Kwartaalrapportage Q4 2013 Volendam, 14 januari 2013
Care IS Toelichting rendement Inleiding • In de tabel hiernaast worden de rendementen van de Care IS profielportefeuilles over het vierde kwartaal en over heel 2013 vergeleken met de benchmark en peergroup. De Care IS profielportefeuilles behaalden overwegend betere rendementen dan de peergroup, maar bleven iets achter op de benchmark. Op pagina negen is een compleet overzicht van de rendementen over alle periodes terug te vinden. • Care IS maakt voor u actieve keuzes om een efficiënte portefeuille samen te stellen. Hierdoor ontstaan rendementsverschillen tussen uw portefeuille en de benchmark. Hieronder volgt een korte toelichting op de rendementsverschillen ten opzichte van de benchmark in het vierde kwartaal. Op de volgende pagina’s worden alle beleggingscategorieën besproken. Keuzes die positief uitpakten voor het rendement • Het rendement op hoogrenderende obligaties uit opkomende landen bleef in het vierde kwartaal flink achter bij het rendement op Europese hoogrenderende obligaties. In de profielportefeuilles waren geen obligaties uit opkomende landen opgenomen, waardoor de portefeuilles beter gepresteerd hebben dan de benchmark. • De onderweging in onroerend goed heeft een positief effect gehad op het rendement. De onroerend goed index behaalde namelijk een negatief rendement van -2,41%. • De overweging van waarde-aandelen heeft binnen de categorie aandelen bijgedragen aan het rendement.
Profiel B 'zeer defensief' Benchmark Peergroup
Q4 0.75% 1.46% 0.81%
2013 3.10% 3.70% 2.01%
Profiel C "defensief" Benchmark Peergroup
1.80% 2.34% 1.46%
6.06% 6.77% 4.52%
Profiel D "neutraal" Benchmark Peergroup
2.97% 3.22% 2.44%
9.24% 9.83% 8.00%
Profiel E "offensief" Benchmark Peergroup
3.86% 4.10% 3.28%
12.47% 12.90% 11.40%
Profiel F "zeer offensief" Benchmark Peergroup
4.88% 4.98% 4.40%
15.91% 15.96% 15.30%
Keuzes die negatief uitpakten voor het rendement • De onderweging in staatsobligaties heeft geen bijdrage geleverd aan het rendement. • De overweging in aandelen uit opkomende markten ten opzichte van ontwikkelde markten heeft in het vierde kwartaal niet het gewenste resultaat opgeleverd. • De overweging van smallcap-aandelen binnen de categorie aandelen heeft geen extra bijdrage geleverd aan het rendement. 2
Staatsobligaties Ontwikkeling Staatsobligaties • •
•
•
•
Het rendement op staatsobligaties in het vierde kwartaal van 2013 was 1,19%. In 2013 werd het sentiment op de Europese obligatiemarkten bepaald door speculaties over het terugschroeven van het opkoopprogramma van staatsobligaties (tapering) door de Amerikaanse Centrale Bank (Fed). Omdat de rentes in de loop van dit jaar al waren opgelopen zorgde het Fed-besluit, om het steunpakket in januari met een rustig tempo af te bouwen en de rente voor lange tijd laag te houden, niet meer voor een sterke stijging van de Europese rentes. Doordat de onzekerheid over een crisis in de Eurozone is afgenomen, zijn de renteverschillen tussen de Europese kernlanden (onder andere Nederland en Duitsland) en de perifere landen als Spanje en Italië in het vierde kwartaal kleiner geworden. Naast het geloof in de daadkracht van de Europese Centrale Bank (ECB), had dit ook te maken met het toegenomen vertrouwen in het herstel van de economie in de perifere landen. Terwijl de Duitse 10-jaars obligatierente licht is opgelopen daalde de Spaanse, Italiaanse en Portugese rente met respectievelijk 0,30%, 0,50% en 0,70%. De daadkracht van de ECB werd duidelijk toen zij in november het belangrijkste rentetarief van 0,50% verlaagde naar 0,25%. De rente bereikte daarmee het laagste niveau ooit in de geschiedenis van de Eurozone. Als banken goedkoper kunnen lenen bij de ECB, is de verwachting dat zich dat doorvertaalt naar lagere tarieven voor consumenten en bedrijven. Dit zou een steuntje in de rug voor het economische herstel in de Eurozone moeten betekenen. Naast de trage economische groei was ook het vermijden van deflatie in de Eurozone een belangrijke reden voor verlagen van de rente. De inflatie in de eurozone daalde in oktober naar 0,7% procent op jaarbasis. Omdat door deflatie de relatieve schuldenlast van overheden, bedrijven en particulieren toeneemt, heeft dit een negatieve invloed op de economie.
Benchmarkrendement
Q4
2013
1,19%
2,24%
Allocatie
Rendement
Risico
Verwachting Vorige kwartaal
Verwachting Volgende kwartaal
Advies Staatsobligaties •
De ‘onderwogen’ positie in staatsobligaties blijft voorlopig gehandhaafd. Het rendement op Staatsobligaties met een looptijd van 5,5 jaar is 1,22%. Met een rendement van 1,95% en een looptijd van 4,5 jaar vinden we BBB bedrijfsobligaties aantrekkelijker.
3
Bedrijfsobligaties Ontwikkeling Bedrijfsobligaties • Het rendement op Europese bedrijfsobligaties in het vierde kwartaal van 2013 was 0,96%. • Bedrijfsobligaties hebben in het afgelopen kwartaal opnieuw een goed rendement opgeleverd. Deze beleggingscategorie heeft geprofiteerd van de aantrekkende economische groei in Europa en de lage rente. De kapitaalpositie van deze bedrijven wordt hierdoor sterker zodat het risico van bedrijfsobligaties afneemt. Daarnaast kunnen bedrijven zich tegen aantrekkelijke rentes financieren omdat beleggers op zoek zijn naar een hoger effectief rendement dan dat van staatsobligaties en daardoor eerder geld uitlenen aan bedrijven. Hierdoor is de risico-opslag in de afgelopen periode verder gedaald en zijn de koersen gestegen. • Omdat de kredietwaardigheid van Europese bedrijven sterker wordt is Care IS voornemens om een verandering door te voeren in de obligatieportefeuille. In de huidige profielportefeuille hebben we covered bonds opgenomen. Dit zijn obligaties met onderpand die minder risicovol zijn. Omdat het risico op bedrijfsobligaties verder is afgenomen willen we deze obligaties met onderpand in het eerste kwartaal van 2014 vervangen voor obligaties zonder onderpand. Daarmee verhogen we ook het verwachte rendement van de obligaties in de profielportefeuilles.
Benchmarkrendement
Q4
2013
0,96%
2,37%
Allocatie
Rendement
Risico
Verwachting Vorige kwartaal
Verwachting Volgende kwartaal
Advies Bedrijfsobligaties • We vinden bedrijven uit de Eurozone een betere investering dan staatsobligaties. Bedrijfsobligaties profiteren steeds meer van de aantrekkende economische groei en bieden gedeeltelijk bescherming tegen eventueel stijgende rentetarieven. Het extra rendement ten opzichte van staatsobligaties compenseert voldoende voor het faillissementsrisico van de bedrijven in de index, dat in het afgelopen kwartaal opnieuw is afgenomen. De ‘neutrale’ allocatie in de profielportefeuille blijft gehandhaafd. 4
Hoogrenderende obligaties Ontwikkeling Hoogrenderende obligaties • Het rendement op hoogrenderende obligaties was positief in het vierde kwartaal van 2013. Het rendement kwam uit op 2,70%. • Evenals bij bedrijfsobligaties daalde ook de risico-opslag van hoogrenderende obligaties ten opzichte van staatsleningen. Een dalende risicoopslag impliceert dat de kredietwaardigheid van de onderliggende bedrijven toeneemt, waardoor de kans op een faillissement in de index daalt. • Daarnaast bieden hoogrenderende obligaties een goede bescherming tegen oplopende rentes. Wanneer de rente stijgt als gevolg van economische groei wordt het risico op hoogrenderende obligaties kleiner. Door de economische groei maken meer bedrijven winst. Met deze winst kunnen de reserves worden aangevuld en uitstaande schulden worden afgelost. Door deze ontwikkeling wordt de kredietwaardigheid van de onderliggende bedrijven steeds beter. Als gevolg hiervan daalt de risicoopslag en stijgen de koersen. Bedrijven kunnen namelijk profiteren van de aantrekkende economische groei en zo hun kapitaalposities versterken. • Care IS belegt nog steeds niet in obligaties uit opkomende markten. Vanaf mei is al te zien dat beleggers bang zijn voor het effect van de tapering in opkomende landen. Wanneer deze tapering doorgaat zal er naar verwachting kapitaal worden onttrokken uit de opkomende landen.
Benchmarkrendement
Q4
2013
2,70%
2,23%
Allocatie
Rendement
Risico
Verwachting Vorige kwartaal
Verwachting Volgende kwartaal
Advies Hoogrenderende obligaties • De ‘neutrale’ allocatie in de adviesportefeuille blijft gehandhaafd. Hoogrenderende obligaties reageren minder hard op een stijgende rente. Daarnaast is het verwachte rendement op deze obligaties aantrekkelijker geworden en weegt het op tegen het bedrijfsrisico.
5
Aandelen Ontwikkeling Aandelen •
•
•
• •
•
De wereldwijde aandelenindex heeft over het vierde kwartaal van 2013 een rendement van 5,42% behaald. Over heel 2013 was het rendement 17,49%. Aan het begin van het kwartaal kwamen de aandelenkoersen onder druk te staan door de onrust rond het bereiken van het schuldenplafond in de Verenigde Staten (VS). Op 16 oktober werd er toch een akkoord bereikt over het verhogen van het schuldenplafond. Dit akkoord werd positief ontvangen op de financiële markten. Beleggers reageerden in december positief op het besluit van de Fed om in januari te beginnen met de afbouw van het steunbeleid. Het vooruitzicht dat de Fed het steunpakket in een rustig tempo afbouwt en de rente voor lange tijd laag wil houden zorgde voor een positieve stemming op de beurzen. Mede door het stimulerende monetaire beleid, stijgt de economische groei wereldwijd. Deze groei is vooral te zien in de VS. Hier worden de banencijfers positiever en de kredietverlening aan bedrijven groeit. In Europa is de economische groei minder hoog. De werkloosheid in de Eurozone is nog steeds hoog (12,1%) en de onzekerheid over de financiële sector duurt voort. Met de gedeeltelijke overeenstemming over een Europese bankensector (o.a. bankenunie) hopen we dat hier in de loop van 2014 een einde aan komt. Verder is de inflatie in Europa erg laag. Het economische herstel in de opkomende markten verloopt stroef. In Rusland daalde de groei tot 1 à 1,5% en in Brazilië viel ze helemaal stil. Omdat de economische groei in China weer lijkt te herstellen en Chinese overheid aan het herstructureren is, blijven we positief over aandelen uit opkomende landen.
Benchmarkrendement
Q4
2013
5,42%
17,49%
Allocatie
Rendement
Risico
Verwachting Vorige kwartaal
Verwachting Volgende kwartaal
Advies Aandelen •
We vinden aandelen op dit moment een aantrekkelijke beleggingscategorie. Hoewel de aandelenkoersen in 2013 al een flinke stijging hebben doorgemaakt, liggen de koers-winstverhoudingen (beloning voor het risico van aandelen) nog rond het historisch gemiddelde. Verder voorzien we wereldwijd een gematigde economische groei. Omdat we het marktrisico binnen de modelportefeuilles nu niet willen verhogen blijft de ‘neutrale’ allocatie van aandelen in de modelportefeuille gehandhaafd. 6
Onroerend goed Ontwikkelingen Onroerend goed • Onroerend goed is in het vierde kwartaal van 2013 opnieuw negatief geëindigd. De wereldwijde onroerend goed index daalde met -2,41%. Over 2013 behaalde de index een negatief rendement van -0,81%. • Het rendement van wereldwijd beursgenoteerd vastgoed is dit jaar slechter dan het rendement op aandelen. Dit is vooral te verklaren door de stijging van de kapitaalmarktrente. In mei liep deze rente op als gevolg van betere economische cijfers en de aankondiging voor de mogelijk afbouw van het monetaire stimuleringsbeleid (tapering) van de Amerikaanse Centrale Bank. • In het afgelopen kwartaal kwam de vastgoedsector in Amerika onder druk te staan. Door de angst voor tapering stegen de Amerikaanse rentetarieven. Dit had een negatieve invloed op de verwachte winstontwikkeling van de Amerikaanse vastgoedsector. Daarnaast stagneerde het aantal verkochte woningen in november. • Hoewel de huizenmarkt in Nederland nog niet echt lijkt aan te trekken was er in het vierde kwartaal wel herstel te zien. Voor Europees vastgoed lijkt het ruime monetaire beleid zijn vruchten af te werpen. In december kwam het bericht dat de huizenprijzen in Spanje niet langer in waarde dalen; het gemiddelde niveau kwam in het derde kwartaal van dit jaar uit op +0,7%. Het is voor het eerst sinds 2010 dat de huizenmarkt aantrekt ten opzichte van het kwartaal ervoor.
Q4
Benchmarkrendement
2013
-2,41%
-0.81%
Allocatie
Rendement
Risico
Verwachting Vorige kwartaal
Verwachting Volgende kwartaal
Advies Onroerend goed • In mei 2013 hebben we de weging in onroerend goed afgebouwd omdat de risicograad flink was toegenomen. Care IS houdt de ‘onderweging’ in onroerend goed voorlopig aan. We zien te weinig aanleiding om de weging in onroerend goed te verhogen. Onroerend goed is alleen in de defensieve portefeuilles opgenomen, mede vanwege de spreidingsvoordelen van deze beleggingscategorie en het hoge dividendrendement. 7
Grondstoffen Ontwikkeling Grondstoffen • Na een slecht derde kwartaal heeft de grondstoffenindex het vierde kwartaal opnieuw negatief afgesloten. Het rendement was -2,80%. Over heel 2013 was het rendement -13,43%. • Grondstoffen wisten in het vierde kwartaal niet te profiteren van de verbeterde economische cijfers uit de VS. Door gebruik van nieuwe technologieën als schaliegaswinning, is de VS in korte tijd 's werelds topproducent van olie- en aardgas geworden. Doordat deze nieuwe technologieën op grote schaal worden toegepast heeft het aanbod de vraag naar olie en gas overschreden. Hierdoor zijn de prijzen van olie en gas wereldwijd onder druk komen te staan. • Grondstoffen bieden in de regel bescherming tegen inflatie. Nu de inflatie in de ontwikkelde landen juist aan het dalen is, worden grondstoffen minder aantrekkelijk. • De olieprijs daalde eind november flink in reactie op het akkoord over het kernprogramma van Iran. De verwachting is dat door dit akkoord het aanbod van olie verhoogt. • De goudprijs is in het vierde kwartaal opnieuw gedaald. Het afbouwen van de monetaire stimuleringen heeft een negatieve impact gehad. De waarde van goud is in 2013 met ongeveer 25% gedaald. • De wereldwijde vraag naar grondstoffen, onder leiding van China, kan momenteel niet op tegen het aanbod. Dit heeft een negatief effect gehad op de koersen van grondstoffen.
Q4
Index rendement
2013
-2,80%
-13,43%
Allocatie
Rendement
Risico
Verwachting Vorige kwartaal
Verwachting Volgende kwartaal
Advies Grondstoffen • De visie op grondstoffen blijft ‘neutraal’. Als de vraag naar grondstoffen vanuit opkomende markten (met name China) weer structureel herstel laat zien en de wereldwijde economie verder doorgroeit, verwachten we dat de grondstofprijzen echt zullen stijgen. • Grondstoffen zijn alleen in de defensieve portefeuilles opgenomen omdat deze voor een risicodempend effect binnen een beleggingsportefeuille zorgen.
8
Care IS rendementen Rendementen per risicoprofiel per jaar Jaar rendementen
Rendement per risicoprofiel van 2009 t/m 2013
2013
2012
2011
2010
2009
Profiel B (zeer defensief) Benchmark Peergroup
3.10% 3.70% 2.01%
6.40% 11.09% 7.17%
0.71% 2.36% 0.85%
3.34% 5.82% 3.45%
15.63% 13.68% 5.76%
Profiel C (defensief) Benchmark Peergroup
6.06% 6.77% 4.52%
8.87% 11.73% 9.93%
-0.58% 1.03% -0.50%
9.97% 8.74% 6.72%
24.41% 16.21% 10.55%
Profiel D (neutraal) Benchmark Peergroup
9.24% 9.83% 8.00%
9.82% 12.32% 11.61%
-2.21% -0.18% -2.21%
12.74% 11.54% 10.29%
28.07% 18.74% 15.53%
Totaal rendementen
Profiel B
Profiel C Profiel D
Profiel E
Care IS Benchmark Peergroup
31.99% 41.87% 20.64%
57.07% 52.31% 34.88%
82.94% 103.50% 74.26% 85.78% 66.68% 81.72%
105%
69.38% 63.10% 50.19%
Profiel F
Profiel B Profiel C
85%
Profiel D
Profiel E 65%
Profiel F
45%
Profiel E (offensief) Benchmark Peergroup
12.47% 12.90% 11.40%
10.85% 12.88% 13.06%
-3.57% -1.28% -4.67%
15.58% 14.22% 13.98%
31.66% 21.27% 21.80%
Profiel F (zeer offensief) Benchmark Peergroup
15.91% 15.96% 15.30%
11.54% 13.40% 13.82%
-5.26% -2.29% -6.37%
21.57% 16.79% 16.97%
36.67% 23.80% 26.43%
Profiel: De rendementen zijn berekend na aftrek van alle kosten: (transactiekosten, bewaarloon, beheerfee & fonds-kosten) en worden berekend op basis van het gemiddelde rendement van bestaande klantportefeuilles. De rendementen vóór 2013 zijn berekend op basis van een model/klantportefeuille met een beginwaarde van €250.000,-.
25%
5%
-15%
Benchmark: Als benchmark voor profiel D is 50% aandelen (MSCI All Countries World Daily Total Return Euro Index) en 50% obligaties (Barclays Euro Aggregate Daily Total Return Euro Index) aangehouden. Het rendement van de benchmark is voor aftrek kosten.
Peergroup: Het peergroup rendement is het gemiddelde nettorendement van beleggingsfondsen met een vergelijkbaar risicoprofiel van: ABN AMRO, Aegon, ASR, BNP Paribas, ING, Robeco, SNS en Van Lanschot.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
31-12-2013
Contact Care Investment Services B.V. Mgr. C. Veermanlaan 1G 1131 KB Volendam M 0299 72 09 61 E
[email protected] I www.careis.nl
drs. Loege Schilder RBA Directie M 06 46 32 27 85 E
[email protected]
Marcel van de Meent Account management M 06 22 24 11 35 E
[email protected]
drs. Laurens Leek Directie M 06 21 58 30 54 E
[email protected]
Ronald te Dorsthorst Account management M 0299 72 09 61 E
[email protected]
Laurens Sombroek Portfolio management M 0299 72 09 61 E
[email protected]
Monique van Luyk Office manager M 0299 72 09 61 E
[email protected]
10
Legenda Benchmark-rendement Het bruto rendement van een voor de beleggingscategorie relevante benchmark over het afgelopen kwartaal en het rendement dit jaar. We gebruiken de volgende total return benchmarks per beleggingscategorie: Staatsobligaties: Bedrijfsobligaties: Hoogrenderende obligaties: Aandelen: Onroerend goed: Grondstoffen:
Barclays Euro Treasury Bond Index Barclays Euro Corporate Bond Index 50% BofAML Euro High Yield Index 50% JPM EMBI Global Diversified Index MSCI All Countries World Index EUR FTSE EPRA/NAREIT Developed EUR DJ UBS Commodity EUR
Stoplichtkleuren Middels de stoplichtkleuren geeft Care IS haar visie op de verwachte ontwikkelingen van het rendement en risico weer. Op basis van deze oordelen wordt de allocatiebeslissing opgebouwd. Een negatief/positief oordeel houdt in dat we adviseren om de beleggingscategorie te onderwegen/overwegen ten opzichte van het strategische gemiddelde. Een belegger die 50% in aandelen belegt, kan bij een rood licht voor allocatie het gewicht in aandelen bijvoorbeeld verlagen naar 40%. Oranje betekent een gewicht van 50% en groen leidt tot een aandelenweging van bijvoorbeeld 60%.
30-06-2013
Q4
2013
Allocatie
Rendement
Benchmarkrendement
Risico
Verwachting Vorige kwartaal
Verwachting Volgende kwartaal
11
Disclaimer Care IS heeft als beleggingsonderneming een vergunning, als bedoeld in artikel 2:96 van de Wet op het financieel toezicht, verleend gekregen van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Deze publicatie is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld, waarbij Care IS streeft naar het geven van correcte en actuele informatie. De informatie in deze publicatie is ontleed aan door Care IS betrouwbaar geachte bronnen en publieke informatie, maar voor de juistheid en de volledigheid van de genoemde feiten, meningen, verwachtingen en de uitkomsten daarvan kunnen wij niet instaan. Hoewel wij ten aanzien van de selectie en berekening van de gegevens de nodige zorgvuldigheid in acht nemen zijn wij niet aansprakelijk voor enige schade die het gevolg is van de hierin opgenomen gegevens. De informatie in deze publicatie vormt op zichzelf geen aanbieding of een uitnodiging tot aankoop of verkoop van waardepapieren of andere financiële instrumenten en kan op ieder moment zonder aankondiging worden gewijzigd. Deze publicatie is niet bestemd voor een bepaald type belegger, houdt geen rekening met uw eigen beleggingsdoelstelling, financiële situatie of behoeften en is niet bedoeld als een aanbeveling voor een bepaalde belegging, financieel instrument of beleggingsstrategie. Alvorens te handelen naar de aanbevelingen in deze publicatie, zult u moeten nagaan of dit past bij uw persoonlijke omstandigheden en, indien noodzakelijk, professioneel advies inwinnen. Elke belegging in financiële instrumenten brengt risico’s met zich mee. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
12
Vermogensbeheer dat voldoet aan de wensen en eisen van vandaag en morgen.
www.careis.nl