NBEELD
FOTOBOND
Kwartaalblad voor leden van de Fotobond BNAFV
Landelijke Gespreksgroep Klassieke Fototechnieken
nummer 71 . september 2013 . jaargang 18
VAN de voorzitter
coverfoto
Inhoud krijgt voorrang
Jan van Amersfort
gomdruk
in dit nummer 14 Thema Fantasierijke abstracties 18 Podiumplaats Jan Janssen 10 Zo doe ik dat Arold van der Aa 12 Bestuurders met passie Els Tijssen 14 Gespreksgroep Klassieke Fototechnieken 17 Fotoweek Kijk! Mijn familie 20 Latent Talent Rudi Kleingeld 22 Foto’s Spreken Marty Hermans
Als ik dit schrijf zit de zomer er voor een groot deel op, en bij verschijnen is het nieuwe Fotobond seizoen gestart. De afgelopen periode heb ik gebruikt om me verder te verdiepen in het wel en wee van de Fotobond. Om meer zicht te krijgen op wat er in- en extern speelt. Zo ben ik Nederland doorgetrokken om diverse actieve leden te spreken over hun (soms uiteenlopende) uitgesproken opvattingen. En – behalve een interessante rondleiding voor en achter de schermen van het Nederlands Fotomuseum – sprak ik uitgebreid met de directeur. Die gesprekken hebben me geleerd, dat er een grote behoefte bestaat aan een inhoudelijke koers. Het beleidsprogramma richt zich vooral op het organisatorische en minder op de inhoud, de fotografie. Zelf ervaar ik dat ook als een gemis. Het is lastig goede afwegingen en verantwoorde keuzes te maken, zonder een met elkaar vastgestelde inhoudelijke koers. Dat is dan ook waar we ons de komende maanden, met voorrang, op gaan richten. Met die koers als toetsingskader houden we eerst dat wat er al is tegen het licht, voordat we nieuwe dingen ontwikkelen of zaken veranderen. Verder heb ik gemerkt dat het eerder gehanteerde begrip ‘professionaliteit’ een eigen leven is gaan leiden. Soms resulteert het in niet realistische en onhaalbare plannen. Natuurlijk moet je de lat hoog leggen. Maar energie steken in plannen die evident niet uitvoerbaar zijn, is verkeerd gerichte energie. We zijn geen beroepsorganisatie. We zijn een vrijwilligersorganisatie, maar wél een vrijwilligersorganisatie met inhoud, kwaliteit en draagvlak hoog in het vaandel. Ik verheug me op de komende periode: op de Fotoweek, de wedstrijd ‘Kijk! Mijn Familie’, de Inspiratiedag, Foto Nationaal, Foto Individueel, Foto-Online. En niet te vergeten de vele exposities, zoals The Best of Afdeling 11, de Euregionale tentoonstelling Documentaire Fotografie, de expositie van het 90-jarige Fotocollectief De Zutphense en de expositie van Brabantse Fotografen in Overijssel. Ik wens iedereen veel inspiratie, succes en zeker ook een leerzame en gezellige uitwisseling.
24 Exposities Om te gaan zien
Els Tijssen
26 Mededelingen Nieuws van de Fotobond
www.fotobond.nl
Lid van FIAP, Fédération Internationale l’Art Photographique FIAP-erkend tijdschrift
Focus Publishing BV is onderdeel van de Focus Media Groep www.focusmedia.nl
Fotobond InBeeld is een uitgave van de BNAFV, Bond van Nederlandse Amateur Fotografen Verenigingen. Dit magazine verschijnt vier keer per jaar (februari, april, september en november) en wordt in een oplage van 7.500 exemplaren toegezonden aan alle leden van fotoclubs aangesloten bij de BNAFV. De gratis verspreiding van dit magazine wordt mede mogelijk gemaakt door een selectie van de beste testrapporten uit Focus, maandblad voor de vrijetijds- en vakfotograaf. De inhoud van dit magazine verschijnt onder verantwoording van de BNAFV. Het auteursrecht op deze uitgave en op de daarin verschenen artikelen wordt door de BNAFV voorbehouden. Auteursrechten op geplaatste foto’s zijn voorbehouden aan de auteurs. Het plaatsen van foto’s van de leden van clubs aangesloten bij de BNAFV geeft geen recht op enige vergoeding.
Uitgever Focus Publishing BV Postbus 3389 2001 DJ Haarlem Richard Holkade 8 2033 PZ Haarlem tel: 023-5430000 fax: 023-5359627
[email protected] www.focusmedia.nl Hoofdredactie Wim Broekman Eindredactie Focus Media Groep
Redactie Rob Agterdenbos, Gijs van Gent en Peter van Tuijl Redactie-adres Wim Broekman Boomstraat 43a 1015 LB Amsterdam
[email protected] Bondsbureau/ledenadm. Gerda Gallé Willem de Bruynstraat 56 5622 KJ Eindhoven tel: 040-2817575
[email protected]
Algemeen secretaris Brenda Jansen Johan Messchaertstraat 28 1623 LK Hoorn tel: 0229-236916
[email protected] Advertenties Raymond Ullers
[email protected] Vormgeving Ido Harmens, FirmaVorm Druk Boom & van Ketel grafimedia
INBEELD 71 . september 2013
3
thema
Fantasierijke abstracties De inzenders verrasten me opnieuw. De afgelopen tijd steeg het aantal inzendingen sterk, en bovendien nam de kwaliteit van de foto’s toe. ‘Abstract’ werd breed geïnterpreteerd. Natuurlijk stond het creëren van schoonheid bij de meeste fotografen voorop. Veel inzenders zochten de grens op. Waar stopt een abstractie en waar beginnen realisme en fantasie? Met veel plezier bekeek ik alle inzendingen en maakte ik een selectie die de breedte van het onderwerp recht doet.
Jan Bonsink
FC Door de Lens, Rotterdam/Hoogvliet
Veel foto’s boden geen enkel zicht op de werkelijkheid. Het was dan moeilijk te doorgronden waar of waarvan de foto werd gemaakt en met behulp van welke techniek. Dat zijn de echte abstracties, gemaakt door fotografen, die er ook lol in scheppen weinig van hun aanpak in de foto prijs te geven. Soms kreeg ik toch wat inzicht geboden door de bijgevoegde toelichting. Verhelderend en ook wel ontnuchterend. Je wil het niet altijd weten. Voor mij bleef er echter weinig anders over dan genieten van mooie composities, prachtige kleuren, verrijkt met structuren, contrasten en ritmes. En dat kostte weinig moeite. Ik zag ook mooie zwartwit foto’s. De werkelijkheid is in kleur en nog steeds vinden we het bij veel foto’s een verbetering om de kleuren te abstraheren tot allerlei grijstinten. Sommigen stuurden een krachtig grafisch beeld. Vroeger moest je uitleggen waarom je in kleur fotografeerde en niet in zwartwit. Tegenwoordig is het omgedraaid. Wie voor zwartwit kiest, moet daarvoor een goede reden hebben. De makers van de zwartwit foto’s hadden zo’n reden. Eigenlijk alle foto’s waar geen kleur in te bekennen was, waren de moeite waard. De lijnen van een design gebouw verraden vaak dat de maker architectuur als uitgangspunt nam en de foto blijft dan nog net als een abstractie overeind. Andere inzenders creëerden hun eigen landschappen. Als je genoeg abstraheert, verdwijnt het gevoel voor schaal. Vooral wat klein is, kan dan veel groter lijken. Ook kleuren kun je beïnvloeden door de verzadiging, helderheid en kleurtemperatuur naar je hand te zetten. Dat helpt allemaal om de realiteit een hak te zetten. Ik zag mooie gefotoshopte beelden, die heel geloofwaardig overkomen. Zelf vind ik landschappen een geweldig onderwerp om te abstraheren. In 1978 werd de Italiaanse fotograaf Franco Fontana beroemd met zijn boek Skyline. Velen van ons probeerden in Toscane zijn foto’s te kopiëren. Dat viel niet mee. Fontana abstraheerde het landschap tot vlakken en kleuren. Ook de vangrails en de geasfalteerde rijbanen van de autowegen werden tot vlakken en lijnen gereduceerd en in het Toscaanse landschap geïntegreerd. Kijk maar eens op internet. Enkelen abstraheerden, en fantaseerden er gelijktijdig op los. De schoonheid van een foto is niet meer het enige uitgangspunt. Het creëren van een eigen wereld is het doel geworden. Soms ontstaan er nieuwe magisch-realistische landschappen en leefwerelden, zonder dat duidelijk wordt wat de maker als basis gebruikte. Het thema Abstract is een succes geworden. Een favoriet thema voor veel fotografen binnen de Fotobond. Een thema waar je veel in kwijt kunt, zeker als je de wereld een beetje naar je hand wil zetten. En in de kunst mag dat. Of moet dat zelfs. Rob Agterdenbos
4
INBEELD 71 . september 2013
Gio Buschman
Henk Langerak
FC De Gender, Eindhoven
FC Alphoto, Alphen aan de Rijn
André Bergmans
HAF Heiloo
Margot Fiechter
FK Uithoorn
INBEELD 71 . september 2013
5
thema
Fantasierijke abstracties
Jan Niezen
Udo Geisler
Wim de Winter
persoonlijk lid, Valkenswaard
John Lommen
NAFVA, Amsterdam
Kees Molders
Cameraclub Wageningen
Harry Keijsers
FG Feniks, Tilburg
Culemborgse FC Lek en Licht
Derk Hasselo
FK Beeldhoek, Asten-Someren
persoonlijk lid en FG Shoot!
Jouw foto(’s) in InBeeld?
Paul van Gaalen
6
INBEELD 71 . september 2013
DFG ’s-Gravenzande
Wim Hoogveld
FC Shot ’71, Berlicum
Joke van Vlijmen
NAFVA en FC Dames, Amsterdam
Het thema-artikel vraagt om lezersfoto’s. Stuur s.v.p. alléén foto’s over dat thema, niet zomaar. Maximaal drie jpeg-bestanden van 72 ppi, formaat ca. 10 x 15 cm. Adres: Rob Agterdenbos,
[email protected]. Voor november/december is het thema interieurs, in te sturen vóór 13 oktober. Is zo’n foto uitgezocht voor publicatie, dan vragen we een groot bestand van 300 ppi en ca. 12 x18 cm (maximaal A4), bestandsgrootte dan ca. 0,5-1,5 MB. We hopen op een reactie binnen een week. Grijp de kans op publicatie en werk zo mee aan een mooi artikel.
INBEELD 71 . september 2013
7
podiumplaats
Himalaya, my home Jan Janssen documenteert vanuit het hart Zijn zwartwit foto van een oude Tibetaanse vrouw behaalde goud in de Bondsfotowedstrijd 2013 (BFW). Geen toevalstreffer naar mijn idee en toen ik hem ‘googelde’ en zijn website bezocht, werd mijn veronderstelling bewaarheid. Ik ontmoette hem kort op de bespreking van de BFW in het Limburgse. Ik wilde meer weten, zeker toen hij vertelde dat hij al veertien Himalaya reizen had gemaakt en dat een uitgever een boek zou uitbrengen.
Jan toonde de dummy van het boek ‘Himalaya’. De vormgever en drukker hebben het ingestuurd voor de prestigieuze wereldwijde wedstrijd van Xerox ‘the best of the best in 2013’. Daags voor dit interview kwam het bericht dat Jans boek in de categorie fotoboeken als wereldwijde winnaar uit de bus was gekomen! Zijn ‘gekte’ voor dit gebied laat zich gemakkelijk lezen aan de hand van de prachtige vormgeving met bovenal geweldige documentaire fotografie. Ik sla het boek open en blader, en Jan vertelt het ene na het andere verhaal, te veel om op te schrijven. “De eerste keer was in 2004. Daarvóór was ik al in Nieuw Zeeland en meerdere keren in Afrika geweest. Op een vakantiebeurs ontdekte ik de Himalaya in een fotoalbum. Op een of andere manier werd ik bevangen door het indringende van die platen. Ik boekte de reis, hoewel ik al kaartjes had voor de EK in Portugal in dezelfde periode. Een jaar later ging ik vijf weken naar Tibet, een pilot-reis voor een reisorganisatie en zo ging het door. De Himalaya is groot en uitgestrekt, en maakt deel uit van vijf landen: Nepal, noord India, China, Tibet en Bhutan. Bhutan is het meest gesloten, daar wil ik in 2015 naar toe. “In 2009 bezocht de Dalai Lama Nederland. Mijn vrienden dachten dat ik daar wel heen zou gaan. In plaats daarvan reisde ik twee maanden later naar Lingshed, een bergdorp in noord India, waar de Dalai Lama in een oud Boeddhistisch klooster lezingen zou geven. Lingshed is alleen per helikopter bereikbaar, of te voet: drie dagen lopen met bepakte ezels. Ik was uiteraard aangewezen op het laatste en deed er vier dagen over. Ik wilde hem fotograferen in zijn natuurlijke omgeving, een soort
8
INBEELD 71 . september 2013
verlangen om het pure weer te geven. Sommige van die foto’s staan in het boek, maar uiteindelijk niet die van de Dalai Lama zelf. Ik wil geen politiek statement maken. Eigenlijk wil ik de schoonheid, de echtheid van de Himalaya en de mensen laten zien, en niet zozeer het gevecht dat de Tibetanen met China moeten voeren om erkenning en zelfbeschikkingsrecht te krijgen.” Ik wijs op een foto van een oudere vrouw met een jong meisje, samen in bed, in licht dat me aan Rembrandt doet denken. “Familiebanden zijn enorm hecht en de generaties leven bij elkaar. Het is heel gewoon dat grootmoeders volledig voor hun kleinkinderen zorgen. Ouders werken veel en hard, waardoor er voor de directe opvoeding weinig tijd is.” Voor mij wordt dat mooi gesymboliseerd in de foto. De gelaatsuitdrukking van oma treft me, haar beschermende hand en het slapende kind, dat met haar handje het intieme contact en de geborgenheid extra benadrukt. Een dergelijke foto is alleen te maken als je de eigenheid en waardigheid van de mensen voorop stelt, en bovendien ‘netwerk contacten’ in de streek hebt. Jan beaamt dit: het is de moeder van de plaatselijke café eigenaar. “Over twee dagen ga ik voor de vijftiende keer naar de Himalaya, nu bijna vier weken als reisleider voor een gezelschap van elf motorrijders. Jan is een gepassioneerde verhalenverteller, in woord en beeld. O ja, de ondertitel van het boek is ‘My Home’, veelzeggend vind ik! Jan Janssen, oer-Nederlandse naam, maar een o zo bijzondere man. Voor wie nog verder wil kijken: www.janjanssenfotografie.nl. Peter van Tuijl
INBEELD 71 . september 2013
9
zo doe ik dat
Arold van der Aa En de natte collodium plaat Het zit kennelijk in de lucht. Expositie in Amersfoort, diverse cursussen in het land, een BMK acceptatie, een internationale bijeenkomst van beoefenaren. Alles rond de 19e-eeuwse natte collodium glasplaat, uitgevonden in 1851 door Frederick Scott Archer. Fotografen gebruikten het procedé dik twintig jaar, tot de ‘droge plaat’ verscheen, maar het werd tot na WO II gebruikt in het grafisch bedrijf voor de clichéfabricage. Terug naar de oertijd van de fotografie?
De huidige beoefenaar valt voor de originele, ambachtelijke werkwijze en de geheel eigen uitstraling qua beeldtint, toonschaal en detaillering (hoog scheidend vermogen en grote randscherpte). Digitaal is iets vergelijkbaars te bereiken, zoals (bijna) alles aan historische procedés, maar dat blijft imitatie. Dan zijn bijvoorbeeld kleine imperfecties aan de beeldranden altijd standaard Photoshop maskers en geen (toevallig en wisselend) gevolg van het zelf gieten, en is uiteraard geen sprake van ambachtelijk handwerk. “Eenvoudig maak je het jezelf niet,” zo beaamt Arold van der Aa, wiens ‘mannen met baarden’ hem dit voorjaar de BMK titel opleverden. Hij maakt vooral portretten volgens het ambrotypie of natte collodium plaat procedé, en nu ook stillevens. “Stillevens vallen niet mee. Technisch wel, maar het beeld moet ook interessant zijn, zodat je er langer naar wilt kijken. Recent heb ik een busje gekocht dat een doka bevat, zodat ik op locatie b.v. landschappen kan fotograferen. Uitsluitend portretten is niet nodig, het procedé leent zich voor méér.” Zijn camera’s zijn antieke houten ‘reiscamera’s’ met messingbeslag, in formaten tot 30 x 30 cm. De opname bepaalt het uiteindelijke formaat. Vergroten of afdrukken kan alleen met enige moeite na speciale chemische beeldversterking, of via een nieuw donkerder negatief, van een opname op helder glas. Het beeld zelf is een nogal licht gedekt negatief, dat je bij reflectie van een donker vlak als positief ziet. Zwart glas als onderlaag geeft een diepere zwarting, die zelfs niet met zwarte verf achterop het glas bereikbaar is. De glasplaat is helder of mat, en dus beter: zwart. De lenzen zijn ‘contemporain’, 19e-eeuws, ragscherp in deze formaten, scherptediepte minimaal, uitstekend voor portretten. De emulsie maak je zelf, en is erg ongevoelig, ISO 1, maximaal twee! Chemisch bestaat hij, kort gezegd, uit een suspensie van zilverjodide in collodium, die doordrenkt is van zilvernitraat opgelost in water. Collodium is een oplossing van cellulosenitraten in een mengsel van ether en alcohol. Ontwikkelen gebeurt met ijzersulfaat. Zijn alle voorbereidingen getroffen en staan de chemicaliën, hulpmiddelen, camera en lampen klaar, dan duren emulsiebereiding, gieten en lichtgevoelig maken van de plaat zo’n vijf minuten. In het donker, of bij zwak rood licht, de plaat is orthochromatisch. Het model moet geduld hebben. “Na de begroeting geef ik wat uitleg, we drinken koffie en dan stel ik de camera globaal in en bepaal alvast de compositie op het matglas (met het beeld op zijn kop). Daarna moet het model wachten tot ik het collodium heb gegoten en lichtgevoelig gemaakt. Dan bepaal ik de uiteindelijke compositie en stel ik exact scherp met een loep, dat luistert nauw. Een hoofd- of neksteun houdt het hoofd van het model precies in positie, net als in de 19e-eeuwse studio’s, omdat de belichting met mijn ‘daglicht’ lampen ca. zeven seconden duurt. Buiten, met meer blauw en UV licht, kan het korter, maar dat geeft andere complicaties. Het model mag in die zeven seconden niet bewegen, maar even knipperen met de ogen gaat te snel om zichtbaar te worden. Ik belicht met de lensdop, zonder sluiter. De plaat is na het lichtgevoelig maken nat, en moet dat tot na de belichting blijven. Opdrogen maakt hem weer ongevoelig. Vervolgens meteen ontwikkelen, stoppen, fixeren, spoelen en drogen. Dan ter bescherming vernissen. Eén foto kan lukken in krap een half uur.” Die foto is dan uniek, en van A tot Z puur handwerk. Wim Broekman
10
INBEELD 71 . september 2013
INBEELD 71 . september 2013
11
bestuurders met passie
De passies van Els Tijssen Els Tijssen is sinds de Algemene Vergadering van 13 april j.l. voorzitter van de Fotobond. Vanzelfsprekend werd Els gevraagd vanwege haar bestuurlijke kwaliteiten. De Fotobond maakt een flinke groei door, en de veranderende wereld om ons heen vraagt om een heldere koers van ons bestuur. Els is een bestuurder met passie. Het wel en wee van de Fotobond gaat haar nu al aan het hart. Ons gesprek ging echter vooral over haar andere passie, namelijk het fotograferen zelf.
Wie wil zien wat haar fotografisch beweegt, moet haar Facebook pagina’s eens raadplegen en dan krijg je snel duidelijkheid. De albums zijn per land geordend. Els is een echte reisfotograaf. Ze houdt er een intens gelukkig gevoel aan over, als ze weer eens een fotoreis mag maken naar een ver land. Reizen met vooral fotografen hebben het voordeel dat je overal op het goede moment aanwezig bent, en dat je meer tijd kunt besteden op locaties waar wat te fotograferen valt. Een beetje inleveren op comfort is voor haar geen opoffering, als daar een mooie, fotogenieke reiservaring tegenover staat. Fotograferen is voor Els net zo’n passie als besturen. Ze kan er vol overgave over praten. Veel van haar foto’s hebben mensen als onderwerp. Mensen moeten haar wel interesseren, destijds in haar werk, nu als actief fotograaf en zeker ook als bestuurder. Haar foto’s laten regelmatig mensen zien die actief met iets aan de gang zijn. Els heeft nog de nodige uitdagingen voor haar liggen. Zo wil ze graag wat dichter bij huis aan de gang. Ze zoekt naar geschikte onderwerpen en experimenteert graag. Je fotografisch ontwikkelen en misschien wel zoeken naar de grenzen van de eigen mogelijkheden, dat zijn de uitdagingen waar ze veel tijd en energie in steekt, en die om een evenwicht vragen met de bestuurlijke taken. Ze weet wat ze wil en nu is het nog zoeken naar de wijze van uitvoering. Ik kijk na ons gesprek nog even naar haar foto’s op Facebook. Ik zie de gedrevenheid en betrokkenheid, die haar persoonlijkheid kenmerken, ook in haar foto’s terug. Ik zie enthousiaste en levenslustige mensen die ergens voor gaan. Maar ik zie soms ook een emotie, waaraan je kunt zien dat niet alles altijd even voorspoedig gaat. Kortom, de fotograaf en de bestuurder, herkenbaar in het eigen fotowerk en resultaatgericht als het op vooruitgang aan komt. Rob Agterdenbos
12
INBEELD 71 . september 2013
INBEELD 71 . september 2013
13
gespreksgroep
Landelijke Gespreksgroep Klassieke Fototechnieken LGKF De Landelijke Gespreksgroep Klassieke Fototechnieken (LGKF) is opgericht in mei 2009 op initiatief van de Fotobond. Na een start met twaalf leden zijn er nu negentien, tussen de 30 en 80 jaar oud, redelijk gespreid over dat spectrum. Coördinator Hans de Ru vertelt me hoe de groep inmiddels is ‘gesetteld’.
Gerda Lelieveld
14
INBEELD 71 . september 2013
lith print
De grens van circa twintig leden is niet strikt. We vinden een grotere groep niet goed werkbaar, omdat dan de ruimte voor de fotobespreking te krap dreigt te worden. Drie foto’s per persoon per bijeenkomst is de limiet, omdat de ervaring uitwijst dat je anders niet goed recht kunt doen aan de inspanningen van de fotograaf. De opkomst van 70-90 procent duidt op een hechte groep met relatief weinig verloop. Aan de excursies, zo’n drie à vier per jaar, neemt minder dan een handvol tot de helft deel, het minst bij meerdaagse excursies. Het aantal kandidaten voor de ballotage varieert jaarlijks van nul tot vijf, met maar weinig afwijzingen. Wel trekken aspiranten zich soms vóór de ballotage terug, als het hen duidelijker wordt wat het gevraagde niveau is en wat de groep bezig houdt. Anderzijds zien we soms ook, dat mensen zichzelf onderschatten en veel te bescheiden denken over de kwaliteit van hun werk. Kwaliteit is een belangrijk criterium, in de zin van fotografisch inzicht en artistieke capaciteiten. De ervaring leert dat dit meestal samengaat met technische kennis en vaardigheden. We streven absoluut niet naar een soort ‘BMK-klassiek’, het is niet de bedoeling om de leden een ‘keurmerk’ mee te geven. De diversiteit qua onderwerpkeuze en gebruikte technieken is groot. Er is geen dwingend kader, zoals seriegrootte en fotografische stijl. Dat biedt de leden de vrijheid om te doen wat ze goed kunnen. Er ligt geen nadruk op één of enkele specifieke technieken. Het spectrum loopt van de snelle journalistieke druk op PE-papier tot het een week lang werken aan één meerkleuren gomdruk. Het gemeenschappelijke is dat de uiteindelijke afdruk via een lichtgevoelig procedé tot stand komt, in de donkere kamer of anderszins. Plenair bespreken we vooral inhoudelijke aspecten, omdat niet iedereen zich met dezelfde technieken bezig houdt. De techniek komt wel plenair aan de orde bij presentaties en via toelichtingen, maar wordt vaker ‘in de wandelgangen’ en tijdens extra sessies van techniekgeörienteerde subgroepjes besproken. De uitwisseling van technische ervaringen is één van de sterk gewaardeerde aspecten. Over het algemeen zijn via internet alle benodigde materialen te koop. Apparatuur natuurlijk vaak in gebruikte vorm, dat is duidelijk.
Franklin Annink
De fotohandelaar om de hoek, als die niet al lang is verdwenen, vormt nauwelijks een serieuze bron voor materialen, enkele uitzonderingen daargelaten. De leden fotograferen voornamelijk analoog, maar enkelen bereiken ook digitaal een hoog niveau. Sommigen gebruiken hybride technieken, en maken bijvoorbeeld digitale negatieven, die via een contactprocedé worden afgedrukt in de doka. De discussie werpt soms de vraag op of de gekozen techniek het onderwerp inhoudelijk ondersteunt. Mijns inziens is dat een schijnprobleem, omdat een eindproduct een specifieke kwaliteit vertegenwoordigt, dat eigen is aan de gekozen techniek. Een originele barietdruk, met zorg gemaakt, kun je niet met een digitale printer vervaardigen, al pretenderen de fabrikanten van digitaal barietpapier dat wel. Het is per definitie een imitatie. Dit geldt in het bijzonder voor procedés die nog sterker het karakter van unica’s dragen, zoals gomdruk en collodiumdruk. Mij verbaast altijd de drang in de digitale wereld om resultaten uit de natte doka na te bootsen (nep-kwaststreken als kader of beeldvormend element, kleurenfilm karakteristieken, filmkorrel, etc.). Het zijn eigen media met eigen karakteristieken, die men beter verder kan ontwikkelen op hun eigen merites. Imitatie leidt tot kunstjes. Regelmatig blijkt dat de leden zich in hun fotoclub verweesd voelen, omdat de ‘analoge aanspreekpunten’ van lieverlee verdwenen, en vervangen zijn door discussies over Photoshop en digitale cameratechniek. Heeft de amateur de ‘taak’ om de klassieke technieken levend te houden? Dat ziet de LGKF niet als kerntaak. Wel is ze ervan overtuigd dat ze een waardevol onderdeel van de fotografie vormen, dat niet verloren moet gaan, maar er is geen ‘museumopdracht’. Merkwaardig genoeg constateer je op sommige deelterreinen (bijvoorbeeld lomografie, collodiumdruk, fine art zwartwit werk op film of afgedrukt in de doka) een opleving. Dat blijkt ook uit het feit, dat wie uitsluitend met digitale technieken is opgegroeid het medium film (her)ontdekt. Dankzij de eigenheid en niet uit nostalgie. De komende jaren zal van langzaam uitsterven daarom geen sprake zijn. Waar we over vijftig jaar staan weet niemand. Wim Broekman & Hans de Ru, coördinator LGKF
collodium drukken
J.W. de Bruijn
meerkleurengomdruk
INBEELD 71 . september 2013
15
gespreksgroep
fotoweek
Anoniem
Bert Mellaart
Goud uit de schoenendoos, na ruim 100 jaar. Theo Teeuwen: ”Mijn grootvader was bakker en liet af en toe een fotograaf komen. We zien ook de dienstmeid, drie knechts, een paard en de bok van de oudste zoon, staande voor de bakkerij, wagenschuur en stallen.”
liquid light emulsion
Familiefoto’s Bij de Fotobond houden we er niet zo van. Op een bespreekavond is de grootste belediging dat je foto de kwalificatie ‘familiefoto’ krijgt. Ik moet eerlijk zijn. Zelf ben ik ook niet zo gecharmeerd van de zoveelste foto van het nieuwe (klein)kind op schoot bij mij onbekende (groot)ouders.
Jan van Amersfort
16
INBEELD 71 . september 2013
gomdrukken
Hans de Ru
lith print (boven) . zilvergelatinebarietdruk (onder)
Wat bedoelt iemand eigenlijk met ‘familiefoto’? Vermoedelijk zie je mensen die er alledaags uitzien in alledaagse situaties, zonder aanwijsbare reden waarom de foto is gemaakt. De mensen ogen als familie van de fotograaf en de foto’s zijn alleen interessant voor de familie zelf. Gemaakt ter herinnering aan iets dat buiten de familie totaal niet relevant is. Familiefoto’s zijn foto’s die op Facebook thuis horen, zo vindt mijn eigen familie. Toch behoren foto’s van ons gezin tot het meest populaire genre. Niets wordt zo vaak op de kiek gezet als de eigen familie. De fotohandel weet al tientallen jaren dat de komst van het eerste kind in een gezin de aankoop van een (betere) camera betekent. De vrijetijdsfotograaf, tevens clublid, heeft echter artistieke aspiraties, wil inhoud en betekenis. Dan is de vraag: is de foto vooral ‘leuk voor oma’, of heeft hij een meer universele en/of symbolische inhoud? Dat kun je slecht beoordelen, omdat je zelden voldoende objectief staat tegenover je eigen familie. Het is gecompliceerder: wat de buitenstaander nu niet boeit, kan na decennia en om andere redenen opeens gaan boeien als typisch tijdsbeeld, bijvoorbeeld door kleding, pose of afgebeelde attributen. Kunnen familiefoto’s voldoen aan de eigen behoefte om je naasten te fotograferen en kan het resultaat van die inspanning tegelijk anderen boeien? Die vraag is eigenlijk al beantwoord. Professionele fotografen zijn hierin met veel succes geslaagd. Zo maakte Annie van Gemert een prachtig fotoboek met portretten van grote gezinnen. Kors van Bennekom fotografeerde jarenlang zijn gezin en maakte daarvan tenslotte een charmant fotoboek over het ‘gewone’ gezinsleven, dat tegelijk de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw typeert. Zelfs de ‘familiefoto’ kan jaren later, in een bredere context, grote meerwaarde krijgen.
Zijn vrijetijdsfotografen ook tot zoiets in staat? Het Fotoweek thema ‘Kijk! Mijn familie’ gaat het antwoord opleveren. Elke vrijetijdsfotograaf, al of niet georganiseerd, kon op grote schaal foto’s van zijn familie inzenden. Hierdoor ontstaat het grootste familiealbum aller tijden. Een fantastisch idee en een impuls voor de fotografie. Voor wie met dit thema aan de slag wil, volgen hier nog enkele tips: Documenteer een familiegebeuren. Laat je familie zien binnen de context van een belangrijk of leuk initiatief. Fotografeer zowel hoogtepunten als randverschijnselen en onbewaakte momenten. Je hebt als geen ander toegang tot alle wandelgangen en backstage. Maak er gebruik van. Blijf je afvragen hoe je foto’s op een onbekende overkomen. Dat scheelt minder vleiende opmerkingen binnen de fotoclub als je ze daar toch toont. Zet verschillende generaties op de foto. Oma, moeder en dochter. Of alle kleinkinderen. Herhaal dat jaarlijks. Maak er een fotoboek van, dat zijn de opvolgers van onze schoenendozen! Bekijk die ‘schoenendozen’ en je digitale catalogus nog eens met andere ogen, ze kunnen een goudmijn zijn, zelfs wat indertijd als ‘familiefoto’ werd neergesabeld. Misschien nog steeds ongeschikt voor ‘op de bok’ in de club, maar andere argumenten kunnen een meerwaarde geven. Voor dit artikel konden we nog niet beschikken over de inzendingen van de Fotobond leden voor de Fotoweek. We hebben daarom in de NAFVA een oproep gedaan, de respons was enorm. Het thema is ruim geïnterpreteerd. Het hoefde niet per se de eigen familie te zijn, een andere mocht ook. De vraag is natuurlijk of deze foto’s ook voor de lezers van dit blad interessant zijn. Laat het ons gerust weten! Rob Agterdenbos
INBEELD 71 . september 2013
17
fotoweek
Marline van Driel
Rob Agterdenbos
voor de Stichting Oppepper
drie generaties
Edward Hermans
rouwverwerking
Euwe van den Berg
Ton Mijs
reünie rond de open kist
Thon Karelse
18
INBEELD 71 . september 2013
de groep
nieuwe wereldburger
Frank Detrixhe
New York
Pascal van Heesch
Lourdes
John Schenk
drie generaties Schuurman
INBEELD 71 . september 2013
19
latent talent
Rudi Kleingeld Fotoclub Zwijndrecht
Waarom is fotografie jouw ding? “Als puber deed ik aan atletiek, de kortste afstanden waren mijn favoriete. Ik heb nog eens in een oranje broekje gelopen en even het Nederlands record op de 80 meter voor junioren gehad. Mijn zwakste punt was de start. Daarom kocht ik een Lacon camera met een sluitertijd van 1/300 s om het begin van mijn races te laten fotograferen.” Of het geholpen heeft blijft in het midden, maar Rudi vertelt me wel dat er nadien vele camera’s volgden. “Ik genoot enorm van het brok techniek in mijn handen en bij de geboorte van mijn dochter was niet alleen de kinderkamer klaar, maar was ook de CV-ruimte omgebouwd in een heuse doka. Ook aan het afwerken beleefde ik veel plezier: doordrukken, tegenhouden en zelfs meerdere gradaties toepassen door filtering op één velletje fotopapier. Dat plezier in het maken en afwerken, nu weliswaar met Lightroom, heb ik nog steeds.”
20
INBEELD 71 . september 2013
Wat is voor jou belangrijk aan een fotoclub? “Ik kocht regelmatig de bladen Focus en Foto. Focus was meer de techniek en Foto meer om de beeldinhoud. Van sommige foto’s begreep ik geen snars en vroeg me af waarom iemand die foto zo gemaakt had. Toevallig zag ik bij een familielid een soort fotoblad liggen, de ‘Grove Korrel’, het orgaan van Fotoclub Zwijndrecht. Niet dat ik daar alle antwoorden in las, maar het was toch de reden om daar lid te worden. Dat was in 1982 en ik heb er geen spijt van. De fotobesprekingen, die hebben we flink wat, vind ik een feest. Daardoor begrijp ik meer van het werk dat ik zie, ik leer foto’s lezen en waarderen! En als mijn foto’s besproken worden, zie ik ze door de ogen van een ander. Heel waardevol, ik stel me dan ook open voor commentaar. De ene keer denk ik: je hebt gelijk, en probeer ik de foto een andere uitdrukking te geven, dan weer ben ik voldoende eigenzinnig om bij het oorspronkelijke beeld te blijven.
Wat is je favoriete genre?
Wie of wat zijn je inspiratiebronnen?
“Het allerbelangrijkste is licht.” Rudi raakt wat geëmotioneerd als hij dat zegt. Tijdens zijn puberteit kreeg hij te horen dat hij aan een oogziekte leed en dat zijn gezichtsvermogen sterk zou verminderen en hij over een jaar of tien blind zou zijn. Zijn sport moest hij opgeven, maar in zijn studie tot onderwijzer en later pedagoog volhardde hij, mede geholpen door zijn vrouw, die hele lappen studietekst voorlas. Gelukkig, vóór de kritieke fase van volledige blindheid, was er een oogarts in het Oogziekenhuis in Rotterdam, die het aandurfde een hoornvlies transplantatie uit te voeren. Met succes! “Steeds zoek ik in mijn foto’s naar situaties waarin het licht bijzonder is, waarin licht eigenlijk de inhoud van de foto is. De eigenschappen van licht en hoe het aan ons verschijnt zijn net zo belangrijk als de feitelijke objecten in de foto. Ik houd van rust, kalmte, sereniteit, ontzag, maar ook van kracht en geheimzinnigheid. Dat probeer ik in mijn foto’s te laten ervaren, de laatste jaren vooral in landschappen.”
Ik kijk veel naar Ansel Adams’ werk en lees ook veel van en over hem. Met hem voel ik me sterk verwant. Het licht schrijft hij met hoofdletters, zijn opnamen stralen kracht uit, zijn techniek is zo zorgvuldig, dat de essentie van de foto benadrukt wordt.” Tot slot laat Rudi me het boek van John Sexton zien, een leerling van Ansel Adams. De titel van het boek is ‘Quiet Light’, waarmee volgens mij alles gezegd wordt wat maar verteld moet worden! Peter van Tuijl
INBEELD 71 . september 2013
21
foto’s spreken
Maarten Schonk
Beeldbespreking, onder redactie van Peter van Tuijl, bij monde van Marty Hermans, bondsmentor.
22
INBEELD 71 . september 2013
Lelystadse Fotoclub / LFC
Goede landschapsfotografie kenmerkt zich voor mij door het feit, dat je het als kijker met eigen ogen zou willen aanschouwen. Het beeld is in tweeën gedeeld door het stille water. De spiegeling versterkt de vervreemding van het landschap. De grijze lucht en de aardse kleurtonen geven het beeld een gevoel van verstilling, de windstilte is haast voelbaar. De gebouwtjes aan de voet van de heuvels herinneren ons aan de alom tegenwoordige mens, maar laten meteen ook onze nietigheid zien in de imposante natuur. De keuze voor het panoramische formaat versterkt het langgerekte en uitgestrekte landschap, de nog net zichtbare bergrug in de achtergrond geeft een enorm gevoel van diepte. De twee landtongen aan de linkerzijde zorgen voor een mooie balans in het beeld. Knap dat de fotograaf zich niet in het ‘mooie beeld’ heeft verloren en ons met deze foto deelgenoot heeft gemaakt van de ongetwijfeld fantastische ervaring om in het IJslandse landschap te staan.
Rinse Dijkstra
Marga Wiebenga
Lelystadse Fotoclub / LFC
Lelystadse Fotoclub / LFC
Soms trekt een foto de aandacht door het dubbele verhaal dat in het beeld aanwezig is. In eerste instantie zien we een boer die druk bezig is om de afrastering van het weiland te repareren. Het mooie open en strakke landschap van de polder contrasteert met de grillige takken van het boompje op de voorgrond. De zware balk, de boer en boerenknecht vormen een driehoek die het oog van de kijker aantrekt. De lucht lijkt haast te wijken om de zware machine ruimte te geven. Wanneer je het beeld met meer afstand bekijkt, lijkt de tractor met zijn schop bijna een monster. De grote tanden van de bak die rustig staat te knabbelen aan de takken van het boompje. Gezichtsbedrog natuurlijk, maar het kan bijna niet anders of de fotograaf heeft bewust voor dit standpunt gekozen. Deze extra gelaagdheid maakt de foto direct een stuk interessanter om naar te kijken. Misschien dat het monster alleen in mijn fantasie leeft, maar dat voorrecht mag ik als kijker opeisen.
Je moet het als fotograaf maar zien: de fotografische potentie van een alledaags onderwerp. Een waslijn met wasgoed dat zijn beste tijd heeft gehad. Het mag duidelijk zijn dat er na het fotograferen nog een heel proces is gevolgd om uiteindelijk tot deze plaat te komen. Geen platte beeldvertaling van het onderwerp, maar de visie van de fotograaf die via de nabewerking in het beeld is aangebracht. De frisse kleuren, de wolken op de achtergrond, de verweerde kleding. Voor mij is deze foto een verwijzing naar de vervlogen tijden waarin de wasdroger nog een bijzonderheid was. De transparantie van het beeld geeft het gevoel van de frisse bries die het wasgoed droog blaast, je ziet de kleding wapperen in de wind. Goede fotografie laat voldoende ruimte over aan de kijker om het verhaal achter de foto in te vullen, voor mij is de maker hierin uitermate geslaagd. En ja, de was, dat blijft altijd een klusje, hoe mooi je het ook in beeld brengt!
INBEELD 71 . september 2013
23
exposities
Stuur voor deze rubriek alle concrete gegevens en een korte omschrijving wat wordt getoond, met in een bijlage graag een foto op 300 dpi, 10x15 cm, jpeg in hoogste kwaliteit + de naam van de fotograaf. Mail die naar
[email protected]. Voor voornamelijk plaatselijke activiteiten zijn de streekbladen, locale RTV en Fotobond website de aangewezen media. Sluiting volgende agenda: 20 oktober (verschijning ca. 22 november). Meld een activiteit tijdig, als die bijvoorbeeld aanleiding kan geven voor een apart artikel over de club, afdeling of manifestatie, los van deze rubriek. Ook daar moeten we kiezen, ondanks voorlopig vier pagina’s extra. Jubilea in principe vanaf 50+ jaar. Dit najaar is het aantal exposities talrijk, veel ontbreekt hier dan ook. Kijk dus ook op www.fotobond.nl.
Gerda Lelieveld Amersfoort
Arnhem
Delft
Tot en met 21 september hangt in Fotoexpo 202, Leusderweg 21, ‘Fine Art Photography’. Deze bevat werk van vijf fotografen die volgens oude ‘edele’ procedés werken, zoals gomdruk, broomolie, lith print, cyanotypie en natte collodium plaat. Geopend za en zo 10-17 uur en op afspraak via tel. 033-4331814. Op 14 en 15 september demonstratie van de natte collodium procedé, bezoekers kunnen een gratis wet plate portret laten maken. www.fotoexpo202.nl
De Nijmeegse Fotokring ‘Meer Licht’ exposeert van 5 oktober tot 13 december in ‘De Braamberg’, Wagnerlaan 2, 6815 AG Arnhem. Het gaat om deelnemers aan het mentoraat van Gijs van Gent (die zelf opent op 5/10 om 14 uur). Deelnemers kozen elk hun eigen thema, zodat het een veelzijdige expositie wordt. Geopend werkdagen 10-17 uur, weekends 14-17 uur. www.fotokringmeerlicht.nl
‘Een jaar Facebook foto’s en verder...’ heet de expositie van Peter Willemse, lid van FC’59 Delft en de Olympus Camera Club. I-phone foto’s van het laatste jaar met dagelijkse observaties. In Huis Kinesis, Voorstraat 86 van 25 oktober t/m 4 januari, vrijdag en zaterdag van 13-17 uur en op diverse zondagen. www.huiskinesis.nl
Apeldoorn Huib Limberg uit Soest exposeert t/m 30 september in de Centrale Bibliotheek Coda, Vosselmanstraat 299 onder de titel ‘a bit closer’, voornamelijk macrofotografie aangevuld met werk waarmee hij internationaal succes boekte. www.huiblimberg.com
Breda FG RefleX Breda geeft haar expositie de uitdagende titel ‘Onzichtbaar Breda’ mee, voor de 3e keer van 3-10 november in de Grote Kerk. Openingstijden ma-za 10-17 uur, zo 13-17 uur. Eerder koos men als thema’s ‘Nieuw in Breda’ en ‘Geloof, hoop, liefde’. www.fgreflex.nl
Cees Mutsaerts
24
INBEELD 71 . september 2013
Museum De Looierij, Dongen
Dongen FC Dongen houdt haar jaarlijkse expositie op 22 (opening 20 uur), 23 en 24 november in de Pauluskerk aan het Europaplein, za en zo te bezoeken van 11-17 uur. James van der Borght houdt beide dagen sessies over het gebruik van Photoshop. De club geeft veel aandacht aan techniek, maar ook aan persoonlijke ontwikkeling, b.v. via een bondsmentor. www.fotoclubdongen.nl
Cees Mutsaerts van FG De Huiskamer werkt aan langlopende projecten en toont nu het resultaat van een jaar, waarin hij de communiteit van zusters Franciscanessen volgde. Museum De Looierij, Kerkstraat 33, 5101 BB Dongen, tussen 16 oktober en 8 december geopend wo, vr, za en zo 13-17 uur, voor groepen op afspraak dagelijks (tel. 0162-387194).
Eersel Tot en met 20 september exposeert Fotografencollectief ‘de Kempen’ in Gezondheidscentrum Dolum, Gebint 1, 5521 WD Eersel. Het collectief bestaat uit zes leden uit de Kempen, die zeer verschillend werken qua onderwerpkeuze. Geopend ma-vr 8-17 uur, za 10.30-12.30 uur, zo gesloten.
Eindhoven FC De Gender houdt haar 37e jaarlijkse expositie met ca. 100 ledenfoto’s, een doorlopende AV-presentatie en een thematische expositie rond het ‘dagelijks
Marc Cremers
Jaap Deen
Fotoexpo202, Amersfoort leven’. Deze laatste kwam voort uit een mentoraat door Hanneke Franssen-Mooren. Te zien za 2 en zo 3 november, 11-17 uur in Wijkgebouw Het Slot, Kastelenplein 167. www.fcdegender.nl
Horst a/d Maas Van 8 sept. t/m 3 november exposeert FG Horst aan de Maas in Museum de Kantfabriek. Tot 2006 produceerden de kantklos machines, nu zijn ze nog werkend te zien. Deze jubileumexpositie toont de foto’s op een bijzondere manier in de hallen bij de machines. Fotograferen toegestaan (statief mee!). Americaanseweg 8, 5961 GP Horst. Lezingen op de zondagen 15/9 (Ari Martinali, natuur), 29/9 (Leo Koppens, AV presentaties) en 13/10 (Marcel Hakvoort, popfotografie). Entree € 5,-, de bondslidmaatschapskaart is goed voor een gratis kop koffie. www.fotogroephorstaandemaas.nl www.museumdekantfabriek.nl
Kantfabriek, Horst a/d Maas
Leiden Van 5 oktober t/m 5 november vindt het 1e Foto Festival Leiden plaats, thema: Een bespiegeling van het hedendaagse leven. Initiatiefnemer is de Stichting Talentvolle Fotografen, die naar een jaarlijkse manifestatie streeft. Men wil gebruik maken van de ervaringen met het jubileum van de LAFV. Inzendingen zijn gevraagd van fotografen die de laatste 5 jaar zijn afgestudeerd aan een foto-opleiding. Er is prijzengeld beschikbaar en er zou een catalogus verschijnen. De groot formaat foto’s worden op zuilen op mooie plekken in de Leidse binnenstad getoond: Stadhuisplein, Hooglandse Kerkgracht, en Hooglandse Kerkplein/ Nieuwstraat. Het worden blikvangers op drukke locaties. www.talentvollefotografen.com.
Maasbracht Op 28 en 29 september exposeert FC De Sluiter in De Kösterie, Hoofdstraat 34, geopend van 13-17 uur. Enige nadruk leggen de 25
Mariëtte Aernouds
De Verdieping, Moergestel leden op portretten, maar ook andere facetten komen aan bod, van natuur t/m concerten en evenementen. De portretgroep maakt in het kader van de Fotoweek op beide dagen familieportretten in een door de organisatie beschikbaar gestelde studiosetting. www.desluiter.nl
Schagen De 50-jarige AFV Schagen houdt haar jubileumexpositie van vr 27 september t/m 4 oktober in het winkelcentrum Makado, geopend tijdens de lokale winkeluren. Thema is ‘beelden uit de in 2013 ontstane nieuwe gemeente Schagen’.
Moergestel
Schijndel
Galerie De Verdieping, Industrieweg 16, 5066 XJ Moergestel, toont op 13, 14 en 15 september de Portfoliogroep 1, bestaande uit 9 gedreven amateurs, vnl. uit west Brabant. Opening de 13e om 20 uur, waarna openbare bespreking van het veelzijdige werk door hun begeleider Hans Zoete. Za en zo geopend 11-17 uur.
FC Schijndel houdt op za 9 (14-17.30 uur) en zo 10 november (10-17 uur) haar jaarlijkse expositie met zowel vrij werk als van het thema ‘landschap en stadsgezicht’, samen ca. 150 foto’s. Cultureel Centrum De Vink, Hoevenbraaksestraat 28, 5482 BD Schijndel.
Raamsdonksveer
De Tilburgse AFV viert haar 65-jarig bestaan met een creatieve weergave van de cijfers 1 t/m 65, een selectie uit ledenfoto’s, het thema ‘rood’ en een continue projectie van foto’s op groot formaat.
De gelijknamige fotoclub exposeert 12 en 13 oktober in de Lambertuskerk, Kerkstraat 4, 4944 VB Raamsdonk. Geopend za 13-17 uur, zo 12-17 uur. www.fotoclub-raamsdonksveer.nl
Aris Homan
Makado, Schagen
Tilburg
Lambertuskerk, Raamsdonk
Op 1, 2 en 3 november in Wijkcentrum ’t Sant, Beneluxlaan 74, 5042 WS Tilburg. Vr 20-22.30 uur (opening), za en zo 13-17 uur. www.tafv.nl
Tours (F) In het centrum van Le PetitPressigny, nabij Tours in Frankrijk, vindt zo 13 oktober een kunstcircuit plaats. Rob Agterdenbos exposeert hier een tiental foto’s uit zijn serie Welcome. Stadscentra, stadsranden, speeltuinen, culturele hotspots en andere plekken waar veel mensen komen, vormen het motief. Hoe welkom zijn bezoekers nu echt?
Waalwijk De plaatselijke fotoclub houdt haar jaarlijkse expositie op 4, 5 en 6 oktober in Buurthuis De Wierd, St. Crispijnstraat 83. Geopend vr 4 19.30-22 uur, za en zo 11-17 uur. Getoond worden behalve foto’s ook AV-producties.
Rob Agterdenbos
Woerden FG AurorA, bestaande uit zes bevriende fotografen, exposeert t/m 20 september in het Zuwe Hofpoort Ziekenhuis in Woerden. Centraal in het diverse werk staat de mens, verhalend, documentair, geënsceneerd maar altijd betrokken. www.aurorafoto.nl
Zutphen Het Fotografencollectief De Zutphense bestaat 90 jaar en manifesteert zich van 28 september t/m 27 oktober met de expositie ‘Kijken om te zien’. Deze brengt de veelzijdigheid en vaktechnische kennis van de bijna 50 leden tot uiting. Getoond wordt zowel actueel werk als van een groot aantal leden de eerste foto waarmee zij binnenkwamen. Met één tot 46 jaar lidmaatschap geeft dat ook een beeld van de ontwikkelingen in de fotografie. Locatie: De Witte Vleugel van het stadhuis, Kerkhof 1a, 7201 DM Zutphen, geopend vr 14-20 uur, za en zo 11-17 uur. www.dezutphense.nl
Tours, Frankrijk
INBEELD 71 . september 2013
25
mededelingen
Gezocht: Voorzitter voor de Taakgroep Bestuurlijke Ondersteuning
Beeldspraak Van Ton Hendriks is een geheel vernieuwde editie verschenen van zijn veel geraadpleegde boek Beeldspraak, fotografie als visuele communicatie. Dat was ook wel nodig, de eerste editie dateert van 17 jaar geleden, zeg maar uit het pre-digitale tijdperk. In die periode is heel veel veranderd in het gebruik van en opvattingen over fotografie en communicatie. Van Duuren Media € 29,95 / 168 pagina’s ISBN 978.90.5940.634.6
Wegens persoonlijke omstandigheden treedt Chris Treffers af als voorzitter van de Taakgroep Bestuurlijke Ondersteuning, na ca. vier jaar deze functie ingevuld te hebben. De taakgroep zoekt nu een ‘verse’ voorzitter (M/V), die de incidentele besprekingen wil leiden en samen met de andere leden van de taakgroep richting wil geven aan de activiteiten van de taakgroep. Daarnaast zorgt de voorzitter voor contacten met andere onderdelen van de Fotobond en is hij incidenteel de woordvoerder van de taakgroep. De teamleden vormen een enthousiaste club mensen, die zich belangeloos inzetten voor besturen die assistentie willen. Ze geven ook presentaties bij clubs die overwegen lid te worden van de Fotobond en vertellen over de diensten en producten van de Fotobond. We ondersteunen het DB waar nodig en we organiseren voor de besturen van fotoclubs de Besturendag (eerstvolgende op 30 maart 2014). We overleggen een paar keer per jaar met elkaar over de lopende activiteiten. Onze dienstverlening is beschreven in het infobulletin ‘Wat doet de TG BO voor uw vereniging?’ (zie de website van de Fotobond, tabblad ‘taak- en gespreksgroepen’ op de informatie pagina). De Fotobond vergoedt de reiskosten bij al onze activiteiten. Wil je meer informatie? Heb je vragen? Mail dan Chris Treffers:
[email protected].
Fotoweek
Knipoog Fotodocent en NAFVA lid Date van Utteren publiceerde het boek Een knipoog naar het licht, focus op fotografie. Een totaalcursus digitale fotografie, waarin hij veelvuldig gebruik maakt van foto’s van zijn cursisten, gebaseerd op zijn eigen (onbedoelde) ontwikkeling als fotograaf. Eerder publiceerde hij al geslaagde boekjes over het gebruik van het bewerkingsprogramma Lightroom. Van Duuren Media € 29,95 / 320 pagina’s ISBN 978.90.5940.681.0
26
INBEELD 71 . september 2013
Van 20 t/m 29 september vindt de Fotoweek plaats, groot, nieuw, opgezet als jaarlijkse traditie, zoals de Boekenweek. Tien dagen lang wordt op alle niveaus en vanuit alle geledingen in de professionele en amateurfotografie meegewerkt, zo ook door de Fotobond en menige club. Thema is: Kijk, mijn familie. De Fotobond hield een open wedstrijd voor alle leden, waarvan de resultaten in genoemde periode te zien zijn in SKVR Beeldfabriek, Wilhelminakade 120, Rotterdam. www.defotoweek.nl
Diadigidag Nederweert Op zondag 8 december, 13-17 uur, vindt weer een diadigidag plaats in Gemeenschapshuis Reigershorst, Pastoor Maesplein 3, 6034 TE Nederweert-Eind. Inzenden kan tot 15 november, verdere inlichtingen
[email protected]. Getoond worden ingezonden series, de beste series van de organisatoren en tot slot wordt een publieksprijs uitgereikt.
Nieuwe Bondsmentoren Sinds mei j.l. is de Fotobond 7 bondsmentoren rijker. Wim Poland, Marion Talle-Burger, Jan Tito, Nol Ploegmakers, Theo van Waas, Twan Wiermans en John Vink hebben afgelopen seizoen de opleiding Fotoreflectie met succes afgesloten in de specialisatie mentor. De Leergang Fotoreflectie is een initiatief van de Fotobond, Kunstfactor, het Ned. Fotomuseum en de Ned. Fotovakschool. De laatste biedt de opleiding aan, die wordt afgesloten met een afstudeeropdracht, waarmee de nieuwe mentor zich bij clubs vaak al meteen verdienstelijk kan maken. John Vink heeft lessen voorbereid over reportagefotografie met als thema ‘verkeer’, waarbij het idee of concept de basis is om stelselmatig aan de opdracht te werken. Theo van Waas heeft een presentatie gemaakt over ‘Fotografie in context’. Daarin laat hij zien wat er gebeurt met de inhoud van een foto als je de context verandert. Als voorbeeldmateriaal gebruikt hij in zijn lezing klassieke foto’s van bekende fotografen, hedendaagse krantenfoto’s, gemanipuleerde foto’s o.a. uit de voormalige Oostblok landen en ander materiaal. Wim Poland heeft als mentor een klein groepje van een fotoclub begeleid, waarbij de deelnemers een serie moesten maken met als thema ‘kruip in de huid van... een fotograaf die je fascineert’. Twan Wiermans heeft een expositie van een fotogroep begeleid met als thema ‘meervoud’. Twan wilde de leden naar nieuwe wegen en inzichten laten zoeken, zowel in de benadering van het thema als in de fotografische uitwerking. Marion Talle-Burger heeft een project gekozen met als doel om op Schouwen-Duiveland creatieve uitingen van de grond te krijgen, waarin het beeld (fotografie) samengaat met andere vormen van expressie. E.e.a. heeft inmiddels geresulteerd in een workshop ‘verbeelden door reflectie’. Nol Ploegmakers heeft vanuit zijn ruime ervaring als fotograaf én marketingman een interessant boekje gemaakt met als titel ‘Clubtentoonstelling en nu ….?’. Nol behandelt in dit boekje aan de hand van 6 W’s de clubexpositie van start tot finish. De moeite waard, immers de expositie is toch de kers op de taart voor veel clubs. Jan Tito heeft een mentoraat ‘nieuwe impulsen’ ontwikkeld en ook daadwerkelijk bij zijn eigen club uitgevoerd. Als mentor heeft hij een aantal clubleden begeleid in de surrealistische fotografie. Hij heeft ook gezorgd voor enkele inspiratieavonden met beroepsfotografen en een fotowedstrijd zelfportret georganiseerd. Binnen de Fotobond zijn nu 39 erkende bondsmentoren werkzaam, die redelijk over het land verspreid zijn. Kijk voor verdere informatie over inhoud mentoraat, gegevens van de bondsmentoren en subsidiemogelijkheden op de website van de Fotobond. Wellicht verdient uw club ook een mentor! Peter van Tuijl