KONINKLIJK MUSEUM VAN MARIEMONT. Wetenschappelijke instelling van de Federatie Wallonië-Brussel

KONINKLIJK MUSEUM VAN MARIEMONT

Wetenschappelijke instelling van de Federatie Wallonië-Brussel

PROGRAMMA 2015

Koninklijk Museum van Mariemont

verwerven bewaren tentoonstellen evenementen organiseren bemiddelen onderzoeken

KONINKLIJK MUSEUM VAN MARIEMONT Een belangrijke instelling van de Federatie Wallonië-Brussel Het Koninklijk Museum van Mariemont is veel meer dan een museale ruimte, ook al is dat haar voornaamste vorm van zichtbaarheid. Het is de enige wetenschappelijke instelling van de Federatie Wallonië-Brussel en een instelling die belangrijke menselijke en financiële middelen wijdt aan één van haar voornaamste taken: wetenschappelijk en pedagogisch onderzoek. Een nauwgezet werk van lange adem heeft het Koninklijk Museum van Mariemont opgetild naar een centrum van uitmuntendheid, zowel wat betreft het bewaren van werken en culturele bemiddeling, als in precieze thema’s van geschiedenis en kunstgeschiedenis waaronder – en de lijst is niet exhaustief – Egyptologie, de Griekse en Romeinse wereld, boeken, keramiek, regionale archeologie, beschavingen uit het Verre Oosten ... Allemaal domeinen waarvan de expertise van de instelling werd gevraagd zowel in de academische als museale wereld, of het nu in België is of in het buitenland. Dit werk in de diepte, dat vaak weinig zichtbaar is, voedt verrassende projecten : weet men bijvoorbeeld dat het Koninklijk Museum van Mariemont een werf van opgravingen heeft in Alexandrië en actief samenwerkt aan de hervitalisering van musea in Alexandrië ? Weet men dat men hier in Mariemont talrijke Vietnamese museumgidsen en mediatoren opleidt? Het museumdecreet positioneert het Koninklijk Museum van Mariemont als “Het museum van de Federatie Wallonië-Brussel” en verleent haar zo de taak van steunoperator van de Franstalige museumwereld. In die hoedanigheid oefent het elke dag een adviesfunctie uit ten opzichte van professionelen van de sector. Het is als instelling een referentie op gebied van conservatie en valorisering van het erfgoed. Haar infrastructuur herbergt de voornaamste erfgoed collectie van de Federatie Wallonië-Brussel, waarvoor een geëngageerd team zich inspant het te verspreiden door een ambitieuze politiek van uitleningen bij grote Europese en internationale culturele instellingen. Het Koninklijk Museum van Mariemont onderhoudt banden met Franstalige en Nederlandstalige Belgische universiteiten, maar ook met Europese of die van andere continenten. Daardoor gaat het vaak vorsers verwelkomen, zelfs onderdak verlenen, van de meest diverse origines, van zowel de oevers van de Maas als de oevers van de Nijl. Deze taak van “voortdurende opleiding” is niet alleen academisch. Het museum integreert ook voortdurend stagiaires in haar team, of het nu op gebied is van archeologie, culturele communicatie, museologie, de bibliotheek, enz. Het Koninklijk Museum van Mariemont is een plaats – een uitzonderlijk gebouw kenmerkend voor de architectuur van de jaren 70 – beladen met geschiedenis en diep verankerd in het collectieve onderbewustzijn van de omgeving van La Louvière. In die hoedanigheid wil het een belangrijke rol spelen in de culturele ontwikkeling van haar grondgebied; nauwe banden verbinden het met culturele operatoren uit de buurt, of het nu musea zijn in La Louvière zoals het Centre de la Gravure et de l’Image imprimée of het Ecomusée régional du Centre, of het steun geeft voor het toekomstige Centre Keramis – en eveneens het Centre de l’Orfèvrerie de Seneffe, le centre culturel régional du Centre, l’Atelier du Livre of de promotie van theater…

Het is tenslotte passend om deze prelude af te ronden door de figuur van haar stichter op te roepen: Raoul Warocqué, een iconisch personage van het België voor 1914. Deze grote ondernemer en politicus heeft al vroeg de noodzaak begrepen die de economische wereld heeft om zich in te laten met het culturele veld. Het Koninklijk Museum van Mariemont brengt in 2017 een eerbetoon aan deze visionair door een grote tentoonstelling die deze historische dimensie zal oproepen tussen de privé en de openbare sector en drager is van toekomstperspectieven. Door Raoul Warocqué op te roepen worden alle schenkers en ondersteuners – soms anoniem – van het Koninklijk Museum van Mariemont hier bedankt ... Hun activiteiten worden niet gedetailleerd in dit persbericht (dat zal wel het geval zijn in een later en een meer toepasselijk kader). Maar we willen hen in elk geval nu al bedanken en laten weten hoe belangrijk hun plaats is in het geheel van activiteiten van het museum. Marie-Cécile Bruwier - Roland Van der Hoeven

Een “tweekoppige” leiding Marie-Cécile Bruwier Marie-Cécile Bruwier, oriëntalist, archeologe en kunsthistorica, is doctor in egyptologie. Ze werkt sinds 1980 in het Koninklijk Museum van Mariemont en verzorgt sinds 2002 de wetenschappelijke leiding van de instelling. Haar professionele activiteiten richten zich op onderzoek naar egyptologie, museologie en in het bijzonder de bemiddeling op gebied van erfgoed en het museum. Ze bedenkt en coördineert vele tentoonstellingen over Egypte en verzekert de wetenschappelijke editie van de catalogen van de tijdelijke tentoonstellingen. Ze publiceert talrijke werken en artikels die gelden als referentie in haar gebied. Ze waagt zich eveneens aan een archeologische opgraving in Smouha (Alexandrië) in samenwerking met het Ministerie van Oudheid en het Centre d’Études alexandrines met als doel het terugvinden van het monument waaraan een fragment was vastgemaakt van het zogenaamde kolossale standbeeld “van Cleopatra” dat wordt bewaard in Mariemont. Sinds 1998 doceert ze aan de Katholieke Universiteit van Leuven (kunst en archeologie van het Oude Egypte, museologie). Ze doceerde ook op andere instituten, zoals onder andere de Universiteit van Luik (20072011, colleges over archeologische musea), het Institut Supérieur d’Histoire de l’Art de la Ville de Bruxelles (1993-2008, cursussen geschiedenis en Egyptische kunst), de Faculté ouverte des Religions et des Humanismes laïques (1997-2009, een cursus over de religieuze iconografie van het oude Egypte). Sinds 2011 is ze voorzitter van de groep FNRS-Égyptologie. In 2010 overhandigt het Institut Destrée haar de prijs Bologne-Lemaire die elk jaar een persoon beloont waarvan de sociale, economische, politieke of culturele actie ten dienste

staat van de belangen van de Waalse maatschappij. Ze draagt op actieve wijze bij tot verschillende verenigingen en organisaties met een humanitaire strekking in Egypte en geeft een museologische opleiding aan Egyptische conservatoren. Roland Van der Hoeven Roland Van der Hoeven, oriëntalist, muzikant en musicoloog van opleiding, verbleef na zijn studies in Cairo, waar hij Frans onderrichtte. Wanneer hij terugkeert naar België, verdedigt hij met succes een thesis over de Contraintes d’exploitation d’une scène lyrique au 19e siècle. Zijn professionele loopbaan verdeelt zich dan tussen twee complementaire polen: cultuurbeheer en musicologisch onderzoek. Na “Raadgever podiumkunsten” te zijn geweest van de Minister van Cultuur, Mevrouw Fadila Laanan, wordt hij benoemd als directeur van de Dienst Inspectie voor Cultuur (Brussel) van de Federatie Wallonië-Brussel. Parallel aan zijn functies aan het Ministerie, doceert hij aan de Universiteit van Luik (Production des arts vivants) en aan de l’Université libre de Bruxelles (waar hij een tijdlang het college Histoire de la musique depuis 1750 geeft en die van Principes de gestion culturelle appliquée). Hij heeft en dertigtal wetenschappelijke publicaties op zijn naam over de geschiedenis van de muziek, muzikale theorie, culturele politiek en cultuurbeheer. Hij verzorgt eveneens de artistieke leiding van symfonische opnames (14 CD’s), is tentoonstellingsmaker en verzorgt expertisemissies over de culturele politiek in België en in Europa. Sinds september 2014 vervult hij de rol van Operationele Directeur van het Koninklijk Museum van Mariemont en Directeur van de Financiële dienst van de Inspectie van Cultuur.

Het museum in een paar woorden Cultuur en natuur komen samen in het Domein van Mariemont, dat is opgenomen als uitzonderlijk erfgoed van Wallonië. Een prachtig Engels landschapspark van 45 hectare en een museum verwelkomen de kunstwerken die met passie werden verzameld door Raoul Warocqué (1870-1917), de oprichter. Het museum, een wetenschappelijke instelling van de Federatie Wallonië-Brussel, is kunnen groeien dankzij donaties, aanwinsten, depots, legaten, ... en biedt tegenwoordig een diverse collectie. Sinds de 16de eeuw heeft het Domein van Mariemont een rijke geschiedenis gekend met beroemde personages, van Maria van Hongarije tot Karel van Lotharingen, via de aartshertogen Albrecht en Isabella, om er maar enkele te noemen. Onder hen ook de familie Warocqué, die er zich is komen vestigen sinds 1798. De laatste afstammeling, Raoul Warocqué, is gepassioneerd door kunst, en wijdt een deel van zijn fortuin aan het verwerven van werken waardoor hij de essentie uitbouwt van de collectie van het toekomstige museum. Het huidige gebouw is een ontwerp van Roger Bastin die werkte rond licht, eenvoud en vrijheid van het parcours. Tegenwoordig zet het Koninklijk Museum van Mariemont het werk van Warocqué verder door de collecties te openen voor het publiek, te bestuderen, tot haar recht te laten komen en te verrijken. Het sleutelwoord is: eclecticisme, aangezien naast veel objecten zijn uit de Griekse en Romeinse oudheid, Egypte en het Verre Oosten staan ook enkele modernere beeldhouwwerken. Al deze schatten zijn te ontdekken in een mooi park in Engelse stijl, een van de mooiste arboretums van Wallonië. U kunt tijdens uw wandelingen één van de vier bronzen afgietsels bewonderen van Rodins Burgers van Calais, alsook beeldhouwwerken van Belgische kunstenaars zoals Jef Lambeaux of Constantin Meunier. Het Domein van Mariemont, dat is ook: Een auditorium met 150 goed uitgeruste zitjes Een grote hall (300 m²) die uitkijkt op het park, ideaal voor recepties Een brasserie, La Terrasse de Mariemont, die 60 personen kan verwelkomen Een prachtig domein dat sinds 2003 geklasseerd is en sinds 2009 opgenomen is in de lijst van uitzonderlijk Werelderfgoed van het Waalse Gewest. Het is het hele jaar toegankelijk voor bezoekers van het museum en wandelaars.

De plaats van het museum in het cultureel landschap Het Koninklijk Museum van Mariemont schrijft zich ontegensprekelijk in binnen het Belgische culturele landschap. De diversiteit en verrijking van de collecties, de opening naar het publiek via verschillende middelen van culturele bemiddeling en het alomtegenwoordige wetenschappelijke aspect maken er een hoogstaand en niet te missen museum van in de omgeving van La Louvière (Henegouwen). Tentoonstellingen, conferenties, publicaties, rondleidignen, workshops, feestelijke evenementen, bibliotheek, Cercle royal des Amis, auditoriums, museumshop, online collecties, brasserie,… zo veel activiteiten die de rijke collecties ter beschikking stellen van zo veel mogelijk mensen en van dit domein een niet te missen culturele plek maken op een lokale, regionale, nationale en internationale schaal.

HERINRICHTING In het voortdurend streven naar het verbeteren van het onthaal van ons publiek, heeft het museum verschillende werken laten uitvoeren. Zo onder andere de volledige herinrichting van de eerste verdieping naar een origineel museografisch concept. De eerste werken met betrekking tot de helft van de zalen werden afgerond in 2009, terwijl de twee andere zalen en de patio onlangs werden afgerond in 2014. De vernieuwde voorstelling van de collecties die wordt tentoongesteld op de verdieping (de Middellandse beschaving en het Verre Oosten) gaat zo de aanwinsten integreren van de laatste jaren: giften, aankopen en een belangrijk depot van het Ministerie van het Waalse Gewest. Veel van die opmerkelijke aanwisten werden nog nooit eerder aan het publiek getoond.

Één verdieping – twee benaderingen De scenografie van de herinrichting werd toevertrouwd aan het architectuur- en designbureau EKLA dat door Elie Lévy wordt geleid. Gebruikmakend van de architectuur van het museum, werden twee ruimtes onderscheiden zowel door de vitrines als door de manier van tentoonstellen. Zo werd een dubbel tentoonstellingsparcours bedacht: de grote zalen stellen de belangrijkste werken voor, terwijl de culturele context en geschiedenis van de Warocqué collectie worden geschetst in de Patio.

- De vier zalen (a, b, c, d), die in het teken staan van de esthetiek, het genot en het wandelen, nemen een scenografie aan die het accent legt op het object, met weinig teksten. De vitrines werden bedacht als “kabinetten”, die zichtbaar zijn langs de vier zijden en de werken naar waarde doen uitkomen dankzij een zo gering mogelijke sokkel. De bezoeker die zich wil verdiepen in de details van de inhoud van zo’n vitrine, kan naar de tussenzalen gaan die binnenkort worden ingericht in ruimtes voor documentatie en rust. - Door de reorganisatie van de Patio op de eerste verdieping, kan men zich de oorsprong van de klassieke collectie van Raoul Warocque herinneren, die werd aangeraden door zijn wijze vriend Franz Cumont. De Patio stelt ook, in grote lijnen, enkele van de voornaamste assen voor volgens de welke de antieke beschavingen van de Middellandse Zee, het Midden en Verre Oosten, zijn georganiseerd: de verspreiding van het schrift, vormen van macht, de symbolische perceptie van de grenzen van de wereld (tijd en ruimte), landbouw en consumptie, handel ter land en ter zee. Er wordt een speciale ruimte gewijd aan Raoul Warocqué en aan een belangrijke schenking van Yves en Yolande Boël die precolumbiaanse kunstwerken omvat. De andere belangrijke werken van deze uitzonderlijke gift werden verdeeld onder de vitrines van de zalen van de 1e verdieping.

Een nieuw signalisatiesysteem De architectuur van het museum, die werd ontworpen door Roger Bastin, werd bedacht om veel plaats te laten om rond te dwalen tijdens het bezoek. De uitdaging was voortaan om de esthetiek van het gebouw te respecteren, alsook een grote vrijheid te laten tijdens het bezoek – de mogelijkheid laten aan elke bezoeker om zijn eigen parcours te vormen – en terwijl het publiek wordt ingelicht. Het is een project van het bedrijf́ “Two Men and a Horsehead”. Hun idee: het toegangshek van het museum, ontworpen door Jean-Paul Emonds-Alt, gebruiken als basis van een grafische lijn. Die keuze maakt het mogelijk om een concrete band te behouden met de museale instelling zonder subjectieve valorisatie van een stuk of collectie. Het concept creëert eveneens een aanpasbare visuele logica. Een tweede as van de signalisatie komt uit de keuze voor het schrift, ideogrammen en kleuren die de jaren 70 oproepen, de periode waarin het gebouw werd aangelegd. Tenslotte wordt de signalisatie ook ingezet om de plannen van de lezing te diversifiëren – op de muren, vloer en trap bijvoorbeeld – en in een dialoog tussen de tweede en derde dimensie.

TENTOONSTELLINGEN De Navel van de droom. Tekeningen en gravures van Félicien Rops, Max Klinger, Alfred Kubin & Armand Simon Tweede verdieping Van 28 februari tot 31 mei 2015 De tentoonstelling is een coproductie van het Koninklijk Museum van Mariemont met le Centre Wallonie-Bruxelles in Parijs, de Stichting Mons 2015 en la Lettre volée

Het concept “ – in iedere droom zit minstens een gedeelte dat niet tot op de bodem onderzocht kan worden, zoals een navel, een navelstreng die hem in relatie brengt met het onbekende. ” Sigmund Freud, in Die Traumdeutung (De droomduiding).

Deze tentoonstelling is een uitnodiging om de grenzen van ons bewustzijn af te tasten, door de grafische verbeelding van vier uitzonderlijke kunstenaars: Félicien Rops (1833-1898), Max Klinger (1857-1920), Alfred Kubin (1877- 1959) en Armand Simon (1906-1981). Ze werd bedacht door Sofiane Laghouati, de voornaamste curator, en het wetenschappelijke comité dat bestaat uit Guidino Gosselin, Pierre- Jean Foulon, Elisabeth Dumesnil, Ariane Skoda en Marie Dufaye. De tentoonstelling onderzoekt, aan de hand van tweehonderd werken, de overeenkomsten maar ook bijzonderheden die eigen zijn aan elke kunstenaar, tussen droomvisies en hallucinaties van de wereld. Hun werk, dat een dialoog en confrontatie met elkaar aangaat, getuigt van de bekommernissen en verdorvenheid van onze moderniteit. De tentoonstelling, opgebouwd rond vijf thema’s die ook gelden binnen de psychoanalyse en literatuur - de droom, het vrouwelijke, de dood, de erotiek en het ‘Unheimlich’ (de onrustwekkende vervreemding) - wil een reflectie bieden op de culturele en sociale veranderingen die Europa heeft doorgemaakt gedurende de hele 20ste eeuw.

Van links naar rechts: © MRM / © Muzeum Narodowe w Poznaniu / © LENTOS Kunstmuzeum Linz / © Province du Hainaut

De kunstenaars Félicien Rops hoort bij de meest gegeerde tekenaars aan het einde van de 19de eeuw en is vooral, als karikaturist, geïnteresseerd in de zeden van zijn tijd. Als hij de “perversiteit” van zijn tijdgenoten afbeeldt aan de hand van een beeldtaal die vaak literair is en dichtbij het repertorium staat van de symbolisten, werkt hij niet als moralist maar maakt hij eerder een mythologie van de zonde en ontucht. Max Klinger, onbetwistbare meester van de hernieuwing van de gravure, kaart in een zeer vernieuwende stijl de thema’s aan van de stad, seksualiteit, het vrouwelijke... Hij is noch symbolist noch realist, maar is tegelijk beïnvloed door de romantiek en een voorloper van het Duitse modernisme. Zijn œuvre, en met name de reeks van tien gravures Parafrase op de ontdekking van een handschoen, lijkt mits tekeningen de theorieën van Freud aan te kondigen, van wie hij een tijdgenoot is.

© CWB Paris - Luca Lomazzi

Alfred Kubin tekent een menselijkheid die wordt voorbijgestoken door duistere en verdrukkende krachten aan de hand van een terugkerende symboliek waar de monsterachtigheid en de machine een voorname rol in spelen. Erotiek en dromen, net zoals seksualiteit en angst, komen samen in een wereld die aan het ontmenselijken is. De enige mogelijke redding voor de westerse mens: mystiek en dromen. Armand Simon stript ons onderbewustzijn volledig: zijn œuvre, dat de condition humaine onthult, is sterk beïnvloed door zijn dagelijkse omgeving — de wereld van de mijn bepaalt zijn jeugdherinneringen met vreselijke en heroïsche beelden. Maar het is het boek Les Chants de Maldoror dat voorgoed de twijfelende dichter in vlotte tekenaar transformeert. Een confrontatie met zijn diabolische droomwereld zorgt voor een verrassende vraagstelling en sfeer van angst.

De werken Tekeningen en gravures maken de hoofdmoot van deze tentoonstelling uit, maar er zijn eveneens boeken, voorpagina’s, karikaturen, geïllustreerde plaatjes en video’s die de band tussen de kunstenaars en andere kunstvormen, zoals literatuur of muziek, aanhalen. Naast internationale partnerschappen (Oostenrijk, Polen, Frankrijk), biedt de tentoonstelling ook de mogelijkheid om de zeer rijke collectie werken te ontdekken van Félicien Rops in het Koninklijk Museum van Mariemont. De meeste van die werken zijn weinig bekend bij het publiek. Het museum beschikt over een van de belangrijkste openbare verzamelingen van prenten en tekeningen van Félicien Rops. Deze collectie werd rond het einde van de 19de eeuw samengesteld door Raoul Warocqué, die een bijzondere passie had voor het œuvre. Reeds in 1892 schrijft de verzamelaar, die dan 22 jaar is, aan een gespecialiseerde boekhandelaar: “Ik kan zonder op te scheppen zeggen dat ik hier in België een van de mooiste collecties van Rops heb”.

De collectie Rops Het ensemble overtuigt door haar breedte en diversiteit: samengesteld uit meer dan 650 stuks, voornamelijk tekeningen, gravures en lithografieën, omvat het Fonds Rops van Mariemont de bekendste gravures volgens de gebruikte technieken. Zo zijn er gravurewerken op metaal, lithografieën, platen uit kranten, tekeningen, geïllustreerde boeken: hors texte en titelbladen, illustraties, zonder de honderden titelbladen te vergeten die een schandaal veroorzaakten en werden bewaard in de sectie “Hel” van de bibliotheek. Handtekeningen vervolledigen de collectie. Enkele voorbeelden: Le Vice suprême, Satan semant l'ivraie, Le Sacrifice, Mors syphilitica, La Mort qui danse, Pornokratès, Plénipotentiaire, L'Experte en dentelles, Impudence, La Dame au cochon. Platen en illustraties: Les Epaves gerealiseerd voor de niet gecensureerde heruitgave van Fleurs du mal, Les Diaboliques van Barbey d’Aurevilly, Les poésies - Premier cahier van Mallarmé, gravures met ‘eaux- fortes’ in kleur van Zadig ou la destinée van Voltaire, of ook nog illustraties uit de bekende eerste editie van La Légende d’Ulenspiegel van Charles De Coster.

Het Boek. Variaties en soorten III Kostbare boekenruimte Van 28 februari tot 31 mei 2015

Een tentoonstelling van het Atelier du Livre de Mariemont Het concept De tentoonstelling toont de laatste creaties van de deelnemers aan de opleiding van het Atelier du Livre, een creatieruimte verbonden aan het Koninklijk Museum van Mariemont. Elk voorgesteld boek, of het nu het restant is van een stage, een reflectie van een benadering of technische savoir-faire, is gevoed door de diversiteit van het voorgestelde onderricht.

De stukken Het derde luik van deze ‘stand van zaken’, de variaties en soorten rond het ‘boek object’ brengen alle werken samen die sinds 2011 werden uitgevoerd tijdens de stages of het permanente atelier. De tentoonstelling biedt ook de gelegenheid om de docenten van het Atelier voor te stellen aan de hand van een reeks portretten, hun werk en het creatieproces.

Cirebon of de lichten van een verdronken wereld. Onderzeese opgravingen in de Javazee Tweede verdieping Van 11 juli tot 10 januari 2016

Een tentoonstelling in samenwerking met het bedrijf́ COSMIX Archaeological Underwater Research and Recovery Historiek In 2004 wordt het wrak van een gezonken handelsschip uit de 10de eeuw geïdentificeerd in de Javazee. Het wrak was beschermd tegen plunderingen doordat het zo diep en ver van de kunst verwijderd lag. Door de uitzonderlijke staat van bewaring van de scheepsromp, die geleidelijk aan werd bedekt door slib en bezinksel van de zee, kon men het belangrijkste deel van de lading redden dat uit ongeveer 250.000 objecten bestond. De opgraving, die wordt geleid door een Belg, Luc Heymans, wordt op wetenschappelijke wijze uitgevoerd door een internationaal en professioneel team van duikers-archeologen. Het Koninklijk Museum van Mariemont kreeg de mogelijkheid om de wetenschappelijke partner te worden van deze operatie, en ontving in depot niet alleen de staaltjes van verschillende partijen van de lading, maar eveneens van alle gegevens van de opgraving, het geheel van de archeologische foto’s en tekeningen van de objecten. Mariemont is dus de enige conservator in Europa van een groot aantal wetenschappelijke gegevens over deze opgraving.

©yvesgladu.com

Het concept De tentoonstelling, bedacht door Luc Heymans, Catherine Noppe en Alexis Sonet, evoceert een “geglobaliseerde” wereld en brengt een eerbetoon aan het economische en menselijke avontuur van de handel op zee op lange afstand in de Indische Oceaan in de 10de eeuw van onze jaartelling. De tentoonstelling schetst dus een menselijk avontuur dat werd beleefd door de bemanning van de Cirebon en die van Siren, dat getransformeerd werd in een boot voor opgravingen. Het wordt eveneens de gelegenheid om de exploratie te belichten van het “wereld systeem” van de Indische Oceaan (waarin het boeddhisme een rol speelt) – handelsrelaties tussen kusten en het hinterland. Ze stelt bovendien de voornaamste producten voor die circuleren op de oceaan: ‘Made in China’ keramiek en islamitisch glas, alsook andere categorieën van handelswaren van de vracht. Tenslotte betreft een niet te verwaarlozen aspect van deze tentoonstelling de sensibilisatie van het culturele en natuurlijke onderwater erfgoed (aanbevelingen van UNESCO).

De stukken De tentoonstelling, gericht op het grote publiek, is documentair en gebaseerd op de voorstelling van staaltjes van diverse categorieën (keramiek, glas, metalen, steen) en tekeningen van originele opgravingen die een moment afbeelden van het onderzoek (dat verre van afgewerkt is) op de vracht. Objecten van Chinese herkomst die werden teruggevonden in Indonesië, afkomstig uit de permanente collecties van Mariemont en doorgaans bewaard in de reserve, begeleiden ook enkele leenstukken (objecten en maquettes) van andere musea. Ze wordt aangevuld met onderwater sessies die in HD zijn gefilmd tijdens de opgravingen, onderwater foto’s in HD, interactieve schermen die de verschillende ladingen voorstellen van de vracht en verschillende kaarten en maquettes (wrak, ovens van pottenbakkers...). © Cosmix

Een tentoonstelling binnen een tentoonstelling – Licht het anker: in een bibliotheek Kostbare boekenruimte Van 3 oktober 2015 tot 10 januari 2016

Het concept Naar aanleiding van de tentoonstelling “Cirebon” stelt het Koninklijk Museum van Mariemont een selectie kostbare werken en documenten voor afkomstig uit haar collecties. Gewijd aan de wereld van de zee en navigatie, toont ze de fascinatie die de “grand bleu” opwekt bij de mens.

De stukken De ontdekking van nieuwe horizonten, in combinatie met de ontwikkeling van de cartografie, heeft de verspreiding van atlassen sterk aangemoedigd, zoals die van Gérard Mercator en zijn tijdgenoot Abraham Ortelius. De kaarten getuigen van de vooruitgang van expedities in Azië en Amerika in de loop van de 16de eeuw. Deze werktuigen die steeds nauwkeuriger en wetenschappelijker worden, kaarten nochtans in hun voorstelling mythologische personages en zeemonsters aan, de ene al indrukwekkender dan de andere, die de compositie verlevendigen. Van het middeleeuwse schip dat geïllustreerd wordt in de Kroniek van Nuremberg (1492) tot de grote zeilschepen van de 18de eeuw die fijn gegraveerd zijn in de Encyclopédie van Diderot et d’Alembert (1751-1772), via de antieke schepen die worden afgebeeld op de Zuil van Trajanus, bieden de boeken die worden bewaard in Mariemont de kans om dit fascinerende parcours te leren kennen. De periode van de grote pakketboten wordt evenmin vergeten, zoals blijkt uit een boekband met een zegel van het logo van de Red Star Line, de bekende compagnie die de verbinding verzorgt tussen Antwerpen en de havens van New York en Philadelphia. Er komen steeds meer verdragen en er worden op grote schaal reisverhalen geprint en verspreid. Naast die belangrijke getuigenissen worden er ook handtekeningen tentoongesteld van grote zeelui waaronder Jean-François de Galaup (17411788), comte de Lapérouse, die de expeditie van de Stille Oceaan leidde, of Adrien de Gerlache (1866-1934), die op ontdekking trok naar de polen. Het Aziatische perspectief wordt eveneens geëvoceerd, onder andere via enkele gravures en kostbare aquarellen. Tenslotte is er ook nog een selectie mooie edities van klassieke werken zoals ‘Werkers Der Zee’ van Victor Hugo, ‘Twintigduizend mijlen onder zee’ van Jules Verne waardoor je de onuitputtelijke bron aan inspiratie kan zien die de oceaan uitoefent op de mens.

EVENEMENTEN In de richting van het Nabije en Verre Oosten Boeddhistische ontmoetingen De Boeddhistische Ontmoetingen stellen een breed publiek een ontdekking van het boeddhisme voor die zo gevarieerd mogelijk is doorheen haar geschiedenis, teksten, kunstwerken, sociale dimensie in de verschillende landen van het Oosten en het Westen.

Reis naar Japan Reis naar Japan heeft als doel de Japanse collecties van Mariemont opnieuw onder de aandacht te brengen. Ze verbreedt onze blik op de kunsten van Japan door zowel de hedendaagse scène op te roepen, als recente archeologische onderzoeken.

Thee in Mariemont Naar aanleiding van het Japanse Nieuwjaar, nodigen we u om u onder te dompelen in Japanse tradities: Ôbukucha (de thee van Nieuwjaar of de thee die geluk brengt) en Hatsugama (1ste ceremonie van de thee van het jaar ). Ceremonie van de thee. Het paviljoen van de thee, gebouwd in traditionele materialen die werden geïmporteerd uit Japan en omgeven door een tuin in zen sfeer, verwelkomt de bezoekers die een fundamenteel aspect willen ontdekken van de traditionele Japanse cultuur, de “thee ceremonie”. Tijdens die ceremonie kunnen de deelnemers de traditionele groene “matcha” thee drinken. Ontdekking van de Weg van de Thee. Deze workshop stelt een meer persoonlijke benadering voor van de “Weg van de Thee”, een ware weg van spirituele ontwikkeling. De deelnemers die worden verenigd in het paviljoen rond de Theemeester, ontdekken de geschiedenis, de gebaren en symbolen van de thee, en leren werken met de belangrijkste werktuigen die nodig zijn voor haar voorbereiding.

Thee in de museumshop Om te beantwoorden aan de vraag van het publiek heeft Mariemont besloten haar eigen thee uit te brengen. Kom twee creaties ontdekken - en proeven - die werden bedacht met behulp van een thee sommelier. Voluptés d’Orient: een groene thee uit het Chinese Sencha, witte Pai Mu Tan thee, groene darjeeling, vlierbessen, aroma’s van blauwe bosbessen, jasmijnbloem en bladeren van ginkgo. Perle de roseraie: een klassieker van verfijnde Chinese thee met bloembladeren van rozen. Deze zwarte thee heeft een zacht en fleurig aroma.

CONTACT Pers contact CARACAS pr - [email protected] T/F : 04 3491441 - GSM : 0495 220792

Koninklijk Museum van Mariemont Communicatie – Pers releaties – RP: [email protected] Mélanie Thiry – [email protected] – 064 273744 (Fr-Eng) Anaïs Vandermersch – [email protected] – 064 273758 (Fr) Aline Peremans – [email protected] – 064 273708 (Nl)

Namen en functies Marie-Cécile Bruwier – Wetenschappelijke Directrice Roland Van der Hoeven – Operationele Directeur Sofiane Laghouati – Conservator van de Kostbare Boeken Verzameling (1830-nu) Catherine Noppe – Conservator van de collecties Verre Oosten Alexis Sonet – Collectie inrichting Philippe Englebert – Collectiebeheer Annie Verbanck – Conservator van de collecties Griekenland- Rome Arnaud Quertinmont – Verantwoordelijke collecties Egypte en Nabije Oosten Marie-Aude Laoureux – Verantwoordelijke voor de Pedagogische Dienst

PRAKTISCHE INLICHTINGEN Adres Koninklijk Museum van Mariemont Chaussée de Mariemont, 100 7140 Morlanwelz – België

Contact Tel. : 00 32 (0) 64 21 21 93 Fax : 00 32 (0) 64 26 29 24 E-mail : [email protected] Website van het museum: www.musee-mariemont.be

Openingsuren Museum OPEN alle dagen, behalve op maandagen die geen feestdagen zijn; van 10u tot 17u van oktober tot maart en van 10u tot 18u van april tot september. GESLOTEN op 1 januari en 25 december. Park OPEN alle dagen vanaf 10u van oktober tot maart en vanaf 9u van april tot september. GESLOTEN om 17u van november tot maart en om 18u van april tot oktober (sluit om 19u op zon- en feestdagen van mei tot augustus). Toegang verboden voor honden en fietsen. Tentoonstellingen OPEN alle dagen behalve op maandagen die geen feestdagen zijn; van 10u tot 17u (van 1 oktober tot 31 maart) en van 10u tot 18u (van 1 april tot 30 september). De kostbare boekenruimte is niet toegankelijk tussen 12u30 en 14u. Toegankelijk voor personen met beperkte mobiliteit.

Toegangsprijzen Toegang: 5 € (korting mogelijk). GRATIS toegang tot de tijdelijke tentoonstellingen en permanente collecties op de 1ste zondagen van de maand.

Rondleidingen voor groepen (max. 20 personen): 100 € (volwassenen) en 75 € (scholen/ senioren) + toegang tot tentoonstelling of de permanente collectie. Reservatie verplicht via : 064 27 37 84 of [email protected]

Traject per wagen



Vanuit Brussel : E19, afrit 20 (Feluy), N59 richting Thuin, vervolgens richting Fayt-LezManage en Mariemont. Vanuit Charleroi en Bergen: E42, afrit 18bis (Chapelle-Lez-Herlaimont), N59 richting Thuin, vervolgens richting Fayt-Lez-Manage en Mariemont.

Parking Voldoende voorzien in de dreef, buiten het Domein.