Kwartaalblad voor leden van de Fotobond BNAFV FOTOBOND. thema licht

NBEELD

nummer 68 . november 2012 . jaargang 17

FOTOBOND

Kwartaalblad voor leden van de Fotobond BNAFV

thema licht

VAN het bestuur coverfoto

Komende vijf jaar

Jan Mrosz Fotogroep ISO’73

in dit nummer 16 Thema Licht 10 Wedstrijd Foto Nationaal 2012 13 Jubileum Leidse AFV 90 jaar 14 Jubileum NAFVA 125 jaar 16 Latent Talent Bert de Ronde 18 Podiumplaats Anne-Marie Vermaat

Dat fotograferen een populaire bezigheid is, weten we inmiddels maar al te goed. Maar het is wel bijzonder om iemand ‘van buiten’ te horen zeggen dat de fotografie ‘gedemocratiseerd’ is. Wat een mooie omschrijving: fotografie is van ons allemaal, iedereen doet het, en dat komt bijvoorbeeld alleen al doordat er geen mobieltje meer is zonder camera. Fotografie – kunnen we er nog iets bijzonders aan beleven als het zo algemeen is? Vast en zeker wel. Een paar weken geleden ben ik voor de Fotobond op pad geweest. Nee, niet om te fotograferen zoals u denkt, maar om de opening van de fototentoonstelling van de jubilerende Leidse Amateur Fotografen Vereniging (90 jaar) bij te wonen. Daar hield de wethouder van cultuur ons voor dat fotografie echt meer is dan kiekjes maken. Het is beeldende kunst, tenminste, als je er werk van maakt. Nu sprak hier iemand die fotografie met de paplepel ingegoten heeft gekregen, want zijn moeder was voorzitter van een fotoclub en hij mocht helpen in de doka. Maar toch: fotografie is beeldende kunst, ook door amateurs, die een eigen plaats verdient. Ik vond zijn opmerkingen volkomen terecht. Met hun jubileumexpositie liet ‘de Leidse’ zien wat ambitie, creativiteit en enthousiasme teweeg kunnen brengen. De foto’s stonden op zuilen op verschillende plaatsen in de stad, niemand kon het ontgaan en wat populariseert er dan meer? De Fotobond telt onder haar leden vele clubs met ambitie. Zij doen mee aan de wedstrijden van de Fotobond, houden exposities en doen wat fotoclubs allemaal doen: foto’s bespreken, elkaar becommentariëren en goede raad geven. Dat is wat alle clubs kenmerkt: de leden delen een passie, vinden er een omgeving waar ze een podium voor hun creativiteit vinden en leren zo van elkaar. De Fotobond probeert als koepelorganisatie de ervaringen te spreiden, die clubs met hun activiteiten opdoen. Om dat goed te kunnen doen is de bond bezig zich beter te organiseren, de kwaliteit van het verenigingswerk te verbeteren en het aanbod aan ondersteuning uit te breiden. Het beleidsplan dat de bond nu voor de komende vijf jaar voorbereidt zal hier richting aan geven. En dat allemaal om de vrijetijdsfotografie verder te brengen. Pieter Herngreen (lid DB Fotobond)

20 Foto’s Spreken Harry Sikkenk 22 Exposities Om te gaan zien 24 Mededelingen Nieuws van de Fotobond

www.fotobond.nl

Lid van FIAP, Fédération Internationale l’Art Photographique FIAP-erkend tijdschrift

Focus Publishing BV is onderdeel van de Focus Media Groep www.focusmedia.nl

Fotobond InBeeld is een uitgave van de BNAFV, Bond van Nederlandse Amateur Fotografen Verenigingen. Dit magazine verschijnt vier keer per jaar (februari, april, september en november) en wordt in een oplage van 7.500 exemplaren toegezonden aan alle leden van fotoclubs aangesloten bij de BNAFV. De gratis verspreiding van dit magazine wordt mede mogelijk gemaakt door een selectie van de beste testrapporten uit Focus, maandblad voor de vrijetijds- en vakfotograaf. De inhoud van dit magazine verschijnt onder verantwoording van de BNAFV. Het auteursrecht op deze uitgave en op de daarin verschenen artikelen wordt door de BNAFV voorbehouden. Auteursrechten op geplaatste foto’s zijn voorbehouden aan de auteurs. Het plaatsen van foto’s van de leden van clubs aangesloten bij de BNAFV geeft geen recht op enige vergoeding.

Uitgever Focus Publishing BV Postbus 905 2003 RX Haarlem Hendrik Figeeweg 1-z 2031 BJ Haarlem tel: 023-5348844 fax: 023-5423110 [email protected] www.focusmedia.nl Hoofdredactie Wim Broekman Eindredactie Focus Media Groep

Redactie Rob Agterdenbos, Gijs van Gent en Peter van Tuijl Redactie-adres Wim Broekman Boomstraat 43a 1015 LB Amsterdam [email protected] Bondsbureau/ledenadm. Gerda Gallé Willem de Bruynstraat 56 5622 KJ Eindhoven tel: 040-2817575 [email protected]

Algemeen secretaris Helmut J. Gassen Zandeiland 3 5658 AK Eindhoven tel: 040-2514074 [email protected] Advertenties Raymond Ullers [email protected] Vormgeving Ido Harmens, FirmaVorm Druk Boom & van Ketel grafimedia

INBEELD 68 . november 2012

5

thema

L ich t Alleen licht is niet genoeg om een goede foto te maken. De ruim 100 inzendingen hebben allemaal drie keer mijn monitor laten oplichten, als ik deze conclusie met enige zekerheid kan trekken. Heel veel lezers gaven gehoor aan de oproep foto’s voor dit thema in te zenden. Veel fotografen voelen zich terecht enorm aangesproken door de betekenis van licht voor de fotografie.

Guy van Hoek FC’59, Delft

6


Het zal geen verwondering wekken, dat juist het gebruik van licht essentieel is bij het bepalen of een foto in dit blad geplaatst kan worden. Licht is echter zelden het onderwerp van de foto. Licht is onder andere een middel om schoonheid tot uitdrukking te brengen. Het onderwerp van een foto kan gaan schitteren door goed gebruik van licht te maken. Daarnaar ben ik op zoek gegaan. Een lage zonnestand levert vaak prachtig licht op. Denk aan mooi gekleurde zonsondergangen. Zonder de silhouetwerking van solitaire bomen, of karakteristiek gevormde boerderijen, ontstaat er ondanks het mooie licht nog geen goede foto. Veel ingezonden foto’s toonden mooi licht, maar misten een aansprekend motief en moesten daarom afvallen voor plaatsing. De natuur levert deze motieven in grote getale. Het ochtendlicht is vaak warm van toon en veroorzaakt romantische kleuren, die voor een schitterend schouwspel kunnen zorgen, als je een passend motief kunt vinden. Huib Limberg heeft dit heel goed begrepen. De grashalmen op de foto vormen het noodzakelijke motief en het prachtige licht doet de rest. Van diverse inzenders ontving ik een prachtig landschap. Tussen het ritme van de bomen zorgen vallende zonnestralen voor extra opwinding. Laaghangende mist wordt opgelicht door de zon, die langzaam aan kracht wint en ons hoop geeft op weer een zonnige dag. Dergelijke foto’s zorgen voor herkenning en veroorzaken een goed gevoel bij de beschouwer. Het zijn bijna de smartlappen van de fotograaf... Guy van Hoek fotografeerde de muzikanten en het licht van NorthSeaJazz 2012. Hij laat zien hoe belangrijk licht is bij het fotograferen van muziekfestivals. De lichttechnici, die de optredens ondersteunen, weten als geen ander hoe belangrijk het is om de muzikanten letterlijk in het zonnetje te zetten. Het parelende zweet op de hoofden van donkergekleurde blaasmuzikanten komt dan extra uit de verf. Als grashalmen in de natuur! Diverse inzenders hebben goed gezien, dat interieurs van kerken en andere gebouwen van binnen vaak prachtig aangelicht worden door invallende zonnestralen. Niet alleen de interieurs zelf, maar ook de mensen worden zo prachtig aangelicht. Zelf heb ik bijzonder veel plezier van mijn fullframe camera, die het mogelijk maakt om ook met hoge ISO waarden nog uitstekende resultaten te bereiken. Waar vroeger een flitser noodzakelijk was, kun je nu met het beschikbare licht fotograferen. Leve de vooruitgang! Een enkele fotograaf fotografeerde gebouwen na zonsondergang. De architectuur zelf wordt dan minder zichtbaar en maakt plaats voor de binnenverlichting, die de contouren van het gebouw vormgeeft. Tezamen met de beweging van autolichten kan er een prachtig schouwspel ontstaan. Margot Fiechter experimenteert graag met licht. Wellicht heeft zij het thema het meest direct weten te benaderen. Merkte ik eerst op dat het licht zelf eigenlijk nooit een motief kan zijn, dan moet ik dat nu terugnemen. Margot ziet kans licht een strakke vorm mee te geven, of in een krachtig ritme te zetten. En dan wordt het licht ineens wel een motief en gaan de andere beeldelementen een bijrol vertolken. Zo zie je maar weer. Binnen de fotografie zijn er geen andere wetten dan die je zelf bedenkt. Rob Agterdenbos

Huib Limberg persoonlijk lid

Ton Wolswijk FG Plaatwerk & De Huiskamer

Margot Fiechter FK Uithoorn


7

thema

Arthur van Orden Collectief Contour, Heiloo Trudy van der Gaag FC FotoArt, Heerlen

Carla Vermeend persoonlijk lid

Cora te Beek FC Valkenisse

8


Patrick Stolwijk FC F/8, Uden

Gerard Jansen FC Borne

Henk Kuiper FC Heerhugowaard

Rob IJsselstein FC Alphoto

Annette Verhaaff FC Focel, Elst

Nella van Zalk FG Hoogeveen


9

wedstrijd

Foto Nationaal 2012 Gerrit Meerman opmerkelijke serie

Wat valt er aan het heldere juryrapport toe te voegen? We nemen het integraal over, al staat het ook op de website. Hier kunnen we slechts een kleine keuze uit de selectie weergeven, en we raden u dan ook aan de expositie te bezoeken zodra die in de buurt komt.

De jury heeft met belangstelling de bijna 180 inzendingen van steeds vijf foto’s bekeken en na enige uren selecteren, en enkele verduidelijkende meningsverschillen, twintig series voor de reizende expositie gekozen. De kwaliteit van die series heeft ons verrast. We vertrouwen erop dat deze selectie een fraaie en representatieve weergave is van de kwaliteiten binnen de Nederlandse amateurfotografie. Drie series vallen bovengemiddeld in de smaak en zijn onderscheiden met een Eervolle Vermelding. Bij alle series hebben de juryleden Martine Stig, Adriaan Monshouwer en Han Schoonhoven vooral gekeken naar het verhaal en de manier waarop het is verteld. Hoe is de introductie, die eerste foto, en hoe neemt de fotograaf ons verder mee in haar of zijn visie op deze gebeurtenis en/of deze bijzondere visuele ervaring. We zochten bij elke serie naar originaliteit en samenhang. De bijdragen

die vragen oproepen en niet zo maar een kant en klaar verhaal vertellen trokken onze aandacht. Monshouwer vertelt het nog duidelijker: “De jury heeft geen poging gedaan om de amateurfotografie in de volle breedte te presenteren. Integendeel: we laten de amateurfotografie zien zoals wij vinden dat die zich zou moeten manifesteren: eigentijds, persoonlijk en verhalend. We hebben bewust gekozen voor werk dat aansluit bij de autonome, professionele fotografie.” De nadruk ligt op fotografie die niet alleen de vorm verheerlijkt, maar een verhaal vertelt. Dus niet: kijk mij eens mooi fotograferen, niet de technische beheersing als doel, maar het verhaal. Groot of klein, maatschappelijk of persoonlijk, maar altijd authentiek en verrassend. Onze opvatting (en boodschap): fotografie is meer dan en vorm alleen, meer dan kleur, compositie, moment,

stofuitdrukking, standpunt. Dat is ‘slechts’ grammatica. En die grammatica is het middel en niet het doel. Monshouwer, Stig en Schoonhoven waren vooral blij met de serie waarin de fotograaf commentaar leverde op zijn collega-fotografen en daarmee natuurlijk indirect op zichzelf. Die reeks hebben we met enthousiasme het predicaat ‘eervol’ meegegeven, evenals twee series die binnen het bestek van dit korte commentaar ongewild onbesproken blijven. Heel algemeen gezegd vonden wij de inzendingen die persoonlijk waren, waarin in gevarieerde beelden een samenhangend verhaal werd verteld, het meest interessant. En dan mijn ervaring: in grote lijnen zag ik een zelfde niveau als drie jaar terug, maar hebben we twintig series kunnen selecteren die mij meer raakten dan toen. Han Schoonhoven

Jan Kapsenberg opmerkelijke serie

10



11

wedstrijd

jubileum

LAFV 90 jaar door leidse ogen Joost Wensveen

Robin van Spronsen

Het zal niemand in de stad zijn ontgaan: een grote buitenexpositie met negentig foto’s op formaat 120 x 150 cm op twee drukke locaties, en twee binnenexposities. Daarmee vierden de circa tachtig leden van de Leidse AFV afgelopen najaar hun 90-jarig jubileum. Primeur was een ‘app’ die je in staat stelt de expositie nog een jaar lang op je smartphone of tablet te bekijken. Een tweede app ondersteunt een wandelroute over acht kilometer langs dertig documentaire dubbelbeelden, gemaakt door twaalf leden: de situatie rond 1922 en nu, in samenwerking met de beeldbank van de Historische Vereniging Oud Leiden. Nog wel te zien – t/m 7 december – is de derde expositie met zestig portretten door zeven leden van de portretgroep, de club kent zeven taak- en werkgroepen. Zij portretteerden 90-jarige Leidenaren, dus geboren in het oprichtingsjaar 1922, te zien in het Poortgebouw van het LUMC, Rijnsburgerweg 10, achter het CS. Daarna reist deze expositie langs verzorgingshuizen, buurtcentra e.d. Hieraan was een wedstrijd verbonden door de Leyden Academy on Vitality and Ageing, die de winnende foto een jaar lang gebruikt in haar communicatie. Twee publicaties zijn verschenen, een over de geschiedenis van de LAFV en een over de grote buitenexpositie. De LAFV heeft belangeloos altijd veel voor de stad gedaan bij manifestaties op sociaal en cultureel gebied. Een doel van de jubileumviering is dan ook om het publiek te laten zien dat de werkelijkheid ook vanuit een ander perspectief bekeken kan worden. Het in de loop der jaren gemaakte materiaal werd gepubliceerd, of bewaard in het eigen archief en stadsarchief. Wim Broekman (naar het persbericht)

Joke van Vlijmen BMK, EFIAP Andor Kranenburg

12


u

www.lafv.nl


13

jubileum

NAFVA 125 jaar consequent streven naar kwaliteit Oudste fotoclub buiten Engeland, oudste nog actieve en grootste in Nederland. Meestal in de voorste gelederen te vinden, vooral in haar eerste decennia, en de laatste jaren opnieuw.

Chris Bakker

De NAFVA jubileumexpositie ‘Kijk nou, fotografie’ toont gevarieerd en actueel werk van twintig leden in een royale presentatie. Na een interne voorronde maakten twee kunsthistorici van het Centrum Beeldende Kunst de eindselectie. Officiële opening: zondag 3 februari, 14 uur, door Hans Aarsman, spraakmakend columnist van De Volkskrant. Locatie: CBK Amsterdam, Oranje-Vrijstaatkade 71 (bij Linnaeusstraat), Amsterdam-Oost. Geopend van 1 februari t/m 16 maart, dinsdag t/m zaterdag 11-17 uur, donderdag tot 20 uur, en de eerste zondag van de maand (3 februari en 3 maart) van 13-17 uur. Twee flatscreens laten zes ‘fotokettingen’ zien, waaraan ca. zestig leden bijdroegen. Bovendien o.a. twee openbare lezingen (Sacha de Boer za 9 februari 15 uur, en Bieke Depoorter zo 3 maart 14 uur), een ‘inloopspreekuur’, enz. u

14


www.nafva.nl

De relatie tussen de club en een fotobond was een moeizame. Ze bleef buiten de eerste fotobond (1896), omdat ze zelf zo’n koepel wilde worden. Een slim opzetje mislukte: men koos Ign. Bispinck als bondsvoorzitter, hoewel hij géén kandidaat was! Als AFV voorzitter kon hij die functie niet accepteren. Die eerste fotobond sneefde, omdat tussen het handjevol clubs de belangrijkste ontbrak. De AFV werd NAFV (1910), het ‘Nederlandse’ onderstreepte de koepelambities, maar vergeefs. Wel was ze toonaangevend. Ook bleef de NAFV aanvankelijk buiten de huidige Fotobond (1922). Ze telde toen, hoewel geworteld in Amsterdam, landelijk en in Ned. Indië, 500 leden. Een acute financiële crisis (1924) dwong echter de ‘dure’ ambities op te geven. Ondanks flinke interne tegenstand werd ze toen alsnog bondslid, kortstondig, om zich in 1951 loyaal aan te sluiten. Na twintig dynamische jaren van ca. 1965-1985 volgde een bijna even lange inzinking, die eindigde met het samengaan met de ook wat kwakkelende Amsterdamse collega AAFV (2003). Groei en belang kwamen terug, dankzij consequente nadruk op kwaliteit. Expositie? Strenge selectie, niet elk lid automatisch hangen. Workshops? Jaarlijks twee, van hoge kwaliteit. Fotobesprekingen? Vooral respectvol en inhoudelijk, kritiek motiveren, niet ‘zo maar’ een foto afwijzen. Iedereen zijn eigen ding laten doen en daarin stimuleren, geen ‘opdrachten’ of dominante stijl. Zo werkt menig lid aan eigen lang lopende projecten. Interne wedstrijden? Eén deskundig extern jurylid, naar buiten via een competente selectiecommissie. Maandelijks een professionele spreker, talloze vooraanstaande profs waren al eens te gast. In het algemeen: een open blik en brede oriëntatie. Uniek – lang onmisbaar en een voorbeeld voor andere clubs – was de eigen pagina in het ‘officieel orgaan’, opeenvolgend Lux, Focus en FOTO. Zo’n relatie werd echter onlogisch: bij Focus vormde de NAFV een kwart van de lezerskring (1917), tenslotte krap één procent! Onze website en een intern Bulletin vervingen het ‘officieel orgaan’ effectief. Ook opmerkelijk: de sfeer was meestal uitstekend, behoudens enkele conflicten tijdens de inzinking, maar vaker ontstonden hechte vriendschappen. De digitale tijd bracht echter een te onstuimige groei. We willen de oude omvang niet terug: dure zalen, gevaar voor anonimiteit en verlies van clubcultuur. Daarom een ledenstop bij honderd, dan ken je elkaar, komt iedereen aan bod, bereik je meer diepgang en kun je toch véél doen. De beperkte instroom van nieuwe leden voorkomt afdoende een eventueel vastroesten. De laatste jaren is er meer sociale betrokkenheid, bijvoorbeeld via projecten met het Amsterdam Museum en stadsdeel Oost. Kortom: de club blijft ambitieus. Hoog in de bondsfotowedstrijd, een dozijn leden in de BMK en gespreksgroepen, altijd een of meer leden in Foto Nationaal, en zo voort. De jubileumexpositie toont een brede top, dankzij het onafgebroken kwaliteitsstreven. Wim Broekman

Wim Broekman

Frank Detrixhe

Jaap Hijma

Nico Roodhart

Willem Melching


15

LATENT TALENT

Bert de Ronde

Waarom is fotografie jouw ding? Mijn acht jaar oudere broer had een Rolleiflex en zijn meisje was fotolaborante. Ik vond dat razend interessant en feitelijk was dat het, waardoor ik op mijn twintigste foto’s begon te maken. In het begin drukte ik ook zelf af in de doka, maar niet lang. De baden van de natte doka pakten voor mij verkeerd uit. Van origine ben ik letterzetter, later heb ik me binnen het bedrijf waar ik werkte meer toegelegd op de voorbereiding van het drukproces. Witverdeling, kleurgebruik, beelden tekstopmaak zijn mij dan ook niet vreemd en komen me in de huidige fotografie goed van pas. Ik ben bij een fotoclub gegaan na de aankoop van mijn eerste ‘autofocus’, én omdat nogal wat mensen me zeiden “De foto’s die jij maakt zijn meer dan alleen maar vakantie- of familiekiekjes”. Ja, en als je dan binnen je fotoclub en de Fotobond ook nog wat prijsjes pakt, wordt fotografie al snel een heerlijke hobby. Toen het een tijdlang met mijn gesteldheid, mede door een ‘burnout’, wat minder ging, was fotografie voor mij een heel belangrijke uitlaatklep. Daardoor kon ik mijn gedachten ergens anders op richten.

Bos, omgeving Ermelo

Indonesië, vervoer naar Bromovulkaan

Wat is voor jou belangrijk aan een fotoclub? Ik heb veel geleerd in de fotoclubs waar ik lid van was en ben. Bovendien werkt een fotoclub, met allemaal gelijkgestemden, erg inspirerend. Anderen kijken op een andere manier en fotograferen ook anders. Wat zij zien, zag ik niet zo en de fotoclub zorgt ervoor dat je nog beter gaat kijken. Ik ben sinds een jaar lid van Eemland, verlaat nu na acht jaar de NAFVA, nadat ik eerder elders begon. Elke club brengt wel weer wat nieuws. Concentratiekamp Vught

Wat is je favoriete genre? Zoals iedereen heb ik alle soorten onderwerpen wel gedaan. Het meest boeiende vind ik de documentaire fotografie, die ik veel maak tijdens het reizen. Daarnaast fotografeer ik graag in de natuur en de laatste jaren probeer ik daar verder in te komen. In de documentaire lukt het me aardig om de zogenaamde tweede laag, het inhoudelijke, in de foto’s te leggen. Bij natuurfotografie is dat vele malen lastiger. Daar is de vraag waarom dat jouw foto is, wat het specifieke is dat je onderscheidt, veel lastiger in je foto zichtbaar te maken. Zes jaar geleden heb ik de workshop ‘subjectieve documentaire fotografie’ van Rob Moorees bij de NAFVA gevolgd. De eindopdracht was ‘maak foto’s op een plaats of plek waar je veel emotie mee hebt of voelt’. Mijn vader heeft tijdens de oorlog een half jaar als gijzelaar in kamp Vught gezeten. Daarover werd thuis niet gesproken, zelfs niet na de dood van mijn vader. Misschien wilde ik daarom per se op die plek, in het voormalige kamp, de foto’s voor de eindopdracht maken. De eerste keer dorst ik niet alleen te gaan, bang dat mijn emoties de overhand zouden krijgen. Mijn beste vriend, geen fotograaf, was mijn maatje die eerste keer. Uiteindelijk heb ik een presentatie en een boek gemaakt, met daarin persoonlijke verwijzingen en de passages van het feuilleton dat mijn vader na de oorlog geschreven had.

Marokko, Medina, Marakesh

Wie is je grootste voorbeeld?

Bert de Ronde woont in Almere en is lid van NAFVA en Fotokring Eemland. u

16


www.photoshop.com/users/bertderonde

Stefan Vanfleteren en ook het werk van Cas Oorthuijs spreken me enorm aan. Vanfleteren laat zoveel van de mens zien, met veel respect legt hij hun hele ziel en zaligheid bloot. Frans Lanting is een fotograaf die volgens mij juist die tweede laag, een verbeeldende betekenis, in zijn natuurfoto’s kan leggen. En dan het geduld van die man, heel knap. Peter van Tuijl

Cuba, Cardenas

Cuba, Santiago de Cuba


17

podiumplaats

Anne-Marie Vermaat Globe trot ter

Anne-Marie Vermaat woont in Dirksland en is lid van FC de Rarekiek in Sommelsdijk. u

18


wovewo.wix.com/fotografie#!home/mainPage

Je moet een wereldreiziger zijn om globetrotter genoemd te mogen worden, maar ik durf het toch aan Anne-Marie zo te noemen. “Het reizen zit in mijn bloed. Mijn ouders reisden met de tent heel Europa door, niet zozeer om vakantie te vieren, maar om van alles te zien en te beleven. Bijna als vanzelf zette ik dat later door toen ik zelfstandig, en met mijn partner, op reis ging. Met het verschil dat de bestemmingen veelal buiten Europa liggen. De zucht naar het weten en het zien is feitelijk nog toegenomen. Wat is er op andere plekken aan de hand en hoe leven mensen daar?” Ga je op reis om te fotograferen, zo is mijn vraag. “Helemaal niet. Als ik niet drie weken naar Jemen zou gaan, maar rondsjouwen in Rotterdam, zou ik evenveel foto’s maken. Ik maak dan ook heel veel foto’s gewoon in Nederland.” In april van dit jaar trokken Anne-Marie en haar zus naar Noord-Korea, dat nauwelijks toerisme kent en dat voor de buitenwereld grotendeels gesloten blijft. “Noord-Korea stond al langer op mijn ‘reislijstje’. Ondanks het feit dat je op commando moet buigen voor de standbeelden en alleen op plaatsen mag komen die je aangewezen worden, wilde ik er graag naar toe. In de hoop dat ik iets zou kunnen zien van het echte leven daar, wilde ik wel af en toe buigen. Ondanks de beperking van onze bewegingsvrijheid was het heel goed mogelijk om contact te hebben met de plaatselijke bevolking. Weliswaar ‘met handen en voeten’ vanwege de taal, behalve de gidsen spreekt niemand een woord Engels. Juist omdat er weinig toeristen zijn vormden wij een verbinding met de andere wereld, zo leek het wel. De mensen zijn uiterst vriendelijk en er was ook vrolijkheid en blijdschap. Weet wel, dat ik het regiem niet goedkeur, maar het dagelijkse leven

is toch minder zwart-wit dan we soms geloven op basis van onze westerse informatie. Het gaat me er juist om dat alledaagse, dat individuele in mijn foto’s te laten zien en niet om een politiek statement te maken.” Anne-Marie vertelt me dat ze normaliter reizen kiest die deels georganiseerd zijn, maar waar je de dagprogrammering voor een groot deel zelf kunt invullen. “Dat betekent bijvoorbeeld dat ik een bepaalde bezienswaardigheid laat schieten voor een toevallige ontmoeting met een wat oudere vrouw, die me uitnodigt voor de bruiloft van haar dochter de andere dag. De bezienswaardigheid, hoe fraai ook, wint het voor mij nooit van zo’n persoonlijke ontmoeting. Die blijft me altijd bij. In april zijn er in Noord-Korea allerlei festiviteiten, waardoor mensen niet alleen anders zijn gekleed, maar ook echt in een andere stemming zijn. De emoties van vele rouwende mensen, die we op de TV zagen in december 2011 bij het overlijden van Kim Jong-il, leken in scène gezet en hadden veel weg van propaganda. Nadat ik daar ben geweest, vraag ik me dat af. Noord Koreanen uiten zich heel nadrukkelijk en tonen hun emoties en public redelijk gemakkelijk en dat zie je ook terug op feesten.” Op mijn vraag voor wie ze de foto’s eigenlijk maakt komt het antwoord heel stellig. “Ik maak foto’s die mezelf aanspreken. Foto’s die anderen mooi vinden of waarderen, maar waar ik zelf niet achter sta, halen de eindselectie toch niet.” Een goed criterium: foto’s maak je om je eigen verhaal te vertellen. En Anne-Marie doet dat op overtuigende wijze wat mij betreft. Overtuig u zelf! Peter van Tuijl


19

foto’s spreken

Dit keer bespreekt bondsmentor Harry Sikkenk uit Rotterdam, onder redactie van Peter van Tuijl, vier foto’s. In zijn bespreking komen op een speelse manier de vier pijlers aan bod, zoals die gehanteerd worden in de cursus Fotobespreken in de afdelingen en in het boek Over Foto’s Gesproken van Hans Brongers en Simon Ophof (uitgave Fotobond). Jan Hordijk Jan Hordijk maakte een foto van een jonge vrouw op een bank in een verder kale ruimte. De foto is harmonieus in het gebruik van kleur en heeft een mooie compositie. Wat direct opvalt, is de omgekeerde witte stoel. Wat heeft die te betekenen en wat bevindt zich achter de rode deur rechts? Wat een vreemd slot zit er op en wat betekenen de briefjes op de deur? Kortom een foto die veel vragen oproept. Daardoor ga je steeds beter kijken en zie je steeds meer. Jan geeft met deze foto geen antwoord op die vragen, maar het beeld blijft wel interessant genoeg om goed te bekijken. Misschien kan iedereen zijn eigen verhaal er bij bedenken?

Cristhel Ros fotografeerde tijdens een natuurkundepracticum bij haar op school. Twee meisjes zijn heel geconcentreerd met een maatglas, driehoek en thermometer in de weer. Omdat Cristhel docente is op deze school, is zij in staat haar camera onopvallend te gebruiken. Het grote voordeel hiervan is, dat de kinderen helemaal zichzelf blijven en opgaan in hun opdracht. Die concentratie is heel mooi en dat is voor mij de kracht van deze foto. De hoeken van de foto zijn wat donkerder gemaakt, hierdoor komt de nadruk meer op de handelingen te liggen. Technisch gezien kan de hand van het linker meisje misschien wat donkerder gedrukt worden.


Een foto van Jet Dreef uit haar serie Home sweet home, een serie die zij tijdens de cursus ‘De verdieping’ gemaakt heeft. Zij kreeg de opdracht om haar woonomgeving te fotograferen. Uit dit resultaat blijkt wel dat je niet ver weg behoeft te gaan om fotografische onderwerpen te vinden. Je ziet een deel van de keukenklok in de vorm van een soepbord, de tijd vijf voor twaalf. Is die tijd symbolisch omdat er de langste tijd gewoond is? De weerspiegeling van het raam toont een winters tafereel, is dit mogelijk een symbool voor de laatste fase? In ieder geval is Jet er goed in geslaagd om een simpel onderwerp bij haar in de keuken zo te fotograferen, dat het beeld vragen oproept. Goed kijken en filosoferen over wat je kunt en wilt verbeelden kan bijzondere resultaten geven.

Hans Peters

Cristhel Ros

20

Jet Dreef

Hans Peters maakt foto’s van bloemen, een onderwerp waar je bij menige fotoclub niet meer mee hoeft aan te komen. ‘Dat hebben wij al zo vaak gezien’ wordt er dan gezegd, maar hebben wij het wel vaker op deze manier gezien? In de analoge tijd was het onmogelijk om een foto als deze te maken. Hans heeft voor deze foto vijftien opnamen gemaakt met een focusinstelling die verschoof van het voorste naar het achterste punt van de bloem met overlappende scherptediepte (focus stacking). De vijftien foto’s zijn daarna gecombineerd tot één beeld, waarbij hij gebruik heeft gemaakt van het programma Combine ZP, dat als freeware te downloaden is. Met het gebruik van deze techniek worden deze misschien alledaagse foto’s het bekijken meer dan waard.


21

Kwartaalblad voor leden van de Fotobond BNAFV FOTOBOND. thema licht

Recommend Documents