jongeren

Voor jongeren die nadenken over armoede | december 2015 | jaargang 20 | nr 4

KERST & EEN NIEUW JAAR! WAT ZIJN JOUW WENSEN?

12PS

TI

EDE VOOR GO ENS! VOORNEM

ENS W N E E J I J LAAT ? N E M O K T I U , WEEK OF GEEF EEN DAG CADEAU! OL MAAND SCHO

>>>>>> >>>> woordendaad.nl/jongeren

1

>> WELKOM!

Colofon

Ik wens jou… ‘Hallo, goed dat je er bent!’ lees ik op een groot spandoek als ik station Den Haag Hollands Spoor uitstap. In grote kleurige letters staat het er. Ik word er vrolijk van. Het zinnetje blijft in mijn gedachten terwijl ik naar de plaats van bestemming loop. Ik denk aan jongeren die vluchten voor geweld. Op bootjes komen ze naar Europa. Waar ze mensen op de stranden tegenkomen die hen helpen uit de boot te stappen. Maar ook mensen ontmoeten die met borden protesteren: ‘Ons land is vol!’ Ik denk aan jongeren in Nederland en in de landen waar Woord en Daad werkt, die geen veilig thuis hebben. Ouders hebben die verslaafd zijn. Jongeren die zo graag zouden horen: ‘Hee, wat ben ik blij dat jij er bent!’ M’n gedachten dwalen naar Psalm 139 waarin zo mooi staat beschreven dat God voor ons zorgt. Dat Hij jou en mij heeft geschapen. God zegt daarin als het ware tegen ons: ‘Je bent gewenst. Het is goed dat je er bent!’ Hoe moeilijk het leven ook kan zijn. Ik denk aan Kerst, aan de geboorte van de Heere Jezus. De wereld zat niet op Hem te wachten. Er was geen plaats in de herberg. Uiteindelijk verwensten we Hem, wilden niet meer dat Hij bestond. Toch wenste Hij ons het allerbeste. Hij gaf Zijn leven, zodat een nieuw leven mogelijk is.

Woord en Daad verbindt mensen over de hele wereld in hun strijd tegen armoede, vanuit Bijbels perspectief. Grenzeloos is het jongerenkwartaalblad van Woord en Daad. Het verschijnt in maart, juni, september en december. Ken jij nieuwsgierige jongeren van 1218? Geef ze een gratis abonnement op Grenzeloos en de E-letter: mail naar [email protected]. Met de E-letter blijf je ook tussendoor op de hoogte. Algemene gegevens Woord en Daad Postbus 560 4200 AN Gorinchem Tel. 0183-611800 woordendaad.nl/jongeren [email protected] Kantoorvestiging Spijksedijk 16-E 4207 GN Gorinchem Rabobank 38.54.87.088 IBAN NL64 RABO 0385 4870 88 Giften hartelijk welkom! woordendaad.nl/geven Jaarverslag: woordendaad.nl/jaarverslag Woord en Daad is een ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling)

Overname van artikelen Prima! Graag met bronvermelding Redactie Rina Molenaar (hoofdredacteur), Niek Bakker, Mariska Dijkstra, Janine Hoekman, Els Hogendoorn, Corjan Rink, Annemarie van der Plas (eindredacteur)

Deze Grenzeloos staat in het teken van ‘Ik wens jou…’. Wat is jouw wens voor de wereld, voor je klasgenoten en je buren? Laat jij een wens uitkomen? Kijk op bladzijde 12 hoe je dat kunt doen.

Externe meelezers Annerieke Schreuder

Ik wens jou als lezer een Kerst en nieuw jaar vol vrede, blijdschap en geloof!

Opmaak/druk Deelstra & de Jong MediaCenter Rotterdam

Annemarie

Cartoons Wim de Muijnck

Dit magazine is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier. Oplage 15.810

INHOUD

2 Hallo, goed dat je er bent! 3 1000 wegen 4 Wensen over heel de wereld 8 Gave poster 12 Laat jij een wens uitkomen? 15 Goede voornemens, 12 stuks! Doe je mee?

>> BEZINNING

6 Lees Mattheus 5:13-1

1000 wegen

Tijdens onze reis naar Guatemala hebben we veel gezongen, bijvoorbeeld bij avondsluitingen en ook voorin de kerk. Vaak wordt de tekst dan heel toepasselijk op de reis. Vooral het volgende lied vond ik erg mooi:

Julia van Velzen (14), leerlinge vmbo 3, Wartburgcollege locatie Revius. Ze reisde met een Young Ambassadors-reis naar Guatemala in oktober 2015.

Lees het verhaal van Antoy op www.woordendaad.nl/ antoy

Vader van het leven, ik geloof in U. Jezus de Verlosser, wij hopen steeds op U. Kom hier in ons midden, Geest van liefde en kracht. U die via duizend wegen ons hier samenbracht. En op duizend wegen, zendt U ons weer uit. Om het zaad te zijn van Gods rijk. Er staat bijvoorbeeld: ‘U die ons hier via duizend wegen samenbracht.’ En dat is zo, want je wordt in een vreemd land samengebracht met mensen die hetzelfde als jij geloven. Dat vind ik heel bijzonder. Ieder-

een heeft een eigen verhaal en is een eigen weg gegaan, binnen onze groep, maar zeker ook in Guatemala. Soms zijn het heel droevige verhalen, vol geweld en andere ellende. We spraken Joseline van 4 jaar die beroofd is, en Antoy*, van wie twee ooms zijn vermoord. We hoorden nog meer verhalen, die echt ongelooflijk zijn! Toch zaten we samen in de kerk, of zongen we samen op het jongerenkamp en baden we samen tot God. De jongeren in Guatemala hebben het absoluut niet gemakkelijk. Daar ben ik best van geschrokken. Het maakt mij dankbaar voor wat ik wel heb. Tegelijk is het mooi om te zien hoe de mensen van AMG echt een levend getuigenis zijn voor iedereen die op hun pad komt. Zo zie je dat God overal op de wereld Zijn licht wil laten schijnen en daar mensen bij wil gebruiken.

Leerlingen van elke AMG-school gaan een week per jaar op kamp, weg van de gevaarlijke omgeving en foute invloeden. Het hele programma is gericht op opbouw in geloof. AMG is de partnerorganisatie van Woord en Daad in Guatemala.

*

3

WENSEN

OVER HEEL DE WERELD Kerst en nieuwjaar is de tijd waarin de wensen je om de oren vliegen. Tijdens (jongeren)reizen ontmoeten we veel jongeren. We horen hun verhalen. Daar worden we vaak stil van. Soms verdrietig, maar vaak ook blij. Deze jongeren houden ondanks hun problemen moed. Gaspar, Addisalem en Assam Mahmud, we wensen jullie… Door Els Hogendoorn, Rina Molenaar en Corjan Rink

GASPAR RAMIREZ

16 jaar, uit Santiago Atitlán, Guatemala

HOE ZIET JOUW DAGELIJKSE LEVEN ERUIT?

‘Ik woon samen met mijn vader en moeder en een broer van twintig jaar in de stad Santiago Atitlán. Het is bijzonder dat we nog bij elkaar wonen, in mijn omgeving zijn veel gezinnen uit elkaar. Hier in Guatemala maken veel jongeren hun opleiding niet af. Er is veel geweld en drugsmisbruik in dit land, ook in onze stad. De politie en

het leger zijn niet altijd te vertrouwen, dus dan zoek je snel een andere manier om voor je rechten en je veiligheid op te komen. Bendes blijven hierdoor bestaan. Het is heel verleidelijk om van school te gaan en geld te gaan verdienen door te dealen in drugs of gestolen goederen. Gelukkig kan ik dankzij een AMG-beurs mijn opleiding volgen. Zonder deze beurs was ik waarschijnlijk niet goed terechtgekomen. Ik wil nu graag het onderwijs in, want dan kan ik wat betekenen voor anderen. Waar weet ik nog niet, maar dat maakt me ook niet zoveel uit. Als ik maar genoeg verdien om van te kunnen leven.’

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 4

ADDISALEM HAILU BUSHURU 15 jaar, uit Gambella, Ethiopië

HOE ZIET JOUW DAGELIJKSE LEVEN ERUIT?

‘Ik heb twee oudere zussen, allebei getrouwd. Zelf woon ik nog bij m’n moeder thuis. Mijn vader is plotseling overleden toen ik ongeveer acht jaar oud was. Laatst heeft mijn moeder een tia (hersenbloeding) gekregen waardoor ze half verlamd is geraakt en eigenlijk niet veel meer kan. Als ik uit school kom, verzorg ik nu ook mijn moeder.’

WAT VERWACHT JE VAN JOUW TOEKOMST?

‘Ik wil heel graag dokter worden als ik klaar ben met school. Dat wil ik omdat een arts uit de omgeving van Gambella mijn grote voorbeeld is. Hij ontdekte een middel tegen slangengif. Zo’n belangrijke ontdekking zou ik ook wel willen doen om daarmee andere mensen te kunnen helpen!’

WAT VERWACHT JE VAN JOUW TOEKOMST?

‘Guatemala is een land met veel problemen. Afgelopen oktober waren de verkiezingen en is een nieuwe president gekozen. De vorige president werd gearresteerd in verband met fraude en corruptie. Dat is hier de laatste jaren eigenlijk normaal. Wat de nieuwe president ons gaat brengen weet ik niet. Ons hele land moet veranderen, dat kan een president niet alleen. We moeten dat samen doen, zeker als christenen. Ik hoop dat de corruptie in ons land ooit helemaal ophoudt en dat mensen echt weer in God zullen geloven.’

Addisalem wordt gesponsord door familie Van Breda uit Geldermalsen. Afgelopen november ontmoetten zij elkaar tijdens de Woord en Daad-sponsorreis naar Ethiopië.

FAMILIE VAN BREDA, WAT IS JULLIE WENS VOOR ADDISALEM?

‘Dat ze haar droom om arts te worden, waar kan maken. Dat ze dat mag bereiken en ook een voorbeeld mag zijn. We wensen ook goede hulp voor haar moeder, die verlamd is, en dat het met haar zussen goed mag gaan. Kortom: dat het voorspoedig mag gaan met Addisalem en haar familie. Het was heel bijzonder om elkaar te ontmoeten in Ethiopië.’

Lisa en Gaspar ontmoetten elkaar in oktober, tijdens een Woord en Daad Young Ambassadors-reis naar Guatemala.

LISA, WAT IS JOUW WENS VOOR GASPAR?

‘Ik hoop dat Gaspar inderdaad zijn opleiding kan afronden en een mooie baan vindt. Ik hoop dat hij kracht vindt in zijn geloof en staande kan blijven in deze gevaarlijke omgeving. Ook wens ik dat het land nu eens een eerlijke regering krijgt die echt verandering brengt.’

GASPAR, WAT IS JOUW WENS VOOR LISA?

‘Ik hoop dat jij je studie afmaakt en in een land mag leven dat steeds beter wordt, economisch en sociaal. Ook wens ik dat Nederland een land is waar God gediend wordt en de mensen God zullen zoeken en leren kennen. En dat jullie gelukkig worden natuurlijk!’

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 5

ASSAM MAHMUD 20 jaar, Mafraq, Jordanië

HOE ZIET JOUW DAGELIJKSE LEVEN ERUIT?

‘Assam kan zelf niet praten. Als je hem ziet lijkt hij een gewone jongen, maar hij is verstandelijk gehandicapt. Daarom vertel ik zijn verhaal,’ zegt moeder Rabe’a (38). ‘Assam heeft zes broers en een zus. Zijn broer Bassam is lichamelijk en verstandelijk gehandicapt. We woonden in Syrië. Drie jaar geleden besloten we te vluchten. Het werd onleefbaar. De bommen vlogen over onze huizen. Elke dag was er de angst om te sterven, daarom besloten we naar Jordanië te gaan. We vluchtten, lopend door Syrië. Ik nam Assam aan mijn arm. Mijn man nam Bassam op zijn rug. Het was een lange, zware tocht en onderweg zagen we vreselijke dingen gebeuren. Mensen, zelfs kleine kinderen werden voor onze ogen gedood. Vreselijk! Eindelijk waren we bij de grens van Jordanië. Daar kwamen Jordaanse soldaten, met gevaar voor eigen leven, ons ophalen. Wat waren we blij dat we in een land aankwamen waar het leger je niet doodt, maar beschermt!’

Rina Molenaar (42) ontmoette in september Assam en zijn familie.

WAT WENST ZE ASSAM TOE?

‘Met eigen ogen zag ik wat oorlog met mensen doet. Bij de families is er niet alleen armoede, er is ook verdriet om mensen die omkwamen of ze zijn getraumatiseerd door wat ze zagen op weg naar Jordanië. Daarom wens ik Assam vrede toe. Vrede voor zijn land Syrië en vrede van God in zijn hart.’

WAT VERWACHT JE VAN JOUW TOEKOMST?

‘Voor Assam is dat moeilijk. We hebben niet veel geld omdat we vluchteling zijn en niet mogen werken in Jordanië. We zijn blij als we genoeg te eten hebben. Assam is de hele dag thuis. Hij is vrolijk en lief, maar natuurlijk is het beter als hij naar school of een werkplaats zou kunnen. Ik hoop dat de Jordaanse wet verandert en toestaat dat we mogen werken hier. Dan kunnen we ook kijken hoe Assam een goed plekje kan krijgen, waar hij overdag met andere jongeren bezig kan zijn.’

Wil jij een wens laten uitkomen? Kijk op pagina 12!

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 6

Prikbord

ge ck Colle e e b n r o Piete Ho r Zan dt Sc hole ngem eens chap Calvijn College

Heb je ff een minuutje?

Wartburg College Driestar College CSG De Lage Waard e De Populier eg l l Co s hu

ns Laat een bemoedigende we op achter voor Jonathan ctie. www.woordendaad.nl/schrijfa

its

De M

N ZIJ AMELDEVOOR Z R A A K MET EL 0.000 EURO IN D EN BIJNA 25 ILLENDE WOOR VERSCH AD-PROJEC TEN DA

aur

Wat wens jij?

Heb je een sponsorkind? Leuk als je hem/ haar in deze periode een mooie wens stuurt!

n e r e i l o Sch ! t k n a bed

sM

In de volgende Grenzeloos lees je wat hij ervan vond.

t Ich

rin

Jonathan woont in Colombia. Zijn vader verliet het gezin en zijn moeder raakte alcoholverslaafd. Jonathan kreeg verkeerde vrienden, ging drugs gebruiken en sloot zich aan bij een bende. Door Bijbelverhalen en gesprekken op school begon hij naar de kerk te gaan en besloot Jonathan uit de bende te stappen. De tijd die volgde, was niet makkelijk. Zijn oud-bendeleden probeerden hem te vermoorden. Jonathan verhuisde en maakte een nieuwe start! Hij gaat nu naar de middelbare school en droomt ervan om automonteur te worden. CDA, de partnerorganisatie van Woord en Daad, bekijkt hoe Jonathan zijn droom kan gaan waarmaken.

GP CS

>>

Door Annemarie van der Plas

eerw aard

us College e Greijdan Jacobus Fruytier Scholengemeenschap Erfgooier s College chool s k j i t k ra hoek P d r Va o o nL De N od en ste Johannes Fontanus College in Co lle ge De leerlingen van het Van Lodenstein College haalden bijvoorbeeld 108.000 euro op voor Guatemala. Een van de scholieren, Emily Brandsen (16), vertelt over de actie: ‘Samen met mijn vriendengroep wilde ik graag wat doen voor dit doel van Woord en Daad. Mijn tweelingzus Marlene en ik hebben potjes neergezet bij winkels in Lunteren waar klanten geld in konden doen. Ook hebben we aan bedrijven gevraagd of ze een bedrag wilden doneren.’ Lees meer op: www.puntuit.nl/nieuws/ lodensteiners-halen-enorm-bedrag-op-voor-guatemala

ren Handige tip: een kaartje stu . .nl ad da kan ook via mijn.woorden

7

8

www.woordendaad.nl/ikwensjou 9

SHARE KIDS

SPONSOR

EEN KIND

SAMEN MET VRIENDEN

ALLEBEI 24 JAAR >> MARTIJN IS MECHANICAL ENGINEER EN LINDA IS LEERKRACHT HT IN SLIEDREC

Sharekids is het sponsorprogramma speciaal voor jongeren tot 25 jaar. Samen met twee of drie vrienden help je een kind in een ontwikkelingsland aan onderwijs, veiligheid, voedsel en zo nodig medische zorg. Jij kunt dus, samen met je vrienden, het verschil maken voor een kind in Afrika, Azië of LatijnsAmerika.

MARTIJN EN LINDA KRAAIJEVELD

Met z’n tweeën of drieën betaal je €25,- per maand. Jullie kunnen met het sponsorkind corresponderen. Sponsorkinderen vinden het leuk om post te ontvangen van hun sponsors. Andersom kom jij zo meer te weten over het leven van je sponsorkind!

Waarom sponsoren jullie Chynani uit India?

Wat betekent welvaart voor jullie?

Onze enorme welvaart zien wij als een gift van God. Je staat er niet altijd bij stil, maar wij hebben zoveel meer dan heel veel anderen op deze wereld. We proberen daarom ook altijd dankbaar te zijn. We hebben geen reden om te klagen.

Wat is jullie mening over armoede?

Als iedereen zou beseffen dat je van delen niet armer wordt, zou er volgens ons een stuk minder armoede zijn.

We sponsoren omdat we willen delen van onze overvloed. Wat voor ons weinig is, maakt voor Gnana een groot verschil.

Stel, jullie verhuizen morgen definitief naar India, wat zullen jullie het meeste missen? Wij zullen onze familie het meeste missen. Maar ook ons gezellige oude huisje met de tuin en de dieren zullen we missen.

Hoe ervaren jullie het contact met Chynani?

We hebben niet heel intensief contact, maar de brieven en foto’s die Gnana stuurt, zijn altijd hartverwarmend.

Wat vinden jullie van de brieven die jullie krijgen? Enthousiast geworden over sponsoring? Meld je aan en maak het verschil! Lees hoe het werkt op www.woordendaad.nl/ sharekids.

10

Het is altijd mooi om te lezen dat Chynani zo trots over haar schoolresultaten schrijft. Ook is het leuk om te lezen dat ze onze brieven en spulletjes ontvangen heeft.

Wat zouden jullie graag aan Chynani willen vragen? Hoe ervaar je het dat iemand aan de andere kant van de wereld jou helpt?

12 JAAR

N. KALA, M IJN VRIE GNANA N DINN NOEMEN ME CHY EN NANI >> FAMI LIE

VAD MOEDERER, BROER JO EN WESLEY HN >> SHAMSHWOONT IN BAD INDIA DICHA TBIJ HET VLIEGVE

LD

Chynani Hoe is het bij jullie thuis?

Mijn vader is dominee geworden nadat hij christen werd. Mijn moeder is huisvrouw. Ik heb een broer die ook op school zit. Mijn ouders moeten hard werken om John en mij te kunnen laten leren. Daarom ben ik blij dat ik op de school van Word and Deed India zit. Ik woon daar ook in een tehuis, waar ik het goed naar mijn zin heb. In vakanties ga ik wel fijn naar huis.

Wat is je mening over India?

India is een mooi land waar ik veel van houd. Toch zijn er ook dingen die ik anders zou willen als ik de baas van het land was. Kijk maar eens langs de weg: overal ligt plastic. Dat is slecht voor het milieu. Ik zou een wet invoeren waarin verboden wordt om plastic op straat te gooien.

In India steunt Woord en Daad een groot onderwijsprogramma. Ruim 9.000 kinderen en jongeren ontvangen kleuter- of basisonderwijs, voortgezet onderwijs of hoger beroepsonderwijs (cijfers van 2014). Daarnaast wil Woord en Daad jongeren in India helpen aan werk, zodat ze voor hun eigen inkomsten kunnen zorgen. Ruim 1.150 jongeren volgen een vaktraining, zoals metaalbewerking, autotechniek of het maken van kleding. Voor jongeren die hulp nodig hebben bij het vinden van een baan, wordt voor arbeidsbemiddeling gezorgd. Om goed onderwijs te kunnen garanderen, worden docenten getraind. In het afgelopen jaar ging dat om ruim 1.000 leraren.

Stel, je verhuist morgen definitief naar Nederland, wat zou je het meeste missen?

De zon, want ik hoorde dat mensen uit Nederland heel graag net zo bruin willen worden als ik ben. Natuurlijk zou ik ook mijn vader, moeder, broer en mijn opa en oma erg missen! Toch zou ik graag naar het buitenland willen gaan. Ik wil namelijk dokter worden en zou het mooi vinden als ik dat buiten India kan doen.

Door Rina Molenaar en Roy Wouters

Hoe ervaar je het contact met je sponsors en wat vind je van de post die je krijgt?

Heel bijzonder. Ik ken ze natuurlijk niet echt, maar ik krijg veel post van ze, die ik bewaar. Ik kreeg bijvoorbeeld een trouwfoto, dat vond ik heel erg leuk. Maar ook stickertjes en haarknipjes. Dat is echt elke keer een verrassing. Door de post ken ik ze toch een beetje.

Wil je Martijn en Linda nog iets vertellen?

Ja! Ik houd heel erg van zingen. Liefst bijbelliederen. Pas ben ik tweede geworden bij een zangwedstrijd op school.

Luister op woordendaad.nl/ chynanizingt naar een lied van Chynani.

Hoe ervaar je het dat iemand aan de andere kant van de wereld jou helpt? Ik vind dat bijzonder. Jullie kennen me niet, maar helpen me toch! Daarvoor wil ik jullie bedanken.

11

Er zijn op deze wereld jongeren die nog veel te wensen hebben EN? ENS UITKOM W N E E J JI T IJS! LAA ED ONDERW O G R O O V F GEE

dag ijs à € 1,20 per dagen onderw eek ijs à € 6,- per w weken onderw per maand erwijs à € 25,maanden ond ge over via Maak je bijdra sjou of via daad.nl/ikwen www.woorden Ik wens jou… 4870 88 o.v.v. 85 03 O B A R 4 IBAN: NL6

'Een goed schooljaar'

‘Een veilig thuis’ ‘Genoeg te eten’

.......

WOORD EN DAAD WENST JOU HET ALLERBESTE VOOR 2016!

12

Door Niek Bakker

GESPOT

GEHOORAPPARAAT OP ZONNE-ENERGIE Hij wordt al in 40 Afrikaanse landen geleverd: een gehoorapparaat op zonne-energie. Het bedrijf dat ze maakt, Deaftronics, wil zo het probleem van te dure batterijen oplossen. Normaal moet iemand met een gehoorapparaat namelijk elke maand nieuwe batterijen kopen. Het nieuwe gehoorapparaat kan wel drie jaar mee en wordt tussentijds opgeladen door zonne-energie. Bovendien kost het toestel maar een derde van een normaal hoortoestel. Een uitkomst! Op deze manier kunnen bijvoorbeeld veel kinderen op dovenscholen de lessen beter volgen. BRON: WWW.HAPPYNEWS.NL

KLEINERE VIS IN OEGANDA In Oeganda krijgen de vissers het steeds moeilijker. De vissen die ze vangen in het Victoriameer worden steeds kleiner. Zo krijgen ze minder geld voor hun vangst. De vissen worden steeds kleiner, omdat het water in het Victoriameer steeds warmer wordt. Volgens onderzoekers komt dit door de opwarming van de aarde. BRON: WWW.AFRIKANIEUWS.NL

PORTEMONNEE IN JE MOBIEL

In Nigeria kun je er niet altijd op vertrouwen dat het geld dat je krijgt van de regering ook echt bij jou terechtkomt. De mensen die het verdelen, houden vaak zelf ook wat geld in hun zak. Daar heeft de Nigeriaanse regering wat op gevonden. Ze geeft nu geld aan boeren via hun mobiel. Ze kunnen daarvoor een soort digitale portemonnee aanmaken, waar ze het geld in gestort krijgen. De boeren kunnen hier vervolgens door middel van waardebonnen spullen van kopen. Op die manier kan alleen de boer bij zijn eigen geld. BRON: WWW.AFRIKANIEUWS.NL

13

Door Annemarie van der Plas

Kijk dit nou!

Leerlinge n vakschool van de van AMG maakten e e gerecycle n ‘parol’ van d materia al.

FILIPIJNEN: LANGSTE KERSTSEIZOEN TER WERELD Zodra de -ber in de maand komt, begint het kerstseizoen op de Filipijnen. Vanaf 1 september tot begin januari zijn kerstliedjes te horen en is allerlei kerstversiering te koop in de winkels. Lekker lang dus. Wat typeert de Filipijnse Kerst? We vroegen het Jing, onderwijsmanager van partnerorganisatie AMG Filipijnen. Jing: ‘Je weet dat het kerstfeest is op de Filipijnen als de straten worden versierd met prachtige, stervormige lantaarns. De lantaarn heeft een speciale plek in de harten van de Filippijnen. De lantaarn symboliseert de ster van Bethlehem die de wijzen begeleidde op hun reis naar de kribbe van Jezus.’

14

Zo’n stervormige lantaarn wordt ook wel een ‘parol’ genoemd. Het woord ‘parol’ komt van het Spaanse woord ‘farol’ dat ‘lantaarn’ betekent. De traditie begon ooit met een eerste exemplaar in 1928. Een heel eenvoudige parol van papier met kaarsjes. Jing: ‘Je ziet ze nu in alle kleuren en gemaakt van allerlei materialen. Veren, glas, hout en metaal, noem maar op! Allerlei materialen worden hergebruikt. De parols met elektronische knipperende lichtjes zijn de meest moderne exemplaren.’

Door Mariska Dijkstra



2016 staat voor de deur. Ga jij op de automatische piloot het nieuwe jaar in, of zet jij je bewust in voor mensen dichtbij of ver weg? Voor elke maand een tip. Maar het mag natuurlijk ook gerust allemaal tegelijk.

12

GOEDE VOORNEMENS

JANUARI

Wat is jouw favoriete taart? Maak hem zoals alleen jij dat kan. Als ’ie klaar is, smikkel je hem niet zelf op, maar breng je hem bij iemand die een moeilijke tijd doormaakt.

FEBRUARI

Een extra korte maand. Terwijl je zakgeld hetzelfde blijft. Een mooi moment om eens een deel apart te leggen en dat over te maken naar een goed doel.

MAART

Neem je mobiel eens niet mee naar je slaapkamer. Neem in plaats daarvan stille tijd. Door de Bijbel wil God tot je spreken. Hoe mooi is dat!

APRIL

De winkels hangen weer vol zomerkleren. Vraag voordat je iets nieuws aanschaft na door wie (kinderen?) en onder welke omstandigheden de kleren zijn gemaakt.

MEI

Zet deze maand je lamp uit zodra je je kamer uit gaat. En haal je oplader uit het stopcontact wanneer je hem niet gebruikt. Elektriciteit besparen is goed voor de aarde.

JUNI

De dagen worden langer. Alle tijd dus om een kaartje of brief naar je sponsorkind te sturen. Heb je die nog niet? Bespreek eens met je vrienden de mogelijkheden van het ‘delen’ van het bedrag. Zie www.woordendaad.nl/sharekids.

JULI

Plan tijdens je vakantie een dag in om iets voor een ander te betekenen. Help je oude buurvrouw met boodschappen doen. Of pas op het kindje van iemand in je gemeente die ziek is.

AUGUSTUS

Zoek in je atlas een land op waarvan je nog nooit had gehoord. Kun je informatie vinden via Google? Bid voor het land en de mensen daar.

SEPTEMBER

Geef eens een compliment aan iemand die je niet zo graag mag. De iets minder leuke leraar bijvoorbeeld, of die klasgenoot die nooit op feestjes wordt gevraagd.

OKTOBER

Zie je afval op de grond liggen? Raap het op en gooi het in de prullenbak! Ook als het niet van jou is.

NOVEMBER

Waar ben jij in deze maand van Dankdag allemaal dankbaar voor? Goed om eens voor jezelf op te schrijven. En als je je de komende tijd ondankbaar voelt, pak de punten er dan bij.

DECEMBER

De tijd van chocola is weer aangebroken. Let bij het kopen eens op het fairtrade-keurmerk. Als de cacaoboer een eerlijke prijs heeft gekregen, smaakt die reep of letter net een stuk lekkerder.

15

reBus Los ‘m op en win Los jij hem op? Benen op de bank, kachel aan. Even tussen je huiswerk door. De oplossing is een leerzame Afrikaanse spreuk. Succes! Vul voor 1 februari 2016 de oplossing in op www. woordendaad.nl/rebus en win die prijs! De oplossing van de vorige rebus was deze Soedanese spreuk: Een grote stoel maakt je nog geen koning. En de winnaars zijn… Wouter van Braak, Leusden Chun-Li van Zoelen, Woerden Gefeliciteerd, houd de brievenbus in de gaten!

WIM DE MUIJNCK

>>>>>> >>>>>> >> woordendaad.nl/jongeren

16