Kinderen met een beperking van AWBZ naar Jeugdwet Toeleiding naar gespecialiseerde zorg voor kinderen met een beperking
Belang van vroege signalering, vroege diagnostiek en vroege interventie • Kinderen en jongeren kunnen zich met de juiste ondersteuning optimaal ontwikkelen, waardoor ze mee kunnen doen in de samenleving. • Vroegtijdige herkenning voorkomt frustraties en negatieve ervaringen die de ontwikkeling beïnvloeden en tot schooluitval en probleemgedrag kunnen leiden. • Ouders en sociale netwerken kunnen kinderen op de juiste manier ondersteunen in hun ontwikkeling. • Professionals kunnen kinderen en gezinnen zo goed mogelijk ondersteunen. • Jongeren hoeven minder beroep te doen op gespecialiseerde jeugdzorg. • Onnodige medicatie wordt voorkomen en kinderen kunnen (langer) thuis blijven wonen.
Over welke kinderen hebben we het? • Kinderen bij wie een ‘niet pluis’-gevoel is en die opvallen door hun gedrag of gebrek aan vaardigheden. Bijv. kinderen met een (dreigende) ontwikkelingsachterstand of een vorm van gedragsproblemen • Kinderen bij wie al vanaf de geboorte duidelijk is dat er sprake is van een beperking. Deze kinderen komen in de ‘medische molen’ terecht en ontvangen zo snel mogelijk de juiste zorg en begeleiding. Samengevat: Kinderen met ontwikkelingsachterstanden als gevolg van een beperking
Kenmerken bij kinderen met een ontwikkelingsachterstand • Kinderen ontwikkelen zich anders, langzamer dan gemiddeld. • Een kind kan bij voorbeeld op een aantal gebieden achter lopen en op andere gebieden redelijk tot goed meekomen. • De achterstand kan merkbaar worden in motorische problemen, in de taalontwikkeling, in het leren of het gedrag. • De ontwikkelingsachterstand is niet altijd blijvend: met (specialistische) ondersteuning kan een deel van de kinderen zich alsnog optimaal ontwikkelen
Vroegsignalering organiseren • De gemeente heeft binnen de Jeugdwet de regietaak als het gaat om vroegsignalering van kinderen (met een beperking). • Dat betekent dat de gemeente moet zorgen dat de relevante organisaties goed met elkaar samenwerken • Organisaties die functioneren binnen de Jeugdwet, de instellingen die binnen de Zorgverzekeringswet werken en bestaande samenwerkingsverbanden, huisartsen en jeugdgezondheidszorg.
Integrale Vroeghulp • Dit is een voorbeeld van (bestaande) samenwerkingsverbanden van Vroegsignalering, vroege diagnostiek en vroege interventie gericht op kinderen met ontwikkelingsachterstanden a.g.v. een beperking • Kapstok is een richtinggevend kader van zeven bouwstenen I
De netwerken en financiering? Wat veranderd er in 2015? • De netwerken variëren per regio van samenstelling, maar bieden onder andere expertise vanuit het ziekenhuis/ kinderrevalidatie, zorgaanbieders, jeugdgezondheidszorg, GGZ en MEE. • De financiering van de coördinatie van de netwerken Integrale Vroeghulp verloopt tot 2015 via een geoormerkt budget in de MEE-middelen. • Deze middelen gaan per 2015 over naar de gemeenten (Wmo).
De werkwijze van Integrale Vroeghulp • Regionale netwerken (stuurgroepen), géén extra instelling, maar samenwerking • Landelijk dekkend netwerk • Coördinator IVH • Deskundig team van professionals (kernteam) die integraal met ouders diagnostiek (laten) uitvoeren en één plan maken voor kind en gezin • Casemanager staat naast de ouders, doet hulpvraagverduidelijking en begeleidt de ouders
Een praktijkvoorbeeld door ouders aan het woord te laten: Preventieve gezinsondersteuning • Björn heeft niet één duidelijke aandoening. Hij heeft een beetje ADHD, een regulatieproblemen en een vorm van autisme. Omdat hij geen duidelijk ‘etiket’ heeft, komt hij nergens voor in aanmerking. Zijn ouders krijgen bijvoorbeeld geen rugzakje voor Björn. Het is zwaar voor de ouders: de situatie van Björn vreet energie en geeft spanningen in het gezin. Peter en Karin hebben veel baat bij de preventieve gezinsondersteuning. Kijk hier naar het filmpje van Peter en Karin
Een praktijkvoorbeeld door ouders aan het woord te laten: Casemanagement • Marijn was altijd al anders dan andere kinderen, thuis en op school. De casemanager van Vroeghulp blijft in gesprek gaan en zorgt dat er actie ondernomen wordt. “Met een etiket wordt een kind op de juiste manier benaderd en geholpen en kan het kind zichzelf zijn.”
Kijk hier naar het filmpje van Sandra
IVH en wijkteams • IVH is er voor kwetsbare (vaak onzichtbare) groep kinderen • Schakel tussen onderwijs en zorg • Schakel tussen vroegsignalering en diagnostiek: Wijkteams zoeken al samenwerking met jeugdgezondheidszorg, kan schakel zijn/worden tussen voor de netwerken IVH en wijkteams • Vanuit wijkteams doorverwijzen naar de regionale kernteams van IVH (experts) voor deze doelgroep
Ouders van Randy ‘Nu we een tweede kind hebben, zien we pas hoever Randy achterliep. Zonder Vroeghulp weet ik niet of Randy naar een gewone school had gekund. Dankzij Vroeghulp is de ontwikkelingsachterstand van Randy bijna weg.’ Filmpje ouders van Randy
Aandacht bij de inrichting van wijkteams • Aandachtspunt voor gemeenten is dat er in wijkteams IVH-deskundigheid beschikbaar moet zijn (of dat ze daar eenvoudig toegang toe moeten hebben) rond kinderen en ouders met een (verstandelijke) beperking of ontwikkelings achterstand. • Ook expliciete aandacht voor kinderen met een lichamelijke of zintuiglijke beperking en taalontwikkelingsstoornissen is belangrijk, aangezien dit minder vaak voorkomt, maar wel specifieke kennis voor vroegsignalering vraagt.
Hulp bij IVH in uw gemeenten? • Tijdelijke Taskforce IVH (VGN, BOSK, NCJ, MEE Nederland) tot 2015 • 2 landelijke coördinatoren • Digitaal platform (informatie, kennis delen, zelf actief vragen stellen of kennis brengen) op www.integralevroeghulp.nl • Samenwerking met TB-J om te kijken wat we voor gemeenten voor elkaar kunnen betekenen