderheid van een polarisatie waarbij vluchtelingen teitsmarsen in Zeebrugge (6 maart) en de bevolking, is het niet mogelijk om gezien worden als het centrale probleem Leuven (17 maart) mogelijk. blijvend komaf te maken met racisme en mogelijk ook een toename van geDe campagnes voor deze betogingen en andere vormen van verdeeldheid. De weld. Vorig jaar alleen waren er meer grijpen we aan om over antwoorden kapitalistische crisis vergroot de ruimte dan 1000 feiten van geweld tegen vluch- op de vluchtelingencrisis en de bespa- voor racistische vooroordelen, terwijl telingencentra in Duitsland. Vrijspel ge- ringen te spreken. Een louter morele racisme een obstakel is in de strijd teven aan extreemrechts bij ons, betekent opstelling volstaat niet. De kapitalis- gen het kapitalisme. Het leidt immers de deur openzetten voor gelijkaardig tische crisis leidt tot een hardere sa- de aandacht af van de echte verantwoorgeweld. Dat is een van de redenen waar- menleving en sociale spanningen die delijken voor de crisis.
Van waar komt het gevaar: wie is wie bij extreemrechts? De acties van extreemrechts de voorbije maanden werden georganiseerd door Pegida, Voorpost, NSV, ... Er waren telkens delegaties van het Vlaams Belang maar ook van neonazi’s. Hieronder een ruwe schets van deze groepen.
De oude organisaties: NSV, Voorpost, ...
het Gentse. Tijdens de betoging van Voorpost liep VB-kopstuk Dewinter probleemloos naast neonazi’s die hun bewondering voor Hitler betuigden. De foto hieronder toont Dewinter naast een neonazi met de cijfercombinatie 88 op zijn jas. Dat staat voor de achtste letter van het alfabet en verwijst naar de slogan ‘Heil Hitler’. Fraai gezelschap... Op 17 maart was het dan de beurt aan de studenten van het Vlaams Belang: de Nationalistische Studentenvereniging (NSV). De NSV betoogde in Leuven onder dezelfde slogan als Pegida in Antwerpen en Zeebrugge en Voorpost in Gent. De afgelopen jaren kreeg de NSV het moeilijk aan de universiteiten.
Op 21 februari werd in Gent betoogd door Voorpost. Die organisatie doet vaak dienst als ordedienst van het Vlaams Belang en aanverwante groepen. Het publiek was niet erg verschillend van de eerdere optocht van Pegida Pegida: een nieuwkomer? in Antwerpen. Voorpost werd jarenlang geleid door Luc Vermeulen, die Na succesvolle acties van het Duitse tegelijk personeelslid van het Vlaams Pegida (‘Patriottische Europeanen te- Belang was. Nu Vermeulen met pengen de islamisering van het avond- sioen is – ook al blijft hij aan de acties land’) sprong extreemrechts in de deelnemen – werd hij opgevolgd door rest van Europa op deze kar. Ook de Gentenaar Nick Van Mieghem. Die in Vlaanderen was dit het geval, werd in 2015 nog veroordeeld voor het Franstalige pogingen draaiden op aanbrengen van racistische slogans in niets uit. Er was van bij het begin getouwtrek om de controle over Pegida. Er waren radicalere elementen bij betrokken, maar het Vlaams Belang kon uiteindelijk toch een groot deel van het Pegida-laken naar zich toetrekken. Bij de centrale organisatoren van Pegida Vlaanderen vinden we het duo Rob Verreycken en Bert Deckers. Beiden zijn voormalige personeelsleden van het Vlaams Belang, maar nu ze niet langer door hun job aan die partij verbonden zijn, durven ze radicaler uit de hoek komen. In hun poging om ‘Vlaanderen Identitair’ op te zetten – een Vlaamse tegenhanger van Nation - werd onder meer een meeting met Gouden Dageraad gehouden. Rob Verreycken werkt als parlementair medewerker van het Duitse Europarlementslid Udo Voigt (NPD). Op de betoging van Pegida in Antwer pen op 9 januari was het Vlaams Belang dominant, maar waren er ook groepen neonazi’s uit onder meer Nederland. Nieuwe lagen werden niet aangetrokken en ook de organisatoren zijn gepokt en gemazeld in het Betrapt. Filip Dewinter op een extreemrechtse betoging samen op de foto met extreemrechtse milieu. een neonazi die met het cijfer ‘88’ op zijn jas de slogan ‘Heil Hitler’ brengt.
dls353_final.indd 14
Veel dynamiek was er niet, ook de jaarlijkse betoging werd steeds kleiner. Dit maakt protest ertegen minder evident wegens minder concreet. Nu hoopt NSV op de kar van het antivluchtelingenprotest te springen en zo opnieuw te groeien. Met een kleiner Vlaams Belang is het niet uitgesloten dat hiervoor een radicalere en gewelddadiger koers wordt aangenomen. Franstalige Nation in de problemen
De groep rond Hervé Van Laethem (voormalig lid van de verboden privémilitie Vlaamse Militanten Orde) probeerde zich de voorbije jaren op te werpen als meest dynamische Franstalige kracht. Het leidde al gauw tot een flagrant voorbeeld van zelfoverschatting waarbij tot geweld werd overgegaan. Op 1 juni 2015 werd een dakloze man in elkaar geschopt aan het Europees Parlement nadat een provocatie tegen een actie van mensen-zonder-papieren mislukt was. Het leverde grote boetes op en interne spanningen. De poging om een Vlaamse tegenhanger op te zetten onder de naam ‘Vlaanderen Identitair’ verdween in de koelkast.
Berteryan met een t-shirt van de neonazigroepering ‘Combat 18’ (de 18 verwijst naar de eerste en achtste letter van het alfabet: de a en h van Adolf Hitler.
geweld. Berteryan zat jarenlang in de cel wegens drugs en gewapende overvallen. Binnenkort keert hij terug naar de cel, begin maart werd hij veroordeeld tot zes maanden cel en een boete van 600 euro wegens het plakken van nazi-stickers op de Dossin-kazerne in Mechelen. Verdwijnen hiermee ook zijn ‘Autonome Nationalisten’ net zoals destijds zijn ‘Odal actiecomité’ Autonome Nationalisten en verdween toen hij naar de cel ging? andere nazi’s Mogelijk kan dit opnieuw wat ruimte bieden aan het Nieuw-Solidaristisch Tenslotte zijn er diverse kleinere Alternatief (N-SA) van brulboei Eddy groepjes neonazi’s actief. Deze groe- Hermy, maar die is ondertussen zo gepen komen en gaan erg snel. De laat- haat bij andere neonazi’s dat hij wel erg ste groep was die van de ‘Autonome geïsoleerd staat. Nationalisten’ geleid door de veroordeelde crimineel Chris Berteryan, in Volg onze de jaren 1990 al actief met de pogingen van extreemrechts om links en antifascistische Blokbuster in het bijzonder het zwijcampagnes via gen op te leggen in Brugge. Die pogingen mislukten toen door een acblokbuster.be tieve mobilisatie tegen extreemrechts
20/03/2016 18:28:08
jongeren
www.socialisme.be april 2016
15
Volgende stap in verhoging inschrijvingsgeld: tot 5.300 euro voor Master-na-Master Deze maatregel past in de verdere neoliberalisering van de universiteiten en hogescholen. Vorig jaar werden de reguliere inschrijvingsgelden al fors opgetrokken, nu vormen de ManaMa’s een testcase om nog een stap verder te gaan.
In september 2014 betoogden we tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld. Nu wordt nog een stap verder gegaan. Foto: Jean-Marie Versyp De Vlaamse overheid weigert om de meeste Master-na-Master (ManaMa) opleidingen te blijven financieren. Dit kadert uiteraard in het besparingsbeleid. Het tekort aan publieke financiering maakt dat universiteiten op zoek gaan naar andere bronnen. Het inschrijvingsgeld dreigt een enorme sprong te maken. Eens dit voor de ManaMa’s is doorgevoerd, kan het als precedent gebruikt worden. door
Koerian (Gent)
Officieel wordt gesteld dat er meer het organiseren van de manama’s nu geld naar de reguliere bachelor- en zonder steun van de universiteit moemasteropleidingen moet gaan, waar- ten stellen, is de kans groot dat studendoor er geen middelen zijn voor een ten de volle pot moeten betalen. reeks ManaMa’s en postgraduaatsDeze maatregel past in de verdere opleidingen. Bij gebrek aan financie- neoliberalisering van de universiteiten ring door de overheid dreigen deze op- en hogescholen. Vorig jaar werden de leidingen nu erg duur te worden. De reguliere inschrijvingsgelden al fors Gentse universiteit publiceerde al de opgetrokken, nu vormen de ManaMa’s inschrijvingsgelden voor ManaMa’s in een testcase om nog een stap verder te 2016-2017. (1) Afhankelijk van kortin- gaan. Het probleem van de onderfinangen die richtingen aan de studenten ge- ciering wordt naar de studenten doorven, gaat het om bedragen van 1.730 tot geschoven, met een element van ver5.330 euro! Als alle faculteiten het voor deel-en-heers door eerst de ManaMa’s
De verhoging van de inschrijvingsgelden voor ManaMa’s dreigt de toegang tot het onderwijs te beperken tot wie het zich kan veroorloven. Dit ligt in het verlengde van de algemene verhoging van het inschrijvingsgeld en de meerjarenbesparing van 800 miljoen euro op het onderwijs. Het aantal studenten in het hoger onderwijs is de afgelopen jaren sterk toegenomen, het aantal personeelsleden volgde de stijging niet. Bovendien is er een grote publicatiedruk waardoor individuele begeleiding van studenten onmogelijk wordt. In plaats van te investeren in hoger onderwijs, bespaarde de regering-Bourgeois 50 miljoen euro in 2015 en dit jaar nog eens 80 miljoen. Het leidde op 18 maart tot een protestactie van het personeel. “Investeren in hoger onderwijs is investeren in de toekomst”, stelden de vakbonden op die actie. De regering doet het tegenovergestelde: besparen op onderwijs en dus besparen op de toekomst. We gaan stilaan meer in de richting van het Angelsaksische model van hoge inschrijvingsgelden en een grote invloed van grote bedrijven. In Engeland bijvoorbeeld betalen studenten 12.000 pond per jaar aan private universiteiten. De grote meerderheid gaat een lening aan om dit te kunnen betalen. Het zorgt ervoor dat jongeren jarenlang moeten af betalen (als ze al een job vinden!) en niet in staat zijn om bijvoorbeeld een huis te kopen. Grote bedrijven maken winsten op de kap van de studenten en de gemeenschap. Studenten gaan gebukt onder
een schuldenberg. In de VS bedroeg de schuldenberg in 2014 al 810 miljard euro! Gemiddeld studeerden 7 op de 10 Amerikaanse studenten in 2012 af met een lening. Gemiddeld moest elke student 22.000 euro afbetalen. Jongeren die nog aan hun leven moeten beginnen, starten meteen in het rood met een studieschuld als blok aan het been. Het gebrek aan publieke investeringen in onderwijs zullen de ongelijkheid verder versterken. Nu al scoort het Vlaamse onderwijs slecht inzake sociale ongelijkheid. Amper 6% van de kinderen van geschoolde arbeiders gaat studeren, 64% van hen zetten hun studies voortijdig stop. Enkel een volledig gratis en kwaliteitsvol onderwijs kan hier soelaas bieden, een onderwijs met voldoende personeel voor kwaliteitsvol onderzoek en lesgeven, waar iedereen kan studeren wat hij of zij wil. De nieuwe verhoging van de inschrijvingsgelden voor ManaMa’s moet bestreden worden. Het is het resultaat van besparingen op onderwijs. Daartegenover plaatsen we de nood aan meer publieke middelen. Als er 9,2 miljard euro extra kan uitgegeven worden aan defensie, onder meer voor de aanschaf van gevechtsvliegtuigen, zijn er blijkbaar wel middelen. Het is een politieke keuze om wel in oorlog, maar niet in onderwijs te investeren. We verzetten ons tegen de verhoging van het inschrijvingsgeld en de besparingen. Wij eisen een publieke herfinanciering van het onderwijs tot 7% van het BBP.
aan te pakken. Het enige alternatief hierop is het afdwingen van meer publieke middelen voor alle opleidingen, ook voor ManaMa’s. In België leeft 15,5% van de bevolking in of op de rand van armoede. Voor hen is 5.330 euro neertellen voor een jaar studeren onmogelijk. Ingenieurs die zich verder willen specialiseren, farmaciestudenten die de industrie inwillen, of studenten in een van de 45 andere master-na-masteropleidingen die de Ugent momenteel aanbiedt, dreigen een zware financiële kater en schulden op te lopen tenzij ze over rijke ouders beschikken natuurlijk. Hoeveel talent zal hierdoor onbenut blijven? Ook kan dit bijdragen aan de discussie over het schrappen van richtingen. Er is de voortdurende dreiging om voor het bedrijfsleven minder interessante studierichtingen (1) Zie: http://www.ugent.be/nl/studeren/masteropleidingen/studiekosten/studiegeldmaster/ te schrappen. studiegeldmanama20162017.htm
Wereldwijd defensiebudget van 1766 miljard dollar Armoede de wereld uithelpen kost volgens het netwerk voor Duurzame Ontwikkeling van de VN ongeveer 1400 miljard dollar per jaar. Dat is minder dan de wereldwijde uitgaven voor defensie. Het kapitalisme investeert liever in oorlog en vernietiging dan in de opbouw van een menswaardig leven voor iedereen. Deze nefaste logica zit ingebakken in dit systeem.
De wereldwijde militaire uitgaven liepen de voorbije jaren door de crisis en besparingen wat terug in Noord-Amerika en Europa, maar in Azië, het Midden-Oosten en Afrika was er een toename. Vooral China, Rusland en Saoedi-Arabië investeerden meer in defensie. In 2014 was er in Saoedi-Arabië een stijging van de uitgaven met maar liefst 17%. Dit is onder meer toe te schrijven aan de militaire interventie van Saoedi-Arabië in buurland Jemen waar het een sectaire oorlog voert tegen de sjiitische bevolking. In Europa dringt de NAVO aan op een verhoging van de middelen voor defensie. Ook in ons land is er beslist om meer aan wapens uit te geven. Tussen 2019 en 2030 wordt maar liefst 9,2 miljard euro extra voorzien. Zo komen er 34 nieuwe F35-gevechtsvliegtuigen die elk ongeveer 150 miljoen euro kosten. Samen is
dls353_final.indd 15
dat meer dan 5 miljard euro. De VS dringt bij NAVO-lidstaten aan om nieuwe gevechtsvliegtuigen te kopen die de nieuwe generatie kernwapens kunnen vervoeren. De vliegtuigen komen van het grootste wapenbedrijf ter wereld: Lockheed Martin. In 2014 was dat bedrijf goed voor 3,6 miljard dollar winst. Maar liefst 80% van de omzet van Lockheed Martin is afhankelijk van de Amerikaanse overheid. Jaarlijks wordt tot 14 miljoen dollar uitgegeven aan lobbywerk gericht op verhogingen van defensiebudgetten. Vandaag wordt veel technologisch onderzoek gericht op toepassingen in de wapensector, dat is immers een groeiende en bloeiende industrie waar grote winsten geboekt worden. De omvang van de defensiebudgetten geeft aan dat er veel middelen beschikbaar zijn. Als deze zouden gebruikt worden in de strijd tegen armoede
“Het kapitalisme draagt de oorlog in zich zoals de wolk het onweer in zich draagt,” wist Jean Jaurès al voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog en voor een betere toekomst voor iedereen, zou dit een groot verschil maken. De cijfers van wat mogelijk is met de middelen voor slechts één F35-gevechtsvliegtuig in ons land bevestigen dat;
er kunnen bijna 300.000 gezinnen van groene stroom voorzien worden, 150 jeugdhuizen mee gebouwd worden, 8.333 jobs gecreëerd worden, 47 basisscholen gebouwd worden, ... Maar dit zal niet zomaar gebeuren. “Het kapitalisme draagt de oorlog in zich zoals de wolk het onweer in zich draagt,” wist Jean Jaurès al voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Om de beschikbare middelen, werkkrachten en technologische know-how in de defensiesector in te zetten voor het verbeteren van de levensvoorwaarden van iedereen, is een breuk met het kapitalisme nodig. Een socialistische samenleving waarin de sleutelsectoren van de economie onder publieke controle en beheer staan, maakt een reconversie van de defensiesector met behoud van tewerkstelling mogelijk.
20/03/2016 18:28:09
maandblad van de Linkse Socialistische Partij (LSP) nr 353 april 2016 strijd solidariteit socialisme
BETOGING TEGEN AANKOOP GEVECHTSVLIEGTUIGEN START: 14U STATION BRUSSELCENTRAAL
ZONDAG 24 APRIL
GEEN GELD VOOR OORLOG, MAAR OM ELLENDE TE BESTRIJDEN! Geen oplossing voor vluchtelingencrisis zonder de imperialistische politiek te stoppen De mobilisatie naar de betoging van 24 april tegen de aankoop van nieuwe gevechtsvliegtuigen door de Belgische regering (ter waarde van enkele miljarden) heeft begin maart nog aan belang gewonnen. De Verenigde Staten vroegen België toen officieel om deel te nemen aan de militaire operaties in Syrië, voorheen werd enkel in Irak gebombardeerd. Dergelijke bloedige interventies hebben de regio in chaos ondergedompeld en doen miljoenen mensen vluchten. België in imperialistische oorlog
Albert Einstein zei dat waanzin erin bestaat om steeds hetzelfde te doen, maar een ander resultaat te verwachten. Dit gaat ook in deze kwestie op. De bombardementen, vernielingen, het inzetten van militairen, ‘pragmatische’ allianties met krijgsheren en reactionaire religieuze leiders, het inzetten van drones, ... het duwde landen als Afghanistan en Irak verder het moeras in. Vernielingen, de afwezigheid van perspectieven en het gevoel van bezetting vormen een ideale voedingsbodem voor zelfverklaarde ‘verzetsstrijders’ vanuit erg reactionaire hoek. De Britse krant The Guardian berichtte over het doelgerichte uitschakelen van 41 terroristen in Pakistan
die met een drone aangevallen werden. De krant merkte op dat er ook 1.147 burgerslachtoffers vielen, ‘collateral damage’ heet dat. Je moet al erg wereldvreemd zijn om te denken dat dit niet zal gebruikt worden in de propaganda van religieuze fundamentalisten. De federale regering besliste om tussen 2019 en 2030 maar liefst 9,2 miljard euro extra in defensie te investeren. Het gaat onder meer om de aankoop van 34 gevechtsvliegtuigen, de beruchte F35’s. Daarnaast ook twee fregatten, zes mijnenjagers en zes drones. De uitgaven voor defensie zouden oplopen tot 1,3% van het BBP tegen 2030, maar de NAVO eist dat het tot 2% stijgt. Het geld voor slechts één van die F35’s volstaat om een jaar lang 3.750 extra leerkrach-
steun dit maandblad
:
dls353_final.indd 16
ten aan te werven. Het toont waar de prioriteiten van deze regering liggen... Voor de behoeften van de gewone mensen is er geen geld. Maar voor oorlogsavonturen die de vluchtelingencrisis en het gevaar op terrorisme versterken, zijn er blijkbaar wel middelen. Toch voor zover dit de economische belangen en de toevoer van olie dient.
moeten we de beschikbare middelen en de rijkdom uit handen van de elite halen zodat het mogelijk wordt om iedereen een degelijke toekomst te bieden door te investeren in gezondheidszorg, onderwijs, wetenschappelijk onderzoek, ... De massa’s moeten hiervoor zelf het initiatief nemen, niet om de top van de piramide van kapitalistische uitbuiting te vervangen maar om het volledige systeem te bestrijden. We kunnen De vijand van mijn vijand: niet ons vertrouwen enkel stellen in de energie en de noodzakelijk mijn vriend! woede van de massa’s tegen de crisis, de oorlog en de hongersnood. De westerse machten springen met hun voeten Dat is waarom de Actief Linkse Studenten en vooruit in het oorlogsmoeras. Hun strategie is die LSP oproepen om op 24 april mee te betogen van de brandweerman die zelf pyromaan is. We tegen de aankoop van nieuwe gevechtsvliegverzetten ons tegen alle imperialistische en mi- tuigen en tegen alle imperialistische avonturen, litaire interventies in het Midden-Oosten. Maar maar ook tegen de logica waarop de heerschapdit betekent niet dat we Assad, Rusland of Iran pij van oliebedrijven, corrupte elites en de westeunen. Die regimes vonden elkaar op dezelfde reld van Wall Street gebaseerd is. We zijn niet basis als de machten van de NAVO: de uitbuiting veroordeeld tot het ondergaan van dit systeem en onderdrukking van de bevolking. van ongelijkheid en uitbuiting, we kunnen strijEnkel gezamenlijke strijd van de werkenden den voor een andere wereld, een wereld waarin en armen in de regio over etnische en religieuze het kapitalisme naar de prullenmand van de gegrenzen heen kan tot stabiliteit leiden. Daartoe schiedenis wordt verwezen!
BE48 0013 9075 9627 op naam van
Socialist Press 20/03/2016 18:28:10