Kwakkelkinderen: Hoe maak je ze sterk?

December 2013

GEZONDHEIDSMAGAZINE

Maak van verkoudheid geen SINUSITIS Skivakantie: kom niet gebroken terug ! Gezonde feestvoeding: een wanhopige situatie

Kwakkelkinderen: Hoe maak je ze sterk? SANA nr 39

1

COLOFON I-SANA MAGAZINE Web-en Gezondheidsmagazine Uitgeverij:ADVIES MEDIA vzw [email protected] www.isana.eu Redactieadres: Wegvoeringstraat 66a B-9230 Wetteren [email protected] Uitgave: Maandelijks elektronisch nummer (behalve de maanden juli en augustus)

Verantwoordelijk uitgever: Monique Kmita Gedelegeerd bestuurder: Danny Zeegers Verantwoordelijke marketing, promotie en advertenties België: [email protected] Verantwoordelijke regie Nederland: Kees Martens Hoofdredacteur: Jan van Bercken Art-Director: Ellen Drenth Artistiek advies: Alvin Bamps

Bestellen? www.nutribell.be

Documentatie & secretariaat: Klaudia Pauwels Abonnementen: Losse nummers : € 3,20 Jaarabonnement: € 32,00 Copyright 2013 Alle in de advertenties en redactionele stukken opgenomen gegevens, alsook foto’s door derden aangeleverd, vallen onder verantwoordelijkheid van het betrokken bedrijf, instelling of dienst die aanlevert aan Advies Media vzw. Voor de juistheid, de aard en de rechten van die gegevens kan de uitgever niet aansprakelijk worden gesteld. Advertenties kunnen zonder enige motivering worden geweigerd. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, door middel van druk, fotokopie of welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De inhoud (teksten en advertenties) van I-sana is geen medisch advies en kan een consult bij een arts niet vervangen. Bij medische problemen of twijfel moet altijd een geneesheer worden geraadpleegd.

2

SANA nr 39

i-sana een uitgave van Advies Media

D

Voorwoord

Zieke wereld

e wereld is ziek. Het inventaris van problemen is eindeloos en de lijst weegt elke dag zwaarder. De recente gebeurtenissen op de Filippijnen zijn hallucinant. En wie draagt daar de verantwoordelijkheid van? We kunnen de wind niet de schuld geven en dus de hemel niet bestraffen. Dan is er Fukushima, alweer een nieuw lek en zoveel ton radioactief water dat de oceaan instroomt en over een aantal maanden de westkust van Amerika zal bereiken. Nu al wordt afgeraden producten uit de Stille Oceaan te gebruiken. Men houdt rekening met honderdduizenden nieuwe gevallen van kanker in Amerika alleen. Wij zijn Tsjernobyl nog niet vergeten. Hoeveel mensen hebben daaraan hun schildklierverwijdering te danken? Wie heeft daar allemaal schuld aan? We kunnen de vloedgolf in Japan niet voor de rechter dagen en evenmin het hoogdrukgebied dat nucleaire deeltjes naar onze regio’s deed afdrijven. Recent nog de aardbeving in centraal Chili met een kracht van 6,6, een nieuwe aardbeving in Japan: kracht 7,3. De aardbeving op de Filippijnen met 185 doden. De tyfoon was verantwoordelijk voor misschien 10.000 doden of meer. Een krachtige zeebeving in de Golf van Californië met magnitude 6,5. Een zeebeving in de buurt van Alaska met kracht 7. De storm in Somalië half november met meer dan driehonderd doden. De ene ramp volgt de andere op. Daarvoor werd al gewaarschuwd door hulporganisaties die zich nu toespitsen op de Filippijnen. We krijgen steeds meer te maken met supertyfoons waarschuwde de klimaatconferentie in Warschau.

Amper elf maanden geleden werden de Filippijnen al getroffen door een verwoestende storm, de duurste in de geschiedenis, maar supertyfoon Haiyan heeft alle records gebroken: het was hels, alle duivels los! Een gruwelijk spoor van menselijke ellende. Doe iets aan de uitstoot! En bovenop de verwoestende kracht van de natuur, de geniepige lafheid van de mensen: plunderingen, politieke groeperingen die hulpkonvooien beschieten om te beletten dat de hulpgoederen bij de slachtoffers geraken. Afrikaanse landen die kinderen als soldaten inzetten om vijanden te verschalken. Dievenbendes die kinderen van vijf jaar trainen om op rooftocht door kleine vensteropeningen te kunnen. Beschietingen en massamoorden in scholen en winkelcentra. Politieke en religieuze groeperingen die door terreur anderen hun wil willen opdringen. Superbanken die met de spaarcenten van miljarden mensen gaan lopen en het geld zogenaamd laten “verdampen”. Lobby’s uit de scheikundige, farmaceutische, medische financiële en wapensector die zowel de opinies, het geld, de middelen en de vrije wil van mensen gijzelen. De wereld is inderdaad ziek. Alle duivels zijn los. Er is iets mis met de geest van de mensen, want winden, golven, en aardplaten hebben geen vrije wil, maar mensen wel. Moeten we de oorzaak en de remedie niet een beetje bij de geest van de mensen gaan zoeken?

Jan van Bercken Hoofdredacteur SANA nr 39

3

nhoud

06

06

MENOPAUZE: Als vrouwen zich niet goed in hun vel voelen

10

Keelpijn: als de kou je de keel uithangt

12

Kwakkelkinderen: Hoe maak je ze sterk?

Waar moeten ouders op letten?

16

De kwaliteit van ons dagelijks eten gaat er zienderogen op achteruit

24

Arnica

Word niet ziek aan de feesttafel

Voedsel dat van tevoren werd klaar gemaakt, is vaak een bacteriebom

38

Het warmtegevoel van een borrel is vals

36

40

Heilzame planten en hun toepassing

Katsklauw: Geweldige opkikker voor je immuunsysteem

38 44

16

Lekker en gezond koken met groentenkok Dominique Vreven

Feestmenu: Gratin van pladijs met saffraan, knolselder, pastinaak en broccoli

12

46

De groene vingers van Ivo Pauwels

Geschenk uit de hemel bij valpartijen en stramme en pijnlijke spieren

Een appelboom voor elke tuin

26

50

Maak van verkoudheid geen SINUSITIS

Snel behandelen is best om operatie te voorkomen 4

36

Winter en alcohol: Dodelijke cocktail

Huidkanker door skivakantie

Gezonde feestvoeding: een wanhopige situatie

Spieren altijd trainen en opwarmen!

32

10

Ook in de winter is hoge beschermingsfactor nodig in het skigebergte

20

Skivakantie: kom niet gebroken terug!

26

Depressie, hoofdpijn, slapeloosheid, opvliegers enz... doeltreffend aanpakken

Slik niet te vlug antibiotica. De natuur is vaak veel veiliger

32

SANA nr 39

50

Alzheimer: Visolie en vitamine C beschermen tegen dementie

Viseters hebben 60 percent minder kans op dementie SANA nr 39

5

„Dokter, ik ben mezelf niet meer”

MENOPAUZE: Als vrouwen zich niet goed in hun vel voelen 6

SANA nr 39

Depressie, hoofdpijn, slapeloosheid, opvliegers enz... doeltreffend aanpakken

E

en veel gehoorde klacht in het dokterskabinet: „Dokter, was is er toch met mij aan de hand? Ik ken mezelf niet meer. Elke nacht word ik badend in het zweet wakker, ik slaap slecht. Overdag is het al niet veel beter, soms zit ik stilletjes te huilen zonder dat ik echt weet waarvoor, want mijn kinderen zijn gezond en zijn allemaal het huis uit. Ze zijn gelukkig getrouwd en mijn man heeft nog altijd een goede baan. We hebben geen financiële problemen en in onze relatie zit het goed. Behalve... dat ik me niet goed meer voel in mijn vel. Ik weet niet wat het is, maar sinds ik vijftig geworden ben, voel ik me niet meer dezelfde. Ben ik ziek? Ik heb toch geen kanker?” Natuurlijk niet... de menopauze komt eraan. De spiegel alleen verraadt het niet meteen, want een vrouw van vijftig is nog heel aantrekkelijk. Maar ze voelt iets binnen in zichzelf: de onzekerheid komt, ze voelt zich minder goed in haar vel. Het grootste deel van haar leven is voorbij. Ze heeft kinderen en meestal zelfs al kleinkinderen, ze wil zelf geen kinderen meer, maar toch wordt ze er door de natuur nu mee geconfronteerd dat het eigenlijk ook niet meer kan. Ze voelt zich plots minder vrouw, ze voelt zich oud worden. Is dit nu de overgang waar iedereen het met zo vaak over heeft? En ondanks de krampachtige poging om het jonge leven vast te houden, krijgen vele vrouwen van vijftig een depressie, emotionele problemen fysieke klachten. De overgang is begonnen. Is de herfst van het leven ingetreden, of wordt het een nieuwe lente?

Plots overvalt het jezelf... Velen zullen zich in deze klachten herkennen en de meeste hebben er zeker al horen over klagen in familie of bij vrienden en collega’s als ze er zelf nog niet mee te maken hebben. Maar plots overvalt het jezelf. Onbeschrijfelijk vervelend, dat had je niet verwacht, maar de overgang en menopauze staat elke vrouw te wachten. De overgang is de periode van onduidelijkheid, waarbij zich al hormonale veranderingen in het lichaam van de vrouw voltrekken, terwijl er nog geen stabiliteit is gekomen. Men gaat over naar een nieuwe levensfase die absoluut niet minderwaardig is, geen ziekte is, geen negatieve periode hoeft te zijn, maar integendeel nieuwe mogelijkheden biedt voor de vrouw. Geen

SANA nr 39

7

herfst, maar als het ware een nieuwe lente. Bovendien staan ook in de zachte geneeskunde allerhande middelen ter beschikking om deze nieuwe levensfase met groot comfort door te kunnen maken. Verschillende invloeden Op het ogenblik dat de menses of maandstonden onregelmatiger worden, kan de vrouw in de menopauze zijn. op dat moment loopt haar vruchtbare periode ten einde. De eisprong is ook niet meer regelmatig. Door die onregelmatigheid zijn veel vrouwen ook in de war. Wanneer die menstruatie voor het eerst onregelmatig wordt om nadien helemaal te stoppen, kan individueel erg verschillend zijn. Erfelijkheid, milieu, zwaarlijvigheid, voeding, vroegere zwangerschappen, medicijnen, rookgedrag en de plaats op aarde waar men woont, hebben er allemaal invloed op. De eerste tekenen zouden ergens tussen de vijftig en vijfenvijftig jaar optreden, meestal rond het 51ste levensjaar, als de menstruatie onregelmatig wordt. Er komen nog maar weinig eitjes vrij in de eierstokken en de follikels, de blaasjes waar eitjes zich ontwikkelen, sterven af. Een geleidelijk maar onomkeerbaar proces. De hypofyse blijft toch hormonen afgeven, hoewel de eierstokken dat commando niet meer kunnen opvolgen... het lichaam wordt uit zijn evenwicht getild en dat levert heel vervelende klachten op. Dat kan jaren duren en zelfs bijzonder erg zijn, terwijl sommige vrouwen het amper merken en er vrijwel geen hinder is. “Ik voel me toch zo onbeschrijfelijk moe” Niet bij iedereen manifesteert de menopauze zich op dezelfde manier. Zowel de emotionele perceptie als de fysieke ongemakken kunnen erg verschillend zijn. Uiteraard zijn er niet te miskennen nadelen, want elke vrouw die ermee te kampen heeft, zal er uitgebreid kunnen over vertellen: depressie, plotse huilbuien, ze zien het niet meer zitten, denken dat hun leven waardeloos werd en om zeep is. Ze hebben ook te ma-

8

SANA nr 39

ken met slapeloosheid, voelen en zien zichzelf verouderen, de rimpels worden dieper, de huid verliest wat stevigheid en glans, de menstruatie is erg onregelmatig wat op zich al grote ongemakken meebrengt, soms is de bloeding heviger, vaak ook langduriger. De zin in vrijen neemt af en bij sommigen ontstaan relatiestoornissen. Als gevolg van een verdunning van de slijmvliezen in de vagina, ontstaat ook pijn bij seksueel contact wat het leven helemaal overhoop kan gooien. Men voelt zich onnuttig want de kinderen zijn het huis uit, vaak komen van die kant ook problemen, want de maatschappij is in grondige omwenteling en vrouwen op die leeftijd kunnen dat niet altijd makkelijk plaatsen en verwerken. Osteoporose Sommige vrouwen hebben ook last met botontkalking en in deze levensfase komen breuken gemakkelijker voor, zowel bij huishoudelijke activiteiten als bij sport. Soms komen er ook problemen met de gewrichten, de handen beginnen af en toe te trillen, de vrouw voelt zinderingen, heeft last van rusteloze benen, ook ’s nachts, waardoor de echtgenoot vaak “wakker wordt geschopt”. Soms heeft ze last van hoofdpijn, duizeligheid, een afkeer van sommige soorten voeding, vooral vet en een grotere hang naar zoetigheid. Het is net of de vrouw zich niet meer thuis voelt in haar vel. Het is absoluut geen gemakkelijke periode en sterke vrouwen voelen zich plots heel broos en breekbaar. Omdat geest en lichaam hier in deze periode heel sterk van elkaar afhankelijk zijn, zal de poging om psychisch sterk te staan, ook de ongemakken verminderen. Je zou kunnen zeggen dat de symptomen zoals altijd het lichaam een signaal willen geven om zich te bevrijden van een probleem. In dat opzicht verschilt de menopauze van alle andere symptomen in het lichaam: koorts signaleert dat er een virus is, maar koorts is goed om dat virus op te ruimen. De overgang signaleert dat de menopauze in de buurt is, maar de overgang lost de menopauze

niet op. Hier is het nuttig de negatieve symptomen weg te nemen omdat ze toch niets aan het probleem veranderen. Er is ook tijd voor nodig. Sommigen zijn van mening dat men tijdig en snel moet bijsturen met hormonen. Maar de praktijk heeft uitgewezen dat er vaak grote nadelen zijn, zelfs uiterst grote nadelen, waarbij woekeringen ontstaan. De zachtere aanpak van de natuurgeneeskunde staat hier erg huiverig tegenover. De schildklier wordt geprikkeld door een hoge concentratie oestrogenen, de bijnieren produceren ook meer oestrogenen, de pancreas krijgt prikkels en veroorzaakt een hyperglycemie en als bij dit alles nog eens oestrogenen worden toegediend, raakt heel het systeem nog meer uit evenwicht. De nadelen zijn vaak groter dan de voordelen, want er treedt hypertrofie over vergroting van de bijnieren op, want bij toedienen van oestrogenen produceert het lichaam transcortine, de ovaria worden stilgelegd en de hypofyse wordt ontregeld. Bovendien hebben hormonale middelen vaak ook nog minder goede invloed op hart en bloedvaten, terwijl men een tiental jaar geleden nog het omgekeerde dacht...De natuur zit perfect in elkaar, maar de scheikundige geneeskunde heeft daar lang nog geen duidelijk zicht op. Vandaar dat het verstandig is ook zijn toevlucht te nemen tot de intelligentie van de natuur en van deze uitstekende middelen gebruik te maken. Daarover in volgend nummer meer. Monique Van Hasselt Volgende maand: Menopauze, nieuwe start

SANA nr 39

9

Slik niet te vlug antibiotica. De natuur is vaak veel veiliger

N

Keelpijn: als de kou je de keel uithangt

u de winterse wisselvalligheid er is, de grijze korte dagen, het gebrek aan licht, de somberheid regeert, dan komen keelklachten vaak voor, vooral keelpijn, heesheid en een gevoel van irritatie in de keel. De oorzaken zijn velerlei. Klachten ontstaan door prikkeling, beschadiging of lokale ontsteking van het keelslijmvlies. Te veel en/of verkeerd stemgebruik, het inademen van prikkelende stoffen (roken) en hete spijzen en dranken kunnen er ook mee te maken hebben. Leraars en vertegenwoordigers hebben er vaak last van. Maar natuurlijk zijn bacteriën en virussen de veroorzakers. En daarin speelt de weerstand of immuniteit een grote rol.

Er zijn bacteriële en virale ontstekingen. Bij een bacteriële keelontsteking is men vaak zieker en is de koorts hoger. De keel ziet vuurrood met een wit beslag. Soms kan zo’n ontsteking zich ontwikkelen tot een abces. Er is toenemende pijn, waardoor eten en drinken moeilijk

10

SANA nr 39

wordt en er is ook koorts. Bij keelpijn kan je een arts consulteren als er ook algemene malaise is, koorts met witte proppen in de keel en aanhoudende pijn. Een niet verzorgde angina kan zich namelijk op de hartkleppen zetten. Probeer de keel vochtig te houden met honing

of gorgelen met zout water en een thee zoals linde of kamille. Eigenlijk moet je niet snel verontrust zijn, maar als de keelpijn langer dan 7 dagen duurt, gepaard gaat met koorts vermoeidheid, en er ook rode vlekken (roodvonk?) of witte stippen in de keel (bacterie of schimmel?) is nader onderzoek gewenst. De natuurlijke aanpak We hebben het al herhaaldelijk geschreven: tegen virussen kan u met antibiotica niets uithalen. En toch blijven heel wat patiënten, velen zelfs op voorschrift van de arts, massaal antibiotica slikken bij griepachtige aandoeningen, verkoudheden en keelpijn. Men is zo bevreesd dat de acute angina of keelontsteking, schade zal veroorzaken aan hart en nieren, of aanleiding zal geven tot acuut reuma. Antibiotica doet dikwijls meer kwaad dan goed en dus kan je beter de immuniteit opkrikken met een goed gekozen natuurlijk middel. - Echinacea is gunstig om de witte bloedlichaampjes mobieler te maken en dus de lichaamseigen weerstand te verhogen. - Bevochtigen van de keel is het beste advies. - Vermijd roken, verkeerd stemgebruik, inademen van prikkelende stoffen, hete

spijzen of dranken en zorg er voor dat de keel buiten goed warm blijft en dus kunt u maar beter een sjaal. - Als je moeilijk kan kauwen en slikken, vast een dagje of hou het bij een vloeibaar dieet. - Zuigen op snoepje of dropje bevordert de doorbloeding van de keelspieren, Een tablet met Echinacea met vitamine C is ideaal. - Tijmthee met honing kan de pijn verzachten. - Gorgelen kan de keel ontsmetten - Zout water, eventueel kamillethee, is een goed gorgelmiddel. Weerstand verhogen Maar probeer vooral de weerstand van het organisme te verhogen door middel van gezonde voeding met voldoende vruchten en groenten, vanwege de vitamines, mineralen en enzymen. Wie te veel eiwitten gebruikt, loopt het risico zijn ziekteperiode te verlengen. Bij aandoeningen met koorts is het trouwens het verstandigst om het gebruik van eiwit tijdens de herstelperiode te schrappen. Wisselbaden en sauna zijn goed om als je weer gezond bent, de weerstand preventief te verbeteren. Zorg ook voor voldoende ontspanning, zodat u zich lekker voelt en dus minder gauw ziek zult worden. Neem ook op tijd rust en slaap voldoende, want vaak is ziekte of een ontsteking, een waarschuwing dat het lichaam of de geest het niet meer aankunnen. Op die manier kan een beetje ziek zijn, toch helpen om nog gezonder te worden. Hans de Groot

SANA nr 39

11

Kinderziekten zijn meestal onschuldig

Kwakkelkinderen: Hoe maak je ze sterk?

N

et zoals de zomer of de winter kunnen ook kinderen kwakkelen. Je begrijpt het wel: een dagje goed, een dagje kneuteren. Kwakkelkinderen worden ze genoemd, of kasplantjes die bij de minsten verandering van klimaat of omgeving problemen krijgen. Het zijn geen grote problemen, want dan zijn ze echt ziek en dat kunnen ze niet verstoppen. Maar een beetje sukkelen en wat lopen te zeuren en willen bemoederd worden, vandaag keelpijn hebben, morgen buikpijn en overmorgen hoofdpijn of een hoestje. Kwakkelkinderen zijn geen echte zorgenkinderen, maar ze kunnen wel zorgen voor onrust bij de ouders, hoewel dat meestal niet nodig is.

Waar moeten ouders op letten?

12

SANA nr 39

Kinderen zijn gemakkelijk ziek, maar ze genezen ook meestal weer spontaan. Doorgaans moeten de ouders zich geen zorgen maken, want kinderen doen kneuterig en zeuren gemakkelijk om zich af te reageren. Het is hun manier om aan te doen “het is mijn dagje niet”. Pas als er hoge koorts is die blijft duren moet je gespecialiseerde hulp inroepen. Maar gewoonlijk gaat het snel voorbij en de meeste kinderziekten zijn niet gevaarlijk, maar geven daarentegen vaak levenslange bescherming tegen dezelfde virussen. Soms is het beter een kind een ziekte laten doormaken, dan dat het op latere leeftijd geconfronteerd worden met een serieuzer probleem. Kortademigheid, een stijve nek en vlekken op de huid moeten wel nader worden onderzocht. Maar je kan natuurlijk ook vermijden dat kwakkelkinderen gemaakt worden: baby’s die voldoende lang borstvoeding hebben gekregen zijn beter beschermd tegen allerlei ziekten en ook tegen

allergie. Het is niet verstandig borstvoeding af te schaffen, of vroegtijdig te onderbreken vanwege het comfort van flessenvoeding en potjes. De koemelklobby en de farmaceutische lobby zijn machtige corporaties die meer liefde hebben voor geld dan voor je baby. En een gezonde baby is zeker gewenst door de ouders, maar niet altijd door de farmaceutische sector die daar niets kan aan verdienen. Bij de minste kwakkel antibiotica, pijnstillers, slaapmiddelen of siroopjes geven is niet alleen onverstandig, het kan zelfs schadelijk zijn. Kinderen besmetten mekaar Kinderen worden gemakkelijk besmet door andere kinderen. Daar zorgt de kleuterschool of de crèche wel voor. Maar op zich hoeft dat niet ernstig te zijn, want als kinderen een besmettelijke ziekte hebben doorgemaakt, volgt hierop meestal een levenslange immuniteit. De weerstand daartegen wordt door het immuunsysteem ontwikkeld. Antigenen SANA nr 39

13

VRIJiabetici SUIKikEt R o v or d sch

Advertentie

ook ge

dills

®

digestive mints Zachtverfrissende muntjes met essentiële oliën uit kruiden en vruchten.

Verkrijgbaar in de apotheek met CNK-bestelcode: 2161-149

dills digestive mint ®

Maakt de dingen verteerbaar! voor meer info:

www.dills.be 14

SANA nr 39

en antistoffen zorgen er voor. Elk antigeen zorgt voor immuniteit voor één specifieke agressor: de antistof tegen waterpokken beschermt ook enkel tegen waterpokken. Maar ook tegen griep, verkoudheid enz... vormt het lichaam antistoffen. Jammer genoeg camoufleren virussen zich en veranderen ze van uitzicht voor sommige ziekten: vooral griep- en verkoudheidsvirussen zijn zeer handig in camouflagetechnieken en verschalken telkens opnieuw het organisme. Bij andere virussen is er levenslange bescherming zoals mazelen en polio. Vaccinatie en goede hygiëne Op hun tocht naar volwassenheid maken kinderen allerlei problemen en kwalen door. De verplichte vaccinaties zijn op hun negende jaar meestal achter de rug. Dat betekent dat ze immuun zijn tegen difterie, kinkhoest, polio en tetanus, bof mazelen en rode hond. Niet alle artsen zijn het eens met deze vaccinatiedrift. Prof. Van Cauwenberghe bijvoorbeeld, de voorzitter van de Europese allergologen, vreest dat die hardhandige aanpak van het immuunsysteem waarvan we nog veel te weinig weten, wel eens oorzaak zou kunnen zijn van de explosie van allergieën bij jongeren. „Als we zo doorgaan is over vijf jaar iedereen allergiepatiënt”, zegt hij. Dr. Goublomme onderzocht de invloed van vaccinaties op de gezondheid van jongeren en kwam tot de conclusie dat je eigenlijk veel beter van nature een ziekte en zeker een kinderziekte doormaakt, dan een halve immuniteit die van een vaccinatie afkomstig is. Sommige ernstige aandoeningen zoals chronisch vermoeidheidssyndroom en zelfs multiple sclerose worden vernoemd samen met vaccinatie. De toekomst zal het uitwijzen. Intussen is wel een aantal vaccinaties verplicht en ouders zijn dus gehouden hieromtrent met hun arts af te spreken. Omdat op school en in de crèche kinderen in aanraking komen met veel leeftijdgenootjes en dus ook met veel infectiebronnen, nemen jongeren deze besmettelijke ziekten gemakkelijk van anderen over. Dat is soms goed, omdat ze op die manier hun immuniteit opbouwen. Griep, virale verkoudheid, bof, rode hond, mazelen, kinkhoest... Het is niet allemaal slecht de ziekte door te maken. Sommige problemen geven slechts een beperkte weerstand: zo kan een kind gemakkelijk zeven tot tien verkoudheden per jaar krijgen. Doorgaans hebben ze er minder last van dan volwassenen en geneest het ook behoorlijk snel.

In elk geval moeten kinderen van zodra ze zindelijk zijn en zelf aangeven dat ze willen ververst worden of naar het toilet gaan, ook leren zich hygiënisch te gedragen. Handen wassen na het toilet en vooraleer aan tafel te gaan of voedsel aan te raken is een vanzelfsprekendheid die moet aangeleerd worden. Door geregeld de handen te wassen kunnen heel wat infectieziekten buiten gehouden worden. Ook slaap is even belangrijk. Een kind heeft nog altijd veel meer slaap nodig dan een volwassenen. Op zesjarige leeftijd moet een kind beslist elf uur slaap hebben, pas dan voelen ze zich goed en worden ze overdag niet kneuterig. Als ze twaalf zijn volstaat tussen de negen en tien uur. Hoe zie je het bij je kind? Jonge kinderen hebben nog geen verbale communicatie en het zal van het talent van de ouders afhangen te vernemen hoe het kind zich voelt: weent het op een andere manier, zeurt het niet wat langer, slaapt het onrustig enz... Het kunnen allemaal aanduidingen zijn van het feit dat het kind zich niet lekker, of zelfs serieus ziek voelt. Een echte ontsteking gaat gepaard met koorts, soms hoge koorts, die evengoed snel weer naar beneden kan gaan. Vaak zijn kwalen ook seizoensgebonden: griepje en verkoudheid meer in voor- en najaar en de winter, virale infecties zoals hersenvliesontsteking laat in de zomer en de herfst, kroep in de winter. Ouders die hun kinderen goed kennen en hun

reacties kunnen inschatten, beschikken meestal wel over een goed getrainde intuïtie om te weten of hun kind nu al dan niet ernstig ziek is. Als ze twijfelen kan meteen de koorts worden gemeten. Koorts is trouwens één van de methodes waarmee het lichaam zich wil ontdoen van een infectie. Bepaalde virussen zijn niet bestand tegen een verhoogde lichaamstemperatuur. Het is dus niet altijd verstandig meteen een koortsstillend middel toe te dienen, omdat op die wijze de natuurlijke afweer geblokkeerd wordt. Heeft het kind een verhoogde temperatuur en blijft het desondanks toch spelen, dan is er zeker geen reden tot verdere ongerustheid. Wel zal het kind zich prettiger voelen als de kleertjes geregeld ververst worden, zeker als er fel wordt gezweet. Ook is het van belang dat het kind voldoende te drinken wordt gegeven en het lichaam eventueel wordt afgesponsd met lauw water. Koude sokken aantrekken die eerst in azijn werden gedoopt kunnen normaal op korte tijd de koorts op een veilig niveau brengen zonder de afweer te schaden. Koortsstillende middelen geef je beter niet zonder advies van de dokter. Bij kinderen beneden de 16 jaar mogen bij virusinfecties geen aspirines worden gegeven. Maar gelukkig zijn er goede natuurlijk middelen zoals Echinacea, vitamine C, honing, tijm. Als de dosering wordt aangepst, kunnen zelfs jonge kinderne er gebruik van maken en hun immuniteit versterken. Jan van Bercken SANA nr 39

15

Ook in de winter is hoge beschermingsfactor nodig in het skigebergte

K

wakkelkinderen werden vroeger in de winter op de trein richting Zwitserland gezet om in een kuuroord van de mutualiteit gezonde lucht te gaan scheppen. In de bergen ver weg van de industrie is de lucht inderdaad gezonder, maar de zon is wellicht nog de grootste oorzaak van beterschap, want door een tekort aan vitamine D in de winter, vanwege het gebrek aan zonneschijn, werden kinderen rapper ziek. Het zonnebad in de winter: het genas. Maar er waren ook gevaren en daar was men vroeger veel minder van op de hoogte. Ook in de bergen, ook in putje winter kan je verbranden in de zon en kan de huid worden beschadigd. Bij jonge kinderen die vaak te lang en te veel in de zon hebben gezeten, kan dit aanleiding zijn dat later gemakkelijker huidkanker ontstaat, op dit moment de snelst groeiende kankersoort. Vitamine D tanken is goed, maar verbranden absoluut niet. en dus moet men daar ook in de winter op bedacht zijn.

Huidkanker door skivakantie

16

SANA nr 39

Het zonlicht zorgt inderdaad voor de vorming van vitamine D in de huid. Daardoor verhoogt de weerstand, verbetert de densiteit van het bot en krijgen kinderen sterke tanden. Kortom wie voldoende vitamine D heeft, vooral D3 zal zeker gezonder zijn en zelfs meer kans hebben om kanker te voorkomen. Je zou de vitamine D de weerstandsvitamine kunnen noemen. Maar overdrijven is weer het andere uiterste. Hoewel in de winter vaker een tekort aan vitamine D ontstaat, omdat ze dan meer ontbreekt in de voeding, is een zonnebad een uitkomst, hoewel er wel een paar kanttekeningen moeten worden bij gemaakt. Want in de winter kan de zon evengoed de huid verbranden, beschadigen, zelfs kanker veroorzaken. Vroeger was het een statussymbool om een mooie gave, blanke huid te hebben. Adellijke dames wandelden trouwens enkel in het lommer of onder een parasol. Een bruine huid was enkel weggelegd voor de boeren en de vissers en dus voor mensen van lagere komaf. Hoewel deze adellijke

dames een gezondere huid hadden, was dat niet hun betrachting: het cosmetische doel leverde hen ook een ongeschonden huid op tot op hoge leeftijd. Nu gaan jongeren niet meer naar een sanatorium in de Zwitserse bergen, maar trekt men eventueel zelfs met de klas op skivakantie. Sportieve vakantie om de gezondheid stimuleren. Het buitenleven en de intensieve beweging is uiteraard gezond, maar voor de huid is dat vaak andersom. Gezond is anders Gezond is anders, want nooit tevoren nam een ziekte zo’n hoge vlucht als nu: de huidkankers nemen onrustbarend grote vormen aan. Niet enkel vanwege de zomervakanties in de volle zon, maar ook de skivakanties dragen er toe bij, omdat de zon in het hooggebergte en met de sneeuw als reflector een hogere impact heeft op de huid. Want de snelst groeiende ziekte met fatale afloop de laatste jaren is ongetwijfeld huidkanker. In de beginfase is SANA nr 39

17

Curcu-Flam Forte

Advertentie

®

Onmisbaar voor soepele gewrichten en gezond kraakbeen

a Houdt de gewrichten

soepel en sterk

a Ondersteunt het behoud

er nog wat aan te doen. Van zodra je roodheid merkt en een huidwonde die niet snel geneest, moet je meteen naar de dokter. Dan kan er nog geopereerd worden. Van zodra er uitzaaiingen zijn, is het meestal fataal. De ziekte slaat bliksemsnel toe: de jonge mensen overlijden vrij spoedig. Het is totaal verkeerd onbezonnen te zonnen: de gevolgen zijn vaak onherroepelijk dramatisch. Ook de zonnebank heeft er schuld aan en in tegenstelling tot wat velen denken biedt ze helemaal geen bescherming omdat de roodheid bij het bruiningsproces ontbreekt, de verdikking van de opperste huidlagen dus niet gevormd wordt en de bescherming uitblijft. De huid krijgt er enkel een kleurtje door, men is zelfs minder beschermd dan had men een uurtje in de tuin gezeten! Door de zonnebank treedt wel een vroegtijdige veroudering op en regelmatig bezoek is de zonnebank kankerverwekkend. Een goede raad: mijd de zonnebank, kom er zo weinig mogelijk op. De huid heeft een geheugen en telt de beschadiging op. Kinderen die in hun jeugd heel veel in de zon hebben gezeten, zullen later dubbel moeten opletten. Zij zijn de eerste slachtoffers van huidkanker. Skivakanties tellen mee. Zeker in het hooggebergte, waar de lucht ijler is, biedt de atmosfeer minder

18

SANA nr 39

bescherming en zal je huid ook sneller verbranden. Dubbel opletten tijdens de wintervakantie dus! Ook op skivakantie moet je een beschermende zonnefilter gebruiken en je kinderen zeker! Dat maakt dat daardoor wat minder vitamine D in de huid kan worden gevormd door het zonlicht, maar het geeft je in elk geval meer bescherming tegen huidkanker. Een hoge beschermingsfactor is van groot belang: tussen de factor 30 en 50. En bij jonge kinderen is een totale bescherming geen overbodige luxe. Je merkt het effect van de zon wel als ze terug zijn van skivakantie: de zone waar ze een skibril droegen, is helemaal wit gebleven tegenover de rest van de gebruinde gezichtshuid. Een duidelijk bewijs dat je in de winter in de zon op een paar dagen tijd flink kan verbranden. Vergeet het niet - Niet enkel tijdens de zomer, maar misschien nog meer tijdens de wintervakanties in het hooggebergte, is het gevaar op huidkanker niet denkbeeldig. - Te lang je huid aan de zon blootstellen geeft enorme risico op huidkanker. - Vooral jonge kinderen zijn erg gevoelig. Hier wordt mogelijks de basis gelegd voor huidkanker op latere leeftijd. - Vermijd de zonnebank, het geeft een kleurtje en geen bescherming! Jan van Gendt

van het kraakbeen

Curcumine wordt al langer in de natuurgeneeskunde gebruikt, terwijl nu door wetenschappelijk onderzoek de grote waarde wordt aangetoond.

Bioeq. 4800 mg curcuma extract

20 tabletten 60 tabletten

CNK 2694-404 CNK 2694-420

a Vrij bewegen a Soepele gewrichten a 100% natuurlijk a Snelle werking

Enkel verkrijgbaar in de apotheek.

www.curcu-flam.be

SANA nr 39

19

De kwaliteit van ons dagelijks eten gaat er zienderogen op achteruit

Gezonde feestvoeding: een wanhopige situatie

W

e zijn wat we eten. Met de feestperiode in aantocht zijn we gewoonlijk wat minder kritisch. Maar het probleem situeert zich niet alleen in de hoeveelheid en de soort voedsel, maar wel met de veiligheid ervan en de bewerkingen die het heeft ondergaan, al dan niet scheikundig. Je kan je terecht afvragen hoe natuurlijk ons voedsel nog is: bewaarmiddelen, kleurmiddelen, smaakversterkers, om nog niet te vermelden welke processen eraan voorafgegaan zijn bij het zaaien, cultiveren, bewaren, transporteren en verwerken van het voedsel. Eigenlijk is het een giftige cocktail geworden. De dioxinecrisis is maar het topje van de ijsberg geweest. Hoeveel Tsjernobylkippen zijn na een aantal maanden niet uit de diepvrieskast gehaald, nadat de angst was verdwenen? Ons voedsel dient niet meer om ons lichaam op de best mogelijke manier van voedende stoffen te voorzien, maar dient de productie- en scheikundige lobby, de fabrikanten en de distributie. De tijd van het artisanaal bereid voedsel dat in eigen omgeving gekweekt en voorbereid werd, is lang voorbij. De tijd van de goede, gezonde oude tijd ook.

20

SANA nr 39

Geef ons heden onze dagelijkse portie vergif De kwaliteit van ons dagelijks eten gaat er zienderogen op achteruit. Alles wat we eten is al lang vergiftigd. Als we denken dat we gezond eten, dan spelen we toch dagelijks vergif naar binnen. Zelfs met het Belgische paradepaard als frituurvet wordt geknoeid. Jammer genoeg is de voeding in industriële handen geraakt en in deze eindejaarsperiode is dat nog meer het geval. Het kleinschalig kweken van voedsel en het bereiden op individueel niveau is al lang voorbij. Wie de moed heeft aan biolandbouw te doen is al veel beter af, maar men kan toch ook zijn privé-regenwolk niet bestellen, evenmin als zijn privé grondwaterbron. Op termijn geeft dat zeker genetische ontsporingen en kanker. Dat is uniek in de geschiedenis van de mens, dat hij kapot gaat aan wat hem in feite in leven zou moeten houden. Misschien is dit wel een moderne versie van de pest. Dr. F. gespecialiseerd in natuurgeneeskunde: “Voor mij is het klaar dat de sublineaire drempel of onderdrempel van onze voeding leidt tot degeneratieve ziekten. Daarmee overrompelen vrije radicalen ons antioxidantensysteem en in de feestweek is dat nog erger, want dan

vallen alle limieten en kritische grenzen weg, alleen de smaak telt en vooral veel eten en drinken is nog van belang, een echte aanslag op onze gezondheid. Vooral voor mensen met een wat zwakker immuunsysteem en voor ouderen kan dit soms wel eens fataal zijn.” Ook kanker bij vegetariërs Dokter F.: „Dat is geen evolutie meer, maar devolutie en revolutie. Wat vroeger niet voorkwam, gebeurt nu: ook bij vegetariërs wordt al kanker vastgesteld. De kankers worden ook veel agressiever en evolueren sneller. Kan ook niet anders; zowel de voeding, de lucht als het drinkwater zijn vervuild. Verf uw huisgevel wit en het jaar daarop zit die vol zwarte strepen. Alles komt uiteindelijk naar beneden, alles wat door de schouwen naar omhoog gaat en wat uit de uitlaat van vliegtuigmotoren komt. Er is een verschil tussen acute toxiciteit en die op termijn, waarbij we de relatie tussen wat we zien en wat we hebben gegeten niet meer herkennen. We zien ook geen verband meer tussen een ziekte en wat we dertig jaar geleden hebben gegeten. Bovendien is vervuiling even

SANA nr 39

21

Wat is nog gezond? Moeten we dan met kerstmis en nieuwjaar op onze honger blijven, niet meer eten, niets meer drinken? Dan ga je ook dood! Maar feestelijk eten kan ook lekker en gezond zijn, hoewel daar enige fantasie voor nodig is en vooral veel geduld en ijver, want dan ben je wel verplicht om zelf achter het fornuis te gaan staan. Aan alles wat met industrie te maken heeft, kleeft geld en dus moet je waakzaam voor zijn. Men kleurt wijn, men brengt sterke drank op smaak met additieven, met voegt alcohol van twijfelachtige kwaliteit bij wijn om de smaak te versterken, er wordt gekleurd, geloogd met besmet runderbloed, men krijgt BSE door het drinken van sommige Bordeauxwijnen. Zelfs het fruit krijgt groeihormonen om van de dieren maar te zwijgen. Dokter F.: „Men ziet het wel in, dat de vervuiling en de vergiftiging van het voedsel en het milieu gemondialiseerd is, maar het is te laat vrees ik. De toxische agressie heeft de discussie over ideaal voedsel zelfs op het tweede plan gebracht, we moeten nu afwegen wat niet te giftig is. Alles wat we eten bevat al transvetzuren, van de kerstbuche en de christmaspudding, tot de nieuwjaarskoeken, plus resten van DDT natuurlijk. Wat ik dan echt zou afraden is meervoudig verzadigd vet en dat moet ook kunnen in de feestweken, als je wat oplet. De basisvoeding moet toxinevrij kunnen worden gemaakt. Je kan bijvoorbeeld perfect feesten en toch gezond blijven als je: - niet rookt - geen varkensvlees eet - geen vet rundvlees gebruikt (vanwege

22

SANA nr 39

het verzadigd vet en de Pcb’s) - geen dierlijke vetten gebruikt, maar koudgeperste olijfolie om te koken - niet te veel poly-onverzadigde vetzuren gebruikt (plantaardige oliën), want die zijn gevoelig voor verhitting en er ontstaan transvetten. - niet grillt - zoveel mogelijk biologische groenten, vruchten en granen gebruikt - zuivel beperken of enkel in de magere vorm gebruiken. - Eet gerust eieren, hoewel er jarenlang een controverse over bestond, maar kies ze wel van biologische oorsprong. In rauwe eieren zit trouwens een stof die de cholesterol in suspensie houdt en maakt dat hij niet oxideert. Pfeizer schreef zelfs dat het aandeel van een paar eieren per week in de voeding totaal te verwaarlozen is, omdat we het grootste deel van de cholesterol in het lichaam zelf aanmaken. Zet iemand met een hoog cholesterolgehalte op een eivrij dieet, de cholesterol zal niet dalen. Dus hoeven we tijdens de feestmaand helemaal niet te verzaken aan een lekker eitje. Het is veel belangrijker te weten hoe dat eitjes is gebakken, in welke olie of boter en welke stoffen er zijn aan toegevoegd. Het zout dat er op ligt zal van grotere betekenis zijn voor onze gezondheid, dan de cholesterol in het ei zelf. - Kies mediterrane voeding zoals de Grieken, ze worden straatoud en ze eten toch ook lekker. Eet ook regelmatig en niet te laat ’s avonds; eet ook niet als je gejaagd bent, maar dat zal tijdens een feestmaal wel niet het geval zijn.” - Eet gezonde verse zeevis, liefst een vette soort. Kies voor vis die in de diepzee is gevangen en wees voorzichtig met rivier en zoetwatervissen en ook met gekweekte vis uit kwekerijen, want ook daar geeft men voedsel aan dieren om ze snel panklaar te krijgen, plus er wordt voor sommige soorten gebruik gemaakt van antibiotica. - Kook op grootmoederwijze en vermijd suiker, bewaarmiddelen en smaakversterkers. Op die manier gaan ernstige ziekten hopelijk aan jou voorbij. Jan van Bercken

Advertentie

mobiel geworden als wijzelf. We verplaatsen ons elk uur van de dag tegen suizende snelheden, maar de vervuiling haalt ons in. Er is een mondialisering van een gigantisch en onoplosbaar probleem: je treft zelfs gechloreerde koolwaterstoffen aan in het vet van de pinguïns aan de zuidpool, waar nooit één gram pesticide is gebruikt. Onze wereld is een gesloten nest dat we grondig hebben vervuild.”

EL GEHE ITE! S E D UW ERNIE

V

Uw online gezondheidsadviseur BOVERTE is een moderne internetwinkel. Eenvoudig, overzichtelijk, informatief, vriendelijk geprijsd en een goede service.

U koopt bij Boverte omdat… • U toegang heeft tot het complete assortiment producten van Fytobell®, Nutribell®, Ellen Dee® en Kilonorm®. • U boven de 50 euro geen verzendkosten betaalt. • U met korting op uw bestelling kan aankopen. • De producten binnen 2 werkdagen bij u worden afgeleverd. • U gemakkelijke betalingsmogelijkheden heeft. • Onze winkel 365 dagen per jaar en 24 uur per dag geopend is. Daarnaast kunt u 7 dagen per week bij onze klantenservice terecht. • Wij garant staan voor een optimale service. • Wij u helder en duidelijk over de producten informeren via de website, per telefoon en via e-mail.

www.boverte.com De beste zorgen uit de natuur!

e-mail: [email protected] - tel.: 00/31 (0)40 254 30 48

SANA nr 39

23

D

e winter is er weer, de glij- en valpartijen volgen op de voet. Letterlijk dan wel. Laten we er van uitgaan dat het voor de meeste mensen beperkt blijft tot blutsen en builen. Het is eigenlijk dagelijkse kost zeker in een gezin met kinderen. Vallend worden ze groot. Voor deze “dagelijkse kost” bestaan doeltreffende, veilige en eenvoudige natuurlijke middelen die veel leed kunnen verzachten en de genezing fel kunnen bespoedigen. Arnica is daarvoor een geschenk uit de hemel, het meeste gebruikte natuurlijke preparaat dat in apotheken en reformwinkels wordt verkocht. De naam zegt het zelf al: Arnica montana of valkruid. het is een mooie kostbare, gele bloem die je op bergwandelingen vaak tegenkomt. Het succes tegen kneuzingen, kwetsuren bij valpartijen, torsies, verrekkingen en spierpijnen was evenwel zo groot, dat de overheid in bepaalde landen het gebruik en het oogsten ervan heeft moeten reglementeren. De crème van Arnica werkt pijnstillend, verzachtend, tegen blauwe plekken, builen, en ook als je door sportinspanningen, lange wandelin-

24

SANA nr 39

gen of door koude overvallen worden door spierpijn, stramme spieren en gewrichten, kortom tegen alle ongemakken aan het bewegingsapparaat. Dan ben je blij dat er Arnica is. De enige restrictie is dat Arnica niet op een open (bloedende) wonde mag worden toegepast. Ga je op training, op wintervakantie, doen je kinderen aan sport, dan is Arnicacrème een must. Denk bijvoorbeeld aan Arnicacrème van Ellen Dee, verkrijgbaar in de apotheek en de betere natuurzaak. Monique van Hasselt

Advertentie

Arnica: Geschenk uit de hemel bij valpartijen en stramme en pijnlijke spieren Arnica Crème (met valkruid)

Bij blauwe plekken en pijnlijke spieren Arnica staat bekend om haar positieve effecten op de huid, spieren en gewrichten. Arnica crème wordt toegepast bij blauwe plekken, gevoelige spieren en gewrichtsproblemen die door stoten en vallen zijn ontstaan. De crème ondersteunt de circulatie in de huid en werkt verzachtend en slinkend, de gevoeligheid en verkleuring nemen af.

Potje 100 ml -

Prijs

€ 5,95

Verkrijgbaar bij uw apotheek met cnk-bestelcode 2885-408. Neem deze code mee, zo zal uw apotheker u sneller en beter kunnen helpen.

Voor meer info: www.ellendee.be SANA nr 39

25

Snel behandelen is best om operatie te voorkomen

Maak van verkoudheid geen SINUSITIS

V

erkoudheid is de meest besmettelijke en ook de meest verspreide ziekte op aarde. Ze komt vrijwel in elk seizoen voor en wordt door bacteriën en virussen verspreid. De immuniteit die het lichaam opbouwt is slechts beperkt van toepassing, zodat men er eigenlijk om de haverklap kan mee worden geconfronteerd. Een afdoende bescherming bestaat eigenlijk niet, tenzij men er voor zorgt dat zijn weerstand wordt verhoogd en dat men gezond is. Wie sterk genoeg is krijgt zelden of nooit een verkoudheid. Niet alleen de lichaamseigen afweerstoffen kunnen helpen om niet ziek te worden, ook emotioneel evenwicht speelt daar een rol in. Verkoudheid moet wel worden verzorgd, omdat anders chronische bronchitis, maar ook sinusitis het gevolg kan zijn. Hoofdpijn, moeilijkheden bij het zien, last met de oren, kunnen daarvan het gevolg zijn. Van zodra iemand last heeft van een neusverkoudheid waarbij wat hoofdpijn optreedt,

denkt men gemakkelijk in de richting van sinusitis, maar meestal is dat toch niet het geval. Sinusitis heeft een welomschreven ziektebeeld, met eigen symptomen, die soms wel eens verward worden met een gewone neusverkoudheid.

Ernstige verwikkelingen Voor sinusitis moet men wel beducht zijn, omdat verwaarlozing van het probleem, aanleiding kan geven tot ernstige complicaties. Sinusitis volgt gewoonlijk wel op een verkoudheid, treedt soms ook op bij griep of zelfs mazelen. De duidelijkste tekenen zijn: kloppende pijnen in het gezicht, die erger worden bij het voorover buigen, slijmerige afscheiding uit de neus, soms koorts, meestal hoofdpijn die zelfs heftig kan zijn en natuurlijk ook altijd een verstopte neus. Sinusitis moet je wel verzorgen om langdurige problemen te vermijden. Sinusitis kan op elke leeftijd optreden, zelfs bij zeer jonge kinderen. Soms wordt bij baby’s de zaak verward met beenmergontsteking, wat duidelijk maakt dat de diagnose niet altijd eenvoudig is. Men laat de diagnose in geval van twijfel best over een aan ervaren neus-keel-oorarts, en gaat zeker zelf niet te lang dokteren zonder dat een arts de zaak kan volgen. Meerdere oorzaken Boven de neus en op de jukbeenderen heeft het gezicht een aantal holten die

26

SANA nr 39

bekleed zijn met slijmvlies. De functie is enerzijds resonantie te geven aan de stem en het geluid, anderzijds de lucht voor te verwarmen die door de neus wordt ingeademd. Deze ruimten zijn enkel met lucht gevuld, maar als een verkoudheid te lang aansleept en de verbinding tussen de bijholten geblokkeerd geraakt door slijmen, is het mogelijk, dat de slijmvliezen ontsteken. Heel de holte kan op die wijze met etter gevuld worden en ernstige bijverschijnselen geven, tot ontsteking van het kaakbeen toe. De minste druk in de ooghoeken en het bekloppen van het voorhoofd en de sinussen op de jukbeenderen voelt pijnlijk aan. Diagnose kan met zekerheid gesteld worden door een röntgenfoto, maar is niet altijd noodzakelijk. Men zal het toepassen in geval van twijfel. De pijn treedt meestal ’s morgens op en na de lunch, maar kan ook heel de dag voortduren. Soms is sinusitis ook een gevolg van een etterende kaakbeenontsteking, op haar beurt al het gevolg van een verwaarloosd tandprobleem. Bij een ernstige neusverkoudheid begaan heel wat patiënten de grote fout om hard te willen snuiten in de hoop op SANA nr 39

27

Ingrijpen Sinusitis wordt soms ook verward met een allergie van de neusbijholten, omdat in het beginstadium soms dezelfde symptomen optreden: heftig niezen, veelvuldige afscheiding uit de neus, verstopping van de beide neuskanalen, nasale stemgeluiden. Allergie van de neusbijholten treedt echter meestal op als gevolg van een bepaald gedrag: contact met huisdieren, wat men niet gewend was, verblijf op het platteland in de pollenperiode, slapen op met dons gevulde kussens. De verschijnselen doen zich meestal in het mooie seizoen voor, terwijl sinusitis heel dikwijls beperkt blijft tot de „verkoudheidsperiode”.

Jan van Bercken

Inspiratietuinen Herkenrode De Inspiratietuin van Herkenrode is een hedendaags kruidenpark: exclusief en origineel, aantrekkelijk voor een gevarieerd publiek van professioneel geïnteresseerden en individuele bezoekers, ontspannend en educatief. Abdijsite Herkenrode Herkenrodeabdij 4 3511 Hasselt Tel.: 011 23 96 70 Fax: 011 33 46 45 E-mail: [email protected] Web: www.abdijsiteherkenrode.be

Hotel ’t Buskruid

Advertentie

Wat kan je doen? Om sinusitis te voorkomen, moet je in de eerste plaats vermijden dat je

verkouden wordt en als dat toch het geval is, moet je er voor zorgen dat je die snel en doeltreffend behandelt. Laat een verkoudheid niet aanslepen, dat leidt meestal tot complicaties. Wanneer je dus weken blijft lopen met een niet beterende neusverkoudheid, is het nodig zelfs hiervoor een arts te raadplegen. Je kan die verkoudheid best op de klassieke, onschuldige, maar doeltreffende manier aanpakken: zoveel mogelijk rusten en je niet vermoeien. Op tijd naar bed en bij voorkeur nadat je een warm tot heet bad hebt genomen. Verder kan je lauwe oplossingen van zeezout in de neus indruppelen, om de slijmvliezen te ontzwellen. Inhalaties met kamille zijn ook doeltreffend. Eet in deze periode meer ui ofte ajuin en look. Ook mierikswortel heeft een bacteriedodende werking. Leer ook door de neus te ademen en knijp bij het snuiten nooit beide neusgaten tegelijk dicht. Geen kwaal om erg bang voor te zijn, wel eentje dat je het leven behoorlijk oncomfortabel kan maken. Beter voorkomen dan genezen dus!

Advertentie

die wijze de neusgangen vrij te krijgen. Dat is nutteloos, je kan door het hard persen en tegelijk beide neusgaten af te klemmen, alleen de etter en de bacteriën in de bijhoofdsholten persen. Op die manier maak je van een gewone neusverkoudheid gewoonlijk een sinusitis.

Ideale uitvalsbasis voor je uitstappen in Limburg

Erkend fietshotel vlakbij knooppunt 312

28

Hotel ’t Buskruid Dr. Vanderhoeydonckstraat 64 3560 Lummen Tel 013/53 22 94 Fax 013/53 22 95 E-mail: [email protected] www.tbuskruid.be SANA nr 39

SANA nr 39

29

WeetjesWeetjesWeetjesWeetjesWeetjes Asociale mensen zijn rapper ziek en vroeger dood Mensen met een asociaal of antisociaal gedrag lijken meer ziek te zijn, hebben meer ongevallen en sterven gemakkelijker een vroegtijdige dood dan geëngageerde mensen met een aanvaardbaar sociaal gedrag. Dr. Jonathan Sepherd en David Farrington publiceerden hun studie in de British Medical Journal. Ze ontdekten dat de invloed van een antisociale levensstijl een veel grotere invloed heeft op de gezondheid dan werd aangenomen. Ze stelden vast dat bij mensen die op jonge leeftijd al in aanvaring komen met de politie, spijbelen op school, een arrogant en moeilijk gedrag vertonen tegenover leraars en medeleerlingen, en later echtscheiding meemaken, dit als een voorteken

kan beschouwd worden van vroegtijdige dood. Uit hun studie bleek eveneens een verband op te vallen tussen antisociaal gedrag en verwondingen, vooral kwetsuren als gevolg van aanrandingen en baldadigheden op straat in de leeftijd tussen 16 en 18 jaar en in de leeftijd tussen 27 en 32 jaar op het werk. Tussenkomsten van familie, de school en de politie kan het risico voor de gezondheid beperken. Zo is gebleken dat het erg nuttig is voorlichtingsvergaderingen te geven voor ouders, zelfs van zeer jonge kinderen. Door hen afdoende in te lichten in de kleutertijd kunnen veel problemen en misbruiken, ook met alcohol en drugs op latere leeftijd, worden voorkomen.

Handen wassen voorkomt besmettelijke ziekten Het beste wat je kan doen om allerlei besmettelijke ziekten te voorkomen is de handen te wassen. Dr. Jerry McDermott, een gezondheidsexpert uit Illinois in de USA, heeft onderzoek gedaan naar het aantal ziektekiemen op voorwerpen in publieke plaatsen. Openbare toiletten, restaurants, wachtkamers zijn broeinesten van microben. Gelukkig overleven ze niet allemaal even gemakkelijk en even lang. Zo bleek dat voorwerpen die door talrijke mensen worden gebruikt, broeinesten van bacteriën zijn, terwijl sommige virussen er ook langere tijd kunnen op overleven: kranen, zeepbakjes en halfnatte handdoeken zijn gevaarlijke voorwerpen. Daarom is het goed volgende regels die hij opstelde in acht te nemen. -Telkens je veel mensen de hand hebt geschud, of vreemde voorwerpen hebt aangeraakt, of in contact bent geweest met dieren, moeten de handen uitgebreid gewas-

30

SANA nr 39

sen worden. Door de handen een tijdlang helemaal onder stromend water te houden verminder je het aantal ziektekiemen al heel fors. -Eerst de handen uitvoerig nat maken en pas dan zeep erop. -De handen goed wrijven en ook de rug van de handen niet vergeten. -Nagels schoon maken en onder stromend water zuiver spoelen voor ten minste vijftien seconden. -Eindig de wasbeurt met zo warm mogelijk water, om op die manier de microben de genadeslag te geven. Gebruik bij voorkeur een papieren handdoek en deponeer die in de vuilnisbak. -Gebruik geen handdoeken die iedereen gebruikt. -Droog in dat geval de handen liever met een warme luchtblazer. Omdat gebleken is dat SARS gemakkelijk via besmette handen wordt doorgegeven kan je maar beter de handen op tijd schoon spoelen.

Te hoog insulineniveau bij te dikke kleuters Zwaarlijvigheid is een volksplaag geworden. Het is tegenwoordig geen zeldzaamheid meer dat kinderen van drie jaar aan overgewicht lijden, terwijl obese of veel te dikke kinderen van tien jaar al een abnormaal leverbeeld hebben en ongewoon hoge insuline niveau’s bereiken. Volgens onderzoekers, gespecialiseerd in dieetleer en fysieke vermageringsprogramma’s van de universiteit van Buffalo hebben informatie en goede raad over een aangepast dieet en oefeningen weinig nut en effect in deze groep. Er werden nog grondiger studies verricht en kinderen die bij een eerste contact met de kinderarts of huisarts als zwaarlijvig werden genoteerd werden

jaren later opnieuw gecontroleerd. Ondanks het feit dat de meeste een persoonlijk advies kregen, een geschreven dieetplan en de raad kregen geregeld op consultatie te gaan bij een diëtist, bleek dat ze twee jaar na het eerste advies nog zwaarlijvige geworden waren. Op een vorige maand gehouden congres in Seattle spraken kinderspecialisten met bezorgdheid over deze groeiende plaag onder kleuters. Aangezien dikke kinderen, later gemakkelijker zwaarlijvige volwassenen worden en dit de eerste kandidaten voor hart- en vaatziekten zijn, wordt gezocht naar doeltreffende remedies om er iets aan te doen.

Look vermindert risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk Uit een studie die voorgesteld werd op een congres van experimentele biologie in San Diego werd gesteld dat look een belangrijke bron van gezondheid is en een hele reeks heilzame invloeden heeft op lichaam en geest, ook tegen kanker, hart- en vaatziekten en zelfs tegen de ziekte van Alzheimer kan beschermen. De studieresultaten van een onderzoek lieten ook zien dat lookextracten de vorming van plaque vermindert in de coronaire bloedvaten die het hart van bloed voorzien, en zorgt voor een lager homocysteïneniveau in het bloed, waardoor de kansen op hartinfarct en beroerte verkleinen. Volgens Dr. Matthew Budoff, cardioloog verbonden aan het Research

and Education instituut van het Harbor-UCLA medisch center, moet een hoog homocysteïnegehalte in het bloed beschouwd worden als een ernstig risico voor hartaanvallen. Een jaar lang werd een groep hartpatiënten betrokken in een dubbelblind studie. De helft kreeg geregeld lookextract toegediend en de andere helft gewoon een placebo. Na een jaar bleken de patiënten die look hadden gekregen significant minder plaques te vormen in de bloedvaten, dan de patiënten die gewoon een placebo hadden gekregen. Bovendien was hun homocysteïnegehalte ook gevoelig lager, volgens de studie.

SANA nr 39

31

Spieren altijd trainen en opwarmen! Voor velen is een skivakantie stukken mooier en aangenamer dan een vakantie in de zomer, maar ze zijn er amper op voorbereid, zodat bij de minste tegenslag spierletsels kunnen ontstaan. Het is al normaal dat er bij gewone normale inspanningen dagelijks kleine scheurtjes ontstaan in de spierbundels. Je kan dat als een normaal gebruiks- of slijtageproces beschouwen. Dat is voor het organisme geen enkel probleem, omdat het lichaam dergelijke scheurtjes dezelfde dag nog zonder problemen herstelt. Maar als je topinspanningen levert zoals bij een skivakantie, krijg je geen scheurtjes meer maar echte SCHEUREN Dat geeft erge pijnen, onuitstaanbare pijnen zelfs waardoor je zelfs ten val kan komen en botbreuken een tweede gevolg kunnen zijn.

Skivakantie: kom niet gebroken terug !

E

lk jaar gebeurt het opnieuw: we haasten ons naar het skioord, zijn net aangekomen en beginnen te pistes af te razen alsof we het Olympisch kampioenschap moeten evenaren en twee dagen later belanden we in het ziekenhuis met spierscheuringen, enkelbreuken of andere letsels van het bewegingsapparaat. Adieu wintervakantie en hopelijk komt het na zoveel weken toch weer helemaal goed, wat niet vanzelfsprekend is. Sportletsels tijdens het skiën komen veel voor en zijn doorgaans het gevolg van een slechte voorbereiding, roekeloos gedrag en onaangepaste voeding zoadat spieren onvoldoende ontwikkeld zijn of zich niet tijdig kunnen herstellen van inspanningen. Er komt dus meer bij kijken dan enkel het hotel boeken en de latten aanbinden. Hoe kan je een skivakantie best voorbereiden?

32

SANA nr 39

Proteïne De herstelling van die kleine scheurtjes gebeurt door middel van proteïne, de bouwstenen van de cel. Kleine scheurtjes herstellen dezelfde dag nog, maar grotere scheuren vragen soms een paar weken, soms drie weken en als het echt heel ernstig was, zelfs een maand. Vandaar het belang van volwaardige proteï-

nen, want die bevatten alle aminozuren die nodig zijn voor de spieropbouw. Volwaardige proteïnen bevatten alle aminozuren die nodig zijn voor de spieropbouw. De ketting is compleet aanwezig in dierlijke proteïnen: vlees, vis, gevogelte, zuivel. Maar dat neemt niet weg dat vegetariërs ook aan hun volwaardige ketting komen. Linda Mc Cartney destijds was de grote promotor van een vegetarische levenswijze voor topsporters. Wie het vegetarisch wil proberen, moet er wel zijn verstand bij houden, in die zin dat je slechts alle essentiële aminozuren hebt als je verschillende producten combineert: noten met zaden, granen en peulvruchten bijvoorbeeld. Spierletsels herstellen Ons lichaam wordt verschillende keren per jaar compleet vernieuwd. De cellen die we op het einde van het jaar hebben zijn niet meer dezelfde als die we in het begin van het jaar hadden. Dus worden ook de spiercellen voortdurend vernieuwd. Het mechanisme om gekwetste spiercellen te vernieuwen komt uit de proteïnen van de voeding. De ene herstelt wel vlugger dan de andere en dat komt door de neven- of hulpstoffen die bij de voeding aanwezig zijn en de snelheid van absorptie ervan. Die nevenstoffen zorgen voor een betere opname van de aminozuren in de spierproteïnen, dus de lichaamseigen proteïnen. Zo worden de aminozuren uit het voedsel terug samengesteld tot spierproteïnen, het lichaamseigen proteïne. Dat proces kan geactiveerd worden enerzijds door enzymen en anderzijds door andere stoffen die de werking van de enzymen versnellen. Deze stoffen zijn vooral aanwezig in planten. Het zijn eigenlijk chemische katalysatoren, maar die afkomstig zijn uit de chemie van de natuur. In de komende jaren zullen we zien dat de scheikunde-uit-de-natuur enorm zal toenemen. We zullen het SANA nr 39

33

Jos van Landuyt

34

SANA nr 39

‘t Vlierhof

Hasseltsestraat 57A 3740 Bilzen Tel. 089 41 44 18 GSM 0478 61 33 02

[email protected]

natuurlijk smakelijk

Bezoek onze website:

www.vlierhof.be Dominique Vreven

Advertentie

Trainen De meeste letsels zijn hoofdzakelijk tendinitis van de Achillespees, omdat men bij de meeste sporten, ook het skiën, een rek van deze pees krijgt. Verder zijn er ook krampen door verzuring. Het melkzuur wordt niet op tijd geëlimineerd. Dat is genetisch bepaald en ook wel afhankelijk van de voeding en training. Van Merckx was bekend dat hij dit proces pas later kreeg dan de meeste andere sporters. Zoiets is dus een eigenschap van kampioenen. Een training moet op twee vlakken gebeuren: ze moet isometrisch en isotonisch zijn. Bij een isotonische training vergroot de spierlengte, terwijl de spierspanning gelijk blijft. Dat is bijvoorbeeld het geval bij hardlopen. Bij isometrische training blijft de spierlengte gelijk, maar vergroot de spierspanning. Dat gebeurt als je bijvoorbeeld met gestrekte arm 5 kg optilt en zo probeert te houden. De combinatie van deze beide krachttrainingen zijn goed en moeten door elkaar gebruikt worden. Maar de beste training is toch de isometrische omdat de kracht toeneemt, hoewel je de eerste zeker ook niet mag verwaarlozen. Op tijd (zeker een maand) trainen vooraleer je op skivakantie vertrekt is dus de beste garantie om “ongebroken” terug te keren. En vergeet je Arnicacrème niet!

restaurant

Advertentie

belang van nieuwe stoffen onderkennen en toepassen. De natuur zal nog meer gelijk krijgen dan vroeger. Zo zit in pompelmoezen een bepaalde stof die maakt dat sommige enzymen vlugger gaan werken voor de opbouw van lichaamseigen spierproteïne. Wie spierletsels heeft moet in de eerste plaats volwaardige eiwitten tot zich nemen, dus bij voorkeur vis, gevogelte of de volwaardige vegetarische ketting samenstellen. Daarnaast kunnen pompelmoezen inderdaad stoffen leveren die enzymen gebruiken om sneller het lichaamsproteïne weer op te bouwen.

50 net.be www.50net.be

De portaalsite voor de dynamische

50-plusser!

Schrijf je nu in op onze Nieuwsflash

www.50net.be 35 SANA nr 39

Voedsel dat van tevoren werd klaar gemaakt, is vaak een bacteriebom

Word niet ziek aan de feesttafel

D

e feestweken komen er aan: de donkere dagen, de winterkou, maar ook de gezelligheid van het hele gezin of vrienden onder elkaar. Daar hoort een hapje en een drankje bij, waar niets tegen in te brengen valt, behalve als het eten niet zorgvuldig is klaar gemaakt, gebruik gemaakt wordt van ongezonde ingrediënten en de hoeveelheid ook niet meer normaal is. Niet te verwonderen dat in deze periode de spoeddiensten en de artsenpraktijken het druk krijgen. De epidemie heeft zelfs een toepasselijke naam: feestlever en feestmaag. Oorzaak, te veel, te vet en te zoet eten, maar vooral voedsel dat slecht werd bewaard of klaargemaakt.

Als je voedsel gaat kopen of op restaurant gaat, heb je het natuurlijk niet zelf in de hand wat er allemaal met het eten is gebeurd. Je kan wel kieskeurig zijn om te zoeken waar je tafelvreugde wil beleven. Eerlijke, eenvoudige en verse producten zijn nog altijd te verkiezen boven gesofisticeerde exotische schotels. Inlandse producten zijn ook veiliger dan dingen die de halve wereld hebben

36

SANA nr 39

rondgereisd. En natuurlijk kan je zelf ook heel wat doen om de veiligheid aan tafel te verhogen en dus de feestperiode volkomen te maken en ze zo te houden: Verhitten doodt bacteriën Het gevaar schuilt in de temperatuurzone tussen 10° en 55 °C. Dat wil echter niet zeggen dat beneden de 10 en boven

de 55 °C geen bacteriële ontwikkeling meer kan gebeuren. Toch kunnen niet alle bacteriën gedood worden door verhitting. Sommige spijzen worden niet lang genoeg gekookt of gebakken en dus blijft totale hygiëne van groot belang: eerst handen wassen met water en afdrogen aan een zuivere handdoek. Afwasborsteltjes en schoteldoeken moeten geregeld worden afgekookt en vernieuwd. Bij het ontdooien van diepvriesmaaltijden wordt ook nog wel eens gezondigd. De koudeketting mag niet of toch niet te lang onderbroken worden. Altijd heel snel en diep genoeg invriezen. Net onder nul is geen diepvries. Het vriesvakje van de koelkast is hiervoor niet geschikt, omdat de temperatuur daarvoor niet laag genoeg gaat. Zogenaamde diepvries kan op korte tijd een bacteriebom tot ontploffing brengen. Belangrijke tips - Een perfecte hygiëne zal de besmettingskans met ziekteverwekkende bacteriën verminderen. - Snel afkoelen van voedsel belet dat bacteriën zich in een razend tempo kunnen vermenigvuldigen. - Klaargemaakte schotels moeten met-

een in de koelkast. - Voedsel dat snel bederft, moet je altijd in de koelkast bewaren. - Risicovolle producten zijn: vlees en vleeswaren, kip, kalkoen en ander gevogelte, vis, melk, melkproducten, eigerechten en alle schotels waarin deze producten verwerkt zijn (salades, soep, ragout, rauwkost en kant-en-klaar maaltijden). - Voedsel in de koelkast liefst niet hoger dan 7 graden en beter niet hoger dan 4 graden, wat ideaal is. - Vermijd dat producten in contact komen met elkaar. - Rauwe groenten mogen niet op het kookaanrecht samen met gekookt voedsel of vlees. - Wil je voedsel warm houden, doe het dan op hoge temperatuur en niet op kamertemperatuur: dus altijd boven de 70 graden. - Voedsel beter in grote hoeveelheden samen laten staan, zodat de afkoeling trager verloopt. Ofwel moet je ze toch in kleine porties verdelen en meteen snel afkoelen tot beneden de 10 graden. - Zorg dat kip, kalkoen, feestgebraad ook van binnen goed verhit werd, anders is de buitenkant wel veilig terwijl het kwaad aan de binnenkant schuilt. - Ontdooide eetwaren mogen nooit opnieuw worden ingevroren, want als je dit opnieuw gaat ontdooien om een tweede of een derde keer klaar te maken, volgt een bacterie-explosie. - Ontdooien kan je beter in een magnetron of in de oven doen en zeker niet op kamertemperatuur. Het voedsel krijgt te veel de kans om kiemen tot ontwikkeling te laten komen. -E n heb je toch last aan de maag, denk dan aan muntthee, en Nasturtium (zoals in Nasturan) dat de maag ontlast en de spijsvertering bevordert. Jan van Bercken

SANA nr 39

37

Het warmtegevoel van een borrel is vals

Winter en alcohol: Dodelijke cocktail

naar de oppervlakte van de huid, waardoor je een warmtesensatie krijgt. Het bloed wordt door de koude op de huid onmiddellijk weer afgekoeld. Het warmtegevoel is slechts heel tijdelijk, want door de alcohol verdwijnt de lichaamswarmte van binnenuit en laat het de koude toe om via de afgekoelde bloedstroom bezit te nemen van het inwendige van het lichaam. De koude dringt op die manier dieper in het lichaam door. Kijk naar ijsberen die in de winter het koude water induiken. Ze drinken nooit alcohol vooraleer ze hun legendarische duik in het ijskoude water aanvangen. Ze drinken integendeel warme soep, om op die manier de ingewanden sterk op te warmen. Ze doen eigenlijk het omgekeerde van wat de alcoholdrinkers doen.

W

intertijd: synoniem voor ijs, sneeuw, koude, rillingen, verlangen naar warmte. Sommigen zijn van mening dat je dit verlangen kan voldoen met alcohol. Ze krijgen er inderdaad een warm gevoel van. Merkwaardig is wel dat mensen die veel alcohol consumeren sneller sterven aan onderkoeling, een longontsteking. Bekend zijn de sterfgevallen van drinkers die hun roes uitslapen buiten op een bank en ’s anderendaags dood worden aangetroffen. Is alcohol wel een goed idee in de winter? Het Zwitsers instituut voor de preventie van drugs en alcohol beantwoordt de vraag: alcohol is geen goed idee in wintertijd. Als je b.v. in de sneeuw verdwaald geraakt en de legendarische Sint-bernardshond treft je nog levend aan, dan is het beter om de warmte van de hond zelf te zoeken, dan gebruik te

38

SANA nr 39

maken van het vaatje alcohol dat hij rond de nek draagt. Vals gevoel Alcohol geeft je eigenlijk enkel een vals gevoel van warmte. Als je slechts een kleine nip van de alcohol zou drinken dan zendt alcohol de lichaamswarmte

Alcohol verwijdt bloedvaten Hoe komt het dan dat we van alcohol een warm gevoel krijgen? Eigenlijk is dat een valse voorstelling en een vals gevoel. Alcohol is een vasodilatator, dat betekent dat het de bloedvaten uitzet of wijder maakt. Zodoende komt meer bloed naar de oppervlakte van de huid. De controle op de lichaamstemperatuur

is daardoor in de war en geeft de warmte uit het inwendige van het lichaam af aan de buitenkant. Dat is ook de reden waarom je er na het drinken van een alcohol zo blozend uitziet: de bloedvaten staan open en de huid verkleurt rood. Alcohol verdunt het bloed evenwel niet in tegenstelling tot wat sommigen denken. Het is wel diuretisch, wat maakt dat er meer vocht uit het lichaam verdreven wordt. Alcohol heeft water nodig om gemetaboliseerd te worden. Dat water wordt uit de weefsels gehaald, en krijgt daardoor vochttekort. Dat is ook de reden waarom ’s anderendaags de kater optreedt: het lichaam heeft veel water verloren wat zich vertaalt in hoofdpijn. De beste manier om een kater te verdrijven is NIET opnieuw alcohol drinken, maar wel voldoende water om op die manier het lichaam weer van vocht te voorzien. Toch alcohol drinken zou nog meer water uit het lichaam onttrekken. Ongevallen in wintertijd Alcohol is samen met drugs de grootse oorzaak van ongevallen in de winter. Moeilijk verkeer in combinatie met alcohol is absoluut gevaarlijk. Aan de universiteit van Toronto is daar een tiental jaren geleden grondig onderzoek naar gevoerd. Hun conclusies werden gepubliceerd in hun vakblad met als titel “Alcohol Research and Health”. De ernst en het aantal ongevallen hangt nauw samen met het aantal alcoholconsumpties. Hoe meer wordt gedronken, des te erger de ongevallen. Vergeet niet dat voor een normale consumptie alcohol (wijn, bier,) de lever meer dan een uur nodig heeft om die uit het lichaam weg te filteren. Ook valpartijen in de winter zijn sterk geassocieerd met alcohol. Je kan dus rekenen! Jos van Landuyt SANA nr 39

39

Heilzame plantenextracten en Plant van de maand: hun toepassing

Door Kees Martens Kruidenkundige

Uncaria tomentosa (Wild) D.C.

Katsklauw:

Geweldige opkikker voor je immuunsysteem

D

e winter is in aantocht en tegelijk zijn de bekende ongemakken al aan het verschijnen: afwezigheden op school of het werk, hoesten, niezen, lichte koorts, kortom zich ellendig voelen. Dat duurt tot een heel stuk in de lente. In wintertijd wordt er ook heel veel gevraagd van het immuunsysteem en je kan niet altijd voor de minste kuch je toevlucht zoeken tot heel sterke medicijnen. Vaak hebben die trouwens ook grote nadelen. De natuur heeft ons gelukkig heel wat mogelijkheden te bieden die door hun brede werking en hun veiligheid, maar ook doeltreffendheid vaak te verkiezen zijn boven de klassieke patentmiddelen. Een beetje gezond verstand en een beetje kennis kunnen je op korte tijd weer beter maken. De natuur: daar kan je op rekenen, vooral ook op katsklauw die het immuunsysteem in deze wintertijd een schitterende boost geeft.

Geschiedenis van de plant Katsklauw is een van de zeer belangrijke geneeskrachtige planten van Zuid-Amerika. Afkomstig van het oostelijk Peruviaanse Andesgebergte en Chili, is katsklauw tegenwoordig ook te zien in de andere (sub)tropische landen van Zuid- en Centraal-Amerika met een vochtig en warm klimaat. De naam ontleent de plant aan de doornen aan deze traag groeiende, kruipende en klimmende liaansoort waarmee ze om bomen heen slingert. Ze kan tot zo’n 30 tot 50 meter hoog reiken. Voor de fytotherapie is vooral de goudgele, vezelige binnenbast van belang. Het oogsten van katsklauw gebeurde op een dermate grove 40

SANA nr 39

een sterk weerstandsverhogende plant die zowel werkzaam is tegen virussen, bacteriën en schimmels. Ze dankt deze werking vooral aan het feit dat ze zorgt voor de vorming van actieve T-lymfocyten en B-lymfocyten die een grote rol spelen bij het elimineren van schadelijke indringers. Ook is een toename van het fagocyterend of “opruimend” vermogen van andere witte bloedcellen, de macrofagen, vastgesteld. Katsklauw wordt dan ook vooral ingezet bij het voorkomen en aanpakken van bacteriële, virale, schimmel- en parasitaire infecties. Ook gaat de plant het ontsporen van cellen tegen, beschermt als antioxidans de vaatwand, remt het onderling verkleven van bloedplaatjes af (“bloedverdunnend”), bevordert de doorbloeding van slagaders en werkt mild bloeddruk- en cholesterolver-

lagend. Daarom wordt katsklauw regelmatig ingezet ter preventie van hart- en vaatziekten, bij hoge bloeddruk en een verhoogd cholesterolgehalte. Bijzonder is dat ook deze plant laat zien dat planten vaak een breed effect hebben op het organisme. Verwerking en toepassing Voor de verwerking wordt gebruik gemaakt van de vlezige binnenbast die verschijnt als de in de lengte ingescheurde buitenbast verwijderd wordt. Toepassing: Alle gevolgen van een niet goed functionerend immuunstelsel, zoals griep, verkoudheid, infecties aan neus, keel en oren, sinusitis, luchtwegenaandoeningen, urineweginfecties, enzovoorts.

manier dat de regering van Peru ter bescherming van het bestand van de Uncaria tomentosa besloten heeft om enkel de bast te laten oogsten vanaf 1 meter boven de grond, zodat de plant niet gedood zou worden. De diverse effecten van katsklauw zijn bij de lokale indianenbevolking al eeuwenlang bekend. Vanaf het midden van de vorige eeuw zijn wetenschappers begonnen met studies naar die bijzondere effecten. Die studies laten onomstotelijk zien dat Katsklauw tot de sterkste immuunstimulatoren onder de planten behoort, naast een aantal andere zeer bijzondere effecten. Eigenschappen gin de eerste plaats is de katsklauw SANA nr 39

41

Lekker en gezond koken met groentenkok Dominique Vreven

Feestmenu: Gratin van pladijs met saffraan, knolselder, pastinaak en broccoli

E

n bijna is er alweer een jaartje voorbij en komt de feestperiode eraan. Stilletjes aan worden dan traditiegetrouw plannen gesmeed voor een feestelijk diner samen met familie en vrienden. En elk jaar is het dan weer kiezen tussen talrijke feestgerechten waarvoor sommigen onder ons (meestal altijd dezelfde) dagenlang keukenwerk moeten ondergaan. Dikwijls heeft men dan ook tijdens de feestmaaltijd uren werk in de plaats van gezellig aan tafel zitten. Daarom deze maand een eenvoudige feestelijk en heerlijk gerecht uitsluitend met seizoensproducten dat je ruimschoots de tijd laat zelf aan tafel te zitten en te genieten van je gezelschap. Boodschappenmandje voor 4 personen: • 400 g pladijsfilets (dit kan met of zonder vel) • 300 g geschilde aardappel (liefst een bloemig type) • 3 uien • ¼ knolselder • 4 pastinaken • 1 broccoli • groentebouillon voor de pastinaak (kan ook met vis- of garnalenbouillon) • groentebouillon voor de gratin (kan ook met vis- of garnalenbouillon) • saffraan draadjes 0.2 g (1 klein potje) saffraan poeder 0.2 g(1 klein potje) • muskaatnoot • 1 eetlepel fijngehakte verse tijm Bereidingswijze • Schil de uien en snij ze in fijne reepjes, hou apart. • Snij de knolselder in dunne plakjes, hou apart. • Schil de aardappelen en snij ze in dunne plakjes en hou apart. • Schil de pastinaak en snij deze

42

SANA nr 39

• •

•

• •

in blokjes van ongeveer dezelfde grote. Leg ze in een kookpot en doe hier de groentebouillon bij. Zorg dat alles net onder staat en breng dit rustig aan de kook. Laat alles ongeveer 5 minuten koken (afhankelijk van de dikte van je pastinaak blokjes). Giet af en maak er puree van. Breng op smaak met peper en zout, een weinig geraspte muskaatnoot en eventueel een klontje boter om het geheel wat smeuïger te maken. Hou even apart. Verdeel de broccoli in roosjes en stoom ze 8 minuten of, indien je geen stoompan hebt, blancheer ze 2m. in kokend water en verfris dadelijk onder koud stromend water. Stel nu de gratin samen en beboter je vuurvaste kom of gietijzeren kookpot. Leg op de bodem 1/3 van de aardappelschijfjes en verdeel hierover 1/3 van de saffraandraadjes, hierop 1/3 van de uienschijfjes, hierop 1/3 van de knolselder en hierop 1/3 van de pastinaakpuree.

• •

•

•

•

• •

Dek dit geheel af met de helft van de pladijsfilets en kruid met peper en zeezout uit de molen. Begin nu weer opnieuw met laagjes te leggen zoals voorheen beginnende met de aardappelsaffraandraadjes. Als je aan de pladijs toe bent kruid dan weer met peper en zout en begin opnieuw met een laagje aardappel-saffraandraadjes en zo weer verder tot je eindigt met een laagje pastinaak. Strooi hier de fijngehakte tijm over en giet dan de koude bouillon, waarin de saffraan poeder is in opgelost, over het geheel tot alles net onderstaat. Héél belangrijk bij dit gerecht is dat de bouillon net onder het laagje pastinaak blijft. De smeuïgheid van dit gerecht wordt bepaald door de hoeveelheid bouillon die je erover giet. Alles moet net onderstaan zodat de gehele bouillon kan verdampen tijdens het gaarproces. Op deze manier krijg je een mooi saffraankleurig geheel. Als je er teveel vocht op giet zal deze visschotel eerder waterachtig uitvallen. Gebruik daarom een niet te hoge vuurvast kom (bijvoorbeeld eentje van 8cm hoogte) Zet je gratin in een goed voorverwarmde oven op 200° gedurende 1uur tot het vocht verdampt is. Haal uit en laat het geheel een 5 tal minuutjes rusten. Zet dit saffraan zonnetje op tafel en wens elkeen een... ...Natuurlijk smakelijk!

Crocus sativus De saffraan krokus behoort tot de allerduurste specerijen ter wereld, gebruik het daarom met mate. Om 1kg saffraan te bekomen heb je wel tot 150.000 bloemen nodig waarvan je slechts de stamper oogst. Het zijn herfst bloeiende krokussen die je zelfs met succes kan oogsten in ons klimaat. Het enige wat je nodig hebt is een niet te natte zomer en

een schitterende herfst. Ze zullen dan spontaan hun kwetsbare bloemetjes tonen met de sublieme stamper. Verwacht hier wel geen overvloedige bloei, maar elk jaar slagen we er toch in om een redelijk aantal plantjes in de bloei te krijgen goed voor enkele grammetjes saffraanstampers. Wel moet gezegd worden dat saffraan geoogst rond het Middellands zeegebied beter van aroma is dan de noordelijker geteelde plantjes. Die prachtige saffraankleur danken we aan de aanwezigheid van carotenoïden in de stamper. Je merkt het dadelijk bij de oogst dat je vingers prachtig geel-oranje verkleuren. Uniek aan deze inhoudsstoffen is dat ze vanwege hun suikergebondenheid makkelijk oplossen in water, zoals de bouillon in ons gerecht van deze maand dus. De waterige en warme bouillon zorgt voor een prachtig oplosmiddel van deze carotenoïden en kleurt je gratin in mooi goudgeel. De smaak van saffraan kan je best omschrijven als licht bitter met een doordringende geur van gedroogd gras. Zoals de meeste bitters is ook hier saffraan een wellust voor de maag en kan dit kruid het verteringsproces gunstig beïnvloeden. Sommigen gebruiken het ook tegen winderigheid. Opgelet voor verwarring met de herfststijlloos, een iets grotere en op deze crocus lijkende bloem die een maandje vroeger bloeit dan saffraan en erg giftig is. Tekst en foto’s Dominique Vreven

‘t Vlierhof Hasseltsestraat 57A 3740 Bilzen Tel. 089 41 44 18 GSM 0478 61 33 02

[email protected] www.vlierhof.be

SANA nr 39

43

Brievenbus

Reacties van onze lezers

In deze rubriek krijgen lezers de kans vragen te stellen, of reacties neer te pennen in verband met hun ervaringen over gezondheid.

Depressief sedert bevalling Mevrouw B.S. uit Leuven Al een tiental jaar voel ik me duizelig, heb hoofdpijn, slaapstoornissen, en last van lichamelijke en geestelijke vermoeidheid. Het begon allemaal sinds de geboorte van mijn enige kind. Ik heb me al uitgebreid laten onderzoeken bij dokters, specialisten, zelfs homeopaten en acupuncturisten geraadpleegd. Maar al die onderzoeken hebben niets opgeleverd. Volgens de huisdokters zijn het zenuwen en moet ik maar kalmerende pillen slikken. Soms waren de evenwichtstoornissen en draaiingen wat verbeterd, maar de menstruatie werd er onregelmatig door en ik nam ook erg in gewicht toe. Ik ben nu in behandeling bij een psychiater die mij al verschillende soorten antidepressiva voorgeschreven heeft waarvan ik tegen de nevenverschijnselen van al dat vergif niet kan. Het is alle dagen een hel voor mij. Wie kan mij helpen, wat moet ik doen? Het is wel van het grootste belang dat er eens een correcte diagnose komt. De behandelingen die u nu gekregen heeft lijken eerder symptomatische lapmiddelen te zijn. Symptomatisch zo’n

44

SANA nr 39

probleem aanpakken kan iedereen. Misschien heeft u gewoon een postnatale depressie, die in leven wordt gehouden door verkeerde medicatie. Misschien is er een hormonale storing die gemakkelijk kan worden opgelost. Misschien moet je gewoon wat meer bewegen, dagelijks een paar kilometers stappen is in dat geval een eerste vereiste. Niet bij de pakken gaan zitten en aan zelfbeklag doen. Sport of gewoon wandelen is de beste remedie tegen depressie, of creatief bezig zijn waarbij je niet aan het piekeren gaat. Contact met de natuur is onontbeerlijk. Laat je bloeddruk eens controleren; tegen de duizelingen kan je ook Ginkgo Biloba en tegen angst en onrust zijn er Avenabell en Passibell van Fytobell. Maar vooral moet je eerst door een bevoegd arts een goede diagnose laten stellen. Er zijn verschillende methodes die alternatief zijn en toch goed werken: Kirlianfotografie, iridologie, bloedonderzoek volgens Verne enz... Goede moed, want zoals u zijn er duizenden patiënten. Hoogst waarschijnlijk gaat het om een zwangerschapsblues en dat kan je op een paar weken tijd overwinnen!

Propolis tegen likdoorns Mevrouw M.K. uit Aalst Ik lees met plezier elke maand i-Sana. Vorige keer las ik een brief van een lezeres die een middel tegen te hoge cholesterol heeft aanbevolen. Wel ik kan ook iets vermelden waar heel

wat lezers gelukkig zullen mee zijn: een natuurlijke oplossing voor likdoorns! Met het volgende middel ben je in twee dagen volledig van je eksterogen verlost: propolis. Dit is een hars dat de bijen verzamelen om hun honingraten vast te klitten en om de spleten dicht te maken. Je neemt een beetje propolis tussen duim en wijsvinger en kneed dit tot het soepel wordt. Leg dit op de eksteroog, eventueel daarboven een rond viltje, dat je bij de apotheker kan kopen en plak er een pleister overheen zodat de propolis niet in de kousen kleeft. Na twee dagen de propolis eraf nemen en je kan er de likdoorn zo uit nemen. Je kan propolis bij elke imker verkrijgen.

Maagpijn na de maaltijd Mevrouw M.D. uit Brugge Al jaren heb ik soms hevige maagpijn met een allergie als gevolg, na het eten van bepaalde voedingsmiddelen. Ik kan echter niet achterhalen over welke producten het precies gaat, daar het steeds verschillende voedselsoorten zijn die dit veroorzaken. Zo at ik onlangs een aardappelschotel met gratinsaus uit een bokaal. Nog geen uur later kreeg ik hevige maagpijn, jeuk over het hele lichaam en overal huiduitslag. Volgens de huisarts kwam dit door een bepaald ingrediënt in de gratinsaus. Ik heb nagekeken welke ingrediënten er allemaal in verwerkt waren, maar het krioelde van de „E’s”. Ik vraag me nu af

wat al deze „E’s” te betekenen hebben en of ze een allergische reactie kunnen teweeg brengen. Zijn er nog mensen die met hetzelfde probleem zitten? En zo ja hebben ze er al een oplossing voor gevonden? Mijn huisarts weet er geen raad mee en kan me enkel aanraden zeer goed op mijn voeding te letten. Uiteraard verwijzen die E’s naar bepaalde additieven die allemaal toegelaten zijn door de wet: ascorbinezuur (dit is vitamine C), azijnzuur, eiwitten enz. Het kan best zijn dat u een allergische reactie hebt op bepaalde spijzen. Vandaar dat het belangrijk is zo natuurlijk mogelijk te eten. Probeer zelf het voedsel gedurende een week compleet zelf klaar te maken, op basis van natuurlijke, verse grondstoffen die niet zijn behandeld. Als u dan nog reactie vertoont, zal het gemakkelijker zijn te achterhalen wat de schuldige is, aangezien u het één na het andere product kan weglaten. U kan natuurlijk bij een allergoloog een test laten uitvoeren, en u daarvoor dan ook laten behandelen. Het is wel van belang rustig te eten en goed te kauwen en niet veel te drinken tijdens het eten. Als u last heeft van zuurbranden en pijn aan de maag na het eten, dan kan u zich behelpen met Nasturan van Fytobell (apotheek). Ook enzymen bijvoorbeeld uit ananas kunnen de spijsvertering helpen, evenals muntthee, die de galsecretie met de factor tien vermeerdert. Op die manier zal het de spijsvertering vergemakkelijken, vooral van vette spijzen. Probeer zo weinig producten onder elkaar te mengen, op die manier verloopt de vertering ook een stuk eenvoudiger. De huidreactie kan trouwens wijzen op een allergische reflex, een teken dat uw lichaam moeite heeft met een bepaald product.

SANA nr 39

45

De groene vingers van Ivo Pauwels Ivo Pauwels, een gerenommeerd natuurkenner, auteur en groen-journalist verzorgt elke maand een aantal schitterende rubrieken in i-Sana.

Een appelboom voor elke tuin Kies oude bekkende rassen, dan hoef je geen bestrijdingsmiddelen!

D

e appelbomen zijn nu geladen. Is het niet met appels dan zeker met symboliek. Heel wat rassen worden volop geplukt, of de pluk is al een tijdje achter de rug. Een appelboom is bovendien het prototype van een boom, meestal de eerste die een kind tekent: een groene boom met blozende rode appels. ‘Eén appel per dag, houdt de arts op afstand’, zegt een oud Engels spreekwoord en studies lijken dat ook te bevestigen!

Hoogstambomen vol nostalgie Meer en meer tuinliefhebbers planten weer hoogstambomen. Hoogstammige appelbomen dragen vaak pas na een jaar of acht, negen. De bomen zijn echter prachtig en stoer. Zo een appelboom kan een goede schaduwboom zijn die bovendien fraai bloeit en veel appels levert. Wie een grotere tuin heeft kan er een boomgaardje uit oma’s jonge jaren mee aanleggen, en ook in de siertuin kunnen appelbomen bloeien en boeien. Meer en meer tuinliefhebbers planten welig tierende liaanrozen aan de voet van hoogstammige appelbomen. Die sterk groeiende klimrozen werken zich met hun lange ranken in de kruin omhoog. Na de appelbloesem in de eerste helft van mei volgt er dan in juni een spectaculaire bloei van de liaanrozelaar. Als je met overleg snoeit, zal de liaanroos de boom nauwelijks hinderen zodat je op het eind van de zomer of in de herfst naar hartelust appels kunt oogsten van een

46

SANA nr 39

boom die twee keer spectaculair heeft gebloeid. Een andere klimplant die graag in een appelboom omhoog gaat, is de clematis. Grootbloemige cultivars hechten zich voorzichtig met hun bladstelen en zullen zelfs geen laagstam hinderen. Hoogstammen kun je ook met forsere soorten combineren, zoals Clematis montana. Fraai is ook een grootbloemige Clematis die doorheen kippengaas rond de stam van een hoogstam appelboom wordt geleid. Enkele aanbevolen rassen Wie in de tuin slechts plaats heeft voor één of een paar appelbomen kan best een keuze maken uit de rassen: James Grieve, Schone van Boskoop, Jacques Lebel, Reinette Etoilée, Reinette Sans Pareil, Alkmene en Transparant Blanche. Transparant Blanche, de aloude oogstappel, is een sterke, goed dragende boom met vruchten die reeds

in het midden van de zomer rijp zijn. Een boom die haast altijd en overal goede appels draagt, is James Grieve. Meestal rijpen de appels over een periode die zich uitstrekt van eind augustus tot midden september. Deze zomerappels zijn erg aromatisch en lekker. Aan de boom gerijpte appels zijn veel smakelijker dan de appels uit de fruitwinkel die in onrijpe toestand werden geoogst, bewaard en getransporteerd. Schone van Boskoop, de goudrenet, is een lekkere herfstappel die relatief lang bewaard kan worden en zeer geschikt is voor appelmoes. Alkmene gelijkt op Cox’ Orange Pippin, maar is veel gemakkelijker in cultuur. Keuleman is een late, gemakkelijke bewaarappel die evenals de Reinette Etoillée, de ster- of wijnappel, vaak uit nostalgie wordt aangeplant. Winston is een zeer late, vrij kleine appel. Appelen zijn antioxidanten Je kent intussen het verhaal wel: appelen bevatten niet enkel vitamines (vooral vitamine C) maar ook tal van antioxidanten. Ze zitten voornamelijk in en vlak onder de schil. Dat maakt dat je de appel best in zijn geheel opeet zonder te schillen, dus met schil en al. Vandaar dat het absoluut aanbeveling verdient biologisch gekweekte appelen te kopen of ze zelf te kweken. Niets is gemakkelijker dan dat, vooral als je de oude bekende en daarnet geciteerde rassen kiest. Dan behoeven ze geen bestrijdingsmiddelen. Op die manier kan je ongehinderd van de antioxidanten genieten! Het is nu de tijd om de appelaar in de grond te zetten, dan ben je zeker dat die in het voorjaar goed zal groeien! En vergeet het niet: Nooit zijn appels lekkerder dan rijp geplukt, recht van de boom. Op www.wezooz.be kunt u Ivo Pauwels in zijn en vele andere tuinen aan het werk zien. SANA nr 39

47

Tuinsprokkels Thee: Lekker en oneindig gevarieerd

E

r gaat een erg vreemd, maar waar verhaal over thee, waar de inwoners van Porto prat op gaan. Want toen zij de theebladeren invoerden noemden zij ze bij de oude Chinese naam ch’a. Hoe het Mandarijnchinees ch’a volgens de Portugezen uiteindelijk tea en thee werd is even banaal als bizar. De T van theer Volgens de meeste auteurs komt ons woord thee van het Maleise teh. In Porto beweren ze echter dat de ch’a die ze meebrachten door de manufacturen Thomas die in Porto waren gevestigd naar Engeland werd verscheept waar ch’a vanaf het begin van de 17de eeuw door de dames uit de betere kringen werd gedronken. Op de pakjes stond een logo avant la lettre, de grote T van Thomas. Die T verdrong het woord ch’a dat in veel kleinere letters op de pakjes stond. Volgens anderen heeft alles te maken met de haven van waaruit de thee werd verscheept. Portugezen, Hollanders en Engelsen voerden volgens hen thee aan uit een Chinese provincie waar men niet van ch’a, maar van t’he sprak. Een heuse camelia De theestruik is een camelia, namelijk Camellia sinensis, een zusje van de in onze tuinen almaar

48

SANA nr 39

meer oprukkende Camellia japonica die vooral voor zijn indrukwekkende late winterbloei wordt aangeplant en veel meer gehard lijkt te zijn tegen onze winters dan vroeger werd aangenomen. De theestruik heeft enkelvoudige witte bloemen en glanzend groene bladeren die sterk gelijken op die van de tuincamelia. Fermentatie Net als tabak of vanille kunnen de bladeren van Camellia sinensis na het plukken verschillende processen ondergaan, waaronder een fermentatie waarbij allerhande stoffen in de bladeren worden omgezet. Pas dan ontstaat het typische aroma van de zwarte thee. Door de bladeren op verschillende manieren te oogsten en te behandelen ontstaan verschillende theesoorten. Bij groene thee ondergaan de bladeren geen fermentatieproces. Gekruide thee Jasmijn, pepermunt en bergamot kunnen thee een heel eigen parfum en smaak geven. Jasmijnthee is erg geurig, maar wordt snel bitter als je de thee te lang laat trekken. Earl Grea thee is op smaak en geur gebracht door de bladeren van een bergamotplant, Monarda citriodora.

Gember: Van koekjes tot gezondheidselixir

I

n elke Chinese supermarkt vind je verse gember. De vlezige, vertakte wortelstok gelijkt sterk op de wortelstokken van de baardirissen uit onze tuinen. Dat gember als specerij in de oosterse keuken veel bijval geniet, heb je ongetwijfeld al geproefd wanneer je een Indonesisch restaurant bezocht. Vers of gedroogd Gedroogde en gekonfijte gember is ook redelijk gemakkelijk te vinden, want gember, Zingiber officinale, wordt op grote schaal gekweekt en lang niet alleen in tropisch Azië. Al blijven India en China de grootste producenten en zijn de Arabieren, de Amerikanen en de Britten de grootste afnemers. Gember in pot Je kunt, zo je dat wilt, de verse wortelstok potten in standaardpotgrond en de pot binnen op een warme plek zetten. De groeipunten aan het einde van elke vertakking van de wortelstok zullen dan snel uitlopen. Dan merk je dat gember in het begin een grasachtig uiterlijk heeft. Toch is dat maar schijn, want de wortelstok is eigenlijk een verdikte stengel waaraan de slanke, lange bladeren ontstaan.

van Ivo Pauwels

Exotisch aroma De wortelstok van de gember is eigenlijk een verdikte stengel. Het is een kruidenpot op zich. Hij bevat suikers, gommen, balsems en vluchtige oliën. Ook de parfumindustrie waardeert het aroma van gember en de geurstoffen zitten vaak, vermengd met rozen, koriander, citroen en kurkuma in oosterse parfums. Gemberbier Gember is een bovendien een bestanddeel van de kruidenmengelingen die benedictine en veel andere dranken op smaak brengen. De meest typische gemberdrank is ongetwijfeld gemberbier, een verfrissende en niet- alcoholische drank bereid uit water, suiker, citroensap en honing. Wie trek heeft kan zich altijd nog aan gemberkoekjes wagen. In de Arabische geneeskunde De Arabieren gebruiken de gember veelvuldig in hun kruidengeneeskunde. Gekookt met zout is de wortel geschikt om bronchitis te verzachten. Druppels gembersap kalmeren pijnlijke ogen. In Jemen verkopen de apothekers allerlei middelen op basis van gember die helpen tegen maagzuur en verstopping.

SANA nr 39

49

Viseters hebben 60 percent minder kans op dementie

D

e maatschappij vergrijst en tegelijk neemt ook het risico op de toename van patiënten met de ziekte van Alzheimer toe. Dementerende mensen zijn er altijd wel geweest, maar de mate waarin de ziekte zich nu manifesteert, is absoluut verontrustend. Het is geen zeldzaamheid dat personen van middelbare leeftijd al het slachtoffer van Alzheimer worden en dat zowel vrouwen als mannen betrokken zijn. Aangezien het aantal procentueel stijgt in vergelijking met vroeger is het evident dat de levenswijze, voeding en milieufactoren uitlokkers kunnen zijn. Dit impliceert dat er ook iets kan ondernomen worden en dat niet moet gewacht worden op een “mirakelpil” waar vooral de farmaceutische lobby naar uitkijkt. Onderzoek aan de universiteit van Ulm bevestigde trouwens dat hoge doses antioxidanten zoals bètacaroteen en vitamine C samen met visolie nu al schitterende resultaten opleverden en uit Amerikaans onderzoek blijkt dat kokosvet ook erg hoopvolle uitkomsten biedt.

Alzheimer is een degeneratie van zenuwcellen. Bij een optimale bloedsomloop die voldoende antioxidanten aanbrengt, is het risico veel kleiner. Eerste maatregel: verbeter de bloedsomloop in het hersengebied, dat helpt niet enkel hart- en vaatziekten voorkomen, ook de kans op trombose en Alzheimer wordt aanzienlijk kleiner. Uit een studie in Zutphen bleek dat er onder de visverbruikers beduidend minder beroerte voorkwam dan onder de vleeseters. Door visvetzuren of Omega-3 wordt de stollingstijd van het bloed aanzienlijk verlengd. Daardoor hebben viseters niet zo gemakkelijk last van plaquevorming en wordt beroerte voorkomen. Op te merken valt dat de cognitieve functies van viseters veel langer behouden blijven. Doorgaans hebben ze ook een gezondere levenswijze met minder suikers, minder harde vetten, zonder tabak, en meer beweging.

Alzheimer:

Visolie en vitamine C beschermen tegen dementie 50

SANA nr 39

Minder dementie bij viseters Een betere doorbloeding van de haarvaten in de hersenen garandeert een beter geheugen. Men zal dus minder gauw last van dementie vertonen naarmate zijn hersenen in uitstekende conditie verkeren. Het is bekend dat Ginkgo Biloba de doorbloeding in de fijne haarvaten van de hersenen verbetert, het geheugen ondersteunt en de vitale mogelijkhe-

SANA nr 39

51

brengen de bloedvaten geen schade toe.

den van de geest vergroot tot op hoge leeftijd. Uit een studie onder de ouderen van Zutphen is ook gebleken dat het eten van vis, de geestelijke achteruitgang die met de jaren op gang komt aanzienlijk kan vertragen en dementie kan helpen voorkomen. Bij een studie die in Rotterdam werd gehouden onder 6000 personen kwam aan het licht dat bij viseters een beschermend effect werd aangetroffen met betrekking tot dementie. Wie minstens éénmaal in de week vis at, had 60 percent minder kans om in de volgende jaren dementie te ontwikkelen. Niet elke plantenolie is goed Maar een grote misvatting is dat alle plantaardige oliën goed zijn. Polionverzadigde vetten (saffloerolie, maïsolie) kunnen gemakkelijker verzadigd geraken door verhitting. Door bewerking en verhitting van plantaardige oliën op industriële wijze, ontstaan ook transvetten, getransformeerde vetten die verzadigd worden. Ze zijn schadelijker dan de verzadigde dierlijke vetten. Gebakjes, snoepjes, sausjes zitten vol transvetten. Ze plegen telkens een aanslag op de gezondheid van de bloedvaten. Van alle oliën benaderen de vetten in olijfolie het best die van de moedermelk. Ze worden dus gemakkelijk in lichaamseigen vet omgezet. We hebben ook verzadigd vet nodig. Boter is minder schadelijk dan margarines, omdat deze laatste transvetten zijn en dus rechtstreekse schade toebrengen aan hart en bloedvaten. Ook kokosvet en vetten uit avocado’s zijn weliswaar verzadigde vetten, maar ze

52

SANA nr 39

De valsheid van margarines Volgens de reclame doet margarine er alles aan om te beletten dat uw aders zouden dicht slibben. Maar de hydrogenering richt veel van de goede eigenschappen in de grondstof, olie, compleet ten gronde. Margarine bevat wel grote hoeveelheden transvetten, soms wel tot 60 percent. Deze transvetzuren hebben eigenschappen die compleet anders zijn dan die van de cis-vetzuren en ze hinderen EVZ-functies. Ze dragen rechtstreeks bij tot het ontstaan van hart- en vaatziekten! In Amerika gaan ze verboden worden. Bovendien wordt door hydrogenering tientallen andere onnatuurlijke chemicaliën gevormd. De meeste zijn sterk giftig. Een aantal margarines bevatten nikkel en aluminium, twee toxische stoffen die niet in het voedsel thuis horen. Deze stoffen worden verantwoordelijk geacht voor stofwisselingsziekten als kanker, osteoporose en de ziekte van Alzheimer. Vitamine C, visolie en kokosvet We weten er nog lang niet alles over, maar het is zeker dat visolie en hoge doses vitamine C plus bètacaroteen (wortelen) een goede invloed hebben. In de USA heeft men gunstige resultaten gezien wanneer aan Alzheimerpatiënten kokosvet wordt gegeven. Professor Gabrielle Nagels van de Universiteit van Ulm is er van overtuigd dat antioxidanten de aanvang van de ziekte van Alzheimer kunnen voorkomen door een hoge inname van vitamine C en E. Dat bleek uit een studie onder vrouwen en mannen van 65 tot 90 jaar, aldus de publicatie in de Journal of Alzheimer’s disease. Vooraleer er meer duidelijkheid komt, is het dus verstandig de levenswijze aan te passen: niet roken, meer vis of visolie, Ginkgo Biloba, vitamine C en E en voldoende bewegen en intellectueel actief en geïnteresseerd blijven! Jan van Bercken

SANA nr 39

53

Natuurwinkeltje Margriet

Advertentie

Achter d’Hoven 11 - 2990 Wuustwezel Openingsuren: di - vrij: 9u - 12u en 13u30-18u woe - zat: 9u - 12u en 13u30 - 17u dond: 13u30 -18u zondag- maandag en donderdagvoormiddag gesloten mail: [email protected]

Openingsuren:

DE MARETAK

natuur- en dieetvoeding, lichaamsverzorging De Merodelei 36 - 2300 Turnhout Tel.: 014/42 47 63 Openingsuren: van maandag t/m zaterdag 09u30 - 18u00

54

SANA nr 39

ma: di: wo: do: vrij: za:

9.30 9.30 9.30 9.30 9.30

12.30 12.30 12.30 12.30 12.30

13.30 13.30 13.30 13.30 13.30 13.30

18.00 18.00 18.00 18.00 18.00 18.00

Korspelsesteenweg 86 - 3581 Beverlo Tel.: 011/40.14.07 www.brouwland.com Openingsuren :

Maandag - vrijdag:

Zaterdag:

9u tot 18u

9u tot 17u

‘t Kruidenvrouwke Stationsstraat 108 3400 LANDEN Openingsuren: woensdag van 12u30-13u00 14u00-18u00 donderdag tot zaterdag 10u00-12u00 14u00-18u00 T: 0495/40.33.49 en 0496/54.43.81

DE NATUURSTER - Buntjens Lizzy Diesterstraat 18 3980 Tessenderlo Openingsuren: Maandag-zaterdag 9u30-12u30 13u30-18u00 Donderdag sluitingsdag T: 0496/60.80.97

SANA nr 39

55

Advertentie

Met vitamine C

Voor een ijzersterke weerstand 180 tabletten Verkrijgbaar bij de apotheek met CNK bestelcode: 2595-791. Of vraag ernaar in de betere natuurwinkel.

• Ondersteunt het immuunsysteem • Gemakkelijk in te nemen Vraag een gratis monster aan via [email protected] met code ECH12ISW. Vergeet vooral niet uw naam en adres op te geven. (aanbieding zolang de voorraad strekt)

www. 56

SANA nr 39

.be

Tijdelijk gratis pillendoosje in de verpakking