Agendaformulier
DATUM:
07-01-2010
ONDERWERP:
Evaluatie Platform IVZ
INGEBRACHT DOOR
STATUS: Ter instemming
AGENDAPUNT: E.1.a.
Korpsleiding Proceseigenaar Directeur Stafhoofd CIO Regionaal College
AFDELING / BUREAU
Platform IVZ
STELLER
drs. J. Slot (regiocoördinator Veiligheid)
OVERLEGVORM
drs. K.B. Loohuis
MT
d.d.
Overlegvergadering OR
d.d.
Beheersdriehoek
d.d.
Regionaal College
d.d. 08-02-2010
DB Regionaal College
d.d. 20-01-2010
Pag. 1 van 3
Agendaformulier
SAMENVATTING
De pilotperiode voor de regionale samenwerking binnen het Platform IVZ loopt eind 2010 af. Vanaf die tijd zijn geen subsidiegelden meer beschikbaar voor voortzetting. Door het Regionaal College is benadrukt dat voor een vervolg van de samenwerking op het gebied van integrale, sociale veiligheid een evaluatie dient plaats te vinden. De evaluatie van het Platform IVZ is opgebouwd uit twee delen, waarbij bestuurders, IVZers en partners betrokken zijn geweest. Er heeft een collegiale toetsing plaatsgevonden op basis van het evaluatierapport van het Platform IVZ door een adviesgroep, bestaande uit extern deskundigen (bijlage 1). Het evaluatierapport van het Platform IVZ is enerzijds tot stand gekomen door zelfstudie aan de hand van documentenanalyse en anderzijds door de uitkomsten van een webenquete onder betrokkenen van het Platform IVZ (zie bijlage 2). De collegiale toetsing bestond uit een verdieping van de bevindingen door o.a. het voeren van gesprekken met sleutelpersonen uit de regio en het verbinden van een eigen oordeel aan de bevindingen. De adviesgroep heeft het volgende advies geformuleerd:“Gezien de uitkomsten van de evaluatie en de ervaringen van de leden van de adviesgroep met vergelijkbare initiatieven, adviseert de adviesgroep het Platform IVZ te continueren. Minimaal nodig voor een betekenisvolle voortzetting van het platform is het in stand houden van de functie van voorzitter en coördinator, met (administratieve) ondersteuning. De huidige opzet en werkwijze heeft zich in de visie van de adviesgroep overtuigend bewezen. Vooralsnog is er geen aanleiding het platform verder te institutionaliseren”. Vrijwel alle doelstellingen van het Platform IVZ zijn gerealiseerd en de sleutelpersonen onderstrepen dat het platform IVZ substantieel heeft bijgedragen aan de versterking van de gemeentelijke regie op de veiligheidsketen (wettelijke regierol per eind 2010). De coördinatie op sociale veiligheid in gemeenten is dankzij het platform verbeterd. De ontwikkelpunten van het platform zijn: het preciezer formuleren van doelstellingen die de (sociale) veiligheid vergroten in de regio Twente, selectievere selectie van thema’s en het vroegtijdig betrekken van zorgpartijen en een steviger monitoring op de implementatie. Op basis van voorliggende evaluatie dient het Regionaal College een besluit te nemen over voortzetting van het Platform IVZ en een financiële bijdrage van de partners voor structurele financiering vanaf 2011. De gevraagde investering van € 113.500 die gevraagd wordt voor het laten voortbestaan van het platform wordt als realistisch gezien door de adviesgroep (gemeenten: € 0,15 per inwoner en politie Twente € 20.000). De regionale samenwerking op het gebied van sociale (integrale) veiligheid binnen het Platform IVZ is niet uniek in Nederland. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) heeft 33 regionale samenwerkingsverbanden onderzocht. Voor vergelijkbare samenwerkingsverbanden elders in het land is de gemeentelijke bijdrage tussen de € 0,20 en € 0,30 per inwoner. Bovendien is de adviesgroep van mening dat de huidige opzet van het platform IVZ in Twente, de minimale omvang is voor regionale samenwerking. Voorgesteld wordt om het Platform IVZ vanaf 2011 ‘op eigen kracht’ voor te zetten. Aan de Twentse gemeenten en politie Twente wordt gevraagd uiterlijk 1 maart 2010 kenbaar te maken of zij de structurele bijdrage hiervoor kunnen leveren. Gerealiseerd wordt dat in het licht van de bezuinigingen waarvoor gemeenten nu staan, besluitvorming over de bijdrage onder druk kan komen te staan. Voor het kunnen leveren van de gevraagde bijdrage voor het Platform IVZ zijn besparingen gerealiseerd op de huidige gemeentelijke begrotingen zoals de deelname aan de collectieve inkoopregeling uitvoering veiligheidsmonitor (collectieve besparing van ruim € 150.000) en liggen er kansen voor de gemeenten in de tegemoetkoming in de kosten door toepassing van de bestuurlijke strafbeschikking overlast openbare ruimte. Het Regionaal College heeft aan het Platform IVZ gevraagd om voor de (meerjaren)begrotingsbehandeling een totaaloverzicht te geven van de gemeentelijke bijdragen vanaf 2011 voor de overige regionale samenwerkingsactiviteiten die gelieerd zijn aan het Platform IVZ. In een afzonderlijk advies aan het Regionaal College wordt dit overzicht gegeven.
Pag. 2 van 3
Agendaformulier
BIJ DIT ADVIES BETROKKEN AFDELINGEN / CONTACTPERSO(O)N(EN) Beleid & Strategie Personeel
(P)
Middelen
(F)
Informatiemanagement
(I)
Communicatie
(C)
“Blauw” / werkvloer Reputatie Effect Paragraaf “REP”
BESLISPUNTEN:
(geef aan of REP c.q. vereenvoudigde variant is toegepast en wat de consequenties daarvan zijn)
Het Regionaal College wordt voorgesteld: 1. Overeenkomstig het advies van de collegiale toetsing, het Platform IVZ met ingang van 1 januari 2011 te continueren als structureel regionaal samenwerkingsverband ondersteund door regionale coördinatie; 2. De aansturing van het Platform IVZ door het Regionaal College te laten plaatsvinden (planning, prioritering, rapportage en verantwoording), waarbij de coördinerend portefeuille IVZ door de burgemeester van Haaksbergen, drs. K.B. Loohuis plaatsvindt. 3. De financiering van het Platform IVZ m.i.v. 1 januari 2011 vast te stellen volgens de verdeelsleutel: gemeenten € 0,15 per inwoner en politie Twente € 20.000; 4. De partners van het Platform IVZ te verzoeken om uiterlijk 1 maart 2010 kenbaar te maken of zij de intentie hebben om de gevraagde structurele bijdrage vanaf 2011 in hun meerjarenbegroting op te nemen. Voor het besluitvormingstraject is een concept collegevoorstel aangeleverd bij de coördinatoren IVZ; 5. Bij voortzetting van het Platform IVZ in 2011 de geformuleerde aanbevelingen uit het evaluatierapport en het advies van de collegiale toetsing verder uit te werken.
Pag. 3 van 3
Advies van de adviesgroep Platform IVZ De adviesgroep Platform IVZ, bestaande uit: Atze Schuiringa van de Provincie Overijssel Colin Voetee van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) Regiocoördinatoren Noord Holland Noord (Nico Modder), IJsselland (Lourina Poot) en Noord-Oost Gelderland (Arien Sietsma) Milja Braam van het Ministerie van BZK Marcel Schroeten van de onderzoeksafdeling gemeente Almelo Magdeleen Sturm van adviesbureau Lysias. heeft in haar bijeenkomst van 27 november 2009 op basis van bespreking van de rapportage over het platform IVZ en gesprekken met sleutelfunctionarissen, het volgende advies geformuleerd. Gezien de uitkomsten van de evaluatie en de ervaringen van de leden van de adviesgroep met vergelijkbare initiatieven, adviseert de adviesgroep het platform IVZ te continueren. Minimaal nodig voor een betekenisvolle voortzetting van het platform is het in stand houden van de functie van voorzitter en coördinator, met (administratieve) ondersteuning. De huidige opzet en werkwijze heeft zich in de visie van de adviesgroep overtuigend bewezen. Vooralsnog is er geen aanleiding het platform verder te institutionaliseren. Vraagstelling aan de adviesgroep De adviesgroep is gevraagd om een advies te geven op twee onderdelen: 1. Zien de deelnemende partijen de toegevoegde waarde van het platform IVZ voor regionale samenwerking? 2. Welke activiteiten van het platform IVZ moeten worden voortgezet en wat is de meest geëigende vorm daarvoor? Toegevoegde waarde De adviesgroep oordeelt positief over de veelheid aan activiteiten die zijn verricht door het platform IVZ en constateert dat het platform door betrokkenen hoog wordt gewaardeerd. De adviesgroep realiseert zich dat de respondenten in het onderzoek er belang bij hebben dat het platform blijft voortbestaan en mogelijk om die reden de kwaliteit van het platform als hoger beoordelen. Tegelijkertijd maakt deze mogelijke opwaardering duidelijk dat het platform zijn toegevoegde waarde afdoende heeft aangetoond. Bovendien signaleert de adviesgroep dat de waardering hoger lijkt dan bij vergelijkbare initiatieven elders in het land. De sleutelfunctionarissen die de adviesgroep heeft gesproken, konden desgevraagd concrete voorbeelden noemen van onderwerpen die dankzij het platform zijn gerealiseerd en waarin de gemeenten regie hebben genomen. De interviews met de sleutelpersonen onderstreepten dat het platform substantieel heeft bijgedragen aan de versterking van de gemeentelijke regie op de veiligheidsketen. De coördinatie op sociale veiligheid in gemeenten is dankzij het platform verbeterd. De adviesgroep vindt dat het platform preciezer zou mogen zijn over zijn beoogde doelstellingen. Die zijn nu vooral procesmatig gedefinieerd, zoals “integrale aanpak van veiligheidsproblemen, voorkomen van verplaatsing van veiligheidsproblemen, uitwerking geven aan thema’s”. De adviesgroep is van mening dat het niet zinvol is het platform te beoordelen op de veiligheidsbeleving van burgers, maar wel op toe- of afname van incidenten/casussen op de thema’s waar het platform zich mee bezig heeft gehouden, bijvoorbeeld het aantal huisverboden of het aantal incidenten tijdens de jaarwisseling.
1
Het platform versterkt op termijn zijn positie door concrete doelstellingen af te spreken, gaandeweg te monitoren en daar uiteindelijk over te rapporteren. Deze werkwijze maakt het ook mogelijk tussentijds bij te sturen. Het nut van monitoring en evaluatie op basis van concrete doelstellingen, blijkt uit recente onderzoeken naar veiligheidshuizen. Recidivecijfers dalen sterk: dergelijke resultaten wegen uiteindelijk zwaarder dan dat betrokkenen “een goed gevoel” hebben bij de samenwerking. Kortom, de adviesgroep is ervan overtuigd dat het platform IVZ in de afgelopen jaren een relevante bijdrage heeft geleverd aan het vergroten van de (sociale) veiligheid in de regio Twente en vindt dat het platform doelstellingen moet formuleren die die bijdrage ook aantoonbaar maken. Activiteiten die moeten worden voortgezet en vorm waarin dat het beste kan De adviesgroep heeft deze vraag ruimer geïnterpreteerd en geeft een advies over de activiteiten, maar ook over rol, positie en financieel toekomstperspectief van het platform IVZ. Rol Het is de adviesgroep opgevallen dat het platform IVZ onderwerpen als afgerond beschouwd als besluitvorming in het Regionaal College heeft plaatsgevonden. Daarmee beperkt het platform zich teveel, vindt de adviesgroep. De adviesgroep meent dat de rol van het platform moet afhangen van het onderwerp. De primaire taak van het platform is beleidsvoorbereiding voor het Regionaal College. Adviseren en voorbereiden zal bij een aantal onderwerpen voldoende zijn. Voor andere onderwerpen is coördinatie op de uitvoering nodig en stevige monitoring op de implementatie. De adviesgroep vindt het wenselijk dat het Regionaal College periodiek door het platform wordt geïnformeerd over de implementatie van afgesproken beleidsmaatregelen in de Twentse gemeenten. Zo ontstaat meer zicht op de uitvoering. Gemeenten kunnen eventueel beargumenteerd aangeven waarom ze niet meedoen in de uitvoering. Betrokkenen (en adviesgroep) zijn het erover eens dat het platform geen uitvoerende rol op zich moet nemen. Het platform kan gemeenten wel ondersteunen en adviseren bij de uitvoering van besluiten. Dit type regionale ondersteuning door een platform is in andere regio’s een succesfactor. De rol van de coördinator van het platform is cruciaal: “zonder coördinator geen platform”. Dat is ook de ervaring in andere regio’s. De aanjagende rol van een coördinator is noodzakelijk om de vaart erin te houden en kwaliteit van de voorstellen op peil te houden. Er ontstaat anders een ongewenste diversiteit in kwaliteit en werkwijze. Het is van belang de coördinator de verbinding te laten maken met andere regionale organen. De sturende en ondersteunende rol van de coördinator op de IVZ-ers in de gemeenten zou steviger kunnen worden ingevuld, zonder daarmee de autonomie van de gemeenten aan te tasten. Positionering Het platform heeft een solide profiel op het gebied van brede sociale veiligheid opgebouwd. De adviesgroep acht het verstandig dat het platform zich op dat domein blijft richten en waar nodig verbindingen legt met aanpalende beleidsterreinen.
2
De persoonlijke sturing door burgemeesters, als portefeuillehouder, zorgt voor een blijvende betrokkenheid van het regionaal college bij het platform IVZ. Persoonlijke betrokkenheid van bestuurders bij thema’s is een voorwaarde voor succes. Daarom verdient het aanbeveling de thema’s neer te leggen bij de “juiste” bestuurder (met interesse in het thema). Dat vergroot de kans op succes van de aanpak van de thema’s. Het voorbereiden en uitvoeren van voorstellen van het platform IVZ is gebaat bij een sterkere verbinding van de IVZ-er met de eigen burgemeester, maar vooral ook met wethouders en (beleids)ambtenaren op aanpalende beleidsterreinen als welzijn, jeugd en zorg. Uit het gesprek van de adviesgroep met enkele burgemeesters en met ambtenaren IVZ, komt naar voren dat de kwaliteit van de voorbereiding van besluitvorming in het Regionaal College kan winnen bij een intensiever samenspel tussen IVZ-er en burgemeester. Zo worden voorstellen van het platform ook “eigendom” van de gemeenten. Thema’s Het platform IVZ is zelfbewust en zeer ambitieus: het trekt veel onderwerpen naar zich toe. De hoeveelheid thema’s waarmee het platform zich bezighoudt is daarom groot. Te groot, vindt de adviesgroep. Niet alle thema’s boeken evenveel voortgang en ook de steun voor thema’s verschilt. Daarmee ontstaat het risico voor het platform, dat thema’s niet goed van de grond komen door onvoldoende inzet en betrokkenheid, wat zijn weerslag kan hebben op het imago van het platform. Daar komt bij dat betrokkenen vinden dat deelname aan het platform veel tijd vraagt. Dat heeft mogelijk een relatie met de veelheid aan onderwerpen en kan gevolgen hebben voor de voortgang van thema’s. Sleutelfiguren hebben bevestigd dat zij niet alle thema’s waarmee het platform zich bezighoudt even belangrijk vinden. Dat komt ook tot uiting in de waardering. Het heeft de voorkeur selectiever te zijn zodat heldere focus en meer verdieping op thema’s mogelijk zijn. Bij de selectie van thema’s is het belangrijk zorgpartijen vanaf het begin te betrekken. Nu worden ze vaak in een later stadium geïnformeerd. Het verdient aanbeveling om de relatie met zorgpartijen zowel bij de selectie als bij de start van de uitwerking te maken, als op operationeel niveau inspanningen van deze partijen worden verlangd. Relevante selectiecriteria voor thema’s zijn: • Thema’s moeten in een substantieel deel van aangesloten gemeenten spelen: er moet sprake zijn van een lokaal en een bovenlokaal (regionaal) belang. • Het Regionaal College is het aangewezen orgaan voor besluitvorming over een thema. Er is geen ander bestuurlijk orgaan (regio, veiligheidsbestuur) dat kan besluiten. • Het platform moet de aangewezen partij zijn voor de aanpak van een thema: er zijn geen andere logische organen of organisaties die een onderwerp kunnen oppakken. • De aanpak van een thema moet een realistisch beslag leggen op de middelen van het platform (zowel financiële middelen als capaciteit): het moet “te behappen” zijn. Toekomstperspectief De investering die het platform IVZ van gemeenten vraagt voor het laten voortbestaan van het platform (€0,15 per inwoner) ziet de adviesgroep als realistisch1. 1
Het is lastig een landelijke vergelijking te maken, omdat de wijze financiering verschilt van een vast bedrag of een bijdrage per inwoner. Ook zijn de onderwerpen die worden gefinancierd uiteenlopend. Regio’s die zich qua financieringswijze en opzet van het platform min of meer laten vergelijken (Utrecht, Zuid-Holland-Zuid en NoordHolland-Noord) vragen een bijdrage van meer dan € 0, 15 per inwoner.
3
Bovendien vindt de adviesgroep dat de opzet van het platform waarvoor de bijdrage wordt gevraagd, de minimale omvang is. Additionele financiering voor projecten hoeft geen onderdeel te zijn van de structurele financiering, maar kan zo nodig per project worden gezocht. Het platform houdt een eigen zelfstandige betekenis naast de veiligheidshuizen. Die zijn vooral gericht op excellente uitvoering, terwijl het platform zich richt op de ontwikkeling van nieuwe thema’s en beleidsontwikkeling. De verbinding tussen beide vindt de adviesgroep wel van cruciaal belang. Mogelijk kunnen thema’s die zijn ontwikkeld door het platform IVZ worden uitgevoerd in de veiligheidshuizen, of komen structurele vraagstukken naar voren uit de uitvoering in de veiligheidshuizen die vragen om een regionale oplossing. Het platform zou naar een hoger plan getild kunnen worden door het formuleren van regionale doelstellingen, in lijn met de regionale monitoring die inmiddels plaatsvindt. Dat gebeurt ook in andere regio’s. De adviesgroep wijst erop dat dit in andere regio’s inmiddels succesvol is gedaan. Zo wordt de regionale betekenis van het platform ook duidelijker. De adviesgroep beveelt aan om in de toekomst ook regionale doelstellingen af te spreken. Dit leidt mogelijk tot een andere inzet van de coördinator: regionale prioriteiten krijgen dan logischerwijze meer prioriteit.
4
Inhoudsopgave evaluatierapport 1.
Inleiding 1.1 Korte geschiedenis van het Platform IVZ 1.2 Vraagstelling evaluatie 1.3 Werkwijze evaluatie 1.3.1 Zelfstudie 1.3.2 Webenquete 1.3.3 Collegiale toetsing 1.4 Leeswijzer
2.
Beschrijving Platform IVZ 2.1 Werkwijze Platform IVZ 2.2 Platformbijeenkomsten 2.3 Portefeuilleverdeling 2.4 Uitgangspunten, taken & doelstellingen 2.4.1 Redenen voor samenwerking 2.4.2 Doelen en taken van het Platform IVZ 2.5 Organisatie van het Platform IVZ 2.5.1 Voorzitter van het Platform IVZ 2.5.2 Regiocoördinator Veiligheid 2.5.3 Communicatie 2.5.4 Financiën
4 4 4 5 6 6 7 9 9 9 11 12
3.
Realisatie van het actieplan IVZ 2009-2010 3.1 Inleiding 3.2 Keuze & beoordeling van de veiligheidsthema’s 3.3 Functioneren werkgroepen 3.4 Resultaten van het Platform IVZ
14 14 14 15 16
4.
Samenvatting uitkomsten evaluatie 4.1 Inleiding 4.2 Conclusies 4.3 Aanbevelingen
21 21 21 22
5.
Voorstel voor de toekomst 5.1 Inleiding 5.2 Landelijke ontwikkelingen 5.3 Inhoudelijke & organisatorische thema’s die aandacht vragen 5.4 Organisatie & financiering 5.4.1 Organisatie 5.4.2 Financiering 5.5 Totaaloverzicht regionale veiligheid
23 23 23 25 25 25 26 26
Bijlage 1 Bijlage 2
Vragenlijst webenquete Geraadpleegde bronnen
2 2 2 3 3 3 3 3
28 33
Hoofdstuk 1 1.1
Inleiding
Korte geschiedenis van het Platform IVZ
Bij de vaststelling van de toekomstvisie van de regiopolitie Twente ‘Balans in Veiligheid, Veiligheid in Balans’ heeft het Regionaal College op 10 oktober 2005 de opdracht verstrekt aan bestuurlijk trekker, drs. K.B. Loohuis, burgemeester van Haaksbergen, om formats te ontwikkelen voor een (integrale) veiligheidsanalyse en een format voor de inhoud en het proces om te komen tot een Integraal Veiligheidsprogramma. Een jaar later in 2006 zijn de formats door het Regionaal College aangenomen en de opdracht verstrekt om een regionaal platform IVZ in te stellen zodat via regionale samenwerking een nog stevigere impuls kan worden gegeven aan het lokale veiligheidsbeleid. Vanaf begin 2007 komt het Platform IVZ maandelijks bij elkaar. Het doel van het Platform IVZ is om waar gewenst structureel samen te werken op het gebied van integrale veiligheidszorg en verbindingen te leggen met de diverse veiligheidsdisciplines. Het Platform IVZ houdt zich bezig met de integrale beleidsvoorbereiding en advisering van het Regionaal College, waarbij de veiligheidsthema’s bestuurlijk zijn verdeeld onder de leden van het Regionaal College. Sinds augustus 2008 is een regiocoördinator Veiligheid aangesteld ter ondersteuning van het Platform IVZ. De coördinator is belast met het onderhouden van het netwerk met regionale veiligheidspartners, het bewaken van de jaarplanning en de voortgang van de regionale projecten, zoals deze verwoord zijn in het actieplan IVZ 2009-2010. In deze periode gaat de aandacht uit naar de uitwerking van de veiligheidsthema’s en de onderlinge samenhang. 1.2
Vraagstelling evaluatie
De pilotperiode voor de regionale samenwerking binnen het Platform IVZ loopt eind 2010 af. Vanaf die tijd zijn geen financieringsmiddelen meer beschikbaar. Door het Regionaal College is benadrukt dat voor een vervolg van de samenwerking op het gebied van integrale veiligheid een evaluatie gehouden moet worden. Op basis van de evaluatie zal een besluit worden genomen over voortzetting van het Platform IVZ en over een financiële bijdrage van de Twentse gemeenten voor structurele financiering. Tevens hebben de subsidieverstrekkers in hun beschikking als voorwaarde gesteld dat eind 2010 een inhoudelijke & financiële verantwoording plaatsvindt. De evaluatie van het Platform IVZ heeft een tweeledig karakter. In de eerste plaats moet geïnventariseerd worden of de beoogde doelstellingen gerealiseerd zijn. Die doelstellingen en uitgangspunten zijn vastgelegd in plannen en de voorwaarden die het ministerie van BZK en de Provincie Overijssel hebben verbonden aan het toekennen van de subsidies. In de tweede plaats is vooruitkijken minstens zo belangrijk. Is er draagvlak voor voorzetting van de samenwerking en zo ja, wat is dan de visie op de toekomst van het Platform IVZ? Welke activiteiten moeten behouden blijven, in welke vorm en welke verbeterpunten zijn er te noemen? Op basis van voorgaande kan de volgende vraagstelling geformuleerd worden: Zijn de doelstellingen van het Platform IVZ die zijn afgesproken bij de start van de samenwerking en die zijn vastgelegd in plannen, gerealiseerd? Zien deelnemende partijen het Platform IVZ aIs een meerwaarde voor regionale samenwerking? Welke activiteiten van het Platform IVZ moeten worden voortgezet en wat is de meest geëigende vorm daarvoor?
2
1.3
Werkwijze evaluatie
1.3.1 Zelfstudie Om feitelijk inzicht te krijgen in de achtergronden en werkzaamheden van het Platform IVZ heeft een documentenanalyse plaatsgevonden. In het recente verleden zijn diverse plannen met uitgangspunten, doelstellingen en resultaten vastgelegd en door het Regionaal College vastgesteld (formats IVP en integrale veiligheidsanalyse, actieplan IVZ 2009-2010, samenwerkingsnotitie regionale veiligheid). 1.3.2 Webenquete Om de praktijkervaringen en bevindingen van betrokkenen in kaart te brengen zijn 100 vragenlijsten (zie bijlage) verstuurd naar de leden van het Regionaal College, de coördinatoren IVZ, beleidsmedewerkers zorg/jeugd en diverse partners zoals de regiopolitie Twente, het Openbaar Ministerie, de Hulpverleningsdienst regio Twente, de GGD en diverse projectleiders. In de vragenlijst zijn uiteenlopende vragen voorgelegd met betrekking tot het functioneren van het Platform IVZ en mogelijke verbeterpunten voor de toekomst. De verwerking & verzameling van de vragenlijsten is via een webenquete gebeurd door de afdeling Onderzoek & Statistiek van de gemeente Almelo. De uiteindelijke respons bedraagt 59%, waarbij de opmerking wordt geplaatst dat van de 35 beleidsmedewerkers zorg/jeugd slechts 10 respondenten de vragen online heeft ingevuld. De magere respons vanuit deze doelgroep heeft dan ook sterke invloed op het totale responspercentage. Indien deze doelgroep buiten beschouwing wordt gelaten bedraagt de respons 83%. Door het vertrek van een groot aantal burgemeesters in de regio, hebben slechts 5 burgemeesters deelgenomen. 1.3.3 Collegiale toetsing Een methode die geschikt is voor het opzetten van een evaluatie is collegiale toetsing in combinatie met zelfevaluatie. Aan de hand van de zelfstudie en de webenquete onder betrokkenen, worden de resultaten & bevindingen getoetst door een groep extern deskundigen & professionals met als doel een optimaal leervermogen. Onder leiding van Magdeleen Sturm van de Lysias groep (extern adviesbureau) voert de adviesgroep de collegiale toetsing (audit) uit. De adviesgroep bestaat verder uit: Atze Schruiringa van de Provincie Overijssel Colin Voetee van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) Regiocoördinatoren Noord Holland Noord (Nico Modder), IJsselland (Lourina Poot) en Noord-Oost Gelderland (Arien Sietsma) Milja Braam van het Ministerie van BZK Marcel Schroeten van de onderzoeksafdeling gemeente Almelo Op 27 november 2009 wordt op basis van de conclusies & aanbevelingen uit de zelfbeschrijving en de uitkomsten van de webenquete interviews gehouden met een aantal sleutelfiguren (zie bijlage 3). De adviesgroep beoordeelt de regionale samenwerking op: kwaliteit, efficiëntie, productiviteit, relevantie en levensvatbaarheid Begeleid met een voorstel van de adviesgroep wordt dit evaluatierapport voorgelegd aan het Regionaal College in haar vergadering op 10 februari 2010. 1.4
Leeswijzer
Dit evaluatierapport is een weergave van de zelfbeschrijving in combinatie met de uitkomsten van de webenquete en dient als input voor de besprekingen in de adviesgroep. Hoofdstuk 2 bevat een beschrijving van de werkwijze & organisatie van het Platform IVZ, de uitgangspunten, taken en doelstellingen van het Platform IVZ, de communicatie en financiën. In hoofdstuk 3 staan de activiteiten en resultaten van het Platform IVZ centraal. De belangrijkste conclusies & aanbevelingen staan in hoofdstuk 4. Mogelijkheden voor voortzetting van de regionale samenwerking zijn uitgewerkt in hoofdstuk 5.
3
Hoofdstuk 2 2.1
Beschrijving Platform IVZ
Werkwijze
Het Platform IVZ bestaat uit de coördinatoren van de veertien Twentse gemeenten en vertegenwoordigers van de regiopolitie Twente, het Openbaar Ministerie en de Provincie Overijssel. Naast deze vaste bezetting zijn vertegenwoordigers van de Hulpverleningsdienst regio Twente, het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing en het Regionaal Informatie – en Expertisecentrum en de domeinen GGD en Leefomgeving regio Twente agendalid van het overleg. De voorzitter van het Platform IVZ is de programmamanager Veiligheid van de gemeente Enschede en de secretaris is de regiocoördinator Veiligheid. Vanuit het Regionaal College is de burgemeester van de gemeente Haaksbergen, drs. K.B. Loohuis aangewezen als bestuurlijk portefeuillehouder voor de regionale samenwerking Integrale Veiligheid. Ter voorbereiding op de vergaderingen van het Platform IVZ is een agendacommissie samengesteld *, die bestaat uit: Functie Voorzitter Secretaris (regiocoördinator) Cluster Midden (Hengelo, Borne, Hof van Twente) Cluster Noord (Almelo, Twenterand) Cluster Noord-Oost (Oldenzaal, Losser, Dinkelland, Tubbergen) Cluster West (Wierden, Hellendoorn, Rijssen-Holten) Cluster Oost (Enschede, Haaksbergen) Politie Twente Openbaar Ministerie Projectleider RPC
Herman Meuleman Jane Slot Jeroen Cozijnsen Tom Liedenbaum Jan Vrinte Ido ter Avest Loes Benerink Joke Nieuwenhuis Olav Strikker / Selma Bingol Tanja Rijsman
* om de twee jaar rouleren de gemeentelijke vertegenwoordigers in de agendacommissie De portefeuillehouder IVZ wordt maandelijks door de voorzitter van het Platform IVZ en de regiocoördinator Veiligheid op de hoogte gebracht van de laatste ontwikkelingen. Daarnaast sluit de portefeuillehouder IVZ minimaal twee keer per jaar aan bij de besprekingen van de agendacommissie voor bestuurlijk draagvlak, afstemming en aansturing van het samenwerkingsproces. Ook sluit de coördinerend gemeentesecretaris, drs. M.J.M. Meijs twee keer per jaar aan bij deze vergaderingen van de agendacommissie IVZ. Als lid van het Directieberaad wordt op deze wijze verbinding gelegd tussen de kolommen van fysieke veiligheid (gemeentelijke crisisbeheersing) en sociale veiligheid. De vertegenwoordigers van de Hulpverleningsdienst regio Twente en van de domeinen Gezondheid (GGD) en Leefomgeving zijn agendalid van de agendacommissie. De verbinding met de justitieketen is sinds september 2009 versterkt doordat de accountmanager van het Openbaar Ministerie en tevens secretaris van het Arrondissementaal Platform Jeugd aansluit bij de bijeenkomsten van het Platform IVZ. De ketenmanagers van de Veiligheidshuizen in Almelo, Hengelo & Enschede zijn agendalid van het Platform IVZ. 2.2
Platformbijeenkomsten
Vanaf begin 2007 komt het Platform IVZ maandelijks bij elkaar op de tweede dinsdag van de maand (van 9.30 tot 12.00 uur) afwisselend qua locatie bij één van de deelnemers. Aan de leden van het Platform IVZ is de vraag voorgelegd hoe zij de platform bijeenkomsten waarderen. In de vorm van stellingen is gevraagd in hoeverre zij het hier eens of oneens zijn. Over de bijeenkomsten van het Platform IVZ zijn de deelnemers zeer tevreden. De platformvergaderingen hebben een meerwaarde voor de regionale veiligheidsaanpak en de samenwerking wordt als zeer prettig ervaren, beide scoren een 9,2. De waardering voor de ruimte die de leden krijgen voor inbreng evenals de terugkoppeling van de vergaderingen is hoog met een 8,8. Aan de vergaderlocatie – en frequentie wordt een 7,8 toegekend. Opgemerkt is dat de intensiteit van Platformvergaderingen en agendacommisie IVZ vrij hoog is. Aanbeveling is om nog selectiever om te gaan met de agenda & prioritering dan wel het terugbrengen van de vergadertijd- en frequentie.
4
Waardering platformbijeenkomsten
8,8
terugkoppeling
9,2
meerw aarde aanpak
inbreng mogelijkheid
8,8
pleziering samenw erken
9,2
7, 8
vergaderlocatie
vergaderduur
8,3
7 ,8
vergaderfrequentie
0
2.3
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Portefeuilleverdeling
Het Platform IVZ functioneert onder het Regionaal College, dat de kaders stelt voor de regionale samenwerking en bepaalt welke veiligheidsprojecten dan wel inhoudelijke veiligheidsonderwerpen in regionaal verband worden uitgewerkt. Vanuit het Regionaal College zijn de thema’s toebedeeld aan portefeuillehouders. Daar waar de burgemeester regionaal portefeuillehouder is, is de veiligheidscoördinator van desbetreffende gemeente doorgaans projectleider van de bijbehorende werkgroep. De onderwerpen binnen het Regionaal College zijn als volgt bestuurlijk verdeeld. Portefeuilleverdeling Regionaal College Gemeente Almelo Huisverbod / Huiselijk Geweld Bestuurlijke Strafbeschikking Gemeente Borne Convenant belastingdienst Gemeente Dinkelland Overlast jaarwisseling Gemeente Enschede RIEC / RPC / ADV Veiligheidsregio Gemeente Haaksbergen IVZ / TWENS Polarisatie & radicalisering Gemeente Hellendoorn Schoolveiligheid Jeugdcriminaliteit – en overlast Gemeente Hengelo Hennepteelt Regionale uitrol veiligheidshuizen Gemeente Hof van Twente Nazorg detentie Veelplegers Gemeente Losser Evenementenbeleid Gemeente Oldenzaal Collectief horecaverbod Regionaal Cameratoezicht Gemeente Rijssen-Holten Psychiatrische patiënten A1/A35 problematiek Gemeente Tubbergen Jeugd en alcohol Gemeente Twenterand GHB drugs TBS Gemeente Wierden Bestuurlijke bevoegdheden De portefeuillehouders is onder andere gevraagd hoe tevreden ze zijn over de ondersteuning en de invulling van hun rol. De mate van tevredenheid is omgerekend naar een cijfer tussen 1 en 10. Over de portefeuilleverdeling binnen het Regionaal College en de samenwerking met de ambtelijk trekker zijn de burgemeesters zeer tevreden, wat blijkt uit het cijfer 8. Over de ondersteuning bij de invulling van de regionale IVZ-portefeuille en de invulling van hun rol als portefeuillehouder zijn ze minder tevreden, maar de waardering is wel een voldoende. Met betrekking tot de stelling over de ondersteuning van de regionale portefeuille verschillen de scores sterk van elkaar. Er is hier sprake van een grote standaardafwijking. Dit is niet het geval bij de invulling van de rol als portefeuillehouder. portefeuilleverdeling rol als portefeuillehouder samenwerking ambtelijk trekker ondersteuning regionale portefeuille
8 6,5 8 6,5
5
2.4
Uitgangspunten, taken & doelstellingen
2.4.1 Redenen voor samenwerking De uitgangspunten die gelden voor de regionale samenwerking binnen het Platform IVZ, zijn door het Regionaal College vastgelegd in de samenwerkingsnotitie regionale veiligheid. De uitgangspunten zijn in de webenquete uitgewerkt in een aantal stellingen, waarbij de respondenten kunnen aangeven in welke mate ze het eens of oneens zijn met de stelling. Deze antwoordcategorieen zijn vervolgens omgerekend in cijfers van 1 tot en met 10, waarbij 1 zeer negatief is en 10 zeer positief. Negatief geformuleerde stellingen in de vragenlijst zijn in deze rapportage positief geformuleerd of omgekeerd geformuleerd voor de vergelijkbaarheid. Toegevoegde waarde
Het Platform IVZ zorgt voor een snelle aanpak van veiligheidsproblemen
8,1
Het Platform IVZ heeft een toegevoegde w aarde voor de integrale aanpak van veiligheidsproblemen
8,9
Regionale samenw erking in het Platform IVZ voorkomt verplaatsing van veiligheidsproblemen
8,1
Veiligheidsproblemen die zich in meer gemeenten in de regio voordoen moeten in het Platform IVZ w orden opgepakt
7,9
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Over de meerwaarde van het Platform IVZ zijn de respondenten zeer positief. Het platform IVZ heeft een duidelijke toegevoegde waarde bij de integrale aanpak van veiligheidsproblemen, deze stelling krijgt het cijfer 8,9. Een andere meerwaarde volgens de respondenten is dat regionale samenwerking verplaatsing van veiligheidsproblemen voorkomt en dat deze problemen sneller aangepakt kunnen worden. Beide stellingen scoren hierbij een 8,1. Een algemene opmerking die in dit verband is geplaatst bij het open gedeelte van de vragenlijst luidt: een groot voordeel van regionale coördinatie is dat niet iedere gemeente het wiel zelf hoeft uit te vinden. Het Platform IVZ werkt versterkend op het gebied van samenwerking, kennisontwikkeling en uitvoering. Ook de doelmatigheid en doeltreffendheid van regionale samenwerking worden positief beoordeeld. De afstemming met andere beleidsvelden krijgt een 7,8. De stellingen dat meer veiligheidsproblemen worden opgelost en dat deze problemen sneller worden aangepakt krijgen een 7,5. Of veiligheidsproblemen op regionaal niveau effectiever zijn aan te pakken krijgt de score van een 6,8. Wanneer de uitkomsten van de laatste twee stellingen tegen elkaar worden afgezet worden, dan kan gesteld worden dat veiligheidsproblemen sneller in regionaal verband worden opgepakt maar dat de uitwerking van de aanpak meer tijd in beslag neemt in verband met de afstemming met vele partners. De volgende algemene opmerking sluit hierop aan: samenwerking leidt tot capaciteitsbesparing, maar aan de andere kant vraagt de afstemming ook weer tijd en capaciteit. Aanvullend hierop wordt gesteld dat juist in tijden van bezuinigingen die ons allen gaan overkomen, moeten we de samenwerking juist versterken. In deze samenwerking kan de afstemming met het overleg zorg en terugkoppeling van zorg gerelateerde onderwerpen beter structureel ingebed worden (bestuurlijk en ambtelijk).
6
Doelmatigheid en doeltreffendheid Het Platform IVZ draagt zorg, indien nodig, voor afstemming met andere beleidsvelden
7,8
Sinds het bestaan van het Platform IVZ w orden meer veiligheidsproblemen opgelost
7,5
Sinds het bestaan van het Platform IVZ w orden veiligheidsproblemen sneller aangepakt
7,5
Via regionale samenw erking zijn veiligheidsproblemen effectiever aan te pakken dan op lokaal niveau
6,8
Samenw erking op regionaal niveau vergroot de veiligheidsgevoelens onder Tw entse burgers
6,8
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Ook de stellingen die gaan over de regionale samenwerking bij nieuwe veiligheidstaken worden positief beantwoord. Het oppakken en uitwerken van nieuwe veiligheidstaken maken regionale samenwerking noodzakelijk en driekwart van de respondenten geeft aan dat regionale samenwerking ten goede komt aan de uitwerking van nieuwe veiligheidstaken. De stelling dat het platform IVZ meer veiligheidsproblemen moet opnemen in het actieplan krijgt weinig bijval. Uitgedrukt in percentages is slechts 18% het eens met een uitbreiding van veiligheidsproblemen in het actieplan. In het open gedeelte van de webenquete zijn dan ook opmerkingen geplaatst in de trant van: voorkom dat je in je enthousiasme teveel onderwerpen gaat oppakken en daardoor de greep op de veiligheidsagenda verliest. Geadviseerd wordt om scherp naar de agendavorming en prioritering te blijven kijken, omdat soms de agenda wordt bepaald door de waan van de dag.
Nieuwe veiligheidstaken
Het Plat f orm IVZ moet meer veiligheidsproblemen in het act ieplan opnemen
5, 3
Nieuw e veiligheidst aken kunnen goedkoper w orden uit gew erkt in regionaal verband
7 ,6
Nieuw e veiligheidst aken kunnen sneller w orden uit gew erkt in regionaal verband
7 ,8
Nieuw e veiligheidst aken voor gemeent en maken regionale samenw erking noodzakelijk
8, 0
0
2.4.2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Doelen en taken van het Platform IVZ
Het doel van het Platform IVZ, zoals deze is vastgelegd door het Regionaal College is om structureel samen te gaan werken op het gebied van integrale veiligheid. De belangrijkste doelen - vanuit genoemd adagium: ‘alles lokaal, regionaal tenzij’ - van het Platform IVZ zijn: a) de integrale beleidsvoorbereiding en de advisering van het Regionaal College en in de nabije toekomst van het Veiligheidsbestuur; b) gezamenlijk verantwoordelijk voor de implementatie, procesbewaking en ondersteuning van TWENS (wijkveiligheid).
7
c) samen optrekken in Twente met alle gemeenten en veiligheidspartners om te voorkomen dat onveiligheid zich verplaatst van de ene naar de andere gemeente. d) het versterken van afstemming van regionaal beleid en samenwerking bij de uitvoering van het regionale beleid zonder een nieuwe “bureaucratische” organisatie toe te voegen. e) het opstellen en mede uitvoeren van een regionale veiligheidsagenda f) het vormen van een kennis- en expertisecentrum. g) een eenduidig aanspreekpunt zijn voor veiligheidspartners. Aan de respondenten is de vraag gesteld wat voor hen de drie belangrijkste taken van het platform zijn. De 54 respondenten hebben op deze vraag 158 antwoorden gegeven. Het geven van beleidsadviezen aan het Regionaal College is door 61% van de respondenten genoemd als de belangrijkste taak, vervolgens is dat het borgen van veiligheidsonderwerpen (het nakomen van afspraken) en het regionaliseren van veiligheidsbeleid. Belangrijkste taken in procenten anders
7,4
regionaliseren veiligheidsbeleid
42,6
uitwisseling best practices
22,2 27,8
vertalen naar lokale instrumenten afstemming andere beleidsterreinen
22,2
contacten veiligheidspartners
31,5
borgen veiligheidsonderwerpen
44,4
bewaken veiligheidsagenda
33,3
beleidsadviezen Regionaal college
61,1 0
10
20
30
%
40
50
60
70
De leden van het Regionaal College vinden vaker dan gemiddeld (71%) het geven van beleidsadviezen aan hun orgaan het belangrijkste. Vervolgens is even vaak in de enquete genoemd het vertalen van beleid naar lokale instrumenten en het regionaliseren van veiligheidsbeleid. In dit kader is opgemerkt in het open gedeelte van de vragenlijst: het Platform IVZ biedt mij zoveel meer inzicht in alle zaken die spelen en laat mij ook verschillende kanten zien dat mij weer helpt bij de lokale aanpak van veiligheidsproblemen. Het gezamenlijk beleid maken voor veiligheidsproblemen heeft een hoge toegevoegde waarde en kan efficiënt zijn. Lokaal maatwerk bij implementatie moet natuurlijk altijd mogelijk blijven, maar dat kan in de praktijk volgens de respondenten ook prima. Aan de respondenten is ook gevraagd hoe tevreden ze zijn over de invulling van een aantal coördinerende taken door het Platform IVZ. Hiervoor is de mate van tevredenheid omgerekend in cijfers van 1 tot en met 10. De totaalscore voor de coördinerende taken is een 7,4. De gemiddelde cijfers liggen tussen een 7 voor kennisondersteuning en een 7,6 voor het jaarplan 2009-2010. Coördinerende taken Jaarplan 2009-2010 Afstemming, samenwerking partners Beleidsadvisering regionaal college Voortgang regionale projecten Agendavorming Kennisondersteuning Totaal gemiddelde
gemiddelde cijfer 7,6 7,5 7,5 7,4 7,2 7 7,4
8
De leden van het platform IVZ geven gemiddeld het hoogste cijfer voor de coördinerende taken, namelijk een 8,1 en het Regionaal College een 7,2. De kennisondersteuning krijgt gemiddeld een 7 waarbij de leden van het Platform IVZ een 7,6 geven en de leden van het Regionaal College een 6,9. Het jaarplan, de voortgang van regionale projecten en de kennisondersteuning krijgen van het Regionaal College een 6,9, terwijl de leden van het Platform IVZ cijfers geven tussen de 7,1 en 8. Enkele algemene opmerkingen zijn gemaakt ten aanzien van het functioneren van het Platform IVZ. Het grootste pluspunt is de planning en het monitoren van de voortgang. Heldere duidelijke lijnen en structuren. Door het Platform worden beleidsontwikkelingen die naar het Regionaal College gaan ter besluitvorming, beter afgestemd met betrokken partijen en zodat het Regionaal College zich kan beperken tot de discussie op hoofdlijnen. Ook wordt opgemerkt dat er nog beter dient te worden gekeken naar afstemming met andere beleidsvelden en het benaderen van bijpassende beleidsmedewerkers. Deze afstemming komt volgens enkele respondenten te traag op gang. Hierbij dient ook kritisch te worden gekeken worden of onderwerpen bij het Platform thuishoren of dat de regie thuishoort bij anderen. De portierfunctie, het doorverwijzen naar andere instellingrn of overleggen, kan dan ook nog verbeterd worden. 2.5
Organisatie van het Platform IVZ
Voor het Platform IVZ is gekozen voor een “lichte” organisatiestructuur. De programmamanager Veiligheid van de gemeente Enschede is voorzitter van het Platform IVZ. Er is sinds augustus 2008 een regiocoordinator Veiligheid die gehuisvest is in het stadhuis van de gemeente Enschede en voor een periode van tenminste twee jaar gedetacheerd wordt vanuit de gemeente Haaksbergen (i.v.m. drs. K.B. Loohuis, burgemeester van Haaksbergen als bestuurlijk portefeuillehouder IVZ). Daarnaast wordt de regiocoordinator Veiligheid vanaf 2009 voor 0,2 fte ondersteund door een administratief medewerker en is 0,2 fte beschikbaar voor communicatieactiviteiten vanuit het Platform. 2.5.1
Voorzitter Platform IVZ
De programmamanager Veiligheid van de gemeente Enschede heeft aangeboden om voor een periode van tenminste twee jaar het voorzitterschap van het Platform IVZ op zich te nemen. De gemeente Enschede heeft zich hard gemaakt voor de toekenning van de subsidiegelden om het Platform IVZ voor de periode 2008-2010 vorm en inhoud te geven. In de functiebeschrijving cq het profiel van de voorzitter is het volgende opgenomen: de voorzitter is samen met de regiocoördinator belangrijke ambassadeur van het Platform naar bestuur en partners; heeft gevoel voor bestuurlijke verhoudingen binnen de regio en dient goed te kunnen schakelen tussen regiobreed, stedelijk en niet-stedelijk integraal veiligheidsbeleid; heeft een goed ontwikkelde politie bestuurlijke antenne en heeft kennis van integraal veiligheidsbeleid in al haar facetten; heeft – na bestuurlijke terugkoppeling – het mandaat om individuele leden en partners aan te spreken op taken en verantwoordelijkheden, voor zover het regionale aangelegenheden betreft. De programmamanager Veiligheid van de gemeente Enschede besteedt gemiddeld twee dagen in de week aan het voorzitterschap en het ambassadeurschap van het Platform IVZ en de ontwikkeling met betrekking tot de regionale samenwerking op het terrein van Integrale Veiligheidszorg. Deze werkzaamheden worden door de voorzitter om niet verricht voor het Platform IVZ. In de webenquete zijn (helaas) geen vragen gesteld over de functie van de voorzitter van het Platform. Wel zijn door respondenten opmerkingen gemaakt over de voorzitter. Het Platform IVZ heeft onder bezielende leiding van de voorzitter in een korte tijd een plek aan de voorzijde van het proces weten te bereiken.
9
Zo is er tevredenheid over het ambtelijke ambassadeurschap van de gemeente Enschede, waarbij oog is voor terugkoppeling en draagvlak bij andere Twentse gemeenten. In een relatief korte periode dat het Platform IVZ bestaat, is er al een goede samenwerkingsbasis gelegd. Absoluut de verdienste van de voorzitter en regiocoördinator die samen een goede ‘tandem’ vormt. Ook is voorgesteld om het “technisch voorzitterschap” niet na twee jaar te laten rouleren, omdat de huidige voorzitter de functie gedreven uitvoert waar het Platform alleen maar baat bij heeft. 2.5.2
Regiocoördinator Veiligheid
In de functiebeschrijving van de regiocoördinator is opgenomen dat de volgende activiteiten tot de werkzaamheden behoren: het voorbereiden van de vergaderingen van het Platform IVZ en agendacommissie; het bevorderen van de borging van Twens (afgestemde beleidscyclus & veiligheidsmonitor) in de afzonderlijke gemeenten. de centrale voortgangsbewaking (jaarplanning) & beleidsmatige coordinatie van alle regionale veiligheidsprojecten het stimuleren en onderhouden van het netwerk van regionale partners het bevorderen van kennisoverdacht en uitwisseling (best practices) Over de functie van de regiocoördinator zijn in de webenquete 10 stellingen geformuleerd waarop de respondenten konden antwoorden in welke mate ze het eens of oneens zijn met de stelling. Vervolgens is het antwoord omgerekend naar een cijfer tussen 1 en 10, waarbij 1 zeer slecht is en 10 zeer goed. Uit onderstaande figuur blijkt dat de functie van de regiocoördinator als goed gewaardeerd wordt. Waardering regiocoördinator maatschappelijk belang
7,8
dienstverlening
8,4
ondersteuning vraagstukken
8,2 7,8
onderhouden netw erk afstemming beleidsstukken
8,0
afstemming processen
7,9
regiocoordinator nodig
8,5
rekening houden middelen
7,7
voortgang projecten
7,5
bew aakt planning
8,0
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
De functie van regiocoördinator wordt op een 8 of hoger gewaardeerd op de volgende onderdelen: ondersteuning bij lokale veiligheidsvraagstukken, dienstverlening, afstemming van beleidsstukken en de bewaking van de planning. De voortgang van de projecten krijgt relatief gezien de laagste waardering met een 7,5. Deze waardering is gemiddeld lager door de beoordeling van de leden van het Regionaal College. Zij geven voor dit onderwerp een 6,2. De leden van het Regionaal College geven voor de volgende onderwerpen afgerond een 7: de bewaking van de planning, het centraal rekening houden met de inzet van middelen, integrale afstemming in beleidsstukken en het onderhouden van het netwerk van regiopartners. Op de vraag of voor een optimaal functioneren van het Platform IVZ een ondersteuning nodig door een regiocoördinator, wordt dit met een totaalscore van een 8,5 beoordeeld. Volgens de respondenten is er met de komst van de regiocoördinator voor het eerst structurele coördinatie mogelijk met betrekking tot
10
integrale veiligheid op regionale schaal. Het doen vervallen van de functie van regiocoördinator zou leiden tot het vleugellam maken van het Platform IVZ. Het zou bovendien leiden tot het vervallen van de gemeenschappelijke voordelen (tijd, capaciteit, financieel, kennisdeling). Vanuit strakke agendavorming, afspraakbewaking en de actielijst wordt de tempo bewaakt, en wordt er in de follow-up van de actieplannen voorzien. In de afgelopen tijd zijn er naar het idee van de respondenten meer veiligheidsprojecten opgepakt en integraler uitgewerkt. Hierbij is opgemerkt dat het goed is dat de regiocoördinator een onafhankelijk persoon is, die elke gemeente als 1 van de 14 ziet. Ook zijn er verbeterpunten met betrekking tot de functie van regiocoördinator. De regiocoördinator kan een nog meer regisserende rol op zich nemen t.a.v. beleidsvraagstukken en inzet van gemeenten en voorts beter zorgen voor afstemming tussen de veiligheidspartners. De coördinatie is een goed instrument maar kan in de praktijk nog beter worden toegepast. Bij de vertaling van een opdracht van het Regionaal College is de coördinator reactief en hangt de inzet van de gemeente wel erg af van de houding van de individuele IVZ ‘er. 2.5.3
Communicatie
Op dit moment wordt communicatie vanuit en over het Platform IVZ beperkt ingezet. Reden hiervoor is dat het Platform zich in een tijdelijke fase bevindt. Daarnaast wil het Platform zich niet als instituut profileren. Een ‘low profile’ manier van communiceren past hierbij. Toch verdient communicatie wel degelijk aandacht. Inhoudelijk zijn er de verschillende integrale veiligheidsthema’s uit het actieplan IVZ 2009-2010 die elk hun resultaten met zich meebrengen. Communicatie is daarbij van toegevoegde waarde als het gaat om het uitdragen van resultaten en het implementeren van de projecten. Dat gebeurt nu nog ad hoc en zonder vooraf bepaalde strategie. Daar komt bij dat door de integrale benadering er veel verschillende partners betrokken zijn bij de thema’s, waardoor communicatie ook versnipperd plaatsvindt. Afstemming en regie is op dit punt dan ook wenselijk. Als regionaal samenwerkingsverband draagt het Platform bij aan de beeldvorming van de organisatie van veiligheid in Twente. Met het Platform wordt op regionaal niveau verbinding gezocht tussen partners op gebied van veiligheidsvraagstukken. Het Platform laat zien dat er in Twente regiobreed aan veiligheid wordt gewerkt. Dit gebeurt professioneel en efficiënt. Daarmee heeft het Twentse Platform een voorbeeldfunctie en draagt het bij aan het imago van Twente als vooruitstrevende regio op gebied van veiligheid. Doelen, doelgroepen & boodschap Door het inzetten van communicatie wordt het volgende bereikt: • Positieve beeldvorming als het gaat om organisatie van veiligheid in Twente. • Eenduidigheid van communicatie en boodschappen rondom integrale veiligheidsthema’s in Twente. In de vergadering van het Regionaal College van 7 december 2009 wordt de communicatieaanpak rondom het Platform IVZ vastgesteld. Als belangrijkste doelgroep van het Platform IVZ zijn de burgers in Twente en intern de leden van het Regionaal College en overige bestuurdere en medewerkers van veiligheidspartners aangemerkt. Als kernboodschap die met de communicatie dient te worden uitgedragen, is: het platform IVZ vormt een actieve schakel tussen de veertien Twentse gemeenten en veiligheidspartners en draagt daarmee op een efficiënte en professionele manier bij aan integrale veiligheid in Twente. Veiligheid in Twente is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid. Waar het kan organiseren we in de 14 Twentse gemeenten veiligheid op dezelfde wijze onder het motto: Samen sterk voor een veilig Twente (en/of: Een veilig Borne, in een veilig Twente, Een veilig Wierden in een veilig Twente, etc.)
11
Middelen Als het gaat om centrale communicatiemiddelen dan wordt vooral gebruik gemaakt van bestaande structuren. Zoals aangegeven is het niet de bedoeling dat het Platform IVZ institutionaliseert. Groots uitpakken met eigen middelen is daarom voor het Platform IVZ niet passend. Bovendien moet iedere gemeente en partner z’n eigenheid behouden. Het enige toegevoegde middel dat het Platform op dit moment toepast is een sobere huisstijl. De huisstijl vindt z’n oorsprong in de toekomstvisie Balans in Veiligheid, Veiligheid in Balans. Doel van de huisstijl is herkenbaarheid van stukken als afkomstig van het Platform. De verslagen van het Platform IVZ vormen een belangrijk middel in het informeren van de deelnemende partners. Werkwijze Het Platform IVZ bereidt op regionaal niveau projecten voor. Aan ieder project is een portefeuillehouder/gemeente gekoppeld die bestuurlijk verantwoordelijk is voor het project. De projecten worden - als de plannen door het Regionaal College akkoord zijn bevonden - in de verschillende gemeenten lokaal uitgerold. Aan ieder project is een portefeuillehouder/ gemeente gekoppeld die bestuurlijk verantwoordelijk is voor het project. Bij de projecten wordt een regionaal communicatiekader opgesteld door de communicatieadviseur van het Platform IVZ in samenspraak met de communicatieadviseur van de betreffende portefeuillehouder. Het regionaal kader wordt getoetst bij de primaire partners van het Regionaal College namelijk de politie Twente en het Openbaar Ministerie. Het regionaal kader wordt vervolgens lokaal uitgerold door de communicatieafdelingen van gemeenten en/of partners die het project aangaat. Als het gaat om de communicatie rondom het Platform IVZ als samenwerkingsverband dan worden een aantal mijlpalen benoemd waarbij actief gecommuniceerd wordt. Hierbij valt te denken aan de evaluatie van het IVZ-Platform, maar ook de afhechting van Balans in Veiligheid, Veiligheid in Balans. De communicatie-adviseur van het IVZ-Platform pakt dit op in samenspraak met de regiocoördinator van het Platform IVZ en de portefeuillehouder van het betreffende thema. 2.5.4
Financien
Voor een periode van 2008 tot en met 2010 beschikken de Twentse gemeenten via het Regionaal College over voldoende externe subsidiemiddelen om vorm en inhoud te geven aan het regionale veiligheidsbeleid en de samenwerking binnen het Platform IVZ. Het Ministerie van BZK stelt eenmalig een subsidie van € 250.000,- ter beschikking voor het opzetten en versterken van de regionale samenwerkingstructuur zowel qua organisatie als inhoudelijke projecten. Daarnaast heeft de Provincie Overijssel een stimuleringssubsidie van € 25.000,- gehonoreerd voor het inrichten van een Platform IVZ en € 200.000,- voor het ontwikkelen van een regionaal veiligheidshuis. De tabel op de volgende pagina geeft inzicht in de uitgaven van het Platform IVZ in de jaren 2008 en 2009. Voor het jaar 2010 zijn de begrote kosten weergegeven.
12
Inkomsten
2008-2010
Subsidie BZK Platform IVZ Subsidie Provincie regionaal veiligheidshuis Subsidie Provincie Platform IVZ
€ 250.000 € 200.000 € 25.000
Uitgaven Regiocoördinator IVZ Adm. ondersteuning (0,2fte)
Rekening 2008 € 28.500
Communicatieadviseur (0,2 fte) Overhead (3 werkplekken) Reiskosten Cursus / congressen Netwerkbijeenkomsten TWENS Psychiatrische patiënten Roma problematiek Evaluatie Platform Vrij besteedbaar ontwikkel- en uitvoeringsbudget
€ 10.500 € 250
Begroting 2010 € 71.500 € 8.600
€ 10.500
€ 14.000
€ 35.000 € 1.000 € 1.000 € 1.500 € 7.000 € 13.500 € 10.000 € 9.800
€ 35.000 € 1.000 € 1.000 € 1.500
€ 135.350
€ 39.250 Totaal
Rekening 2009 € 71.500 € 7.200
€ 167.800
€ 267.950
€ 475.000
Uit bovenstaande begroting blijkt dat voor het jaar 2010 nog een vrij besteedbaar ontwikkelen uitvoeringsbudget beschikbaar is ter hoogte van € 135.000,-. Deze gelden kunnen in 2010 tenminste ingezet worden voor, waarbij er uiteraard nog ruimte is om nog andere onderwerpen toe te voegen aan onderstaande opsomming: • De regionale uitrol veiligheidshuizen • Regionale werkwijze aanpak jeugdcriminaliteit en overlast • De ontwikkeling van een website voor het Platform IVZ inclusief kennisbank en database collectieve verboden • De ontwikkeling veiligheidsinformatiecentrum • De ontwikkeling van een multidisciplinaire evenementenkalender
13
Hoofdstuk 3 3.1.
Realisatie van het actieplan IVZ 2009-2010
Inleiding
Op 15 december 2008 heeft het Regionaal College het actieplan IVZ vastgesteld met veiligheidsonderwerpen waar het Platform IVZ zich in de periode 2009 en 2010 op richt. In dit hoofdstuk wordt stilgestaan bij de uitwerking van de afzonderlijke veiligheidsthema’s, welke resultaten zijn behaald, wat heeft het Platform IVZ hierin betekend en hoe hebben de verschillende werkgroepen gefunctioneerd? Het actieplan IVZ heeft betrekking op een periode van 2 jaar, waarbij rekening moet worden gehouden dat de uitvoering van de veiligheidsprojecten daarmee ook halverwege is. 3.2
Keuze & beoordeling van veiligheidsthema’s
De keuze van veiligheidsonderwerpen is tot stand gekomen na intensief overleg met de veertien Twentse gemeenten en veiligheidspartners en vloeit voort uit de lokale Integrale Veiligheidsprogramma’s. De uiteindelijke actielijst betreft onderwerpen die over het algemeen op lokaal niveau in alle Twentse gemeenten in meer of mindere mate een rol spelen. De aard en omvang van het probleem kan wel per gemeente verschillen. Het Platform IVZ behandelt een groot aantal veiligheidsthema’s. Voor ieder thema worden door het Platform IVZ adviezen uitgebracht over onder andere de aanpak. De respondenten is gevraagd de aanpak/adviezen van het platform over de thema’s te beoordelen. De mate van tevredenheid is omgezet in cijfers van 1 tot en met 10, waarbij 1 zeer slecht is en 10 zeer goed. In de onderstaande staafdiagrammen zijn de beoordelingen van alle 28 thema’s weergegeven. Oordeel veiligheidsthema's deel 1 6,5
roma-problematiek nazorg detentie
6,8
veelplegers
7,3
Riec/bibob
7,6
veiligheidshuizen
7,8
doorstart RPC
7,4
tijdelijk huisverbod
8,1 6,2
antidiscriminatievoorziening belastingdienst
7,1
advies evenementen
6,5
jaarwisseling
7,0
hennepteelt
6,8
veiligheidsmonitor
8,1
beleidscyclus
7,7 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
14
Oordeel veiligheidsthema's deel 2 7,3
GHB-drugs horecaverbod
7,4
psychiatrische patienten
7 ,3 6 ,0
polarisatie/radicalisering cameratoezicht
6,4
veilig recreeren
6 ,1 6 ,8
A1 problematiek schoolveiligheid
7,1
OJA
7,1
alcoholpreventie jeugd
7,4 7 ,6
jeugdoverlast bestuurlijke boete
6,7
bestuurlijke bevoegdheden
7,7
tbs aanpak
7,0 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
De thema’s veiligheidsmonitor en voorbereiding tijdelijk huisverbod krijgen met een 8,1 het hoogste cijfer. Een tweede plek met een 7,8 krijgt de ontwikkeling van de veiligheidshuizen gevolgd door de afstemming van de regionale beleidscyclus en de notitie bestuurlijke bevoegdheden. Antidiscriminatievoorziening, polarisatie/radicalisering en veilig recreëren scoren het laagste met cijfers rond de 6,1. Dit heeft o.a. ermee te maken dat de werkzaamheden voor deze veiligheidsonderwerpen nog in de verkennende fase zitten en pas volledig opgestart worden in 2010. Dit geldt echter niet voor de antidiscriminatievoorziening. Hier zijn de respondenten minder tevreden over, omdat dit niet echt een veiligheidsonderwerp betreft maar thuishoort bij het beleidsterrein welzijn/integratie maar vanwege coördinatie(problemen) is opgepakt binnen het Platform IVZ. Naast de beoordeling van de thema’s is gevraagd welke de drie belangrijkste veiligheidsthema’s zijn volgens de respondenten. Veruit het meest genoemd is de verdere ontwikkeling veiligheidshuizen en vervolgens de afstemming van de beleidscyclus IVZ en de veiligheidsmonitor. Op de derde plaats komen alcoholpreventie Jeugd en de borging van de uitvoering van de Wet Tijdelijk Huisverbod (evaluatie is 7 december jl. in het RC behandeld). Zes mensen geven aan dat ze lokale veiligheidsthema’s in het lijstje van thema’s missen: • Beheersbaarheid openbare orde evenementen en feesten • Het vacuüm ontstaan door het expireren van het convenant PKVW • Samenwerking repressiepartijen en zorgpartijen • Specifieke landsgrensproblematiek • Versterken van burgerparticipatie in het veiligheidsdomein • Optimaliseren informatie-uitwisseling • Overlast en vernielingen in het algemeen. 3.3
Functioneren werkgroepen
De vragen over de werkgroepen zijn alleen beantwoord door de 32 respondenten die betrokken zijn bij de veiligheidsthema’s/werkgroepen. Als vervolgens over 28 werkgroepen gesproken wordt, dan is het aantal mensen dat een waardering voor een werkgroep geeft zeer klein. In het vervolg van deze paragraaf zal daarom een aantal stellingen worden behandeld waarbij de gemiddelde waardering van alle werkgroepen wordt weergegeven. Vijf stellingen zijn aan de betrokkenen bij de werkgroepen en de werkgroepleden voorgelegd. In onderstaande tabel zijn de waarderingen per stelling weergegeven. Bij iedere stellingen konden de respondenten aangeven in welke mate ze het eens of oneens waren met de stelling. Vervolgens zijn deze antwoorden omgerekend naar cijfers tussen 1 en 10, waarbij 1 zeer slecht is en 10 zeer goed.
15
Stellingen De samenstelling van de werkgroep staat garant voor een integrale beleidsadvisering De benodigde kennis is in de werkgroep voldoende aanwezig De werkgroep geeft op tijd advies
portefeuillehouder 7,8
werkgroep -lid 8,5
ambtelijk trekker 8,8
cijfer
7,0
8,5
8,3
8,3
6,0
8,1
7,6
7,7
7,8 7,3
8,1 7,7
8,2 7,9
8,1 7,7
De werkgroep geeft bruikbare adviezen De adviezen van de werkgroep kan ik toepassen in mijn lokale situatie
8,5
Over het algemeen staan de werkgroepen garant voor een integrale beleidsadvisering en is er voldoende kennis aanwezig. De stellingen over deze onderwerpen krijgen respectievelijk een 8,5 en 8,3. De werkgroepen geven ook bruikbare adviezen (8,1) en deze zijn vaak toepasbaar in lokale situaties (7,7). En tot slot, de tijdigheid van de adviezen krijgt het cijfer 7,7. De bestuurlijk portefeuillehouders geven een 6 voor de tijdigheid van de adviezen. Dit wil echter niet zeggen dat dit voor alle werkgroepen geldt. 3.4
Resultaten van het Platform IVZ
In deze paragraaf wordt een totaaloverzicht gegeven van de veiligheidsthema’s, waarin is weergegeven wat de (tussentijdse) resultaten zijn van de werkzaamheden en wat de status en planning is van de besluitvorming. In het overzicht is met groen aangegeven wanneer het project is afgerond en de producten zijn opgeleverd, oranje betekent dat de werkzaamheden zijn opgestart maar nog niet zijn afgerond en met rood is aangegeven wanneer de werkzaamheden nog niet zijn opgestart. Actiepunten
Portefeuille gemeente / ambtelijk projectleider Burgemeester van Haaksbergen / regiocoördinator
1
Beleidscyclus & veiligheidsmonitor
2
Aanpak illegale hennepteelt
Burgemeester van Hengelo / coördinator IVZ
3
Bestuurlijke boete en strafbeschikking
Burgemeester van Almelo / juridisch adviseur Almelo + regiocoördinator IVZ
4
Antidiscriminatievoorziening
Korpsbeheerder / regiocoördinator IVZ
5
Overlast jaarwisseling
6
Aanpak A1 / A35
Burgemeester van Dinkelland / regiocoördinator Burgemeester van RijssenHolten / coördinator IVZ
1
1
Resultaat
Status
Een collectieve besparing van ca. € 150.000 (50% van de huidige kosten). Een database voor het maken van vergelijkingen Een basisapplicatie om zelf rapportages samen te stellen Operationeel draaiboek voor ontmantelingen Convenant Twentse gemeenten en veiligheidspartners Besparing op huidige ontmantelingskosten Tegemoetkoming in de kosten van de BOA’s. Voorlichtingsbijeenkomst 10 november en collegevoorstel Samenwerkingsovereenkomst Artikel 1 met de Twentse gemeenten, politie Twente en het Openbaar Ministerie Regionale handreiking draaiboek jaarwisseling Twente
RC 7 december 2009 en 12 april 2010
Workshop probleemanalyse en mogelijke oplossingsrichtingen Komen tot één bestuurlijk en ambtelijk gecoördineerde aanpak in Overijssel
6 oktober 2009 e 4 kwartaal 2010
e
2 kwartaal 2010
RC 9 november 2009
RC 7 december 2009
RC 9 november 2009
Groen = project afgerond / Oranje = werkzaamheden opgestart / Rood = nog geen actie ondernomen
16
Actiepunten
Resultaat
Status
Convenant gemeente met VO instellingen en veiligheidspartners Het creëren van een (sociaal) veilig klimaat op en rondom VO instellingen Toepassen van de shortlistmethodiek waarbij de jeugdgroepen in Twente in kaart worden gebracht en een gerichte aanpak ontwikkeld wordt om jeugdoverlast tegen gaan Het gebruik van alcohol onder jongeren terug te dringen Drie handreikingen tbv lokale aanpak (Hokken & Keten, Sportkantines en Alco-Halt) Evaluatie Testcase Ketensamenwerking Almelo (OJA). Een regionaal eenduidige werkwijze in aanpak en preventie van jeugdcriminaliteit Integrale multidisciplinaire voorbereiding en uitvoering van ca 90 huisverboden in Twente Procesevaluatie Wet Tijdelijk Huisverbod Visiedocument aanpak veelplegers Inbedding via veiligheidshuizen Evaluatie over pilot Enschede door Ministerie van Justitie over informatieuitwisseling ketenpartners rondom TBS gestelden Regionaal convenant tussen ketenpartners en GGZ instellingen met afspraken rondom vervoer & opvang van psychiatrische patiënten Uitbreiding van 4 naar 6 gemeenten voor toepassing horecaverboden. Verbetering werkwijze en procedure uitvoering collectieve verboden.
Implementatie binnen de gemeenten
Ontwikkelingen worden door het RPC gemonitord, indien dit relevant wordt voor gemeenten wordt hierop geanticipeerd. Bespreking themabijeenkomst RC 12 april 2010
7
Schoolveiligheid
Burgemeester van Hellendoorn / coördinator IVZ
8
Jeugdoverlast
Burgemeester van Hellendoorn / coördinator IVZ
9
Alcoholpreventie Jeugd
Burgemeester van Tubbergen / projectleider Happy Fris centrumgemeente
10
Jeugdcriminaliteit
Burgemeester van Hellendoorn / coördinator IVZ
11
Huiselijk Geweld
Burgemeester van Almelo / projectleider Huiselijk Geweld centrumgemeente / regiocoördinator IVZ
12
Aanpak veelplegers
13
TBS
Burgemeester van Hof van Twente / coördinator IVZ Burgemeester van Twenterand / projectleider politie Twente
14
Psychiatrische patiënten
Burgemeester van RijssenHolten / projectleider GGD
15
Collectief horecaverbod
Burgemeester van Oldenzaal /
16
Veilig Recreëren
Nader te bepalen / nader te bepalen
Geen activiteiten verricht vanuit het Platform IVZ, het thema ligt op dit moment in handen van Saxion Hogeschool.
17
Evenementenbeleid
Burgemeester van Losser / coördinator IVZ
18
Regionaal cameratoezicht
Burgemeester van Oldenzaal / projectleider RPC
Regionale inbedding van advisering hulpdiensten bij publieksvenementen (incl. risicoclassificering en multidisciplinaire evenementenkalender) Een subsidieaanvraag richting Provincie Overijssel voor het totstandbrengen van een Veiligheidsinformatiecentrum
2
2
Portefeuille gemeente / ambtelijk projectleider
RC 7 december 2009
Volledig afgerond eind 2011
RC 24 augustus 2009 e 4 kwartaal 2010
RC 7 december 2009
RC 15 december 2008 ???
RC 7 december 2009
e
1 kwartaal 2010
e
2 kwartaal 2010
Groen = project afgerond / Oranje = werkzaamheden opgestart / Rood = nog geen actie ondernomen
17
Actiepunten
3
Portefeuille gemeente / ambtelijk projectleider
Resultaat
Status
Regionaal convenant tussen de Twentse gemeenten, politie, OM en Belastingdienst waarin afspraken zijn vastgelegd over informatieuitwisseling en samenwerking Informatienotitie t.b.v burgemeesters over bestaande en toekomstige (OOV) bevoegdheden en consequenties Inventarisatie nazorg beleid Twentse gemeenten en mogelijke inbedding via veiligheidshuizen.
RC 15 december 2008
Behalve verspreiding van een bestpractise is er nog actie genomen rond dit onderwerp
4 kwartaal 2010
Aandacht vragen voor de maatschappelijke vraagstukken rond de Roma-gemeenschap en inhoudelijke en financiële ondersteuning van het Rijk bij de aanpak. Instelling (bestuurlijk en ambtelijk) Platform Roma gemeenten Brainstormbijeenkomst probleemverkenning (aard & omvang en mogelijke oplossingsrichtingen). Integraal drugsbeleid gemeente Twenterand (regionale uitrol) Realisatie van 2 veiligheidshuizen in Almelo & Hengelo (cluster Midden). Samenstelling stuur- en projectgroep voor regionale uitrol Veiligheidshuis Enschede deelname landelijke pilot Terugdringing georganiseerde cirminaliteit door geïntegreerde aanpak (strafrechtelijk en bestuursrechtelijk) Convenant ketenpartners rondom samenwerking binnen RIEC en informatie-uitwisseling (incl. strategienota en jaarplan 2009-2010) Publiek – private samenwerking en kennisinstituten rondom bedrijvigheid en veiligheid Doorstart gerealiseerd van het RPC w.o. behoud van KVO / KVU trajecten en collectieve verboden Actieplan RPC 2009-2010
???
19
Handhaving overheidsoptreden
Burgemeester van Borne / projectleider RIEC
20
Bestuurlijke bevoegdheden
Burgemeester van Wierden / coördinator IVZ
21
Nazorg detentie
Burgemeester van Hof van Twente / coördinator IVZ
22
Polarisatie & radicalisering
23
Roma problematiek
Burgemeester van Haaksbergen / nader te bepalen Burgemeester van Oldenzaal / Projectleider ROMA
24
GHB drugs
Burgemeester van Twenterand / coördinator IVZ
25
Veiligheidshuizen Twente
Burgemeester van Hengelo / coördinator IVZ
26
Regionaal Informatie Korpsbeheerder / en Expertise projectleider RIEC Centrum (RIEC)
27
Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Twente (RPC)
Korpsbeheerder / projectleider RPC / regiocoördinator IVZ
Bespreking thema bijeenkomst RC 12 april 2010 e 2 kwartaal 2010
e
e
4 kwartaal 2010
Regionale uitrol in 2010
RC 18 mei 2009 RC 7 december 2009
Evaluatie RC 10 februari 2010
Indien wordt gekeken naar de status van de 27 actiepunten uit het Actieplan IVZ 2009-2010, dan kan gesteld worden dat halverwege de uitvoeringsperiode ook bijna de helft van de activiteiten is gerealiseerd door het Platform IVZ, 45% van de werkzaamheden zijn opgestart binnen de werkgroepen en dat met betrekking tot 2 projecten nog geen actie is ondernomen.
3
Groen = project afgerond / Oranje = werkzaamheden opgestart / Rood = nog geen actie ondernomen
18
Hieronder wordt kort ingegaan op de thema’s die de afgelopen periode de meeste aandacht hebben gevraagd van het Platform IVZ. Afstemming beleidscyclus & veiligheidsmonitor De input voor het regionale veiligheidsbeleid bevindt zich in de integraal veiligheidsprogramma’s van de afzonderlijke Twentse gemeenten. De uitkomsten van de integrale veiligheidsanalyses liggen hieraan ten grondslag. De regiegroep Twens heeft in het afgelopen jaar onderzocht op welke wijze de beleidscycli van gemeenten op elkaar afgestemd kunnen worden en op welke wijze de doelstellingen op het terrein van veiligheid op een eenduidige wijze gemeten kunnen worden, zodat onderlinge vergelijkingen kunnen worden gemaakt binnen Twente maar ook met andere regio’s en gemeenten in Nederland. Daarnaast heeft de regiegroep geïnventariseerd of collectieve uitbesteding van het veldwerkonderzoek schaalvoordelen kan opleveren. Bij een vijftal veldwerkbureau’s is een kostenindicatie opgevraagd en via het onderzoeksbureau I&O is een collectieve besparing te realiseren van ruim € 150.000 (50%). De kosten voor de uitvoering van het veldwerk van de afzonderlijke gemeenten bedragen ca € 325.000 en gezamenlijk bedragen de kosten ongeveer € 150.000 wanneer de Twentse gemeenten gezamenlijk het veldwerk laten uitbesteden. Wet Tijdelijk Huisverbod Vanuit het Platform IVZ is in de eerste plaats veel tijd besteed aan de voorbereiding op de Wet Tijdelijk Huisverbod. In augustus 2008 zijn de eerste voorbereidende werkzaamheden getroffen om zo snel mogelijk van start te kunnen gaan met de nieuwe bevoegdheid van de burgemeester binnen de Twentse gemeenten. Hiervoor moest afstemming en samenwerking worden gezocht met een groot aantal ketenpartners zoals de veertien Twentse gemeenten, de regiopolitie Twente, het Openbaar Ministerie, de Reclassering, de drie maatschappelijk werkinstellingen binnen de regio, Bureau Jeugdzorg, etc. Afspraken zijn gemaakt rondom het opleggen van het huisverbod, het inschakelen van de hulpofficier van justitie, de mandatering, het invullen van het risicotaxatieinstrument, de hulpverlening aan de uithuisgeplaatste en achterblijvers (w.o. kinderen) daarnaast diende er vaste overlegmomenten met alle ketenpartners binnen de drie maatschappelijke werkregio’s georganiseerd worden voor de uitwerking van de opgelegde huisverboden en zijn er voor de gemeenten dan wel binnen de clusters procesmanagers aangesteld. Er is in een relatief korte tijd een grote inzet gepleegd – w.o. een intensief voorlichtings- en opleidingstraject – om de uitvoering van het huisverbod per 1 maart 2009 te laten verlopen. Door een sterk gemotiveerde groep personen uit verschillende disciplines wordt nu nauw samengewerkt om binnen tien dagen de hulpverlening op gang te brengen. Vanuit het Platform IVZ heeft via de projectgroep Huisverbod de coördinatie plaatsgevonden waarbij zowel de leden van het Regionaal College als de bestuurscommissie OGZ en ambtelijk gezien de IVZ’ers en de beleidsmedewerkers Zorg/Jeugd geïnformeerd en betrokken diende te worden. Overige veiligheidsonderwerpen: Daarnaast is in het afgelopen jaar vanuit het Platform IVZ aandacht uitgegaan naar: • de jeugd in de volgende projecten: schoolveiligheid, alcoholpreventie, de aanpak van jeugdgroepen in Twente (shortlist) en de evaluatie van de Testcase Ketensamenwerking in Almelo (OJA). • de opstelling van een regionale handreiking draaiboek jaarwisseling Twente, een praktisch handboek waarmee gemeenten aan de slag kunnen om overlast, vernielingen en geweld rondom de jaarwisseling te voorkomen; • de voorbereiding op de toepassing van de bestuurlijke strafbeschikking die de Twentse gemeenten vanaf 1 januari 2010 kunnen inzetten als handhavingsinstrument tegen overlast in de openbare ruimte • het in kaart brengen van de huidige en toekomstige bestuurlijke bevoegdheden van een burgemeester en de randvoorwaarden voor toepassing van deze bevoegdheden;
19
Regionale samenwerkingsverbanden op het terrein van veiligheid Tot slot heeft het Platform IVZ de verbinding gelegd met andere samenwerkingsactiviteiten op het brede terrein van veiligheid: a) Het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing (RPC) is een platform waar stakeholders uit de publieke en private sector en kennisinstituten elkaar treffen om veiligheidsvraagstukken te behandelen die in relatie staan met het bedrijfsleven en instellingen. Het RPC verkeerde eind 2008 in een onstabiele situatie. Bovendien trok de Provincie Overijssel zich terug als voorzitter van het RPC. Het Platform IVZ heeft vervolgens ervoor gezorgd dat een doorstart van het RPC gerealiseerd kon worden. Vanaf 1 april is de nieuwe projectleider van het RPC van start gegaan voor de periode 2009-2010. b) Het Regionaal Informatie en Expertisecentrum Oost Nederland (RIEC ON) ondersteunt de ‘bestuurlijke aanpak van georganiseerde criminaliteit’ voor het gebied dat gelijk is aan de politieregio’s Twente, IJsselland en Noord & Oost Gelderland. Georganiseerde misdaad heeft vrijwel altijd connecties op lokaal niveau. Voorkomen moet worden dat onder- en bovenwereld zich ongemerkt met elkaar vermengen en dat de (lokale) overheid onbewust meewerkt aan verschillende vormen van criminaliteit. De RIEC’s vormen een informatieknooppunt waarbinnen de informatie van verschillende handhavings- en opsporingsdiensten naast elkaar worden gelegd. De centra’s richten zich specifiek op de georganiseerde criminaliteit rond hennepteelt, vastgoed, witwassen en mensenhandel. c) Binnen de regio Twente zijn drie veiligheidshuizen: Almelo, Hengelo en Enschede.Het Enschedese veiligheidshuis bestaat reeds een aantal jaren (start in 2000 met 2 JIBkantoren). De veiligheidshuizen Hengelo en Almelo zijn in september 2009 geopend. Het streven is om vanaf 2011 de overige gemeenten in Twente aan te laten sluiten, zodat sprake is van regionale dekking. Veiligheidshuizen functioneren als een informatieknooppunt waar ketendossiers worden opgebouwd: preventie, repressie en (na)zorg worden met elkaar verbonden. Dit is mogelijk voor individuele gevallen (casusoverleg veelplegers, nazorg detentie en huiselijk geweld), groepen (bijvoorbeeld overlastgevende of criminele jeugdgroepen) en voor gebieden (gebiedsgebonden aanpak, bijvoorbeeld overlast van coffeeshops). Ketenpartners kunnen gemakkelijker informatie met elkaar delen en bij elkaar binnenlopen om ‘zaken’ te doen rondom een cliënt.
20
Hoofdstuk 4 4.1
Samenvatting uitkomsten evaluatie
Inleiding
De oorsprong van de regionale samenwerking op het terrein van integrale veiligheid bevindt zich in de toekomstvisie van de regiopolitie Twente in ‘Balans in Veiligheid, Veiligheid in Balans’ in oktober 2005. Sindsdien is er onder leiding van de portefeuillehouder integrale veiligheidszorg, drs. K.B. Loohuis, burgemeester van Haaksbergen verder gewerkt aan het ontwikkelen van regionale samenwerking en uiteindelijk organisatorisch en bestuurlijk ingebed via het Platform IVZ sinds 2007. Voorgaande periode van het Platform IVZ kan kort samengevat worden in een drietal fasen: Fase 1: 2005 - 2006: Gericht op de basisvoorwaarden voor integraal veiligheidsbeleid, oftewel het ontwikkelen van formats voor een integraal veiligheidsprogramma en voor een integrale veiligheidsanalyse (tezamen Twens) Fase 2: 2007 – 2008: Gericht op de bestuurlijk- organisatorische kant van het integraal veiligheidsbeleid, oftewel de oprichting van het Platform IVZ, de portefeuilleverdeling binnen het Regionaal College, de verbindingen met de overige veiligheidsdisciplines en de opstelling van het Actieplan IVZ 2009-2010. Fase 3: 2009-2010: Gericht op de maatschappelijke / inhoudelijke kant van het integraal veiligheidsbeleid, oftewel de concrete uitvoering van de afzonderlijke veiligheidsthema’s benoemd in het Actieplan IVZ 2009-2010. Nu het einde van de pilotperiode van de regionale samenwerking binnen het Platform IVZ nadert, is besloten binnen het Regionaal College om een tussentijdse evaluatie te houden om te bezien of de beoogde doelstellingen zijn gerealiseerd en of er draagvlak is voor voortzetting van de samenwerking op het gebied van integrale veiligheid binnen Twente. 4.2
Conclusies
In deze paragraaf wordt stilgestaan bij de centrale vraagstellingen rondom de evaluatie. Zijn de doelstellingen van het Platform IVZ die zijn afgesproken bij de start van de samenwerking en die zijn vastgelegd in plannen, gerealiseerd? En is de meerwaarde van het Platform IVZ duidelijk voor regionale samenwerking en voor deelnemende partijen? De volgende conclusies komen naar voren in deze evaluatie: •
De beleidsadvisering aan het Regionaal College wordt als belangrijkste taak genoemd voor het Platform IVZ gevolgd door het regionaliseren van veiligheidsbeleid en het borgen van de veiligheidonderwerpen (het nakomen van de afspraken). Het Platform IVZ heeft een plek gekregen in het statuut van het Regionaal College.
•
De meerwaarde van het Platform IVZ wordt met een 8,9 beoordeeld en regionale samenwerking voorkomt volgens de leden en partners verplaatsing van veiligheidsproblemen. Daarnaast maken nieuwe veiligheidstaken regionale samenwerking noodzakelijk.
•
De coördinatoren IVZ zijn positief tot zeer positief over de samenwerking binnen het Platform IVZ. De samenwerking binnen het Platform IVZ wordt als zeer prettig beschouwd met een 9,2 en de platformbijeenkomsten hebben een grote meerwaarde voor de regionale veiligheidsaanpak, waarbij de ruimte voor lokale inbreng als zeer positief wordt ervaren. De frequentie van de vergaderingen is wel hoog en daarmee arbeidsinstentief (maandelijks).
•
De coördinerende taken van het Platform IVZ wordt gemiddeld met een 7,4 beoordeeld. De leden van het Platform IVZ geven een hoger cijfer namelijk een 8,1.
•
De doelmatigheid en doeltreffenheid van het Platform IVZ wordt positief beoordeeld met gemiddeld een 7,6. Nieuwe veiligheidstaken kunnen sneller en goedkoper worden uitgewerkt in regionaal verband en sinds het bestaan van het platform IVZ worden meer veiligheidsproblemen opgelost.
21
•
Regionale samenwerking leidt tot capaciteitsbeparing en meer veiligheidsproblemen kunnen worden aangepakt, maar aan de andere kant vraagt de afstemming ook weer tijd en capaciteit.
•
De inzet van de regiocoördinator van het Platform IVZ wordt zeer gewaardeerd. De werkzaamheden van deze functionaris wordt met een 8 of hoger gewaardeerd met betrekking tot de afstemming van beleidsstukken, de bewaking van de planning en de ondersteuning bij lokale veiligheidsvraagstukken. Op de vraag of het Platform IVZ een regiocoödinator nodig heeft om optimaal te kunnen functioneren wordt dit beoordeeld met een 8,5.
•
De samenstelling van de werkgroepen staan garant voor een integrale beleidsadvisering (8,5), de werkgroepen geven bruikbare adviezen (8,1) en de adviezen zijn toepasbaar in de lokale situatie (7,7).
•
Kijkend naar de concrete activiteiten van de diverse werkgroepen dan kan gesteld worden dat halverwege de uitvoeringsperiode eind 2009, de helft van de 27 actiepunten uit het actieplan zijn gerealiseerd en 45% van de werkzaamheden zijn opgestart. Slechts twee projecten zijn nog niet opgestart.
•
Het Platform IVZ behandelt erg veel onderwerpen binnen het actieplan IVZ en heeft de neiging zaken naar zich toe te trekken.
De algemene conclusie uit deze evaluatie kan dan ook luiden dat vrijwel alle doelstellingen van het Platform IVZ zijn gerealiseerd en de meerwaarde van de regionale samenwerking voor de deelnemende partijen duidelijk is aangetoond. 4.3
Aanbevelingen
Er zijn ook verbeterpunten genoemd in de evaluatie: •
Relatief gezien is de voortgang van projecten een aandachtspunt, wat ook blijkt uit de beoordeling met betrekking tot de tijdigheid van adviezen. De leden van het Regionaal College beoordelen dit lager met een 6,0 dan de ambtelijke trekkers zelf (7,6). Dit kan ermee te maken hebben dat een 12-tal actiepunten in het Regionaal College van 9 november en 7 december 2009 worden opgeleverd, terwijl de webenquete in oktober reeds is verzonden.
•
De ondersteuning van de regionale portefeuillehouder en zijn eigen rol vormt een belangrijk aandachtspunt bij een eventueel vervolg.
•
De kennisondersteuning kan verbeterd worden. Vooral respondenten die geen portefeuillehouder of platformlid zijn geven beduidend een lagere score hiervoor. Dit kan te maken hebben dat er onvoldoende aandacht is besteed tot op heden aan communicatie en de kennis niet op een centraal punt toegankelijk is.
•
Er dient kritischer gekeken te worden of onderwerpen wel bij het Platform IVZ thuishoren of dat de regie elders hoort te liggen.
•
De afstemming met andere beleidsvelden op ambtelijk en bestuurlijk vlak kan verbeterd worden. Hierbij valt met name te denken aan de verbinding en versterking met het beleidsveld zorg, jeugd en de justitiepartners.
•
Regie houden op de gemaakte regionale afspraken oftewel toezicht houden op de implementatie van regionaal beleid in de afzonderlijke gemeenten.
22
•
De bijeenkomsten van het Platform IVZ dienen aan te sluiten op de vergaderingen van het Regionaal College, zodat de frequentie teruggebracht kan worden naar negen bijeenkomsten (in plaats van 12).
Bovenstaande verbeterpunten zijn afkomstig uit voorliggende evaluatie gebaseerd op de uitkomsten van de webenquete. Aan de adviesgroep is gevraagd om 27 november 2009 dieper in te gaan op genoemde verbeterpunten en aanvullende verbeterpunten op te halen tijdens de interviews met de sleutelfiguren (zie bijlage 3).
23
Hoofdstuk 5 5.1
Voorstel voor de toekomst
Inleiding
De slagkracht van het Platform is in deze evaluatie aangetoond gelet op het realiseren van de doelstellingen en de behaalde resultaten ten aanzien van de veiligheidsthema’s. Ondanks deze resultaten die het Platform IVZ geboekt heeft staat de toekomst van de regionale samenwerking na 2011 in Twente allerminst vast. De vraag is dan ook of er draagvlak is voor voortzetting van het de samenwerking en zo ja, wat is dan de visie op de toekomst van het Platform IVZ, welke activiteiten moeten behouden blijven, wat is een passende organisatievorm hierbij en welke financiering kan hieraan ten grondslag liggen? Er kan geconstateerd worden op basis van deze evaluatie dat er behoefte is aan voortzetting van een vorm van samenwerking op het terrein van integrale veiligheid. Aan de adviesgroep is dan ook gevraagd om in de interviews met de sleutelfiguren de antwoorden op bovenstaande vragen te inventariseren. Om de besprekingen te begeleiden wordt in dit hoofdstuk een voorzet met oplossingsrichtingen voor de organisatievorm & financiering en gespreksthema’s die in de nabije toekomst aandacht (blijven) vragen van het Platform IVZ. In de volgende paragraaf wordt eerst nog stilgestaan bij andere regionale samenwerkingsverbanden op het terrein van veiligheid in den lande. 5.2
Landelijke ontwikkelingen
De regionale samenwerking op het gebied van sociale (integrale) veiligheid binnen het Platform IVZ in Twente is niet uniek in Nederland. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) heeft werkbezoeken gebracht aan 33 regionale samenwerkingsverbanden die er zijn in Nederland. Via een trendanalyse zijn de organisatorische ontwikkelingen van regionale samenwerkingsverbanden in kaart gebracht en is geïnventariseerd met welke veiligheidsthema’s de regionale samenwerkingsverbanden zich nu en in de toekomst bezighouden. De trendanalyse is gebruikt om het ministerie van BZK te informeren over trends en ontwikkelingen in regionale samenwerking op het gebied van sociale veiligheid. Het ministerie van BZK hecht namelijk veel waarde aan deze regionale samenwerking door het toekennen van subsidies om de samenwerkingsverbanden te stimuleren en ondersteunen. In Nederland zijn in zijn algemeenheid drie modellen van regionale samenwerking op het terrein van sociale veiligheid te onderscheiden: een samenwerking die berust op kennisuitwisseling, een samenwerking binnen een politiedistrict/cluster en regionale samenwerking op basis van een Regionaal College. Het Platform IVZ is in de trendanalyse ondergebracht bij het laatste model met nog tien andere samenwerkingsverbanden in den lande. De regionale samenwerking richt zich op uiteenlopende veiligheidskwesties, waarvan jeugd, drugs, bestuurlijke aanpak, het tijdelijk huisverbod bij huiselijk geweld en veelplegers het vaakst worden genoemd. De regionale samenwerkingsverbanden op het gebied van sociale veiligheid trekken steeds vaker op met de veiligheidshuizen. Een groot deel van de bevraagde regionale samenwerkingsverbanden geeft aan zich bezig te houden met de ontwikkelingen op het gebied van het veiligheidshuis in de regio, waarbij tegelijkertijdsteeds meer veiligheidshuizen zich regionaal oriënteren en organiseren. De conclusies uit de trendanalyse zijn gepresenteerd in een bijeenkomst van het CCV onder de naam: “Integraal veiligheidsbeleid regionaliseert en versterkt het lokale veiligheidsbeleid.” De gemeenten hebben een autonome rol op het gebied van openbare orde en veiligheid. Steeds meer gemeenten kijken naar elkaar hoe zij bepaalde veiligheidsvraagstukken oppakken en proberen op te lossen. Daarnaast zoeken gemeenten in de samenwerking met oa. de regionaal georganiseerde veiligheidspartners steeds vaker de samenwerking op. Bovendien gaan veiligheidsvraagstukken over de gemeentegrenzen heen en wordt door samenwerking & afstemming geprobeerd om waterbedeffecten tegen te gaan. De conclusie van het congres van de CCV luidt dat juist regionale samenwerking een sterkere impuls geeft aan de regierol van gemeenten die mogelijk eind 2010 wettelijk wordt vastgelegd.
24
5.3
Inhoudelijke & organisatorische thema’s die aandacht (blijven) vragen
Aan de respondenten is gevraagd wat de belangrijkste veiligheidsthema’s zijn voor regionale samenwerking en afstemming. Zo zijn er thema’s genoemd die momenteel niet zijn opgenomen in het Actieplan IVZ 2009-2010 en die zich lenen voor een gezamenlijke aanpak. De inventarisatie leidt tot de volgende inhoudelijke en organisatorische thema’s die vanaf 2010 en verder, aandacht vragen op regionaal niveau: a) Regionale dekking van veiligheidshuizen: • Organisatie en beheer van de veiligheidshuizen • Een regionaal eenduidige werkwijze en aanpak van jeugdcriminaliteit & overlast (voorkomen van criminele carriéres / aanpak van criminele en overlastgevende jeugdgroepen en aanpak jeugdige meer- en veelplegers) • Ontwikkeling regionale aanpak nazorg detentie • Regionale borging van de veelplegeraanpak • Borging van de uitvoering van de Wet Tijdelijk Huisverbod b) Versterken van burgerparticipatie in het veiligheidsdomein c) Het borgen van het PKVW instrumentarium binnen gemeenten d) Uitbreiding van bestuurlijke bevoegdheden e) Overlast en vernielingen in het algemeen f) Optimaliseren informatie-uitwisseling g) Ontwikkeling van een veiligheidsinformatiecentrum 5.4
Organisatie & financiering Platform IVZ
5.4.1
Organisatie
De vraag is hoe borging van de regionale samenwerking het beste kan worden georganiseerd. In den lande bestaan hiervoor verschillende mogelijkheden. Koppeling Regionaal College Een eerste mogelijkheid is om de huidige situatie te handhaven. Dit betekent dat in het Platform IVZ alle regionale initiatieven op het terrein van veiligheid worden afgestemd, ter voorbereiding op of uitvoering van besluitvorming in het Regionaal College. Op dit moment is de voorzitter van het Platform IVZ de programmamanager Veiligheid van de gemeente Enschede (korpsbeheerder / voorzitter veiligheidsbestuur) en wordt de regiocoördinator Veiligheid voor een periode van 2 jaar tot 1 augustus 2010 gedetacheerd vanuit de gemeente Haaksbergen aan de gemeente Enschede. Bij een structurele financiering van het Platform IVZ kan opnieuw overwogen worden, of het wenselijk is om de huidige situatie te handhaven (onderbrengen bij de gemeente Enschede) of het coördinatiepunt elders onder te brengen. Belangrijke aspecten waarmee rekening moet worden gehouden zijn: • de kwetsbaarheid van de functie (nu onderlinge vervanging mogelijk via projectleider RPC) • het kunnen profiteren van kennis- en expertiseontwikkeling • met stedelijk en niet-stedelijk veiligheidsbeleid • een koppeling met veiligheidshuizen De adviesgroep wordt gevraagd om de voorkeuren te verkennen in de gesprekken met de sleutelfiguren. Ontwikkeling Veiligheidsregio In enkele regio’s in den lande is gekozen om de samenhang met fysieke veiligheid te versterken door aansluiting te zoeken met de Veiligheidsregio. De gemeente (lees burgemeester) is verantwoordelijk voor zowel de sociale en fysieke veiligheid, gebundeld in het lokale integrale veiligheidsbeleid. Op regionaal niveau zijn de sociale en fysieke component gescheiden. Aan de adviesgroep wordt gevraagd om te peilen of er behoefte is om sociale en fysieke veiligheid te koppelen in Twente om zodoende het Platform IVZ te verbinden aan de ontwikkelingen van de Veiligheidsregio.
25
5.4.2
Financiering
Aangezien de tijdelijke financieringsbron (subsidies Rijk & Provincie) loopt tot eind 2010, eindigt daarmee ook de pilotperiode voor de regionale samenwerking binnen het Platform IVZ. Indien er draagvlak is voor voortzetting van de samenwerking dan dienen de kosten ook gezamenlijk gedeeld te worden. Regionale samenwerking bespaart tijd & geld voor de afzonderlijke partners, maar kost uiteraard ook tijd & geld voor de coördinatie. De kosten van het Platform IVZ bedragen voor de coördinerende werkzaamheden € 120.000 op jaarbasis.
Personeelskosten 0,9 fte regiocoördinator 0,2 fte communicatie 0,2 fte ondersteuning Ontwikkel- en uitvoeringsbudget Totaal
€ 95.000
€ 25.000 € 120.000
Er zijn twee opties mogelijk voor financiering: a) de reservering van de subsidiegelden voor de periode 2008-2010 ter hoogte van € 135.000 eenmalig in te zetten voor de financiering van het Platform IVZ in 2011 (met goedkeuring van de subsidieverstrekkers). Dit betekent dat de structurele financieringsvraag wordt doorgeschoven naar het jaar 2012 en dat er geen ontwikkelen uitvoeringsbudget beschikbaar is voor 2011. b) een bijdrage door de Twentse gemeenten van € 0,15 per inwoner (622.137 inwoners) aangevuld met een bijdrage van politie Twente van € 20.000. Er kunnen gelden worden bespaard voor de gemeenten in het kader van collectieve uitbesteding van de uitvoering van de veiligheidsmonitor, een tegemoetkoming in de kosten door toepassing van de bestuurlijke strafbeschikking vanaf 2010 en besparing ontmantelingskosten van hennepkwekerijen indien de kosten voor rekening komen voor de ministeries van BZK en Justitie. Indien beide opties geen garantie kunnen bieden voor de toekomst, betekent dit dat regionale samenwerking via het Platform IVZ ophoud te bestaan. Dit laat onverlet dat de veiligheidsthema’s niet meer integraal op regionaal niveau worden voorbereid (kwaliteitsbewaking) en gecoördineerd (voortgangsbewaking), maar dat iedere Twentse gemeente deze thema’s op lokaal niveau met de veiligheidspartners beleidsmatig uitvoert. Daarnaast vindt er door het Platform IVZ geen regionale regie meer plaats ten aanzien van de overige samenwerkingsactiviteiten op het gebied van veiligheid vanaf 2011 zoals het RIEC ON en het RPC en niet in de laatste plaats de veiligheidshuizen binnen de regio Twente. 5.5
Totaaloverzicht regionale veiligheid
Het Regionaal College heeft aan het Platform IVZ gevraagd om voor de (meer)begrotingsbehandeling een totaaloverzicht te geven van de gemeentelijke bijdragen voor alle regionale samenwerkingsactiviteiten op het gebied van veiligheid vanaf 2011. Naast de kosten voor het Platform IVZ, worden dan ook de bijdragen voor het steunpunt Bibob / RIEC en het RPC weergegeven.
26
Regionale bijdragen vanaf 2011 4 Gemeente Almelo Borne Dinkelland Enschede Haaksbergen Hellendoorn Hengelo Hof van Twente Losser Oldenzaal Rijssen-Holten Tubbergen Twenterand Wierden Regiopolitie Twente Totaal
Inwonertal 72.645 21.295 26.085 156.089 24.482 35.905 80.914 35.228 22.615 31.898 36.885 21.074 33.605 23.417 622.137
Platform IVZ € 0,15 € 10.897 € 3.194 € 3.913 € 23.413 € 3.672 € 5.386 € 12.137 € 5.284 € 3.392 € 4.785 € 5.533 € 3.161 € 5.041 € 3.513 € 20.000 € 120.000
RIEC / BIBOB € 0,10 / € 0,20 € 14.529 € 2.130 € 2.609 € 31.218 € 2.448 € 3.591 € 16.183 € 3.523 € 2.262 € 3.190 € 3.698 € 2.107 € 3.361 € 2.342 € 93.300
RPC € 10.000 € 2.500 € 2.500 € 15.000 € 2.500 € 2.500 € 10.000 € 2.500 € 2.500 € 2.500 € 2.500 € 2.500 € 2.500 € 2.500 € 7.500 € 70.000
Kortom, de regionale samenwerking op het gebied van (sociale) veiligheid vraagt een totaalbijdrage van € 0,35 voor de kleine en middelgrote gemeenten binnen Twente en € 0,45 voor de drie grote gemeenten. In de jaren 2009 en 2010 zijn de bijdragen voor het steunpunt BIBOB en het RPC al opgenomen in de gemeentelijke begrotingen. Voor de jaren 2011 en verder, vraagt het steunpunt BIBOB slechts een kleine verhoging van gemiddeld € 500,- per gemeente waarvoor de advisering met betrekking tot de horecasector en prostitutiebedrijven wordt uitgebreid met de beleidsectoren milieu en bouw. De adviesgroep wordt gevraagd om de gewenste organisatievorm en de financiering van het Platform IVZ te verkennen in de interviews met de sleutelfiguren en een advies uit te brengen voor de toekomst van het Platform aan het Regionaal College.
4
In dit overzicht zijn de gemeentelijke bijdragen voor het Halt bureau en de Antidiscriminatievoorziening ter hoogte van respectievelijk € 0,25 en € 0,35 per inwoner buiten beschouwing gelaten.
27
Bijlage 1
Vragenlijst webenquete
1.
Achtergrondvragen
1.
Voor welke organisatie werkt u? Gemeente Politie OM Provincie Overijssel Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Regionaal Informatie− en Expertise Centrum GGD Hulpverleningsdienst regio Twente Anders, namelijk
2.
Welke functie in uw organisatie is het meest op u van toepassing? Portefeuillehouder openbare orde en veiligheid (burgemeester) Coördinator IVZ Beleidsmedewerker/adviseur zorg/jeugd Beleidsmedewerker/adviseur overige sectoren Juridisch medewerker/adviseur Anders, namelijk
3.
Bent u een vast lid van: Regionaal college Platform IVZ Geen van beide
2.
Taken Platform IVZ
1.
Wat zijn volgens u de drie belangrijkste taken van het Platform IVZ? beleidsadviezen uitbrengen t.b.v. het regionaal college bewaken van de veiligheidsagenda (wat wordt gedaan, wat heeft prioriteit) borgen van de veiligheidsonderwerpen (zorgen dat afspraken worden nagekomen) veiligheidspartners met elkaar in contact brengen afstemming met andere beleidsterreinen nieuw beleid vertalen naar lokale instrumenten uitwisseling van best practices regionaliseren van veiligheidsbeleid (voorkomen waterbedeffect) anders, namelijk
2.
Hoe tevreden bent u als portefeuillehouder over: • de portefeuilleverdeling van de IVZ−onderwerpen binnen het regionaal college? • de regionale ondersteuning bij de invulling van uw regionale IVZ−portefeuille? • de invulling van uw rol als portefeuillehouder? • de samenwerking tussen u als portefeuillehouder en de ambtelijk trekker?
3.
Hoe tevreden bent u over de invulling van de volgende coördinerende taken? • agendavorming (wat wordt gedaan en wat heeft prioriteit) • jaarplan 2009−2010 • bewaking voortgang regionale projecten • kennisondersteuning • zorgdragen voor afstemming en samenwerking tussen partners • beleidsadvisering t.b.v. het regionaal college
4.
Hieronder kunt u aangeven waarom u tevreden of ontevreden bent over de invulling van één of meer coördinerende taken.
28
3.
Regionale veiligheidsproblemen
1.
Hoe tevreden bent u over de aanpak/adviezen van het platform IVZ over de volgende veiligheidsthema's? (deel 1) - Beleidscyclus IVZ - Veiligheidsmonitor - Hennepteelt - Jaarwisseling - Publieksadvisering evenementen - Convenant belastingdienst - Overeenkomst antidiscriminatievoorziening - Voorbereiding tijdelijk huisverbod - Doorstart RPC - Ontwikkeling Veiligheidshuizen - Ontwikkeling RIEC/Bibob - Veelplegers - Nazorg detentie - Romaproblematiek
2.
Hoe tevreden bent u over de aanpak/adviezen van het platform IVZ over de volgende veiligheidsthema's? (deel 2) - TBS−aanpak - Bestuurlijke bevoegdheden - Bestuurlijke boete & strafbeschikking - Jeugdoverlast (shortlist) - Alcoholpreventie jeugd - OJA - Schoolveiligheid - A1/A35 problematiek - Veilig recreëren - Regionaal cameratoezicht - Polarisatie &radicalisering - Psychiatrische patiënten - Collectief horecaverbod - GHB drugs
3.
Wat zijn volgens u de drie belangrijkste regionale veiligheidsthema's uit de bovenstaande lijst?
4.
Zijn er volgens u lokale veiligheidsthema's die u in de vorige vraag mist en die zich goed lenen voor een regionale aanpak? Ja Nee Ga verder met de vraag stellingen
5.
Welke lokale veiligheidsthema's mist u die zich goed zouden lenen voor een regionale aanpak? Lokaal veiligheidsthema 1 Lokaal veiligheidsthema 2 Lokaal veiligheidsthema 3
29
4.
Stellingen IVZ
Nu volgen enkele stellingen over de regionale samenwerking. Kunt u aangeven in hoeverre u het hiermee (helemaal) eens of (helemaal) oneens bent. Houdt u bij de beantwoording van de stellingen er rekening mee dat sommigen positief en anderen negatief geformuleerd zijn. 1. • • • • • 2. • • • • 3. • • • •
Stellingen blok 1. Veiligheidsproblemen die zich in meer gemeenten in de regio voordoen moeten in het Platform IVZ worden opgepakt. Regionale samenwerking in het Platform IVZ voorkomt verplaatsing van veiligheidsproblemen. Het Platform IVZ moet meer veiligheidsproblemen in het actieplan opnemen. Het Platform IVZ heeft weinig toegevoegde waarde voor de integrale aanpak van veiligheidsproblemen. Het Platform IVZ zorgt ervoor dat de aanpak van veiligheidsproblemen wordt vertraagd. Stellingen blok 2. Op lokaal niveau zijn veiligheidsproblemen effectiever aan te pakken dan via regionale samenwerking. Nieuwe veiligheidstaken voor gemeenten maken regionale samenwerking noodzakelijk. Nieuwe veiligheidstaken kunnen sneller worden uitgewerkt in regionaal verband. Nieuwe veiligheidstaken kunnen goedkoper worden uitgewerkt in regionaal verband. Stellingen blok 3. Samenwerking op regionaal niveau vergroot de veiligheidsgevoelens onder Twentse burgers. Sinds het bestaan van het Platform IVZ worden veiligheidsproblemen sneller aangepakt. Sinds het bestaan van het Platform IVZ worden meer veiligheidsproblemen opgelost. Het Platform IVZ draagt zorg, indien nodig, voor afstemming met andere beleidsvelden(bijv. zorg, jeugd, verkeer).
4.
Als u nog een opmerking wilt plaatsen bij bovenstaande stellingen, dan kan dat op deze plaats.
5.
Functioneren van het Platform IVZ
1.
Met welk rapportcijfer (van 1 tot 10) zou u het functioneren van het platform IVZ waarderen?
2.
De volgende stellingen gaan over de adviezen van het Platform IVZ. Kunt u aangeven of u het hiermee (helemaal) eens of (helemaal) oneens bent. De adviezen worden op tijd verstrekt. De adviezen sluiten niet aan bij de vraag. De adviezen zijn bruikbaar.
• • • 3. • • • • • •
In hoeverre bent u het eens dan wel oneens met de volgende stellingen over de inzet van de regiocoordinator voor het platform IVZ? De regiocoordinator bewaakt de planning van de projecten. Er zit vaart in de voortgang van de projecten Er wordt centraal rekening gehouden met de inzet van middelen (tijd en budget) Het platform IVZ kan zonder regiocoördinator optimaal functioneren De regiocoördinator draagt zorg voor een integrale afstemming van beleidsprocessen De regiocoördinator zorgt onvoldoende voor een integrale afstemming in beleidsstukken.
30
• • • •
De regiocoördinator draagt zorg voor het onderhoud van het netwerk met regiopartners. De regiocoördinator is bereid mij te helpen bij lokale veiligheidsvraagstukken. De geboden dienstverlening van de regiocoördinatie is onvoldoende. De regiocoördinator handelt vanuit het algemeen maatschappelijk belang.
4.
Op deze plaats kunt u opmerkingen kwijt over het functioneren van het platform IVZ en/of de regiocoördinatie.
6.
Werkgroepen
1.
Op welke wijze bent u betrokken bij een van de IVZ thema's/werkgroepen? Als bestuurlijk portefeuillehouder Als ambtelijk trekker Als lid van een werkgroep Ik ben op geen enkele wijze betrokken bij de IVZ werkgroepen
2.
Wilt u hieronder aanvinken bij welke werkgroep/veiligheidsthema u betrokken bent? Beleidscyclus IVZ Veiligheidsmonitor Hennepteelt Jaarwisseling Publieksadvisering evenementen Convenant belastingdienst Overeenkomst antidiscriminatievoorziening Voorbereiding tijdelijk huisverbod Doorstart Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing Ontwikkeling veiligheidshuizen Ontwikkeling Regionaal Informatie en Expertise Centrum / Bibob Veelplegers Nazorg detentie Roma−problematiek TBS−aanpak Bestuurlijke bevoegdheden Bestuurlijke boete &strafbeschikking Jeugdoverlast (shortlist) Alcoholpreventie jeugd OJA Schoolveiligheid A1/A35 problematiek Veilig recreëren Regionaal cameratoezicht Polarisatie &radicalisering Psychiatrische patiënten Collectief horecaverbod GHB−drugs
3.
Nu volgen vijf stellingen over de werkgroep(en) waaraan u deelneemt. Per werkgroep/veiligheidsthema kunt u aangeven in welke mate u het eens of oneens bent met de stelling. De samenstelling van de werkgroep staat garant voor een integrale beleidsadvisering. De benodigde kennis is in de werkgroep voldoende aanwezig. De werkgroep geeft op tijd advies. De werkgroep geeft bruikbare adviezen. De adviezen van de werkgroep kan ik toepassen in mijn lokale situatie.
• • • • •
31
7.
Bijeenkomsten platform IVZ
1.
In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende stellingen over de bijeenkomsten van het platform IVZ? Eén keer per maand een platformvergadering is te veel. De duur van de platformvergadering is te kort. Het rouleren van de vergaderlocatie is prettig. Het is plezierig om in het platform samen te werken. In de platformvergadering is er voldoende ruimte voor mijn inbreng. De platformvergaderingen hebben meerwaarde voor de regionale veiligheidsaanpak. Er vindt geen terugkoppeling van de vergaderingen plaats.
• • • • • • • 8.
Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing
1.
Tot slot maken we van de gelegenheid gebruik u enkele stellingen voor te leggen over het Regionaal Platform Criminaliteitsbeheersing. U kunt bij iedere stelling aangeven in hoeverre u het ermee eens of oneens bent. Het instrument 'collectief horecaverbod' vergroot de veiligheid. Het instrument 'collectief winkelverbod' zorgt voor een afname van het aantal winkeldiefstallen. Het centraal aanspreekpunt (voor publieke partijen, koepelorganisaties en kennisinstituten) voorziet in een belangrijke functie. Het samenwerkingsverband Keurmerk Veilig Ondernemen draagt bij aan een grotere veiligheid in Twente. Het samenwerkingsverband Keurmerk Veilig Uitgaan draagt bij aan een grotere veiligheid in Twente. Ondersteuning van trajecten, zoals het KVO en KVU, vanuit regionaal perspectief is overbodig.
• • • • • • 9.
Verbeteringen
1.
Hebt u nog suggesties voor verbeteringen van het platform IVZ, dan kunt u die hieronder doorgeven.
2.
U bent aan het einde van de enquête gekomen. Hebt u nog opmerkingen over het Platform IVZ of over deze enquête, dan kunt u die hier kwijt.
Hartelijk dank voor uw medewerking aan deze enquête!
32
Bijlage 2
Geraadpleegde bronnen
De volgende personen hebben de vragenlijst ingevuld: • 5 burgemeesters (leden van het Regionaal College) • 14 coördinatoren Integrale Veiligheid van alle Twentse gemeenten • 12 beleidsmedewerkers zorg/jeugd en overige beleidsectoren • 6 vertegenwoordigers van de regiopolitie Twente • 3 vertegenwoordigers van het Openbaar Ministerie • 2 vertegenwoordigers van de Provincie Overijssel • 1 vertegenwoordiger van het RPC • 1 vertegenwoordiger van de GGD • 6 vertegenwoordigers van de Hulpverleningsdienst regio Twente • 2 overige vertegenwoordigers De volgende sleutelfiguren zijn door de adviesgroep geïnterviewd: • De heer K.B. Loohuis, burgemeester van Haaksbergen, portefeuillehouder IVZ • De heer F.T.J.M. Backhuijs, burgemeester van Oldenzaal • De heer P. van Veen, burgemeester van Rijssen-Holten • De heer I. ter Avest, coördinator IVZ gemeente Hellendoorn • Mevrouw M. Hertzdahl, coördinator IVZ gemeente Hof van Twente • Mevrouw B. Munsterhuis, coördinator IVZ gemeente Wierden • Mevrouw P. Zwart, afdelingshoofd Beleid & Strategie regiopolitie Twente • Mevrouw M. Rietman, beleidsmedewerker regiopolitie Twente • De heer O. Strikker, (voormalig) beleidsmedewerker Openbaar Ministerie • De heer M. van der Lee, secretaris van het Arrondissementaal Platform Jeugd • Mevrouw A. Barrett, regiocoördinator AOV Hulpverleningsdienst regio Twente • Mevrouw B. Sibbel, secretaris regionaal overleg ambtenaren zorg/jeugd GGD • Mevrouw J. Hogenelst, (voormalig) projectleider Huiselijk Geweld centrumgemeente Enschede • Mevrouw M. Hobert, beleidsmedewerker Zorg gemeente Almelo De volgende documenten zijn geraadpleegd bij deze evaluatie: • Subsidiebeschikking ministerie van BZK • Subsidiebeschikking Provincie Overijssel • Toekomstvisie Politie Twente, Balans in Veiligheid, Veiligheid in Balans, oktober 2005 • Besluit Regionaal College 16 oktober 2006, vaststelling formats Integraal Veiligheidsprogramma en integrale veiligheidsanalyse en oprichting Platform IVZ. • Besluit Regionaal College 29 oktober 2007, vaststelling van de uitgangspunten, positionering en werkwijze van het Platform IVZ • Besluit Regionaal College 15 december 2008, Actieplan IVZ 2009-2010 • Besluit Regionaal College 29 juni 2009, samenwerkingsactiviteiten regionale veiligheid. • Procesevaluatie Wet Tijdelijk Huisverbod, oktober 2009 • Voorstel afstemming beleidscyclus & veiligheidsmonitor, september 2009 • Regionale handreiking draaiboek jaarwisseling, oktober 2009 • Notitie Bestuurlijke Bevoegdheden, november 2009 • Convenant RIEC ON, oktober 2009 • Actieplan RPC 2009-2010, september 2009 • Startnotitie regionalisering van veiligheidshuizen • Memo inventarisatie Bestuurlijke Strafbeschikking
33