Jubileum 50 jaar Kamerkoor Capella Arnhem Programma: 1. Cantate “Herr, ich bin dein Eigentum” - J.v.Dijk voor koor, sopraan, strijkorkest en orgel 2. Drei Geistliche Motetten - J.G. Rheinberger (orch. van Dijk) voor koor, strijkorkest en orgel 3. Oblivion - A. Piazolla voor orkest en bandoneón 4. Misa a Buenos Aires (Misa Tango) - M. Palmeri voor koor, mezzo-sopraan, piano, bandoneón en strijkorkest 5. Lament - K, Jenkins Voor mezzo-sopraan, bandoneón en strijkorkest
Medewerkenden: • • • • • •
Kamerkoor Capella Arnhem Claudia Wijers – mezzo-sopraan Van Wassenaerconsort Hans Erik Dijkstra – piano Martin de Ruiter – bandoneón Henk Linker – orgel
•
Jan van Dijk - dirigent
1
Cantate “Herr, ich bin dein Eigentum” – Jan van Dijk I Sinfonia
I Sinfonia
II Choral
II Koraal
Herr, ich bin dein Eigentum, dein ist ja mein Leben. Mir zum Heil und dir zum Ruhm, hast du mirs gegeben. Väterlich, fürst du mich, auf des Lebens Wegen, meinen Ziel entgegen.
Heer, ik ben uw eigendom van u is toch mijn leven. Tot mijn heil en tot uw glorie hebt u ’t mij gegeven. Vaderlijk leidt u mij op de levensweg mijn doel tegemoet.
III Aria
III Aria
Ach Herr, ich bin dein Eigentum, und dein ist ja mein Leben. Ach Herr, ich bin dein Eigentum.
Ach Heer, ik ben uw eigendom en van u is toch mijn leven. Ach Heer, ik ben uw eigendom.
IV Chor
IV Koor
Herr! Deine Treue wanket nicht, du wirst mein gedenken. Herr! Wirst mein Herz in deinem Licht, durch die Zeit hin lenken. So weiss ich, du hast mich, in die Hand geschrieben, ewig mich zu lieben. Amen
Heer! Uw trouw wankelt niet, u zult aan mij denken. Heer! U zult mijn hart in uw licht geleiden door de tijd. Zo weet ik dat u mij, in uw hand geschreven, eeuwig zult liefhebben. Amen
V Choral
V Koraal
Deine Treue wanket nicht, du wirst mein gedenken, wirst mein Herz in deinem Licht, durch die Zeit hin lenken. So weiss ich, du hast mich, in die Hand geschrieben, ewig mich zu lieben.
Uw trouw wankelt niet U zult aan mij denken U zult mijn hart in uw licht geleiden door de tijd. Zo weet ik dat u mij in uw hand geschreven, eeuwig zult liefhebben.
VI Aria und VII Choral
VI Aria en VII Koraal
Gib auch dass ich wachend sei, Herr, an deinem Tage und das Licht der Gnaden treu, durch mein Leben trage. Dass ich dann, fröhlich kann, am Ende der Zeiten, dir, entgegegen schreiten!
Geef ook dat ik wakker ben, Heer, op uw dag en het ware licht van genade door mijn leven draag. Opdat ik dan, vrolijk, aan het einde van de tijd, u tegemoet kan treden!
2
Drei Geistliche Motetten – Josef G Rheinberger Abendfriede
Avondvrede
Die Schwalbe schwingt zum Abendliede sich auf das Stänglein unterm Dach, im Feld und in der Stadt, ist Friede. Fried ist im Haus und im Gemach, Ein Schimmer fällt vom Abendrote leis in die stille Straß herein, und vorm Entschlafen sagt der Bote, es werd ein schöner Morgen sein!
De zwaluw fladdert voor zijn avondlied naar de stengel onder het dak, rust ligt over de velden en in de stad, Rust is in het huis en in de kamer. Schijnsel van de ondergaande zon valt zachtjes in de rustige straat, en voordat hij inslaapt zegt de boodschapper, het zal een mooie ochtend worden!
Motette nach dem 20. Psalm
Motet op Psalm 20
Der Herr erhöre dich am Tage der Trübsal, der Name Jehova beschirme dich! Er sende dir Hilfe von seiner Höhe, von Sion aus beschütz’er dich. Wir wollen uns erfreuen an deinem Heile, und rühmen des Namens unsers Gottes!
Moge de Heer u antwoorden in dagen van nood, de naam van Jakobs God u beschermen, moge hij hulp zenden uit zijn heiligdom, uit Sion u bijstaan. Laat ons juichen om uw overwinning, het vaandel heffen in de naam van onze God!
3
Motette nach dem 33. Psalm
Motet op Psalm 33
Frohlocket, ihr Gerechten, frohlocket dem Herrn, denn den Redlichen ziemt Lobgesang. Preiset den Herrn, singet ihm ein neues Lied mit Harfenspiel und Psalter! Denn des Herrn Word ist aufrichtig, treu sind alle seine Werke. Sein Mund sprach, und es ist geworden! Er befahl, und es war geschaffen! Selig das Volk, das der Herr sich erwählet hat!
Juich, rechtvaardigen, juicht voor de HEER, oprechten moeten hem Loven. Looft hem, zingt hem een nieuw lied met harpspel en lier! Oprecht is het woord van de HEER, alles wat hij doet is betrouwbaar. Hij sprak en het was er! Hij beval en het werd geschapen! Gelukkig het volk dat door de HEER is verkozen
4
Misa a Buenos Aires (MisaTango) – Martín Palmeri I Kyrie
Kyrie
Kyrie eleison Christe eleison Kyrie eleison.
Heer ontferm u, Christus ontferm u, Heer ontferm u over ons
II Gloria
Gloria
Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Laudamus Te. Benedicimus Te. Adoramus Te. Glorificamus Te. Gratias agimus tibi propter magnam gloriam tuam. Domine Deus Rex caelestis, Deus Pater omnipotens. Domine Fili unigenite, Jesu Christe. Domine Deus Agnus Dei, Filius Patris. Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. Quoniam Tu solus Sanctus. Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus, Jesu Christe. Cum Sancto Spiritu in gloria Dei Patris.
Eer aan God in den hoge en vrede op aarde aan de mensen die Hij liefheeft. Wij loven U. Wij prijzen U, Wij aanbidden U. Wij verheerlijken U. Wij zeggen U dank voor uw grote heerlijkheid. Heer God, hemelse Koning, God almachtige Vader; Heer, eniggeboren Zoon, Jezus Christus; Heer God, Lam Gods, Zoon van de Vader. Gij die wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons; Gij die wegneemt de zonden der wereld, aanvaard ons gebed; Gij die zit aan de rechterhand van de Vader, ontferm U over ons. Want Gij alleen zijt de Heilige. Gij alleen de Heer. Gij alleen de Allerhoogste: Jezus Christus. Met de Heilige Geest in de heerlijkheid van God de Vader.
Amen
Amen
5
III Credo
Credo
Credo in unum Deum, Patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium. Et in unum Dominum Jesum Christum, Filium Dei unigenitum, et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de Deo, Lumen de Lumine, Deum verum de Deo vero, genitum non factum, consubstantialem Patri; per quem omnia facta sunt. Qui propter nos homines et propter nostram salutem descendit de caelis. Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine, et homo factus est. Crucifixus etiam pro nobis sub Pontio Pilato, passus et sepultus est, et resurrexit tertia die, secundum Scripturas, et ascendit in caelum, sedet ad dexteram Patris. Et iterum venturus est cum gloria, judicare vivos et mortuos, cujus regni non erit finis. Credo in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, qui ex Patre Filioque procedit. Qui cum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur, qui locutus est per prophetas. Credo in unam sanctam catholicam et apostolicam ecclesiam. Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum. Et exspecto resurrectionem mortuorum, et vitam venturi saeculi. Amen.
Ik geloof in één God, de almachtige Vader, Schepper van hemel en aarde, van al wat zichtbaar en onzichtbaar is. En in één Heer, Jezus Christus, eniggeboren Zoon van God, voor alle tijden geboren uit de Vader. God uit God, Licht uit Licht, ware God uit de ware God. Geboren, niet geschapen, één in wezen met de Vader, en door Wie alles geschapen is. Hij is voor ons, mensen, en omwille van ons heil uit de hemel neergedaald. Hij heeft het vlees aangenomen door de heilige Geest uit de Maagd Maria, en is mens geworden. Hij werd voor ons gekruisigd, heeft geleden onder Pontius Pilatus en is begraven. Hij is verrezen op de derde dag, volgens de Schriften. Hij is opgevaren ten hemel: zit aan de rechterhand van de Vader. Hij zal wederkomen in heerlijkheid om te oordelen levenden en doden. En aan zijn rijk komt geen einde. Ik geloof in de heilige Geest, die Heer is en het leven geeft; die voortkomt uit de Vader en de Zoon; Die met de Vader en de Zoon tezamen wordt aanbeden en verheerlijkt; die gesproken heeft door de profeten. Ik geloof in één heilige, katholieke en apostolische kerk. Ik belijd één doop tot vergeving van de zonden. Ik verwacht de opstanding van de doden en het leven van het komend rijk. Amen
6
IV Sanctus
Sanctus
Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus Sabaoth; Pleni sunt caeli et terra gloria tua. Hosanna in excelsis.
Heilig, heilig, heilig, Heer, de God der hemelse machten! Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid. Hosanna in den hoge.
V. Benedictus
Benedictus
Benedictus, qui venit in nomine Domini. Hosanna in excelsis.
Gezegend die komt in de naam des Heren. Hosanna in den hoge.
VI Agnus Dei
Agnus Dei
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, dona nobis pacem.
Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons. Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, ontferm U over ons. Lam Gods, dat wegneemt de zonden der wereld, geef ons vrede.
7
Lament – Karl Jenkins Lament – Karl Jenkins uit het Stabat Mater, waarin Maria weent om de dood van haar Zoon Jezus; In de versie van Jenkins wordt het breder getrokken en gaat het om alle kinderen die te “bewenen” zijn.
Feeling all the grief and sorrow we live life with shadows in our hearts and minds, with tears that wait to fall when sorrow in the world is more than we can truly bear. We hear the cries of children, we see death cast shadows on their hearts and minds, as mothers in their grief stand crying, weeping, weeping, crying, crying, weeping, weeping for this world. On His bed of thorns such sorrow must surely end; His tears can wash away the sins of the world, no more crying, weeping, weeping, crying, crying, weeping, weeping in this world, this world.
8
Het koor, de dirigent, de solisten en het orkest Christelijk Kamerkoor Capella Arnhem Capella Arnhem is een christelijk gemengd koor en telt zo'n 25 vaste leden. Het koor is in 1963 opgericht met als dirigent Jaap Zwart. Sinds 1997 zingt het koor o.l.v. Jan van Dijk. De leden komen uit Arnhem en omstreken. Voor grotere projecten maakt het koor regelmatig gebruik van zgn. 'gastzangers' waardoor er met uitvoeringen een sterkte van ca. 35-40 stemmen aanwezig is. De leeftijdsopbouw van het koor is bijzonder: het varieert van twintigers tot 65+. Capella Arnhem streeft ernaar om eens in de 2 jaar een groot concert met solisten en orkest te verzorgen. Daarnaast zijn er een aantal kleinere projecten, zoals een 'Nine Lessons and Carols' rond de kerst, Passie-muziek op Stille Zaterdag of een concert samen met een ander koor of gezelschap. Het repertoire van het koor is ‘religieus klassiek’, maar wel zeer divers en niet gebonden aan één stijlperiode. In de afgelopen jaren heeft Capella Arnhem bekende en onbekendere composities van Bach, Mozart, Mendelssohn, Elgar, Maunder, Stanford, Rutter, Sommervell, Rheinberger, Vivaldi en Drobisch uitgevoerd. Dankzij het speurwerk van de dirigent is er geregeld sprake van een echte première voor Nederland. Jan van Dijk - dirigent Jan van Dijk werd op 21 april 1967 geboren te Winterswijk. Hij ontving reeds op 6-jarige leeftijd zijn eerste orgellessen aan De Muziekschool Twente bij Koos van der Lee. Na de middelbare school studeerde hij aan het Conservatorium van de Hogeschool in Enschede met als hoofdvakken Orgel en Kerkmuziek. Zijn orgeldocenten waren Gijs van Schoonhoven en Bernard Bartelink; zijn kerkmuziekdocenten waren Chris Fictoor, Jeroen de Wit, Valentijn Smit en Kees Stolwijk. In 1992 behaalde hij het diploma Docerend Musicus, in 1993 het diploma Kerkmuziek en in 1994 rondde hij zijn conservatoriumopleiding af als Uitvoerend Musicus (Master) Na zijn studie ontwikkelde hij zich als dirigent o.a. via de Kurt Thomas Cursus in Den Haag, nam deel aan diverse masterclasses, o.m. bij John Rutter en Ludo Claesen en studeerde vervolgens koor- en orkestdirectie bij Joop Schets, Bernard Touwen en Jan Stulen aan De Hogeschool IDE te Gorinchem. Hij heeft zich de laatste jaren gespecialiseerd in de uitvoeringspraktijk van de anglicaanse kerkmuziek, m.n. the Choral Evensong. Jan van Dijk is als docent Kerkorgel en Muziektheorie verbonden aan De Muziekschool Twente, als cantororganist aan de Hervormde kerk van Holten en als dirigent aan het Toonkunstkoor Doetinchem e.o., het Chr.Kamerkoor Capella Arnhem, het Holtens Kerkkoor en de Chr.Gem.Zangvereniging te Den Ham. Verder is hij werkzaam als componist van koor- en orgelmuziek bij Promusic Publishing in Nunspeet.
9
Claudia Wijers, sopraan De sopraan Claudia Wijers studeerde bij Tom Sol aan de Hogeschool voor de Kunsten te Arnhem, waar zij in juni 1998 haar diploma docerend musicus ontving. In juni 2001 behaalde zij haar master solozang bij ElenaVink aan de MessiaenAcademie. Zij volgde masterclasses bij o.a. Jard van Nes, Maria Acda , Roberta Alexander en Meindert Kraak, en interpretatieklassen bij Caroline Watkinson. Als soliste nam zij deel aan diverse operaproducties, waarin zij o.a. de rol vertolkte van Pamina en Papagena uit Mozart's "die Zauberflöte", Susanna uit “Nozze di Figaro” van Mozart, Dido en Second Woman uit de opera "Dido and Aeneas" van Purcell, Siebel uit de opera "Faust" van Gounod, en Magnolia uit de musical "Showboat" van Jerome Kern. Op het gebied van oratorium zingt zij de gebruikelijke werken als het Stabat Mater van Pergolesi, de Johannes Passion en het Weihnachtsoratorium van Bach, het Magnificat van Bach, diverse missen van Haydn en Mozart en het requiem van Mozart en Faure. Daarnaast geeft zij liedrecitals waarin de componist Gershwin centraal staat. In het voorjaar 2014 zal zij samen met pianist Jacques Hendriks een recital verzorgen waarin vrouwelijke componisten centraal staan. Als gastsoliste is Claudia Wijers regelmatig werkzaam bij diverse koren in Nederland en Duitsland. Zij is freelance verbonden aan het koor van de Nederlandse opera, het Groot Omroepkoor en het Amsterdam Baroque Choir van Ton Koopman. In haar woonplaats Elst heeft Claudia haar eigen zangpraktijk. Momenteel wordt zij gecoacht door de tenor Harry van Berne.
Orkest “Van Wassenaer Consort” Het Van Wassenaer Consort bestaat uit ca. 35 musici. Het is een orkest dat 2008 werd opgericht en is vernoemd naar de componist Graaf van Wassenaer uit onze basis Twente. Composities van zijn hand werden voorheen toegeschreven aan Ricciotti en Pergolesi. Het orkest, bestaande uit een internationale bezetting van louter professionele musici, legt zich op hoog niveau toe op het stijlbewust uitvoeren van muziek op moderne instrumenten uit diverse muziekperioden. Met frisse en energieke aanpak weet het een warme orkestklank met het juiste raffinement te combineren dat recht doet aan het uit te voeren werk. In de korte tijd van haar bestaan heeft het orkest al een stevige naam opgebouwd in het geven van concerten en begeleiden van koren en diverse solisten in Duitsland en het oosten van Nederland. Bij de MisaTango speelt het VWC in de bezetting 4 violen, 3 altviolen, 2 celli en 1 contrabas.
10
Hans Erik Dijkstra, pianist Hans Erik Dijkstra studeerde piano aan het Twents Conservatorium in Enschede. Hij studeerde in 1991 cum laude af, waarna hij verder studeerde aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. In 1994 behaalde hij het diploma Uitvoerend Musicus. Van 1995 tot 2001 werkte Hans Erik als conrepetitor aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag en was tevens verbonden aan de open adfeling van het Rotterdams Conservatorium en het Conservatorium in Enschede. Vanaf 1997 werkte hij voor het Radio Symphonie Orkest en het Radio Philharmonisch Orkest en speelde hij regelmatig bij het Gelders Orkest. Sinds 2000 is hij als pianodocent verbonden aan de Muziekscholen in Veenendaal en Doetinchem; daarnaast is hij vaste begeleider van drie oratoriumverenigingen. Hans Erik geeft regelmatig concerten, vooral als begeleider. Verder componeert en bewerkt hij muziek voor uiteenlopende bezettingen. In 2006 ging zijn eerste opera in première, uitgevoerd door zangers van de Nationale Reisopera. Hij maakt deel uit van het Scarbo pianistencollectief en vormt samen met Jasper Bon, Arnoud van Rosdorff en Lodewijk Crommelin het Stravinski pianokwartet.
Martin de Ruiter, bandoneónist Martin de Ruiter studeerde accordeon aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, en kamermuziek aan het Rotterdams Conservatorium. In eerste instantie concentreerde hij zich vooral op de hedendaagse muziek. Zo speelde hij met Het Nederlands Blazersensemble, Nederlands Philharmonisch Orkest, Scapinoballet, Slagwerkgroep Den Haag en het Metropole Orkest, en werkte mee aan theaterproducties als speler en als componist. In 1992 begon hij bandoneón te spelen. In 1995 richtte hij het kwartet ‘El Conjunto’ op, een gezelschap dat hij later uitbreidde tot het kwintet ‘Conjunto Nuevo’. Hij stond hiermee op podia in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Uruguay en Argentinië en verscheen in verschillende TV programma’s en op diverse festivals. Hij speelde solobandoneón in de tango-opera ‘Maria de Buenos Aires’ van Astor Piazzolla in Nederland en Japan, en solo-bandoneón in de ‘Misa Tango’ van Luis Bacalov. Martin de Ruiter is programmeur stille film en live muziek bij EYE Filminstituut Nederland. Hij schreef diverse partituren voor stille films.
11
Henk Linker, organist Henk Linker studeerde Orgel (docerend - en uitvoerend musicus) en Kerkmuziek (kerkelijk orgelspel) aan het Conservato-rium te Enschede bij Gijs van Schoonhoven. Om zijn improvisatiekunst uit te breiden volgde hij lessen bij Hayo Boerema. Zijn muziekpraktijk is zeer omvangrijk: hij is dirigent/organist van de St. Georgius-basiliek te Almelo, organist van de Grote Kerk te Vriezenveen, en tweede organist van de Hervormde Kerk te Ootmarsum, dirigent van verschillende koren, geeft privé-les orgel, heeft een grote concertpraktijk als solist en als begeleider van solisten en koren. In de eerste drie maanden van 2012 werkte hij als Organist/Choirmaster in de Episcopale (Anglicaanse) kerk in Lexington, KY (Verenigde Staten). Met diverse soloprogramma’s concerteerde hij behalve in Nederland ook in Bulgarije, Duitsland, Zwitserland, Rusland en de Verenigde Staten. In 2003/2005 gaf hij masterclasses in Moskou. Sinds 1995 vormt hij een vast duo met Valeria Boermistrova (mezzosopraan). Ze treden op in Nederland met verschillende programma’s (met muziek vanaf de 14-e t/m de 20-e eeuw). Ook hebben zij hun eigen serie concerten genaamd “Muziek en Sfeer” in de prachtige St.Georgiusbasiliek in Almelo. Kijk ook op www.orgel-mezzo.nl. Martín Palmeri, geboren in 1965, is behalve componist ook pianist en koordirigent. Zijn Misatango is een internationaal succes, opgevoerd in Wenen in 2007, en ook in Spanje, Frankrijk, Japan en in Utrecht. In de zomer van 2009 kwam Palmeri zelf naar Utrecht om een uitvoering van zijn mis te dirigeren. Palmeri schreef de ‘ Misa a Buenos Aires ' in 1996. Het is een mis waarin hij de grenzen van de tango wilde verleggen. De introductie van een koor in dit genre vond hij een uitdaging. Hij hield zich aan taal en vorm van de mis; van Kyrie en Gloria tot Agnus Dei. Maar hij gebruikte in de instrumentatie bijvoorbeeld wel een bandoneón. De tango ontstond eind 19e eeuw aan de oevers van de Rio de la Plata (bij Buenos Aires). De gloriejaren van de tango waren tussen 1930 en 1950 Na Astor Piazzolla (1921-1992) zou de tango dood zijn. Piazzolla combineerde muzikale elementen zoals de fuga en ook jazz met de tango. Palmeri vertelt dat hij in zijn Misa a Buenos Aires op die weg verder is gegaan. De tango is dan vooral herkenbaar in het ritme en het kenmerkende geluid van de bandoneón. Palmeri is trots dat zowel publiek, uitvoerenden, koor als orkest de Misatango zo waarderen. “De muziek raakt het publiek echt. Dat komt misschien wel vanwege de synthese van de academische muziekstijl (zoals die wordt onderwezen op Argentijnse conservatoria) met de expressiviteit van de tango.” Palmeri schreef celloconcerten waarin hij piazzollaanse thema's en andere folklore verwerkt. Hij schreef ook Cuatro ensayos sobre las estaciones (Vier proeven over de seizoenen), een werk voor gitaar, cello en contrabas en een sonate voor piano en cello met tango-elementen. Hij kondigde in het interview van een paar jaar geleden verder ook een nieuwe opera aan en muziek waarin hij de Argentijnse geschiedenis wil verwerken, met nadruk op de beleving van het volk.
12