Landschapsbeheerplan Begijnhof Turnhout
Philip Baelus
Versiedatum: 16 juni 2014
1
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] INHOUD
[ Overzichtskaarten ]
[ Studiekaarten ] [ KAARTEN ] [ Archeologische kaarten ]
[ Historische kaarten ]
[ Tekst ] [ Wegenissen ] [ Fotosurvey ]
[ INVENTARISATIE EN KARAKTERISTIEKEN ]
[ Beplanting ]
LANDSCHAPSBEHEERPLAN [ Erfgoedelementen ] [ Bebouwing ] [ Oude foto’s en prenten ] [ Objecten ] [ Tekst ]
[ BEHEERDOELSTELLINGEN ]
[ Planning ]
[ Kaarten ]
[ INVENTARISTATIE EN KARAKTERISTIEKEN ] CULTUREEL-, HISTORISCH-, EN ESTHETISCH ONDERZOEK ANALYSE VAN DE ERFGOEDWAARDES EN ERFGOEDELEMENTEN
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MACRO OMGEVING
A: de oude stadskern B: Het kasteel Hertogen van Brabant en warandepark C: Het begijnhof
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MACRO
Woning nr. 78 Woning nr. 18
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MESO
Leemte tussen woning nr. 39 en 40 Leemte tussen woning nr. 56 en 58
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MESO
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT Hoofdcirculatie Hoofdcirculatie – dwarsverbinding Secundaire circulatie
] MESO
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MICRO
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MICRO
[ INVENTARISTATIE EN KARAKTERISTIEKEN ] BEPALEN VAN DE ERFGOEDKENMERKEN EN ERFGOEDELEMENTEN
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] ERFGOEDKENMERKEN
Definitie Erfgoedkenmerken: Erfgoedkenmerken hebben betrekking op de historische structuur. Zij vormen de structurele componenten van het beschermde stadsgezicht die de eigenheid ervan bepalen en die de waarden vormen die aan de grondslag liggen van de bescherming. Onder structuur wordt de (ruimtelijke) samenhang van zowel het bebouwde als het niet bebouwde gebied, en hun onderlinge relatie(s) verstaan én hun historische ontwikkeling. De structurele componenten slaan op wegen- en waterpatronen, verkavelingspatronen, perceelindeling, schaal van de open ruimte en de verhouding ervan tot de
bebouwde ruimte, kavelvorm en –grootte, rooilijn, maaiveldhoogte, bouwhoogte, gabarit, schaal, plaats, dichtheid en situering van de bebouwing,…. EK 1 EK 2 EK 3 EK 4
Een langgerekt pleinbegijnhof, het langste in Vlaanderen Verspringing van de rooilijn als bouwsporen van de groei Het besloten karakter en begrenzing door huizen en muren Bleekweides: kort gehouden grasvelden omzoomd met hagen
EK 5 EK 6 EK 7 EK 8 EK 9 EK 10 EK 11 EK 12
Het religieus geplaatste groen rondom de Calvarie Parkaanleg van de 20ste eeuw Het religieus geplaatste groen rondom de Lourdesgrot Het vierkant plein dat meer afgesloten ligt van de rest De binnenkoer van de infirmerie met waterpomp, bidplaats en muur met ex voto’s Groenaanleg ‘extra-muros’ als overblijvend bouwspoor van de begijnhofboerderij De verharde en niet verharde wegenissen De aaneengesloten lintbebouwing van de begijnhofwoningen
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] ERFGOEDELEMENTEN
Definitie Erfgoedelementen: Erfgoedelementen zijn de samenstellende componenten met cultuurhistorische waarde van het beschermde stads- of dorpsgezicht en moeten als dusdanig visueel herkenbaar zijn. Ze vormen samen het beeld van het stads- of dorpsgezicht en bestaan uit gebouwen, beplantingen, omheiningen, bruggen, straatnaamborden, bestrating…, ook de beschrijving van het gebruikte materiaal en de detaillering ervan (materialen, kleurpalet, gevelafwerkingen, schrijnwerk, aard groenaanplantingen…..) moet in het dossier opgenomen worden.
EE EE EE EE EE EE EE EE EE EE EE EE
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
De materialiteit van de wegenissen: straten, pleinen en verbindingsassen Kort gehouden, groene grasvelden De hagen Het bomenbestand De woninggroepen Alle begijnhofwoningen: Vlaamse baksteenarchitectuur en de kempische woning typologie De begijnhofkerk van Turnhout (1662-1667) De Calvarie, niet enkele als bidplaats maar ook als zone van de verdwenen kerk De Lourdesgrot Uiting van devotie: beelden en bidplaatsen Alle waterpompen op het begijnhof inclusief deze van de infirmerie De smeedijzeren straatlantaarns, zowel de vrijstaande als deze bevestigd tegen de voorgevel
[ INVENTARISTATIE EN KARAKTERISTIEKEN ] ANALYSE VAN DE ERFGOEDWAARDES
[ LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT ] ARCHITECTUUR HISTORISCHE WAARDE
Organisch gegroeid pleinbegijnhof Sluitende lintbebouwing Streekeigen architectuur Regionale materialen Combinatie van stedelijke en religieuze architectuur Karakteristieke vormgeving eigen aan de Noordelijke Kempen: typologie Kempische woning
[ BEHEERDOELSTELLINGEN ] DOELSTELLINGEN A.D.H.V. ERFGOEDWAARDES
[ LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT ] ARCHITECTUUR HISTORISCHE WAARDE DOELSTELLING: Behoud van het geheel Bescherming van elke woning als monument Behoud van streekeigen architecturale kenmerken
ZEER WAARDEVOL ERFGOED OMWILLE VAN HET TOTAALBEELD
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] STEDENBOUWKUNDIGE WAARDE
DOELSTELLING: Woonfunctie voorrang geven en opleggen voorwaarden igv andere functies Bespreking van de aanwezige nevenfuncties Bespreking van nieuwe invullingen: kinderoppas, B&B, … Uniform beheer en diverse bewoning Behoud globale context Behoud van het binnenhof
[ BEHEERDOELSTELLINGEN ] BEPALEN VAN BEHEERSMAATREGELEN
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] BEHEERSMAATREGELEN
Opsomming van maatregelen welke in aanmerking komen voor het bekomen van een landschapspremie
Maatregel 1 Maatregel 2 Maatregel 3 Maatregel 4 Maatregel 5 Maatregel 6 Maatregel 7 Maatregel 8 Maatregel 9 Maatregel 10 Maatregel 11
Groenbeheer: Herstel aanplanting rondom de Calvarie Groenbeheer: VTA onderzoek voor de rode beuken rondom de Lourdesgrot Heraanleg wegenissen Groenbeheer Het gemeenschappelijk onderhoud van zichtbare gevels en daken per groep Herstellen van storende bouwkundige ingrepen Restaureren en regulier onderhoud van de Lourdesgrot Jaarlijkse visuele controle van alle beelden, reiniging en herstel Restaureren en in gebruikstelling van de pompen Ontroesten en schilderen van alle lantaarns Permanente uniforme informatieborden voorzien
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MAATREGEL 5
HET GEMEENSCHAPPELIJK ONDERHOUD VAN ZICHTBARE GEVELS EN DAKEN PER GROEP Schilderwerken: plint, schrijnwerk, goot, .. Onderhoudswerken: herstellen van de goot, ... Het reinigen van de gevel over een groep woningen, weliswaar op een zachte manier zonder het verwijderen van de patine.
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MAATREGEL 6
HERSTELLEN VAN STORENDE BOUWKUNDIGE INGREPEN Het witten van de zijgevel van woning nr. 18 Het verwijderen van de eternit-leien zijgevel woning nr. 59 en 5 (indien niet gekoppeld aan nieuw invulling) Het vervangen van de leien van woning nr. 79 door Vlaamse pannen en het vervangen van de pannen van woning nr. 80 door natuurleien
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MAATREGEL 7
RESTAUREREN EN REGULIER ONDERHOUD VAN DE LOURDESGROT Het restaureren van de Lourdesgrot en regulier onderhoud opgesteld door een erkende restaurateur Restauratie: De specialist moet in de eerste plaats de oorzaken van de beschadiging bepalen en analyseren Op basis van studie en analyse zal hij of zij een restauratieprotocol voorstellen De restaurateur moet blijk geven van handigheid en artistieke kwaliteiten Onderhoud: Het voornaamste is om vochtinsijpeling en wapeningscorrosie te vermijden. Het controleren van de bewaringstoestand van de mortels Het opvullen van kleine barsten met een compatibele reparatiemortel
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MAATREGEL 8
JAARLIJKSE VISUELE CONTROLE VAN ALLE BEELDEN, REINIGING EN HERSTEL
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MAATREGEL 9
RESTAUREREN EN IN GEBRUIKSTELLING VAN DE POMPEN
Plan ®ARAT
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT ONTROESTEN EN SCHILDEREN VAN ALLE LANTAARNS
] MAATREGEL 10
[
LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT
] MAATREGEL 11
PERMANENTE UNIFORME INFORMATIEBORDEN VOORZIEN In functie van de ontsluiting van het erfgoed zullen ook permanente uniforme informatieborden betoelaagd worden. Weliswaar zal hiervoor een visie en ontwerp van moeten voorgelegd worden. Uniformiteit en soberheid zijn belangrijke factoren om rekening mee te houden.
[ LANDSCHAPSBEHEERPLAN VAN HET BEGIJNHOF TE TURNHOUT ] NIEUW PLAN
[ LANDSCHAPSBEHEERPLAN ] BEGIJNHOF TURNHOUT