Landmacht Personeelsblad van de Koninklijke Landmacht | nummer 1 | februari 2014
Bouw kamp Mali in volle gang Jubileumjaar van start Succesvol in de burger
Van sergeant naar directeur dierenpark Landmacht | 1
facebook.com/Landmacht
twitter.com/Landmacht
Landmacht | nummer 1 | feb 2014 | Inhoud
Komt u een van deze logo's in dit magazine tegen? Dan vindt u meer over het onderwerp op Facebook of Twitter.
Adreswijzigingen: • Als in de code op uw adresstrook onder meer uw militaire registratie nummer is afgedrukt (voorafgegaan door de letter ‘T’) dan heeft het geen zin om een adreswijziging aan de redactie van het blad Landmacht te sturen. U dient in dat geval zelf via PeopleSoft je persoonsgegevens te wijzigen. Klik hiervoor op ‘Startpa- gina P&O-selfservice’ op het Defensie Intranetportaal. De redactie is niet geautoriseerd om adressen te wijzigen. • Reservisten die niet in staat zijn via selfservice hun adreswijziging door te geven, kunnen het formulier ‘wijzigen adres en/of gegevens contactpersonen bij noodgevallen’ downloaden op de www.landmacht. nl/personeel/reservisten. Het formulier vervolgens opsturen naar: DCHR, Postbus 295, 7500 AG Enschede. • Postactieven en veteranen kunnen een wijziging sturen naar PLC/ Sie LPD/Postactieven, PB 90004, 3509 AA, Utrecht, of
[email protected]. • Sinds 1 december 2011 is de nieuwe Abonnementenwet van kracht. Deze is van invloed voor abonnementen van betalende abonnees. Kijk voor meer informatie op de website www.aboland.nl en de specifieke pagina voor dit blad. Betalende abonnees dienen contact op te nemen met Abonnementen- land: 0900-2265263 (10 eurocent per minuut) of via de website www.aboland.nl voor abonneren, adreswijzigingen en overige vragen.
Voorpagina: Sfeerbeeld van een genist op kamp Castor (Mali). Met temperaturen tot 47 graden en veel fijn stof hebben mens en materiaal het zwaar te verduren. Foto: sm Gerben van Es
12 |
10 |
22 |
25 |
KL200
MINUSMA
Succesvol in de burger
Precisieklus
Vaandelgroet markeert start jubileum
‘Het is één grote puzzel’
Over de stap ‘naar buiten’
Loodzware Cromwell tank naar Kunsthal
14 | Vooruitblik op de 'Landmacht van Morgen'
26 | Het nieuwe boek van Marco Kroon
16 | Ruiming bommen Vliegbasis Twenthe
27 | Op weg naar de digitale Landmacht
18 | Koningscompagnie onder Amerikaanse vleugels
30 | KL200: Helden
20 | Franse en Nederlandse landmacht halen banden aan
Ingezonden brief
Sergeant der eerste klasse Jacob (Jippie) de Jong
Colofon
Landmacht is een uitgave van de Koninklijke Landmacht, geproduceerd door het Mediacentrum Defensie (MCD). Hoofdredactie: Kolonel Nico van der Zee Eindredactie: Kapitein Marlous de Ridder Vormgeving: Paul Koebrugge Druk: OBT bv Den Haag, ISSN: 1572-1248 Oplage: 49.000 stuks
Op zaterdag 21 december 2013 is onverwacht overleden onze zoon, broer en jullie collega
Redactieadres: Plein Kalvermarkt Complex MPC 58 B Postbus 20701 2500 ES Den Haag E-mail:
[email protected] Adreswijzigingen: Zie linkerkolom
Met dit bericht willen we iedereen bedanken die een bijdrage heeft geleverd aan de afscheidsdienst op 27 december op de Johan Willem Frisokazerne in Assen. Onze dank gaat uit naar Defensie voor het beschikbaar stellen van de faciliteiten op de Johan Willem Frisokazerne en ook naar de medewerkers van de kazerne die hebben geholpen met de voorbereiding en logistieke ondersteuning. We bedanken de medewerkers van de Koninklijke Marechaussee voor de verkeersbegeleiding van de rouwstoet. We willen de commandant en compagniesadjudant van 471 MOGOS compagnie, majoor Rogier Stam en adjudant Ron Janssen, bedanken voor de
onvoorwaardelijke steun die ze op allerlei gebieden hebben gegeven. In het bijzonder gaat onze dank uit naar krijgsmachtaalmoezenier majoor Guido Brugge voor zijn geestelijke begeleiding, persoonlijke betrokkenheid en het begeleiden van de afscheidsdienst en begrafenis. Diep respect hebben we voor de oud-klasgenoten en medestudenten van de Koninklijke Militaire School in Weert en het Instituut Defensie Geneeskundige Opleidingen in Hilversum. Zij hebben door het dragen van zijn kist aan Jacob de laatste eer bewezen. Julie weten niet hoeveel dat voor ons heeft betekend. Iedereen stond voor ons klaar, zoals Jacob ook voor iedereen klaar stond. Jan en Willy de Jong Weijer en Marianne Albert en Gerline
Landmacht | Gezien
Aan de Koning Ruim 1500 militairen brengen donderdag 9 januari op Plein 1813 in Den Haag een vaandelgroet aan de Koning. De Koninklijke Landmacht luidt hiermee de viering van haar 200-jarig bestaan in. Hoewel Koning Willem-Alexander geen actief dienend militair meer is, mag hij tijdens ceremoniële gelegenheden nog wel zijn tenue dragen. Omdat hij geen militaire status meer heeft, heeft het uniform geen rangonderscheidingstekens. Op zijn schouders is een speciaal ontworpen ‘distinctief’ geplaatst. Meer over het indrukwekkende ceremonieel op pagina 12 en 13. FOTO: sergeant-1 Dave de Vaal
4 | Landmacht
Landmacht | 5
Landmacht | Column
Landmacht | Berichten
Van Commandant Landstrijdkrachten Goed begin Met KL200 hebben we op 9 januari een flitsende start gemaakt van het jaar. De vaandelgroet aan de Koning is,
Deal Leopards rond Nederland verkoopt honderd Leopard 2 A6 gevechtstanks aan Finland. Minister van Defensie Jeanine Hennis-Plasschaert en haar Finse ambtgenoot Carl Haglund bekrachtigden de wapendeal op 20 januari op het Ministerie van Defensie. “We zullen er goed voor zorgen”, verzekerde Haglund. De Defensie Materieel Organisatie heeft de overeenkomst met de Finnen tot stand gebracht. “Ik ben een beetje bedroefd dat we afscheid moeten nemen, maar ik weet dat ze in goede handen zijn”, sprak minister Hennis. Behalve de tanks levert Nederland ook reservedelen, speciaal gereedschap, oefenmunitie, opleidingen en onderwijsleermiddelen. “Het is een goede deal, voor beide partijen”, zei Haglund. “Als ongebonden land hebben wij het volledige scala aan militaire capaciteiten nodig om ons te beschermen”, legde hij uit. “De Nederlandse tanks zullen ons goed dienen.”
binnen en buiten de KL, met groot enthousiasme ontvangen. De dag werd afgesloten met een indrukwekkend optreden van de Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso’, met Prinses Beatrix als eregast. Dit alles was niet mogelijk geweest zonder u. Niet alleen het vele werk dat hiervoor is verzet, maar vooral de trots die
Verloop overdracht Finland schaft operationele tanks en tanks in zogenoemde gepreserveerde status aan. Voordat die weer volledig inzetbaar zijn, moet bijvoorbeeld eerst nog olie worden ververst. Nederland draagt de tanks over in vijf series van twintig. De laatste Leopards vertrekken in 2019 naar Finland. De opbrengst van de wapendeal wordt om commercieel vertrouwelijke redenen niet bekend gemaakt. Dit geld vloeit terug naar Defensie.
overal vanaf spatte, heeft op iedereen grote indruk gemaakt. Een onvergetelijke dag waar de KL haar kracht heeft laten zien: onze mensen. Zojuist hebben we in Den Haag aan de CDS de gevolgen van het regeerakkoord gepresenteerd. We gaan veranderen zoals gepland, maar het goede nieuws is dat we
maart komen we hiermee naar buiten. Maar het gaat
ruimte hebben om te investeren in de KL. Aangezien de
over wie wij zijn, onze kernwaarden, trots en uitstraling.
omvorming van 13 Gemechaniseerde Brigade iets meer
Dat wat ons anders maakt en waar we goed in zijn. Kortom, 2014 is goed begonnen. En we gaan door. Zo
Dat geld gebruiken we om knelpunten op te heffen,
hebben we eind april een tweede piek in de viering van
zaken die de KL dagelijks hinderen in het werk. Voorals-
ons jubileum, waarbij we op 23 april iedereen die dient en
nog nemen we drie maatregelen. We gaan de personeels-
ooit heeft gediend bij de KL (veteraan, Koude Oorlog
zorg verbeteren door het aanstellen van een extra
krijger, reservist) vragen het uniform (weer) te dragen. De
onderofficier voor personeelszorg op bataljonsniveau.
details hierover volgen vanzelf, maar zet het vast in de
We gaan het KCT versterken en het OTCO iets uitbreiden,
agenda. 23 APRIL, DE KL KOMT NAAR U TOE!
EOD nieuwe loot aan OOCL-stam
waardoor steunverleningen afnemen en soldaten zo volledig mogelijk opgeleid instromen bij de eenheden. Goed nieuws dus. En we kijken naar wat we nog meer kunnen doen, maar dan moeten we eerst weten wat de consequenties zijn van de omvorming in Oirschot. Een belangrijk thema dit jaar wordt vorming. Onze mensen beter maken. Het kader hiervoor is inmiddels
Luitenant-generaal Mart de Kruif
bijna afgerond door brigadegeneraal Van Wiggen en eind
Commandant Landstrijdkrachten
6 | Landmacht
Landmachtmilitairen begonnen 2014 actief. Op veel kazernes startte de eerste werkweek van het nieuwe jaar met sportieve activiteiten. De één deed dat traditioneel door een frisse plons te nemen, de ander hield het bij de hardloopschoenen. Op de Luitenant-generaal Bestkazerne rende het Defensie Grondgebonden Luchtverdedigingscommando een nieuwjaarscross. Het Vuursteuncommando trotseerde het water van het Veluwemeer om met elkaar het nieuwe jaar in te luiden. Na afloop stonden collega’s van de brandweer klaar met Barbarabitter om te toosten op 2014. De rode baretten van 13 Infanteriebataljon uit Assen trapten af met een nieuwjaarsloop door de binnenstad van de Drentse provinciehoofdstad. Ook de commando’s in Roosendaal en militairen op de legerplaats Oirschot namen deel aan nieuwjaarslopen. De luchtmobiele collega’s in Schaarsbergen hielden hun traditionele Urban Run.
geld oplevert dan we moeten bezuinigen, kunnen we per jaar een paar miljoen euro investeren in een betere KL.
Sportieve start van het nieuwe jaar
De Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) is woensdag 8 januari officieel ingebed als elfde eenheid van het Operationeel Ondersteuningscommando Land (OOCL). Tijdens een bijzonder appel hesen militairen de EOD-vlag naast die van de overige OOCL-eenheden. In zijn toespraak benadrukte commandant brigadegeneraal Hans van Griensven dat de EOD met haar 'joint' samenstelling, landelijke en internationale inzet prima bij het OOCL past. De inbedding is vooral organisatorisch, in de taakstelling van de explosievenruimers verandert niets.
Landmacht | 7
Landmacht | Berichten Speciale aandacht voor Operatie Market Garden De landmacht ondersteunt dit jaar de herdenking van 70 jaar Operatie Market Garden. De geallieerde luchtlandingsoperatie, die aan duizenden mensen het leven kostte, wordt in september groots gevierd. Diverse betrokken partijen, zoals gemeenten en stichtingen, presenteerden 29 januari op de Generaal-majoor De Ruyter van Steveninckkazerne hun plannen.
Indringende documentaire ‘Na de bevrijding’
Landmacht tweetbox De landmacht is goed vertegenwoordigd in de Social Media. Een blik in de tweetbox.
De NTR zendt vanaf 31 januari de zevendelige televisieserie ‘Na de bevrijding’ uit. De kijker krijgt aan de hand van persoonlijke getuigenissen een indringend beeld van de jaren 1945-1950, een periode waarin Nederland zich opricht uit de chaos van de oorlog.
@landmacht - 28 januari 1 jaar raketverdediging in #Turkije. Bescherming tegen mogelijke raketten #Syrie. #landmacht http://bit.ly/1iGQ9KE @GeneraalDeKruif - 28 januari Laatste aflevering Bandidos. Hoop dat de mannen de goede weg (blijven) vinden, trots op waar ze al zijn. BLJ: niet beter, wel anders. Koninklijke Landmacht - 28 januari Landmacht helpt bij brand #Zaltbommel Koninklijke Landmacht - 27 januari Militairen legerkorps terug van missie
Elke aflevering heeft ook een XL-versie: op www.nadebevrijding.nl krijgt de bezoeker toegang tot de volledige filmbeelden, foto’s, muziek en kranten die zijn gebruikt in de documentaire. De serie is tot 14 maart elke vrijdag te zien op Nederland 2 om 21.05 uur.
Nieuwe schietbaan zet militairen op scherp Militairen kunnen voortaan hun schietvaardigheid realistisch aanscherpen. De recent geopende gevechtsschietbaan op het Artillerie Schietkamp biedt eenheden daartoe unieke trainingsmogelijkheden.
@patrickwalthuis - 26 januari 'Het credo van de krijger' (en tevens gever). KERNWAARDEN. Goed om te delen, zeker nu de Landmacht 200 jaar bestaat. youtube.com/ watch?v=4Nx1oz… Foto: sgt-1 Eva Klijn
Het tweehonderd jarig bestaan van de KL is aanleiding om een extra bijdrage te leveren aan de herdenking van één van de belangrijkste operaties in de Tweede Wereldoorlog. De landmacht wil daarmee de waardering voor het werk van militairen verder vergroten. De KL biedt in de periode van 14 tot 21 september vooral ondersteuning aan de ‘vergeten gebieden’ waar militairen van verschillende nationaliteiten het gevecht om vrijheid hebben geleverd. De coördinatie voor de ondersteuning van de evenementen ligt bij 13 Gemechaniseerde Brigade. Deze eenheden zullen onder meer bruggen leggen en wateroversteken en luchtlandingen begeleiden. Market Garden Operatie Market Garden speelde zich af aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Het geallieerde offensief gold voor Nederland als de belangrijkste operatie. Het bestond uit een grootschalige luchtlandingsoperatie (Market) en een grondoffensief vanuit België (Garden). Het uiteindelijke doel was om de strategisch gelegen bruggen rond Arnhem en Nijmegen te veroveren en door te stoten naar het noorden. Dit bleek ‘een brug te ver’ en het westen van het land kreeg te maken met de hongerwinter.
8 | Landmacht
@hansdamen - 22 januari Eerste optreden multimediacontainer 200 jaar @Landmacht op Ambtenaar 2.0 dag #kl200 #a20dag. http://bit.ly/1dUF3Oo pic.twitter.com/ Y3gwlZoIx4 @Geert1988 Hij staat er helemaal klaar voor!! #Defensie #Landmacht #MINUSMA #DAF #YBB #Berging pic.twitter.com/QtEeS8Jyel @kunsthal - 20 januari De @Landmacht vervoert imposante Cromwell tank naar @Kunsthal. Aankomst morgen 9.00 uur. https://www.facebook.com/photo.php?fbid =10151954621691185&l=8c0419ac29 … #100voorwerpen @WOIImusea Koninklijke Landmacht - 18 januari Achter de schermen van de missie in Mali (4 foto's). Het Materieellogistiek Commando Land treft voorbereidingen voor de missie in Mali. @Hhartsuijker - 17 januari @landmacht bedanken en met name de Sectie Communicatie voor de leuke en leerzame #afstudeerperiode! #KL200 gaat een succes worden. @landmacht - 8 januari Mooie special @refdag met reportages over 200 jaar Koninklijke @Landmacht: http://bit. ly/1cYE6nO #KL200 @GeneraalDeKruif - 18 december Mali: 'het zijn niet de minsten die we sturen'. Ik zeg: 'het zijn de besten die we sturen'.
Word vrienden en check de landmacht op: Facebook Twitter (facebook.com/landmacht) (twitter.com/landmacht, @landmacht)
De zogeheten Kamperbaan is de eerste in zijn soort in Nederland. Militairen kunnen hier tot op pelotonsniveau schietopleidingen volgen voor geweer, mitrailleur en granaatwerper. Voorheen moesten Nederlandse militairen voor dergelijke trainingen naar buitenlandse schietbanen. Dit ging gepaard met extra kosten. Golfbaan Schietbanen zijn vaak zo kaal als een golfbaan. Zo niet de Kamperbaan. Bomen, struiken, buizen en gaten maken de 400 bij 400 meter grote gevechtsschietbaan tot een uiterst realistische oefenomgeving. De doelen zijn op meer dan 100 verschillende posities te plaatsen. Militairen kunnen zo trainen in allerlei verschillende scenario’s. De nieuwe schietbaan geeft dan ook invulling aan een grote behoefte bij de gevechtseenheden. Bij het Vuursteuncommando stromen de aanvragen van eenheden die willen oefenen inmiddels binnen.
Prins Jaime beschermheer fuseliers Prins Jaime de Bourbon de Parme is sinds januari beschermheer van de veteranen van het Garderegiment Fuseliers Prinses Irene. Hij treedt hiermee in de voetsporen van zijn moeder en naamgeefster van het regiment, prinses Irene. De Bourbon de Parme was als medewerker van het ministerie van Buitenlandse Zaken onder meer politiek adviseur bij het provinciaal reconstructieteam in Pol-e Khomri in de NoordAfghaanse provincie Baghlan. ‘Irenemannen’ Het Garderegiment Fuseliers Prinses Irene zet de tradities voort van de in 1941 in Engeland opgerichte Prinses Irene Brigade. Deze brigade van Engelandvaarders nam onder meer deel aan de bevrijding van Nederland. Enkele maanden na de oorlog werd de eenheid ontbonden. Den Haag herdenkt ieder jaar op 8 mei haar bevrijding bij de plaquette op het oude stadhuis op de Groenmarkt. Prinses Irene was daar als beschermvrouwe van het regiment ieder lustrumjaar aanwezig. In 2010 vertegenwoordigde haar zoon Jaime haar.
Landmacht | 9
Bouw kamp Mali begonnen
‘Het is één grote puzzel’ TEKST: elnt Wouter Helders FOTO'S: sm Gerben van Es
Majoor Jasper Kremers staat voor een kale zandvlakte en gebaart om zich heen. “Hier moet het de komende maanden gebeuren.” Legering, werkplekken en een klein vliegveld voor de vier helikopters die Nederland meeneemt. Het moet allemaal uit de grond worden gestampt voordat naar verwachting begin april de hoofdmacht van ruim driehonderd militairen in het Malinese Gao aankomt (zie kader).
Bouwen in de bloedhitte.
Nederland naar Mali Vanaf april draait Nederland mee in de ‘Multidimensional Integrated Stabilisation Mission in Mali’ (MINUSMA). Deze missie, waaraan de Nederlanders op verzoek van de VN meedoen, moet de veiligheid en stabiliteit in Mali herstellen en de burgerbevolking beschermen. Nederland zal vooral een rol spelen in het vergaren, verwerken en analyseren van inlichtingen in het gebied.
De eerste kwartiermakers zitten dan ook alweer twee weken in het gebied. De volgende groep van 27 militairen is hen 20 januari achterna gereisd. Kremers: “Uiteindelijk gaan we met zo’n tachtig genisten aan de slag.” Helemaal alleen staan de ‘bouwers’ er niet voor. De lange aanvoerroutes maken ondersteuning van logistiekelingen onmisbaar. Bovendien zullen verbindelaren zorgen voor goede communicatie in het gebied. Afgelegen “De grootste uitdaging is het bouwmateriaal op tijd hier krijgen. Mali is ver weg van Nederland, en binnen Mali ligt Gao ook erg afgelegen”, vertelt Kremers voor wie het de vierde missie maar eerste initital deployment is. “Het is een bijzondere ervaring. Flexibiliteit en improvisatie zijn noodzakelijk. Materiaal is hier niet altijd in de juiste hoeveelheid of kwaliteit te verkrijgen.” Veel zaken zullen daarom lokaal worden ingekocht. Kremers: “Transport over zee duurt lang en luchttransport is maar beperkt mogelijk. Hout, staal, betonwerk en allerhande sanitairmateriaal worden daarom deels in Bamako en Gao gekocht.”
Om dit te bereiken worden special forces ingezet om (langeafstands) verkenningen uit te voeren. De Apache-gevechtshelikopters verzamelen inlichtingen en leveren vuursteun als dat nodig is. Analisten zorgen voor de interpretatie van de gegevens. Naast militairen gaan er dertig politiefunctionarissen (waaronder KMar) en een aantal civiele deskundigen mee. Zij richten zich onder meer op het trainen van de Malinese politie, het ontwikkelen van de rechtsstaat en het hervormen van de veiligheidssector. Totaal omvat de Nederlandse bijdrage zo’n 380 personen. De uitzending is in principe tot medio 2015.
Malinese bouwvakkers Ook arbeid zal lokaal worden ingekocht. “We gaan werken met Malinese aannemers. Zij zullen vooral betonwerk uitvoeren, bijvoorbeeld voor het helikopterveld. Nederlandse genisten houden toezicht op dit werk”, aldus Kremers. Al met al moeten de handen flink uit de mouwen worden gestoken. Kremers: “Het terrein is verre van vlak en de grond is op sommige plaatsen keihard, dus dat wordt hard werken. Bovendien is het snikheet als de zon schijnt en is er een fijn soort rood stof dat overal in en tussen kruipt.” Borst natmaken De komende weken gaan de genisten het terrein vlak maken, wegen aanleggen en funderingen graven. Ook zetten ze zo snel mogelijk een hek om het terrein voor de beveiliging. Tel hierbij de bouw van onderkomens en aanleg van onder andere elektra- en watervoorzieningen op en het is duidelijk dat de genisten hun borst mogen natmaken. Kremers: “Het is even wennen aan de VN-procedures maar de samenwerking gaat goed. De grootste uitdaging zijn toch echt het klimaat en de omgeving. We hebben zat te doen hier. Het is één grote puzzel.”
Veel (bouw) materialen worden lokaal ingekocht omdat transport over zee lang duurt en luchttransport beperkt mogelijk is.
Commandant MINUSMA onder de indruk van genisten Force commander in Mali generaal-majoor Jean Bosco Kazura heeft een goede indruk gekregen van de Nederlandse militairen in Mali. Dat zei hij tijdens zijn bezoek aan kamp Castor in Gao. Kazura kreeg een rondleiding van detachementcommandant majoor Jasper Kremers over het terrein. "Gezien jullie capaciteiten heb ik er vertrouwen in dat we zaken kunnen versnellen. We moeten de klus gezamenlijk klaren en ook snel, zowel voor de bevolking van Mali als voor onszelf."
Driekwart gevuld Kazura sprak op het hoofdkwartier van sector Oost van MINUSMA in Gao ook met de commandanten van de bataljons uit Tsjaad en Niger, het samengestelde bataljon uit Senegal/Guinee en de Chinese eenheid. MINUSMA is in de oostelijke sector inmiddels voor driekwart gevuld.
10 | Landmacht
Landmacht | 11
Vaandelgroet luidt jubileum in Vlak voor de vaandelgroet krijgt de Koning van C-LAS een herinneringssabel aangeboden.
In totaal presenteren 24 vaandels en standaarden zich aan het staatshoofd. Dit onder muzikale begeleiding van de Koninklijke Militaire Kapel ‘Johan Willem Friso’.
Geroezemoes galmt over Plein 1813 in Den Haag. Zenuwachtig zoeken toeschouwers een plekje op de tribunes voordat de ceremonie begint. Aan de strakke blikken van de militairen is te zien dat het elk moment gaat gebeuren. Ze kennen het ritueel, willen met hun regiment zo goed mogelijk voor de dag komen. Dan krijgen de aanwezigen het bevel om op te staan. De eregast arriveert. TEKST: tlnt Johanna van Waardenberg FOTO’S: sm Maartje Roos, sgt Sjoerd Hilckmann
12 | Landmacht
De belangstelling voor de openbare vaandelgroet is overweldigend.
Als afsluiting van het defilé presenteren alle militairen zich nogmaals. Ze brengen hun traditionele strijdkreet aan de Koning.
Ruim 1500 militairen presenteren zich 9 januari aan Koning WillemAlexander (Ter vergelijking op Prinsjesdag zijn dat er zo’n zeshonderd). De vaandelgroet markeert de start van het jubileumjaar van de Koninklijke Landmacht. Maar dat niet alleen. Los van het feit dat een vaandelgroet vrij uniek is - de vorige was in 1980, als eerbetoon aan scheidend Koningin Juliana - is de betekenis van een vaandel veel breder. “Het vaandel staat symbool voor verbondenheid met het Koningshuis, kameraadschap en de offers die zijn gebracht bij het vechten voor vrede en vrijheid”, spreekt Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif tijdens de ceremonie. Zijn uitleg is vooral bedoeld voor de aanwezige toeschouwers. Die konden zich voor de tweehonderd gratis tribuneplaatsen van tevoren aanmelden.
Imposant Gezien de landmacht haar jubileum aangrijpt om het contact met de samenleving te versterken, is voor deze openbare setting gekozen. In tegenstelling tot de vaandelgroet in de jaren tachtig, die vond toen in besloten kring op Paleis Soestdijk plaats. De 21-jarige Kariem Ahmed heeft een stoel front row weten te bemachtigen. “Dit is echt geweldig om te zien. Heel indrukwekkend om dit van dichtbij mee te maken.” Paradecommandant kolonel Michiel Dulfer herkent de reactie, zegt hij na afloop. “Het publiek leek erg onder de indruk. En terecht, het blijft natuurlijk een bijzondere en imposante happening. Zelf kijk ik terug op een prachtige dag. Natuurlijk is het spannend om voor de Koning te staan maar we hadden goed geoefend. Ik kan niets anders zeggen dan dat je dit een keer meegemaakt moet hebben.”
Landmacht | 13
De Landmacht van Morgen Het Commando Landstrijdkrachten zet de komende jaren actief in op haar relevantie en toekomstbestendigheid. “We maken de landmacht nog veelzijdiger.”
De 5 pijlers van de KL
1
TEKST: kap Roel van de Wiel FOTO: sgt Sjoerd Hilckmann
In het najaar van 2013 maakte de landmacht een ‘puntlanding’ met ATLANTA. Niet alle deelprojecten waren op dat moment al afgerond, maar het totaalplaatje paste toen in de van bovenaf opgelegde reductieslag en bijbehorende Numerus Fixus. ATLANTA was een opgelegde reorganisatie, hoewel de leiding van de landmacht zelf invulling gaf aan de gevraagde eisen. Die eisen waren voor luitenant-generaal Mart de Kruif, Commandant Landstrijdkrachten (C-LAS), wel een wake up call: de doorontwikkeling van het CLAS moest worden versneld. De Kruif zette een stap voorwaarts en ging, om de landmacht relevant, bruikbaar en toekomstbestendig te houden, aan de slag met ‘de Landmacht van Morgen’. “De landmacht is al langere tijd bezig met het ontwikkelen van een organisatie die toekomstbestendig is”, weet kolonel Ron Smits, hoofd Afdeling Integratie en transitiemanager. “Sinds ATLANTA geven we sturing aan reorganisatieprojecten met een Programmaraad. Die raad werkt als ‘spin in het web’ van grote reorganisaties, zoals nu ook met de Landmacht van Morgen.” “De nieuwe richting is gebaseerd op de nota ‘In het belang van Nederland’ van de minister van Defensie”, gaat Smits verder. “En bevat keuzes die zijn gemaakt door relevante ontwikkelingen in onze strategische omgeving, gecombineerd met de lessen die we het afgelopen decennium hebben geleerd. Ons plan richt zich vooral op het deel van onze taakstelling dat zich buiten onze landsgrenzen afspeelt. De drie hoofdtaken blijven onverminderd van kracht.” Veelzijdigheid boven diepte De aanstaande transformatie van het CLAS is wezenlijk en ingrijpend, maar ook noodzakelijk met het oog op die doorontwikkeling naar
14 | Landmacht
PERSONEEL Personeel blijft de belangrijkste pijler en het fundament onder het CLAS. De snel veranderende operationele omgeving vraagt om flexibiliteit en mentale weerbaarheid. De inzet van militairen vereist goed doordachte vorming, opleiding, training en een uitdagend oefenprogramma. Het vereist ook balans tussen verantwoordelijkheden en bevoegdheden. De zorg voor de militair, oorlogs- en dienstslachtoffers, veteranen en het thuisfront maar bijvoorbeeld ook voor een goede uitrusting en de juiste ondersteuning is zeer belangrijk. Daar hoort ook een reële beloning bij en een modern arbeidsvoorwaardenpakket.
VEELZIJDIGHEID Er is sprake van fundamentele onvoorspelbaarheid in onze strategische omgeving. Op twee gebieden mist het CLAS structurele operationele capaciteit. In de eerste plaats gemotoriseerde capaciteit. Bijvoorbeeld Afrika is een continent waar het gebruik van wielvoertuigen voor de hand ligt. Een verdere differentiatie, die qua slagkracht en beschermingsgraad ligt tussen de lichte infanterie van 11 Air Manoeuvre Brigade en de zware ‘3rd generation’ en ‘network enabled’ eenheden van de gemechaniseerde brigade, is om die reden gewenst. Een tweede noodzakelijke vergroting van de veelzijdigheid van het CLAS is de versterking van de Special Operations Forces (SOF). Door een onderzoek te starten naar de oprichting van een Nederlands ‘rangerbataljon’ wordt een eerste stap gezet naar een nieuwe, operationeel zeer noodzakelijke capaciteit.
adaptief (inter)nationale samenwerking
ba
lan
s
veelzijdig inzetbare eenheden regionale oriëntatie
(vertrouwen) personeel
ns
la ba
toekomstbestendige Koninklijke Landmacht
3
ADAPTIEF VERMOGEN
De crisis van morgen is anders dan de crisis van vandaag. Dat vereist een landmacht die ondanks dat ze veelzijdig is, ook adaptief is en blijft vernieuwen. 9/11 kwam bijvoorbeeld strategisch gezien als een donderslag bij heldere hemel, gevolgd door de inzet in Afghanistan. Op dat moment was nog niet duidelijk welke impact de IED-oorlogvoering op ons optreden zou hebben. Wat dat voorbeeld duidelijk maakt, is dat veelzijdigheid alleen niet voldoende is om goed voorbereid te zijn op wat komen gaat. We zullen daarnaast snel moeten kunnen inspelen op ontwikkelingen. We zullen, met andere woorden, adaptief moeten zijn. Er is behoefte aan een mechanisme dat goede ideeën en dringende behoeften in korte tijd omzet in bruikbare oplossingen. De oplossing kan worden gevonden in de invoering van ‘Concept Development and Experimentation’ (CD&E): een samenwerkingsverband van het CLAS met de defensie-industrie en kennisinstituten als TNO (de zogenaamde ‘gouden driehoek’), dat zich richt op het snel oppakken en ontwikkelen van ideeën en initiatieven.
(INTER)NATIONALE SAMENWERKING
een relevante, bruikbare en toekomstbestendige landmacht, stelt C-LAS. Een van de conclusies is dat het CLAS minder operaties langdurig naast elkaar zal kunnen doen. Ook is bekrachtigd dat de landmacht zo breed mogelijk inzetbaar moet blijven. Met andere woorden, er is gekozen voor veelzijdigheid in plaats van diepte. Die koers is helder en is doorvertaald naar een duidelijke ontwikkelrichting voor het CLAS. Het vormgeven van het nieuwe CLAS vindt plaats onder een nieuw reorganisatieprogramma waarbinnen ook de nog af te ronden projecten uit programma ATLANTA zijn opgenomen. Het programma wordt uitgevoerd onder de alleszeggende naam ‘de Landmacht van Morgen’. De uitkomst is een
proactieve, robuuste en responsieve landmacht die tegelijk betaalbaar is. Het concept van de Landmacht van Morgen is gestoeld op vijf pijlers: personeel, veelzijdigheid, (inter)nationale samenwerking, regionale oriëntatie en adaptief vermogen (zie kader). “De meest in het oog springende verandering is de omvorming van 13 Gemechaniseerde Brigade tot een gemotoriseerde brigade”, benadrukt kolonel Smits. “Maar ook een nog grotere nadruk op internationale samenwerking, een focus per brigade op regio’s en het verbeteren van ons aanpassingsvermogen spelen in de ontwikkeling van de Landmacht van Morgen een belangrijke rol. Uiteindelijk maken we de landmacht van morgen nog veelzijdiger.”
Europese landen moeten elkaar meer dan ooit aanvullen en versterken. Vooral samenwerking en integratie met Duitsland zal verder worden verdiept. Maar ook België en Frankrijk liggen ons nauw aan het hart. Beide landen zien, net als Nederland, het continent Afrika belangrijker worden, evenals onze nationale belangen aldaar. Gezamenlijk kunnen we die belangen beter beschermen. Daarnaast blijven ook de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen prioriteitspartners, vooral met het oog op kennisuitwisseling en toekomstige inzet. Met Duitsland en België zal het CLAS verdere integratie nastreven. Belangrijk is op te merken dat integratie niet doorschiet naar taakspecialisatie. Dat zou haaks staan op de eis tot veelzijdigheid en zou ons volledig afhankelijk maken van onze partners. Nauwere samenwerking ligt ook voor de hand met het oog op ons operationele optreden bij inzet. Operaties in het buitenland worden immers vrijwel altijd in internationaal verband uitgevoerd. Ten slotte zoekt het CLAS naar mogelijkheden om ook nationaal de samenwerking te verdiepen, bijvoorbeeld met de civiele autoriteiten en andere departementen.
5
2 4
REGIONALE ORIËNTATIE De laatste pijler is gericht op het aanbrengen van focus door middel van ‘regionale oriëntatie’. Door specifieke eenheden te laten focussen op specifieke regio’s in combinatie met specifieke partners wordt prioriteit en richting aangebracht. Daar gaat duidelijkheid, lastenverlichting en dus ook een zekere rust van uit. De gecombineerde focus op beide elementen, internationale samenwerking met onze ‘preferred partners’ (Duitsland, België en Frankrijk) en aandachtsgebieden, gaan in dit geval wonderwel samen. België en Frankrijk hebben bijvoorbeeld veel kennis en ervaring in huis over het optreden in Afrika. De samenwerking met Duitse eenheden wordt gekoppeld aan een focus op gebieden in Europa, Azië en het Midden Oosten. In de toekomst kunnen ook initiatieven met onze andere prioriteitspartners (de VS, UK en Noorwegen) worden ontwikkeld.
Landmacht | 15
EOD geeft Vliegbasis Twenthe terug aan de natuur TEKST: Jan Malschaert FOTO’S: Louis Meulstee
een flinke metalen massa. Ook is er een kans dat het een projectiel betreft met een chemisch lange vertrager. Deze ontstekers waren bedoeld om bommen met verschillende tussenpozen van 1 tot maximaal 144 uur te laten ontploffen. Dit om snelle herstelwerkzaamheden aan de start- en landingsbaan te verhinderen. Bij inslag brak een capsule met een aceton/alcoholmix die in een bepaalde tijd door een celluloid plaatje beet. Daarop kwam de slagpin vrij en explodeerde de bom. Hoge grondwaterstand De gedetecteerde bom ligt volgens meetgegevens van Leemans op 3,48 meter. Door de hoge grondwaterstand is het explosief nog niet geïdentificeerd. Plaatsvervangend pelotonscommandant adjudant Rob Martens: “Als het zo nat is, zak je weg en is werken onmogelijk. Maar nog belangrijker: je loopt het risico dat de bom gaat dansen terwijl je niet weet om wat voor ontsteker het gaat. Erg gevaarlijk, vooral omdat hier relatief veel chemisch lange vertragers zijn gevonden die erg gevoelig zijn voor beweging. In het verleden hebben zich hier spontane detonaties voorgedaan.” Geen beweging Om ‘dansjes’ van de bom te voorkomen heeft Leemans bronbemaling aangebracht. Als een medewerker met zijn gepantserde graafmachine aan de slag gaat, blijkt dit gelukkig te hebben gewerkt: de grond is droog en stabiel. Het metalen monster schept de aarde laagje voor laagje weg. Bij de laatste decimeters neemt de EOD het over. Voor sergeant-1 Hans Cornelisse is het de eerste bombenadering. “Ik maak de bom vrij en identificeer haar. Deze
“Contact!”, adjudant Jan Berends stuit met zijn prikstok op een bom. De ervaren onderofficier staat in een driemeter diepe kuil. Tien minuten eerder stond de ruimcommandant van de EOD nog met de mannen van Leemans Speciaalwerken over een kaart van voormalige Vliegbasis Twenthe gebogen. Het explosievenopsporingsbedrijf heeft precies aangegeven waar afgelopen jaar 37 bommen zijn gelokaliseerd. Negentien zijn er inmiddels geruimd. Nu is het tijd om af te rekenen met de zwaarste en moeilijkste exemplaren. Defensie heeft de vliegbasis verkocht aan gebiedsontwikkelaar ADT. Die verdeelt het terrein in een civiel vliegveld en een publiek toegankelijk natuurgebied. Er is echter één voorwaarde; het terrein moet vrij zijn van explosieven van honderd pond of zwaarder. Het door de Duitsers gebruikte vliegveld kreeg aan het einde van de Tweede Wereldoorlog geallieerde bombardementen te verduren. Leemans Speciaalwerken, waar drie oud-EOD’ers werken, bracht de tientallen blindgangers in kaart en identificeerde ze, indien mogelijk.
‘Je wilt niet dat een bom gaat dansen’
herken ik gelijk: een Amerikaanse 500-ponder met een direct werkende ontsteker. Ik kan het typenummer zelfs nog lezen.” Gestuurde explosie De klus wordt geklaard door een kilo kneedbare springstof in conusvorm op te bomwand te plaatsen. Deze vorm werkt als een holle lading en concentreert de explosie op één punt. Twaalf meter slagsnoer, een slagpijpje en een lang elektriciteitsdraad - de afvuurkabel - completeert het geheel. De EOD dekt het pakket af met zand, waarna de graafmachinist de kuil voorzichtig dicht schept. Door een extra bult zand aan een kant te plaatsen, sturen de experts de explosie in een gewenste richting. Terug aan de natuur Met een schok die op honderden meters voelbaar is, gaat Hans’ eerste ‘eigen’ bom de lucht in. De twintigste ruiming op de vliegbasis is er één uit het boekje. Dat scenario verwacht de EOD ook voor de rest van de explosieven. Toch zorgt een cluster van zes bommen voor enige hoofdbrekens. Martens: “Die liggen zo dicht bij elkaar dat ze niet afzonderlijk zijn te ruimen, want dan gaan ze waarschijnlijk allemaal. Maar bij een dergelijke gelijktijdige explosie lopen gebouwen en leidingen in de omgeving gevaar. Samen met TNO onderzochten we hoe de effecten van een explosie kunnen worden gereduceerd. Waarschijnlijk worden ze geclusterd vernietigd; met een zeer korte vertraging van enkele milliseconden ertussen.” Als ook dat laatste addertje onder het gras vandaan is, is de voormalige vliegbasis teruggeven aan de natuur en kunnen de wandelaars komen.
Sergeant-1 Hans Cornelisse doet zijn eerste bombenadering, een 'gewone' Amerikaanse 500-ponder.
Chemisch lange vertrager De EOD’ers lokaliseren de bommen door met metaaldetectors verstoringen van het aardmagnetisch veld te meten. Bij de bom die adjudant Berends zojuist vond, duidt de grootte van de verstoring op
16 | Landmacht
Landmacht | 17
Koningscompagnie onder Amerikaanse vleugels
Internationale para-oefening smaakt naar meer
Verschil in uitrusting Hoewel de drills in de lucht nagenoeg gestandaardiseerd zijn, is het wel even wennen om met de Amerikaanse T10 en T11 chute te springen, met name in de aflaatuitrusting (uitrusting om het wapen en de rugzak tijdens de sprong veilig te vervoeren, red.) zit een behoorlijk verschil, meent Morsink. Om überhaupt mee te mogen doen, volgden de Luchtmobielers voorafgaand een intensieve omscholingscursus. Gevolgd door een gewenningssprong uit een Chinook, waarna de compagnie hun felbegeerde wing ontving uit handen van generaal Hill. Vanwege de aanwezigheid van een Nederlandse jumpmaster kregen de Amerikanen op hun beurt onze wing. Buitenlandse wings zijn onder parachutisten erg in trek. Para’s meten hun status af aan de herkomst van de wing én het aantal type sprongen dat ze hebben gemaakt. Hoogtepunt vormde de zogeheten ‘JOAX sprong’ waarbij de militairen ’s nachts met volledige uitrusting en vanaf extreem lage hoogte uit een vliegtuig springen. Het zicht was zo slecht dat de luchtmobielers in de lucht al onder vuur werden genomen. Morsink: “Normaal springen we niet uit een Chinook of door het wolkendek dus dat gaf zeker een extra dimensie.”
TEKST: kap Martijn van der Werff en kap Marlous de Ridder FOTO’S: sgt-1 Allan Baros, 3rd Brigade Combat Team
Voor de Koningscompagnie van 11 Infanteriebataljon begint 2014 meer dan goed. De luchtmobielers krijgen tijdens de oefening Falcon Assault als eerste Nederlandse para-eenheid de kans drie weken volledig geïntegreerd te trainen met de Amerikaanse 82nd Airborne Division. Een belangrijk aspect aan deze internationale samenwerking is het leren werken met elkaars materiaal en procedures. 18 | Landmacht
brigadeoefening is dan ook een belangrijk onderdeel in het Amerikaanse gereedstellingsproces. Naast gereedstellen, is het integreren van een buitenlandse eenheid en het daarmee onderzoeken van mogelijke samenwerking een belangrijke doelstelling. “De beschikbare capaciteit hier is ongekend. Een para-oefening van deze omvang is in eigen land ondenkbaar”, vertelt compagniescommandant kapitein Rob Morsink aan de telefoon. De uitnodiging aan het adres van de Schaarsbergers werd dan ook met beide handen aangegrepen. Volgens Morsink is de oefening om meerdere redenen uniek. “Je krijgt maar zelden de kans om volledig geïntegreerd op divisieniveau, in een andere cultuur en met andere middelen te trainen. We worden als buitenlandse eenheid echt in het hele plaatje betrokken, dat had ik niet verwacht.”
Standby. GO! Geruisloos springen ruim driehonderd militairen uit vijf Amerikaanse C-17’s. Het is waterkoud en het dikke wolkendek ontneemt alle zicht. Onder hen de mannen van de A-compagnie, voor de gelegenheid ingebed bij een verkenningsbataljon. Nu springen de rode baretten wel vaker in internationaal verband maar om daadwerkelijk als onderdeel van een Amerikaanse eenheid airborne te worden ingezet, is uitzonderlijk. De grootschalige para-inzet vlakbij thuisbasis Fort Bragg (North Carolina) vormt de opmars voor een reeks acties. Van een zogenoemde non-combatant evacuation operation (NEO), waarbij de evacuatie, identificatie en het afvoeren van burgers wordt beoefend tot het zuiveren van objecten en oorden. Ondenkbaar Ongelimiteerd luchttransport en genoeg gebouwen om zo realistisch mogelijk te trainen. Voor hun jaarlijkse Joint Operational Access Exercise (JOAX) halen de Amerikanen alles uit de kast. De divisiegeleide
Nieuwe ideeën Hoewel er nog geen officieel samenwerkingsverband ligt zoals met Duitse Division Schnelle Kräfte is de verwachting dat dit soort oefeningen vaker voorkomen. Met het oog op combined inzet is het immers zaak dat echte operaties snel en soepel verlopen. Bovendien is het intensiveren van de samenwerking met buitenlandse eenheden een manier om draagvlak voor missies te vergroten. “We gaan hier met een heel goed gevoel en nieuwe ideeën weg. Wij zijn onder de indruk van hun optreden, maar andersom gold dat ook”, benadrukt Morsink. “Als compagnie kregen we een compliment over onze professionaliteit en discipline. Daar ben ik natuurlijk supertrots op.” Overigens zat er een klein smetje op de oefening. Twee Nederlandse militairen raakten lelijk gewond tijdens een parachutesprong, waarvan één ernstig. Deze militair maakt het naar omstandigheden goed en de verwachting is dat hij met de eenheid naar Nederland terug zal vliegen.
Landmacht | 19
Meer samenwerking tussen Franse en Nederlandse landmacht
Franse officieren leren van onze infanteristen Frankrijk en Nederland verdiepen de komende tijd hun militaire samenwerking. Op dit moment nemen de landen al een kijkje in elkaars operationele keuken en vinden er uitwisselingen plaats. Mooi voorbeeld is de stage van twee Franse cadetten bij de pantserinfanteriebataljons in Oirschot. De Franse collega’s willen vooral hun militaire Engels verbeteren en vertrouwd raken met de Nederlandse wijze van opereren. TEKST: kpl-1 Thijs Imandt FOTO’S: kpl-1 Thijs Imandt en sld-1 Dennis Böeseken
Tweede luitenant Jean de Vezins (26) kijkt zijn ogen uit tijdens zijn eerste week bij de fuseliers van 17 Pantserinfanteriebataljon GFPI. Bij zijn Franse eenheid hebben ze ook een infanteriegevechtsvoertuig maar die is lang niet zo ‘impressive’ als de CV90. Terwijl achter hem een groep infanteristen van de C-compagnie in- en uitstijgdrills beoefent vertelt De Vezins dat onze gevechtstactieken grotendeels overeenkomen met de Franse. “Een Franse infanteriecompagnie met een Nederlandse laten samenwerken, gaat qua tactiek en optreden prima
samen.” De Colt met de aimpoint (laservizier) is volgens de Fransman wel even wennen. “Bij onze FAMAS doe ik één oog dicht, nu moet ik bij het richten beide ogen gebruiken.” Afwisselend programma Zijn opleidingsgenoot tweede luitenant Nicolas Andrieu (30) draait gelijktijdig een divers programma bij de A-compagnie van 42 Pantserinfanteriebataljon Limburgse Jagers. Zijn begeleider eerste luitenant
sprak onlangs met zijn Franse evenknie af de mogelijkheden tot samenwerking tussen 13 Gemechaniseerde Brigade (die omgevormd gaat worden tot een ‘gemotoriseerde’ brigade, red.) en een Franse brigade verder te onderzoeken. Een ander voorbeeld van landmachtsamenwerking is die tussen de 1e Franse Logistieke Brigade en het Operationeel Ondersteuningscommando Land. Beide eenheden ontplooien regelmatig samenwerkingsinitiatieven, zoals het uitwisselen van officieren en onderofficieren en kleine detachementen. Verder blijft de landmacht militairen sturen naar Franse carrièreopleidingen in Parijs en Saumur. Als pilot gaan twee onderofficieren binnenkort deelnemen aan de secundaire vorming aan de École nationale des sous-officiers d’active.
Georgios Mantas wisselt kazernedagen af met de oefening Goose Hunter in Beverlo en een bezoek aan de infanterieschool in Amersfoort. “Ik heb het erg naar mijn zin bij de Limburgse Jagers”, zegt Andrieu. “De Nederlanders hebben dezelfde ‘spirit’ als mijn oude infanterie-eenheid.” Hoewel het voor januari vrij warm is, vindt De Vezins het ‘pretty cold’ tijdens het bivak op de Oirschotse Heide. De uit Toulouse afkomstige officier-in-opleiding is simpelweg meer zon gewend in Zuid-Frankrijk. De Vezins is bezig aan het laatste deel van zijn opleiding van onderofficier tot officier aan de Combined Arms School. Na de velddagen bij de fuseliers haakt hij aan bij de Pantserinfanterie Functie Opleiding op het Infanterie Schietkamp. Tot slot staan nog het Artillerie Schietkamp en de Koninklijke Militaire Academie op het programma. Banden aanhalen Overigens kan Oirschot in de toekomst op meer Frans bezoek rekenen. Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif
Door vaker samen op te trekken, wil de KL onder meer aanvullende kennis opdoen voor het optreden in Afrika. Een continent waar de Fransen veel operationele ervaring mee hebben. Nu Nederland met 370 militairen deelneemt aan de VN-missie in Mali kunnen de Franse en Nederlandse landmacht hun banden verder aanhalen.
Hoge Franse onderscheiding voor C-LAS Commandant Landstrijdkrachten luitenant-generaal Mart de Kruif maakt zich al langere tijd hard voor nauwere samenwerking met de Fransen. Vanwege zijn inzet voor de goede verhoudingen tussen beide landmachten en zijn indrukwekkende staat van dienst werd De Kruif op 24 januari in Den Helder benoemd tot Officier de la Légion d'honneur. De Franse ambassadeur, Pierre Ménat, benadrukte aan boord van het Franse fregat Primaugeut dat mede door De Kruifs inspanningen de samenwerking tussen Nederland en Frankrijk een nieuwe impuls heeft gekregen. Daarnaast sprak de Fransman zijn dank en waardering uit voor de wijze waarop De Kruif als commandant Regional Command South in de periode 2008-2009 over de Franse militairen heeft gewaakt. Foto: John van Helvert
20 | Landmacht
Landmacht | 21
Van sergeant naar directeur dierenpark Dat militairen het buiten de kazernemuren goed doen, bewijst ook Frankwin van Beers. Veertien jaar geleden nam de oud-sergeant met pijn in zijn hart afscheid van ‘zijn’ landmacht. Nu is hij directeur van Dierenpark Emmen, de meest vernieuwende en baanbrekende zoo van Nederland. “Eerst had ik afkickverschijnselen, maar achteraf was dit de beste keuze die ik heb kunnen maken.” TEKST: tlnt Johanna van Waardenberg
‘Ik heb onbewust veel geleerd van mijn diensttijd’ Als 17-jarige wilde Frankwin al duiker worden. Hij was er idolaat van, zocht in alles het extreme en wenste niets liever dan van zijn hobby zijn beroep maken. Hij diende geruime tijd bij 12 Pantsergeniebataljon. Maar zijn droom ging pas in vervulling toen hij als duiker bij 108 Duikerpeloton aan de slag mocht. “Ik kijk met plezier terug op die tijd en heb er nog steeds heimwee naar. De kameraadschap, het werken onder water, onder vaak extreme werkomstandigheden… het waren mooie momenten.” Keuzes De ex-groepscommandant had het goed naar zijn zin, maar merkte meer in zijn mars te hebben. “Als onderofficier bereik je op een gegeven moment een grens.” Frankwin herinnert zich de grote stap ‘naar buiten’ nog als de dag van gisteren. “Ik zat twaalf jaar in dienst en wist niet beter dan dat de landmacht mijn wereld was. Ik heb echt heel goed nagedacht want je laat toch iets moois achter.” Eenmaal uit het uniform keek hij goed om zich heen. Een aanbod van het Dolfinarium in Harderwijk om een duikbedrijf op te zetten, greep hij met beide handen aan. Ook startte de oud-militair met een managementsopleiding. Mede door zijn opleiding, leiderschapscapaciteiten en vakexpertise lukt het Frankwin om bij het Dolfinarium
op te klimmen tot directeur. Ook op dat niveau had hij profijt van zijn militaire achtergrond. “Ik merkte dat ik onbewust veel heb opgepikt in mijn diensttijd. Je leert leidinggeven, het voortouw nemen en richting bepalen. Die eigenschappen zijn buiten Defensie van grote waarde. Of je een groep militairen ‘onder je hebt’ of een managementteam; het blijft leidinggeven.” Frankwin verdiende vrij rap zijn sporen in het bedrijfsleven. Maar de overgang van militair naar burger verliep niet zonder slag of stoot. “In het begin had ik echt afkickverschijnselen. Bij de landmacht was ik iedere dag wel fysiek bezig. Mijn lichaam moest gewoon weer wennen aan een normaal leven. Ik vond mijn uitlaatklep in extreme sporten. Die leveren dezelfde soort rush op.” Blijven hangen Nu veertien jaar later is Frankwin de hoogste baas bij Dierenpark Emmen. Zijn landmachtperiode ligt inmiddels ver achter hem, maar allerlei typisch militaire dingetjes houden hem nog steeds bezig. “Ik ben een ‘aanpakker’ en wil van alles op de hoogte blijven. Niets aan het toeval overlaten. Ook mensen die mijn verleden niet kennen, roepen weleens: ‘Joh, je zou een goeie zijn voor het leger’.
FOTO’S: Paul Tolenaar “Mijn grootste drijfveer in mijn functie is de gasten een onvergetelijke dag bezorgen.”
22 | Landmacht
Landmacht | 23
Historische tank van kaliber Rembrandt Onder leiding van algemeen directeur Van Beers wordt een compleet nieuw belevingspark met dieren gebouwd.
Zondermeer waar. Onbewust sta ik soms in de eerste rust. Keurig met mijn handen op mijn rug. Aan dat soort dingen merk ik dat veel van die tijd is blijven hangen.” Uitdagingen Die militaire ‘can do’-mentaliteit kwam hem als directeur onlangs nog goed van pas. Toen Dierenpark Emmen op het randje van faillissement stond, zag de oud-militair dit als een immense uitdaging. “Ik denk in kansen en oplossingen.” Inmiddels staan de zaken er inderdaad anders voor. Het dierenpark wordt op een andere locatie in de stad compleet opnieuw opgebouwd tot een themadierenpark. Een concept dat voor heel Europa uniek is. “De bezoekers kunnen in de toekomst niet alleen genieten van dieren, maar ook van attracties en voorstellingen. Het wordt een belevingspark met drie klimaatzones: het poolgebied, de woestijn en de tropen. Naar verwachting is het project in 2016 voltooid. “Naar dat hoogtepunt kijk ik enorm uit. Bij de landmacht heb ik een gouden tijd gehad. Maar zeker met zo’n moment in het verschiet, ben ik blij dat ik de grote stap naar buiten heb genomen.”
24 | Landmacht
“Het was een precisieklus”, oordeelde korporaal-1 Danny van Lem na afloop. De opdracht, het brengen van een Britse Cromwell tank en een Amerikaans Weasel amfibisch rupsvoertuig naar de Rotterdamse Kunsthal, was dan ook niet alledaags. De imposante wapens figureren in de tentoonstelling ‘De Tweede Wereldoorlog in 100 voorwerpen’, die Koning WillemAlexander begin februari opent. FOTO’S: Bart Nijs fotografie
Volgens Van Beers zorgt de passie voor dieren voor de sterke collegiale band onder de medewerkers.
Het was een fikse operatie om de 27 ton wegende tank bij de Kunsthal te krijgen. Een enorme hijskraan van 140 Zware Transportcompagnie takelde het metalen gevaarte in het Brabantse Overloon op een semi-dieplader. Daarna ging het buitengewone transport over de openbare weg naar Rotterdam. Het ‘lossen’ van de tank ging probleemloos, al moest hij wel in één keer goed staan omdat hij niet meer kan rijden. Van Lem: “De ruimte om te manoeuvreren met zo’n gevaarte is natuurlijk beperkt.” Als enige stuk van de expositie krijgt de Cromwell tank, die in 1944 een belangrijke rol speelde in de Slag bij Overloon, een plek buiten het Rotterdamse museum. Tegen 27 ton
staal is bijna geen vloer bestand, dus parkeerde de transportcompagnie het wapen op het gras. De tank is veruit het grootste object dat een plaats krijgt in de expositie. Het gevaarte bleef in 1944 achter in het gebied rond de tankslag bij Overloon. Landingen op Walcheren De tijdelijke verhuizing van de Amerikaanse Weasel verliep eveneens op rolletjes. Het landingsvaartuig ging van het Bevrijdingsmuseum in Zeeland via Eindhoven naar Rotterdam. Personeel van de Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatiecompagnie verzorgde het transport. De geallieerden zetten de Weasel op 1 november 1944 in bij de landingen op Walcheren door Britse, Noorse, Nederlandse, Franse en Belgische commandotroepen. Op initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en de Stichting Herinneringscentra 40-45 werken 25 oorlogs- en verzetsmusea mee aan de expositie in de Kunsthal. De landmacht wilde graag helpen omdat de tentoonstelling bijdraagt aan maatschappelijk draagvlak voor de krijgsmacht. Het vervoer van het oorlogstuig vormde een reguliere oefening voor de transporteenheden. ‘De Tweede Wereldoorlog in 100 voorwerpen’ is te zien van 5 februari tot en met 5 mei.
Landmacht | 25
Landmacht | Boekentips Danger Close: het nieuwe boek van Marco Kroon Pagina’s vol adrenaline, zweet, bloed en humor: Danger Close is het nieuwe boek van Marco Kroon. Hierin schrijft hij trots, openhartig en rauw over zijn tijd als commandant van het Special Forces peloton in Afghanistan, over de Ridderslag en zijn val van ‘hero to zero’. Danger Close is vlot geschreven in een taal die de militair aanspreekt. Nooit eerder getoond beeldmateriaal geeft een uniek beeld van zijn werk als commando in gevechten tegen de Taliban in de omgeving van de Baluchi-pas en de Chora-vallei. Kamaraadschap, frustraties en gevechtsuitputting beschrijft hij vanuit zijn hart. Naast de succesvolle acties van zijn eenheid in Uruzgan, schrijft Kroon de onterechte beschuldigingen van drugsbezit van zich af. In zijn eerder verschenen ‘Leiderschap onder vuur’ geeft Kroon zijn kijk op leiderschap. Danger Close gaat vooral over zijn acties in Afghanistan en zijn val van held naar verdachte. Voor het eerst en voor het laatst spreekt hij zich uit: “Waar rook is, is niet altijd vuur en toeval bestaat.”
Gedecoreerd en beschuldigd Marco Kroon is door Koningin Beatrix gedecoreerd met de Militaire Willems-Orde, de hoogste onderscheiding van ons land. Hij droeg deze dapperheidsonderscheiding op aan Special Forces Task Group Viper, de commando-eenheid die onder zijn leiding onder extreem moeilijke en vijandige omstandigheden in Afghanistan opereerde. Het begon als een heldenverhaal. Maar niet lang na zijn decoratie werd Marco Kroon verdacht van handel in wapens en drugs, in beschuldiging gesteld en tot zijn vrijspraak door de media achtervolgd.
Van brievenbus naar inbox De personeelsbladen van Defensie gaan in 2014 digitaal. In maart verschijnt de laatste papieren uitgave van Landmacht. Het blad gaat vanaf dan verder als online magazine. Abonneer je nu gratis op de digitale nieuwsbrief en dan weet je als eerste wat het laatste defensienieuws is: in woord, beeld en geluid op je computer, tablet en smartphone.
Stap 1: Surf
Ga naar www.defensie.nl/abonneren
Stap 2: Kies
Kies de defensiebladen waarop je een abonnement wilt.
Stap 3: Mail
Laat je persoonlijke e-mailadres achter.
Stap 4: Bevestig
Marco Kroon Danger Close UHB uitgevers ISBN 978 90 8200 361 1 €19,95 www.danger-close.nl
Je ontvangt direct een ontvangstbevestiging per e-mail. Klik op het internetlinkje.
Stap 5: Lees
Tweehonderd dagen Uruzgan Kapitein Rom Mannien werd in 2008 uitgezonden naar Uruzgan. Hij schreef regelmatig over zijn ervaringen op zijn blog. Aangemoedigd door de positieve reacties die hij daarop kreeg, besloot Mannien een stap verder te gaan. Nu, vijf jaar later is volgens hem het moment gekomen om zijn kijk op tweehonderd dagen Kamp Holland wereldkundig te maken. In Tweehonderd dagen Uruzgan schetst de schrijver in ‘dagboekvorm’ een beeld van zijn belevenissen, werk- en leefomstandigheden tijdens zijn uitzending in de Zuid-Afghaanse provincie. Rom Mannien Tweehonderd dagen Uruzgan ISBN 978-94-6008-190-3 € 17,50 Bestellen via www.kirjaboek.nl of via de boekhandel
26 | Landmacht
Digitaal tijdschrift ontvangen? Zo doe je dat!
Maandelijks krijg je een nieuwsbrief met de inhoudsopgave en link naar het nieuwe digitale tijdschrift.
Belangrijk • Meld je aan met je persoonlijke e-mailadres: de video’s van de digitale bladen zijn niet beschikbaar via Mulan of Internet op de werkplek. • Na aanmelding ontvang je een bevestigingsmailtje. Klik op de internetlink. Een welkomstmailtje verschijnt in je inbox. • Geen mail ontvangen? Kijk in je spammail. • De opgegeven e-mailadressen worden alleen gebruikt voor de versturing van nieuwsbrieven van de online magazines.
Landmacht | 27
Landmacht | Personeelsmutaties Militair personeel bevorderd
Burgerpersoneel dienst verlaten
Reünies
Brigadegeneraal
JJ van Homelen (gn); EG Reinders (natres); RJM
Korporaal der eerste klasse
Sergeant-majoor / opperwachtmeester
Schaal 13
65 jarig bestaan 324 Squadron
GF Koot (cav) (dec)
Roelofs (log td); JIZ Domenie (natres) (dec)
CGM van den Hout (natres); RJM Loonen
DH Klein Entink (lo/s) (nov); GJPM Rongen (cav)
RBEM van Nistelrooij (nov)
(log td); GJ Ferreira (inf ); LM Krijger (inf ); N
(dec)
Voor wie: Oud-leden van het Hawk Geleide Wapen Squadron
Kolonel
Tweede luitenant
Hummel (log gnk); J van Barneveld (gn); S
D Kalverda (art) (nov)
MAE Hermans (log b&t); J Bijlsma (log gnk);
de Jong (natres); JR Dijkmans (gn); RGM van
EJ Brandsen (log b&t) (nov); RCH Boesten (log
Luitenant-kolonel
Schaal 11 L Arensman (nov)
den Berg (vbdd); AL Bakker (log gnk); MAM
Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse
b&t); ML Brock (natres); MERC Vlaanderen
Diebels (log gnk); J Boes (log td); C van Zeelt
GS den Bakker (inf ); DJL Bousché (art); AMCD
Schaal 10
SS Volcklandt (art); GA Strick (inf ); IEW
(natres); CJJ Theunisse (natres); BF van Gessel
(inf ); MMJ van Weert (log gnk); B Gilsing (gn);
Droste (vbdd); RHWT Hommen (log b&t); BM de
FH Kers, EJ Temmink (nov)
Gonzales (natres); JJM Oomens (art); RA
(log b&t); H de Boer (log b&t) (dec)
RCJM van Gestel (gn); JKW Moerkerke (gn); RA
Jong (art); D Kinsbergen (log b&t); B Kroon (log
Datum: Zaterdag 10 mei 2014 Van 10.00 tot 20.00 uur Locatie: Luitenant-generaal Bestkazerne, Vredepeel
van Kroonenburg (gn); GJ Brommer (natres); L
gnk); EA ter Laak (log b&t); DA Reumel (log b&t);
Schaal 9
Luinen (vbdd); FC Berg (natres); AP van Wijk
Adjudant
Wilschut (natres); SPG Nouwen (log gnk); RG
A Spieringhs (vbdd); RL Veninga (log b&t); MM
JF Sorber (nov); G de Bruin (dec)
(art); CAJ Rijken (log ma); MC Sutherland (inf )
AA Verhoeven (gn); MMWG Berns (log b&t);
de Vries (inf ); SG Hylkema (natres); J Bosma
Witteveen (vbdd) (nov); M Ali-Cherif (log b&t);
(nov); TB van Kesteren (rk gv) (dec)
DHGJ Raaijmakers (log gnk); JM Neijenhuis
(vbdd); M Pesarini (gn); PJ Beijer (log td); J
PBT van As (lo/s); GS den Bakker (inf ); JL van
Schaal 8
(inf ) (nov); LA Davidse (log b&t); RJM Goddrie
van de Belt (log td); PJJ Blokzijl (log td); CH
Bladeren (log gnk); A van den Broek (lo/s); S van der
GJ Bruntink, R Grosze-Nipper, K Hartman (nov);
(natres); JM Balk (inf ) (dec)
van der Wekken (log td); JHP Leijsten (log td);
Brugghen (log b&t); JR Claassen (luart); D Dorgelo
WC Singel (dec)
NC Zuidema (inf ) (nov); H Dijkslag (natres);
(log td); K Groot (log ma); MI van der Heide (log
Goossens (inf ); CP de Lange (inf ); JH van
Majoor N Verhoef (inf ); S Donker (inf ); PJL Martens
Info en aanmelden: www.324-squadron.nl Zodra de eigen bijdrage bekend is, melden wij die op de site.
(inf ); M Hoogezand (gn); DCE Doms (cav); JWG
Sergeant-majoor / opperwachtmeester
R Kiers (log td); R van Eijken (natres); SW van
gnk); R Mangelaars (log b&t); R van der Meer (inf );
Schaal 7
Geers (inf ); RAL van Balen (luart); WJ van Dijk
EAM Pernot (log td); R de Vries (log ma); W
Dam (natres); P Weijman (natres); S Brouwer
RR van der Steen (log td) (dec)
W Schout Velthuijs (nov); HL Heijgele (dec)
(log ma); H Meindertsma (inf ); R Zwolman
Klaassen (log ma); R ten Barge (log td); VG
(log gnk); S Crescente (inf ); DJE Bakker (inf );
(vbdd); F Holland (log b&t); FWH van der
Stegeman (log ma); SA den Deurwaarder (inf );
T Streekstra (inf ); N Hoffer (inf ); E van Huizen
Sergeant / wachtmeester
Schaal 6
Heijden (log ma); GH Westenberg (inf ); JWH
N Kropf (log td); RJ den Boer (cav); MC van Beek
(natres); J Burgers (inf ); BG Koopmans (natres);
KMM Bloemers (vbdd); EC Lintang (vbdd); P van der
ER Gilman (nov); FQJJ Ververs, AW de Waal (dec)
Corneth (vbdd) (nov); AANM Geers (art); GJ
(log b&t); MC Spit (cav); D de Groot (gn); MJA
KY Lambregts (log b&t); P Kleine Schaars (inf ); S
Ploeg (inf ); DJ van der Rhee (log b&t); JJ van Riessen
Wiersma (log b&t); DJ Dudart (cav); E Pasop (log
Kuipers (inf ); PA van Leeuwen (gn); K Beukema
Luntz (inf ); PM Thompson (log b&t); G Overweg
(vbdd); M Wouterse (log gnk) (nov); MJ Baerends
Schaal 5
b&t); ESP Blom (log b&t); J Zwartenbol (log td);
(inf ); R de Ridder (inf ); RBT van der Meer (log
(gn); S Oligschlager (log gnk); T Letzer (log
(luart) (dec)
PPM Kock, HMJG Ridderbeks (nov)
MM Goedknegt (cav); JDG van Gelder (gn); CW
td); M Sluiter (log ma); SJ van der Sluis (inf );
gnk); AHM Giesen (natres); EHJA Broekhuijse
Verboekend (log td); RJA van Gils (log b&t); JMA
SA Laveist (art) (nov); IBJ Mom (cav); JR Zijlstra
(natres); R Lemstra (vbdd); A Ismael (vbdd); TM
Korporaal der eerste klasse
Schaal 4
van Herk (vbdd) (dec)
(inf ); A Boonstra (inf ); SMP Houben (luart); PA
Groothuis (log td); TM van Maastricht (log td);
P Boomsma (log b&t); EO Bos (log ma); JPH Bosman
IJ Bergman, R Gerla (dec)
Janssen (log td); RP van Sleen (vbdd); M Sluiter
G Oosterbaan (log td); TAA de Wolf (log td); J
(log b&t); M Bremer (inf ); RD Coljee (inf ); M van
werkzaam bij de Defensie Uitleen Organisatie
Kapitein / ritmeester
(log ma); RM Paulussen (log ma); RC Wubbolts
Klomp (vbdd); RM de Lange (gn); S Oosterwijk
Dellen (log b&t); R Flik (log td); SL Gosepa (inf );
van het Materieellogistiek Commando Land
M Huizenga (log gnk); A Lebon (cav); EJ de
(inf ); AS Wiet (log ma); GH Klop (luart); D
(log b&t); K Dennekamp (log td); FTR Pietersen
EEM Groen (log b&t); RWJ Hagenbeek (cav); JEC
Groot (log ma); FB Gysen (log td); MP Zöllner
Nagtegaal (log b&t) (dec)
(natres) (dec)
Hondius (cav); QR Kelder (log td); M Laan (vbdd);
Buitenhuis (art); RF Roelofs (inf ); PM de Jonge
Sergeant der eerste klasse / wachtmeester der eerste klasse
(log b&t); K Smetsers (log gnk); EL Lamers
D de Jong (gn); RNJ Strijbos (cav); RA van
(luart); MS Jansen (log ma); GC de Vlieg (inf );
Waardenburg (luart); MSJ Glas (cav); HJ van
Luitenant-kolonel
van de Scheur (log b&t); D Schouten (log ma);
PJWH Snaterse Broekhuijse (log gnk); JWA
Oeveren (cav); TM Kampshof (cav); J Bijl (cav);
R Tollenaar (vbdd); JE Vincentie (rk gv) (dec)
J Seip (log b&t); FJA Sleiver (log b&t); H Snijder
Ploegmakers (inf ); L van Leuven (cav); A Shah
M Rombouts (cav); K Aerts (inf ); EPA Littooij
(inf ); M Sissingh (cav); AJH Kuus (natres) (nov);
(log td); MJ Lopers (inf ); B Elfring (log gnk);
Majoor
(inf ); B Stegenga (inf ); BA Stil (log gnk); M Tieman
PG Cabo (natres); R Pieterson (inf ); HDG Bosch
DE de Ruiter (log gnk); A Fokkens (inf ); RJA
J Mooij (log b&t) (nov); GA Schouwstra (cav)
(log b&t); T Verhoeven (log b&t); S Vissers (log
(art); AS Pons (log gnk); L Passos (log ma);
Brugman (log td); M Verhees (log b&t); V Dirven
(dec)
gnk); J Volkers (vbdd); RPJ de Vries (log b&t); D
AMA Vermeij (log gnk); TM Mönch (gn); N Roks
(inf ); B van den Berg (log b&t) (nov); RS Echten
(luart); T van Leeuwen (gn); MP Zöllner (inf );
(cav); MC Cilon (log td); JCE Gijsbers (log td);
Kapitein / ritmeester
Bouterse Alvares Dos Santos (inf ); B Dekker (art); R
G Verhoeven (luart); SJ Hoek (log b&t); BNJ van
FM van Heuven Van Staereling (natres); RBP Ros
MD de Goede (art); WS Huismans (vbdd) (nov);
Dekker (inf ); E Demirkaya (log td); DR Deux (inf );
Gijsel (inf ) (dec)
(natres); MJL Hutjes (natres); G Jamin (luart); ER
JG Buitenhuis (inf ); K Latifi (inf ); J Leussink
A Dijkhuizen (cav); P Duarte (inf ); HL Eikelboom
Herben (cav); J van der Hoek (log gnk); HW van
(art) (dec)
(vbdd); HAH Eising (log b&t); G van Elswijk (cav); K
BJ Aarssen (inf ); RL Lydall (log gnk); MA
Militair personeel dienst verlaten
hoofd afdeling Financial & Control Staf CLAS De heer A.J.E.P. van der Mierden,
De heer P.S. Soree,
Landmacht | Redactieraad
Mierlo (log b&t); J Nijdam (log b&t); D Noorthoek (log b&t); M Ouwendijk (log b&t); EJ Peters (inf ); BJ Rosier (gn); JOB van Schadewijk (log b&t); G
(luart); CA Soto Alvarez (log b&t); RP Stallinga
van Wensen (log b&t); C Wolthuis (art) (nov); SAP
Eerste luitenant
Veen (cav); V Nunes Pires (art); MHW Meinema
JW Janssen (vbdd); JCA Steen (inf ); VJM van
(log td); M Brands (cav); AM Musone (cav);
Eerste luitenant
M Kasbergen (inf ); D Kort (log b&t); CF Kromhout
Leest (log gnk); EHF Donkersloot (art); JTB
MWN Dekker (cav); E Paulissen (cav); P Maassen
JW Tiemersma (inf ) (nov); KP Postma (inf ); AH
(inf ); M Kroon (cav); D van Loon (inf ); JKW
Levöleger (inf ); P Haenen (inf ); B van der Spek
(cav); R de Waal (cav); GLM Klasen (cav); RHJ
Runhart (cav); RTR Sanderink (luart) (dec)
Moerkerke (gn); A van der Molen (inf ); E Plakmeijer
(inf ); JL van der Gulik (gn); RJ Groeneveld (art);
Messchendorp (cav); JWB Mallegrom (natres); JE
SK Gotthjalpsen (inf ); EM Kampstra (inf ); TA
Jonkman (log td); BHPA Sleutjes (art); T Klappe
Adjudant
b&t); E van Rossum (log b&t); JPR Simons (inf );
Klasens (log b&t); HJ van der Galiën (inf ); R
(cav); J Bruijnderink (luart) (dec)
EPJ de Haan (log b&t); EE Huurdeman (log b&t);
RFGM Stuivenberg (log td); S Timans (cav); VC
B Oldenbeuving (log ma) (nov); GJ Brandon (log
Verhoef (gn); IE Vinkers (log ma); P Wanschers (log
Verwijs (inf ); MHJ Pont (inf ); MWJ van Houdt
Kolonel W.G. Nijhout,
werkzaam bij USAG Schinnen
KAT Leenders (art); AGJ Meijer (log gnk); R van
(inf ); RJAJ Vugts (inf ); FGM Heek (log b&t);
In Memoriam
van Hassel (cav); J de Jong (log td); K de Jonge (inf );
(log b&t); H Pruissen (log td); RJM van Reenen (log
(log b&t); F van Dooren (log b&t); SM Ogink (log
Sergeant / wachtmeester
ma); J de Jong (cav); MH Peels (log b&t); JMG
b&t); AA Weltevreden (inf ); M Wolfs (log td); M de
gnk) (nov); FPJM Vermeijlen (gn); N Stip (gn);
RH Bertrums (natres) (nov); J Taat (log b&t);
Roumans (log gnk) (dec)
Zwaan (log td) (dec)
Voor ideeën en opmerkingen over het blad Landmacht kun je terecht bij de leden van de redactieraad: 1GNC: OTCRij: KCT: OTCo: DGLC: JISTARC: OTCMan KC: Korps Natres: OTCMan: VustCo: OOCL: DP&O: DCHR: MatlogCo:
maj Tjeerd Dijkstra aooi Leo van Meerendonk kap Louis Wesselink maj Henk Asma elnt Jurriaan Esser aooi Erik Vriens aooi Paul Fontein kap (r) Fred Warmer maj Ron Sprokkereef kap Corné van den Berg aoo (R) Roel van Essen kap Anne-Marie Berndsen maj Frans Verburg maj Cas Le Mahieu
*06 811 2094 *06 549 97304 *06 589 58021 *06 560 81806 *06 494 2021 *06 536 57937 *06 500 61069 *06 573 73107 *06 500 63025 *06 536 57493 *06 573 71708 *06 560 81169 *06 581 19105 *06 560 82037
Is jouw eenheid nog niet vertegenwoordigd in de redactieraad en praat je graag eens in de twee maanden mee over de inhoud van het blad? Neem dan contact op met de redactie van Landmacht:
[email protected]
HG Aaftink (natres) (dec)
28 | Landmacht
Landmacht | 29
Landmacht | Helden
Landmacht | Berichten
‘Stedendwinger’ Prins Frederik Hendrik Frederik Hendrik, Prins van Oranje en graaf van Nassau, was stadhouder, kapitein-generaal en admiraal-generaal van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Vanwege zijn succesvolle belegeringen kreeg hij de bijnaam 'stedendwinger'.
Sergeant-majoor Coen Cornelissen van 1 Civiel Militair Interactiecommando (1 CMiCo) heeft op 8 januari de medaille in brons van het Carnegie Heldenfonds ontvangen. Cornelissen redde tijdens zijn vakantie in Hongarije met gevaar voor eigen leven twee kinderen uit een draaikolk in de rivier de Donau. De heer Jongejan, afgevaardigde van het Carnegie Heldenfonds, vertelde de aanwezigen dat het bestuur bij het beoordelen van de voordracht zeer overtuigd was van de toekenning. Commandant 1 CMICo luitenant-kolonel Jan Vonk ging in op de deugden van de infanterist. Hij sprak zijn waardering uit over de heldhaftige reddingsactie van Cornelissen, die zich ook buiten de diensturen van zijn beste kant liet zien. Vonk: “In een missie zet een militair zijn leven op het spel om zijn taken uit te voeren. Sergeant-majoor Cornelissen deed dat ook daarbuiten.”
Halfbroer prins Maurits van Oranje neemt in 1599 de militaire vorming van de dan nog 15-jarige Frederik Hendrik op zich. De band tussen de twee is zo hecht dat Maurits bij de roemruchte Slag bij Nieuwpoort (1600) zijn halfbroer niet wil achterlaten. Vanaf dat moment neemt Frederik Hendrik actief deel aan de krijgsverrichtingen. In 1625 trouwt hij met zijn achternicht Amalia van Solms-Braunfels om de dynastie van Oranje veilig te stellen; halfbroer Maurits ligt dan op sterven. Als Prins van Oranje krijgt Frederik Hendrik het stadhouderschap van Holland, Zeeland, Utrecht, Gelderland, Overijssel en wordt hij kapiteingeneraal en admiraal-generaal. Militaire successen In de voortdurende strijd tegen Spanje behaalt de Prins in de jaren die volgen veel successen. In 1627 herovert hij de vestingstad Groenlo op de Spanjaarden. Zijn inname van ’s-Hertogenbosch twee jaar later wordt beschouwd als een technisch militair meesterstuk en levert hem de titel ‘Stedendwinger’ op. Hij sluit de stad van de buitenwereld af om zich vervolgens een weg richting de stadsmuren te graven en de
Militair ontvangt civiele heldenmedaille
verdedigingswerken op te blazen. In 1632 begint de ‘veldtocht langs de Maas’ waarbij hij achtereenvolgens Venlo, Roermond en Maastricht verovert. Prins Frederik Hendrik gaat in 1635 een alliantie aan met de Fransen met als doel gezamenlijk de Zuidelijke Nederlanden te veroveren, die dan gedeeld zullen worden of tot zelfstandige staat worden gemaakt. De stad Breda verovert hij in 1637 maar tot zijn grote teleurstelling en ondanks enorme inspanningen lukt het hem niet de belangrijke Oranjestad Antwerpen in te nemen.
Dit is een serie over Nederlandse militaire helden en wordt in elke editie van de Landmacht geplaatst.
30 | Landmacht
Nieuwe baas voor 43 Gemechaniseerde Brigade Generaal-majoor Hans van der Louw heeft op 23 januari op de Johannes Postkazerne in Havelte het commando over 43 Gemechaniseerde Brigade overgedragen aan brigadegeneraal Martin Wijnen. Van der Louw is aangetreden als Chef van het Militaire Huis. Brigadegeneraal Wijnen prees de rol die Van der Louw speelde in een roerige tijd. Na Uruzgan stoomde hij de brigade klaar voor diverse operationele inzetten, zoals de politietrainingsmissie in Kunduz. Onder zijn commando moest de brigade afscheid nemen van de Leopard 2 A6 gevechtstanks en zich vertrouwd maken met de CV90. Ook leek een nieuwe bezuinigingsronde de brigade dit jaar keihard te treffen. 45 Pantserinfanteriebataljon zou worden opgeheven. Toch bleef de eenheid behouden. “Een grote opluchting voor ons allemaal. In de eerste plaats voor de zevenhonderd militairen die het betrof en hun gezinnen”, zei Van der Louw. Als enige gemechaniseerd 43 Mechbrig is straks, na de omvorming van 13 Mechbrig naar een gemotoriseerde eenheid, nog de enige Nederlandse gemechaniseerde brigade. De komende periode ontwikkelt de brigade dat operationele concept verder. Daarin wil Wijnen de banden met het bedrijfsleven en de kennisinstituten verder aanhalen. “In de tussentijd doen we uiteraard geen concessies aan de operationele inzet en het intensieve opleidings- en trainingsprogramma dat voor ons ligt. Nederland kan op ons blijven rekenen.”
Betaling salaris 2014 De datums waarop het salaris in 2014 wordt uitbetaald zijn:
Goed gezelschap Prins Frederik Hendrik lieert zich tijdens zijn militaire carrière aan veel bekende namen uit de Nederlandse geschiedenis. De bekende dichter Constantijn Huygens is gedurende Frederik Hendriks stadhouderschap zijn secretaris en adviseur. Hij vergezelt de Prins op alle veldtochten en houdt echtgenote Amalia op de hoogte van zijn krijgsverrichtingen en gezondheidstoestand. De Franse koning Lodewijk XIII geeft het aanzien van de Prins van Oranje een flinke boost door zijn aanspreektitel van ‘Son Excellence’ naar ‘Son Altesse’ te veranderen. Dankzij Piet Heins verovering van de Spaanse Zilvervloot in 1628 weet Frederik Hendrik enorme inkomsten voor de Republiek te verwerven. Hij kan die goed gebruiken in zijn strijd en bovendien motiveert het de bevolking om de oorlog voort te zetten. Daarnaast geeft de politieke stabiliteit die hij terugbrengt hem de mogelijkheid eindelijk een belangrijke grote stad te belegeren, 's-Hertogenbosch (zie alinea militaire successen).
Foto: kpl-1 Frank Meester
Februari 24-02-2014 Maart 24-03-2014 April 24-04-2014 Mei 23-05-2014 (inclusief vakantiegeld) Juni 24-06-2014 Juli 24-07-2014 Augustus 22-08-2014 September 24-09-2014 Oktober 24-10-2014 November 24-11-2014 (inclusief eindejaarsuitkering) December 22-12-2014 Deze datums vindt u terug op intranet: Portaal > Applicaties > Selfservice > Salaris, toelagen en vergoedingen > Berekeningsdagen Salaris. U vindt daar ook de datums 'laatste dag muteren', de 'berekeningsdatum', en de datums 'digitale loonstrook beschikbaar vanaf'.
Dental Fit status eenheden met één druk op de knop Op 7 januari is er een nieuwe release van het tandheelkundig systeem Exquise gelanceerd. Daarmee heeft de militaire tandheelkunde weer een belangrijk wapen in handen bij het op orde houden van de Dental Fitness van eenheden. De Dental Fit (DF) status van militairen is gekoppeld aan de personeelsdatabase. Na de introductie van Peoplesoft kon de DF van militairen alleen nog op individueel niveau worden geraadpleegd. Vanaf januari is het via Exquise mogelijk om de DF van eenheden met één druk op de knop te bekijken. Commandanten worden zo nog beter geadviseerd over de inzetbaarheid van hun eenheid. En uitval van militairen tijdens uitzending of oefening door gebitsproblemen wordt daarmee beperkt.
Landmacht | 31
Waargenomen Militairen van 11 Luchtmobiele Brigade oefenden onlangs als eerste met Promise (PROject Multi-touch Information System Experiment). Tijdens dit experiment gebruiken de militairen smartphones en tablets in een operationele omgeving. Verschillende apps vergroten de situational awareness. De belangrijkste daarvan is Soldier View waarbij op de smartphone of tablet een kaart wordt gepresenteerd met daarop de eigen locatie en die van andere troepen. Gebruikers kunnen verder schetsen maken, vijandmeldingen doorgeven en vuursteun aanvragen. Ook bestaat de mogelijkheid om onderling te chatten. “Met één druk op de knop heb je coördinaten doorgegeven”, vertelt sergeant-1 Bas Zegveld. “Dat gaat lekker snel en makkelijk.” PROMISE is een samenwerkingsverband tussen TNO, Thales, FOX-IT en Defensie. FOTO: Paul Tolenaar
32 | Landmacht