1
Kinderroute door De Geologenstrook
Kaart: Deel 2 ontwerpers Nijmegen
Het park de Geologenstrook ligt tussen de wijk Zwanenveld en de Van Schuylenburgweg. Op www.nijmegen.nl/geologenstrook kunt u deze route en een informatieroute voor volwassenen downloaden. Voor kinderen van 0 - 8 jaar is begeleiding raadzaam. Om mee te nemen - Kleurpotloden - Pen/potlood - Loep - Spiegeltje De opdrachten In dit park liggen verschillende hele grote keien. Sommige keien hebben een nummer. Bij sommige nummers hoort een opdracht. Maak alle opdrachten en vind de oplossing van de Zweedse puzzel aan het einde. Let op: niet alle keien hebben een nummer en een opdracht maar het is wel leuk om bij alle keien even te kijken. Er is namelijk wel genoeg te zien. Kijk goed uit! Het is de bedoeling dat je respectvol met het park omgaat. Er leven hier verschillende dieren die graag met rust gelaten willen worden. Ook moet je natuurlijk altijd oppassen bij het water en niet zomaar de weg oversteken.
Het kan zijn dat je deze plant, de reuzenberenklauw, tegenkomt in het park. Deze plant kun je beter niet aanraken, het sap zorgt namelijk voor een soort brandwond bij mensen. Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
2
Kei 1 Het park Het stadsdeel Dukenburg is in de jaren zestig gebouwd. Het is vernoemd naar het oude landgoed dat hier lag. Niet iedereen was het eens met de bouwplannen voor Dukenburg. De heer D. Teunissen vond het zonde om op het landgoed te gaan bouwen. De ondergrond is namelijk heel oud en bijzonder en is gevormd in de ijstijd. Dat vind je bijna nergens anders in Nederland. Teunissen zag ook in dat de bouwplannen toch door zouden gaan en daarom vroeg hij de gemeente om in een deel van het landgoed geen huizen te bouwen maar een park aan te leggen. De gemeente heeft goed naar de heer Teunissen geluisterd en daarom ligt hier nu dit park. De heer Teunissen was een geoloog. Een geoloog is iemand die de aarde bestudeert. Door de aarde te bestuderen kun je informatie vinden over het ontstaan van de aarde en de geschiedenis daarvan.
Kei 4 Vogels In dit park zijn veel vogels zoals vinken, roodborstjes, spechten en boomklevers. Hoeveel vogels kun jij herkennen? Vink Vinken zijn zangvogels. Het liedje dat ze zingen duurt maximaal vijf seconden en kan met gemak tien keer herhaald worden in één minuut.
Het liedje gaat ongeveer zo: tsitsitsitsitsitsitsi-tjoe-ie-ò
Vink ( mannetje)
Vink ( vrouwtje )
Roodborstje Het roodborstje is ook een zangvogel. Normaal is het zo bij zangvogels dat alleen de mannetjes zingen maar bij roodborstjes zingen de vrouwtjes ook. Het roodborst mannetje is nogal fel en zal er ook alles aan doen om zijn territorium te verdedigen. In Engeland werd de postbode ook weleens roodborstje genoemd vanwege zijn rode uniform. Roodborstjes staan ook weleens op kerstkaartjes omdat ‘’post-roodborstjes’’ die rondbrengen. Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
3 Specht De specht heeft een hele sterke spitse snavel. Deze gebruikt hij om holen te maken in bomen en om contact te maken met andere spechten. Dit doet hij door met zijn snavel op bijv. een boom te tikken. Deze geluiden pikken andere spechten op en zo hebben ze contact met elkaar. De specht krijgt van dit kloppen geen hoofdpijn omdat hij een extra verstevigde schedel heeft.
Grote bonte specht
Groene specht
Boomklever De boomklever kan tegen de boom omhoog en beneden bewegen. Hierdoor lijkt het net alsof hij aan de boom kleeft zonder te vallen. Hij maakt vaak gebruik van een door een specht gemaakt hol en bouwt dit zelf op maat dicht met klei en zand. De boomklever is opvallend blauw met oranje gekleurd.
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
4
Kei 6 Hoofdweg De hoofdweg die hier aan je linkerkant ligt, is vernoemd naar de schathouder (tegenwoordig heet dat penningmeester) van Willem de 3e. Deze schathouder heeft het landgoed Duckenburg gekocht in 1688 en heeft het laten verbouwen in Franse stijl. Hij liet een Orangerie bouwen. Dat is een huis waarin exotische bomen en planten opgeslagen werden om in de winter te overleven. Ook heeft hij een Grand Canal (groot kanaal) en een oprijlaan aan laten leggen. Wat er nu nog over is van dit Grand Canal, is door flats en wegen in tweeën gesplitst.
De Orangerie van het oude landhuis de Duckenburg is tegenwoordig een restaurant. Het ligt, net als het Grand Canal, tussen de wijken Tolhuis en Meijhorst, aan de andere kant van het grote verkeersplein Steve Biko.
Opdracht: hoe heet de hoofdweg die hier ligt? ............................................................................
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
5
Kei 7 Jaarringen Het knuppelpad dat hier over het water ligt, is gemaakt van boomstammen. Je kunt bij sommige van deze boomstammen precies zien hoe oud de boom is geweest. Dit kun je doen door het aantal jaarringen te tellen.
Opdracht: kies een boom uit en tel hoe oud hij is: ....................................................................
Opdracht: hoe ziet jouw boom eruit? Teken een boom met jaarringen (net zoals hierboven) die net zo oud is als jij.
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
6
Kei 10 De ijstijd Lang geleden lag een heel groot deel van Nederland onder een dikke laag ijs. Deze ijstijd is ongeveer 130.000 jaar geleden afgelopen. Bij het opnieuw inrichten van het park is de bovenste laag van de grond voor een deel afgegraven. Nu kun je hier dus oude lagen uit de ijstijd zien van veen, zand en klei. Het zijn heel verschillende grondsoorten.
Veen is een grondsoort die bestaat uit plantenresten die niet snel vergaan, het is nat, sponzig en zuurstofarm.
Zand bestaat uit heel fijne korreltjes en is heel droog. Je hebt heel veel verschillende soorten zand.
Klei ken je waarschijnlijk wel van het kleien op school. Klei is rijk aan voedingsstoffen voor planten. Maar planten doen het soms slecht op klei omdat klei water heel lang vasthoudt waardoor planten verdrinken. In droge tijden kan dat juist weer goed zijn voor planten.
Opdracht: kun jij op deze tijdsbalk invullen wanneer de ijstijd is afgelopen?
150.000
100.000
50.000
0
2.000
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
7
Kei 11 ’Bomen met ogen’ Hier zie je een aantal bomen die een heel bijzondere bast hebben. Als je goed kijkt zie je namelijk ogen op deze bast. De naam van deze boom is grauwe abeel. De mossen die op deze bomen groeien, lijken op een soort tuin. Kijk maar eens goed met de loep op de boom en ontdek deze bijzondere minituinen. Opdracht: teken hieronder een of meerdere bomen na:
Esdoorn In het park is ook de esdoorn te vinden. Het blad van de esdoorn is het staatssymbool van Canada en staat op hun vlag. In Canada heet het blad Maple leaf. De vruchten van de esdoorn werken als een soort helikoptertjes. Gooi ze maar eens in de lucht en kijk wat er gebeurt.
Esdoornvrucht
Vlag van Canada
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
8
Kei 12 Waterdieren Wist je dat het helemaal niet goed is om eenden brood te voeren? In brood zit namelijk olie waardoor brood lang houdbaar is. Gooi je brood in het water dan komt ook de olie in het water. Door de olie gaan de waterdiertjes dood. Eenden eten voornamelijk deze waterdiertjes en hebben dus geen (gezond) eten meer. Opdracht: hieronder zie je enkele waterdieren, namen en beschrijvingen. Verbind de goede omschrijving bij de juiste naam en afbeelding. Kijk ook eens hoeveel dieren jij hier bij het water ziet!
Dit waterdier kan op het water lopen en eet dode of bijna dode insecten die op het water oppervlak vallen.
Waterjuffer
Dit beestje heeft 8 poten en heeft veel vijanden waaronder de libellelarve. Zelf leeft hij van kleine waterinsecten en watervlooien.
Schaatsenrijder
Deze beestjes lijken erg op libelles en eten allerlei waterdiertjes zolang ze maar de juiste grootte hebben.
Kikkervisjes
Deze beestjes noemen we ook dikkopjes. Ze zijn de baby’s van padden en kikkers. Een dikkopje zit tussen een eitje en een kikker in.
Waterspin
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
9
Kei 13 Paddenstoelen In dit park vind je in de herfst veel verschillende paddenstoelen. Paddenstoelen kunnen erg giftig zijn. Eet ze dus nooit op! Ook is het beter om ze te laten staan. Zo kan iedereen van de paddenstoelen genieten. Het is leuk om de paddenstoelen aan de onderkant met een spiegeltje te bekijken ze hebben namelijk hele mooi sporen en lamellen. De paddenstoelen die je hier kunt vinden zijn o.a.
De kastanjeboleet
De vliegenzwam is bekend uit het kinderliedje: Op een grote paddenstoel, rood met witte stippen Zat kabouter Spillebeen, heen en weer te wippen Krak... Weten jullie de rest van het liedje? Zing het maar eens!
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
10
Kei 15 Bijzondere bollen In dit park zijn bijzondere bollen geplant. Veel van deze bollen hebben een dierennaam. Zo heb je het vogeltje op de kruk, het kievitseitje en vogelmelk. Opdracht: de bloemen op de foto’s hebben hun kleur verloren. Kijk of je ze in het park kunt vinden en kleur ze net zoals in het echt. Opdracht: de omschrijvingen hier beneden staan niet bij het juiste plaatje. Verbind de juiste omschrijving met het juiste plaatje. Wist je dat het vogeltje op de kruk zijn naam kreeg omdat het bloemetje op een wegvliegend vogeltje lijkt? De zaden van het vogeltje op de kruk worden door mieren weggedragen omdat aan die zaden ‘’mierenbrood’’ zit. Deze lekkernij is oliehoudend en zeer koolhydraatrijk.
De bloemen van de vogelmelk staan in trosjes. Dit plantje wordt in Nederland ook weleens akkermanneke of ster van Bethlehem genoemd.
Het kievitseitje is familie van de Lelie. De bloem van het kievitseitje lijkt op een slangehuid.
In dit park groeit ook een heel speciaal kruid. Dit kruipt vooral over paden en onder struiken. Opdracht: zoek dit kruid maar eens op en pak het vast. Hoe denk jij dat dit kruid heet? ……………………………………………………………………………….. Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
11
Opdracht: Zweedse puzzel Met deze Zweedse puzzel test je je geheugen. Vul deze puzzel in zonder op de voorgaande blaadjes te kijken en zie of je de uiteindelijke oplossing van deze tocht kunt vinden. 1
2 3
.14 .7 4 5 6
.15
.17 .8
.13
.10 .9
11 .16
.12
Oplossing 10
Verticaal 1. Het sap van deze plant kan brandwonden veroorzaken 2. Wat is de voornaamste voedselbron van eenden? 3. Zo heet de rode paddenstoel met witte stippen
7
12
8
12
14
11
9
15
16
13
12
12
Horizontaal 6. Wat is de naam van de hoofdweg langs het park?
4. Hoe heet de wijk die bij het park ligt? 5. Hoe heette vroeger een penningmeester?
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
17
12
Antwoorden Je hebt het park doorlopen, alle opdrachten gemaakt en als het goed is, de naam van het park gevonden in de zweedse puzzel! Controleer nu je Kei 6: Kei 10: Kei 12: Kei 15: Zweedse puzzel:
antwoorden en vul hier jou score in: …………. …………. …………. …………. ………….
Totaalscore:
………….
1 punt - Kei 6:
Van Schuylenburgweg
1 punt - Kei 10: Li 150.000
I
100.000
50.000
0
2.000
4 punten - Kei 12: Hieronder zie je enkele waterdieren, namen en beschrijvingen. Verbind de goede omschrijving bij de juiste naam en afbeelding. Dit beestje heeft 8 poten en heeft veel vijanden zoals de libellelarve. Zelf leeft hij van kleine waterinsecten en watervlooien.
Waterspin
Deze beestjes noemen we ook dikkopjes. Ze zijn de baby’s van padden en kikkers. Een dikkopje zit tussen een eitje en een kikker in.
Dikkopjes
Deze beestjes lijken erg op libelles en eten allerlei waterdiertjes zolang ze maar de juiste grootte hebben.
Waterjuffer
Dit waterdier kan op het water lopen en eet dode of bijna dode insecten die op het wateroppervlak vallen.
Schaatsenrijder
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
13 4 punten - Kei 15:
Kievitseitje
Vogeltje op de kruk
Vogelmelk
In dit park groeit ook een heel speciaal kruid. Dit kruipt vooral over paden en onder struiken. Als je het kruid vastpakt kleeft het aan je handen. Het heet dan ook kleefkruid
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
14 5 punten - Zweedse puzzel. Hoe heet dit park? r e u z
z w v a
S n
s.15 C
h
u
y
w
e
v
a
n
l
t
b
i
e
e
e
r
r
g.14 d
e.7
e
i
n
n
e
k.17
z
r
w
e n.9
l.8
e
n
b
u
r.13
g
n
H
a
a
e.11
A
u
m
n
t.16
w
v
H
e
0.12
l
U
d
D
g.10
Oplossing 10 G
7 E
12 O
8 L
12 O
14 G
11 E
9 N
15 S
16 T
13 R
12 O
E R
Verticaal 1. Het sap van deze plant kan brandwonden veroorzaken
Horizontaal 6. Wat is de naam van deze hoofdweg
2. Wat is de voornaamste voedselbron van eenden 3. Zo heet de rode paddenstoel met witte stippen 4. Hoe heet de wijk die achter het park ligt 5. Hoe heette vroeger een penningmeester?
Zodra de namen van het park en het Geologenlaantje definitief door de gemeenteraad zijn vastgesteld zal dit in de tekst worden aangepast.
12 O
17 K