LASSYMPOSIUM 4 | 5 november 2014 VOOR
NEDERLANDS INSTITUUT VOOR LASTECHNIEK IN SAMENWERKING MET HET BELGISCH INSTITUUT VOOR LASTECHNIEK HET BEKENDE NILBIL-LASSYMPOSIUM. DIT JAAR VINDT HET TWEEDAAGSE EVENEMENT PLAATS OP DINSDAG 4 EN WOENSDAG 5 NOVEMBER IN DE EVENEMENTENHAL GORINCHEM. OP DEZE LOCATIE VINDT TEGELIJKERTIJD DE NIL VERBINDINGSWEEK, EEN DOCENTENMIDDAG EN DE ROBOTDAG PLAATS. DE TIENDE MAAL ORGANISEERT HET
Tijdens het symposium geven deskundigen lezingen over de laatste ontwikkelingen in de verbindingstechniek. In zo’n 30 lezingen, grotendeels verdeeld in twee parallelle sessies, komen alle actuele onderwerpen over de lastechniek en aanverwante verbindingstechnieken aan bod. Onderwerpen die aan bod komen zijn: • Lasprocessen en marktontwikkelingen • Thermisch spuiten • Arbeidsomstandigheden • Pijpleidingen • Normen • Alternatieve verbindingstechnieken • Onderzoek en opleidingen
Voor wie is het symposium bestemd? Het symposium is bestemd voor iedereen die inhoudelijk met verbindingstechniek te maken heeft en in het bijzonder voor: • Lascoördinatoren (RWC) • Laspraktijkingenieurs (LPI/EWE/IWE) • Middelbare lastechnici (MLT/EWT/IWT) • Lasspecialisten (LS/EWS/IWS) • Meesterlassers (ML/EWP/IWP) • Lijmspecialisten (EAB en EAS) • Ontwerpers, constructeurs en productontwikkelaars • Raillassers (EARR/EARJ/EAW) • Bedrijfsleiders van productiebedrijven in de metaalsector • Marketing en sales medewerkers • Kwaliteits- en Arbomedewerkers • Studenten in diverse (technische) studierichtingen NIL Verbindingsweek Het unieke vakevenement voor de verbindingstechnieken in Nederland heet de NIL Verbindingsweek. Tijdens dit driedaagse evenement halen bedrijven alles uit de kast om de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van lassen, lijmen en snijden te demonstreren. Of het nu gaat om lasapparatuur, de nieuwste snij- en lijmtechnieken of veiligheidsvoorzieningen, alle producten komen aan bod. Ook het onderwijs is vertegenwoordigd. Technische onderwijsinstellingen en instituten laten zien welke opleidingsmogelijkheden er zijn en aan welke onderzoeksthema's zij werken. De Verbindingsweek is een ontmoetingsplatform voor iedereen die professioneel in de verbindingstechniek werkzaam is. In een sfeervolle ambiance is het dé mogelijkheid om onderling kennis uit te wisselen met vakgenoten, om kennis te maken met de nieuwste producten en diensten, en voor direct contact met leveranciers, afnemers en onderwijsinstellingen. Dit maakt een bezoek aan het symposium en de beurs de perfecte manier om volledig op de hoogte te komen van alle actuele zaken binnen de verbindingstechniek. Alle bezoekers die deelnemen aan het symposium kunnen de Verbindingsweek gratis bezoeken. Namens het NIL en het BIL nodigen wij u van harte uit om deel te nemen aan het Lassymposium. Wij hopen u te mogen verwelkomen als onze gast op 4 en 5 november. Met vriendelijke groet, ing. H. Zandvliet, directeur NIL ir. F. Maas, directeur BIL
Programma 4 november 2014 Plenaire openingssessie voorzitter: L. Vermeulen; Nederlands Instituut voor Lastechniek 09:00
Ontvangst met koffie/thee
09:30
Impact nieuwe ISO 9001:2015 op uw organisatie en op NEN-EN 1090 H. Pauwels; NEN De publicatie van de nieuwe ISO 9001 “Kwaliteitsmanagementsystemen - Eisen” wordt verwacht rond september 2015. De nieuwe ISO 9001 bevat nieuwe en andere eisen. Wat is de impact voor uw organisatie? Wat levert dit u op?
10:00
Intermezzo
10:30
Pauze tot 11.00 uur
Zaal 1 Thermisch spuiten
Zaal 2 Arbeidsomstandigheden
voorzitter: G. van Krieken, Heerema Marine Contractors B.V. 11:00
Diverse vlamspuitprocessen met hun verschillen
voorzitter: V. van der Mee, Lincoln Smitweld B.V. 11:00
R. Vedder; Revamo De diverse vlamspuitprocessen worden met hun verschillen toegelicht en aan de hand van praktijkvoorbeelden kunt u zien wat er met deze processen mogelijk is. Ook wordt het principe van het lasercladden behandeld en de ETS opleiding wordt kort benoemd.
11:30
The use of thermal spray coatings in the Aircraft MRO business
G. Eilander; Laspartners Multiweld Sliedrecht B.V. Vanuit de technische commissie VIII van het NIL is het initiatief genomen om het veilig werken met autogene technieken te beschrijven en toegankelijk te maken voor alle betrokken partijen.
11:30
M. van Wonderen; KLM - afd SPL/CF1 Sinds de uitvinding van de gasturbine zijn er enorme ontwikkelingen geweest op het gebied van reparatie en onderhoudstechnieken. In deze presentatie wordt het e.e.a. verteld over gasturbines en onderhoud en specifiek over thermisch spuiten.
12:00
Blootstelling aan en beheersing van lasrook: verleden heden & toekomst R. Houba; NKAL & PreventPartner In vogelvlucht worden de ontwikkelingen op het gebied van lasrook besproken. Naast de afgelopen periode wordt ook naar de toekomst gekeken: kennis over de risico's, ontwikkelingen van grenswaarden, trends in blootstelling, samenstelling en deeltjesgrootte, instrumenten en maatregelen.
Thermische spuitbedrijven gecertificeerd W. Herlaar; Thermal Spray Consultancy De VTS als zusterorganisatie van de Europese GTS, Gemeinschaft Thermisches Spritzen e.V. heeft sinds enkele jaren de mogelijkheid haar leden te certificeren. Deze certificering wordt uitgevoerd en gecontroleerd door SLV-München met als doel niet alleen de organisatie van een Thermisch Spuitbedrijf door te lichten, maar ook de werknemers, werkvoorbereiders en operators (spuiters) te testen op hun kennisniveau van deze techniek.
Autogene technieken en veiligheid
12:00
Nieuwe grenswaarden voor EM-velden C.L.W. Lagendijk; DNV GL Vorig jaar is een nieuwe Europese richtlijn gepubliceerd voor de bescherming van werknemers tegen te hoge elektromagnetische velden. Deze richtlijn moet voor eind 2015 omgezet zijn in nationale wetgeving. De Metaalunie en FME-CWM hebben DNV-GL (voorheen KEMA) een onderzoek laten uitvoeren naar de consequentie van deze richtlijn voor het lassen en het voorverwarmen met inductie.
Lunchpauze met opening VERBINDINGSWEEK 12:30 - 13:30
Programma 4 november 2014
vervolg Zaal 1 Pijpleidingen
voorzitter: T. Blok, tim B.V. 13:30
Development and weldability assessment of modern linepipe steel grades Ö.E. Güngör, M. Liebeherr; ArcelorMittal Global R&D Gent / OCAS NV In the energy market, there is an increasing demand for long distance gas transmission pipelines with large diameter and the trends towards higher operating pressures which require usage of larger wall thicknesses and development of higher strength steels. The study reveals the suitability of high-Nb containing linepipe material for both spiral pipe manufacturing and onshore pipe laying.
Zaal 2 Lasprocessen voorzitter: F. Maas, Belgisch Instituut voor Lastechniek 13:30
Laser welding of overlap and non-overlap welds with industrial robots: research results and practical examples in the automotive seating industry W.M. Zweers; AWL-Techniek B.V. The challenges in laser welding T-joints and flange joints, using industrial robots, will be discussed. Examples and research results will be shared, including advanced robot accuracy measurements. The presentation will demonstrate that machines successfully weld T-joints and flange joints on car seat tracks in high volume series production, using industrial robots.
14:00
Verbinden van ongelijksoortige metalen in plaatvorm : koper - aluminium K. Faes, I. Kwee; Belgisch Instituut voor Lastechniek In het kader van het collectieve onderzoeksproject worden nieuwe lastechnologieën bestudeerd die potentieel hebben voor het verbinden van ongelijksoortige metalen. In het project komen vele nieuwe lastechnieken aan bod. In de presentatie zal een overzicht gegeven worden van de resultaten behaald met het elektromagnetisch pulslasproces.
14:00
Transportleidingen gemechaniseerd lassen en eisen B.J.H. de Graaff; CRC-Evans B.V. Bij de aanleg van een transportleiding spelen eisen een belangrijke rol. De lastechnische eisen worden gebaseerd op de voor het land geldende normen, aangevuld met project- of leidingeigenaarspecifieke eisen. Gemechaniseerd lassen werd voorheen gespecificeerd per project of de standaard eisen voor handmatig lassen werden toegepast. In de laatste jaren zijn specifieke eisen voor gemechaniseerd lassen opgenomen in de algemene specificaties. Probleem dat daarbij ontstaat is dat de eisen voor handlassen nog steeds in de algemene specificaties staan en dus ook gelden voor gemechaniseerd lassen.
14:30
Phased Array onderzoek aan materialen met geringe wanddikten C. van Hoek; Applus RTD Gedurende de afgelopen decennia, en nog steeds, wordt een ultrasoon onderzoek uitgevoerd middels een enkel- of dubbel-piëzo-elektrische kristaltaster. Door o.a. de ontwikkeling van computercomponenten en accu’s werd het mogelijk om in de jaren 90 het eerste portable Phased Array systeem te introduceren. Een historisch overzicht van de ontwikkelingen van het Phased Array onderzoek.
14:30
Hybride Plasma & MIG Welding Systems I. Dykhno; Plasma-laser technologies The plasma arc leads the MIG arc, creating a “keyhole” for the wire to enter. Through, resulting in deeper penetration and increased speed.
Programma 5 november 2014 Zaal 2 Alternatieve verbindingstechnieken
Zaal 1 Normen voorzitter: B. Droesbeke, Belgisch Instituut voor Lastechniek 09:00
voorzitter: W. Verlinde, Belgisch Instituut voor Lastechniek
Normen, als je daar naar verwijst ben je klaar
09:00
O.J.C. Huising; N.V. Nederlandse Gasunie Normen zijn de taal van de techniek, maar is de taal wel compleet of is deze taal overcompleet? In deze lezing wordt getracht een beeld te schetsen van hoe normen tot stand komen en hoe je deze kunt gebruiken.
09:30
10:00
Toepasbaarheid van hoogtemperatuur vacuümsolderen bij het verbinden van titaan en titaanlegeringen E.W. Schuring; ECN Tijdens deze presentatie zal worden ingegaan op aspecten die van belang zijn bij het solderen van titaan en titaanlegeringen zodat de gunstige materiaaleigenschappen van titaan behouden blijven.
De ‘nieuwe’ ISO 5614-1 A. Roza; Arjan Roza Lastechniek B.V. Er wordt hard gewerkt aan een update van de ISO 15614-1. Deze update zal een samen smelting zijn van de ISO 15614-1 en de ASME IX lasnormen. Hiermee kan op het gebied van kwalificeren van de lasmethodes op termijn een stuk efficiëntie bereikt worden. Deze nieuwe standaard zal een tweetal levels hebben volgens welke men kan kwalificeren.
09:30
Lastechnische zorgen rond de uitvoering van de CPR
10:00
Het geheim van de lijm J.A. Poulis; Hechtingsinstituut Delft Waarom zijn lijmverbindingen in het ene geval sterk en duurzaam, terwijl ze in een aantal andere toepassingen falen? Na een korte inleiding worden de geheimen van een goede lijmverbinding ontrafeld.
H.J.M. Bodt; voorzitter Nederlandse Normcommissie 341008 ‘Lassen’ Onlangs zijn nieuwe regels voor staal- en aluminium constructies van kracht geworden. De achtergrond hiervan is de verplichtstelling per 1 juli jl. van de Europese “Construction Products Regulation”, de CPR. Tijdens deze voordracht wordt op twee zaken ingegaan: de rol van de 'Standaard Procedures' (EN-ISO 15612) en de functie van de lascoördinator.
Verbinden van metalen en composiet via de elektromagnetisch pulstechnologie K. Faes, I. Kwee; Belgisch Instituut voor Lastechniek Het Europese 7de kaderproject “METALMORPHOSIS” focust op het realiseren van nieuwe hybride metaal-composiet componenten voor de automobiel industrie, via de elektromagnetische puls technologie. Dit brengt grote uitdagingen met zich mee betreffende verbindingen tussen verschillende materiaaltypes.
Koffiepauze 10.30 11:00
Niet Destructief Onderzoek
11:00
voorzitter: J. Verkooijen, voorzitter vereniging KINT 11:00
voorzitter: T. Blok, tim B.V.
Geavanceerd NDO
11:00
J. Verkooijen; voorzitter vereniging KINT Toegevoegde waarde aan lasonderzoek door geavanceerd Niet Destructief Onderzoek.
11:10
11:30
TOFD en Phased Array NDO: uitvoering en resultaten A. Elling; Stork Technical Services Praktische verschillen voor de aannemer ten aanzien van uitvoering en resultaten.
12:10
NDT Qualification M.-E. Ernould, B Sarens; Laborelec/BANT Contribution of modelling to NDT Qualification.
Spiraalgelaste pijpleidingen in een rekgebaseerd ontwerp K. van Minnebruggen, W. de Waele; Laboratorium Soete, Universiteit Gent De beschikbaarheid van spiraalgelaste pijpen in aanzienlijke dikte en hoge sterkte maakt deze steeds interessanter voor gebruik in olie- en gasleidingen. Laboratorium Soete (Universiteit Gent, België) verricht fundamenteel en toegepast onderzoek.
N. Trimborn; SGS Industrial Services Korte uitleg over verschillen tussen TOFD en Phased Array ten opzichte van radiografie.
11:45
Blended leren vanuit de didactiek L. Kok; Hogeschool Utrecht Blended leren als didactisch concept maakt gepersonaliseerd studeren beter mogelijk, in de vorm van tijdflexibel en plaatsonafhankelijk leren. In deze lezing meer over wat dat betekent vanuit didactisch oogpunt, geïllustreerd met voorbeelden.
Eisen en wensen ten aanzien van NDO J. de Visser; Kuwait Petroleum Vereisten en wensen van de opdrachtgever ten aanzien van lassen.
11:25
Opleiding, onderzoek en klantspecificaties
12:00
Gemechaniseerd lassen vraagt om striktere (klant)specificaties G. van Krieken; Heerema Marine Contractors B.V. Normen worden gemaakt door betrokken partijen. De industrie vraagt om ruime normen met veilige maar ook grote acceptatiegebieden. Deze normen zijn niet altijd voldoende als het gaat om gemechaniseerd lassen.
Lunchpauze 12:30 - 13:30
Programma 5 november 2014
vervolg Zaal 1 Laspraktijk en marktontwikkelingen
Zaal 2 Docentenmiddag
voorzitter: J. Bodt, HSM B.V. Voor meer informatie, zie bijgaande flyer. 13:30
Welding protection history, health effects and productivity A.M. Horesch; 3M Welding product marketing manager Western Europe In this session attention will be paid to the specific health effects of welding like respiratory risks from fumes, radiation, light and heat. The key information will be that welding always produces an extremely high concentration of fume particles, so almost all welding processes require respiratory protection.
14:00
Frictielassen kent grote voordelen D. Fix; Friction Welding Holland B.V. Frictie lassen of wrijvingslassen heeft grote voordelen ten opzichte van conventioneel lassen of CNC verspanen. Materialen met zeer verschillende eigenschappen zijn aan elkaar te lassen en het proces geeft een positieve bijdrage aan het MVO (maatschappelijk verantwoord ondernemen).
14:30
Magnetisch verankeren, alternatief voor tijdelijke staalverbindingen B. Gravendeel, E. van der Heide; McNetiq B.V. Tijdelijke staalverbindingen in de industrie worden vrijwel altijd uitgevoerd door middel van boor/bout of lasverbindingen, dezelfde verbindingen die ook worden gebruikt voor permanente verbindingen. Boor/bout en lasverbindingen zijn zonder meer sterk maar hebben nogal wat impact op mens, materiaal, milieu en ‘money’. Zeker gezien het tijdelijke karakter van de oplossing. Echter, er was tot dusver geen tijdelijke oplossing en die is er nu wel in de vorm van de McNetiq Controlock. De eerste magneet die op belastbaarheid controleerbaar is op iedere variabele ondergrond.
Hoe bereikt u Evenementenhal Gorinchem?
Het NILBIL Lassymposium in het kort
Evenementenhal Gorinchem is met de auto en met openbaar vervoer prima te bereiken. Bij de Evenementenhal is ruim voldoende gratis parkeergelegenheid.
• Voordrachten over actuele thema’s in de verbindingstechniek. • Het symposium vindt plaats tijdens de beurs voor verbindingstechnieken. • Perfecte manier om uw relatienetwerk te onderhouden en uit te breiden.
AUTO Vanuit richting Breda, Rotterdam, Utrecht: Knooppunt Gorinchem (A27/A15) richting Nijmegen (A15). Afslag Gorinchem-Oost (afrit 28). Bij verkeerslichten linksaf, volgende verkeerslicht opnieuw linksaf. Vanuit richting Nijmegen: Afslag Gorinchem-Oost (afrit 28). Bij verkeerslicht linksaf, tweede verkeerslicht rechtdoor, volgende verkeerslicht linksaf. OPENBAAR VERVOER Vanaf Station Gorinchem rijden bus 78 en 79 regelmatig richting Evenementenhal Gorinchem. Bushalte: Griendweg Gorinchem uitstappen, vanaf daar is het 4 minuten lopen tot de Evenementenhal.
Eenvoudig aanmelden voor het symposium: • via onze website: www.nil.nl • via het meegestuurde inschrijfformulier (retour per post of fax 088 018 70 98) Deelname aan het symposium geeft automatisch toegang tot de NIL Verbindingsweek. Wilt u uitsluitend de NIL Verbindingsweek bezoeken, schrijf dan in via www.evenementenhal.nl/metavaknil-go (registratiecode 7140242783) Data:
dinsdag 4 en woensdag 5 november 2014
Locatie:
Evenementenhal Gorinchem Franklinweg 2 - 4207 HZ Gorinchem T +31 (0)183 68 06 80
Wat kost het NILBIL Lassymposium 2014? NIL/BIL Bedrijfsdeelnemer NIL Particuliere deelnemer Geen NIL/BIL deelnemer Docenten/studenten* Docentenmiddag
1 dag € 220.-€ 250.-€ 280.-€ 140.-€ 35.--
2 dagen € 390.-€ 440.-€ 490.-€ 245.--
Hotelsuggesties: Hotel Tulip Inn Meerkerk Energieweg 116 - 4231 DJ Meerkerk T +31 (0)183 35 21 98 E
[email protected] www.tulipinnmeerkerk.nl
Hotel de Schildkamp Leerdamseweg 44 - 4147 BM Asperen T +31 (0)345 61 88 14 E
[email protected] www.schildkamp.nl
* Stempel van school vereist Prijzen zijn inclusief lunch en toegang tot de vakbeurs NIL Verbindingsweek en exclusief BTW en overnachting. Annulering Tot 10 werkdagen voor aanvang van het symposium en de docentenmiddag kan kosteloos worden geannuleerd. Bij annulering in de periode van 10 tot 2 werkdagen voor aanvang worden 50% van de deelnamekosten in rekening gebracht, daarna worden de volledige deelnamekosten in rekening gebracht. Annuleren dient altijd schriftelijk te geschieden. Vervanging door een andere dan de aangemelde persoon is altijd mogelijk. Hieraan zijn geen extra kosten verbonden.
www.nil.nl
www.bil-ibs.be
