A
Landbouw richting 2020 Bert-Jan Aling Rabobank Nederland Sectormanager Food & Agri
Rabobank Food & Agri
Rabobank Food & Agri Financieringsvolume 1996-2009
30,1 30,0
28,1
28,0 25,8 26,0 23,4 24,0
22
22,0
22,2
20,5 19,7
20,0
18,2
19
17,1
18,0 15,6 16,0 13,9
14,4
14,0 12,0 10,0 1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Rabobank Food & Agri
Rabobank Food & Agri Posities Rabobank in de agrarische sector Bedragen in EUR 1 miljoen
2006
2007
2008
2009
Totaal Agrarisch
Financieringsvolume Spaarvolume
23.364 6.576
25.777 7.351
28.888 7.273
30.162 8.428
Akkerbouw
Financieringsvolume Spaarvolume
2.151 843
2.211 1.009
2.481 1.125
2.588 1.332
Melkveehouderij
Financieringsvolume Spaarvolume
8.688 2.000
9.281 2.163
10.086 2.316
10.448 2.551
Tuinbouw (groenten+ Financieringsvolume Bloemen) Spaarvolume
4.904 1.225
6.001 1.392
6.980 1.112
7.354 1.377
Varkenshouderij
1.821 406
2.120 372
2.358 374
2.431 450
Financieringsvolume Spaarvolume
Rabobank Food & Agri
Mondiale ontwikkelingen
Rabobank Food & Agri
Populatie groei en stijging van de welvaart … 1,7% Brazil
Bevolkingsgroei
India
1,2% US
Mexico
China
Argentina
0,7% France
0,2%
Japan
Italy
Inkomensgroei
Germany
-0,3%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
Russia
-0,8%
Source: UN, IMF, Rabobank, 2008
Rabobank Food & Agri
Ruim 500 miljoen ton granen en oliezaden extra nodig richting 2020 om wereldwijde vraag in te vullen •
•
140 miljoen extra hectares uitgaande van de huidige opbrengsten en conversies of 30% opbrengst verbetering uitgaande van gelijkblijvende hectares om aan vraaggroei te kunnen voldoen Opbrengstverhoging en conversieverbetering zullen grootste bijdrage leveren aan de invulling van de vraag Source: Rabobank, 2008
Ha
Additional 140 million Food, feed, fuel demand 2015
hectares
Food, feed, fuel demand 2005
LOW
HIGH 30% yield increase
YIELD
Rabobank Food & Agri
Ontwikkelingen Nederland
Rabobank Food & Agri
De 3-deling in de sector •
< 50 ha /koeien − nevenactiviteiten en inkomen − stabilisatie
•
50 – 100 ha / koeien − eigen arbeid en vakmanschap − volwaardig inkomen − consolideren tot lichte groei
•
> 100 ha / koeien − vreemde arbeid en management − hoge financiering − forse groei
Rabobank Food & Agri
€ 10.000
1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Gemiddelde akkerbouw grondprijs in NL
€ 45.000
€ 40.000
€ 35.000
€ 30.000
€ 25.000
€ 20.000
€ 15.000
grondprijs
Trendlijn
€ 5.000
€0
Bron: LEI en Kadaster
Rabobank Food & Agri
Nederlandse melkveehouderij “Anders melken”
Rabobank Food & Agri
Mondiale Zuivelmarkt • Zuivelmarkt: volatiliteit blijft 40
€/100kg , 3,7% vet
35 30 25 20 15 10
5 0
=
gemiddelde melkprijs EU-15
= wereld “melkprijs” gebaseerd op wereldmarktprijzen van boter en mager melkpoeder
=
verwachte bandbreedte melkprijs EU-15
= verwachte bandbreedte wereld “melkprijs” 2009-2020
Rabobank Food & Agri
Structuur ontwikkeling richting 2020 • Melkproductie; van 11,5 naar 14 miljard kilogram − Tempo afhankelijk van het inspelen op gestelde kaders
• Afname aantal bedrijven; van 20.000 naar 11.000 • Grondgebruik − Van 930.000 ha. via 915.000 ha. naar 940.000 ha.
Rabobank Food & Agri
Nieuwe kaders melkveehouderij • Toename veestapel − Samenwerking sectoren oplossing mestproblematiek
• Ammoniak en broeikasgassen − Vraagt innovatie en onderzoek
• Dierwelzijn − De omgeving kijkt mee
• Diergezondheid − Van curatief naar preventief
• Natuur en landschap − Duidelijke afbakening en kansen benutten Rabobank Food & Agri
Nederlandse Akkerbouw “Kiezen is de Kunst”
Rabobank Food & Agri
Aantal akkerbouw bedrijven 7.000
6.000 5.000 4.000
0 - 20 ha 20 - 50 ha
3.000
50 - 100 ha
> 100 ha 2.000 1.000 0 1990
2000
2009
2020 ? Rabobank Food & Agri
Graan, spil in het cluster? • Andere producten volgen de graanprijs • Nederlandse akkerbouwer is geen graanteler • Graanverwerkende industrie is sterk aanwezig
Rabobank Food & Agri
Gevolgen Nederland
•
Graan rotatievrucht
•
Graan belangrijke spil
•
Meer graan of olie houdende gewassen in Europa
•
NL Akkerbouw afhankelijk van hoog salderende gewassen
•
Toekomstige verwachting graanprijs ca € 160 - € 180,- per ton
Bij welke prijs verkoopt U? Rabobank Food & Agri
Rabobank Food & Agri
Conclusie •
Perspectief Landbouw positief
•
Daling aantal ondernemers
•
Meer volatiliteit in prijs
•
Nederland een zeer belangrijk aardappelland
•
Aandacht houden voor verlaging kostprijs
•
Aandacht houden voor duurzaam produceren
Wij hadden, hebben en houden vertrouwen in de agrarische sector Rabobank Food & Agri
Naar een rendabele landbouw in 2020
Bedankt voor uw aandacht! Rabobank, een bank met ideeën. Rabobank Food & Agri
Food & Agri – the World of Rabobank
Rabobank. Een bank met ideeën Copyright: No part of this presentation may be reproduced in any form by print, photo print, microfilm or any other means without written permission of Rabobank. Disclaimer: The information and opinions contained in this document have been compiled or arrived at from sources believed to be reliable. However, neither Rabobank, or other legal entities in the group to which it belongs, accept any liability whatsoever for any direct or consequential loss howsoever arising from any use of this document or its contents or otherwise rising in connection herewith.
Rabobank Food & Agri