© VPM
© VPM
Kinderen zonder papieren
© VPM
Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.
Op 20 juni 2006 is het Vluchtelingendag. Op die dag wordt er over heel de wereld aandacht gevraagd voor mensen op de vlucht. Vluchtelingen vind je immers overal. Ook in België. Misschien zelfs bij jou op school ...
Wil je meer weten over dit onderwerp? Surf naar
en tik dit trefwoord in: vluchtelingen.
F LITSER
1
Asiel aanvragen © Ivo Hendrikx
Mensen die vluchten, komen meestal in een buurland terecht. Sommigen komen naar Europa. Daar vragen ze of ze mogen blijven. Ze vragen ‘asiel’ aan. Een speciale organisatie, het Commissariaatgeneraal voor Vluchtelingen en Staatlozen, onderzoekt hun aanvraag. Klopt hun vluchtverhaal? Is hun leven bedreigd? Meestal is dit wel het geval, want vluchten doe je niet zomaar. Maar de meesten mogen niet Het Verdrag blijven. Hoe komt dat?
van Genève
In 1951 kwamen 26 landen van over de hele wereld bij elkaar. Zij stelden een tekst op: het Verdrag van Genève. In die tekst staat wanneer een land asiel mag geven. Op dit moment zijn er 140 landen die het verdrag ondertekend hebben. Maar de tekst is verouderd en onvolledig.
Vluchten voor honger en geweld Deze jongeren zijn gevlucht voor de oorlog in hun land. Krijgen zij asiel?
2
ZS 40-2006 |
Als je vlucht, omdat je geen eten hebt in je land, dan krijg je geen asiel. Als je land in oorlog is en je vlucht, dan krijg je ook geen asiel. Je krijgt wel asiel als je vervolgd wordt omwille van je huidskleur, je geloof, je nationaliteit*, je politieke overtuiging* ... Zo zijn heel wat mensen op de vlucht zonder dat ze asiel kunnen krijgen. De rijke Westerse landen zetten hun ‘deuren’ niet zomaar open voor iedereen. Ze vrezen dat ze de stormloop dan niet meer de baas kunnen. Maar ook dat hun welvaart dan bedreigd wordt.
* Nationaliteit: iemand met de Belgische nationaliteit is Belg. * Politieke overtuiging: de politieke ideeën die je hebt, de partij die je steunt.
© VPM
– Ik ben Asra. Ik ben 12 jaar en kom uit Macedonië. Mijn oud ers, broer en ik kwamen in 1999 na ar België. We waren op de vlucht voor de oorlog in ons land (zie fot o). Mijn ouders hebben geen pap ieren. Ik dus ook niet. Het is niet makkelijk om hier te leven. Mij n ouders hebben meestal geen geld.
Als vluchteling mag je in een land blijven als je hiervoor de toestemming krijgt van de overheid. Die geven je dan papieren: een identiteitskaart. Vele vluchtelingen wachten al jaren op hun papieren. Ondertussen passen ze zich helemaal aan onze manier van leven aan. Ze leren Nederlands spreken en sturen hun kinderen naar school. Ze worden mensen zonder papieren. Beslist de overheid om hen toch geen papieren te geven, dan moeten ze het land uit. Maar waar moeten ze dan heen? Ze kunnen dan ook in de andere landen van de Europese Unie geen asiel meer aanvragen.
© Ivo Hendrikx
Geen asiel, geen papieren
Zonder geldige identiteitskaart mag je niet in België blijven.
et en ik weer m – Gisteren b ol g naar scho a a m e g le n ee brood r was geen E . n a a g n moete dat ze . Mama zei is u h in r e e m ing ts lekkers g vanavond ie gisteren ar dat zei ze a M . n e k a m lleen ebben we a h n e to n e l ook a n ... rijst gegete
| ZS 40-2006
3
Armoede en angst Leven zonder papieren is zeer moeilijk. Je mag niet werken, dus kun je ook geen geld verdienen. Je hebt geld nodig om je huishuur en de elektriciteit te betalen. Maar ook om eten en kleding te kopen. Als het vakantie is, kun je niet op reis. Er is geen geld om op kamp te gaan, of voor de jeugdbeweging of sportclub. Je leeft in armoede.
4
ZS 40-2006 |
Mensen zonder papieren leven vaak in armoede. © Ivo Hendrikx
Mensen zonder papieren leven steeds in angst. Ze hebben schrik om opgepakt te worden. Ze piekeren veel. Kinderen zonder papieren hebben soms niet genoeg te eten. Ze worden makkelijker ziek. Toch doen de meesten heel hard hun best op school. Ze zijn blij dat ze naar school kunnen gaan. Daar leren ze allerlei dingen. In hun thuisland was er vaak geen school. Of die was verwoest door de oorlog of een natuurramp.
© Ivo Hendrikx
zegd dat ik – Mijn papa heeft ge at mag lopen. nooit alleen op stra t ik heel Als ik politie zie , moe kunnen me voorzichtig zijn. Die ze merken dat aanspreken. En als b, kunnen ze ik geen papieren he worden we me oppakken. Dan is gebracht, naar de ge vangen b toch niets zegt hij. Maar ik he verkeerds gedaan?
Verscheidene organisaties zamelen voedsel in om arme mensen te helpen.
Stel je voor: in je klas zit Asra. Ze is je beste vriendin. Je speelt met haar op de speelplaats en zit naast haar in de klas. Op een dag komt ze niet meer naar school. Ze laat niks van zich horen. Waar is Asra? Op het einde van de week zegt de juf dat ze niet meer zal terugkomen. Ze is opgepakt. Samen met haar ouders en haar broer is ze op een vliegtuig gezet. – Ze was hier zonder papieren, zegt de juf. Worden mensen zonder papieren opgepakt door de politie? Dan moeten ze terug naar hun land.
Actie
© VPM
Waar is Asra?
– Toen ik vorige maand van school kwam, werd ik door de politie opgepakt. Samen met mijn oud ers werd ik op een vliegtuig naar Macedonië gezet. Alles is hie r vreemd voor mij. Ook al ben ik hier geboren. Ik denk de hele tijd aan België . Ik mis België, mijn school en mijn vrienden.
Soms lees je in de krant over een actie. Alle kinderen in de school hebben een tekening gemaakt. Ze gaan die afgeven aan de burgemeester, samen met een lijst met wel 500 handtekeningen. Allemaal mensen die Asra terug willen.
Yves Bocklandt (Bond zonder Naam) - illustraties: Reinhart Croon | ZS 40-2006
5
Kinderen zonder papieren
1 Wat gebeurt er eerst? En dan? Zet in elk rondje een passend cijfer. 1. Het gezin moet ons land verlaten. 2. Hij mag niet werken. 3. Het gezin leeft in armoede. 4
4. De papa van Asra heeft geen papieren. 5. Asra wordt door de politie opgepakt. 6. Hij kan geen geld verdienen.
4
2 Vluchten
Vul aan. Sommige mensen vluchten uit hun land,
omdat ze geen ...................................................................... omdat er .......................................................................................................................................... omdat ze vervolgd worden omwille van hun ......................................................................... ............................................................................................................................................................
3 Weet jij het?
Vul de ontbrekende woorden in.
.............................................................. aanvragen, betekent ‘vragen om te mogen blijven’.
Het Commissariaat-generaal voor de ...................................................... en de Staatlozen onderzoekt de aanvraag. In het ................................................................................ van Genève staat wie mag blijven. Westerse landen willen niet alle vluchtelingen opnemen, omdat ze vrezen dat hun ............................................................................................................. dan bedreigd wordt.
4 Bij jou op school Zitten er vluchtelingen op jouw school? ................................................................................ Zo ja, uit welk(e) land(en) zijn ze afkomstig? ......................................................................... Hoe lang zijn ze al in België? ......................................................................................................
6
ZS 40-2006 | Wilfried Demey - illustraties: Renhart Croon
F LITSER +
