UIT & THUIS
Het is tijd voor steampunk
Een nieuwe subcultuur grijpt met stijl terug op Jules Verne en H.G. Wells.
10 12 Donderdag Augustus 2010
PUZZEL MEE EN WIN!
Maak deze week kans op een Vierseizoenendekbed van Texeler t.w.v. € 354,Meedoen en winnen? Op de puzzelpagina vindt u alle informatie.
Dagelijks winnen Cryptogrammen Tips & Trucs boek
WWW.DEPERS.NL
GRATIS, MAAR NIET GOEDKOOP
Laat Noorwegen maar schuiven Goed, ze hebben veel olie. Maar Noorwegen is ook slim en spaarzaam. En daarom crisisproof. Lees meer op pagina 7
EERST
EERST
‘Stuur goud maar niet op’ Stuur die ouwe gouwe ringen van oma op en ontvang binnen een paar dagen honderden euro’s op je rekening. De spotjes van PostalGold.nl, ook actief in Groot-Brittannië, zijn niet te missen op zenders als RTL8 en Comedy Central. De Consumentenbond plaatst echter vraagtekens.
Lees meer op pagina 3
‘Kopiëren we dan eigenlijk gewoon IJburg?’
14
Columniste Floor Westerveld is op zoek naar het Haarlem-light van de toekomst. Pagina 7.
JOEGOSLAVIË
Met elkaar door het lot De zeven landen die voorheen Joegoslavië vormden, gaan samen een loterij organiseren. Dit is het eerste gemeenschappelijke project sinds het land door een oorlog begin jaren negentig uiteenviel. Servië boycot doorgaans projecten waar de voormalige Servische provincie Kosovo aan meedoet, maar praat nu mee over de loterij.
Eerst
2
STEL...
Mexico Nederlander nog steeds vast door complot van valse aangiftes
Free Free uit Mexicaanse cel
...dat we niet met vakantie gaan
Staat doet weinig voor Free die erin is geluisd door broer van politicus.
D
e vakantieperiode is zo langzamerhand over het hoogtepunt heen. Na een vaak lange autoreis doen we de voordeur open, schuiven een stapel kranten opzij en denken: heerlijk, we zijn weer thuis. Als we niet met vakantie zouden gaan, missen we dit fijne moment. En we zouden natuurlijk het geluk missen dat we tijdens de vakantie ervaren – samen afwassen op de camping; het beleven van alles verzengende hitte; chartervluchten om vier uur ’s nachts. Om maar wat te noemen. Ook zouden we niet de genoegens smaken van de voorpret: onder werkttijd eindeloos op internet surfen op zoek naar dat ene, ideale appartement met zeezicht. En dan natuurlijk het opgewonden aftellen tot het moment van vertrek. Maar verder is er geen reden om met vakantie te gaan, want gelukkiger worden we er niet van. Na afloop zakt het verhoogde geluksgevoel dat met wat mazzel met vakantie gepaard gaat – mits geen vertraging, ziektes, brakke hotels et cetera – als een plumpudding in elkaar. Uit psychologisch onderzoek, waarbij ruim 1.500 vakantiegangers ondervraagd werden, blijkt dat het post-vakantiegeluk niet groter is dan van mensen die thuis bleven. Zelfs mensen die de meest relaxte vakantie hadden, zijn na twee weken weer terug in de sleur van het gewone leven. Er is ook geen enkele correlatie tussen de lengte van de vakantie en het geluk achteraf. Dit zou pleiten voor veel korte vakanties, zodat je maximaal profiteert van de voorpret. Kortom, als we niet met vakantie zouden gaan, blijven we op langere termijn even gelukkig; misschien worden we zelfs gelukkiger. Want zonder vakantie hebben we een hoger inkomen plus een besparing en dus meer te besteden. En van de vrije tijd die we hebben, genieten we bovendien nog meer. 1
Camil Driessen AMSTERDAM
...
‘Met Vaderdag hadden we rellen tussen twee van de rivaliserende bendes, daarbij vielen een stuk of tien gewonden... Het was echt ongelooflijk om te zien hoe snel iedereen van een wapen voorzien was, waaronder ik.’ Amsterdammer Free Bronkhorst (29) zit sinds 15 oktober vast in Cancun, sporadisch meldt hij via Facebook hoe het is om slachtoffer te zijn van een corrupt Mexicaans gerechtssysteem. Tijdens een avondje uit werd Free, die een eigen zaak in de buurt wil beginnen, belaagd door een groep mannen. Hij duwde terug waarbij Ivan Ferrat Mancera, de broer van een politicus van de Partido Verde, verkeerd terecht kwam en in coma raakte. Sindsdien is Free onderdeel van een complot van valse aangiftes en ontvoeringen. In de aangifte die tegen hem is gedaan wordt namelijk beweerd dat hij de vechtpartij begon, al toont een bewakingsvideo dat het zelfverdediging was. Free’s advocaat
werd in december ontvoerd en bedreigd om de zaak te laten vallen en dat anders zijn ‘hoofd zou rollen’. Ook zijn moeder is kort ontvoerd. De rechter besloot in oktober dat Free vanwege de aard van de verwondingen moet zitten tot zijn proces is afgerond. Volgens het kamp Free zijn die verwondingen overdreven en loopt Mancera al lang weer rond. Vrienden hebben de website freeingfree.net opgezet om aandacht te vragen voor zijn situatie. In juli organiseerden ze in Mexico een groot protestfeest. Free staat er regelmatig in de krant omdat hij symbool is voor de nietsontziende Mexicaanse vriendjespolitiek en corruptie. Ook de Spaanse televisie en NBC maakten items over zijn situatie.
Meer doen Ondertussen is Free’s vader, Maarten Bronkhorst, woedend omdat dat Nederland zijn kop in het zand steekt. ‘Volgens Verhagen is alles al gebeurd wat we kunnen doen, maar dat geloof ik niet.’ Een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken
Free denkt er ’t zijne van. EL PERIODICO
wijst erop dat het consulaat een Mexicaanse vertrouwensadvocaat heeft ingehuurd die kijkt of de rechtsgang volgens de lokale wet gaat. ‘Meer kunnen we niet doen omdat we ons niet in de rechtsgang mogen mengen.’ Rachel Imamkhan, voorzitter van PrisonLAW, een onafhankelijke juridische stichting die zich richt op Ne-
derlandse gedetineerden in het buitenland, ziet dat anders. ‘Puur juridisch klopt het dat Nederland zich niet inhoudelijk in de rechtsgang van een ander land mag mengen. Maar dat doet de ambassade niet als ze alleen opheldering zouden vragen. Zeker in zo’n geval waar corruptie en ontvoeringen spelen, kan Nederland duidelijk aan de Mexicaanse autoriteiten laten zien dat het betrokken is waardoor die misschien ook achter de schermen de boel op scherp zetten. Enkele jaren geleden heeft het gerechtshof in Den Haag bepaald dat de staat een onderdaan niet geheel aan zijn lot mag overlaten.’ Kort na de eerste vragen over Free meldt BZ dat het de Mexicaanse autoriteiten binnenkort een nota zal sturen met het verzoek de zaak sneller af te handelen. ‘Aan zo’n brief heb je niet veel’, zegt Imamkhan. ‘Dit komt op een stapel terecht. Beter is om de Mexicaanse autoriteiten ter verantwoording te roepen of Kamervragen te stellen over de wijze waarop deze zaak nu gaat. Op deze manier wordt Free’s verdediging belemmerd.’ 1
Kadaster ‘We hebben te maken met terugvallende omzet’
Prijsstijging als kuur voor alle kwalen Het kadaster heeft gigantische prijsverhogingen doorgevoerd. Toch lukt het maar niet om fatsoenlijke resultaten te presenteren. Mathijs Rotteveel AMSTERDAM
...
Er werd schande over gesproken vorig jaar zomer in de Tweede Kamer. In een volledig vastgevroren vastgoedmarkt, wilde het kadaster zijn prijzen met gemiddeld 30 procent verhogen. Terwijl die een jaar eerder ook al met 25 procent waren gestegen. Pas toen de toenmalige minister Jacqueline Cramer van VROM beloofde dat de kadastertarieven in 2010 niet omhoog zouden gaan, ging de Kamer morrend akkoord. Maandag presenteert het kadaster zijn resultaten over het eerste half jaar
De rubriek Stel... verkent wat ook het nieuws had kunnen zijn. Reacties/suggesties:
[email protected]
Tariq Ramadan
Andermans tweet
De gemeente Rotterdam hoeft geen schadevergoeding te betalen aan de vorig jaar ontslagen Tariq Ramadan, zo heeft de rechtbank geoordeeld. Ramadan was bij de gemeente Rotterdam in dienst als integratieadviseur. Toen bleek dat hij daarnaast werkte voor de tv-zender Press TV van de Iraanse regering, werd hij ontslagen. Ramadan stapte vervolgens naar de rechter.
‘Rijkelijke beloning voor diegene die Wilders zijn keel doorsnijdt. Liefst van rechts naar links, maar van links naar rechts is ook ok!’ Voor het afbeelden van deze tweet van Mohamed Ghabri bij het blog Wilders met de dood bedreigen doe je zo wordt journalist Bert Brussen waarschijnlijk vervolgd door het OM. Gisteren moest Brussen (GeenStijl) zich melden bij het Team Bedreigde Politici van de politie om als verdachte te worden verhoord. Hij wordt verdacht van bedreiging van Wilders, waarop
TERECHT ONTSLAGEN
van 2010. Een woordvoerder van het kadaster vertelde gisteren echter wat iedereen in de vastgoedmarkt al maanden vreesde: ‘We hebben ook nu nog te maken met een terugvallende omzet.’ Door de belofte van Cramer kan het kadaster de prijs niet weer omhoog gooien. De klanten van het kadaster – particulieren, maar vooral makelaars, notarissen, banken en projectontwikkelaars – vinden dat ze op het futuristische kadaster-hoofdkantoor in Apeldoorn eerst verder in de kosten moeten snijden voordat de prijzen weer omhoog gaan. Ed van de Bijl van makelaarsvereniging Vastgoedpro vond de afgelopen prijsstijgingen al veel te ver gaan. ‘Het kadaster is een soort overheidsinstelling’, zegt hij. ‘En een 100 procent monopolist. Dus als de inkomsten tegenvallen, verhogen ze gewoon
ZO BEDREIG JE WILDERS DUS een maximum gevangenisstraf van twee jaar staat, schrijft zijn advocaat Jens van der Brink. ‘Brussen wilde met zijn bericht natuurlijk aandacht besteden aan het feit dat dit soort bedreigingen aan het adres van politici gewoon op Twitter staat. Staat het journalisten vrij daarover te berichten, ook als ze daarbij de bedreiging citeren? Nee, zegt kennelijk het OM. ‘Volgens mij slaat het OM de plank mis.’ Brussen kan vervolging ontlopen als hij de tweet verwijdert maar peinst daar niet over.
Kikkerbruiloft
Blaffen voor de baas
Boeren in Bangladesh laten kikkers trouwen om de weergoden gunstig te stemmen. De moesson laat dit jaar lang op zich wachten.
Chinese arbeiders hebben een klacht ingediend omdat zij bij vergaderingen werden opgedragen tegen collega’s te blaffen.
de kosten voor hun klanten. Dat moeten wij niet proberen. Als het bij ons slechter gaat, moeten wij snijden. Net als ieder ander bedrijf. Als de makelaars van onze vereniging hun prijzen nu verhogen, worden ze wegge-
‘Er stonden stoelen van – denk ik – een paar duizend euro per stuk.’ Gerben Nijmeijer, Housenet.nl
concurreerd en gaan ze zeker failliet.’ Er heeft bij het kadaster wel een saneringsronde plaatsgevonden. Van de achttien kantoren zijn er acht gesloten en het aantal arbeidsplaatsen moet terug van 2.400 naar 2.000. De beloningen van het bestuur bleven
echter buiten schot. Die stegen in de laatste drie jaar met 47.000 euro tot 604.000 euro in totaal. Inclusief sociale lasten en pensioen, dat wel. Gerben Nijmeijer van makelaarssite Housenet.nl, weet nog wel een bezuinigingspost voor het kadaster: de huisvesting. Hij ging eerder dit jaar op bezoek bij het hoofdkantoor en is nog onder de indruk. ‘Een bezoek aan het kadaster voelt als een audiëntie’, zegt hij. ‘Een hal zo groot als de Sint Pieter met een receptiedame die verdwijnt achter zes flatscreens. Waarom zes? Voor iedere dag één, denk ik. Er stonden stoelen van – denk ik – een paar duizend euro per stuk en er hangt een gigantische kroonluchter. Maar er zat, behalve die verveelde receptioniste, verder niemand. Ongelofelijk, zeker gezien de stoffige dienstverlening die ze bieden.’ 1
Argus Eerste 3D-games op de markt
Eerst
3
Oplichting? Klachten over PostalGold
Goud posten kan je kosten PostalGold roept in flitsende commercials op om je oude sieraden op te sturen en zo te cashen. Doe maar niet, zegt de Consumentenbond. Peter Wierenga AMSTERDAM
...
Ferm aan het roer De vorstin bezocht gisteren de Sneekweek tijdens de hardzeildag in Offingawier – Bea is fervent watersporter. Ze kwam met eigen vervoer: zeiljacht De Groene Draeck. Meedoen aan het Skûtsjesilen zit er voor hare majesteit echter niet in, al was het maar omdat voor die wedstrijd alleen Friese tjalken worden toegelaten, en De Groene Draeck is nu eenmaal een Lemsteraakjacht. Beatrix kreeg het schip destijds ca-
Achter het net
GEEN TV VOOR ZEILMEISJE Het contract tussen film- en televisieproducent Eyeworks en zeilmeisje Laura Dekker gaat niet door. De twee partijen onderhandelden twee weken over de exclusieve rechten van de zeilreis om de wereld van de 14-jarige Dekker. Maar zij konden niet tot overeenstemming komen over het bedrag dat het zeilmeisje hiervoor zou krijgen. De zaakwaarnemers van Dekker waren volgens Eyeworks te veeleisend.
deau van het Nederlandse volk, ter gelegenheid van haar achttiende verjaardag. Het evenement in Sneek wordt dit jaar voor de vijfenzeventigste keer georganiseerd en u kunt er
nog meer BN’ers tegen het lijf lopen, zoals weerman Piet Paulusma die het Friese feestje verslaat voor SBS6. 1 FOTO: HOLLANDSE HOOGTE.
Stuur die ouwe gouwe ringen van je oma op en ontvang binnen een paar dagen honderden euro’s op je rekening. De spotjes van PostalGold.nl, ook actief in het Verenigd Koninkrijk, zijn niet te missen op tv-zenders als RTL8 en Comedy Central. Het bedrijf koopt sieraden op en smelt ze om. Klinkt als een snel verdiend zakcentje in magere tijden. Maar de Consumentenbond raadt af om zaken te doen met PostalGold. ‘De firma beschikt namelijk niet over een thuiswinkelwaarborg’, vertelt woordvoerder Sandra de Jong. ‘Om dan zomaar je goud op te sturen, daarvoor moet je eerst wel even goed achter je oren krabben.’ Bij de Consumentenbond is tot nu toe één officiële klacht binnengekomen, maar op internetfora zijn meer ontevreden geluiden te vinden. Van klanten die al een maand zitten te wachten op hun geld, of slechts een deel van het toegezegde bedrag hebben gekregen. Of wat te denken van deze verzuchting: ‘Ik heb drie maanden (geleden) de gouden oorbellen van mijn zoon Sjonnie opgestuurd naar PostalGold. Maar ze hadden er geen interesse in en zeiden dat ze de oorbellen zo spoedig mogelijk zouden terugsturen. Dit is niet gebeurd.’ Het heeft allemaal te maken met de goudgekte. Mede dankzij de kredietcrisis knalde de waarde van het edelmetaal naar recordhoogte. ‘De goudprijs is nu even teruggezakt van 34.000 euro naar onder de 30.000 euro per kilo, maar zal op de lange termijn weer stijgen’, zegt expert Anita van Prooijen van Deutsche Bank. Dus is het zeer interessant om ‘sloop-
Waakslang
‘Mensen hebben vaak geen enkele notie hoeveel goud waard is.’ Jan Meijer, inkoper van edelmetaal
kwijt. Meijer: ‘Mensen hebben vaak geen enkele notie hoeveel goud waard is, en daar wordt wel eens misbruik van gemaakt. Al kan ik zelf niet beoordelen of PostalGold dat doet.’ Het lijkt er wel verdomd veel op. Als je ze belt, krijg je te horen dat ze niet kunnen zeggen hoeveel je voor je goud krijgt, maar dat de officiële dagkoers van het moment van binnenkomst geboden wordt. Maar die voorgespiegelde dagkoers krijg je natuurlijk niet, want ook PostalGold hanteert een marge. En een flinke. In een BBC-onderzoek scoorde de firma het slechtste van vijf internetopkopers: voor juwelen met een handelswaarde van 50 tot 65 pond bood het amper 17 pond. Niet gek dus dat er ook al een website Don’t post your gold bestaat. 1
P99\Z\A N9TZȀ FY9\KZ :P9>N:AYYh .ȕʓʓ UC Z9QZ^TF F9P9fh Zƶ QA\ FY9\KZ KT\AYTA\Ȁ
GZ:]L[ȃ ;Q:?O;BZZi /Șʓʓ
GZ:]L[ȃ [:R[_UG G:Q:gi [
T^ a9T Ėʓƶʓʓ aUUY
T^ a9T Ėʏƶʓʓ aUUY
³ɸȼƶ.ʏ
³ɸ.ƶ.ʏ
VȶQT@
VȶQT@
ɹė NQ> DV8ZHX HQZ?VQ?ZbN8HMȍ
ėǜ NQ> DV8ZHX HQZ?VQ?ZZ?Q
ɘQk ɹė r mukk °ɹɹǁ.ʔ u kkrǬ
;BOBUA b:U
|nǁ ɹ.ʔ mu|ǁȵ u kkrȍ 9uuyur | muu zrmkk
\a :AZ\AP T^ Y9iAT@ZTAP UV FZQZ9PAƶTP ĖǑƘ^^YZ PAaAYKTFȀ aUUY ɸʏƶʓʓ ^^Y :AZ\AP@? @A aUPFAT@A @9F FY9\KZ VAY NUAYKAY KT I^KZȀ |nǁ ɹʏ mu|ǁȵ u kkrȍ
Italiaanse drugsbazen zetten een python in om 5 kg coke te bewaken.
goud’, zoals oude juwelen ook wel genoemd worden, op te kopen. Bedrijfsleider Jan Meijer van de firma Klumpers, die al dertig jaar edelmetalen inkoopt, zegt dat er de laatste tijd nogal wat kapers op de kust zijn gekomen. Transparantie is de crux, zegt hij. ‘Wij zetten op onze website wat wij per gram goud betalen, gebaseerd op de dagkoers van fijngoud. Omdat wij kosten moeten maken om de sieraden verwerken, en er ook nog aan moeten verdienen, krijg je niet dat volledige bedrag. Maar je weet van tevoren precies wat je krijgt, en dat is bij bedrijven als PostalGold niet het geval.’ Daar zie je pas achteraf hoeveel je per gram gekregen hebt. Wie dat te weinig vindt en spijt heeft, moet het geld binnen tien dagen terugstorten, anders zijn ze de ringen definitief
4
Eerst
Crisis Spaarkampioenen
Belgen zijn het bangst en dus het rijkst De matrassen en oude sokken van onze zuiderburen zijn het best gevuld. Zij sparen zich de crisis door. Eveline Domevscek AMSTERDAM
...
Wat nou, zuinige Hollanders? Zuinige Belgen zul je bedoelen. Onze zuiderburen hebben in de crisis zo weinig uitgegeven en zoveel gespaard dat de Belgische de rijkste huishoudens van Europa zijn. Dat concluderen de Belgische ING-economen Oscar Bernal en Philippe Ledent. Volgens hun analyse (zie kader) van cijfers van het Europese Bureau voor de Statistiek Eurostat, is de waarde van het Belgische spaargeld en de beleggingen van de Belgische gezinnen meer dan twee keer zo groot als het Belgische bruto binnenlands product (bbp). Daarmee is hun netto financiële vermogen het hoogst van Europa, en zijn de Belgen dus het rijkst.
België wordt gevolgd door Italië en Duitsland. Nederland staat na Portugal op de vijfde plek van hoogste financiële vermogens. Heel hard op de borst kloppen hoeven de Belgen zich echter niet. Dat ze zichzelf Europa’s rijksten mogen noemen, komt doordat ze de grootste bangeriken van Europa zijn. Bang voor toekomstige bezuinigingen en belastingverhogingen welteverstaan. ‘Zeker zijn ze bang’, zegt ook ING-econoom Bernal. ‘Omdat de staatsschuld in België ontzettend hoog is, verwachten Belgen hogere belastingen. Om hierop voorbereid te zijn, slaan ze massaal aan het sparen. Dit fenomeen – een arme overheid maar rijke gezinnen – zie je ook in Italië, vandaar ook dat de Italianen hoog op deze lijst staan.’
Spaarkampioen Maar hoewel Bernal België de ‘onbetwistbare spaarkampioen’ noemt, geeft hij Nederland een eervolle ver-
Rijk, rijker, rijkst In België bedraagt het netto vermogen van huishoudens maar liefst 212 procent van het Belgische bruto binnenlands product. Daarmee hebben de Belgen het hoogste vermogen van de eurozone. 2. Italië – 165 procent van het bbp 3. Duitsland – 130 procent van het bbp 4. Portugal – 126 procent van het bbp 5. Nederland – 122 procent van het bbp. (BRON: ING / EUROSTAT)
melding. ‘Jullie kunnen er ook wat van. Zoveel verschillen Nederland en België nou ook niet van elkaar.’ Recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek laten inderdaad zien dat Nederlandse gezinnen de hand steviger op de knip houden. Al
is die voorzichtige houding wel pas sinds korte tijd terug, stelt Marten van Garderen van het ING Economisch Bureau. ‘In 2007 en 2008, vóór de crisis, gaven we evenveel uit als we spaarden. En tussen 2003 en 2006 was er zelfs sprake van ontsparing, dus gaven we meer uit dan we spaarden.’ In de crisis zijn mensen voorzichtiger geworden en meer gaan sparen dan consumeren. ‘En ook in 2010 zie je dat’, zegt Van Garderen. ‘Er is nu dan ook veel onzekerheid: een arbeidsmarkt die niet stabiel is, nog geen nieuw kabinet en we weten niet welke bezuinigingen er aan komen.’ Dat hardnekkige vooroordeel van die oh zo spaarlustige Nederlanders klopt volgens Van Garderen pas weer als je naar het collectieve sparen kijkt. ‘Neem je ook de pensioenen mee, dan doet Nederland wél weer een gooi naar de titel van spaarkampioen. Doe je dat niet, dan moeten we die titel echt afstaan.’ Aan die rijke, bange Belgen dus. 1
Superbacterie
Geen paniek maar we blijven alert In Nederland hoeven we ons geen ernstige zorgen te maken over de nieuwe superbacterie NDM-1. Maar we moeten wel op onze hoede zijn. Julien Althuisius AMSTERDAM
...
In Engeland slaan wetenschappers alarm. Steeds vaker duikt daar de resistente superbacterie NDM-1 op in ziekenhuizen. Ook in Nederland zijn gevallen bekend, maar is de situatie nog niet zo ernstig als in Groot-Britannië. Wel moeten we op onze hoede zijn, zegt Andy Hoepelman, Medisch Afdelingshoofd van de Afdeling Inwendige Geneeskunde & Infectieziekten in het UMC Utrecht. ‘Het is een bacterie die resistent is tegen de laatste soort antibiotica. Dat is niets nieuws, maar een ontwikkeling die je wel vaker ziet in West-Europa. Het is een teken dat we alert moeten zijn.’
New Dehli Metallo De ‘New Delhi Metallo 1’ is afkomstig uit Pakistan of India, waar mensen goedkope plastische chirurgie hebben ondergaan of op een andere manier in contact zijn gekomen met de gezondheidszorg. Hoepelman adviseert dan ook dat ziekenhuizen en vooral artsen extra alert zijn op mensen met gezondheidsproblemen uit Pakistan of India: ‘Denk eraan dat die mensen resistente bacteriën kunnen hebben. Zoek daar naar en als ze in het ziekenhuis komen, isoleer ze.’ Het grootste risico is volgens Hoepelman dat het resistente gen overspringt naar een andere bacterie. Bijvoorbeeld naar eentje die gemakkelijk tussen mensen is over te dragen, met alle gevolgen van dien. Volgens Roel Coutinho, directeur van het Centrum Infectieziektebestrijding, heeft de bacterie zijn resistentie ontwikkeld doordat er in landen als Pakistan en India te snel naar antibiotica wordt gegrepen. Hij neemt de problemen in Engeland serieus. ‘Het is een heel ernstige situatie. Die patiënten zijn niet of nauwelijks te behandelen. In Nederland hebben we een paar gevallen gehad. Nu is het nog zeldzaam, maar dat kan veranderen. Ik begrijp zeer goed dat de Britten zich daar zorgen over maken.’ Elke vergelijking met de Mexicaanse griep gaat mank, zegt Coutinho. ‘Dit is een totaal ander, potentieel groter probleem en dat is het al heel lang.’ 1
VS
HARDER REMMEN
Niet Toyota, maar bestuurders zijn verantwoordelijk voor een reeks ongelukken in de Verenigde Staten. Zij trapten hun rempedaal nauwelijks of zelfs helemaal niet in. Dat stelt het Amerikaanse ministerie van Transport na een onderzoek van 58 datarecorders van gecrashte Toyota’s. De Japanse autofabrikant riep de afgelopen twee jaar acht miljoen auto’s terug vanwege problemen met het gaspedaal en vloermatjes.
Fietsie foetsie De bekende bierfiets mag niet meer door de straten rijden. Hij is te breed.
Eerst
5
Zuid-Afrika Weggewerkt tijdens treinreis
De dag na Naomi’s diamantendeal Niemand kon bevroeden dat een ontbijt en een treinreis dertien jaar nadien onderwerp van een rechtszaak over bloeddiamanten zou zijn. Ivan Fallon LONDEN
...
Het was vroeg in de ochtend van 26 september 1997, op het station van Pretoria. Nelson Mandela was nu drie jaar president en ‘iedereen’ wilde hem ontmoeten. Wereldleiders, vorsten en filmsterren spoedden zich naar Zuid-Afrika om de held van de apartheidsstrijd de hand te schudden. Op deze dag maakte Mandela dankbaar gebruik van zijn roem. Met hem als gastheer boemelde een bont gezelschap met de luxe Blue Train naar Kaapstad, om geld, veel geld, in te zamelen voor het Nelson Mandela Children’s Fund voor kansarme kinderen. Met zoveel beau monde aan boord waren donaties verzekerd. En daar kwamen de gasten het perron opgewandeld: de immer aanwezige aartsbisschop Tutu, met in zijn kielzog Quincy Jones. De Pakistaanse cricketer Imran Kahn en zijn steenrijke Engelse eega Jemima. Die kleine vrouw met krulletjes en kinderen moest wel actrice Mia Farrow zijn. Een prachtige vrouw wiegde over het
perron alsof ze op de catwalk liep. Onmiskenbaar Naomi Campbell. Al snel zat iedereen op zijn plek met het eerste glas champagne, en maakte een praatje met Mandela en zijn aanstaande vrouw Graca Machel. Ik was erbij omdat mijn krant verschillende inzamelacties had georganiseerd voor Mandela’s kinderfonds. De trip van 1.000 kilometer kon beginnen. We weten nu, dertien jaar en een proces tegen de van oorlogsmisda-
Daar kwamen ze het perron op lopen. Tutu, Mia Farrow, Naomi Campbell.
Naomi Campbell aan boord van de Blue Train met gastheer Nelson Mandela. BRUNO PRESS
den verdachte oud-president van Liberia Charles Taylor op het Sierra Leone-tribunaal in Leidschendam verder, dat Campbell die ochtend nog nagloeiend van opwinding over haar nachtelijke avontuur de Blue Train instapte. Taylor was blijkbaar de vorige avond bij het diner bij Nelson Mandela thuis voor haar charmes gevallen. Taylor had haar diamanten beloofd. Hij liet ze midden in de nacht bij het supermodel bezorgen. In een zakje met wat Campbell in
Leidschendam beschreef als ‘vieze kiezelstenen’. Mia Farrow, die samen met agente Carole White aan de ontbijttafel door Campbell was bijgepraat maar de stenen nooit zag, ging het om ‘een hele grote diamant.’ Op welk moment Naomi Campbell in de trein besloot zich van de diamanten te ontdoen, kan niemand zich herinneren. Mogelijk na de lunch zocht het model Jeremy Ratcliffe op, de directeur van het kinderfonds. Ze bood hem de diamanten
aan omdat ze wellicht illegaal waren, en ze wilde de edelstenen toch niet. Ze waren voor de kinderen. Als Zuid-Afrikaan wist Ratcliffe waarschijnlijk meer over Charles Taylor en de voor oorlogsfinanciering gebruikte bloeddiamanten dan Campbell. Maar vreemd genoeg nam hij ze mee naar huis en hield ze geheim, tot vorige week. De man die de drijvende kracht was achter Mandela’s kinderfonds wacht nu een gerechtelijk onderzoek. Dat is niet goed
voor Mandela’s goede doelen. De drie dames die ’s morgens roddelden over de diamanten voor ze op de trein stapten, staan nu centraal in het proces van het Sierra Leone-tribunaal. Als Charles Taylor aan veroordeling ontsnapt door hun slappe getuigenis, dan zijn de consequenties voor de oorlog om bloeddiamanten en de gruwelijkheden die ermee gepaard gaan te erg voor woorden. 1 © The Independent
WONEN 875.000 Lezers van De Pers zien deze advertenties. Wilt u ook uw woning in kleur presenteren vanaf slechts 99,- inclusief BTW. Informeer bij uw makelaar of bel met Ieke van Hees (30) 600 74 67 of René den Uijl (030) 600 74 95 of Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06
Rotterdam
Laurens Veste
Rijswijk(ZH)
Lange Dreef 90
Rijnsaterwoude
(gemeente Kaag en Braassem) Herenweg 163
Maarssen
Emmaweg 31
In het Laurenskwartier, midden in het centrum van Rotterdam vindt u het project LaurensVeste.De drie losstaande gebouwen zijn gelegen rondom een tennisbaan. U vindt er zeer gevarieerde 2,3,en 4-kamer appartementen met oppervlaktes tussen de 59 en 87 m² met allen een ruim balkon. Modelwoning op afspraak geopend. Meer informatie? www.laurensveste.nl
In de mooie en rustige Rijswijkse Strijp dichtbij uitvalswegen en openbaar vervoer (station NS) naar Den Haag en Delft en Scheveningen op korte afstand vindt u deze ruime 4-kamerwoning met garage/berging en diepe tuin met terras aan het water. Opvallend zijn de 3.25 m hoge plafonds van de woonkamer en de hal.
Slechts 10 minuten rijden van de A4 en A44 vindt u volop rust en ruimte en kunt u heerlijk buiten wonen met alle voordelen van de Randstad in deze sfeervolle in 2003 gebouwde vrijstaande woning met schitterende tuin op 1057 m2 eigen grond. De woning is luxe afgewerkt en beschikt over een slaapkamer met badkamer/sauna op de begane grond.
Sfeervolle woning met in 2008 gerealiseerde volwaardige 2e verdieping. Gelegen in de gezellige dorpskern van Maarssendorp nabij winkels,scholen,theater,restaurants en OV (7 min v. CS Utrecht). De woning is o.a. v.v. hoog plafond en ornamenten, opensl. deuren, moderne keuken, 4 slaapkmrs en 2 badkmrs. Achtertuin (W) v.v. stenen berging en achterom.
Vraagprijs: 172.500,- von www.atta.nl Tel.: 010 - 433 57 10
Vraagprijs: 325.000,- kk Tel.: 06 - 15 00 01 96
Vraagprijs: 795.000,- kk Tel.: 06 15 00 01 96
Vraagprijs: 369.000,- kk Tel.: 0346 - 57 60 30
Assen
Zandhamel 2
Zeer fraai gesitueerd in rustige en kindvriendelijke omgeving, nette uitgebouwde vrijstaand woonhuis met bijkeuken, garage en besloten tuin. Optimale isolatie en uitstekend onderhouden. Perc.opp. 467 m². Ind: hal, toilet, royale living (ca. 70 m²) v.v. houtkachel, moderne keuken v.v. inbouwapp., tuinkamer. 1e Verd.: 3 slaapkamers waarvan twee met toegang tot balkon, grote badkamer met ligbad. 2e Verd.: zolder, 4e kamer mog.
Vraagprijs: 344.000,- kk Lamberink Garantiemakelaars www.lamberink.nl Tel.: 0592 - 33 84 10
Staat uw woning te koop en wilt u extra kijkers trekken? Adverteer dan in Dagblad De Pers. Voor slechts 99,- inclusief BTW brengt u uw woning in kleur onder de aandacht van duizenden potentiële kopers. U kunt uw woning in Dagblad De Pers voordelig onder de aandacht brengen bij 875.000* lezers per dag. U kunt uw woning op een groot formaat bij al onze lezers presenteren. Daar moet die koper van uw woning toch tussen zitten!
U kunt uw advertentie aanleveren via: www.depers.nl/woningverkoop De digitale foto dient minimaal 200 dpi te zijn en mag niet groter zijn dan 2 Mb.
Voor meer informatie kunt u bellen naar: De editie Amsterdam - Ieke van Hees (030) 600 74 67 De editie Midden-Nederland (Utrecht) - René den Uijl (030) 600 74 95 De editie Rotterdam en Den Haag - Sylvia Alonso (070) 307 84 52 of Margot Wijnen (070) 307 84 06
Maak gebruik van deze bijzondere aanbieding en breng uw makelaar van deze actie op de hoogte
_vyz
Zyv ~ z wzvv y z z x~zxz Zv}¦v v svrv v uv Va°tz}rr } vvu}x9 =vrv } }vvx vv v}v r }tzvtv s}~ vv v vv }tzvtv svv}x9 V s}~ T[ v Va°tz}rr v v v}¦vÆ rr vvr}x rr w auvvvrsvv xvtz}9 ?} }v9 ^ vv ur uv xvuv rvY
Õ9 ^ rrx }r 9o v}¦v ru rr9 9 ?r rt}vv rr s}~ uv T[°rrrrr9 Ê9 ]v v rru ru rr9 Gvvw x xvv Va°tz}rr{ ^ rrx vv v}~v rr rr }r °tz}rr9 w vv r}vv Va°tz}rr s}~ uv T[°rrrrr9 ?rrr x svrruv rv9
Zyz ~z |zv ¢v yz Ze´x~vv= Hv vv =s=
(Advertorial)
Foto’s: Wim de Witte en Johan van den Tol. Vormgeving: Johan van den Tol
Over klei, chamotte en porselein
Het is weer een mooie zondagmiddag op het plein, een blauwe lucht en een wat drukkende atmosfeer maar wel een lekker temperatuurtje. De tenorsax van WestHell5 scheurt over het plein en langs onze tafel lopen de serveersters druk heen en weer. Voor de deur van het restaurant zet mimespeler Martin Forget eerst letterlijk zichzelf en vervolgens het hele publiek op het verkeerde been. Lachsalvo’s begeleiden zijn stille act. Een geweldig kunstenaar!
Je hebt klei en weer andere klei en ook nog porselein '1 -1 :1 $ 051 - 01 % !6- 5/ !1.1 1 171 - 01 !/4--28 1 0 11 .5601 1 : /4-5/4 3117 :1 51 4119 1/4599101 .119010 7 1--8
"1-:517 4112 051 420 :1(% .56 !6- 01 5 -28 " 1 41. 41 :11 11 0531+ --01 17% 5 -7567 7 2- 1/1 311:0% 1 0-- -- 41 11310 1 41 19158 -- 41 .135 -9 91:--9 :1 79158 991 7915 7: :1 01 551: :11 5 01 .131 1 5 11 :1319 - 1 110 3-51% -011 31111 1 9-1118 5/ "01 .19-35671 53105,1 - 1915 56 -- 3-511 01 7 756% .151 1 190--8 011 53105,1 -- 1531 5011 1 :131 7 61 5 2151 61 1531 1915 :-718 '56 115:11 1 0- 7 9 :1 1/4599101 79151 1 39- 18(
Pottenbakker? 01 97:0 411 41 3 --7 1.-771 :-- 71-:517 5 119 :11 0- 0- -99118 "1 41. 051 420:1(% 913 171 5 "0--5 1 01 .17101 0--5/4562% 4-0 : 1 35118 51 41 9-/1 0+ 50 61 -9911 41 0--51 1 01 4-0:8 1 3511 - 7915 5 11 119 1 1/ 17 5 11 1 -19518 & 4-0: 31. 57 61
--7 11 - 057711 7915% 1:130 :1 /4-:1 #31.-771 7915719 618 - 4112 - :11 .0 1 5 0--0 31:-77195671 1 :18 !6- 4112 11 4119 -011 ---7 " 41 0--51 7 61 1/459 9101 1 7915 31. 571 :-- 57 31. 57 -9911 :-- 19158 1 5 0- 01 7 : 41 :5 1 0 1 0--51 0- 41 .56- -- - 08 1 7 -9515 5 0- -9 5 01 01-5991538
Een hond met twee Madonnaborsten en de kop van Mandela. 171 0--5 4319567 1.--0 3 :-- 11 6177518 "7 17 4119 - 01% 1-955/41 3 1 991 :56 -1951 1 -11 57 131 -- .135 11 57 15319567 - 19567 - 1 515019567 -9 --8 7 59 51 51 - :1192 /1,1% 51 - 9 - :1192 .1--8 7 41. -991 1/45171 319110 1 0--5 7 4119 3--3 :-- 515019567 7563 61 01 564150 5 01 :3153 0 41 .14111 - 01 1/45178 7 9-- :56 2--51 31 56 3-3 3-- :-- 1 5 19 -9560 4 : 58 1 -:.-/4195671 --0534150 3112 61 01 -55171 5:18(
Van ambacht naar kunst
Vier keramisten onder het toeziend oog van Arij Scheffer: Sonja Sebes, Trudie van de Broek, Ineke van der Schaaf en Ric Sebes.
$ 051 19 5/4 192 - 19567 71- :51 :-- 119 :11 .11904 1 :1 79158 )56 :--7 5 1531 71 1 2 5 0-/4 11 5:19567 18 "56 53-3 5 41 19 :1 01 5:1 .51 01 .11753 - 41 :-15--9 1 :56 :0198 9 3--01 50 57 01 1/45/41 7-1 1 - 58 7 17 :1 771 31 7915 051 57 - 9- :1 11 7 4 8 7 7567 -- - 1 31.1 (8 1. 656 0- 311 1 -51 --3 5/ 1.--08 "11% 57 41. - 1 1 311 7+ 5 :+ 420% 57 59 51 :-71% 57 7567 -- - 1 31.1 1 3112 0-- 11 11 - 0 8(
1-:517 0 419-- 3 110 :11 3151 -9 11 -:.-/4 0- -9 11 : - .1190101 7 8 1 0--51 - 31. 57 1 1 9150% 41 :5 7 53110% :11-9 51 :11 0- :51 31. 57 118 5 1 11 51 1 5771953% 0- 51 61 41 9-- 7 --7 0- 11 51 1 : 2 1/4517 0 311 71-:5 1 991053 0 531:971 1 0031/5,10 0- 1 - 41 7195671 1 51 1 .95628 "$/4 51 61(% 913 !6- 5% "01 9--1 6-1 319 7753 110 :11 7 -- .1 7:1% 01 .111 71-:51 7 1 5/4 .15601 - 41 -055191 1 -/453-8 1 51 7 110 :11 0- .17101 01531 4 11 9-1 511 0 71-:518 01 -7.9-01 :17 61 7 0- 01 --0153 111:8 56011 71-:517 5 7 1 0- 0 319 7753 110 :11 3151(
Meer info 8-/-01:5/-9-/10-89
Eerst
7
Met alle exuberante zeekastelen doet de haven van Aker Brygge in Oslo denken aan St. Tropez. HOLLANDSE HOOGTE
Kapitaalinjectie Noren bleven geld in de economie pompen
Het Noorse wirtschaftswunder Wat is toch het geheime economische recept van de Noren? Is het echt alleen de olie? Tjeerd Wiersma AMSTERDAM
...
‘Noren zijn gewoon hele slimme en spaarzame mensen. Daarom zijn ze zo succesvol en nog steeds zo rijk’, zegt macro-econoom Philip Bokeloh van ABN Amro. Nederlanders kloppen zichzelf maar al te graag op de borst omdat ze het economisch nog lang niet zo slecht doen, maar de Noren steken daar toch echt met kop en schouders bovenuit. Voor een groot deel komt dat natuurlijk door de schijnbaar onuitputbare oliereserves die ze hebben. Maar het is volgens de econoom van ABN Amro zeker niet de enige verklaring voor het Noorse succes en de rijkdom. Het komt ook door het zeer zorgvuldige economische beleid dat de Noren hebben uitgestippeld. Waar andere Europese landen de broek-
TOONAANBOD OPKAART ...
FLOOR
WESTERVELD
D
oorsnee woensdagavond: Thomas en ik hangen boven zijn laptop en scrollen langs boerderijtjes en grachtenpanden. Toon aanbod op kaart. Tientallen oranje kabouterhuisjes schieten als paddenstoelen uit de grond. We zoomen uit. Nederland besmet met
riem aanhaalden en volop gingen bezuinigen, deden de Noren precies het tegenovergestelde. Ze bleven geld pompen in hun eigen economie. Toen de Noorse overheid vorig jaar zag dat het mis dreigde te gaan door de crisis, stelde zij een groot economisch stimuleringspakket samen. Zij liet spoorwegen opknappen, nieuwe wegen aanleggen en maakte meer geld vrij voor ouderenzorg. Dit alles om de Noren aan het werk en de welvaart op peil te houden.
Gevolg: ze zijn de recessie heel goed doorgekomen, het zijn nog steeds de rijkste Europeanen en een werkeloze vind je er bijna niet. Wie een arbeidsbureau in Bergen binnenstapt, heeft dikke kans dat hij in een lege ruimte terecht komt. De werkloosheid in Noorwegen is namelijk 3,7 procent tegen zo’n 10 procent in de rest van de
eurozone. Tegenover de 34.000 banen die verloren gingen tijdens de crisis in de private sector, wist de Noorse overheid met het stimuleringspakket 24.000 nieuwe banen te scheppen. Waar de Noren het geld vandaan haalden om te blijven investeren is makkelijk te raden: de eerdergenoemde olie. ‘Ze hebben het buitengewoon slim aangepakt. Het geld dat de Noren in de loop der jaren met de olie verdienden, gaven ze niet uit, maar stopten ze in een staatsfonds’, vervolgt Bokeloh. Dat fonds, nu 450 miljard dollar groot, vormt een belangrijk appeltje voor de dorst. Het werd in het leven geroepen om Noorwegen te wapenen tegen economisch mindere tijden. Daar profiteren de Noren nu flink van. ‘Wat de Noren ook goed hebben gedaan, is dat ze het geld van dat staatsfonds – toen het economisch nog wel
goed ging – niet in eigen land uitgaven, maar dat ze het juist investeerden in het buitenland. Dat had als bijkomend voordeel dat er in Noorwegen minder gevaar voor inflatie was.’ De situatie bij de Noren is eigenlijk
oranje mazelen. Genoeg keus, zou je zeggen. Werk en vrienden in Amsterdam. Het ultieme gemak van de bakker op de hoek en een Hema op loopafstand. Ik hou van de stad. Het enige vervelende is dat ik die heerlijke stad ook met 750.000 andere inwoners moet delen. Stiekem dromen Thomas en ik samen van een oud huisje met een kruidentuin en een fruitboomgaard. Een atelier waar Thomas kan schilderen, een schrijfhuis waar ik via een grindpad naartoe wandel met een pot thee en een plaid. Een weidse blik vanuit de keuken: de koeien elke avond tijdens het koken zien staan herkauwen
op het vers gemaaide gras. ’s Avonds met een vogelgids in de hand naar roze luchten staren. Geen buren, dus de hele dag naar believen naakt door de tuin rennen. Dat idee. Maar dan het liefst wel met restaurantjes op loopafstand. Terrassen. Albert Heijn XXL. Bibliotheek en eigenlijk het liefst ook wel een theater. Kinderopvang, scholen, sportschool, yoga. De Hema natuurlijk. Oh ja, en vrienden. Er zijn tegenwoordig veel ouderen die het slimmer aanpakken. De ouders van Heleen hebben met zo’n vijftig andere stellen een soort gemeenschap gestart. Gezamenlijk kochten ze een lap grond om met zijn allen op
oud te worden. Gezelligheid, gelijkgestemden, een supermarkt en restaurant op eigen terrein en alles uiteraard levensloopbestendig. Eigenlijk zou ik ook al mijn vrienden moeten optrommelen en voor moeten stellen om gezamenlijk in Wormerveer of Nieuwegein te gaan wonen. We bouwen drie grote speeltuinen en gaan vervolgens lekker als yuppen onder elkaar in onze woonkeuken Kolonisten van Catan spelen. Slagboom ervoor en klaar is kees. Of kopiëren we dan eigenlijk gewoon IJburg? Haarlem. Helemaal the place to be tegenwoordig. Soort Amsterdamlight. Maar hoe meer Haarlem deze jaren the place to be wordt, hoe min-
Slim
Oververhitting? De Noren gebruikten vorig jaar miljarden dollars uit een staatsfonds om de werkloosheid laag en de welvaart op peil te houden, zo’n 4,8 procent van het totale fonds. De Noorse centrale bank vindt dat de regering daarmee de afspraak van maximaal 4 procent heeft geschonden. De Noorse krone is aan het stijgen en sommige economen vrezen nu voor oververhitting van de Noorse economie. 1
niet veel anders dan die in het Nederland van de jaren zeventig. Toen stroomden bij ons de aardgasbaten binnen. ‘Wij hebben toen net als de Noren veel in onze infrastructuur geinvesteerd. Dat deden we om de binnenlandse vraag te stimuleren en om de mensen aan het werk te houden’, zegt Bokeloh. Maar de fout die Nederland maakte, was dat dat de inflatie bij ons juist wel werd aangewakkerd en we ineens geconfronteerd werden met de ‘Dutch Disease’. Nederland gaf namelijk te veel geld uit aan uitkeringen en te weinig aan het stimuleren van economische groei. Op de vraag of Nederland nu alsnog het Noorse voorbeeld zou moeten volgen, antwoordt Bokeloh: ‘Daar zijn onze zakken niet diep genoeg voor. Het zou alleen kunnen als we een nieuw olieveld voor de Nederlandse kust zouden ontdekken, maar die kans is bijzonder klein.’ 1
der Haarlem van Amsterdam zal gaan verschillen. Eigenlijk moeten we dus nu al in gaan zetten op het Haarlem-light van de toekomst. Abcoude? Weesp? Thomas en ik surfen langs Muiderberg, Deventer, Baambrugge en Zeist. Via streetview wandelen we langs de Randmeren en door de Veluwe. Een uitstapje in Brabant. Duiken uiteindelijk toch maar weer de Jordaan in. Zoomen in. Ons eigen, vertrouwde straatje. Eerst maar ons huis verkopen. 1
Floor Westerveld is auteur van de roman Vrouw met bloem zoekt man met baard.
Haute cuisine
Beestenboel
Striptease
Heeft je kat een slecht humeur? Rol hem niet in olie en strooi er vooral geen zout en peper op. De Amerikaan die dit deed, werd gearresteerd.
De Orang-Oetans van Ouwehands dierenpark krijgen turnles! Topturner Epke Zonderland moet de beesten aan hun nieuwe hoge verblijf leren wennen.
Of het uit protest was, of uit hitsigheid is niet bekend, maar een gearresteerde vrouw kleedde zich compleet uit en werd poedelnaakt in de boeien geslagen.
8
Urban Living
Buitenruimte Groen op grote hoogte
Ga toch het dak op!
Geen ruimte voor een park? Ga hogerop. In Rotterdam komt het eerste dakpark van Nederland. Floor van Dijck ROTTERDAM
...
In de stad wonen is voor veel mensen heerlijk: dichtbij werk, voorzieningen als scholen en lekker bruisend. Maar veel buitenruimte heb je vaak niet. Dus dan is een park dichtbij een pre. Een tuin voor iedereen, waar kinderen kunnen spelen, volwassenen kunnen joggen, voetballen en barbecueën en honden hun dingen kunnen doen. Jammer genoeg is groen vaak een on-
dergeschoven kindje. Het grote probleem is de ruimte. Gebouwen slopen voor groen is voor de meeste gemeenten geen optie. Bovendien is het een stuk lucratiever om beschikbare grond te bebouwen, dan om er een park van te maken.
Inventief Om in de immer aanwezige groenbehoefte te voorzien, bedenken gemeenten steeds vaker inventieve plannen. Zoals in Rotterdam, waar wordt gewerkt aan een park op acht meter hoogte: het Dakpark. Van dit
park ging ongeveer een jaar geleden de eerste paal de grond in. De bewoners van de Rotterdamse wijken Bospolder-Tussendijken en Schiemond vroegen de gemeente al jaren om meer groen in en rond hun wijk. Dat bleek niet gemakkelijk te realiseren, want in die omgeving – vlakbij de Rotterdamse haven – is ook veel interesse in bedrijventerreinen, winkels en andere commerciële ruimte. Op het terrein van een oud spoorwegemplacement besloot de gemeente de twee behoeftes te combineren: een park, bovenop een winkelruimte. Het dak van een multifunctioneel gebouw met scholen, winkels, horeca en een parkeergarage wordt een echt park met bomen, bloemen, struiken en grasvelden. De landschapsarchitecten van Buro Sant en Co kregen de opgave om het Dakpark in eerste instantie te ont-
werpen. Aan hen de taak een ontwerp te maken van een openbaar toegankelijk park bovenop een kilometer lange gebouwenstrip. Landschapsarchitect Stephen Tas werkte voor Sant en Co aan het project: ‘Het moest een park voor de buurt worden, maar het ligt wel buitendijks én op acht meter boven straatniveau. Eronder bevinden zich loodsen, bedrijven en parkeergelegenheid. Het belangrijkste vraagstuk is: hoe kom je erop? Het park moet voor iedereen toegankelijk zijn. Dus komen er liften, hellingbanen en fietspaden vanaf de straat.’
Lindebomen Nergens anders in Nederland is dit idee eerder uitgevoerd: spelen, relaxen, lopen tussen het groen op acht meter boven het straatniveau. Het dakpark krijgt de omvang van acht hectare. Qua groen is bijna alles op
Lage hypotheekrente
Duistere zaken
BANKEN PROFITEREN De lage hypotheekrente klinkt erg aantrekkelijk, maar tot nu toe profiteren alleen de banken er van, zo stelt Het Financieele Dagblad. Deze ontwikkeling vindt Vereniging Eigen Huis erg verdacht. Banken kunnen door de lage rente goedkoop geld lenen, terwijl veel mensen hun hypotheek voor langere tijd vast hebben staan en op deze manier geen profijt hebben van de lage rente. Het stuit Bob Maas, beleidsadviseur en woningmarktspecialist bij Vereniging Eigen Huis, vooral tegen
een dak te planten, zolang je maar genoeg grond stort. Maar hoe meer grond, hoe zwaarder de constructie wordt. Daarom is het handig te kiezen voor bomen die niet heel diep wortelen. ‘Zoals berken en lindebomen’, verduidelijkt Tas. ‘Vaak wordt op groen beknibbeld. Te veel groen en bomen betekenen een zeer zware constructie en daar zijn weer kosten aan verbonden. Kosten die projectontwikkelaars liever niet maken.’ Onder het groen komt een wereld van innovatie: eerst 1,5 meter aan speciaal substraat waarop de planten groeien, worteldoek, membranen en een systeem van kunststof ‘watershells’ die voor de afwatering zorgen. Voor Sant en Co aan de ene kant gesneden koek, want ze ontwerpen vaker daktuinen, ‘maar een heel park is vrij uniek.’ Voordeel is wel dat met de huidige technieken een dakpark erg
de borst dat dit verschijnsel alleen in Nederland lijkt op te duiken. ‘We vinden het wel heel merkwaardig dat de concurrentie kennelijk niet leidt tot lagere marges, zoals enkele jaren geleden nog wel het geval was toen buitenlandse banken nog een groter marktaandeel hadden.’ Piet Eichholtz, hoogleraar Vastgoedfinanciering, wijt de hoge marges aan de beperkte concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt. Circa 80 procent van de markt is in handen van de vier grootste banken.
MELDPLICHT TRANSACTIES Om vastgoedfraude te kunnen bestrijden, is het noodzakelijk dat vastgoedtaxateurs en curatoren voortaan bij de overheid melding maken van ongebruikelijke financiele transacties. Deze maatregel is een uitbreiding van de huidige meldplicht die momenteel slechts voor makelaars geldt. De uitgebreide maatregel ligt nu nog op tafel bij branchehouders, maar zou vanaf 1 januari 2012 in werking treden.
Urban tips?
Tweet de dief!
Uw mening en tips over Urban Living, de woonpagina’s van De Pers, zijn van harte welkom op
[email protected].
Een laser-inbraakalarm is snel gebouwd. Met behulp van een webcam wordt de inbreker gekiekt en op Twitter gezet.
Urban Living
Peking
9
Eco-deco Haal de natuur in huis
Overkappende bus revolutie in transport In Peking start binnenkort een proef met een bus die over auto’s heen rijdt. Een goedkope, groene oplossing voor het fileprobleem.
Een likje rust op de muur Het stadse leven bruist. Maar rust en ruimte is ver te zoeken. Ga mee in de eco-trend en haal de natuur in huis. Merel Roolvink AMSTERDAM
...
Persis Bekkering AMSTERDAM
...
Het model voor de elektrische bus was voor het eerst te zien in mei tijdens de Beijing International HighTech Expo. Over de naam bestaat nog geen consensus: de High-Tech Expo noemde het een ‘3D fast bus’, maar de meest gebruikte term op het web blijkt de ‘straddling’ (overkappende) bus. Het ontwerp lijkt alleen maar voordelen te hebben. Allereerst bespaart het veel ruimte op de weg. De bus rijdt over de auto’s heen, als een soort holle tram, en kan onder bruggen door. Volgens de firma die het model heeft ontwikkeld kan het files daardoor tot 30 procent reduceren.
Rails
BURO SANT EN CO
duurzaam is, weet Tas: ‘Het zou net zolang mee moeten gaan als het gebouw eronder.’
Een ander voordeel, buitengewoon interessant voor een stad als Amsterdam, is dat het slechts één jaar kost om veertig kilometer aan ‘busrails’ te bouwen. Het voertuig rijdt over rails die aan beide kanten van de weg moeten worden aangelegd. Dit scheelt aanzienlijk veel geld en geruzie. Omdat de bus volledig van energie wordt voorzien door elektriciteit en zonne-energie, is het ook nog eens duurzaam. En volgens de ontwikkelaars komt de veiligheid van andere bestuurders op de weg niet in het geding dankzij een alarm dat te hoge voertuigen, zoals vrachtwagens, ervan weerhoudt de tunnel onder de bus binnen te rijden.
In het hectische leven van alledag nemen nog maar weinig mensen de tijd om de natuur in te duiken en met een flinke portie zuurstof tot rust te komen. Gelukkig hoef je op je vrije middag niet meer de polder in om wat natuur te snuiven, het is gewoon een kwestie van ‘eco-deco’. Oftewel, je huis inrichten met zoveel mogelijk natuurlijke materialen. Het gebruik van natuurlijke materialen in je huis sluit perfect aan op de milieubewuste ‘ecohype’ die momenteel de wereld in haar greep houdt. Maar wie denkt dat deze tendens helemaal anno 2010 is, heeft het mis. ‘De trend om met natuurlijke materialen te werken is niet nieuw. In de jaren ’70 werd er al veel met kurk gewerkt’, legt interieurarchitect Franca de Jonge van Villa d’Esta uit. En na de industriële look van afgelopen jaren, is de ecostijl weer helemaal terug. ‘In onze tijd van verstedelijking ontstaat er opnieuw een behoefte aan natuur. Mensen hebben een positief gevoel bij natuurlijk materialen.’ Het blijkt overigens helemaal niet zo moeilijk om je huis van een natuurlijk sfeertje te voorzien. De Jonge heeft meegemaakt dat iemand een hele boom in het interieur integreerde. Zo ver hoef je gelukkig niet te gaan. Planten in je huis geven al een instant buitengevoel. ‘Je hoeft planten niet klakkeloos neer te zetten, je kunt ze ook een functie geven binnen het interieur.
Bijvoorbeeld één grote plant als afscheiding in een kamer’, tipt de Jonge. En het klinkt wellicht oubollig, maar een fruitschaal op tafel is ook erg natuur anno nu. Met appels of bananen heb je niet de meest decoratieve fruitsoorten te pakken, maar een kleine schaal met passievruchten of caramboles staat verrassend gezellig. Je wordt al bijna rustig als je ernaar kijkt. Of doe eens gek, en leg een mooi gevormde tak op een tafeltje.
Drijfhout Planten en fruit neerzetten is ecologisch decoreren voor beginners. Wil je echt je hele interieur omtoveren tot een natuurpaleisje, dan komt er wat grover geschut aan te pas. De ecologische drijfhouten vloer van het Franse Bleu Nature bijvoorbeeld. Deze designers struinen de Franse kusten af, opzoek naar stukken drijfhout die ze vervolgens in kleine plakjes op een
multiplex ondergrond lijmen. Puur natuur en handgemaakt. En een ietwat rigoureuze stap misschien, om je hele vloer aan de natuurtrend te onderwerpen. Eco-verantwoord inrichten kan gelukkig ook prima met een likje groene verf op de muren. De kleur groen roept niet alleen associaties op van bomen, bos en buiten, in het kleurenspectrum staat groen ook voor balans en harmonie. Dus wie zijn huis eco-stylet om rust te creëren, doet er goed aan een wandje in de groene verf te zetten. (D)ecoreren is denken in natuurlijke materialen. Wie erg gehecht is aan plastic keukenstoelen, steekt de Jonge graag een hart onder de riem. ‘Plastic fabriceren we wel zelf, maar is in principe ook een natuurlijk product gemaakt van aardolie. Veel mensen krijgen er een ander gevoel bij dan bij hout, maar de emotionele waarde ken je er zelf aan toe.’ 1
Inspraak Bij het ontwerp van het dakpark is veel rekening gehouden met de wensen en ideeën van de buurtbewoners. Zij wilden onder meer veilige toegangswegen, veel groen en een park waarin iedereen zich zou herkennen. In het park komen onder meer drie thematuinen: een speeltuin, een oranjerie met tropische planten en een wijktuin waarin de bewoners samen kunnen tuinieren. Hierin bevinden zich onder meer dieren als duiven en kippen. Het duurt nog wel even voordat de Rotterdammers hun hond uit kunnen laten en kunnen joggen in het dakpark. De opening staat voor medio 2012 op de planning. 1
Paniek Toch zijn er ook tegenstanders. Sommige experts waarschuwen voor rampen en paniek als het onkundige autobestuurders niet lukt recht in de tunnel van dit gevaarte te blijven rijden. Anderen laken het feit dat deze manier van vervoer de prioriteit geeft aan auto’s, omdat het autobezitters niet ontmoedigt. Sterker nog, het rijden wordt gemakkelijker omdat de lengte van files zal afnemen. De elektrische bus wordt eind dit jaar gebouwd. Voorlopig zal de bus alleen in China’s hoofdstad rijden. Maar als het werkt, zou het weleens een wereldwijde revolutie kunnen worden. 1
unieke lezersaanbieding!
GRATIS CD naar keuze*
Verlies
CORPORATIES BOUWEN MINDER Veertig procent van de grote woningbouwcorporaties in Nederland heeft afgelopen jaar afgesloten met verlies. Dat wijst onderzoek van Het Financieele Dagblad onder de vijftig grootste corporaties uit. Gezamenlijk haalden de corporaties een resultaat van 92 miljoen euro in de min, tegenover een tekort van 275 miljoen euro in 2008. Sinds 2008 hebben corporaties te maken met vennootschapsbelasting en vogelaarheffing en ook verkopen ze minder huurwoningen. Hierdoor
lopen de inkomsten terug. Daarnaast is de onrendabele top op nieuwbouwwoningen gestegen. Om verliezen te beperken, wordt er door veel corporaties aanzienlijk minder gebouwd. Ook het aantal vergunningen voor corporatiewoningen is met 50 procent gedaald. Corporaties die ondanks de crisis en de daling van huizenprijzen doorbouwen, behalen slechte resultaten. Maar ondanks de verslechtering in de bouw kunnen de meeste corporaties wel leningen aangaan.
Kliederen In navolging van schoolbordverf bestaat er nu ook whiteboardverf! Ongegeneerd boodschappen op de muren kalken. Of op de tafel, deur of vloer natuurlijk.
* bij besteding vanaf 2500 GRATIS CD t.w.v. 500 keuze uit 35 titels
Alleen tegen inlevering van deze kortingsbon. Deze aanbieding is geldig van donderdag 12 tot en met zondag 15 augustus 2010. Deze actie is niet geldig in combinatie met andere acties en/of aanbiedingen. Wijzigingen in afbeelding, prijs en/of drukfouten voorbehouden.
Uit & thuis UIT
10
Summer Darkness Niet meer alleen zwart
Radertjes en zakhorloges
Steampunk is de nieuwste (anti-) trend nu gothic mainstream wordt. Post-junkie Mousse wil geen aandacht voor haar buik. Persis Bekkering
Film Le Refuge
AMSTERDAM
Zwangerschap geen roze wolk bij Francois Ozon Alleskunner Francois Ozon kreeg hoogzwangere actrice Isabelle Carré zo gek om een depri antimoeder te spelen. Dirk Koppes ROTTERDAM
...
De Franse actrice Isabelle Carré was zes maanden zwanger toen ze besloot de hoofdrol te spelen in de nieuwste film van François Ozon. In Le Refuge worstelt ze als Parijse junkie Mousse met haar zwangerschap. Na een overdosis is haar vriend Louis overleden en moet zij beslissen over een abortus of het kind behouden. In een Baskische villa van een vriend ‘die ik ooit op mijn zestiende heb geneukt’ komt ze tot rust. Alleen Louis’ homoseksuele broertje Paul komt deze zelfverkozen ballingschap verstoren. Francois Ozon bewijst met Le Refuge dat hij alle filmgenres aankan: musicals, thrillers, soaps en hier een quasi-realistisch relatiedrama over een nukkige aanstaande moeder en een niet toevallige passant. De Franse tegenhanger van Werner Fassbiner produceert minimaal één film per jaar, en had voor Le Refuge nul budget, een crew van acht mensen en slechts één HD-camera ter beschikking.
Geen fake ‘Het idee voor deze film kreeg ik toen ik hoorde dat Isabelle Carré hoogzwanger was’, vertelt Ozon tijdens het Rotterdams Film Festival. ‘Normaal fake je zoiets voor een film. Nu had ik de gelegenheid de transformatie van haar lichaam, van haar hart en
FILM RECENSIE DIRK KOPPES
...
De puberliefde spat van het scherm
N
iemand in de Nederlandse cinema kan zulke mooie tearjerkers over tienerliefde maken als Marc de Cloe. Johan Nijenhuis liet met Costa! de relatiefantasie van jongeren zien. Totaal onrealistisch, maar perfect voor de doelgroep. Erik de Bruijn vertolkte met
ziel te volgen. Isabelle is geen prille actrice maar een vrouw van 38, voor wie het leven onherroepelijk verandert. Het maakt Le Refuge bijna een documentaire. Volgens mij is dat voor het eerst in de filmgeschiedenis.’ Le Refuge is niet bepaald een commercial voor het moederschap, Mousse loopt chagrijnig rond en is niet erg enthousiast over de komst van een baby. ‘Ik wilde laten zien dat moederschap geen automatisch gegeven is dat je in de schoot krijgt geworpen. Daar moet je moeite voor doen. Mousse twijfelt of ze het wel aan kan. Ze vervangt haar drugs door medicijnen. Afkicken is geen optie, dan overlijdt de foetus. We hebben nog steeds een geïdealiseerd beeld van het moederschap, we zijn geobsedeerd door vrouwen die elke nicotine en alcohol moeten afzweren. Maar Mousse wil niet veranderen in een zoogdier dat totaal is overgeleverd aan haar ongeboren kind.’ Ozon heeft een reputatie te verliezen als het om werken met sterke leading ladies gaat: van Catherine Deneuve tot Charlotte Rampling. ‘Ik houd ervan om vrouwen te laten zien die uit de schaduw van hun man stappen. Mannen staan altijd centraal als de ‘vaderfiguur’, maar wat gebeurt er als ze – letterlijk – uit beeld verdwijnen? Dankzij de rijke Louis leidt Mousse aanvankelijk een luxueus junkieleventje. Maar zonder hem moet ze haar eigen weg in het leven vinden. Vrouwen blijven me fascineren en zullen altijd de hoofrol spelen in mijn films. Misschien omdat ik als homo als de ideale observator aan de zijlijn van hun leven sta.’ 1
Wilde Mossels het verlangen van elke nieuwe generatie om de geboorteplaats te ontvluchten en groots te leven. Maar De Bruijn werkte met volwassen acteurs als Frank Lammers en Nijenhuis liet bloedmooie soapies opdraven. Marc de Cloe durft bij zijn tweede speelfilm Shocking Blue te kiezen voor piepjonge amateurs, die een levensfase belichamen waar ze zelf nog middenin zitten. Drie boezemvrienden uit de Bollenstreek halen stuntjes uit en kibbelen over wie welk meisje zal versieren. Mooie Jacques kan elke schoonheid uit de broek praten, onverstoorbare Chris maakt zich nergens druk over terwijl Thomas zijn zinnen op
...
Komend weekend wordt het weer één groot verkleedfeest in de Utrechtse binnenstad. Summer Darkness vindt dan plaats; trekpleister voor gothics, emo’s en punkers. Festivalgangers steken uren in hun donkere historische (of juist futuristische) outfits. Op Twitter verheugen Utrechters zich dan ook al op het ‘mensen kijken’. Maar de bekende zwarte kleding is niet meer zo tegendraads als het geweest is. Onder anderen Roberto Cavalli en Diesel hebben dit najaar de ‘New Grunge’ omarmd, en bij Liu Jo was op de catwalk veel ‘glamour gothic’ te zien. Waar komen de gothics dan mee aan om de show te stelen?
grijpen hier ook op terug. De gedachte erachter is de zichtbaarheid van mechaniek. ‘In die eerste dagen mocht techniek nog gezien worden’, vertelt Jasper. Grote raders en stoom maakten de werking zichtbaar. ‘Tegenwoordig is technologie enorm ingewikkeld en verstopt in een microchip. Steampunk is daar een reactie op.’ Hulshof:
Marlene Dietrich Agnes Jasper, organisator van het Bal du Masque dat het festival opent: ‘We kijken naar de geschiedenis om daar van te leren. Dat wordt te weinig gedaan in deze maatschappij. Je ziet nu onder gothics bijvoorbeeld een hernieuwde interesse in de vooroorlogse jaren, in Marlene Dietrich, in eenvoud tegenover die bombastiek van de Victoriaanse aristocratie die velen in onze scene nog omarmen.’ Maar wat nu in Nederland aan het opkomen is, is steampunk. ‘Vorig jaar lag het al in de winkels en op de festivalmarkt, maar blijkbaar was dat nog te vroeg. Nu is de tijd er rijp voor.’ Eva Hulshof is een steampunker. ‘Ik heb veel sieraden met tandwieltjes en draag een zakhorloge. De kleding kenmerkt zich door vooral bruine tinten, roestachtig rood en als basiskleur zwart. Maar je bent er heel vrij in.’ Schroeven, bouten, radartjes en klokjes sieren de kleding op. In de jaren tachtig kwam in de literatuur een science-fictionstroming op met dezelfde naam, die terugviel op de beginjaren van industrialisatie en stoomtechnologie in de Victoriaanse tijd. De fantasieverhalen van Jules Verne en H.G. Wells dienden ter inspiratie. De steampunkers van nu
‘Die tijd was veel gezelliger. Ik ben dol op alles wat mechanisch is.’ Om dressed to impress over de Utrechtse grachten te zwalken, maken de steampunkers veel zelf. Er zijn ook kostuumwinkels, ‘maar niets is kant en klaar’, aldus Hulshof. ‘Je moet het echt bij elkaar verzamelen.’ Historisch verantwoorde kleding is geen must bij deze stijl. Ook de literaire steampunk ontaardde uiteindelijk meer in fantasie dan in werkelijkheid. 1
rijkeluiskind Manou heeft gezet. Al hun dromen blijken bedrog als Jacques dodelijk verongelijkt. Thomas moet leren leven met zijn schuldgevoelens en probeert een bestaan met de zwangere Manou op te
bouwen. Klinkt zwaar op de hand, en de personages krijgen in Shocking Blue flink wat voor de kiezen. Desondanks slaagt Marc de Cloe erin de hele film te laten zinderen van de levenslust van Thomas, Jacques en Chris. Dat de moeder van Thomas een nogal afwezige schoonheid is, die niet thuis leeft en vergeet dat haar zoon eindexamen doet, is in deze film slechts bijzaak: het gaat om jongensdromen versus de werkelijkheid. Cameraman Rob Hodselmans drenkt de hele film in technicolor kleuren, waarin de bloemenvelden een hoofdrol spelen. Veel tekst krijgen de acteurs niet, De beelden doen
het werk bij Marc de Cloe. Eerder bewees hij met Boy meets girl stories in dertig ultrakorte filmpjes al dat hij zonder dialoog de essentie van de liefde op de kijker kan overbrengen. De plot van Shocking Blue (de titel verwijst niet naar de jarenzestig band) maakt af en toe onhandige sprongen, maar als tienerliefdesgoeroe van de Nederlandse cinema heeft De Cloe op dit moment geen concurrentie. 1 Mark de Cloe Shocking Blue
Afrit 5
Sjoelfest
Liefdeslustrum
De happy soul en pretpunk van Afrit 5 vormt zaterdagavond de afsluiter van weer een avond De Parade in het M. Luther Kingpark te Amsterdam.
Sjoelen, touwtrekken en genieten van electronische muziek. Het kan allemaal op festival Stekkerfest, zaterdag in Park Transwijk te Utrecht.
In het Sloterpark vindt zaterdag de hele dag dancefestival Loveland plaats. Op deze vijfde editie draaien o.a. Sander Kleinenberg en Felix Da Housecat.
Uit & thuis UIT
11
Rapper Winne
Weldoener in machowereld van de hiphop Rapper Winne treedt zondag op tijdens hiphopfestival Drumparkpatroon in Almere. Zijn gage geeft hij liever aan het goede doel. Xander de Rond AMSTERDAM
...
‘Als de zon voor één dag gaat schijnen voor deze kinderen, dan is dat genoeg voor mij. Ik hoop dat we ze net dat beetje meer kunnen geven.’ Aldus Winne (32) over kansarme jongeren in Johannesburg, voor wie hij gedurende het WK rapworkshops verzorgde. Winston Bergwijn, zoals de Rotterdammer eigenlijk heet, draagt maar al te graag zijn maatschappelijke steentje bij. Hij was ambassadeur van Rotterdam Jongerenhoofdstad 2009. In datzelfde jaar strikte hij met collega Patta diverse bekende mc’s voor zijn So so lobi-verzamelalbum, dat hij maakte ‘ter bevordering van saamhorigheid en liefde.’ Zondag kan aan dit rijtje worden toegevoegd dat hij de opbrengst van zijn optreden tijdens hiphopfestival Drumparkpatroon in Almere doneert aan het goede doel CYTAfrica.
Vorig jaar bracht hij zijn goed ontvangen debuut uit, ‘Winne zonder strijd’.
REX FEATURES
Klinkt indrukwekkend invoelend voor een rapper uit de macho hiphopwereld, maar een watje is Winne zeker niet. Zeker in het begin van zijn nu vijfjarige carrière was hij niet vies van de bekende opschepperij (‘dat hoort erbij’). Tegenwoordig is hij een gerespecteerde hiphop-naam. Vorig jaar bracht hij zijn goed ontvangen debuut uit, Winne zonder strijd, dat het tot in de hoogste regionen van de albumtop wist te schoppen. Momenteel promoot hij met Fresku hun samenwerking Een nieuwe dag, waarvoor ze onlangs bij 3FM waren. Daar brachten ze een merkwaardige cover van David Guetta’s Memories, met een tekst waarmee ze Patricia Paay lichtelijk op de korrel namen. Voor zoveel lolligheid schaamde hij zich een beetje, maar het geeft wel aan dat Winne naast zijn edelmoedigheid ook een gewoon mensch is die van foute humor houdt. Gelukkig maar. 1
Gezocht: stagiair
Kristian Bezuidenhout: ‘Ik bespaar tijd door van bladmuziek te spelen.’ MARCO BORGGREVE
Klassiek Elke componist vraagt andere piano
‘Ik leer niets uit mijn hoofd’ Kristian Bezuidenhout wil niet vastgeketend aan de standaard Steinway de rest van zijn leven solorecitals geven. Dirk Koppes AMSTERDAM
...
Een beetje pianist speelt Bach op een authentieke klavecimbel of een moderne Steinway-vleugel. De ZuidAfrikaanse pianist Kristian Bezuidenhout lapt die gewoonte aan zijn laars en koos tijdens het afgelopen Holland Festival voor een fortepiano uit de negentiende eeuw. Bezuidenhout heeft internationale faam verworven door eigenwijs voor elk project een ander type piano uit te kiezen. Waarom geen Steinway? ‘Toen ik op het conservatorium zat, kreeg ik steeds meer optredens aangeboden op oude instrumenten. Een prikkelend avontuur om met totaal wisselende klank te werken. Het idee om honderd recitals per jaar op de
standaard Steinway af te werken, trok me totaal niet aan. Mijn manier van werken kost veel meer tijd, omdat ik me iedere keer in het instrument waarop ik ga spelen moet verdiepen. Maar ik bespaar tijd door niets meer uit mijn hoofd te leren en van bladmuziek te spelen.’
dieper tot de muziek kunnen doordringen. ‘Als ik alle tijd van de wereld had, zou ik het misschien doen. Maar door uit je hoofd te spelen, geef je het publiek de boodschap alsof die ene sonate in steen gehouwen is. Elke keer voer je hem op dezelfde manier uit. Dood in de pot.’
Heiligschennis in de klassieke kerk. ‘Een Berlijnse bankier, sponsor van een van mijn concerten, was totaal gechoqueerd. Ook mijn docenten waren er totaal niet blij mee. Het is een belangrijk onderdeel van de klassieke opleiding om muziek in je geheugen vast te leggen. Al gebeurde dat vroeger ook niet, dus als je authentiek Bach wil spelen, is dat niet nodig. Het nadeel van het in je hoofd stampen van sonates en symfonieën, is dat je jezelf veroordeelt tot één recitalprogramma per seizoen. Veel te saai voor mij. Ik wil elke keer andere muziekstukken uitvoeren.’
Met het Concertgebouworkest ga je toch op een Steinway spelen. Verraad aan je eigen principes? (Verlegen glimlachend) ‘Dat wordt de enige keer dit seizoen. Het leek me wel een goed idee in die grote zaal. Oude instrumenten hebben gewoonweg niet genoeg volume om over een modern symfonieorkest uit te komen. Nu elimineer ik het geklooi om een goede geluidsbalans te vinden. Zij hoeven niet voortdurend mezzopiano te spelen, en ik kan er met volle passie en kleur tegenin gaan. Stiekem verheug ik me er enorm op.’ 1
Door uit je hoofd te spelen, zou je
Sky Radio Beachconcert 19 augustus
Alain Clark
met
Dagblad De Pers zoekt voor de cultuur- en lifestyleredactie vanaf 1 september een stagiair (periode drie maanden). Weet je alles van film, muziek, theater en/of de laatste trends in shopping en uitgaan? En kun je daar voor een doelgroep van jonge hoger opgeleiden originele verhalen over schrijven? Meld je bij de cultuurredactie.
Kandidaten kunnen reageren (met cv en liefst wat eerder gepubliceerde artikelen) bij
[email protected].
Recitals op 14 en 16 augustus, 19 augustus met het Concertgebouworkest. www.robecozomerconcerten.nl
Luister en win tickets!
19.25
BN’ERS IN DE ZORG NED1 Vier BN’ers gaan op stap met mensen die last hebben van astma.
Nederland 1 17:15 17:21 17:25 17:59 18:00 18:15 18:40 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:15 22:50 23:45
20.25
KEURINGSDIENST VAN WAARDE, NED3 Vla is stralend geel; totale onzin, zo blijkt maar weer eens.
Nederland 2
De wilde paarden van Sardinië Ik zie... Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo BN’ers in de zorg: Leven zonder lucht! NOS Journaal De reünie Blootgewoon Bij ons in de PC Knevel & Van den Brink NOS Journaal
18:55 19:25 19:55 20:25 20:50 21:25 22:00 22:15 22:40 23:15
The A-Team De politie op je hielen! De Pfaff ’s Speed Ticker
17:05 18:00 18:55 19:00 19:35 20:30 22:30 23:20
RTL 7 18:00 18:55 19:50 20:30 22:55
Op de buis/Mix
12
20.30
FILM: SPEED RTL7 Klassieker van onze eigen Jan de Bont en een bus die niet mag stoppen.
Nederland 3
Boven wotter Toen was geluk heel gewoon That’s the question Netwerk De Taalmeester Achter de voordeur NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag In therapie Holland Doc: Surprising Europe
17:00 17:10 17:45 18:00 18:23 18:45 19:00 19:26 19:30 20:23 20:25 20:50 22:00 22:50 23:10 23:20
Oprah Winfrey show Dr. Phil Fabeltjeskrant Kinderziekenhuis Style by jury Switch As the world turns Oprah Winfrey show
17:00 18:00 19:00 19:20 20:30 21:30 22:30 22:45 22:50 23:20
RTL 8
20.50
BLOOD, SWEAT AND TAKEAWAYS, NED3 Prima reeks over stel Britten die in de Aziatische voedselindustrie meedraaien.
RTL 4
Tracy Beaker Rudi het racevarken Baasjes Amika Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Jong NOS Journaal op 3 Weg met 3 NOS Journaal op 3 Keuringsdienst van Waarde Blood, sweat and takeaways On air NOS Sportjournaal NOS Journaal op 3 ER
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 21:30 22:30 23:30 23:40 23:45
Little house on the Prairie De grote verhuizing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Zomereditie House Medical examiners Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie De meest schokkende vliegtuigrampen
17:00 17:30 18:00 18:30 19:30 20:00 20:30 22:10 23:05
SBS 6
22.20
FILM: GONE BABY GONE, VERONICA Politiedrama van Ben Affleck met Ed Harris en Morgan Freeman.
RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Ik kom bij je eten Help, mijn man is klusser Derek Ogilvie: Family circle Gooische vrouwen RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard
17:20 17:45 18:15 18:45 19:55 20:30 21:25 22:20 23:10
Friends Will & Grace Medisch centrum Airline Bondi rescue The little couple The wedding date Cold case Law & Order: Special Victims Unit
17:05 17:30 18:00 18:10 18:40 19:05 19:30 20:00 20:30 21:25 22:20
NET 5
The king of Queens Everybody loves Raymond Dharma & Greg Masterchef Take me out Leverage Leverage House Shock doc: Life after burns
Veronica Zack & Cody Phineas & Ferb Brainiac 3rd Rock from the sun According to Jim Still standing Friends Two and a half men FlashForward FlashForward Gone baby gone
LEZERSCOLUMN
Kofferverkoper David Aragon
...
I
k ben kofferverkoper. Ja, u hoort het goed, ik ben vijftien en ik verkoop koffers. Hoewel de meesten dat natuurlijk niet van mij verwachten. Als ik ’s ochtends om negen uur op m’n fietsje de Bergsingel af fiets, zijn er menig die me aanstaren. Ze hadden nog net niet hun multifocale bril erbij gepakt, om me van
OPLOSSINGEN PUZZELS Sudoku (vorige Cryptogram week donderdag) 3 5 2 8 4 9 6 7 1 Horizontaal: 7 4 9 1 6 5 3 8 2 3. Boertje; 6. als6 8 1 2 3 7 5 4 9 dan; 8. down; 2 7 6 9 1 8 4 5 3 8 1 4 3 5 2 9 6 7 10. droes; 9 3 5 6 7 4 2 1 8 12. plomp; 5 9 8 4 2 1 7 3 6 13. koning. 4 2 3 7 8 6 1 9 5 1 6 7 5 9 3 8 2 4
Zweeds raadsel
Verticaal: 1. Rood; 2. grond; 4. jouw; 5. zakdoek; 7. sporen; 9. nap; 11. span.
dichtbij te zien. Maar meestal vinden ze het leuk. Mijn vrienden vinden het ‘grappig’, mijn opa en oma ‘knap’ en m’n ouders ‘mooi’. ‘Bent u verkoper?’, vroeg een vrouw op mijn twee werkdag. Ja, ik ben verkoper. Kofferverkoper, om precies te zijn. ‘Welke grote lichtgewichtkoffer kunt u mij aanraden?’ Stik. M’n collega was vandaag vrij. ‘Tja’, stommelde ik. ‘Dat weet ik niet echt helemaal.’
Twee weken erna was ik volkomen voorbereid. Twee mannen kwamen een koffer terugbrengen met een kapotte rits. ‘Waar is dan de koffer, meneer?’, vroeg ik vriendelijk. ‘Maar meneer, we gaan toch geen kapotte koffer meenemen. Schei uit zeg, nee, die ligt nog op het vliegveld van Yogyakarta. We hebben foto’s gemaakt, mogen we nu ons geld terug?’ Ik schudde voorzichtig mijn hoofd. Nee, u had toch echt uw koffer mee moeten nemen. Ach nee, heb ik ze nu boos gemaakt? Blijkbaar wel, aan hun ge-
zichten te zien. Ook dat zou me niet meer overkomen. De klant is koning, en de vrouwelijke klant koningin. Op mijn volgende werkdag keek ik goed om me heen. Een grote groep Spanjaarden die over een paar koffers de kaart van Rotterdam uitvouwden. Een vrouw liep voorbij met een kindje in een trapfietsje, wat ze zo hard vooruit duwde, dat het kindje geen kans kreeg om te trappen en keihard begon te krijsen. En tot slot een zakenman. Hij kwam op me aflopen. Oké, David. Nog één keer doornemen. Handbaggage, 55 cm, gemid-
deld gewicht... ‘Sorry, bent u verkoper?’ ‘Ja’, meneer, zei ik zelfverzekerd. ‘Ik ben de kofferverkoper.’ Ik ben op alles voorbereid. Vragen, boze klanten, alles. ‘Weet u soms waar de klantenservice is?’ Oh. ‘Ik denk aan het eind van het pad, maar dat weet ik niet zeker. Het is pas m’n vierde keer hier.’ 1
* Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar
[email protected].
Door Hercules & Valkema / www.elsje.nl
Mix
ZWEEDS RAADSEL: aanwenden
festijn
bon
been
WIN!
grafvaas lang aangehouden toon
grappenmaker
website: www.depers.nl
Bel: 0909-5010703
olie (Eng.) afgelegen gebied jaloezie
rivier bij Bologna
of SMS: 3553
WIN!
Vandaag:
redactie:
[email protected] 020-3460550
Het boek Cryptogrammen Tips & Trucs (voor 5 winnaars) trotse houding onderwereld
5
Deze week elke dag voor 5 winnaars een exemplaar van het boek waarin De Pers-cryptogramkanon Leen Groeneveld de puzzelaar een kijkje in zijn keuken gunt.
edel
7
hefgewicht
stekelige plant
3 sneeuwhut
3
4
5
6
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u de gevonden cijfercombinatie uit de vakjes ABC door naar 0909-5010703 (€ 0,60 per gesprek). (€ 0,60 per ontvangen bericht exclusief de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon)
oprichter: Cornelis van den Berg
Prijspuzzel SUDOKU
CRYPTOGRAM: Horizontaal: 3. Gelaten kleine landbouwer (7); 6. Op die tijd in de hoedanigheid van een judoka (6); 8. Een bridger voelt er zich niet prettig bij (4); 10. Duivelse aanslag (5); 12. Onbehouwen plant (5); 13. Hij is te rijk om erg tevreden te zijn (6).
1 3
4
6
5
A
9 7 9
3
B
2
7
7
6
C
4
8 4
12
1
13
© Puzzelland Leen Groeneveld
5
9
3 2
3
4
art direction: Koos Jeremiasse
9 6
B
6
2
8
1
5
uitgever: Ben Rogmans hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
7
11
3
1
3
3 8
10
A
2
7
6
Verticaal: 1. Socialisten schamen zich niet voor deze kleur (4); 2. Er is reden genoeg om er niet aan te zitten (5); 4. Die hatelijke schreeuw is niet van mij (4); 5. Baalstof (7); 7. Indrukken van met de trein reizen (6); 9. Kom terug als een godheid (3); 11. Zet je strak met twee personen! (4).
marketing:
[email protected]
Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 © Puzzelland
7
sales:
[email protected] 0800-7200000
of SMS: 3553
6 rivier in Egypte
distributie:
[email protected] 088-0131830
Prijspuzzel van vandaag is de sudoku. Bel: 0909-5010703 Zo doet u mee:
getijde
domoor
2
Anthony Fokkerweg 61 - 3 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596
Meer informatie op www.texeler.nl
2
vestibule
1
Een uitgave van Mountain Media BV
(200 x 200 cm) t.w.v. € 354,-. Vierseizoenendekbed “Natural Satijn” van Texeler: warm in de winter, koel in de zomer.
uitroep van pijn adellijke titel
1
Deze week:
Een Vierseizoenendekbed van Texeler
goedgeefs
4 blaar bedrijfsconcentratie
13
C
4 1
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.
Pakistan
Boze steward
Hi-tech
Foto’s van een genegeerde ramp. www.depers.nl/genegeerderamp
Reconstructie van escape met noodglijbaan. www.depers.nl/bozesteward
Nieuwe technologische revolutie: het boek! www.depers.nl/boek
Tijdelijke wijzigingen OV: 111
Amsterdam (bus)
Morgen t/m 19 augustus: GVBlijnen 42 en 359. Halten C. van Eesterenlaan, Jan Schaeferbrug, Borneolaan, Tosaristraat en Majanggracht vervallen.
Veenendaal (bus)
Morgen: Connexxionlijnen 80, 81, 83 en 87. Halten Raadhuisstraat en Stationssingel vervallen. 111
111
Vandaag
Morgen
Vandaag eerst flinke zonnige perioden. In het westen in de ochtend een enkele bui. Later ontstaan in het binnenland flinke stapelwolken en is er kans op een enkele bui. De maxima komen vandaag uit tussen 20 graden aan zee en 25 graden in het oosten. Vanavond verdwijnen de meeste buien en zijn er enkele opklaringen.
Het is overwegend bewolkt, in de middag buien. Lokaal is er kans op onweer. De middagtemperatuur loopt uiteen van 19 graden op de Wadden tot lokaal nog 23 graden in het oosten. Voorlopig houdt het wisselvallige zomerweer aan. Het is wisselend bewolkt en van tijd tot tijd zijn er buien bij maxima rond 21 graden.
Schiphol/Hoofddorp (bus)
T/m morgen: Connexxionlijnen 300 en 310. Halten Handelskade, Beukenhorst en De Hoek vervallen.
Naaldwijk (bus)
T/m 16 augustus: RETlijn B19. Halte Verdilaan vervallen. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Sport
14
Voetbal Electronische hulpmiddelen
Crisis Eredivisie zet koers naar mega-verlies
‘Er zijn erg veel
Eindelijk zet de FIFA camera’s op de agenda De FIFA gaat serieus praten over het gebruik van technische hulpmiddelen bij voetbalwedstrijden. Redactie sport AMSTERDAM
...
Het onderwerp staat op de agenda bij de vergadering in oktober van de IFAB, de spelregelcommissie van de wereldvoetbalbond, zei FIFA-voorzitter Sepp Blatter gisteren tijdens een persconferentie in Singapore. Ook vertelde de FIFA-baas dat diverse partijen worden uitgenodigd om hun technische hulpmiddelen te demonstreren tijdens de bijeenkomst van de IFAB.
die in Singapore is om de Olympische Spelen voor de jeugd te openen. ‘Ik heb altijd gezegd dat we een accuraat en simpel systeem zouden kunnen inpassen, als we dat voorhanden hebben. Maar dat was tot dusverre niet het geval. Adidas en Cairos Technologies komen nu met een voorstel, net als de Italiaanse voetbalbond en het Zwitserse Longines. Zij krijgen allemaal de kans hun plan toe te lichten.’
‘Tot dusver hebben we nog geen simpel en accuraat systeem kunnen vinden.’
Geen voorstander
FIFA-baas Sepp Blatter
Blatter heeft verscheidene keren laten blijken dat hij geen voorstander is van het gebruik van videobewijs. Bij het wereldkampioenschap voetbal kwam de discussie weer op gang, toen de scheidsrechter en grensrechter niet constateerden dat de bal na een schot van Frank Lampard, in de achtste finale tussen Engeland en Duitsland, de doellijn was gepasseerd. Ook toen liet de FIFA zich nauwelijks uit over het toekomstige gebruik van electronische hulpmiddelen. Blatter heeft vaak gezegd dat de menselijke fouten van scheidsrechters horen bij de emotie van het spel. De gesprekken bij de vergadering in oktober gaan alleen over het gebruik van technische hulpmiddelen op de doellijn, zo deelde Blatter mee. Verder wil de FIFA nog niet gaan. ‘Mijn mening over gebruik van technische hulpmiddelen op de doellijn is nooit veranderd’, zei Blatter,
Blatter verdedigde gisteren in Singapore ook de internationale speelkalender van de FIFA. Een maand na de finale van het WK in Zuid-Afrika speelden alle landen gisteren alweer oefenduels. Dat terwijl de grote Europese clubcompetities nog moeten beginnen. ‘Het is een blijvend probleem’, aldus Blatter. ‘De belangen van landenteams en clubteams lopen uiteen. In totaal plant de FIFA per jaar maar twee data voor het spelen van oefeninterlands, dat is niet veel. Dat betekent niet dat de nationale bonden van deze data gebruik moeten maken.’ ‘En als ze dat toch doen, hoeven ze niet per se met hun beste elftal aan te treden. Ze kunnen ook met hun tweede of derde keuze voetballen. Toon een beetje begrip voor het standpunt van de FIFA.’ 1
Een gehavende Riccardo Riccò. EPA
Wielrennen
Vacansoleil wil in zee met Riccò Wielerploeg Vacansoleil heeft de Italiaanse wielrenner Riccardo Riccò een aanbieding voor langere tijd voorgelegd.
Fokko Ebbens Redactie sport
/=A >=> 7A 535 C7 77 A7 @7 =:A7*
;$5C
=7 77 ; = <7 <96C7
+7 <7 4 CC7 = 63 4=> 67 3677=7 33? . : C77 A7 @7 7 = > =5=7 @=7 >7 77 = <7 <96C7 ?
")+( "? @ 47 '3 A3 % >33 7 C:7=: C763C? @ 7@ 77 C3 77 3767 637? /=A >=> 75< 397@7* 7A C7 B
,+(+?&?3:C37>777@ C7 "3=7 77 A7 @7 4 77 3 1!% 5C A3: 7 A7 @ A=5<33C? @ 47 7@ 33 77 C3 77 637? # *
37 A=77 ? @ =7 7 :76 7 7:6 =? 0 AA7 7 3C7 =7 A7 @ :33 67* @ 47 A=79 75<336=: 7 75< 6 77?
(&++( " # &"? @ 47 C 47 %$ >33? @ <74 6@7 @ <33 7 =@ =7 7 :76 =? @ <74 = = 77 A7 @7 637? &C:7=: (763C
")+( " # &"? 7 C37 =@ 47 =C? @ <74 = = =7 :77A A=:? 7 77 A7 @ :77@ 7 3A <7 @A=@ =A =@ 397@7? 7A >7 C7*
")+( "? = C7 3 7 <=7 77 A7 @7 37 C7=6 3 $? @ <74 4A6 <33- :77 :7 7 =@ 47 1! 5C A3:? /=7 47A C=>* =>* # *
(&++( "? @ 47 77 A7 77 37 = (763C 7 =@ 7@ 77 A7 @7 C3 C 77 77A 77 + 7A3=7 C77 7 47:=7? =>*
#
? 3= =@ 47 3 18 >33 7 677 = 7 33: 7 =@ <74 = C A7@@7 C7 =7C36 7 47AA7? /=7 77 3 7 3AA7C33A :747 6?
/)' # &".#? )3C7 :7 =77 C7 > = 3 =@ =A? 74 >=> = = A7 @7 63:7 C7 C=>* 7 336=:7 7 A=77 * 3 < =@ >7 B
&- "# #
" ) " ( #? =@ <74 77 = = 77 :77AA=:7 637 C7 77 37 C3? @ 47 A7 @7 7 :77AA=:7 6=:7 =? /=7 =A*
De eredivisieclubs stevenen af op een verlies van 100 miljoen euro. Hoe heeft het zo ver kunnen komen?
AMSTERDAM
...
‘Qua profiel past Riccardo Riccò perfect in ons team’, zei manager Daan Luijkx gisteren. ‘Hij is een aanvaller pur sang en een renner die in de grote rondes mee kan doen voor het klassement.’ Naast de Nederlandse wielerformatie zou het Belgische Quick Step in vergaande onderhandeling zijn met de Italiaan. Luijkx: ‘Bij mijn weten zijn er een stuk of vier teams geïnteresseerd in hem.’ Dopingzondaar Riccò maakte begin dit jaar zijn rentree. De 26-jarige Italiaan werd in de Tour van 2008 betrapt op epo. Riccò kreeg een schorsing van twintig maanden. ‘We hebben Riccardo stringente afspraken voorgelegd over hoe hij bij ons zou kunnen fietsen’, aldus Luijkx. ‘Hij verdient een tweede kans, maar wel onder strenge voorwaarden.’ 1
&&(#? 3: =@ 47 "3=7 77
= 67 C:7=: 7 =@ 7@ 77 A7 @7 C3 3 = 67 ! C 77 <7A747A A7 @7 6=:7 7 67? 7A? 0, & #? "=> 33C = A? @ <74 = = 77 A7 @ :77@ C7 77 A=77 7 37 C3? @ =7 7 :76 =? =>@ <7 >7 3* ,+(+ # &"? @ 47 7 C3=7 77 A7 @7 C7=6 3 % >33? @ <74 = = 77 :77AA=:7 637 C7 77 A7 @7 C3? 74 >=> @ 2 =*
#&&( & #? @ 47 77 A7@@7 7 3 %$ >33 7 =@ 7@ 77 376 535 C7 77 C3 3 6 67 $ >33? (73:77 3633:B 76 ==767 C7=6 =A ??? @ 47 77 A=77 7 A7@@77 C7=6 3 > @ <74 C=7 A3:7 477- A3@ =:
>7 7 =@ =7 7 :76 =?
)77@ :3= > 3677 =7 = 7 @C = 535 C7 A7 @7 C37?
AMSTERDAM
...
Henk Kesler moet het eerlijk toegeven. Ook hij, de directeur betaald voetbal van de KNVB, heeft zich in het verleden als penningmeester van FC Twente wel eens ‘bezondigd’. Een jaar met meer tegenvallers dan meevallers en voilà: de club kampte met een exploitatietekort van twee à drie ton. Kesler: ‘Dan hebben we het over het einde van de jaren tachtig, begin jaren negentig. Dat ging dus om guldens.’ Zorgen maakte hij zich geen moment. ‘Dat losten we dan op door één of meerdere spelers te verkopen aan het einde van het seizoen. Vervelend voor de trainer, maar dat deed het bestuur.’ Het voorbeeld van Kesler illustreert in het klein de wijze waarop veel betaald voetbalorganisaties de laatste jaren hebben gehandeld. Clubbestuurders hielden in hun uitgavenpatroon rekening met de verkoop van spelers. Een risico, natuurlijk. Vergelijk het met een spelletje poker. Zij het dat de kans op succes dankzij de drukke transfermarkt ver boven de 50 procent lag. Niettemin bleef het gokken. Maar wat als de winkansen opeens onder de 50 procent duiken en je daar als bestuurder niet tijdig op anticipeert? Je vindt geen koper voor de sterspelers die de uitgaven van de club hadden moeten opvangen. Dus daar zit je dan, met een enorm verlies. Uitgepokerd. ‘Nederland is een exportland’, vertelt Frank Rutten, algemeen directeur van de Eredivisie CV. ‘Wij waren een van de weinige landen in Europa die verdienden aan transfers. Met name
de topclubs hebben grote winsten gerealiseerd met transfers. Maar diezelfde topclubs zijn nu verantwoordelijk voor de helft van het totale negatieve resultaat (ongeveer 100 miljoen euro, red.) van alle eredivisionisten. Nu de transfermarkt zo goed als stil ligt, lijden wij daar als exportland heel erg onder. Ons voordeel is veranderd in een nadeel.’ En daar kan Kesler niet bij. Bij de start van de economische crisis voor-
Ajax
DE RIDDER WACHT OP WIGAN Daniël de Ridder hoopt op korte termijn te gaan meetrainen met Ajax. De rechtsbuiten was gisteren al in Amsterdam, maar mocht nog niet meedoen omdat hij daarvoor geen toestemming had van zijn werkgever Wigan Athletic. De Ridder komt, bij toestemming van Wigan, op proef naar Ajax. Hij mag trainer Martin Jol van zijn kwaliteiten overtuigen. De Ridder zag gisteren weinig bekenden bij Ajax. Veel internationals speelden een oefeninterland. Trainer Martin Jol had Maarten Stekelenburg, Demy
de Zeeuw, Gregory van der Wiel en Luis Suarez enkele dagen vrij gegeven. Ze genoten na het WK maar van een korte vakantie. André Ooijer trainde wel voor het eerst mee met Ajax. De verdediger ondertekende maandag een contract bij de nummer twee van de laatste editie van de eredivisie. Mido volgde de oefensessie vanaf de zijlijn. De spits uit Egypte wachtte gisteren nog op een definitieve overeenstemming over een eenjarige verbintenis.
7A :3=
Computernerds Een verslaving aan computerspelletjes is de reden voor matige prestaties bij sommige Premier League-spelers, zegt een Engelse sportpsycholoog die een aantal van hen behandelt.
Sport
15
onverantwoorde risico’s genomen’ grondbeginsel. Smit: ‘Er is meer geld uitgegeven dan er binnenkomt.’ Zo simpel is het dus... Grote vraag is vervolgens hoe het mogelijk is dat veel bestuurders hebben kunnen gokken op een onstabiele factor als de transferinkomsten. Rutten: ‘Dat is geen probleem zolang je dat doet met je eigen vermogen. Maar je komt in de problemen als je dat met geleend geld doet. En dat is veelal het geval. De begroting van een club is altijd gericht op break-even draaien, niet op het maken van winst. Als het dan tegenzit, schieten de cijfers dus heel snel in het rood.’ De succesvolste zakenmensen hebben zich in de voetbalwereld laten verleiden tot de meest onverantwoorde investeringen. Veelal met geleend geld. Kesler weet wel waarom. Emotie, ambitie en vooral: pun-
‘De beste les is dat je een trainer nooit de portemonnee moet geven.’ Henk Kesler
ILLUSTRATIE: TRIK
spelde hij al dat ook het voetbal onder de gevolgen zou lijden. ‘Ik wil niet als een wijsneus overkomen, maar in december 2008 heb ik iedereen al gewaarschuwd. Het is wel heel naïef om te denken dat de crisis aan het voetbal voorbij trekt. Er zijn erg veel onverantwoorde risico’s genomen, clubs hebben niet geanticipeerd op het ineenstorten van de transfermarkt.’ Gevolg is dat niet alleen de verwachte transferinkomsten achter- of
‘Onze topclubs zijn verantwoordelijk voor de helft van het negatieve resultaat.’ ECV-directeur Frank Rutten
uitblijven. Ook de lopende, dure contracten van de betreffende spelers moeten gewoon worden doorbe-
EK kortebaan
Wielrennen
Pieter van den Hoogenband zal tijdens de Europese kampioenschappen kortebaan, die van 25 tot en met 28 november in Eindhoven worden gehouden, als toernooidirecteur fungeren. Van den Hoogenband bekleedde deze functie al bij de Swim Cup in Eindhoven. De benoeming van de olympisch kampioen past in het streven van de zwembond om succesvolle ex-topzwemmers te betrekken in diverse activiteiten.
Wielrenner Pieter Weening heeft zijn contract met Rabobank met een jaar verlengd tot 2011. Volgens de ploeg heeft Weening dit seizoen bewezen van grote waarde te zijn voor de wielerformatie. ‘Eigenlijk was dit het seizoen van de wederopstanding van Pieter. We hopen dat hij deze lijn doortrekt naar 2011’, aldus technisch directeur Erik Breukink. Naast een goed voorseizoen reed Weening volgens Breukink ook een goede Giro in dienst van kopman Bouke Mollema. ‘Waarbij hij zelf ook nog eens bij de
VDH WORDT DIRECTEUR
taald. Rutten: ‘Sluit een club niet een contract voor lange tijd af, dan kan zo’n speler gratis de deur uit lopen. En omdat je het salaris van een speler niet opeens terug kunt brengen, hebben de clubs nu tijd nodig om alle kosten op orde te krijgen.’ En Jan Smit, voorzitter van het gezonde Heracles Almelo, voegt daar aan toe dat de salarissen in de eredivisie veel te hoog zijn. ‘Zaakwaarnemers spelen clubs tegen elkaar uit
door te zeggen dat ze elders zo veel kunnen verdienen. Uit angst voor de concurrentie zijn clubs daardoor meer gaan bieden dan ze eigenlijk kunnen betalen.’ Het ineenstorten van de transfermarkt en in mindere mate het dalen van tv- en sponsorinkomsten – het zijn allemaal legitieme verklaringen voor de malaise in de eredivisie. Maar alle betrokkenen zijn het er over eens dat het allemaal neerkomt op dat ene
West Ham
WEENING LANGER BIJ RABO beste 25 van het klassement eindigde.’ Eerder dit seizoen was Weening nog zeer teleurgesteld in de leiding van de Raboploeg. De renner had erop gerekend dat hij naar de Ronde van Frankrijk zou mogen, toen bekend werd dat Laurens ten Dam met een blessure was afgehaakt. Rabo riep echter Bram Tankink op als vervanger, tot grote woede van de Fries. Vorige week brak Weening in de slotetappe van de Ronde van Burgos zijn sleutelbeen. Door de kwetsuur mist hij de Ronde van Spanje.
ten. ‘Ze luisteren naar een trainer die zegt dat de club met die en die erbij Europees voetbal haalt. Maar één van de beste lessen die ik kan geven, is dat je een trainer nooit de portemonnee moet geven.’ Maar dat is niet de enige reden dat het leiden van een BVO met geen enkele normale onderneming te vergelijken is, vertelt Rutten. ‘Een voetbalclub zet niet meer om dan een gemiddelde supermarkt. Enig verschil is dat een supermarkt per jaar zo’n 300 openingsdagen heeft en een club ongeveer twintig. Maar er is geen supermarkt die in één dag zijn jaaromzet kan verdubbelen. Dat maakt het moeilijker.’ Nu het water de eredivisionisten aan de lippen staat, beseffen ook de meeste clubbestuurders dat ze fouten hebben gemaakt. Een mooi moment om een cursus voor voetbalbestuurders te introduceren, vergelijkbaar met de opleiding Coach Betaald Voetbal? Kesler lacht cynisch. ‘Die hebben we gehad bij de KNVB. Op een aantal zaterdagen heb ik de Leergang voor Bestuurders gegeven. Toen we dat opzetten, was iedereen enthousiast. Na verloop van tijd ebde dat enthousiasme weg. Iedereen wist wel hoe het moest. Dat is gebleken...’ 1
SULEJMANI VERTREKT
ANP
Ajacied Miralem Sulejmani speelt dit seizoen voor West Ham United. Beide clubs bereikten gisteren een akkoord over de verhuur van de aanvaller. Volgens Ajax moeten bij de Engelse club nog wel enkele formaliteiten worden vervuld. De huurperiode eindigt op 30 juni 2011. Het contract van de spits loopt bij Ajax tot 2013. Sulejmani kwam twee jaar geleden voor ruim 16 miljoen euro over van sc Heerenveen.
Idioot
Dictatortje pesten
Nieuwe job
Meneer heeft nog nergens echt iets gepresteerd, maar Marko Arnautovic kwam bij Jong Oostenrijk wel voorrijden met zijn nieuwe auto: een Bentley.
De ene dictator waarschuwt de andere. FIFA-baas Sepp Blatter wil weten wat voor straffen de spelers van Noord-Korea hebben gekregen na het WK.
De Engelse rugbyinternational Danny Cipriani staat op het punt om voetballer te worden. Hij speelde al een wedstrijd voor Spurs 2 en traint nu mee bij QPR.
"
VERKOOP
© 9 =W S6 6 V Å ë5
Tijdens de magazijnverkoop koopt u de mooiste bestek- en kooksets voor weggeefprijzen. Kom nu naar de Sola Fabriekswinkel en bespaar honderden euro’s.
© 9 =W S6 6 V ë5
ØÅ5©
))/) 7*+5 +'5 $15 +1 +*+5''5 %% ,+ ,*+51. !12 +.+5123('' 7+3 0
'(1+*1.+ 5'. *+ ''* +34 3 + +- + (+0 *+4
ÎëÅ5©
))/) 7*+5 !+1.+ $15 +1 +*+5''5 ,+ ,*+51. !12 +.+5123('' 7+3 & 0
4 5 '4 5
© 9 =W S6 6 V Â ë5
ëÅ5©
Å Å 5©
"
"
))/) 7*+5 '0'' $15 +1 +*+5''5 %% ,+ ,*+51. !12 +.+5123('' 7+3 **0
© 9 =W S6 6 V Âï Ø5
"
"
ÅÅ5©
èè5©
/*+51.+ //) 7*+5 ') $15 +1 +*+5''5 53+ '7+( !12 +.+5123('' 7+3 0
© 9 =W S6 6 V Â 5
))/) 7*+5 5+)+ $15 +1 +*+5''5 %+ %*+51. !12 +.+5123('' 7+3 * 0
*+51.+ //) 7*+5 "' $15 +1 +*+5''5 53+ '7+( !12 +.+5123('' 7+3 0
"
© 9 =W S6 6 V Îë ë5
OP=OP
"
© 9 =W S6 6 V Îë Ø5
MAGAZIJN ïÅ5©
/*+51.+ //) 7*+5 .' $15 +1 +*+5''5 53+ '7+( !12 +.+5123('' 7+3 0
Âï5©
© 9 =W S6 6 V Î ï5
TOT 70%
"
Âè5©
KORTINGEN
9 =W S6 6 V ëÎ 5©
/*+51.+ //) 7*+5 51+ $15 +1 +*+5''5 53+ '7+( !12 +.+5123('' 7+3 &,0
Â5ÅÅ
Å5ÅÅ
#/ !12 +.+5123('' 7+3 &0
-))1))1 + ((/.) *+5 1'' - )1'' !12 +.+5123('' 7+3 &0
2)( $15 +1 +*+5''5 %*+51. !12 +.+5123('' 7+3 0
"
@V==P:RRKEP@
5 711 7 17'5+ '7+
+*+51.# 3 (12 0.+ +7+' +
SolaCadeaubon voor gratis messenblok ( : /2 $:--/2- . 6' 86 ,; 6 2 :2 2 ,; 6 .67 00 - /2 /2--/2 $:--.628682:9 12 (++*1. ''- # ! !6 )5 1+- 5++ ' +!+
#9 )9 $ &
% 7++(53 + 35' ! $ &
"" + ''*+ ' !*
! & $
Fabriekswinkels
) 26/25-42 )2642:6- * $ :2 22 -- 6--/ -- 6-:26 3 22 -"1- % (- #22224 *
$22-- - --4/678 1 2 (2272 1 " 2/268:-- * )6:52:;6--- 3 -4/-:2--- 3 62 2 ..642-- * # (228 (- )2:/22-- % 2-- :2 22 #-/- #-/- %) .-- - 64-62 -.-:26 3 " $6 6-- *
^6P6?
Îè5Åï