Landmacht. Scholieren en cadetten leren van elkaar. Sociaal Medisch Team. Landmachtdagen in beeld. Battlegroup paarser dan ooit

Landmacht

Sociaal Medisch Team Landmachtdagen in beeld Battlegroup paarser dan ooit

Scholieren en cadetten leren van elkaar zevende jaargang nummer 6, juli 2009 

Redactie: Hoofdredacteur: kol Gerard Koot Eindredacteur: kap Corné Dalebout Redacteuren: elnt Anne-Marie Berndsen elnt Roel van de Wiel

Landmacht nummer 6 Personeelsblad van de Koninklijke Landmacht

‘Gewoon drie keigoede teams, that’s it’

Vormgeving: Grafisch Bedrijf / AVDD, Frederikkazerne Den Haag

Druk: OBT bv Den Haag, ISSN: 1572-1248

Oplage: Oplage 53.000 stuks



Fotografie in dit nummer: AVDD, Frank van Biemen, kpl-1 Joshua Laisina, Miriam Diroen, kpl-1 Dennis Schnoink, Peter Wiezoreck, Wiebe Arts

Met dank aan: Redactieadres:

Reacties: Reacties of ingezonden brieven kunt u mailen naar: [email protected]

Battlegroup is paarser dan ooit

Inhouds opgave

Anne Huibers Lgen Knoopkazerne MPC 55A Postbus 90004 3509 AA Utrecht MDTN: *06- 557 46039 KPN: 030-2146039

8:



‘Het hoeft nog niet perfect’

4 Gezien: Vijfde Veteranendag 18 Zelf opleidingen aanvragen met P&O

10:

Selfservice

ROC-leerlingen en KMA-cadetten oefenen samen

20 LSO/XO-serie: kapitein Arts in Louisiana (VS)

Adreswijzigingen: • Als in de code op uw adresstrook onder meer uw militaire registratienummer is afgedrukt (voorafgegaan door de letter ‘T’) dan heeft het geen zin om een adreswijziging aan de redactie van het blad Landmacht te sturen. Je dient in dat geval zelf via PeopleSoft je persoonsgegevens te wijzigen. Klik hiervoor op ‘Startpagina P&O-selfservice’ op het Defensie Intranetportaal. De redactie is niet geautoriseerd om adressen te wijzigen. • Reservisten die niet in staat zijn via selfservice hun adreswijziging door te geven, kunnen het formulier ‘wijzigen adres en/of gegevens contactpersonen bij noodgevallen’ downloaden op de www.landmacht.nl/reservist. Het formulier vervolgens opsturen naar: DCHR, Postbus 295, 7500 AG Enschede. • Postactieven en veteranen kunnen bellen naar: 070-3397575, of een e-mail sturen naar: [email protected]. • Betalende abonnees dienen contact op te nemen met Abonnementenland: 0900-2265263 (10 eurocent per minuut) of via de website www.aboland.nl voor abonneren, adreswijzigingen en overige vragen.

Foto voorpagina: Een KMA-cadet tijdens de oefening Nordic Light in Evjemoen, Noorwegen. Foto: elnt Roel van de Wiel

‘Gevoel kan je maar deels uitschakelen’

23 Raven, UAV in zakformaat 24 1GNC oefent bij Joint Warfare Center

15:



Rubrieken

26 36

Eenheid in Beeld 32 Personeelsmutaties 34 Photoshoot Waargenomen

Sociaal Medisch Team in het uitzendgebied

‘Groen, groots, geslaagd’

29:

Landmachtdagen in beeld

landmacht is een uitgave van het commando landstrijdkrachten, sectie communicatie staf clas. reacties of ingezonden brieven worden zeer gewaardeerd. de redactie is vrij in haar keuze van het plaatsen van

- al dan niet ingekorte - ingezonden stukken. overname van (gedeelten van) artikelen uit de

landmacht is, na toestemming van de redactie, toegestaan.

landmacht juli 2009



Logistieke dagen 2009

Van Commandant Landstrijdkrachten

De Logistieke Dagen 2009, bedoeld voor zowel militair- als burgerpersoneel vanaf de rang van sergeant, of als zodanig ingeschaald, vinden dit jaar plaats op 23 en 24 september op de Generaal-majoor De Ruyter van Steveninckkazerne in Oirschot.

Zomertijd, vakantietijd. Nu de zomer écht is begonnen wil ik u een fijne tijd toewensen als u inderdaad in de gelegenheid bent om van een vakantie te genieten. Ik weet natuurlijk dat veel collega´s op uitzending zijn of zich daarop voorbereiden. Uiteraard krijgen zij ook in de zomermaanden de ondersteuning waar ze recht op hebben bij het uitvoeren van hun taken. Deze periode is ook de tijd van het jaar waarin de opdrachten voor het CLAS voor 2010 worden gemaakt. Daarmee wordt ook vastgesteld hoe het huishoudboekje er uit gaan zien, dus of we alles kunnen betalen. We zien dat de wereldwijde economische crisis ook Nederland hard heeft geraakt. Bedrijven en instanties zijn in de problemen gekomen en veel landgenoten hebben hun baan verloren of vrezen die te verliezen. De regering steekt veel extra geld in steun voor de economie en het beschermen van banken en bedrijven. Maar dat geld moet ergens vandaan komen. Daarom heeft de regering besloten dat alle ministeries – dus ook Defensie – een deel van de rekening moeten betalen. Deze financiële tegenvallers raken ook het Commando Landstrijdkrachten en zijn dus van invloed op ons huishoudboekje. Daar krijgen we allemaal mee te maken. Ons Commando Landstrijdkrachten levert al jaren een topprestatie met de inzet van veel mannen en vrouwen in Afghanistan en vele andere plaatsen in de wereld. Deze inzet vraagt heel veel van ons allemaal. Dat maakt het dus lastig te begrijpen dat we moeten bezuinigen. Maar maatregelen zijn nodig om Defensie ook voor de toekomst betaalbaar te houden. Het oogmerk van de minister, staatssecretaris en CDS is om niet te tornen aan de operationele capaciteiten, iets dat ik als Commandant Landstrijdkrachten volledig onderschrijf. We willen – waar ook ter wereld – ons belangrijke werk blijven doen. Daarom gaat het bij de maatregelen die nu zijn vastgesteld, vooral om een versobering van de bedrijfsvoering. Dat betekent dat we bijvoorbeeld te maken krijgen met kortingen op de budgetten voor dienstreizen en “bureauzaken”. Denk bij dit laatste aan besparingen op vakliteratuur, bind- en drukwerk, maar ook op representatie. Op personeelsgebied zetten we de ingeslagen weg van de verjonging van de organisatie met kracht door. Ten aanzien van de vulling van de organisatie, blijven we streven naar een vullingspercentage van 100%. Wel zal die vulling in een langzamer tempo tot stand komen dan eerder afgesproken.

Het logistieke personeel kan door het volgen van workshops en het bijwonen van verschillende presentaties, kennis nemen van de nieuwste ontwikkelingen binnen de logistiek.

Ook zullen in de toekomst deelnemers aan vervolgopleidingen en reïntegranten (langer) blijven drukken op de sterkte van de eenheid waar ze toe behoren. Hoe we dit als CLAS precies vorm gaan geven, is nog onderwerp van onderzoek. Natuurlijk realiseer ik me dat versoberingen niet leuk zijn, en dat ze ons allemaal raken. Een deel van de maatregelen is nu al vastgesteld, over andere onderwerpen worden eerst studies uitgevoerd voordat de effecten op het CLAS helder worden. De details van de verschillende maatregelen worden in september met Prinsjesdag bekend gemaakt. Ook zonder de maatregelen in detail te kennen – veel zaken zijn immers nog onderwerp van studie – kan ik stellen dat ze pijn gaan doen. Maar ik wil nog eens benadrukken dat ze nodig zijn. Als we nu geen maatregelen nemen, moeten we over een tijdje grotere bezuinigingen doorvoeren die de operationele capaciteiten ernstig kunnen en zullen aantasten. Dat zou niet in het belang zijn van Defensie, niet in het belang van het CLAS en uiteindelijk ook niet in het belang van uzelf. Ons belang is om het CLAS gereed en relevant te houden, om blijvend in staat te zijn goed voorbereid met goede mensen en goede spullen overal ter wereld inzetbaar te zijn. Daar staan we voor, ook nu het economisch minder goed gaat.

Op 23 september is de dag bedoeld voor de onderbouw (van sergeant to sergeant-majoor en subalterne officieren) en op 24 september is de bovenbouw aan de beurt (adjudanten en officieren vanaf majoor).

Extra bagagecontrole Eindhoven op harde PGU

Heb je interesse? Registreer je dan op www.logistiekedagen2009.nl en je krijgt de volledige informatie over de dagen thuisgestuurd.

Door onderhoud aan de start- en landingsbaan van de vliegbasis Mirage, wordt er voor de in- en uitrotatie vluchten tijdelijk uitgeweken naar het (civiele) vliegveld Al Ain. Op dit civiel vliegveld geldt andere regelgeving over de bagage die meegenomen mag worden. Zo is het niet toegestaan om wapentoebehoren en harde PGU (helm, opsvest, scherfvest, wapentoebehoren inbegrepen magazijnen, veldmasker en camelback) in de ruim- en/of handbagage mee te nemen. Deze spullen worden via Nederland, met prioriteit via cargovracht verstuurd naar het missiegebied. Door een 100% controle van de ruim- en handbagage van al het inroterend personeel op de vliegbasis Eindhoven moeten ongewenste situaties, zoals het niet vrijgeven van de bagage bij de tussenlanding in Al Ain, worden voorkomen. Voorlopig worden deze controles tot medio augustus uitgevoerd.

Nieuwe landmachtfilm in première Tijdens de Landmachtdagen is de nieuwe algemene film van de landmacht, getiteld ‘de landmacht’, in première gegaan. In de film worden vijf landmachtcollega’s gevolgd tijdens hun werk op verschillende plaatsen in de wereld De film duurt twaalf minuten en laat de kijker kennismaken met het landmachtgevoel. Dus geen uitgebreide beschrijving van de CLAS-organisatie of een opsomming van wapensystemen, maar indrukwekkende beelden en openhartige gesprekken over de mooie en minder mooie kanten van het werk bij het grootste krijgsmachtdeel.

Luitenant-generaal Rob Bertholee Commandant Landstrijdkrachten

De film is bedoeld voor zowel medewerkers van Defensie als voor een extern publiek. Medewerkers van het Commando Landstrijdkrachten die de film willen vertonen tijdens bijvoorbeeld een presentatie kunnen terecht bij hun Sectie Communicatie. Ook kan de film binnenkort besteld worden via de Audiovisuele Dienst Defensie (AVDD). Tot slot zal de film worden geplaatst op www.landmacht.nl. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Sectie Communicatie Staf CLAS via [email protected].

landmacht juli 2009



Waardering voor oud-strijders De vijfde editie van de Nederlandse Veteranendag, zaterdag 27 juni in Den Haag, is een groot succes geworden. Ruim 70.000 bezoekers toonden tijdens het defilé en op en rond het Malieveld hun waardering en respect voor de oud-strijders. Meer dan 3500 veteranen en militairen liepen mee in het defilé. Tussen de detachementen, met onder meer de dragers van de Bronzen Leeuw en het Bronzen Kruis, reden ook diverse historische voertuigen mee. Inzet: Scheidend directeur van de stichting het Veteraneninstituut, kolonel Loek Habraken, ontving tijdens de Veteranendag het Ereteken voor Verdienste in zilver, omdat hij “een cruciale en inspirerende rol heeft vervuld bij de doordenking, totstandkoming, ontwikkeling en uitbouw van erkenning, waardering en zorg voor de veteraan in het algemeen en het Veteraneninstituut in het bijzonder”.

landmacht juni 2009



P a a r s e B at t l e g r o u p 10

‘Gewoon drie keigoede teams,

that’s it’

van elkaars kwaliteiten.’ ze onder het commando van 17Painfbat komen te staan, ‘We voelden ons welkom’, vult majoor der mariniers Patrick hebben ze de procedures moeten aanleren van de landvan Rooij, commandant van 22 Infanteriecompagnie (2 machtcollega’s. ‘En dus moeten we bijvoorbeeld ook in Mariniersbataljon) aan. ‘We hadden het gevoel dat we met het Nederlands met elkaar communiceren. Dat waren we open armen werden ontvangen. Zeer gastvrij. Dat is een niet gewend. Al onze call signs zijn namelijk in het Engels. belangrijk begin. Bovendien ervaar ik de samenwerking Maar we hebben de Nederlandse call signs aangeleerd en met de landmacht als erg open en goed. Het klikt. De dat lukt nu. We hebben tijdens drie oefeningen het samen landmacht heeft al veel ervaring in het gebied en dat wordt zo gedaan, dat is genoeg om met vertrouwen samen het allemaal gedeeld met ons.’ gebied in te gaan. We zijn helemaal opgelijnd met de De mariniers waren ook welkom, aldus de commandant bataljonsstaf, we hebben goede afspraken gemaakt. We zijn van Battlegroup 10. Doense: ‘We krijgen een hele sterke er klaar voor.’ marinierscompagnie mee, een team van een zwaar kaliber. In het missiegebied zullen de drie compagnieën desonDat is erg prettig om er bij te danks vooral vaak zelfstankrijgen, kan ik je zeggen. Het dig taken uitvoeren in hun ‘We kunnen prima mixen breidt onze mogelijkheden in eigen Area of Operation. Het het gebied uit.’ “paarse” gehalte van het werk als dat nodig is’ Majoor De Rooij plaatst wel zal zich veelal beperken tot een opmerkelijke kanttekening. de communicatie tussen de ‘We hebben gemerkt dat bijna iedereen bij de landmacht bataljonsstaf en de compagnieën. een vreemd vooroordeel had over mariniers. Hoe vaak heb ‘Het uitgangspunt is dat we prima kunnen mixen als het ik wel van mensen gehoord dat ze dachten dat we stugge, nodig is’, stelt overste Doense bij voorbaat vast, ‘maar dat eigenwijze militairen zijn die zich verheven voelen boven we niet gaan mixen als het niet nodig is. Ieder zijn eigen de rest? Niet twee keer, maar wel tien keer. Om er vervoljob, maar wel samen. Zoals altijd, dus. Er staat eigenlijk gens aan toe te voegen dat we heel normaal blijken te zijn. niets bijzonders te gebeuren. Ik heb gewoon drie comDat is dan wel weer leuk.’ pagnieën, die zijn me echt alle drie even lief. Ik heb twee keigoede landmachtcompagnieën en een keigoede van de Voor de mannen van Van Rooij heeft de gezamenlijke marine. That´s it.’ uitzending wel een praktische aanpassing gevergd. Omdat

De Battlegroup gaat deze maand op pad met een compagnie pantserinfanteristen, een compagnie luchtmobielers en een compagnie mariniers.

Mariniers en landmachters, samen in actie tijdens een oefening.

Battlegroup 10 wordt een samenwerking van pantserinfanteristen, luchtmobielers en mariniers. Niets bijzonders, stellen de betrokkenen, die klaar staan om te beginnen. ‘Het klikt.’ Op de Prins Mauritskazerne in Ede is het een drukte van ‘Ik voorzie in het gebied geen complicaties’, is overste jewelste. Het is half juni en de staftraining van de oefeDoense meteen duidelijk. ‘Iedereen heeft hetzelfde beeld ning Uruzgan Integration loopt op zijn einde. In en rond van wat er moet gebeuren én hoe. Dat is belangrijk. Uitde gebouwen waar de staven van de aanstaande Taskforce dagingen zijn er heus wel. De inrotatie bijvoorbeeld, dat Uruzgan zijn geplaatst, lopen de militairen af en aan. In wordt een gepuzzel. Maar er is een sound plan met ook nog gelijk nieuw deserttenue allemaal, dat wel. Maar op de wel aardig wat rek en daar gaan we het mee doen. En als we schouders is het een verzameling van kleuren, strepen en er eenmaal zijn, gaat het gewoon werken. Ik verwacht geen ringen. De Taskforce Uruzgan is een paarse smeltkroes, dat operationele problemen. We zijn goed voorbereid.’ mag duidelijk zijn. In één van de grote gebouwen in Als sinds november 2008 wordt er het oefengebied huist de aanstaangewerkt aan de gezamenlijke voor‘Er is een sound plan met de battlegroup, aangevoerd door bereiding. In Guz Altmark schoven ook nog aardig wat rek’ luitenant-kolonel Joost Doense. De de mariniers voor het eerst aan bij overste heeft echter een bijzondere de pantserinfanteristen. ‘Ik had er club onder zijn hoede. Voor het eerst gaat er immers een al na Guz een goed gevoel over’, herinnert majoor der maribattle-group van drie “smaken” richting Afghanistan. Doen- niers Harro de Vries zich. Hij gaat als S3 van de battlegroup se, commandant 17 Pantserinfanteriebataljon, vertrekt in juli mee. ‘Ik zag al meteen dat we elkaars sterke punten goed en neemt een eigen compagnie mee (Bravo), de Alpha-com- zagen en wilden erkennen. De mariniers zijn goed in voetpagnie van 13 Infanteriebataljon (11 Luchtmobiele Brigade) optreden, de pantserinfanteristen in het optreden met een én 22 Infanteriecompagnie van 2 Mariniersbataljon. voertuig. Doordat we zijn gaan samenwerken, leerden we

landmacht juli 2009



ROC’ e r s

en

KMA- c a d e t t e n

oefenen samen in

Noorwegen

‘Het hoeft nog niet perfect’ Op het Noorse oefenterrein Evjemoen sloten zo’n driehonderd ROC-leerlingen Vrede en Veiligheid en Oriëntatiejaar KL hun schooljaar af met de oefening Nordic Light. Tegelijk trainden vierdejaars KMA-cadetten hun leiderschap op de twee tienercompagnieën. ‘Ik denk dat hun houding in de buurt komt van die van manschappen.’

landmacht juli 2009

11

‘Opschieten!’ In een dal langs een slingerweg door de bergen rond Evje, een plaatsje in het achterland van de Noorse zuidkust, staan zo’n dertig Nederlandse tieners (bijna) in sporttenue. ‘Oh, waar is m’n veldpet nou’, zucht een wild om zich heen zoekend meisje. ‘Ik had ‘m net nog.’ Ze laat zich opjagen door de harde toon waarop ze zojuist is opgedragen haast te maken. Haar peloton, het derde van de Bravo-compagnie tijdens de oefening Nordic Light, is klaar om te gaan kanoën. ‘Hier ligt je pet’, roept een pelotonsgenootje lachend. ‘We kunnen.’ Met de hulpvaardigheid van Hollandse tieners is niets mis, ziet Glenn, hoofdinstructeur van Joint Service Training Centre Evjemoen. Het Engels-Noorse instituut verzorgt het survivalprogramma van Nordic Light, de oefening voor ROC-leerlingen die de opleidingen Vrede en Veiligheid en Oriëntatiejaar KL volgen. Ex-commando Glenn neemt het peloton mee naar de kano’s. ‘Ik kom uit Engeland en kwam met een ander oordeel over tieners naar deze oefening’, zegt hij. ‘Ik ben helemaal om. De dutch kids doen het heel erg goed. Ze zijn enthousiast, beleefd, hulpvaardig naar elkaar toe, ze controleren elkaar en willen graag wat leren. Ik ben onder de indruk.’

om de pelotons en groepen te leiden. Waar voorgaande jaren een ROC met een klein groepje en een enkele cadet naar Schotland ging, is de oefening in Noorwegen voor het eerst grootschalig. Liefst zeven ROC’a zijn vertegenwoordigd en alle vierdejaars cadetten zijn erbij. Zo snijdt tussen 12 en 21 juni het mes heel mooi aan twee kanten: de leerlingen hebben een goede oefening ter afsluiting van hun schooljaar, en de cadetten oefenen eens met een andere groep dan hun jaargenoten. ‘En dat is zeker een verschil’, weet cadet-sergeant Barend Buizer. Hij is deze week commandant van de Bravo-groep van het derde peloton Bravo-compagnie. Negen jongens en een meisje van de opleiding Vrede en Veiligheid heeft hij onder zijn hoede, toekomstige soldaten, korporaals en sergeanten. ‘Als je leiding geeft aan je jaargenoten en je laat een steekje vallen, dan vangt de groep dat wel op. Dat doen deze leerlingen niet. Als je ze bijvoorbeeld niet heel duidelijk aangeeft dat ze op tijd moeten komen, hoef je er niet vanuit te gaan dat ze op tijd zullen komen.

Nordic Light is een bijzondere pilot. Niet alleen waren er nog niet eerder zoveel leerlingen (295 van zes ROC’a) mee op een oefening, ook zijn er 43 vierdejaars cadetten van de KMA mee,

Ik denk dat hun houding in de buurt komt van die van manschappen. Dus dat is voor mij nu heel erg leerzaam.’

‘Ik ben om, de dutch kids doen het heel erg goed’

Bivak In het bos achter de kazerne van Evjemoen staat de Bravo-compagnie, aangevoerd door ritmeester Robert Buisman van de KMA, het bivak te voltooien. De leerlingen hebben per groep een onderkomen gebouwd van zeiltjes en takken. ‘Heel leuk’, vindt Mitch Lamers (17) het in het bos. ‘Het programma is echt vet mooi. We doen allemaal afwisselende dingen, ook echte militaire activiteiten.’ Lamers is leerling Vrede en Veiligheid op het ROC Eindhoven en bijna klaar met zijn overbruggingsjaar. ‘Ik was vorig jaar te jong om naar de landmacht te gaan. Vandaar deze opleiding. Ik weet inmiddels wel zeker dat ik doorga naar de landmacht, of als sportleraar of naar de pantserinfanterie.’ ‘Ze doen het goed’, oordeelt ritmeester Buisman over de leerlingen. ‘Het is

een pittige week voor ze, maar ze zijn enthousiast en fanatiek. Ik stond net bij de clearance van het oefendorp en dat zag er gewoon goed uit.’ Het oefendorp is één van de onderdelen van Nordic Light, dat voor de leerlingen als doelstelling heeft het trainen van de survivaltechnieken en het verplaatsen in bergachtig terrein. Ook lessen als Bushcraft (overleven in het bos), waarnemings- en luisterpost, hinderlaag, Ammunition Awareness, klimmen, abseilen en kanoën staan op het programma. De leerlingen Vrede en Veiligheid (niveau 2 en 3) leggen bovendien een Proeve van Bekwaamheid af ter afsluiting van het schooljaar en overgang naar het volgende. En als slot wordt met een mars naar de top van de hoogste berg in de omgeving de oefening naar een climax gebracht. ‘Het is echt mooi om hier te lopen’, vindt Anne Wilmsen (17), groeps- en klasgenoot van Mitch Lamers. Ze is een van de weinigen in Noorwegen die na haar opleiding niet doorstroomt. Ze gaat naar de politie. ‘Niet omdat ik het niet leuk vind. Ik krijg alleen geen kick van de gedachte aan een uitzending. Verder vind ik het wel mooi werk. Vooral de praktijk dan, zoals hier. Het is echt wel zwaar, maar we zetten door. Het eindtraject? Dat gaan we sowieso halen.’

‘Deze oefening is een prima try out voor de militaire opleiding. En het kader kan voor het eerst aan het werk met een levende klant’

Droog In de berm van een zandpad ergens in de heuvels van Evje zit een ROC-leerlinge sip voor zich uit te staren. Terwijl haar groepsgenoten achter haar een onderkomen bouwen en zich klaarmaken voor de les Bushcraft, veegt zij de tranen van haar wang: geblesseerd. ‘Het is niet makkelijk voor de jeugd’, zegt adjudant Pieter Vlam, instructeur op de KMA en als KCT’er kenner van het overleven in de natuur. ‘Deze oefening is een prima try out voor de militaire opleiding. En het kader kan voor het eerst aan het werk met een levende klant. Een ideale combinatie.’ De pelotonscommandant, ook een KMA-cadet, komt de adjudant vragen of het tijdschema van de les kan worden aangepast, omdat de compagniesstaf de pc aan zijn planning houdt. Het is het startsein voor de adjudant Vlam om de vaandrig wat militaire levenslessen mee te geven. ‘Hard werken is hard rusten’, buldert Vlam door het bos. ‘Laat je nooit opjagen voor

Adjudant Vlam vertelt over het overleven in de natuur.

landmacht juli 2009

13

Meer dan ‘binden en boeien’ een onhaalbaar doel. Het zijn jouw mensen, jij moet ze beschermen.’ Et cetera. Zoals hij zijn ervaringen deelt met de cadetten, zo levendig maakt hij ook zijn relaas voor de leerlingen. Een les over veilig drinkwater, vis vangen en bereiden en overleven in de natuur verloopt niet zonder een eindeloze reeks grappen en wilde handgebaren. Zelfs de sniffende student kan alweer een beetje lachen. ‘Wat een leuk volk’, zegt de adjudant Vlam nadien. ‘Je kunt zien dat ze het allemaal leuk vinden om hier te zijn. Het zijn doeners, die het geweldig vinden te hakken en zagen om een tentje te bouwen. Dit zijn dan ook de mensen die je binnen de poort moet houden. Deze oefening is een goed middel.’ Hoosbui Het wordt maar langzaam donker in Zuid-Noorwegen. Het begint voorzichtig te regenen, de eerste druppels sinds dagen in Noorwegen en voorlopers van een nachtelijke hoosbui. ‘Het is een mooie week’, beseft cadet-

De oefening Nordic Light was de pilot voor een grootschalige (eind)oefening voor ROC-leerlingen, onder leiding van vierdejaars KMAcadetten. Voor de jonge ROC’ers is de oefening een waardevolle praktijkervaring waarmee ze de keuze voor een carrière bij de landmacht of een ander krijgsmachtdeel beter kunnen maken. Maar het is ook een onderdeel van hun opleiding: in Noorwegen legden zij de Proeve van Bekwaamheid af en verrichtten zij grensverleggende activiteiten, alles ter voorbereiding op een baan bij defensie. Het doel van de MBO-opleiding is zodoende niet meer louter “binden en boeien” van enthousiaste scholieren die na het afronden van hun VMBO nog te jong zijn om te worden geworven (16 jaar). De ROC-opleiding Vrede en Veiligheid transformeert binnen het Defensieproject Loopbaanlint tot de ROC-opleiding Veiligheid en Vakmanschap, die deelnemers voorbereidt op het militaire vak én ze een opleiding met een civiele meerwaarde geeft. Komend schooljaar beginnen de eerste duizend leerlingen aan de opleiding Veiligheid en Vakmanschap. Uiteindelijk moet het loopbaanlint haar steady state hebben bereikt: per jaar vierduizend deelnemers op dertig ROC’a en meer dan 150 instructeurs van het CLAS.

H e t S o c i a a l M e d i s ch T e a m

verleent zorg en hulp in het uitzendgebied

‘Gevoel

kan je maar deels

uitschakelen’

6 april. Een dag die bij veel militairen in het geheugen gegrift staat. Soldaat-1 Azdin Chadli kwam om het leven door een raketaanslag op Kamp Holland en vijf collega’s raakten gewond. Veel militairen hebben de aanslag voor hun ogen zien gebeuren. Het Sociaal Medisch Team staat militairen op uitzending bij. “Het belangrijkste is dat mensen na een traumatische gebeurtenis hun verhaal kunnen doen.”

‘Het kader werkt voor het eerst met een levende klant’ sergeant Buizer zich. De KMA’er heeft veel aan zijn leiderschapskwaliteiten kunnen werken. ‘Daar ben ik zeker mee bezig geweest. Je probeert een paar manieren uit. Ben je streng, wat gebeurt er dan? Stel je jezelf sociaal op, wat heeft dat voor weerslag op de discipline? Dat is hier echt anders dan met een peloton jaargenoten. Realistischer. Je moet ze tot op de details aansturen, je moet alles checken, want ze weten eigenlijk nog niet zo veel. En je moet ze uitleggen waarom je soms streng tegen ze bent. Daar begrijpen ze aanvankelijk maar weinig van.’ Dan richt hij zich op het ietwat gammel ogende onderkomen van de Bravo-groep. ‘Ze hebben het hier heus niet makkelijk’, zegt Buizer over zijn jonge groepsleden. ‘Het is echt geen snoepreisje. In het bos slapen, veel lopen, veel activiteiten, voor jezelf zorgen. Voor een heleboel 17-jarigen is dat allemaal voor het eerst. Maar ze doen het hartstikke goed. Ze hebben nog geen ervaring en dat is niet erg. Zolang ik maar een beetje droog lig. Het hoeft nog niet perfect.’

landmacht juli 2009

15

Wat is EMDR? Eye Movement Desensitization and Reprocessing is een therapie voor mensen die last blijven hebben van de gevolgen van traumatische ervaringen. Waarvoor is EMDR bedoeld? Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Een groot deel van de getroffenen ‘verwerken’ deze ervaringen op eigen kracht. Bij anderen ontwikkelen zich psychische klachten. Vaak gaat het om herinneringen aan de schokkende gebeurtenis die zich blijven opdringen. De belangrijkste insteek van de

EMDR-therapeut is de cliënt te helpen de herinneringen aan deze gebeurtenissen te verwerken, met de bedoeling de klachten te verminderen of te laten verdwijnen. Werkt EMDR? Er is veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de werkzaamheid van EMDR. Uit de resultaten blijkt dat cliënten goed reageren op EMDR. Als het gaat om een trauma na een eenmalige ingrijpende gebeurtenis, dan zijn mensen vaak al na enkele sessies in staat hun dagelijkse bezigheden weer op te pakken. Bron: www.emdr.nl

Maatschappelijk werker Je komt ze altijd wel ergens tegen op Roeland Raadsman Adriaan Kamp Holland: in de werkchalets, bij de sport of bij hun eigen werkconPsycholoog René tainer. De vier hulpverleners van het en wat jouw rol in de wereld zou kunSociaal Medisch Team (SMT) begeven klachten kunnen ontstaan uit heftige nen of moeten zijn. Militairen leggen zich vaak onder de mensen om even ervaringen zoals vuurcontact, IEDniet zomaar hun hele ziel en zaligheid een babbeltje te maken en te kijken aanslagen of raketinslagen. Daarnaast bloot bij de eerste de beste dominee of hoe het gaat. Daarnaast hebben zij dakan voortdurende alertheid bij militairaadsman en dus besteden de GV’ers gelijks meerdere één-op-één gesprekren die veel de poort uit zijn, leiden tot heel veel tijd in het opbouwen van ken met militairen die daar behoefte angstklachten. Dit uit zich in symptorelaties. Adriaan: ‘Wij zoeken de menaan hebben of waarvan de commanmen als nachtmerries, prikkelbaarheid sen op en spreken ze aan. Mensen dant hen dat geadviseerd heeft. Het en schrikreacties. vragen mij op de koffie en dan komen SMT dat zich op dit moment op Kamp ‘De militairen herbeleven het trauma vanzelf de gesprekken los. Holland bevindt, bestaat uit De GV’ers gaan daarnaast een psycholoog, een Bedrijf ook wel eens mee op paDankzij de EMDR-therapie durfden ze de trouille. ‘We proberen geen Maatschappelijk Werker (BMW‘er), een raadsman en vreemde te zijn’, zegt Adripoort weer uit te gaan een dominee. Alle S1 van de aan. ‘Door met de mannen eenheden nemen ook deel en vrouwen mee te gaan, aan het SMT, net zoals de artsen en doordat ze het niet goed verwerkt hebzorgen we voor een lage drempel om de Senior Medical Officer (SMO). Op ben’, zegt Rene. Voor deze klachten zo gesprekken met ze te voeren. Als Deh Rawod werkt ook een SMT op past de psycholoog Eye Movement GV’ers gaan we daar waar de mensen deze manier. Desensitization and Reprocessing gaan.’ (EMDR) toe (zie kader). ‘Dankzij Het team verleent hulp en zorg aan EMDR kan een persoon anders naar iedere militair die daar behoefte aan de situatie kijken en de intensiteit Fly on the wall heeft. Daarin heeft ieder van deze van het angstgevoel verminderen. Ik Iedereen binnen het SMT heeft dus hulpverleners een eigen rol. Bedrijfsheb al diverse gevallen behandeld met zijn eigen specialisatie. Maar dat is maatschappelijk werker Roeland richt EMDR, waaronder mensen die de van minder belang in geval van crisis, zich op het psychosociale gebied zoals poort niet meer uit durfden. Na één zoals bij het opvangen van militairen persoonlijke problemen, een lastige of twee sessies gingen ze alweer naar na een traumatische gebeurtenis. ‘Er thuissituatie of problemen in de relabuiten.’ zijn geen harde afspraken wie dan wat tionele sfeer. Ook arbeidsconflicten en doet’, zegt Roeland. ‘Elk SMT-lid volspanningen op de werkvloer liggen op Raadsman Adriaan en dominee Alfred staat. Wel wordt er rekening gehouden zijn werkterrein. zijn de geestelijk verzorgers (GV’ers) met de band die je als SMT-lid hebt Wanneer de klachten niet vooren de aangewezen gesprekspartners met een bepaalde eenheid. Op 6 april, bij gaan, wordt psycholoog René als het gaat om ‘levensvragen’, zoals na de raketaanslag, gingen de GV’ers ingeschakeld. Hij krijgt regelmatig wat bijvoorbeeld de zin of onzin van naar de Role-2 voor de gewonden en te maken met angstklachten. Deze de missie is en of er een god bestaat het verpleegkundig personeel. De

landmacht juli 2009

anderen gingen naar de eenheden gevecht terechtkomt, heb je op dat waartoe de slachtoffers behoorden en moment je gevoelens uitgeschakeld. de militairen die bij de aanslag betrokMaar na afloop zul je toch weer in je ken waren. Na zo’n aanslag proberen normale doen moeten komen. Je moet we de mensen zo goed mogelijk op te de ervaringen een plek kunnen geven.’ vangen en met elkaar te laten praten. René beaamt dat. ‘Je verhaal kwijt Het belangrijkste is dat mensen na kunnen bij je buddies werkt dan een traumatische gebeurtenis hun meestal het beste. Daar is geen verhaal kunnen hulpverlener doen. Iedereen voor nodig. ‘Wanneer je naar een heeft zijn eigen Wanneer filmpje in zijn hulpverlener gaat, ben je echt er langduhoofd. Je krijgt rige klachten niet gek of een mietje’ een totaalplaatje ontstaan, als je erover worden wij praat. pas ingezet.’ ‘Hoe je ook reageert bij een aanslag, De dagen na een incident houdt het er is geen sprake van goed of fout. Het team de groepen extra in de gaten en is een abnormale situatie, niemand bekijken de SMT’ers hoe de “koppies” kan voorspellen hoe je reageert. Als staan. Roeland: ‘We zijn laagdrempeiemand “bevriest” in een bepaalde lig aanwezig en zorgen dat de mensen situatie, moet de groep dat niet veroor- bij ons terecht kunnen. Wij zijn de “fly delen, iedereen in zijn waarde laten en on the wall”.’ er over kunnen praten.’ Roeland onderstreept daarbij dat het Drempel belangrijk is over je gevoelens te praSoms zetten de militairen weleens ten en dat niet uit de weg te gaan. ‘De vraagtekens bij de hulp die de hulpveruitspraak “Gevoelens kun je uitschaleners bieden. Als ze haast nooit naar kelen” klopt deels, maar niet helemaal. buiten gaan, hoe kunnen ze dan meeWanneer je bijvoorbeeld in een vuurpraten? René legt uit: ‘Als het nodig is,

gaan we af en toe de poort uit. Maar een arts hoeft toch ook geen koorts te hebben gehad om zijn patiënt om iemand er vanaf te helpen? Wel is het belangrijk dat wij een goede Situational Awareness hebben.’ Adriaan is het daar mee eens. ‘Ik ben al twee keer uitgezonden geweest naar Afghanistan, een keer naar Kabul en een keer naar Kandahar.’ Hij zit er niet mee dat er af en toe een grap over GV´ers wordt gemaakt. ‘Ik vind het wel mooi. Wij zijn geen “echte” militairen en hebben een vrije rol. Maar ik probeer altijd door te dringen tot degene die het hardst de grappen maakt. Als er echt iets aan de hand is, weten ze je wel te vinden.‘

17

Zelf opleidingen aanvragen met P&O Selfservice Voor het aanvragen van een opleiding hoef je tegenwoordig geen tientallen handtekeningen meer te verzamelen en formulieren in te vullen. Sinds 2 juni kan elke defensiemedewerker een opleiding digitaal aanvragen via P&O Selfservice.

EEN OPLEIDING AANVRAGEN:

De opleidingen die je zelf aanvraagt in P&O Selfservice zijn opleidingen uit de volgende categorieën: • functiegericht: nodig om de huidige functie te vervullen • loopbaangericht: ter voorbereiding op het (mogelijk) vervullen van een andere functie binnen Defensie • externe werkzekerheid: ter voorbereiding op het (mogelijk) vervullen van functies buiten Defensie • overig (studiefaciliteit): in het kader van persoonlijke ontwikkeling

Een opleiding kan door de medewerker zelf, maar ook door een leidinggevende aangevraagd worden. Deze vraagt de opleiding dan voor en/of namens de medewerker aan. Hoofd P&O informatiemanagement luitenant-kolonel Ton de Bruin verwacht dat vooral de mensen die voor een vervolgfunctie opteren van STOP gebruik zullen maken. ‘Diegene bespreekt eerst met zijn toekomstig leidinggevende de arbeidskwalificatie voor de functie. Vervolgens kan hij zelf de benodigde opleiding of cursus aanvragen.’

DE PROCESSTAPPEN IN BEELD.

1

2

3

4

De medewerker stelt met zijn directe chef, loopbaanbegeleider of opleidingsfunctionaris een opleidingsbehoefte vast.Daarna opent de medewerker zijn Individueel Opleidingsplan (IOP), vult de cursusgegevens in en legt dit vast. De aanvraag gaat door naar de directe chef.

De directe chef kan aanvullende informatie inwinnen; hij of zij kan bijvoorbeeld toetsen of er voldoende budget is. Vervolgens geeft de directe chef een positief of negatief advies door aan het bevoegd gezag.

Het bevoegd gezag keurt de aanvraag goed of af. Als de aanvraag wordt afgekeurd, ontvangt de medewerker een e-mail met uitleg.

Wanneer de opleiding is goedgekeurd, schrijft de medewerker zich in. Na enige tijd kan hij of zij met de studie aan de slag!

Met de komst van Project Standaardisatie Opleidingsprocessen (STOP) is de lange papieren formulierenroute langs direct leidinggevenden en bevoegd gezag verleden tijd. Medewerkers kunnen hun opleiding zelf digitaal aanvragen via de PeopleSoft applicatie op intranet. Het streven is om hiervoor helemaal geen papier meer te gebruiken. ‘Een grote stap vooruit, want de uit te voeren werkzaamheden worden zo beter verdeeld’, legt hoofd P&O Informatiemanagement luitenant-kolonel Ton de Bruin uit. ‘Voorheen hadden sommige mensen, zoals de smo (sergeant-majoor opleidingen red.), een dagtaak aan het administratief verwerken van de aanvragen. Nu zijn er nog maar een beperkt aantal stappen benodigd, die door verschillende ‘spelers’ in de keten doorlopen moeten worden.’

Soldaat der eerste klasse Dennis van Damme, chauffeur bij 43 Gnkcie, is momenteel bezig met het aanvragen van een opleiding Primary Trauma Life Support (PTLS) en vertelt: ‘Voorheen klopte ik op de deur bij mijn luitenant en die regelde het. Nu moet ik alles zelf uitzoeken. Dat kost veel meer tijd. Bovendien hebben wij maar één intranetzuil voor de hele compagnie en dat is te weinig, zeker nu we zoveel zelf op intranet moeten doen. Volgens overste de Bruin komt daar binnenkort verbetering in. ‘Er komen extra intranetmachines bij de operationele eenheden. Deze machines hebben dezelfde functionaliteiten als de informatiezuilen die er nu staan, maar zijn prettiger te gebruiken omdat ze een normaal toetsenbord en muis hebben.’

welke opleidingen zij willen en moeten volgen. Maar wat ik nu zie, is dat er verkeerde cursussen worden aangevraagd, omdat omschrijvingen niet duidelijk zijn. De cursus PTLS heet bijvoorbeeld ‘gewondenverzorger’. Als je dat niet weet en zoekt op ‘PTLS’, krijg je nul resultaat. Ook moeten we een startdatum invullen, maar vaak is die nog niet bekend. Maar als straks iedereen meer bekend is met het systeem en de fouten eruit zijn, zal het denk ik net zo eenvoudig zijn als het indienen van een verlofaanvraag.’

- houdt op de loopbaanopleidingen zoals de MDV en de primaire vorming. Dat was centraal, maar gaat nu ook via STOP. Ik ben benieuwd of dat wel goed zal gaan. Dat zullen we pas over een tijdje merken, want het project bevindt zich nu nog duidelijk in een opstartfase.’

‘Wie-kent-wie’ Ook voor de commandant 43 Gnkcie, luitenant-kolonel Erik Laenen, levert STOP in eerste instantie extra werk op, maar als het straks allemaal werkt zoals het werken moet, staat hij er positief tegenover. ‘Met name vanwege de betere en evenwichtigere verdeling van cursussen op basis van rechtmatigheid en niet op basis van ‘wie-kent-wie’. Wat mij nog onduidelijk is, is wie het overzicht – het totaal plaatje

Hoe je precies een opleiding moet aanvragen in P&O Selfservice, staat op de Quick Reference Card (QRC) die iedere defensiemedewerker op het huisadres heeft ontvangen.

Extra intranetmachines Uiteindelijk moet STOP tijdwinst en een efficiëntere manier van werken opleveren. Vooralsnog is die winst echter nog niet voor iedereen op de werkvloer merkbaar.

landmacht juli 2009

Tweede-luitenant Heleen Verdaasdonk, pelotonscommandant van Dennis, ziet meer voordelen in STOP, hoewel zij nu vooral nog kinderziektes ondervindt. ‘Uiteindelijk is het een goede zaak’, zegt ze. ‘Ik ben verantwoordelijk voor mijn mensen en dus is het goed dat ik het overzicht houd van

Voor meer informatie over project STOP: http://intranet.mindef.nl/portaal/pp/projecten/personele_iv/ progr_personeleiv/ot_projecten/projectstop1b.aspx

Met dank aan: soldaat der eerste klasse Dennis van Damme, tweede-luitenant Heleen Verdaasdonk en luitenant-kolonel Erik Laenen.

19

E x ch a n g e

officer bij

Joint Readiness Training Centre

in

Louisiana

The box kent geen geheimen meer voor Y30 Het CLAS heeft strategische partnerschappen met diverse buitenlandse krijgsmachten en laat zich daar vertegenwoordigen door liaison- en exchange officieren (LSO, XO). Elke maand vertelt een collega over het nut en de noodzaak van zijn werk. Deel 5: Het Joint Readiness Training Centre in Louisiana.

Kapitein Arts doet zijn eerste briefing met kapitein Hadley (midden) voor de Mission Readiness Excercise.

Een oefenterrein in Louisiana is de werkvloer van kapitein Jasper Arts. Bij het Joint Readiness Training Centre begeleidt hij Amerikaanse compagnieën tijdens hun laatste oefening voor een uitzending. ‘Ik heb verstand van zaken, ook van hun leger.’ Het is warm in the box, het zeshonderd vierkante kilometer grote oefenterrein van Fort Polk. De zon laat zich niet zien, maar een bewolkte lucht en de hoge temperatuur maken een sauna van het witte busje dat door het bos raast. Typisch Louisiana, de zuidelijke bayou state van de Verenigde Staten. ‘Dit is nog niets’, zegt kapitein Jasper Arts vanachter het stuur van de van. ‘Het is pas eind april. In de zomer wordt het vies warm. De hele dag in mijn Humvee, met radio’s en apparaten, is dan geen pretje.’ Arts is namens 11 Luchtmobiele Brigade voor twee jaar als Senior Company Trainer/Mentor (T/M) geplaatst bij het Joint Readiness Training Centre (JRTC). Sinds anderhalf jaar is Fort Polk, de kazerne in midwest-Louisiana waar het JRTC is gehuisvest, zijn thuisbasis. Met gemak stuurt Arts zijn busje over de heuvelwegen en paadjes van het oefenterrein naast de kazerne. Slangentijd in de bayou, een warm kreekje dat door het bos krioelt? Een alligator in het moeras? Arts weet ze te vinden.

Defensie: De United States Armed Forces bestaan uit de US Army (landmacht), US Navy (marine), US Air Force (luchtmacht), US Marine Corps (mariniers), US Coast Guard (kustwacht), de National Guard en US Army Reserve (reservisten). Het

landmacht juli 2009

Briefing In een ops-room op één van de vijf Forward Operation Bases in het oefenterrein kijkt captain Hadley ongeïnteresseerd om zich heen. Hij is commandant (cc) van een infanteriecompagnie van het 1st Infantry Brigade Combat Team van 82nd Airborne Division. Hij komt een maand oefenen op Fort Polk. Zijn cynische blik verraadt dat hij niet zit te wachten op een briefing met een T/M van het JRTC. Wat kan een Nederlandse kapitein hem nou vertellen over de skills en drills van zijn compagnie? Hadley is in Fort Polk voor een Mission Readiness Excercise (MRX), de laatste oefening voor een uitzending naar Irak. Arts - callsign Y30, Yankee three-zero - verstrekt de opdrachten, kijkt mee en stuurt bij. ‘Hadley houdt zijn schild nog opgetrokken’, analyseert Arts de aanvankelijke scepsis. ‘Hij denkt het allemaal wel te weten. Of hij baalt dat er een Nederlander tegenover hem zit, weet ik niet. Ik zeg ze altijd: “Ik heb een ander uniform, maar ik spreek dezelfde taal”. Het wordt ze vanzelf duidelijk dat ik verstand van zaken heb, ook van hun leger.’

De trainingen van het JRTC zijn berucht. In the Army bestaat vrees voor the box, “where the violence is fake, but the fear is for real”. ‘Het werk van het JRTC helpt levens redden’, zegt Arts. ‘Dus moet het goed gebeuren. Ik houd militairen een spiegel voor. Ze kunnen beter hier een slechte dag hebben dan in Irak. Een compagnie oefent tactieken, technieken en procedures, maar kweekt ook vertrouwen, in de leiders en in zichzelf. Als ze hier weggaan, zijn ze er klaar voor.’ Arts heeft zelf dankzij vele functies bij parate eenheden van de landmacht en door diverse uitzendingen voldoende bagage om zijn Amerikaanse collega’s wat ervaring mee te geven. Ook zijn commandant bij het JRTC, luitenantkolonel Kauzlarich (‘colonel K’), heeft het volste vertrouwen dat de Dutch guy de Amerikanen wat kan leren. ‘Zijn volwassenheid en levenservaring maken hem geloofwaardig’, stelt Kauzlarich vast. ‘Jasper is niet hier omdat hij Nederlander is, maar vanwege zijn kwaliteiten. Zijn feitenkennis is goed, hij is een teambuilder en hij leert snel. Amerikanen waarderen dat.’ Alles uit de kast Voor het zojuist aangekomen brigade combat team (BCT) staat een programma vol actie klaar. Alle aspecten van het moderne optreden komen aan bod, van Key Leader Engagement

In de oefendorpen van The Box zijn tankstations, moskeeën en cafés gebouwd.

Verenigde Staten Oppervlakte: 9.629.091 km2 Inwoners: 303.825.000 Hoofdstad: Washington D.C.

The box kent nauwelijks geheimen meer voor de kapitein. Drie weken per maand is dit zijn thuis.

defensiebudget van de VS bedraagt ongeveer 588 miljard euro voor 2009 (ter vergelijking, voor Nederland is dat 6,5 miljard), exclusief de Supplementals voor de oorlogen in Irak en Afghanistan. Landmacht: Organisatorisch zijn de Army Forces grotendeels verdeeld over Combatant en Functional Commands die samen alle disciplines en de hele wereld

afdekken. De slagkracht van de US Army wordt gevormd door 76 Brigade Combat Teams en 225 (Multi-) Functional Support Brigades. De personele sterkte is ruim een miljoen, waarvan ongeveer 540.000 in de Active Component (actieve status). Het budget voor de US Army voor 2009 bedraagt circa 260 miljard US dollars (194 miljard euro).

Korpsen De US Army bestaat uit vier korpsen van tussen de 20.000 en 40.000 militairen; I Corps (hoofdkwartier in Fort Lewis, Washington), III Corps (Fort Hood, Texas), V Corps (Heidelberg, Duitsland) en XVIII Airborne Corps (Fort Bragg, North Carolina). Er zijn tien actieve divisies (drie brigades, 10.000 tot 16.000 militairen): 1st Armored Division

(Wiesbaden, Duitsland), 1st Cavalry Division (Fort Hood, Texas), 1st Infantry Division (Fort Riley, Kansas), 2nd Infantry Division (Camp Red Cloud, Korea), 3rd Infantry Division (Fort Stewart, Georgia), 4th Infantry Division (Fort Hood, Texas and Fort Carson, Colorado), 10th Mountain Division (Fort Drum, New York), 25th Infantry Division (Schofield Barracks, Hawaii), 82nd Airborne Division

(Fort Bragg, North Carolina) en 101st Airborne Division (Fort Campbell, Kentucky). Opleiden en trainen Het commando dat zorgt voor de opleiding van Amerikaanse militairen is het US Army Training and Doctrine Command (TRADOC). TRADOC voert 32 scholen en centra op 16 locaties, waaronder ook de

21

en IED Defeat via Host Nation Security Forces Integration en PSYOPS tot UAV en Air Assault, vaak in combinatie met Life Fire. Ter ondersteuning zijn in the box twintig oefendorpen opgetrokken en is er een bataljon opgetrommeld om als oefenvijand op te treden. ‘Het zijn geen makkelijke acties’, weet Arts. ‘Alles wordt uit de kast getrokken om de oefening zo realistisch en compleet mogelijk te maken. Dit zouden Nederlandse collega’s eens moeten ervaren, als T/M of met hun eenheid tijdens een MRX.’ Elke rotatie is ook weer een beproeving voor Arts zelf. Drie weken lang zit ook hij in the box. Slapen doet hij dan achter in zijn Humvee. ‘Ik ben altijd in de buurt van de cc. Het is een geweldige functie, maar wel pittig. Elke maand drie weken in het bos, elf rotaties per jaar.’

Thuis, met zijn vrouw en jonge kinderen in een kalm wijkje op Fort Polk, komt Arts tot rust. Arts verhuisde naar Louisiana in het kader van een Nederlands-Amerikaanse uitwisseling. Hij is niet de enige buitenlandse T/M: zijn buurman is Australiër, verderop wonen een Brit en een Jordanees. Zij wonen binnen de poorten van Fort Polk omdat het leven off post, bijvoorbeeld in het aangrenzende plaatsje Leesville, minder ideaal is. In het vergeten stadje zijn oerconservatieve, strengkerkelijke normen en waarden opmerkelijk verstrengeld met een overdaad aan fastfood restaurants en gentlemen’s clubs. Arts: ‘On post is het beter toeven. Fort Polk is een complete stad, met winkelcentrum, drie scholen, een golfbaan en andere sportfaciliteiten, tankstations en een snelweg er dwars doorheen.’

Op zijn kantoor, een bouwkeet zonder ramen, krijgt kapitein Arts een mailtje binnen: zijn opvolger is bekend. In oktober stapt een luchtmobiele collega binnen als T/M. Arts staat nog één hot summer te wachten. ‘Deze job is een aanrader, want een geweldige ervaring.’ Colonel K verduidelijkt nog eens waarom. ‘De meerwaarde van een buitenlandse T/M is dat onze militairen eens leren van mensen uit een andere walk of life. Het is als met een nieuwe vriendin: you get the same stuff, maar het is toch net even anders.’

UAV in zakformaat Hij weegt slechts twee kilo en bestaat uit acht delen die niet groter zijn dan een halve

meter. Het nieuwe onbemande verkenningsvliegtuig Raven gaat vanaf het einde van het jaar de Aladin vervangen en in Uruzgan bijdragen aan het omgevingsbewustzijn Sergeant der mariniers Menks van de Broek is tijdelijk geplaatst bij 101 Remotely Piloted Vehicle Batterij van 103 ISTAR Bataljon op de Luitenant-kolonel Tonnetkazerne in ’t Harde. Hij is instructeur voor een ‘Unmanned Aerial Vehicle’ (UAV) dat volgens hem onmisbaar wordt in het veld: de Raven. Dat vliegtuigje gaat de Aladin vervangen. Waar de Aladin (propeller aan de voorkant) erg schadegevoelig is bij de landing, daar landt de Raven (propeller achter de vleugels) soepeler en schadevrij. De Raven past in een rugtas zo groot als een vuilniszak. Daarin zit een kegel die gevuld is met piepschuim en wat elektronica. Verder volgen er nog wat grijze platen en een body met een propellertje erop. Het bouwpakket is eenvoudig in elkaar te zetten – ook in het donker. Het vliegbereik van de Raven is ongeveer tien kilometer en hij kan een kleine anderhalve kilometer hoog vliegen. ‘Het zijn buitengewoon nuttige vliegtuigjes’, vindt Van

den Broek. De verschillende missies waar de extra ogen bijzonder geschikt voor zijn, zijn bijvoorbeeld de beveiliging van een basis, als vooruitgeschoven verkenner voor een patrouille of als extra hulpmiddel bij het aanvragen van vuursteun. ‘De Raven kan goed worden gebruikt om

een object aan te stralen, zodat een Apachevlieger met zijn infrarood-kijker ziet welk object zijn doel is.’ Met de ‘splash and target’-functie is vervolgens snel te berekenen wat de afstand tussen de plaats van impact (splash) en het aanvankelijke doel is. ‘Je zou het vliegtuigje ook voor een patrouille uit kunnen laten vliegen’, vertelt Van den Broek. ‘Je ziet dan of bijvoorbeeld groepen mensen ineens uit elkaar vluchten, of dat er achter de huizen verdachte dingen gebeuren.’ Neus De Raven kan tijdens het vliegen foto’s maken en op geselecteerde punten blijven rondcirkelen voor nadere inspectie. De ‘mission operator’ heeft bovendien een notebook tot zijn beschikking waarin de kaarten staan waarop hij punten

kan inplotten. Het vliegtuigje vliegt dan automatisch een route via ‘waypoints’, of blijft rond een bepaalde positie cirkelen. Omdat het vliegtuigje buiten het zicht van de operators vliegt en in het luchtruim van andere vliegtuigen kan komen, gelden er dezelfde eisen, als die aan een regulier vliegtuig worden gesteld. ‘Operators moeten een lange opleiding volgen waarbij ze ook vakken krijgen als ‘crew resource management’ en luchtvaartwetgeving.’ Het toestel is gebouwd om te crashen en uit elkaar te vallen, zodat er geen daadwerkelijke schade ontstaat. Binnen twee minuten is het vliegtuigje weer airborne. Het is de bedoeling dat de Raven in december meegaat naar Afghanistan en vanaf de TFE11 wordt gebruikt door de verkenningseenheden.

USA Sergeant Major Academy op Fort Bliss in El Paso. Beoogde landmachtofficieren gaan naar de traditierijke United States Military Academy in West Point (New York) of naar een van zes kleine, door een staat gesponsorde militaire academies. Het Joint Readiness Training Center (JRTC) is een van de zeven Combat Training Areas waar

landmacht juli 2009

Amerikaanse eenheden worden getraind. Het JRTC is een van de grotere, waar complete Brigade Combat Teams kunnen trainen. De andere zijn het National Training Center (Fort Irwin) en het Joint Multinational Readiness Center (Hohenfels, Duitsland). Het Devens Reserve Force Training Area (Fort Devens, vooral

voor trainingen van reserveeenheden), het Battle Command Training Center (Fort Hood, voor brigadestaftrainingen), het Northern Warfare Training Center (Alaska, koudweertraining) en het Yakima Training Center (Fort Lewis, manoeuvre- en vuurtrainingen) worden gebruikt voor specialistische trainingen.

23

1GNC via Mighty Het multinationale 1 (German/Netherlands) Corps (1GNC) levert vanaf juli honderdzestig militairen aan HQ ISAF Kabul. Deze bemanning is al vanaf eind vorig jaar aan het trainen om in Afghanistan de handschoen op te pakken. In het NAVO Joint Warfare Centre in het Noorse Stavanger werd in juni de eindoefening Mighty Sword gedraaid.

Een Afghaanse politieagent die plotseling het vuur opent op collega’s, ISAFtroepen die tijdens een schietoefening per ongeluk een burger verwonden, een bermbom die slachtoffers maakt; alles wat er in Afghanistan speelt,

landmacht juli 2009

wordt de militairen van 1GNC voor de voeten gegooid tijdens de Mission Rehearsal Training (MRT) Mighty Sword in Stavanger. Niet alleen de militairen van 1GNC trouwens. Ook de soldaten die individueel in dezelfde periode naar HQ ISAF gaan, draaien mee. Deze MRT is dus, naast een gedegen training, een uitgelezen moment om kennis te maken met toekomstige collega’s. Een realistischere training dan de oefening Mighty Sword is vrijwel niet denkbaar. De deelnemers krijgen namelijk te maken met gebeurtenissen die daadwerkelijk in theatre hebben plaatsgevonden en moeten

Sword naar HQ ISAF Kabul

adequaat reageren, communiceren, beslissen, omgaan met de media, et cetera. Reëel plaatje De Amerikaanse luitenant-kolonel Mark Cunningham is hoofd Situatiecentrum in Stavanger en legt uit: ‘We bootsen de elektronische omgeving die we in ISAF hebben na én zorgen voor trainers en ervaringsdeskundigen. Dat zijn huidige ISAF-stafleden of recentelijk teruggekeerde stafleden; professionals met kennis van de huidige situatie in ISAF. Deze combinatie van elektronische omgeving en

trainers maakt het een erg reëel plaatje voor de militairen die naar Kabul gaan.’ Voor déze oefening was het belangrijk dat iedereen begreep dat de Afghaanse verkiezingen eraan komen en dat dat een impact gaat hebben op de ISAFstaf.

over te stappen in ons trainingplan.’ Een van de militairen die straks in theatre aan de slag gaat, is luitenant-kolonel Edwin de Ronde. Hij is geplaatst binnen Joint Fires, dat zorgt voor de planning en priorisering van Close Air Support aan grondeenheden. In Stavanger is hij te vinden in het Joint Fires Combined Joint Operations Centre. Cunningham, die meerdere soortgeDe Ronde: ‘Op deze oefening word je lijke oefeningen heeft geobserveerd, is geconfronteerd met de werkomgeving optimistisch: ‘De staf van 1GNC kwam die je ook in Kabul gaat aantreffen. goed getraind binnen, na een uitgeIk noem het ‘de eerste schok in een kiend en degelijk opwerkprogramma in veilige omgeving’, waarin fouten Münster te hebben gehad. Toen de staf gemaakt mogen worden en waarin je hier kwam, was ze helemaal klaar om ervaart wat er van je verwacht wordt.

Verder leer je hoe de relaties intern liggen en met wie je zaken moet doen. Kortom, ik krijg een duidelijk beeld van wat mijn operationale werkomgeving in Kabul gaat worden.’ Medio juli zijn de eerste militairen uit Münster naar Kabul vertrokken.

MISSIE VAN HET JOINT WARFARE CENTRE (JWC) STAVANGER, NOORWEGEN In opdracht van Allied Command Transformation (ACT) traint het JWC gezamenlijke krijgsmachtdelen van verschillende landen op operationeel niveau voor de NAVO. Het JWC concentreert zich op gevechtsstaf voor de Combined Joint Task Forces (CJTF), NATO Response Forces (NRF) en Component Command HQs en voor NAVO hoofdkwartieren die uitgezonden worden. Daarnaast bevordert het JWC de ontwikkeling van doctrine van gezamenlijke krijgsmachtdelen en NAVO-standaarden en stimuleert het de interoperabiliteit en transformatie binnen de NAVO.

25

101 COMMUNICATIE & INFORMATIESYSTEMEN BATALJON

‘‘Nuntius Transmittendus’

REGIMENT VERBINDINGSTROEPEN

(‘Het bericht moet door’)

Landmacht brengt elk nummer een eenheid onder de aandacht in de rubriek ‘Eenheid in Beeld’. Deze keer is het de beurt aan 101 Communicatie & Informatiesystemen bataljon (101 CISbat) uit Stroe, dat verbonden is met het Regiment Verbindingstroepen. De verbindingsdienst viert dit jaar het 135-jarig bestaan.

Geschiedenis

Het Wapen van de Verbindingsdienst komt voort uit het Wapen der Genie. Op 18 februari 1874 vond binnen het Bataljon Mineurs en Sappeurs de oprichting plaats van “eene afzonderlijke afdeeling” veldtelegrafisten. Deze datum wordt gezien als de geboortedag van het regiment. Voor de afdeling kwamen volledig opgeleide dienstplichtigen in aanmerking die geoefend waren in het seinen met en het behandelen van telegraaftoestellen. De verbindingsdienst werd voor het eerst op de proef gesteld tijdens de mobilisatie voor de Eerste Wereldoorlog. De verbindelaren zorgden voor de communicatie tussen de verschillende gemobiliseerde legeronderdelen en de staf van het veldleger door middel van het militaire telegraafnet. Tijdens de Tweede Wereldoorlog deed de radio zijn intrede. Verder bestonden de verbindingen voornamelijk uit telefoonlijnen en veldpost. Na de Tweede Wereldoorlog gingen de taken en de organisatie van de Verbindingsdienst en de Genie zover uiteen lopen, dat men het wenselijk vond de Verbindingstroepen vanaf 1 mei 1949 zelfstandig door te laten gaan als het Wapen van de Verbindingsdienst. Tijdens de Koude Oorlog stapte de verbindingsdienst het tijdperk van de moderne elektronica en digitalisering binnen. Een goed voorbeeld hiervan was de ontwikkeling en modernisering van het rasterstelsel, waarbij gebruik werd gemaakt van een straalzender waardoor de commandoposten gemakkelijker verplaatst konden worden. Eind 2003 werden de laatste twee verbindingsbataljons uit het ZODIAC (Zone Digitaal Automatisch Cryptografisch netwerk) tijdperk opgeheven. Op 3 februari 2004 werd een nieuw bataljon met TITAAN (Theatre Independent Tactical Army and Airforce Network) middelen opgericht: het huidige 101 CISbataljon. Bataljonscommandant: luitenant-kolonel Ron Hamelink. Bataljonsadjudant: adjudant Roland Kleinschiphorst. Regimentscommandant: luitenant-kolonel Cees Jongerius. Regimentsadjudant: adjudant Bert Oost.

Standplaats en taken

101 CISbat is gehuisvest op de Generaal-majoor Kootkazerne in Stroe. Dit bataljon van het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL) zorgt voor het opzetten, bedienen en onderhouden van data- en telecommunicatieverbindingen en voor het inrichten, bedienen en ondersteunen van computernetwerken. Hierdoor kunnen de diverse eenheden met elkaar communiceren bij het operationeel optreden. Verder ondersteunt het bataljon in de behoefte

landmacht juli 2009

aan communicatieverbindingen bij kleinschalige missies en levert het personeel, materieel en apparatuur. Een zustereenheid van 101 CISbat is het multinationale CISbattallion (CISbn) dat de verbindingen verzorgt voor het 1 (German/Netherlands) Corps.

naar het gevecht om de Vier Leeuwenbrug (Koningsbrug). Bij die strijd sneuvelden negen militairen van de verbindingstroepen. Het vaandel werd op 1 mei 1974, de 25e verjaardag van de verbindingsdienst als zelfstandig wapen, door prins Bernhard namens koningin Juliana uitgereikt aan het regiment.

Wapenfeiten

Liederen en spreuken

Bij alle grotere oefeningen en bij elke inzet van de landmacht speelde en speelt de verbindingsdienst een rol van betekenis. Overzee werd de verbindingsdienst in de periode na de Tweede Wereldoorlog onder meer ingezet bij de politionele acties in Nederlands-Indië en in de jaren zestig en zeventig bij de Troepenmacht in Suriname (TRIS). Tegenwoordig levert 101 CISbat aan nagenoeg elke missie personeel. Missies waar het bataljon sinds de oprichting in 2004 aan bijgedragen heeft, zijn: EUFOR-1 t/m 9; RCSouth, DTF, ATF-4, TFU-2, 3, 7, PRT-6; Pakistan Noodhulp Inzet; SFIR-4, 5 en NTMI (Irak), Redeployment Ondersteuningsdetachement Koeweit.

Tradities

• Jaarlijkse viering verjaardag regiment op 18 februari. • Het uitschenken van leeuwenbitter (een soort kruiden bitter) door de marketentster bij bijzondere gelegen

Sergeant-majoor Bosch componeerde in 1950 de regimentsmars. Als basis hiervoor gebruikte hij de tekst en melodie van een lied geschreven door dienstplichtig sergeant Pot in 1947.

Vaandels en emblemen

Omdat het Wapen van de Verbindingsdienst voortkomt uit het Wapen der Genie, is in het embleem van 101 CISbat de sappeurshelm te herkennen. Uit de helm steken bliksemschichten, die verwijzen naar de ‘vonken’ van de verbindingsdienst en de oorspronkelijke onderscheidingstekens van de veldtelegrafisten. In 1950 werd de bruine kleur (genie) als achtergrond voor het embleem vervangen door het nassaublauw en wit van de seinvlaggen. Op het vaandel staat het opschrift ‘Rotterdam 1940’. Dit verwijst naar de inzet van een in die stad gelegen opleidingseenheid voor de verbindingstroepen en met name

De verbindingsmars

Toen met seinlamp en vlag, de staf de strijd overzag En de hoornblazer stond klaar Toen de vonkzender zond en de duif vloog in ’t rond Speelden zij het voor elkaar Als de lijnwerker sjouwt en het leger op je bouwt En de radio staat klaar De vercijferaar pent en de telexist zendt Spelen wij het voor elkaar Het is uw taak verbindelaar, Het is uw taak verbindelaar Die de staven verbindt en de oorlog dus wint En het vaderland redt uit ’t gevaar

EENHEID AAN HET WOORD Tweede-luitenant

Sergeant

Korporaal-1

Karin Duivenvoorde

Michel Damhuis

Gert Hellwich

Pelotonscommandant

Coms senior

Medewerker local

CISpeloton, A-cie

(systeemdeskundige

support and installation,

communicatiemiddelen), ‘Bij de verbindingsdienst zijn we naast militair

ICMS-peloton

B-cie (tijdelijk: waarnemend OPC)

(intensivering civiel militaire samenwerking)

gebied ben je een soort spin in het web voor

‘Als kind wilde ik al bij het leger, maar ik vond

‘Ons pas opgerichte peloton ondersteunt burgerin-

eenheden van de landmacht. Daarnaast is ‘het

het ook leuk om met radio’s en andere elektri-

stanties op verbindingsgebied bij calamiteiten. We

verbindelaar zijn’ een soort gevoel; esprit de

sche apparatuur te werken. Mijn achtergrond is

zijn bijvoorbeeld in staat om een crisiscentrum van

corps is zeker aanwezig. Ik voel me hier thuis,

elektricien en daarmee kon ik prima terecht bij de

een gemeente snel te voorzien van werkplekken

omdat er een gemoedelijke sfeer hangt en ie-

verbindingsdienst. Ik ben hier als manschap op-

met telefoons en computers. Het bevalt me hier

dereen elkaar wil helpen. Ik ben hier als soldaat

gekomen en zit er nu alweer tien jaar. Het leukste

uitstekend. Als koporaal krijg ik veel verantwoor-

begonnen en wilde doorgroeien bij de eenheid,

vind ik dat je bij andere eenheden een kijkje in de

delijkheid. De verbindingen zie ik als een techniek

dus heb ik het volledige KMA-traject gevolgd en

keuken kunt nemen. Als dat de infanterie is, doen

die niet stilstaat. Je moet er wel tegen kunnen om

ben nu terug als pelotonscommandant. Op de

we gewoon met de infanterie mee. Voor bijna alles

uren naar een beeldscherm te staren, maar geluk-

KMA probeerde ik iedereen ervan te overtui-

waar een stekker in zit, roepen de collega’s hier en

kig gaan we ook steeds vaker naar buiten. Daardoor

gen dat ze naar de verbindingsdienst moesten

in het uitzendgebied ons erbij. Maar dat vinden we

krijg je een band met de jongens van andere eenhe-

komen, soms tot vervelends aan toe, haha!’

niet: de klant is koning.’

den. Ik hoop dit jaar naar de KMS te kunnen en wil

ook specialist. Als specialist op verbindings-

heden. De leeuw heeft een speciale betekenis voor het regiment, vanwege het gevecht om de Vier Leeuwenbrug in Rotterdam op 10 mei 1940 (zie: Vaandels en emblemen) • Jaarlijkse prijs voor de meest veelbelovende officier en onderofficier en de meest verdienstelijke onder de man- schappen. • Kleine Kreeftsprijs, voor de meest verdienstelijke jonge officier • Kreeftsprijs, voor de meest verdienstelijke onderofficier • Duivelsprijs, voor de meest verdienstelijke militair beneden de rang van sergeant

dan zeker terug naar CISbataljon.’

27

Groen, De Landmachtdagen zitten er weer op. Ruim 130.000

groots, geslaagd

bezoekers kwamen 5, 6 en 7 juni naar de Bernhardkazerne in Amersfoort om een kijkje in de keuken te nemen van het grootste krijgsmachtdeel. Het bezoekersaantal overtrof de verwachtingen van het recent opgerichte Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL), dat dit jaar de dagen organiseerde. De commandant van de organiserende eenheid, brigadegeneraal Jan Broeks, kijkt terug op een geslaagde operatie. “Ik hoor alleen maar positieve geluiden van de bezoekers. Deze complimenten en de glimlach op de gezichten van velen betekenen heel wat voor onze mensen. Ik heb van hen ook uitsluitend enthousiaste verhalen gehoord. We zijn er wederom in geslaagd het publiek een beeld te geven van de landmacht: wat we kunnen, wie we zijn, maar vooral van onze ongekende veelzijdigheid.” Volgend jaar zijn de Landmachtdagen op 28, 29 en 30 mei op de Johannes Postkazerne in Havelte. Ook dit keer verzorgt de Luchtmobiele Brigade in samenwerking met de helikopters van het Defensie Helikopter Commando (DHC) een spectaculaire demo.

Het optreden van de Combined Arms Teams (CAT’s) trekt veel publiek. Deze teams zijn samengesteld uit infanteristen, cavaleristen en genisten.

landmacht juli 2009

Iedereen is geschikt voor de Landmachtdagen!

Luchtmobiele militairen laten zich aan een touw naar

beneden zakken door middel van de fast rope techniek.

29

Een team van de marechaussee verzorgt een demo crowd and riot control waarbii het publiek voor relschopper mag spelen.

Een wachtmeester van het Commando Luchtdoelartillerie (CoLua) laat dit

stoere meisje kennismaken met de stinger.

Bouwen, sleutelen of als ware elektricien

zelf een lampje laten branden: het kan allemaal bij de stand van de genie.

Een logistiekeling van het ‘thuisspelende’ OOCL laat een jonge bezoeker aan de knoppen zitten.

Liefhebbers van een beetje klimmen en klauteren, kunnen hun hart ophalen bij de klimtoren. Met hulp van de kliminstructeurs stijgen zij tot ongekende hoogtes.

landmacht juli 2009

‘Hoe zwaar is dat nou, de bepakking

waarmee jullie moeten lopen?’

‘Nou, voel maar, ik hang wel even wat gewicht op je rug!’

Minstens zo populair als het camoufleren is het laten aanbrengen van een ‘nepwond’ of je arm laten verbinden door de militairen van de geneeskundige dienst.

31

Militair personeel bevorderd generaal-majoor P.H.T.J.M. Dohmen (tech st) brigadegeneraal P.J. Engelhart (tech st), G.J.A.M. Schellekens (log ma) kolonel W.S.M. Calmeijer Meijburg (cav), M.C. Dulfer (cav), C.F. de Graauw (tech st), N.J.E. van der Zee (gn) luitenant-kolonel A.B. van de Kreeke (inf), E.P.J. Laenen (log gnk), C.H.M. van Leeuwen (log gnk), J.C.J. Legein (mjd), M.J.A.M. Raijmakers (log b&t), E.H. Ruesink (log b&t), J.J. Sieprath (r.-k. gv), A.G. Smit (log td), C.G.M. Tieken (lua) majoor N.S. Bleijenberg (log gnk), P.S.A. Deckers (inf), M.M. Garnier (log b&t), S. van ’t Geloof (log gnk), C.J. Heesakkers (vbdd), T.P. Kleinschiphorst (vbdd), W. Nagtegaal (vbdd), H.A.J. Schell (inf), A.H. Storm (inf), H.L.A.A. van Vliet (log b&t), P.C.B. Voermans (log td) kapitein / ritmeester P.A.C.B. van Bavel (log gnk), H.C. Dahles (log td), W.J. Feenstra (inf), H.G.T. Franken (log ma), C. van Harten (log gnk), M. van der Hartt (vbdd), A. Hof (log gnk), M. Kroon (vbdd), P.A.M. van Lierop (gn), J.M.P. Nijsten (inf), M.J. Pauw (log ma), A. Redderhof (lua), C.B.M. van Reek (log gnk), F.H.J. Rijnbout (gn), A.P.J.M. Somers (inf), S. Straten (inf), R.G.H. Teggeler (cav), M.C.M. Teunissen (log td), W.J. Tjeerdsma (gn), J.F.A. de Werd (inf), S. Zwikker (log gnk) eerste-luitenant J.W. Bekebrede (log gnk), A.M. Berndsen (inf), G.J. Hielkema (vbdd), L.F. Sterk (vbdd), G.H.J. Veltman (log ma), W.J.H. Vermeulen (log ma), J.F.W. Weyers (vbdd), R.H.P. van de Wiel (log ma), F.D. Zijlstra (lua) tweede-luitenant R. van den Berg (vbdd) adjudant A.C.H. van Bergen (cav), J.E.M.M. van Berkel (log gnk), J.P.W.M. van den Boogaard (vbdd), P.A.M. Diepens (art), P.A.T. van Esch (log b&t), A.H.M. Hogt (log ma), H.C.F. van Lawick (log td), H.J. Löwenthal (log gnk), M.C. Mijling (log td), M. Smit (lua), M.L. Spruijt (log b&t), M.J. Zwiers (log gnk) sergeant-majoor / opperwachtmeester P.A.J. van de Bergh (log td), G.E. Gangi (log b&t), M. Gijsbertsen (log b&t), M.A. Hammink (cav), M.C. Haring (inf), M.W. Henssen (inf), A. de Jong (cav), M.H. Kraakman (vbdd), J.G. Lanting (log td), D. van Leeuwen (inf), P.A. Niermeyer (lo sport), N. Oharek (lo sport), J. Ribbers (lo sport), D.M. Rijsenbrij (inf), P.G. Smeenk (cav), J. Veenstra (lo sport) sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse J. Antelo Rovers (vbdd), C.J. Beekman (log b&t), S. Blikman (vbdd), R. Bron (vbdd), J. van

Actieve dienst verlaten der Bruggen (log gnk), A.G. de Bruin (vbdd), W. van Dijk (log td), F.T.H. Geutjes (inf), L.E.A. Klerks (vbdd), N.H.M.P. Klerx (vbdd), G. ten Lohuis (vbdd), J.A. van der Lubbe (inf), J.A. van Mierlo (gn), A.F.R. Stikkelbroeck (vbdd), K. van Toor (vbdd), D. de Vaal (vbdd), R.E. Westenberg (log ma) sergeant R.A.F. Claessens (mil muz), L.J. Harmsen (mil muz), J.J.L. Heerkens (inf), H. Huisman (vbdd), J.S. van der Kaaij (inf), J. Lammerink (vbdd), J. Lumeij (inf), T. Meijnen (vbdd), D.H.L. Mols (inf), M. van der Paal (vbdd), D.R.A. Plaschek (vbdd), O. Ridderhof (inf), J.L. Schouten (inf), P.J.J. Schrader (mil muz), J.A.C.G. van der Steen (vbdd), R. Verzijl (vbdd), R.J.H. Vreuls (vbdd), N.U. Zijlstra (inf) korporaal der eerste klasse C.D.M. Andriessen (log td), J.A.H. Baudewijns (inf), P.G. Blonk (inf), P. van Brenk (log td), H. Broers (inf), R.J.C. Brouwers (gn), R. Damstra (inf), S. Dekker (gn), R. Dost (art), E. Drost (inf), T. Duinmaijer (log td), G.C.G. Entius (cav), K.M.E. Evers (gn), F. Farinelli (inf), M.J.P. Foolen (inf), T. Freriks (log ma), Y. Grotendorst (cav), T. Haaksma (inf), L.O. de Haan (gn), B. Hermsen (inf), R. Hindriks (inf), M.P.H. Hirdes (log td), N.R. Holleman (cav), L. Horsman (log b&t), T. Imming (log td), E. Klep (log td), M. Kleton (log td), M.H.G.J. Klomp (gn), P. van Kooten (log gnk), M.D. Koster (log gnk), O.H. La Cruz (log b&t), K.A.T. Leenders (art), A. van der Linden (log b&t), B.A.A. te Loeke (log td), E. Menalda (inf), S.G.J. Nelissen (inf), S. Pap (inf), S. Popelier (inf), M.R. Postema (inf), N. Roessink (inf), M. Schennink (inf), E.M. Smit (gn), R.A. Tiggelhoven (art), P. Timmermans (gn), P. Veldmeijer (log gnk), L.A.J. Vermeulen (gn), R.V. Visser (inf), F.M. Vooijs (log gnk), E.M. van der Waal (log b&t), A.D. Waardenburg (cav), J.A. Wessels (log gnk), K.G. Williams (inf), B.F.J. ten Wolde (log gnk), T.J. Wolters (inf), J.A.C. Wouters (inf)

Mutaties burgerpersoneel bevorderd

kolonel D.W. Hoekendijk (lua), A.J. Kuil (log td) luitenant-kolonel C.M.A. Bakx (log b&t), P.A. Brouwer (inf), J.W. Grims (art), H.J.W. Laseur (prot. gv) majoor R.S.A. Lalloesingh (log gnk), J.D. van Rossen (cav) kapitein / ritmeester M.N. Dooper (log gnk), J.J.M. van Meegen (vbdd), M.H. Moorrees (inf), A.R. Rahim (inf), A.J.H. Thomassen (art) eerste-luitenant P.M. Dotinga (log td), C.M. Kolenberg (inf), R.F.A. Verhoeven (vbdd)

Schaal 12 J.C. de Bock, P.J. Koblens, M.A.M. Oerlemans Schaal 10 C.G.M. Hampsink Schaal 09 H.J.A. Beumer, N. van Dijk Schaal 06 C.W. Smit Schaal 05 Y.M.F. Rutting, G.J. Welink, G.H. Zuidveld

adjudant A.P.M.G. Beerts (inf), R. van Bladeren (cav), J. Hogenbirk (gn), L.M. Peek (log b&t), J.N.A. Peters (log b&t), H.H.J. Schutte (lua), T.R. Verdier (log ma)

korporaal der eerste klasse B. van Aanholt (cav), J. Alblas (log b&t), S. Aslan (vbdd), M.J. Berger (vbdd), M.W. Bijsterveld (log td), P.A.P. Bruggeman (log td), R. van Ee (log td), D. van der Groep (log b&t), S. Hogerhorst (log b&t), H.J.B. ten Kleij (inf), A. de Lange (gn), J.W. Lemmen (gn), D.A. Leo (inf), E. de Ruijter (inf), J.J. Rumahlaiselan (log ma), M.K. Setroredjo (log td), S. Singstra (gn), D.S. Smit (lua), Y. Smit (log ma), E. Tempelaars (log gnk), R. Verdonk (log gnk), I. Vlasveld (log gnk), D. van Zelm (log b&t)

Datum: vrijdag 7 augustus 2009 Locatie: O.O.M. “Remonte” Kamp Nieuw Milligen Informatie: L.P.Legierse, 010-4340780

Regiment Speciale Troepen (RST)

Datum: woensdag 19 augustus 2009 Locatie: Engelbrecht van Nassaukazerne te Roosendaal Bijzonderheden: Bestemd voor oud-leden (en partners) die gediend hebben bij de School Opleiding Parachutisten, de 1e Paracompagnie, het Depot Speciale Troepen, het Korps Speciale Troepen of het Regiment Speciale Troepen in de periode 1945 – 1950 in Nederlands-Indië. Informatie: Jan Krijgsman, tel 0165-554692 Aanmelden: Door betaling van € 15.00 p.p. vóór 1 augustus 2009 op girorekening 243874 o.v.v. RST-Reünie 2009

Datum: vrijdag 28 augustus 2009 Locatie: Legerplaats Harskamp te Harskamp Info: Abe Agema, Boedijnhof 205, 1628 SJ Hoorn, tel.: 0229-242798.

Mutaties burgerpersoneel dienst verlaten Schaal 12 G.P. de Haan Schaal 9 T. van der Veen

sergeant / wachtmeester R.C. van Es (lua), K. Hendriks (inf)

5e Afdeling Veldartillerie (A-5-Veld)

Reünie 4-10 R.I.

sergeant majoor / opperwachtmeester J.L. Bisschops (inf), H.W.H. Donckers (gn), M.S. Sadiqi (inf) sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse E.J. Demmendaal (vbdd), D.J. Goede (log b&t), M. Platte (inf), T.A.T. Rikken (log b&t), J. Schouls (gn), D.E. Smallenbroek (log td), J. Soffner (inf)

Reünies

Schaal 7 A. van Pluuren Schaal 6 G.M.A.P. Coumans Schaal 5 J.L. Bentata, H.Gros, N.M.H. Kamps, H.J. Kostwinder, S. Dikkes, I.E.M. Schipper, G. Tuin Schaal 4 R.J.C. Ober

Militair: † Eerste-luitenant M.R. werkzaam bij KCT/OTCSO

van

Datum: woensdag 30 september 2009 Locatie: Johan Willem Friso-kazerne te Assen Info: Henk van Dalen, tel. 0521-513280, Jantinus Bastiaans tel. 0592-347039, Johan Nobben tel. 0597-417637, Hendrik Oldewarris tel. 0341-279754.

KMA-lichting 1965-1969

Datum: zaterdag 7 november Locatie: KMA Informatie en aanmelding: voor 10 oktober bij Jan-Willem Wicherink, email: [email protected] Bijzonderheden: De reunie is bedoeld voor jaargenoten die deel uitmaken van promotie ’69, met partners, maar ook zij die zich met deze KMA-lichting 1965-1969 verbonden weten.

Cadetten Parachutisten Vereniging

Datum: zaterdag 26 september 2009 Locatie: Koninklijke Militaire Academie, Breda Bijzonderheden: alle oud-bestuursleden van het 45-jarige CPV zijn welkom. Informatie en aanmelden: Laurens Degenaar, Kasteelplein 10, 4811XC, Breda; [email protected], 06-36148816

Vereniging Veteranen Vredesmissies GFPI

Datum: donderdag 3 september 2009 Locatie: Artillerie Schietkamp ‘De Knobbel’, Oldebroek Bijzonderheden: de reünie wordt gehouden vanwege het zestigjarig jubileum van de terugkeer van de Afdeling na haar driejarig verblijf aan de Oostkust van Sumatra Informatie: T.C. van der Aart, Begoniastraat 69, 3772 HB, Barneveld, 0342 414672, [email protected].

40 jaar Beproeven Huijbergen

Datum: donderdag 17 september Locatie: Afdeling MBLA, Westerstraat 62, Huijbergen Bijzonderheden: ontvangst vanaf 10.00 uur, officiële afsluiting om 15.30 uur info/aanmelden: e-mail [email protected], tel. 0164-645519

Gallische Reünie

Datum: Vrijdag 25 september 2009 Locatie: Scoutinggroep Agger Martini, Maartensdijk Bijzonderheden: Kosten € 15.00 incl. BBQ en herinneringsshirt, excl. drank Aanmelden: Door overschrijving van €15,- op reknr 4072678 tnv W.Knigge ovv “Gallische Reunie” en aanmelden op gallischereunie@ live.nl

In Memoriam

Reünie 403BI 6/1RI

Ook uw reünie op deze pagina? Om er zeker van te zijn dat zoveel mogelijk (oud-)collega’s naar de reünie van uw voormalige) eenheid komen, is het verstandig om de bijeenkomst Landmacht-breed aan te kondigen. Dat kan door een oproepje te sturen naar de redactie van het blad Landmacht. Stuur een berichtje met informatie als datum, tijdstip, locatie en gegevens waar deelnemers zich voor de reünie kunnen aanmelden naar: [email protected]. Of stuur een briefje naar: Staf CLAS, sectie Communicatie T.a.v. Redactie Landmacht Aankondiging reünie MPC 55A Postbus 90004 3509 AA Utrecht

Hulst,

† Soldaat der eerste klasse J.H. Matthijssen, werkzaam bij 45 PIB/C-CIE

D

eze gegevens zijn afkomstig uit PeopleSoft en beschikbaar gesteld door het Bureau Rapportages van het Dienstencentrum Human Resources (DC HR) in Enschede. Indien de getoonde informatie onjuist is, kan contact opgenomen worden met DC HR: *06-733-3 / 0800-225573 of uw eigen regionale P-dienst.

landmacht juli 2009

33

Photoshoot

Dodenmars KNIL klinkt weer op Bronbeek De herdenkingsbijeenkomst voor de slachtoffers van de Birma-Siamspoorweg en Pakan Baroe-spoorweg krijgt dit jaar een bijzondere toon. Tijdens de ceremonie wordt de verloren gewaande Dodenmars van het KNIL weer geblazen. De jaarlijkse bijeenkomst, op zaterdag 29 augustus op landgoed Bronbeek in Arnhem, staat in het teken van de voltooiing van de Birma-Siamspoorweg, precies 65 jaar geleden. Een passende traditie wordt die dag in ere hersteld: voor het eerst in tientallen jaren wordt de Dodenmars van het voormalig Koninklijk Nederlands-Indisch Leger (KNIL) geblazen. De treurmars werd tijdens de bouw van de spoorweg gespeeld bij de begrafenis van bezweken Nederlandse krijgsgevangenen. Later werd de mars vervangen door de Last Post. De Dodenmars van het KNIL leek lange tijd verloren gegaan, maar dankzij speurwerk van het Legermuseum en Felix Bakker, overlevende van de Birma-Siam-spoorweg, is het muziekstuk onlangs in de archieven van het KNIL teruggevonden. De herdenking op Bronbeek is de eerste gelegenheid dat de Dodenmars weer wordt geblazen. De herdenkingsceremonie op Bronbeek begint om 11.15 uur bij het monument op het landgoed van het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek (KTOMM). Tijdens de herdenkingsbijeenkomst is op het terrein van Bronbeek de foto-expositie ‘Sporen van het verleden; de Birma-Siam-spoorweg 65 jaar na dato’ te zien. Belangstellenden kunnen voor inschrijving een formulier downloaden van www.shbss.nl.

Uit de fotoverzameling van Joop de Haan, in 1985 dienstplichtig wachtmeester bij de Staf Staf Verzorgingsbatterij van 41 Afdeling Veldartillerie, kwam een bijzonder kleurrijke afbeelding te voorschijn: een knalroze geverfde M109. De oude Pantserhouwitser werd ingezet op een van de ouderdagen in Seedorf. ‘Speciaal voor het ouderweekeinde van de Bravo-batterij was een van de M109’s overgespoten in een Pink Panther-kleur en kreeg de bijnaam Popie Jopie’, herinnert De Haan zich. ‘Tijdens de demonstratie van YPR’en en M109’s draaide Popie Jopie gewoon mee. Qua camouflage was het niet zo effectief, maar voor de ouders wel zo leuk. Gelukkig regende het dat weekeinde niet, want het was maar roze waterverf.’

KOOP NU HET BOEK

Oproep Photoshoot Heb je ook een leuke, mooie of spannende foto gemaakt tijdens een oefening, uitzending of op de kazerne? Stuur deze op naar de redactie van Landmacht, voorzien van achtergrondinformatie zoals waar en wanneer de foto is genomen, welke eenheid of personen te zien zijn en waarom de foto zo bijzonder is. De foto moet voldoende resolutie hebben, bij voorkeur 1 MB of meer, vanwege de afdrukkwaliteit. De foto, bij voorkeur, mailen naar: [email protected] Postadres: Staf CLAS, sectie Communicatie T.a.v. redactie Landmacht / Photoshoot MPC 55A Postbus 90004 3509 AA Utrecht Geplaatste inzendingen worden beloond met een Victorinox Multi Tool!

landmacht juli 2009

SOLDAAT IN URUZGAN VAN NIELS ROELEN

Redactieraad: Voor ideeën en opmerkingen over het blad Landmacht kun je terecht bij de leden van de redactieraad: OTCLog: 45 Painfbat: Colua: Staf CLAS: ISK Harskamp: KCT: KMS: Korps Natres: OTCMan: Persco: Artillerie: 11 Luchtmobiele Brigade: OOCL: Staf OTCO:

smi Erik Vriens aooi Douwe Bruinsma kap Arjen Nijkamp maj Tjeerd Dijkstra aooi Paul Fontein kap Marcel Krul aoo Leo Wijntjes elnt (r) Fred Warmer maj Jeff Rutten Sandra van der Schleij kap Corné van den Berg maj Peter Grotens aoo (R) Roel van Essen Daniëlle Broer-Warnar

*06 500 19166 *06 533 78058 *06 494 2035 *06 573 73259 *06 538 54212 *06 589 58021 *06 578 62660 *06 573 73107 *06 500 61731 *06 580 7616 *06 549 65690 *06 564 32374 *06 573 71708 *06 557 66129

Is jouw eenheid nog niet vertegenwoordigd in de redactieraad en praat je graag eens in de twee maanden mee over de inhoud van het blad? Neem dan contact op met de redactie van Landmacht: [email protected]

VOOR € 14,90 IPV € 17,90. LEVER DE BON IN BIJ DE BOEKHANDEL EN KRIJG € 3,00 KORTING!

Koop nu het boek Soldaat in Uruzgan van Niels Roelen voor € 14,90 ipv € 17,90. Lever de bon in bij de boekhandel en krijg € 3,00 korting! Auteur: Niels Roelen Titel: Soldaat in Uruzgan ISBN: 9789048802319 Actienummer: 90166617 Standaard prijs: € 17,90 Actieprijs: € 14,90 Korting: € 3,00 Begindatum: 20/06/09 Einddatum: 20/09/09

BON

35

Waar genomen Naam: drs. ing. Willem Smit Functie: Hoofd Collecties Onderdeel: Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) ‘Geschiedenis heeft me altijd gefascineerd. Daarom ben ik op latere leeftijd alsnog geschiedenis gaan studeren en heb ik van mijn hobby mijn beroep gemaakt. Via een professor kwam ik terecht bij het NIMH op de Alexanderkazerne in Den Haag. Ik beheer onder meer de collectie, beantwoord informatieverzoeken en begeleid het restauratieproces. De collectie bestaat uit documenten, boeken, films, foto’s en kaarten, over bijvoorbeeld het begin van de oorlog in mei 1940 en over Nederlands-Indië. Recente documenten, zoals over de missie in Uruzgan, worden nu gearchiveerd voor historisch onderzoek later. Vorig jaar heb ik een boek geschreven over de Leopard 1. Tijdens mijn dienstplicht heb ik daar zelf vaak in gereden. Voor het boek kon ik mijn ervaringen, hobby en werk perfect combineren.’

landmacht juli 2009