Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe

Pedagogisch werkplan

Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe 2015

Een vreedzaam kinderdagverblijf waar kinderen vies mogen worden….

Kinderdagverblijf Lieve & Bouwe Lieven de Keylaan 2 3555 VZ Utrecht Telefoon: 030 - 820 07 60

Teamleider Stephanie Dogger E. [email protected]

VOORWOORD De organisatie Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe maakt deel uit van Ludens. Ludens biedt professionele kinderopvang en telt diverse kinderdagverblijven en locaties voor buitenschoolse opvang in vrijwel de hele stad Utrecht. Ook verzorgt Ludens op een beperkt aantal basisscholen de tussenschoolse opvang. Ludens staat ervoor dat kinderen zich bij ons thuis voelen. Ludens staat dichtbij de ouders en kinderen, werkt wijkgericht en speelt in op de ontwikkelingen in de leefomgeving, in de buurt.

De werkwijze Dit pedagogisch werkplan is tot stand gekomen door ons met elkaar een aantal bijeenkomsten te bezinnen op de kern van ons werk: ons pedagogisch handelen. Pedagogisch medewerkers, de teamleider, een pedagoog van Ludens en een aantal ouders uit de oudercommissie namen deel aan deze bijeenkomsten. Dit werkplan betekent niet dat we nu klaar zijn. Het is een doorlopend proces waaraan we blijven werken. Ieder jaar wordt het pedagogisch werkplan geëvalueerd en stellen we dit, waar nodig, bij. We hanteren hierbij de evaluatiekalender van ons HKZ-kwaliteitssysteem. Juni 2015 is het plan herschreven vanwege de uitbreiding van 3 naar 4 groepen. Dit herziene plan wordt najaar 2015 besproken met de oudercommissie. Over Lieve en Bouwe Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe is geopend in september 2013 en is gehuisvest in een nieuw gebouw, de Bouwmeester aan de Lieven de Keylaan. Hierin zijn, naast het kinderdagverblijf, ook 50 zorgappartementen gehuisvest en 30 sociale huurappartementen. Alle appartementen en het kinderdagverblijf liggen rondom een binnentuin. Hier ontmoeten jong en oud elkaar. Lieve en Bouwe maakt deel uit van Ludens. Samen met de buitenschoolse opvang Floris, Zigzag, Petteflet en Bikkels vormt zij Ludens Zuilen, onder aansturing van dezelfde teamleider.

De Vreedzame Wijk Zuilen is een Vreedzame Wijk, de Groeimeter van Ludens sluit aan bij de Vreedzame Wijk (en school). Op deze manier is het voor de kinderen duidelijk dat er overal in de wijk dezelfde afspraken gelden. Hierdoor ontstaat verantwoordelijkheid voor elkaar en voor de gemeenschap. Wij zien het kinderdagverblijf als een oefenplaats voor actief en democratisch burgerschap. Kinderen leren al op jonge leeftijd om in hun stamgroep verbondenheid met andere kinderen te ervaren, zij leren omgaan met verschillen, en met conflictjes. Kinderen krijgen bij Lieve en Bouwe een stem, en ook verantwoordelijkheden op maat. In dit pedagogsich werkplan leest u hoe wij dat doen.

*De officiële functiebenaming is ‘pedagogisch medewerker’. Wij korten dit af als pm-er.

-2Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

INHOUDSOPGAVE

1.

Pedagogische doelen en uitgangspunten -------------------------------------------------------- - 4 -

2.

Pedagogisch handelen ---------------------------------------------------------------------------------- - 5 -

3.

2.1.

De Groeimeter -------------------------------------------------------------------------------------- - 5 -

2.2.

Met elkaar -------------------------------------------------------------------------------------------- - 5 -

2.3.

Communicatie ------------------------------------------------------------------------------------ - 12 -

2.4.

Het spelende kind ------------------------------------------------------------------------------- - 15 -

Samenwerken met ouders --------------------------------------------------------------------------- - 18 -

Bijlage 1: Groepsindeling en dagindeling ------------------------------------------------------------ - 19 Bijlage 2: Rituelen en feesten ----------------------------------------------------------------------------- - 21 Bijlage 3: Ondersteuning beroepskrachten ---------------------------------------------------------- - 23 Bijlage 4: Omgaan met bijzondere gebeurtenissen ----------------------------------------------- - 24 Bijlage 5: Kinderopvang gedurende extra dagdelen ---------------------------------------------- - 25 Bijlage 6: Seksuele ontwikkeling van kinderen ----------------------------------------------------- - 26 Bijlage 7: Omgaan met het vier-ogen principe ------------------------------------------------------ - 27 -


1. Pedagogische doelen en uitgangspunten De visie van Ludens Ludens biedt verantwoorde opvang die bijdraagt aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind, in een veilige omgeving. Ons doel is om kinderen emotionele veiligheid te bieden. We geven kinderen de mogelijkheden om hun persoonlijke en sociale competenties te ontwikkelen en bieden ze de kans om zich de waarden en normen van onze samenleving eigen te maken. De pedagogische uitgangspunten staan op onze Groeimeter. Op de achterzijde van de Groeimeter staat onze visie op opvoeden verwoord:

Bij Ludens kijken we naar de kinderen die voor ons staan. Ludens ziet kinderen als uniek, competent, krachtig en creatief: kinderen hebben van oorsprong al heel veel in huis. Onze pedagogiek gaat uit van wat een kind allemaal al is en kan, rijk aan mogelijkheden om zichzelf uit te drukken. Wij bieden de kinderen een veilige omgeving waarin zij zelf, in hun eigen tempo., de wereld kunnen ontdekken. Een plek om te kijken naar die wereld, hierover na te denken en zelf te komen tot oplossingen voor problemen die zich in hun wereld voordoen. Wij denken dat het heerlijk is voor een kind om te experimenteren, te ervaren, te spelen, te onderzoeken en vooral ook om te doen. Om te merken dat je als kind gezien wordt en dat er echt naar je geluisterd wordt. Dat er veel positieve aandacht voor je is en dat er ook duidelijke grenzen worden gesteld. En dat we steeds kiezen voor win-winoplossingen. Wij bieden een plek waarin kinderen met elkaar zijn, waarin ze leren om samen besluiten te nemen en respect te hebben voor iedereen die anders is. Waarin ze verantwoordelijkheid leren nemen en zich verbonden voelen met elkaar. Een omgeving waarin kinderen begeleid worden door pm-ers, die vertrouwen in hen hebben en een voorbeeld zijn waar ze van kunnen leren en die hun werk doen met hart en ziel en die de kinderen iedere dag weer stimuleren: ‘Probeer het maar, je kunt het best!’


2. Pedagogisch handelen 2.1. De Groeimeter Op de voorkant van de Groeimeter hebben we in 12 items samengevat hoe wij werken aan onze pedagogische doelen en uitgangspunten:            

Samen kun je meer: we werken aan verbondenheid, we doen het samen Zo kan het ook!: we hebben aandacht voor ieders eigen wijze Wij lossen het samen wel op: we zoeken met elkaar naar win-win-oplossingen Wat vinden jullie ervan?: we nemen kinderen serieus en geven hen een stem Fijn dat je vertelt wat er is: we communiceren op een respectvolle manier Goed gedaan!: we geven veel positieve aandacht aan de kinderen Je vliegt!: we werken met plezier Mmm, lekker appeltje: we geven het goede voorbeeld Bij ons mag je vies worden: we geven ruimte aan kinderen, laten kinderen zelf ontdekken Spring maar, ik vang je op: we bieden uitdagingen aan kinderen en stellen grenzen Wat heb je gevonden?: we kijken en luisteren goed naar wat kinderen bezig houdt Probeer het maar!: we hebben vertrouwen in kinderen

In dit hoofdstuk beschrijven we wat deze items concreet betekenen voor ons praktische pedagogisch handelen.

2.2. Met elkaar Kinderopvang bij Ludens doen we met elkaar. Wij vinden het belangrijk om een sfeer van verbondenheid te creëren: kinderen samen in een groep, ouders en pm-ers die samenwerken, contacten in de wijk en samenwerking met de scholen in de buurt. Al heel jong hebben kinderen met elkaar een sociaal leven waarin ze samen spelen en leren, plezier hebben, elkaar uitdagen en ook elkaar storen. De groep biedt de kinderen een veelheid aan informatie en ervaringsmogelijkheden die maken dat kinderen zich bewust worden van zichzelf, wat ze doen en het effect daarvan op anderen. Wij begeleiden de interactie tussen de kinderen. Kinderen leren zo met elkaar en met steun van de pm-ers basale sociale vaardigheden. Bij Lieve en Bouwe werken wij Vreedzaam.

Dit betekent dat wij extra aandacht hebben voor de vreedzame uitgangspunten: ….wij horen bij elkaar…. ….wij hebben oor voor elkaar…. ….wij hebben hart voor elkaar…. ….wij zijn allemaal anders…. ….wij dragen allemaal een steentje bij…. ….wij lossen probleempjes op door te praten…. -5Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

Samen kun je meer

Stamgroepen Lieve en Bouwe bestaat uit 6 stamgroepen waarvan er vanaf maart 2016, 5 in gebruik zijn. Er zijn 4 verticale groepen van maximaal 12 kinderen van 0 – 4 jaar met 2 pedagogisch medewerkers per groep. De verticale groepen zijn Sietse, Jonne, Lyske en Dieke. Daarnaast is er de groepsruimte die grenst aan de binnentuin, waar de babygroep Olle zicht bevindt. Dit is een stamgroep voor maximaal 9 baby’s van 0 tot 2 jaar, met 2 pedagogisch medewerkers. De groepen Sietse, Jonne en Olle bevinden zich aan het eerste gedeelte van de grote speelhal. Lyske en Dieke bevinden zich achterin de hal. Tussen het voorste en achterste gedeelte van de hal bevindt zich een hekje dat overdag gesloten wordt. Op deze manier houden we het samenspelen in de speelhal een beetje overzichtelijk voor de kinderen.. De kinderen hebben een vaste stamgroep waar zij elke dag eten, drinken en spelen. In de

stamgroep hangen foto’s van de kinderen uit die groep. De meeste kinderen kennen ook de kinderen van de andere stamgroepen omdat de kinderen regelmatig met elkaar in de grote hal spelen. (zie bijlage 7, open deuren beleid). Ieder kind heeft in de eigen stamgroep ook een “familiehuisje” . Alle familiehuisjes van de kinderen van één stamgroep worden bewaard in een speciaal daarvoor gemaakt kistje. De familiehuisjes zijn door de ouders gemaakt, en zijn volgeplakt met foto’s van dierbaren van de kinderen. Op die manier maken we een verbinding tussen het kinderdagverblijf en thuis. Ook kunnen kinderen op die manier ervaren dat er verschillende gezinsvormen bestaan (“wij zijn allemaal anders”). Naast de vaste momenten in de stamgroep worden er in de hal door het team gezamenlijke activiteiten aan alle kinderen van Lieve en Bouwe aangeboden, als gymnastiek, een kringspelletje, creatieve activiteiten in atelier. Samenspelen stamgroepen Op woensdag en vrijdag hebben we iets minder kinderen in huis. Op vrijdag spelen de kinderen van Lyske en Dieke samen in de groep Lyske. Van iedere groep werkt er dan één pedagogisch medewerker. Op woensdag zijn er nog weinig kinderen in de nieuwe stamgroep Dieke. Deze kinderen spelen op woensdag bij Lyske, bij de 2 pedagogisch medewerkers van Lyske. De ouders van deze kinderen tekenen een formulier voor opvang in twee stamgroepen.

Wennen Als er een nieuw kindje komt wennen hanteren wij een globaal wenschema maar in overleg met de ouders kijken wij steeds weer wat het beste werkt voor het betreffende kind. Tijdens het wennen vinden wij contact met de ouders heel belangrijk: met elkaar kennis maken, praten met elkaar over het kind en het gezin en het kennismaken met het kinderdagverblijf. De eerste keren komt de ouder altijd mee en blijft samen met het kind op de groep. Zo kan de ouder zien hoe het gaat op Lieve en Bouwe en kan het kind rustig alles verkennen. Belangrijk is dat ouders altijd en met name tijdens de wenperiode goed bereikbaar zijn. Ouders zijn altijd welkom in het -6Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

kinderdagverblijf en het is ook altijd mogelijk om een keer een dagdeel mee te draaien (graag wel in overleg) Ouders kunnen altijd even bellen om te vragen hoe het met het kind is ! Kinderen kunnen iets meenemen van thuis. Dat geeft een vertrouwd gevoel en daardoor gaat het wennen vaak ook makkelijker. Na zes weken hebben we met de ouders een gesprekje om de wenperiode met elkaar te evalueren. Als een kind twee jaar wordt, gaat het van de babygroep Olle naar één van de verticale groepen. Het kind gaat eerst met de eigen pm-er een keertje kijken op de nieuwe groep. De tweede keer brengt de eigen pm-er het kind, na de kring (zie dagindeling bijlage 1), naar de nieuwe groep om daar dan gezellig te eten. De derde keer blijft het kind er ook slapen en de vierde maal brengen de ouders het kind naar de nieuweg roep en is het officieel ‘over’. De ouders worden, voordat we met het wennen beginnen, door de aandachtleidster op de hoogte gebracht in welke groep het kindje geplaatst wordt en hoe het wenschema eruit gaat zien. We plannen dan een overganggesprek met de huidige en de nieuwe aandachtleidster van het kind. Omdat de kinderen bij Lieve en Bouwe vaak samen in de tuin en in de speelhal spelen, kennen de grotere baby’s vaak al wel wat nieuwe spelgenootjes. Opendeurenbeleid (zie ook bijlage 1, dagindeling) Op Lieve en Bouwe werken we met een opendeurenbeleid. Dit betekent dat alle kinderen als basis hun eigen stamgroep hebben waar ze eten, drinken en slapen. Daarnaast zetten we de deuren naar de hal en de andere groepen regelmatig open. Hierdoor wordt de speelruimte voor de kinderen uitgebreid, kunnen de kinderen met nog meer en andere kinderen spelen en kunnen ze op onderzoek gaan in het hele kinderdagverblijf. De pedagogisch medewerkers Op Lieve en Bouwe werken we met aandachtsleidsters: ieder kind heeft een vaste pm-er die zijn/haar aandachtsleidster is. De aandachtsleidster is degene die de intake doet met de ouders, uw baby verzorgt, observaties uitvoert, oudergesprekken voert, en activiteiten rondom het kind verzorgt zoals verjaardagen, de overstap naar een andere groep of het afscheid van een groep regelt. Bij ziekte of verlof maken we gebruik van invalkrachten. Ludens heeft een invalpool met gediplomeerde pm-ers, die dan ingezet kunnen worden. We streven ernaar om zoveel mogelijk dezelfde invalkrachten te benaderen. Voor de invalkrachten hebben we een informatiemap samengesteld met alle belangrijke gegevens, onze werkwijze, eventuele allergieën van kinderen en onze afspraken. Zo kan de invalkracht zich vooraf goed inlezen. Stimuleren van vriendschappen Kinderen komen met veel andere kinderen in aanraking op het kinderdagverblijf. Wij vinden dit een grote meerwaarde voor de kinderen, zodat ze sociale contacten en vriendschappen kunnen opdoen. De kinderen maken hier hun eigen keuzes in, we gaan uit van het eigen initiatief van het kind. We stimuleren kinderen wel om samen te spelen. Hiervoor bieden we onder andere groepsactiviteiten aan of we doen een spel of activiteit in een kleiner groepje en proberen daar verschillende kinderen bij te betrekken. Ook het eten en drinken is een geschikt moment om kinderen met elkaar in contact te brengen, bijvoorbeeld door een gesprekje met elkaar te hebben aan tafel in de stamgroep.


Verbonden met elkaar We vinden het belangrijk dat kinderen leren dat zij een onderdeel zijn van een groep, dat ze elkaar kennen en zich verbonden voelen met elkaar. Iedere dag beginnen we in de kring met het volgende liedje :

♫♫ Goedemorgen Joris, fijn je weer te zien, wie zit er naast jou, weet je dat misschien? ♫♫ Dan zegt Joris: Anne en zingen we vervolgens; ♫♫ Goedemorgen Anne, fijn je weer te zien, wie zit er naast jou, weet je dat misschien? ♫♫

En zo blijven we zingen tot dat iedereen aan de beurt is geweest, ook de pm-ers. Op de babygroep zingen we het liedje maar één keer, de pm-er noemt dan alle namen op van de aanwezige kinderen. Groepsactiviteiten Naast vrij spel bieden we ook groepsactiviteiten aan, zoals knutselactiviteiten in het atelier, of sport- en bewegingspellen in de speelhal. Ook vieren we allerlei feestjes en hebben we een aantal rituelen (zie bijlage 2). Bewust maken van de wereld Langzamerhand worden de kinderen bewust van de wereld om zich heen. We besteden daarom regelmatig aandacht aan actuele onderwerpen en gebeurtenissen, met name door uit te gaan van wat kinderen zelf vertellen. Bijvoorbeeld over de geboorte van een broertje of zusje, de verjaardag van opa of oma of de aankomst van Sinterklaas. In Bijlage 4 leggen we uit hoe we omgaan met bijzondere gebeurtenissen. Ruilen en extra dagen Het is mogelijk om via de website van Ludens extra dagen af te nemen of om een vaste dag om te ruilen met een andere dag. Ruilen brengt geen extra kosten met zich mee, als de dag waarmee u ruilt evenveel uren omvat. Een extra dag wordt bij het ophalen ingevuld op een formulier met uw handtekening en wordt extra gefactureerd. Verdere informatie over het ruilen van dagen kunt u vinden op de website van Ludens. Flexibele opvang Lieve & Bouwe heeft de mogelijkheid tot flexibele opvang. Dit is een contract waarbij ouders in een rooster van 4 weken aangeven welke dagen/dagdelen het kind gaat komen. Om het contact tussen de “flexibele kinderen” en Lieve en Bouwe (de stamgroep en de andere kinderen) te behouden, is het verplicht om minimaal 2 dagdelen per week de kinderen te brengen, maar dit hoeven geen vaste dagen van de week te zijn. Vanuit pedagogische overwegingen zijn er dagelijks per stamgroep 2 plaatsen voor deze flexibele opvang beschikbaar. Op de groepen waar flexibele opvang plaatsvindt, werken de pedagogisch medewerkers 4 of 3 dagen, zodat de kinderen in het algemeen een bekende pm-er zullen ontmoeten.

Achterwacht In principe zijn er altijd 2 of meer volwassenen in het kinderdagverblijf. Mocht er onverhoopt toch één volwassene zijn, dan zijn respectievelijk de BSO’s Zigzag (maandag, dinsdag, donderdag) en Bikkels (woensdag en vrijdag) achterwacht. Binnen een kwartier kan één van de medewerkers op het kinderdagverblijf aanwezig zijn.


Zo kan het ook!

Benoemen en waarderen van verschillen We hebben oog en respect voor overeenkomsten en verschillen tussen kinderen, ouders en medewerkers. Iedereen mag er zijn en doet er toe ! We praten hier regelmatig met de kinderen over bv. dat er kindjes zijn met rood haar en kindjes met zwart haar en dat we allemaal een neus hebben, de een is wat langer en de ander is wat korter. We laten kinderen vaak hun eigen oplossingen zoeken voor problemen, ervan uitgaande dat kinderen hiervan leren en de oplossingen van ons niet altijd per definitie de beste zijn. Ook realiseren we ons steeds weer dat niet alle kinderen op hetzelfde moment dezelfde behoefte en dezelfde aanpak nodig hebben. Als een dreumes bijvoorbeeld liever lekker wil slapen in plaats van eerst aan tafel zijn broodje eten, mag hij lekker gaan slapen. We bieden divers spelmateriaal aan, zoveel mogelijk ‘open’ speelgoed. Dit prikkelt de fantasie en dat kan op meerdere manieren worden gebruikt ! Zo hebben we geen traditionele poppenhoek maar is er voor een grote kist gekozen waarin kinderen kunnen spelen. Wel met huishoudspullen maar soms is het een kamer, soms een bed en dan weer een winkeltje…. De duplo wordt veel gebruikt om te bouwen, maar als we een winkel hebben, zijn de blokjes soms fruit en dan weer geld om mee te betalen…. (het zijn overigens ook hele mooie bloemen….)

Slapen Elk kind heeft een eigen bedje. De meeste kinderen hebben een slaapzakje van thuis en een eigen knuffeltje of speentje mee. We gaan bij het slapen uit van de behoefte van de kinderen en wat het thuis gewend is. Bij de jongste kinderen worden de slaapgewoonten van thuis overgenomen. De peuters zitten meestal in eenzelfde ritme. Als een kind meer behoefte heeft aan rust of slaap wordt er altijd naar een passende oplossing gezocht: even op de bank of met een boekje toch in bed. Voordat de peuters naar bed gaan lezen we altijd een verhaaltje voor Zindelijk worden Zindelijk worden gaat vanzelf. We ondersteunen en begeleiden dit proces maar ieder kind volgt hierin zijn/haar eigen tempo. Bij Lieve en Bouwe zien de kinderen elkaar naar de wc gaan. Hierdoor wordt vaak de belangstelling gewekt en willen de kleinere kinderen ook ! zo stimuleren de kinderen elkaar om zindelijk te worden. Dit is ook een mooi moment om de verschillende en overeenkomsten tussen jongens en meisjes te benoemen ! Zindelijkheid Zindelijk worden zien wij als iets wat vanzelf gaat. We ondersteunen en stimuleren dit proces maar zullen niets forceren. Kinderen zijn voor elkaar een stimulans, ze leren van elkaar. Als een kind belangstelling begint te tonen voor de wc, vragen wij of het kind op het potje wil. Ook als het kind regelmatig een droge luier heeft, vragen we of het kind op het potje of op de wc wil plassen. We maken geen probleem van “ongelukjes”. Het proces van zindelijk worden, bespreken we met de ouders om zoveel afstemming te bereiken tussen thuis en het kinderdagverblijf. In deze periode is het ook fijn als er wat extra kleding voor het kind op het kinderdagverblijf is. We leren de kinderen om na het gebruik van het toilet de handen te wassen. Seksualiteit Seksualiteit is een wezenlijk onderdeel van de ontwikkeling van een kind naar volwassenheid. Daarom besteden we op Lieve en Bouwe regelmatig aandacht aan de thema’s intimiteit en -9Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

seksualiteit. Op deze manier dragen we bij aan de ontwikkeling van kinderen maar ook aan het voorkómen van grensoverschrijdende incidenten. Wij bieden de kinderen bij ons een plek waar ze fysiek veilig zijn en zich ook zo voelen, ook op het gebied van seksualiteit. Daarnaast ondersteunen wij kinderen, afhankelijk van hun leeftijd en situatie, bij hun ontwikkeling op het gebied van intimiteit en seksualiteit. Kinderen hebben seksuele gevoelens. Ieder kind maakt een seksuele ontwikkeling door, in zijn eigen tempo, wanneer hij/zij hier aan toe is. Kinderen zijn nieuwsgierig en stellen vragen over seks. Kinderen gaan op onderzoek uit en wij stellen hierin ook grenzen, bv. doktertje spelen mag, maar we houden wel onze kleren aan Wij signaleren grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling. Daarbij zijn drie criteria voor ons heel belangrijk: toestemming, vrijwilligheid en gelijkwaardigheid. Eten en drinken Ludens heeft een voedingsbeleid en wij werken volgens deze richtlijnen. Voor de baby’s nemen we het voedingsschema over van thuis, altijd in overleg met de ouders. Als de kinderen wat groter worden bieden we wat meer structuur door hen mee te laten gaan in het dagritme. Er zijn vier momenten waarop we met elkaar eten en drinken gedurende de dag: om 9.30 uur fruit en sap, om 11.30 uur brood met melk of water, om 14.30 yoghurt met een soepstengel of cracker en om 16.00 uur thee of sap met een koekje, rozijntjes of een crackertje. De maaltijd is een gezellig moment in ons dagritme: we dekken de tafel en we zitten met elkaar aan tafel. Ook de jongste kinderen die nog niet mee eten zetten we gezellig bij ons aan tafel. Voor het eten wassen de kinderen hun handen en gezicht en voordat we beginnen met eten zingen we met elkaar een liedje. Feesten en traktaties Bij verschillende feesten, zoals Kerst, Sinterklaas, Pasen, een verjaardag, vinden wij het leuk om met elkaar iets extra’s te eten. Wij proberen dan wel te voorkomen dat er teveel vet en zoet wordt gegeten. Als kinderen willen trakteren is ons advies ‘een gezonde traktatie’, zoals mandarijntjes of ander fruit, rozijntjes of rijstwafels. Onze pm-ers kunnen ook altijd leuke ideetjes aandragen hiervoor.

Wij lossen het samen wel op

Conflicten horen bij het leven en als ze op een goede manier worden opgelost, kunnen kinderen hier heel veel van leren! Wij leren de kinderen dat ze een ruzie kunnen oplossen door te praten. Als ze er zelf niet uit kunnen komen, bemiddelt de pm-er en helpt de kinderen om zelf een oplossing te verzinnen. Wij leren kinderen dat zij een ruzie kunnen oplossen door te praten en samen te zoeken naar een oplossing die voor beide partijen goed is. In eerste instantie laten we de kinderen zelf hun ruzie-tjes oplossen. We houden het wel in de gaten en als ze er zelf niet uit kunnen komen, helpen we hen daarbij. We stimuleren de kinderen om zoveel mogelijk zelf met een oplossing te komen: -we grijpen in als de kinderen elkaar pijn of verdriet doen -we benoemen de gevoelens van de kinderen -we vragen wat er aan de hand is en laten hen om de beurt vertellen wat er is gebeurd -we benoemen ‘het probleem’ -we vragen de kinderen of zij een oplossing weten en zo nodig, dragen wij een oplossing aan -we helpen de kinderen zich aan de afspraak te houden als dit nodig is - 10 Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

Twee kinderen willen allebei hetzelfde treintje, ze worden allebei boos en één kind begint te gillen. De pm-er gaat ernaar toe en zegt: ‘ jullie zijn allebei boos omdat jullie allebei met hetzelfde treintje willen spelen hè ? …’ ‘ Hoe kunnen jullie dit oplossen ? ‘ Een van de twee kinderen zegt: ‘…ik wil dat de trein naar mij toe rijdt ! …’ en het andere kind zegt ‘…ja, en dan rij jij de trein daarna weer naar mij ?!....’

Een baby die nog niet kan kruipen, ligt op de buik met een schaaltje te spelen. Een kindje dat al kan lopen komt langs en neemt het schaaltje mee. De baby gaat huilen. De pm-er gaat naar de baby toe en benoemt het gevoel van de baby: “dat vind je niet leuk hè dat je schaaltje af gepakt is”. De pm-er roept het kindje dat het schaaltje heeft afgepakt. “Vind je dat schaaltje ook zo leuk om mee te spelen?” De baby vindt het niet fijn dat jij het afgepakt hebt. Zullen we het terugbrengen en voor jou een ander speeltje zoeken? Het kindje brengt het schaaltje terug en gaat met de pm-er wat anders zoeken om mee te spelen.

Er is een nieuw fietsje in de tuin. Twee kinderen rennen erop af. Het snelste peutertje weet de fiets te bemachtigen en rijdt weg. Het andere kindje begint te huilen. Het fietsende kindje komt terug en zegt zullen we om de beurt fietsen? Het kindje lacht en zegt, “oké”. De pm-er heeft het geobserveerd en ziet dat de kinderen het zelf opgelost hebben. Ze geeft de kinderen een complimentje.

Twee peutertjes zitten in een grote auto. S. speelt op een pianootje, maar dat wil K ook. K kijkt in een boekje en vraagt aan S.: “zullen we ruilen”. S zegt “nee”. K. wacht en zegt: “samen spelen, samen delen”. S. gaat rustig verder. K komt er even later op terug en zegt tegen S. “het duurt wel lang hè?” En dan ruilen ze even later toch.

Wat vinden jullie ervan?

Kinderinspraak Wat vinden jullie ervan ? Om kinderen voor te bereiden op een plek in onze democratische samenleving vinden wij het belangrijk om hen dit te laten ervaren op ons kinderdagverblijf. Wij laten kinderen met ons meedenken, vragen wat zij van de dingen vinden, we kijken en luisteren goed naar wat hen bezig houdt en nemen hen hierin serieus. Steeds weer vragen we aan de kinderen ‘wat vinden jullie ervan ?’ We geven de kinderen ook zoveel mogelijk keuzes (die zij aankunnen…) in plaats van opdrachten bv. door te vragen ‘wil je je melk voor of na de boterham ?’ We vragen de - 11 Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

kinderen ook regelmatig om hun steentje bij te dragen bv. helpen bij het tafeldekken, elkaar troosten, bekers naar de keuken brengen, helpen opruimen etc.. We gaan bijna eten. ‘Wie helpt ermee tafel dekken ? ‘ vraag de pm-er. Twee peuters komen er al aan. Ze zetten bij elke plek een bord en een beker. De pm-er zegt: ‘wat fijn dat jullie mij helpen, zo zijn we lekker snel klaar !’

2.3. Communicatie Fijn dat je vertelt wat er is

De manier waarop wij communiceren vinden we essentieel. Wij staan garant voor respectvolle communicatie en zorgen ervoor dat kinderen zich bij ons, met elkaar, veilig en vertrouwd voelen. Daarbij kiezen we voor een actieve, positieve houding. Wij vinden de manier waarop we met elkaar en met de kinderen communiceren heel belangrijk. Hiervoor hebben we allemaal een Gordontraining ‘Effectief communiceren met kinderen’ gevolgd. Wij praten op een rustige toon tegen kinderen en maken oogcontact door op hun hoogte met hen te praten. We luisteren actief naar behoeften en gevoelens van de kinderen.

Een meisje van 4 maanden ligt op een kleed te huilen. De pm-er besluit na een paar minuutjes even bij haar te gaan zitten. Ze legt haar hand op de rug van het kindje en kijkt haar aan. ‘He, ben je zo verdrietig ? Wil je dat ik even bij je kom zitten ?’ Ze wrijft zachtjes over het ruggetje van het meisje en laat zo weten dat ze bij haar is. Na een poosje kijkt het meisje haar aan en is rustig geworden

Vaste en sensitieve pm-ers We werken zoveel mogelijk met vaste pm-ers en vaste invalkrachten, zodat deze bekend zijn met de kinderen en andersom. Pm-ers spelen een belangrijke rol in het leven de kinderen op . Wij bieden kinderen emotionele ondersteuning en communiceren respectvol. We praten op een rustige toon, maken oogcontact, gebruiken ik-taal en luisteren actief naar de behoeften en gevoelens van de kinderen.

Tegen een baby die onrustig is: ‘Ik zie dat je het niet zo naar je zin hebt, dus neem ik je even lekker bij me op schoot …’

- 12 Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

Ingaan op emoties Op Lieve en Bouwe kijken en luisteren wij naar de kinderen en nemen we hun gevoelens serieus. Kinderen mogen bij ons blij, boos, verdrietig, jaloers etc. zijn. Zo kan het gebeuren dat een kindje bij de deur staat te huilen omdat mama weg is gegaan. De pm-er loopt naar het kindje toe en zegt: ‘je bent verdrietig omdat mama weg is hè? Dat is ook niet leuk. Wil je even lekker bij mij op schoot zitten?’

Wat heb je gevonden ?

Goed kijken en luisteren naar wat de kinderen bezighoudt We letten goed op de initiatieven van de kinderen en we laten merken dat we deze gezien hebben. We volgen deze initiatieven door te verwoorden wat een kind aan het doen is, doen regelmatig toevoegingen en zorgen ervoor dat we beurt verdelen. We maken contact met het kind en voeren gesprekjes op ooghoogte van de kinderen. Elke pedagogisch medewerker wordt hierin begeleid door Video Interactie Begeleiding. Een kind heeft een slak gevonden en laat het diertje aan de pm-er zien. ‘Ha, jij hebt iets gevonden, wat is dat ? ‘ vraagt de pm-er. Het kind zegt ‘een schelp’! ‘zit er ook iets in ? ‘ vraagt de pm-er. ‘Een tong !’ zegt het kind

Goed gedaan!

Positieve benadering We benoemen het gedrag van de kinderen waarvan we genieten en geven de kinderen zoveel mogelijk concrete aanwijzingen over wat ze wel kunnen en mogen in plaats van wat er niet mag. We leggen uit waarom we iet goed of niet goed vinden en wijzen daarbij niet ‘het hele kind’ af. Wij geven elk kind zoveel mogelijk positieve aandacht. We blijven bij de kinderen als ze verdrietig of bang zijn.

We gaan buiten spelen. Laarzen en jassen gaan aan. Een jongetje laat trots zien dat hij zijn laarzen zelf heeft aan gedaan. De laarzen zitten aan de verkeerde voeten… De pm-er zegt: ‘goed dat je je laarzen zelf hebt aangedaan !’ ‘Zitten ze lekker ?’ De jongen knikt blij met zijn hoofd. ‘Goed gedaan hoor !’ Blij gaat het kind buiten spelen.


Je vliegt!

Samen plezier hebben Samen met de kinderen maken we van elke dag een leuke dag ! We werken met plezier, kiezen voor een actieve houding en verzinnen leuke activiteiten met de kinderen waar we samen plezier in hebben.

Twee peuters zitten met een pm-er met de blokken te spelen. Een paar meter verderop zit een jongetje van 7 maanden. ‘Hoehoe, Niek’ roept de pm-er naar hem. De twee andere kinderen doen gelijk mee: ‘Hoehoe’ roepen ze, ‘Hoehoe’. Niek kijkt telkens naar hun richting en moet lachen

Mmm, lekker appeltje

Bij Lieve en Bouwe zijn wij ons ervan bewust dat wij het goede voorbeeld geven. Wij laten het gedrag zien dat wij ook graag bij de kinderen zien. Dit doen we bij alles wat we doen bv. als wij willen dat de kinderen met een vork eten, eten wij ook met een vork. Als wij willen dat de kinderen aan tafel blijven zitten, lopen wij ook niet steeds van tafel. Bij ongewenst gedrag laten wij ook zien hoe het anders kan.

De kinderen zijn heel druk aan het rennen en schreeuwen op de groep. De pm-ers willen graag dat het wat rustiger wordt. Zij gaan op hun tenen lopen en heel zachtjes met elkaar en tegen de kinderen praten. De kinderen stoppen met schreeuwen en gaan heel zachtjes praten en op hun tenen lopen…

Hygiëne Wij willen graag het ‘straatvuil’ buiten ons kinderdagverblijf houden: bij de voordeur staan overschoenen voor ouders. Wij leren de kinderen hun handjes te wassen voor we gaan eten en na het toiletbezoek. Na elke verschoning wast een medewerker haar handen en elke dag wordt het kinderdagverblijf schoon gemaakt. Bij ziekte en/of besmettingsgevaar volgen wij de richtlijnen van de GGD. Verder heeft Ludens een hygiëneprotocol volgens welke wij werken.


2.4 Het spelende kind Bij ons mag je vies worden

Bij Lieve en Bouwe mag je vies worden ! Wij gaan ervan uit dat spelen de natuurlijke manier is van jonge kinderen om te leren en hun omgeving te verkennen. Door te spelen, oefenen de kinderen alle sociale, emotionele, cognitieve, motorische, morele en communicatieve vaardigheden die ze nodig hebben. Kinderen krijgen bij ons de gelegenheid om te voelen, proeven, ruiken, horen en ervaren. Ze mogen doen en kijken wat dat teweeg brengt. We laten kinderen zoveel mogelijk zelf ontdekken. Onze twee tuinen, de Kliedertuin en de Babytuin, zijn allebei ingericht met natuurlijke materialen. Zand, water en verschillende niveauverschillen dagen kinderen uit te ontdekken en de elementen te ervaren. Hierbij mogen ze dus letterlijk vies worden. Vies worden betekent bij Lieve en Bouwe echter ook dat je dingen mag proberen en zelf uitvinden, waarbij er ruimte is om fouten te maken en zelf te bepalen waarvoor en wat voor materiaal en speelgoed je wilt gebruiken. Activiteitenaanbod Op Lieve en Bouwe kunnen kinderen kunnen zich uitleven met allerlei creativieve materialen zoals verf, papier, karton, kralen, kurken etc. Naast deze creatieve materialen bieden we ook veel bewegingsactiviteiten, fantasiespellen, verkleedpartijen e.d. aan. We zijn veel buiten met de kinderen waar we ze bewust maken van de natuur en waar uiteraard veel gespeeld wordt met zand, water en andere natuurlijke materialen. Ook lezen en zingen we graag en veel met de kinderen. Ook uitstapjes behoren tot de activiteiten. Met de kleintjes kan dat een uitstapje zijn naar de bakker, de glasbak of naar het parkje “om de hoek”

Spring maar, ik vang je op

Dagritme en herkenbaarheid Kinderen ontwikkelen zich optimaal als ze zich op hun gemak voelen. Dan zijn ze ontspannen, nieuwsgierig en vol zelfvertrouwen. Als kinderen weten waar ze aan toe zijn en als ze kunnen overzien wat er gaat gebeuren en wat er van hen verwacht wordt zal dat bijdragen aan een gevoel van veiligheid. Dat bereiken we door duidelijk te zijn en structuur aan te brengen in de ruimte. Onze groepsruimtes zijn bewust rustig ingericht. Zonder teveel prikkels, lichte ruimtes met gedekte tinten. De hal is ingericht voor de actie: er is een poppen-, bouw-, en verkleedhoek. Er zijn sjouw- en klautermaterialen en er is ruimte voor expressie- en dansactiviteiten. Om de 10 weken worden de materialen verwisseld zodat de kinderen worden uitgedaagd om de hal opnieuw te verkennen en nieuw fantasiespel te ontwikkelen. In de hal is ook een atelierruimte waar kinderen creatief worden uitgedaagd om hun eigen kunst te maken. De baby’s leggen we bewust vaak op de grond op een kleed zodat ze zelf in beweging kunnen komen. Wij denken - 15 Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

dat het goed is dat kinderen uit zichzelf gaan rollen, kruipen en zitten. Voordat we aan tafel gaan, ruimen we altijd met ons allen de speelhal op. Bewegen bij de baby’s Met de baby’s gaan we zoveel mogelijk naar buiten. Bovendien leggen we de baby’s zoveel mogelijk op een kleed zodat ze in beweging kunnen komen. Wij leggen kinderen die nog niet kunnen kruipen op een kleed op de grond en leggen ze niet vast in wipstoeltjes. We doen dit alleen zodat ze af en toe kunnen ‘uitbuiken’. Baby’s op de grond leggen doen we bewust, zodat ze uit zichzelf kunnen rollen, kruipen, gaan zitten en uiteindelijk gaan lopen. We zetten een kind pas in de kinderstoel als het uit zichzelf kan gaan zitten. Tijdens ‘open deuren’ kunnen de grotere baby’s op ontdekkingstocht door het hele kinderdagverblijf. Bewegen bij de peuters en dreumesen Buiten kunnen de kinderen naar behoefte rennen, fietsen en steppen. We doen ook regelmatig bewegingsspelletjes (dansen, gymmen…..) met de kinderen. Dan maken we bijvoorbeeld een parcours waarbij ze moeten klimmen, ergens door moeten kruipen of af moeten springen.

Probeer het maar !

We hebben vertrouwen in de kinderen. Kinderen mogen regelmatig op zichzelf zijn en we helpen of corrigeren niet te snel. We geven kinderen keuzes en verantwoordelijkheden (op hun niveau), stimuleren kinderen om te durven en laten kinderen zoveel mogelijk zelf doen en uitproberen. We doen zelf regelmatig een stapje terug ‘Probeer het maar, je kunt het best !’

Een meisje wil zelf in de kinderstoel klimmen. De pm-er kijkt op een afstandje toe. Het meisje kijkt haar aan. De pm-er zegt: ‘toe maar, probeer het maar, je kunt het best ! ‘ Het meisje klimt voorzichtig op de stoel. Na een aantal pogingen lukt het. Triomfantelijk kijkt ze naar de pm-er, ‘goed gedaan zeg!’

Positief zelfbeeld We helpen de kinderen om een positief zelfbeeld op te bouwen en om dit te versterken. Het kind het gevoel geven dat het de moeite waard is, dat is wat we doen. Bovendien doen we niet alleen wat wij willen, maar we luisteren juist echt naar wat het kind wil, waar het kind behoefte aan heeft. En waar mogelijk gaan we hier ook op in. We laten een kind zoveel mogelijk ervaren wat het al kan, waarbij we verwoorden wat het kind goed kan en de positieve eigenschappen van het kind benoemen. We geven het kind complimentjes, waardoor het kind meer zelfvertrouwen krijgt. Ook geven we de kinderen zoveel mogelijk keuzes, zodat het zijn eigen weg en ervaringen kan kiezen en kan leren van de keuzes die het daarbij maakt. Als kinderen daar aan toe zijn, geven we ze verantwoordelijkheid. Het stimuleren van zelfstandigheid valt hier ook onder, want dat kan ook bijdragen aan een positief zelfbeeld. Ook stimuleren wij de kinderen om zelf na te denken wanneer er een vraag gesteld wordt over mogelijke antwoorden en oplossingen, zodat - 16 Pedagogisch werkplan kinderdagverblijf Lieve en Bouwe, maart 2016

zij hun eigen vragen kunnen beantwoorden. Kinderen mogen hierin zelf experimenteren of oplossingen zoeken: probeer het maar! Zelfstandigheid Wij stimuleren de zelfredzaamheid van de kinderen, omdat we het belangrijk vinden dat kinderen ontdekken wat zij zelf kunnen en wat hun talenten zijn. We laten kinderen zoveel mogelijk zelf doen en helpen niet te snel, door kinderen zoveel mogelijk zelf hun conflicten te laten oplossen, zelf hun speelgoed te laten opruimen, zelf hun brood te laten smeren en zelf op te ruimen als ze geknoeid hebben. We maken echter duidelijk, dat ze altijd om hulp mogen vragen als ze er zelf niet uitkomen. We geven de kinderen gelegenheid tot experimenteren: fouten maken mag!


3.

Samenwerken met ouders

Zie ook: Onze Spelregels, ‘Ouderbetrokkenheid en communicatie’

Oudercommissie De ouders zijn vertegenwoordigd in een oudercommissie (OC). De OC geeft advies over de algemene gang van zaken, bijvoorbeeld over dit pedagogisch werkplan en denkt mee over het reilen en zeilen van het kindercentrum. De OC fungeert als aanspreekpunt voor de ouders. De oudercommissie komt elke zes weken bij elkaar en eens in de twaalf weken is de leidinggevende en/of de assistent daarbij aanwezig. De OC organiseert jaarlijks een ouderavond.

Centrale Oudercommissie Ouders, als belangenbehartigers van hun kind, hebben ook organisatiebreed een plaats bij Ludens. Hiertoe is er de Centrale Oudercommissie. Het doel van de Centrale OC is gemeenschappelijke belangenbehartiging op centraal niveau. Daarnaast is de centrale OC klankbord, stimulans, aanspreekpunt en signaleerder.

Contacten met de ouders Het belangrijkste contact dat ouders hebben, is met de pedagogisch medewerkers (pm’ers) van de groep. Ouders zijn erg belangrijk voor ons en we streven dan ook naar zoveel mogelijk open communicatie met onze ouders. Dit betekent dat we vanaf de eerste dag een goede band proberen op te bouwen met ouders en kinderen. Als de ouders zich goed voelen bij ons, zal dit zeker een positieve invloed hebben op hun kinderen. Bij het ophalen van de kinderen is er tijd om aan de pm-er te vertellen hoe het met het kind is. Bijzonderheden worden opgeschreven, zodat de andere pm-ers op de hoogte zijn van de situatie. Mochten er dingen zijn die niet zo lekker lopen, dan horen wij dat graag. Daarvoor kunt u gewoon met ons in gesprek gaan, maar er zijn ook formulieren om eventuele klachten en verbeterpunten aan ons door te geven. Uiteraard zijn complimenten ook van harte welkom! Nadat de definitieve plaatsing van een kind is geregeld, neemt één van de pm’ers die het kind in de groep krijgt, contact op met de ouders. Er worden afspraken gemaakt over de wenperiode. In het plaatsingsgesprek worden alle praktische zaken besproken. Wij observeren een kind jaarlijks, nadat de observatie is besproken in het groepsoverleg en voeren wij daarover ook een gesprek met de ouder(s).

Evaluatie Als de kinderen ons kindercentrum verlaten, vragen wij de ouders een evaluatie formulier in te vullen. Ouders krijgen de gelegenheid om in een gesprek de punten te verduidelijken.


Bijlage 1: Groepsindeling en dagindeling DAGSCHEMA LIEVE & BOUWE 7.00-9.15u

Ontvangst van alle kinderen gezamenlijk in de “eigen” hal: de kinderen van Sietse, Jonne en Olle in het eerste deel; de kinderen van Lyske en Dieke in het tweede deel. Koffie/thee/ sap voor ouders en kinderen aan de koffietafel Begroeting van ouders en kinderen, vragen naar bijzonderheden en deze op de daglijsten van de groepen noteren Aanbod van puzzeltjes, kralen rijgen en kleine activiteiten.

9.15-10.00u

Ochtendgymnastiek/dansje, Ochtendmuziek op de CD-speler Opruimen, Opruimliedje Splitsen van de groepen, ieder naar eigen stamgroep Aan tafel, kijken wie er zijn door middel van begroetingsliedje Fruit en sap, fruitliedje Bespreken wat we die dag gaan doen, welke activiteiten in de hal, buitenspelen, gymmen, muziek, knutselen

10.00u-10.15u Verschonen en kiezen 10.15u-11.00u In groepjes uiteen: jongsten naar bed, of spelen in de stamgroep met pedagogisch medewerker Oudsten kiezen activiteit: buitenspelen, vrij spelen, knutselen, muziek, expressie, gymmen, fantasie etc. 11.00u

Wisselen van activiteiten.

11.45u

Opruimen Opruimliedje Naar binnen toe Stampliedje

12.00u

Uiteen in stamgroepen Handen wassen Voor het eten aan tafel een boekje lezen Eet smakelijk liedje Broodmaaltijd

12.30u/13.00u Naar bed brengen 13.00u-14.30u Spelers op de gang: Aanbod van 3 spelletjes, gedurende een periode van 6 ste weken herhalen om de spelletjes te leren. (1 periode bedenkt Mariëlle de spelletjes). Te denken valt aan: Jan Huigen in de ton/ we maken een kringetje etc.Maar ook gymspelletjes, knutselen, bouwen en fantasiespel (begeleid). 14.30u-15.30u Wakker worden, aankleden, verschonen, sap+ koekje met een verhaaltje. 15.30u

Activiteit, groep splitsen: Jongste op de stamgroep. Oudsten splitsen in activiteiten als op de ochtend.

16.15

Opruimen van de hal, Opruimliedje

16.30u

Splitsen van kinderen naar eigen stamgroep, tot het ophalen.


Groepsindeling: Jonne, Lyske, Sietske en Dieke zijn verticale groepen voor kinderen van 0 tot 4 jaar. In deze groepen spelen maximaal 12 kinderen, met 2 pedagogisch medewerkers. Olle is de babygroep voor kinderen van 0 tot 2 jaar, maximaal 9 kindjes met 2 pedagogisch medewerkers.


Bijlage 2: Rituelen en feesten Wij vieren feesten en hebben aandacht voor speciale momenten in het jaar, en gebeurtenissen. Sommige feesten vieren wij echt, andere dagen schenken wij aandacht en gebeurt er iets speciaals binnen de gewone dagindeling. Sinterklaas Krijgt beperkt aandacht. Schoentje knutselen en 1x zetten. Liedjes en boekjes. Zonder ouders. Kerst/oud en nieuw Is een feest. Het KDV wordt versierd met een boom en lichtjes. In samenwerking met de oudercommissie wordt er een Kerstontbijt georganiseerd voor alle kinderen en hun ouders. Verjaardag Krijgt aandacht, door middel van muts en liedjes zingen. Ouders mogen trakteren en bij de viering zijn. Van te voren afspreken met de medewerkers. Vader- en Moederdag Krijgt aandacht door een knutseltje, is geen verplichting, als kinderen niet willen, is het ook goed. Afscheid Krijgt aandacht, ouders mogen trakteren, in overleg met de medewerkers. Eventueel met de ouders van het kind. Carnaval Vieren wij wel, bescheiden. Kinderen mogen verkleed komen. Als kinderen willen, kunnen zij geschminkt worden. Er wordt gedanst op muziek. Zonder ouders. Alleen kinderen van de dag, wel twee dagen in die week. Voorleesontbijt Wordt op de ochtend van het Nationaal Voorleesontbijt Ludensbreed gevierd. Er wordt gezamenlijk het boek voorgelezen, en er is voor elk kind een gezond ontbijtje. Met ouders en opa’s en oma’s. Alle kinderen worden voor dat moment uitgenodigd. Valentijn Krijgt aandacht door middel van knutseltjes. Zonder ouders. Alleen kinderen van de dag. Pasen/Lente Pasen krijgt aandacht door middel van knutseltjes. Versiering in de gang met name gericht op lente. Een paasbrunch met de kinderen. Zonder ouders. Alleen kinderen van de dag. Koningsdag Krijgt aandacht door het maken van een muts, die de kinderen tijdens Koningsdag kunnen dragen, thuis.


Suikerfeest Krijgt aandacht door middel van kleine lekkere hapjes die samen met de kinderen worden gemaakt en opgegeten. We vragen ouders eventueel ook om hapjes mee te nemen. Aan het begin of het einde van de dag worden ouders en kinderen uitgenodigd om een kopje thee met wat lekkers te nuttigen. Divali Dit Hindoestaanse lichtjesfeest wordt gevierd door samen lichtjes te branden en liedjes te zingen. Ook zijn er traditionele hapjes. Zonder ouders Geboorte zusje, broertje Krijgt aandacht in overleg met ouders. Wanneer ouders willen trakteren is het goed. Wel in overleg met de medewerkers van de groep. Jaarfeest 1x per jaar vieren wij een feest met het hele kinderdagverblijf. Rond de zomer in samenwerking met de Oudercommissie. Met alle ouders, en alle kinderen. Modderdag Wij doen mee aan de Nationale Modderdag: We nodigen alle kinderen en ouders uit. Er is tuinaarde, water en afwasteiltjes. Met flesjes, schepjes etc maken we modder en kijken we wat we ermee kunnen doen. dit past bij onze pedagogische visie “”bij ons mag je vies worden”: kinderen de ruimte geven om te experimenteren, ervaren, onderzoeken.


Bijlage 3: Ondersteuning beroepskrachten

Bij Ludens werken we met gediplomeerde pedagogisch medewerkers (pm’ers). We houden ons aan de regels die voorgeschreven zijn door de wet en de GG&GD. De omvang van de groepen ligt vast in de CAO en Ludens hanteert deze norm. Bij het uitvoeren van hun werkzaamheden worden de pm’ers ondersteund door:  De Teamleider voor aansturing, begeleiding en coördinatie in verband met het uit te voeren beleid en de dagelijkse gang van zaken.  Afdeling Informatie en Plaatsing (I&P): regelt de aanmelding en plaatsing van kinderen.  Afdeling Personeel en Organisatie (P&O): regelt de aanstelling van medewerkers.  Afdeling Facilitaire zaken: zorgt voor reparaties en onderhoud van gebouwen en buitenterreinen.  Externe schoonmaakbedrijven: zorgen voor reinigingswerkzaamheden.  Gebiedsmanager voor aansturing en begeleiding op managementniveau.  Pedagoog voor advies en ondersteuning van pm’ers indien dit noodzakelijk is (in overleg met de ouders).  Oudercommissie voor advies.  GG&GD voor toezicht houden en controleren op uitvoering van wettelijk vastgesteld beleid  Ludens is HKZ gecertificeerd en werkt volgens het HKZ kwaliteitssysteem. Dit wordt gecontroleerd door een extern auditbureau. Ludens leidt ook mensen op. Dit doen we via het leerlingwezen. Dit betekent dat er soms leerlingen in het kinderdagverblijf werken die in opleiding zijn. Zij worden begeleid in de groep en daarbuiten door een praktijkopleider. Daarnaast werken er bij ons stagiaires die de traditionele mbo-opleiding doen en bij ons stage lopen. Deze mensen zijn niet in dienst bij Ludens en worden niet betaald.


Bijlage 4: Omgaan met bijzondere gebeurtenissen

Ieder kind kan in aanraking komen met gebeurtenissen die van invloed zijn op het functioneren of op de ontwikkeling van het kind. Een kind kan bijvoorbeeld ernstig ziek worden, er kunnen problemen in de gezinssituatie zijn, er kan sprake zijn van een stoornis of achterstand in de ontwikkeling of lastig gedrag. Deze gebeurtenissen kunnen klein van aard zijn en met wat extra zorg en aandacht of wat kleine aanpassingen kan het kind geholpen worden. Echter, er komen ook situaties voor die de pedagogisch medewerkers (pm’ers) en/of ouders niet eenvoudig opmerken of die ernstiger van aard zijn, zodat professionele hulp en zorg van buiten het kindercentrum noodzakelijk is. Vastlegging van beleid Ludens heeft beleid vastgelegd conform de wet BIG, het signaleren en begeleiden van problemen t.a.v. kinderen met opvallend gedrag of kinderen die extra zorg nodig hebben, hoe te handelen bij vermoeden van kindermishandeling, hoe om te gaan met pestgedrag in een groep, hoe te handelen in geval van overlijden en hoe te handelen bij ziekte en ongevallen. Dit beleid is terug te vinden in het kwaliteitshandboek. Protocollen beschrijven welke stappen wij kunnen zetten als er iets bijzonders is met een kind. We kunnen onze eigen Ludens pedagoog inschakelen om de pm’ers te ondersteunen en te adviseren bij hun omgang met kinderen met gedrags- of ontwikkelingsproblematiek. De pedagoog kan gevraagd worden daartoe een kind op de groep te observeren, dit wordt alleen gedaan na toestemming van de ouders. Contact met ouders Wanneer wij ons zorgen maken over het functioneren of de ontwikkeling van een kind, dan delen wij onze bezorgdheid met ouders. Ouders kunnen ook met vragen ten aanzien van de ontwikkeling van hun kind bij de pm’er of de teamleider terecht. Samen met ouders en eventueel in samenwerking met andere instanties kan het kindercentrum meewerken aan een oplossing van het probleem.


Bijlage 5: Kinderopvang gedurende extra dagdelen Lieve & Bouwe heeft de mogelijkheid tot flexibele opvang. Dit is een contract waarbij ouders in een rooster van 4 weken, aangeven welke dagen/dagdelen, gaat komen. Het is verplicht om minimaal 2 dagdelen per week kinderen te brengen, maar dit hoeven geen vaste dagen van de week te zijn. In het rooster geven zij op welke dagen zij wensen af te nemen, het aantal dagen/dagdelen kan hierbij variëren. Daarnaast kunnen ouders extra dagdelen afnemen. Dit staat beschreven in de Ludens Spelregels en Vrijspel.

1. Nieuwe kindplaats of uitbreiding van het contract: In principe wordt een kind in één groep geplaatst, maar wanneer het niet anders kan, wordt hier tijdelijk van afgeweken, na overleg met de ouders door I&P. Kinderen die in 2 groepen zijn geplaatst hebben de hoogste prioriteit bij de overplaatsing in één van beide groepen. Ouders ondertekenen hiervoor bij de plaatsing het formulier ‘opvang in twee stamgroepen voor een bepaalde periode’ waarop vermeld staat dat het kind in 2 groepen is geplaatst. Er wordt een toevoeging / aanpassing gedaan op de stamkaart.  I&P stemt met de ouders de tijdelijke plaatsing in 2 groepen af.  De teamleider zorgt er voor dat de ouders het formulier “opvang in twee stamgroepen voor een bepaalde periode” ondertekenen. 2. Extra dag of ruilen Als voor een extra dag of een ruildag het kind niet in de eigen stamgroep kan worden opgevangen, moet hiervoor vooraf getekend worden door de ouder. Dit kan op het “Formulier toestemming incidentele opvang in andere stamgroep”. Dit is een formulier dat in de groep wordt bewaard.  De locatie zorgt er voor dat de ouder vooraf ondertekent.  Via de website van Ludens kunt u zelf vanuit huis extra dagen en ruildagen vastleggen. 3. Structurele mutatie samenstelling groepen Wanneer door het herschikken van de groepen een kind in 2 stamgroepen wordt geplaatst zal de teamleider schriftelijk met de ouders overeenkomen dat het kind in 2 groepen is geplaatst. Hiervoor wordt het “formulier opvang in twee stamgroepen voor een bepaalde periode”, ondertekend door ouder en leidinggevende.

Documenten

K1 F K1 F K1

Plaatsing in 2 stamgroepen Formulier 2 stamgroepen Toestemmingsformulier voor opvang op 2 stamgroepen


Bijlage 6: Seksuele ontwikkeling van kinderen Seksualiteit is een wezenlijk onderdeel van de ontwikkeling van een kind naar volwassenheid. Daarom besteden we op ons kindercentrum in teamoverleg, werkoverleg, kindbespreking of intervisie met enig regelmaat aandacht aan thema’s als intimiteit en seksualiteit. Op deze manier dragen we bij aan de ontwikkeling van kinderen, maar ook aan het voorkómen van grensoverschrijdende seksuele incidenten. Wij bieden de kinderen op ons kindercentrum een plek waar ze fysiek veilig zijn en zich ook zo voelen, ook op het gebied van seksualiteit. Daarnaast ondersteunen wij kinderen, afhankelijk van hun leeftijd en situatie, bij hun ontwikkeling op het gebied van intimiteit en seksualiteit. Kinderen hebben seksuele gevoelens. Ieder kind maakt in zijn algemene ontwikkeling een seksuele ontwikkeling door. In zijn eigen tempo, wanneer hij daar aan toe is, verkent hij zijn eigen lichaam en dat van anderen. Kinderen zijn nieuwsgierig en stellen vragen over seks. Wij accepteren seksueel gedrag binnen bepaalde grenzen. (geef hier een paar voorbeelden waar jullie grenzen liggen; bv kleren aan houden bij doktertje spelen; elkaar geen pijn doen) Wij signaleren grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling. Wij baseren ons daarbij op drie criteria:  toestemming  Vrijwilligheid  gelijkwaardigheid Als aan één van deze criteria niet voldaan is, is er mogelijk sprake van seksueel grensoverschrijdend gedrag en gaan wij het stappenplan “Grensoverschrijdend gedrag tussen kinderen onderling” hanteren uit onze Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling.


Bijlage 7: Omgaan met het vier-ogen principe De volgende maatregelen hebben wij op ons dagverblijf hebben genomen in het kader van het 4ogen principe. Deze maatregelen hebben met het team en de oudercommissie samen opgesteld. Het 4ogenprincipe houdt in dat er altijd een volwassene kan meekijken of meeluisteren met een beroepskracht. Dit hoeft niet altijd een andere beroepskracht te zijn. Een beroepskracht kan nog steeds alleen op de groep staan zolang er een andere volwassene kan meekijken of meeluisteren. Stagiaires en invalkrachten. Stagiaires zijn altijd onder toezicht. Bij gevorderde stagiaires kan het voorkomen dat zij ingezet worden, maar dan zijn ze al langere tijd (maanden) bij ons in dienst. Invalkrachten zijn net als vaste medewerkers tijdens pauzes e.d. alleen op de groep. Wij werken echter veel met vaste invalkrachten, mensen die al jaren bij ons werken. Daarbij hebben we een cultuur waarbij we geregeld bij elkaar binnenlopen. Extra afspraken pauzes Als we wel werken met een onbekende invaller nemen we als extra maatregel dat de vaste medewerker in haar pauze even op een onverwacht maar wel aangekondigd moment de groep opgaat (of dit vraagt aan een collega). Inzetten van babyfoons Wij werken op alle slaapkamers met babyfoons. Open ruimten, glazen wanden, enz. Onze verschoonruimtes bevinden zich in open verbinding met de groepsruimtes. Alle groepsdeuren hebben glas. Deuren staan heel vaak open en er is een inloopcultuur. Als we elkaar iets willen vragen lopen we naar elkaar toe en gebruiken we niet de telefoon, dit geldt voor pedagogisch medewerkers en voor de teamleider. We werken met een vast team, dat elkaar goed kent en open en eerlijk is naar elkaar. Veiligheid rondom panden Voordeuren zijn beveiligd met intercom, pedagogisch medewerkers weten wie ze binnenlaten en zijn alert op ‘vreemden’. Uitstapjes Soms maken we uitstapjes met de kinderen, als er minimaal 2 pedagogisch medewerkers meegaan is dat geen probleem. Het komt af en toe voor dat pedagogisch medewerkers met enkele kinderen een boodschap gaat doen, we spreken af dat ze minimaal 2 kinderen meenemen. We hebben afgesproken af dat je altijd even meldt aan de collega van de andere groep dat je weggaat en je een andere collega alleen achterlaat.


Kinderdagverblijf Lieve en Bouwe

Recommend Documents