KERTAS KERJA SEMINAR QIRAAT KEBANGSAAN 2011
TAHAP PEMBACAAN AL-QURAN BAGI IMAM-IMAM DI DAERAH KOTA SETAR DAN KUBANG PASU – SATU PERBINCANGAN K A J I A N D I BUAT D I B E B E R A PA BUA H MASJID ( K A W A S A N J E R LU N )
MUKADIMMAH ور ا ءان Al-Muzammil : 4
MAKSUDNYA :BACALAH AL-QURAN ITU DENGAN TARTIL(BERTAJWID) Saidina Ali r.a. apabila ditanya tentang apakah maksud bacaan Al-Qur’an secara tartil itu, maka beliau menjawab:
ه ی ا وف و ا ف “IANYA ADALAH MENGELOKKAN SEBUTAN SETIAP HURUF DAN MENGETAHUI TEMPAT BERHENTI YANG BETUL”
KAJI SELIDIK
• Kaji selidik ini hasil tinjauan di beberapa masjid
di sekitar Kota Setar dan Kubang Pasu (Jerlun) • Tinjauan dibuat oleh beberapa tokoh terkemuka
di Kedah dan berkeahlian dalam bidang Al-Qur’an • Antara
tokoh yang terlibat : Tuan Syeikh Hj Roslan Abdul Halim – Imam Besar Masjid Negeri dan Tuan Syeikh Kadri Abdul Hamid – Pensyarah Kuliah Al-Qur’an Kolej Universiti Insaniah - KUIN
TUJUAN KAJIAN
BAGI MENGENALPASTI KESALAHAN-KESALAHAN PEMBACAAN IMAM-IMAM YANG TERNYATA SALAH SERTA DITAHSINKAN TEMPAT YANG DIBACA SALAH ITU
TUMPUAN KHUSUS
B E R K A I TA N H U K U M TA J W I D D I A N TA R A N YA :
M A K R A J H U RU F S I FAT H U RU F IDGHAM I K FA’ S I FAT I S T I ’ L A’ G H U N NA H W AQ A F DA N I B T I DA’ MAD LAZIM
SURAH-SURAH YANG SALAH BACAANNYA A N TA R A K E S A L A H A N S U R A H YA N G D I K E N A L PA S T I I A L A H :
A L - FAT I H A H AYAT L A Z I M ( S U R A H L A Z I M ) A S - S A J DA H AL-INSAN AL-JUM’AH
KESALAHAN YANG DIKENALPASTI 1. Sebutan huruf, terutama yang bersifat ist’la,
itbaq dan huruf ra’ yang ditafkhimkan (ditebalkan) 2. Hukum-hukum ghunnah, idgham, ikhfa’ dll 3. Kurang mahir dalm bab hukum mad (mad tidak
seragam) 4. Kurang mahir dalam waqaf dan ibtida’ (cara
hendak wakaf dan ibtida’)
KESALAHAN BACAAN PADA SURAH Ikhfa’
Ghunnah ن & مTasydid
Makhraj Huruf
Sifat Idgham Huruf
Wakaf & Ibtida’
AlFatihah
Tak Jelas
Tak Jelas
Surah Lazim
Tak Jelas
Tak Jelas
Tak Cukup Tak Jelas Harakat Huruf Isti’la
Tertinggal
Tak jelas. Tak Cukup Harakat
AsSajdah
Tak Jelas
Tak Jelas
Tak Cukup Tak Jelas Harakat Huruf Isti’la
Tertinggal
Tak Mahir Ibtida’ & Tak Selaras Harakat Wakaf
AlInsan
Tak Jelas
Tak Jelas
Tak Cukup Tak Jelas Harakat Huruf Isti’la
Tertinggal
Tak Mahir Ibtida’ & Tak Selaras Harakat Wakaf
AlJum’ah
Tak Jelas
Tak Jelas
Tak Cukup Tak Jelas Harakat Huruf Isti’la
Tertinggal
Tak Mahir Ibtida’ & Tak Selaras Harakat Wakaf
Harakat Wakaf Tak Selaras
KESALAHAN PADA BACAAN AL-FATIHAH 1. Kurang Tepat Menyebut Huruf HURUF
‘Ain - ع Qaf - ق Sin - س Ha’ - ح Nun - ن Mim - م
KALIMAH
/ ا ! "# ا ! "# ا/ "# ! ا ﺡ/ ا ﺡ/ ا نdi akhir Waqaf مdi akhir Waqaf
KESALAHAN PADA BACAAN AL-FATIHAH 2. Mad ‘Aridh Lis Sukun Tidak Seragam AYAT 1 2 3 4 5 6 7
CONTOH KALIMAH
HARAKAT WAQAF
!ا ﺡ ا !ا ﺡ ا ی "# ! "# ا % و&ا
2/4/6 2/4/6 2/4/6 2/4/6 2/4/6 2/4/6 2/4/6
KESALAHAN PADA BACAAN AL-FATIHAH
3. Kurang Mahir Di Dalam Memanjangkan Mad Lazim Kalimi Muthaqqal
Contoh :
ّ% و&ا
KESALAHAN BACAAN SURAH LAZIM Perhatikan kepada huruf/kalimah bertanda merah
Cara Waqaf / Wasal Tidak Mahir
...2( ورأی1) ."( ء * ا) وا+اذا ﺝ An-Nashr
.(1) ا ر5 6 7ـ9 : أ+ ا
Meninggalkan Ghunnah Al-Qadr
(1) > ا: ا;رض ز2 : اذا ز
Sebutan Huruf & Makhraj Tak Jelas Al-Zalzalah
KESALAHAN DALAM SURAH PANJANG Hafalan tak mantap dan selalu lupa Hukum-hukum tajwid tidak dija ga Bacaan ter lalu cepat Waqaf dan ibtida’ tidak mahir Har akat ghunnah tidak cukup
PENYELESAIANNYA Setiap Imam perlu bertalaqqi al-Qur’an terutamanya surah yang panjang dengan guru yang mempunyai sanad yang soheh Pihak berkuasa agama perlu mengadakan kursus pada Imam-imam setiap 6 bulan sebagai pemantauan Tidak digalakkan Imam-imam membaca surah yang panjang jika tidak betul tajwidnya melainkan sudah bertalaqqi dan bermusyafahah dengan guru
PENYELESAIANNYA Hendaklah bersifat terbuka jika ditegur
bacaannya Hafalan imam-imam perlu didengari oleh imam
besar Cari guru yang khas (ada sanad) bagi
memantapkan bacaan Banyak bersabar apabila berguru dengan guru
al-Qur’an samada masa atau waktunya
HASIL SERTA TUNTUTAN
S e c a r a ke s e l u r u h a n n y a ke s e d a r a n u n t u k m e n i n g k a t k a n ke m a h i r a n a l - Q u r a n d i k a l a n g a n imam-imam dan pegawai-pegawai masjid ada peningkatan dan per kar a ini dapat d i ke t e n g a h k a n l a g i s e r t a m e n c a d a n g k a n ke p a d a pihak yang ber tanggungjawab supaya ditambahkan lagi usaha-usaha pemantapan alQuran dikalangan para imam-imam masjid
PANDANGAN PENINJAU “ P i h a k ya n g b e r t a n g g u n g j a w a b p e r l u mewujudkan program talaqqi dan m u s ya f a h a h s e c a r a b e r t e r u s a n , t e r u t a m a ke p a d a i m a m - i m a m ya n g d i ke n a l p a s t i l e m a h dan galakkan imam-imam dan pe gawaipe gawai masjid mengadakan halaqah quran secara ber terusan”. S Y E I K H K A D R I B I N A B D U L H A M I D , P E N S YA R A H K U L I Y YA H AL-QURAN KOLEJ UNIVERSITI INSANIAH
( t i n j a u a n d i b e b e r a p a m a s j i d d a e r a h ko t a s e t a r )
PANDANGAN PENINJAU “ D i p e r b a n ya k k a n p r o g r a m t a h s i n a l Quran di masjid-masjid dan surau, di m a n a i m a m - i m a m p e r l u b a n ya k b e r t a l a q q i d a n m u s ya fa h a h d e n g a n g u r u ya n g m a h i r d e n g a n a l - Q u r a n s e r t a b a n ya k m e m b a c a a l - Q u r a n d i s e t i a p wa k t u ” . S YA I K H H J R O S L A N B I N H J A B D U L H A L I M , P E G A W A I T A D B I R AG A M A ( I M A M M A S J I D N E G E R I K E DA H ) A H L I TA S H I H A L - Q U R A N ( K . D . N )
(tinjauan masjid jer lun daerah kubang pasu)
PENUTUP Wajar bagi pihak Penguasa Agama Negeri
khususnya Bahagian Hal Ehwal Pengurusan Masjid lebih banyak mengadakan kursus Tahsin Al-Qur’an kepada Imam-imam yang dikenalpasti ada masalah di dalam pembacaannya
Imam-imam ini dipanggil untuk mengikuti
kursus dan diperbaiki tempat yang salah bacaannya
Pemantauan oleh pegawai-pegawai yang
dilantik dari masa ke masa