Gewelddadige jongeren Diagnostiek, behandeling en preventie
1 december 2011 Inntel Hotel Rotterdam Center
De internationale, tweejaarlijkse Kijvelanden-conferentie draagt de titel, ‘Gewelddadige jongeren: diagnostiek, behandeling en preventie. De conferentie is bedoeld voor professionals op academisch en Hbo-niveau, werkzaam in de forensische psychiatrie, de verslavingszorg, de jeugdzorg en de algemene geestelijke gezondheidszorg.
Plenair ochtendprogramma 09.15 09.45 10.00 10.30 11.00 11.15 12.00
Welkom Opening - Machiel Polak voorzitter raad van bestuur FPC de Kijvelanden / psychiater Introductie - Prof. Dr. Peter Muris Prof. dr. Theo Doreleijers Geweldscriminaliteit en psychiatrische stoornissen: hangen ze nou samen of niet? Korte pauze Prof. Dr. Rutger-Jan van der Gaag Forensische aspecten van autismespectrum stoornissen Prof. Dr. Robert Vermeiren Psychopathe kinderen bestaan wel/niet
12.45 - 13.45 Lunch
Middag programma met parellel sessies Zaal 1 Engelstalig programma 13.45 Dr. Paul Frick Callous-unemotional traits and developmental pathways to violent behavior in children and adolescents 14.30 Dr. Essi Viding Callous-unemotional subtype of antisocial behaviour: Integrating genetic and brain imaging findings 15.15 Dr. Robert (Bob) J. McMahon Reducing youth violence: what we know, what we don’t know, and where we need to go Zaal 1 Nederlandstalig programma 13.45 Dr. Emma van Daalen De vroege diagnose van Autisme Spectrum Stoornissen 14.30 Prof. Dr. Caroline Braet Vroege interventie voor kinderen met ernstige gedragsproblemen 15.15 Dr. Henny Lodewijks Risicotaxatie van geweld bij jongeren 16.00 Sluiting gevolgd door een borrel
Plenair ochtendprogramma
Middag programma met parallel sessies
10.15 Prof. dr. Theo Doreleijers Geweldscriminaliteit en psychiatrische stoornissen: hangen ze nou samen of niet?
Zaal 1 Engelstalig programma
Aan de hand van recente publicaties en klinische casuïstiek zal ingegaan worden op dit thema dat steeds weer ter tafel komt en nog steeds geen uitsluitsel kent. Tevens zal ingegaan worden op specifieke vormen van criminaliteit zoals zedencriminaliteit. Theo Doreleijers, hoogleraar/opleider kinder- en jeugdpsychiatrie aan het Medisch Centrum van de Vrije Universiteit Amsterdam en hoogleraar forensische psychiatrie bij het Departement Strafrecht en Criminologie, Universiteit Leiden. 11.15 Prof. Dr. Rutger-Jan van der Gaag Forensische aspecten van autismespectrum stoornissen Mensen met Autisme Spectrum Stoornissen ontwikkelen zich ‘anders’. Dit geldt voor hun perceptie van de wereld, kijk op sociale relaties. Zij kunnen erg rigide zijn en hun gebrek aan empathie en het letterlijk opvatten van vele zaken, kan leiden tot situaties waarin de fundamentele rechten van de ander (soms op gewelddadige wijze) geschonden worden. Deze aspecten worden besproken aan de hand van onderzoek en geïllustreerd aan de hand van casuïstiek. De voorbarige conclusie dat mensen met ASS potentiële criminelen zijn, wordt krachtig weersproken. Rutger Jan van der Gaag is hoogleraar klinische kinder- & jeugdpsychiatrie aan het Universitair Medisch Centrum St. Radboud en verbonden als clinicus, manager en opleider aan Karakter Universitair Centrum Kinder- & Jeugdpsychiatrie in Nijmegen. Daarnaast is hij voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). 12.00 Prof. Dr. Robert Vermeiren Psychopathe kinderen bestaan wel/niet Ingegaan wordt op de ontwikkeling van empathie en het gebrek eraan bij kinderen en jongeren, in relatie met andere relevante kenmerken zoals het voorkomen van psychiatrische stoornissen. Vanuit de kennis op fenomenologisch en neurobiologisch vlak zal getracht worden de relevantie en het belang voor de klinische praktijk invulling te geven. Dit zal beperkt mogelijk zijn, vandaar een schets wat ons te doen staat in de toekomst. Robert Vermeiren is hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie aan het Leids Universitair Medisch Centrum en hoogleraar forensische jeugdpsychiatrie aan het Medisch Centrum van de Vrije Universiteit Amsterdam.
13.45 Dr. Paul Frick Callous-unemotional traits and developmental pathways to violent behavior in children and adolescents This address will describe recent research on the development of callous unemotional (CU) traits and its implications for understanding the many different pathways through which children and adolescents may develop a propensity to act in an aggressive and violent manner. The presentation will be divided into four parts. The first part will focus on the measurement and stability of CU traits. The second part will focus on the ability of CU traits to predict delinquency, aggression, and violence in various samples of children and adolescents. The third part will focus on the unique cognitive and emotional characteristics of antisocial youth with and without CU traits. The fourth part will focus on the implications of this research for causal models of antisocial and aggressive behavior, for diagnostic classification systems, and for the prevention and treatment of antisocial and aggressive behavior in youth. Paul J. Frick: Ph.D., University Distinguished Professor and Chair of the Department of Psychology at the University of New Orleans. Dr. Frick is a member of the American Psychiatric Association’s DSM-V Workgroup for ADHD and the Disruptive Behavior Disorders. 14.30 Dr. Essi Viding Callous-unemotional subtype of antisocial behaviour: integrating genetic and brain imaging findings. Psychopathy is an adult diagnosis comprised of both callousunemotional personality traits (lack of empathy and guilt) and overt antisocial behaviour. One can also find children who exhibit a callous-unemotional subtype of antisocial behaviour and are at an increased risk for developing psychopathy.Research from our lab and other groups has documented that psychopathic traits are heritable. More interestingly, when we study subgroups of antisocial children with/without callous-unemotional traits, we find a strong genetic influence on antisocial behaviour in the former group, but not in the latter. Our finding supports the view that children at risk for psychopathy form a distinct subgroup with a genetic vulnerability to antisocial behaviour. I will present some preliminary molecular genetic data on this group of children. Genetic vulnerability may underlie neurocognitive abnormalities associated with callousunemotional subtype of antisocial behaviour. At the latter part of the talk I will provide a brief overview of data from our and other labs investigating neurocognitive correlates of callousunemotional antisocial behaviour.
Essi Viding, Ph.D., holds a Chair in Developmental Psychopathology at University College London. Her research focuses on development of antisocial behaviour. She did her PhD (2000-2004) and post-doc (2004-2005) at Social, Genetic, and Developmental Psychiatry Centre, Institute of Psychiatry. She joined the faculty of University College London in Autumn 2005 and co-directs Developmental Risk and Resilience Unit there, together with Dr. Eamon McCrory. 15.15 Dr. Robert (Bob) J. McMahon Reducing youth violence: what we know, what we don’t know, and where we need to go. There is now an array of evidence-based psychosocial interventions, implemented across the developmental period, that have shown promise in reducing youth violence. The primary goals of this presentation are to provide an overview of these interventions, their common elements, and selected examples of interventions. The importance of adopting a developmental perspective and the complementary roles of prevention and treatment will be emphasized. In addition, types of interventions that are not effective will be noted. The presentation will conclude with a discussion of future directions for the development and dissemination of evidencebased interventions for reducing youth violence. Bob McMahon: Ph.D., is a Professor in the Department of Psychology at Simon Fraser University, in British Columbia, Canada, where he is the LEEF BC Leadership Chair in Proactive Approaches to Reducing Risk for Violence Among Children and Youth. He is also a Scientist in the Developmental Neurosciences and Child Health cluster of the Child & Family Research Institute (CFRI) at BC Children’s Hospital.
Zaal 2 Nederlandstalig programma 13.45 Dr. Emma van Daalen De vroege diagnose van Autisme Spectrum Stoornissen Wat is de waarde en de haalbaarheid van het diagnostisch onderzoek naar autisme spectrum stoornissen bij kinderen van twee jaar? Voor de professionals die met deze jonge kinderen werken is een eenvoudige en toegankelijke procedure voor diagnostiek. Onderzoek naar het fenotype, of de uiterlijke verschijningsvorm van autisme spectrum stoornissen, ontstaan uit de samenwerking van erfelijke aanleg en factoren uit de omgeving worden besproken. Tenslotte wordt aandacht besteed aan de klinische gegevens van een groep kinderen die verwezen is naar de polikliniek Kinder- en Jeugdpsychiatrie van het Universitair Medisch Centrum te Utrecht op een leeftijd jonger dan vier jaar.
Dr. Emma van Daalen: kinder- en adolescenten-psychiater, verbonden aan het Rudolf Magnus Instituut voor Neurowetenschappen te Utrecht en aan de afdeling Kinder- en Adolescentenpsychiatrie van het Utrechts Universitair Medisch Centrum. 14.30 Prof. Dr. Caroline Braet Vroege interventie voor kinderen met ernstige gedragsproblemen Het aantal kinderen en jongeren met antisociaal gedrag wordt geschat op 4 à 10% van de totale populatie. Het is daarmee het meest voorkomende geestelijke gezondheidsprobleem bij kinderen en adolescenten. Er zijn studies gepubliceerd die aantonen dat er minstens drie ontwikkelingstrajecten zijn van deze kinderen. Amerikaanse studies zijn veelbelovend met betrekking tot vroege interventie bij kinderen tussen 4 en 7 jaar die reeds gedragsproblemen vertonen. Het opzetten van een gecombineerde ouder-, kind- en leerkrachttraining (een ecologische interventie) biedt de meest kansen op een effectieve secundaire preventie. In een onderzoek van de universiteit Gent is een training opgezet en geëvalueerd ten aanzien van ouders, kinderen en leerkrachten en vergeleken met geen interventie voor kinderen tussen 4-7 jaar en een interventie gericht op een beperktere doelgroep namelijk de ouders alleen. De rationale waarom voor deze trainingen is gekozen, de bevindingen en de onopgehelderde vragen zullen besproken worden. Caroline Braet is hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie aan de Universiteit van Gent. 15.15 Dr. Henny Lodewijks Risicotaxatie van geweld bij jongeren Risicotaxatie van geweld bij jongeren maakt sinds 2006 een standaard onderdeel uit van de procedures binnen de justitiële jeugdinrichtingen en de pro Justitia rapportage. In de presentatie wordt nader ingegaan op de voor- en nadelen van het gebruik van het instrument SAVRY om de kans op gewelddadig delict herhaling te voorspellen. Tevens wordt het belang besproken om protectieve factoren in een risicotaxatie instrument op te nemen. Naast risicotaxatie wordt in de behandelpraktijk de SAVRY gebruikt voor interventieplanning gericht op criminogene factoren. Henny Lodewijks is bestuurder inhoudelijke portefeuille, LSG-Rentray.
De wetenschappelijke adviescommissie bestaat uit: Prof. Dr. Stefan Bogaerts, Prof. Dr. Hjalmar van Marle, Prof. Dr. Peter Muris, Dr. Arie van den Hurk (Ministerie van Veiligheid en Justitie) en Dr. Ruud Hornsveld. Accreditatie Accreditatie wordt aangevraagd bij de NVvP, de FGzP en de VGCt. Kosten en inschrijving Deelname aan de conferentie kost 260 euro tijdens de voorinschrijving tot 1 november, daarna zijn de kosten van inschrijving 295 euro. Voor studenten en promovendi kost de inschrijving 75 euro. U kunt uw inschrijving digitaal doorgeven via www. hetcongresbureau.nl, kies congresagenda. Volg verder de instructies op het scherm. Dan kunt u ook vermelden of u ’s middags het Engelstalig of het Nederlandstalig programma wilt volgen. U ontvangt een bevestiging zodra wij uw inschrijving hebben ontvangen. Locatie Inntel Hotel Rotterdam Center Schiedamsedijk 140 3011 EA Rotterdam Parkeren Parkeergelegenheid bij het hotel is beperkt, u kunt vlakbij parkeren in parkeergarage Erasmusbrug, navigatieadres Erasmusbrug of Gedempte Zalmhaven. Openbaar vervoer Vanaf Rotterdam Centraal Station, neemt u de metrolijn D richting Slinge of De Akkers. Als u uitstapt bij de derde halte, halte Leuvehaven, staat u voor Inntel Hotels Rotterdam Centre.