KERSTFILMS PROFESSOR BALU PSYCHOPATEN. Hét onafhankelijke studentenblad van de Universiteit Gent

BL O K K EN V O L H ED EN

Hét onafhankelijke studentenblad van de Universiteit Gent

Jaargang 41 // #562 // 14 DECEMBER 2015 // tweeweekelijks tijdens het academiejaar

KERSTFILMS De kerstman wordt ontvoerd door marsmannen, omdat Mars nu eenmaal geen kerstman heeft.

PSYCHOPATEN

PROFESSOR BALU

“Ieder van ons kan in bepaalde situaties

“80% van de mensen aan de Faculteit

ongewild gedrag vertonen.”

Letteren en Wijsbegeerte zijn racisten.”

Oplage 5000 exemplaren op gerecycleerd papier, gratis verspreid in alle faculteiten, resto’s en homes van de UGent. Verschijnt tweewekelijks tijdens het academiejaar. VU Brecht Vissers Hoveniersberg 24, 9000 Gent Druk Geers Offset Eekhoutdriestraat 67, 9041 Gent Hoofdredacteur Brecht Vissers

Chef Eindredactie Laura Massa

Coördinator Pieterjan Schepens

Chef Cultuur Sofie Steenhaut

Chef Reclame & PR Selin Bakistanli

Chef Wetenschap Suzanne Grootveld

Chef Lay-out Justine Vergotte

Chef IT Maxim Lippeveld

Redacteurs Sofie ‘J.K. Grollend’ Steenhaut, Laura ‘Anna Rijst’ Massa, Olivier ‘Walter Schot’ Vander Bauwede, Brecht ‘Willy Bleek’ Vissers, Nicolas ‘Daan Bruin’ Van Laere, Elena ‘Janne Oosten’ De Bacquer, Laetitia ‘Virginie Dewolf’ Mouton, Pieter ‘Jos Ofwel’ Gordts, Selin ‘Sarah Volbloem Adams’ Bakistanli, Koba ‘Alice Stapper’ Ryckewaert, Suzanne ‘Adrienne Rijk’ Grootveld, Andries ‘Henrik Molenaar’ Rosseau, Marije ‘Marieke Schelle’ Dedecker, Shauni ‘Marie Kraaihond’ De Gussem, Yob ‘Winston Kerkziek’ Hillewaert, Emilie ‘Ingeborg De Beek’ Devreese, Bos ‘Stefaan De Koning’ Goderis, Wouter ‘Jan Vlaming’ De Rycke Medewerkers Elise ‘Geraldine Broeken’ Bovendeur Illustraties Bos Goderis, Kristof ‘Rudy Rugzak’ Jakiela, Esther ‘Heleen Ivoor’ Beeckaert, Yob Hillewaert, Adel ‘Stefan Twijg’ Mouchalleh, Emilie Devreese, Brecht Vissers Foto’s Shauni De Gussem, Arthur ‘Oskar De Wilde’ Joos, Adel Mouchalleh Eindredactie Laura Massa, Olivier Vander Bauwede, Aaricia ‘Margareta Vuller’ Lambrigts, Arthur Joos, Suzanne Grootveld, Esther Beeckaert, Arthur Joos, Justine Vergotte, Bos Goderis, Pieterjan Schepens Cover Brecht Vissers, Arthur Joos

Shanti shanti

Hoofdredacteur en sekteleider Brecht Vissers Er is iets aan de hand aan de Universiteit Gent. Wij contacteerden een veelheid aan personeelsleden om iets te vertellen over Balu ofte professor Rao en zijn India Platform. Om mee te werken aan ons artikel over hem. Niemand wilde iets zeggen. Niet over de recente beschuldigingen aan zijn adres (zie p. 6), niet over de manier waarop hij de meest recente rectorverkiezingen vermoedelijk in de hand zou hebben gewerkt, niet over hoe ze schrik hebben van tuchtprocedures en gerechtelijke sancties die tegen hen zouden worden ingespannen (en al ingespannen zijn) omdat de bewuste personeelsleden hun mening uiten. Of is die mening écht zo verkeerd als Balu aanhaalt? Racistisch? Discriminerend? En begrijpelijk verkeerd? Maar krijgen NSV! (Nationalistische Studentenvereniging) en KVHV (Katholiek Vlaams Hoogstudenten Verbond) niet diezelfde verwijten en krijgen die niet nog steeds een platform aan de universiteit? Kan een academicus zichzelf nog een academicus noemen als hij geen tegenstem tegenover zijn theorieën duldt? De strijdbijl tussen Balu en zijn ‘tegenstanders’ lijkt hierbij, in de sfeer van de tijd van het jaar, al jaren geleden begraven. Maar vragen blijven er nog steeds, voor de mensen die niet betrokken waren. Een vreedzame dialoog lijkt nooit gevoerd, toch niet in het openbaar. Toegegeven, ik snap wel wat die “beschuldigden” bedoelen. Want zelfs ik,

terwijl ik hier mij deze vragen stel, kan niet ontkennen dat ik het Zwaard van Damocles boven mijn hoofd voel hangen, bang voor vanalles, maar vooral om in mijn meningsuiting als ‘fout’ te worden aanzien en een rechtszaak aan mijn broek te krijgen. En op zich is dat goed. Normaal zelfs, wanneer een journalist zich vragen stelt. Want zo beperkt hij zichzelf tot de vragen. Maar het voelt vooral zeer wrang, verkeerd en ongrondwettelijk om beperkt te worden in je meningsuiting. Ach, is een Verlichtingsideaal tenslotte niet slechts een stuiptrekking van een eens puberende democratie die nu volwassen wordt? Misschien moet er achter elke vraag of meningsverschil aan iemands adres tegenwoordig een smeekbede staan: vervolg me niet, vervolg me niet, alstublieft, vervolg me niet? Toekomstmuziek! En tranen zijn optioneel. Voetjeskusserij wordt aangemoedigd. Kloten-afdraaierij aangeraden. Alstublieft, span u in voor uw medemens en zijn gevoelens. Spaar ze. Spaar ze niet te hard. En begrijp me niet verkeerd, niet alle meningen zijn onderbouwd, genuanceerd genoeg om te worden aanvaard in een democratische maatschappij. Maar snoer de hond niet de mond als hij te veel blaft. Stuur Cesar Millan, de hondenfluisteraar op ze af. Werkt echt. Of niet. Ik weet het niet. Wordt (hopelijk niet) vervolgd.

ONDERWIJS 4 Kort en Cartoon 5 On The Origin Of: Hotsy Totsy 6 Professor Balu

6

12 Achterklap 13 Column 15 De Gleuf 16 Bloktips 17 De Gleuf 18 Internationaal: #FeesMustFall 20 Spelletjes 24 Middenpagina: De toverpoort

22

WETENSCHAP 26 Wetenschapskort 27 Bad men do what good men dream 30

30 Schamperlab: Light’m up! 32 Nacht van de verlichting 34 Een dier met plezier

CULTUUR 36 Cultuuragenda

34

37 Talent uit Gent: Brian Windelinckx 39 Sleigh my name, sleigh my name 40 ‘t Is gebeurd: Interview met Thomas Huyghe 42 Have yourself a Chewie Christmas 44 Recensies

40

SATIRE 46 De Liegende Reporter 47 Strip

42

KORT “Oh hell …” Dát gevoel. “Het is weer die tijd van het jaar.” Wanneer je ’s ochtends opstaat en merkt dat samen met de eerste koude en Sinterklaaspakjes ook de blok bijna in’t land is. De tijd waarin je jezelf vervloekt en loze beloftes stilaan zuur opbreken. Geen tijd meer voor leuke uitstapjes, of het zou naar de kopieerwinkel moeten zijn om de samenvatting van een nobele seut af te printen. Wier standbeeld, getiteld ‘nobele doch onbekende redder der zomervakantie’, trouwens dringend mag opgericht worden. Iets om voor te stellen op het Kerstfeestje (Faculteitenkonvent, 14 december). “Het is weer die tijd van het jaar.” Wanneer je ’s middags naar de les gaat en fietsenstallingen voor het eerst sinds lang nog eens uitpuilen. Wanneer je ‘wie is het?’ kan spelen in het auditorium met alle nieuwe gezichten. “Want misschien zegt hij nog iets belangrijks over het examen?” Het soort mensen dat zonder enige schroom of vorm van dedication, of het moet voor hun zetel zijn geweest waar ze de voorbije tien weken niet uit geklauterd geraakten, laatste leswaarts afzakken. Les één werd natuurlijk wél meegepikt: “Want misschien zegt hij al iets belangrijks over het examen?” Knarsetandende gedachten aan het Schaatsen (Levenslange Inzet voor Leute en Ambiance, 15 december) beantwoorden de vraag: “Zeg, mag ik uw notities toevallig eens lenen?”

“Het is weer die tijd van het jaar. ”Wanneer je ’s avonds in de winkel met dezelfde Kabouter Wesleyaanse gedachte als iedereen rondom jou aan de kassa staat: “Ik haat kerstcadeaus kopen.” Wanneer een combinatie van peuters met snottebellen in de mond, voorgetrokken door overhaaste moeders met ellenlange boodschappenlijsten en hen achterna sjokkende pubers winkels onveilig maken. Wanneer de opstapelende ergernis in de kassarijen de artificiële kerstsfeer verdringt in een gezamenlijke vervloeking: “Volgend jaar stel ik dit niet zo lang uit.” Yeah right. Dan maar ergernissen wegdrinken op het Jeneverschaatsen (Kunsthistorische Kring, 16 december). “Het is weer die tijd van het jaar.” Wanneer je ’s nachts enkel hooibalen en stilte aantreft in de Overpoortstraat. En je ’s nachts woelend wakker wordt, badend in het angstzweet, denkend aan toekomstige mondelinge examens, zinloze “wat doe jij nu ook alweer”-gesprekken met tantes en brutale nieuwjaarskaters. Zoveel hersenspinsels dat studeren op de Blokdagen (Flux, 18 december) onmogelijk wordt. Geen nood beste student, zelfs in deze donkere dagen is er hoop: ook volgend semester is Schamper er nog.

door Pieter Gordts

cartoon door Emilie Devreese

4

www.schamper.be

ON THE ORIGIN OF

- Hotsy Totsy God mag dan misschien alwetend zijn, de gemiddelde student blijft onwetend over zijn eigen vierkante meter. Omdat God tot op heden weigerde die kennis met ons te delen, doen wij dat in zijn plaats. Vandaag: kunstenaarscafé ‘Hotsy Totsy’.

Ha, die jaren 30. Alles was net zo fucked up als nu, maar het zàg er tenminste uit. Dat was toch alleszins de bedoeling van Johan Claus die in ware maffiosostijl een New York van tijdens de drooglegging naar de Oude Houtlei wou brengen. Dat interieur. Waar te beginnen. Is het die kronkelende dame (naar verluidt losjes geïnspireerd op de vroegste cafébazin Motte Claus) achter de bar die je schalks binnenleidt zonder oogcontact te verliezen? Is het dat groggy gevoel geïncarneerd te zijn in het voluptueuze lichaam van Joan uit ‘Mad Men’? En sinds wanneer werd het roken van elegante cigarillo’s een misdaad? Tijd en ruimte lijken ons hier steeds te ontglippen. Hotsy Totsy is dan ook een nevelige club die je niet zonder ontzag kan binnen treden. Het is een huis, een ontmoetingsplek waar je al je zuur opgespaarde centjes aan een bodempje ziltige Talisker besteedt en minzaam lacht, omdat oudere heren je er 27 jaar oud mee schatten. Hebt u de smaak te pakken?

SANSEVERIASLOERIE

Het kan al niet anders of de oprichter van al dit schoons had wel degelijk een visie op wat een café — en het leven bij uitbreiding — moet representeren. Toch was het tussen Guido en Johan Claus niet altijd koek en ei. Geheel Dostojevskigewijs maakten ze boel over

wie er nu eigenlijk met welk geld verdween. Vrouwen waren naar ‘t schijnt ook een dure affaire. Nu van de doden geen kwaad, geef toe dat ze hun geld goed geïnvesteerd hadden. En het begon zich te lonen. Vanaf de jaren 80 werd het café een druk bezochte club. De betreurde Jan Hoet bijvoorbeeld was een graag geziene gast. Hugo himself stelde er in 1983 zijn ‘Verdriet Van België’ voor. Om maar te zeggen. Niemand heeft dat gelezen.

GIUCHIE, GIUCHIE, YA YA DADA

Als decadente maffioso die u bent, kan u hier komen kaarten, zuipen, naar optredens komen kijken en nog veel meer. Muziekkenners kunnen hun kennis etaleren op de muziekquiz, elke derde maandag van de maand. Als

door Laura Massa

u meer een beweeglijk ‘garçonne’-type bent, kan u nog steeds gaan dansen in ware jaren 30-stijl op een van de free podiums en jams. Het kan een excuus zijn om eindelijk eens af te vallen en een korset te gaan kopen. It don’t mean a thing if it ain’t got that swing!

LADY MARMELADE

Nu nog steeds vind je restanten van de bohemienscene die dat daar in de jaren stillekes moet geweest zijn. Op de gevel van de Hotsy Totsy prijkt namelijk het gedicht ‘Achter deze gevel’ van Hugo zaliger dat gewijd is aan Heracles, de ‘beschermer van de bron van heilige dranken’. Binnenin, boven de pooltafel, hangen de gebroeders Claus nog minzaam te stralen. Met deze intelligente, letterkundige bagage kan u al eens uitpakken als u hier op date gaat. Maar als uw lady hier een Liefmans Kriek durft te bestellen, weet u dat ze niet de ware is. Of om het met de woorden van Dean Martin te zeggen: ”I feel sorry for people who don’t drink. When they wake up in the morning, that’s as good as they’re going to feel all day.” U blijft niettemin teder en duwt haar eerder zachtjes, maar toch kordaat de deur uit.

HOTSY TOTSY IS OP WEEKDAGEN OPEN VANAF 18 UUR.

www.schamper.be

5

“HET KASTENSTELSEL IS EEN WESTERS CONSTRUCT” EEN INTERVIEW MET BALAGANGADHARA RAO

Midden november ontving rector Anne De Paepe een klachtenbrief uit India, met als aanleiding een vermeende hate speech van professor Balagangadhara — Balu — Rao, van de Universiteit Gent. Op een congres aan de Universiteit van Hyderabad zou hij kastelozen beledigd hebben. Tijdens onze zoektocht naar duiding ontvouwde zich een conflict dat diep geworteld zit in het radarwerk van onze alma mater.

DOOR KOBA RYCKEWAERT FOTO’S DOOR ARTHUR JOOS

“Dat is een wespennest waar ik mij niet mee ga moeien, anders riskeer ik een rechtszaak.” Wat dit conflict precies inhoudt, laat veel aan de verbeelding over, aangezien de tegenpartij (lees: iedereen behalve de vakgroep van professor Balu) zich hult in stilzwijgen. “Dat is een wespennest waar ik mij niet mee ga moeien, anders riskeer ik een rechtszaak”, klinkt het bij een anonieme bron als we toch een reactie proberen los te krijgen. Naast rector Anne De Paepe, vicerector Freddy Mortier, en professor Hendrik Pinxten, willen nog een handvol andere mensen aan de UGent liever niet reageren. De uitspraken van professor Balu en zijn collega’s druisen recht in tegen de algemene visie op de Indische samenleving, maar dat is niet de enige reden voor de heersende stilte. Balu dreigt immers wel eens met een klacht wegens discriminatie of laster en eerroof als hij zijn zin niet krijgt. Terecht of niet, effect heeft het alleszins.

VAN SLIMME BEREN LEREN KAN

Omdat Balu zich op het moment van de klachtenbrief nog in India bevond, geeft zijn collega professor Jakob De Roover midden november tekst en uitleg. De grond voor de uitspraken is de overtuiging van Balu en zijn collega’s dat het kastenstelsel een westers construct is, en helemaal niet de sociale structuur van India. Volgens hen zijn de ambedkarites, of volgelingen van prof Ambedkar, een doctrinaire groep die beweert dat zij de lagere kasten vertegenwoordigen en opkomen tegen onrecht. “Eigenlijk streven ze ge-

WAT JE VAN BEREN LEREN KAN

Balu is directeur van het India Platform en voorzitter van de Vakgroep Vergelijkende Cultuurwetenschappen aan de UGent. Op een congres in Hyderabad begin november zou hij B.R. Ambedkar, de historische voortrekker van de kastelozen en architect van de Indische grondwet, een idioot genoemd hebben. Daarnaast zou hij de proffen van de English and Foreign Languages University (EFLU) beschreven hebben als “incompetent, idiotic asses with caste certificates”. Wat volgde was een klachtenbrief geadresseerd aan de Vice Chancellor van de EFLU, ondertekend door 43 proffen en studenten, met daarin een niet mis te verstane boodschap. “The statements made by professor S.N. Balu are unconstitutional, antinational and seriously objectionable.” Daarnaast wijzen ze erop dat de uitspraken van Balu in strijd zouden zijn met de Indische Prevention of Atrocities Act.

woon louter eigenbelang na. Het bemachtigen van postjes binnen universiteiten zonder daarvoor gekwalificeerd te zijn, slagen voor examens zonder goede resultaten te behalen, enzovoort”, aldus professor De Roover. “Ze zijn verspreid over allerlei instellingen en politieke partijen, en ze behandelen Ambedkar als een god. Je mag geen enkele kritiek op hem geven, terwijl ik een deel van zijn werken heb gelezen, en die zijn echt derderangs. Hij is echt een derderangsfiguur, zijn enige verdienste is dat hij van de zogenaamde lagere kaste is. Ambedkar heeft gewoon het koloniaal verhaaltje over India, namelijk het kastensysteem als sociaal stelsel, overgenomen en verspreid.” “Je mag hun impact zeker niet onderschatten. De ambedkarites hebben echt een internatio-

nale sekte gesticht die heeft kunnen afdwingen dat hun dogma overal wordt aanvaard”, vertelt De Roover. “Ze zijn actief in het Europees Parlement, Groot-Brittannië, overal. Historisch bewijs geven kunnen ze echter niet, ze baseren zich louter op anekdotes. Onze vakgroep is al jaren zeer ernstig bezig met wetenschappelijk onderzoek hier en in India. Wij kunnen niet anders dan vaststellen dat hun verhaal gewoon nonsens is. Het heeft niets te maken met empirische realiteit, noch met de geschiedenis van India.”

IS DAT IETS WAT JE ECHT PROBEREN MOET

Na zijn terugkeer spreken we professor Balu samen met Jakob De Roover en Nele De Gersen van de vakgroep Vergelijkende Cultuurwetenschappen. “Met die uitspraken op dat congres heb ik doelbewust een confrontatie aangewakkerd, en ik ga die ook verderzetten. Die universiteit in Hyderabad was vier jaar geleden echt een terreurnetwerk van ambedkarites. Letterlijk ook, ze zijn bezig met linken te leggen met Islamitische en Maoïstische terreurgroepen. Het was zeer simpel, als iemand maar durfde collideren tegen een ambedkarite, werden ze afgemot. En ook vandaag, als je je uitspreekt tegen Ambedkar, loop je het risico dat je wordt vermoord. Ik ben al vier keer fysiek bedreigd geweest, en in alle eerlijkheid is mijn verwachting dat ik binnen de twee jaar zal sterven door zo’n incident. Maar goed, ik moet toch sterven.” Toch blijkt uit verslagen van de Hoge Commissaris voor de mensenrechten van de VN dat discriminatie van kastelozen een dagelijkse realiteit is. Op elk niveau binnen het onderwijs hebben ze te maken met sociale

“Ik ben al vier keer fysiek bedreigd geweest, en in alle eerlijkheid is mijn verwachting dat ik binnen de twee jaar zal sterven door zo’n incident.” www.schamper.be

7

uitsluiting en fysiek geweld, met als gevolg een veel hogere drop out rate dan bij de rest van de Indische bevolking. In België schaarde Tamil Solidariteit zich achter de professoren en studenten van de EFLU in hun protest tegen professor Balu. “Ze herhalen gewoon het verhaal van het kastensysteem in India, die prietpraat van de negentiende eeuw. Ze willen graag iets beginnen, en ik hoop dat ze het doen. Want ik wil naar de rechtbank stappen, zowel hier als in India, desnoods trek ik naar Den Haag. Om te beginnen voor laster en eerroof, want ze schrijven dat mijn uitspraken een overtreding van de wet zijn. Ik heb die wetten grondig bestudeerd, dat heeft daar niets mee te maken.”

WANT HOE JE PROFITEREN KAN

Dat niemand aan de UGent durft reageren op dit voorval uit vrees voor een rechtszaak, kan dan weer op een lachsalvo van het gezelschap rekenen. Simpelweg omdat niemand anders dan Balu volgens hen recht van spreken heeft. “Welke tegenstem? Niemand weet iets over India! Ik ben dé specialist in Europa over India”, aldus Balu. De vrees voor een rechtszaak komt voort uit een conflict dat al

8

www.schamper.be

jaren aansleept. “De laatste twaalf jaar was er aan de UGent een grote campagne bezig tegen mij. En tot hun grote spijt hebben ze verloren. Er is een groep die mij echt haat.” Het conflict zou aan de Vakgroep Vergelijkende Cultuurwetenschappen ontstaan zijn, met toenmalig voorzitter Rik Pinxten, en ontaard zijn in een conflict aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte. “Die faculteit bestaat grotendeels uit mensen van de vrijmetselaarsloge. Ik heb niets tegen die mensen, niemand is perfect, maar de loge heeft een groep tegen mij gevormd. Tussen 1992 en 1996 was ik lid van de Raad van Bestuur, en heb ik buiten mijn weten om katholieke dossiers verdedigd. Soms wist ik het wel, maar het doet er niet toe, of je nu naar de Kerk gaat of niet is volstrekt irrelevant voor een dossier. Ik was ook zeer effectief, en heb de meeste dossiers binnengehaald. Daarom wouden ze mij de rekening presenteren. Dat kon niet onmiddellijk, omdat toenmalig rector Jacques Willems een ongelooflijk grote achting voor mij had. De volgende was Andreas De Leenheer, en ze dachten dat ze hem zouden kunnen gebruiken om mij te treffen. Ze probeerden mij te verwijderen uit de faculteit, uit de vakgroep … steeds zonder argumenten.”

“Een of andere assistente is bij de rector gaan klagen dat ik haar had aangerand, en er deden allerlei andere geruchten over mij de ronde. Ze wilden toen een tuchtcommissieproces beginnen. ‘Doe maar’, zei ik tegen rector De Leenheer. Toenmalig vicerector Marc De Clercq is toen bij de studenten van Vergelijkende Cultuurwetenschappen gaan navragen wat er klopte van die klachten. Helemaal niets, bleek toen. Toen wilden ze de hele zaak voor de tuchtcommissie brengen. Graag, zei ik, want dat is het enige forum waar ik mijzelf kan verdedigen. Maar ik maakte duidelijk dat iedereen die een klacht tegen mij zou inbrengen, ongeacht de gevolgen, een klacht van mij wegens laster en eerroof aan zijn been zou hebben. Want je kan mensen niet zomaar valselijk beschuldigen van zaken die ze niet gedaan hebben, en dan vrijuit gaan. Toen zijn ze bang geworden en hebben ze hun klacht ingetrokken.”

DAAR WETEN BEREN VEEL MEER VAN

Dreigen met een rechtszaak bleek bijzonder effectief, dus besloot Balu tijdens de rectorverkiezingen dezelfde kaart te trekken. “In 2010 was er een bevorderingsronde, en Freddy Mortier (huidig vicerector, red.) wou gewoon zijn eigen mensen bevorderen. Dus heeft hij allerlei zaken uit zijn duim gezogen, gefoefeld met de dossiers, en ik heb mijn bevorderingsdossier niet aanvaard. Het gaat

niet alleen over Freddy Mortier, ook een heleboel anderen. Zo’n 80% van de mensen aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte zijn racisten. Het is een zeer subtiele vorm van racisme: het is mij toegelaten om de plaats in te nemen die mij toegewezen wordt, en hen te behandelen, om een Afrikaanse term te gebruiken, als een bwana (meester of baas, red). Dan is het oké, maar het is verboden om van hetzelfde niveau of beter dan je westerse collega’s te zijn. Dan bega je een overtreding die moet worden afgestraft.” Dus diende Balu in 2013, net tijdens de rectorverkiezingen, een dossier in bij toenmalig rector *Paul Van Cauwenberghe*, waarin hij Freddy Mortier en een tiental anderen beschuldigde van discriminatie. “Toen ik wist dat Mortier rector wou worden, heb ik openlijk gezegd dat ik hem zou stoppen. En het is mij gelukt ook. De universiteit heeft mij onder grote druk gezet om niet naar de rechtbank te stappen, en ik heb het ook niet gedaan, want ik wil de UGent niet beschadigen. Maar ik heb het dossier nog steeds liggen, het verjaart pas binnen zes jaar. Ik heb het aan tien topadvocatenfirma’s in België getoond om te weten of ik een zaak heb. Voor ieder advies heb ik drieduizend euro moeten betalen, en ze bevestigden allemaal dat het een om zeer ernstige zaak ging. Jozef De Witte, directeur van het Belgisch Centrum voor gelijkheid van kansen, trouwens ook.” www.schamper.be

9

DERTIG JAAR STUDENTEN AAN DE TOP DOOR ELISE BOVENDEUR EN MARIJE DE DECKER

(HET FEESTEN KAN NIET OP)

DE SCHAMPERCOVER DIE DE GEBOORTE VAN DE GENTSE STUDENTENRAAD AANKONDIGDE

Hiep hiep hoera, de Gentse Studentenraad viert feest! Dit jaar blaast het overkoepelend overlegplatform voor studenten dertig kaarsjes uit en dat mag gevierd worden. Maar wat hebben die dertig jaar veranderd voor de Gentse student en hoe kijkt de studentenraad hier zelf tegenaan?

Het was een grauwe, doorsnee dag in het begin van december. De les kabbelde eindeloos voort en het vooruitzicht op de komende examens deed menig studentenhart vanbinnen huilen. Toch wachtte er een verrassing voor de horde studenten die zich die middag met hongerige magen naar de studentenrestaurants van de Universiteit Gent had gesleept, want mijn god de spaghetti (die hemelse, glibberige alom geroemde spaghetti) kostte slechts één euro! Dat is minder dan een pintje. Dus spaghetti werd er gegeten, maar liefst 4600 borden werden er in alle studentenrestaurants samen leeggegeten. Zo’n 77% van de genuttigde maaltijden waren spaghetti’s die dag terwijl dit aantal meestal eerder rond de helft ligt. In sommige restaurants was de spaghetti op een bepaald moment zelfs gewoon uitverkocht, een ongezien succes. Bij nader inzien was 4 december dus toch niet zo’n slechte dag.

DERTIG JAAR INSPRAAK

De onwetenden die meenden dat de universiteit de studenten met deze goedkope spaghetti een hart onder de riem wilden steken zo vlak voor de examens, hadden het mis. De spaghetti-actie was namelijk een initiatief van de Gentse Studentenraad ter ere van haar dertigste verjaardag. De bedoeling was om de studenten te laten delen in de feestvreugde. Of zoals Lennert Noppe, de voorzitter van de studentenraad, het zelf verwoordde: “Vaak worden jubilea gevierd met een receptie voor leden en oud-leden, maar de globale student — waarvoor wij er uiteindelijk zijn — heeft daar weinig aan. Daarom hebben wij gekozen voor een actie waar het merendeel van de studenten wel van kon genieten.” Daarnaast had de actie ook tot doel om de studentenraad aan bekendheid te laten winnen bij de Gentse studenten die helaas niet altijd van hun bestaan op de hoogte zijn. ‘Katten vergeten tenslotte ook nooit wie hen eten geeft’, moeten ze gedacht hebben. Die leukerds van de studentenraad doen wel-

iswaar nog andere, meer serieuze zaken dan ons, studenten, van goedkope spaghetti voorzien alleen. De Gentse studentenraad werd opgericht in 1985 als opvolger van het Gents Studentenkorps en is tegenwoordig een overkoepelende organisatie die de belangen van de student aan de Universiteit Gent en “ver” daarbuiten vertegenwoordigt. Ze bestaat uit een algemene vergadering, diverse werkgroepen en een dagelijks bestuur. Belangrijk om te weten is dat van elke faculteit telkens één studentenvertegenwoordiger aan die algemene vergadering deelneemt. Zo verenigt de Gentse Studentenraad dus de facultaire met de centrale studentenvertegenwoordigers waardoor hun werking meer gecentraliseerd kan verlopen dan voorheen. Concreet houden ze zich in de eerste plaats bezig met dossiers die de studenten direct aanbelangen zoals de spreiding van de examens, huurprijzen of het aanbod in de studentenrestaurants. Daarnaast ondersteunen ze ook verschillende projecten zoals de Student Kick-off, het cultuurplatform Tumult.fm en ook dit leuke studentenblad, jawel.

DERTIG JAAR VERZET?

De tijd waarin beslissingen werden genomen boven het hoofd van de studenten lijkt dus voorbij. Tegenwoordig zetelt in de verschillende raden van onze universiteit altijd wel een student, waardoor het bijna onmogelijk is dat de universiteit iets invoert zonder dat studenten daarbij inspraak hebben. Dertig jaar geleden was dat wel anders, want zeker voor de jaren tachtig werd de mening van de studenten meestal nog volledig genegeerd. De enige manier om in die tijd iets gedaan te krijgen was door heftig te protesteren, liefst van al door het op dramatische wijze bezetten van de geliefde universiteitsgebouwen. Na een tijdje hadden de toenmalige machtshebbers dat ook wel gehad en zagen ze in dat die steeds mondiger wordende studenten inspraak verlenen misschien toch niet zo’n slecht idee was. Iets over minder schade aan auditoria? Ondertussen groeide de Gentse www.schamper.be

11

studentenraad uit tot een erkend adviesorgaan, wat de universiteit ook officieel vastlegde in het participatiedecreet. Ook Lennert Noppe bevestigt dat die machtspositie van de Gentse Studentenraad doorheen de jaren sterk geëvolueerd is: “Iedereen beseft tegenwoordig wel dat de studenten een belangrijke speler zijn, dus er worden echt heel weinig dingen gedaan die de studenten echt niet willen. Op Vlaams niveau is dat misschien nog anders, maar aan de universiteit hebben wij altijd wel iets te zeggen.” Meer macht en invloed voor het studentenvolkje aldus, moehaha. Een van de laatste echt radicale bezettingen waaraan de Gentse Studentenraad ook deelnam, dateert ondertussen alweer uit 2000. Toen bezetten ze de vergaderzaal van de Raad van Bestuur uit onvrede met de bouwvallige toestand van het toenmalige studentenhuis De Brug, waar op dat moment verschillende studentenverenigingen nog hun lokalen hadden. De actie zorgde er destijds voor dat de plannen voor een nieuw studentenhuis in een stroomversnelling kwamen. Tegenwoordig herbergt dit knap staaltje architectuur, beter bekend als de Therminal, zowel het lokaal van de studentenraad, als ook ons eigenste redactielokaal. Op de vraag of de Gentse Studentenraad ook nu nog tot zo’n radicale actie zou overgaan, antwoordt Lennert Noppe diplomatisch dat zoiets natuurlijk nooit mag uitgesloten worden, maar

dat er wel al iets heel groots op til zou moeten zijn, dat evenredig is aan een dergelijke protestactie. Daarnaast haalt hij ook aan dat tegenwoordig studenten minder geneigd lijken te zijn om tot concrete actie over te gaan dan vroeger. “Zo’n bezetting van het rectoraat doe je natuurlijk niet met maar tien man. Als je daar niet met minstens vijftig staat, is dat ook maar flauw.”

DERTIG JAAR VRIENDJES MET SCHAMPER!

Naast de bouw van de Therminal realiseerde de Gentse Studentenraad de afgelopen dertig jaar nog talrijke andere zaken voor de studenten. Om daar op te wijzen zonden ze de voorbije weken dan ook een aantal van hun grootste verwezenlijkingen via sociale media de wereld in. Allemaal propaganda opdat we hen op onze blote knietjes zouden bedanken natuurlijk. Zo herinnerden ze ons eraan dat we die lesvrije week na de examens van het eerste semester aan hen te danken hebben, omdat ze ervoor pleitten het academiejaar met een week te vervroegen. Een aantal andere projecten waarvoor zij ook een grote verantwoordelijkheid dragen zijn o.a. de afschaffing van de giscorrectie bij multiple choice-examens, het creëren van extra bloklocaties, of de mede-oprichting van de vzw studentEnMobiliteit die verantwoordelijk is voor de gele studentenfietsen. De effectiviteit van de Gentse Studenten-

raad in sommige dossiers lijkt te schuilen in de eerder gematigde houding die ze soms durven aannemen. Voor hen gaat samenwerken en compromissen proberen sluiten met de andere onderwijsinstellingen immers voor op radicale koppigheid. Die gematigde standpunten staan soms in schril contrast met de kritische blik die wij al eens durven hanteren. De voorzitter van de studentenraad is zich ervan bewust dat ze door die gematigde reacties soms een gemakkelijk doelwit zijn, maar wijst er ook op dat zij door hun werking bepaalde zaken vaak beter binnen het groter geheel kunnen plaatsen, wat zich ook vertaalt in hun standpunten. Op die manier werd er door de Schamperredactie in het verleden al eens artikels geschreven waar de studentenraad niet zo vrolijk van werd. Dat heeft, in wisselwerking met onze eigen bewogen geschiedenis, af en toe tot een zekere haat-liefdeverhouding geleid. En het hielp natuurlijk ook niet echt dat de studentenraad in het verleden meermaals heeft bijgedragen tot de schorsing van dit blad. Een doorgewinterde lezer zal opmerken dat dit artikel verzaakt aan de gebruikelijke portie kritiek, we moeten die mannen ook iets gunnen voor hun verjaardag. Meer zelfs, we geven toe dat de spaghetti-actie een groot succes was. Maar we blijven met een kritische blik over hun schouder meekijken, en indien nodig, halen we met plezier enige samenstelling met het woord flop terug boven. .

ACHTERKLAP TSUNAMI S5 Het is de wetenschappers aan de UGent niet ontgaan: de opening van het groots aangekondigde gebouw S5, inclusief gloednieuwe bib en resto. In afwachting tot die opening werden alle kleine bibs aan de faculteit opgedoekt en werden alle boeken in dozen bewaard in de kelder van de S5. Door een technisch defect is die kelder echter overstroomd. Natuurlijk lagen de oudste boeken in de onderste dozen. Een bedrijf, gespecialiseerd in het herstellen van oude boeken, wil de boeken vriesdrogen. De boeken liggen nu dan ook in de diepvriezer van de resto tot de komst van de experts.

12

www.schamper.be

door Selin Bakistanli

DUIZENDEN STUDENTEN ZINGEN Op 9 december vond de Massacantus plaats die georganiseerd werd door het SK, het HK en het FK. Zo’n 2300 studenten waren aanwezig in Flanders Expo voor het leukste én gortigste studentenfeestje van het jaar. Er werd 7500 liter bier — correctie: Rodenbach — gedronken. Als we de liters die op de grond en op de cantusgangers neerdaalden even niet meetellen komt dat neer op zo’n drie liter per persoon. Dat kan al eens tellen. Bij dezen ook nog een kleine shout out naar Marianne Godfroid van het SK, die heel de zaal betoverde met haar engelengeluid. Of zoals op Facebook gezegd werd: “Geef die Cantor Cantorum een platencontract!”

INNOVATIE GESIGNALEERD! Het platform waar je ideeën kon indienen voor de Innoversity Challenge is afgesloten. De uitdaging klokt af op 544 ingestuurde ideeën waarvan er drie tot vijf daadwerkelijk geprobeerd zullen worden. De faculteit die de meeste ideeën instuurde was de Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur. Daar werden 118 ideeën ingestuurd. De Faculteit Economie en Bedrijfskunde volgt hen op de voet met 116 suggesties. De Faculteit Farmaceutische Wetenschappen hinkt achterop met 5 ideetjes. Ach “deelnemen is belangrijker dan winnen” zeggen ze toch altijd?

COLUMN door Bos Goderis

Bos, ik, kartoenist, waag me aan iets nieuws. Een column. Gewapend met pen, papier en een hoopje weinig ophefmakende weetjes kruip ik achter mijn buro. Ik schrijf een betoog over mijn ergernis tegenover het kwisprogramma ‘De Slimste Mens ter Wereld’. In een uitermate slecht geschreven allegaartje van frustraties haal ik — zonder enige argumentatie — uit naar de deelnemende bv’s. Brave Vlamingen die me niets verkeerd hebben gedaan, maar goed, het was laat en er schuilden demonen in mijn ziel. ’s Anderendaags leg ik mijn column voor aan mijn intellectuele roomie. “Schrijven is schrappen”, mompelt hij vanachter zijn krant. Hij mag dan wel een omhooggevallen creatieve werkloze zijn, oratorisch gezien kan ie wel met me mee. “Bos, jongen, wovon man nicht sprechen kann, darüber muss man schweigen.” “Aha, Soren – met een streepje door de ‘o’ – Kierkegaard,” riposteer ik zelfverzekerd. “Neen man, Wittgenstein. Je maakt je er weer aan schuldig! Quod erat demonstrandum.” “Hmmm. Over Latijnse spreuken gesproken, ik heb nog een goed mopje. Wat zei Jommeke toen hij door zijn beste maat in de steek gelaten werd? … Tu quoque, Fili-berke.” “Niveau nihil jong. Net zoals je column. Bos, ofwel schrijf je over iets waarvan je kennis hebt, ofwel schrijf je niets.” De geletterde veggie katapulteert mijn column in de prullenmand. En alsof dat nog niet genoeg is, leegt hij hem nog eens ook. Lap, ik moet met andere woorden opnieuw beginnen of er gewoon niet meer aan beginnen. Gekweld met een beperkte woordenschat en een slecht gevoel voor taal, kreeg ik dus zonet te horen dat ik enkel over iets mag schrijven waarover ik effectief kennis heb. Ik besluit een lijstje op te stellen. Alfabetisch

gerangschikt is dit het resultaat: auto’s, Italië en de Tweede Wereldoorlog. Hmm, de Fiat onder het fascistisch regime van Mussolini. Ik voel het enthousiasme al opborrelen, maar besef tegelijk dat een breder publiek zou kunnen afhaken. Desalniettemin voor de geïnteresseerden: Fiat ontwikkelde twee modellen: de Topolino – Italiaans voor muis – en de Balilla – vertaling ontglipt me even, maar wel weet ik dat dit tevens een Italiaanse variant was op de Hitlerjugend. Twee wist-je-datjes die zelfs buiten het bestek van de gemiddelde Canvas-kijker liggen. Ik wijk af. Ik ben potverdorie al zeshonderdvijfentwintig woorden ver en ben nog steeds niet begonnen aan de onderliggende boodschap van deze column. Mijn roomie zegt dat een column altijd een onderliggende boodschap moet dragen. Misschien is dat wel waar, maar hij mag wat mij betreft toch eens stoppen met mijn doen en laten te dicteren. Soms moet je ook eens dingen uitproberen om dan te ontdekken dat je er helemaal niets van bakt, denk ik dan. En gebakken wordt hier zeker niet, hoogstens wat gesist en geknetterd. Tekenen, dat lukt nog. Maar schrijven? Niets voor mij. Schoenmaker, blijf bij je leest! Een leest is trouwens een handig soort gereedschap uit aluminium, hout of kunststof waarmee je schoeiselreparaties kunt uitvoeren. Weet je ook maar mooi weer. Nu, al bij al deed ik het misschien zo slecht nog niet. Met een beetje geluk glijden nog enkele blikken over deze laatste woorden. Bovendien ben ik erin geslaagd vlotjesweg Kierkegaard, Canvas en een Latijnse spreuk te vermelden. Zeg nu nog eens dat kartoenisten geen intellectuelen zijn. Trouwens, kartoenist, buro, kwis en kartoens,” dat is progressieve spelling. Daarmee is de kous dan maar af. Groeten, en tot de volgende. Niet in woorden, maar in prenten.

www.schamper.be

13

14

www.schamper.be

DE GLEUF LEZERSBRIEVEN

Zelf een lezersbrief schrijven? Stuur dan een mail met als onderwerp “lezersbrief ” naar schamper@schamper. ugent.be of een brief naar Schamper, Hoveniersberg 24, 9000 Gent.

Ik zag ze deze week al. Op de grote lege muur aan het UFO staat nu de tekst ‘The next big thing will be a lot of small things’. De column van Michiel Hendryckx in DS Weekblad leerde me dat het een kunstwerk van Thomas Lommeé is, daar geplaatst naar aanleiding van de klimaatconferentie.  Hendryckx stelt zich bepaalde vragen. Onder andere: kan het dat een universiteit een gevel leent aan kortzichtigheid? Dat ze studenten maant klein te dromen? Dat ze wat indrukwekkend en meeslepend is naar de verdomhoek bant?  Ook ik had wat bedenkingen, zij het van andere aard.  Het eerste moment was ik wat geschrokken van de manier waarop een should-be kritisch instituut als de UGent zich laat meeslepen in de oppervlakkige trend van flitsende Tumblr-quotes en lege motiverende leuzen.  Maar op een dieper niveau staat dit bombastische ‘kunstwerk’ symbool voor de tendens die ik al enige maanden voel bij het nieuwe beleid van de UGent. Het lijkt alsof rector Anne De Paepe zich bij de aanvang van haar termijn een handboek ‘Marketing 101’ aanschafte, en nu één voor één de verschillende hoofdstukken overloopt. Gevolg daarvan is een vervlakking van de prikkels die studenten zouden moeten aansporen buiten de dogmatische lijntjes te kleuren. Of nog, zoals De Paepe

het waarschijnlijk liever hoort: ‘To Think Outside The Box’. Het rectoraat neemt de alma mater op sleeptouw in een race van modernisering, zonder eerst te controleren of de grote basis daar klaar voor is.  In de meeste leslokalen zijn nog geen stopcontacten aanwezig voor de laptops waar bijna elke student tegenwoordig zijn notities op maakt. De sites Rozier en Blandijnberg staan letterlijk op instorten. In mijn faculteit, die van de Rechten, wordt nog geen enkele les opgenomen en online beschikbaar gesteld. In de drie bachelorjaren werd geen enkele les in het Engels gegeven. 99% van de lessen volgt nog de ex cathedra-manier. Allemaal dingen waar buitenlandse studenten zich over verbazen. En waar wij ons over zouden moeten schamen.  Daartegenover plaatsen de decaan en de rector dan de Innoversity Challenge: ‘Deel jouw ideeën over de toekomst van de UGent’. Of nog beter: de vernieuwde vaardigheden in de opleiding Rechten, of het vak ‘Onderhandelen en Bemiddelen’. Zaken die prachtig modern klinken, maar inhoudelijk zo weinig uitgedacht zijn dat ze aanvoelen als een aanfluiting van de intelligentie van studenten.  Vier jaar geleden koos ik de UGent, omdat ze me van alle Belgische universiteiten de meest ‘stoute’ leek. Zelfstandig, vrij, kritisch. Ik dacht dat dit de plek was

die me zou stimuleren en inspireren.  Nu, vier jaar later, ben ik mijn studies beu. Mijn punten zijn goed, dat wel. Maar ik ben gedesillusioneerd. Ik heb geen motivatie meer. Mijn nieuwsgierigheid is gedoofd. Mijn leergierigheid geblust. Wees gerust mama en papa, ik zal mijn opleiding afmaken. Al was het maar omdat ik bang ben dat andere studies die me nu interessant lijken, mijn passie voor die onderwerpen ook zullen doden. Ik zei het eerder, en ik zal het blijven zeggen. Op de manier waarop ze nu bezig is, creëert de universiteit een generatie hersendode studenten die inderdaad goed blokt, maar geen greintje besef heeft van de complexe wereld waarin ze na hun studies terecht zal komen.  U wilt mijn ideeën over de toekomst van UGent?  Goed, hier heeft U ze. Maar vergeef me, ze klinken niet erg hip, en staan waarschijnlijk niet in Uw laatste marketingplan. •Moderniseer de bestaande gebouwen. Plaats voldoende stopcontacten. Verbeter het internetnetwerk. Zorg voor lokalen die verlucht kunnen worden. Installeer een beter afvalbeleid. •Neem alle lessen op. Maak ze online beschikbaar. Niet iedereen leert op dezelfde manier. Door het hoorcollege als hoofd-studiemiddel aan te bieden zet je een hele groep studenten in de kou. •Geef elk vak een goed handboek.

De tijd van ex catedra doceren, en studenten die alles noteren, is voorbij. Bespaar ons een hele hoop tijd en energie. En wederom hetzelfde argument: niet elke student leert best door hoorcolleges en notities. Vaak werkt een boek evengoed.  •Stimuleer studenten die vakken willen volgen op andere faculteiten. Ik kan niet uitdrukken hoe inspirerend mijn keuzevakken ‘Architectuurgeschiedenis’ of ‘Overzicht van de Podiumkunsten’ waren voor me, zelfs in mijn opleiding rechten. Wel spijtig dat ik om hiervoor toestemming te krijgen eerst een bijzondere administratieve procedure moest doorlopen. •Verlaat de thesis als sluitstuk van een academische opleiding. Ze is vooral interessant voor studenten die verder willen in de academische wereld. Zoek alternatieven. De Universiteit Antwerpen laat rechtenstudenten die geen voordeel denken te halen uit een thesis een stage doen in de plaats.  Het enige voordeel aan dit non-beleid is misschien dat de studenten met onstuitbaar potentieel nu verplicht worden om zelf kennis te vergaren, en zo betrokken raken bij domeinen waar ze tijdens hun opleiding sowieso nooit mee in aanraking zouden gekomen zijn. Of zoals een vriend het verwoordde: “UGent, Durf denken! (want wij doen het niet)” Jonas Deweer

www.schamper.be

15

BETER BLOKKEN

VIJF TIPS DIE JE VEL ZOUDEN KUNNEN REDDEN 21 december. Je scheurt nu pas dat plastiekje van je reader. Je buigt nederig het hoofd aan je bureau. Het is toch veel meer dan gedacht. De cafeïnevoorraad is gelukkig aangevuld. Een boom zwaait naar je vanuit je raam. Haha, dag boom! Neen, geen tijd. Je moet nu studeren. Nu of nooit. door Brecht Vissers cartoon door Yob Hillewaert

1. TIME-MANAGEMENT

Ah, time-management. Je leven plannen. Onderzoek na onderzoek (Britton & Tesser, 1991; Een lijst met studieGeorge, Dixon, Stansal, Gelb & Pheri, 2008; Mishulpmiddelen vind je ra & McKean, 2000; Je Eigen Mama, 2015) wijst overal. Hier ook. En als het uit: des te beter je de studietijd plant, des te je al weet dat je overal beter je scoort. Dat hoeft zelfs geen langetermijnbloktips vindt, dan plan te zijn. Kortetermijnplanners die to-dolijsmoet je waarschijnlijk ten maken voor één bepaalde dag, plukken ook stoppen met studietips al vruchten. Maar laat te lezen en beginnen ons eerlijk zijn: lijsten, met studeren. “Maar planningen en kalenders zijn stresserender dan er staan zo’n grappige GIFs bij, meneer”. Neen. GIFs het hoofd van je afkeurend kijkende prof boven (geanimeerde plaatjes) zijn niet grappig. GIFs zijn je bed te hangen, zodat je niet durft te gaan de duivel. GIFs zijn tijdverlies. En al de tips die erbij slapen vooraleer die cursus erin zit. En waarom staan zijn eveneens tijdverlies. Over tijd gesproken: zou je godverdomme zitten te plannen terwijl die hoeveel keer heb je al geprobeerd om te beginnen cursussen nog naar vers drukwerk ruiken en nog met planningen maken omdat time-management niet naar angstzweet. Je zal het nooit kunnen. altijd bovenaan de bloktiplijstjes prijkt? Veel te veel. Nooit. Wel, hier prijkt het ook bovenaan. Want deal with it (haha, dat 2. ONTSPAN stond ook op die GIF, weet je nog): je bent er “Neem genoeg pauzes”, alweer veel, maar dan “ga sporten”, “mediteer”, ook veel te laat aan been nog van die zever. gonnen dit semester. Geloof er niets van. Er is maar één manier om je hoofd helemaal leeg te maken, zonder veel tijd te verliezen en zonder te moeten lezen over hoe chakra’s werken. Sport is het op een bepaalde manier dan weer wel: masturberen. Toegegeven, de positieve effecten ervan op vlak van langdurige stressverlichting worden niet bevestigd, noch ontkend door de academische wereld. Wel zou het op tal van andere vlakken voordelen geven. Het werkt alleszins beter dan al die homeopathische pillen waarmee ze u rond de oren zwieren tijdens de examenperiode. En ‘t is tof. Maar neem ook andere soorten pauzes. En genoeg. Maar niet te veel. Google de “Pomodoro Technique” eens. Whatever works. Wij zijn niet verantwoordelijk voor gebeurlijke ongevallen.

16

www.schamper.be

3. GEHEELONTHOUDING Ja, je bent verslaafd geraakt aan alcohol afgelopen semester, en ja je gaat hunkeren naar een frisse pint. Ga op café, verspil al uw tijd maar, see if anyone cares. Geef vooral geen goede gewoontes op. Maar kweek er ook geen nieuwe bij. Als je voor de examens al geen rauwe wortels en brocolli at als snack, ga je dat in de blokperiode ook niet aankunnen. Neem die dinokoeken maar mee in de winkel. Bovendien werken rituelen stressverzachtend. Echt waar. Dus ook op vlak van consumptie. Koffie, sigaretten (wij zijn niet verantwoordelijk voor gebeurlijke dood), alcohol (zie: sigaretten), fitnessoefeningen, meditatie, playstation spelen tussen de soep en de patatten, je vrienden zien, Facebook checken om de dertig seconden, naar buiten staren en nadenken over leven, dood en hoe de wereld zou zijn moest iedereen eruit zien als een stoel: gewoon blijven doen. Je zal wel voelen wanneer je de mist aan het ingaan bent. Of vertrouw je jezelf niet? Uiteindelijk kan je nog altijd een chalet in de Ardennen huren, je gsm en laptop thuis laten en blokken bij het haardvuur. Je kan terug in contact komen met de natuur, de menselijkheid, de ondraaglijke pijn van het zijn. Je kan Thoreau en Emerson lezen, echt beginnen geloven dat het naturalisme het antwoord is op al onze vragen. Je kan diepfilosofische gesprekken 4. ACTIEF met jezelf hebben over de leerstof STUDEREN bij een tas thee, linken vinden waar Oké, deze werkt echt: je leerje proffen zelfs nog nooit bij hadden stof hardop zeggen, noteren, stilgestaan. Tot de Red Bull op is. uitbeelden, fiches maken. En ‘s avonds vang je je eigen eten en Maar daar hoeft het niet bij drinken. De dichtstbijzijnde nachtte stoppen. Praat met mensen winkel is dertig kilometer verderop uit je richting over de leerstof. in Durbuy. Succes! Maar maak er geen kippenhok van. Al die gefrustreerde vriendjes die nog snel willen zeggen op welke pagina van de cursus de uitleg over de Mann-Whitney-test stond en die dan citeren: weg ermee. Verwijs ze door naar tip nummer 2. Verdoe alleszins je tijd niet met het opbouwen van een geheugenpaleis. Tenzij je er al een hebt. Lach dan en zwaai schamper vanop je balkon naar het proletariaat dat ezelsbruggetjes zoekt voor alles wat ze uit het hoofd moeten leren. Probeer ook creatief te zijn met de leerstof. Misbruik ze. Hard. Laat je afleiden. Staar uit je raam, met je voeten op je bureau en houd je leerstof in het achterhoofd terwijl je aan andere dingen denkt. Denk bijvoorbeeld aan olifantjes en wat die zouden doen als ze een Communistisch Manifest in hun handen zouden krijgen en zouden kunnen verstaan. Fout: olifanten leven al in het communistisch ideaal. En ze hebben geen handen. Aha!

5. GA TERUG STUDEREN Hier zou een inspirerend citaat kunnen staan. Jawel. Van Albert Einstein. Of John Cleese. Maar neen, quotes zijn bullshit. Geloof ze niet. Vooral niet als ze over studeren gaan. Daar mag je mij op citeren. Doe gewoon wat werkt. En als het niet werkt: get your shit together. “If at first you don’t succeed. Dust yourself off and try again. You can dust it off and try again” Shit. Nu staat er toch een inspirerende quote. Van Aaliyah. Ach. Wie gelooft er nog in r&b?

www.schamper.be

17

INTERNATIONAAL

#FEESMUSTFALL

DOOR KOBA RYCKEWAERT

STUDENTENPROTESTEN IN ZUID-AFRIKA Afgelopen semester werd in Zuid-Afrika gekenmerkt door studentenprotesten. Wat begon als een reeks kleine protesten aan verschillende universiteiten, culmineerde midden oktober tot een nationale protestbeweging die haar pijlen mikte op de verhoging van de collegegelden. Met het besluit om de verhoging van meer dan 10% voor 2016 te schrappen, lijken de studenten hun slag te hebben thuisgehaald. Maar de protestbeweging blijft zich hashtag per hashtag opnieuw uitvinden. Er blijkt nog veel werk aan de winkel.

#FEESMUSTFALL

In Schamper verscheen eerder al een artikel over de studentenprotesten in de universiteit van Stellenbosch, die voornamelijk gericht waren tegen het Afrikaans als onderwijstaal en een racistisch klimaat aan de universiteit. Gelijkaardige protesten vonden toen aan verschillende universiteiten in Zuid-Afrika plaats. In dat klimaat van algemene onrust, stak midden november de boodschap dat het collegegeld met 10,5% zou verhogen het vuur aan de lont in de Universiteit van de Witwatersrand, Johannesburg. Van daaruit verspreidde de beweging zich onder de naam #FeesMustFall naar alle grote universiteiten. Colleges werden afgelast, en verschillende universiteiten moesten de deuren sluiten. Door een tekort aan subsidies zouden alle universiteiten het collegegeld tien tot twaalf procent verhogen, de druppel in een reeks verhogingen de afgelopen jaren. Vooral zwarte studenten zouden hierdoor steeds moeilijker toegang krijgen tot hoger onderwijs.

18

www.schamper.be

#NATIONALSHUTDOWN

De politie reageerde fel op de protesten, er volgde enkele gewelddadige incidenten en arrestaties. De studenten organiseerden lock downs en sit ins aan verschillende universiteiten. Toen de onrust bleef stijgen, stelde de minister van hoger onderwijs Blade Nzimande voor om de verhoging bij te stellen naar 6%, maar de studenten eisten een complete opschorting van de verhoging. Op 23 oktober trokken ze met meer dan 10’000 naar het Uniegebouw, de officiële zetel van de Zuid-Afrikaanse regering. Daar probeerden ze het parlement binnen te dringen, waarop de politie met man en macht de massa terugdrong. Uiteindelijk kondigde Jacob Zuma, de president van Zuid-Afrika, aan dat de collegegelden in 2016 niet zouden stijgen.

#FEESHAVEFALLEN

Een finale overwinning was dit echter niet voor de studenten. Ze reageerden verontwaardigd op de buitenproportionele reactie van de politie op de protesten, en pikten het niet dat de president hen op die bewuste dag niet rechtstreeks wou toespreken. Ze vonden ook dat veel van hun eisen aan de kant geschoven werden. Zo stelden ze een racistisch klimaat aan Zuid-Afrikaanse universiteiten aan de kaak, en eisten ze gratis onderwijs voor arme studenten.

#ENDOUTSOURCING

Na 23 oktober bleek snel dat de strijd volgens de studenten nog niet gestreden was. De iconische hashtag #FeesMustFall werd onder andere vervangen door onder andere

#EndOutsourcing, waarmee aandacht werd gevraagd voor de lage lonen en slechte werkomstandigheden van universiteitspersoneel dat uitbesteed wordt. Daarnaast benadrukken de studenten dat er helemaal geen zekerheid is na 2016 wat een verhoging van de collegegelden betreft. Sommigen menen dat de strijd pas gestreden is als iedereen gratis toegang heeft tot het hoger onderwijs.

#ZUMAMUSTFALL

Dat de protestbeweging de president van Zuid-Afrika dwong om terug te komen op zijn beslissing, inspireert. Toen Jakob Zuma op 10 december in opspraak kwam door het ontslaan van zijn Minister van Financiën, dook de hashtag #ZumaMustFall op.

ZOEK DE 9 VERSCHILLEN

20

www.schamper.be

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

  Het Tet­offensief           Het Tet­offensief

 

 

 

 

   

                              

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

11

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

         

 

 

   

   11     

 

 

 

11

 

 

 

 

  

   

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15

 

   

14 13

 

 

 

 

 

13

 

 

 

 

 

 

 

14  

 

 

 

 

 

 

 

15

 

9

 

 

 

  7

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

 

   

 

 

 

 

  

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

   

   

  

 

 

                            

 

 

 

       

      

 

 

  12

 

 

 

 

 

 

 

 

    

 

 

 

 

 

 

11. Je kan ontbijt in het Duits niet zonder Horizontaal

5. “Help, help, help, help! Ik krijg …”

5. “Help, help, help, help! Ik krijg …” http://www.woordzoekers.org/kruiswoordpuzzel­maken.html

7. Dorstlessend, rond fruit (mv.)

7. Dorstlessend, rond fruit (mv.)

8. Een kort palindroom (mv.) 8. Een kort palindroom (mv.)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

 

 

        

 10  

             

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

  

   

 

 

   

 

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      

 

 

 

 

   

 

 

               

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

      

   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

               

 

     

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

          

      

              

 

 

 

    

      

 

 

 

  

   

  

 

 

   

  

 

   

 

    

 

 

 

 

 

   

 

 

 

 

 

    

 

 

 

 

 

 

 

 

    

 

 

 

 

 

 

     

 

 

 

 

 

        

 

 

 

 

  

 

 

 

   

 

  

                                     

 

 

  

                    

  

   

    

 

 

 

1. Kinderkoets (mv.)

 

    

                      

   Verticaal           

 

    

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

 

 

            

 

 

 

Horizontaal 8. Een kort palindroom (mv.)

 

 

 

 

 

 

 

 

  

    

 

 

 

 

 

 

 

 

8

 

 

 

     

 

 

8

 

 

    

 

 

 

 

 

 

 

  Horizontaal                   

 

       10

 

  

 

                       

       

 

 

 

 

 

                 

   

       

7. Dorstlessend, rond fruit (mv.)

 

 

  

 

     

 

5. “Help, help, help, help! Ik krijg …”

 

 

   

      

 

 

 

  

 

 

 

5    10   5

4

               

 

             

   

 

  

  

 

  

 

   

      

        

 

  

  16

 

 

                      

       

 

                   

 

    16

 

 

 

 

 

 

   

 

                   3     4            

 

 

 

 

 

      

 

 

 

 

 

 

 

 

3

 

 

 

 

 

   8                    

 

  

 

 

        

 

 

 

   

  

  

 

16

    

 

 

  

 

15

    22

 

 

 

  

  

 

 

 

        12

 

 

 

 

   

 

 

 

6 12   6  

 

9

 

 

7

 

  

 

          

 

 

 

 

       

 

 

 

     

14

 

 

 

           

          

          

 

 

     

       

   

 

 

 

9       

 

13

 

 

  

 

 

 

6

 

7

 

5

                HET TET-OFFENSIEF

                         1 1  

 

 

 

  

   

 

2. Het niet­lekkere deel van de kip (mv.)

 

 

 

Verticaal

3. Vrouwelijk, persoonlijk voornaamwoord 4. Synoniem voor zagen Verticaal

1. Kinderkoets (mv.)

1. Kinderkoets (mv.)

1/2

2. Het niet­lekkere deel van de kip (mv.)

2. Het niet­lekkere deel van de kip (mv.)

3. Vrouwelijk, persoonlijk voornaamwoord 3. Vrouwelijk, persoonlijk voornaamwoord

10­12­201511. Je kan ontbijt in het Duits niet zonder KRUISWOORDPUZZEL maken | Online generator 11. Je kan ontbijt in het Duits niet zonder 4. Synoniem voor zagen 4. Synoniem voor zagen

vormen http://www.woordzoekers.org/kruiswoordpuzzel­maken.html

http://www.woordzoekers.org/kruiswoordpuzzel­maken.html

12. Uitroep van een bekende nerd in een overroepen tv­serie (mv)

5. Verzamelnaam voor vuvuzela’s, claxons,1/2 enzovoort.

1/2

6. Lampen aan de voorkant van een auto

13. Instrument om paardenhoeven te imiteren, werd gebruikt in Monty Python

9. Resultaat van zoemend ongedierte, Vooral 13­jarige meisjes hebben er last van

14. Gebergte op de grens van Spanje en Frankrijk

10. De meeste bekende plek in het toneelstuk Romeo en Julia

15. Stenen aan de voorkant van een huis

16. Naam van de actrice die Carmen speelt in F.C. De Kamioenen (mv.) www.schamper.be

21

DRANKSPEL Is jouw familie ook onuitstaanbaar? Welkom. Hier zijn enkele tips om de feestdagen te overleven. Eigenlijk is er maar een tip: Alcohol. Veel alcohol. In de volgende situaties is het toegestaan ostentatief met je ogen te rollen en een grote slok van je glas te nemen. Drinken om te vergeten is van toepassing.

Drink als die tante met kleren van Desigual ongeoorloofde vragen over uw relatie/onenightstands begint te stellen.

Drink als je ouders aanhalen dat je volgens je Facebook-activiteiten toch echt wel veel te veel uitgaat.

Een ad fundum als je zwaarlijvige nicht hysterisch de kamer uitloopt wanneer je oma vraagt wanneer ze eens een liefje gaat meenemen.

Een dubbele slok wanneer iemand ouder dan 40 woorden als ‘bubbels’, ‘kids’, ‘asap’ en ‘me-time’ in de mond neemt.

Drink iedere keer wanneer je opa een racistische opmerking maakt over de vluchtelingen/IS, in de trant van: ‘We hadden ze nooit mogen binnenlaten’. Voor elk familielid dat hier luid mee instemt met zijn/haar mond nog vol, twee slokken.

Voor elk cadeau waarbij je moet faken dat je het leuk vindt, en je je alweer realiseert hoe slecht je familie je kent – echt waar, tante Gina, wat moet ik in Gods naam doen met een boek over duiven kweken?? – een shotje naar keuze.

Per serviet dat in brand schiet een slok per seconde dat ze niet hysterisch uit gewapperd of uitgeslagen wordt.

Drink je glas leeg wanneer je vader commentaar geeft op de manier waarop je vriend/vriendin de wijn uitschenkt, opgevolgd door een korte inleiding tot de basisregels van de etiquette (Dit is een waargebeurd verhaal.)

22

REBUS

Manifestatie op de ‘Diada’, Nationale feestdag van Catalonië

www.schamper.be

23

ZEVEN WERKEN VAN BARMHARTIGHEID VOOR DE KERSTPERIODE! - Voed een hongerige jood – melk met biefstuk is een aanrader. - Laaf de kerstman zodat hij u meer cadeautjes kan geven. - Begeleid wannabe-artistieke tweedehandshippies naar een echte kledingwinkel. - Herberg de vreemdelingen aan de hand van een streng, doch rechtvaardig migratiebeleid. - Steun een vereniging voor mensen met een homoseksuele beperking opdat ook deze arme stumpers ooit aangepaste en effectieve therapie voorgesteld krijgen. - Bezoek eens de witteboordscriminelen die onschuldig in de gevangenis zitten wegens het bevechten van het georganiseerde misdaadkartel dat de Belgische staat heet. Gevangenissen moeten trouwens ook geprivatiseerd worden. - Verlos Zakkenman trefzeker, maar discreet uit zijn lijden en geef hem vervolgens een eervolle laatste rustplaats op het plein naast het Ufo.

RITA VAN DE SALAMANDER “Cafébazen moeten eigenlijk zwijgen”, is het eerste wat Rita d’Haens, beter bekend als Rita van de Sala, mij zegt als ik haar vraag of ze me te woord wil staan. Gelukkig maakt ze een uitzondering op die gouden regel, want de Salamander kan natuurlijk niet ontbreken in deze rubriek!

MEISJES, ZE MAKEN ONS ZO ZAT MENEER Rita staat al 43 academiejaren lang achter de toog in de Salamander. Dat doet ze helemaal alleen. “Dat is lastig, ja, maar ik neem ook veel congé, hè. In het weekend doe ik niet open, in de kerstvakantie, de grote vakantie en de paasvakantie ook niet. In de lesvrije week is het hier ook dicht.” ‘t Is begot erger dan een ambtenaar! Hulp van haar minstens even legendarische man, Potti, krijgt ze over het algemeen niet. “Hij helpt als ik eens weg ben om te eten, maar eigenlijk zit hij liever voor de toog dan erachter te staan.”

GEPEPERD VERHAAL

Als ik haar vraag welk verhaal haar het beste is bijgebleven in die 43 jaar Salamander, moet Rita niet lang nadenken. “Het café zat bakkesvol, ik stond achter de toog te tappen. Ineens krijgt iedereen tranen in de ogen. Blijkbaar was er in het toilet een discussie aan de gang tussen twee studenten, waarbij de ene pepperspray had gespoten in het gezicht van de andere. Hij wilde weggaan, maar ik heb ge-

roepen naar de mensen die aan de deur stonden en zij hebben hem kunnen tegenhouden. De politie heeft de jongen meegenomen en ik heb mijn café toen moeten sluiten: die pepperspray zat overal. Ook op mijn kleren.”

DE VOLGENDE GENERATIE

Marc Coucke en Marc Uytterhoeven waren tijdens hun studentenjaren vaste klant in de Salamander. Coucke brengt soms zelfs nog een bezoekje aan het café en hij is niet de enige oud-student die geen afscheid kan nemen van Rita. “Studenten doen me de groetjes van hun ouders die hier vroeger vaak zaten, of ma en pa komen zelf nog eens langs om hun zoon of dochter voor te stellen. Soms zitten er studenten aan de toog die ongelooflijk op hun vader of moeder lijken, dan probeer ik te raden wiens kind ze zijn.” Na al die jaren denkt Rita er nog niet aan om te stoppen, ook al is ze officieel met pensioen. “Zolang ik nog gezond ben en het leuk vind, blijf ik dit doen. We hebben geen kinderen en in de familie hebben ze allemaal gestudeerd; die willen het niet overnemen. ‘t Is nochtans heel leuk werk, altijd op café zitten!” door Selin Bakistanli

WETENSCHAPSKORT

door Olivier Vander Bauwede

ATTACK OF THE CLONES Ocharme die bananen. Jawel, de strijd voor onze favoriete fruitsoort is heviger dan ooit. Sinds agressieve schimmelziekten de banaan dreigen uit te roeien, zoekt de wetenschap wanhopig naar een oplossing. Het grootste gevaar, de zogenaamde Panama-ziekte, is al even bekend: ze verspreidt zich sinds de jaren 50 langzaam door Azië en treft plantages in landen zoals Mozambique, China, de Filipijnen, Pakistan en Australië. De fungus die dodelijk is voor bananenplanten kan maar liefst dertig jaar in leven blijven. Er was één baken van licht: de resistente Cavendish-banaan,

maar ook deze werd door een schimmel aangetast. Bananenexperts – jawel, die bestaan – van het Wageningen University & Research Centre hebben nu ontdekt dat een en dezelfde kloon van de schimmel verantwoordelijk is voor al het leed. Geen goed nieuws dus, want dat betekent dat deze kloon zich over heel de wereld zal verspreiden. Wetenschappers verwachten dat Afrika en Zuid-Amerika zullen getroffen worden en vrezen voor een hongersnood. Quarantainemaatregelen zijn voorlopig het enige strijdmiddel.

the shit is bananas

MET EEN GEN EEN MUG SCHIETEN

mug shot

Ocharme die malariamuggen. Na meer dan een eeuw strijd tegen malaria denken wetenschappers eindelijk een oplossing gevonden te hebben: genetische manipulatie. De Anopheles gambiae is een mug die verantwoordelijk is voor de meeste overdracht van malaria, een ziekte die jaarlijks meer dan 200 miljoen mensen bereikt en aan meer dan 430.000 slachtoffers het leven kost. Britse onderzoekers hebben nu een gen toegevoegd aan enkele vrouwelijke exemplaren van dit beestje dat de eiproductie moet verstoren. Het aan-

gepaste gen is bovendien zo ontworpen dat het versneld wordt doorgegeven, met als doel de hele populatie te bereiken en uiteindelijk de soort te laten uitsterven. Al zal dit wellicht niet voor meteen zijn. Het is wachten op meer onderzoek, voor we de muggen in kwestie kunnen vrijlaten en inzetten. Dat onderzoek zou wel eens tien jaar kunnen duren. De uitsterving zou niet bedreigend zijn voor het ecosysteem van Afrika, waar de mug voorkomt, aangezien ze slechts een van de 800 soorten is die daar bestaan.

VROUWEN ACHTER ‘T STUUR Ocharme die vrouwen. De gedachte dat vrouwen slechter kaartlezen dan mannen is wellicht even oud als de kaart zelf. Maar wie heeft nu echt beter gevoel voor oriëntatie: ma of pa? Noorse wetenschappers denken het nu geweten te hebben. Carl Pintzka beweert te kunnen bewijzen dat mannen een superieur richtingsgevoel hebben, zoals vaak wordt beweerd. Dat houdt steek, zegt Pintzka, aangezien het vroeger ook de mannen waren die gingen jagen, terwijl de vrouwen verzamelaars waren. “Daardoor zijn onze hersenen waarschijnlijk anders geëvolueerd.” Pintzka verzamelde zelf – ook al is hij een man – achttien vrouwen en achttien mannen en gaf hen 26

www.schamper.be

een uur de tijd om een virtuele plattegrond van buiten te leren. Vervolgens moesten ze onder een bepaalde tijd met een joystick zich een weg banen door het doolhof, terwijl ze in een MRI-scanner zaten. Het resultaat was dat de mannen er vijftig procent keer meer in slaagden om te navigeren in het doolhof, blijkbaar omdat ze een andere strategie zouden gebruiken: de mannen gaan recht in de richting van de eindbestemming, terwijl de vrouwen onderweg herkenbare referentiepunten zoeken. Het onderzoek is echter niet zonder controverse: eerder werd namelijk al aangetoond dat breinen tussen beiden geslachten niet zichtbaar zouden verschillen.

“lost het zelf op”

BAD MEN DO WHAT GOOD MEN DREAM DOOR LAURA MASSA EN NICOLAS VAN LAERE CARTOON DOOR KRISTOF JAKIELA

DE PSYCHOPAAT IN ELK VAN ONS Toegegeven: sinds Hannibal Lecter weet iedereen ongeveer wat een psychopaat is. Maar het beeld dat we opgedragen krijgen van Hollywood blijkt niet steeds accuraat. We lieten ons onderzoeken door psychiater en hoogleraar Kurt Audenaert (UGent).

www.schamper.be

27

Om al maar meteen de giftigste pijl der vragen op professor Audenaert af te voeren, vroegen we hem waarom de mens moordt. Dat bleek al gauw weer een kwestie van weloverwogen semantiek: “Het woord ‘moorden’ is eigenlijk niet van toepassing, want het houdt ‘voorbedachtheid’ in. Het is beter om het over doodslag te hebben, anders sluit je al een deel van het publiek uit. Er zijn verschillende typologieën gemaakt met profielen van psychopaten en in de typologie die het meest standhoudt delen onderzoekers moordenaars op in ‘predatorische’ en ‘impulsieve’ moordenaars. Beide categorieën hebben een volledig andere neurobiologische ondergrond”, aldus professor Audenaert.

PREDATORS

“Mensen die een bedreiging van ‘het zelf ’ gewaarworden, bijvoorbeeld door frustratie, angst, woede (autonome arousal), gaan als antwoord op die situatie agressief reageren. Iemand die geweld pleegt, zonder daarbij aan de consequenties (straf, schuld, leed voor de ander) te denken, behoort tot het impulsieve type van doodslag. Daartegenover staat het gepremediteerde type: gecontroleerd, gepland en instrumenteel. Zo is er het voorbeeld van de man die in een abortuskliniek een aantal mensen heeft neergeschoten met het idee dat abortus ‘fout’ is. Dat plan ging niet vergezeld van autonome arousal: deze types zijn net rustig en koel op het moment van hun daden. De predatorische moordenaar maakt een duidelijke afweging van kost versus beloning, en hij gebruikt agressie als middel. Dit onderscheid is essentieel. Ook de rechtbank heeft meer schrik van het predatorische type, want die zijn zeer moeilijk te behandelen. Het impulsieve type daarentegen kan men leren controle te bewaren en via medicatie kan er ook heel wat bereikt worden.”

28

www.schamper.be

DE TEUGELS EN HET WILDE PAARD

Op de vraag of iedereen een psychopaat kan worden, antwoordt professor Audenaert bevestigend, maar toch genuanceerd: “We hebben in het brein een emotioneel systeem – het limbisch systeem – en een deel dat sturing, planning en organisatie toelaat – de frontale cortex. Impulsiviteit treedt op wanneer de frontale cortex geen controle meer uitoefent over het limbisch systeem. We spreken heel dikwijls over de teugels en het wilde paard. Onze emoties zijn het wilde paard, gedreven door angst en agressie, en de frontale cortex dient als teugels om het wilde paard onder controle te houden. Soms kan het wilde paard echter zo wild zijn dat de teugels niet voldoende zijn. De wet heeft dit ook voorzien in artikel 71 van de strafwet. Ieder van ons kan in bepaalde situaties ongewild gedrag vertonen. Dan spreken we van een onweerstaanbare drang.”

ALCOHOL IS DES DUIVELS

Wat die teugels dan juist zwak maakt, is ook goed onderzocht: “Soms zijn de teugels verzwakt door ziektes, langdurig druggebruik, dronkenschap ... Alcohol is daarbij wel de belangrijkste trigger voor agressie”, aldus Audenaert. De evidente vraag dringt zich op: is er een soort voorbeschikking om tot moord over te gaan? Zover wil professor Audenaert niet gaan. Wel ziet hij een voorbeschikking tot agressief en impulsief gedrag. “Mensen die in de vroege jeugd misbruikt geweest zijn en bijvoorbeeld een hechtingsstoornis hebben, zullen in een later stadium van het leven meer impulsief gedrag vertonen. Dat heeft te maken met het stresshormoon cortisol en met de aanleg van het brein, het vormen van synapsen. Onder invloed van vroegkinderlijke, heftige stress wordt de aanmaak van synapsen verminderd. Het serotonerge systeem in het brein is minder actief. In de epigenetica gebeurt ook het aflezen van het chromosoom — en dus de vorming van eiwitten — op een andere manier. Anderzijds weten we ook dat erfelijkheid een rol speelt. Het serotonerge systeem wordt een stuk meegegeven, er zijn bepaalde allelen die leiden tot minder serotonine en meer impulsiviteit. De interactie tussen voorbeschiktheid en een verworvenheid is dus zeer belangrijk. Je wordt opgevoed door je eigen genen.”

JACK THE RIPPER

Psychopathie wordt vaak in verband gebracht met seksuele misdrijven. Maar in hoeverre is die link er? “Psychopaten hebben niet per se een verhoogde lust, maar ze gaan minder rekening houden met de ander om lust te ervaren, terwijl ze zich perfect kunnen inleven. Vroeger dachten psychiaters dat psychopaten zoals autistische mensen waren, en zich dus niet konden voorstellen hoe de ander zich voelt. Recent onderzoek toont aan dat ze dit wel kunnen, maar het raakt hen emotioneel niet.” Het antwoord op de waaromvraag kan de neurobiologie bieden: “Een deel uit de hersenen, het beloningssysteem – de nucleus accumbens – wordt bekrachtigd bij alles wat we graag doen. Dat deel in het brein is aanwezig om eten en

seks leuk te vinden, omdat dat dient voor de instandhouding van de soort. Dopamine speelt daar een belangrijke rol in. Bij mensen met een psychopathie is dit systeem hyperreactief. Ook bij amfetamines – speed – wordt de dopaminetransmissie verhoogd. Daarom is een belangrijke stap in preventie naar psychopathologieën toe: géén middelen, noch alcohol of drugs gebruiken.” Voor wie wil berekenen hoeveel psychopatieën je vriendenkring telt: “Als we over psychopathie spreken, hebben we het toch over ongeveer een procent van de bevolking. Bij antisociaal gedrag spreken we over drie procent. Dat is een persoonlijkheidsstoornis waarbij mensen geen rekening gaan houden met het leed van ander en de interne wet die ze hebben zien als de juiste. Bijvoorbeeld mensen die niet willen werken. Ze denken: ‘Er zijn al genoeg mensen die werken, ik zal mijn uitkering wel krijgen en dan nog in het zwart werken.’ Een heel egoïstisch en arrogant denkpatroon. Ze zijn bereid om het vertrouwen te breken voor hun eigen winst. Wanneer antisociale mensen ook nog misdrijf begaan, dan kan je van psychopathie spreken; die is trouwens aanwezig in alle lagen van de bevolking. Ook in uw auditorium bijvoorbeeld”, concludeert Audenaert.

ALWEER NAPOLEON

Voor wie het alweer vergeten is: grosso modo is het brein op te delen in twee zones: de prefrontale cortex (reflectief) en het limbisch systeem (reflexief). “Reflectief is nadenken, reflexief is handelen. Als die wisselwerking omslaat, dan zie je dat er iets niet meer klopt in het brein. Bij de aanslagen in Parijs zag je bijvoorbeeld dat zelfs de leider van een land, op een bepaald moment naar een reflexief brein over gaat: ‘wat moet ik doen om nu direct uit dit probleem te geraken’. En wat gebeurt er? Hij stuurt vliegtuigen en laat Raqqa bombarderen. De politiek moet over de reflexieve status waken. Het is nodig om de controle erover te bewaren. In de Code Napoleon heeft men dat – zonder al iets van neurobiologie te weten – al voorzien. De emotie is de meester van de rede.” Dat kan tellen als afsluiter.

www.schamper.be

29

SCHAMPER door Elise Bovendeur

Al eeuwen is de mensheid op zoek naar antwoorden op prangende vragen allerhande, zo ook onze redactie. Omdat we niet allemaal een geneesmiddel voor kanker kunnen zoeken, onderzoeken wij voor u wat echt belangrijk is. Op een explosie meer of minder kijken we niet. Deze week komen we in feestelijke sferen.

Is december echt de gezelligste maand? Blijkbaar niet voor online gamers, Netflix-bingewatchers en fans van alle andere geneugten die het internet ons te bieden heeft. Uit recent onderzoek van de Britse telecomwaakhond Ofcom blijkt dat die knipperende sfeerbrengertjes in allerlei mogelijke kleuren, die in de volksmond ook wel kerstlichtjes genoemd worden, mogelijk uw wifisignaal verstoren. Mijn roodverlichte kerstboom — die volgens mijn moeder niet trashy, maar juist artistiek is — en ik gaan het voor u na. Wat zit hier achter? Wel, een van de beginselen der fysische wetenschappen, namelijk straling. Een leven zonder straling is niet denkbaar. Naast de constante straling van het aardmagnetische veld zendt ook elk levensnoodzakelijk apparaat straling uit. Denk 30

www.schamper.be

maar aan je wificonnectie, de microgolfoven (who could live without that?!) of simpelweg een licht. Elke soort straling kan gerangschikt worden volgens het elektromagnetische spectrum. Dit naar frequentie of golflengte. Hoe hoger het aantal hertz, hoe meer energie een golf bevat. Ik illustreer dit met een voorbeeld: een wificonnectie opereert rond 2,4 gigahertz. Een FM-radiostation straalt daarentegen met een frequentie van zo’n 100 megahertz. Wifistraling is dus sterker dan radiostraling. Je router moet golven uitzenden die meer energie bevatten dan degene die je radio ontvangt. Wifistraling wordt vrij gemakkelijk verstoord door soortgelijke golven met eenzelfde energieorde van apparaten die vaak in huis aanwezig zijn. De gekende boosdoeners zijn

foto door Frederik Bovendeur

babyfoons, microgolfovens en nu blijkbaar ook onze geliefkoosde kerstverlichting. Toch moet dit genuanceerd worden. Straling van andere apparaten is maar een van de zoveel zaken die een invloed hebben op je wifisignaal. Indien je er weer niet in slaagt om je snaps te bekijken, kan dit even zeer liggen aan de dikte van je muren, de positie van je router of het feit dat je gewoon geen vrienden hebt. Dat was het theoretische deel; laten we nu maar snel aan het onderzoek beginnen. Het onderzoeksobject, ook wel bekend als de rood verlichte “artistieke” kerstboom is reeds opgezet. Al is er voor het welslagen van het onderzoek, nog een vleugje finetuning vereist.

Om na te gaan of er een effect is, wil ik drie metingen uitvoeren: één wanneer de kerstverlichting uitstaat, een wanneer er slechts twee verlichtingsslingers branden en een wanneer er zeven branden (and it burns burns burns ...). Dus stap één van het onderzoek bestaat uit het verzamelen van alle kerstverlichting en stekkerdozen die zich in de actieradius van de zolder bevinden. Het gros van de beschikbare kerstverlichting is op basis van ledlicht. Ik ga uit van de veronderstelling dat dit geen effect zal hebben op de resultaten van het onderzoek. Ledverlichting verschilt enkel van de klassieke kerstverlichting in de manier waarop het licht opgewekt wordt en het daarbijhorende energiegebruik. Qua golflengte van het licht is er geen verschil, dus zouden eventuele verstoringen ook gelijk moeten zijn. De metingen voer ik uit met een wifi-analyzer-app, gelijkaardig aan die van Ofcom, de Britse telecomwaakhond die aan de basis van het initiële onderzoek stond. De signaalsterkte wordt in decibel-milliwatt (dBm) uitgedrukt. De meeteenheid dBm geeft aan in welke mate je wifisignaal afwijkt van het referentiesignaal (1 mW). Indien de dBm negatief is, is er sprake van een verzakking. -35 dBm is bijvoorbeeld een veel beter signaal dan -97 dBm omdat de verzakking aanzienlijk kleiner is.

Indien de kerstverlichting uit staat, variëren de waarden tussen -70 en -75. Indien er luttele ve rl i cht i ng ssl i nge rtjes branden, is er weinig tot geen verandering op te merken. Deze waarden liggen eveneens tussen de -70 en -75 met af en toe een uitschieter naar de -80 toe. Mijn basiskennis statistiek zit heel ver, maar ik vermoed dat we hier niet over een significant verschil kunnen spreken. Er zit dus niets anders op dan het grove geschut boven te halen en jawel — met enige vakkundigheid — zeven verlichtingsslingers de kerstboom in te zwieren. Even houd ik mijn hart vast en in mijn gedachten hoor ik de zekeringen al springen, maar na enkele angstvallige seconden knipperen de lichtjes toch aan. Dat kan ik dan ook herleiden naar het enige succes dat ik bij dit onderzoek behaald heb. Want zelfs met zeven slingers kerstverlichting, kan ik weinig tot geen afwijkende meetwaarden opmerken in het volatiele heen-en-weergespring van de meetwijzer. We kunnen uit dit onderzoek verschillende conclusies opmaken. De meest belangrijke is dat je nooit te veel kerstverlichting in een boom kan hangen. De marginale gezelligheid van een extra slinger, bedraagt veel, heel veel. Aan u om te beslissen hoe u het woord marginaal wilt invullen.

31

NACHT VAN DE VERLICHTING DOOR OLIVIER VANDER BAUWEDE EN ANDRIES ROSSEAU CARTOON DOOR BRECHT VISSERS

Voor het tweede jaar op rij vierden vrije gedachten hoogtij in de vorm van een ideeënfestival, de Nacht Van de Vrijdenker. Onder de maneschijn kwamen denkers uit allerlei vakgebieden samen om er filosofische thema’s in een ander daglicht te laten zien. In het cultureel-economisch huisvestingsproject van de Zebrastraat bereikten vele geesten opnieuw satori op de Nacht van de Vrijdenker. Nationale en internationale toppers kwamen op het ideeënforum samen om mensen te ontdoen van hun dogma’s, om taboes te doorbreken, maatschappelijke kwesties aan te kaarten of verse filosofische gedachten te opperen.

DESIGNERBABY’S

De opener in het tentoonstellingsgebouw was een debat over het nieuwe leven en hoe we er ons op moeten voorbereiden. Ignaas Devisch, Jean-Jacques Cassiman, Katrien Devolder en Sigrid Sterckx discussieerden er onder leiding van moderator An Raveling over bio-ethiek. Ze keken er verder dan de reeds bestaande wetten en opperden de hoop dat we in de toekomst op ethisch vlak de medische vooruitgang niet steeds meer achterna zullen hollen. Katrien Devolder, Marie Curie Fellow aan het Uehiro Centrum voor Praktische Ethiek aan de Universiteit van Oxford, kwam met een uitdagend gedachte-experiment voor de dag: wat als toekomstige ouders via IVF bij een pre-implantatiescreening van zes bevruchte eicellen zien dat een toekomstig kind een ernstige genetische afwijking heeft, moeten ze dan voor een ‘gezonde’ embryo kiezen? Het merendeel van de zaal ging hier vlotjes mee akkoord. Maar het wordt moeilijker wanneer bij een van de zes een (hypothetische) verhoogde intelligentie wordt waargenomen. Moeten/ mogen ouders dan nog steeds de natuurlijke selectie omzeilen? Velen in de zaal stonden hier weigerachtig tegenover, maar Devolder

“Een alomvattend wereldbeeld is onmogelijk” – Markus Gabriel 32

www.schamper.be

wees even op het feit dat geen keuze maken, ook een keuze is. De ouders moeten sowieso de verantwoordelijkheid dragen voor de beslissingen die ze maken tegenover hun kind. Zeggen dat de ‘intelligente’ optie onnatuurlijk is en indruist tegen de normale gang van zaken, is volgens Devolder een vreemde redenering, aangezien het verwijderen van een kankergezwel ook de ‘natuurlijke’ gang van zaken verstoort en mensen hier dan weer geen probleem mee hebben. Waarom zou bewust ingrijpen in het menselijk bestaan ten voordele van dat bestaan plots zo’n grote hap zijn om te slikken, terwijl we het al sinds mensenheugenis doen?

“Westerlingen zijn toondoof geworden voor geloof ” — Maarten Boudry WAAROM DE WERELD NIET BESTAAT Markus Gabriel, de jongste hoogleraar filosofie die Duitsland ooit gekend heeft, gaat de wereld rond als filosofisch spreker om een relatief nieuw gedachtegoed te verspreiden, het Nieuw Realisme. Ons wist hij te vertellen dat een alomvattend wereldbeeld onmogelijk is, we leven namelijk steeds ín die wereld en kunnen er niet op ‘neerkijken’. Metafysische zaken leiden ons helaas alleen maar af van de echte kern. Ook wetenschap moest eraan geloven; ze verschaft misschien wel exacte waarheden, maar in haar fundamenten schiet ze tekort. Het Nieuw Realisme houdt het midden tussen twee extremen: het constructivisme en het ‘oude’ realisme. Gabriel meent dat beide stromingen voeten in de aarde hebben, maar ze kunnen beiden hun gelijk niet volhouden zonder toegevingen te doen aan de ander.

VIVA LA TECHNOCRATIE

Voor een politiek-filosofisch debat moest je in Zaal Ned Kahn zijn. Daar mocht fiscaal expert Michel Maus zijn technocratische fantasieën voorstellen, om vervolgens door

een panel van politieke denkers in vraag te worden gesteld. De politiek mist immers expertise, aldus Maus: “De politici hebben te weinig kennis van hun domein. Ze zouden beter examens afleggen, zoals de Europese commissieleden moeten doen”. In het tweede deel van zijn pleidooi sprak hij over de politieke families: “Men denkt teveel met de verkiezingen voor ogen. Ik mis een basis van het zogenaamd gezond verstand.” De kritiek op het voorstel bleek niet mild te zijn, en toen de panelleden elk hun weerwoord gaven, leek Maus wel een muis, uh, vogel voor de kat. Frederik Anseel zag liever politici die uitkomen voor hun ideologie dan te doen alsof ze neutraal zijn, en vond heel de droom naar een tabula rasa maar populistisch. Filosoof Bleri Lleshi zei dan weer behoedzaam te zijn als hij iemand hoort afkomen met het begrip ‘gezond verstand’, en wees op neoliberalisme als het echte probleem, waarna hij reclame maakte voor z’n nieuwe boek over hetzelfde onderwerp. Geograaf Eric Corijn vroeg zich af hoe zo’n partij aan de macht kan komen, en vond net dat er te veel experts aan de macht waren. Toen ten slotte moderator Gie Goris Maus onder vuur nam, was het duidelijk dat er nog werk aan de winkel was aan diens idee.

RADICAAL RESPECT

Een overvolle zaal voor het einde van de avond, wanneer wetenschapsfilosoof Maarten Boudry in debat ging met Jihadkenner Montasser AlDe’emeh over de oorzaak van islamfundamentalisme. Terwijl Montasser vond dat we meer rekening moesten houden met de omstandigheden waarin Syriëstrijders opgroeien, pleit Boudry om factor religie meer de verf te zetten. “Westerlingen zijn toondoof geworden voor geloof, en schatten zo de impact ervan niet in”, merkte Boudry op. “Daardoor trachten we daden van moslimfundamentalisten te verklaren door allerlei andere factoren, en zeggen we zelfs dat religie er niets mee te maken heeft.” Montasser leek twee manieren te hanteren om de case van Boudry te proberen kraken: wijzen op het aandeel van het westen in de roekeloze geschiedenis van de Arabische wereld, en inspirerende koranverzen citeren. Hoewel Boudry geen historisch feit kon ontkennen, wees hij erop dat het Westen de ideologie niet heeft ontworpen, en haalde Saoedi-Arabië aan als voorbeeld van een land dat nooit leed onder het westen, maar wel radicaal is. Voor het idee om radicalisering te bestrijden met koranverzen had Boudry respect maar vooral kritiek. “We moeten een oplossing vinden waarbij moslims de Koran niet letterlijk moeten nemen, maar zich daarom niet voelen alsof ze hun roots verraden.” Hoe de twee heren wederzijds respect voor elkaar behielden ondanks hun onenigheden, was verlichtend om te aanschouwen.

www.schamper.be

33

EEN DIER MET PLEZIER Over de eigenaardige manier waarop de Studentus overpoortius een paringsdans uitvoert op zijn soortgenoot is al het een en ander verkondigd geweest. Over hoe het in de rest van het dierenrijk eraan toegaat, lees je hier. Kortom, een artikel over seks. Seks! door Suzanne Grootveld

We zijn uiteindelijk allemaal maar creaturen van de schepper. Wat betekent dat als we niet willen uitsterven we ons moeten reproduceren — SEKS. Dat er een paar soorten in het dierenrijk bestaan die dit toch wel op een zeer bijzondere manier doen, is geen geheim. Iedereen kent de filmpjes wel van schildpadden die het gezellig hebben met elkaar (zo niet, zoek die shit op).

IN VUUR EN VLAM

Maar gelukkig voor ons zijn er nog zoveel meer bijzondere manieren waarop dieren die ene speciale band met elkaar opzoeken. Zo kunnen we nog iets leren van de bonobo’s. Deze primaat is een zustersoort van de chimpansee. Maar, terwijl de chimpansee eerder geneigd is de ander de hersenen in te slaan, lost de bonobo een ruzie sneller op met hartstocht. Niet alleen lopen ze de hele dag hun ‘connecties’ te onderbouwen, ze doen dit ook op allerlei mogelijk manieren en met leden van beide geslachten. Een ander dier dat er maar geen genoeg van kan krijgen, is de dolfijn. De liefdesdaad bij de dolfijn vindt maar liefst meerdere malen per dag plaats (met een gemiddelde duur van twaalf seconden, indrukwekkend ...) Geen partner in de buurt? Geen probleem, dan kies je toch gewoon voor de eerste de beste

34

www.schamper.be

schildpad op je pad. Het is al voorgekomen dat dolfijnen in gevangenschap hun verzorgers zien als meer dan een compagnon, als je begrijpt wat ik bedoel.

EEN ONFATSOENLIJK DIER

Helemaal omgekeerd is het bij sommige insecten. Neem als voorbeeld de bedwants. Hier zal het mannetje vaak een specifieke plaats op de buikwand van het vrouwtje doorboren. Dat gebruik draagt een zeer gepaste benaming: traumatische inseminatie. Aangenaam is anders, maar effectief is het zeker wel. Zo blijkt uit onderzoek dat vrouwtjes die al een paar keer zijn blootgesteld aan het akelige ritueel sneller en meer eitjes afleggen. Ook voor de mannetjes is het gebruik een voordeel. Insecten leven namelijk vaak met het first come, first served principe. Als een mannetje op de nette manier een vrouwtje wilt verleiden en meenemen naar zijn chamber of secrets zal hij ervoor zorgen dat het vrouwtje erna niet nogmaals bevrucht kan worden. Ze wordt als het ware afgesloten met een kurk. Maar de evolutie zou de evolutie niet zijn als er een omweg is gevonden. Door de traumatisch inseminatie hoeven de mannetjes niet meer mee te doen aan romantiek en kunnen ze direct aan de slag gaan.

WANNEER JE MAMA JE PAPA IS

Een extreem geval is de platworm. Zoals de meeste wormen is die hermafrodiet: het heeft zowel mannelijk als vrouwelijke geslachtskenmerken. Het diertje houdt er een aparte voorkeur van voorspel op na. Het mannelijk lid van de wormen dient in dit geval niet alleen als liefdesapparaat, maar het heeft ook de functie van dodelijk wapen. Beide wormen zullen elkaar bestoken met hun ‘sergeant-majoor’ in een poging de ander te bevruchten. Deze uitbarsting van passie kan een lange tijd volgehouden worden en aan het einde van de kruisiging is de worm die zwanger is de verliezer. De winnaar heeft geen zorgen aan het hoofd en zwemt weg om zo mama met kroost achter zich te laten. Ook anemoonvissen, zoals clownvissen, zijn he r maf ro d i e t . De mannetjes hebben een actief mannelijk geslachtsorgaan en een inactief vrouwelijk geslachtsorgaan. Daarnaast leven de vissen als groep op een anemoon. Deze anemoon bestaat uit allemaal mannetjes, behalve een vrouwtje (of toch mannetje?). Voordat je fantasie op hol slaat, hou je nog even in. Het vrouwtje paart namelijk maar met een mannetje. Hoe ze dat uitkiest? Simpel: size does matter, het grootste en dominantste mannetje heeft haar voorkeur. In deze dominante hiërarchie zullen dus alleen de sterkste van de groep samen paren. Mocht het vrouwtje overlijden, neemt het sterkste mannetje het heft in eigen handen. Zo schuift de hiërarchie een stapje op.

OPVALLENDE LIEFHEBBERIJ

In de diepste delen van de zee leven de armvinnigen (anglerfish in het Engels). Voor ons zijn deze vissen op zijn zachts gezegd niet moeders mooiste. Maar, daar diep in de zee, hebben ze elkaar gevonden. De mannetjes krijgen geen genoeg van hun veel grotere sexy ladies, zo erg zelfs dat ze compleet versmelten met het vrouwtje. Het mannetje is eigenlijk meer een zwemmend pakje zaad, driftig opzoek naar een leuk vrouwtje. En hier zit haast achter, aangezien de mannetjes geen spijsverteringsstelsel hebben. Als het mannetje eenmaal een verleidelijk vrouwtje voor zichzelf heeft gevonden zet hij zich aan haar vast. Een enzym zorgt er op dit punt voor dat de huid van de bek en het lichaam van het mannetje verteert. Vervolgens versmelten de bloedvaten van mannetje en vrouwtje en blijft het mannetje als uitwendige gonade (geslachtsklieren) op het vrouwtje. Hier reageert hij op de hormonen van het vrouwtje als ze ‘goedgezind’ is. Om af te sluiten een geval als geen ander. In juni 1995 heeft bioloog Kees Moeliker als eerste de aangelegenheden rond necrofiele homoseksualiteit van de eend geobserveerd en beschreven. Het slachtoffer (een mannetjeseend oftewel een woerd) was tegen het raam van meneer Moeliker aangevlogen, niet lang hierna kwam een andere woerd die uitgebreid zijn tijd nam met de ontzielde eend. Voor de beschrijvingen van de gebeurtenis (zo is de overleden eend opgezet) heeft de bioloog de Ig Nobelprijs in ontvangst genomen, een parodie op de werkelijke Nobelprijs.

www.schamper.be

35

CULTUURAGENDA

36

door Elena De Bacquer

HUMO’S ROCK RALLY PRESELECTIE

WE MIGHT AS WELL FAIL

Vrijdag 15 jaunari, Vooruit

21 - 30 januari, CAMPO

CONCERT Midden in de examens of niet, op 15 januari zakt u beter af naar Gent: meer bepaald naar de Vooruit om 19u30 voor de preselecties van ieders liefste rockcompetitie. Uit een ongetwijfeld rijke oogst zal de jury 100 groepen en artiesten selecteren die tijdens de preselecties zullen dingen naar een plaatsje in de halve finale. Mis de historische 20ste editie niet en ontdek als eerste wie de opvolgers worden van onder meer The Van Jets, Black Box Revelation, Balthazar en School is Cool. Tijdens de vorige editie van Humo’s Rock Rally kwamen zowel de uiteindelijke winnaar Warhola als de nummer twee Nordmann uit deze preselectie, just sayin’.

PODIUM Als dit uw motto is voor de examens kan u ook best ergens tussen 21 en 30 januari afzakken naar kunstencentrum CAMPO. Gilles De Schryver, Arend Pinoy, Oliver Roels en kompanen bundelen de krachten en wagen zich opnieuw aan een dansvoorstelling. Vier jaar geleden maakten deze zes topacteurs/makers met Chicks for money and nothing for free al een eerste dansvoorstelling en die sloeg in als een (testosteron)bom. Dat maakt de uitdaging des te groter: mislukken is niet langer een optie. De zes mannen van het KIP zijn klaar om met We might as well fail glansrijk de mist in te gaan.

BELEZEN WETENSCHAPPERS

LEGOSTAD

Woensdag 27 januari, Vooruit

Kerstvakantie - STAM

LEZING Vooruit en Universiteit Gent creëren met Belezen Wetenschappers een ontmoetingsplaats voor onderzoekers van diverse disciplines die samen reflecteren over literatuur. Auteur en radiomaker Pat Donnez ontvangt de gasten met open armen en geest om te praten over de boeken op hun nachttafel. Wie had trouwens verwacht dat sommige professoren aan de UGent helemaal geen vakidioten zijn? Een gedeelde passie voor literatuur kan een brug slaan tussen collega’s die ver van elkaar, in onderzoeksgroepen en faculteiten, onderzoek voeren. Op woensdag 27 januari is het de beurt aan Bart Dessein, Pierre Schoentjes en Walter Buylaert.

PLEZIER Hebt u uw droom om architect te worden al lang begraven? Of ziet u naarmate de examens dichterbij komen uw kansen om de kost te verdienen met bruggen bouwen steeds verder slinken? Geen nood. Tijdens de kerstvakantie (19, 20, 22, 23, 26, 27, 28, 29, 30 december en 2&3 januari om precies te zijn) verandert de middeleeuwse abdijrefter van het STAM in een LEGO-toekomstwereld. Met duizenden legostukjes om mee aan de slag te gaan. Indien u ouder bent dan zes jaar (zie: fysiek) kunt u naar hartenlust De Akropolis reconstrueren, een maquette van uw droomhuis bouwen of eenvoudigweg een namiddagje wegvluchten van uw cursussen en de realiteit. De mama denkt toch dat u in de bib zit.

www.schamper.be

TALENT UIT GENT Tweewekelijks selecteert onze redactie voor u een jonge artiest uit Gent die naarstig verder timmert om de grote K voor zijn kunst te krijgen. Deze week: kortfilmregisseur Brian Windelinckx.

door Shauni De Gussem

BRIAN WIE? • Kortfilmregisseur

Hoe studeer je af als filmregisseur aan het KASK? “Om af te studeren maak je twee grote projecten: een afstudeerfilm en een thesis. Deze twee projecten hadden bij mij seks als gemeenschappelijk thema. In mijn kortfilm Et Dimanche, Le Déluge vertel ik een verhaal over hoe mensen zichzelf verloochenen om toch maar dat gevoel van geliefd te worden te kunnen ervaren, met seks als substituut van intimiteit. In mijn thesis onderzocht ik hoe de manier van het maken van seksscènes verandert naargelang het gender van de filmmakers.”

Zoveel seks, jong?

“Ja, seks en de emotionele repercussies interesseerden mij als kunstmaker. Dat is iets wat ook sterk leeft in cinema: zo stond in ontzettend veel films van de officiële selectie

van Cannes 2013 seksualiteit en de beleving daarvan centraal. Het feit dat mijn film geselecteerd is voor het Internationaal Kortfilmfestival Leuven dit jaar vertelt dat het publiek zich daar ook voor interesseert.”

Is er een publiek voor kortfilms in Vlaanderen?

“Er zijn enkele kortfilmfestivals, maar het grootste deel daarvan is spijtig genoeg nog steeds een nichepubliek. De gemiddelde bioscoopganger ziet kortfilms eerder als ontoegankelijke cinema, terwijl ze ook entertainend en fun kunnen zijn. Er is zo ontzettend veel talent in Vlaanderen; eigenlijk iets te veel. Er zouden meer kortfilmfestivals als Leuven moeten zijn om meer platforms aan te bieden om in aanraking te komen met kortfilms en om beginnende regisseurs ook een kans te geven om dingen te maken.”

Wie zijn je inspiraties?

BRIAN WINDELINCKX

“Ik heb iets voor Franse cinema. Waarom? Geen idee, dat onderzoek ik zelf ook nog. Truffaut kan me bekoren, net als Godard. Godard is een meester in het gebruik van het Brechtiaanse mechanisme: momenten van vervreemding wisselt hij af met momenten waarbij een kijker terug betrokken wordt in de film. Dat doet hij per-fect in ‘Vivre Sa Vie’, mijn lievelingsfilm.”

Wat brengt de toekomst?

“Dat is één groot vraagteken nu. Ik ben net afgestudeerd en als filmmaker ben je overgeleverd aan de mening van filmfestivals als Leuven en het Vlaamse Audiovisueel Fonds. Maar ik wil zo ontzettend graag cinema blijven maken. Het beste deel daarvan voor mij is dat je onbekenden kan raken met iets dat je volledig zelf hebt verzonnen. Mensen raken, dat blijft mijn grootste doel. En hopelijk ooit eens met een film op Cannes staan, natuurlijk.”

• 27 jaar • Vers afgestudeerd van het KASK • Kortfilm ‘Et Dimanche, Le Déluge’ te zien op kortfilmfestivals.

OMDAT

film

ONZE PASSIE IS FOTO

RAMS

van Grimur Hakonarson

‘Un Certain Regard’ Beste Film Cannes 2015

5 CINEMA’S + FILMCAFÉ Auteurs- en wereldfilms in de beste omstandigheden: Digitale cinema in een uniek kader. En een gezellig filmcafé met ‘coole’ drank en muziek.

Studio Skoop | Sint-Annaplein 63, 9000 Gent | Tel: 09 225 08 45 38

www.schamper.be

[email protected] | www.studioskoop.be | volg ons op

en

SLEIGH MY NAME, SLEIGH MY NAME

door Laura Massa cartoon door Adel Mouchalleh

DRIE TIPS OM BUDGETVRIENDELIJK TE KERSTMARKTEN Glühwein, schnapps, of is chocomelk meer uw ding? Alle zoets en lekkers is nog tot na het nieuwe jaar te proeven op en rond de Korenmarkt. Dat u na dit decadente semester geen cent meer hebt, hoeft dus geen probleem te zijn.

1. VERMIJD KERSTMARKTEN

Behoeft geen verdere uitleg. Zijn er niet genoeg cafés in Gent misschien? Hang wat slingers rond op uw kot en maak van uw stapel kapotte pennen en overgebleven fietslichtjes een kerstboom. Als u dan toch nog uit uw kot gelokt wordt voor al dat heidense vertier, zorgt u ervoor dat u gewoon geen geld bij hebt. Wat er niet is, kan niet uitgegeven worden. Zeker te vermijden om budgettaire en esthetische redenen: alles wat begint met pop-up.

2. GA OP STAP MET RECHTENVRIENDEN

Proficiat, u bent er niét in geslaagd een excuus te vinden om niet mee te hoeven naar de kerstmarkt. U houdt niet van jenever, noch van glühwein, en de geur van zuurkool doet u al helemaal walgen. Wat een positivo’s allemaal. O fantastisch, ze willen in dat dure reuzenrad. Nu moet u alert zijn. Verzin een excuus. Hoogtevrees is niet geloofwaardig; alleen beneden aan dat rad blijven staan is ook zo sneu. U hebt iemand herkend, een oude kennis. Waarmee u vroeger ging squashen. U verontschuldigt zich meermaals en slentert weg. Tempo verraadt alles. U laat

All the jingle ladies

zich opbellen door uw mama. Nog geen succes? Kijk diep in één iemands ogen en blijf quasiverontschuldigend op hem inpraten. U speelt in op het feit dat jullie elkaar al lang niet meer gezien hebben. Geeft een niet te vergezocht complimentje. Haha. Acht euro in the pocket.

3. SCHOOI ETEN BIJ ELKAAR

O mijn god. Eten. Nu is het helemaal naar de kloten. Een waardige maaltijd op de kerstmarkt kost immers rond de zes tot acht euro. Dat bevindt zich ver boven uw dagelijkse budget. (U moet immers nog op café kunnen gaan). Bye bye goedruikende Thai (waarom staan die zelfs op een kerstmarkt?) Bye, bratwurst. Het zullen weer frieten worden zeker?

Uw innerlijke skinny bitch protesteert. Hier moet een oplossing voor te vinden zijn. Gezond eten is een mensenrecht. Met een klein beetje geluk kan u namelijk overal kleine hapjes proeven. Comtekaas, gerookt vlees, tapenade ... Om op een classy manier de jager-voedselverzamelaar in u terug te vinden: de volgende etiquette. U lacht naar de marktkramer. Lief. Toont oprechte interesse voor z’n product, ook al kan u het u letterlijk en figuurlijk worst wezen. U neemt het goedje langzaam aan, alsof u versteld staat van de manna die ineens uit de hemel op u neerdaalt. U bedankt hem voor deze ongebreidelde vrijgevigheid. Maar dan moet u weggaan en verraadt u dat u in feite niks kwam kopen. Dit is tricky. Spreek iemand anders aan, en draai (en dit is belangrijk!) trààg de rug naar hem toe. Kijk geïnteresseerd naar het volgende kraam waar ze misvormde schildpadjes uit gerecycleerde macramé verkopen. U dist de halve liter bier op uit uw tas die u in promotie kocht bij een niet nader genoemde Hollandse supermarkt. U voelt zich voldaan. DE GENTSE WINTERFEESTEN HEBBEN PLAATS VAN VRIJDAG 4 DECEMBER 2015 TOT ZONDAG 3 JANUARI 2016.

www.schamper.be

39

'T IS GEBEURD! EEN INTERVIEW MET MINI-ERIK THOMAS HUYGHE DOOR YOB HILLEWAERT FOTO DOOR ELENA DE BACQUER

De carrière van Thomas Huyghe kwam in 2015 in een stroomversnelling te zitten. Hij begon in januari te werken voor Woestijnvis, waar hij stilaan bekend raakt als opvolger van Erik Van Looy. Zijn carrière zit duidelijk in The Loft.

Je bent sinds januari in dienst bij Woestijnvis. Hoe ben je daar terechtgekomen? “Nadat ik afstudeerde van het KASK heb ik een mail gestuurd naar alle productiehuizen, met mijn eindwerk in bijlage (de komische tekenfilm ‘Het Lijden van de Jonge Wagner’, red.). Zonder concreet resultaat. Daarna heb ik een jaar in een softwarebedrijf gewerkt. In die periode ben ik Jonas Geirnaert eens tegengekomen. Ik vroeg hem of hij mijn eindwerk eens wou bekijken. Die vond het tof, en bij uitbreiding de baas van Woestijnvis ook.”

Op de Facebook-pagina van ‘De Slimste Mens Ter Wereld’ ben je sinds september te zien als mini-Erik, de in-

40

www.schamper.be

terviewer van de kandidaten. Hoe zijn de reacties vanuit Woestijnvis?

“Goed, al zeiden ze eerst dat ze er wat meer van verwacht hadden. In die periode waren we nog wat aan het zoeken naar wat we precies wilden doen. Ik had er ook totaal geen ervaring mee om mensen te interviewen. Mensen denken dat ik een klungelig typetje speel, maar ik bén gewoon zo.”

Waren er deelnemers die arrogant overkwamen?

“Sommige wel. Wat ik dan weer niet begrijp, zijn al die spanningen rond Danira Boukhriss (Ze kwam volgens veel Facebook-reacties arrogant over, red.). Danira is eigenlijk heel aardig en sympathiek. Ze was

mijn favoriete kandidate.”

Wat vind je van je job bij Woestijnvis?

“Het is echt een droomjob; ik ben ongelofelijk blij dat ik voor Woestijnvis mag werken. Natuurlijk is het soms lastig af te wegen tussen kijkcijfers en kwaliteit. Nu werk ik bij Woestijnvis vooral mee aan ‘De Slimste Mens’ en ‘De Ideale Wereld’. Voor ‘De Ideale Wereld’ schreef ik de sketches voor de coffee corner kit samen met Jelle Gordyn. Iemand van wie ik er al veel heb geleerd is Jelle De Beule, vooral op het vlak van acteren en grappen uitwerken.”

Wat vind je van het nieuws dat ‘De Ideale Wereld’ toch zal blijven bestaan, door het verhuizen naar Canvas?

“Mensen op Twitter zijn debiel” “Ik ben erg blij dat er opnieuw een goed satirisch programma gemaakt gaat worden. Nog leuker is natuurlijk dat ik er ook deel van mag uitmaken.”

Naar wie kijk je zelf op?

“Ik kijk zelf heel hard op naar Ricky Gervais. Het is mijn droom om ooit een programma te maken met het niveau van ‘The Office’. Maar dat kan natuurlijk niet: het programma is té goed om te evenaren.”

Debaene, die in het laatste jaar mijn mentor was. Veel andere proffen waren vastgeroest in wat ze al zolang deden. Het beste voorbeeld daarvan is dat Jelle De Beule en Jonas Geirnaert (studeerden ook animatie aan het KASK, red.) dezelfde leerkrachten hadden als ik. In die tien jaar tijd is er niks veranderd.”

Ik heb de indruk dat ze op de kunstschool meer quoteren op de technische

Mensen kennen je vooral door je tvwerk, maar je maakt ook cartoons en muziek. Is die creativiteit altijd al aanwezig geweest?

“Ik teken al van toen ik klein was. Eigenlijk waren mijn tekeningen toen grappiger dan mijn cartoons nu. Muziek speel ik nog niet zo lang. Mijn broer wou een band beginnen toen ik zestien was en vroeg mij of ik gitaar wou leren spelen.”

Je studeerde animatie aan het KASK. Heb je daar veel opgestoken?

“Nee, ik vond het eigenlijk niet zo’n goede richting. Ik heb er vooral de tijd gehad om aan mijn eigen dingen te werken. Ik nam mezelf trouwens ook nooit zo serieus als andere studenten die er zaten. Zo gebruik ik een tekenprogramma dat nogal op Paint lijkt. Aan de leerkrachten op school heb ik niet zo veel gehad. Een van de enige goeie was Mario

Naast tekenen heb je ook talent om muziek te maken. Je was zanger van ‘Ping Pong Tactics’, een band die in 2013 nog deelnam aan De Nieuwe Lichting. Wiens idee was het om mee te doen aan De Nieuwe Lichting?

“Dat was de eerste editie van De Nieuwe Lichting. Eerst was het nog niet duidelijk dat het een wedstrijd was. Het ging gewoon een medium zijn voor jongeren om hun muziek te laten horen. We hadden nooit het plan om aan talentwedstrijden deel te nemen. We hebben ons ingeschreven om wat airplay te krijgen op Studio Brussel.”

Jullie wilden niet populair worden?

Maak je op dit moment ook nog cartoons?

“Ik teken nog voor magazines, ‘rekto:verso’ bijvoorbeeld.”

perfecte tekeningen voor zijn kortfilm.”

aspecten dan op bijvoorbeeld humor. Denk je dat Jonas Geirnaert gebuisd ging zijn als hij ‘Kabouter Wesley’ in plaats van zijn geprezen ‘Flatlife’ (kortfilm die de juryprijs won in Cannes, red.) had ingediend? “Ik ben er zeker van dat hij dan niet geslaagd ging zijn, maar het is slim wat hij gedaan heeft. Hij heeft ‘Kabouter Wesley’ gemaakt terwijl hij aan ‘Flatlife’ bezig was. Als een soort uitlaatklep tijdens het maken van al die

“Het is echt een droomjob”

“We wouden niet meedoen aan een wedstrijd waar degene met de meeste stemmen wint. Dat is geen eerlijke competitie. Dan ben je al gewonnen wanneer je het meeste fans hebt vooraleer de wedstrijd nog maar begint. Wat mij ook stoort, zijn de juryleden bij zulke wedstrijden. Dat kan iemand zijn als Stijn Meuris, en zeg nu zelf, wie wil er nu beoordeeld worden door iemand die eruit ziet alsof hij het syndroom van Down heeft?”

Heb je nog iets te melden?

“Ik wil graag nog een quote apart: mensen op Twitter zijn debiel.”

HAVE YOURSELF A CHEWIE CHRISTMAS Kerstlichtjes in de bomen. Kerstmarkten met hun kraampjes. Maar nee, jij kan niet, want het is blok. Daarom selecteerden wij voor u de leukste kerstfilms om u eraan te herinneren welk deel van het jaar u altijd moet missen. Lees: bekijk de volgende films, omdat alles altijd beter is dan blokken.

Wat was nu weer de echte betekenis van Kerstmis? Er is maar één manier om dat te achterhalen en dat is simplistische, melige, en compleet vergeten kerstfilms bekijken. Kerst en film zijn tenslotte een kruisbestuiving op zich. Met haar recente Netflix holiday special ‘A Very Murray Christmas’ sprong ook Sofia Coppola op Hollywoods kerstslee met, wie anders, Bill Murray. Als u echter dacht dat flauwe holiday specials een zegen van het heden zijn, kent u duidelijk niet veel van het genre.

DE KLASSIEKERS

Een kerstfilm kan niet enkel een film zijn waarin kerstmis vermeld wordt. Dan komen zelfs ‘Mean Girls’ en ‘Harry Potter’ in aanmerking. Nee, kerstfilms zijn een genre op zich. Een kerstfilm is nodig aangezien jullie tijdens het eten alle awkward gesprekken al gehad hebben. Of op kerstdag, wanneer je lichtjes ziek in de zetel ligt na alle restjes van de vorige avond opgegeten te hebben. Kerstfilms op een andere dag van het jaar bekijken is gewoon raar. Hoewel een genre als horror, animatie of scifi gemixt kan worden met het kerstgenre, moet de pure kerstfilm ‘Kerstmis’ als centraal uitgangspunt gebruiken. Het verhaal speelt zich af tijdens of rond Kerstmis en de hele clou van het verhaal is dat het hoofdpersonage liefde en familie voorop moet stellen, want ej, tis wel kerstmis, he. De thema’s van de film zijn liefde, familie en hoe geld en ambitie alles verrotten. Leve de meligheid, quoi. Nostalgie naar de kindertijd kan ook niet ontbreken en een musicalnummer is altijd een plus. De ultieme kerstklassiekers zijn dan ook simultaan de meest

42

www.schamper.be

melige films aller tijden. Met op nummer een: ‘Love Actually’. Hugh Grant (droopy eyes omgeven door maretak), Colin Firth (de enige echte mista Darcy met kerstlampjes), Emma Thompson (Nannie Mcphee zonder de wrat), Liam Neeson (And when I find you, I will decorate your christmas tree), de Hobbit en Severus Snape lopen elkaar over de voeten in deze Britse mozaïekfilm over liefde in al zijn facetten. Inclusief een schattige stalker en een musicalnummer op het einde! Andere bleitfilm die nooit kan ontbreken wanneer het over kerstfilms gaat, is ‘Home Alone’. Ah, ‘Home Alone’, de klassieker der klassiekers. In 1990 – ja, we worden oud – begon Macaulay Culkin voor het eerst aan de totale verwoesting van het huis van zijn ouders om twee compleet idiote inbrekers tegen te houden. Zijn naam in ‘Home Alone’ voorspelde eigenlijk alles, op Kevin rust de vloek der marginaliteit. Maar fijn en gezellig kerstfeest! Een echte kerst wordt in zwart-wit beleefd. Als er één VHS-cassette uit grootvaders televisiekast het bekijken waard is, dan is het wel ‘The Apartment’. Die klassieker uit 1960 belicht de eenzame kant van de feestdagen. Zij die nergens heen kunnen na het vallen van de avond. Dat is het geval voor C.C. Baxter, een typische office drone die de sleutels van zijn appartement uitleent aan zijn bazen voor hun buitenechtelijke avontuurtjes. Tot hij natuurlijk plots het liftmeisje ontmoet. Het resultaat is een bitter-komisch verhaal dat het typische sentiment achterwege laat voor een realistische kijk op liefde door de ogen van werkmensen die al lang niet meer in kerstsprookjes geloven. Niet toevallig de

laatste zwart-witfilm die de Oscar voor Beste Film heeft gewonnen. Eervolle vermeldingen gaan ook naar ‘Sissi’, het eerste deel uit de Sissi-trilogie uit de jaren 50, en ‘The Sound Of Music’. Hoewel het verhaal van deze films zich absoluut niet afspeelt rond Kerstmis, programmeert uw televisie deze twee wel elke kerstperiode. Is het de Duitse taal, de oude kostuums, of is het de nostalgie naar een simpeler tijd? Hoewel we weliswaar moeilijk kunnen beweren dat Maria het makkelijk had voor ze ging zingen in de bergen. De meesten steken het dan ook op de ‘traditie’. Wanneer we deze redenering volgen, kan elke film echter een kerstfilm worden. Zolang het maar de traditie is van jouw familie.

DE BUITENBEENTJES

Zoals een kerstfilm niets is zonder een slechte ziel die Kerstmis wil stelen, is ook dit artikel niets zonder een eervolle vermelding voor de slechtste kerstfilms. En dan hebben we het wel degelijk over de gedrochten van het genre, die al dan niet dankzij hun kwaliteit een onbedoeld komisch effect bij de kijker hebben. Wie had kunnen denken dat iets onschuldigs als ‘Santa Claus Conquers The Martians’ zoveel leed aan de westerse cultuur had kunnen toebrengen? De plot van de bizarre scifi uit 1964 valt niet ver te zoeken: de kerstman wordt ontvoerd door marsmannen, omdat Mars nu eenmaal geen kerstman heeft. Al wordt deze als een van de slechtste films ooit beschouwd, het betekent niets in vergelijking met de meest teleurstellende holiday special in de filmgeschiedenis: de ‘Star Wars Holiday Special’. Na het onge-

DOOR SOFIE STEENHAUT, OLIVIER VANDER BAUWEDE, SHAUNI DE GUSSEM, BRECHT VISSERS EN WOUTER DE RYCKE

ziene succes van ‘Star Wars’ in 1977, dacht iemand dat het een goed idee zou zijn om een tv-aflevering te maken rond het personage Chewbacca en zijn familie. Het was niet zo’n goed idee. Dat neemt niet weg dat elke echte Star Wars-fan zich verplicht voelt om dit misbaksel een kans geven, om vervolgens eeuwig gefrustreerd rond te lopen. Geloof ons, geef het geen kans, it’s a trap. Het ergste van dit alles is dat we dit niet eens kunnen steken op de geestelijke vader en sinds de prequels eveneens verkrachter van de saga, George Lucas, aangezien hij er niet bij betrokken was. Als u meer de donkere toer op wilt tijdens de kerstperiode, zou ‘Black Christmas’ misschien wel iets voor u zijn. Als u écht niet van kerstsfeer houdt, kill everyone. Dat is de plot van Black Christmas (de versie uit 1974, want fuck remakes) in een notendop. Een gek belt enkele studentes om de beurt op tijdens de kerstvakantie en vermoordt ze daarna. Als u een klein hartje heeft, is het niet aan te raden. Kijk maar eens naar de trailer en probeer achteraf nog te beweren dat u zich dat beeld van die vrouw met een plastieken zak over haar hoofd niet meer herinnert. Andere alternatievere titels zijn ‘Grumpy Cat’s Worst Christmas Ever’, – een actiefilm met onze favoriete kat, R-XMAS – een actiefilm met een rapper met de vreemdste naam ooit, Ice Tea – en Nightmare Before Christmas – een animatiefilm van Tim Burton. Niet elke kerstfilm heeft echter het woord Christmas in de titel verwerkt. Originelere titels zijn ‘Scrooged’ en ‘The Grinch’. Eigenlijk kan u dus kijken naar wat u maar wilt tijdens de kerstperiode. Zolang u zich, volledig in kerstfilmsfeer, omringt met familie en veel te veel eten.

EXPO door Laura Massa

Email. Moet daar geen streepje tussen, hoor ik u denken? Welnee! Ietwat vintageliefhebber of connaisseur weet immers dat met ‘email’ een beschermlaag van gesmolten glas bovenop metaal of aardewerk bedoeld wordt. De emailletechniek bestaat al lang voor Cleopatra’s ravissante verschijnen, maar werd voor het eerst in Duitsland rond 1850 geperfectioneerd. In die lang vervlogen tijden was ons land, vooral Charleroi, zelfs de spil in de emailindustrie. Daarom wijdt het MIAT (Museum over Industrie, Arbeid en Textiel) nu ook een hele expo aan het godvergeten goedje. Naast de obligate potten, pannen en kruikjes — die overigens op zich ook al een warme geschiedenis ademen — ligt de focus toch vooral op de borden uit de vooroorlogse reclame-industrie, die voor modernere ogen vaak knullig, maar toch ook bijzonder charmant aandoen. In de collectie van het MIAT

44

www.schamper.be

bevinden zich 200 borden: o.a. de fameuze sunlight-zeepreclame en de koffie van De Zwarte Kat waarvan vaak kitscherige reproducties te zien zijn. Verder: platen voor sigarettenhoudertjes, fifties cocktails en zelfs voor de Zoo van Antwerpen! Omdat we al in lichtjes bedwelmende kerstsfeer zijn, stoppen we ook bij de blinkende kaakjes van de kerstman. Bruine bieren, cadeaus, een klein beetje licht. Daarvoor komt de kitsch bitch in u toch ook uit de zetel? Voor wie nog één van deze geëmailleerde schatjes tegenkomt op de rommelmarkt, het zou zich wel eens kunnen lonen om de curiosa te adopteren. De prijzen van authentieke geëmailleerde borden gaan volgens expert Jan De Plus — ongeacht beschadiging — tot (!) 45.000 euro. Van een retro revival gesproken. DE TENTOONSTELLING LOOPT VAN 3/12/2015 TOT 26/06/2016.

FILM

door Olivier Vander Bauwede

Meer dan drie jaar na de eerste verfilming van de boekenreeks ‘The Hunger Games’ heeft nu ook het vierde en laatste gedeelte van het verhaal rond Katniss Everdeen de zalen bereikt. Met de opbrengst van het openingsweekend — zo’n slordige 100 miljoen dollar — bewijst de avonturenserie opnieuw haar populariteit, al kreeg ze in 2012 opvallend meer ontvangst – niet onterecht. Valt het de talloze copycats als ‘Divergent’ of ‘Maze Runner’ die het publiek genoeg doen krijgen van dystopische tienerfilms ook niet te verwijten? Wellicht, maar het valt moeilijk onder stoelen of banken te steken dat deze prent op zich ook geen schot in de roos is. Het verhaal van The Mockingjay, dat onnodig in twee films werd gesplitst, was noch-

tans veelbelovend voor het grote doek. Door de ogen van Katniss (Jennifer Lawrence) volgen we de revolutie van het fictieve land

Memphis, Tennessee, Verenigde Staten, the birthplace of rock-‘n’-roll (naar verluidt) en ook van Julien Baker. Twintig lentes jong en een poging tot lachen op de cover van haar eigen album dat ‘Sprained Ankle’ heet. Laat u vooral niet bij de neus nemen door dat glimlachje. Bakers teksten zijn gitzwart, al is ze zich daar zelf bewust van: “I wish I could write songs about anything other than death”, klinkt het op ‘Sprained Ankle’, de titeltrack. Baker komt immers uit de posthardcorescene en dat is duidelijk in de teksten, die persoonlijk, anekdotisch en naturalistisch zijn. Een cynicus zou ze puberaal en te zelfreferentieel kunnen noemen. Ach, het meisje, de breekbare stem en het eenzame instrument (in het geval van Baker een gitaar, een piano op de slottrack), het zal altijd wel iets Birdy-achtigs blijven hebben en misschien maar goed ook, dan zijn die cynici tijdig afgeschrikt. Bakers teksten overstijgen vaak genoeg het cliché om de sceptische luisteraar ook over te streep te trekken.

De arrangementen op Sprained Ankle blijven te subtiel, wat het moeilijk maakt om geïnteresseerd te blijven luisteren. Het klassieke rockarrangement van Julien Bakers band Forrister siert haar stijl meer dan de korte synthesizerriedels en gitaareffecten die hier en daar rondzweven bij haar soloproject. Het nummer ‘Good News’ maakt dat punt duidelijk. Het behoeft geen franjes om de boodschap over te brengen, hoewel de gitaar maar door dreunt en nauwelijks ritmisch varieert, brengen Bakers stem en melodieuze (bijna ironische?) verwijzingen naar zowat elk ‘post’ genre net genoeg om de boodschap duidelijk te maken. In tegenstelling tot bijvoorbeeld ‘Something’, dat net dat tikkeltje teveel gesuikerd en zeemzoeterig klinkt. Julien Baker tast op het hele album deze grens af. Alsof dat jeugdige, stereotiepe er nog een laatste keer uit wil, een buiging wil maken, de bloemen wil ontvangen en voorgoed afscheid neemt. En misschien is dat gevoel van die jeugdige naïvité loslaten, wel de grootste aantrekkingskracht van ‘Sprained Ankle’.

Panem tegen het totalitaire regime van President Snow, perfect vertolkt door Donald Sutherland. Maar een revolutie is allesbe-

halve utopisch, zo weet ook Katniss, terwijl ze ziet hoe macht ook rebellen kan corrumperen. De politieke allegorie sprak iedereen aan: zowel links als rechts herkende zich in het verzet. Maar terwijl de film deze aspecten op geslaagd wijze belicht, faalt het erin enig strak tempo te behouden. De film probeert een dreigende toon naar suspense te suggereren en neemt ruim de tijd om op te bouwen tot actie, om vervolgens die belofte amper in vullen. Kort gezegd: als het publiek naar het einde toe begint te lachen bij oprecht emotionele scènes, is dat een teken dat er iets mis is met die aanpak. De honger naar mogelijke prequels over het wel en wee in Panem is alvast gestild.

MUZIEK

door Brecht Vissers

www.schamper.be

45

DE LIEGENDE REPORTER door Laura Massa

WITTE KATJES IN ALLE AUDITORIA Zoals in het vorige prachtnummer van uw lijfblad bekend gemaakt, was de Innoversity Challenge een immens revolutionair succes. Maar liefst 544 ideeën vulden de elegante spreekwoordelijke bus van rector Anne De Paepe. Zo ook het idee van Cleo De Leeuw. Zij opperde het ambitieuze plan om de mentale hygiëne van studenten te verbeteren door àlle auditoria te vullen met katjes. En dat leest u goed. Hakoetsjiekoetsjiekoetsjie. “Dat katten de hartslag verlagen, wisten we al”, aldus Féline Lenoir, persverantwoordelijke. “Maar de allernieuwste resultaten met de snoezige katachtigen zijn pas echt breaking”. De eerste contacten met asielcentra en kwekers in het Gentse werden al gelegd. “Het welzijn van onze studenten gaat écht voor alles; de examens komen eraan, hé (vette knipoog).” We t e n s c h a p p e l i j k onderzoek heeft wel uitgewezen dat het gebruik in de praxis beperkt moet worden tot witte poesjes van het ras ‘Britse korthaar’. Bij zwarte en bruine kittens zou er namelijk een negatieve bias kunnen meespelen. “Studenten zijn gekleurde katten immers gewoon; wit is daarentegen echt bleiten”, aldus Lenoir. “We deden onderzoek naar de frequentie van hun gemiauw en die zou ook het best gesynchroniseerd kunnen worden met de sowieso al gedateerde geluidsboxen uit de Blandijn. Zo zou er nooit meer paniek ontstaan bij een technisch defect.” (veegt een traan weg)

www.schamper.be

46

Wat dit kattenras biologisch zo uniek maakt, legt Loretta Kempeneers van de Vakgroep Diergeneeskunde graag uit. “De Britse korthaar heeft een mollig, symmetrisch gezichtje. Die genetische variabelen werken instant relaxerend bij de studenten én academisch personeel. Een waarneming van twee seconden zorgt in de amygdala voor een verhoogde interesse in de les, in het leven tout court. Het rijkelijk spinnen van de korthaar stimuleert ook de hersencortex, die de tweede-taalverwerving nog zou kunnen stimuleren. Maar niet alleen talige richtingen zijn gebaat met poesjes. De snorharen van de witte Britse korthaar zijn hyperbolisch gevormd. Daardoor vangen ze de emotionele instabiliteit van wenende burgies nagenoeg perfect op!” “Naast de verbluffende evolutionaire superioriteit is de uitval van het kattenhaar ook beperkt, ideaal dus voor ons hygiënisch team!”, aldus een lyrische De Paepe. Andere faculteiten kijken reikhalzend mee naar dit vernieuwende project en zullen het waarschijnlijk komende maanden ook installeren. In de Rechten werden zelfs al drie nesten kortharen besteld als antidotum tegen de heersende ongevoeligheid. Toch is de Vakgroep Psychologie en Pedagogische Wetenschappen sceptisch: “’t Is nu niet dat Diergeneeskunde een serieuze wetenschap is, hé?”

strip door Bos Goderis

www.schamper.be

47

“Waar kan je blokken in Gent? Ontdek het op

schamper.be/blok”