Transitie van de kunststofindustrie naar duurzame ontwikkeling Geert Scheys
FEDERPLAST BE FEDERPLAST.BE Producenten van kunststof- en rubberartikelen • LEDEN Agoria & Essenscia 236 effectieve leden (producenten) 18 aangesloten leden (invoer & handel)
• TEWERKSTELLING 22 950 22.950
• OMZET 2007 7.9 7 9 miljard € + 6.8% export 70%
FEDERPLAST BE FEDERPLAST.BE Markten Verpakking 22%
Elektro 9%
Bouw 22%
Meubel 6% Technische producten 4% Huishoudartikelen 3%
Automobiel Transport 20%
Kantoorartikelen 3% Medisch Andere 8%
3%
Kunststoffen Verwerking g kg/inwoner 2005 200
Productie kg/inwoner 2005 700
600
150 500
400
100 300
200
50
100
0
0
BEL GER USA
ISR
FRA JPN
UK
POL BRA
BEL
GER
USA
JPN
FRA
UK
ISR
POL
BRA
Handelsbalans België miljoen € 10.000 Automobiel
9.000
Kunststoffen 8 000 8.000
Ijzer & staal
7.000 6 000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Substitutie is geen optie
GUA Consultancy GmbH, Vienna 2005 Gemiddeld is 40 % van de life cycle energiekost van producten bepaald door de gebruiksfaze Substitutie van kunststoffen door alternatieve materialen 9 Energieverbruik + 26 % 9 Broeikasgassen + 56 % Conclusie: substitutie van kunststoffen door andere materialen is geen optie voor een duurzame ontwikkeling
Kunststoffen worden niet gemaakt van aardolie! 9 Kunststoffen
worden hoofdzakelijk gemaakt van koolwaterstoffen (ethyleen, propyleen, styreen, ...)
9 Koolwaterstoffen
aardolie
worden om economische redenen gemaakt van
9 Koolwaterstoffen K l t t ff
kunnen k ookk worden d gemaakt kt van methaan, th steenkool, t k l en biomassa (bio-ethanol)
9 Andere
mogelijke grondstoffen voor kunststoffen: zetmeel, cellulose, suikers, melkzuur, organisch afval, plantaardige olie, micro-organismen, .....
Energy
) (Fossil fuels, renewables)
Resource Procurement for Plastics
Plastics road map 9 Fossiele brandstoffen
Modified Crops
Oil & Gas
Biomass
Recycled Feedstock
vertegenwoordigen >99% van de grondstoffen
Monomers
9 Groeiende belangstelling voor biomassa als feedstock
Biodegradable P l Polymers
9 Toenemend gebruik van biomassa als energiebron De meest eco-efficiente routes moeten oe e worden wo de genomen ge o e !
Mechanical recycling
Energy
Traditional P l Polymers
Energy recovery
Landfill fi
CO
2
Feedstock recycling
Aardolieverbruik 87% wordt verbrand !
VERVOER 45% ANDERE 5% CHEMIE 4% ENERGIE & VERWARMING 42%
KUNSTSTOFFEN 4%
Kunststoffen = meest duurzame toepassing van aardolie !
Kunststoffen „„ontlenen“ fossiele koolwaterstoffen en geven g ze daarna terug aan de brandstofketen 87%
extraction refining
Oil energy use
feedstock production energy recovery
9%
other end of life plastic production 4%
use phase product production d ti
Valorisatiemogelijkheden
Rendement van de energie- en grondstofbesparing Materiaalrecycling y g Theoretisch maximum kunststof ► kunststof 95 % Grondstoffenrecycling kunststof ► monomeer of feedstock Anaerobische A bi h vergisting i ti Energetische valorisatie kunststof ► brandstof
> 50 %
50 %
Composteren kunststof ► compost ?% (energiekost van equivalente meststof)
Post-consumer kunststofafval België 2008
Verpakking g
8%
Bouw
4% 5% 59%
3% 5% 16%
A t Automobiel bi l Elektro Huishouden, recreatie, sport enz. Land- en tuinbouw Andere (meubel, medisch enz.)
Post-consumer kunststofafval België 2008
Post-consumer kunststofafval België - evolutie van recycling en energetische valorisatie %
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1995
1996
1997
1998
1999
2000
Recyclage
2001
2002
2003
2004
Energierecuperatie
2005
2006
2007
2008
Transitiearena Duurzame Materialen www.ovam.be/jahia/Jahia/pid/1602
WG Duurzame Kunststoffen Federplast.be, essenscia, UGent, KUL, Ovam, LNE, PVC Info, Deceuninck, ExxonMobil Chem.
• Vandaag: • Grondstoffen: 99.9% fossiel / 0.1% hernieuwbaar • Afval :7% storten / 30% recycling / 63% energie
• Duurzaam scenario voor de toekomst: • Grondstoffen: X% fossiel / (100-X)% (100 X)% hernieuwbaar • Afval: 0% storten / meer dan X% recycling / minder dan (100-X)% energie
Kunststoffen = carbon sink !
Bioplastics versus Biofuels Prof Martin Patel, Prof. Patel Universiteit Utrecht (EPN March 2008) •
•
Energiewinst van bio-ethanol bij substitutie van : 1.
Biofuel: 9.5 GJ/ton
2.
Petrochemische ethanol: 37.5 GJ/ton (4x meer)
Zijn conclusie: “In a world of scarce agricultural land and forest resources, it is more effective to use biomass for production of chemicals compared to the use for biofuels”
EU biofuel doelstelling: 10% in 2020 > feedstock behoefte van de Europese p kunststofindustrie Beter scenario: biomassa gebruiken als grondstof voor kunststoffen en pas na gebruik (+ recyclage) gevaloriseerd als energie energie.
Transitiearena Duurzame Materialen Transitiepaden 2030 2030-2050 2050 •
Grondstoffen: 1. Biopolymeren en biofeedstock (bvb bio-ethanol) 2. CO2 als grondstof
•
Ki l Kringlopen sluiten l it 3. Hogere functionaliteit: preventie, monomaterialen, ... 4 Technieken 4. T h i k voor sorteren, t recyclage, l energetische ti h valorisatie l i ti 5. Ecodesign
•
Transitiemanagement 6. LCA-based evaluatietool
Transitiearena Duurzame Materialen Experimenten 1. Kunststoffen op basis van biomassa (zetmeel, melkzuur, aminozuren) i ) 2. CO2 als bouwsteen voor kunststoffen 3. CO2 als grondstof voor koolwaterstoffen 4. Samenwerking industrie/universiteiten ‘innovatieve kunststofmaterialen’: Flanders Plasticvision, FISCH 5. Opwaarderen gemengde kunststofafval fracties 6. Evaluatie biopolymeren versus biofuels 7. Jeugdparlement “Duurzame Duurzame kunststoffen” kunststoffen
Jongerenprijs “Duurzaam... met kunststoffen”
Finals European Youth Parliament, Rome 12 & 13 November 2009
