F O T O B O N D
I nB e e l d KWARTAALBLAD VOOR LEDEN VAN FOTOCLUBS AANGESLOTEN BIJ DE BNAFV | NR. 47 | SEPTEMBER 2007 | JAARGANG 12
Jubileum: 50 jaar AFV Epe Thema: jongeren fotograferen jongeren | Friese wedstrijd
VOORWOORD
Fotobond InBeeld is een uitgave van de BNAFV, Bond van Nederlandse Amateur Fotografen Verenigingen. www.fotobond.nl
Uitgever Focus Publishing BV Hendrik Figeeweg 1-z, 2031 BJ Haarlem tel: 023 - 5348844 fax: 023 - 5423110 e-mail:
[email protected] Redactie Wim Broekman (hoofdredactie) Focus Media Groep (eindredactie) Gijs van Gent (beeldredactie) Rob Agterdenbos Peter van Tuijl Redactie-adres Gijs van Gent Jachtlaan 31, 6713 KK Ede inleverdata kopij en foto’s: 1 januari, 1 maart, 1 augustus, 1 oktober foto’s (300 dpi): op cd tekst:
[email protected] Ledenadministratie Hannie Jansen ’t Grachtje Over 128, 1625 PN Hoorn tel: 0229 - 271103 e-mail:
[email protected] Bondsbureau Gerda Gallee (zegels, ledenkaarten, contributie, collectiedienst) Venbergse molen 55, 5612 DX Eindhoven tel: 040 - 2817575 e-mail:
[email protected] Algemeen secretaris Helmut J. Gassen Zandeiland 3, 5658 AK Eindhoven tel: 040 - 2514074 e-mail:
[email protected] Advertenties Roos Schouw, Focus Media Groep Hendrik Figeeweg 1-z, 2031 BJ Haarlem tel: 023 - 5348844 fax: 023 - 5423110 e-mail:
[email protected] Vormgeving Ido Harmens (FirmaVorm, Arnhem) Druk Boom Planeta Graphics, Haarlem Fotobond InBeeld verschijnt vier keer per jaar in februari, april, september en november en wordt in een oplage van 7.000 exemplaren toegezonden aan alle leden van fotoclubs aangesloten bij de BNAFV. De gratis verspreiding van dit magazine wordt mede mogelijk gemaakt door een selectie van de beste testrapporten uit Focus, maandblad voor de vrijetijdsen vakfotograaf. De inhoud van dit magazine verschijnt onder verantwoording van de BNAFV. Het auteursrecht op deze uitgave en op de daarin verschenen artikelen wordt door de BNAFV voorbehouden. Auteursrechten op geplaatste foto’s zijn voorbehouden aan de auteurs. Het plaatsen van foto’s van de leden van clubs aangesloten bij de BNAFV geeft geen recht op enige vergoeding.
Lid van FIAP, Fédération Internationale l’Art Photographique FIAP-erkend tijdschrift
Focus Publishing BV is onderdeel van de Focus Media Groep www.focusmedia.nl
■
Digitale Dag zondag 18 november - Apeldoorn Wanneer jullie dit lezen, zijn de vakanties voor de meesten voorbij. Bijna alle fotoclubs zijn weer begonnen. Vroeger zouden we zeggen dat het weer tijd werd om in de donkere kamer te kruipen om de resultaten van de afgelopen tijd te vergroten. Natuurlijk was het deze zomermaanden vaak donkere kamer weer, maar nu moeten we het over computer-weer hebben. Digitaal is tegenwoordig het trefwoord en er zijn fantastische resultaten mee te bereiken. Aansluitend op de vele vragen naar informatie en cursussen over digitale fotografie, organiseren we weer een Digitale Dag, en wel op zondag 18 november in Apeldoorn. Reserveer er tijd voor en zet deze dag in uw agenda, want het programma zal fantastisch zijn. We hebben afspraken gemaakt met de firma Calumet, een internationale fotovakhandel met twee vestigingen in Nederland, en bij velen van u waarschijnlijk ook bekend vanwege de voortreffelijke cursussen in o.a. Photoshop. Zij hebben zich bereid verklaard om deze digitale dag samen met ons vorm te geven. Niet alleen zorgen zij voor sprekers, maar ook voor vele stands, bemand met professionals die graag informatie verstrekken over hun producten. Daarnaast worden er workshops gehouden over een groot aantal onderwerpen. Van sensorreiniging tot printen, van studiofotografie en het programma Picture to Exe (PTE) tot natuurlijk als belangrijkste onderdeel het digitaal bewerken van bestanden. Kortom, alles komt aan de orde. Neem zeker ook uw camera mee, er kan namelijk ook gefotografeerd worden in één van de ingerichte studio’s. We werken momenteel het programma uit en u treft de volledige dagindeling plus alle verdere informatie omstreeks de derde week van september op onze website aan. Via de website kunt u ook uw kaartje bestellen en afrekenen. Hetzelfde geldt voor de lunch. Het grote voordeel daarvan is dat de organisatie dan precies weet hoeveel mensen er komen en hoeveel lunches we moeten klaarmaken. De prijs hebben we ongelooflijk laag kunnen houden, namelijk slechts € 7,50 voor leden van de Fotobond en € 15,- voor niet-leden. Dus: géén kaartjes aan de zaal, maar kaartjes van tevoren bestellen en betalen via de website www.fotobond.nl en geef u zo spoedig mogelijk op. Er is ruimte voor een paar honderd deelnemers, maar weet dat het aantal kaarten voor de verschillende workshops beperkt is. Ik verwacht daar velen van jullie te ontmoeten. Frank Boots
Inhoud Cover
Dennis Dekker, AFV Epe
Wedstrijd Kiek7 Focus Test Met andere ogen Thema
Goede foto’s uit het Noorden 6 Het familieleven volgens Groep 7 8 Olympus E-510 10 Kritisch bekeken 12 Jongeren fotograferen jongeren 14
EISA Awards
De bekroonde producten van 2007-2008 op het gebied van fotografie, audio, multimedia en video
Jubileum Kijken Focus Test Exposities Mededelingen
50 jaar AFV Epe 17 Cool in het warme Arles 20 Sony Alpha DSLR-A700 22 Om te gaan kijken 26 Festivals, wedstrijden en Bondsagenda 29 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
3
■
WEDSTRIJD
Anja Ubbens Anja Ubbens maakte een uitgewogen stilleven van enkele koppen en schotels. Een van de kopjes staat op zijn kop en dat is bepalend voor de foto. Verder is de foto keurig van compositie en is het kleurgebruik ingehouden en daardoor heel aangenaam.
Goede foto’s uit het Noorden Friesland houdt van tradities. Zo organiseert de Afdeling Friesland jaarlijks een wedstrijd voor alle leden. Mij viel de eer te beurt om dit jaar deze wedstrijd te jureren en in Heerenveen te bespreken. De post bracht mij maar liefst 107 foto’s en dia’s. Op een dag dat er niemand in huis was, nam ik ruim de tijd om de foto’s aandachtig te bekijken. Acht genres waren vastgesteld waarvoor kon worden ingezonden, maximaal vijf foto’s per deelnemer. Niet alle genres waren echter even populair. Natuur en landschap scoorden het hoogst met 24 foto’s en als goede tweede Portret met 21. Voor het moei6
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
lijke ‘Geënsceneerd’ werden toch nog zes foto’s ingezonden. En niet de slechtste. Twee fotografen gingen hier met een beker naar huis. Ook de andere, niet bij dit artikel geplaatste foto’s, waren zeer het aanzien waard. Friesland mag zijn tradities behouden, zodat we nog jarenlang van mooi fotowerk kunnen genieten. Olof Schonewille en zijn medebestuurders van de afdeling mogen trots zijn op het resultaat van de wedstrijd. Rob Agterdenbos
Koos Hozemans
Marco van Kleef
Koos Hozemans kreeg een eervolle vermelding voor een foto met een wat uitbundiger kleurgebruik. Er zijn schimmen van mensen herkenbaar. De foto is schilderachtig van techniek en dat geeft een mooi effect. De inhoud laat echter te raden over en dat geeft de foto iets raadselachtigs. Je moet er zelf een verhaal bij bedenken. Ruimte voor de beschouwer en juist daar heb ik als jury waardering voor.
Marco van Kleef maakte een zeer expressief zwart-witportret. Een foto die je bijblijft door de krachtige uitsnede, de diagonale beeldplaatsing en een gezichtsuitdrukking die er niet om liegt.
Pieter Siemensma Het zeelandschap van Pieter Siemensma is van een heel andere orde. De foto heeft een klassieke opbouw in lagen. Ons oog gaat van boven naar beneden, waarbij we steeds iets nieuws te zien krijgen. Lucht, zee en strand met precies op de verwachte plek mensfiguren. Foto’s als deze blijven hun schoonheid behouden.
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
7
■
KIEK7
Het familieleven volgens Groep 7
Robbert Kersten
Half mei vond de prijsuitreiking plaats van Kiek7, een fotowedstrijd uitmondend in een expositie en boekje, georganiseerd en begeleid door de jubilerende FC Oog en Optiek uit Lunteren. Het was één van de activiteiten bij het 45-jarig bestaan, inhakend op het gemeentelijke Actieplan Cultuurbereik 2005-2008, dat beoogt ouders en kinderen bij kunst en cultuur te betrekken. Maar liefst 24 basisscholen in de gemeente Ede namen eraan deel. Leerlingen van groep 7 brachten ‘het familieleven’ in beeld. Ruim 300 kinderen deden mee, de jury kreeg 1500 foto’s voor haar kiezen. De jury bestond uit fotograaf-journalist Pieter van Leeuwen, Gijs van Gent en fotojournalist Henk van Holland. De beste 50 foto’s werden geëxposeerd, in door de kinderen zelf gekozen (en soms extra versierde) passe-partouts en in een (gesponsord) boekje opgenomen. Juryvoorzitter Pieter van Leeuwen sprak van een ‘kleurige expositie met echte pareltjes’ tijdens de openbare presentatie van de resultaten. De kinderen gebruikten een eigen camera, of konden een wegwerpcamera krijgen. De eerste drie prijzen en de publieksprijs bestonden elk uit een digitale compactcamera. Geen kunstzinnige pretenties van doorgewinterde bondsleden, maar spontane gezinssituaties door jonge kinderen (dus wel degelijk ‘Jongeren fotograferen jongeren’!). Door het gebruik van merendeels eenvoudige camera’s door kinderen in een fotografisch beginstadium, verbaast het niet dat de techniek niet altijd perfect is. Met name komt het licht meestal uit die erbarmelijk kleine ingebouwde flitsertjes, die weinig flatteuze beelden geven. Soms prikte de autofocus verkeerd, of was de scherptediepte niet toereikend. Maar daar gaat het natuurlijk niet om, zoveel te leuker is de blik in andermans gezinsleven en bijbehorend interieur, al of niet gepland of geregisseerd. Dat is veelzeggend en maakt details zichtbaar waar je lang naar kunt kijken en zelf een verhaal bij kunt maken. In elk geval foto’s met inhoud, die het vaak door deze groep beoefende genre van ‘gekke bekken trekken voor de camera’ royaal te boven gaan. We kunnen hier uiteraard niet alle 50 geëxposeerde foto’s tonen, maar uit de keuze komt hopelijk het originele en spontane van de beelden naar voren. De fotoclub Oog en Optiek zal er heel hele klus aan hebben gehad: het is het waard geweest! Wim Broekman
8
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
Jonathan Kats
Thom van de Berg
Jeroen Baan
Leon Suurland
Anna Veldhuizen
Sharon Hendriks
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
9
10 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 11
■
MET ANDERE OGEN
Graag ontvang ik weer veel foto’s voor deze rubriek. Stuurt u ze per e-mail naar
[email protected] in een formaat van 10x15 en 72 dpi of de afdrukjes (13x18) per post naar Peter van Tuijl, Geulstraat 40, 7071 VV Ulft.
Dhr. Duif Regelmatig stuurt de heer Duif uit Heemskerk foto’s en het lijkt me dat hij iets heeft met de scheepvaart. Vier jaar geleden plaatste ik al een bewerkte foto van een schip en ook dit vind ik een fraaie prent. Een portret in zijn omgeving. De ‘kleine bootsman’ parmantig blazend op zijn fluit, omgeven door de prachtige gestileerde masten met een mooi verdwijnpunt. Fijn is ook de centrale compositie waardoor het portret geaccentueerd wordt. Bovendien een met mooi licht geknipte plaat.
12 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
Katja Stokman Katja Stokman uit Eersel werd getroffen door de spiegelingen in de vernieuwde Reichstag. Het is een echte kijkfoto, omdat er veel detail op te zien is. Een foto die het op een formaat van bijvoorbeeld een meter veel beter tot zijn recht komt dan op het kleine afdrukformaat. Foto’s van spiegelingen laten heel vaak iets zien van ‘het buiten en het binnen’. Hier is dat eveneens het geval, met dien verstande dat zowel inhoudelijk als qua compositie er sprake blijft van twee ‘werelden’. Met andere woorden: in het mooie kijkspel ontbreekt de verrassing, de ‘aha-ervaring’, die juist door een spiegeling kan worden opgeroepen. Aansprekend is de diagonale compositie met een contra-diagonaal die ontstaat door de kleur van de vlag en de vrouw uiterst rechts. De foto kan m.i. nog aan sterkte winnen door een iets hoger contrast en een afsnijding op links.
Henk Peters Veel foto’s van ‘living statues’ blijven steken in het afbeelden van de kunstenaar zelf. Henk Peters van Fotoclub Lucifer uit Vessem gaat in deze foto verder. De interactie tussen passant en kunstenaar is aan de orde. Een extra belangrijk gegeven is de ontmoeting tussen twee geloofsrichtingen. Het christendom wordt gesymboliseerd door Maria met kind en de islam door de modern geklede moslima. Henk schreef me dat Henri Cartier-Bresson een groot voorbeeld voor hem is. De reactie van het meisje, de verwondering of de ontroering wellicht, is in ieder geval goed getroffen.
Wim Hoogveld Aan het eind van de dag ging Wim Hoogveld uit Oisterwijk met de ganzen aan de wandel en maakte hij verschillende opnamen, zo schreef hij. Een zeer sfeervolle prent met name door het warme licht aan het eind van de dag. Bovendien is de compositie sterk door het ritme van de ganzen en de boomtoppen. Ook de licht-donker verhouding en het compositorische samenspel tussen de waterpartijen is oké. Een extra spanning ontstaat doordat alleen de spiegeling van de bomen te zien is. Zoals gezegd, het laatste daglicht is fraai verbeeld. Wat mij betreft had de horizon net even strenger horizontaal mogen lopen.
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 13
■
THEMA
Jongeren fotograferen jongeren Annemarie de Graaf De foto van Annemarie de Graaf is statisch, maar heeft iets prettig-herkenbaars en voldoet prima aan het thema.
14 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
Met enige regelmaat trekt de redactie zich terug in een authentiek Chinees restaurant in Utrecht, om daar na te denken over nieuwe lezenswaardige artikelen, die gedragen kunnen worden door prachtige foto’s die veel kijkplezier verschaffen. Wij streven ernaar om zoveel mogelijk doelgroepen aan bod te laten komen, zodat niemand binnen de Fotobond het gevoel krijgt, verloren te zijn geraakt. Zo kon het zo maar gebeuren dat we een artikel bedachten, waarbij jonge mensen centraal staan, als motief en als fotograaf.
Kick Oort Kinderen fotograferen kinderen. Maar dan in scène gezet door Kick Oort en helemaal niet onverdienstelijk. Geregisseerde foto’s, die heel natuurgetrouw overkomen. Gefotografeerd in de vertrouwde eigen woonomgeving. Kick vatte ons thema op een heel persoonlijke manier op en maakte enkele frisse foto’s.
Zelf dacht ik nog even terug aan Ed van der Elsken, die als jong fotograaf in Parijs zijn vrienden en vooral vriendinnen fotografeerde in een milieu vol drugs en drank, waar we destijds geen weet van hadden dat het echt bestond. De foto’s werden sindsdien wereldberoemd. Kenmerkend was de intensiteit van de beelden. Je krijgt het gevoel er zelf tussen te zitten. Dat gold natuurlijk ook voor de fotograaf die onderdeel van de gemeenschap was en zo ook heel betrokken werd. Tegenwoordig weten we alles van elkaar, zodat de redactie niet verwachtte dat we verrast zouden worden met foto’s, die een nieuw licht zouden werpen op onze kijk op hoe jongeren ten onder gaan. Of er juist al feestend bovenop blijven. Wij hoopten echter wel op foto’s van studenten, gemaakt in de rommelhokken die ze voor veel geld huren en waar het zo’n puinhoop is, dat zelfs de koffie aan het schimmelen raakt. Zoiets herinner ik me namelijk nog levendig van mijn eigen leefomgeving uit een ver verleden. Ook foto’s gemaakt binnen de ‘beschaving’ van het studentencorps zouden zonder meer een plaats in dit blad hebben verdiend. In stilte hoopte ik ook op foto’s van luidruchtige feesten, die tot in het daglicht voortduren en op beelden van bijvoorbeeld de EO-jongerendag in het Gelredome, waar
maar liefst 25.000 of meer jeugdigen het stadion nieuw leven inblazen. Helaas niets van dat alles. Wel natuurlijk bij deze de aansporing om de hierboven genoemde foto’s alsnog te gaan maken. Of bestaan ze toch al binnen de Fotobond? Zoals ik al liet merken, hadden we gehoopt op foto’s van jongeren die op een karakteristieke manier hun eigen leefomgeving fotografeerden. Foto’s van vandaag, die zo mogelijk een tijdsbeeld uitdrukken. En waarachtig. Precies op het moment dat ik mijn verhaal op papier heb, komt mijn dochter Karlijn naar beneden. Of ik even naar haar zojuist geprinte foto’s wil kijken. Ze verrast me met zelf gemaakte beelden van haarzelf en haar vriendinnen. Foto’s van jonge meiden die gewapend met een compact of mobieltje elkaar fotograferen in de Efteling, op vakantie, of zelfs in de pashokjes van H&M. Spontaan en ontwapenend. Foto’s van vandaag. En helemaal op de valreep blijkt toevallig dat het bedoelde werk wel degelijk wordt gemaakt, zie elders in dit nummer het resultaat van Kiek7, al is dat niet afkomstig van bondsleden, alleen door hen gestimuleerd en begeleid. Geeft moed voor ledenaanwas in de toekomst. Rob Agterdenbos INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 15
■
THEMA
John Moest John Moest maakte een werkelijk prachtige foto van twee meisjes in een majestueuze museale galerij. Je wordt een beetje op een dwaalspoor gebracht. Wie niet beter weet, denkt dat deze jeugdige dames de foto zelf genomen hebben door in een spiegel te fotograferen. Het idee is goed uitgewerkt. De foto is mooi opgebouwd en er is gezorgd voor een gevuld beeld waar je lang naar kunt kijken.
16 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
JUBILEUM
Ton van Wijngaarden
■
Wim Rubingh
50 jaar AFV Epe De jaren vijftig. De tijd van het Dafje en bermtoerisme langs de autosnelweg. Brasso en Sunlight zeep. En natuurlijk de donkere kamer. Bezig zijn met kleinbeeld en 6x6. Er werd in het naoorlogse Nederland veel gefotografeerd en men vond elkaar. Zo ook in Epe. Op 15 september 1957 werd de Amateur Fotografen Vereniging ‘Epe’ opgericht. Uiteraard direct lid van de landelijke Fotobond BNAFV, die dit jaar 85 jaar bestaat. Er was in Epe in de jaren dertig of veertig al eerder een fotoclub geweest, opgericht door de vader van de huidige voorzitter Wim Geerts. Helaas is hierover weinig te achterhalen. Maar Epe was dus altijd al ‘fotominded’. De AFV Epe heeft met grote regelmaat aan de weg getimmerd. De jaarlijkse boeiende fototentoonstellingen. De foto-excursies. Het maandelijkse clubblad. Meedoen met de wedstrijden van de Fotobond. Als gepassioneerd amateur vele uren doorbrengen in je doka. Daar immers ontstonden in de ‘magische natte baden’ al die schitterende foto’s. Op de fotoclubavonden bomen over het beeld en de techniek. Genieten van het onovertroffen diapositief, lekker groot geprojecteerd. Allemaal ingrediënten van
een goed draaiende fotovereniging. Naast natuurlijk datgene wat het Rayon en de Fotobond boden. Eigenlijk is er niets veranderd. Van analoog naar digitaal is nu een feit. Een halve eeuw fotografie in Epe is de geschiedenis van het beeld, van het ‘Zien’. Tevens het motto van de jubileum fototentoonstelling, die op 2 november feestelijk geopend wordt. Noteer die avond maar vast! De Eper club en leden zijn op gezette tijden in wedstrijden zeer succesvol. Vele keren als hoogste geëindigd in de Bondsdiawedstrijd. Ook op organisatorisch gebied is de Eper club actief. Denk aan het puike afscheidsfeest in Epe van de toenmalige bondsvoorzitter Bob Schraa. En zeker niet te vergeten het grandioze landelijke feest van 75 jaar Fotobond in het Eper gemeentehuis. Door Wim Geerts en zijn clubgenoten onvergetelijk opgezet en georganiseerd. Kortom: de Eper Fotoclub heeft terecht wel iets te vieren met hun 50-jarige bestaan! Proficiat! Vrij naar persbericht club INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 17
■
JUBILEUM
Bea Kiesenbrink
Chris Wielsma
Hans Volker
Dennis Dekker
18 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
Ernst Hartwich
Gretha Musters
Jaap van den Hoek
Yvonne Lievense
Jan Kapsenberg
Wim Geerts
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 19
■
KIJKEN
Cool in het warme Arles In een tijd waarin de Nederlandse fotofestivals elkaar in een rap tempo opvolgen, lijkt het nauwelijks meer interessant af te reizen naar het zuidelijke Arles. Afgezien van de zon, want die schijnt daar in overvloed en ook het licht in de Provence lijkt van een andere orde. Vroeger probeerde ik vaak ‘s zomers een weekje in Arles te zijn om de mondiaal geprezen exposities te bezoeken. Zoals gezegd met Noorderlicht (t/m 28/10 in Groningen, over geloof en conflicten, extase en exces), Breda-fotofestival (in 2008) en Naarden (in 2009 weer) is de noodzaak er nauwelijks en kun je ook hier ruimschoots aan je trekken komen. Bovendien zijn ook de Nederlandse fotomusea in de grote steden niet voor de poes. Maar als je ‘toevallig’ in de buurt bent laat je het fotobloed kruipen waar het niet gaan kan. Dus een dagje Arles. Alle exposities op één dag is eigenlijk veel te veel. Op een gegeven moment word je beeldblind. Je leest een foto niet meer, je slaat beeldelementen over en de betekenis ontgaat je grotendeels. Werk dat echt indruk maakt, blijft je wel bij. JR met zijn levensgrote ‘cool-portretten’. De gekke bekken en de forse vertekening kun je als een maniertje zien, maar zetten zeker aan tot nadenken als je weet dat het om Palestijnen en Israëli’s gaat, woonachtig aan weerszijden van de ‘nieuwe muur’ en met hetzelfde beroep. De metersgrote foto’s op de wanden van een voormalige hal van de Franse spoorwegen deden het erg goed. De hallen van dit cultuur erfgoed herbergden een groot aantal exposities. Een uitstekende locatie, lekker ruim en eigentijds ingericht. JR is een onbekende fotograaf die zijn naam niet prijs geeft en pas sinds enkele jaren fotografeert. Benieuwd wat we in de komende jaren nog meer van hem te zien krijgen. De organisatie had, met het oog op de verkiezingsstrijd tussen Sarkozy en Ségolène Royal, 40 fotografen van naam uitgenodigd een foto te maken van hun vrouwelijke president. Hoe zou ze eruit moeten zien en voor welke belangrijke waarden zou ze moeten staan? Prachtig om te zien hoe verschillend deze opdracht is verbeeld. In veel van de foto’s zijn symbolen gebruikt, zoals de Franse driekleur vanwege de nationale betekenis, het zorgzame van een moeder, of de zwarte vrouw als boegbeeld voor een multiculturele samenleving. In dezelfde hal overigens een werkelijk unieke serie over Elizabeth II van Engeland. Portretten van haar als baby tot en met de 80-jarige vorstin van nu. De verschillende hoffotografen (met een enkele vrijetijdsfotograaf) laten in dit overzicht zien hoe de portretten in de loop van de jaren van 20 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
karakter veranderen. Van heel formeel tot meer het lossere en persoonlijke. Een van de laatste foto’s is die van Anna Leibovitz, die kans heeft gezien de status en kracht van ‘the Queen’, maar ook haar kwetsbaarheid op een prachtig gedragen manier in beeld te brengen. Heel veel power heeft de expositie van de Spaanse fotograaf Alberto Garcia-Alix. Foto’s van zijn naasten en geliefden vanaf de jaren tachtig. Bij binnenkomst de aankondiging dat sommige foto’s als schokkend kunnen worden ervaren. Inderdaad, het is geen dagelijkse kost en je moet niet al te puriteins zijn om alle billen, borsten en andere lichaamsdelen in alle openheid, soms letterlijk, in ogenschouw te nemen. Ik hoorde een Fransman de vergelijking met pornografie maken. Toch is dat niet zo. GarciaAlix fotografeerde zijn leefwereld van heel dichtbij en zijn beelden hebben daarmee een echtheid en betrokkenheid die als puur kan worden gezien. Een vergelijking met Nan Goldin is snel gemaakt. Zij fotografeerde eveneens haar spuitende, slikkende en masturberende naasten. Het grote verschil is dat Garcia-Alix een echte zwart-wit fotograaf is. Overigens, de prachtige prints op bijna alle exposities waren inkjets. Ongekend hoe snel de kwaliteitsslag in afdrukken gemaakt is. De Magnum fotograaf Raghu Rai (1942, India) fotografeert sinds 1977 en maakte veel indruk met zijn grote India expositie. De festivals zijn de laatste jaren voor een deel thematisch van opzet, zo ook in Arles met veel fotografie over en uit India. Raghu Rai fotografeerde in 1984 de ‘Bhopal-tragedie’ en won met een van zijn foto’s (het verdrinkende kind in de modder) de World Press. In dit overzicht werd ik getroffen door de ogenschijnlijke eenvoud van de beelden en de pure fotografie. Op hele grote foto’s, waarvan veel in panorama formaat, werden allerlei dagelijkse taferelen getoond, het leven van alledag. Door het ingenomen standpunt, zowel letterlijk als figuurlijk en het beslissende moment, overstijgt Rai dat alledaagse en laat hij bijzonder veel zien van de samenleving, het letterlijk samen leven, in India. Het was mooi in Arles, maar zoals eerder gezegd, we hoeven niet zo ver om fraaie exposities te zien. En dat geldt niet alleen voor de musea of galeries. Ook de exposities van onze fotoclubs kunnen heel verrijkend werken, als je maar wilt (gaan) kijken. Peter van Tuijl (tekst en foto’s)
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 21
22 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 23
24 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 25
■
EXPOSITIES
Reinier van der Lingen Fotobister, Delft
Een notitie vooraf. Expositieberichten nemen veel tekstruimte in, terwijl de afspraak is: beeldblad. Dit klemt te meer, omdat elk nummer circa drie maanden bestrijkt. Oplossing: korte tekst (met alle concrete gegevens), graag met een goede foto op 300 dpi, zeker bij regionaal of landelijk belang. Voor voornamelijk plaatselijke activiteiten zijn de streekbladen, locale radio en TV en de Fotobond website de aangewezen publiciteitsmedia. Wij houden het op twee pagina’s, zodat we vaak moeten kiezen. Bij voorbaat onze verontschuldigingen als iets daarom niet mee kan. Meld een komende expositie in elk geval, en ook tijdig, als die bijvoorbeeld aanleiding kan geven voor meer aandacht voor de club, afdeling of activiteit, dus los van deze rubriek.
Rob ten Tusscher Hof 88, Almelo
Almelo Fotogroep Schelfhorst bestaat 30 jaar en viert dit met een overzicht uit de laatste 5 jaar in ca. 125 foto’s van haar leden. Te zien in Hof 88, Elisabethof 8 in Almelo, van 23 september t/m 20 oktober. Geopend donderdag en vrijdag 19-23 uur, zaterdag en zondag 12-17 uur.
Appingedam De jubilerende AFV Fivelfoto (50 jaar) werkt samen met het Museum Stad ter plaatse, centraal gelegen bij de gerestaureerde Nicolai kerk. Van september tot december worden twee foto-exposities gehouden, de ene een fotografische rondwandeling in Appingedam, de andere geeft een actueel overzicht van het werk van de leden.
Breda In de Nieuwe Veste, Molenstraat 6 in Breda is van 22 september tot 11 oktober (officiële opening 29 september 14 uur) een 26 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
grote expositie van BMK-leden en kandidaat-BMK-ers te zien. Geopend maandag t/m vrijdag 8.30-22 uur, zaterdag 9-16 uur.
Bredevoort Tot 28 oktober exposeren zeven fotografen met werk over de leefomgeving in verschillende landen onder de titel Een Wereld van Verschil. Dajo Brinkman (Kenia, kampen van Somalische vluchtelingen), Esther Kruit (Filippijnen), Henny Drijfhout (Nicaragua), Jan Meerdink en Oliver Weber (New York, Havanna en Moskou), Dick Bastmeijer (Beijing en India) en Joost Ooijman (Roemenië). Foto 21, ’t Zand 21, Bredevoort, zaterdag 11-17 uur, zondag 13-17 uur. Deze galerie heeft ook haar programma workshops uitgebreid: thema’s o.a. Licht en schaduw, Nachtfotografie en Verhaal met foto’s, maar ook workshops die helpen bij het verkrijgen van vaardigheden in bijvoorbeeld de digitale fotografie. Info: zie de website, of haal een folder in de galerie. www.foto21bredevoort.nl
Delft Aan de fotowand bij Fotobister, Voldersgracht 16 hangen t/m 26 oktober foto’s van Reinier van der Lingen, lid van Fotoclub FC’59 in Delft. Thema is ‘de mens’, die op alle foto’s centraal staat. Van 27 oktober t/m 28 december hangt er portret- en modelfotografie van Hans Zweegman, voornamelijk in zwart-wit. Maandag 13-17.30, dinsdag t/m zaterdag 10-17.30 uur.
Den Haag In de expositieruimte van het Gemeentearchief, in het Atrium van het stadhuis, Spui 70, houdt De Haagse haar expositie, bij het 100-jarig bestaan van de Haagsche AFV. Thema is ‘langs lijn 6’ met foto’s van zowel HAFV leden, als van de andere club in het samenwerkingsverband, de Amfo. Tot en met 3 november, maandag t/m vrijdag 7-19 uur, donderdag tot 21 uur en zaterdag van 9.30-17 uur.
Willem Hazenberg Museum Stad, Appingedam
www.gemeentearchief-denhaag.nl
Deventer Het 50-jarig bestaan van de Deventer Foto Kring wordt gevierd met een expositie in de Bergkerk, Bergkerkplein ter plaatse, van zaterdag 29 september t/m zondag 28 oktober. Geopend dinsdag t/m zondag 11-17 uur. Gastexposanten zijn Claire Felicie, Ab van den Bree en Hannes Wallrafen.
Eindhoven Bij Galerie Lotard, Schenkpad 10 in Eindhoven hangt van 18 oktober t/m 17 november werk van Fenna Kruijsse en van 22 november t/m 22 december exposeert Marga van Norde. Geopend donderdag t/m zaterdag 14.30-17 uur. www.lotard.nl
Peter Scheepmaker Hof 66, Almelo
Etten-Leur Fotoclub Fodipress houdt haar expositie dit jaar op 17 en 18 november in Het Trouwkerkje, Van Bergenplein 1, Etten-Leur. Geopend van 10-17 uur.
Goirle Een expositie met als thema Molens wordt gehouden van 30 november (opening 20 uur) t/m 14 december in Cultureel Centrum Jan van Besouw, Thomas van Diessenstraat 1 in Goirle. Geopend werkdagen 9-17 uur, zaterdag en zondag 10-16 uur. Het is een initiatief van de Stichting de Akkermolens, met medewerking van Fotogroep Den Dubbele Klik, Foto Amateur Klub Lumen en Fotoclub Optiek. Elders in Goirle, in het wijkcentrum de Wildacker, Van Hogendorpplein 73, laten de
Marga van Norde Galerie Lotard, Eindhoven
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 27
■
EXPOSITIES
Jaak Sleypen De Vink, Schijndel
Wim Heuvelman Agnietenkapel, Gouda
Christine Baakes De Vink, Schijndel
12 leden van de Fotogroep Den Dubbele Klik een overzicht zien van hun werk. Zaterdag 3 november 14-20 uur, zondag 4 van 10-17 uur.
10 november 14.30-17.30 uur en 11 november 10-16.30 uur.
Gouda
Telkens twee leden van de Tilburgse AFV kunnen exposeren in Wijkcentrum ’t Sant, Beneluxlaan 74 in Tilburg. Tot 1 december zijn dat Paula Beckers en Marcelle Mientjes. Geopend maandag t/m donderdag 9-22 uur, vrijdag 9-17 uur.
Tot en met 30 september loopt de expositie van de 60-jarige Goudse Fotoclub, in de Agnietenkapel aan de Nieuwe Markt 100, dagelijks gratis geopend van 12-17 uur, donderdag tevens van 19-21 uur, zaterdag vanaf 11 uur. In een 100-tal foto’s tonen de leden hun actuele fotografie plus werk uit hun begintijd of jeugdfoto’s. Zaterdag 22 en 29 september worden in de bovenzaal digitale AV’s vertoond. www.goudsefotoclub.nl
Schijndel Naar aanleiding van het 45-jarig bestaan organiseert Fotoclub Schijndel een expositie met het thema ‘Schijndel’ in Sociaal Cultureel Centrum de Vink aan de Hoevenbraaksestraat 28 ter plaatse. Te zien op 28 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
www.fotoclubschijndel.tk
Tilburg
Valkenburg De fotografische vriendenclub Fotof Limburg exposeert in Galerie Artego in het Best Western Hotel Walram aan het Walramplein 37 in Valkenburg aan de Geul. Vrijdag 19 oktober (opening 20 uur) en in de weekends 20/21 en 27/28 oktober van 11-17 uur. www.fotoflimburg.nl
Venlo De 60-jarige Venlose AFV organiseert een aantal activiteiten. Eén ervan is de Euregio-
nale expositie ‘Buren in Beeld’ in Museum van Bommel van Dam, Deken van Oppensingel 6, te zien t/m 28 oktober, dinsdag t/m zondag 11-17 uur. Exposerende clubs zijn tevens de Fotoclub Bayer uit Uerdingen (D) en Delta uit Neeroeteren (B). Het thema is weergegeven in 120 veelzijdige foto’s, soms obligaat, soms heel verrassend. Het museum verzorgde een educatief project rond de expositie voor de schooljeugd, plus de wedstrijd ‘fotografeer je eigen buren’ waarvan de beste tien ook in het museum een plek krijgen. Er is een tweetalige catalogus en de expositie reist in 2008 ook naar Maaseik en Krefeld.
Waalwijk In Buurthuis De Wierd houdt Fotoclub Waalwijk haar jaarlijkse expositie met AVpresentaties op 5, 6 en 7 oktober. Er hangen 96 foto’s op het adres Sint Crispijnstraat 83, Waalwijk, geopend vrijdag 19.30-22, zaterdag en zondag 11-17 uur.
MEDEDELINGEN
■
11e AV-dag Op 3 november vindt in Hoogeveen de 11e AV-dag van het Noorden plaats, waarvoor iedereen tot 8 oktober kan inzenden. Organisatie de AV-groep Drenthe. Aanmeldingsformulier te downloaden van http://members.home.nl/ipe.nieborg, of aan te vragen bij Ipe Nieborg, Statenlaan 59, 9301 RJ Roden, tel: 050 - 579 9099,
[email protected]. Er is geen wedstrijd aan verbonden, deelnemers krijgen een certificaat, zowel analoge als digitale series worden vertoond. Alleen kijken, gratis, kan ook: Wijkcentrum De Magneet, Orion 2, Hoogeveen, van 11 tot ca. 17 uur.
FIAP onderscheidingen Annemarie Vermaat heeft vanwege haar fotowerk de titel AFIAP (A voor ‘artiste’) verkregen, ze is lid van FC De Rarekiek. Het dagelijks bestuur van de FIAP heeft aan Theo van der Heijdt de ESFIAP onderscheiding toegekend voor zijn vele organisatorische werk, zowel nationaal als internationaal. ES staat voor ‘Excellence Services’. Theo is lid van Fotoclub ’59 in Delft en verkreeg voor zijn fotowerk al eerder de EFIAP titel.
Wim Jennissen Eenvoud
Gespreksgroep Digitaal
Zondag 28 oktober vindt in Nederweert weer een Dia-Digi-middag plaats van 13.30 tot ca. 17.15 uur in Gemeenschapshuis De Pinnenhof, Kapelaniestraat 4, een grotere lokatie dan vorig jaar, toen het bezoek zeer talrijk was. Entree gratis, bespreking door Leo Koppens, het publiek wijst een winnaar aan, die op LimburgsBourgondische wijze geëerd wordt. Zowel diaseries als digitale series kunnen worden ingezonden. Info en inschrijfformulier bij Albert Rietjens,
[email protected], of 0495 - 626524.
Het is weer mogelijk werk in te leveren voor toelating tot de Landelijke Gespreksgroep Digitaal, waar je je kunt laten inspireren door anderen, een klankbord en een stimulans vindt voor eigen beeldmanipulatie. Voorwaarden zijn: 8 foto’s, formaat vrij, gemonteerd in passepartout van max. 40 x 50 cm, verpakking geschikt voor retourzending en retourporto meezenden. Vermeld achterop naam, adres, telefoon, naam van je club en lidmaatschapsnummer Fotobond, plus het volgnummer van de foto’s. Géén naam leesbaar op de voorkant. Inzendingen dienen uiterlijk 27 oktober ontvangen te zijn door H. Limberg, Pijperpad 30, 3766 CS Soest. De beoordeling met daarna uitleg vindt plaats op 3 november; de inzenders worden hiervoor uitgenodigd. De auteurs van wie het werk geaccepteerd is mogen deelnemen aan de Gespreksgroep Digitaal. Verdere info zie de website van de Fotobond, of mail:
[email protected].
In memoriam: Harry Degen
Foto Individueel 2007: Meedoen!
Eind juni overleed Harry Degen, 92 jaar oud, bij leven erelid van de Fotobond en de Haagsche AFV en internationaal onderscheiden met de titel ESFIAP voor zijn organisatorische verdiensten. Harry was sinds 1954 lid van de HAFV, hoog gewaardeerd om zijn (vooral:) zwart-wit werk. Hij zag dingen die menige beschouwer ontgaan, maar die bij hem tot opmerkelijke prenten leidden. Dit waren menselijke situaties, maar hij liet zich ook inspireren door het landschap en moderne architectuur. Hij stond bekend om zijn techniekbeheersing en gestandaardiseerde werkwijze. Hij had een fijn gevoel voor compositie, vlakverdeling en licht-donker contrast, wat bijdroeg aan de zeggingskracht van zijn foto’s. Evenzeer werd hij gewaardeerd om zijn manier van optreden: vriendelijk, behulpzaam, opbouwend. Bij fotobesprekingen viel hij op door zijn bezonken, goed gefundeerde oordeel en de heldere formulering van zijn mening. Zijn werk kwam zelden buiten de club, wel behaalde hij het predikaat BMK, bondsmeesterklasse. Harry Degen, in het dagelijks leven directeur van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, was vanuit die positie bijna vanzelfsprekend ook bestuurlijk zeer actief: vele jaren bestuurslid en voorzitter van de HAFV en bestuurslid van de Fotobond.
Foto Individueel, de landelijke wedstrijd voor wie zich (nog) niet tot de top mag rekenen, komt eraan. Het is een laagdrempelige wedstrijd, waarbij juist het aankomend talent zich onderling kan meten. Ook dit jaar is Fotoclub ’59 uit Delft de coördinator. De individuele inzendingen worden per bondsafdeling gerangschikt. Om deelnemers van grote en kleine afdelingen gelijke kansen te geven worden grote afdelingen gesplitst en kleine samengevoegd tot groepen van elk ca. 30 inzenders. In elke groep kent de jury de 1e, 2e en 3e prijs toe; hierbij worden resp. 3, 2, 1 sterren toegekend. In de finale bepaalt de jury uit de afdelings- en groepswinnaars welke foto’s de landelijke 1e, 2e en 3e prijs krijgen en wijst nog 5 eervolle vermeldingen aan. Hierbij horen resp. 4, 3, 2 sterren, de vijf EV’s krijgen elk 1 ster. De jury licht op de openbare bespreking haar keuze toe, zie de Bondsagenda. Coördinatie Foto Individueel, Theo van der Heijdt, tel. 015 - 2142707 of e-mail:
[email protected]. Uitgesloten van deelname zijn BMK-leden, leden van de landelijke gespreksgroepen en leden in het bezit van een FIAP onderscheiding. Ook kandidaat- en aspirant-BMK-leden zijn gedurende hun kandidaat- of aspirant-periode uitgesloten. Zo zijn ook de inzenders naar Foto Nationaal van dit jaar uitgesloten van deelname.
Dia-Digi-middag
In memoriam: Dick Schüte Een tweede bejaard erelid ontviel in dezelfde periode de Haagsche AFV en de Fotobond: Dick Schüte. Zijn erelidmaatschap berustte minder op zijn fotografische prestaties, maar eens te meer op zijn jarenlange bestuurlijke activiteiten, in het bijzonder wat betreft het financiële beheer.
INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007 29
■
MEDEDELINGEN
Internationale wedstrijden 2007
Bondsagenda 2007
Overzicht van de komende buitenlandse salons voor FIAP, PSA en ISF punten. Op de website www.fotobond.nl is onder het kopje ‘Activiteiten > Foto salons’ altijd de laatste informatie te vinden en zijn veel formulieren te downloaden. Zo niet, dan zijn ze te verkrijgen bij Theo van der Heijdt. Bij sommige digitale wedstrijden is het alleen mogelijk om via internet in te leveren. Een volledige FIAP salonlijst tref je aan op www.fiap.net en voor de PSA salons zie www.psaexhibitionstandards.com/new-closings.php.
6 oktober 20 oktober
2007 1 oktober 1 oktober 2 oktober 2 oktober 11 oktober 13 oktober 14 oktober 16 oktober 20 oktober 28 oktober 10 november 30 november
2008 19 januari 25 januari 30 januari
1e Georgia Digital Circuit (VS) M-K-Dig | V-Cr | US$45 | PSA 62e Int Salon of Photography (Hong Kong) M-K-D | V | €16 | 2007/043 | **** | PSA 1e Int Photographis Salon Mersin (Turkijë) Dig | V-N-Cr | €8 | 2007/046 | CD Varna-Bulgaria Photo Exh. Hall-2007 (Bulgarije) M-K | V-Cr | €20 | 2007/078 1e Croatian Digi Photo Salon Osijek (Kroatië) Dig | V | €10 | 2007/084 | CD 3e Salon Int de Tulle (Frankrijk) M-K | V-N | €10 | 2007/076 | **** 5e Int Photo salon TPPC (Taipei) K-D | V | US$10 | 2007/? | **** | PSA 4e German Mega Circuit (Duitsland) D-Dig | N-Tr | €45 | **** | PSA 11e Gran Tour Delle Colline (Italië) Dig | V-N | €45 | 2007/079-082 | CD/PSA 1e Int comp. Human Rights (Italië) V | Free Yuanlin Int Exh of Photographie (Taiwan) D | V-N | US$10 | 2007/097 | PSA Egyptian Photography Festival 2007 (Egypte) M-K-D | V-N-Tr | €40 | PSA 75e Wilmington Int Exh. (VS) M-K-PI | V-N-Tr-Pj | US$10 | PSA 95e Southampton (Engeland) M-K-D-Dig | V-N-Tr | €15 | 2008/001 | *** | PSA 6th Holland International Image Circuit (Nederland) PI | V-N-Tr | €45 | 2008/002/006 | ***** | PSA
M = zwart-wit; K = kleur; D = dia’s; Dig = Digitaal; V = Vrij; N = Natuur; Tr = Reizen; Pj = Fotojournalistiek; Cr = Creatief; PSA = Recognation of the Photographic Society of America; cat. = FIAP class.; CD = cd-rom.
Jouw foto(’s) in In Beeld? Diverse artikelen illustreren we graag met lezersfoto’s. Peter van Tuijl vraagt b.v. foto’s voor zijn rubriek ‘Met andere ogen’ (zie zijn tekst, daar mag je ook printjes inzenden). Stuur eerst een digitaal bestand van 72 dpi (e-mail standaard) in een formaat van ca. 10 x 15 cm. Dit formaat is goed om foto’s te selecteren, ook voor andere artikelen en nieuwe rubrieken. Wordt zo’n foto uitgezocht voor publicatie, met de kans dat hij groot wordt afgebeeld, dan is een veel groter bestand nodig van 300 dpi (drukkers standaard), formaat tussen 13x18 cm en A4, bestandsgrootte 1-2 MB, dan kan de redactie alle kanten uit. Na selectie vragen we met spoed alsnog een groot bestand op. Die grote bestanden met bijschrift graag op CD, omdat anders mailboxen vol raken of PC’s te lang reutelen. 30 INBEELD 47 | SEPTEMBER 2007
21 oktober 31 oktober 10 november 10 november 18 november 25 november
7 Jurering Bondswedstrijd Dia Centraal Sluiting inzending toelating Landelijke Gespreksgroep Digitaal 5 Openbare bespreking Bondswedstrijd Dia Centraal Sluiting inzending Foto Individueel Sluiting inzending toelating Landelijke Gespreksgroep Fotojournalistiek 8 Jurering Foto Individueel 9 Digitale dag 5 Openbare bespreking Foto Individueel
Vergaderingen 27 oktober 29 november 14 december
4 Bondsbestuur-2 1 Dagelijks bestuur-7 1 Dagelijks bestuur (studiedag)
Bijeenkomsten 20 oktober 20 oktober 27 oktober 3 november 10 november 17 november 24 november 8 december 8 december 15 december
3 4 6 4 4 4 2 3 4 6
Audio-visueel-3 (ook Journalistiek) Fotojournalistiek-3 Natuurgroep-3 Digitaal-4 + toelatingen Portret-4 FIAP-4 BMK-4 Audio-visueel-4 (ook Journalistiek) Fotojournalistiek-4 + toelatingen Natuurgroep-4
Locaties 1 Vergaderzaal Ons Kabinet Kampdijklaan 80, 5263 CK Vught, tel.: 073-6571710 2 Zalencentrum De Coehoorn, Coehoornstraat 17, 6811 LA Arnhem, tel.: 026-4433401 3 Dorpshuis De Vierstee, Nachtegaallaan 30, 3738 EB Maartensdijk, tel.: 0346-212021 4 Zalencentrum De Amershof, Snouckaertlaan 11, 3811 MA Amersfoort, tel.: 033-4613524 5 Vergadercentrum H.F. Witte, Henri Dunantplein 4, 3731 CL De Bilt, tel.: 030-2203954 6 Zalencentrum De Schakel, Oranjelaan 10, 3862 CX Nijkerk, tel.: 033-2460804 7 Heerhugowaard 8 Fotoclub ’59, Delft 9 Apeldoorn
Tekst en toelichting graag per e-mail. Stuur je CD naar hoofdredacteur Wim Broekman, Boomstraat 43-A, 1015 LB Amsterdam, tekst naar
[email protected], of naar degene die de foto’s aanvroeg: Gijs van Gent, Jachtlaan 31, 6713 KK Ede,
[email protected], resp.: Rob Agterdenbos, Heeshoek 4, 5053 AM Goirle,
[email protected]. Het thema voor het november-december nummer is: Foto’s die iets over jezelf zeggen. Stuur maximaal 3 foto’s op 72 dpi en ca. 10 x 15 cm naar Rob Agterdenbos. Welke foto’s zijn belangrijk voor je? Is dat een mooie foto? Of een waarin je jezelf herkent, foto’s die bij jou horen als mens. Mooi, interessant of misschien wel alles ineen. Stuur ze!