Kwartaalblad voor leden van de Fotobond BNAFV nummer 57. februari jaargang 15. Foto-Online Foto Individueel De X-factor

FOTOBOND

NBEELD

Kwartaalblad voor leden van de Fotobond BNAFV nummer 57 . februari 2010 . jaargang 15

Foto-Online Foto Individueel De X-factor

VAN DE VOORZITTER

Uitgever Focus Publishing BV Hendrik Figeeweg 1-z 2031 BJ Haarlem tel: 023 - 5348844 fax: 023 - 5423110 [email protected]

Hoofdredactie Wim Broekman

Eindredactie Focus Media Groep

Redactie Gijs van Gent Rob Agterdenbos Peter van Tuijl

Redactie-adres Wim Broekman Boomstraat 43a 1015 LB Amsterdam [email protected]

Ledenadministratie Hannie Jansen ’t Grachtje Over 128 1625 PN Hoorn tel: 0229 - 271103 [email protected]

Bondsbureau Gerda Gallé Venbergse Molen 51 5612 DX Eindhoven tel: 040 - 2817575 [email protected]

Algemeen secretaris Helmut J. Gassen Zandeiland 3 5658 AK Eindhoven tel: 040 - 2514074 [email protected]

De toekomst van de Fotobond Rob Agterdenbos vatte de nota’s ‘De Koers in 2010’ en ‘Brede Kwaliteitsverbetering’ samen. Deze stukken zijn te vinden op de website www.fotobond.nl. We vinden het belangrijk dat iedereen hiervan kennis neemt en daarom hier de belangrijkste passages eruit: • Het dagelijks bestuur wil in de toekomst investeren. Een klein groepje leden vormde op verzoek van het bestuur de Denktank Brede Kwaliteitsverbetering. Daarnaast werkte een ander groepje aan de Interactieve Fotobond (voornamelijk vernieuwing website). Onder brede kwaliteitsverbetering verstaan we zowel beter fotograferen, als ook beter foto’s bespreken en het beter besturen van landelijke activiteiten, afdelingen en clubs. • De Denktank Brede Kwaliteitsverbetering adviseert in een kwalitatief prima stuk het instellen van taakgroepen, die onafhankelijk, maar waar nodig ondersteund door het dagelijks bestuur, met voorstellen komen over alles waar de Fotobond zich mee bezig houdt. De Interactieve Fotobond wordt in het proces als een aparte taakgroep meegenomen. • Wat mogen de leden straks verwachten van al die overlegorganen? We willen graag de kennis van onze leden en van anderen gebruiken om betere opleidingen en cursussen te verzorgen voor onze leden. Ook willen we onze wedstrijden nog beter laten aansluiten op de behoefte van ons allen. Door meer informatie over sprekers te verzamelen en aan te bieden aan clubs en afdelingen, kan ieder bestuur straks beter kiezen wie er wordt uitgenodigd. Evenzo willen we meer informatie beschikbaar stellen aan clubs die willen exposeren. • De bestuurskwaliteit zal toenemen doordat een taakgroep wegen gaat zoeken om bestuurlijke problemen op te lossen of voor te blijven, en deze zal ook nadenken hoe bestuurswerk beter kan worden gefaciliteerd. • De website moet opnieuw worden ontwikkeld. Deze taakgroep krijgt een flinke uitdaging. De nieuwe website zal veel interactiever worden. Gelijkgezinde fotografen kunnen elkaar vinden via de nieuwe website. Er zullen communities ontstaan. Een soort webfotoclubs. Heel groot en heel klein. De nieuwe website moet uitgroeien tot een van de belangrijkste dragers van de Fotobond. • De denktank stelde voor een stuurgroep in te stellen om die de nieuwe structuur laat uitwerken en invoeren. Deze is reeds ingesteld en bestaat uit Rob ’s-Gravendijk, Charles Linssen, Jan Nabuurs, Simon Ophof en DBlid Rob Agterdenbos. Kortom, heel veel uitdagingen, die veel tijd en geld gaan kosten, maar binnen enkele jaren zullen we de vruchten kunnen plukken van al die inzet!

Advertenties

Frank Boots

Focus Media Groep Roos Schouw Hendrik Figeeweg 1-z 2031 BJ Haarlem tel: 023 - 5348844 fax: 023 - 5423110 [email protected]

In dit nummer

Vormgeving Ido Harmens, FirmaVorm

Druk

Coverfoto Willie Brouwers (Foto Individueel)

Boom & van Ketel grafimedia Fotobond InBeeld is een uitgave van de BNAFV, Bond van Nederlandse Amateur Fotografen Verenigingen. Dit magazine verschijnt vier keer per jaar (februari, april, september en november) en wordt in een oplage van 7.500 exemplaren toegezonden aan alle leden van fotoclubs aangesloten bij de BNAFV. De gratis verspreiding van dit magazine wordt mede mogelijk gemaakt door een selectie van de beste testrapporten uit Focus, maandblad voor de vrijetijds- en vakfotograaf. De inhoud van dit magazine verschijnt onder verantwoording van de BNAFV. Het auteursrecht op deze uitgave en op de daarin verschenen artikelen wordt door de BNAFV voorbehouden. Auteursrechten op geplaatste foto’s zijn voorbehouden aan de auteurs. Het plaatsen van foto’s van de leden van clubs aangesloten bij de BNAFV geeft geen recht op enige vergoeding.

14 Wedstrijd Foto Individueel; die ene moet goed zijn 18 Focus Test Leica S2; handzaam middenformaat 12 Wedstrijd Foto-Online; veel meer inzendingen 15 Thema Foto’s met een X-factor 18 Jubileum HAF Heiloo 50 jaar 20 Latent Talent Rudy Matteeuwsen - Fotoclub Fotopres 22 Met Andere Ogen Peter van Tuijl bespreekt vier foto’s 24 Focus Test Canon EOS-1D Mark IV; droomcamera voor de actiefotograaf 28 Exposities Om te gaan zien

Lid van FIAP, Fédération Internationale l’Art Photographique

Focus Publishing BV is onderdeel van de Focus Media Groep

FIAP-erkend tijdschrift

www.focusmedia.nl

30 Mededelingen Oproepen en wedstrijden INBEELD 57 I FEBRUARI 2010

3

WEDSTRIJD

Martinique Potharst 5e plaats

Foto Individueel Het aantal inzendingen steeg met circa 100 tot 878, de behoefte aan wedstrijden is groot! Via een gewijzigd systeem (voorheen een getrapte beoordeling in regionale groepen) selecteerde de jury daaruit 100 nominaties en vervolgens 10 winnaars. Dat schijnt een hele klus geweest te zijn; juryrapport en uitslag zijn op de website van de Fotobond te lezen. De jury ziet wel beweging in de fotografie, bijvoorbeeld meer vrouwen als inzender en winnaar (zes van de tien) en minder grijze heren, maar mist toch vooral vernieuwing. Dat laatste ziet de jury niet als groot bezwaar (als de kijker maar geraakt wordt of geboeid is). Niettemin ziet de jury graag wat meer eigentijdse beeldtaal. Dat moet een uitdaging zijn.

4

INBEELD 57 I FEBRUARI 2010

Op deze pagina’s een persoonlijke keuze uit voornamelijk de 90 overige nominaties, niet omdat de jury ongelijk zou hebben, de jury heeft altijd gelijk. Kijk gerust of het ook uw keuze is (alle genomineerde beelden staan overigens in de galerie op de website) en probeer eens de motivatie van mij en/of de jury te analyseren en eventuele afwijkingen te verklaren. Ik koos bijvoorbeeld wat ik goed en interessant vind in zijn soort, zonder de overige inzenders ook maar iets tekort te willen doen. Ik kan hier geen honderd foto’s plaatsen, je moet – altijd en overal – keuzes maken. Ik zie ook ‘vreemde’ afwijkingen die bij mij weinig kans zouden maken, maar kan die verklaren vanuit mijn persoonlijke voorkeuren en de van-

uit de jury geuite wens naar originaliteit en vernieuwing. Dat laatste is heel begrijpelijk, waarschijnlijk til ik iets zwaarder aan kwaliteit. ‘Nieuw’ is niet automatisch beter of interessanter, toch? Misschien jammer, maar InBeeld is een beeldblad, met weinig of geen ruimte voor uitgebreide discussies... Juryleden waren dit keer: – Aad Speksnijder; Galerie Duo Duo – Simon Ophof; Fotocollectief De Zutphense – Aza Teeuwen; FC Zwijndrecht (met zijn clubgenoot Cees van Meerten als voorzitter zonder stemrecht)

Wim Broekman

Theo de Jong

Eddie Annink

Margreet van Overbeek-Janse


5

WEDSTRIJD

Arnold van Noorden

Peter Brands

6


J.A. de Haan

Willie Brouwers

Betty Vonk

Edith Howard

Jos Tilkin


7

TEST Digitale reflexcamera

SUPER 2 HET KLEINE AANTAL FUNCTIETOETSEN/KNOPPEN BIEDT EEN MAXIMUM AAN FUNCTIONALITEIT.

Leica S2

Handzaam middenformaat Nu de beeldkwaliteit van professionele full frame reflexen weinig meer te wensen overlaat, getuigt Leica van lef door nu de S2 te introduceren. Met een sensor van 3 x 4,5 cm mikt men op een opleving van het grote sensorformaat. We bekijken hoe deze camera zich gedraagt in dit dunbevolkte kwaliteitsgebied.

Bij de introductie van de Leica S2 op de Photokina 2008 hadden wij het genoegen om als een van de eersten een prototype te mogen vasthouden. Dat was bijzonder! Niet zozeer vanwege de vormgeving en ergonomische eigenschappen, maar vooral omdat bijna één eeuw geleden Leica de eerste kleinbeeldcamera op de markt bracht en sindsdien geen oog had voor het middenformaat. In 1914 was het Oscar Barnack van de firma Ernst Leitz die een kleinere camera ontwierp: de Ur-Leica (afb. 1). Als astmapatiënt wilde hij een kleinere, lichtere camera die bovendien een opnameformaat had dat het meest beantwoordde aan het menselijk gezichts-

1 DE UR-LEICA UIT 1914.

8


veld: hoogte en breedte in de verhouding 2:3 en dat op 35 mm film (die maat bestond al). Op die manier was het kleinbeeldformaat geboren en de eerste Leica kleinbeeldcamera’s. Voor de geschiedenis van de Leica kun je kijken op http://us.leica-camera.com/culture/ history/leica_products/. Sindsdien is de productielijn van de M-camera’s gestart en vanaf de jaren zestig is daar de reflexlijn bij gekomen met de R-camera’s. Alle van hoge kwaliteit, zodat de naam Leica direct is verbonden aan topkwaliteit en een hoge prijs. Toen kwam het digitale tijdperk waar in 2003 de R8 en R9 tegen flinke meerwaarde voorzien konden worden van een digitale 10 MP module. Dat bleek minder succesvol, terwijl de Japanse firma’s overuren draaiden om tegemoet te komen aan de vraag voor digitale reflexcamera’s. Op de Photokina 2006 werd tenslotte een nieuwe lijn digitale Mcamera’s ingezet met de M8. Inmiddels is er de zeer succesvolle M9 met volledig full frame sensor met 18 MP.

Naast de M en de R-serie ontwikkelde Leitz in 1997 de Leica S1. Dat was eigenlijk geen camera meer, maar eerder een scanner met een Leica-body. Voor weinigen een bekend product. De verrassing was dan ook des te groter toen in 2008 een opvolger van de Leica S1 werd aangekondigd: de Leica S2, een digitale spiegelreflexcamera in het middenformaat en een sensor van 3 x 4,5 cm die niet in een speciale achterwand is gemonteerd. En dat in een periode waarin de digitale kleinbeeldreflex van de concurrentie tot een zeer hoge kwaliteit was ontwikkeld. De fotowereld reageerde vrij unaniem: “Je moet maar durven!” De ontwikkelingen in de komende jaren zullen het gaan bewijzen: wél of geen opleving van het middenformaat met de Leica S2 (en opvolgers) als een van de belangrijkste spelers in dit veld.

Het ontwerp Ooit een camera in je handen gehad die direct ‘paste’? Voor de stevige hand is dat de S2. Optimale vormgeving en flink in gewicht, maar weer niet te zwaar dankzij de magnesiumlegering. Voor de duim is een aparte uitsparing in de achterwand aangebracht. Het gewicht van 1410 gram (incl. accu) is maar een half onsje meer dan een professionele kleinbeeldreflex. De afmetingen zijn met 160 x 120 x 80 mm zelfs kleiner! De body is bestand tegen spatwater en stof, waarmee duidelijk wordt dat we te maken hebben met een camera die ook geschikt is voor op locatie en reportagedoeleinden. De krachtige Li-Ion accu (7,4 V, 2150 mAh) is opvallend klein en ligt na het openen van een veiligheidsvergrendeling snel

4

3

in je hand. Het S-systeem is duidelijk ontworpen voor lang en intensief gebruik gedurende vele professionele jaren. Het is opvallend dat voor het gebruik van de camera een temperatuur van 0°-45°C wordt geadviseerd. Ik heb tijdens de praktijktest zonder problemen kunnen werken bij temperaturen onder het vriespunt. Het aantal functietoetsen/knoppen op de achterkant (afb. 2) is beperkt tot een minimum met een slimme functionaliteit en ze zitten precies op de plaats waar je ze verwacht. Alle instellingen in de menu’s zijn snel te vinden met de vier langwerpige knoppen naast het prachtige 3-inch LCD scherm met 460.000 pixels. In de duurdere P-variant is saffierglas aangebracht dat niet te bekrassen is. Het wiel rechtsboven is niet alleen draaibaar tijdens diverse functies, maar door het in te drukken bevestig je ook je keuzes. Ik had de camera daarom binnen tien minuten onder de knie dankzij het eenvoudige en intelligente ontwerp. De aan/uit knop heeft twee standen: voor gebruik bij objectieven met een centraal-

sluiter (CS) of bij gebruik van de ingebouwde spleetsluiter (FPS, focal plane shutter). Een blik door de zoeker is een opvallende ervaring. Rustig, ruim en licht met een precieze aanpassing van het oculair. Alleen de noodzakelijke gegevens komen onder in beeld. Zeer eenvoudig en dus overzichtelijk is de bovenkant van de camera (afb. 3). De programmaknop in de A-stand geeft in combinatie met ingedrukt wiel op de achterkant keuze uit A, en P, terwijl de M en T-stand met de tijdsinstelling en het wiel worden bepaald. Verder zien we een opvallend klein en kleurrijk display waarin de belangrijkste gegevens staan. Alles wat overbodig is, is weggelaten. Een opvallend verschil met de camera’s van de Japanse collega’s waar meestal zoveel mogelijk info in de display wordt gepropt. De standaard flitsschoen ontbreekt gelukkig niet. Op de voorkant (afb. 4) zien we naast de ontspanknop de indicatie voor de zelfontspanner en sensor voor witbalans. Het objectief is met een opvallend korte bajonetslag

OBJECTIEVEN Op dit moment zijn beschikbaar: de SUMMARIT-S 70mm F2,5 ASPH (CS) en de APO ELMAR-S 180mm F3,5 ASPH (CS). In april wordt de set uitgebreid met een SUMMARIT-S 35mm F2,5 ASPH (CS) en een APO -MACRO-SUMMARIT-S 120mm F2,5 ASPH (CS).

te wisselen en uiteraard is er de mogelijkheid om het diafragma te sluiten ter controle van de scherptediepte. Na het verwijderen van het objectief, kijk je naar de nieuwe Leica Sbajonet met een 12-punts contactstrip. De zijkant geeft ruimte voor een kunststof klepje waarachter de CF of SD-kaart zijn plaats heeft. Dit is het enige minpuntje aan het ontwerp. Waarom niet van metaal? Kunststof beschadigt snel. Aan de andere kant zien we de gebruikelijke contacten voor flits en HDMI, wat inmiddels standaard is bij de nieuwste camera’s (afb. 5). De contacten voor afstandsbediening en data-uitwisseling zijn voorzien van een veilige metalen borging. Voor de veeleisende fotograaf is voor € 990,- een extra handgreep met accu onder de body te plaatsen, inclusief ontspanknop (voor staande opnames).

Belangrijkste gegevens en instellingen

5 UITGANGEN EN AANSLUITMOGELIJKHEDEN.

De verticale spleetsluiter is ongelooflijk stil voor zo’n camera. Geen klappende spiegel of vervelende bijgeluidjes. De sluitertijden variëren in de A en P-stand van 32 tot 1/8000 sec en in de T- of M-stand van 8 tot 1/4000 sec, met het wiel op de bovenzijde in te stellen. De standaard synchronisatietijd is 1/125 sec. De zelfontspanner kent de keuze tussen 2 of 12 sec. Belichtingscompensatie is mogelijk tussen -3 en +3 EV met stappen van 1/3.


9


MENUSTRUCTUUR Met de 4 langwerpige knoppen naast het LCD-scherm is in combinatie met het draaiwiel snel en efficiënt het menu te doorkruisen. Ingedeeld in de hoofdgroepen Camera-Image- SetUp-Play (afb. 6). Het display laat standaard de belangrijkste instellingen zien, zodat je niet het menu in hoeft te gaan voor een snelle controle. De kleuren zijn functioneel per hoofdgroep gekozen. In de play-modus zijn de keuzes overeenkomstig met wat je zou willen: met of zonder gegevens en histogram, sterke uitvergroting of meerdere opnames op een scherm. Beveiligen van opnames is ook mogelijk.

Objectieven met een ingebouwde centraalsluiter (8-1/500 sec) zijn in aantocht en geven extra synchronisatie tot 1/500 sec. De ingebouwde spleetsluiter blijft dan uiteraard geopend wanneer de camera wordt aangezet in de CS-stand. De lichtmeting kent vijf velden en de keuze is een meerveldsmeting, een integrale meting met concentratie op het centrum en spotmeting (3,5%). De lichtmeting bij flits is TTL met bijvoorbeeld de Leica SF-58 (of een systeem dat compatible is, samen met de adapter SCA 3502M5). Flitsen met instelling op het eerste of tweede gordijn is mogelijk. Flitsen in de HSSstand (high speed modus) is mogelijk bij zeer korte sluitertijden snel achter elkaar. De autofocus kan worden ingesteld op continu of single. Zeer snel en nagenoeg geluidloos. Een knap staaltje van techniek voor zo’n formaat camera. Uiteraard een AF-memory en EV/AF-lock met een knopje op de achterkant

6 DE HOOFDGROEPEN VAN HET MENU: CAMERA-IMAGESETUP-PLAY.

vlak bij de duim. De zoeker heeft een dekking van 96% (vergroting van 0,86x) en is uitzonderlijk helder. Het oculair is te corrigeren van -3 tot +1 dioptrie.

Sensor en bestandsgrootte Het hart van de camera is de 37,5 MP CCD van Kodak met een resolutie van 7500 x 5000 photosites met ieder een doorsnede van 6 µm. Goed voor een RAW-bestand van ongeveer 75 MB in het DNG-formaat! Leica heeft, in tegenstelling tot andere fabrikanten, het Adobe DNG-format gekozen voor de ruwe informatie vanaf de sensor. Het signaal wordt verwerkt tot 16 bits per pixel terwijl het dynamisch bereik van de sensor wordt opgegeven als een contrastomvang van maar liefst 12 stops! Een 8-bits TIFF komt neer op zo’n 107 MB, een 16-bits TIFF het dubbele. Daarnaast is er de keuze uit twee JPEG-resoluties die al dan niet met het DNG-format gecombineerd kunnen

worden. Voor de CCD treffen we geen low-pass filter aan om het Moiréverschijnsel te reduceren. Dat wordt softwarematig gedetecteerd en onderdrukt. Als kleurruimtes zijn AdobeRGB en sRGB uitgebreid met het ECI RGB. De buffer in de camera bedraagt 1 GB wat goed is voor acht opnames in serie bij een continu-instelling. Door de grote hoeveelheid informatie die weggeschreven moet worden ligt de snelheid op maximaal 1,5 fps. Daarmee is het duidelijk dat de camera niet is ontworpen voor sportfotografie. Voor het wegschrijven van de grote bestanden gebruik je uiteraard de snelste CF of SD-kaarten.

7 HAARSCHERPE RESULTATEN. DEZE FOTO IS 107,3 MB GROOT EN WORDT BIJ EEN RESOLUTIE VAN 300 PPI AFGEDRUKT OP 42,27 X 63,6 CM. DE UITVERGROTING IS EEN STUKJE VAN 10 CM, HIER OP WARE GROOTTE IN DRUKVORM.

10


De praktijk Deze subliem in de hand liggende middenformaatcamera is net zo gemakkelijk en snel te hanteren als een professionele kleinbeeldreflex. Je fotografeert er ook mee als met een kleinbeeld. Bij het maken van een serie landschappen met grote scherptediepte en lage ISO gaat de camera op statief voor echt gestoken scherpe opnames. Opvallend voor dit formaat is de geringe scherptediepte die bij F2,8 ontstaat. Prachtig bij bijvoorbeeld portret. We beschikten over het SUMMARIT-S 70 mm F2,5 ASPH CS objectief. Niet super geschikt voor portret (het 120 mm objectief komt pas in april). Zoals gewoonlijk maken we opnames in een professionele studio en buiten. Mijn collega zat keurig model en afb. 7 is het resultaat. Een bestand van 107,3 MB. Bij een resolutie van 300 ppi, goed voor een printformaat van 42,27 x 63,6 cm. De uitvergroting is een stukje van 10 cm, hier op ware grootte in drukvorm. De resultaten zijn letterlijk haarscherp en met een standaardinstelling van het onscherp masker vanuit Lightroom 3 bèta gegenereerd. Een interpolatie van het bestand kan straffeloos worden uitgevoerd. Na het bekijken van dit resultaat waren we direct ‘verliefd’ op de S2 en het sublieme objectief. Natuurlijk hebben we de hoge ISO-waarden bekeken op ruis. In afb. 8 zien we een ISO 80 en ISO 640 naast elkaar in Lightroom 3 met een vergroting 1:1. Geen zichtbare ruis. Gebruik van de ISO 1250 is hier vergeleken met ISO 320. In deze hoogste ISO-stand zien we zichtbare ruis en detailverlies bij sterke vergroting, maar de Hasselblad-backs gaan hoe dan ook niet verder dan ISO 400 of 800. Binnen A4 en het formaat van de meeste tijdschriften is ISO 1250 goed bruikbaar. Wanneer de camera sublieme beeldkwaliteit moet leve-

8 GEEN ZICHTBARE RUIS OP ISO 640. DE HOOGSTE STAND VAN ISO 1250 IS ALLEEN BRUIKBAAR ALS HET ECHT NIET ANDERS KAN EN ER NIET STERK VERGROOT HOEFT TE WORDEN.

ren, zul je die hoge ISO-waarden natuurlijk zoveel mogelijk vermijden. Reportage met ISO 640 is geen enkel probleem. Daarnaast bekeken we het Moiré en de chromatische aberratie (afb. 9), eveneens in een vergroting 1:1. Resultaat: niet aantoonbaar! De geschiedenis herhaalt zich hier: het mooiste ‘glas’ zit in de handgemaakte objectieven van Leica.

Conclusie Euforie voert de boventoon wanneer we de bevindingen samenvatten. De ruis in de hoogste ISO-waarde van 1250 ISO en het klepje voor de slots zijn kleine minpuntjes. Maar zowel de bediening van de camera als de resultaten zijn subliem te noemen. Zeker, daarin staat Leica niet alleen: er zijn ook andere camera’s met digitale achterwanden die perfecte beelden geven.

Maar wanneer je het concept van Leica erbij betrekt – middenformaat behandelen alsof het kleinbeeld is – staat dit product alleen aan de top en wellicht ook aan het begin van een nieuwe manier van fotograferen: extreme kwaliteit en handzaamheid gecombineerd. Echte professionele liefhebbers zullen er hun vingers bij aflikken. Het wordt echter weer nuchtere realiteit wanneer je de prijslijst ziet. Een investering voor het leven – want dat is typisch Leica – mag wat kosten. Focus Predikaat Super. FRANS BARTEN

Leica S2 SENSOR KODAK CCD 16-BITS 30X45 MM: 7500X5000 (37,5 MP) AFM. PHOTOSITE 6 µM FORMATEN DNG EN JPEG OBJECTIEFVATT. LEICA-S FOCUS AF SINGLE/AF CONTINU/MANUAL ISO 80-1250 SLUITER 32-1/8000 S (P EN A MODUS) 8-1/4000 S (T EN M MODUS) MAX. FLITSSYNCHR. 1/250 S KLEURRUIMTE ADOBE RGB, ECI RGB EN SRGB LCD-SCHERM 3”, 460.000 PIXELS SNELHEID MAX. 1,5 FRAMES/S OPSLAG CF (LIEFST UDMA) EN SD VOEDING LITHIUM-ION, 7,4 V / 2150 MAH GEWICHT 1410 GR (BODY + ACCU) AFMETINGEN 160 X 120 X 80 MM VASTE PRIJS BODY S2 BLACK: € 18.600,(INCL. BTW) BODY S2-P: € 22.200,SUMMARIT-S 70MM: € 3.600,SUMMARIT-S 35MM: € 4.200,APO MACRO SUMMARIT-S 120MM: € 5.280,VERTEGENW. TRANSCONTINENTA BV WWW.TRANSCONTINENTA.NL WWW.LEICA-CAMERA.COM BOUW BEELDKWALITEIT SCHERPSTELLING LICHTMETING WITBALANS

9 GEEN AANTOONBAAR MOIRÉ OF CHROMATISCHE ABERRATIE.

LCD-SCHERM 9,5 9,5 BEDIENING 9,5 9,5 9,5 OPSLAGSNELHEID 9 9,5 PRIJS:KWALITEIT 7 TOTAAL 82 9

9,1 SUPER


11

WEDSTRIJD

Foto-Online Anderhalf keer méér inzendingen dan in 2008, een groot succes! Was het dat? Bekijk je ze bijvoorbeeld per club, dan tonen sommige gerenommeerde clubs weinig kwaliteit. Het is dan ook niet de club die selecteerde uit haar (sub-) top, maar de (overmoedige) inzender zelf. Een wedstrijd is geen gokje. Je zou als jury wel eens boetes willen uitdelen, om het nadenken vooraf te stimuleren (al is het psychologisch beter te belonen dan te straffen). Weg met al die randjes en kadertjes. Soms leuk voor een ansichtkaart, geef een foto aan de muur een goed passepartout, maar toon in een wedstrijd puur de foto, niet meer, niet minder (dan komt die ook groter op het juryscherm). Een kader isoleert van de omgeving, maar dat doet je beeldscherm al afdoende en sommige kaders die ik zag doen gewoon afbreuk aan het beeld, sorry dat ik het zeg. Alle beginnersfouten qua techniek en verbeelding kom je tegen. Onscherp, verkeerde scherptediepte, enorme niet-functionele voorgronden, niet geoptimaliseerd (scheef, te flets) of juist te veel (overdramatische luchten, moddervette kleuren),

12


Frans Artz AFC ’68

slecht licht, onderwerp te centraal omdat daar het AF-veldje zit, enz. Onder 2012 stuks duizend maal lichte tot zelfs ernstige droefenis, helaas. Zelfs één geval achteraf ontdekte oplichting (nieuw fenomeen en zeer verwerpelijk, maar het zou een ‘vergissing’ zijn...) en wéér – we zouden hem nog gaan missen – een inzender van drie reproducties. Pronken met andermans veren, respectievelijk een 0 of 1 per jurylid geeft kennelijk geen signaal. Misschien kunnen de clubs hun zwakke leden enigszins begeleiden vóór het inzenden en vooral hun betere leden stimuleren in te sturen. Na die droefenis krijg je de foto’s die met eenvoudige ingrepen nog wel te verbeteren zijn (aansnijden, optimalisering, enz.), of die wel een aanzet tonen, maar kennelijk gelicht zijn uit een verhaal; dat ontbreekt in die ene foto. Vaak ontbreekt wel wat meer en is sprake van gemakzucht of te weinig fantasie. Architectuur is bijvoorbeeld geliefd, maar een jury wil, net als elke andere beschouwer, méér zien dan wat de architect al tot stand heeft gebracht. Een toevoeging of interpretatie, en dan liefst niet via drakerige

Photoshop ingrepen, maar een menselijk element, een verband met iets uit de omgeving, dat leuke ‘extra’ zonder geknutsel. Tenslotte blijft er zo’n 5 tot 10% aan foto’s over die je met overtuiging een ruime voldoende geeft. Nu had de jury geen onderling overleg, behalve ter bepaling van de einduitslag. Over sommige grote afwijkingen in puntenaantallen, zowel hoger als lager, verbaas ik me of word ik wat verdrietig, maar ja, drie juryleden = drie meningen en dat zal iedereen moeten respecteren. Voor deze pagina’s koos ik foto’s die tegen de eervolle vermeldingen aan zaten, en die mijns inziens ook heel verdienstelijk zijn en boven de middelmaat uitsteken; de winnaars bekijkt tenslotte iedereen wel op de website. Daarom een wat eigenzinnige persoonlijke keuze, met bijvoorbeeld enkele landschappen, een categorie die geheel buiten de prijzen viel. Het landschap bleek opnieuw een heel moeilijk thema, maar lees ook het juryrapport op de website.

Wim Broekman

Cees Duindam Fotocollectief De Zutphense America’s Cup Pavilion, Valencia . architect: David Chippenfield

Jaap Peeman FC De Rarekiek . Gommert

Sigrid Schaap FC Eemland

Wilco Nieweg AFC Flevo

Jan Hilbrands FG Vlinderstad . Emmen, Labrador, Canada


13

WEDSTRIJD

Chris Treffers FK Uithoorn . Freddie in Doel

Theo Herzog AFV Iris . Klassiek landschap

Simon Duif AFV Zaanland . Eerste sneeuw 14


THEMA

Albert Smit

Foto’s met een X-factor Je kunt er met geen mogelijkheid omheen. Wekelijks zijn de resultaten van talentenjachten op tv te zien. Soms met veel zelfvertrouwen en misschien vaker met gevoelens van onzekerheid, krijgen we van de meest uiteenlopende artiesten hun zangkunsten voorgeschoteld. De jury oordeelt soms mild, maar is meestal heel kritisch over wat er wordt gepresteerd. Maar de jury is niet de baas. Het publiek bepaalt wie er naar de volgende ronde mag en wie uiteindelijk wint. De stokpaardjes van de jury leren we al spoedig kennen. Maar wat zijn de beweegredenen van de kijker om voor hun favoriet te kiezen? Zangers en zangeressen die net ietsje meer kunnen laten horen en laten zien, komen uiteindelijk boven drijven. Het is de uitstraling die je bijblijft. Of die bijzondere stem, waardoor de tekst je in het hart lijkt te raken. Eigenlijk is het niet beter te omschrijven. Dat ongrijpbare gevoel noemen we de X-factor. Een meerwaarde die je bijna niet onder woorden kunt brengen. Een meerwaarde die iedereen wel kan waarnemen. Je kunt het voelen. Zouden er ook foto’s zijn die zo’n X-factor bezitten? Dat vroeg ik me af toen ik voor de buis zat te luisteren en te kijken naar kandidaten die er werkelijk alles voor over hebben om het verschil te maken. Alles is al gefotografeerd. Althans, dat kun je horen bij fotoclubs die niet zo goed meer weten

waarmee je het volgende uitstapje succesvol kan laten zijn. Het verschil maak je echter vooral door de manier waarop je kijkt en fotografeert, en veel minder door het onderwerp dat je kiest. Foto’s krijgen een X-factor als veel mensen ervaren dat de manier waarop je het hebt aangepakt bijzonder is. Een X-factor wordt door veel mensen aangevoeld. Je bent het er meteen met elkaar over eens, zonder dat je wat moet uitleggen. De X-factor heeft weinig met kunst te maken. Misschien juist helemaal niet. Vakmanschap is wel van belang. Iemand die niet kan zingen, heeft als artiest aan de X-factor helemaal niets. Iemand die technisch niet uit de voeten kan, laat niet alleen alle inhoudelijke kwaliteit verloren gaan, maar maakt ook de X-factor op een foto onzichtbaar. Net als bij artiesten kun je bij foto’s ook spreken over uitstraling. Je moet worden geraakt. Niet in de eerste plaats door inhoud, maar veel meer door schoonheid, door sfeer, door zichtbare gevoelens en emoties. Voor mij heeft de foto van Albert Smit de Xfactor heel goed te pakken. Geen spectaculair onderwerp. Ook geen onderwerp dat voor het eerst op de foto staat. De fotograaf geeft het beeld een extra dimensie door de kwetsbaarheid die je kunt voelen. De kwetsbaarheid van iemand die je niet ziet, maar van wie je nu wel een voor-

stelling hebt. De rijkdom aan details, de lichtval en de gewone compositie dragen allemaal bij aan het gevoel dat we allemaal bij deze foto zullen hebben. Albert Smit schonk heel toevallig bij zijn club, de AFV Leeuwarden, ook aandacht aan de X-factor. Hij beschrijft het als volgt: “De foto moet een onvergetelijke eerste indruk achterlaten, ook met alleen de glimp van een thumbnail of op afstand tijdens een expositie, moet de foto opvallen tussen honderden andere beelden. Je wordt er als het ware naar toe gezogen. Ook bij nadere beschouwing zal hij aantrekkelijk moeten blijken, technisch, esthetisch en verhalend. Maar niet als meetlat waarlangs hij gelegd kan worden. Hij moet afwijken van de norm en er moet iets te raden overblijven. En misschien is wel het belangrijkste dat de foto direct moet aanspreken. Dat mag onderhuids zijn, of dat nu nostalgie, belofte, humor, erotiek of angst is. De foto grijpt eerder naar het gevoel dan het verstand en dat maakt dat hij bijblijft.” Met deze wijze woorden van Albert daag ik iedereen uit om zelf ook op zoek te gaan naar de X-factor. In nieuwe foto’s en in foto’s die je nog gaat maken.

Rob Agterdenbos INBEELD 57 I FEBRUARI 2010

15

THEMA

Albert Smit

Carla Vermeend

16


Jeannette Cramwinckel

Cor Boers

Carla Upperman

Jan Klappe

Frits van de Reep

Carla Broekhuizen


17

JUBILEUM

HAF Heiloo 50 jaar De Heiloose Amateur Fotografen bestonden begin januari 50 jaar, al wist iemand onder de leden, zij het niet uit eigen ervaring, te vertellen dat er al veel eerder een fotoclub in de gemeente was geweest, bestaande uit serieus fotograferende SDAP-leden (voorganger van de huidige PvdA). Maar die historie speelt geen rol meer, niemand is zich van een voorganger bewust. De HAF is op zich geen opvallende club, gewoon een uit het middenveld: 35 leden (van wie 13 vrouwen, zo stelt de website), bijeenkomsten elke twee weken. Die avonden bestaan uit fotobesprekingen, incidenteel een gast van buiten, maar ook gezamenlijk fotoselecties maken; dat doen ze democratisch met zijn allen, daar komt geen aparte commissie aan te pas. Prima als het werkt, ik ken van nabij een voorbeeld waar het beslist niet werkte en men snel teruggreep op een commissie van deskundigen. Verder kent de club zeven thematische werkgroepjes, die ook elk op zijn tijd een presentatie in de hele club geven. De club hanteert momenteel een ledenstop, groter wil men niet groeien en nadrukkelijk organiseert men geen beginnerscursussen e.d. Eén plaats open zodra een lid bedankt en de basiskennis haal je maar elders of eventueel binnen de club maar dan informeel. Meer bijzonder is dat behalve een jaarlijkse clubexpositie – die bij het jubileum is zojuist afgelopen – enkele leden permanent kunnen exposeren op diverse locaties bij bedrijven en instellingen in de gemeente. De jubileumexpositie toonde uitsluitend zwartwit foto’s in de maat 27x27 cm, een beperking in de vorm, maar in elk geval een originele.

Ineke Vijn

Wim Broekman www.fotoclubheiloo.nl

Carla Admiraal 18


Hans van der Molen

René Blom

Meta Stoffels

Rob Zomerdijk

Yolanda Geldof INBEELD 57 I FEBRUARI 2010

19

LATENT TALENT

Rudy Mateeuwsen Fotoclub Fodipres Fotografeert al heel lang

20

Waarom is fotografie jouw ding?

Wat is voor jou belangrijk aan een fotoclub?

Wat is je favoriete genre?

Wie is je grootste voorbeeld?

Door mijn vader wellicht, die fotografeerde veel. Toen ik een jaar of 13 was kocht ik van mijn spaarcentjes een compactcamera. En na mijn afstuderen kocht ik van mijn eerste salaris een spiegelreflex. Ik ben graag in de natuur en maak veel reizen. Ik ben lid van het IVN en van de fotowerkgroep van die vereniging. Eigenlijk ligt mijn hart in de natuur. Om een goede tot uitstekende natuurfotograaf te kunnen zijn, komt heel wat kijken. In ieder geval moet je er veel tijd aan kunnen besteden en ook je apparatuur bepaalt of je boven ‘het maaiveld’ uit kunt komen. Door een fotografiecursus in 2004 ontdekte ik de stadsfotografie. Naast natuur is dat ook mijn ding in de fotografie geworden. Ik heb nu, door omstandigheden, een maand niet gefotografeerd en merk dat ik daar onrustig van word. Kennelijk is de wens van het fotograferen iets in mijzelf.

In 2005 ben ik lid geworden van Fodipres en ook ben ik aangesloten bij een groepje dat overgebleven is van de cursus destijds, dat nog steeds geleid wordt door een docent van de Fotoacademie uit Breda. Een fotoclub moet vooral zorgen voor inspiratie. Het moet gaan over foto’s en soms bespeur ik dat er teveel vergaderd of gesproken wordt over organisatorische zaken. Dit jaar hebben we in de club een mentor gehad en ik zie dat dit de club in verschillende opzichten goed doet

Ik wed eigenlijk op twee paarden. Ik ben iemand die graag in de natuur is en wil dat ook graag vastleggen. Daarnaast merk ik dat mensen fotograferen me erg ligt. Daarbij let ik op het onverwachte, ook wel het spontane moment. Als ik in een stad loop gebeurt er altijd wel iets. In het begin maakte ik de meer voor de hand liggende foto’s maar het lijkt wel of je steeds meer oog krijgt voor de wat bijzondere, aparte dingen die gebeuren. De verrassing zien en vastleggen is misschien wel waar ik op uit ben. Voor mij is het dan ‘iets nieuws’ waarmee ik me kan onderscheiden. Nog steeds heb ik dat ik aan het begin van de dag meer clichéfoto’s maak dan later op de dag. Het is alsof je steeds meer ziet. Meestal werk ik met een groothoek, een enkele keer ‘de standaard’. Met de groothoek zit je meer in de situatie zelf, met een tele bekijk je het toch meer op een afstand en dat zie je later terug in de foto. In het begin was er wel een zekere gêne om mensen dichtbij te fotograferen.

De bewogen foto’s van Carl de Keijzer (India) en Bruce Gilden (New York) spreken me erg aan. Ik ben nu ook met invulflitsen bezig. Ook naar het wat cynische of spottende waarmee Martin Parr zaken aan de orde stelt, bijvoorbeeld in de serie over het massatoerisme, kijk ik met veel plezier.


Peter van Tuijl


21

MET ANDERE OGEN

Anny Huyts Anny Huyts van FC Dracula in Margraten stuurde me vijf bloemenfoto’s. Alle foto’s waren in zekere mate geabstraheerd. De bloemen, ook deze kamperfoelie, zijn in strakke, bijna lineaire, vormen gefotografeerd. Er ontstaat een spanning door de meer technische en ‘ontleedachtige’ wijze waarop de bloem in beeld is gebracht. De ruimtelijkheid en de transparantie in het beeld kan ik ook erg waarderen. Bloemen doen ons denken aan romantiek en veelal worden bloemen overeenkomstig gefotografeerd. Ik vind het mooi dat Anny een wat andere benadering kiest, eigenzinnig wellicht. Ik denk dat de beroemde fotograaf Harry Callahan dit bedoelde, toen hij zei dat foto’s oorspronkelijkheid krijgen door creatie van het individu. De goede foto verbeeldt en heeft meerdere lagen. In dit geval is dat de werkelijkheid en tevens de abstractie daarvan in een vorm die niet zo voor de hand ligt.

Maja Mars Maja Mars uit Oirsbeek en lid van FC Sittard stuurde me enkele foto’s van het nieuwe station Guillemins in Luik. Een staaltje van hedendaagse architectuur en techniek. Om verschillende redenen is Luik de moeite van het bezoeken waard, zeker ook voor fotografen. Een volkse stad waarin je in velerlei opzichten tegenstellingen en contrasten aantreft. Dat laat Maja wat mij betreft ook in deze foto zien. Ze heeft het kunstwerk van architect Santiago Calatrava ‘geportretteerd’ in relatie met de ‘laatste restjes’ van de wijk Guillemin. Het gehele gebied rondom het station gaat op de schop. De leegheid in het beeld, behoudens de enkele reiziger op het station, geeft een idee van verlatenheid, een naderend afscheid van een gebied dat eens aristocratisch en van stand was.

22


Fritz van Kuijk De foto van Fritz van Kuijk van FC de Trefkuul uit Gaanderen is interessant vanwege de verhaaltjes die je erbij kunt bedenken. Het is een soort foto die Hans Aarsman uitkiest om in de Volkskrant te bespreken. Er zijn allerlei mogelijke verwijzingen in de foto die vragen oproepen. Is het één moslimfamilie met een Nanny? Waarom loopt het jongetje uit de pas, wil die graag op de foto, in tegenstelling tot zijn begeleidster? Petjes, T-shirt, air-shoes van de kinderen zijn westers georiënteerd. Zijn ze op vakantie of geldt dat alleen voor de fotograaf? Het is niet de exotische reisfoto die je vaker ziet, zoals het prachtige portret dat de cultuur of rijkdom van een volk, land of streek in beeld brengt. Ook niet de foto die in de eerste plaats gemaakt is vanwege de esthetiek. Wat mij betreft zit de ‘kracht’ in deze foto meer in de vragen die je bij deze foto kunt stellen.

Cor de Wit Ongetwijfeld is de foto van Cor de Wit van FC Ommoord uit Rotterdam gemaakt vanwege het fraaie tegenlicht. In deze foto is de werkelijkheid feitelijk een eenvoudig gegeven: een visser tegen de skyline van een industriegebied. Met name door het licht wordt het een romantisch beeld dat sterk op schoonheid of esthetica is gericht. Veel van de foto’s die gemaakt worden door vrijetijdsfotografen hebben als doel de dingen er mooi op te zetten. Op zich is daar niets mis mee, maar we moeten ons realiseren dat we dan vaak foto’s van mooie dingen maken waarin o.a. vorm, kleur en licht de schoonheidsbepalende elementen zijn. Door rechts en links een stuk van de foto te halen en er een nagenoeg vierkante foto van te maken, wordt de foto inhoudelijk sterker. De relatie de tussen visser en de industrie wordt dan meer benadrukt.

Peter van Tuijl

Graag ontvang ik weer foto’s voor deze rubriek. Stuur ze per e-mail naar [email protected] of naar [email protected] in een formaat van ongeveer 10x15 en 72 dpi of de afdrukken (13x18) per post naar Peter van Tuijl, Geulstraat 40, 7071VV Ulft.


23


Canon EOS-1D Mark IV Droomcamera voor de actiefotograaf Bijna drie jaar na de voorganger (Mark III) is de Canon EOS-1D Mark IV geïntroduceerd. Onder meer dankzij de nieuwe DIGIC 4 processoren is dit de snelste camera van dit moment. Met de hoge snelheid in combinatie met sublieme beeldkwaliteit en zeer hoge, ruisarme ISOwaarden, mikt Canon op een vooraanstaande positie onder sportfotografen.

SUPER

Het werkterrein van de doelgroep voor deze camera is nauw omschreven: sport en eventueel reportage. Of, zoals Canon dat zelf noemt: “Extreme en dynamische situaties”, en dat op het hoogste technische niveau. Bij de ontwikkeling van de EOS-1D Mark IV is feedback van Mark III-fotografen gebruikt. Een geheel nieuw 45-punts AF-systeem met 39 F2.8 gevoelige ‘cross-type’ punten is daarbij de belangrijkste verbetering, tezamen met de nieuwe CMOS sensor. Het aantal megapixels is toegenomen van 10 naar 16,1 MP terwijl de kwaliteit van het signaal toch is verbeterd!

Body De body ziet er net zo uit als bij de zwaardere broer, de EOS-1Ds en ligt ook hetzelfde in de hand. Een perfecte handligging, lekker zwaar maar niet té, met de knoppen en wielen op de juiste plaats. Ergonomisch is het een juweel van een camera. De ‘nieuwelingen’ zullen daarom snel wennen aan dit raspaardje. De magnesiumlegering (afb. 1) zorgt voor stevigheid terwijl het gewicht toch beperkt blijft. Zoals je ziet in afb. 2 zijn de knoppen en de naden voorzien van maar liefst 76 rubberen afdichtingen zodat onder slechte weersom-

1 DE BODY IS DOOR HET GEBRUIK VAN MAGNESIUMLEGERING STEVIG, MAAR TOCH LICHT.

2 KNOPPEN EN NADEN ZIJN VOORZIEN VAN MAAR LIEFST 76 RUBBEREN AFDICHTINGEN.

24


4 UITGANGEN EN AANSLUITMOGELIJKHEDEN.

3 HET LCD-SCHERM HEEFT EEN RESOLUTIE VAN 920.000 DOTS.

standigheden gewoon doorgewerkt kan worden en stof en vocht geen kans krijgen. Op de achterzijde zien we het Clear View II lcd-scherm met een resolutie van 920.000 dots, nu bijna standaard in alle topcamera’s (afb. 3). Het is voorzien van een extra laag elastisch materiaal tussen lcd en beschermglas zodat reflecties sterk worden verminderd. Het voorheen gebruikte acrylmateriaal is vervangen door gehard glas, dat voor een sterke, krasvaste bescherming zorgt. De functieknoppen zijn gelijk gebleven t.o.v. de Mark III maar geven nu meer ‘feedback’ na het indrukken; ideaal voor gebruik met handschoenen. De body is uitgerust met het geïntegreerde EOS reinigingssysteem dat de sensor automatisch stofvrij maakt bij in- en uitschakelen. Aan de zijkant (afb. 4) zien we de uitgangen voor HDMI (High Definition Multimedia Interface), Video, aansluiting op studioflitssysteem en USB 2. De bovenkant (afb. 5) is identiek gebleven. Opslag vindt plaats met zowel CompactFlash (type I, II en UDMA) als

6 DE 16,1 MP CMOS-SENSOR.

5

SD-kaarten. Een zware accu staat garant voor honderden opnames. Gecombineerd met de uitstekende EF-objectieven (waarvan er inmiddels 50.000.000 zijn geproduceerd) plus andere accessoires zoals afstandbediening en zendapparatuur, is het systeem compleet voor de professionele reportagefotograaf waar ook ter wereld.

Sensor en lichtgevoeligheid Deze CMOS-sensor (afb. 6) is even groot als die van zijn voorganger, maar heeft een gro-

ter aantal lichtgevoelige diodes: 16,1 MP tegenover 10,1 MP. Doorgaans betekent dit dat het signaal minder betrouwbaar is en de computer dus minder nauwkeurige kleuren berekent. Canon zegt echter dat de nieuwe sensor microlenzen met kleurfilters heeft die zonder tussenruimte boven de diodes zijn aangebracht, waardoor het binnenvallende licht optimaal gebruikt wordt voor beeldinformatie (afb. 7). De photodiodes zijn kleiner maar registreren het opvallende licht voor 100%. Op een CMOS is de plaats waar de diode zich be-

7 DE MARK IV GEBRUIKT NAGENOEG 100% VAN HET INVALLENDE LICHT VOOR DE BEELDINFORMATIE.


25


vindt de photosite (vaak ten onrechte pixel genoemd). Ook deze is nu wat kleiner zodat er ruimte is voor een toename van 10,1 miljoen photosites naar 16,1 MP. Door de hogere kwaliteit van het signaal is de ruis tot een minimum beperkt (zie praktijktest). De sensor heeft acht kanalen waarmee het signaal wordt ‘afgevoerd’ en een zeer snelle verwerking mogelijk is bij continu fotograferen. Het uitvoersignaal blijft 14-bits (RAW) en ondanks deze grote hoeveelheid informatie is het aantal opnames per seconde 10. Dit alles dankzij de twee nieuwe DIGIC 4 processoren (afb. 8) die zes keer zoveel informatie kunnen verwerken als de voorgangers in de Mark III.

Nieuw autofocus systeem De EOS-1D Mark IV is voorzien van een nieuw 45-punts Canon AI Servo II AutoFocus-systeem, met 39 F2.8 gevoelige kruispunten. Die zorgen voor een zeer betrouwbare scherpstelling bij stilstaande of bewegende onderwerpen. De punten zijn afzonderlijk in te stellen en zowel in het centrum als aan de randen werken ze optimaal. De nieuw ontwikkelde microprocessor zorgt voor snel en zeer nauwkeurig scherpstellen, ook bij continu fotograferen met 10 bps. Het resultaat is een hogere precisie bij het volgen van bewegende onderwerpen, ook als de

8 DE NIEUWE, SNELLERE DIGIC 4 PROCESSOREN.

bewegingsrichting naar de camera toe is. Bovendien garandeert Canon dat in situaties met laag contrast of bij fel tegenlicht de autofocus perfect blijft functioneren. We hebben opnames gemaakt met bewegende onderwerpen onder verschillende lichtomstandigheden en geen enkele hapering of tekortkoming in het AF-systeem kunnen ontdekken. De voorganger, de Mark III, had daar enkele jaren geleden in de eerste series soms last van, ofschoon deze body het prima deed

vergeleken met de concurrenten (zie o.a. www.prophotohome.com). Het AF-systeem kent een groot aantal opties waardoor met elk EF-objectief een maximaal resultaat kan worden bereikt. Aanpassingen bij de verschillende standen van de camera zijn mogelijk gemaakt door een zogenaamde oriëntatiesensor.

Auto Lighting Optimizer Beeldbewerking in de camera treffen we in de nieuwste camera’s steeds vaker aan. Met vooraf gemaakte instellingen, afhankelijk van de opnamesituatie, bepaald je automatische correcties van contrast en/of helderheid. Dit zijn doorgaans dezelfde handelingen die je uitvoert in de software voor de verwerking van de RAW-opnames. Het voordeel is duidelijk: geen tijdverlies met bewerking achteraf en daarom zinvol voor bijvoorbeeld reportagefotografen die snel een gecorrigeerd beeld moeten aanleveren.

Geavanceerde instellingen en firmware

9 BIJ HET GEBRUIK VAN EF-OBJECTIEVEN WORDT, VANWEGE HET FORMAAT VAN DE APS-H SENSOR, NIET DE GEHELE BEELDCIRKEL BENUT.

26


De menu’s en bijgaande instellingen zijn gebruiksvriendelijk. Je kunt gedetailleerd verschillende persoonlijke gebruikersprofielen aanmaken voor belichting, ruisonderdrukking, ISO-waarde, etc., net als bij andere professionele camera’s. Ook gegevens met betrekking tot auteursrecht zijn direct aan de opnames toe te voegen. Deze instellingen zijn als profielen op te slaan en via de geheugenkaart over te zetten naar andere Mark IV body’s. Wanneer binnen de journalistieke fotografie nog opmerkingen toegevoegd moeten worden aan het beeldmateriaal, is dat via de geïntegreerde microfoon mogelijk. De firmware is na het verschijnen van de eerste camera’s inmiddels in een verbeterde versie verschenen. Uiteraard te downloaden vanaf de Canon website.

VIDEO De EOS-1D Mark IV is een van de weinige camera’s die met een EOS Movie functie in een 1080p (HD) kwaliteit video-opnames kunnen maken. Deze videobeelden zijn vast te leggen met 30, 25 en 24 bps en bij een resolutie van 720p beeldmateriaal met 60 en 50 bps. Tijdens de opname is controle van scherptediepte en belichting mogelijk. De video-opnames zijn compatible met PAL en NTSC. De videobeelden en foto’s zijn rechtstreeks te bekijken op compatibele HD-ready tv’s.

Praktijktest Ons werd de body toegestuurd, samen met het prachtige EF 16-35mm 2.8L II USM zoomobjectief, dus geen EF-S. De camera kán ook alleen maar met EF-objectieven worden gebruikt, hoewel die eigenlijk voor full frame bestemd zijn. Omdat de sensor wat kleiner is spreekt men over een cropfactor van 1.3. Er wordt veel zin en onzin geschreven over dit begrip. Het formaat van de sensor is 77% van het aloude kleinbeeld dat dus 1,3x zo groot als deze APS-H sensor. Een cropfactor zou zo eigenlijk 0,77 genoemd moeten worden omdat je na een ‘crop’ minder overhoudt dan 100%. In de praktijk betekent dit bij het gebruik van EF-objectieven dat je niet de gehele beeldcirkel gebruikt zoals dat bij een full frame EOS-1Ds (rood kader) het geval is (afb. 9). De effectieve beeldhoek is kleiner en hier met blauw aangegeven. Het gevolg is

dat het líjkt alsof je met een langer brandpunt fotografeert. Maar het brandpunt en bijhorende beeldhoek is een vaste eigenschap van het objectief evenals de plaats waar het beeld scherp wordt geprojecteerd. Objectieven van de EF-S-serie zijn om dezelfde reden niet bruikbaar. Ze hebben een beeldcirkel die is aangepast op het kleinere APS-formaat van de andere Canon body’s uit een ander prijssegment met een cropfactor 1.6. Sterke vignettering zou het gevolg zijn. De APS-H sensor heeft in combinatie met de EF-objectieven een voordeeltje, juist omdat hij iets kleiner is dan full frame. De uiterste grenzen van de beeldhoek worden niet benut. Juist dáár treffen we specifieke lensfouten aan die nu nauwelijks zichtbaar zijn. Chromatische aberratie en vignettering zijn daarom in de testbeelden niet aantoonbaar geweest.

Ruis De nieuwe constructie van de CMOS-sensor zou moeten zorgen voor minder ruis. We namen de proef op de som en maakten een lange reeks van de ISO-waarden. Vooraf moet je bij de persoonlijke instellingen het ISO-bereik instellen. Theoretisch staan deze waarden voor ISO 25.600, 51.200 en 102.400. In afb.10 zien we een deel van een 100% weergave in een oplopende reeks, waarbij op de achtergrond een grijskaart buiten de scherptediepte is meegenomen. In de reeks blijken ISO 200 tot 800 bij 100% vergroting geen zichtbare ruis te bevatten. Bij ISO 1600 zien we pas de eerste verschillen met ISO 100. ISO 3200 heeft een geringe ruis en wat minder detaillering

in de diepste schaduwen, maar nog een uitstekende kwaliteit voor bijvoorbeeld sport in minder gunstige lichtomstandigheden. Bij ISO 12.800 wordt de ruis een storende factor en bevat het middengrijs al allerlei gekleurde pixels. In uiterste gevallen voor kleur te gebruiken, liever zwartwit. Opvallend is nog steeds de detaillering in de donkere partijen. Kijken we vervolgens naar de H1, H2 en H3 instellingen, dan kun je concluderen dat in geval van nood beeld wordt gevormd en wanneer het zwartwit mag zijn, zal zelfs H1 nog een redelijke goed beeld geven, vergelijkbaar met een 400 ASA zwartwitfilm uit de jaren ’70 van de vorige eeuw. De conclusie is duidelijk: de zeer hoge ISO-waarden zijn tot 12.800 gewoon bruikbaar, afhankelijk van het einddoel. ISO 1600 is zó ruisarm dat deze instelling voor normaal reportagewerk zonder risico kan worden ingezet.

Conclusie Met de EOS-1D Mark IV zet Canon een waardige opvolger neer van de Mark III. Alles aan de camera vinden we uitstekend in orde, waarbij de ruisarme hoge ISO-waarden het meest opvallend zijn samen met de hoge snelheid van beeldverwerking. Met het grote assortiment EF-objectieven zal de camera moeiteloos een toppositie behalen bij de grote sportevenementen van dit jaar. Hierbij past alleen het Focus Predikaat Super. FRANS BARTEN

Canon EOS-1D Mark IV SENSOR CMOS 14-BITS, APS-H 16,1 MEGAPIXELS (EFF.) RESOLUTIES 4896 X 3264, 4320 X 2880, 3672 X 2448, 3552 X 2368, 2448 X 1632 FORMATEN CR2 EN JPEG (NIVEAUS) OBJECTIEFVATT. CANON EF CROPFACTOR 1,3 (0,77) AUTOFOCUS 45 MEETVELDEN, 39 MEETPUNTEN ISO 100-12800 (50, 25600/51200/ 102400 MET BOOST) SLUITER 30-1/8000 S MAX. FLITSSYNCHR. 1/250 S KLEURRUIMTE ADOBE RGB EN SRGB LCD-SCHERM 920.000 PIXELS SNELHEID MAX. 10 FRAMES/S VIDEO MAX. 1920 X 1080 PIXELS OPSLAG CF I, II OF USDM EN SD VOEDING LITHIUM-ION GEWICHT 1230 GR (BODY + ACCU) AFMETINGEN 156 X 157 X 80 MM ADVIESPRIJS VANAF € 4.899,- INCL. BTW IMPORTEUR CANON NEDERLAND WWW.CANON.NL BOUW BEELDKWALITEIT SCHERPSTELLING LICHTMETING WITBALANS

10 WEERGAVE OP 100% VAN EEN OPLOPENDE ISO-REEKS.

LCD-SCHERM 9,5 9,5 BEDIENING 9,5 9 OPSLAGSNELHEID 9,5 9 SOFTWARE 8 9 PRIJS:KWALITEIT 8 9 TOTAAL 90

9 SUPER


27

EXPOSITIES

Amsterdam De NAFVA exposeert in totaal circa 115 foto’s van circa 30 leden in vier openbare bibliotheken van de regio Zuid: Buitenveldert (Willem van Weldammelaan 5, bij het Winkelcentrum Gelderlandplein), Cinétol (Tolstraat 160), Olympisch Kwartier (Laan der Hesperiden 18, tegenover de ingang van de parkeergarage onder het Olympisch Stadion) en Roelof Hartplein 430. maart en april; geopend volgens de diverse tijden van de betreffende bibliotheken www.nafva.nl

Bredevoort Foto 21 Bredevoort, ’t Zand 21 toont documentaire fotografie van Ton van Vliet onder de titel Boerenbouwsels (gefotografeerd als architectuur). Verder de jaarlijkse Gelderland Persfoto met nieuwsfotografie uit 2009 in de regio. tot 14 maart; za 11-17 uur, zo 13-17 uur

Delft Aan de fotowand bij Fotobister, Voldersgracht 16 hangen foto’s van drie leden van FC’59 Delft: Riekie van Beek (details), Martin Bredel (straatfotografie) en Peter Branger (reportage). t/m 24 april; ma 13-17 uur, di-za 10-17.30 uur

Garderen Riekie van der Beek Fotobister, Delft

Liesbeth van Asselt, lid van meerdere clubs en o.a. voorzitter van de gespreksgroep Camera Natura, exposeert in Bilderberg Hotel ’t Speulderbos, Speulderbosweg 54. tot eind maart

Harderwijk AFV De Iris exposeert in Kunstcentrum Catharinakapel, Klooster 1. t/m 13 maart; wo, do, vr 14-17 uur, za 10.30-13 uur 1e en 3e zo vd maand 14-17 uur

Moergestel Fons Kern, Wim Weeda en Anne-Marie Vermaat, drie leden van FC De Rarekiek, exposeren hun werk in Galerie De Verdieping, Industrieweg 16. 27 en 28 maart; 11-17 uur 27 maart; 14 uur: opening door Ton Dirven

Fotogroep Creativision houdt haar vijfde expositie in Galerie De Verdieping, Industrieweg 16. 9, 10 en 11 april www.galeriedeverdieping.nl

Nieuwegein Wim Weeda Galerie De Verdieping, Moergestel

Fotogroep FotoGein exposeert voor de vierentwintigste keer in Theater en Kunstencentrum De Kom, Passage 100. 20 maart t/m 19 april

28


Fotogroep ’t Experiment St. Oelbert Gymnasium, Oosterhout

Oosterhout Fotogroep ’t Experiment houdt haar jaarlijkse expositie in het St. Oelbert Gymnasium, ingang Paterserf achter het zwembad. Behalve vrij werk is ook het thema Symfonica in Sepia te zien, gebaseerd op een groepsfoto van de leden in sepia, gemaakt in het Fotomuseum in Antwerpen met een van de oudste grootformaat camera’s. 16, 17 en 18 april

Tilburg De Tilburgse AFV zet haar jaarlijkse expositie in Wijkcentrum ’t Sant, Beneluxlaan 74 kracht bij met het thema Energie(k), maar er is ook vrij nietthematisch werk te zien, waaronder portretten en een permanente beamer presentatie. 26 t/m 28 maart; vr 20-22.30 uur za en zo 12-17 uur

AFV Kontrast houdt haar veertigste expositie in het Wijkcentrum De Schans, De Schans 123. 16 april; 20-22.30 uur (opening) 17 en 18 april; 11-17 uur

Vlijmen Fotogroep Vlijmen houdt in het paasweekend haar jaarlijkse tentoonstelling in Buurthuis De Korf, Mgr. Van Kesselstraat 29. Behalve het beste werk uit het afgelopen jaar is ook het resultaat te zien van zelf gegeven opdrachten waarin de fotografie een belangrijke rol speelt. 3 april; 13-17 uur, 4 en 5 april; 11-17 uur www.fotogroepvlijmen.nl

Wagenberg

Voor deze rubriek hebben we een tekst nodig met alle concrete gegevens en een korte omschrijving wat wordt getoond, graag met een goede foto op 300 dpi, 10x15 cm, jpeg in hoogste kwaliteit. Mail die naar [email protected]. Voor voornamelijk plaatselijke activiteiten zijn de streekbladen, locale RTV en Fotobond website de aangewezen publiciteitsmedia. Wij moeten voor deze pagina’s vaak kiezen. Bij voorbaat onze verontschuldigingen als iets daarom niet mee kan. Meld een activiteit in elk geval, en tijdig, als die bijvoorbeeld aanleiding kan geven voor meer aandacht via een apart artikel over de club, afdeling of manifestatie, los van deze rubriek (ook daar moeten we kiezen).

Fotoclub DINASA exposeert in het paasweekend in Nicortiny, Dorpsstraat 26. 4 en 5 april; 11-17 uur


29

MEDEDELINGEN

Jouw foto(’s) in InBeeld? Het thema-artikel door Rob Agterdenbos bevat alleen lezersfoto’s. Stuur s.v.p. alléén opnamen voor dát thema, niet ‘zo maar’. Voor de selectie willen we maximaal drie foto’s als jpeg-bestand van 72 dpi, formaat ca. 10x15 cm. Stuur ze naar Rob Agterdenbos, Heeshoek 4, 5053 AM Goirle, [email protected]. Grijp de kans op publicatie en werk zo mee aan een leuk artikel over dit thema. Voor april/mei is het thema Druk (denk aan veel mensen of dieren, ‘volle’ foto’s, chaotische taferelen). Mail je max. drie foto’s vóór 7 maart naar Rob. Kom maar op! Wordt zo’n foto uitgezocht voor publicatie, dan is een veel groter bestand nodig van 300 dpi, formaat ca. 13x18 cm (max. A4), bestandsgrootte 1-2 MB, dan kan de redactie alle kanten uit. Na selectie vraagt de hoofdredacteur Wim Broekman die bestanden op, hopend op een reactie binnen een week.

Oxerhofdag III

BMK-boek: laatste kans!

Fotografische Fragmenten

Zaterdag 24 april houden drie afdelingen voor de derde keer de Oxerhofdag met medewerking van diverse landelijke kopstukken: lezingen, masterclass met portfoliobespreking, exposities (ook van door bezoekers meegebracht werk), stands met technische en commerciële informatie, natuurfotografie, model- en strobistfotografie, bodypainting, demo onderwaterfotografie en creatief in de ’fotospeeltuin’. Kosten: € 25,-. Aanmelden: oxerhofdag [email protected] (o.v.v. naam, adres, e-mail, tel., club- + bondsnr.). Max. 150 deelnemers!

In het kader van het 50-jarig bestaan van de Bonds Meester Klasse verscheen in november het boek BMK, 50 jaar springlevend. Er was een overweldigende belangstelling voor en in januari was het al uitverkocht. De Fotobond gaat nu een tweede druk uitgeven, maar doet dat wel ‘op bestelling’. Tot 1 mei a.s. kunnen clubs en individuele leden een boek reserveren door naar Gerda Gallé een e-mail te sturen [email protected]. Daarna wordt de tweede druk gemaakt en in de tweede helft van mei zijn de boeken beschikbaar voor degenen die van deze laatste kans gebruik hebben gemaakt. Dus meld je aan voor dit prachtige boek, met verschillende artikelen van toonaangevende mensen uit de professionele wereld en veel hedendaags fotowerk van de BMK-ers. Voor de prijs hoeft u het niet te laten: € 20,- exclusief verzendkosten van ca. € 3,-.

Het dictaat Fotografie goed bekeken, dat de Fotobond in druk en herduk uitgaf, is al sinds een paar jaar niet meer te krijgen. Peter van Tuijl heeft opnieuw zijn ervaringen als fotobespreker, docent en mentor in een boek opgetekend. Daarin vind je veel over het bespreken van foto’s, stromingen in de fotografie en compositie, en er zijn verschillende hoofdstukken over straatfotografie, portreten landschapsfotografie. Het is zeker geen complete verhandeling van alle facetten van de fotografie, noch over techniek, maar wel een boek dat geweldig kan stimuleren en je helpt om beter naar de foto en de bedoeling van de fotograaf te kijken. Het boek bevat veel opdrachten, is rijk geïllustreerd en wordt zonder winstoogmerk van de auteur uitgegeven via Blurb. Van elk boek gaat twee euro naar het project Zien of niet zien, waarin een aantal Nederlandse fotografen met blinden en slechtzienden samenwerkt. Er is een full-color uitgave (20x25 cm, 112 pag.) voor € 26,95 (excl. BTW en verzendkosten) en een zwartwit pocketeditie (13x20 cm, gedrukt op 60 grs papier) voor € 8,50. Het boek is vanaf april op de markt en te verkrijgen via www.blurb.com.

Ter herinnering Voor de Martien Coppens Prijs kan men tot 1 mei inzenden (voor clubs en andere samenwerkingsverbanden). De complete gegevens zijn breed verspreid onder de club- en afdelingsbesturen.

EXTRA’S VOOR FOCUS ABONNEES • 11 keer per jaar thuisbezorgd, het eerste jaar voor • • • • •

slechts € 3,73 per nummer (in de kiosk: € 5,90) Gratis uw foto’s op www.focuspodium.nl Kans op promotie naar de eredivisie van de fotografie: www.focusgallery.nl Kans op publicatie in Focus Maandelijks exclusief educatief bewaarsupplement van 8 pagina’s door Mich Buschman Talrijke lezersaanbiedingen

www.focusmedia.nl 30


Cd-rom’s te koop Er zijn cd-rom’s te koop via de Bondscollectiedienst, met zorg gemaakt door Gijs van Gent; ze worden niet uitgeleend. Beschikbaar zijn vier cd’s met het werk van Foto Individueel 2008, de BondsFotowedstrijd 2009 en BMK 2009, BMK Kandidaten en Aspiranten 2009. Deze cd’s zijn te koop voor € 10,- per stuk. Bestellen kan uitsluitend per e-mail of per post, bij Gerda Gallé, Venbergse Molen 51, 5612 DX Eindhoven, e-mail [email protected]. Zij bevestigt of de bestelde cd in voorraad is, en zo ja, dan ligt hij klaar. Verzending gebeurt na betaling op gironr. 239664 ten name van Fotobond, Eindhoven, onder vermelding van uw naam, adres en lidmaatschapsnummer.

Kwartaalblad voor leden van de Fotobond BNAFV nummer 57. februari jaargang 15. Foto-Online Foto Individueel De X-factor

Recommend Documents