17,18 & 19 OKTOBER 2014
Langs heilige huisjes 2014 w w w. h e i l i g e h u i s j e s a a l t e n . n l
Religieus erfgoed in Aalten, Bredevoort, Dinxperlo & Suderwick
FEEST IN DE HEILIGE HUISJES Langs heilige huisjes 2014
Op 17, 18 en 19 oktober 2014 wordt voor de vijfde keer ‘Langs heilige huisjes - Religieus erfgoed in Aalten, Bredevoort, Dinxperlo en Suderwick’ georganiseerd. Dit jaar is het thema ‘Feest in de heilige huisjes’, waarbij de feesten van de verschillende geloofsrichtingen centraal staan. De opening van het evenement vindt plaats op donderdagavond 16 oktober 2014 om 20.00 uur in de Evangelisch - Reformierte Kirche in Suderwick.
uiteenlopende
OPENSTELLING
ACTIVITEITEN
Op vrijdag 17, zaterdag 18 en zondag 19 oktober 2014 openen diverse religieuze organisaties van 13.30 tot 17.00 uur hun gebouwen voor publiek. Ook de bibliotheek, musea en scholen nemen deel aan het project.
Tijdens de openstelling van de heilige huisjes maakt u kennis met verschillende feestelijkheden en tradities. Er zijn bijzondere exposities te bezichtigen over onder andere doopjurken, kaarsen, religieuze kunst, loofhutten, het Suikerfeest, de Sacramentsprocessie en diverse attributen die tijdens de vieringen gebruikt worden. Er zijn diverse presentaties, er is een rondleiding over het voormalige kloostergebied, en er is een Bijbelse maaltijd. Ook kunt u uw Bijbelkennis testen tijdens de Aaltense Bijbelquiz. Tevens kunt u op een bijzondere wijze een toer maken langs de verschillende religieuze locaties.
1. Oude Sint Helenakerk, Landstraat 22 Aalten 2. R.-K. Sint Helenakerk, Dijkstraat 11 Aalten 3. Aaltense synagoge, Stationsstraat 7 Aalten 4. Westerkerk, Hogestraat 52 Aalten 5. Islamitische gebedsruimte, Bodendijk 12 Aalten 6. Sint Joriskerk, Markt 3 Bredevoort 7. Sint Georgiuskerk, Koppelstraat 16 Bredevoort 8. Kerkje De Rietstap, Meniststraat 14 Dinxperlo 9. R.K. Goede Herderkerk, Allee 58a Dinxperlo 10. Dorpskerk, Markt 2 Dinxperlo 11. Sint Michaelskirche, Hellweg 13 Suderwick 12. E vangelisch - Reformierte Kirche Suderwick, Johannes-Meis-Str. 2 Suderwick
Tevens geopend op die dagen zijn: 13. De Aaltense Musea, Markt 14 Aalten 14. Het Grenslandmuseum, Markt 1b Dinxperlo 15. Bibliotheek Aalten, Hogestraat 10 Aalten 16. Bibliotheek Dinxperlo, Nieuwstraat 47 Dinxperlo
De exposities in de bibliotheken aan de Hogestraat 10 in Aalten (15) en de Nieuwstraat 47 in Dinxperlo (16) zijn tijdens de reguliere openingstijden van de bibliotheek te bezoeken. Voor de musea wordt de reguliere entree geheven. Op zaterdag vindt de Gelderse Museumdag plaats. De toegang bij de Aaltense Musea (13) bedraagt dan € 1,00. Het Grenslandmuseum (14) is gratis te bezoeken. De overige locaties zijn vrijdag tot en met zondag kosteloos te bezoeken.
Wij begroeten u dan ook graag in onze heilige huisjes voor een inspirerende ervaring! donderdag 16 oktober 2014
OPENING
Op donderdagavond 16 oktober vindt in de Evangelische Kirche in Suderwick de opening plaats van het project ‘Langs heilige huisjes 2014’. De inloop begint om 19.30 uur, het officiële programma start om 20:00 uur. Burgemeester Berghoef van de gemeente Aalten opent de avond. Hij overhandigt het eerste exemplaar van de Nederlandstalige en Duitstalige folder aan aan mevrouw Kroesen, plaats vervangend burgemeester van de gemeente Bocholt. Mevrouw Kroesen gaat in op de grensoverschrijdende samenwerking, waarvan ‘Langs heilige huisjes’ een mooi voorbeeld is. De muzikale intermezzo’s worden verzorgd door het gemengde christelijke koor ‘Atemlos’ uit Borken o.l.v. mevrouw Sabine Reese-Blumentrath. Tijdens de opening zal mevrouw A. Haverkamp spreken. Zij is conservator van het project ‘Feest! Weet wat je viert’ van het museum Catharijneconvent in Utrecht. Ds. K. Perry uit Emsdetten zal informatie geven over de tentoongestelde tegels met Bijbelse verhalen.
PROGRAMMA
AALTENSE SYNAGOGE In de Aaltense synagoge wordt de nadruk gelegd op een tot de verbeelding sprekend feest: Soekot. In het midden van de sjoel wordt een loofhut gebouwd van zoveel mogelijk natuurlijke materialen met de opening naar de deur. Gasten worden uitgenodigd om een kijkje te nemen en er wordt een koosjer hapje aangeboden. In de loofhut wordt verteld over de achtergrond van het feest. Daarnaast wordt een expositie ingericht met foto’s van loofhutten uit allerlei culturen, een overzicht van de cyclus van de Joodse feesten en informatie over de meeste bekende Joodse feesten.
EXPOSITIES EN RONDLEIDINGEN DATA : vrijdag 17 t/m zondag 19 oktober 2014 TIJDSTIP : 13.30 tot 17.00 uur
OUDE SINT HELENAKERK In de Oude Sint Helenakerk staat de viering van het Heilige avondmaal centraal en wordt de tafel gedekt. Daarnaast is aandacht voor de kleuren van het kerkelijk jaar en worden in de consistorie doopjurken en de feestelijkheden rondom de doop getoond. Het oude doopvont van 1844 wordt voor deze gelegenheid teruggeplaatst onder de preekstoel. R.-K. SINT HELENAKERK In de R.-K. Sint Helenakerk aan de Dijkstraat worden de feestdagen van de heiligen belicht onder het thema ‘Een kring van heiligen’. Vanouds werden de dagen van de week benoemd naar een heilige of naar een bijzondere liturgische dag in het kerkelijk jaar. De Wereld Dierendag op 4 oktober is daar nog een afspiegeling van. Het is de dag van St. Franciscus, die o.a. ook tot de vogels sprak. Er is doorlopend een presentatie en ook de aanwezige relikwieën van enkele heiligen worden getoond, waaronder die van St. Helena (en haar feestdagen), waarmee Aalten verbonden is.
WESTERKERK In de Westerkerk is een mini-tentoonstelling rondom het thema feest. Te zien zijn foto’s van feestelijke momenten in het jaarprogramma van de Euregio Christengemeente Aalten-Bocholt. Daarnaast zijn er vrolijke kindertekeningen te zien die zijn gemaakt door de kinderen van de kindernevendiensten. ISLAMITISCHE GEBEDSRUIMTE In de Islamitische gebedsruimte is aandacht voor traditie rondom Islamitische feesten. Er is speciale aandacht voor het Suikerfeest en de bedevaart naar Mekka. Nb. In verband met de gebedsdienst is de gebedsruimte van 13.30 tot en met 16.30 uur toegankelijk voor bezoekers. SINT JORISKERK In de Sint Joriskerk kunnen de bezoekers een expositie bekijken waarin aan de hand van de kleuren die het hele jaar zichtbaar zijn in de kerk, de kerkelijke feesten worden belicht. Ook worden de bijbehorende voorwerpen tentoongesteld. Via de beamer is aan de hand van foto’s te zien hoe de Sint Joriskerk de kerkelijke feesten beleeft.
PROGRAMMA
EXPOSITIES EN RONDLEIDINGEN
SINT GEORGIUSKERK In de Sint Georgiuskerk is een tentoonstelling ingericht rond de zeven sacramenten. In de katholieke kerk worden bijzondere momenten in het leven begeleid door het toedienen van een sacrament waarbij de gelovige een bijzondere genade ontvangt. De zeven sacramenten zijn: het doopsel, de biecht, de heilige eucharistie, het vormsel, het huwelijk, het priesterschap en het sacrament der zieken. De getoonde attributen dateren voornamelijk uit het Rijke Roomse Leven maar er is ook aandacht zijn voor de huidige praktijk. DORPSKERK DINXPERLO In de Dorpskerk in Dinxperlo worden de plannen getoond en krijgt u uitleg over de geplande herinrichting van de kerk. De herinrichting heeft als doel om de kerk beter te kunnen gebruiken met de kerkdiensten en tevens multifunctioneler in te kunnen zetten, bijvoorbeeld voor het organiseren van concerten e.d. Ook het kerkelijk centrum wordt opnieuw ingericht met behoud van de historische details. DE RIETSTAP In het kleinste kerkje van Nederland, De Rietstap te Dinxperlo, exposeert de kunstenaar Hans van de Burgt uit Eindhoven met zijn tentoonstelling ‘Licht en Stilte’. Zorgvuldig opgebrachte lagen en structuren in combinatie met ingetogen wit en bescheiden blauwtonen creëren een atmosfeer van licht en stilte.
DE GOEDE HERDERKERK In de Goede Herderkerk worden kaarsen met (bijbehorende) kandelaars van de verschillende kerkelijke feesten getoond, waaronder de doop kaars, paaskaars, devotiekaars, gebedskaars en communiekaars. Daarnaast is er een diapresentatie van foto’s van kaarsen in de breedste zin van het woord. SINT MICHAELSKIRCHE In de Sint Michaelskirche worden attributen tentoongesteld die bij een Sacramentsprocessie gebruikt worden. Dit zijn onder andere een baldakijn, monstrans en een priestergewaad. EVANGELISCH-REFORMIERTE KIRCHE SUDERWICK In de Evangelisch - Reformierte Kirche Suderwick wordt een bijbeltentoonstelling ingericht. Daarnaast is er een expositie van Bijbelse verhalen op doek van Hanny van Ee uit Barneveld. Ook is de expositie ‘Bijbelse verhalen op tegels’ te bezichtigen. Tijdens ‘Langs heilige huisjes 2014’ verkoopt de hulpvereniging DEMECA jam en likeur en bieden zij gelegenheid zelfgebakken taart en koffie in de foyer van het kerkelijk centrum te nuttigen. AALTENSE MUSEA De expositie ‘De schat van het verdwenen Klooster’ belicht de invloed van het middeleeuwse Klooster Nazareth of Schaer in Bredevoort (1429/1610), in relatie tot de kastelen Anholt, Bredevoort en ‘t Walfort belicht. Gastcurator is Hans de Graaf, auteur van ‘Windesheimers op de Heide’.
Er wordt verteld over de twee Mariabeelden die als ‘Marianum’ ooit in het Klooster bijeen waren en nu gescheiden zijn in Anhol en Silvolde. Ze worden zo als het ware verenigd. Hun geschiedenis staat voor de twee-eenheid die de Euregio ooit was. Ook wordt ingegaan op het Anholter Pandschap (1562-1612) en de verovering van Bredevoort door de Geuzen (of Staatsen) met Maurits aan top en aandacht voor de verslagen Spanjaarden die hier zo vele jaren gelegerd waren. Door het persoonlijke verhaal van Gertud en Jacob van Kasteel Anholt komt de geschiedenis van de Middeleeuwen heel dichtbij. De expositie is een coöperatie tussen de Aaltense Musea, Bredevoorts Belang, de Heimatverein Anholt en Schloss Anholt. HET GRENSLANDMUSEUM In het Grenslandmuseum wordt een expositie ingericht over de grensoverschrijdende Sacraments processie. Dit is een jarenlange traditie die ook heden ten dage nog plaatsvindt. BIBLIOTHEEK IN AALTEN EN DINXPERLO In de bibliotheekvestiging in Aalten exposeert Joyce Schieven foto’s van heilige huisjes in de gemeente Aalten. In de bibliotheek in Dinxperlo wordt door de heer Rouwhorst een expositie ingericht omtrent twee kerkelijke feesten. Deze exposities zijn te bezoeken tijdens de reguliere openingstijden van de bibliotheek (www.achterhoeksepoort.nl).
19.30 uur de Aaltense Bijbelquiz gehouden. Deze quiz bevat humor, doordenkertjes en interessante weetjes. Behalve vragen over de Bijbel komt ook de Aaltense kerkgeschiedenis aan bod. De quiz bestaat uit verschillende rondes met meerkeuze vragen. Wie wordt de winnaar van deze speelse en spannende quiz?
ACTIVITEITEN VOOR JONG EN OUD DATA
: donderdag 16 t/m zondag 19 oktober 2014
CENTRALE OPENING Donderdag 16 oktober Evangelisch - Reformierte Kirche, Suderwick Op donderdagavond 16 oktober vindt in de Evangelisch - Reformierte Kirche in Suderwick de opening plaats van het project ‘Langs heilige huisjes 2014’. De inloop is vanaf 19.30 uur, het officiële programma start om 20:00 uur. RONDRIT T-FORD Vrijdag 17 oktober Markt, Aalten Met de T-Ford uit 1923 kunt u een tocht maken langs de heilige huisjes in Aalten en Bredevoort. Onderweg stapt u bij een paar locaties uit om binnen een kijkje te nemen. De eerste rit vertrekt om 13.30 uur, de tweede om 15.15 uur vanaf de Markt in Aalten. De rondritten zijn gratis. Om teleurstelling te voorkomen wel graag reserveren bij de VVV in Aalten. AALTENSE BIJBELQUIZ / BIJBEL CULINAIR Zaterdag 18 oktober Stegemanhof, Aalten Op zaterdag 18 oktober 2014 wordt in de Stegemanhof, Geurdenstraat 1 te Aalten om
Voorafgaand aan de quiz kunt u deelnemen aan de Bijbel Culinair. Vanaf 18.00 uur bent u in het restaurant van Stegemanhof van harte welkom om te genieten van ‘Bijbelse’ gerechten. Proef in een driegangenmenu de smaak van de Bijbel. Iedereen is welkom op zaterdag 18 oktober. Deelname aan de quiz is gratis. Consumpties zijn tegen betaling verkrijgbaar. Deelnemen aan de Bijbel Culinair kost € 10,00 per deelnemer. Aanmelding en betaling voor de Bijbel Culinair kan tot 10 oktober in het restaurant van Stegemanhof. RONDRIT T-FORD Zaterdag 18 oktober Markt, Dinxperlo Met de historische T-Ford uit 1923 kunt u een tocht maken langs het religieus erfgoed in Dinxperlo en Suderwick. De eerste rit vertrekt om 13.30 uur, de tweede om 15.15 uur vanaf de Markt in Dinxperlo. Onderweg bezoekt u een aantal deelnemende locaties. De rondritten zijn gratis, wel graag reserveren bij de VVV in Dinxperlo. RONDLEIDING Zondag 19 oktober Hoeninkdijk / Kloosterdijk, ‘t Klooster In aansluiting op de expositie ‘De schat van het verdwenen Klooster’ in de Aaltense Musea is er op zondag 19 oktober om 14.00 uur een rondleiding door voormalige kloostergebied met als titel: ‘Feest op heilige grond’. Start bij het beeldje aan de Hoeninkdijk-Kloosterdijk in ’t Klooster (www.aaltensemusea.nl).
g
gwe
Rin
eg
Bre
veldse
tw traa
ses
oort
dev
Varsse
straat
weg
Beekla an
13
15
aat Polstr
4
1 3
Haa
rtse
stra
at
2 al de
Admira
straat Ruyter
Nij
Plein-Zuid
straat Ludger
ver
heid
5
swe
g
AALTEN
FIETS- EN WANDELROUTES LANGS HEILIGE HUISJES
ijk K
Bolwerkweg
nd Za ‘t kt ar M
raat
de V
riesst
raat
al
ekw
Ble
lvin
str aa
Roe
t
ters
traa t
at
kstra
Tram st
r Jan
nd
Winterswijk
sestraat
BREDEVOORT
Beggeld
erdijk
eg sew org
b Ter
g
ewe
ens
Aalt
Hogestr aat
Nieu
Beggelderveldweg
wst
raat
9 16
Allee
12 g lwe Hee 11
8 aat iststr
Men
t
raa
nst
pe
u Ke
14 10 Industrieweg
1. Oude Sint Helenakerk 2. R.-K. Sint Helenakerk 3. Aaltense synagoge 4. Westerkerk 5. Islamitische gebedsruimte 6. Sint Joriskerk 7. Sint Georgiuskerk 8. Kerkje De Rietstap 9. R.K. Goede Herderkerk 10. Dorpskerk 11. Sint Michaelskirche 12. E vangelisch - Reformierte Kirche 13. De Aaltense Musea 14. Het Grenslandmuseum 15. Bibliotheek Aalten 16. Bibliotheek Dinxperlo
Pate
6
La
Mis
rondweg Aa Stran
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met mevrouw I. Oonk van de gemeente Aalten. Zij is bereikbaar via 0543 - 49 33 33 of
[email protected].
7
at
De basisscholen in de gemeente Aalten kunnen deelnemen aan een fietstocht langs de opengestelde locaties. Tijdens de tocht krijgen de leerlingen informatie over de religieuze locaties die zij bezoeken. In een aantal kerken wordt een activiteit aangeboden, die een relatie heeft met de feesten van de verschillende geloven.
anstra
VOOR HET BASISONDERWIJS
Izerm
ACTIVITEITEN
tto
i ru
O
In het boekje ‘Langs heilige huisjes. Religieus erfgoed in Aalten, Bredevoort, Dinxperlo en Suderwick.’ vindt u twee fiets- en twee wandelroutes. Deze routes leiden u langs de deelnemende locaties en de andere plekken die van belang zijn voor de geschiedenis van het religieus erfgoed. De boekjes zijn gratis verkrijgbaar bij de VVV’s en de deelnemende locaties, zolang de voorraad strekt.
n re
t
a ra
st
d rs
aa
rv
e oi
eg
ew
lts
ho
An
DINXPERLO
MEER INFORMATIE EN (GROEPS)ARRANGEMENTEN Bij de VVV’s in de gemeente Aalten en bij Tourist-Info Bocholt informeren ze u graag verder over ‘Langs heilige huisjes 2014. Religieus erfgoed in Aalten, Bredevoort, Dinxperlo en Suderwick.’. Ook voor speciale arrangementen rond de heilige huisjes en het thema ‘Feest in de heilige huisjes’ kunt u bij hen terecht.
VVV Aalten / Aaltense Musea Markt 14 7121 CS Aalten Tel. (0543) 473 052
[email protected] www.vvvaalten.nl
VVV Bredevoort Markt 8 7126 AZ Bredevoort Tel. (0543) 452 380
[email protected] www.vvvbredevoort.nl
VVV Dinxperlo Raadhuisstraat 8 7091 CK Dinxperlo Tel. (0315) 642 050
[email protected] www.vvvdinxperlo.nl
Tourist-Info Bocholt Nordstraße 14 46399 Bocholt Tel. + 49 (0)2871 5044
[email protected] www.bocholt.de