22e jaargang nummer 1, maart 2015
Nieuws
Kwartaalblad van de Huurdersvereniging Middelburg
Energiecoaches Prestatieafspraken Directeur-aanjager
HOOGST HOGER HOOG Huurverhoging: de feiten op een rij
● Landelijk zijn de huren in de afgelopen twee jaar met 9,2 procent gestegen. ● Voor de meeste huurders van Woongoed Middelburg bedroeg de stijging 8 procent in twee jaar. ● Het voorstel van Woongoed voor 2015 is 2,5 procent huurverhoging: 1 procent inflatie plus 1,5 procent. ● Zit de actuele huur op het niveau van de streefhuur, dan wordt de huurverhoging beperkt tot de inflatiecorrectie (1%). ● Eind maart moet de HVM een advies hierover uitbrengen (zie pag. 3). ● De huurtoeslag dekt maar een deel van de huurstijging: hoe duurder de woning, hoe minder compensatie. ● Daarom ijvert de HVM voor een zo groot mogelijk aantal woningen onder de zogenoemde aftoppingsgrens. ● Dat is nu geregeld in de prestatieafspraken die onlangs door Woongoed, gemeente en HVM zijn ondertekend (zie pag. 4 en 5). ● Een kwart van de huurders in Middelburg zit inmiddels onder het armoedeniveau. Betaalbaar houden van de huren is dus een must. ● Minister Blok staat 2,5 procent huurver-
1
hoging in 2015 toe. Dat is het maximum, maar dat hoeft niet toegepast te worden. Woningcorporaties kunnen de huurverhoging lager laten uitvallen. ● Verschillende woningcorporaties in den lande beperken dan ook de huurverhoging. ● Ook in Zeeland zijn daar voorbeelden van: l’escaut in Vlissingen houdt de huurverhoging dit jaar bijvoorbeeld op 1 procent. ● De huurverhogingen van de laatste jaren zijn een direct gevolg van het regeringsbeleid, in het bijzonder de verhuurdersheffing. ● Door de verhuurdersheffing verdwijnen bijna twee maandhuren per jaar zo in de rijkskas – de huurder als flappentap! ● De woningcorporaties lopen deze huurinkomsten mis, dus dat moet gecompenseerd worden en huurverhogingen lijken dan onvermijdelijk. ● Wie kan dat beter uitleggen dan de specialist volkshuisvesting van regeringspartij PvdA, Tweede Kamerlid Jacques Monasch? ● Hij wordt verwacht op onze ledenvergadering van 15 april: zie de uitnodiging voor onze algemene ledenvergadering op pagina 7. Komt allen!
Iets voor jou? In Nederland wordt zo’n 20 miljoen uur per week vrijwilligerswerk gedaan. Dit werk wordt verzet door 5,4 miljoen vrijwilligers. In Middelburg zijn naar schatting ongeveer 13.000 vrijwilligers actief. Vrijwilligerssteunpunt Samen Vrijwillig van Stichting Welzijn Middelburg (SWM) wil vrijwilligerswerk bereikbaar maken voor nóg meer Middelburgers. Dus ook voor mensen met een volle agenda. Daar is flexibel vrijwilligerswerk een perfecte manier voor!
Flexibel vrijwilligerswerk Bij flexibel vrijwilligerswerk bepaal je zelf wanneer, hoe vaak en voor welke activiteit je je inzet, zonder structurele verplichtingen. Hiervoor heeft vrijwilligerssteunpunt Samen Vrijwillig een specifiek activiteitenaanbod samengesteld, in samenwerking met vrijwilligersorganisaties. Het gaat vaak om activiteiten waarvoor extra kennis of kunde niet noodzakelijk is. Enthousiasme en zin om de handen uit de mouwen te steken zijn het belangrijkste. Dat flexibel vrijwilligerswerk zelfs haalbaar is voor de drukbezette wethouder Saskia Szarafinski, geeft aan dat er voor iedereen wel een vorm van vrijwilligerswerk is die bij hem of haar past. Zo is Saskia Szarafinski recent actief geweest als flexibele vrijwilliger bij het seniorenrestaurant van zorgcentrum Sint Willibrord. Familievrijwilligerswerk Familievrijwilligerswerk geeft je de gelegenheid om vrijwilligerswerk te doen en tegelijk tijd met je gezin en/of familie door te brengen én anderen te helpen. Familievrijwilligerswerk is leuk, waardevol en educatief. Kinderen maken al vroeg kennis met vrijwilligerswerk, ze vinden het vaak ontzettend leuk om te mogen meehelpen. Kinderen en tieners komen in contact met andere generaties. En per slot van rekening is het een leuk uitje waarvoor je geen oppas hoeft te regelen! Samen Vrijwillig verzamelt bij vrijwilligersorganisaties activiteiten waarbij extra helpende handen van harte welkom zijn en die leuk zijn voor alle betrokkenen. Zo kun je bijvoorbeeld meehelpen bij een klusdag in het groen of samen met ouderen poffertjes bakken.
Meer informatie? Wil je meer informatie over deze én andere vormen van vrijwilligerswerk in Middelburg? Neem dan eens een kijkje op onze website www.welzijnmiddelburg.nl/vrijwilligerswerk. Of maak een afspraak met een van de consulenten vrijwilligerswerk: Eline, Janneke of Rianne. We helpen je graag op weg! Samen Vrijwillig SWM. Porthos, Sint Sebastiaanstraat 12 in Middelburg. Telefoon 0118-751400. E-mail
[email protected], www.welzijnmiddelburg.nl.
HUURVERHOGING 2015 De huurverhoging komt er weer aan. Als uw huur verhoogd wordt per 1 juli 2015 moet het voorstel hiervoor eind april bij u op de deurmat vallen. De regels voor de huurverhoging 2015 worden uitgelegd in de Huurwijzer, die u tegelijk met HVMNieuws ontvangt. Corporaties als Woongoed Middelburg zijn verplicht het voorstel huurverhoging voor al hun huurders voor te leggen aan de huurdersverenigingen waarmee ze een samenwerkingsovereenkomst hebben, en hun om advies te vragen. De corporaties zijn niet verplicht dit advies op te volgen. De HVM heeft het voorstel van Woongoed begin februari ontvangen.
Voorstel Woongoed Woongoed Middelburg voert de inkomensafhankelijke huurverhoging niet door. Zij heeft de HVM voorgesteld de meeste huurders een huurverhoging van 2,5% op te leggen. Dit is het basis-huurverhogingspercentage dat van minister Blok aan alle huurders in de sociale sector (huren tot 710,68) gevraagd mag worden: 1% inflatie en 1,5% extra daarbovenop. Alle woningen krijgen dus een huurverhoging van 2,5%, behoudens de volgende categorieën: – woningen waarbij sprake is van structurele gebreken krijgen
geen huurverhoging; – woningen met een netto-huurprijs boven het streefhuurniveau krijgen geen huurverhoging; – woningen met een huidige netto-huurprijs gelijk aan de streefhuur krijgen een huurverhoging van 1% (gelijk aan de inflatie); – woningen met een netto-huurprijs 2,5% of minder onder de streefhuur krijgen een huurverhoging tussen de 1% en 2,5%; – woningen met een netto-huurprijs 2,5% of meer onder de streefhuur krijgen een huurverhoging van 2,5%. De streefhuur is het huurniveau waar Woongoed naar streeft voor iedere huurwoning. Iedere woning heeft een puntentotaal waar een maximale huur aan verbonden is. De streefhuren van Woongoed zitten op 85 procent van deze maximale huur. Op de achterzijde van uw huurverhoging staat het puntentotaal van uw woning. Vorig jaar stond hierbij niet vermeld wat de daarbij behorende maximale huur en vervolgens de streefhuur van uw woning is. Wij zullen er bij Woongoed op aandringen dit jaar wel te vermelden.
Advies van de HVM Net als ieder jaar formeren wij een beleidsgroep Huurverhoging. Deze beleidsgroep bestaat uit in ieder geval een lid van het bestuur van de HVM, ondergetekende en leden van de HVM. Dit jaar hebben vijf leden zich aangemeld voor deze beleidsgroep. De beleidsgroep buigt zich over het voorstel van Woongoed en zal medio maart een advies aan het HVM-bestuur uitbrengen. Vervolgens stelt het HVM-bestuur het definitieve advies aan Woongoed op. Dit moet eind maart bij Woongoed binnen zijn. Bij het ter perse gaan van dit blad zijn we druk doende met het formuleren van dit advies. Ik kan u hier nog niet veel over vertellen, behalve dat wij 2,5 procent aan de hoge kant vinden. Eind 2013 zat bijna een kwart van de huurders in Middelburg onder de armoedegrens, en wij vrezen dat dit percentage met de laatste twee huurverhogingen in 2013 en 2014 verder is gestegen. Alle reden een zo gematigd mogelijke huurverhoging te bepleiten. Ik kan u verzekeren dat wij onze uiterste best hiervoor zullen doen.
Ledenvergadering Op de ledenvergadering 15 april a.s. waar u allen voor wordt uitgenodigd (zie pagina 7), zullen wij ons advies over de huurverhoging en de reactie van Woongoed hierop aan u uitleggen. Anneke de Vries
UIT DE PERS Afwisseling in bouwplannen De twaalf patiowoningen die moeten verrijzen aan de Middelburgse Churchilllaan zijn verkocht al ver voor de eerste paal de grond in gaat. De twee-onder-eenkappers gaan voor een groot deel naar bewoners van de wijk Klarenbeek. Een trend, signaleren de wethou-
om huizen te kopen en we zien dat bouwbedrijven en investeerders ook meer durven.” Aalberts: “Temporisering is belangrijk. We brengen niet meer dan enkele tientallen op de markt. Wel nemen we de plannen in een keer in procedure. Zo laten we de Middelburgers zien wat het algemene beeld is. Hoe snel of hoe langzaam zo’n project zich dan
ders Johan Aalberts en Chris Dekker. “Door de veranderingen in de zorg zie je dat veel 55-plussers zich beraden op hun ‘woontoekomst’.” Beide wethouders zien een voorzichtige opleving van de woningmarkt. Dekker: “We hebben niet de illusie dat het wordt zoals vroeger. De crisis is nog lang niet voorbij. Maar er is meer belangstelling
3
ontwikkelt, is afhankelijk van de markt.” Middelburg presenteerde tijdens de informatiebouwmarkt, voorafgaand aan de nieuwjaarsreceptie, twaalf inbreidingslocaties, en ook grotere projecten als Rittenburg, Hazenburg 2 en Essenvelt werden in kaart gebracht. (Bron: PZC, 12 januari 2015)
GETEKEND Prestatieafspraken 2015 t/m 2017 In de laatste editie van HVM-Nieuws van vorig jaar heeft u al kunnen lezen dat de HVM voor het eerst in haar 24-jarig bestaan volwaardige partner was bij de onderhandelingen over de prestatieafspraken. Prestatieafspraken zijn afspraken tussen gemeentes en corporaties over bestaande woningvoorraden, betaalbaarheid, energieprogramma’s, maar bijvoorbeeld ook investeringen in de wijken, over een periode van vier jaar. De laatste afspraken van de gemeente Middelburg en woningcorporatie Woongoed liepen eind vorig jaar af. In het verleden had de HVM bij het maken van deze afspraken een adviserende rol, maar nu zijn we voor het eerste medeondertekenaar. In HVM-Nieuws van december 2014 lieten we doorschemeren dat er nog heel wat moest gebeuren voordat wij achter de nieuwe prestatieafspraken konden staan. Hoe stonden we ervoor in het najaar van 2014? De HVM wilde met gemeente en Woongoed afspreken dat de huur van 3.500 woningen van Woongoed tot eind 2017 niet boven de hoogste aftoppingsgrens uitkomt. Woongoed kon dit toen voor ten hoogste 3.000 woningen garanderen en gaf aan dat, als wij zouden vasthouden aan die 3.500 woningen, haar energieprogramma in de knel zou komen. Zij kon dan niet garanderen dat zij 4 miljoen euro per jaar zou blijven investeren in energiebesparende maatregelen. De HVM en de gemeente Middelburg von-
den eigenlijk dat Woongoed nog wel wat meer aan energiemaatregelen kon doen dan ze tot dan toe gedaan had. Heel veel corporaties doen al aan energieopwekking. Woongoed tot nu toe nog niet. En met energiemaatregelen kunnen de woonlasten van veel huurders omlaag gebracht worden. Bovendien is het beter voor het milieu. Wij wilden dus in ieder geval vasthouden aan dat budget van 4 miljoen euro. Wat hebben we bereikt? Woongoed garandeert nu dat zij de huur van 3.500 van haar bijna 6.000 woningen tot eind 2017 onder die hoogste aftoppingsgrens houdt en dat van die 3.500 woningen er 3.000 met hun huur onder de laagste aftoppingsgrens blijven. Dit zijn twee grenzen waarboven een hogere huur voor huurders jonger dan 65 jaar niet leidt tot meer huurtoeslag. Huishoudens met een laag inkomen krijgen voorrang bij de toewijzing van de goedkoopste vrijkomende woningen. Huurders van Woongoed die nu te duur wonen door bijvoorbeeld een inkomensachteruitgang, zullen geholpen worden. HVM, gemeente en Woongoed gaan een plan maken waardoor het makkelijker wordt om naar een goedkopere woning over te stappen en waarbij maatwerk wordt geboden in advies en ondersteuning. Ouderen die kleiner willen gaan wonen, worden meegenomen in deze aanpak.
Huurverhoging 2015 In de prestatieafspraken staat verder dat de huurverhoging voor huurders van Woongoed in 2015 mag uitkomen op inflatie plus maximaal 1,5 procent. De inflatie is vastgesteld op 1 procent. Het woordje ‘maximaal’ is er dankzij onze inzet in gekomen. Dit geeft ons onderhandelingsruimte bij de komende huurverhogingsronde van Woongoed. Elders in dit blad leest u meer over de huurverhoging per 1 juli a.s. De huurverhogingen van de laatste twee jaren zijn enorm geweest. Hierdoor zijn veel huurders in de problemen gekomen. Wij zullen er alles aan doen de huurverhoging voor de huurders van Woongoed zo laag mogelijk te laten zijn. Energieafspraken Woongoed blijft dus gelukkig jaarlijks 4 miljoen euro investeren in energiebesparende maatregelen. Daarnaast wil ze meedoen aan een pilotproject ‘Nul op de meter’ in Dauwendaele en aan een proefproject met zonnepanelen. Wonen en zorg In verband met de overheveling van de zorg naar gemeentes heeft het onderdeel ‘wonen en zorg’extra gewicht gekregen. Afspraken over de samenwerking tussen Woongoed, Porthos en Orionis op het vlak van sociale problematiek bij huurders zijn in de overeenkomst opgenomen. De gemeente, Woongoed en de HVM starten in 2015 met een pilot ‘Advies op maat’ om bewoners te adviseren over het aanpassen van hun eigen woning gericht op het langer zelfstandig blijven wonen of juist het helpen van bewoners bij het verhuizen naar een geschikte woning. Wat hebben we niet bereikt? Het is ons niet gelukt de huursombenadering bij de eerstvolgende huurverhoging te kunnen laten doorvoeren. Met de huursombenadering hadden we meteen iets kunnen doen aan de soms erg grote verschillen in huur voor dezelfde woningen. In veel wijken en straten met precies dezelfde woningen komen verschillen in de hoogte van de huur voor. Die verschillen kunnen oplopen tot meer dan 100 euro per maand. De HVM wil dat deze verschillen kleiner
4
worden en op den duur helemaal verdwijnen. Wij hebben voorgesteld bij de huurverhoging van 2015 al te beginnen met de huursombenadering. Die benadering houdt in dat hoe dichter de huur tegen de bovengrens van de huur van de desbetreffende woning zit (de streefhuur), hoe lager de huurverhoging wordt. En hoe verder de huurder van de streefhuur af zit, hoe hoger de huurverhoging. Volgens Woongoed kan zij hier in 2015 nog niet mee beginnen omdat de WOZ-waarde van woningen in de toekomst bij de voorgenomen wijziging van het woningwaarderingsstelsel, anders dan nu, een zwaarwegende factor wordt voor de hoogte van de huur. Naar ons oordeel hoefde dit geen beletsel te zijn, maar het is ons dus niet gelukt dit voor 2015 al rond te krijgen. Naar alle waarschijnlijkheid voert minister Blok dit systeem per 1 januari voor 2016 in. Wel is de intentie uitgesproken dat de hoogteverschillen van huren zo snel mogelijk aangepakt moeten worden. Hiermee hebben we in ieder geval een houvast. Ook voor de huurders in appartementencomplexen, waar nieuwe huurders soms een lagere huur betalen dan zittende huurders. Doel bereikt? Betaalbaarheid was ons hoofddoel. We hadden immers met het woonlastenonderzoek dat we eind 2013 hielden, aangetoond dat helaas bijna een kwart van de huurders in Middelburg onder de armoedegrens zat. En we vrezen dat dit aantal met de hoge huurverhogingen van de laatste twee jaar alleen maar hoger is geworden. Daarom hebben we hoog ingezet op afspraken over betaalbaarheid. Wij vinden dat we hier samen met
De ondertekening. V.l.n.r. Lyda Paauw, Chris Dekker en Eric de Ceuster.
Woongoed en de gemeente Middelburg stevige afspraken over gemaakt hebben. Die afspraken geven ons een goede start om verder te gaan. Want dat zullen we snel moeten doen. Met de onderhandelingen over de huurverhoging 2015 zijn we in februari al begonnen en er zijn ook al afspraken gemaakt over verdere energiebesparingsmaatregelen. Op 17 februari 2015 zijn de prestatieafspraken door HVM, Woongoed en de gemeente Middelburg ondertekend. Het komt nu aan op de uitvoering, en dat zal geen kleinigheid zijn. Een week na de ondertekening werd op
het kantoor van de HVM een prachtige bos bloemen bezorgd. Op deze wijze betuigde een lid van onze vereniging zijn dank voor onze inspanningen en de behaalde resultaten. Zo’n gebaar geeft ons extra motivatie om de uitvoering van de prestatieafspraken aan te vatten. Anneke de Vries
ENERGIECOACHES Een van de prestatieafspraken tussen gemeente, Woongoed en de HVM is de start van een project met energiecoaches. Onze inzet hierbij was de betaalbaarheid. Naast de huur vormen de maandelijkse kosten voor energie vaak een hoog bedrag dat telkens terugkomt. Als we dat iets omlaag kunnen brengen scheelt dat ook weer in de portemonnee. In een aantal plaatsen in het land wordt al
gewerkt met energiecoaches. Hun werk werpt vruchten af. Mensen worden zich bewuster van hun energiegedrag en als dat gebeurt gaan ze vaak zuiniger om met het verbruiken van energie. Energiecoaches worden ingezet met het doel mensen energiebewuster te maken. In maart starten we in Middelburg met de eerste groep energiecoaches. Ze krijgen een cursus van een paar dagdelen aangeboden,
5
verzorgd door Sjaak Vogel van Delta. Daarna kunnen ze van start. Wie kan een energiecoach vragen? In principe iedereen. Maar de eerste coaches beginnen waarschijnlijk met het bezoeken van woningen in hun eigen buurt. Heeft u vragen over energiecoaches? Neem dan contact met ons op via het telefoonnummer 751400 en vraag naar de Huurdersvereniging Middelburg.
WISSELINGEN Afscheid Voor de laatste keer begin ik aan mijn bijdrage voor het HVM-Nieuws. Vijf jaar geleden, in april 2010, trad ik aan als bestuurslid van de HVM. Een jaar later werd ik gekozen tot voorzitter. Mijn termijn van vier jaar zit erop. Tijdens de komende jaarvergadering op 15 april treed ik af en ik stel mij niet meer beschikbaar voor herverkiezing.
Als ik op de jaren terugkijk dan zijn ze omgevlogen. Toen ik destijds ja zei op de vraag of ik bestuurslid wilde worden dacht ik aan een periode van drie jaar. Inmiddels zijn het er dus vijf geworden. Vijf jaren waarin ik veel heb geleerd over sociale woningbouw, over huren en huursubsidie. Vijf jaren waarin er veel is veranderd bij de HVM. We zijn verhuisd van de Nieuwstraat naar Porthos. We werken met beleidsgroepen rond bepaalde onderwerpen en gebruiken meer en meer de
sociale media om contact met u te hebben en uw mening te vragen. In de afgelopen jaren is onze positie ten opzichte van Woongoed en de gemeente versterkt. We zijn voor hen een serieuze gesprekspartner. Dit heeft als resultaat dat we bij de onlangs opgestelde prestatieafspraken een volwaardige rol hebben kunnen spelen. En daarvoor ook onze verantwoordelijkheid hebben genomen door het mede ondertekenen van deze afspraken. Vijf jaren ook die zich kenmerkten door samenwerking en teamwerk binnen het bestuur van de HVM. Ondanks de vele wisselingen van bestuursleden. In april 2010 werd een heel nieuw bestuur gekozen bestaande uit zeven leden. Daarvan waren er na een jaar nog maar twee over: Nico Oskam en ikzelf. In de jaren daarna kwamen er nieuwe bestuursleden bij en er vertrokken er ook weer. Nico en ik bleven de constante factor. Samen met Anneke, onze beleidsmedewerkster, vormden we een goed team. Ik kijk dan ook terug op een goede periode en wens de HVM en u allen het allerbeste.
eerst als assistente en sinds twintig jaar als officemanager. Daarnaast heb ik een pedicuresalon aan huis waarin ik twee dagen per week als pedicure werkzaam ben. Ik ben lid van het bestuur van Splinter, Zeeuws platform voor armoedebestrijding, en lid van het afdelingsbestuur van de PvdA Middelburg. Als ik naast dit alles nog tijd over heb mag ik graag wandelen met onze hond, lezen, en op vakantie gaan. Dit kan va-
Mijn naam is Nellie de Bont, ik ben 58 jaar, getrouwd, en heb twee dochters, één zoon, twee kleinzonen en één kleindochter. In het dagelijks leven ben ik al ruim 35 jaar werkzaam in een tandartspraktijk in Middelburg,
riëren van een weekendje weg, stedentrip, allinclusive vakantie of met de caravan op stap. Tot maart 2014 was ik gemeenteraadslid voor de PvdA in Middelburg. In mijn portefeuille had ik o.a. sociale zaken en in de twaalfenhalf jaar raadslidmaatschap heb ik me sterk gemaakt voor de zwakkeren in onze samenleving en daar ook vaak resultaat in behaald. Vanuit die gedachten ben ik nu lid van het bestuur van de HVM, en ik zal me ook daar voor deze groep sterk proberen te maken.
omarmt het project van CitySeeds. Naast het exploiteren van de gemeenschapstuin verhuurt CitySeeds namelijk ook volkstuinen voor omwonenden. In Dauwendaele heeft Woongoed de flats van Driewegenhof gerenoveerd. Daarnaast heeft ze tussen twee flats grond beschikbaar gesteld voor volkstuinen. Dit project is opgezet om de bewoners van de flats in de gelegenheid te stellen meer in contact met elkaar te komen. CitySeeds neemt het beheer van deze volkstuinen voor haar rekening. Omwonenden kunnen een volkstuin huren van CitySeeds voor het bedrag van één euro
per m2 per jaar. De tuinperceeltjes bij de flats van Driewegenhof zijn 24 m2. De opbrengst van deze tuinen is voor de huurder. Wilt u zich als vrijwilliger aanmelden voor werk op de gemeenschapstuin van CitySeeds (naast het ROC-gebouw aan de Ravensteinweg te Middelburg), dan kunt u zich aanmelden bij het secretariaat van CitySeeds: PB 128, 4330 AC Middelburg, tel. 0118-558465, e-mail:
[email protected]. Bent u geïnteresseerd in het projectplan van CitySeeds, dan kunt u dit via een e-mail aan het secretariaat kenbaar maken. Wij sturen u dan het projectplan en de flyer toe.
Lyda Paauw
Een nieuw bestuurslid
CitySeeds De Stichting Gemeenschapstuin CitySeeds is een non-profitorganisatie die door middel van het opzetten en onderhouden van een stadslandbouwproject wil voorzien in gezond en vers voedsel. CitySeeds richt zich op huishoudens waar gezonde, verse groente en fruit geen vanzelfsprekendheid zijn vanwege armoede. Daarbij zet CitySeeds zich in om mensen die in armoede leven de gelegenheid te geven om als vrijwilliger mee te werken in het stadslandbouwproject. Hierdoor ontstaan kansen om kennis en vaardigheden te ontwikkelen en nieuwe kansen te creëren in de maatschappij. Woongoed Middelburg
6
JAARVERGADERING U bent van harte welkom op de jaarvergadering van de HVM op woensdag 15 april a.s. in de Zeeuwse Bibliotheek, Kousteensedijk 7 te Middelburg. Om 19.15 uur inloop met koffie/thee. De vergadering begint klokslag 19.45 uur en eindigt om 21.30 uur. Er is een drankje na afloop.
Het eerste halfuur van de jaarvergadering behandelen we het huishoudelijk gedeelte. De agenda voor dit deel van de vergadering ziet er als volgt uit. ● Opening
Het hoofdonderwerp is:
● Mededelingen
Nee toch... niet weer die huur omhoog!
● Jaarverslag 2014 *
Discussie over betaalbaarheid en beschikbaarheid met onder meer het Tweede Kamerlid voor de PvdA Jacques Monasch (specialisme volkshuisvesting) en een vertegenwoordiger van de Woonbond en… natuurlijk met u, die het allemaal aan den lijve ondervindt.
● Begroting 2015 *
● Jaarrekening 2014 *
● Vaststelling contributie 2016 Voorstel: handhaven op 12 euro per jaar. ● Bestuurssamenstelling De huidige bestuurssamenstelling is als volgt: – Lyda Paauw, voorzitter – Nico Oskam, secretaris/penningmeester – Nellie de Bont, lid – Jacco van Ginkel, lid – één vacature Lyda Paauw is reglementair aftredend en niet herkiesbaar. Na vier jaar voorzitterschap vindt ze het tijd om het stokje over te dragen. Ter vergadering zal het bestuur een voorstel doen met betrekking tot haar opvolging. Jacco van Ginkel en Nellie de Bont zijn tussentijds ingestroomd. Alleen de voorzitter wordt door de Algemene Ledenvergadering in functie gekozen. Dat geldt niet voor de andere bestuursleden.
Voorafgaand toelichting op de jaarlijkse huurverhoging. Hoe ziet die er voor dit jaar uit? ● Door de laatste twee hoge huurverhogingen zijn steeds meer huurders in de problemen gekomen. Velen kunnen de eindjes net meer aan elkaar knopen. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de huurverhoging van dit jaar de huurders recht doet?
● Vaststelling nieuw huishoudelijk reglement * Het huidige huishoudelijk reglement strookt niet meer met de praktijk en werkwijze en is onnodig gedetailleerd. Om die reden acht het bestuur vereenvoudiging en aanpassing noodzakelijk.
● Toelichting huurverhogingsvoorstel Woongoed Middelburg ● Wat staat er over de huurverhoging in de prestatieafspraken van Woongoed, gemeente en HVM
● Rondvraag Muzikaal Intermezzo Olmenhofkoor.
● Het voorstel van de HVM-beleidsgroep Huurverhoging en het standpunt van het bestuur.
* Alle vergaderstukken zijn vanaf 1 april te vinden op www.hvm-middelburg.nl Desgewenst op te vragen en ter vergadering beschikbaar
21.30 uur: afsluiting met Muzikaal Intermezzo Olmenhofkoor.
Debat huurverhoging ♦ 15 april ♦ Zeeuwse Bibliotheek 7
UIT HET SPREEKUUR Eind september 2014 organiseerde ik samen met een huurster uit de buurt rond Vromoldsland een avond voor huurders in deze buurt. Zij huren van MVGM (Meeùs Vastgoed Management). Het kantoor van MVGM staat in Breda, maar een medewerker van deze grote verhuurder is gestationeerd in het kantoor van Ingrid Sinke aan de Bodenplaats in Middelburg. Op de bijeenkomst, waarbij zo’n vijftien huurders aanwezig waren, kwamen er nogal wat onderwerpen ter sprake. Ze zijn te onderscheiden in drie hoofdthema's: ● onderhoud; ● verbetering aan de woning; ● servicekosten. Onderhoud Op de bijeenkomst bleek dat nogal wat huurders in deze wijk onderhoudsklachten hebben. Om ervoor te zorgen dat die klachten gezamenlijk bij MVGM en de eigenaar van hun woning terechtkomen stelden we een lijst op van de meest voorkomende gebreken. Zo zijn er nogal wat klachten over versleten sloten, deurkrukken en dergelijke. In principe valt dit onder kleine herstellingen die de huurder zelf dient te verrichten, maar als ze door ouderdom versleten zijn is het vervangen ervan voor de verhuurder. De woningen zijn ongeveer veertig jaar oud. In veel woningen is er in al die jaren niet veel aan het sanitair verbeterd. Hier zijn dan ook veel klachten over. Verder is er sprake van scheuren in de muren, kapotte kozijnen en kapotte raamen deursluitingen. Verbeteringen aan de woning De woningen in deze buurt zijn beslist niet energiezuinig. Veel bewoners willen dan ook graag dat hier wat aan gedaan wordt. Omdat dit als woningverbetering gezien wordt, mag hier een extra huurverhoging voor gevraagd worden en dan zou ten minste 70 procent van de huurders akkoord moeten zijn met deze verbetering plus extra huurverhoging. Alle aanwezigen vonden dit geen bezwaar. Servicekosten Alle huurders betalen servicekosten, maar velen weten niet waar zij voor betalen. Bij sommigen stond op de meest recente aankondiging van de huurverhoging vermeld dat de servicekosten voor het onderhoud van de cv zijn. Dit is echter niet toegestaan. Onderhoud van de cv is voor rekening van de
verhuurder. De cv hoort bij de woning en voor het onderhoud van deze installatie is specifieke technische kennis vereist. Het enige waartoe een huurder bij een cv verplicht is, is ervoor te zorgen dat het water van de installatie op peil is.
is, en dus niet voor de huurder. De servicekosten die de huurders voor het onderhoud van de cv betaalden worden vanaf 1 januari 2015 niet meer in rekening gebracht en de huurders krijgen de door hen betaalde servicekosten overr de jaren 2013 en 2014 terug.
De reactie van MVGM Al met al waren er redenen genoeg om namens al deze huurders contact op te nemen met MVGM. Eind vorig jaar heeft MVGM een brief van ons ontvangen waarin alle
Slecht nieuws Tot zover het goede nieuws. MVGM is vooralsnog niet van plan de woningen te verbeteren. Het antwoord van MVGM op dit punt luidt: “De woningen dateren uit 1973. In het
klachten zijn geformuleerd, aangevuld met een aantal vragen. Als reactie hierop heeft MVGM in december alle huurders die klachten hebben over het onderhoud benaderd en is hun woning bezocht. Per woning is bekeken of de onderhoudsklachten al dan niet gegrond zijn. MVGM heeft intussen erkend dat reparatie van versleten sloten, deurkrukken en dergelijke van meer dan 40 jaar oud voor haar rekening is, en deze zullen dan ook worden vervangen. Ook heeft MVGM toegezegd dat medio 2015 bekeken zal worden of verouderd sanitair in de woningen gerenoveerd kan worden. De onderhoudswijzer zal in ieder geval worden aangepast. Bij de komende huurverhoging krijgen alle huurders een nieuwe onderhoudswijzer, waarin de rechten en plichten van huurder/verhuurder vermeld staan. Zo zal erin komen te staan dat het onderhoud van de cv voor rekening van de verhuurder
verleden zijn spouwmuren geïsoleerd en is de begane grond voorzien van dubbele beglazing. De eigenaar/verhuurder is vooralsnog niet voornemens om over te gaan tot nadere energiebesparende maatregelen.” Samen met de huurders houden we natuurlijk in de gaten of MVGM zich aan haar beloftes houdt. De servicekosten zijn inmiddels verrekend. Straks, als de huurverhoging weer op de deurmat valt, zullen we bekijken of de onderhoudswijzer inderdaad aangepast is. We houden natuurlijk ook in de gaten of MVGM het sanitair gaat vervangen en zullen blijven aandringen op energiemaatregelen.
8
Nieuwe leden Lang niet alle huurders die meededen aan deze actie waren lid van de HVM. Zij die dat nog niet waren hebben zich meteen aangemeld. Voor wat hoort wat. Anneke de Vries
UIT DE PERS Prestatieafspraken RWS Voor het eerst heeft woningcorporatie RWS met drie gemeenten tegelijk prestatieafspraken gemaakt over woningbeheer en bouw, leefomgeving en herstructurering en alle andere aspecten die met volkshuisvesting te maken hebben. Burgemeesters en wethouders van Goes, Noord-Beveland en Kapelle, de gemeenten waar RWS actief is, hebben ingestemd met de afspraken die nu aan de gemeenteraden worden voorgelegd. Woningcorporaties en gemeenten maken altijd meerjarige afspraken met elkaar, maar nu gebeurt dat op de Bevelanden dus voor het eerst in overleg met meerdere gemeenten. Daarmee wordt meteen aangesloten bij de door de provincie gewenste regionale benadering van de woningmarkt. (Bron: PZC, 3 februari 2015)
Heinkenszand en Nieuwdorp aan de beurt: ongeveer 150 huishoudens lieten al binnen twee weken weten gebruik te willen maken van het aanbod. (Bron: PZC, 10 februari 2015)
lukt. Bijzonder, omdat het voor de werkbedrijven spannende tijden zijn”, zei directeur Peter Bevers van R&B Wonen tijdens de ondertekening van de overeenkomst in Heinkenszand. (Bron: PZC, 13 januari 2015)
Huurwoningen Noord-Beveland
Marsaki zelfstandig Woningcorporaties l’escaut, RWS, Woonburg en Zeeuwland zijn niet langer eigenaar van Marsaki. De projectontwikkelaar heeft de aandelen van de corporaties overgenomen. De overname is een gevolg van het kabinetsbeleid, dat erop gericht is dat woningcorporaties zich meer en meer beperken tot hun sociale kerntaken en de commerciële taken loslaten. De projectontwikkelaar kan zijn pakket juist verbreden. Al blijft die opdrachten van corporaties krijgen. (Bron: PZC, 6 februari 2015)
Woningcorporatie RWS wil fors investeren in vernieuwing van en duurzaamheidsmaatregelen voor haar huurwoningen op Noord-Beveland. Het gaat om een bedrag van 9,3 miljoen euro. Afgelopen zomer is de corporatie al met diverse inwoners in gesprek gegaan over de toekomst van het woningbezit in de gemeente Noord-Beveland. “De gesprekken die we toen hebben gevoerd hebben ons geholpen om onze plannen zoveel mogelijk te laten aansluiten bij de lokale wensen en behoeften”, aldus directeur-bestuurder Maarten Sas van RWS Partner in wonen. RWS sprak al met de gemeenteraad, de huurdersvereniging en het bewonerscomité van NoordBeveland. “Zij hebben positief op onze plannen gereageerd”, zegt Sas. “Met name het feit dat we fors gaan investeren in vernieuwing en duurzaamheidsmaatregelen is goed ontvangen.” (Bron: PZC, 16 januari 2015)
Zonnepanelenactie Groene handen ineen De vier Zeeuwse sociale-werkbedrijven verzorgen vanaf januari het groenonderhoud voor de acht Zeeuwse woningcorporaties. Deze samenwerking levert de corporaties een besparing op van tien procent en de pakweg vijfhonderd medewerkers van de groenbedrijven van de vier sociale-werkbedrijven zijn de komende vier jaar verzekerd van werk. “We praten al heel lang over het opstellen van een contract tussen de corporaties en de werkbedrijven. Dat is nu ge-
Krabbendijkenaren en Rillanders die een eengezinshuis van R&B Wonen huren, krijgen binnenkort een aanbod om zonnepanelen op hun dak te laten leggen. Hierdoor gaat de huur omhoog, maar dat wordt ruimschoots gecompenseerd door een lagere elektriciteitsrekening. R&B Wonen biedt huurders die een daarvoor technisch geschikt huis wonen, het pakket van zes panelen fasegewijs aan. Telkens worden zo’n 500 huurders aangeschreven. Vorig jaar zomer waren
Woningenbestand Wissenkerke Toekomstige bewoners van nieuw te bouwen levensloopbestendige
9
woningen in de Julianastraat in Wissenkerke kunnen meedenken over onder meer de indeling van de huizen. De woningen moeten in 2020 worden opgeleverd. In 2018 start het participatieproject voor toekomstige bewoners. In de Beatrixstraat en de Visserijstraat worden 24 woningen opgenomen in het onderhoudsprogramma en kunnen huurders kiezen voor een maatwerkpakket. Huurders bepalen zelf voor welke extra aanpassingen zij bereid zijn te betalen. Dat maatwerkpakket wordt dit jaar nog in samenspraak met huurders opgesteld. Van de huurwoningen aan de Beatrixstraat, Sportlaan SXC en Wijtvlietstraat gaan er negen de verkoop in. (Bron: PZC, 27 januari 2015)
Nieuwe woningen Scheldekwartier Het Scheldekwartier in Vlissingen krijgt dit jaar ook aan de noordzijde van het gebied, aan de Van Dishoeckstraat, uitbreiding. Met waarschijnlijk 55 sociale huurwoningen. Dat heeft de gemeente Vlissingen afgesproken met De Zeeuwse Kwartiermakers, een ‘coöperatieve vereniging’ van architecten en aannemers uit Zeeland. Zij bouwen in het noordelijke gebied, tussen de Paul Krugerstraat, de Van Dishoeckstraat, de verlengde Aagje Dekenstraat en de Koningsweg, uiteindelijk vijfhonderd woningen, waarvan 330 in de sociale sector. (Bron: PZC, 15 januari 2015)
AANJAGER Jan van Beekhuizen, midden tussen huurders en De HVM richt zich doorgaans vooral op Woongoed Middelburg, de grootste verhuurder van Middelburg. Maar soms moet je eens over de schutting kijken. In dit geval bij dé woningcorporatie van Vlissingen, met de welluidende naam l’escaut woonservice. Hoe is hun huurbeleid, hoe staan de huurders in Vlissingen er voor, de successen, problemen en uitdagingen van deze woningcorporatie. Een gesprek met directeur-bestuurder Jan van Beekhuizen. Afgeketste fusie Van Beekhuizen (60) ontvangt me in de vergaderzaal van l’escaut woonservice. Net als al het personeel heeft hij geen eigen kamer of werkplek en zit hij elke dag tussen zijn medewerkers op de werkvloer; dat bevalt hem prima. Die werkvloer kent hij op z’n duimpje. Van Beekhuizen heeft namelijk alle niveaus binnen de woningcorporatie doorlopen in zijn 35-jarige carrière. Begonnen als opzichter in 1979, hoofd technische dienst in
1985, directeur in 1991 en alweer sinds 1999 directeur-bestuurder. “De volkshuisvesting kent geen geheimen voor me”, zegt Van Beekhuizen. “Ik weet hoe het zit en hoe het voelt, zowel bij de huurders als bij de medewerkers.” Medewerkers krijgen meer verantwoordelijkheid, zeker nu het ‘nieuwe werken’ in de organisatie is geïntroduceerd. Kantoormedewerkers kunnen een deel van hun werk thuis of elders doen, mits de aard van hun werk dat toestaat. Van Beekhuizen: “Ik ben dan wel de baas, maar voel me niet beter en sta graag tussen mijn medewerkers.”
Gevraagd naar het niet doorgaan van de voorgenomen fusie met Woongoed Middelburg en Woonburg oogt Van Beekhuizen daar niet rouwig om. l’escaut had meer tijd nodig en zowel bij de eigen organisatie als bij de huurders leefde de vrees veel te gaan verliezen. De Vlissingse corporatie biedt de huurders meer faciliteiten op het gebied van onderhoud en het treffen van energiemaatregelen dan de partners en betwijfeld werd of die in het kader van de fusie overeind zouden blijven.
Niet wakker liggen van scheefwoners l’escaut is groot genoeg om de noodzakelijke deskundigheid in huis te hebben en klein genoeg om de huurder te zien, zo stelt Van Beekhuizen. Plezierig is dat na het afketsen van de fusie de samenwerking met de andere twee corporaties goed is gebleven. Huurverhogingen De vermaledijde verhuurdersheffing is natuurlijk ook bij l’escaut hard aangekomen (bijna twee maandhuren per woning verdwijnen zo rechtstreeks in de rijkskas). Van Beekhuizen: “De rekening hiervoor zou niet bij de huurders moeten komen.” Niettemin moet hij erkennen dat l’escaut, net als Woongoed Middelburg, de afgelopen twee jaar de huur verhoogd heeft met jaarlijks 4 procent. De huurders blijken dus toch niet ontzien. Dat geldt ook voor l’escaut zelf. De kosten van de eigen organisatie (bedrijfslasten) zijn met 10 procent omlaag gebracht. l’escaut zoekt kostenreductie niet in het minderen met nieuwbouw. Daar gaat men onverdroten mee door. Vernieuwbouw is onmisbaar, omdat het woningenbestand veel portieketagewoningen bevat uit de jaren vijftig en zestig, die niet meer aan de huidige kwaliteitseisen voldoen. Verbetering van het woningbezit is noodzakelijk en onvermijdelijk. l’escaut had en heeft een flink sloopprogramma. In 2007 heeft de gemeenteraad dit nog afgeschoten, omdat men het te rigoureus vond. Uiteindelijk heeft de gemeente toch de
10
bocht genomen. Het vernieuwde Middengebied is het beste bewijs voor de juistheid van deze aanpak. De financiële randvoorwaarden bepalen uiteindelijk natuurlijk de armslag en die wordt ruimer door woningen te bouwen met lagere onderhoudskosten en liefst lagere stichtingskosten. Juist daarom wil l’escaut zijn nek uitsteken op het gebied van innovatieve nieuwbouw. In het nagenoeg braakliggende Scheldekwartier moeten uiteindelijk 1.800 woningen komen en l’escaut garandeert de afname van 330 woningen als bouwondernemingen meer voor minder geld weten te leveren. Van Beekhuizen daagt de bouwers uit met innovatieve manieren van bouwen aan de slag te gaan om zo meer huis tegen minder geld te kunnen leveren. Op die manier kan de onrendabele top van de nieuwbouw worden gedrukt en hoeft het bedrijfsvermogen van l’escaut niet of maar in geringe mate aangesproken te worden. Duidelijk is dat de woningcorporatie zich mede verantwoordelijk voelt voor de stad Vlissingen en een aanjaagfunctie wil vervullen: l’escaut woonservice neemt zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid. Toch weer even naar de huurverhoging. Een huurverhoging met 8 procent over de afgelopen twee jaar is fors en reden voor l’escaut om de huurdersvereniging voor te stellen deze voor 2015 tot inflatiecorrectie (+1%) te beperken. De gesprekken daarover lopen nog. Overigens werd en wordt voor een deel van de woningen de huurverhoging beperkt om ze binnen de aftoppingsgrens te houden (de grens waaronder nog een flinke huurtoeslag kan worden ontvangen). Van Beekhuizen weet het percentage woningen dat betaalbaar wordt gehouden voor mensen met huurtoeslag niet uit zijn hoofd, maar het zijn er voldoende, zo verzekert hij. Zittende huurders De zittende huurders komen er bij l’escaut goed vanaf waar het energiemaatregelen betreft. Isolatiemaatregelen worden per complex of straat uitgevoerd zonder dat bewoners daarvoor een huurverhoging aan hun broek krijgen. De plannen ontmoeten dan ook nauwelijks tegenstand. Verder is het de bedoeling de komende tijd tweeduizend zonnepanelen te installeren.
medewerkers Ook dat wordt door bewoners in dank aanvaard: lagere woonlasten én geen huurverhoging. Er zit wel een addertje onder het gras, als je het zo wilt noemen, want na mutatie zal een nieuwe huurder wel voor de energiemaatregelen in zijn of haar huur gaan meebetalen, omdat deze dan in de puntentelling voor de huur worden meegenomen. Zittende huurders lijken bij l’escaut wat betreft een eventuele wijziging van de systematiek van het heffen van de huren weinig te vrezen te hebben. De zogenaamde huursom-
Tweeduizend zonnepanelen benadering, die mogelijk vanaf volgend jaar gehanteerd mag worden, en die erop gericht is de verschillen te verkleinen in huur tussen lang zittende huurders en zij die er net wonen, kan op weinig enthousiasme van Van Beekhuizen rekenen. Het past niet in het adagium dat ik deze ochtend geregeld uit zijn mond heb gehoord: “Wij richten ons, bij bepaling van de huur, op het object (de woning) en niet op het subject (de huurder).” Om die reden wil l’escaut ook niets weten van inkomensafhankelijke huren. De prijskwaliteitsverhouding van de woning is bepalend, niet het inkomen van de huurder. Van Beekhuizen is daar zeer stellig in: niet differentiëren van huren naar inkomen. De doorstroming regelt zich vanzelf en hoe erg is het als sommige mensen in hun goedkope woning blijven wonen? Van Beekhuizen lijkt niet wakker te liggen van de beperkte groep ‘scheefwoners’. Een ander principe dat hij hanteert is de filosofie dat een ander het niet beter kan dan jijzelf. Dit als reactie op de vraag of de onderhoudsdienst misschien beter buiten de organisatie zou kunnen worden geplaatst en dus als marktpartij gaan fungeren. Van Beekhuizen gelooft in een eigen onderhoudsdienst, maar verwacht wel dat de medewerkers presteren gemeten naar resultaat en klantvriendelijkheid. Zo doe je niet onder voor de markt.
Huurdersvereniging l’escaut heeft een grote gelijknamige huurdersvereniging, waarmee een goede relatie bestaat. De vereniging vertegenwoordigt ongeveer 2.500 van de 6.500 huurders en wordt dan ook gezien als een belangrijke gesprekspartner. Een probleem is wel de vergrijzing van het ledenbestand. Jongeren zijn weinig geneigd zich te organiseren in een huurdersvereniging. Dus ja, hoe studenten en jongeren te vertegenwoordigen? Bij het maken van de prestatieafspraken tussen corporatie en gemeente heeft huurdersvereniging L’Escaut geen positie. Met toekomstige wetgeving gaan ze die wel krijgen. Nu loopt hun inbreng via overleg met l’escaut woonservice en dat gaat ook goed, volgens Van Beekhuizen. Op de website van l’escaut staat een blog van Jan van Beekhuizen. “Met regelmaat schrijf ik over zaken die mij bezighouden, waar ik trots op ben en die ik graag met u wil delen”, zo introduceert hij de pagina. Zijn laatste blog is van december 2014, over het vergelijkingsonderzoek van alle woningcorporaties in Nederland. “Een prima startpunt voor elke corporatie om te zien waar zij staat, om
vervolgens in gesprek te gaan met collega’s die beter presteren. Want ja, ieder die het beter doet moet een voorbeeld zijn om zelf ook te verbeteren. Wat gaan wij ermee doen? Twee dingen: namelijk processen optimaliseren, zodat de tevredenheid van onze klanten verbetert. Ten tweede: kosten en uitgaven verlagen, zodat onze middelen maximaal aan de huurders ten goede komen.” Jan van Beekhuizen ten voeten uit. Nico Oskam
Colofon Kwartaalblad van de Huurdersvereniging Middelburg 22e jaargang nummer 1, maart 2015 Redactie: Nico Oskam (coördinatie), Rutger Wondergem, Niels Geldof Tekstadviseur: Bert Gerestein Redactieadres: Sint Sebastiaanstraat 12, 4331 PL Middelburg,
[email protected] Foto’s: Nico Oskam (tenzij anders vermeld) Vormgeving: Meulenberg Media, Middelburg Druk: Senefelder Misset, Doetinchem Bestuur: Lyda Paauw (voorzitter), Nico Oskam (secretaris/penningmeester), Nellie de Bont, Jacco van Ginkel Beleidsmedewerker: Anneke de Vries Spreekuur: dinsdag t/m donderdag 9.0012.00 uur, vrijdagochtend alleen op afspraak Bezoek- en postadres: Sint Sebastiaanstraat 12, 4331 PL Middelburg, tel. 0118-751400,
[email protected] Ledenadministratie:
[email protected] Contributie 2015: 12 Bankrekening: NL44RABO0102384703 De artikelen in HVM-Nieuws weerspiegelen niet per se de opvattingen van het bestuur van de HVM.
11
GILLIS VAN ’T TORENTJE Bovenwonen Zo ongeveer om de zeven jaar wijst een jonge onderzoeker erop dat het fijn zou zijn als in onze binnenstad meer woningen boven winkels bewoond waren. Het is een soort seven year itch, de kriebel die periodiek in een relatie ontstaat. Meestal gaat die kriebel vanzelf over. Zo gaat het ook met lege woningen boven de winkelpanden in het centrum van Middelburg: er verandert niks. Vanuit mijn torentje zie ik al jaren hetzelfde. Als de avond invalt, dan wordt het donker in de stad. Je kunt er een kanon afschieten, tegenwoordig zelfs op de donderdagse koopavond. Hier en daar woont er nog een kleine zelfstandige boven zijn eigen winkel, en er zijn een paar appartementencomplexen met hoofdzakelijk oudere bewoners, maar verder is het een dooie boel. Soms wordt er een bovenwoning te huur aangeboden, bij een huisjesmelker, voor 1.350 euro per maand of meer. Daar is altijd wel een gegadigde voor te vinden, want de nood is hoog. Een paar oude lappen voor de ramen, een afgereden bankstel, vier versleten kantoorstoelen en het mag een gestoffeerd en gemeubileerd appartement worden genoemd. Kassa! Het grootste deel van de winkels in de binnenstad is eigendom van grote verhuurders, firma’s met raadselachtige afkortingen en gevestigd in verre landen met mooie belastingtarieven. Voor een winkel in de Lange Delft of in de Langeviele worden huurprijzen van 50- tot 70 duizend euro per jaar gevraagd. Bij zulke bedragen is het verhuren van een bovenwoning niet eens het overwegen waard. Veel te veel rompslomp voor die paar grijpstuivers. Die grote jongens laten zo’n woning gewoon leegstaan. Voor de vorm worden er nog weleens wat lege dozen in opgeslagen. Sommige minder grote jongens, zeg maar de lokale en regionale krabbelaars, vinden een hennepkwekerij wel een goede bestemming voor hun leegstaande bovenwoning. Een paar jaar geleden was dat het geval in een van de ‘betere’ winkelstraten. Een paar illegale Afrikanen die in hetzelfde pand waren gehuisvest, mochten de planten verzorgen. Dubbel kassa!
12
Andere krabbelaars kiezen voor antikraak. Steeds meer jongelui kunnen een normale huurwoning niet meer betalen en moeten kiezen voor een bestaan als huurnomade. Intussen stijgen trouwens ook op deze groeimarkt de huren met grote sprongen. Dan zijn er nog de snelle kleine jongens die een winkelpand in korte tijd kapot exploiteren. Ze zitten vaak in de horeca en in de textiel- en schoenenhandel. Er moet in korte tijd zoveel mogelijk geld verdiend worden. De boven de zaak gelegen woning wordt eenvoudig dichtgetimmerd, en al snel vliegen de duiven via ingegooide ramen in en uit. Bij het lichtste briesje rollen de pannen van het dak en breekt het stucwerk van de muren. Tegen de tijd dat het pand totaal dreigt in te storten, wordt het schielijk verlaten. Zo’n bouwval wordt doorgaans vreemd genoeg meteen weer verkocht. De nieuwe eigenaar verricht wat broodnodige reparaties, en dan begint het hele circus opnieuw. Wat kan het gemeentebestuur hiertegen ondernemen? Alleen als de veiligheid of de volksgezondheid in het geding zijn of als er sprake is van een ernstig misdrijf, kan er worden ingegrepen. Maar hoe dan? Het vrije ondernemerschap is immers heilig, en onteigening is een heel zwaar middel. In de jaren vijftig van de vorige eeuw, toen de woningnood schrijnend was, hadden gemeenten de bevoegdheid woningen te vorderen en daarin huurders te huisvesten. Door verkeerde politieke keuzes stevenen we opnieuw af op een woningnood van grote omvang. Intussen krijgen gemeenten in het kader van de decentralisatie steeds meer ruimte om eigen beleid te ontwikkelen. Er zijn al plannen voor verkleining van het winkelgebied van Middelburg om leegstand tegen te gaan. Dat is een goede gelegenheid om meteen de leegstand van bovenwoningen aan te pakken. In de bovenkamers van onze stadsbestuurders zal toch geen leegstand heersen? Ik moet er niet aan denken. Krijg er spontaan de kriebel van. Gillis