Kinderdagverblijf De Geldershof Peutergroep De Geldershof Adres Laauwikstraat 9 6663 CD Nijmegen Telefoon 024 329 63 60 E‐mail
[email protected] [email protected]
Inhoud Welkom bij…
Kinderdagverblijf De Geldershof en peutergroep De Geldershof
5 5 5 5 5 5 6 7 7 7 7
Hoofdstuk 1
Wij stellen ons voor
4 4
Bijzonder aan onze locatie Het gebouw en de tuin Stamgroepen Samenwerking tussen stamgroepen Pedagogisch medewerkers Scholing pedagogisch medewerkers Vierogenprincipe Achterwacht Oudercommissie
Hoofdstuk 2
9
Praktische informatie
9
9 9 9 9 10 10 10 11 11
Openingstijden, brengen en halen Klapper Bakje Verzorging en voeding Ziekte en medicijnen Wennen Dagprogramma Huisregels bij het kinderdagverblijf Taal
Hoofdstuk 3
Pedagogisch werkplan
Pedagogische doelen en pedagogisch beleid Pedagogische uitgangspunten Kijken en luisteren naar kinderen Emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte Ritme en structuur Positieve contacten tussen kinderen Respect voor anderen en de omgeving Brede uitdaging en plezier Respect voor autonomie van kinderen Fysieke veiligheid van kinderen Samenwerking met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen Kind‐volgsysteem, overdracht en signaleren Ontwikkeling pedagogische kwaliteit Samenwerking
13 13 13 14 14 15 15 16 16 17 18 18 19 19 20 20 22
Hoofdstuk 4 2
22
Algemene informatie
Plaatsing en interne wachtlijst Flexibele opvang Ruilen van dagen Incidentele opvang Nationale feestdagen Inventarisatie aanwezige kinderen tijdens vakantieperiodes Uitbreiding, wijziging, vermindering van dagdelen of opzegging Overgang van kinderdagverblijf naar buitenschoolse opvang Automatisch einde van de opvang of verlenging van de plaats Klachten en klantsignalen Omgaan met privacygevoelige informatie Kwaliteit
3
22 22 22 23 23 23 23 24 24 24 24 24
Welkom bij…
Kinderdagverblijf De Geldershof en peutergroep De Geldershof Deze informatiebrochure is voor ouder(s)/verzorger(s) die gebruik gaat(n) maken van opvang bij De Geldershof of peutergroep De Geldershof. Wanneer we in de tekst ‘kinderdagverblijf’ gebruiken bedoelen we automatisch ook de peutergroep. We hopen dat jullie je snel thuis zullen voelen bij ons. Om de start van de opvang zo soepel mogelijk te laten verlopen, vinden wij het belangrijk je te informeren over wie we zijn en wat we doen. Kortom, wat je van ons mag verwachten. We beschrijven de dagelijkse gang van zaken op onze locatie zoals het pedagogisch werkplan. Dit werkplan gaat over de groepen, de pedagogisch medewerkers en op welke manier we werken; volgens welke pedagogisch uitgangspunten. Het is het resultaat van discussies binnen het team. Ook de oudercommissie heeft hierover meegepraat en advies uitgebracht. Tot slot hebben we de algemene praktische informatie verzameld, bijvoorbeeld uitleg over uitbreiding van de overeenkomst of over klantsignalen. Het pedagogisch werkplan is één jaar geldig. Om te zorgen dat het werkplan actueel blijft, houden we het één keer per jaar kritisch tegen het licht. Dit doen we onder andere op basis van de informatie uit ons kind‐volgsysteem. Als het nodig is vullen we het plan aan of verandert er iets. Veranderingen leggen we voor aan de oudercommissie en bespreken we met hen. Ouders informeren we hierover. Op onze website, op de locatiepagina van het kinderdagverblijf, staat de meest actuele versie van dit werkplan. Aanpassingen in beleid nemen we zoveel mogelijk mee maar omdat we het een keer per jaar aanpassen kan het gebeuren dat een (deel van de) tekst niet helemaal overeenkomt met de actuele situatie. Via het digitale locatienieuws houden wij je op de hoogte van ontwikkelingen of gebeurtenissen bij kinderdagverblijf De Geldershof. Voor algemene informatie of vragen over de overeenkomst kun je terecht bij de afdeling Klantrelaties via 024 382 26 55 of via
[email protected]. Voor andere vragen, opmerkingen, complimenten of tips kun je terecht bij de pedagogisch medewerkers of ondergetekende. Ik wens jullie een heel plezierige tijd toe bij ons kinderdagverblijf. Karin Klaassen Clustermanager kinderdagverblijf en peutergroep De Geldershof Oktober 2015
4
Hoofdstuk 1
Wij stellen ons voor
Bijzonder aan onze locatie Kinderdagverblijf De Geldershof is gevestigd in Lent‐Zuid en het bestaat uit vier groepen. Op drie groepen vangen wij kinderen op van nul tot vier jaar. Deze kinderen komen een halve of een hele dag naar het kinderdagverblijf. In januari 2013 zijn wij gestart met een peutergroep. Deze groep is bedoeld voor kinderen van twee jaar en vier maanden tot vier jaar die een kort dagdeel (drie uur) naar het kinderdagverblijf komen. De peutergroep heeft vooral als doel het leveren van een bijdrage aan de ontwikkeling van kinderen. Kinderen kunnen hier twee of meer dagdelen per week spelen met andere peuters en krijgen een activiteitenaanbod dat voorbereidt op de basisschool. Samen met de buitenschoolse opvang en de basisschool vormen wij Brede School De Geldershof. Het gebouw en de tuin Kinderdagverblijf De Geldershof is gevestigd op de begane grond in de linker zijvleugel van Bredeschool De Geldershof. Dit gebouw heeft ruime/lichte groepsruimtes. Tussen de groepen is een toiletgroep geplaatst met drie toiletten. De kinderdagverblijfgroepen beschikken ieder over een eigen slaapkamer, aansluitend aan de groep. Ook heeft iedere groepsruimte een eigen verbinding met de tuin. De nieuwe tuin is natuurlijk en afwisselend ingericht. Er is een variatie aan beplanting aangelegd. In de tuin is ruimte om te fietsen, te spelen, te zitten, er is een zandbak, een kronkelpaadje en voor de allerkleinsten is een afgescheiden babyhoek ingericht. Stamgroepen Bij deze locatie komen maximaal 64 kinderen tegelijkertijd. Alle kinderen, behalve kinderen die gebruik maken van flexibele opvang, zitten in een stamgroep. Op Kinderdagverblijf De Geldershof is plaats voor maximaal drie stamgroepen. Per groep komen maximaal zestien kinderen naar het kinderdagverblijf. In de groepen Peren, Appels en Kersen komen kinderen van nul tot vier jaar hele of halve dagen. In elke stamgroep is in principe plaats voor maximaal vijf baby’s onder een jaar tegelijkertijd. Hiernaast is er een peutergroep, de Perziken. Kinderen komen hier drie uur per dag. In deze groep komen per ochtend maximaal veertien kinderen van twee jaar en vier maanden tot vier jaar. Deze groep is alle ochtenden van de week geopend. Elke stamgroep heeft een eigen groepsruimte als basis. Deze ruimte is geschikt en aangepast aan het aantal en de leeftijd van de op te vangen kinderen. Naast de groepsruimtes zijn er ook slaapkamers. Kinderen spelen ook regelmatig buiten de stamgroepsruimte. De gang, de tuin, een andere stamgroep en andere leeftijdsgenootjes bieden andere spelmogelijkheden dan op de eigen groep. Afhankelijk van de situatie maken we hier gebruik van. Samenwerking tussen stamgroepen Open deuren momenten Om het aanbod aan kinderen uit te breiden kunnen kinderen tijdens open deuren momenten een kijkje nemen buiten hun eigen stamgroep. Tijdens dit soort momenten kunnen kinderen kiezen in welke ruimte en met wie ze willen spelen. Ruimten zoals hal
5
en gang zijn, als het mogelijk is, geschikt gemaakt als speelruimte. Groepjes kinderen met dezelfde interesse kunnen samenspelen, vriendjes, broertjes en zusjes kunnen elkaar gemakkelijk opzoeken. Soms organiseren we activiteiten waar kinderen van verschillende groepen aan kunnen meedoen. Bij kinderdagverblijf De Geldershof komen kinderen elkaar tegen bij het buitenspelen: vaak spelen we met het hele kinderdagverblijf tegelijk buiten. We zijn er wel alert op dat er voor broertjes en zusjes elke dag wel even gelegenheid is om samen te zijn. Het komt soms voor dat we met veel kinderen samen een activiteit doen. Tijdens de Sinterklaasperiode bijvoorbeeld of tijdens een speciale activiteit rondom een thema of soms omdat we merken dat daar behoefte aan is. De pedagogisch medewerkers bepalen in onderling overleg of er een gezamenlijke activiteit wordt georganiseerd. Zo stellen we in de gang wel eens een parcours op met kussens en matten. Vooral de oudere peuters kunnen hierop heerlijk hun energie kwijt. Afhankelijk van het aantal kinderen van de stamgroep dat meedoet aan een activiteit, zorgen we er voor dat er hierbij één of meer vertrouwde pedagogisch medewerkers uit de stamgroep aanwezig zijn. In de gang van het kinderdagverblijf is een atelier werkhoek ingericht met toegankelijk materiaal voor met name de wat oudere kinderen. Een aantal keren per week organiseren we op de gang een activiteit voor de driejarigen. Afhankelijk van het aantal kinderen van een stamgroep dat hieraan meedoet, zorgen we ervoor dat hierbij één of meer vertrouwde pedagogisch medewerkers uit de eigen stamgroep aanwezig zijn. Samengevoegde groep Op sommige momenten of dagen zijn er zo weinig kinderen op de stamgroepen dat het praktischer, veiliger en efficiënter is om de stamgroepen samen te voegen. Dit gebeurt dan aan het begin en einde van de dag, op woensdag en vrijdag en in de vakantieperiodes. Samengevoegde groepen worden zoveel mogelijk samengesteld uit vaste combinaties van stamgroepen. De samengevoegde groepen die een halve dag of langer duren (meestal op woensdag en vrijdag) hebben in principe iedere woensdag of vrijdag dezelfde groepssamenstelling. Ook werken we hierbij met een vast personeelsrooster. Als in vakantieperiodes veel kinderen afwezig zijn, voegen we ook groepen samen.
Pedagogisch medewerkers Bij kinderdagverblijf De Geldershof werken twaalf pedagogisch medewerkers. Zij zijn gekwalificeerd volgens de cao Kinderopvang. Het aantal pedagogisch medewerkers dat tegelijkertijd aanwezig is, hangt af van het aantal en de leeftijd van de kinderen die komen. We baseren ons hierbij op de regeling in de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen. Aan het begin en eind van de dag zijn er minder pedagogisch medewerkers. Elke stamgroep heeft in principe vertrouwde pedagogisch medewerkers die iedere week op dezelfde dagen werken. Op een bord in de gang hangen foto´s van de pedagogisch medewerkers bij de namen van de groepen. Zo is in een oogopslag te zien welke pedagogisch medewerker op welke groep werkt. Naast de groepsdeuren hangt het rooster voor de hele week, zodat ouders kunnen zien wie er op welke dag werkt. Ook de namen van de invalkrachten staan hier op vermeld. Wij werken zo veel mogelijk met vaste invalkrachten.
Soms is er een stagiaire in de groep. De opleiding die een stagiaire volgt en het niveau dat hij of zij hierin bereikt heeft, bepaalt de mate waarin zij of hij ondersteuning mag bieden bij het activiteitenaanbod en de begeleiding van de kinderen. De stagiaires zijn in principe boventallig (extra). De stagiaire (pedagogisch werk) doet onder begeleiding van de pedagogisch medewerker mee aan alle onderdelen van het programma.
6
Afhankelijk van de vorderingen in de stage neemt hij/zij het initiatief bij de kring, bereidt het activiteitenprogramma mee voor en begeleidt de activiteiten. Een stagiaire oefent met het kind‐volgsysteem. Daarnaast verricht de stagiaire allerhande voorkomende ondersteunende taken. Als de clustermanager en de werkbegeleider vinden dat de stagiaire in staat is om onder toezicht zelfstandig verantwoordelijk te zijn voor de groep, kan hij/zij, incidenteel en onder vastgestelde voorwaarden uit de cao Kinderopvang, worden ingezet naast een gediplomeerd pedagogisch medewerker.
Scholing pedagogisch medewerkers Alle pedagogisch medewerkers zijn geschoold op het gebied van veiligheid en pedagogiek. Zij hebben allemaal een basistraining kinder‐EHBO gehad en daarnaast is een aantal van hen aangesteld als bedrijfshulpverlener. Bij alle locaties zijn actuele evacuatieplannen en doen ze, in samenwerking met de brandweer, brandoefeningen. Soms zijn ze hier vooraf van op de hoogte maar soms is een oefening onaangekondigd. Nieuwe pedagogisch medewerkers krijgen een inwerkperiode bij de locatie. Er is een scholingsbudget dat we heel divers in kunnen zetten voor een specifieke scholingsbehoefte zoals bijvoorbeeld Video Interactie Begeleiding. Hierbij filmen we de interactie tussen pedagogisch medewerkers en kinderen en bespreken dit na. Een ander voorbeeld zijn de workshops en werkochtenden die de afdeling Pedagogiek & Kwaliteit ontwikkelt en verschillende modules door middel van E‐learning. Vierogenprincipe Dit principe is verplicht voor kinderen van nul tot vier jaar. Dit betekent dat op elk moment de reële kans bestaat dat er een volwassene meekijkt of meeluistert met de beroepskracht. Dit houdt in dat we ervoor zorgen dat pedagogisch medewerkers in een groep altijd gezien of gehoord kunnen worden. In ons kinderdagverblijf is bij de bouw rekening gehouden met zoveel mogelijk transparantie. Er zijn glazen wanden naar de gang, glazen wanden tussen de groepen en de toiletblokjes worden steeds gedeeld door twee groepen. Door de vele ramen die ons gebouw heeft, zijn er in de groepen geen verborgen hoeken. Ouders en collega’s kunnen altijd de groep inkijken. Bij De Geldershof streven we naar een zo open mogelijke communicatie tussen zowel ouders en medewerkers als medewerkers onderling. De uitwerking van het vierogenprincipe en de maatregelen die we hierbij nemen hebben we besproken met de oudercommissie. Achterwacht In situaties dat er op ons kinderdagverblijf heel weinig kinderen aanwezig zijn en één pedagogisch medewerker volstaat, is altijd een tweede volwassene bereikbaar. Op onze locatie zijn de buitenschoolse opvang en het kinderdagverblijf hiervoor elkaars achterwacht. Incidenteel kan het op een woensdag of vrijdagmiddag voorkomen dat alleen het kinderdagverblijf nog open is en de aanwezigheid van één pedagogisch medewerker voldoende is. In een dergelijke situatie is een volwassene telefonisch bereikbaar en kan binnen vijftien minuten op De Geldershof zijn. In situaties dat we slechts één beroepskracht in het kinderdagverblijf inzetten en we mogen afwijken van de beroepskracht‐kindratio, zoals tijdens pauzes en aan het begin en eind van de dag, is er altijd een tweede volwassene in het gebouw aanwezig. Dit is bij De Geldershof geregeld met de andere medewerkers, zoals van de bso. Oudercommissie Alle locaties hebben een oudercommissie. Zij zijn het klankbord van de ouders en nauw betrokken bij het opstellen en evalueren van bijvoorbeeld dit pedagogisch werkplan en de veiligheid‐ en gezondheidsplannen van de locatie. Daarnaast organiseert de oudercommissie in samenwerking met ons thema bijeenkomsten voor alle ouders en helpen ze met de voorbereiding en uitvoering van
7
allerlei activiteiten. Voor onderwerpen die je onder de aandacht van de commissie wilt brengen kun je gebruik maken van het postvak of een e‐mail sturen. We vinden het erg belangrijk dat ouders meedenken en ‐praten over de kwaliteit van de opvang. Je kunt hier een bijdrage aan leveren door zitting te nemen in de oudercommissie waardoor je direct betrokken bent bij beleid, kwaliteit en continuïteit van de opvang van je kind.
8
Hoofdstuk 2
Praktische informatie
Openingstijden, brengen en halen Het kinderdagverblijf is op werkdagen geopend van 7.30 tot 18.00 uur. Voor de rust in de stamgroep vinden wij het prettig dat je je zoveel mogelijk houdt aan de vaste breng‐ en haaltijden. De breng‐ en haaltijden voor de ‘halve dag kinderen’ zijn 7.30 en 13.00 uur voor de ochtendkinderen, en 13.00 en 18.00 uur voor de middagkinderen. De kinderen die hele dagen komen breng je tussen 7.30 en 9.00 uur en je haalt ze weer op tussen 15.30 en 18.00 uur. Brengen en halen bij de peutergroep de Perziken De peutergroep heeft andere vaste haal‐ en brengtijden. Je kunt je kind brengen tussen 8.45 uur en 9.00 uur en ophalen om 11.45 uur. Wij vragen je om deze tijden in acht te nemen zodat het programma van de dag op tijd kan beginnen. In de ochtend is er gelegenheid om een kwartiertje met je kind te spelen. In overleg met de pedagogisch medewerker kun je je kind incidenteel later brengen of eerder ophalen. Buiten breng‐ en haaltijden is de voordeur in verband met veiligheid gesloten. Je maakt dan gebruik van de bel bij de voordeur. Klapper Van het kinderdagverblijf krijg je een babyklapper. Deze klapper gebruiken we samen met jou om belangrijke informatie uit te wisselen. Dit doen we tot jouw kind één jaar is. Hierin staat bijvoorbeeld het voedingsschema, het slaapritme en de manier waarop je kind het liefst getroost wordt. De pedagogisch medewerker schrijft in de klapper hoe de dag van je kind verlopen is. Het is fijn als je zelf ook regelmatig iets schrijft, bijvoorbeeld hoe laat je kind die dag de eerste voeding heeft gehad of dat hij/zij goed of slecht heeft geslapen tijdens de nacht. Je kunt hiervoor de klapper mee naar huis nemen en het de volgende opvangdag in het bakje van je kind leggen.
Bakje Elk kind heeft in zijn/haar stamgroep een eigen bakje. Hierin kun je de pyjama en/of slaapzak, eventueel pantoffels, knuffel, speen en de klapper/het overdrachtsschrift kwijt. De pedagogisch medewerker legt eventuele post aan jou in het bakje van je kind. Bij peutergroep de Perziken is dit anders. Hier brengen alle kinderen een rugzakje mee. Daarin zit een eventuele verschoning, luiers, een stuk fruit en een bekertje drinken. De beker met drinken wordt op het dienblad gezet. Het ongeschilde fruit leg je in een daarvoor bestemde fruitschaal naast de bekers. Dit fruit wordt door de pedagogisch medewerker geschild en op kleine bordjes aan de kinderen aangeboden. Zo leren kinderen om ook ander soort fruit te eten en te delen met anderen. Denk je er aan geen overrijp fruit mee te geven? Eventuele post voor jou geven we mee wanneer je je kind komt brengen/halen. Verzorging en voeding Op de website vind je informatie over bijvoorbeeld de voeding die kinderen bij ons krijgen, over traktaties, verschonen en zindelijk worden, slapen en nog veel meer. Ook kun je hier lezen hoe we kinderen stimuleren zichzelf aan en uit te kleden, te eten, naar de wc te gaan, enzovoort. 9
Ziekte en medicijnen Als je kind ziek wordt nemen we contact met je op en informeren we je hoe het met je kind gaat. Afhankelijk van diverse factoren (moment van de dag, hoogte van de koorts, gedrag van je kind, besmettingsgevaar voor andere kinderen) kijken we wat er op dat moment nodig is en spreken we af of en wanneer je je kind op komt halen. Een belangrijke leidraad daarbij zijn de richtlijnen over gezondheid en infecties van de Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Bij kinderen die extra medische zorg nodig hebben en bijvoorbeeld standaard medicijnen gebruiken, maken we concrete afspraken met de ouders. Wij volgen daarbij ons protocol ‘Medisch handelen en toedienen van medicijnen’. Meer informatie hierover vind je op onze website. Wennen We besteden extra aandacht aan nieuwe kinderen en hun ouders. We vinden het belangrijk dat ze zich snel thuis voelen. Op de website vind je hierover meer informatie. In overleg laten wij nieuwe kinderen voorafgaand aan de plaatsing een of twee keer langs komen om te komen wennen op de groep. Zij kunnen dan een paar uur komen ‘oefenen’. Bij ruilen of incidentele opvang is de samenstelling van de groep anders dan op de dagen dat een kind gewoonlijk komt, andere kinderen en andere pedagogisch medewerkers. Zeker als de opvang met de toestemming van ouders plaats vindt in een andere groep. Wij letten er extra op dat je kind zich ook op zo’n dag prettig voelt. Als het nodig is krijgt het kind extra aandacht. We doen een spelletje met het kind en betrekken andere kinderen erbij. Dagprogramma We werken met een dagprogramma. De dag is geordend naar dagelijks terugkerende gebeurtenissen en zorgroutines die voor kinderen herkenbaar zijn. Deze programma’s geven een indruk hoe de dag er bij ons kinderdagverblijf uit ziet. De tijden zijn een indicatie. Groepen die de hele dag open zijn: – We zijn open vanaf 7.30 uur. Je brengt je kind naar het kinderdagverblijf. Je kunt informatie uitwisselen met de pedagogisch medewerker en nog even met je kind spelen voordat je afscheid neemt. – De kinderen kunnen vrij spelen tot 9.30 uur. – ± 9.30 – 10.00 uur: Aan tafel zingen we liedjes, eten fruit en drinken sap. Daarna is het tijd voor het verschonen van de luier, het potje of de wc. – ± 10.30 – 11.30 uur: Als de allerkleinsten op bed liggen doen we met de anderen een activiteit, spelen we buiten of kunnen de kinderen vrij spelen. – ± 11.30 – 13.00 uur: We dekken de tafel, zingen liedjes en de broodmaaltijd kan beginnen. Daarna weer verschonen, potje of wc en tijd voor het middagslaapje. – ± 13.00 – 15.00 uur: De grotere kinderen, die hier behoefte aan hebben, geven we de gelegenheid te rusten. Daarna doen we met hen een activiteit of is het tijd voor vrij spel. De jongere kinderen worden wakker uit hun middagslaap. – ± 15.00 – 15.30 uur: We gaan aan tafel voor sap met fruit en/of groente en daarna een biscuit of soepstengel. We zingen samen met de kinderen, kletsen wat of lezen voor. – ± 15.30 – 18.00 uur: Tijd voor een activiteit, buitenspel of vrij spelen. – ± vanaf 16.30 uur: We eten en drinken soms nog wat en lezen voor en/of de kinderen spelen zelf. Je komt je kind ophalen. Na overleg vooraf kun je je kind eerder dan 15.30 uur ophalen. – 18.00 uur: We sluiten de deuren van het kinderdagverblijf.
10
Peutergroep Voorbeeld van een planning van de ochtend: – 8.45 uur: Je brengt je kind naar de peutergroep. Je kunt informatie uitwisselen met de pedagogisch medewerker en nog even met je kind spelen voordat je afscheid neemt. – Om 9.15 uur: Begroeting en activiteiten in de kring, voorlezen, vertellen, liedjes en spelletjes. – Om 9.45 uur: Vrij spelen, creatieve activiteiten; we doen iedere dag uitdagende activiteiten. – Om 10.30 uur: Aan tafel om fruit te eten en te drinken. – Om 11.00 uur: Buiten spelen, behalve bij slecht weer. – 11.35 ‐ 11.45 uur: Gezamenlijke afsluiting. Je kunt daarna je kind ophalen en eventueel nog even napraten met de pedagogisch medewerkers.
Huisregels bij het kinderdagverblijf Het kinderdagverblijf heeft algemene regels en afspraken voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen. In principe houdt iedereen zich hieraan. Soms is een pedagogisch medewerker soepeler met regels als dat in een specifieke situatie kan. Het is de taak van de pedagogisch medewerkers en ouders (als ze aanwezig zijn) om kinderen bij het nakomen van de regels te helpen. Afspraken voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen – We gaan met respect om met elkaar, met speelgoed, materialen, meubels en andere spullen in de ruimte. Ook buiten geldt deze regel. – Ongepast taalgebruik is niet toegestaan. Dit geldt voor pedagogisch medewerkers, ouders en kinderen. We spreken elkaar, de ouders en de kinderen daar op aan. Als kinderen vaak ongepaste woorden gebruiken dan bespreken we dit met de ouders. – Als we binnen komen begroeten we elkaar en als we weggaan nemen we afscheid. Afspraken voor ouders – Als je kind, om welke reden dan ook, later of helemaal niet naar het kinderdagverblijf komt, dan horen we dat graag vóór 9.00 uur. – Als iemand anders dan jezelf of je partner het kind komt halen, dan willen wij dit van te voren weten. Wij geven je kind uiteraard niet aan onbekenden mee. – Als je door omstandigheden, bijvoorbeeld door drukte op de weg, je kind niet op tijd kan komen halen, dan zorg je ervoor dat iemand anders je kind op tijd kan ophalen en je geeft dit door aan de pedagogisch medewerker. – Als je aanwezig bent, heb je zelf de verantwoording voor het gedrag van je kind. Afspraken voor kinderen – Speelgoed van thuis meenemen mag, maar dan mogen ook andere kinderen hier mee spelen. Zo niet, dan leggen we het speelgoed in het bakje van je kind tot hij/zij naar huis gaat. Ook als het speelgoed gevaar oplevert leggen we het meegebrachte speelgoed weg. We zijn niet verantwoordelijk als het eigen speelgoed kapot gaat of kwijt raakt. – Als een kind naar de wc is geweest, wast hij/zij daarna de handen. – Voor het eten wassen alle kinderen hun handen. Na het eten poetsen de kinderen hun handen en monden met een washandje. Afspraken voor pedagogisch medewerkers – Het aankleedkussen maken we na iedere verschoning schoon. – De ruimtes luchten we een aantal keer per dag. – Kinderen spelen nooit zonder toestemming van de ouders alleen buiten. Taal Bij het kinderdagverblijf is de spreek‐ en schrijftaal Nederlands. 11
12
Hoofdstuk 3
Pedagogisch werkplan
Pedagogische doelen en pedagogisch beleid In ons pedagogisch werkplan zijn de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen herkenbaar. Bovendien valt dit plan binnen het pedagogisch beleidskader, dat bestaat uit het Kindbeeld en de pedagogische uitgangspunten, en binnen het pedagogisch beleid van de kinderdagverblijven. Pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen – Bieden van emotionele veiligheid – Mogelijkheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie – Mogelijkheid tot het ontwikkelen van sociale competentie – Overdracht waarden en normen Kindbeeld Ieder kind is uniek, heeft een eigen karakter en mogelijkheden. Elk kind heeft recht op respect voor dit eigene. De manier waarop een kind zich ontplooit, is mede afhankelijk van de mensen en de wereld om hem heen. Om zich te kunnen ontwikkelen, heeft een kind zowel veiligheid als uitdaging nodig. Een kind zoekt de veiligheid in relaties met opvoeders, broertjes en zusjes, vriendjes. De structuur die een kind ervaart, zorgt ervoor dat hij weet waar hij aan toe is. Vanuit deze veilige basis onderzoekt een kind zijn omgeving. Hij is een ontdekkingsreiziger die voortdurend nieuwe ervaringen opdoet. Soms alleen, vaak samen met anderen. Pedagogische uitgangspunten – Kijken en luisteren naar kinderen – Emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte – Ritme en structuur – Positieve contacten tussen kinderen – Respect voor anderen en de omgeving – Brede uitdaging en plezier – Respect voor autonomie van kinderen – Fysieke veiligheid van kinderen – Samenwerking met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen Pedagogische uitgangspunten en de doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen Onze pedagogische uitgangspunten rangschikken we onder de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen (Wkkp). Het uitgangspunt ‘Kijken en luisteren naar kinderen’ is van toepassing is op alle Wkkp doelen. Doel Wkkp: – Emotionele veiligheid Onze uitgangspunten: – We bieden emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte – We bieden ritme en structuur – We werken samen met ouders en anderen uit de leefomgeving van de kinderen – Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal 13
Doel Wkkp: Onze uitgangspunten:
Doelen Wkkp: Onze uitgangspunten:
– Mogelijkheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competentie – We bieden brede uitdaging en plezier – We hebben respect voor autonomie van de kinderen – We bewaken de fysieke veiligheid van de kinderen – Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal – – – –
Mogelijkheid tot het ontwikkelen van sociale competentie Overdracht waarden en normen We bevorderen positieve contacten tussen kinderen We stimuleren kinderen respect te hebben voor anderen en hun omgeving – Kijken en luisteren naar kinderen staan centraal
Pedagogische uitgangspunten Onze pedagogische uitgangspunten zijn uitgewerkt in het algemeen pedagogisch beleid van de kinderdagverblijven. Dit staat op onze website. Dit beleid geldt ook voor ons. In dit werkplan gaan we het algemeen pedagogisch beleid niet herhalen. We beperken ons tot een korte toelichting op de pedagogische uitgangspunten en geven concrete voorbeelden hoe we deze bij onze locatie realiseren. Jaarlijks kijken we of deze voorbeelden nog passen bij onze werkwijze en passen we ze zo nodig aan. Kijken en luisteren naar kinderen Wil een kind zich bij ons prettig voelen en zich kunnen ontwikkelen, dan moeten we zijn behoeften kennen en hierop inspelen. Om dit maatwerk te kunnen realiseren, moeten we het kind goed begrijpen. We kijken en luisteren goed naar kinderen. We proberen te begrijpen wat kinderen ons niet alleen letterlijk, maar ook figuurlijk ‘vertellen’. Dit doen we eigenlijk de hele dag door. Het is de basis van ons pedagogisch aanbod: ons pedagogisch handelen, de inrichting van de ruimtes, de materialen, thema’s, de opzet van de activiteiten, structuur, ritme en verzorging. Dit geldt zowel voor individuele kinderen als voor de groep in zijn geheel. Voorbeelden uit onze praktijk – Bij het verschonen van baby’s kijken we naar het kind en praten ermee. We kijken naar waar de aandacht van het kind naar uitgaat, welke emoties het laat zien. We proberen te verwoorden wat het kind ervaart (dat aankleedkussen is koud hè!). Je kunt aan het lichaam en gezichtje van het kind zien dat het veel te vertellen heeft. Omdat je op het ‘verhaal’ van het kind reageert, reageert hij / zij weer op jou en zo krijg je een mooi gesprek. We passen ons aan het tempo van het kind aan. Als we tijd hebben en het kind het leuk vindt, doen we ook nog een kort spelletje zoals zachtjes kriebelen, blazen. Kinderen genieten van deze 1 op 1 aandacht. – Soms vinden kinderen de overgang van de thuissituatie naar het kinderdagverblijf lastig. Bij een peuter zien we soms dat het kind huilt of wegkruipt achter papa of mama. We helpen het kind hierbij door een praatje met papa of mama te maken en dan de aandacht samen naar het kind te verleggen, we geven de ouder de gelegenheid om even samen te spelen, een boekje te lezen e.d. De peuter vindt dit meestal fijn en reageert er dan meestal minder heftig op als de ouder naar huis gaat. – Baby’s die nieuw op ons kinderdagverblijf komen vinden het vaak spannend om in hun bedje op de slaapkamer te slapen. Een ‘groot’ bed in een onbekende ruimte. We bieden deze kinderen dan ook de mogelijkheid om in een (eigen) wagen op de groep te slapen, dit zal altijd in overleg gaan. – Op een kinderdagverblijf krijgen kinderen te maken met veel verschillende prikkels. De aanwezigheid van meerdere kinderen en pedagogische medewerkers zorgt voor 14
prikkels, maar ook de omgeving is niet prikkelvrij. Wij proberen onze groepen daarom zo rustig mogelijk in te richten en bieden baby’s een eigen, afgesloten plek op de groep. Baby’s hebben een eigen hoge box, een eigen grondbox en muren en ramen proberen we zoveel mogelijk vrij te houden. – Wanneer kinderen niet buiten durven te spelen wanneer het daar druk is, hoeft het kind niet per se naar buiten. We vinden buitenspelen wel belangrijk: kinderen doen daar andere ervaringen op dan binnen. We bedenken een stappenplan waardoor het buitenspelen voor dit kind makkelijker en veiliger wordt. Bijvoorbeeld door eerst door het raam naar de andere kinderen te kijken, samen naar buiten te gaan en samen te spelen of door het kind buiten te koppelen aan een vriendje. – Ook komt het voor dat kinderen het moeilijk vinden om zich te uiten (bijv. in de kring). Wij zorgen ervoor dat kinderen zichzelf mogen zijn, de gelegenheid krijgen om op andere momenten wel iets te zeggen bijv. aan tafel in een tweegesprek, of bij het spelen in een klein groepje.
Emotionele veiligheid, betrokkenheid en warmte We proberen een open, warme sfeer te creëren waarin kinderen zich prettig en op hun gemak voelen. We nemen kinderen serieus. We laten merken dat we het fijn vinden dat hij/zij er is. We zijn geïnteresseerd in wat een kind bezighoudt en stimuleren zijn of haar inbreng. Het geven van positieve aandacht, waardering en stimulans vinden we belangrijk. We zijn er op attent dat we alle kinderen zien en horen. Waar nodig bieden we hulp, bescherming en steun. Voorbeelden uit onze praktijk – Bij binnenkomst begroeten we alle kinderen en nemen de tijd om met hen te praten. Aan oudere kinderen vragen we veelal zelf hoe het met hen gaat in plaats van dat we de overdracht met ouders doen. – We benoemen veranderingen die we zien bij kinderen. Bijvoorbeeld nieuwe schoenen of een bezoek aan de kapper. – We benoemen emoties die we bij kinderen zien en praten daarover. Wanneer kinderen verdrietig zijn benoemen we wat we zien en proberen we kinderen te troosten. Ook wanneer kinderen blij zijn benoemen we wat we zien en geven we kinderen de mogelijkheid te vertellen waarom ze vrolijk zijn. – We noemen de namen van alle kinderen tijdens een liedje (“Goedemorgen”), ook de jongste kinderen die in de box of in bed liggen. Zo maken we duidelijk dat elk kind gezien is en welkom is. – Op de peutergroep noemen we tijdens de begroeting altijd alle namen van de peuters, we doen dit aan de hand van een liedje of aan de hand van een foto(wand). “Kijk wie er vandaag weer allemaal zijn “. Ook leren de peuters elkaars namen zo heel snel. De kinderen die ziek of ergens anders zijn noemen we ook. – In de kring is ook gelegenheid voor de peuter om zelf iets te vertellen, we zorgen ervoor dat de andere kinderen dan ook luisteren, we zeggen: “luister eens wat … wil vertellen”. Ritme en structuur Structuur biedt een kind houvast. Een belangrijk houvast voor de kinderen zijn de vertrouwde gezichten om zich heen, van pedagogisch medewerkers en kinderen. In een groep werken in principe vertrouwde pedagogisch medewerkers volgens een wekelijks terugkerend rooster. Zo leren de kinderen en de pedagogisch medewerkers elkaar goed kennen. Ook de andere kinderen in de groep zijn na verloop van tijd bekend en vertrouwd. Elke groep heeft een eigen, vertrouwde groepsruimte. Als een kind hieraan toe is, kan een kind de groep als uitvalsbasis gebruiken bij het ontdekken van de rest van het kinderdagverblijf. Zo leert het kind ook andere pedagogisch medewerkers en andere kinderen van het kinderdagverblijf kennen.
15
Houvast komt ook terug in het ritme en programma van de ochtend, middag of dag, de regels en afspraken, rituelen en in de inrichting. De structuur die we bieden, hangt af van de situatie, het ontwikkelingsniveau en de behoeften van de kinderen. Voorbeelden uit onze praktijk – We nemen de tijd om nieuwe gezichten in de groep voor te stellen. Dit kunnen zowel kinderen als inval pedagogisch medewerkers zijn. – We zorgen ervoor dat kinderen zoveel mogelijk in een vaste structuur (van thuis) blijven. We sluiten aan bij de voedings‐ en slaapmomenten die het kind ook thuis heeft. – Wanneer een ouder weggaat, dan zeggen we deze gedag en ook zelf nemen we duidelijk afscheid van kinderen als een pedagogisch medewerker naar huis gaat. We zwaaien en zeggen: “Tot ziens!” – Bij de peutergroep hangen kaarten waarop de activiteiten van de dag in volgorde staan afgebeeld. Deze worden vaak genoemd, zodat het kind ziet: nu gaan we spelen, straks ruimen we op en daarna gaan we fruit eten. – De ochtend verloopt altijd volgens een vast stramien, om de kinderen structuur en veiligheid te bieden. Eerst spelen, dan de kring, dan weer spelen, dan fruit eten, daarna naar buiten.
Positieve contacten tussen kinderen Samendoen en samenspelen is leuk en ondersteunt de ontwikkeling. Kinderen kijken naar elkaar, leren van en met elkaar, stimuleren elkaar. Vanaf jonge leeftijd zoeken kinderen contact. We stimuleren onderling positief contact en samenspel. We richten de aandacht van kinderen op elkaar, schaffen materialen aan die samenspel bevorderen, we richten de ruimte zo in dat kinderen ongestoord in groepjes kunnen spelen en doen activiteiten in kleine of grote groep. Waar nodig begeleiden we contacten tussen kinderen. Zo krijgen ze de kans van en met elkaar te leren. Voorbeelden uit onze praktijk – Tijdens het spelen in de hoeken gaan we soms meespelen om het spel te verrijken of het contact tussen peuters te bevorderen: “kijk eens wat … doet. Zullen we samen die mooie treinbaan maken?” – Kinderen kunnen zelf bepalen naast wie ze aan tafel of in de kring zitten. – Soms doen we activiteiten met leeftijdsgenootjes van verschillende groepen, zoals muziek, dans en bewegen of stoere activiteiten. Hierbij vormen kinderen van verschillende stamgroepen van vergelijkbare leeftijd een groep. Zo leren zij ook kinderen van andere groepen kennen en kunnen nieuwe contacten ontstaan. Respect voor anderen en de omgeving We vinden het belangrijk dat een kind zich waarden, normen en gebruikelijke omgangsvormen eigen maakt, zodat het onderdeel is van de gemeenschap waarin het leeft. Voorbeelden uit onze praktijk – We wachten op elkaar, bijvoorbeeld met het eten. Als er een paar kinderen snel fruit eten, gaan deze niet alvast maar van tafel. Zij wachten nog even tot de meeste anderen ook klaar zijn. We maken het gezellig door liedjes te zingen en we zeggen niet steeds dat een kindje moet dooreten. Op een bepaald moment is het eetmoment gewoon afgelopen, dan gaan we handjes wassen. – Ook is het leuk om samen het lokaal op te ruimen en te zeggen dat het fijn is dit te doen, omdat je daarna dan weer iets anders kunt doen, bijvoorbeeld aan tafel gaan. – We leren kinderen “Nee” te zeggen wanneer ze iets niet willen. “Nee” betekent voor andere kinderen “stop”. Zo leren kinderen dat ze op tijd stoppen met iets wat de ander niet leuk vindt. Van de andere kant leren we kinderen om ook positieve dingen 16
tegen elkaar te zeggen. Wanneer een kindje ons vertelt dat hij een ander kindje lief vindt, suggereren we hem/haar dit ook zelf tegen dat kindje te zeggen. Omdat hij of zij daar blij van wordt. – Wanneer kinderen willen wisselen van spelmateriaal, leren wij hen dat ze het één eerst op moeten ruimen voordat ze nieuw materiaal pakken. We proberen kinderen te stimuleren tot opruimen door middel van een liedje. Het zogenaamde opruimlied. – Peuters zijn in de leeftijd dat ze oog krijgen voor hun omgeving en de andere kinderen in de groep. Als een kind iets nog niet kan of bij sommige dingen een bepaalde pedagogische behandeling krijgt, valt dat de andere peuters vaak op. We benoemen dan altijd wat ze zien en verklaar dit: “Renske vindt het soms nog lastig om…, daarom help ik even.” Of “Bas is nog wat kleiner, die gaat dat nog leren”. Door dit op een positieve manier te benoemen gaan de kinderen op een respectvolle manier naar elkaar kijken: “Kijk! Nu kan Renske het wel!”
Brede uitdaging en plezier We vinden het belangrijk kinderen uit te dagen. We zorgen ervoor dat het aanbod aansluit bij beleving, niveau, interesse, ideeën en leefwereld van kinderen. Zo’n aanbod vergroot hun betrokkenheid en plezier bij activiteiten. Betrokkenheid is voorwaarde voor leren en ontwikkeling. We zorgen ervoor dat in ons aanbod alle ontwikkelingsgebieden aan bod komen. We hebben de ruimte ingericht met gezellige en uitdagende speelhoeken waar kinderen ongestoord met een groepje of alleen kunnen spelen. Sinds het najaar van 2014 is een voorleescoördinator actief op onze locatie. Zij ondersteunt en adviseert in keuze van voorleesboeken, de keuze van themaboeken, de inrichting van de leeshoek en het voorlezen aan de kinderen. Regelmatig kunnen kinderen ook buiten de ‘eigen’ groepsruimte terecht: in de speelhal, gang, in andere groepsruimtes, buiten. Natuurlijk doen we regelmatig allerlei activiteiten; met een klein groepje of juist met z’n allen. Vaak doen we dit aan de hand van een thema. We stimuleren kinderen om mee te doen. Sommigen hebben het nodig om hierbij even (letterlijk of figuurlijk) bij de hand genomen te worden. We vinden het belangrijk dat de kinderen bij ons de kans krijgen om allerlei verschillende ervaringen op te doen om zich zo te kunnen ontwikkelen. Voorbeelden uit onze praktijk – De leeftijdsopbouw van onze groep wisselt. We passen de ruimte hierop aan. We hebben een aparte babyhoek, waarin baby’s in een eigen, veilige ruimte kunnen liggen, rondkijken en zich vermaken. Soms, wanneer er geen baby’s zijn, dan mogen de peuters ook wel eens in de babyhoek. Ook zij vinden het soms heerlijk om in alle rust te spelen in een afgesloten ruimte. Soms laten we een peuter rusten in de babyhoek. – In de gang staat een water/zand bak waar kinderen met zand en water kunnen kliederen en bouwen. Toen het sneeuwde, hebben we deze bak in de gang een keer gevuld met sneeuw. Kinderen vinden het heerlijk om zo spelend te ontdekken. – Op de peutergroep werken we met thema´s, die aansluiten bij de belevingswereld van de peuters. Voor het hele jaar maken we een opzet van thema’s die gedurende dat jaar aan de orde komen. In de jaarplanning sluiten we onder meer aan bij feesten en seizoenen. We bieden activiteiten aan in de kring, maar ook in de verschillende speelhoeken kunnen kinderen met het thema aan de slag. Bijvoorbeeld door tijdens het winterthema in de huishoek allerlei warme kledingstukken neer te leggen, of in de bouwhoek tempexblokken om een iglo te bouwen. Buiten zorgen we dat de vogels iets te eten hebben, bijvoorbeeld vetbolletjes. Zo krijgen kinderen veel gelegenheid om zich breed te ontwikkelen. – We maken op het kinderdagverblijf steeds vaker gebruik van elkaars middelen: zo lenen we elkaars speelgoed en materialen en maken we goed gebruik van bijvoorbeeld de boekenkast van de peutergroep. 17
– Bij de verhuizing hebben we bewust gekeken naar het creëren van hoeken in alle groepen van het kinderdagverblijf, zoals bijvoorbeeld de huishoek en blokkenhoek.
Respect voor autonomie van kinderen Kinderen mogen eigen keuzes maken en ‘zelf doen’. We stimuleren ze actief om dingen zelf te proberen en respecteren de eigen ideeën en oplossingen van de kinderen. Dit draagt bij aan het zelfvertrouwen en het gevoel van eigenwaarde van kinderen. Voorbeelden uit onze praktijk – Als we naar buiten gaan, stimuleren we om zelf de jas aan te doen. Als dit gedeeltelijk lukt prijzen we het kind, of als het nog niet lukt, dan helpen we en zeggen: goed geprobeerd hoor, je kunt het de volgende keer vast weer beter. – Ook bij het eten stimuleren we de zelfredzaamheid, kinderen mogen uitdelen (de bekers) en dan zelf proberen open te maken, daarna mogen ze vragen of wij helpen. – Wanneer kinderen aangeven dat iets niet lukt, vragen wij hen eerst of ze zelf een oplossing weten voor hun probleem. Vaak is dit, voor de oudere kinderen, al genoeg om tot een oplossing te komen. – Wanneer iets niet lukt en kinderen komen zelf niet tot een oplossing, vragen we een ander kind om het voor te doen. Zo leren kinderen van elkaar. – Wij stimuleren de grotere kinderen om zichzelf aan en uit te kleden. Voor het slapen gaan of rusten krijgen alle kinderen een mandje. Ze mogen zich dan zelf uitkleden en hun spullen in het mandje doen. We laten ze zelf ontdekken hoe ze dit het beste kunnen doen. Soms trekken ze bijvoorbeeld eerst de schoenen aan voordat de broek aan is, maar merken al snel genoeg dat dit niet handig is. – Als tijdens het spelen een ruzietje ontstaat en kinderen elkaar pijn doen, proberen we dit samen met de kinderen op te lossen. – We stimuleren kinderen zelf oplossingen te bedenken voor ‘problemen’ zoals: Hoe krijg ik die bal door dat gaatje? Waar hoort dit puzzelstukje? Ik wil met die auto spelen! Hoe kom ik bij die plank? In plaats van het probleem op te lossen, stimuleren we het kind een eigen oplossing te zoeken. Indien nodig, helpen we hierbij. Een mogelijke reactie van ons zou kunnen zijn: “Lukt het niet? Tja, wat nu? Kun je het misschien ook op een andere manier doen?” – Om materialen nog meer toegankelijk te maken voor kinderen, is in de gang een atelier hoek ingericht waar kinderen vooral zelf materialen kunnen kiezen en gebruiken. Fysieke veiligheid van kinderen We doen zoveel mogelijk om ernstige ongelukken te voorkomen. De fysieke omgeving waar de kinderen verblijven is veilig en hygiënisch. Ook regels dragen bij aan deze fysieke veiligheid. Regels voor pedagogisch medewerkers zijn vastgelegd in werkinstructies. Meer informatie over fysieke veiligheid vind je op onze website. Veel inspanningen zijn gericht op een fysiek veilige omgeving. Maar we willen en kunnen kinderen niet overal tegen beschermen. Ontwikkelen betekent ook ruimte, de wereld mogen ontdekken, leren met vallen en opstaan. Kleine ongelukjes, zoals schrammen of builen, horen hierbij. We leren kinderen stap voor stap omgaan met situaties die zij spannend vinden zoals van een glijbaan glijden, ergens vanaf springen of in een boom klimmen. Zo leren ze ook hun eigen grenzen kennen en verleggen. Voorbeelden uit onze praktijk – Buiten staat een picknicktafel in de zandbak en hierop bakken kinderen zandtaartjes maar willen daar ook op klimmen. Dit mag wel; als kinderen dit durven kunnen ze er meestal ook zelf weer vanaf. – We hebben buiten voor de jongste kinderen een aparte ruimte ingericht waar zij rustig en veilig kunnen spelen. 18
– Tijdens het spelen fietsen de peuters ook tussen de jongere kinderen door. Dit lijkt soms eng maar helpt kinderen ook om goed te leren opletten. – Onze buitenruimte is uitdagend ingericht voor kinderen. Ze leren hier met vallen en opstaan hun eigen grenzen kennen en een balans te ontwikkelen. Omdat deze uitdagende elementen (trapje, boomstammetjes, keien) vooral in het middelgedeelte van onze tuin zitten, staat hier tijdens het buiten spelen een pedagogisch medewerker bij. We hebben ook afgesproken dat kinderen eerst goed los moeten kunnen lopen voordat ze zelf op het middengedeelte (de heuvel) mogen spelen.
Samenwerking met ouders en anderen uit de leefomgeving van kinderen Ouders zijn eindverantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind(eren). Daarom informeren we jullie over hoe we werken en welke keuzes we maken. Ouders zijn informatiebron en gesprekspartner als het gaat om de ontwikkeling van hun kind. Waar mogelijk stemmen we met hen af. Elke locatie heeft een oudercommissie. Voor een uitgebreidere toelichting op contacten met ouders en oudercommissie kun je terecht op onze website. Waar mogelijk werken we samen met de basisschool bij ons in de buurt. Zo dragen we bijvoorbeeld, van ieder kind dat naar school gaat, informatie over hoe het op het kinderdagverblijf ging. Uiteraard na toestemming van de ouders. Voorbeelden uit onze praktijk – Als een kind voor het eerst in de peutergroep komt, blijft de ouder een ochtend erbij. Dit geeft de ouder een goed beeld wat zijn of haar kind doet op een ochtend en helpt de peuter over zijn eerste angst heen. Het went daardoor makkelijker omdat het ziet dat de pedagogisch medewerker praat met de ouder wat ook weer vertrouwen geeft. – Als we ons zorgen maken over een kind, maken we met de ouders een afspraak om de zorgen uit te spreken en met de ouders hierover te praten. Samen kijken we of we dezelfde dingen herkennen. We maken afspraken voor hoe we het verder samen kunnen en willen aanpakken en houden met de ouders hier contact over (evalueren). – Kinderen die bijna vier jaar zijn en die dit willen, gaan soms op bezoek in groep 1. Kinderen vinden dit leuk en spannend. Zo maken ze al kennis met school. – We hebben jaarlijks een oudergesprek en wanneer we merken dat ouders behoefte hebben bieden wij hen daartoe de mogelijkheid. Kind‐volgsysteem, overdracht en signaleren Natuurlijk houden we zorgvuldig in de gaten hoe het met de kinderen gaat. Als het nodig is, passen we daar onze manier van omgang met een kind of een groep kinderen op aan. Hiernaast volgen we het welbevinden, de ontwikkeling en het functioneren van de groep met behulp van de methode ‘Kijk op kinderen’. Ook ouders zijn hierbij betrokken. Informatie hierover is te vinden op onze website. Bij de overgang naar de basisschool vragen we toestemming aan de ouders om relevante informatie over het kind over te dragen aan school. We gebruiken hiervoor een overdrachtsformulier. De informatie lichten we via een telefoongesprek of in een persoonlijk gesprek (warme overdracht) toe. Soms gebeurt dit samen met de ouders. Hierdoor kan school vanaf het begin goed inspelen op het kind. In de gemeente Nijmegen vragen we de ouders om zelf ook een overdrachtsformulier voor school in te vullen. Het komt soms voor dat we ons zorgen maken over de ontwikkeling of gedrag van een kind. In dat geval bespreken we onze zorgen zo snel mogelijk met de ouders. We handelen dan op basis van een stappenplan. Hiervoor hebben we verschillende protocollen, onder andere het ‘Signaleringsprotocol’ en ‘Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld’. Meer informatie vind je op onze website. 19
Pedagogisch medewerkers kunnen, als ze zich zorgen maken over de ontwikkeling en gedrag van een kind, ondersteuning krijgen van een zorgcoördinator. Hij/zij denkt mee met de pedagogisch medewerkers, kan als het zinvol is het kind observeren en daarna bespreken in een multidisciplinair zorgteam. Ook kan hij/zij pedagogisch medewerkers en ouders adviseren over de aanpak of te nemen stappen.
Ontwikkeling pedagogische kwaliteit Jaarlijks besteden we extra aandacht aan een van de pedagogische doelen uit de Wet kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen. Dit doen we door het meten van twee of drie van onze pedagogische uitgangspunten. Welke uitgangspunten op dit moment aandacht hebben zijn op onze website te vinden. We hebben enkele pedagogisch medewerkers opgeleid om bij meerdere locaties als ‘aandachtsfunctionaris pedagogiek’ de teams en clustermanager daarbij te ondersteunen. Zij maken aan het begin van het jaar een nulmeting van de pedagogische kwaliteit bij elke groep van de locatie. Op basis van de resultaten voeren zij, samen met het team en de clustermanager, verbeteracties uit. Aan het eind van het jaar volgt een tweede meting om te zien of de gestelde doelen behaald zijn. De clustermanager informeert de oudercommissie over de resultaten van de eerste meting in het voorjaar, over de actiepunten die uitgevoerd worden en de resultaten van de tweede meting aan het eind van het jaar. Via Locatienieuws, de (digitale) nieuwsbrief van de locatie, brengen we alle ouders op de hoogte welke pedagogische uitgangspunten we meten en wat de resultaten van de metingen zijn. Wil je hier meer over weten dan kun je terecht bij de clustermanager. De afdeling Pedagogiek & Kwaliteit ontwikkelt voortdurend workshops en pedagogisch ondersteuning voor teams op maat, zoals bijvoorbeeld een teamavond over oudercontacten of kinderparticipatie of individuele ondersteuning met behulp van Video Interactie Begeleiding. Hiermee scholen we pedagogisch medewerkers op specifieke onderwerpen als blijkt uit de meting dat hier extra aandacht voor nodig is.
Samenwerking Samenwerking binnen cluster Een pedagogisch medewerker is zowel werkzaam op de peutergroep als op de voorschoolse opvang en het kinderdagverblijf van De Geldershof. Via deze pedagogisch medewerkers worden de thema’s, die gebruikt worden in het activiteitenaanbod naar de peuters meegenomen van de peutergroep naar het kinderdagverblijf en andersom. Samenwerking kinderdagverblijf met basisschool Kinderdagverblijf De Geldershof werkt samen met de basisschool en we stemmen activiteiten op elkaar af. De kinderen die bijna vier jaar worden, mogen alvast een paar keer op school kijken, onder leiding van een pedagogisch medewerker. We wisselen informatie uit, met toestemming van de ouders. De meeste kinderen van het kinderdagverblijf gaan naar basisschool De Geldershof. Samenwerking met stichting Liz In november 2014 zijn wij een samenwerking aangegaan met stichting Liz. Stichting Liz (stichting Leren interactie zorg) is een bijzondere klas gestart voor kinderen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking of ontwikkelingsachterstand. De stichting huurt bij ons een lokaal waar zij ontwikkelingsgerichte dagbesteding bieden en waar ook zorg en therapie plaats kunnen vinden. Dagelijks zijn er contactmomenten met KION en school. Kinderen van Liz sluiten met hun begeleider aan in de klas bij bijvoorbeeld muziek, knutselen of de kring.
20
Kinderen van school en KION sluiten aan bij Liz en helpen mee met eten en drinken, voorlezen, knutselen, snoezelen en nog veel meer. De kinderen zien elkaar bij het buitenspelen en bij vieringen als Sinterklaas en Kerst, altijd in een goed overleg met elkaar. Op deze manier leren de kinderen zonder beperking dat de kinderen van Liz niet raar of eng zijn, maar leuk om mee te spelen en voor te zorgen. Kinderen met een beperking ontwikkelen zich beter door contact te hebben met andere kinderen.
21
Hoofdstuk 4
Algemene informatie LET OP: Ouders die gebruik maken van de peutergroep en die een peutertoeslag van de gemeente krijgen, kunnen over onderstaande onderwerpen het beste overleggen met de pedagogisch medewerker of de clustermanager. Voor de interne wachtlijst, vermindering opvang of opzegging kun je het beste contact opnemen met de afdeling Klantrelaties via 024 382 26 55 of via
[email protected].
Plaatsing en interne wachtlijst De afdeling Klantrelaties regelt de plaatsing. Het kan voorkomen dat we je (tijdelijk) andere of minder dagdelen hebben geboden dan je aanvankelijk hebt aangevraagd. Via de interne wachtlijst zal de medewerker van de afdeling Klantrelaties de gewenste dagen of de uitbreiding van dag(del)en inplannen. Mocht je na verloop van tijd op andere dagen of meer opvang nodig hebben dan kun je deze afdeling vragen om je hiervoor in te plannen. Je vult dan via de website online een mutatieformulier in. Als je liever een papieren exemplaar gebruikt dan liggen deze bij de locatie of je download en print het formulier via onze website. Je vult de gewenste dag(del)en in en stuurt het naar het adres dat onderaan op het formulier staat. Flexibele opvang Bij elke locatie kunnen we een beperkt aantal kinderen met een overeenkomst voor flexibele opvang plaatsen. Met een flexibele overeenkomst neem je op wisselende dag(del)en in de maand opvang af. Deze opvang is bedoeld voor ouders met een onregelmatig werkrooster. Je sluit een overeenkomst af met een minimum van gemiddeld één dagdeel per week. Drie weken voor het begin van elke maand lever je een ‘aanvraagformulier flexibele opvang’ in met daarop de dag(del)en van de gewenste opvang aan de hand van je rooster en vervolgens plannen wij op het kinderdagverblijf je kind in. De opvang proberen we zoveel mogelijk in dezelfde stamgroep in te plannen maar we kunnen dit niet helemaal garanderen. Het aanvraagformulier is bij alle locaties beschikbaar maar je kunt het ook downloaden en printen via onze website. Bij te laat inleveren van het formulier vervalt het automatisch recht. Beoordeling vindt dan plaats op basis van beschikbare ruimte/personeel, dezelfde criteria als bij incidentele opvang. Voor meer informatie over een overeenkomst voor flexibele opvang kun je terecht bij de afdeling Klantrelaties. Ruilen van dagen Als je een dag(deel) wilt ruilen dan vul je het formulier ‘ Aanvraag ruilen opvang’ in en geeft dit af bij de pedagogisch medewerker. Dit formulier is beschikbaar bij alle locaties of je kunt het zelf downloaden en printen via onze website. De pedagogisch medewerkers en clustermanager zullen hun uiterste best doen om aan je wens tegemoet te komen. Het kan echter voorkomen dat we door een kort tijdsbestek of hoge bezetting in de stamgroep je wens niet kunnen vervullen. De reden van afwijzing zullen we altijd toelichten. Het antwoord op de aanvraag krijg je van de pedagogisch medewerker. De richtlijnen voor ruilen staan op de achterkant van het aanvraagformulier en op onze website. Aan ruilen zijn geen kosten verbonden. Wij zijn ons ervan bewust dat deze service niet altijd tot tevredenheid kan worden gehonoreerd. Zeker bij de locaties waar de stamgroepen het maximum toegestane aantal
22
kinderen opvangen. We willen ten alle tijden kwaliteit leveren en vanzelfsprekend volgens de wettelijke eisen werken. Wij vragen daarom je begrip als de pedagogisch medewerker of clustermanager niet aan je verzoek kan voldoen.
Incidentele opvang Incidentele opvang kun je aanvragen als je een dag(deel) extra nodig hebt, dus meer uren dan vastgelegd in de overeenkomst. Het ‘Aanvraagformulier incidentele opvang’ is bij alle locaties aanwezig maar je kunt het ook downloaden en printen via onze website. Dit ingevulde formulier geef je af bij de pedagogisch medewerker en zij zal je laten weten of het mogelijk is. Als wij je kind extra kunnen opvangen krijg je achteraf een aparte factuur. De kosten hiervoor kun je nakijken op de website op het tariefoverzicht. Soms is het niet mogelijk om je kind in de eigen stamgroep in te plannen voor de extra opvang. Eventueel kijken we of er plaats is in een andere stamgroep maar dan leggen we je de keus voor. Als je er mee akkoord gaat dan zal de vertrouwde pedagogisch medewerker van de ‘eigen’ groep ervoor zorgen dat de benodigde informatie over jouw kind bij de andere groep bekend is. Voorwaarden voor incidentele opvang staan op de achterkant van het aanvraagformulier en op onze website. Nationale feestdagen Op de website staan de feestdagen waarop het kinderdagverblijf gesloten is. Inventarisatie aanwezige kinderen tijdens vakantieperiodes Ook tijdens vakantieperiodes is je kind van harte welkom. Voorafgaand aan zo’n periode inventariseert het kinderdagverblijf of je kind aanwezig is of niet. De ervaring leert namelijk dat tijdens de zomer‐ en Kerstvakantie vaak minder kinderen aanwezig zijn. Voor deze inventarisatie krijg je ruim van tevoren van ons een brief met het verzoek om aan te geven wanneer je kind er wel en niet zal zijn en de brief weer aan ons retour te geven. Na deze opgave gaan we ervan uit dat je kind dan ook daadwerkelijk komt. Wijzigingen die pas bekend zijn na het invullen van de inventarisatie horen we graag zo snel mogelijk. Heb je buiten je vastgelegde overeenkomst extra opvang nodig tijdens de vakantieperiode, dan kun je incidentele opvang aanvragen. De informatie over welke kinderen wanneer aanwezig zijn hebben wij nodig om: – te zorgen voor een optimale personele bezetting volgens de wettelijke eisen en soms is het gewenst om groepen samen te voegen; – een vakantierooster te maken voor de pedagogisch medewerkers, inclusief de inzet van (vaste) invalkrachten. Uitbreiding, wijziging, vermindering van dagdelen of opzegging Mocht je de dag(del)en waarop je kind gebruik maakt van de opvang willen uitbreiden, wijzigen/verminderen of de plaats helemaal opzeggen dan kan je dit op verschillende manieren doen: – Door een ‘Aanvraagformulier voor mutaties’ in te vullen en deze opsturen naar het adres dat onder aan het formulier staat. Dit formulier is beschikbaar bij alle locaties en je kunt het desgewenst zelf downloaden en printen via ‘downloads’ op de website. – Door op de website de button ‘geef een wijziging door’ aan te klikken en daar het formulier in te vullen en online te versturen. Als je het aantal dag(del)en wilt verminderen of de hele plaats op wilt zeggen, houdt dan rekening met de opzegtermijn van één maand.
23
Overgang van kinderdagverblijf naar buitenschoolse opvang Vanaf drie jaar kun je je kind inschrijven voor de buitenschoolse opvang. Je krijgt rond de derde verjaardag van je kind een informatiepakket thuisgestuurd over de buitenschoolse opvang met daarbij een inschrijfformulier. Je kunt je kind ook al vóór het derde levensjaar inschrijven maar hij/zij komt daarmee niet eerder op de wachtlijst. Automatisch einde van de opvang of verlenging van de plaats De opvang van je kind stopt automatisch één dag voor de vierde verjaardag. Wil je hiervan afwijken, bijvoorbeeld omdat je kind nog niet direct naar de basisschool kan, dan vraag je via e‐mail een ‘verlenging van de plaats’ aan. Als je de aanvraag zes maanden vóór de vierde verjaardag van je kind bij de afdeling Klantrelaties indient dan ben je zeker van de verlenging. Doe je dit later dan kunnen we de verlenging niet garanderen. Klachten en klantsignalen Als je klachten hebt of niet tevreden bent over bepaalde zaken, dan vinden wij het prettig als je dit aankaart bij één van de pedagogisch medewerkers of de pedagogisch medewerker met wie je een probleem hebt. Lost dit je klacht of probleem niet op dan kun je bij de clustermanager terecht. Kan ook de clustermanager niets voor je doen, dan kun je je klacht schriftelijk neerleggen bij het management. Ook bestaat de mogelijkheid een onafhankelijke externe klachtencommissie te raadplegen. Jouw klacht behandelen we volgens een vastgesteld reglement dat is beschreven in de folder ‘Een klacht is voor ons een kans’. Deze folder ligt bij elke locatie en is te lezen op onze website. Natuurlijk hopen wij dat we bij klachten of problemen via een gesprek er samen met je uit kunnen komen. We verzamelen actief alle signalen die ouders geven over verschillende onderwerpen. Deze signalen bespreken we zowel in het teamoverleg als in het managementoverleg. Daar waar nodig en mogelijk, op basis van deze klantsignalen, verbeteren we onze dienstverlening in de breedste zin van het woord. Signalen van ouders, zowel kritiek als complimenten, gaan zo niet verloren. Omgaan met privacygevoelige informatie De Wet bescherming persoonsgegevens schrijft voor hoe wij moeten omgaan met privacygevoelige informatie. Dat betekent onder andere dat we bij het kinderdagverblijf informatie over kinderen en ouders in een afgesloten kast bewaren. Kwaliteit We zijn voortdurend bezig met de kwaliteit van onze dienstverlening. Onze visie op kwaliteit is het kennen van de verwachtingen van de klant, er naar handelen en nog wenselijker, deze verwachtingen overtreffen. Om te blijven zorgen voor een goede kwaliteit, hebben we een continu systeem van meten en verbeteren. Kwaliteit is onze basis: kwaliteit van de opvang, van ons personeel en de locaties. Al onze locaties hebben een vergunning; deze krijg je als je voldoet aan de landelijke en gemeentelijke kwaliteitseisen. Bovendien zijn alle locaties geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen (LRKP).
24
