Gaan we, gaan we niet?
Vrijdag 28.01.2011
De afloop van het Afghanistandebat op depers.nl/kunduz
depers.nl
Kut jonguh! BAM! Dankzij New Kids Turbo is geen agent meer veilig.
....
Pagina 3
Mario Been praat Feyenoord de eerste divisie in
....
Pagina 27
Poker met polissen Exclusief: de discutabele zaken van Frank Laan, groothandelaar in levensverzekeringen.
....
Pagina 10
MERIJN BEELDVERTELLER
09:00 uur
13:00 uur
22:30 uur
Egypte De Moslimbroeders doen mee aan nieuwe massa-protesten.
Laster In Parijs wordt de uitspraak bekend van het Sarkozyproces.
Televisie In Wie Kiest Tatjana? zoekt mevrouw Simic een nieuwe liefde.
2
Eerst
ABN Amro-bankiers aan de brainstorm Methodes om bankiers te motiveren Pagina 7
De Moslimbroeders doen nu ook mee met de protesten
Column Peter Middendorp
Plan B
insdagavond toog Jolanbakvis komt, komen de leugende Sap naar de premier – tjes uit die van Rosenthal. diens plan voor de missie Per brief werd plan B werd voldeed niet aan de wensen van gisteren naar de Kamer gestuurd. GroenLinks. Sap was boos, ze Het is een lief briefje geworden. stelde eisen. De missie was van Afghaanse agenten leren niet haar steun afhankelijk, en dus, langer alleen raak schieten, maar zei ze, ‘stond Rutte met de rug te- nu ook met allerlei dingen ‘omgen de muur’. gaan’. Met burgers met een Het klonk stevig, maar als we klacht bijvoorbeeld, winkeldiefons proberen voor te stellen hoe stal, familieruzies, wondjes en dat eruit ziet – Rutte door Sap ongelukjes. Voor afgestudeerden met de rug tegen de muur gezet – is in een terugkomdag voorzien. komen we niet verder dan het GroenLinks kan tevreden zijn. beeld van de premier in een leun- Dutcher kun je een approach niet stoel, benen over elkaar, de voet maken. in de lucht schommelt zachtjes We hebben het debat gisterop het ritme van zijn hartslag. avond laat niet tot het bittere Amerikanen kunnen zeggen: einde kunnen volgen, we zaten ‘Plan B is to make plan A work.’ in de trein voor een tandheelRutte deed wat toezeggingen, er kundige spoedbehandeling in werd een nieuw plan gemaakt, een andere stad – let ook bij dat uitlekte toen de Kamer Mentos op de houdbaarheid. woensdag over de missie debatMaar ik had er wel een goed geteerde. Iemand vroeg: ‘Praten we voel over. Of we gaan of niet – in hier nu een beetje over een oud Kunduz ging het nog raar veilig plan terwijl er al een nieuw is?’ worden. Het antwoord van minister Rosenthal luidde: ‘Neen.’ Na het leugentje over Bos en dat over een Afrikaanse rebellenleider, was dit zijn derde onaannemelijke ontkenning in korte tijd. Ik ben een liefhebber van de wijze waarop Rosenthal probeert te liegen. Zijn stem probeert de leugentjes iets doorleefds mee te geven, maar zijn blik staat angstig en onwennig. Peter Middendorp doet dagelijks Zoals de rook van haar allereerverslag vanuit de Residentie. ste sigaret uit de mond van een
D
Start up
De vooral via internet ontstane protesten in Egypte krijgen steeds meer steun, ook van het fundamentalistisch Moslimbroederschap. Redactie buitenland Amsterdam V
Terwijl het gisteren op veel plekken in Egypte weer onrustig was, nam vanuit Wenen de kandidaat-leider van de protesten, Mohamed el-Baradei, het vliegtuig naar het Noord-Afrikaanse land. De oud-chef van het Internationaal Atoomenergie Agentschap en Nobelprijswinnaar zei dat hij ‘bereid was de democratische transitie in Egypte te leiden’. El-Baradei, zei dat hij vandaag bij massa-demonstraties
aanwezig zal zijn. Over president Hosni Mubarak zei El-Baradei: ‘Na dertig jaar wordt het nu tijd dat hij het veld ruimt’. Gisteren heeft ook de fundamentalistisch islamitische Moslimbroederschap gezegd de protesten te steunen. De oppositiegroepering is niet van plan een leidende rol op zich te nemen, maar riep zijn aanhang op om zich na het vrijdaggebed aan te sluiten bij de massademonstraties. Het Moslimbroederschap, dat officieel verboden is, heeft een erg grote aanhang in Egypte. De veiligheidsdiensten in Egypte hebben sinds dinsdag zeker duizend mensen opgepakt die protesteerden tegen het regime van president Mubarak.
Sanaa Duizenden inwoners van Jemen zijn gisteren in de hoofdstad Sanaa de straat opgegaan om het vertrek van president Ali Abdullah Saleh te eisen. Ze verwezen naar de situatie in Tunesië, waar dictator Zine al-Abidine Ben Ali het land is uitgevlucht. President Saleh is al tientallen jaren aan de macht in Jemen.
Tweede Kamer kritisch over OV-chipkaart Den Haag Veel fracties in de Tweede Kamer plaatsen grote vraagtekens bij de veiligheid van de OV-chipkaart. Deze week bleek opnieuw dat de kaart makkelijk te kraken is. In een debat vroegen sommige partijen om de aloude strippenkaart niet af te schaffen. In Rotterdam en Amsterdam is deze al niet meer geldig.
Kunduz, ja of nee?
1
In de mini-sudoku gebruikt u op elke horizontale rij, op elke verticale rij en in elk vak de cijfers 1 tot en met 6 één keer.
© SANDERS-PUZZELLAND
Mini-sudoku
X Meer puzzelen? Zie pagina 21
#Egypte
Inwoners van Jemen gaan ook de straat op
4 5
1 6 3
3 4
6 5
6 3
De Tweede Kamer debatteerde met het kabinet over een nieuwe missie in Afghanistan. Deze politie- trainingsmissie zou moeten plaatsvinden in de Afghaanse provincie Kunduz. Overleg tussen Jolande Sap (GroenLinks) en Alexander Pechtold (D66). FOTO: EVERT-JAN DANIELS
Cartoon Argus
Politiemissie heeft militair karakter
Roze telefoon rinkelt amper, journalisten testen gay alert #Homohaat
Het gay alert, een speciaal alarmnummer voor meldingen van homodiscriminatie in Utrecht is in de eerste maanden amper gebeld. Marcia Nieuwenhuis Utrecht V
In december zijn er circa twintig telefoontjes geweest en ook in januari nog een klein aantal. ‘Maar het liep niet storm’, stelt woordvoerder Maud Bredero van de gemeente Utrecht. ‘Bovendien waren het vooral journalisten en studenten die uitprobeerden of de lijn werkte.’ Slechts een enkele keer was er sprake van een serieuze melding. Sinds de invoering van het gay alert
‘Nelson Mandela is aan het herstellen’
op 1 november 2010 is er één dader opgepakt en uit huis geplaatst. ‘Deze man zei echter helemaal niks tegen homo’s te hebben’, vervolgt de woordvoerder haar toelichting. ‘Daar scheld ik iedereen voor uit’, was zijn verklaring’. Burgemeester Aleid Wolfsen besloot het gay alert in te stellen omdat de gemeente het vaak te laat merkt als er sprake is van homopesterijen. In Utrecht zijn verschillende homo’s en lesbiennes noodgedwongen verhuisd na aanhoudende (doods-)bedreigingen. Zo werd een auto in Leidsche Rijn bekrast met het woord ‘homo’ en de banden werden lek gestoken. Ook in de wijken Zuilen en Lombok hadden stellen last van homohaat.
Johannesburg De voormalige ZuidAfrikaanse president Nelson Mandela is aan het herstellen van een klaplong. De 92-jarige Nobelprijswinaar zou vandaag het ziekenhuis mogen verlaten. In Zuid-Afrika werd gevreesd voor zijn leven, maar het ANC riep op tot kalmte. ‘Hij heeft klachten die bij zijn leeftijd horen.’
Aandacht gevraagd voor vervolgde christenen Amsterdam Volgens christelijke hulporganisatie Kerk in Nood worden wereldwijd steeds vaker christenen vervolgd. Om daar aandacht voor te vragen houdt de katholieke hulporganisatie, met kantoren in achttien landen, een speciale Avond van de Martelaren op 24 maart in de Nicolaaskerk in Amsterdam.
Telefoon uit op zebra
Aanslag in Haarlems theater
Nazi-muziek in Spotify
Een Amerikaanse senator heeft een wet opgesteld waardoor New Yorkers niet meer mogen bellen tijdens het oversteken.
In de Stadsschouwburg Haarlem is gisteravond het toneelstuk De Aanslag in première gegaan. De roman is voor het eerst bewerkt voor theater.
Na iTunes, is ook in online muziekdienst Spotify nazi-muziek gevonden. Het gaat onder meer om het nummer Die Fahne Hoch.
Eerst
De Kijkwijzer wordt mogelijk aangepast op hufterig gedrag.
3
Ze worden agressief jonguh! #Kopieergedrag De film New Kids Turbo brengt het slechtste naar boven in jongeren, vindt de Eindhovense burgemeester. Mogelijk wordt de Kijkwijzer aangepast.
Ze praten als Brabantse boeren en zijn nogal lomp. Richard, Gerrie, Rikkert, Robbie en Barrie: de hoofdperlm New Kids Turboover een groep jongeren uit het Brabantse Maaskantje. De hitserie van Comedy lmd en is een doorslaand succes: in relm een miljoen boezoekers. Probleempje: de kijkers in het zuiden van het land zijn niet te houden. Verrekte koekwous De Eindhovense burgemeester Rob van Gijzel luidde gisteren in een overleg met alle burgemeesters uit de regio en politie en justitie de noodklok. lm zorgt voor geweld. ‘De politie vertelt mij dat bij het ets meer veilig is. Er ontstaat een vorm van agressie.’ De burgervader legde zelfs een link met het geweld tegen de politie dat de laatste maanden is toegenomen. Barrie en consorten hebben het immers niet zo op ‘wouten’. Agenten en zelfs leraren zouden tevens bejegend worden op zijn New Kids’. Denk: verrekte koekwous, verrekte mongool en verrekte k*t. lms, games of muziek de schuld krijgen. De Amsterdamse korpschef Welten legde in 2009 een link tussen het geweld in de Bijlmer en de rapcultuur en gewelddadige videoclips. Tegen hiphop had hij niks, maar wel tegen het kopieergedrag van kwetsbare jongeren. Die zien een verkeerd voorbeeld en volgen het meteen. ‘In de dagelijkse praktijk van het politie-
Apeldoorn
Rock ’n Roll filmverbod 1956 Tv-programma Andere Tijden zond in 2009 een afl evering uit over de ophef die de fi lm Rock Around the Clock van Bill Haley en zijn Comets veroorzaakte. De overheid vreesde dat jongeren na vertoning herrie gingen schoppen vanwege ‘rock-’n-rollkoorts’. Dus besloot de burgemeester van Apeldoorn in 1956 om de fi lm te verbieden. Toen sloeg de vlam in de pan en begonnen protesten die uitmondden in drie dagen durende onlusten. Conclusie: door paniekreacties van de overheid ontstonden de grootste problemen.
werk kan ik niets anders concluderen’, zei Welten toen. lms en tv-programma’s bestaat de Kijkwijzer om schade te voorkomen. New Kids Turbowerd geschikt bovenden voor jongeren van 12 jaar lms op de juiste maceerd zijn gaat men ervan uit dat er geen schadelijke effecten optreden’, zegt hoogleraar Peter Nikken van het Nederlands Jeugd Instituut en gespecialiseerd in het effect van media op jongeren. Nikken is tevens lid van de wetenschappelijke commissie van de Kijkwijzer en vertelt dat er intern een lm wel goed op leeftijd is geclassificeerd. ‘Die is nu 12 en zou misschien 16 moeten zijn.’ Volgens Nikken is de lm op basis van de bestaande criteria goed ingedeeld maar houden de Kijkwijzercriteria geen rekening met zogenaamd hufterig gedrag. ‘Daarover speelde bij Jackassook een discussie. We denken erover na om de Kijkwijzer daarop aan te passen.’
VICTOR ARNOLDS
Camil Driessen Amsterdam
inwoners voor Maaskantje Het dorp waar de New Kids wonen behoort tot de gemeente Sint-Michielsgestel, ten zuidoosten van ’s-Hertogenbosch.
Hij wil zich niet uitlaten over de Eindhovense casus omdat hij niet weet hoe oud de agressieve jongeren zijn en er ook zomaar alcohol in het spel kan zijn. Wel zegt hij dat copycatgedrag vooral sterk bij kleuters en peuters aanwezig is. ‘Die imiteren bijvoorbeeld precies de gebaren van de Power Rangers die ze zien.’ En dan is er ook nog de sporadische gek die het in zijn bol haalt om lm na te doen. Of iemand te verkrachten terwijl hij Singing in the Rain neuriet lm A Clockwork Orangegebeurt.
Tongval Er is trouwens een goede verklaring lm vooral in Brabant tot overlast leidt. Kopieergedrag vindt catiegraad hoog is. Dat agenten in Eindhoven worden uitgescholden voor verrekte mongool kan zomaar komen doordat de lokale jeugd zich vanwege de tongval en het gedrag ceert. ‘Je zou het bijna gaan denken’, zegt Nikken. ‘Het is in ieder geval interessant om te onderzoeken of ze er in Friesland ook last van hebben.’
Sorry, wat zei je? Uit onderzoek is gebleken dat mannen minder goed naar een nieuwsuitzending luisteren als de nieuwslezeres een knappe vrouw is.
Dierenliefde ‘Als je nu meteen je partner of je huisdier de deur uit moest doen, wat zou je kiezen?’ 14 procent zet de partner aan de kant.
Seksbook 38 procent van de vrouwen zegt dat ze eerder met een afspraakje in bed doken doordat ze elkaar via Facebook al intiem hadden leren kennen.
4
De Castro Slave Trades Limited noemen dissidenten het.
Eerst
Column Nico Dijkshoorn
Vliegveld
et Duitse vliegveld Weeze is donderdagmorgen enkele uren gesloten geweest nadat de veiligheidsmedewerkers alarm hadden geslagen over het gedrag van een vrouw. Zoiets zet je aan het denken. Hoe gedraag ik mij zelf op luchthavens? Doodsbang. Er is geen enkele andere ruimte waarin ik mij zo hysterisch gedraag. Het lukt mij niet, rustig reizen. Zet mij met een tas vol kleding op een luchthaven en je denkt dat ik een bomvest om heb. Op een luchthaven wil ik alles hollend doen. Als ik naar het scherm met de vertrektijden kijk en ontdek waar ik moet inchecken, dan wil ik daarna meteen hollen. Het is dan fijn als je met een ander reist. Dan kun je steeds zes meter vooruit hollen, je omdraaien en roepen: kom, kom!! Dat vind ik normaal gedrag. Ik heb zeker tot mijn 14e gehold. Lopen, dat was iets voor volwassenen. Nog snel om vijf voor zes een pakje blue-band halen, dat deed je hollend. Ik kan mij niet herinneren dat ik naar school wandelde. Ik kwam altijd rennend aan. Op het schoolplein werden spelletjes gespeeld waarbij je moest rennen. Meidenpakkertje. Als je ze bijna had vielen ze meestal een gat in hun knie. En daar stond je dan. Merken dat je nog maar 10 minuten hebt om je vlucht te halen en dan rustig blijven, dat moet je kunnen. Ik kan dat niet. Vier jaar geleden heb ik voor het eerst een vlucht gemist. Ik ging met de redactie van GeenStijl, waaronder de Leukst Geklede Blogger van het Millennium, Dominique Weesie, naar de wedstrijd Barce-
H
lona - Real Madrid. Aangekomen op Schiphol bleek ik de enige te zijn die, vanuit een ouderwets jongetjes-reisgevoel, een enorme koffer vol boeken en kleding mee had genomen. We bleven één nacht. Terwijl de rest van de groep met een rugzak vol roze ondergoed gewoon door kon lopen, moest ik achter aansluiten in een rij van 130 meter. Op dat moment wist ik dat ik mijn vlucht ging missen. Het kan bijna niet anders of ik heb toen bepaald gedrag vertoond. In mijzelf praten. Huilen. Tegen mijn koffer schoppen. Iemand bellen die ik de schuld kon geven. Liggen. Weer opstaan. Proberen de koffer ergens in een hoek van de luchthaven weg te moffelen. Mijn ticket moest worden omgeboekt. Ik trok een nummertje bij de servicebalie. Nummer 5782. Ik keek welk nummer aan de beurt was. Nummer 1314. Ik rekende snel uit dat dit ongeveer 4 dagen ging duren. Mensen die zo een tegenslag moeiteloos incasseren, rustig in de rij gaan staan en een krant lezen, meteen oppakken!
In “Mission Barrio Adentro” werken 30.000 Cubaanse gezondheidswerkers. De staatsoliemaatschappij financiert het. HH
#Zuid-Amerika
Cuba levert artsen aan Venezuela in ruil voor olie. Mensenhandel, of een buitenkansje voor de dokters? Petra Janboers Amsterdam
Nico Dijkshoorn is dichter/ schrijver/muzikant. Het liefst alle drie tegelijk. Op een podium.
Homo-activist in Oeganda vermoord
Cyberaanvallers van Anonymous opgepakt
Kampala De Oegandese homoseksuele mensenrechtenactivist David Kato is gisteren in zijn huis met een ijzeren staaf doodgeslagen. Kato was al verscheidene malen met de dood bedreigd. Het Oegandese Rolling Stone plaatste vorig jaar een foto van hem op de voorpagina. Het blad riep lezers op Kato én alle andere Oegandese homoseksuelen op te hangen. Kato werkte onder meer voor African Men for Sexual Health and Rights (AMSHeR).
Londen De Britse politie heeft gisteren vijf mannen opgepakt van de actiegroep Anonymous. De mannen worden er van verdacht achter cyberaanvallen te zitten tegen onder meer de websites van de creditcardmaatschappijen Visa en MasterCard. Dat gebeurde nadat Visa en MasterCard geen geld meer wilden overmaken naar WikiLeaks. De Britse politie werkt in het onderzoek samen met andere Europese en Amerikaanse collega’s.
Duitsers dronken vorig jaar weer minder bier Wiesbaden Voor het vierde jaar op rij hebben Duitsers minder bier gedronken. De bierbrouwers in Duitsland verkochten vorig jaar op de eigen markt 83,4 miljoen hectoliter bier. Dat is 2,9 procent minder dan het voorgaande jaar. De export van bier nam weliswaar toe, maar de eigen markt is met afstand de belangrijkste voor Duitse brouwers. In totaal verkochten zij vorig jaar 98,3 miljoen hectoliter bier, 1,7 procent minder dan in 2009.
Je Cubaanse huisarts zit als je pech hebt in Nigeria
Lees De Pers met PressReader Download PressReader en lees de krant op tablets en smartphones gratis (registratie verplicht)
X PressReader.com
V
De olie weer duurder? Mooi! Fidel en Raúl Castro steken er nog een op. Nee, Cuba is geen rijk olieland geworden maar als het zwarte goud op de oliemarkt duurder wordt, wordt Havana er beter van. Cuba exporteert namelijk ‘medische brigades’ in ruil voor olie. Naar landen als Venezuela, Angola, Algerije, Libië en Qatar. ‘Bij elke exponentiële stijging van de olieprijs nemen de Cubaanse inkomsten toe’, zegt energie-expert Jonathan Benjamin-Alvaro, van de universiteit van Nebraska. De exacte inhoud van de ‘dokters voor olie’-deals is niet bekend maar ze zijn gekoppeld aan de olieprijs. Bij prijsstijgingen worden Cuba’s alom geroemde hoogopgeleide artsen, specialisten en verplegers (m/v) dus meer waard. ‘Op naar de 100 dollar’, kopte het partijblad Granma onlangs dan ook hoopvol over de olieprijs. De lucratieve handel brengt inmiddels vele malen meer op dan suiker en nikkel, de traditionele exportproducten van Cuba. Of Havana’s. Uit de jongste gegevens van het Nationale Bureau voor Statistiek blijkt dat Cuba vorig jaar 13,6 miljard dollar inkomsten uit de export had, waarvan 9,4 miljard uit diensten, grotendeels in de gezondheidszorg. Cuba’s beste vriend in dezen is Hugo Chávez van Venezuela. Er zitten naar schatting wel 40.000 Cubanen in Venezuela die in klinieken en ziekenhuizen werken, medische trainingen geven en sportopleidingen verzorgen. Chávez levert daarvoor 90.000 vaten ruwe olie per dag aan
Cuba – tegen de huidige prijs goed voor ruim 2 miljard dollar per jaar. Chávez, altijd solidair met zijn ‘Bolivariaanse broeders’, betaalt Havana ook voor zijn medische teams in Bolivia, Honduras, Ecuador en Paraguay. De bevolking klaagt, zonder succes, dat die mooie overeenkomsten slecht zijn voor de gezondheidszorg in Cuba zelf. Heb je je huisarts nodig, zit-ie in Nigeria. Veel moeite om aan medische ‘vrijwilligers’ te komen heeft de overheid niet. ‘De meeste artsen vechten om een plaatsje in buitenlandse mis-
1.574
ming op therealcuba-site de Castro Slave Trades Limited. Volgens de Amerikaanse oud-directeur van de US Citizen & Immigration Services Emilio Gonzalez is de ruilhandel niet minder dan ‘state supported human trafficking’, door de staat gefinancierde mensenhandel. Cuba stuurt ook medische teams om humanitaire redenen, zoals naar Haïti na de aardbeving vorig jaar en vaak door non-gouvernementele organisaties betaald. Maar de ‘olie-deals’ zijn waarschijnlijk niet toevallig met gelijkgestemde landen waar men het met mensenrechten doorgaans niet zo nauw neemt. De uitgezonden Cubaanse medici moeten er bijvoorbeeld direct hun paspoort inleveren om vluchtpogingen te voorkomen.
Amerikaans visum
Overgelopen Cubanen Sinds 2006 is al 1.574 man aan Cubaans medisch personeel via Amerikaanse ambassades ontsnapt aan de greep van Havana.
sies omdat ze er duizenden dollars kunnen verdienen’, zegt dr. Darsi Ferrer, dissident en directeur van het Juan Bruno Zayas Centrum voor Gezondheid en Mensenrechten in Havana. Volgens hem bieden ze zelfs geld onder tafel om mee te mogen. Thuis is het maandsalaris gemiddeld zo’n 25 dollar. In het buitenland krijgen ze een toelage van 50 dollar. Daarnaast verdienen ze tussen de 300 en 1.000 dollar en kunnen ze vaak lokaal enkele honderden tot duizenden dollars bijverdienen. In het Midden-Oosten met name met abortus. Niet iedereen vindt de Cubaanse contracten door de beugel kunnen. Dissidenten noemen de onderne-
Dat lukt niet altijd en de Amerikanen helpen graag een handje mee. In 2006 bedacht Gonzalez het Cuban Medical Professional Parole (CMPP) plan, waarmee Cubaanse artsen in het buitenland bij Amerikaanse ambassades kunnen aankloppen voor een speciaal visum. Half december werd bekend dat sindsdien 1.574 man Cubaans medisch personeel er ergens ter wereld in was geslaagd ‘over te lopen’. Zoals dr. Felix Ramirez. Hij arriveerde in 2008 met 137 collega’s in Gambia voor een project van twee jaar. Hij deelde een huis met vier andere Cubanen en voelde zich een gevangene. ‘Een van hen is altijd de informant’, vertelde hij The Wall Street Journal vorige week. ‘Ik had zelfs toestemming nodig om bij een Afrikaanse collega te mogen dineren.’ Ramirez wist contact te leggen met de consul van de Amerikaanse ambassade en een MCPP-visum te regelen. Hij vluchtte via Senegal. Zijn vrouw, thuis in Cuba, is als straf ontslagen.
Poliesie
Vies verhaal
Hoofdpijn op woensdag
In België zijn criminelen als nepagenten aan het werk. Ze komen binnen, snuffelen in kasten en nemen geld en telefoons mee.
In Albuquerque schakelde een vrouw de politie in omdat ze haar gratis yoghurtje in de supermarkt naar sperma vond smaken.
Uit onderzoek blijkt dat maar 3 procent van de vrouwen met kids de woensdagmiddag een geschikt moment vindt om seks te hebben.
Het onderwijs in Scandinavië is top, maar het bier prijzig.
Eerst
5
Met een rugzak vol stufi door Europa #Studie Of je nu al zes jaar studeert of nog moet beginnen, in het buitenland kan het goedkoper. Vooral nu er in Nederland boetes dreigen voor langstudeerders lonkt het buitenland. Maar tot welke landen kun je het beste je toevlucht nemen?
Jordy Keupink Daniël Verheij Amsterdam V
Scandinavië Als je houdt van onbevlekte natuur en in de winter een vlokje sneeuw wel charmant vindt, dan is Scandinavië ook zeker een optie. Ga dan niet naar Noorwegen want daar betaal je je blauw aan levensonderhoud: al snel 1100 euro per maand. Zweden en Denemarken zijn de beste keuzes, daar kan je voor gemiddeld 750 euro per maand rondkomen en je hoeft er geen collegegeld te betalen. Bovendien is de onderwijskwaliteit in Scandinavië goed, getuige de relatief hoge positionering van Zweedse en Deense universiteiten op de verschillende wereldranglijsten. En er is in beide landen een breed aanbod van Engelstalige bachelor- en masteropleidingen. Wel jammer dat alcohol er exorbitant duur is: voor een biertje betaal je al snel 6 tot 8 euro. Totale besparing: 2800 euro per jaar
België Wel het voordeel van minder collegegeld, maar liever niet te ver van huis? Net over de grens betaal je fiks minder voor je colleges, en hoef je ook niet bang te zijn voor een jetlag of cultuurshock. België is een van de populairste alternatieven voor Nederlandse studenten. Met name geneeskundestudenten wijken vaak uit naar het zuiden, omdat er daar geen decentrale selectie is maar een toelatingsexamen. Bovendien kun je er Nederlands blijven praten. Tel daarbij op dat het collegegeld maar 540 euro per jaar is en dat er geen kamertekort is. Bijkomende voordelen: Belgische biertjes, frieten en pralines. Totale besparing: 1700 euro per jaar.
Spanje
Duitsland
Lekker aan de Costa del Sol met een studieboek en een cocktail? Dat kan, maar zorg dat je Spaans leert want het aantal Engelstalige opleidingen in Spanje is beperkt. Je betaalt in Spanje per credit (zogenaamde ECTS, Europese studiepunten). Mocht je bij voorbaat al van plan zijn een paar jaar langer over je studie te gaan doen, dan is dit dus het perfecte systeem. De kosten kunnen door dit systeem varieren, maar per jaar ben je tussen de 570 en 960 euro kwijt. Dat is zelfs in het duurste geval nog goedkoper dan in Nederland waar het collegegeld dit jaar 1672 euro is. Voor levensonderhoud ben je minder dan 700 euro kwijt. Totale besparing: 2700 euro per jaar
Ook Duitsland is een prima alternatief voor de Nederlandse collegebank. Het collegegeld verschilt per deelstaat, maar is in de meeste gevallen 1000 euro per jaar. Hoewel er steeds meer opleidingen in het Engels worden aangeboden, is het grootste deel van de opleidingen in het Duits. Om te worden toegelaten moet je eerst een taaltoets afleggen. Dat zou een probleem kunnen zijn, maar iedereen spreekt wel een beetje steenkolenduits. Totale besparing: 1900 euro per jaar.
Schotland
Collegegeld
Denk Europees
Een minder voor de hand liggende keuze is Schotland. Het wordt lastig om je vieze was bij je ouders af te geven, maar toch is het vlakbij. En iedereen spreekt er Engels (weliswaar met zwaar accent). In Engeland wil de regering het collegegeld van 3000 euro verdrievoudigen, maar de Highlanders doen hier niet aan mee. Schotten, en dus ook gaststudenten uit de EU, betalen geen collegegeld. Bovendien is het pond nu bijna evenveel waard als de euro, dus betaal je een schappelijk prijsje voor je pints. Totale besparing: 4900 euro per jaar.
HOLLANDSE HOOGTE
‘Studenten denken nog niet Europees’, zegt Han van der Horst van Nuffic, de organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs. Elders studeren is makkelijker dan ooit. Zo betaal je als inwoner van de EU in een ander EU-land evenveel collegegeld als de plaatselijke bevolking.
Zonde
Vampire Therapy
Rookdieet
Britten geven jaarlijks 554 euro uit aan loze sportartikelen. Zo’n 364 euro aan fitnesslidmaatschappen en 190 euro aan ongebruikte sportkleding.
In Duitsland bestaat deze ‘vampiertherapie’ al een tijdje. Artsen nemen bloed af en stellen het bloot aan UV-licht tegen acne en moeheid.
Le Whaf is het nieuwe dieet uit Parijs. Je giet een mengsel van wat je zou willen eten in een buis en zuigt de etensrook op met een rietje.
6
Mensen met ADHD waren waarschijnlijk goede jagers.
Eerst
Sandra Kooij Psychiater bij PsyQ en onderzoeker
ADHD is soms best handig
Cartoon BAS van de zuidas
Asfalt-snob
#Mazzeltje
Vermoeiend. Hyperactief. Drammerig. Dat is het ADHD-stereotype. De stoornis heeft ook positieve kanten. Jordy Keupink Amsterdam V
Etnische Rus verdacht van aanslag vliegveld
ANWB gaat sterren aan N-wegen geven
Moskou Russische veiligheidstroepen zijn op zoek naar een etnische Rus in verband met de aanslagen in Moskou afgelopen maandag. Hij is de eerste concrete verdachte. De man is lid van een islamistische groepering in de Noordelijke Kaukasus en een inwoner van Stavropol. Die provincie grenst aan onder meer de deelrepublieken Tsjetsjenië en Dagestan.
Den Haag De ANWB gaat alle provinciale wegen beoordelen op veiligheid. Deze N-wegen krijgen na inspectie een tot vier sterren, waarbij vier het beste is. Doel is wegbeheerders te stimuleren onveilige wegen aan te pakken. De ANWB hoopt volgend jaar de eerste ster te kunnen toewijzen en denkt twee jaar nodig te hebben om alle Nwegen te beoordelen.
‘Het is lastig te onderscheiden wat persoonlijke eigenschappen zijn en wat door ADHD komt’, zegt Steffen Walvius, student met ADD (een vorm van ADHD zonder hyperactiviteit). ‘Maar ik herken me wel in positieve kanten als sociaal, veel humor, makkelijk relativeren en origineel denken. Dat laatste komt, denk ik, doordat ik vaak tegen problemen aanliep en zo getraind ben creatief te zijn.’ ADHD: iedereen lijkt het tegenwoordig te hebben. De afgelopen jaren regende het verhalen over te vlotte diagnoses en te makkelijk verstrekte medicijnen. Maar de voordelen zijn vaak onbekend. Connie Berendsen (40), hondentrainster: ‘Ik kan erg makkelijk improviseren, zelfs zo erg dat ik het saai vind als ik die kwaliteit niet kan be-
nutten.’ Het heeft wel even geduurd voordat ze haar creatieve oplossingen met anderen durfde te delen. ‘Toen ik jonger was, durfde ik dat niet. Nu word ik zelfs om advies gevraagd.’ Dat de stoornis pluspunten heeft, beamen behandelaars. ‘Het is zeker waar dat ADHD positieve kanten heeft’, zegt Sandra Kooij, psychiater bij PsyQ. Ze was een van de eersten in Nederland die ADHD ook bij volwassenen signaleerde. ‘Mensen met ADHD zijn vaak erg enthousiast en ze komen vaak op nieuwe ideeën. Zo iemand is ook vaak een echte flapuit, dat vinden sommigen heel prettig.’
Goede jagers Volgens Kooij zijn er aanwijzingen dat ADHD lang geleden een voordeel bood. ‘Mensen met ADHD waren waarschijnlijk goede jagers. Als er een tijger verscheen, hadden zij hun boog al in de hand terwijl de rest nog na zat te denken wat ze moesten doen.’ Toch is ADHD niet alleen leuk. Een kort overzicht uit haar boek ADHD bij volwassenen: 80 procent van de ADHD’ers heeft een slaapstoornis,
55 procent heeft of had chronische depressies, ze zijn gevoelig voor verslavingen en 25 tot 63 procent heeft een of meerdere angststoornissen. Peter Pakvis, lid van de patiëntenvereniging Impuls, heeft ook ADHD en de nadelen zijn hem niet onbekend. ‘Ik kon erg driftig worden. Als mijn emmertje vol was, werd ik heel agressief. En ik had het idee dat de hele wereld tegen mij was.’ Maar dankzij een combinatie van behandeling en medicijnen is dat voorbij. Het is volgens Sandra Kooij riskant alleen de voordelen te benadrukken, want dat kan de erkenning van ADHD als serieuze stoornis schaden. ‘Waarom zouden we gemeenschapsgeld besteden aan een fijne stoornis? Terwijl de meeste mensen er juist veel last van hebben.’ Connie reageert: ‘Dan zou ik telkens bij mezelf moeten nadenken: kan ik dit wel zeggen, gaat het niet ten koste van een of ander potje? Het is wel goed dat de negatieve kanten ook belicht worden, maar ik wil er niet te veel aandacht aan besteden. Daar word je alleen maar ongelukkig van.’
Citaat
‘We kunnen de reiziger niet verplichten over te stappen naar een vervoersbewijs dat onbetrouwbaar is.’ ANP
Charlie Aptroot Het VVD-Kamerlid over het einde van de strippenkaart
Nieuwe spelcomputer van Sony onthuld
Minister Leers in beroep tegen uitspraak Sahar
Tokio Sony heeft een nieuwe draagbare spelcomputer aangekondigd. Deze opvolger van de PSP wordt ontwikkeld onder de codenaam NGP (Next Generation Portable). Het is de bedoeling dat deze NGP aan het einde van het jaar te koop is. Sony gaat met het apparaat de concurrentie aan met de DS van Nintendo en met tablets en smartphones.
Den Haag Minister Gerd Leers (Immigratie en Asiel) gaat in hoger beroep tegen de uitspraak in de zaak van het meisje Sahar. Sahar en haar familie worden voorlopig niet teruggestuurd naar Afghanistan. Met een hoger beroep wil de minister duidelijkheid krijgen over de vraag of verwestering van een Afghaans meisje reden moet zijn om hier te blijven.
Noodweer aan Amerikaanse oostkust
Aanslag in hotel gasten WEF in Davos
New York Zware sneeuwval en onweer hebben gisteren het openbare leven aan de oostkust van de Verenigde Staten hevig ontregeld. De luchthavens van New York moesten sluiten, het bus- en treinverkeer viel grotendeels uit en het wegverkeer was chaotisch. De burgemeester van New York sloot openbare scholen en gebouwen in de stad.
Davos In een hotel waar deelnemers verblijven van het Wereld Economisch Forum (WEF) in het Zwitserse Davos is gisteren een pakket ontploft. Niemand raakte bij de ontploffing gewond. Volgens sommige Zwitserse media mislukte een andere aanslagpoging in Davos. Elders in de Zwitserse plaats zou een tweede bom niet ontploft zijn.
Grote boodschap
Praat je partner na
Rembrandtje
In Zweden kreeg een man acht maanden cel omdat hij een drol draaide in een winkel. Van de winkelmedewerkers mocht hij niet naar de wc.
Hoe meer het taalgebruik van partners op elkaar lijkt, hoe groter de kans op een succesvolle relatie. Dat melden onderzoekers uit Texas in Amerika.
Op de Tefaf Maastricht is een schilderij van Rembrandt te koop. Portret van een man met de handen in de zij (1658) kost 34 miljoen euro.
Een bank die goed presteert, is juist een overnamekandidaat.
Eerst
Mark Koetter Hoogleraar Bank en Financiën
7
En Gerrit Zalm zag dat het goed kwam #Charmeoffensief
Een beursgang van ABN Amro is de enige manier om de staat de zo vurig gewenste exit te bezorgen. Een overname is uit den boze. Tjeerd Wiersma Amsterdam V
‘Een bank die goed draait, is geen overnamekandidaat.’ Dixit ABN Amro-topman Gerrit Zalm in het televisieprogramma Pauw & Witteman van de week. Hij was naar de studio gekomen om uit te leggen waarom hij vindt dat een beursgang in 2014 toch echt het beste is voor zijn bank. Dat lijkt een valide argument, maar zeggen dat een bank die goed draait en winst maakt überhaupt geen overnamekandidaat is, gaat net een brug te ver. Dat vindt ook Mark Koetter, hoogleraar Bank en Financiën, aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). ‘Een bank die goed presteert, is juist een overnamekandidaat. Zeker omdat zo’n bank dan meteen bijdraagt aan de winst van de overnemende partij. En voor een buitenlandse bank is een overname van ABN Amro de manier om hier voet aan de grond te krijgen.’ Met behulp van deze schetsen moeten de bankiers van ABN beter leren communiceren. DIALOGUES HOUSE
Traumatische ervaring Koetter vermoedt dan ook dat Zalm bedoelde te zeggen dat het duurder is om een goedlopende bank over te nemen dan eentje die slecht presteert. En dat het daarom onlogisch is dat ABN Amro in andere handen valt. Bovendien kan hij zich goed voorstellen dat de Nederlandse staat – de huidige eigenaar van ABN Amro – nooit toe zal staan dat de bank mede door allerlei systeemrisico’s door een buitenlandse speler wordt overgenomen. Vandaar dat een beursgang zoals Zalm en minister Jan Kees de Jager van Financiën die nu willen volgens Koetter de preferente route is. Hij is niet de enige die er zo over denkt. ‘Ik begrijp Zalm wel. Hij heeft de uitzending van Pauw & Witteman gebruikt om ook het personeel van ABN Amro gerust te stellen. Hij wil voorkomen dat er opnieuw onrust op de werkvloer ontstaat. Daar kunnen ze het woord overname na de eerdere traumatische ervaring met RBS, Santander en Fortis niet meer horen’, zegt een zakenbankier die lang voor ABN Amro werkte, maar niet met zijn naam in de krant wil. De meeste bankiers houden overigens wijselijk hun mond als ABN Amro ter sprake komt. Vroeg of laat krijgen ze met een beursgang van de bank te maken. Daar kunnen ze wellicht een graantje van meepikken. En zoals het is voor bankiers nu eenmaal niet sjiek om je uit te laten over toekomstige klanten omdat je zo je relatie met ze op het spel zet. Met de opmerking van Zalm dat hij de beursgang van ABN Amro mee hoopt te maken, lijkt hij tegen het personeel te willen zeggen dat hij er is om de continuïteit te waarborgen.
#ABN Amro Gerrit Zalm zet niet alleen een beursgang in om zijn personeel te motiveren. Hij belegt ook brainstormsessies met filosofen, professoren en striptekenaars. ‘Het is een soort katholieke mis. Ik vrees alleen dat ze daarna weer overgaan tot de orde van de dag.’
Bankiers aan de brainstorm Mathijs Rotteveel Amsterdam V
Dany Jacobs, hoogleraar innovatiebeleid bij de Universiteit van Amsterdam was onlangs bij een ABN Amrobrainstormsessie aanwezig. Een goed idee vindt hij het. ‘Maar wel een beetje naïef dat ze denken dat ze daarmee binnen die bank iets kunnen veranderen’, zegt hij. ‘Er waren daar een stuk of vijftig mensen van de bank bij die allemaal heel revolutionaire dingen predikten.’ Jacobs vond het een beetje op de zondagse Katholieke mis lijken. ‘Mensen biechten, worden gerust gesteld en maken goede voornemens. De maandag daarop gaan ze dan weer over tot de orde van de dag.’ Ook internetondernemer Leen Zevenbergen was bij zo’n sessie, net als filosoof Bas Harin en Josephine Green, directeur strategie en trends van Philips en Annemiek Roobeek,
commissaris bij ABN Amro. Allemaal hebben ze met een groep van zo’n vijftig ABN Amro-bankiers ‘gebrainstormd’ over de manier waarop ze de bank beter kunnen laten functioneren. Of hoe ABN Amro het zelf noemt: ‘om met een van-buiten-naar-binnenmethode een nieuwe generatie banken en banken voor de nieuwe generaties te schetsen’. Wie wat resultaten van de brainstormsessies bekijkt op www.nextgenerationbank.nl ziet dat de vier sessies die sinds november vorig jaar zijn gehouden, bol staan van vage, positieve intenties. De klant moet centraal, bankiers moeten mens worden en vooral goed focussen op ‘de goede zaak’. Om hen daarbij een beetje te helpen, werden de jongens van JAM visual thinking ingehuurd, die bovenstaande tekeningen maakten. ‘We zetten schetsen in om mensen beter met elkaar te laten communiceren’,
zegt Jam-partner Mike Overdijk hierover. ‘Dat doen we bij allerlei bedrijven en ook regelmatig bij ABN Amro. Zo laten we mensen inzien wat veranderingen teweegbrengen en welke dilemma’s dat meebrengt.’ Leen Zevenbergen vond het allemaal erg stimulerend. ‘Mijn taak was om bankiers uit te leggen hoe ze ondernemer moeten worden’, zegt hij. ‘Dat is natuurlijk erg moeilijk, onmogelijk bijna. Ik moest proberen de zaal energie te geven. Wat ik wel sympathiek vond was dat commissaris Annemiek Roobeek van de bank, best kritisch was. Dat ze de hand echt in eigen boezem stak.’ Zevenbergen kan helaas niet zeggen wat er met de resultaten van de sessies gebeurt. Professor Jacobs kreeg het idee dat de bankiers de problemen die ze hebben, wel aan kunnen wijzen. ‘Dat ze niet meer serieus worden genomen, dat ze hun geloofwaardigheid hebben verloren. Dat iedereen hen ziet
als geldkloppers.’ Hij kreeg echter ook het idee dat ze de oplossing hiervoor nog moeten vinden. ‘Ik zie de bank als een noodzakelijke infrastructuur die makkelijk begaanbaar moet zijn. Meer niet. Verder kosten banken mij als klant gewoon veel geld. Dus als een ABN Amro-accountmanager mij belt om zomaar eens een afspraak te maken, denk ik: niet doen, dat gaat mij geld kosten. Daar waren ze het geloof ik wel mee eens.’ Jacobs denkt niet dat hij ooit nog iets van de ABN Amro over deze sessies gaat horen. ‘Nee dat denk ik niet’, zegt hij. ‘Kijk, ik hou zo’n twintig lezingen per jaar, om mijn onderzoeksgroep mee te bekostigen. Dit was er eentje van. Ik krijg daar uiteraard goed voor betaald: 1.500 per lezing. Anders zou ik het natuurlijk niet doen. Ik hoorde ook dat er mensen onbezoldigd kwamen. Daar begrijp ik niets van.’ ABN Amro gaf geen commentaar.
Romeo achtervolgt Julia
Help!
Mama mag (niet) mee
Een jongen achtervolgde deze week op levensgevaarlijke wijze zijn 17-jarige ex-vriendin en haar nieuwe vriend door de straten van Heerenveen.
Een inbreker in Den Haag werd zo bang voor de politiehonden die hij op z’n dak kreeg, dat hij vanuit het inbraakadres de politie belde.
Een Italiaanse vrouw heeft na anderhalve maand huwelijk een echtscheiding aangevraagd, omdat haar man zijn moeder meenam op huwelijksreis.
8
Wat de cijfers betreft ben ik niet helemaal de expert.
Eerst
Pinokkio Levenseinde
Neemt het aantal zelfmoorden toe?
Esmé Wiegman CU-Tweede Kamerlid
geen andere uitweg.’
Wie zegt dat? Esmé Wiegman, Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie.
Waar zegt zij dat? Zaterdag 22 januari in een opinieartikel in de Volkskrant. Mooimakerij, fabeltjes, halve waarheden, Pinokkio prikt ze door. Reacties en suggesties naar:
[email protected] Eveline Domevscek Amsterdam V
Wat is de bewering? ‘Het aantal zelfdodingen is in twee jaar tijd met 13 procent toegenomen. 1.525 Nederlanders zagen in 2009
Hoe zat het ook alweer? Wiegman reageert in haar artikel op de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde die vorige week meldde dat Nederland mogelijk een levenseindekliniek krijgt. De kliniek is bedoeld voor (terminaal) zieke mensen die in aanmerking komen voor euthanasie maar geen arts kunnen vinden die hen daarbij wil begeleiden. Wiegman noemt in haar artikel het aantal zelfdodingen van 2009, dat in vergelijking met 2007, flink is gestegen. Ze lijkt
hiermee te zeggen dat het aantal zelfdodingen toch al fors toeneemt en dat met het openen van deze kliniek het einde helemaal zoek is. Zo schrijft ze: ‘Achter zulke getallen gaan eenzaamheid, uitsluiting en psychische problemen schuil. Wie te midden daarvan een kliniek voor levensbeëindiging wil openen, geeft het verkeerde antwoord op een misverstane vraag.’
Wat is waar? Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt inderdaad dat in 2009 1.525 Nederlanders zelfmoord hebben gepleegd. Het klopt ook dat in 2007 1.353 mensen zichzelf van het leven hebben beroofd, 13 procent minder dan in 2009. Wat Wiegman echter niet vermeldt is dat 2007 bekendstaat als een jaar waarin opvallend weinig zelfmoorden zijn gepleegd. Sterker nog, in 1975 werden er voor het laatst zo wei-
nig zelfmoorden geteld. Wiegman vergelijkt dus met een uitzonderlijk laag aantal zelfmoorden waardoor logischerwijs in de daaropvolgende jaren sprake is van groei. Het is niet waar dat het aantal zelfmoorden in Nederland de afgelopen jaren toeneemt. Volgens het CBS past het aantal zelfdodingen in 2009 ‘in het gemiddelde van de afgelopen kwarteeuw’. Bovendien bleef het aantal suïcides de afgelopen 25 jaar constant, maar daalde het zelfdodingcijfer door de groei en de leeftijdssamenstelling van de bevolking. Zo daalde het aantal zelfmoorden onder mannen de afgelopen 25 jaar van 17,3 naar 12,9 op de 100 duizend mannen en onder vrouwen van 10,8 naar 5,5.
De reactie ‘Die cijfers vormen niet de kern van mijn betoog, dat gaat over de focus op de zorgvraag van mensen met een
doodswens die we uit het oog verliezen met het openen van een levenseindekliniek. Wat de cijfers betreft ben ik niet helemaal de expert. Ik wilde ermee aangeven dat er een toenemende zorgvraag is, niet om een schrikbarende groei te laten zien.’
Eindoordeel
De bewering is op zichzelf waar. Maar de suggestie die Wiegman wekt, namelijk dat het aantal zelfmoorden stijgt, klopt niet. Tegenwoordig beroven zelfs relatief minder mensen zich van het leven.
Opeens staat je hoofd in een banner #Facebook
Facebook toont voortaan advertenties met daarin foto’s en opmerkingen van Facebookvrienden. Redactie nieuwe media Amsterdam V
Ik ben Michael, winnaar van 2009
Koop je occasion in december of januari via AutoTrack.nl en win ook je aankoopbedrag terug. Kijk voor de Occasionactie en voorwaarden op AutoTrack.nl/occasionactie.
Je gaat even kijken op de fanpagina van H&M op Facebook, en drukt op de ‘Like’ knop. Enkele dagen later krijgen je Facebookvrienden een advertentie te zien, waarin jij als vriend van H&M het kledingbedrijf promoot. ‘Mark is fan van H&M, jij binnenkort ook?’ Zo’n soort tekst verschijnt, met eventueel een foto van jou erbij. Dat is het principe van een nieuwe advertentiedienst van Facebook met de naam Sponsored Stories. Deze week waren zulke advertenties voor het eerst zichtbaar op Engelstalige sites van Facebook. De dienst wordt langzaam uitgerold. Sponsored Stories kijkt naar Status Updates (‘Even werken bij Starbucks’), naar de ‘likes’ die je plaatst, en ziet je ‘check ins’. Die informatie wordt omgezet in advertenties. Facebook vraagt vooraf geen toestemming, en je kunt ook niet ‘opt-outen’, oftewel ergens aanvinken dat je hier geen zin in hebt. Als promoter krijg je ook geen geld voor de mondtot-mondreclame die je verricht. Alleen Facebook profiteert, en vangt voor dit soort advertenties meer dan voor ongerichte, massa-banners. In marketingkringen is bekend dat mond-tot-mondreclame veel impact heeft. Ter verdediging van de nieuwe advertentiedienst wordt aangevoerd dat andere Facebookers alleen informatie te zien krijgen die ze tóch al konden bekijken. Status-updates, foto’s en Likes zijn altijd gewoon te zien voor vrienden. Verschil is alleen dat ze nu in een wat andere context worden gebruikt, namelijk in die van een banner van een bedrijf. De nieuwe dienst lijkt trouwens op Beacon, dat Facebook in 2007 introduceerde. Beacon ‘vertelde’ aan je Facebookvrienden wat je zojuist online had gekocht. Je vrienden kregen op jouw profiel te zien dat je even daarvoor op een andere website iets gekocht had. Na massale kritiek, sloot Facebook de dienst af.
Tijgersterk
Snel beneden
Geheim wapen
Voor het eerst is een tijger voorzien van een kunstheup. Girl, de Maleisische tijger van Halle Zoo in Duitsland, overleefde de operatie net.
In Argentinië kan een vrouw haar sprong van de 23e verdieping navertellen. De chauffeur van de taxi waarop ze viel, kwam met de schrik vrij.
De Amerikaanse vrouw die vorig jaar een agent met een dildo bedreigde, noemt het zelfverdediging. Ze had geen ander wapen voorhanden.
Oestrogeen geeft subtiele veranderingen in het gezicht.
Weten
Miriam Law Smith Psychologe
Column Marcel Hulspas
Kanker als chronische ziekte? anker tot een chronische ziekte maken. Een ziekte die niet meer hoeft te leiden tot de dood, maar beheersbaar is. Dat is het streven van Peter Kapitein en Alpe d’HuZes, een club fietsfanaten die eenmaal per jaar zes keer achter elkaar de Alpe d’Huez bedwingt. Kapitein zag clublid Bas Mulder sterven aan lymfklierkanker, en kreeg het daarna zelf ook. Maar hij overleefde. Waarom? Kapitein stapte naar zijn baas, DNB-directeur Nout Wellink, en vertelde hem dat hij kanker uit de wereld wilde helpen – althans, wilde reduceren tot een chronische ziekte. Wellink zegde steun toe, en onlangs kwamen de knapste wetenschappelijke koppen bijeen in Amsterdam. Dat doel was haalbaar, zeiden de knappe koppen. Het probleem was: gebrek aan samenwerking. Die toppers zijn eigenlijk alleen maar bezig met hun eigen onderzoekje. Ze weten vaak niet wat een ander doet, wisselen geen gegevens uit. Daar moet een eind aan komen, beloofden ze. Kapitein was diep onder de indruk. In de Volkskrant van 22 januari: ‘Ik ben nog steeds verbijsterd.’ Machogedrag, gebrek aan samenwerking, tunnelvisie: het zijn de bekende klachten als het gaat om topwetenschappelijk onderzoek. Zó bekend dat we-
K
tenschappers zélf ze ook zo kunnen opbiechten. En daar komt nog een zonde bij: te veel beloven. Want stel dat die toppers over hun eigen schaduw heen kunnen springen, en dat ze plots zouden veranderen in aimabele teamworkers – wordt kanker daarmee inderdaad een chronische ziekte? Nee natuurlijk. Kanker kán helemaal geen chronische ziekte worden. Sterven doen we allemaal, en een heel groot deel gaat aan kanker. Als we ouder worden schiet de kans op kanker door het plafond. Dan betekent dat einde oefening. Kanker op jonge leeftijd (Bas Mulder was 24) is tragisch – dáár kan onderzoek naar de oorzaken nog hoop op therapie bieden. Maar in verreweg de meeste gevallen is kanker onvermijdelijk, en dodelijk. Wat die opschepperige topwetenschappers ook beweren. Laten we ons daar maar bij neerleggen. En doorploeteren, de berg op, de mist in.
9
Vruchtbare vrouw is mannenverslindster #Oestrogeen
In hun schaarse vruchtbare dagen gedragen vrouwen zich net iets wilder dan normaal. Marcel Hulspas Amsterdam V
Vruchtbare vrouwen zijn ‘anders’. En dat komt waarschijnlijk door het hormoon oestrogeen, dat aangemaakt wordt in de eierstokken. Tijdens de ovulatie of ‘eisprong’, waarbij een van de twee eierstokken een eitje loslaat, komt een grote hoeveelheid van dit hormoon vrij. Die oestrogeen-rush schudt de baarmoeder wakker, zodat deze klaar is voor ontvangst van een onderweg mogelijk bevrucht eitje. Maar hij heeft ook allerlei effecten op het vrouwelijk gedrag – effecten die bedoeld zijn om de kans op bevruchting te vergroten. Oestrogeen maakt van nuchtere, schuchtere vrouwen heel even onverbeterlijke mannenverslindsters.
1. Ik wil een hunk! Marcel Hulspas is wetenschapsredacteur bij De Pers.
IJsbeer zwemt negen dagen in poolzee
Vleermuizen leven in vleesetende bekerplant
Juneau Amerikaanse onderzoekers hebben ontdekt dat een ijsbeer, uitgerust met een gps-zender, gedurende negen dagen in de poolzee heeft gezwommen, in water van net boven het vriespunt, en daarbij bijna 700 kilometer heeft afgelegd. De onderzoekers vrezen dat als de Noordpool krimpt, ijsberen wel vaker dit soort afstanden zullen moeten afleggen.
Borneo Duitse biologen op expeditie in Borneo hebben een vleermuissoort ontdekt die woont in de bekende vleesetende bekerplanten. Deze planten vangen insecten en kleine vogeltjes, maar laten de vleermuizen met rust. De onderzoekers vermoeden dat de bekerplanten voordeel hebben bij de inwoners. Mogelijk houden ze van vleermuispoep.
Frédéric Chopin leed aan heldere hallucinaties
Onlangs kwamen onderzoekers van de universiteiten van New Mexico en Colorado met het nieuws dat vrouwen tijdens hun vruchtbare dagen meer fantaseren over stoere binken. Uit eerder onderzoek (door Susan Bullivant, van de Universiteit van Chicago) was al bekend dat vrouwen in die periode meer ‘last’ hebben van erotische fantasieën, en dat ze zich ook meer aangetrokken voelen tot stoere mannen. De nieuwe studie liet zien dat ook vrouwen die al een relatie hebben, dezelfde neiging vertonen.
2. Niet te slim graag! Vrouwen geven ‘door de maand heen’ de voorkeur aan knappe, intelligente mannen met goede financiële vooruitzichten. Maar als ze ovuleren, letten ze maar op één eigenschap: uiterlijk. Intelligentie en geld, zo blijkt uit onderzoek, worden dan een stuk minder belangrijk.
3. Kijk mij nou!
Parijs De beroemde Poolse componist en pianist Frédéric Chopin (1810-1849) was niet alleen ziekelijk, en moest daardoor vaak het bed houden – volgens Britse onderzoekers, die allerlei dagboeken en verslagen hebben doorgeworsteld leed hij ook nog aan zeer indringende en heldere hallucinaties, kenmerkend voor epilepsie in de temporaalkwab.
Computerprogramma kan goed ontleden
Opvliegers verkleinen kans op borstkanker
Groningen Groningse taalwetenschappers hebben een computerprogramma ontwikkeld dat Nederlandse zinnen (bijna) perfect redekundig kan ontleden. ‘Alpino’, dat al tien jaar in de maak is, herkent zaken als gezegde, onderwerp, lijdend voorwerp en meewerkend voorwerp. Alpino bereikt, net als experts, een accuratesse van 90 procent.
New York Amerikaanse kankerexperts hebben ontdekt dat vrouwen die tijdens de menopauze erg veel last hebben van opvliegers, daar later voordeel van hebben. De kans dat zij naderhand borstkanker krijgen is maar de helft van de kans bij vrouwen die geen last hadden van opvliegers. Hoe heftiger de menopauze, hoe kleiner de kans op borstkanker.
Vrouwen zijn in hun vruchtbare dagen sociaal actiever. En ze stralen dan ook uit dat ze ‘beschikbaar’ zijn. Het beroemdste ‘ovulatie-onderzoek’ is ongetwijfeld dat van psycholoog Geoffrey Miller, die de fooien bekeek die de stripteasedanseressen kregen in een bar in Albuquerque. Strippers die vruchtbaar waren en een lapdance deden, kregen gemiddeld 75 dollar fooi. Vrouwen die ongesteld waren 35 dollar. De gemiddelde fooi bedroeg rond de 50 dollar. Volgens Miller was daarmee aangetoond dat vrouwen die ovuleren, zich het meest sexy gedragen.
4. Ruik mij nou! Maar het kan ook aan hun geur liggen. Een onderzoek aan de universiteit van Florida, een jaar geleden, liet zien dat mannelijke studenten die aan een T-shirt mogen ruiken waarin een meisje drie nachten had geslapen, zich daarna spontaan meer macho gingen gedragen wanneer dat
HH
24 Vruchtbare uren Zo lang is een vrouw vruchtbaar. Zodra een eitje loskomt moet het binnen 24 uur bevrucht worden. In de eileider. Daarna begint het, bevrucht of niet, af te dalen naar de baarmoeder.
meisje gedurende die drie dagen vruchtbaar was geweest. Blijkbaar wordt door een subtiele geur het hoofd op hol gebracht. Maar daarmee zijn we er nog niet.
5. Spiegeltje, spiegeltje… De Schotse psychologe Miriam Law Smith maakte foto’s van de gezichten van 59 vrouwen, en noteerde daarbij hoe het met hun menstruatiecyclus zat. Daarna liet ze vrijwilligers het uiterlijk beoordelen. Daaruit bleek dat vruchtbare vrouwen een stuk aantrekkelijker werden gevonden. Volgens Law Smith zorgt oestrogeen voor subtiele veranderingen in het gezicht. De lippen worden voller; de huid wordt strakker. Het gezicht
zou daardoor symmetrischer en daarmee aantrekkelijker worden. Law Miller ontdekte ook hoe vrouwen deze effecten kunnen nabootsen: door middel van make-up. Zodra de vrouwen in het onderzoek toestemming kregen om make-up te gebruiken, werden ze door de beoordelaars gedurende hun hele cyclus net zo mooi gevonden als zonder make-up, tijdens hun vruchtbare dagen.
6. Bloot, nog bloter Millers stripteasedanseressen waren allemaal op dezelfde (schaarse) wijze gekleed. Maar ook als het om kleding gaat, heeft oestrogeen invloed. De Amerikaanse psycholoog Martie Haselton liet vrijwilligers een massa foto’s van dertig verschillende vrouwen beoordelen. Het hoofd van de vrouwen was steevast afgedekt, de beoordelaars zagen dus alleen de kleren en moesten de vraag beantwoorden: probeert deze vrouw er aantrekkelijk uit te zien? De vrouwen die gefotografeerd waren, hadden Haselton hun menstruatiecyclus onthuld, maar wisten niet dat het om hun kleding ging. Na afloop legde Haselton de oordelen van de vrijwilligers naast de medische gegevens, en ontdekte dat vrouwen tijdens de ovulatieperiode duidelijk sexyer kleding droegen dan daarvoor of daarna.
Gezonde rust
Even rustig nadenken
En dan...
Mannen die hun benen op hun bureau gooien, zijn niet lui, maar sparen hun lichaam. Achterover leunen is beter voor je rug dan rechtop zitten.
Een klein percentage mannen blijft altijd duimzuigen. Een rustgevende gewoonte, die al vóór de geboorte ontstaat.
Mensen die aan hun bureau een dutje doen, zijn hard aan het werk. Slapen is bij uitstek geschikt om complexe problemen (daarna) vlot op te lossen.
10
Perspectief
9
Waar heb je dit opgevraagd? Het lijkt wel een spelletje. Frank Laan Eigenaar Quality Investments
Een kat met levensverzekeringen #Fraude Oud-politieman Frank Laan is betrokken bij drie fraudes op rij. Klanten van zijn bedrijf
Quality Investments hebben miljoenen zien verdwijnen naar een sjoemelende Costaricaanse verzekeraar. Laan ziet de toekomst zonnig in: ‘Ik ben bezig met een oplossing. Dat ziet er positief uit.’
Tekst Mathijs Rotteveel Illustratie Merijn Beeldverteller
M
et een glimlach op zijn gezicht komt Frank Laan de redactievloer van De Pers oplopen. Als altijd strak in het pak met daaronder een wit overhemd dat zijn gebruinde gezicht goed doet uitkomen. ‘Zo, hier werk jij dus. Leuk hoor.’ Laan, oprichter en eigenaar van beleggingsbedrijf Quality Investments, wil graag uitleg geven over de stapel documenten die De Pers na een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) over zijn bedrijf heeft gekregen. Hij heeft daarvoor zijn advocaat Timon Boer van het Amsterdamse kantoor HRM Advocaten en woordvoerster Minke Besseling meegenomen. De vorige keer dat we elkaar zagen waren er ook advocaten bij, maar lachte Laan niet. Het was in de Amsterdamse rechtbank en Laan was boos. Hij had een rechtszaak tegen De Pers aangespannen, omdat deze krant suggestieve, tendentieuze en onjuiste verhalen over hem zou plaatsen. Rectificeren moesten we en de financiële schade die we hadden aangericht vergoeden. Laan verloor op alle fronten, maar toont zich in ons schamele vergaderzaaltje een goed verliezer. ‘Goed, wij dachten dat je misschien wat toelichting zou willen hebben op al die papieren...’
se autoriteiten. ‘Ongelofelijk. Je legt het hier zo neer. Waar heb je dit opgevraagd? Het lijkt wel een spelletje.’ Niet De Pers speelt een spelletje, maar Frank Laan. Een spelletje met honderden miljoenen beleggersgeld, waarbij aan het einde van de vorige ronden het beleggersgeld weg was en Laan de vermoorde onschuld speelde. Dit spel begint zo rond de eeuwwisseling als de oud-politieman aan zijn financiële loopbaan timmert bij investeerder Gert Pot, eigenaar van het prestigieuze vastgoedproject Caribbean Comfort in de Dominicaanse Republiek. Laan leidt Pots verkooporganisatie totdat het project als een kaartenhuis in elkaar stort. Pot blijkt de geïnvesteerde miljoenen niet uit te hebben gegeven aan stenen, maar vooral aan feestjes en een borstvergroting voor zijn vriendin. Pot verdwijnt in de cel, waar hij nog steeds wacht op zijn proces. Laan wordt na zijn eerste financiele fiasco opgepikt door zijn oudwerkgever Ben Veerbeek. Voor Veer-
Life Settlements
Speculeren op snel overlijden
Complot Eerst even iets anders. De dag voordat Laan zich bij de krant meldt, hebben de Amerikaanse Securities and Exchange Commission (SEC) en de FBI een interessant persbericht gepubliceerd. Minor Vargas Calvo, eigenaar van Laans herverzekeraar Provident Capital Indemnity (PCI), is gearresteerd toen hij op JFK het vliegtuig wilde pakken. Vargas wordt verdacht van fraude met 670 miljoen dollar (490 miljoen euro) aan verzekeringspolissen. Daarvan staat 350 miljoen dollar (256 miljoen euro) aan polissen op naam van Laans klanten. Zoals verwacht heeft Laan het persbericht over zijn belangrijkste zakenpartner nog niet gezien. ‘Wat is dat? Hoe kom jij hier nou weer aan? Ik sta hier echt van te kijken...’ Hij denkt in eerste instantie aan een complot tussen De Pers en de Amerikaan-
Life settlements zijn levensverzekeringen van oude Amerikanen. In ruil voor een betaling staan die de uitkering hierop bij overlijden – in de VS vaak miljoenen – af aan investeerders. Het ‘risico’ voor investeerders is dat de Amerikaan langer leeft dan verwacht. Dan moeten ze langer wachten op hun winst en langer premies betalen. Quality Investments zegt dat risico af te dekken met een herverzekeraar. Die betaalt als de Amerikaan na de looptijd van het product – zeg vijf jaar – nog niet dood is, het verzekerde bedrag uit en neemt de premiebetalingen over.
beek gaat Laan ‘life settlements’ (zie kader) van het Amerikaanse levensverzekeringsbedrijf Mutual Benefit Corporation (MBC) verkopen aan Nederlandse beleggers. Niet veel later wordt ook MBC ontmaskerd als piramidefonds, het grootste dat de wereldwijde life settlements markt ooit heeft gekend. Beleggers verliezen 837 miljoen dollar en MBC-oprichter Peter Lombardi krijgt hiervoor in 2007 een celstraf van twintig jaar.
Slachtoffer Net als bij Caribbean Comfort presenteert Laan zich als slachtoffer van de fraude en gaat hij op zoek naar iets nieuws. Het wordt zijn eigen bedrijf Quality Investments, waarmee hij weer ‘life settlements’ gaat verkopen. Hij heeft bij MBC geleerd dat beleggers het idee van tweedehands Amerikaanse levensverzekeringen schitterend vinden, maar terugdeinzen vanwege de onzekere overlijdensdatum. Beleggers zoeken zekerheid en die wil Laan aanbieden met een ‘betrouwbare herverzekeraar’. Die herverzekeraar wordt het ‘unique sellingpoint’ van zijn nieuwe product. Probleem is alleen dat de grote verzekeraars liever geen herverzekering van life settlement polissen in hun boeken willen hebben. En zeker niet van een kleine onbekende partij als Quality Investments. Dus komen Laan en zijn zakenpartner Dennis Moens al snel terecht in de B-categorie verzekeraars. In 2005 vinden ze ergens in Italië verzekeringsbedrijf Albatross dat de risico’s van de Quality Investment-beleggers wil dekken. ‘Dat bedrijf had wel een site, maar in de Italiaanse Kamer van Koophandel was er niets over te vinden’, zegt een oud-zakenpartner van Laan. ‘Ze hadden een paar duizend euro eigen vermogen en er werkten twee man en een paardenkop. Toch kwamen Laan en Moens uit Italië terug met het juichende verhaal dat ze daar voor honderden miljoenen polissen konden onderbrengen. Idioot natuurlijk.’ De zaken in Nederland gaan inmiddels zo snel dat Laan en Moens vrezen dat de miljoenendekking die Albatross kan bieden, tekort zal schieten. Op zoek naar alternatieven komen ze datzelfde jaar nog terecht bij PCI in Costa Rica. ‘PCI had geen
stempel van gerenommeerde bureaus als Standard & Poor’s, Fitch of Moody’s, geen omschrijving van hun administratieve organisatie, geen intern financieel toezicht noch goedgekeurde jaarcijfers’, zegt een oud-zakenpartner van Laan. ‘Het enige wat ze hadden was een bedrijfsrating van Dun & Bradstreet, maar dat stelt niet zoveel voor. Als je niet al te veel schulden hebt, krijg je een hoge rating.’ Volgens Laan is dit onzin: ‘Die stukken waren gewoon aanwezig.’ Laan en Moens wordt door diverse betrokkenen dan al geadviseerd niet in zee te gaan met PCI. Daar trekken ze zich niets van aan. De polissen van bijna dode Amerikanen zijn een hit in Nederland en België, maar alleen mét herverzekering. Bedrijven die hetzelfde product aanbieden zonder Laans ‘unique sellingpoint’ verdwijnen een voor een uit de markt. Quality Investments verhuist van Alkmaar naar het World Trade Center aan de Amsterdamse Zuidas. Laan vertelt zijn verhaal over de gegarandeerde dubbelcijferige rendementen met flair. Dat hij daarbij af en toe een loopje neemt met de waarheid, wordt hem door niemand kwalijk genomen. Hij levert beleggingen van boven de 75.000 euro per stuk en valt dus niet onder de directe controle van de AFM: hij opereert in het wilde westen van de financiële markten en profiteert daarvan. Hoewel zijn polissen zijn herverzekerd door een obscuur ongecontroleerd kantoortje in Costa Rica vertelt hij in januari 2008 aan het blad Geld & Beleggen: ‘Je wordt eigenaar van de levensverzekeringspolis van een Amerikaan. Na vijf jaar wordt deze polis overgenomen door een herverzekeraar. Daarvoor werken we samen met gerenommeerde herverzekeraars als Münchener Rück en Swiss Re.’ Oud-zakenpartner Ted Konijn hierover: ‘Mijn contacten bij de respectabele verzekeraars Münchener Rück en Swiss Re vertelden me toen al dat er weliswaar in het verleden gesprekken hebben plaatsgevonden met de heer Laan, maar dat zij hieraan geen vervolg wilden geven, onder meer vanwege een mogelijk afbreukrisico.’ Twee maanden later wordt Laans verhaal nog mooier. Op 14 maart 2008 komt er een persbe-
MERIJN BEELDVERTELLER
richt uit waarin potentiële beleggers een nieuwe verzekeringspartner krijgen voorgeschoteld: ‘Quality Investments maakt gebruik van een grote A-rated verzekeraar in de Verenigde Staten. Deze verzekeraar herverzekert jaarlijks voor 500 miljard dollar aan polissen. In de VS zijn de afgelopen honderd jaar alle A-rated (her-)verze-
Bijna AFM-vergunning
Goede partner
Minimaal 11 procent
‘Hierbij wil ik u op de hoogte brengen van de ontwikkelingen betreffende de vergunningsaanvraag bij de Autoriteit Financiële Markten.’
‘De zakelijke relatie tussen Quality Investments en PCI is al jaren hecht. In het verleden heeft PCI zorg gedragen voor uitkeringen in twee fondsen.’
‘Quality Investments heeft een – niet beursgevoelige – belegging op de Nederlandse markt gebracht met een minimaal rendement van 11%.’
Coca-Cola geeft zijn geheim toch ook niet prijs.
Perspectief
Frank Laan Eigenaar Quality Investments
Blom van het Amsterdamse kantoor HRM Advocaten om de verhalen over de unieke garantie in stand te houden. Met een ‘letter of comfort’ van Blom trekt hij twijfelende beleggers over de streep. In die brief aan beleggers beweert Blom onderzoek te hebben gedaan naar de herverzekering. Uit dat onderzoek zou blijken dat de herverzekeraar op zijn beurt voor 80 procent van haar verplichtingen wordt gedekt door mooie namen als Zurich, AIG, Hannover, Swiss RA...
AFM-bezoek
keraars zeer solide gebleken.’ Op de Miljonair Fair van 2009 heeft Laan een half kantoor laten neerzetten. Het personeel, gladgekamd en in smoking, wordt omringd door champagnedrinkende dames. Met een glas witte wijn in de hand lepelt Laan weer een ander verhaal op: niet een Amerikaanse verzekeraar
maar een poule van verzekeraars, bijeengekomen op de gerenommeerde Londense verzekeringsbeurs Lloyds, zou alle beleggingen dekken. Niet lang daarna moet hij dat verhaal weer iets bijstellen. Het wordt wel steeds ingewikkelder, maar: de namen die hij heeft genoemd, zijn niet zijn verzekeraars, maar de verzekeraars van
zijn verzekeraar... De naam van de echte verzekeraar zegt hij dan uit concurrentieoverwegingen niet bekend te willen maken. ‘Coca-Cola geeft toch ook zijn geheim niet prijs’, vertelt hij in januari 2010 aan De Pers. ‘Wij hebben hier jaren hard aan gewerkt.’ Laan gebruikt huisadvocaat Koen
Eind 2009 heeft de AFM genoeg van Laans draaiverhalen, zo blijkt uit correspondentie in bezit van De Pers. Omdat Quality Investments beleggingen aanbiedt van meer dan 50.000 euro per stuk kan de toezichthouder geen gebruikmaken van de Wet op het financieel toezicht (Wft) om beleggers in bescherming te nemen. Daarom beroept de toezichthouder zich op de Wet handhaving consumentenbescherming en stuurt een brief naar Quality’s advocaat: de AFM komt op bezoek bij Quality Investments. Eén doel van het onderzoek: uitvinden of Quality Investments inderdaad zaken doet met Zurich, Hannover en Swiss RA. Dat blijkt niet het geval. Al snel duikt de naam van PCI op, het Costaricaanse kantoor dat in de Verenigde Staten al herhaaldelijk is betrokken bij fraudezaken. De naam van PCI mag dan wel bij de AFM bekend zijn, Laan en zijn advocaten proberen op alle mogelijke manieren te voorkomen dat ook beleggers erachter komen. Op 30 december 2009 stuurt HRM Advocaten namens cliënt een brief aan de AFM: ‘Na onderzoek blijkt er met PCI niets noemenswaardig aan de hand te zijn... Hierdoor is cliënte tot op heden niet voornemens participanten in te lichten.’ Dat er bij PCI ‘niets noemenswaardig’ aan de hand zou zijn, gaat er bij de AFM helaas niet meer in. De onderzoekers van de toezichthouder hebben na het horen van de naam PCI informatie opgevraagd bij hun Amerikaanse collega’s en wat ze daaruit opmaken, is niet mis. PCI wordt op dat moment door Amerikaanse financiële toezichthouders van fraude beticht. ‘Sinds 1992 hebben de financiële toezichthouders van Californië, Florida en Texas meerdere malen ingegrepen bij PCI’, schrijft de SEC op 23 augustus 2007. ‘Het ingrijpen betreft fraude en het ongeautoriseerd aanbieden van ‘life settlement’ beleggingen.’ Bovendien lukt het advocaat Blom maar niet om aan te tonen dat PCI inderdaad voor 80 procent gedekt wordt door de klinkende
11
350 Miljoen dollar in gevaar De FBI en SEC ontdekten bij de Costaricaanse verzekeraar PCI een fraude met 670 miljoen dollar aan polissen van levensverzekeringen. Quality Investments bracht voor 350 miljoen aan polissen onder bij PCI en is daarmee verreweg de grootste klant.
namen die hij in de ‘letter of comfort’ heeft genoemd. Volgens Blom omdat PCI niet wil meewerken. AFM verplicht Laan de naam van PCI te publiceren. Hij gaat pas overstag als wordt gedreigd met een boete van 4.000 euro per dag, tot maximaal 80.000 zolang publicatie achterwege blijft. Op 7 juni 2010 presenteert Laan in een brief aan zijn klanten op geheel eigen wijze zijn herverzekeraar. ‘Nu wij een exclusiviteitcontract hebben gesloten met de herverzekeraar, hoeven wij u de naam van onze partner niet langer te onthouden. Het betreft Provident Capital Indemnity Ltd. (PCI), een wereldwijd opererende verzekeraar en herverzekeraar’, schrijft hij. ‘Beide bedrijven streven naar een sterkere wereldwijde positie, en hopen daarbij onder andere van elkaar te profiteren.’ Dat is anders uitgepakt. PCI-baas Vargas en zijn boekhouder Jorge Castillo (55) zitten sinds vorige week vast in een Amerikaanse cel. Hen hangt een celstraf van twintig jaar boven het hoofd. De beleggers in Quality Investments zijn de premies die zij aan PCI betaalden kwijt en moeten – zonder herverzekering – vrezen voor de rest van hun beleggingen. Nadat hij het bericht over PCI onder zijn neus kreeg, heeft Laan eerst een rondje gemaakt langs alle intermediairs die zijn ‘life settlement’ polissen verkochten. ‘Om uit te leggen wat er loos is’. Nu, thuis in Zwitserland, kijkt hij alweer vooruit. ‘Ik ben bezig met een oplossing voor alle investeerders: een andere herverzekeraar. Dat ziet er positief uit. Binnen veertien dagen moet ik uitsluitsel hebben.’ Voor oude artikelen over Quality Investments en de AFM-documenten, zie: www.depers.nl/qi
Betrouwbare baas
Geen betalingsprobleem
Advocatenstempel
‘Natuurlijk is in het verleden niet altijd alles even goed gegaan. Maar dit is mijn bedrijf en ik ben voor honderd procent te vertrouwen.’
‘PCI betaalde tot dusver alle claims keurig netjes uit. Begin dit jaar is 10 miljoen dollar aan onze participanten uitgekeerd.’
‘Mijn onderzoek heeft aangetoond dat de herverzekeringsovereenkomst voorziet in volledige herverzekering van de life settlement polis.’
12
style Marks Soort Mensen; door Mark Koster, Maarten Bloem en Persis Bekkering
sewinkel.nl ! Exclusief bij crui Uw laatste kans voor 10% korting op alle zomercruises van MSC Cruises! Boek dus nu en pak die korting!
./ /##/'/'!('/&"(/*$/ /!%+( / /#/ '/!/*$$&//!!#'//&)''/#//&)''/*#)(/"'(&"
Scandinavische steden "%/)#&/&**($
$!!#/"&/#/0/"'/-#"
$((&"/0/$((&"
. bar incl. $ 50,- p.p
tegoed!
,//
0
Oostelijke stelijke Middellandse Zee ee incl. Egypte Egy (#&%/&$/ , *, /*%/ (+)/ .$ (/#-%( /#*/(#&%
/ &(& / /"&(///
#Catwalk
plaatje: vaak zijn ontwerpers alleen bezig met concept en materiaal, maar het plan moet ook zakelijk levensvatbaar zijn.’
Julie Enthoven Amsterdam
Cijfertjes
De ecologisch verantwoorde mode is de geitenwollen sokken ontgroeid. Hippe sneakers kunnen tegenwoordig ook organisch zijn.
V
&**($/#) %&(/&'%%/
))&/ /#/
Green Fashion: creatief met maar een beetje kurk
rdeliger! Nergens voo
,//
#!)'/*!)(#/*#/"'(&"/
0
&.#/.#/*#/%&/%&'$$#/$%/''/*#/' &/#/+.##/ #!)'/*$!%#'$#/*#!#/#/(,
Boek op www.cruisewinkel.nl
Bel 020 - 421 11 15
Duurzame mode: was dat niet iets met flesjesriemen, vuilniszakjurken en kurkkettingen? Wc-rollen bewaren, broodclipjes verzamelen en knutselen maar. Tijdens de finale van The Green Fashion Competition, een initiatief van het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en de Amsterdam International Fashion Week, bleek een wereld met groene mode gisteren allang geen afzichtelijke buurthuisutopie meer. De catwalk van het Amsterdamse wedstrijdje hoge hakkenlopen werd gevuld met verfijnde couturejurkjes van biologisch afbreekbaar materiaal en fraai vervaardigde mantels met ingebouwde zonne-reflectoren.
Zeegroene creaties Innovatie op het gebied van duurzame mode bevorderen: dat was het doel van de competitie. Zo’n 180 deelnemers dienden een plan in om hun garderobe biologisch verantwoord te maken en acht finalisten toonden gisteren hun ontwerpen op de Amsterdamse catwalk. Lonneke Engel, modellengodin van de duurzaamheid, mocht het prijzenkarton uitreiken. Winnares Elsien Gringhuis sleepte 25.000 euro in de wacht om haar zeegroene creaties uit duurzaam materiaal op de markt te brengen. ‘We vonden het ontwerp slim bedacht, technisch goed uitgevoerd en de ontwerpster heeft een heel eigen handschrift’, legt jurylid Georgette Koning van NRC.Next uit. ‘Daarnaast hebben we gekeken naar het totaal-
Volgens mede-jurylid Manolo Marquez van ABN Amro was dat zakelijke detail vaak een heikel punt. De truientekenaars van tegenwoordig zijn volgens hem geen bijzonder getalenteerde cijferaars. ‘Deelnemers vergaten bijvoorbeeld in hun businessplan om zichzelf salaris uit te keren of om investeringen in machines mee te rekenen. Dat werkt natuurlijk niet.’ Winnares Gringhuis is volgens Marquez een echte zakenvrouw. ‘Ze heeft me gestalkt met cijfertjes.’ Wellicht het meest opvallende ontwerp van de middag werd gepresenteerd in evakostuum met enkel een witte onderbroek: een biologisch afbreekbare schoen. Tweede prijswinnaar Oat ontwikkelde een hippe organische sneaker ‘waar dus een boom uit kan groeien’. Christiaan Maats van Oat verklaart het wonderlijke muiltje. ‘De schoen is gemaakt van gecertificeerd afbreekbaar plastic en tal van natuurlijke materialen zoals hennep en kurk.’ ‘Kurk? Dus toch creatief met…?’ ‘Jaja, dat ga je toch niet in de kop zetten hè?’
De winnende creatie van de modellengodin van de duurzaamheid, Lonneke Engel. PETER STIGTER
MSM Agenda Mode-avondjes
Kinky blaadje scoren en op naar Jan Jaap Elke vrijdag verklappen we waar MSM volgende week opduikt om te eavesdroppen, stoken of in te palmen.
Maandag Vandaag zitten we in het publiek bij de kaasversie van The Daily Show. Jan Jaap van der Wal speelt voor Jon Stewart, en wij zijn reuze benieuwd.
Dinsdag Lingerietoko Christine Le Duc komt met een eigen blaadje. Niemand minder dan pokerbabe Fatima Moreira de Melo neemt het kinky leesvoer in ontvangst. In de middag gaan we naar Duinrell. Omroep Max lanceert een serie over familiebedrijven.
Woensdag Carice van Houten wordt het gezicht van kledingmerk Mexx. Tijdens een diner geeft ze tekst en
uitleg. We dachten dat Carice immer in haute couture liep, we hebben het klaarblijkelijk mis.
Donderdag Mode-ontwerper Aziz is niet zo vaak meer te bespeuren op de catwalk, maar steeds conceptueler aan het pielen. Vandaag gaat hij iets doen met ‘melk’.
Vrijdag Vandaag is er om zes uur de Talkies fashion night. Dat is een heel duur woord voor een extra koopavond. In Milaan en New York hebben ze het ook maar daar doet Vogue het. De driehoek P.C. Hooftstraat, Hobbemastraat en Van Baerlestraat is vanaf 18.00 een groot fashion- en shoppingwalhalla.
Scheve schaats
Vlaams kantje
Zaadlucht
Monique Smit kan misschien niet meedoen met Sterren dansen op het ijs. Bij een schaatstraining heeft de Volendamse een blessure opgelopen.
De film New Kids Turbo heeft al meer dan 100.000 bezoekers getrokken in België. Een Vlaamse remake is niet nodig door het zuidelijke accent.
Lady Gaga brengt binnenkort een geurtje uit. Als het aan de zangeres ligt gaat het parfum naar bloed en sperma ruiken.
13
MsM
Als ik naar school liep, hoorde ik ‘vuile Turk’. Olcay Gulsen Modemerkbouwer
#Supertrash Ieder willekeurig bed
is thuis: hotelbewoner Olcay Gulsen vliegt dagelijks de wereld over voor haar miljoenencreatie Supertrash. ‘Mijn grootste beperking is tegelijk mijn grootste geluk geweest.’
‘Bluf associeer ik met iets positiefs’
Alleen Karl Lagerfeld praat sneller dan Olcay Gulsen. KLAAS JAN VAN DER WEIJ
Persis Bekkering Amsterdam V
Supertrash-uithangbord Olcay Gulsen (spreek uit: Oldjee) (30) praat net zo vlug als ze leeft. Na drie mislukte afspraken (ze was te druk of zat nog vast in Londen) kan MSM langskomen op haar verstopte hoofdkantoor in Amsterdam Zuid-Oost, dat volledig bevolkt wordt door mooie modemeisjes. ‘Ik ben altijd maar een paar dagen op één locatie’, aldus de Koerdisch-Armeense met zachte g. ‘Als ik te lang op één plek ben, raak ik niet geïnspireerd. Heel veel mensen vinden zo’n leven verschrikkelijk, maar ik zou niet anders willen. In ieder bed voel ik me thuis.’
Geheimzinnige it-girl Om twee redenen was de airmilesspaarder vaker dan gewoonlijk thuis te vinden deze maand: vorige week opende aan de Leidsestraat de eerste Amsterdamse Supertrash-winkel (‘we hebben gewacht tot we een A-locatie
vonden, en het kost tonnen per jaar’) en de Amsterdam International Fashion Week (AIFW), waar haar miljoenen omzettende kindje Supertrash morgen de nieuwe collectie zal presenteren. ‘En het wordt een spektakel voor 2500 gasten’, paradeert ze trots. ‘Het hart van de modewereld is erbij, het publiek is perfect.’ Sinds Gulsen het betaalbare modemerk Supertrash in 2004 naar Europa bracht is het label explosief gegroeid. In Los Angeles ontmoette de overambitieuze zakenvrouw op 23jarige leeftijd bij toeval de ‘it-girl’ Ava Riley, die in Los Angeles probeerde een kledinglijn van de grond te krijgen. ‘Een selectie modemensen en celebrity’s uit haar eigen kennissenkring droeg het al, maar de collectie was klein.’ Gulsen, op zoek naar een onbekend merk om te importeren, sloot de handen ineen met deze mysterieuze ingewijde en introduceerde het bedrijf – met de bescheiden ondertitel Born in LA – in Nederland. Rileys
designs waren niet geschikt voor Nêerlands neus-in-de-wind smaak, dus ontwikkelde de vernuftige Gulsen zelf een kledinglijn voor deze kant van de oceaan. Met een beetje bluf vond ze nog voor er één zoom was gestikt een aantal klanten, waardoor ze geen grote zak met geld nodig had van een investeerder. ‘Het eerste jaar waren we al winstgevend. Dat moest wel: anders konden we de rekeningen niet betalen. Eigenlijk is mijn grootste beperking mijn grootste geluk geweest. Als ik met andermans geld kon werken, had ik het zeker verpest. Een tekort aan liquiditeit houdt me scherp en creatief. We moeten met een beperkt budget een grote impact maken.’ Niet iedereen gelooft dat het succesverhaal van de schone uit Waalwijk op waarheid is gebaseerd. Het bestaan van Ava Riley wordt in twijfel getrokken. ‘Ach, die kritiek maakt me niet zoveel uit. Had ik het maar bedacht! Dat zou een marketingstunt zijn geweest. Maar serieus, ik zie niet
hoe het mij geholpen heeft, wat het doel zou zijn van een verzinsel. Ik heb het nog steeds allemaal zelf moeten doen, want er was niets behalve een concept. En ik geloof dat we nu wel hebben laten zien dat we in staat zijn een goed merk neer te zetten.’
Gezond zelfvertrouwen In een lang interview met Jackie komt meerdere keren naar voren dat de slimmerik toch ook een deel van haar succes te danken heeft aan bluf. ‘Dat klinkt negatief, ik noem het liever grootspraak. Dat zou een mens vaker moeten doen. Potentiële klanten hebben namelijk geen greintje vertrouwen in je als je zegt dat je iets nog nooit gedaan hebt. Gezond zelfvertrouwen en daadkracht zijn belangrijk.’ Na haar studie Personeel en Arbeid begon Gulsen een werving- en selectiebureau en ving meteen een grote vis. Ze had lef. ‘Ik had altijd al door dat als je iets wilt bereiken in het leven, je interessant moet doen. Anders blijf je niemand. Dat doe ik nu
niet meer, want dat heb ik niet nodig. Maar ik herken het gedrag wel bij anderen, en dat associeer ik met iets heel positiefs. Met ambitie.’ Nooit heeft de Porsche Cayennebezitter last gehad van vooroordelen omdat ze van allochtone afkomst is; een onderwerp waar de laatste weken veel over is gediscussieerd sinds een brandbrief in de Volkskrant. ‘In Nederland bestaat niet zoiets als racisme, dat is mijn grootste irritatiepunt. Natuurlijk ben ik gediscrimineerd, honderd procent. Als ik naar school liep, hoorde ik ‘vuile Turk’. Maar dat heeft me nooit geraakt. Iedereen heeft evenveel kansen. Om te presteren moet je heel gedisciplineerd werken, netjes zijn en de taal beheersen. Dat doe ik, en ik ben dan ook nog nooit afgewezen om mijn naam.’ MSM wordt een beetje amechtig van haar rappe babbeltempo. Gulsen lacht. ‘Een Belgische journaliste zei tegen me: er is maar één iemand op de wereld die sneller praat dan jij en dat is Karl Lagerfeld.’
Maffiamaatje
Het f-woord
Caro de Stille
John Travolta heeft een vorkje geprikt met de zoon van maffiabaas John Gotti. Travolta wil de legendarische maffioso spelen in een film.
Er komt een gekuiste versie van de film The King’s Speech voor het Amerikaanse publiek. Het ‘f-woord’ zou er iets te vaak in voorkomen.
Je kunt een week lang zeggen wat je wilt tegen Caro Emerald, ze praat niet terug. De zangeres mag na een operatie even niets zeggen.
$$&"&$#%!"&# !% &&!!"'$ '!&!#$#% )5641..1:A;;=@11:;<8;>>5:3.10-/4?":?017B1=180 B56:1:31B;;:.56@?4@5>)141..1:451=A;;=B56:1:@5?01 .1>?1>?=171:?1=B1=180>-91:31.=-/4?5:41? ,)56:B1=180=15><-771? '5?=-:7=567>181/?11=01:B5611:78->>5171;=01-@C%@<1=5 1@=1:@5?%<-:619;/4?:-?@@=856701$5;6-:51?;:?.=171: ?-85I5>A1=?131:B;;=053091?4--=.1=;190145-:?5$5>1=A- 1:@5?45857;9?11:@5?.@:0531 1=8;?8>8--?>?19-71:11: =;95314-=0;::-D@5?@>?=-85I1:11:?5:?182=5>>1%-@A53:;: 8-:/@5?*@502=57-41?<-771?/;9<811?1E1B56:1:E@881: 11:;:A1=31?1856715:0=@7;<@-/4?1=8-?1:
(#% & G%<-:61=;;0(5J--.-=?-$5;6-"
G=-:7=567=;;04-?1-@!-@0;::1?;=01-@C%@<1=51@= "
G?-85I=;;0 -=-5-45-:?5"$5>1=A-
G4585=;;0->?588;%-:?-#-@85:- 1=8;?1:?=-8(-881D
G@>?=-85IB5?$102;=?44-=0;::-D%;@?4->?@>?=-85-
G*@502=57-B5?%7;;:@5?>53#=1>?531%-@A53:;:8-:/
#'! 181A1=?560.56.1>?1885:391?01;:01=>?--:01.;:5> B1=7 0-31:1A1=?560.56.1>?1885:3A5-;:E1B1.B5:7185>B1=70- 31:(-:-2A51=0;E1:.1?--8?@311:A1=E1:07;>?1: 5695:01=0-:A51=0;E1:0=--3?@K.56 56A=-31:;A1=@B.1>?1885:37@:?@.1881:91?01 8-:?1:>1=A5/1;<?1812;;:@991=
K <1=31><=171?5>418-->:51?9;318567@B.1>?1885:3 ?1812;:5>/4;2<1=19-580;;=?131A1:
51=.56.1>?1857 +++--:?-8C)56:B1=180=15><-771?F1>>1:HK <1=<-771? (""$&&$%
(""$!
!
(
$% #"%&"
#&%
&""! ""$&&' 51=.569-/4?5357@/71=;;#-D91:?%1=A5/1;95;A)131:1=!51@B> 105-( 11:9-85341?A1=>/4@805301.10=-3-2?1>/4=56A1: ! $"$!! !&!!
'!" !") ;1@B.1>?1885:3:@A5-
%?@@=01A;8810535:.8;781??1=>5:31A@801.;:5:11:1:A18;<:--=)1.B5:718;AA ,)56:1:#;>?.@>
&58.@=3
&&& !"&&
-%.%-+(+,4*((!-)++%./ *$!/#!%! %( !- %.!--%3!*/(*/00-(%&'% !*%* !4!,-$/%#!./-!!' $!!"/$-+.!%4!*1* !!*$!!-(%&'5*1++- !(%# --*#!)!*/1++-0.)!*#!./!( ('! #2+- /0%* ! 2//!*#!(!# %& %/--*#!)!*/%.*)!(%&'1!!(%*! #-!,!*+1!* %!*4%&*!-%* !.$%//!-!* !+)#!1%*#1!(! -!-!/%!)+#!(%&'$! !*0%'/0%*!!*1* !!-#)!-!* '/0!!*++//+$/&!+1!- ! $!*.!!+"!!**+./( #%.$/-!%*-%/&! ++-$!/%((!-/( "#/0.$+,,!*%*$!/ #!4!((%#!**.-0'!*1!!(4%& %#!!*4+-#!(+4!1'*/%!%* /)++%./!%-+(00-#!*%!/!*1++-((!(!!"/%& !*
21!-(%&"
"8(4%/,-)6,1!3246+26(/7&+5,123)*$46(1,1((169(('4,( 2)8,(43(452215.$0(4 ,6((1827',*(0$$41(66((1 *(;(//,*(+26(//,*623&$ 08$1+(6&(164708$123)*$46(1 (6+26(/%(5&+,.628(4((1(,*(19(//1(55&(16470 0(65$71$(156220%$' 3&$ .08$1+(6+26(/8,1'67+(6 )4$$,(!$/8(1$/$1'((134$&+6,**(/(*(14(&4($6,(3$4.20 4,1*''224%(4*(1 ,(48,1'672 $ ((1%7,6(1;9(0%$'((1 ;9(00((4((1;20(442'(/%$$1(1)713$4.(16(11,5%$1(1
*!#-!,!* =:28(41$&+6,1*0(6216%,-6%7))(60(6%,2+2(. ='$*(/,-.5/71&+3$..(62)/,&+6(/71&+ ='$*(/,-.5.2)<( 6+((0(6/(..(41,-(18$1 774 ='$*(/,-.5'4,(*$1*(1.(7;(0(170(65$/$'(%7))(6 = :3(49((.53(&,$/,6(,6(1$821' ='$*(/,-.5'4$1.-(552)6'4,1.5/,021$'(.2)<(6+(((1 %4219$6(48$1 626
774 ='$*(/,-.5%,(4(142'(9,-1%,-+(6$821'(6(1 626 774
2222!2%*'!( !,!-.*( &$6(*24,( 4(,;(1$7628$.$16,(5
='$*(/,-.5*(%47,.9(//1(55&(164708$1 774
4,-;(1,1>3 3 ,(6,1%(*4(3(14(5(48(4,1*5.256(1(1.256(1 &$/$0,6(,6(1)21'5
%* !-'+-/%*#%& 1+(!/(!* !*+, !')!- ,1'(4(16 0 -$$4 .246,1* ,1'(4(1 6 0 -$$4.246,1* ,1'(4(1 -$$4(127'(4 .246,1*
!!-%*"+-)/%!!*+!'!* $1$$421;(9(%9,1.(/2)%(/0(6+$425 (,;(18,$ &300$: > 8,$79#4(,5%74($70(6 ;2(.%2(.&2'(
De glorie van Positano is nog lang niet vergaan.
Reizen
Napels zien is pas het begin Pagina 18
Extra
15
Mountainbiken van de snelle sneeuwhellingen #Wintersport Supersnel langs de rode en zwarte pistes van skiparadijs Avoriaz jakkeren was nog nooit zo makkelijk.
Dirk Koppes Avoriaz V
Na een stevige ruk stuift de sneeuw om mijn oren. Geen rare capriool offpiste, maar gewoon de rode route af met mijn mountainbike. Niet met ski’s, snowboard of arrenslee: in het Franse skigebied Avoriaz kun je op twee wielen de witte hellingen afdenderen. Wel eerst netjes wachten tot alle reguliere snelheidsmaniakken de sneeuwtracks hebben verlaten, maar dan heb je een zee van ruimte. Om vier uur stoppen de liften, na vijven wordt het sein veilig gegeven en om half zes vertrekt instructeur Laurent Calvet met een groepje waaghalzen vanuit hartje Avoriaz voor een fietsavontuur. Eerst krijgen we een cursus remmen en schakelen, zodat
we onze bike onder alle omstandigheden onder controle kunnen houden. Dankzij de extra dikke banden met een soort rubberen spijkers heb je verbazingwekkend veel grip op het witte wegdek, of je nu steil omlaag jakkert of stug omhoog ploetert. Het is een aangename verrassing om op de pistes, waar je normaliter supersnel langs zoeft, nu de tijd te hebben om van het uitzicht te genieten. Jammer dat in Avoriaz vooral gefietst wordt als de duisternis invalt, maar Laurent verzekert dat later in het seizoen je meer van de omgeving ziet. Zonder letsel verlaat ik de piste.
Chalet Het biken in de sneeuw is een van de vele activiteiten die skidorp Avoriaz onderneemt om zich te onderschei-
den van de concurrentie. Nu wijkt het Franse plaatsje bij de Alpen toch al af van de meeste dorpen, doordat auto’s zijn buitengesloten. Het dorp werd vanuit het niets in de jaren zestig opgebouwd. Plaatselijke skiheld Jean Varnet benaderde een paar jonge architecten om moderne flatgebouwen neer te zetten. Skiën in Avoriaz heeft dan ook niets met het Oostenrijkse chalet-gevoel te maken, hier huur je een appartement en duik je vanuit je voordeur rechtstreeks de pistes op. Een groot voordeel van skiën in Frankrijk is de kwaliteit van het voedsel. Een week in Avoriaz is niet compleet zonder minimaal één lunch in het geitendorp Les Lindarets. In de winter gaan alle Franse skitoeristen hier eten, zoals in het befaamde restaurant La Crémaillère. Alles wordt
hier zelf gemaakt, dus als je lam met cantharellen bestelt, krijg je ook echt plaatselijke paddestoelen en een mooi stuk vlees voorgeschoteld. Natuurlijk denken ze in Avoriaz ook aan de snowboarders. Vooral de ecoroute dwars door een bos trekt veel liefhebbers. De jonkies worden ook gelokt met het Go Wild Outdoor Music Festival. Aan het eind van het skiseizoen worden van 2 tot 9 april geheime concerten op de piste gegeven. Per sms word je op de hoogte gehouden waar de volgende indieband staat te spelen. Toegang gratis. Info Atout France: 0900 – 1122332 of www.winterinfrankrijk.nl Transavia vliegt vanuit Rotterdam op Genève (daarna skibusjes), www.transavia.com
Avoriaz
Portes du Soleil 266 pistes van in totaal 650 km 25 zwarte, 100 rode, en 106 blauwe pistes 10 snowparks, 3 half-pipes en 4 boarder-cross 214 km langlaufpistes 195 skiliften 2 landen (skigebied Frankrijk en Zwitserland) 694 sneeuwkanonnen 1080 ski-instructeurs www.avoriaz.com
GOUSA & CANADA MET $* <$6(4' ('(4( (1'( ,153,4(4 &&% #$%! &+6( ( (1((1 ( 8224' &$03(4 '"# 4 '(7
AutoTrips &
AutoTrips &
'&"$#"'!&&!USA
"'!&! "'!&$)CANADA
$17,6$5 (*$5'(+22*6(3716(18$1 #7,'!(56216'(..(1,1&/('21$ 4$1'$1;217&521(/$55,(.(4 8$140(4,&$ "*
16 dgn. Vanaf
*
'&"$#"% 6$46,1(18(40(62$2&.,(52716 75+024((8,/529(4"(//295621( 4$1'(621
23 dgn. Vanaf
*
'&"$# ) "!!&"!FLORIDA $17,64/$1'253(&,$$/8224*(<,11(18(4%/,-) ,1/7:($33$46(0(16(10(68(4%/,-),14/$1'2 ,$0,(;5(1246;(45($&+
16 dgn. Vanaf
*
( $! !%#%&
$17,6 $1&278(4'(./$55,(.(40(6 $1&278(4 2&.,(515,'($55$*( $1&278(45/$1' 1&/ (:&745,(5(1)(44;15,'($55$*(
23 dgn. Vanaf
*
CamperTrips &
#$$# (6 56(44(12$'($4$03(4= //134,-5 "*
#$$# $) (6 56(44(12!(56$03(4= //134,-5 "*
17 dgn. Vanaf
* 18 dgn. Vanaf
*
822421/,1(,153,4$6,(34,-5,1)2 (1%2(.,1*(12)%(/ (0$,/#&!'$&' )(&%)%(<2(.215 0$60<$6(44,6,(68(/'9(* Prijzen va. en pp. gebaseerd op 2 pers accommodatie, incl. retourvlucht, luchthavenbelasting, huidige brandstoftoeslagen, accommodatie, vervoer bij AutoTrips. Vertrek AutoTrips mei 2011. Alle CamperTrip prijzen zijn in april, mei, sept, okt 2011 en zijn pp incl. 22-25 ft camper incl. zonnescherm gebaseerd op 4 pers, retourvlucht, luchthavenbelasting, huidige brandstoftoeslagen, camping 1x en hotel 1x.
Mountainbike in zomer
Geitendorp
14 resorts
Bergfietsen zonder sneeuw kan ook: Avoriaz heeft voor het zomerseizoen 600 kilometer aan fietsroutes uitgezet.
Les Lindarets ligt in een vallei op 1467 meter hoogte, tussen de skidorpen Avoriaz, Châtel en Les Crosets (Zwitserland) in.
Portes du Soleil omvat o.a. Abondance, Avoriaz, Châtel, Les Gets, Montriond, Morzine, St Jean d’Aulps en Champéry, Champoussin, Les Croset.
* 9--7
Reizen
Uw bestemming voor effectief adverteren. Elke vrijdag in De Pers en op zaterdag in de regionale dagbladen
Het reisaanbod in de zeven regionale dagbladen van Wegener NieuwsMedia en De Pers is voor onze lezers wekelijks een bron van inspiratie.
U bereikt met uw advertentie ruim 3,2 miljoen lezers*
Camping bij Drents-Friese Wold. T.H. zomerhuis /chalet/ stacaravan. 0521-387258 www.deblauwelantaarn.nl Roden, kl. groene camp. t.h. 2-4 6-12p. bung's ook trekkershut. 050 5019261 www.dorado.nl Camping De Kremmer kindvr./strandje/ruime plaatsen www.kremmer.nl 0599-564333
Voor informatie en reserveringen:
Wegener NieuwsMedia Postbus 26 7300 HB Apeldoorn
[email protected] * NOM Printmonitor 2009-I / 2009-II bereik vrijdag + zaterdag
th PESSE, 4-8 p. recr. bung va. 170 p/wk Tel. 020-4412491 www.bungalowpark-nuilerveld.nl
www.onze-boerderij.nl 14 en 20p., aan het DrentsFriese Woud 0521-551521
Haal méér uit je vakantie
ZONTOPPERS Frankrijk – Valras Plage 8-daagse autovakantie
$
!
"
Villa met sauna, bubbelbad, zonnebank, haardvuur. www. windroos.aanhetijsselmeer.nl
0 ,*1-
-834
5*5
& ..#
0 ,*1-
**1
5*5
& ((.#
0 ,*1-
Luxe chalets te koop Showmodellen nu te bezichtigen. Unieke locatie direct aan de Vecht te Ommen All-in vakantie Schilderen www.bungavan.nl Beeldh.-Foto-Koken-Mozaïek www.griekenlandaanzee.nl 0529 - 45 32 48
& ((.#
0 ,*1-
& (0.#
5*5
& (.#
De 100 mooiste fiets- en wandelreizen in Europa individueel - bagagevervoer - charmante verblijven
www.vostravel.nl 074 - 277 83 82 Alleengaande reizen
! ' ,*1-
*88 5*5
& .#
,*1-
*, %39/-
5*5
& .#
-- (- 6*9- -8*17
Boek 7 nachten en betaal er slechts 6!
Italië – Viareggio (Toscane) 6-daagse autovakantie al vanaf
Groepsaccommodaties
Diepenheim - Twente. Hotel 't Holt Arr. 3 d./2 n. v.a. 109,50 p.p. HP. Tel. 0547351 844. www.hoteltholt.nl Hardenberg: verrassend mooi vakantiepark met veel voorz. jaar/seizoen/kampeerplaatsen verhuur. Info 0523-264595 of bekijk op www.Rheezerwold.nl
€ 196 p.p. Heerlijke autovakantie naar de populaire streek Toscane, zeer geliefd bij Nederlanders. U verblijft in Hotel President****, een tophotel voor een geslaagde vakantie in de levendige badplaats Viareggio! Ook mogelijk inclusief vlucht. Dagelijks vertrek van 01-03 t/m 27-11 Reiscode: azvgg02
Tot 15% vroegboekkorting! KOM NAAR ONZE REISINSPIRATIEDAGEN EN MAAK KANS OP DIVERSE REISPRIJZEN!
Gratis entree!
Vandaag (29/01) in Veldhoven, morgen (30/01) in Nieuwegein
Ga naar www.dejongintra.nl/opendag en geef u snel op!
www.tiggelman-management.nl
Jongerenvakanties
Last-minute Reizen
www.jeugdvoetbalkamp.nl LASTMINUTE Wintersport Ben je tussen 8 & 16 jaar, kijk op Oostenrijk 19/02 2-20 personen de website. Info: 0654907049 www.ski4u.nl tel. 06-22227607
Nog enkele plaatsen Vertr 6/2, 13/2, 6/3, 13/3 8D vliegreis met chalet Vanaf 513 p.p. (bij 4p) www.skifinland.nl of 050-3136000 www.chaletdepierre.nl (Fr.) luxe 15-pers. 7 slk/5 badk/sauna direct aan piste 606 km-3 Vallée-
Kamperen & Bungalowverhuur
VAKANTIEHUIZEN voor Luxe all-in wintersportevents met 80 hoger opgeleide singles: GROEPEN Bel 0900-476 37 36 of ga snel naar www.GROEPEN.nl Last min. aanb. febr. 2 nachten www.snowvibes.nl 20% korting, 3 n. 30%, 4 n. 40%. Incl. ontbijt. Luxe kamer. 0222Kunst & 319262 www.hotelopdiek.nl Cultuurvakanties TEXEL-DE-KOOG, 5* app., suite of villa direct aan zee. Hoogtepunten van Noorwegen Vertr 31 mei 8D bus/vliegreis Itinéraire Baroque; 6-dg mu- Voor info: tel. 0222-317542 www.Texelvakanties.nl ziekreis naar de Dordogne (FR) 1275 pp incl. overtocht, 27 juli-1 aug '11 1295 incl. 9 tophotels en halfpension. concerten met o.a. Ton KoopOok Hurtigruten bus/treinreizen beschikbaar. man, excursies, ****hotel in centrum Périgueux en vliegwww.bbi-travel.nl of ticket. www.muziekreizen.org Scheveningen, div. luxe app. 050-3136000 boul. zeezicht Tel. 070-3921833 013-5363921
Last minutes Lapland
346 -- -158 / +-8 . 0 .
U verblijft op Camping Domaine de la Yole**** in Valras Plage (LanguedocRoussillon), geschikt voor het hele gezin en volop faciliteiten, waaronder 4 zwembaden, diverse sportvelden en animatieteam. Met eigen, Nederlandstalige medewerkers!
2, 4, 8 pers. bij Ommen, v.a. 80 euro 0546-671703
0 ,*1-
-2*1-
€ 54 p.p. Dagelijks vertrek van 30-04 t/m 03-09 Reiscode: caval01
OOTMARSUM div.vak.huizen v.a. 180,- p.w. 0546-576632 www.krikhaarvakanties.nl boerderijappartementen.nl
,-
5*5
Schoorl: Noordzeekust comf. vak.bung 10% 50+ kort. 0653517066. Zie www.huisje.nu
Direct a/d Vecht te Ommen Boek uw vakantie voor 2011 resort-de-arendshorst.nl 0529 45 32 48
*34
5*5
al vanaf
LAUWERSMEER: Friesland Rust en ruimte. Fraai huis bij het water. 0182-614601 www.zuideroog.nl
Krokus naar Oostenrijk of Italië bel 0118.472820 www.europaski.com Krokus naar Oostenrijk of Italië bel 0118.472820 www.europaski.com Chalets & Appartementen * * Fi VAKANTIEHUIZEN * * 020-428 5999 www.fi.nl
Pendels per royal class naar LASTMINUTE Wintersport Oostenrijk va 99/ naar Italië Oostenrijk 19/02 2-20 personen va 129 www.europaski.com www.ski4u.nl tel. 06-22227607 0118. 472820
Spanje – Blanes (Costa Brava) Vakantie bungalows aan NOORDZEE. 0113-371866 www.ruiterplaat.nl Cadzand-Bad, bung. en app. 50500 m van strand info: www. voogdtverhuur.nl/0117-391514 Zeeuws-Vlaanderen, 120 vakantiewoningen direct aan zee. Meer info: www.nieuwvliet.nl of 0117-372180. *** RENESSE AAN ZEE *** bungalows/chalets/caravans camping. Tel. 0111- 461 231 www.vakantieparkschouwen.nl Boulevard Camping de Nolle Dat is genieten van zon,zee & strand. Ook voor uw seizoensplaats. 0118-414371 www.denolle.nl Zon,Zee,Zand Is slapen en genieten op het strand! Seizoen start op 22 april 2011 06-13 12 00 95 of
10-daagse vliegreis al vanaf
€ 275 p.p. Prima zonvakantie naar de populairste zonbestemming van Spanje, de Costa Brava! U verblijft in appartementen Europa***, centraal gelegen t.o.v. strand en uitgaansgelegenheden. Inclusief schoonmaak en bedlinnen. Dagelijks vertrek van 30-04 t/m 22-10 Reiscode: zvbln09
Boek nu met heel veel voordeel!
www.slaapstrandhuisje.nl
ZOUTELANDE / DISHOEK, schitterend aan de voet van de duinen, 5 min. loopafst. van zee, te huur 4-6 pers. vak.won. Info: J. Koppejan, tel. 0118 - 562642 www. verhuurbedrijfkoppejan.nl
Voor deze en nog veel meer vroegboekacties gaat u naar www.dejongintra.nl/depers bel 0180-457 803 of ga naar uw ANVR Reisbureau Voor alle reizen geldt: getoonde prijzen zijn per persoon o.b.v. 2 personen, tenzij anders vermeld, exclusief reserveringskosten. Bijdrage Calamiteitenfonds € 2,50 per boeking.
s
Hotel Panoramablick - het mooiste plekje in ´t Sauerland, skiën, wandelen, mountainbike- en motortochten, hotel m. zwembad en sauna weekend incl. 1 x diner va. 85 pp T: 0049.2395.1313 (nl eig.) www.wildewiese.nl Actie EIFEL vak.won. Jünkerath aan Romantisch verwennen bosmeer, tel: 0049-6597-2686 inkl. www.bauernhof-kloep.de Vakantie in 't sprookjesachtige HP, 1 x Massage, Koudekerke-Dishoek ZWARTE WOUD 3x HP 114, 10 DAGEN ANDORRA 10 DAGEN BALTISCHE 1x ontspannungsbad, 7x HP 245 pp Ruime 2-p. STATEN v.a. 725,vrij gebruik wellness v.a. 399,kamer met bad of douche/wc/ vanaf p. p. tv/balkon, ontbijtbuffet. www.bolderman.nl www.bolderman.nl Bij het Zeeuwse zuidstrand 4-6-10 pers. bungalows Fam. Stoffer, Oberdorfstr. 48, www.zum-kurfuersten.de (0318) 580 958 (0318) 580 958 D-72270 Baiersbronn 0049 - 6531/96770 en groepsacc. (rolst. gesch.) tel 0118-551577 GASTHOF HOTEL RAPPEN lid ANVR/SGR lid ANVR/SGR De Gulden Stroom Tel: 0049-7442-2332 (nl-eig.) www.hotel-rappen.de 58 luxe 5-sterren appartementen (90 m²) direct aan zee. >SAUERLAND - WILLINGEN< Gelegen op slechts 20m van het badstrand van Vlissingen! Ned.pens. va. 30,50 , 5 nacht. Vulkaan EIFEL, vakantiewon. Info: 0118-440971 of kijk op: www.deguldenstroom.nl De mooiste vakantiehuizen en -----------WWW.AARO.NL----------- HP 182,50 pp. T:0049.5632.6209 v.a. 25, 0049-2692-931118 www.eifel-ferien-saxler.de prachtige vakantieparken met Ardennen: mooi vrijstaande www.amhirschsprung.de VILLAGE SCALDIA zwembad. Keuze uit meer dan vak. huizen voor 2 tot 30 pers. Comfortabele villa's te Hoofdplaat 600 accommodaties. Tel. 0570gelegen in een oase van rust direct 615994 www.ardennenplezier.nl aan zee!! Info 0117-343100 of kijk op Bungalowpark Village Le Chat WEEKENDJE ARDENNEN www.village-scaldia.nl (Charente – Dordogne) Rust, Ruimte en Recreatie **** in de Ardennen**** Op 930 km van Utrecht in prachtig heuvelachtig natuurgebied www.lapetiteourse.com ruim opgezet vakantiepark (33 ha) met 250 vrijstaande bungalows DE PANNE t.h. v. part. luxe 4 voor 2-8 personen. Vele mogelijkheden voor het hele gezin: o.a. pers. app. a. zee m. tuin. 30m groot speelmeer (3 ha), kinderstrandje, vissen, minigolf, vervan strand. Geen huisdieren. NUNSPEET, HOTEL "HET JAGERSHOF" Inpand gar. 06-41436161 www. warmde zwembaden, tennisbanen, bar-restaurant-terras. Animatieteam in hoogseizoen. Mooie 18-holes golfbaan naast park (ook Uniek gelegen midden in het groene hart van de Veluwe AppartementBelgischeKust.nl golfarrangementen).Omgeving biedt legio mogelijkheden, zoals en op 50 m afstand van het gezellige dorpscentrum. www.sunclass-durbuy.nl mooie fiets/wandelroutes en culturele uitstapjes. Informatie en re"KNALLENDE" VOORJAARSARRANGEMENTEN Ardennen, vrijst. bungalows o.a. Valentijnsarrangement van vrijdag 11 - maandag 14 februari. op bosachtig park met indoor www.molenheide.be serveringen via Nederlandstalige receptie tel: 0033-545-232375 of via website: www.villagelechat.com 4-daags verblijf half pension voor slechts 139,50 p.p. zwembad. Tel 0032-862 127 39 Vraag onze gratis folder aan op tel. 0341-252393 Luxe safari- en natuurtenten op campings in Frankrijk of kijk op onze website www.hetjagershof.nl
WWW.BROEDERSHOEK.NL
___________________________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________________________
BEEKBERGEN op de Veluwe. Gezellige familie camping Zomerhuisjes, stacaravans & kampeerplaatsen. Info: 055-5061323 / WWW.BERKENRODE.NL T.h. luxe recreatiebung. omg. Apeldoorn 0577-401231 www.uddelermeer.com Achterh. LANDG. "DE BOLLERT": t.h. 6 luxe 2-10p. FINSE BUNG'S in prachtig natuurgeb. 6 & 8 p. met sauna! Red. prijs! 0545-291472 www.debollert.nl
Voor natuur, rust en veel fiets- en wandelplezier BOK'S BUNGALOWPARK Putterweg 76, Garderen, Telefoon: 0577 - 461 362 www.boksbungalowpark.nl
Vakantie in een resort met tropisch zwemparadijs!
Van der Valk
BUNGALOWPARKSCHINOPGEUL.NL Voorjaar in Zuid-Limburg v.a. 109,-
Weekend/midweek. Info/reserveren: 043-459 1400 WWW.CAMPINGDEWATERTOREN.NL chalets, stacaravans, ruime kampeerplaatsen Tel. 045-5321747
6-daags arrangement
5 x overnachting 5 x riant ontbijtbuffet 5 x uitgebreid dinerbuffet 5 x entree zwemparadijs 1 x dansavond
vanaf
169,-
p.p. in een vakantiehuis/kamer, incl. beddengoed, handdoeken en eindschoonmaak. Aankomst iedere zondag in februari
Südeifel - Hotel Wallstein, Fam. Hösdorff, Bergstr. 23, D-54675 Wallendorf, t. 0049-6566-432 www.haus-wallstein.de Willingen & Olsberg/Sauerl. Vakwon. 2-6 p., zwb, 0049-236141822 www.familie-lanfer.de Rustiek kamperen en fietsen langs de ELBE. Bel: 00493936281610 of kijk op www. kellerwiehl.de Winterpret in Beieren, 7x overn/HP 215,- p.p., kind 50%, tel. 0049-9943-515 www.pension-silberbauer.de Moezel: b.v. 5x overn./HP 190, 7x overn./HP 255, buffets folder: Hotel Mosella, D-56859 Bullay, tel. 0049-6542-9000-24, www.hotel-mosella.de
Resort Linstow / Dld.
Tussen Valkenburg & Maastr. 3 dgn genieten in een prachtig www.vandervalk.de luxe stacar. 4* camp. 55+ kort. hotel in Limburg voor Tel. 0049 38457 70 binnen/buitenbad 045-5459088 maar 99,50 p.p. Ook dinnershowarr. GRATIS kl.folder? Odenwald (Heidelberg), 5x HP GULPEN, Zuid-Limburg 2/8 0478-511466 of www.asteria.nl 175,- www.pension-karina.de pers. vakantiewoningen. Tel: tel. 0049-6255-633 043-4504668 www.pinkers.nl Lentevakantie ts. Rijn en MoeGulpen, BUNGALOWS 2 - 6 p. zel, 4 overn./HP (ontb.-buffet, + LANDHUIZEN 6 tot 30 pers. 's avonds 3, 4-gangen-menu) VALKENBURG a/d GEUL, gezel- 120,- Eigen slagerij, wandeLASTMINUTE korting, 0434501180 www.dewijngaard.nl lige 2-p. vakantieappartemen- len m. gids, vakwo. 2 pers. v.a. ten op 5 min. loopafst. van het VALKENBURG Hotel Pension bruisende centrum, tel. 043- 30,-, D-56290 Mörz bij Kastellaun, tel.: 0049-6762-8627, Oranje. L.O. 31,- / H.P. mog. 6012119 www.bergzicht.com fax: -950404 Info NL: www. Tel. 043 - 601 3094 www.hotelpensionoranje.com Gasthof Euverem. Gezellig, pension-zummuehlental.de 076-5040810 voordelig familiehotel met 4**** ANWB Appartementen Centrale ligging in Mergel/ lekker eten, tussen Gulpen en Sauerland & Eifel 2-34 pers. Slenaken. Div.arrangementen. vakantiehuizen / pensions v.a. Heuvelland. Nieuw: ontbijtser 210,- pw. Tel. 0546-576632 vice. Info? bel: 043 - 458 3070 Tel: 043-4503715, www.gasthofeuverem.nl of www.krikhaarvakanties.nl www.schuttershuuske.nl
4d Berlijn Actie va 99 4d Thüringen Actie va 149 5d Berlijn en Polen va 199 5d Eifel en Ahrdal va 209 5d Paltser Woud va 219 5d Fichtelgebergte va E 229 5d Wismar, Rostock va 249 8d Algäu va 469 Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529-469667 ANVR / SGR Hotel-Pension in 't Waldecker Land, GEZINSAANB. 2 volw. + tot 3 kind. VP 114,- ! Aanb. t/m maart: L/O 7=5! Sauna, zwembad, zonneb., kegelen, enz. Tel: 0049.5694.432 kijk op www. pension-hanebeck.de
WWW.TENTOCAMP.NL
STACARAVANS EN BUNGALOWTENTEN op ****campings bij stranden CÔTE D'AZUR - LANGUEDOC - ATLANTISCHE KUST Carazur (SGR) 077 - 354 91 78 www.carazur.nl St. Tropez en Provence, luxe Kasteelvakantie, Ardéche, stacaravans 0598-350532 SGR gîtes, bed & breakfast, www.perfectholidays.nl camping, zwembad. Info: www.chateaudubesset.nl
Luxe stacaravans & bungalowtenten
5/8 DAGEN NORMANDIË/ BRETAGNE/LOIRE DAL op 360 topcampings in Frankv.a. 299,rijk, Italië, Spanje, Duitsland, Benelux, Denemarken, Hongawww.bolderman.nl rije, Slovenië, Kroatië, Oosten (0318) 580 958 rijk, Tsjechië en Zwitserland. lid ANVR/SGR Voor gratis brochure: vacansoleil.nl Provence, omg M-Ventoux, Bel 0800-0022 www.komnaardezon.nl Karakteristieke huizen met Prachtige huizen & villa's in zwembad 072-5116111 héél Frankrijk. 026-3519198 www.cazebonne.nl www.drome-vakantiehuizen.nl Lekker even naar een huisje in Frankrijk www.maisondeux.nl Tel: 0545-286848 Côte d'Azur Mobilhomes 4d Parijs va 119 v.a. 260,- p.w. 0118-611330 8d Andorra va 359 www.murrezonvakanties.nl 8d Geneve, Chatel 379 8d Lourdes 399 Provence en Côte d’Azur 8d Normandië va 429 Prachtige vakantievilla’s met 8d Côte d'Azur 429 zwembad. 0228–526626 Vraag snel de brochure aan! www. beausite.nl Tel. 0529 - 469667 ANVR/SGR WWW.BUNGALOWTENT.NL Compleet ingerichte tenten te Compl.inger. tenten/caravans huur op gezinscampings in Recre A France 010 - 248 0277 Frankrijk. www.tcvakanties.nl WWW.GITES.NL Vakantiehuizen voor Boerderijtjes & Landhuizen levensgenieters. Bijna 3000 ** FRANCE INDIVIDUELLE ** huizen te huur en te koop. 020 - 428 5999 www.fi.nl ___________________________________________________________________________________________________
-6 9-)6)3- - 6341 1)3 -- --6-, -2-7 ,))1- $-1- ---3 9- -
&,))1- ))
)) 5 !2)8))
Reiscode: BE36988
- 8 +2 -,)9 99- ))3)5+9 !)/- ) - )) 2-8 ,-3 - +9/)*-8- 31+) $-*834/ 3 -- --2-8 Rome, wie droomt er niet weg bij de terrasjes in de wijk Trastevere, het Colosseum, de Sint Pieter kerk, de Engelenburcht en de stilmakende catacomben van Calixtus? Rome moet u gewoon gezien hebben! Voeg daarbij het bezoek aan het vrolijke en o zo Italiaanse Sorrento en u begrijpt dat dit een heel speciale reis is.
$-- -
)*34 9- *)3 ) 813- - *34 $-*834/ 3 -- --2-8 3 - *)3 ) 2)8/-3 -,-8), -6-,- -38-3,31
$--6 & 9))
v.a. leet comp
9 €56
Reiscode: BEA652
App. Thalassa ligt direct aan zee in Santa Susanna en heeft een prachtig uitzicht op het strand. Ook het centrum is op een steenworp afstand. Een absolute aanrader voor gezinnen met kinderen mede door de faciliteiten en animatie.
8 - )8 8) 31+) $-*834/ 3 ))-9- !2)8)) *)3 ) 813- -,-8),-38-3,31
$--6 )38 (9 6*-
. et v.a
le comp
€139
ers.
.4p o.b.v
advertentiecode: %0
- 9-- +98-- -3 -- --8346- 347
--8)12 58 / ...& "#& 9
,)1- - --6
18
Positano is blijven hangen in de glorie van de jaren zestig.
Extra Reizen
Waar zijn...Annelies van Kent & Edo Brunner
Ulaanbaatar, Mongolië Wat Reis door Azië met de Trans Mongolië Express Waar Rusland, Mongolië, China, Vietnam
X anneliesvankent.waarbenjij.nu e hebben de Gobi woestijn in de winter overleefd! Acht dagen zonder douche (eco-friendly): maakt niet uit. Acht dagen in een Russisch busje off-roaden met bevroren vloer: no problemo. Acht dagen lang schapen- en geitenvlees in zelfgemaakte noodles: gewoon snel doorslikken. Acht dagen zonder wc: ik ben afgekickt en wil thuis alleen nog maar een grote tuin met veel wind. Soms waren er hokjes met een gat in de grond. Door de kou was er in het midden van het gat een enorme stalactiet ontstaan van materiaal dat jullie zelf wel kunnen raden... stapeluh! We hebben het zware nomadenbestaan in de meest verlaten oorden geproefd en geleefd. Wat een grote vlakte met niets. Hier en daar een Ger met wat dieren. En af en toe een berg of een hindoeklooster, geruïneerd door de Russen. En dan door de sneeuw onbegaanbaar en door de kou onbewoonbaar. Toch kunnen de Mongolen er overleven. Door de ongeschreven regel altijd elkaar te helpen, altijd elkaar onderdak te bieden. Door het warmstoken van
W
de Ger met gedroogde kamelen-, schapen- of paardenpoep en door keihard werken. Elke dag weer. Nu we Mongolië helemaal beleefd hebben, willen we weer verder. Vooral omdat in Ulaanbaatar niets te beleven is en we het hostel nu wel een beetje beu zijn. Helaas is er een probleem. De Chinezen en Mongolen hebben feestdagen en de treinen zitten overvol. Het kaartverkoopsysteem werkt als volgt: je kan op zondag of op donderdag met de trein naar Beijing. Een dag van tevoren stuurt de Russische NS een fax naar Ulaanbaatar met de beschikbare plaatsen en gaan deze in de verkoop. Het is dus afwachten geblazen. Gelukkig gaat een van de hostelmedewerkers (uiteraard tegen betaling) naar het station om een kaartje voor ons te kopen, want Engels spreken is er natuurlijk niet bij. Tot die tijd dus wassen, naaien en schrijven!
Tijdmachine naar Italiaans zonnig leven
Waarbenjij.nu bevat bijna 1.5 miljoen reisverhalen en meer dan 5 miljoen foto’s van reizigers uit de hele wereld.
Spotlight Filmhaus in Berlijn
Filmgeschiedenis aan Potsdamer Platz #Italië Eerst Napels zien en dan sterven? Nou, dan pikken we tegelijk de
Wat Filmmuseum Filmhaus Waar Potsdamer Platz, Berlijn Waarom De turbulente Duitse geschiedenis door een filmcamera bekeken X www.filmmuseum-berlin.de Jeffrey Buys V
et hart van de Duitse cinema ligt in Berlijn. Aan de Potsdamer Platz in het Sony-Center, een multifunctioneel en hoogwaardig architectonisch complex. Ergens klopt de locatie niet helemaal, een museum waar de werken van historische filmiconen als Fritz Lang worden geëerd in het hypermoderne gebouw van een elektronicamultinational. Maar goed, dat alles vergeet je wanneer je binnenstapt in ‘Das Filmhaus’. Cinefiel of niet, je kijkt je ogen uit. We beginnen bij de stomme film, zoals dat hoort. De eerste echte scifi-klassieker is namelijk niet Star Wars maar Fritz Langs meesterwerk Metropolis uit 1927. Tijdens de jaren van de Weimar Republiek (tussen de Eerste Wereldoorlog en de opkomst van Hitler) waren onze oosterburen voorlopers in filmland. Zelfs Hollywood keek met ontzag over de plas naar het werk van Duitse meesters als Murnau (Faust, Nosferatu) en Lang (M). Na het gedeelte waarin de donkere jaren van Duitsland, met de ci-
H
nematografisch hoogstaande propagandafilms van Leni Riefenstahl, worden belicht, is het tijd voor het hoogtepunt van de expositie: Marlene Dietrich. Drie kamers met duizenden items aan eerbetoon voor Duitslands grootste diva. Vijftig handtasjes, 150 paar handschoenen van merken als Chanel en Dior, briefwisselingen met Ernest Hemingway, Karl Lagerfeld, Orson Welles en zelfs het echtpaar Reagan, ontelbare foto’s en documenten en de metalen koffer waarmee ze richting Hollywood trok. Ook het Duitsland van na de oorlogsjaren en ten tijde van de Muur leverde mooie dingen op filmgebied op. Werner Herzog, Wim Wenders en Rainer Fassbinder krijgen aandacht, net als de afgelopen twee decennia, waarin veel films over de oorlog gingen. Als je na een paar uur weer buiten staat, is het even wennen aan het licht en het moderne Berlijn om je heen. In een middagje maak je een trip door ruim honderd jaar geschiedenis. Niet alleen over film, maar over een land en een volk.
Spotlight speurt de 5 continenten af naar de leukste hotspots.
aristocratische schoonheid van Sorrento en het dolce vita in Positano mee. Helen Hissink Sorrento V
Het is zaterdagmiddag 15.00 uur en Napels slaapt. De taxi scheurt met een bloedgang dwars door de stad over gemene klinkertjes. Door elkaar geschud komen we 20 minuten later aan in Molo Beverello, een van de havens van Napels waar we de boot van 17.15 uur nemen naar Sorrento, onze eindbestemming. Omdat we nog tijd hebben, belanden we op het enige, sjofele terrasje op de kade en betalen voor een bier en een espresso 2,35 euro; dat zijn nog eens prijzen! De Napolitaanse haven is een handige uitvalsbasis om allerlei nautische reizen door de tijd te maken naar het Italië dat elders niet meer bestaat.
voor vele dichters, schrijvers en acteurs. Nietzsche, Goethe, Dickens en zelfs Wagner hebben er begin 19e eeuw veel tijd gespendeerd. Niet vreemd, want Sorrento lijkt wel één grote ansichtkaart. Zo’n 2.000 jaar geleden was het al voor de oude Romeinen de favoriete vakantiebestemming. De kustlijn van de baai van Napels, de steile kust van Amalfi met luxe, aristocratische villa’s, zou zo in aanmerking kunnen komen als de Hamptons van de Oudheid. Sorrento heeft een ligging hoog boven zeeniveau, waardoor er nauwelijks zandstranden zijn. Maar er is een goed alternatief bedacht voor zonaanbidders. Dit zijn de zonne-
Limoncello Neem Sorrento, een stad in de Italiaanse regio Campania in de provincie Napels. Het plaatsje ligt op het schiereiland Penisola Sorrentina, aan de kust van Amalfi, heeft 50.000 inwoners en is omgeven met citroenenplantages waar de Limoncello-likeur vandaan komt. Sorrento staat bekend om zijn prachtige aristocratische villa’s, kleine kastelen, kerken en vele historische hotels zoals het Grand Hotel Excelsior Vittoria, dat al sinds 1834 door de familie wordt gerund. Sorrento is ook een inspiratie geweest
Ook voordelig naar Napels? transavia.com vliegt dagelijks vanaf Amsterdam Airport Schiphol naar Napels. Een ticket naar Napels boek je al vanaf €82 per enkele reis!
steigers die op zee zijn aangelegd. Je kunt hier een ligstoel huren en gemakkelijk via een trappetje de zee in komen. Heel elegant en chic. De volgende dag gaan we per ferry naar Positano. Het is prachtig weer en de 40 minuten durende tocht naar Positano is overweldigend. We zitten bovendeks. Positano is een sprookje. Het plaatsje is een beetje blijven hangen in de glorie van de jaren zestig, de glamour kleeft aan de kasseien. De groengele koepel van de kerk, de Santa Maria dell’Assunta, steekt groots uit tussen de kleine wit-roze huisjes gebouwd op de berghelling. Positano was tot begin jaren vijftig een arm en oud visserdorp. Toen er in 1953 door een Amerikaanse journalist van de Harper’s Bazaar een lovend artikel werd geschreven, kwam het toerisme snel op gang. In de jaren negentig is Positano voor veel films het decor geweest. Onder andere The talented Mr. Ripley en Under the Tuscan Sun zijn er opgenomen. Sofia Loren heeft er in 1955 de Italiaanse komedie Pane, amore e... opgenomen. De Nederlandse actrice Yoka Berretty speelde in deze film de rol van Erika.
Filmset Bij aankomst lijkt het of je een filmset oploopt met La Loren en Marcello Mastroianni in de hoofdrol. In bijna elke restaurant hangt wel een foto
Derde stad
Pluisje is de grootste
Penisola de Sorrentino
Diva Sophia Loren, regisseur Francesco Rosi en schrijver Roberto Saviano werden allen geboren in Napels, de op twee na grootste stad van Italië.
Maar de grootste Napolitaan is een Argentijn van 1.66 meter die zich in de voetbalgekke stad kan meten met God: Diego Armando Maradona.
Vanaf de Penisola de Sorrentino (een klein eilandje) heb je een prachtig uitzicht op de stad Napels, het eiland Capri en de vulkaan Vesuvius.
19
Alsof je op een set loopt met La Loren en Marcelo Mastroianni.
Extra Reizen
Tips
Vanaf links: De Marina Piccola van Sorrento, het strand van Positano met de bekende groengele koepel, de zonnesteigers op zee en de winkeltjes op weg naar Marina Grande.
Maak vanuit Sorrento een mooie boottocht naar Capri. Bezoek daar de blauwe grotten (Grotta Azzurra) die in 1826 ontdekt werden door de Duitse dichter August Kopisch. Anacapri is het rustige plaatsje, Capri stad is het centrum van het eiland en voor shopaholics een ware droom. Je
van deze sterren. Het is er authentiek, op de rand van kitsch. De oranjegroen gestreepte ligbedjes staan uitnodigend op het kleine strand dat bestaat uit gitzwarte, glinsterende vulkanische steentjes en de verschillende restaurants aan de kleine boulevard zijn allemaal even uitnodigend. Een ober in een zwarte broek met wit hemd en zwart vlinderdasje weet ons sotto voce over te halen voor een cappuccino. Met uitzicht op het strand waar de eerste Italiaanse gezinnen zich installeren, genieten we van het uitzicht en de heerlijke temperatuur. ‘Ciao bellezza...’ Met een verleidelijke
vindt er grote merken in kleine winkeltjes. Vergeet niet op een terrasje op het binnenplein de authentieke Insalata Caprese te bestellen. Die bestaat uit tomaat en mozzarella in plakken gesneden met basilicum. De salade wordt overgoten met olijfolie en bestrooid met peper en zout.
glimlach en een handkus verwelkomt Salvatore (Black) Russo ons in zijn restaurant Chez Black waar we ’s middags lunchen. Hij dankt de naam Black aan z’n Engelse vrouw. Zij ontmoette Salvatore in de jaren zestig toen ze met haar ouders op vakantie was in Positano. Salvatore hielp zijn ouders in de toenmalige gelateria. Ze werden verliefd en trouwden. Omdat ze de Italiaanse taal niet goed beheerste en Salvatore vanwege de immer schijnende Italiaanse zon ‘zwart’ zag, noemde ze hem Black. Jaren later werd de gelateria een restaurant en de naam Chez Black was geboren. Een mooie anekdote, die zich makkelijk
T E X EL - TOPPER
laat vertalen naar de muren van het restaurant, waar tientallen foto’s van nationale en internationale filmsterren hangen. Mick Jagger and Keith Richards van de Rolling Stones schreven het nummer Midnight Rambler in een café in Positano tijdens hun vakantie.
Handgemaakte schoentjes De volgende dag wordt er stevig gewinkeld in Sorrento. Het grote plein Piazza Tasso is het centrum van Sorrento. In de straatjes daaromheen vind je winkels van de bekende merken, maar het is zeker waard om de lokale boetiekjes binnen te lopen.
3 dag en
75
va n a f
Het is puur genieten op het waddeneiland Texel, en u kunt dat supervoordelig ontdekken! Boek een verblijf in het 3-sterren Sandton Hotel de Cooghen, in het centrum van het plaatsje de Koog. Het hotel ligt op enkele wandelminuten van de duinen en het strand en beschikt o.a. over lift, restaurant en een wellnesscentrum (tegen betaling). U verblijf is inclusief ontbijt. Aankomstdata: van 14/2 t/m 29/6
Zie www.kras.nl/17597
Verken dit waddeneiland met KRAS.NL!
Kleine collecties, maar met de Italiaanse flair en finesse. Schoenen zijn er ronduit goedkoop en je vindt hier de zaakjes waar men handgemaakte schoentjes maakt (vanaf 45 euro, één uur wachttijd). We doen een snelle lunch bij Ristorante Sant’Antonino, midden in de stad op een bovenverdieping onder een prachtige pergola bedekt met bougainville en bestellen een pizza Campagnola met mooie, droge ham en rucola, met een glas ijskoude Falanghina.
Vissersdorp Ook een aanrader is een wandeling van Sorrento naar het kleine vissers-
dorp Marina Grande. Via Piazza Tasso loop je makkelijk naar Piazza Vittoria, waarna de prachtige afdaling begint naar de Marina Grande. Onderweg, met steile trappen naar beneden, kom je om de zoveel meter kleine prieeltjes met Mariabeeldjes en kleine winkeltjes tegen. Steeds met zicht op de baai, komt het dorpje langzaam in zicht. Vroeger was dit de grote haven van Sorrento, daarom ook de naam Grande. Omdat deze te klein werd door het toenemende toerisme is iets verderop de Marina Piccola gebouwd voor de grote veerboten. Verwarrend, dat wel, maar ook wel weer logisch.
...en nog meer TOPREIZEN! 2 dgn v.a.
45
VLIELAND
o.b.v. 4 pers.
2-/3-/4-/5-/8-daagse autovakantie Verblijf in het 4-sterren WestCord Strandhotel Seeduyn, inclusief ontbijt. Aankomstdata: van 5/2 t/m 30/6 Zie www.kras.nl/51515
TERSCHELLING
2 dgn v.a.
55
2-/3-/4-/5-daagse autovakantie Verblijf in het 4-sterren WestCord Resort Hotel Schylge, inclusief ontbijt. Aankomstdata: van 6/2 t/m 30/6 Zie www.kras.nl/50042
3 dgn v.a.
AMELAND
59
3-/4-/5-daagse autovakantie Verblijf in het 3-sterren Hotel Zeewinde, in Nes, inclusief ontbijt. Aankomstdata: van 6/2 t/m 29/6 Zie www.kras.nl/50692 2 dgn v.a.
79
VLIELAND
o.b.v. 4 pers.
2-/3-/4-daagse autovakantie Verblijf in het 4-sterren WestCord Resort Noordsee, inclusief ontbijt. Aankomstdata: van 5/2 t/m 31/5 Zie www.kras.nl/17772
B O E K O N L I N E of bel 0900 – 9697
WEG 4.6
De authentieke insalata caprese
15 cpm
P r i j z en z i j n p er p er s oon , t en z i j a n d er s v er mel d . P r i j z en z i j n excl u s i ef res er v er i n g s k os t en .
Limoncello
Inspiratie in Positano
Toeristen opletten
Het bekendste streekproduct uit Amalf is limoncello. In vele landen wordt het gebruikt in cocktails, in Italië als gekoeld digestief.
Positano biedt inspiratie voor creatieve geesten: Muzikanten (Rolling Stones), schrijvers (John Steinbeck) en gamemakers (Forza Motorsport 3).
Er rijden drie bussen in Sorrento. Er zijn 2 prijzen; inwoners van Sorrento betalen 1,10 euro. Toeristen zijn met 2,40 euro een stuk duurder uit.
)" "&3
www.SkyTours.nl Super Lastminutes +(
$/(
-$3 (2 -(.1* 0 $ '0 #### ''( ' 22 &2 . (
$ 2$&$ * '#0# #'1'' +.(
)
1./( (3(
2+$./( !($' * 0#1,) '0
)
+.( %./
* #)' '0 22 &2 . (
,,
$2$ 0 $ 2 $
$ $$.$ 2$$ '(2 +2(
* ### '0
# #0 # #'1'' +.( %./
)
+.( %./
.3$2 * 0,# '#%+ '0
,),
2(.
$-
+.(
Nog enkele plaatsen Vertr 6/2, 13/2, 6/3, 13/3 8D vliegreis met chalet Vanaf 513 p.p. (bij 4p) www.skifinland.nl of 050-3136000 8d Dolomieten va 399 8d Rome, Florence va 399 10d Rimini, Bologna va 399 Beleef Noorwegen! 10d Sorrento va 479 Autorondreizen, busreizen, 10d Umbrië, Toscane va 489 Hotels, pensions, hytter, 15d Zuid-Italië va 739 Camperverhuur & Hurtigruten 11d Corsica, Sardinië va 859 www.bbi-travel.nl of Vraag snel de brochure aan! 050-3136000 Tel. 0529-469667 ANVR/SGR ASKJA heeft unieke natuur Tussen Florence en Siena reizen in Noorwegen. 026 352 app. t.h. www.villaprono.it of 93 90 www.askja.nl anvr-sgr 0039 - 0558 544 835 (Ned. spr.)
10 DAGEN DOLOMIETEN
,
$3%.$ $( . #' , '0
Last minutes Lapland
LEVICO THERME
v.a. 499,-
10 DAGEN POLEN/ GDANSK/ MAZUREN / KRAKAU
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958
v.a. 399,-
lid ANVR/SGR
___________________________________________________________________________________________________
, )
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
www.GudetoscanA.com Driehoek Pisa-Florence-Siena Vakantiehuizen 020-6895266
12 DAGEN CORSICA/ SARDINIË/SICILIË
((.*( $ '(/(
* /' , 0, ,00#)' 2(.
))
0 ' #'1'' +.( %./
),
v.a. 799,-
10 DAGEN MEER VAN LUGANO / SAAS GRUND/ LAGO MAGGIORE
v.a. 499,-
##(,-' )'$#''& * ' $'',). '$#''& '%+,00'&' ',& ' ' ''/#. '"& /( ' $'+ &'.
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
10 DAGEN MEER VAN BLED
v.a. 499,___________________________________________________________________________________________________
Corfú, Lefkas, Kefalonía, Itháki, Épiros, Pílion Lesbos, Chios, Samos, Pelopónnesos Kýthira, West-Kreta, Zuid-Kreta Kleinschalige accommodaties, fly-drives, wandelen, trekkings, zeilen en reizen op maat. anvr/sgr Voor persoonlijk advies en de brochures 024-642 48 48 www.rossholidays.nl -
[email protected] Ontdek Griekenland 15 DAGEN GRIEKENLAND Athene Peloponnesos Eilanden v.a. 950,www.mijngriekenland.nl
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
Agriturismo & mooie huizen. WWW.ITREIZEN.NL, N-Italië t/m Sicilië, 0529-432745, SGR. WWW.ITALIA-BELLA.NL Specialist voor Toscane! Vakantiehuizen 0575-574495 Huizen op wijndomeinen, wijnen culinaire reizen 072-5116111 www.cazebonne.nl Agriturismo's & Landhuizen * * Fi VAKANTIEHUIZEN * * 020-428 5999 www.fi.nl Toscane schitterende 7-daagse reizen met excursies naar Pisa, Florence, Lucca en Siena 299 incl. vervoer, halfpension en excursies. Ook 7-daagse reizen naar de Veneto, Umbrië vanaf 319 en 10-daagse reizen klassiek Italië 599. Voor boeking en info www.europaski.com Tel. 0118 / 472820 AGRITURISMO in heel Italia. Ook individuele rondreizen. Tel. 0416-69 66 05 of www.gigitravel.nl SGR) Vakantiehuizen en app. met zwembad in Toscane en Umbrië. 0228 – 526626 www.dimore-italiane.nl
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958
Neem uw eigen voertuig mee naar IJsland! Kijk voor vaarschema en tarieven op www. lid ANVR/SGR smyril-line.nl of bel met Generaal Agent Nederland, Troll Travel 078-6198525. DJOSER rondreizen IJsland 14 dgn v.a. 1995,- Brochure? DE PORTUGAL SPECIALIST www.djoser.nl of 071-5126400 Naar Portugal voor de beste prijs? Ga met Paradise op ASKJA Reizen anvr-sgr De specialist met het meest comreis! Bel 030-6592160 of plete aanbod. Bezoek onze info deportugalspecialist.nl SGR dag in Arnhem op 6 feb. Algarve: bel 06-21444319 026-352 93 920 www.askja.nl topvilla 2-10 pers. oceaanzicht ASKJA Reizen anvr-sgr De voll. privacy, pr. zwemb. specialist met het meest comAlgarve - bijzondere vakantie- plete aanbod. Bezoek onze info dag in Arnhem op 6 feb. huizen. 026-352 93 920 www.askja.nl www.portucasa.nl (sgr)
Tophotels Valentijn
___________________________________________________________________________________________________
Vakantie naar écht Griekenland Vraag brochure aan, o.a. rustig Kreta,Kos& Lesbos;0206759862
www.interfact-travel.nl (ANVR)
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
Nú met gratis fotomozaïek!
4d Londen - Actie va 99 5d Canterbury Kent va 239 5d South Downs va 269 8d Zuid-Engeland va 459 8d Lake District va 479 11d Rondreis Schotland va 679 11d Rondreis Ierland va 689 Vraag snel de brochure aan! Tel. 0529 - 469667 ANVR/SGR
WALES/ENGELSE RIVIÈRA TORQUAY
v.a. 499,-
____________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 Lid ANVR/SGR
Prachtig Kroatië
v.a. 699,-
Petersburg, Novgorod, Moskou Welkom in Rusland begint op de website www.czarina.nl
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR Ierland voordeliger dan ooit Flydrive, b&b of hotelrondreizen, Camperverhuur, vakantiehuizen. 050-3136000 of www.bbi-travel.nl of
€p.p.p.n. 24,75
8 dgn ZUID ENGELAND
Onze zomerfolder 2011 is uit met prachtige hotels en resorts in Kroatië. Zeer de moeite waard! 10 dagen Kroatië op basis van halfpension al v.a. 247,-. Bel 0495-588740 of WWW.SOLMAR.NL. Lid SGR
10 DAGEN IERLAND
Nú
vanaf:
WWW.BRITISHHOLIDAYS.NL 0492 - 351 105 LID SGR Vakantieparken, cottages, vaarvakanties en overtochten
10 dgn ST. PETERSBURG
v.a. 799,-
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
Verras uw partner met een heerlijk verblijf in een romantisch hotel en ontvang een blijvende herinnering aan uw weekendje weg!
Fotomozaïek aangeboden door:
&!#+* #&) " !#+& "&&*& (!( %&& & #+&&*& ! #+& ((( $$' ! ) !& %! ' ) )&"!
Boek nu via www.HotelSpecials.nl/valentijn De getoonde prijs is een vanafprijs. De prijs is per persoon per nacht op basis van tweepersoonsbezetting en beschikbaarheid. Prijs is incl. ontbijt en excl. reserveringskosten (€ 12,50 per boeking), toeristenbelasting en eventuele extra’s. De actie is geldig t/m 13 februari 2011, de voucher is inwisselbaar t/m 31 december 2011 op www.mymoza.com. Druk- en zetfouten voorbehouden. Boek nu via www.HotelSpecials.nl/valentijn of 0900-4883577
www.rekro.nl Extra aantrekkelijk geprijsde meivakantie: Malgrat de Mar, Hotel*** Indalo Park 10-daagse busreis o.b.v. halfp. vertr. 29/04 al vanaf 216,-. Hotel****Caprice Verde, 10 daagse busreis o.b.v. halfp. vertr. 29/04 al vanaf 287,- (prijzen excl. 25,- RC-toeslag). Vraag ook naar onze vliegvakanties. U kunt onze nieuwe zomerbrochure aanvragen via www.rekro.nl of bel 0541-570.531 (lid SGR). ANDALUSIË-Appartement 20 10/12 DAGEN BARCELONA tot 40 p. dag Tel. 0049-2871- COSTA BRAVA PYRENEEËN 181610 www.Touristonline.de/ v.a. 399,Spanien/538746
ZON, WATER EN BERGEN U vindt het aan de meren in KARINTHIË (Oostenrijk) Te huur stacaravans op gezinscamping aan meer. Veel activiteiten. Leuk restaurant. 055 - 312 29 15 WWW.CARAVANINTERLAND.NL Nu jubileumkorting! Bijzondere vakantiehuizen in LASTMINUTE Wintersport Ski/Langl gebied. Bad Mitternhet echte Spanje. Oostenrijk 19/02 2-20 personen dorf/Tauplitz T.h. div acc. Na www.taha.nl (sgr) www.ski4u.nl tel. 06-22227607 26-2 mogelijk. Janssen Vakanties. Tel: 026-3814709
Chalets & Appartementen * * Fi VAKANTIEHUIZEN * * 020-428 5999 www.fi.nl
___________________________________________________________________________________________________
www.bolderman.nl (0318) 580 958 lid ANVR/SGR
Ons 5-pers. vak.app. in Salzkammergut in mooi wandel/ skigebied, prachtig uitzicht, zwembad/3 fietsen aanw. huur p.w. 250,-/350,- 0316-227291
[email protected]
DJOSER rondreizen Namibië / Botswana/Zambia 24 dgn v.a. ASKJA Reizen anvr-sgr De specialist met het meest com 2495,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 plete aanbod. Bezoek onze info dag in Arnhem op 6 feb. 026-352 93 920 www.askja.nl SHOESTRING Rondreizen Laat uw reis door ons op maat Zuid(elijk)-Afrika, 9/16/23/24/29 maken! 040-2982266 (Anvr/ dg, va 1399. shoestring.nl Sgr) WWW.MONDIREIZEN.NL DJOSER rondreizen ZuidAfrika 15-35 dgn v.a. 2095,Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 KONING AAP Div. rondreizen Japan. 22 dg, va 2995. Ook Op maat gemaakt: Auto- en familiereizen. koningaap.nl motorreizen Zuid-Afrika, AutoSHOESTRING Rondreizen Ke- en camperreizen Namibië en nia (& Tanzania) 16/23 dg, va Botswana. 0546-577372. Lid SGR www.suidafrikareise.nl 1949. shoestring.nl
K0NING AAP Écht op reis! Infodagen februari 12 feb. Amsterdam, 26 feb. Dalfsen (bij Zwolle) Meld je aan via www.koningaap.nl KONING AAP Rondreizen Ethiopië, Soedan, Kenia, Tanzania, Madagaskar/Zuidelijk-Afrika. 11/16/23/25/30 dg, va 1750. Rondreis 10/15 dagen. Ook op Ook fam.reizen.koningaap.nl maat! 040-2982266 (Anvr/Sgr)
ASKJA Reizen anvr-sgr De specialist met het meest complete aanbod. Bezoek onze info dag in Arnhem op 6 feb. 026-352 93 920 www.askja.nl
ASKJA Reizen anvr-sgr De specialist met het meest complete aanbod. Bezoek onze info dag in Arnhem op 6 feb. 026-352 93 920 www.askja.nl
WWW.MONDIREIZEN.NL Luxe busreis 10 dgn Spanje 14x buffet Hotel Tahiti Playa*** op strand, in centrum Santa Susanna. Zwembad, kamer met bad/do,toilet,tv,airco,balkon. april 1-8 149 apr 15 217 mei 2-6 253 mei 16-20-23+juni 3-6-10 280 Reymar apr 29 199 hotel ***Benidorm jan 189 Gratis gids vroegboekkorting tot 25% RC 25 045-5227777 boek online+bespaar 6 www.boosten.nl
DJED REIZEN: Gevarieerde, kleinschalige Egypte reizen. Ook reizen op maat vanaf 2 personen. Gegarandeerd wekelijks vertrek. Brochure? 070-3815533 WWW.DJED.NL SHOESTRING Rondreizen Egypte (en/of Jordanië), 9/16/ Onze zomerfolder 2011 is uit! Vroegboekkorting tot wel 18%. 22 dg, va 549. shoestring.nl Nieuwe excursie- en pendel bestemmingen en Middellandse DJOSER rondreizen Egypte 8zee cruises.Vraag gratis de brochure aan. 25 dgn v.a. 995,- Brochure? 10 dgn Spanje al v.a. E 149,- op basis van halfpension. www.djoser.nl of 071-5126400 Bel snel: 0495-588740 of WWW.SOLMAR.NL KONING AAP Rondreizen Bijk kst.: Royal Class 25,- / First Class 60,- Lid SGR Egypte (& Jordanië/Libanon/ Unieke vakantiehuizen Unieke vakantieadresjes in het Syrië). 9/16/22/29 dg, va 795. Ook individueel én familiereiFrankrijk, Italië of Spanje echte authentieke Spanje WWW.VILLAGRANDE.NL www.anderespanje.nl (SGR) zen. koningaap.nl
Spanje , een heerlijk land !
Marokko DJOSER rondreizen Marokko 10-20 dgn v.a. 1295,Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400 INDIVIDUEEL naar MAROKKO? Duizend-en-één ervaringen rijker
Kijk op: individueel.koningaap.nl
SHOESTRING Rondreizen Marokko, 5/8/15/22 dg, va 549. shoestring.nl KONING AAP Rondreizen Marokko, 8/15/22/28 dg, va 795. Ook individueel én familiereizen. koningaap.nl
Voor Azië kiest u de specialist!
Al meer dan 20 jaar zijn wij de betrouwbare aanbieder van volledig verzorgde (rond-) reizen in Indonesië, Thailand, Vietnam, Cambodja en Sri Lanka. Ook voor strandvakanties!
www.schonestreven.nl 058-2137706 DJOSER rondreizen Vietnam/ Cambodja 23-27 dgn v.a. 1995,- Brochure? www. djoser.nl of 071-5126400
4.. *5*2.46 -. ..5.-+.*5 0*2.. 23 *623.. *.-. *,2 2.2$ -2 3** 2 -* &23 0*2.. 2 1..6 .-.6*- . -**+ 2. *,2. . 3. 0- *5*2. . .265*7.4 . 5*7. - . *623- (( -*0. . 1.++. .. *7.1*0.1.7*4 2 3** 2 -* 0. *- *04
-*0. /.620 -. 30. -..6.7. ( 3** -*0. *23 7. .. +..5 ** -. 2.6. . 1. .
'.265*7. $
-*0. **-235*7 7. 2 ,2. . 1..6 ..6 .6/ 23-. 464 4 . *. 2 ,.
%*5*2.5*7. **/ $
-*0. 2 *6 2 -. -.. 464 4 .. . *. 2 *6.,2*62.
# "56.2 52- 0.6**0- / 3*20! ../ .. . *5*2. ,*-.* + ,*-.* " 3** 0.6-20
4.. *5*2.46
2/.. *5*2.46
..**7 . 5 6235 ..6620
22
Je moet wel een beetje gestoord zijn om dit te doen.
Extra Reizen
Britta Lindvall Eigenaresse
We kunnen met z’n allen de boom in #Lapland Luxueus overnachten in de top van
Reis en prijs
Kamers vanaf 350 euro
een boom? In Zweden kan het! Clare MacCarthy Harads V
Overal zijn hotels die hun gasten de kans bieden dichter bij de natuur te komen, maar alleen in Lapland is een hotel waar je in de natuur kunt opgaan. Het is drie uur ’s nachts en in plaats van te slapen sta ik naar de vroege ochtendzon te kijken in mijn spiegelglaskubus, vier meter boven de grond. Vanaf de grond is de kubus bijna onzichtbaar en de stilte is betoverend. Je zou denken dat boomhuizen hippieachtig en primitief zijn, maar dat geldt niet voor deze luxe, stijlvolle verblijven. ‘Misschien zijn we een beetje gestoord, anders waren we ook nooit aan dit project begonnen’, zegt Britta Lindvall, die samen met haar man Kent eigenaar is van het hotel waar ik de allereerste gast ben.
Boomsauna Kent en wat vrienden, van wie er toevallig drie architect waren, kwamen tijdens een dagje vissen op het idee toen ze een boomhut zagen die door een filmploeg in het bos was achtergelaten. Ze sloegen aan het dagdromen: zou je niet een heel hotel in de bomen kunnen bouwen? Nu, drie jaar later, zijn er vier eenheden klaar en twee bijna; er is ook een boomsauna. Elke unit biedt ruimte aan twee tot vier personen en is uniek. De Spiegelkubus is het spectaculairst om te zien en kan bovendien het ene moment geheel onzichtbaar zijn om het
volgende moment weer op te duiken als de zon tevoorschijn komt. Het Vogelnest, even verderop in een dennenbosje gebouwd, is technisch heel anders. Het is een rond bouwsel, aan de buitenkant bedekt met takken en ontworpen als een cocon. Je kunt de hut bereiken via een elektronische ladder die op afstandsbediening werkt; eenmaal binnen kun je de ladder ophalen.
Investeerders
www.treehotel.se
In de Hut ligt de nadruk, net als bij de Spiegelkubus, op het uitzicht. Het ontwerp is uitgegaan van de binnenkant van de ruimte: er staat een comfortabel bed direct voor het immense raam. In deze kamer kun je naar de sterrenhemel staren of de zon zien ondergaan boven de Lule River. Bij de bouw is rekening gehouden met de natuurlijke omgeving; de verstoring van het bos is minimaal. Daarom zijn er duurzame, natuurlijke materialen zoals hout gebruikt. De boomhuizen maken gebruik van vriestoiletten of zogeheten ‘cinderellas’, die het afval in een ingebouwde verbrandingsruimte verwerken. Er staan nog achttien kamers in de planning, maar dan zullen er meer investeerders moeten komen, daar zijn Britta en haar man het over eens. En Kent, de visfanaat, voegt daar nog aan toe: ‘En als die investeerders ook nog van vissen houden, zou het helemaal mooi zijn.’ © Financial Times
De Spiegelkubus meet vier bij vier bij vier meter. Rechts het uitzicht vanuit een andere kamer, de Blauwe Kegel.
#DÐADQFDMÐDMÐLDQDMÐU@MÐ9VDCDMÄ
YDQDI
C@@FRDÐ@TSNQNMCQDHRÐ
#DYDÐQDHRÐUNDQSÐTÐCNNQÐDDMÐO@@QÐU@MÐCDÐLDDRSÐNMFDQDOSDÐRSTJIDRÐ9VDCDMÐCDÐQDFHNiRÐ#@KRK@MCÐ5«QLK@MCÐDMÐ#@K@QM@ Ð 3DKSÐTÐCDÐQDMCHDQDMÐNMCDQVDFÐ4ÐUDQAKHIESÐDDQRSÐÐM@BGSDMÐHMÐ'NSDKÐ#@KH@ÐC@SÐTHSJHIJSÐNUDQÐGDSÐKDK¬MF LDDQÐAHIÐ!DMFSRENQR Ð #@MÐÐM@BGSDMÐHMÐGDSÐFDYDKKHFDÐ,NQ@Ð/@QJDMÐ'NSDKÐAHIÐGDSÐADQDMO@QJÐU@MÐ.QR@ÐDMÐGDSÐ2HKI@M LDDQ Ð.OÐGDSÐDHK@MCIDÐ2NKKDQ¼MÐJTMSÐ TÐMNFÐLDMRDMÐSDFDMJNLDMÐHMÐJKDCDQCQ@BGS Ð4VÐK@@SRSDÐRSNOÐ2SNQR«SQ@Ð%I«KKGNSDKKÐÐM@BGSDMÐHRÐSTRRDMÐCDÐhEI«KKDMiÐADQFDMÐAHIÐ CDÐ-NNQRDÐFQDMR Ð$DMÐOQ@BGSHFÐV@MCDKFDAHDCÄÐ
DTQNÐO O
/QHIYDMÐ Ð Ð Ð
De hutten in het Treehotel kosten vanaf € 350 per nacht, met ontbijt. Er gaan een paar keer per dag vluchten van Stockholm naar Luleă Airport. Van daar is het nog ongeveer een uur rijden; een taxi kost € 115 per rit.
(MADFQDODMÐTCP@JGHDÏGLÏAMKDMPR?@CJCÏFMRCJQÏÏL?AFRCLÏM @ T ÏJMEGCQ MLR@GHRÏCLÏÏL?AFRCLÏM @ T ÏTMJNCLQGMLÏPCRMSPMTCPRMAFRÏ)GCJÌ-QJMÏKCRÏBCÏ JSVCÏ!MJMPÏ*GLCÏTMMPÏÏ?SRMÏGLAJ Ï@GLLCLFSRÏ@MMRÌ RPCGLPCGQÏMTCP J?LEQÏ"?JQJ?LBQÏI?L??JÏ,5 ÌUCECLI??PRÏ8UCBCLÏ,5 ÌPCGQEGBQÏ%MSBÏ 8UCBCLÏ
*HIJÐNOÐOG@QNRQDHYDM MKÐUNNQÐ@KÐNMYDÐ Ð TSNQNMCQDHYDMÐCNNQÐ$TQNO@
(MENQL@SHDÐÐ1DRDQUDQHMFDMÐVVV OG@QNRQDHYDM MKVDFDMDQÐ NEÐUH@ÐÐ ÐÐÐÐBOLÐL@W ÐÑÐ ÐODQÐFDROQDJÐLDSÐYNDJBNCDÐÐ
kkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkkk
/QHIYDMÐHMÐÑÐO O Ð-HDSÐHMADFQDODMÐQDRDQUDQHMFR JNRSDMÐDMÐJNRSDMÐB@K@LHSDHSDMENMCR Ð
Niemandsland
Lule
Multicultimix
Luleå is veruit de grootste stad van de noordelijke Zweedse provincie Norrbottens län, een enorm niemandsland, dat grenst aan Lapland.
In de volksmond staat Luleå bekend als Lule. De stad telt 45.000 inwoners, de gelijknamige gemeente zelfs 75.000.
De provincie Norrbotten is erg verschillend van de rest van het land. Zweden, Noren, Finnen en de minderheid Sami zorgen voor een multicultimix.
ATLANTIC Dream Vacations Camperhuur, Fly-drives, cruises Voor aantrekkelijke auto- en bel. 070-320 94 99 of surf naar camperreizen naar de USA, kijk op: www.WRC.nl atlanticdreamvacations.nl
K0NING AAP, Écht op reis! Infodagen februari 12 feb. Amsterdam, 26 feb. Dalfsen (bij Zwolle) Meld je aan via www.koningaap.nl
Écht op reis in 2011!
Een greep uit ons aanbod:
India 16 dgn v.a. _ _ _ _ €1395,Indonesië 21 dgn v.a. _ _ _ _ €1795,Zuid-Afrika & Swaziland 16 dgn v.a. _ _ _ _ €2095,Costa Rica 16 dgn v.a. _ _ _ _ €1595,Peru & Bolivia
Marokko 8 dgn v.a. _ _ _ _ _ €795,Egypte 16 dgn v.a. _ _ _ _ €795,Japan 22 dgn v.a. _ _ _ _ €2995,China 15 dgn v.a. _ _ _ _ €1495,-
24 dgn v.a. _ _ _ € 2395,-
Bezoek Koning Aap
Meer dan 140 groepsreizen. Ook Individuele-, Familieen Festivalreizen.
infodag. Data en aanmelden op de website. Brochure 2011? Bel 020-7887700 www.koningaap.nl
INDIVIDUEEL naar VIETNAM? KONING AAP Rondreizen IndoneErvaar de Parel van Indochina sië,Thailand, Maleisië, Vietnam, Kijk op: individueel.koningaap.nl Laos, Cambodja of Myanmar, 15/ 19/21/22/29 dg, va 1595. Ook indiv. én fam.reizen koningaap.nl
KONING AAP Rondreizen India (& Nepal), Bhutan en Sri Lanka. 16/21/23/29/31 dg, va 1395. DJOSER rondreizen Indonesië Ook individueel én fam.reizen. 18-28 dgn v.a. 1695,Brochure? www.djoser.nl of individueel.koningaap.nl 071-5126400 SHOESTRING Rondreizen India (& Nepal), 8/15/16/21/22/23/29 Laat uw reis door ons op maat maken! 040-2982266 (Anvr/ dg, va 899. shoestring.nl Sgr) www.MONDIREIZEN.nl
INDIVIDUEEL naar COSTA RICA? KONING AAP Rondreizen MexiTrotseer jungle en vuurspu- co, Guatemala, Cuba, Nicaragua, Costa Rica. 16/19/20/23/30/58 dg wende vulkanen Kijk op: va 1595. Ook individueel én faindividueel.koningaap.nl miliereizen. koningaap.nl
ANTARIN (SGR) ondersteunt uw eigen reis. Hotels, auto- INDIVIDUEEL naar CUBA? huur,cursussen,trein/vliegtick. Genieten van salsa, sigaren en 1 april - JAPAN - Reis-Info-Dag 020-6275085 www.antarin.net bountystranden Kijk op: TAO Japan specialist. Indiv/gr. individueel.koningaap.nl 020-623 50 67 www.japan.nl DJOSER rondreizen Cuba 10-18 dgn v.a. 1595,- Brochure? SHOESTRING Rondreis Japan, www.djoser.nl of 071-5126400 15 dg, va 2249. KONING AAP Rondreizen China shoestring.nl
SHOESTRING Rondreizen Mexico/Guatemala/Cuba/Nicaragua/ Costa Rica, 13/16/20/23/24 dg, va 1399. shoestring.nl
(& Tibet/Taiwan/Noord-Korea/ Transsiberië Express). 8/15/22/29 dg, va 1495. Ook indiv.én fam. reizen. individueel.koningaap.nl
DJOSER rondreizen Israël 14 SHOESTRING Rondreizen China dgn v.a. 1495,- Brochure? (& Tibet), 8/9/14/15/22/29 dg, www.djoser.nl of 071-5126400 va 999. shoestring.nl
écht op reis!
Tickets, maatwerk, groepen; Laat uw reis door ons op maat TelAviv va. 325 010-2827242 maken! 040-2982266 Anvr/Sgr www.promisedlands.nl (SGR) WWW.MONDIREIZEN.NL
K0NING AAP Écht op reis! Infodagen februari
ASKJA Reizen anvr-sgr De specialist met het meest complete aanbod. Bezoek onze info dag in Arnhem op 6 feb. 026-352 93 920 www.askja.nl
12 feb. Amsterdam, 26 feb. Dalfsen (bij Zwolle) Meld je aan via www.koningaap.nl KONING AAP Rondreizen Marokko, Egypte, Israël, Jordanië, Syrië, Turkije, Iran, Oman en Dubai. 8/9/15/16/22/29 dg, va 795. Ook indiv. én fam.reizen. koningaap.nl
DJOSER rondreizen Syrië/ Jordanië 10-18 dgn v.a. 1195,- Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400
DJOSER JUNIOR voor ouders met kinderen: Ecuador/ Bonaire 23 dgn v.a. 2695,Brochure? www.djoser.nl of 071-5126400
K0NING AAP, Écht op reis! Infodagen februari
ASKJA Reizen anvr-sgr De specialist met het meest complete aanbod. Bezoek onze info dag in Arnhem op 6 feb. (Auto)rondreizen met en zonSHOESTRING Rondreizen Thai026-352 93 920 www.askja.nl der chauffeur! 040-2982266 land/Cambodja/Vietnam/Indowww.MONDIREIZEN.nl nesië/Maleisië/Myanmar, 15/22 Voor voordelige camperreizen dg, va 1199. shoestring.nl naar Canada, kijk op: www. Libanon WRC.nl
12 feb. Amsterdam, 26 feb. Dalfsen (bij Zwolle) Vroegboekkorting Zomer 2011 Meld je aan via www.koningaap.nl CAMPERHUUR 10 % korting AUTOREIS tot 100,- korting SHOESTRING Rondreizen Peru/ Bolivia/Ecuador/Suriname/ WWW.VLIEGMETMEMEE.NL Brazilië/Argentinië/Venezuela, 9/ 16/21/23/24/31 dg, va 1199. shoestring.nl
ASKJA Reizen anvr-sgr De specialist met het meest comWelkom in het 'Land van de Rondreis 9 dgn. Groep/Ind. Ook DJOSER rondreizen Canada plete aanbod. Bezoek onze info op maat! 040-2982266 23 dgn v.a. 2395,- Brochure? dag in Arnhem op 6 feb. Glimlach' Kijk op: www.MONDIREIZEN.nl www.djoser.nl of 071-5126400 026-352 93 920 www.askja.nl individueel.koningaap.nl INDIVIDUEEL naar THAILAND?
KONING AAP Rondreizen Peru/ Bolivia/Chili/Argentinië/ Ecuador/Venezuela/Columbia/ Brazilië/Suriname. 19/23/24/27/ 30/58 dg, va 1895. Ook indiv. én fam.reizen. koningaap.nl
REISVACCINATIES door gespecialiseerde huisartsen op tijden dat het u ook schikt. Vergoeding door zorgverzekeraar. Afspraak via: WWW.TRAVELDOCTOR.NL
Supervoordelige busreizen BERLIJN
PRAAG
PARIJS
LONDEN
4 dagen
4 dagen
4 dagen
4 dagen
119,-
119,-
119,-
149,-
vanaf
vanaf
vanaf
vanaf
Vertrek o.a.: 4, 11, 18, 25 mrt, 1, 8 apr
Vertrek o.a.: : 4, 11, 18 mrt, 1, 8 apr
Vertrek o.a.: 24 feb, 4, 11, 18, 25 mrt
Vertrek o.a.: 11, 18, 25 mrt, 1, 8, 15 apr
# # ! !
# # # # ! !
# # ! !
# " # # ! !
Boekcode: 9004
Boekcode: 9004
Boekcode: 9004
Boekcode: 9004
Vermeld bij boeking de boekcode 9004 en u maakt kans op een stedentrip!
# ! Naam
dhr/mvr
Postcode
Plaats
Geboortejaar
E-mail
Zonder postzegel opsturen naar effeweg.nl, Antwoordnummer 778, 7700 VG Nieuwleusen
9004
Adres
Alle fouten voorbehouden. Prijzen zijn vanaf en per persoon, excl. 17,- per boeking.
In dit zonnige humeur heb ik hem nog nooit gezien.
Uit & thuis
Het koolwitje Over de verliefde boer
Fabel op vrijdag Wim Meyles
boom
Europeaan
Beleef haarscherp beeld op de 24” LED televisie met ingebouwde DVD-speler (DVL-2453) van Lenco. Geniet van kwalitatief goede muziekweergave en van hoogwaardig beeld op deze Full HD 1080p televisie. Met het eigentijdse design en nieuwe technologieën wil Lenco u een geweldige beelden geluidservaring laten beleven. Kwaliteit, betrouwbaarheid en innovativiteit staan Voor meer informatie: www.lenco.eu hierbij bovenaan!
hevel
maangodin
lichaam
5
De boer vergeet
metaal
7
komt vandaag;
plaksel berg op Mindanao
1 arc
8
6
Cryptogram
4 6 2 8 7 3 5 1 9
9 5 3 1 2 6 8 4 7
8 4 6 9 3 2 1 7 5
3 2 5 6 1 7 4 9 8
1 7 9 4 5 8 2 6 3
5 9 4 7 8 1 6 3 2
2 1 8 3 6 9 7 5 4
6 3 7 2 4 5 9 8 1
OPLOSSINGEN
7 8 1 5 9 4 3 2 6
BEL 0909-5010704 OF SMS NAAR: 3553
5 1 2 6 3 4
8 4 2 3 5 1 6
ZO DOET U MEE
6 3 1 4 2 5
4 7
1 5 6 2 4 3
6
Om kans te maken op dag- of weekprijs belt u het sleutelwoord van het Zweedse raadsel door naar 0909-5010704
2 6 4 3 5 1
5
T&O
4
3 4 5 1 6 2
3
Mini-sudoku
2
en niet met rupsen 1
Hotelbon Jaarkaart t.w.v. €75,-. Met de Hotelbon Jaarkaart kunnen 2 personen één jaar lang gratis overnachten in een van de ruim 3000 aangesloten hotels. Informatie: www.hotelbon.nl
op elkaar
2
in zijn buik in zijn maag.
WIN! VANDAAG:
(€ 0,60 p.g.). Of SMS “PERS -spatie- oplossing” naar 3553 (€ 0,60 p.o.b. excl. de kosten voor het gebruik van uw mobiele telefoon) .
hij zit met vlinders
3 persoonl. vnw. en omstreken
Zweeds raadsel (vorige week vrijdag)
het gifgebruik: zijn nieuwe liefde
streep Tsjechische schrijver
Sudoku
H
meur heb ik hem nog nooit gezien. En in plaats van die gele nevel zie ik nu een roze wolk.’
een LED TV van Lenco t.w.v. € 419,-
gedenkteken tegenover
fijn
soort appel
soort foto
et was een van die zeldzame zomerse dagen in ons land. Ongehinderd door wind en wolken koesterde de zon de natuur. Duizenden vlinders dartelden boven het broccoliveld. Tevreden zagen ze hoe hun rupsenkinderen blad na blad kaal vraten en groeiden als kool. ‘Vreemd’, zei een koolwitje tegen haar vriendin. ‘Vorig jaar, toen ik hier zelf als rups rondkroop, zag alles geel van het gif. De boer maakte zich ontzettend druk om ons. Met een verbeten trek om zijn mond, als een generaal die de vijand te lijf gaat, verspreidde hij dood en verderf op de akker. Ik heb het als enige van mijn broertjes en zusjes overleefd. Maar deze zomer lijken we vrij spel te hebben.’ ‘Niet te snel’, antwoordde haar vriendin. ‘Als je het over de duvel hebt...’ In de verte kwam de boer op zijn tractor aanrijden. Maar de sproei-installatie, waarmee hij hen vorig jaar de stuipen op het lijf had gejaagd, ontbrak. Boven het geluid van de motor was een luid en vrolijk gezang te horen. ‘Ik snap er niets van’, zei het koolwitje. ‘Meestal is hij stug en zwijgzaam. In dit zonnige hu-
WIN! DEZE WEEK:
ZWEEDS RAADSEL:
Boer zoekt vrouw
De lijst met winnaars staat op www.puzzelland.com/depers
CRYPTOGRAM Van Wim Meyles zijn zes bundels met fabels verschenen (de laatste zijn Fabeltjesland en Dierengedoe). De boekjes kosten 9,50 euro per stuk en zijn o.a. verkrijgbaar bij uitgeverij Elikser: www.elikser.nl.
Het weer Vandaag en morgen
Lekker winterweer: zonnig en droog
Horizontaal: 1. Het is niet leuk om snel 1 uitgeteld te zijn (5); 3. Op heldere wijze de laatste hand gelegd (5); 4. Men denkt dat een soldaat het geeft (4); 7. Geef er 3 maar koek bij (5); 10. Goed dat geestelijken het fijn vinden! (9); 11. Deel van een match in een kasteel (8). 7 Verticaal: 1. Van een sigaar die aan boord wordt gelezen (7); 2. De eerste tussen de noten in de Verenigde Staten 10 (5); 5. Geen voorman (6); 6. De prijs raakte het water (6); 8. Dat beest is een belhamel (5); 9. Met name hem moet je serieus nemen (5).
25
SUDOKU 2
7 © Puzzelland/ Leen Groeneveld
4 8
5
6
9
2
4 3 6 5 5 8 1 3
9 8 4 1 2
2 6
11
4
7 5 1
SPEEL ONLINE EN WIN! www.puzzelland.com/depers
Selectie geplande OV-verstoringen: Den Haag (tram) Maandag 31 januari t/m 7 februari: HTMlijnen 2, 3, 4 en 6. Halte Spui vervalt. Amsterdam (bus) Maandag 31 januari t/m 29 april: GVBlijnen 35, 36, 37, 245 en 363. Halten Kometensingel en Oostzanerdijk vervallen. Amsterdam (tram) Zondag: GVBlijnen 9 en 14. Halten Mr. Visserplein, Waterlooplein en Plantage Kerklaan wegens herdenking vervallen.
Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl
Een uitgave van Mountain Media BV Adres Anthony Fokkerweg 61 - 3, 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560, fax: 020 - 3460596
Sales:
[email protected] 088-0138801 Marketing:
[email protected] Oprichter: Cornelis van den Berg
Website: www.depers.nl
Uitgever: Ben Rogmans
Redactie:
[email protected] 020-3460550
Hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst
Distributie:
[email protected] 088-0131830
Art direction: Koos Jeremiasse
Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren.
Door Peter Koch ©Comichouse Oosterbeek
Vandaag
Morgen
Het wordt een koude, maar mooie winterdag. Het is droog en de winterzon krijgt goed de ruimte. De maxima liggen tussen -1 graden in Enschede en +2 in Vlissingen. De oostenwind is overwegend matig. Vannacht is het grotendeels helder.
Opnieuw een mooie winterdag met winterzon en maxima tussen -1 en +2 graden. De wind draait van oost naar noordoost en zwakt iets af. Zondag is er meer bewolking en wordt het 2 of 3 graden. We houden nachtvorst en het blijft droog.
26
Novak was beter. Dat moet je accepteren. Roger Federer Na zijn nederlaag tegen Djokovic
Contador ontsnapt aan een miljoenenboete
Nadal laat klachten in Spanje onderzoeken
Mallorca Alberto Contador hoeft de internationale wielrenunie UCI geen miljoenen te betalen. Dit omdat hij niet twee maar één jaar geschorst is. Volgens de UCI-regels moet een renner bij een tweejarige schorsing een boete betalen die overeenkomt met het salaris van het jaar waarin hij betrapt is. Contador verdiende vorig jaar 3,1 miljoen euro in dienst van Astana.
Melbourne Rafael Nadal zal in Spanje medisch onderzoek ondergaan voordat hij bepaalt wanneer hij op de tennisbaan terugkeert. Dat meldde een woordvoerder van de nummer één van de wereld. Nadal verloor woensdag in de kwartfinales van de Australian Open van David Ferrer. Hij was niet fit en heeft vermoedelijk een hamstringblessure.
Na verlies Federer kunnen de mindere goden toeslaan #Tennis
Na Rafael Nadal werd Roger Federer ook uit de Australian Open geknikkerd. Dat biedt kansen aan de subtoppers. Redactie sport Amsterdam
Citaat
‘Verjonging heeft zijn grenzen. Bayern is Ajax niet. Je kunt geen jeugdinternational tussen de palen zetten.’ RTRS
Oliver Kahn in Bild over de keuze van Louis van Gaal voor Thomas Kraft
Vergeer bereikt finale enkel- en dubbelspel
Brama tekent nieuw contract bij FC Twente
Melbourne Rolstoeltennisster Esther Vergeer heeft twee finales bereikt tijdens de Australian Open. De veelvoudig paralympisch en wereldkampioene sloeg zich naar de eindstrijd van zowel het enkelals het dubbelspel. Vergeer won in het enkelspel in de halve finale van landgenote Jiske Griffioen: 6-2, 6-2. In de finale treft ze de Australische Daniela Di Toro.
Enschede Wout Brama heeft bij FC Twente zijn handtekening gezet onder een contract tot medio 2014. Zijn vorige verbintenis liep in 2012 af. De middenvelder doorliep de jeugdopleiding van de club en droeg in 154 competitiewedstrijden het shirt van de tukkers. ‘Ik word hier gewaardeerd en voel me prettig bij FC Twente’, aldus Brama op de clubsite.
Van Straten zorgt voor primeur met WB-zege
Spelersraad maakt afspraken over arbitrage
Denver Snowboarder Rocco van Straten heeft als eerste Nederlander een wereldbekerwedstrijd op het onderdeel Big Air gewonnen. In Amerika bleef hij Zach Stone en Michael Macho voor. Door zijn zege stijgt Van Straten naar de tweede plaats in het wereldbekerklassement. Bij de WK in Spanje liet hij onlangs met een vierde plek al zien goed in vorm te zijn.
Zeist De Centrale Spelersraad (CSR), de Coaches Betaald Voetbal en de KNVB hebben tijdens een overleg afspraken gemaakt over het verbeteren van de arbitrage. Tijdens de bijeenkomst werd ook besproken hoe het onderlinge begrip tussen scheidsrechters, spelers en trainers verbeterd kan worden. De CSR vroeg begin december in een brief om het overleg.
Nog een rekening te vereffenen
V
Hij zou gaan winnen, zondag in de finale van de Australian Open. Roger Federer was immers de man in vorm. Zeker na de uitschakeling van zijn angstgegner Rafael Nadal in de kwartfinale leek niets hem nog te kunnen stoppen. Oké, Federer moest eerst nog even afrekenen met Novak Djokovic om het vervolgens in de eindstrijd op te nemen tegen Andy Murray of David Ferrer, maar dat waren geen onoverkomelijke hobbels. Dat liep dus even anders. Djokovic riep de Zwitser gisteren een halt toe en deed dat hardhandig ook. Na precies drie uur stonden de setstanden 7-6, 7-5, 6-4 op het bord. Dat overkomt Federer niet vaak – tijdens een grandslamtoernooi verliezen in drie sets. ‘Ik speelde niet slecht, maar hij speelde fantastisch’, zei Federer na afloop tijdens de persconferentie. ‘Natuurlijk is het teleurstellend om te verliezen, maar wat kun je eraan doen als hij goed speelt op de belangrijke punten en ik wat minder? Ik had zondag graag kans gemaakt op de titel, maar Novak was vanavond beter. Dat moet je accepteren. Dit is niet het einde.’ Van een wisseling van de wacht wilde Federer niets weten. ‘Dat wordt altijd al snel gezegd... Laten we het daar over zes maanden nog eens over hebben.’
Hetzelfde tijdperk
In drie sets afgedroogd: Roger Federer. AFP
15 Einde van een reeks Zoveel wedstrijden won Roger Federer op rij voordat hij gisteren van Novak Djokovic verloor.
Niet alleen Djokovic was een gelukkig man na zijn zege. Dat gold ook voor Murray en Ferrer, die vandaag hun halve finale spelen. Zeker Djokovic en Murray hebben de kwaliteiten om meerdere grandslamtoernooien te winnen, maar ja, ze hebben de pech dat ze in hetzelfde tijdperk als Federer en Nadal spelen. Die zijn nóg
beter en verdelen samen bijna alle grandslamtitels. Van de laatste 23 gingen er slechts twee níet naar de Zwitser of de Spanjaard. Djokovic won in 2008 de Australian Open en Juan Martin del Potro was in 2009 de sterkste bij de US Open. Halve finales en af en toe een finaleplaats – daar moeten de mindere goden het mee doen. Maar komende zondag is het dus even anders. Geen Nadal, geen Federer. Toen de laatste gevraagd werd of hij gaat kijken, reageerde hij geprikkeld: ‘Ah, de klassieke vraag. Wat maakt dat jullie eigenlijk uit? Ik betwijfel het, want ik zet de televisie niet vaak aan als ik bij mijn familie ben.’ Het is duidelijk: ook voor Federer blijft het wennen dat hij niet in de finale staat.
Opeens weet je het: je stopt #Voetbal
Het hoge woord is er uit. Edwin van der Sar (40) zet na dit seizoen een punt achter zijn carrière. Redactie sport Amsterdam V
Dat Kim Clijsters ten koste van Vera Zvonareva (6-3, 6-3) de finale van de Australian Open bereikte, is geen verrassing. Dat Na Li over de rug van Caroline Wozniacki (3-6, 7-5, 6-3) hetzelfde flikte, valt wel onder die noemer. Het geeft Clijsters de gelegenheid om zich te revancheren op de Chinese. De twee troffen elkaar onlangs ook in de eindstrijd van het toernooi van Sydney en toen won Li verrassend in twee sets. Er staat dus nog een rekening open. EPA
‘Vraag me niet hoe en waarom, maar plotseling weet je het. Dat het voldoende is geweest. Dat het tijd is geworden om meer aandacht aan je gezin te gaan schenken.’ En dus is Edwin van der Sar aan de laatste maanden van zijn loopbaan bezig. De doelman van Manchester United licht zijn besluit toe op de site van zijn management Sport-Promotion. Het moment waarop hij de knoop doorhakte, kan hij niet aanwijzen.
‘Laten we maar zeggen dat het ging spelen vanaf het moment dat Annemarie (zijn vrouw, red.) vorig jaar haar hersenbloeding kreeg. Ze heeft zich daar knap van teruggeknokt, waarop we besloten nog een jaar in Engeland en dus bij United te blijven. Maar eenmaal bezig met het seizoen, begon de gedachte aan het afscheid toch wat nadrukkelijker te knagen.’ Dat zijn carrière er over een paar maanden opzit, dringt nu pas tot Van der Sar door. ‘Eigenlijk wel kort als ik er zo over nadenk. In de voorbije maanden van dit seizoen was ik er helemaal niet zo bewust mee bezig. Met de gedachte van: dit is de laatste keer dat ik hier op het veld sta. Misschien ga ik het vanaf nu wel krijgen. Het hoge woord is er uit. Ik ben eigen-
lijk wel benieuwd hoe ik dit zelf ga ervaren.’ Met Manchester United ligt hij keurig op koers voor de landstitel, terwijl de club ook nog in de Champions League en de FA Cup actief is. Een afscheid met een prijs lonkt dus. ‘Dat zou een prachtige beloning zijn’, zegt Van der Sar. Op de vraag wat hij straks gaat doen, moet de keeper het antwoord schuldig blijven. ‘Ik heb nog geen vastomlijnde plannen voor de toekomst. Ik verwacht dat zoiets op dezelfde manier duidelijk wordt als nu met mijn beslissing om te stoppen. Maar ik weet zeker dat het heerlijk zal zijn om er straks met mijn vrouw en kinderen tijdens het seizoen een weekend op uit te trekken.’
Slechts 23 dagen te laat
Hij bedoelt het goed
Nog één?!
Victor Ramos is terug bij Standard Luik. De Braziliaan had zich echter op 4 januari al moeten melden bij zijn club. Standard wil hem nu verkopen.
Voetballer Roque Santa Cruz heeft een nummer opgenomen voor het goede doel. Dat hij niet kan zingen, moet hem maar worden vergeven.
Amper bekomen van het nieuws dat Ruud Gullit trainer wordt in Tsjetsjenië, lazen we gisteren dat Ron van Niekerk meegaat als assistent.
Ze focussen zich nu op wat ze níet goed kunnen.
Sport
Joop Alberda Over de leiding van Feyenoord
Thijs Zonneveld Amsterdam V
Lees even mee. Vijf willekeurige citaten uit de afgelopen weken: - ‘Deze jongens zijn te naïef, te speels, te frivool.’ - ‘Ik heb nu wel een érg jonge groep.’ - ‘Ik zeg je eerlijk: als ik in de spelersbus stap, vraag ik me altijd af wie voor ons de doelpunten gaat maken.’ - ‘We hebben meer kwaliteit nodig om tot acceptabel voetbal te komen.’ - ‘Ajax is gewoon veel beter.’ Bovenstaande uitspraken zijn allemaal afkomstig van Feyenoordcoach Mario Been. Ze zijn niet moeilijk te vinden: hij roept het hele seizoen al vergelijkbare dingen. Fijn, zo’n leider. In ieder interview trapt hij het toch al zo broze zelfvertrouwen van zijn spelers nog een stukje verder de grond in. Te jong, te naïef, te slecht. Vind je het eigenlijk gek dat die jochies van Feyenoord geen knikker raken?
Groei, Georginio, groei! #Feyenoord Mario Been kleineerde zijn eigen spelers. Het resultaat: een ploeg zonder enig vertrouwen. En hoe vind je dat weer terug?
Illusie Been doet zijn uitspraken om zichzelf en zijn spelers te beschermen, maar hij bereikt er het omgekeerde mee: de coach en de spelers liggen onder vuur. Been had beter moeten weten; er is vrijwel geen coach ter wereld te vinden die succes behaalt door zijn spelers kleiner te maken dan ze zijn. Wel door ze juist groter te maken. Kijk naar José Mourinho. De Portugese succescoach hemelt zijn spelers op. In zijn tijd bij Internazionale bombardeerde hij Wesley Sneijder met sms’jes waarin hij hem de beste spelverdeler van de wereld noemde. Daardoor was Sneijder een jaar lang twee koppen groter dan hij in werkelijkheid is. Nu Mourinho coach van Real Madrid is, zegt hij doodleuk dat Cristiano Ronaldo beter is dan Messi. En dat Real de tiki-taka-machine uit Barcelona van de titel kan houden. Dat is misschien een illusie, maar topsport bestaat bij de gratie van illusie. Als de coach niet heilig gelooft in zijn spelers, wie dan wel? Zoals de beste basketbalcoach ter wereld Phil Jackson (11-voudig NBA-kampioen met de Bulls en de Lakers) zegt: ‘Het belangrijkste van coaching is dat je vertrouwen geeft en uitstraalt. De spelers, en zeker de leiders, moeten geloven dat ze kunnen uitvoeren wat je met z’n allen wilt bereiken.’
Mario Been trapt het toch al zo broze zelfvertrouwen van zijn spelers in ieder interview nog een stukje verder de grond in.
Tegenwind Maar bij de spelers van Feyenoord is het geloof in eigen kunnen inmiddels gedaald tot ver beneden het vriespunt. Door de oneindige reeks nederlagen, en door het gebrek aan vertrouwen van de coach. Been husselt de opstelling iedere week door elkaar en kleineert zijn eigen spelers voor en na iedere wedstrijd. Erg leuk hoor, zo’n grap over een sprintende Jhon van Beukering (‘Hij had tegenwind’), maar daar gaat hij geen meter harder van rennen. Joop Alberda, de volleybalcoach die de Nederlandse ploeg in 1996 naar een gouden olympische plak coachte, kijkt met verbazing naar de manier waarop de technische staf van Feyenoord omgaat met de spelersgroep: ‘De leiding moet er niet op blijven hameren dat het zo’n jonge ploeg is. Ze focussen zich nu op wat ze níet goed kunnen. Daar zit geen sporter op te wachten. Daar gaan die jongens van Feyenoord alleen maar nóg slechter door voetballen. De zwakke punten moeten worden blootgelegd door de tegenstander, niet door de eigen coach.’
27
FOTO’S: ANP, PICS UNITED. BEELDBEWERKING: DE PERS
Zo kan het dus ook José Mourinho is een kei in het ophemelen van zijn spelers. Het gevolg: ze hebben vertrouwen en willen voor hem vechten.
Maar hoe moet het dan wel? Alberda: ‘Bij Feyenoord zouden ze zich moeten concentreren op de dingen die ze wél goed kunnen. Als ik merkte dat er weinig vertrouwen bij mijn spelers was, dan liet ik ze tijdens trainingen oefenvormen doen die ze goed beheersten en leuk vonden. Terug naar de basis.’ Dat lijkt op wat Frank de Boer deed toen hij begon als trainer van Ajax. Hij voerde een speelstijl in waarmee de spelers in de jeugd zijn opgeleid. ‘Gewoon foebelle’, noemde hij het. Je taak uitvoeren en meer niet. Phil Jackson schreef er een boek (Sacred Hoops) over. Volgens Jackson is het geheim dat sporters niet moeten nadenken over randzaken. Contractonderhan-
delingen, ruzies, een vijandig publiek: het is allemaal onnodige bagage. Spelers moeten vrij zijn in hun hoofd; hun bewegingen komen voort uit ingeslepen bewegingen en instinct. Jackson liet zijn team zelfs mediteren in de basketbalzaal om tot die mentale staat te komen.
Feel good-muziekje Maar de kans dat Mario Been zijn spelers laat mediteren is nihil. Been doet, zoals zoveel voetbaltrainers, sowieso niet aan mentale begeleiding. Iemand nog een ander idee om het zelfvertrouwen op te krikken? Alberda: ‘Ik liet videootjes met hoogtepunten maken van spelers met weinig zelfvertrouwen. Geslaagde acties, mooie
punten – om te laten zien dat ze het wél kunnen. Feel good-muziekje eronder. Op die manier kun je spelers programmeren naar succes. Bij een voetbalclub als Feyenoord lijkt me zoiets geen probleem. Het beeldmateriaal is er, en het is niet moeilijk te achterhalen wat de favoriete muziek van de spelers is.’ Zondag speelt Feyenoord tegen kampioenskandidaat FC Twente. In Enschede. Als Feyenoord ook maar een heel klein kansje wil maken op een goed resultaat, dan zit er maar één ding op: de hele busreis dvd’tjes kijken. En dan maar hopen dat Georginio Wijnaldum twee koppen gegroeid is als de bus in Enschede stopt.
Lullige bijwerking
Mysterie opgelost
Dubbelfunctie
Doping is niet meer nodig; uit onderzoek blijkt dat rode bietensap het uithoudingsvermogen vergroot. Eén nadeel: je gaat er rood van plassen.
De fan die na een FA Cup-duel op het veld Scott Laird van Stevenage sloeg, deed dat omdat Laird in het verleden zijn vriendin heeft mishandeld.
Het inventieve Excelsior probeert Ryan Koolwijk te verleiden een nieuw contract te tekenen door hem een functie binnen de club aan te bieden.
! !$#!! $$$
#! ! #!%## !!! !!
!"$ # #
! !
" "
" """
!!
#!