Kerk. informatie. Rob Visser, pionier op IJburg. Synode kijkt naar de toekomst. Kerst in aantocht. Vluchtelingen in Veenendaal

Kerk informatie

Synode kijkt naar de toekomst Kerst in aantocht Vluchtelingen in Veenendaal

NUMMER 241 NOVEMBER 2015 -

Rob Visser, pionier op IJburg

KERKINFORMATIE NOVEMBER 2015

1

DIENSTGEHEIMEN

SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN ADVERTENTIES

KRONIEK

KRONIEK


DIENSTGEHEIMEN

KRONIEK DIENSTGEHEIMEN

MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN ADVERTENTIES

SYNODESELFIE


SYNODESELFIE

KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN ADVERTENTIES

MENSEN

V


SYNODESELFIE MENSEN

BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN ADVERTENTIES

KERK & THEOLOOG


SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG

COLLECTEN ADVERTENTIES

BIJBELTEKSTEN TAIZÉ

Een stap vooruit KRONIEK DIENSTGEHEIMEN

SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ

ADVERTENTIES

COLLECTEN

vormgegeven kan worden aan ontkerkordelijke voorschriften voor een Als synode besteden we momenteel moeting, wederzijdse versterking en ‘gemeente’ voldoen voordat ze meeuitgebreid aandacht aan de bestuursgezamenlijke verantwoordelijkheden. tellen? Enige experimenteerruimte is inrichting van onze kerk. Kerk2025 Een landelijke kerk omdat je wezenlijk noodzakelijk. We zien kleine geloofsnoemen we dat proces. Vorig jaar in KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN deel uitmaakt van een groter geheel en gemeenschappen die graag samennovember sprak de synode er in eerste ADVERTENTIES bepaalde vormen van kerk-zijn alleen komen rond het Woord, waar het ominstantie over, in april kwam het uitgemaar vanuit een groter geheel vormzien naar elkaar en naar de omgeving breid aan bod en in november hopen gegeven kunnen worden. dik in orde is, maar waar het woord we de uitgangspunten voor beleid Verandering is spannend. We zijn een ‘vacatures’ verstikkend werkt. Zijn er voor een eenvoudiger inrichting van de vormen denkbaar waarin zo’n gemeen- goed geordende kerk en dat willen we plaatselijke en bovenplaatselijke strucook zo houden. Waar we nu echter schap aan het kerkelijk leven toe kan turen van onze kerk vast te stellen. soms het gevoel hebben dat er wel erg komen zonder schuldgevoel over Waarom? veel energie in het onderhouden van vacatures? We zien regio’s waar geEigenlijk wil je zo weinig mogelijk de organisatie gaat zitten, hopen we meenten te klein worden om zelfstanspreken over de bestuursinrichting van onderweg te zijn naar een kerk die tedig voort te bestaan, maar waarin het de kerk. Kerk-zijn is samenkomen rond rug kan vallen op voldoende ordening, maar de vraag is of ‘samengaan met het Woord, delen in de bevrijdende maar die vooral vooruit kan als geïnspide buren’ niet een te zware wissel op kracht van het evangelie, ontmoeting reerde en veelzijdige gemeenschap allen trekt. Is de verantwoordelijkheid tussen mensen en met God, je aanvan Christus. voor zo’n plek niet in een wat groter gesproken weten op het gaan van een regionaal verband te dragen? weg van vrede en gerechtigheid, je gedragen en bemoedigd weten door God Ik kijk ernaar uit dat we als synode een die er zijn zal. De vormen van kerk-zijn echte stap zetten. Een stap waarmee zijn ondergeschikt aan de inhoud. we erkennen dat het kerkelijk leven niet meer de vanzelfsprekende vormen In de praktijk merken we echter dat van zestig jaar geleden heeft. Een stap we als Protestantse Kerk in Nederland KARIN VAN DEN BROEKE waarmee we wel ruimte maken om toe hier en daar op te grote voet leven. In preses van de generale synode te komen aan wat het meest wezenlijk het land horen we verhalen van waar is aan kerk-zijn. Plaatselijke gemeenten de schoen wringt. En we zien plaatsen Reageren? Mail naar die maximaal in hun kracht gezet waar nieuwe geloofsgemeenschappen [email protected] worden. Regionale verbanden waarin ontstaan. Moeten die eerst aan alle

B

COLOFON Nummer 241 - november 2015 Kerkinformatie verschijnt elf keer per jaar als officieel orgaan van de Protestantse Kerk in Nederland.

In dit nummer

Algemeen adres Dienstenorganisatie Protestantse Kerk in Nederland, Joseph Haydnlaan 2a, 3533 AE Utrecht, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, tel. (030) 880 18 80, e-mail [email protected]. Abonnementenadministratie Abonnementsprijs € 21,- per jaar; buitenland € 30,-. Vanaf 35 ex.: € 17,50 per jaar. U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden bij de Abonnementen-administratie Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, tel. (030) 880 17 25, e-mail [email protected] Dit blad is voor visueel gehandicapten in aanpaste leesvorm verkrijgbaar. Voor nadere informatie CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo, tel: (0341) 56 54 99. Redactie-adres Kerkinformatie, Postbus 8504, 3503 RM Utrecht, tel. (030) 880 14 17 (di, wo, do). e-mail [email protected] Advertenties: zie achterin aan het begin van de advertentierubriek. Redactie Rian Binnendijk (hoofdredacteur), Janet van Dijk, Marloes Nouwens-Keller, Evert Oudenes, Sandra Haverman (beeldadviezen), Maurits van Stuijvenberg, Frans Rozemond (eindredactie). Basisvormgeving en opmaak Reprovinci, Schoonhoven. Druk De Groot Drukkerij, Goudriaan. Kerkinformatie op internet www.protestantsekerk.nl/ kerkinformatie Overname van artikelen wordt op prijs gesteld, mits met bronvermelding.

14 Pionieren op IJburg: ‘God geeft ons de tijd’

Zoetermeer: ‘Een schaap met twaalf poten’

19 SYNODE

8 KUNST

Vrouwen en olijfbomen

9

SYMPOSIUM

Kerstkrant 2015 over goede buren

21 DIACONAAT

Korte verhalen: ‘Volg de sterren’

11 SAMENLEVING

Novembersynode kijkt naar de toekomst

20 KERST

Vensters op de ouderdom

10 KERSTBOEK

24

18 WERKBEGELEIDING

4 DIACONAAT

Epafras wil doorgaan met barmhartigheid

22 KERK IN ACTIE

Interviews over God, geest en tijdgeest

Actieweek: ‘vluchtelingen hebben hulp dichtbij huis nodig’

14 GENERALE COLLEGES

24 HGJB

Bezwaren en geschillen: 'Wij gaan niet op de stoel van de kerkenraad zitten'

Nieuw diaconaal HGJB-project ‘Delen in overvloed’

16 INTERNETNIEUWTJES 17 PIONIERSPLEKKEN

Gemeenschap van migranten in Veenendaal

Wan ne er gede nk en we .. led en en ? over

Fotoverantwoording: p. 33 Bij de voorplaat Ds. Rob Visser opende op IJburg een Parents House voor gescheiden ouders. Een geslaagd initiatief, ook in het belang van de kinderen. Zie voor het interview met deze gedreven pionier p. 4-6.

19

on ze

n tweed e st a p ‘ Et hi ek is ni et ee va n het g eloo f ’

‘ Kerken mogen nog meer sa menwerken ’

VASTE RUBRIEKEN

2

12

13

26

27

KRONIEK

DIENSTGEHEIMEN

SYNODESELFIE

MENSEN

KERK & THEOLOOG

30 BIJBELTEKSTEN TAIZÉ

31

32



3

Ik geloof in het goede in de mens

4


DIACONAAT -

PIONIER ROB VISSER OP IJBURG

‘God geeft ons de tijd’ Onder de bezielende leiding van ds. Rob Visser is in Amsterdam een kleine, maar bloeiende gemeenschap ontstaan in de woonwijk IJburg. “Als je voor zoiets gevraagd wordt, is er ook de ruimte om te mislukken. Uit mijzelf had ik het niet gedurfd om deze stap te zetten. Ik ben vanaf nul begonnen.”

Het is even zoeken op IJburg. De Binnenwaai lijkt van buiten op het eerste gezicht meer op een klein buurtcentrum dan een kerk. Binnen hangen kleurige schilderijen en tekeningen. Dominee Rob Visser is al druk in de weer met het senseo-apparaat. Visser werd in 2010 gevraagd om naar IJburg te komen om daar de eerste door de landelijke Protestantse Kerk bekostigde - pioniersplek te stichten. Lachend: “En nu word ik gezien als de eerste pionier van Nederland. Dat is natuurlijk niet waar, want op heel veel plekken werd er al geëxperimenteerd en gepionierd.”

OVERGANG Van Apeldoorn naar IJburg, van preken in een grote, volle kerk naar een bijeenkomst met enkele tientallen mensen, was dat geen grote overgang? Visser knikt. “Ik ben eerlijk genoeg om te zeggen dat ik het preken met veel plezier doe, zeker als het voor een grotere groep is.” Hij lacht

smakelijk, en zwaait met zijn arm door de ruimte. “Deze ruimte, de zaal van de Binnenwaai, is nog kleiner dan onze consistorie in Apeldoorn. Maar vergis je niet. Alles wat er in de kerk is, is er ook op IJburg. Alleen is het allemaal veel kleinschaliger. We hebben een periode van bloei gehad met een kern van zo´n 50 bezoekers van de dienst per zondag. Nu zit dat aantal tussen de 25 en 40. Maar ik tel mijn zegeningen. Mensen weten van de Binnenwaai.” Hoe begin je een nieuwe kerk? “Je leert de wijk eerst een beetje kennen. Je gaat naar de Albert Heijn, maakt kennis met journalisten en mensen die invloed hebben in de wijk. Je moet weten wat er in de samenleving speelt en aansluiten bij de vragen die mensen in de wijk hebben. Die gaan meestal niet over geloof. Je moet dus ook het lef hebben om wat te zeggen over het verkeersbord dat niet goed hangt.”

›


5

›

PROFEET

PARENTS HOUSE

“Willen we in de kerk nog wat betekenen, dan moet je je verhouden tot de samenleving. Als predikant heb ik een mening die is gebaseerd op het denken over God. Dat mag je laten weten. Dat deden Amos en Hosea en al die andere profeten ook. Dat is hoe ik me vaak voel, een profeet.”

In overleg met de burgerlijke gemeente en de woningcorporaties zijn er twee Parents Houses gesticht. Dit zijn eengezinswoningen waarvan de benedenverdieping gemeenschappelijk wordt gebruikt en waar drie ouders op de bovenverdieping een eigen kamer hebben. Ze mogen hier een jaar wonen om op adem te komen. Voorwaarde is dat er kinderen betrokken zijn bij de scheiding. “Juist kinderen worden vaak de dupe. Dankzij het Parents House blijven ouders in de buurt wonen, en kunnen kinderen er langs komen of zelfs wonen. Ik ben ervan overtuigd dat je hier veel problemen mee voorkomt. De samenleving wordt er een dienst mee bewezen.” Hij pakt wat speelgoed van de vloer. “Als kinderen weer kunnen spelen, dan gaat het goed.” Waarom lukken Vissers projecten vaak? “Daar is een mooi gezegde voor: God zegene de greep. Op veel plekken mislukt hetzelfde initiatief. Wat wel scheelt hier is dat de lijntjes met bijvoorbeeld burgemeester Van der Laan erg goed zijn. We begrijpen elkaar. Ik zei eens tegen hem ‘U moet rekening houden met het slechte in de mens. Ik geloof in het goede.’ Daar was hij het helemaal mee eens.”

Een profeet, als een roepende in de woestijn? “IJburg is de derde rijkste wijk van Nederland. Geen mens zit hier te wachten op een kerk. Mensen zijn druk met hun eigen leven. Ik ontdekte: er moet iets voor kinderen gebeuren. Ze hebben geen eigen plek in de wijk. Ik heb me er hard voor gemaakt dat er een kinderboerderij zou komen. Dat is gelukt, op een tijdelijke locatie. Een nieuwe club trekt de kar inmiddels verder, want we zijn er nog niet.”

SINTERKLAAS Ook gehandicapten bleken op IJburg een vergeten groep. “Ik ben begonnen met het organiseren van een Sinterklaasfeest. Elk jaar ben ik zelf Sinterklaas. Wat de kerk niet voor elkaar krijgt, krijgt de Sint wél voor elkaar.” Visser stuitte tijdens zijn kennismakingsronde in de wijk ook op een hoog percentage echtscheidingen. “Veel gezinnen komen in de problemen als ouders uit elkaar gaan. Op IJburg zijn de huizen niet te betalen en is het moeilijk woonruimte te vinden voor ouders die vertrekken.”

te worden. “Pastoraat en diaconaat horen als kop en munt bij elkaar. Je moet als predikant luisteren en oog hebben voor de nood van mensen.” Niet elke dominee hoeft een Parents House of kinderboerderij te openen. “Maar je moet wel aansluiten bij waar je van betekenis kunt zijn. We kunnen met elkaar als kerk nog heel veel betekenen. Ik geloof dat God doorgaat. Het verhaal van Jezus is het verhaal van Shaffy: We zullen doorgaan, door de dood heen. God blijft ondanks alles van ons houden.” Later op de ochtend, als we bij de kinderboerderij staan, wijst hij naar een vlinderstruik. “Die heb ik gepoot als symbool voor wat we in de Binnenwaai doen. Je kunt iets planten en een beetje water geven. Maar verder moet het vooral de tijd krijgen om te groeien en te bloeien. God geeft ons de tijd om dingen te laten ontwikkelen, de tijd om er te zijn voor God en de ander. Iedereen mag op zijn eigen manier bijdragen en te delen.”

MAURITS VAN STUIJVENBERG communicatiemedewerker Kerk in Actie

ZONDER DIACONAAT GEEN KERK Gewoon bij mensen op bezoek om te horen hoe het met ze gaat. In zijn beleving was dat dé reden om dominee

LANDELIJKE DIACONALE DAG Op 21 november 2015 wordt de 120e Landelijke Diaconale Dag gehouden in het Beatrixtheater (Jaarbeurs) in Utrecht. Meer dan duizend diakenen, ZWO-commissieleden en predikanten komen samen rond het thema ‘Geloof in de kracht van delen’. Ds. Rob Visser spreekt over het thema ‘Zonder diaconaat geen kerk’. Synodepreses ds. Karin van den Broeke spreekt over ‘Geloof in de kracht van delen’. Er zijn workshops en er is voor het eerst een Belevenismarkt. Meer informatie: www.kerkinactie.nl/ldd2015

Reageren op dit artikel? Mail naar: [email protected]

6


BERICHTEN

Dankdag in Barneveld Op de Dankdag voor gewas en arbeid (4 november) wordt in de Oude Kerk in Barneveld weer een scholendienst gehouden. Vanouds bestaat tussen de hervormde scholen in Barneveld en de Hervormde Gemeente in Barneveld een

goede band. Op voordracht van de kerkenraad hebben een ambtsdrager en een ander meelevend gemeentelid zitting in de identiteitsraad van het schoolbestuur. Jaarlijks houden de scholen een bijbelse themaweek, die wordt afgesloten tijdens de ochtenddiensten. Op elke bid- en

dankdag wordt er een aparte scholendienst gehouden, samen met de scholen voorbereid, die door alle leerlingen van de groepen 3 t/m 8 wordt bijgewoond. De gemeente zelf komt daarnaast op dankdag in 3 kerkdiensten in twee kerkgebouwen bijeen.

Oude Kerk Barneveld, scholendienst Dankdag 2014

Gemeenten tevreden over Dienstenorganisatie Gemeenten van de Protestantse Kerk die gebruik maken van de Dienstenorganisatie zijn daar behoorlijk tevreden over. Dat blijkt uit het in juni gehouden tevredenheidsonderzoek onder alle kerkenraden. De resultaten zullen meegenomen worden bij het vaststellen van het nieuwe Beleidsplan van de Dienstenorganisatie.

RAPPORTCIJFERS Van de aan het onderzoek deelnemende gemeenten geeft 70% aan gebruik te maken van het aanbod van de Dienstenorganisatie. Aan deze gemeenten is vervolgens gevraagd om aan de verschillende producten en diensten rapportcijfers te geven. De gemiddelde rapportcijfers variëren van 7,1 tot 7,5. De hoogste waardering wordt gegeven aan ‘events’ als de Landelijke Diaconale Dag en de Landelijke Pastorale Dag. Algemeen directeur Haaije Feenstra is redelijk tevreden met deze scores. “Het

lijkt erop dat alles wat we doen een dikke voldoende haalt, en daar mogen we best trots op zijn. De cijfers geven tegelijk aan dat er ruimte is voor verbetering.”

TOEKOMST In het tweede deel van het onderzoek is aan de gemeenten gevraagd om naar hun eigen toekomst te kijken: waar liggen hun voornaamste uitdagingen en zorgen? Gevraagd naar hun prioriteiten kwamen twee onderwerpen sterk naar voren: • Hoe dragen we het geloof over aan onze kinderen? • Hoe maken we onze gemeenteleden meer verantwoordelijk voor wat er in de gemeente moet gebeuren? Vooral de laatste prioriteit hangt ook samen met de zorgen van gemeenten: • de sterke vergrijzing (die samenhangt met de terugloop van ledenaantallen en kerkgangers) • de moeite om vrijwilligers te vinden.

Aan gemeenten die vacant zijn of dat binnenkort zullen worden, is ook gevraagd hoe ze aankijken tegen het aantrekken van een tijdelijke predikant (in plaats van een predikant te beroepen voor onbepaalde tijd). Bijna 50% van deze gemeenten geeft aan voorkeur te hebben voor deze optie.

RESPONS Bijna 60% van alle kerkenraden heeft aan het onderzoek meegedaan. En omdat de deelnemers goed gespreid zijn over de verschillende soorten gemeenten van de Protestantse Kerk, geven de onderzoeksresultaten een betrouwbaar beeld. De Dienstenorganisatie dankt alle kerkenraden die aan het onderzoek meededen voor hun bijdrage.

RONALD BOLWIJN beleidsmedewerker Expertisecentrum Protestantse Kerk, [email protected]


7

KUNST -

Vrouwen en olijfbomen Vriendschap, loyaliteit en verdraagzaamheid tussen mensen van heel verschillende culturele en religieuze achtergrond is mogelijk, ondanks de obstakels die er zijn. Door samen te gaan schilderen in het project ‘Vrouwen en hun olijfbomen’ in het WIZO Community Center in Afula (Israël) hebben 35 Israëlische vrouwen van joodse, islamitische, christelijke en circassische achtergrond dat ervaren. Resultaat: 35 unieke schilderijen van een olijfboom dragen deze inspirerende boodschap over. Ze laten een persoonlijk verhaal zien en de interactie tussen de deelneemsters.

WIZO is een wereldwijde a-politieke vrijwilligersorganisatie die maatschappelijke, educatieve en sociaal-culturele projecten in Israël initieert om kwetsbare groepen een beter leven te bieden. Informatie: www.wizo.nl

TE ZIEN IN NEDERLAND De schilderijen zijn binnenkort in Nederland te zien: 22 november: Hilton Hotel in Amsterdam tijdens de WIZO Food & Art Fair. Van 24 november t/m 11 december in het Atrium van het stadhuis in Den Haag (opening door burgemeester Van Aartsen). Van 16 december t/m 17 januari 2016 in de Centrale Bibliotheek Rotterdam (opening door burgemeester Aboutaleb) en van 12 februari t/m 16 april 2016 in Museum Sjoel Elburg. In elke plaats worden om de expositie heen culturele programma’s georganiseerd. Op verzoek is een rondleiding mogelijk.

BERICHTEN

Jodenhaat Waar gaat het precies over als we praten over antisemitisme of Jodenhaat? Hoe uit het zich, en wat kunnen we ertegen doen? Deze vragen staan centraal op een bijeenkomst op maandag 9 november, georganiseerd door het bureau Kerk en Israël van de Protestantse Kerk. Historicus en kenner van het Nederlandse Jodendom Bart Wallet en auteur van het boek Jodenhaat Ron van der Wieken houden een lezing naar aanleiding van deze vragen. Na de inleidingen gaan de sprekers met de aanwezigen in gesprek over antisemitisme/Jodenhaat en worden handelingsperspectieven besproken. De bijeenkomst vindt plaats van 13.00 tot 15.30 uur in de Van Limmikhof, Nieuwe Keizersgracht 1A in Amster-

8


dam. Aansluitend aan deze bijeenkomst kunnen de deelnemers op eigen gelegenheid de Kristallnachtherdenking in de Portugese synagoge aan het Mr. Visserplein bijwonen, aanvang 17.00 uur. De kosten voor de bijeenkomst bedragen € 5,-. Aanmelden via [email protected]

Predikantsvrouwen Op donderdag 12 november 2015 hoopt de Hervormde Predikantsvrouwencontio op gereformeerde grondslag haar jaarlijkse contiodag te houden. Spreker is ’s morgens prof. dr. H. van den Belt, over het thema ‘Geloofszekerheid in een postmoderne tijd’. ’s Middags zal dr. W. Dekker spreken over Dietrich Bonhoeffer. Plaats en tijd: De Aker te Putten, 10.30-15.00 uur. Er is crèche voor

kinderen van 0 t/m 4 jaar. Echtgenoten van studenten met preekbevoegdheid zijn ook hartelijk welkom. Aanmelden (voor vrijdag 6 november) bij G.A. Kreuk-Smit, Oosterweg 11, 9804 PP Noordhorn, tel. (0594) 52 88 91, [email protected]

Dagboek De Bijbelse dagkalender 2016 is verschenen. Het boekje is een veelgebruikt hulpmiddel bij een dagelijks meditatief moment over een bijbeltekst. De meditaties zijn kort en puntig en zetten aan tot verder denken. Het boekje volgt het bijbelleesrooster van het Nederlands Bijbelgenootschap. Achterin zijn gegebeden opgenomen voor dagelijkse en belangrijke momenten in het leven. Op de website www.boekencentrum.nl staat een

SYMPOSIUM -

Vensters op ouderdom De Nederlandse samenleving vergrijst en dat heeft veel maatschappelijke en economische consequenties. Onze levensweg is een stuk langer geworden, maar onderweg zijn in de ouderdom is ook een stuk lastiger geworden. De ouderdom kan ook getypeerd worden als een soort niemandsland waarin velen op zoek zijn naar zin en betekenis. Wat betekenen al die extra levensjaren? Hoe kijken ouderen naar zichzelf en anderen naar hen?

LANDSCHAP Op het symposium 'Vensters op de ouderdom' wordt de ouderdom verkend als een tocht door het laatste landschap. Vijf sprekers openen vensters om de blik te scherpen: • Frits de Lange: Het venster theologie, over thuis komen in de ouderdom • Ruud Bartlema: Het venster kunst, over zich vernieuwende oude meesters • Bert Keizer: Het venster versluierd, over dementie • Joke Hermsen: Het venster filosofie, over ‘kairos’ momenten in de ouderdom • Willem Jan Otten: Het venster poëzie, gedichten en gedachten over ouderdom.

Presentatie van het boek Zin in de ouderdom, waar ouder worden waarde krijgt, door J. van Baardwijk en R. Rosmolen (€ 20,- i.p.v. € 25,-).

VOOR WIE? Het symposium is in eerste instantie bedoeld voor ouderen. Daarnaast voor iedereen die belangstelling heeft voor deze levensfase, zoals professionals en vrijwilligers in de (ouderen) zorg, belangenorganisaties voor seniorenwelzijn, huisartsen, vertegenwoordigers van kerken (predikanten en anderen), van de lokale politiek, en studenten.

PLAATS EN TIJD Bergkerk Amersfoort, 27 november, 10.00-16.00 uur.

AANMELDING Aanmelden (inclusief lunch en afsluitend hapje/drankje) kan door het overmaken van € 60,- (studenten € 40,-) op rekeningnummer NL 40 INGB 0008 2419 72 t.n.v. Stichting Amersfoortse Bergkapel, o.v.v. “Symposium onder de Vijgenboom 27 november”.

Meer weten: www.Bergkerk.nl of (033) 461 79 17.

gratis te downloaden tekstregister (pagina: Bijbelsedagkalender 2016). De volgende predikanten uit de Protestantse Kerk leverden bijdragen: J.J.F. van Melle, S. Janse, K. van den Broeke, R. van Essen, M.C. Molenaar-Dekker, H.J. Oortgiesen, H. Jansen, M.C. Kapteyn, H. van Dorssen, D.J. Versloot, W.L. van der Geer, G. van Meijeren, C.H. Wesdorp, R. van den Beld, S. Ypma, Wijting,

B.H. van de Weg, A.C. Bronswijk. Het boekje is te bestellen via de boekhandel of www.boekencentrum.nl. ISBN: 978 90 239 2851 5, prijs: € 7,50.

Informatieboekje VVP ‘Geloof heb je niet, daar ben je naar op zoek’. Die uitspraak van Arne Jonge is te vinden in het compacte informatiegidsje dat de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten onlangs heeft uitgebracht. Naast andere citaten van theologen en andere denkers staat in het gidsje kort vermeld wat de VVP is, waar ze vandaan komt, wat ze gelooft, hoe ze is georganiseerd en welke activiteiten ze organiseert. De gids biedt als extraatje vier mooie ansichten, ontworpen door Corina van Riel, die verstuurd kunnen worden.

Het geheel kost € 3,- per stuk. Bestellingen: [email protected] of (030) 88 01 497.

Kerstretraite Pastoraal centrum De Hezenberg te Hattem organiseert van 24-27 december een bijzondere kerstretraite. Op het programma staan een kerstnachtdienst, kerkdienst op Eerste Kerstdag, een kerstdiner, en op Tweede Kerstdag een brunch. Mogelijkheden: samen een mooie film bekijken, bibliodrama over Kerst of wandelen. Afscheid op 27 december 15.00 uur, na de kerk, koffie en warme maaltijd. Voor wie Kerst wil vieren in een warme en sfeervolle omgeving. Kosten: € 225,-. Informatie en aanmelden: tel. (038) 444 52 51 of www.hezenberg.nl


› 9

KERSTBOEK -

BUNDEL KORTE VERHALEN

‘Volg de sterren’ Op zoek naar een kerstverhaal? Het landelijk dienstencentrum wordt tegen Kerst nogal eens gebeld door mensen die een kort, aansprekend kerstverhaal zoeken voor een buurtmaaltijd, voor een ouderenviering, voor een bijeenkomst met kinderen of voor een vrouwenkring.

De Protestantse Kerk maakte daarom ‘Volg de sterren’, een boek met korte verhalen, gedichten en gebeden rond Kerst. Deze zijn speciaal voor dit boek nieuw geschreven en geschikt om (voor) te lezen in de context van kerk, school en gezin. De verhalen zijn ook geschikt voor mensen aan de rand of buiten de kerk. U kunt ook denken aan uw eigen kerstdiner in familie-of vriendenkring. Naast alle gezelligheid kunt u ook iets aanreiken dat dieper gaat. Het boek ‘Volg de sterren’ biedt uitkomst.

en hij beleeft daardoor een onvergetelijke Kerst. Er zijn verhalen voor verschillende gelegenheden. Ze verschillen in lengte en duren twee tot vijf minuten om voor te lezen. Desgewenst zoekt u daarbij een passend gedicht en gebed. Het boek is ook zeer geschikt om zelf mee op de bank te kruipen en in één adem uit te lezen.

BESTELLEN ONTROEREND Het boek bevat korte verhalen – dertien voor volwassenen, acht voor kinderen –, gedichten en gebeden. Het zijn verhalen die raken en stof tot nadenken geven. In het titelverhaal bijvoorbeeld volgt Krijn de sterren die een kleine jongen op de stoep tekent,

Het boek, een hardcoveruitgave, kost € 8,95 en is te bestellen via www.protestantsekerk.nl/webwinkel of (030) 880 13 37.

BERICHTEN

Lichter leven Mensen die hun leven als zwaar ervaren, kunnen last krijgen van fysieke of psychische klachten. Vacare, platform voor meditatief leven in de Protestantse Kerk, organiseert samen met het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie de training ‘Lichter leven met meditatie’. Doelgroep: predikanten, pastoraal werkenden, geestelijk verzorgers en mensen die op andere wijze gewend zijn met meditatie te werken. De training reikt mogelijkheden aan om met meditatieve en creatieve werkvormen een cursus aan te bieden aan mensen met fysieke of psychische klachten. Data training 2016: 18 februari, 3, 17 en 31 maart, 24 november (terugkomdag). Locatie: Ichthuskerk, Grote Haag 154 te Amersfoort. De leiding is in handen

10


van Carla Boven, Kick Bras en Judith van der Werf. De kosten bedragen € 595,-. De training is 1,5 studiepunt in de permanente educatie waard. Meer informatie en aanmelding op www.protestantsekerk.nl/pcte > cursussen > spiritualiteit.

500 jaar protestantisme In 2017 viert de Protestantse Kerk in Nederland dat het protestantisme 500 jaar bestaat. Dat krijgt ook aandacht in de oecumenische contacten. De Katholieke Vereniging voor Oecumene houdt op vrijdagmiddag 6 november een studiebijeenkomst over de kansen en uitdagingen bij dit jubileum. Het thema is: ‘Van conflict naar gemeenschap’. De middag begint met een gebedsdienst. Sprekers zijn: bisschop dr. Martin

Hein van de Evangelische Kerk in Kurhessen Waldeck, dr. Bernhard Hegge, gedelegeerde voor oecumene van het bisdom Roermond, ds. Trinette Verhoeven, president van de Evangelisch-Lutherse Synode van de Protestantse Kerk in Nederland en dr. Margriet Gosker, coördinator van het jaarprogramma van de Protestantse Kerk rond de viering van 500 jaar protestantisme. Middagvoorzitter is dr. Ad van der Helm, gedelegeerde voor oecumene van het bisdom Rotterdam. De bezinning op luthers-katholieke betrekkingen na 500 jaar Reformatie is al enige tijd gaande. In 2013 verscheen daarover een studiedocument, dat in Nederlandse vertaling gratis is te downloaden via www.oecumene.nl (klik op Nieuws

Interviews over God, geest en tijdgeest

SAMENLEVING -

“Ik geloof in de open canon, dat er ook na de Bijbel nieuwe heilige teksten kunnen ontstaan of ontstaan zijn.” Dat zegt synodepreses ds. Karin van den Broeke in een nieuwe bundel interviews over God, geest en tijdgeest. De bundel is het resultaat van een interviewproject van synodelid ds. Herman Koetsveld en publicist Enis Odaci onder de titel De Zeven Zuilen. Enis Odaci (1975), moslim, publicist, verkeerskundige, en Herman Koetsveld (1959), predikant en stadsdichter in Hengelo, trekken al ruim vijf jaar intensief met elkaar op. Met hun pleidooi voor ‘de taal van het vertrouwen’ willen zij een antwoord geven op het wij/zijdenken en het verharde polariserende maatschappelijk debat.

UITSPRAKEN De interviewers zochten naar een vorm om anderen in hun onderlinge dialoog te betrekken. Aan zeven mensen in verschillende posities in de samenleving en vanuit diverse geloofstradities werden uitspraken voorgelegd van Mozes, Plato, Jezus, Mohammed, Nietzsche en Martin Luther King. De zevende uitspraak mochten ze zelf bedenken. ‘Zeven Zuilen’ dus, met een knipoog naar de vijf zuilen van de islam en de

& Blogs, kies het bericht van 20 augustus). Plaats en tijd: Evangelisch-Lutherse Kerk, Jan de Bakkerstraat 11, 3441 ED Woerden, 13.30-17.00 uur. Aanmelden: secretariaat@oecumene. nl of tel. (073) 737 00 26 en door overmaking van € 7,50 op rekening NL97INGB0000801919 t.n.v. Katholieke Vereniging voor Oecumene o.v.v. studiemiddag ‘Herdenking Reformatie’.

Ouderlingenblad vernieuwd Het Ouderlingenblad, het toerustingsblad voor ouderlingen en anderen die werken in pastoraat en gemeenteopbouw, is vernieuwd. Het blad verschijnt voortaan in kleur en oogt fris en eigentijds. Redactievoorzitter ds.

zes-plus-een dagen van de schepping. Deze gekozen vorm bleek zonder uitzondering te leiden tot open, zoekende en diepgravende gesprekken.

GEÏNTERVIEWDEN Behalve Karin van den Broeke zijn geïnterviewd: Nuweira Youskine (Islamoloog, columnist), Mounir Samuel (politicoloog, Midden-Oostendeskundige, publicist), Ruard Ganzevoort (senator GroenLinks, hoogleraar Praktische Theologie aan de VU), Lody van de Kamp (othodox rabbijn, actief in CDA, betrokken bij integratieproblematiek), Ad Verbrugge (hoofddocent filosofie Vrije Universiteit, schrijver populair-filosofische essays, voorzitter Beter Onderwijs Nederland) en Marije de Jong (hoofdredacteur magazine Happinez). Het boek is geschikt om in groepsverband te bespreken. Op www.koetsveld-odaci.nl staan een aantal suggesties voor gespreksvormen.

Richard: ‘Het is een blad voor bezoekers, contactpersonen, commissie- en werkgroepleden, pastoraal en kerkelijk werkers, diakenen en predikanten.’ De redactie introduceerde ook drie nieuwe rubrieken. In ‘Het lied in het pastoraat’ wordt telkens een lied uit het nieuwe Liedboek belicht waarin het gaat om pastoraat. In ‘Bijbelwoorden nu’ staat telkens een bijzonder Bijbelwoord centraal. Beide rubrieken zijn bestemd voor persoonlijke inspiratie, maar ook geschikt bij het voeren van pastorale (groeps)gesprekken. Jeugdwerk krijgt een vaste plek in het nieuwe Ouderlingenblad in de rubriek ‘Jeugdwerk een kruiwagen vol kikkers’. Ouderlingenblad voor Pastoraat en Gemeenteopbouw, is een uitgave van Kok. Een jaarabonnement (11 num-

mers) kost € 27,55. Losse nummers € 4,50. Proefabonnement (3 nummers) € 9,25. Meer informatie: www.ouderlingenblad.nl


11

KRONIEK


DIENSTGEHEIMEN



Wanneer gedenken we onze overledenen? SYNODESELFIE


SYNODESELFIE


MENSEN

Vraag We hebben in onze gemeente discussies over de datum voor de jaarlijkse gedachtenisdienst. Kent de Protestantse Kerk hiervoor een vast moment in het liturgisch jaar?

V

Antwoord Wij volgen in ons gedenken van de SYNODESELFIE MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN ADVERTENTIES KERK & THEOLOOG overledenen een oude kerkelijke traditie die breuken en veranderingen kent. Oorspronkelijk was de gedachtenis van de overledenen verbonden DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG COLLECTEN ADVERTENTIES met de feesten van Allerheiligen (1 BIJBELTEKSTEN TAIZÉ november) en Allerzielen (2 november). Maar omdat de reformatoren zondag daarna wordt in gemeenten agenda van de protestantse kerkdientwee hiermee verbonden elementen als datum voor het gedenken gekosten. Tegenwoordig zien we verschilvan de leer van de Rooms-Katholieke zen, een mogelijkheid die ook het lende momenten waarop datADVERTENTIES gebeurt: Kerk afwezen (de leer van de schat DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ Dienstboek uitdrukkelijk benoemt. sommige gemeenten herdenken der verdiensten van de heiligen en COLLECTEN Waar dat gebeurt, spelen vaak posihun overledenen in de kerkdienst op die van het vagevuur als conditionele tieve oecumenische ontwikkelingen Oudejaarsavond, anderen hebben tusseninstantie voor de zielen) werd en contacten een belangrijke rol. zich de Lutherse traditie toegeëigend dit dubbelfeest later bij ons niet meer Een vaste datum voor de gedachtenis waar de gedachtenis de zondag voor gevierd. der overledenen kent de protestantse Advent een bijzonder karakter geeft. Wat bleef was de behoefte om de DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN traditie dus niet, maar we proberen Hierbij staat de verwachting van overledenen met elkaar en voor God ADVERTENTIES elkaar als kerk vast te houden, en in Christus' heerschappij als kosmote gedenken. In ons land kreeg deze ieder geval een van de genoemde logische én individuele verlossing gedachtenis pas in het begin van de data te kiezen. centraal. Maar ook Allerheiligen of de twintigste eeuw weer een plek in de


KRONIEK

KRONIEK

KRONIEK

Heeft u een vraag over de eredienst? Stel deze via [email protected]

KERSTEN STORCH

lid van de werkgroep Eredienst

BERICHTEN

Dieren en geloof Het thema dierenwelzijn krijgt in de media en in de politiek veel aandacht. Over dieren en rentmeesterschap, een uitgave in de Artiosreeks van de Gereformeerde Bond, verwoordt de Tilburgse hoogleraar prof. Johan Graafland een bijbelse visie op de plaats van dieren in het geheel van de schepping. Waarom hebben ze zoveel waarde? In hoeverre is het vanuit christelijk perspectief terecht dat dieren bepaalde rechten toekomen? Hoe moeten wij het lijden van dieren in de Bijbel begrijpen? En wat betekent een christelijke visie op dieren voor onze omgang met dieren in de praktijk? Met gespreksvragen. En God schiep, uitg. Royal Jongbloed Heerenveen, 206 p., € 12,50.

12


Hebreeuwse eendagsvlinders Vrijwel alle theologen hebben Bijbels Hebreeuws in hun studiepakket gehad. Toch valt het niet altijd mee om in de pastorie het Hebreeuws bij te houden. De theologische faculteit van de Universiteit van Tilburg biedt sinds kort de mogelijkheid aan iedereen om het Hebreeuws bij te houden middels ‘eendagsvlinders’. Dat zijn dagelijkse videocolleges van vijf minuten over een Hebreeuwse tekst. De inhoud van die teksten is wisselend. Vaak is er grammaticaal wat mee aan de hand. Het tekstgedeelte wordt voorgelezen en toegelicht. De service is kosteloos. Aanmelden kan bij de docent, [email protected]

B



SYNODESELFIE

Wie zijn die mensen die namens de twee miljoen leden van de Protestantse Kerk KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE deel uitmaken van de synode? Waarom besteden ze minstens vier dagen per jaar KERK & THEOLOOG aan vergaderen over het beleid van de Protestantse Kerk? In deze rubriek MENSEN vertellen ze daarover. Deze maand: ouderling-kerkrentmeester Dirk van Lenthe, afgevaardigde van de classis Hardenberg, in het dagelijks leven manager van de afdeling openbaar gebied bij de Bestuursdienst Ommen-Hardenberg.

‘Kerken mogen nog meer samenwerken’ KRONIEK DIENSTGEHEIMEN


SYNODESELFIE MENSEN


KERK & THEOLOOG





HOE IS HET OM SYNODELID TE ZIJN? “Soms lijkt de synode ver af te staan van wat plaatselijk in de kerk wordt beleefd. Onderwerpen kunnen in het westen van het land zeer actueel zijn, maar bij ons in Hardenberg-Heemse niet of minder spelen. Het moderamen, dat de vergaderingen goed voorbereidt, verdient een pluim voor de ruimte die ze geeft aan discussies en meningen zonder dat er sprake is van besluiteloosheid. Ik vind het knap dat er altijd een besluit genomen kan worden.”

MET WELKE STROMING IN DE PROTESTANTSE KERK VOELT U ZICH VERWANT? “Ik ben opgegroeid in de Gereformeerde Kerken en nu lid van een protestantse gemeente die alweer bijna tien jaar bestaat. Wat mij betreft blijven we nog meer kerkelijke samenwerking zoeken, bijvoorbeeld met de vrijgemaakt-gereformeerden. Het hoeft niet allemaal één kerk te worden, ik hoop wel dat we elkaar zoveel mogelijk vinden. Bij mij past een stroming die naar de toekomst kijkt, maar ook aansluiting houdt met de afgelopen decennia. Ik ben zeker niet tegen vooruitgang en vernieuwing, maar de gemeenteleden van 20, 30 jaar geleden en daarvoor hadden het ook bij het goede eind. We moeten voorkomen dat ouderen in de kerk door alle vernieuwing de draad kwijtraken.”

WAT ONTROERT U IN DE KERK? “Een doopdienst kan een fijn gevoel geven, of gewoon een dienst waarvan je de indruk krijgt dat die aanslaat in de gemeente. Het ontroert me verder dat nog steeds veel mensen zich en-

thousiast inzetten voor de kerk. Ik kan ook geraakt worden als mensen zich terugtrekken. Jammer, dat ze zich niet meer thuisvoelen in de kerk.” KRONIEK DIENSTGEHEIMEN


ADVERTENTIES

COLLECTEN

WIE IS GOD VOOR U? “Best een lastige vraag. De ene keer is mijn beeld van God helderder dan de andere keer. Dat heeft ook te maken met wat je meemaakt en wat je KRONIEK Toch DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN raakt. blijft er een beeld van eenKERK & THEOLOOG Vader bij wie je terug kunt komen. Daardoor kun je je gesterkt voelen. Je weet dat Hij er altijd is, bij mooie momenten, in het leven van alledag of wanneer het leven tegen lijkt te zitten.”

BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN

ADVERTENTIES

WAT BETEKENT BIDDEN VOOR U? “Bidden heeft voor mij veel te maken met de vorige vraag. Het past op elk moment van de dag en op iedere plaats. Bidden kan kracht geven bij zaken die je bezighouden en kan geluk bieden op blije momenten. Persoonlijk kan ik een goed gevoel krijgen bij het stil gebed in de kerkdienst. Je weet niet wat de anderen heel persoonlijk bidden, maar we zijn wel met elkaar aan het bidden.”

WAT MAG MEER AANDACHT KRIJGEN IN DE KERK? “In plaatselijke gemeenten zijn te vaak beslissingen genomen die door een beperkte groep gedragen werden. Er moet een zeker draagvlak zijn voor veranderingen. Om de grote maatschappelijke thema’s zoals de vluchtelingenstroom en de groter wordende kloof tussen arm en rijk kunnen we als kerk niet heen. De kerk gaat daar ook niet aan voorbij. Maar in de plaatselijke gemeente moet het ook gewoon gaan om het samenkomen van de gemeente in de eredienst.”

WAT IS DE GROOTSTE UITDAGING VAN DE SYNODE IN DEZE TIJD? “Kerk naar 2025 is een actueel thema. Het is nodig dat we over structuren praten omdat verschillende gemeenten en classes mensen tekortkomen voor alle functies. Ondanks de afname van het ledenaantal in onze kerk hoor ik ook mooie geluiden over gemeenschappen die spontaan ontstaan of opnieuw opbloeien. De synode moet de kaders en de ruimte scheppen om een wijze van kerk-zijn mogelijk te maken, die past bij een plaats en de mensen daar.”

JAN KAS freelance journalist


13

GENERALE COLLEGES -

De landelijke Protestantse Kerk kent een aantal colleges die helpen om het kerkelijk samenleven te ondersteunen. Zij bestaan uit deskundige vrijwilligers en dienen de kerk door werkbare regelingen te ontwerpen, te peilen hoe het gaat in de gemeenten of te bemiddelen bij vastgelopen situaties. Kerkinformatie vraagt hen wat ze doen en hoe ze het doen. Deze maand: het generaal college voor de behandeling van bezwaren en geschillen.

Van links naar rechts: M. Plugge (ambtelijk secretaris), mr. C. Kool (secretaris), ds. M.A. Bos (toegevoegd lid), mr. Th.C. van Sloten (voorzitter), mr. M. Mouthaan, mr. E.F. Lagerwerf-Vergunst (toegevoegd lid), J.B.W. van Vark RA, mr. J.C. Nouwt (waarnemend voorzitter), ds. R.H. Knijff en ds. H.J.J. Radstake. Op de foto ontbreken twee toegevoegde leden: ds. J. van der Veen en mr. N.J. van Vulpen-Grootjans.

‘Wij gaan niet op de stoel van de kerkenraad zitten’ Ontheffing van het ambt van ouderling of diaken, de vergoeding van de werkzaamheden van een consulent, toekenning van een preekconsent, de criteria die een diaconie hanteert bij pacht. Over tientallen onderwerpen heeft het generaal college voor de behandeling van bezwaren en geschillen de afgelopen jaren een uitspraak gedaan.

“Bij elkaar komt een heel divers palet aan thema’s voorbij”, zegt vicevoorzitter mr. Joke Nouwt. Zo’n 30 zaken krijgt het college jaarlijks voorgelegd. Er worden acht volle zittingsdagen voor

14


uitgetrokken. “Van half elf ’s morgens tot meestal een uur of vijf. Laatst werd het een keer half zeven. Vooral als betrokkenen hun zaak mondeling willen toelichten, gaat er wel wat tijd in zitten.”

STOEL “Gemeenteleden komen soms naar de zitting met de gedachte dat de kerkenraad weleens even zal worden verteld hoe het moet. Maar zo werkt het niet”, stelt Nouwt. Het college bekijkt elke zaak puur juridisch. “We gaan niet op de stoel van de kerkenraad zitten om te beoordelen of er wel goede beleidsmaatregelen of -besluiten zijn genomen en we gaan zeker niet volgens eigen inzicht uitspreken dat een andere beslissing beter zou zijn. Het enige dat voor ons telt is of een besluit volgens de regels tot stand is gekomen. We

toetsen het aan de kerkorde en de plaatselijke regelingen.”

BURGERLIJKE RECHTER In eerste aanleg behandelen regionale colleges bezwaren tegen besluiten van kerkenraden, classicale vergaderingen en andere kerkelijke instanties binnen de regio. Beroep is eventueel mogelijk bij het generale college. Dat neemt ook bezwaren tegen besluiten van bovenregionale kerkelijke instanties in behandeling. In dat geval heeft ook een inhoudelijke afweging plaats. Zo kan men bij het college in beroep gaan tegen een uitspraak van het generale college voor de ambtsontheffing. De Protestantse Kerk heeft gekozen voor geschillenprocedures voor onafhankelijke colleges. “Dat is van belang voor de burgerlijke rechter”, aldus Nouwt, zelf gepensioneerd kantonrechter. “Tot nu toe oordelen rechtenbanken die kerkelijke zaken moeten behandelen dat we ‘een met voldoende waarborgen omklede rechtsgang’ hebben, zodat wie lid (geweest) is van de kerk, zich daarin moet voegen.”

EXTRA DIMENSIE In het generale college hebben ten minste zeven leden zitting, op dit moment twee predikanten, vier juristen en een register-accountant en ten minste

‘ZIJN DE JUISTE PROCEDURES GEVOLGD?’ Gemeente X telt vijf wijkgemeenten en vijf kerkgebouwen. Ze kampt met vergrijzing. Het aantal lidmaten neemt af. Er zijn wat spanningen, waardoor sommige leden vertrekken. Het college van kerkrentmeesters neemt drastische bezuinigingsmaatregelen en bepaalt dat twee van de vijf kerken verkocht worden, de wijken worden heringedeeld en het aantal predikantsplaatsen tot drie wordt beperkt. Eén predikantsplaats is vacant, daarvoor wordt het beroepingswerk gestart. De algemene kerkenraad stelt zich achter de ‘besluiten’ van de kerkrentmeesters en deelt dat in het kerkblad mee. Met die berichtgeving moet de gemeente het doen, zij wordt niet ‘gekend en gehoord’. Nogal wat gemeenteleden die met de verkoop van

vijf plaatsvervangers (toegevoegde leden). Allen zijn belijdend lidmaat, ten minste drie (de predikanten niet meegeteld) zijn (voormalig) ambtsdrager. De juristen komen veelal uit de rechtspraktijk (de Raad van State, de rechterlijke macht, de advocatuur). Nouwt: “In ieder geval wordt gekeken naar ervaring met geschillenoplossing.” Groot verschil met de gewone rechtspraak is dat de vergaderingen altijd beginnen met een (bijbel)opening door een van de predikanten en een gebed. Voor Nouwt is dat ‘de extra dimensie’ van de kerkelijke rechtspraak. “Een moment van reflectie op waar je mee bezig bent en vragen om kracht en zegen bij het nemen van de beslissingen.” Nouwt is blij met de inbreng van predikanten in het college. “Samen met de juristen die meer de kerkrechtelijke aspecten bekijken, komen ze tot een heel evenwichtig oordeel. Helaas zijn veel zaken al zo geëscaleerd dat bemiddeling niet meer mogelijk is, maar soms kunnen pastorale opmerkingen een omslag bewerken. Mensen worden geraakt door wat een dominee zegt en partijen gaan toch weer met elkaar in gesprek.”

JAN KAS

freelance journalist

‘hun’ kerk geconfronteerd worden, haken teleurgesteld af. Enkelen willen in actie komen. Wat kunnen zij doen? Mr. Nouwt, die deze fictieve casus aan de hand van praktijkvoorbeelden samenstelde: “Kern vormen de besluiten die de algemene kerkenraad in het kerkblad heeft gecommuniceerd. Binnen dertig dagen na het besluit kan bezwaar worden aangetekend bij het regionale college voor bezwaren en geschillen, met een beroepsmogelijkheid bij het generale college.” “Het college beoordeelt of het besluit volgens de regels van de kerkorde tot stand is gekomen. Duidelijk is in dit geval dat alle besluiten vernietigd moeten worden. De algemene kerkenraad heeft namelijk niet voldaan aan de kerkordelijke plicht om de gemeenteleden ingeval van belangrijke plannen in te lichten en hen de gelegenheid te bieden daarover hun

Voorzitter mr. Th.C. van Sloten (links) en waarnemend voorzitter mr. J.C. Nouwt.

mening kenbaar te maken. Kennen en horen, zegt de kerkorde. Gemeenteleden kunnen dan ook met alternatieven komen. Een algemene kerkenraad moet wel degelijk luisteren naar voorstellen van gemeenteleden. Voor het college voor bezwaren en geschillen is doorslaggevend of de kerkenraad volgens de juiste procedures een billijke belangenafweging heeft gemaakt. Soms spelen bij beslissingen, ook bij kerkenraden, oneigenlijke argumenten een rol, zoals de strijd tussen modaliteiten en het (onwillekeurig) willen bevoordelen van de ‘eigen groep’.” “Kerkelijke rechtspraak is van belang”, concludeert mr. Nouwt. “Gemeenteleden hebben daarmee een eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van de besluitvorming. Ze kunnen bezwaren laten toetsen door onafhankelijke colleges.”

Zie voor alle uitspraken (geanonimiseerd) van het college: www.protestantsekerk.nl > actief in de kerk > besturen > regionale en generale colleges > bezwaren en geschillen


15

Internetnieuwtjes

Een website voor uw gemeente: Te moeilijk? Te duur? Niet haalbaar? Kijk eens op www.protestantsekerk.net!

NIEUW BLOG OVER KERKRECHT

www.kerkenrecht.nl Onlangs is dr. mr. Klaas-Willem de Jong gestart met een maandelijkse blog over vragen op het gebied van kerk en recht. Hij zal met name aandacht geven aan het kerkrecht in de Protestantse Kerk. Eén van de eerste blogs ging over ontwikkelingen in beroepingsland. Er blijken tal van varianten te bestaan: naast de klassieke ‘toezegging van beroep’ is er sinds kort sprake van het ‘voorgenomen beroep’. Een historische en juridische verkenning verschaft helderheid. Er wordt een nieuwe term gemunt: toezegging van beroepsbrief. Op het weblog staan ook elders gepubliceerde blogs over kerkordelijke onderwerpen en over het begrip ‘kerkgenootschap’. Klaas-Willem de Jong is sinds 1 september universitair docent kerkrecht (0,5 fte) en werkt daarnaast als predikant in de Protestantse Gemeente Leidsche Rijn (eveneens 0,5 fte). Hij studeerde in Kampen en Boedapest, en promoveerde in 1996 aan de Vrije Universiteit op een proefschrift over de liturgiegeschiedenis

16

van de Gereformeerde Kerken. In 2010 sloot hij een studie Nederlands Recht af met een scriptie over de verhouding tussen de zogenaamde onrechtmatige daad en de kerkelijke regelgeving. Hij publiceert geregeld over theologische en juridische onderwerpen. Meer informatie daarover staat op zijn website: www.kwdejong.nl

WEBSITE KERK IN ACTIE VERNIEUWD

REFORMATIEKOOR

› www.kerkinactie.nl

› www.reformatiekoor.nl

De website van Kerk in Actie is vernieuwd. ‘Geloven in delen’ is sinds vorig jaar het motto en daar speelt de website vanaf nu sterker op in. De focus ligt op het delen in gebed, delen van je gaven en samen in actie komen. Voor diakenen en ZWO-vrijwilligers is er een speciale pagina waar informatie over hun werk in de gemeente te vinden is.

Wie van zingen houdt, kan vanaf april 2016 meedoen in het Groot Reformatiekoor. Dit zal in 2016 en 2017 composities uitvoeren die zijn gerelateerd aan de Reformatie en Maarten Luther, waaronder een speciale Reformatie-Cantate. Op 17 plaatsen starten deelkoren, die in oktober in Amersfoort samen een concert geven. Leiding: Peter Wildeman, Martin Zonnenberg en Joost van Belzen. Meer informatie en aanmelden: zie de website.

ANBI: NOG TWEE MAANDEN!

KERK EN AARDBEVING

› www.protestantsekerk.nl/anbi

› https://sites.google.com/site/kerkenaardbeving/

Vanaf 1 januari 2016 gaat de Belastingdienst geautomatiseerd controleren of uw gemeente en diaconie aan de ANBI-voorwaarden voldoen. Gemeenten en diaconieën die niet klaar zijn, raken hun ANBI-status kwijt en gaan over ontvangen schenkingen, legaten en erfstellingen belasting betalen. Ook de giftenaftrek door gemeenteleden wordt dan onmogelijk. Het is nu vijf voor twaalf. Daarom is een snel stappenplan op bovengenoemde website geplaatst. Zie aldaar bij ‘Lees meer’.

Kerk en Aardbeving is een platform van kerken in Noordoost-Groningen. Het richt zich op de gevolgen van de aardbevingen door de aardgaswinning in Groningen. Huizen, scholen, bedrijven, monumenten en dijken raken beschadigd. De problemen en de onzekerheid hebben grote gevolgen in het leven van mensen. Het platform stimuleert de pastorale en diaconale ondersteuning, wisselt kennis uit en doordenkt de problemen ethisch en theologisch.


PIONIERSPLEKKEN -

De Protestantse Kerk is op weg naar honderd pioniersplekken, nieuwe vormen van geloofsgemeenschappen voor verschillende doelgroepen die met de bestaande kerkelijke vormen niet worden bereikt. www.protestantsekerk.nl/pionieren.

PIONIERSPLEK ICF VEENENDAAL

Gemeenschap van migranten Voor migranten is het vaak moeilijk om aansluiting te vinden bij een Nederlandse kerk waar de sfeer anders en de taal ingewikkeld is. In Veenendaal, waar tienduizend van de 63.000 inwoners van niet-Nederlandse afkomst zijn, is daarom een beweging op gang gekomen van mensen met verschillende nationaliteiten: ICF (International Christian Fellowship). In een paar jaar tijd is daar een geloofsgemeenschap uit gegroeid. ICF Veenendaal ontstond in 2010 toen onderzoek werd gedaan naar wat er door de kerken voor mensen met een niet-Nederlandse achtergrond gedaan wordt. “Dat onderzoek leverde veel contacten en kennis op”, vertelt pionier van ICF Veenendaal Hans Euser. “Kerken bleken al een aanbod voor deze mensen te hebben, met name op het gebied van ontmoeting, zoals samen koken en sporten. Op het gebied van gemeenschapsvorming was er nog niets, en daar bleek sterke behoefte aan. Met ICF hebben we dat element toegevoegd. We noemen onszelf een geloofsgemeenschap, geen kerk.” ICF begon met tien tot vijftien mensen en een maandelijkse bijeenkomst.

Inmiddels komt de gemeenschap elke week samen en wordt er gezongen, gebeden en gevierd. Tijdens de afsluitende maaltijd is er gelegenheid om elkaar te ontmoeten. “We eindigen altijd met een maaltijd, dat verlaagt enorm de drempel.” Toen de wens kwam om wekelijks bij elkaar te komen, is eerst begonnen met twee kleine groepen naast de maandelijkse bijeenkomsten – er waren te weinig mensen die de grote samenkomsten konden leiden. “Daar is het benodigde kader uit voortgekomen. In een grote samenkomst spreek je al gauw over een grote groep van tachtig tot honderdtwintig mensen van vijftien tot twintig verschillende nationaliteiten.” Naast de samenkomsten zijn er verschillende kleine groepen van rond

de twaalf personen die elke week op verschillende plaatsen samenkomen voor bijbelstudie, ontmoeting en gebed. In de grote samenkomst op de laatste zondag van de maand krijgt elke cultuur ruimte om iets van zichzelf te delen, bijvoorbeeld in de liedkeuze of in de maaltijd.

OVERBODIG MAKEN ICF Veenendaal wordt ondersteund door particulieren, bedrijven en kerken uit de regio. “Drie maal per jaar hebben we overleg met de protestantse kerken in Veenendaal. We leggen hen onze plannen voor en vragen om feedback. Ondersteuning is belangrijk, zeker ook bij ons diaconale werk dat zich richt op onder meer huisvesting en taallessen. Dit werk is minstens zo groot als het gemeenschapsvormende werk.” Ondersteuning komt ook vanuit de Protestantse Kerk, die wat betreft de multiculturele pioniersplekken samenwerkt met ICP, International Church Plants. In de nabije toekomst wil Euser zich vooral richten op de ontwikkeling van leiders. “Door het uitbouwen van het leiderschap hangt het niet meer allemaal van mij af. Verder willen we een paar zaken goed doordenken, zoals de diversiteit rond thema’s als de doop en de diversiteit in het team. Die vragen willen we beantwoorden om op langere termijn voort te kunnen bestaan.” Zijn droom om mensen bij Jezus te brengen, wordt werkelijkheid bij ICF. “Ik heb hier veel meer mensen tot geloof zien komen dan toen ik voorganger in een evangelische gemeente was. God is hard aan het werk tussen vluchtelingen en migranten.”

JANET VAN DIJK

communicatieadviseur in de Protestantse Kerk De ICF-vieringen in Veenendaal bieden een eigen plek om samen te bidden en elkaar te ontmoeten.


17

WERKBEGELEIDING -

‘Een schaap met twaalf poten’ Het team Werkbegeleiding van het Landelijk Dienstencentrum biedt onder meer trainingen aan voor plaatselijke teams van predikanten en kerkelijk werkers. Twee predikanten van de protestantse gemeente Zoetermeer-Noord kijken positief terug op een begeleidingsochtend.

Elke veertien dagen hebben ze werkoverleg. “Dan praten we meestal ook over een bezinningsonderwerp. Maar de agenda wordt vooral bepaald door de maalstroom van dingen die gebeuren en geregeld moeten worden”, zegt ds. Rein Algera. Zijn collega ds. Jaap van den Akker: “Er is dan wel ruimte om iets te bespreken waar je persoonlijk mee zit of waar in je werk tegenaan loopt, maar gelegenheid om er dieper op in te gaan is er niet echt. We hebben het bijvoorbeeld niet zo vaak over waarom we eigenlijk dominee zijn, welk doel we met een preek hebben en hoe we de samenwerking in het team ervaren.”

STRAND Af en toe gaan Algera en Van den Akker met hun collega Nico de Lange ‘de hei op’, in hun geval is dat het strand van Scheveningen. Bijvoorbeeld als er van de dominees een bijdrage voor het nieuwe beleidsplan wordt gevraagd. Van kritisch kijken naar patronen en verbeterpunten in de samenwerking in het team komt het ook dan niet. Begin juni gebeurde dat wel, op een trainingsochtend in het Landelijk Dienstencentrum in Utrecht, samen met ds. André Drost, predikant voor de werkbegeleiding.

VERSCHILLEN Algera: “In Zoetermeer-Noord

AAN DE SLAG ALS TEAM? Zoek dan teambegeleiding: doelgerichte begeleiding van samenwerking en teamvorming • voor reflectie en impulsen • voor een nieuwe aanpak • als het stroef loopt en bij spanningen. Informatie: André Drost, predikant werkbegeleiding, zie: www.protestantsekerk.nl/werkbegeleiding of mail naar [email protected]

18


Van links naar rechts: predikanten Nico de Lange, Jaap van den Akker en Rein Algera.

hebben we een intensieve periode achter de rug. Drie wijkgemeenten zijn samengevoegd, we gingen van drie kerkplekken naar één, er kwamen nieuwe initiatieven van de grond. Als predikanten werken we met onze verschillende achtergronden, karakters en talenten uitstekend samen, maar het is weleens goed dat een deskundige buitenstaander meekijkt om ons functioneren nog te verbeteren.” “De scherpe vragen die André stelde, maakten je weer bewust hoe je in je eigen rol zit en hoe je je eigen kwaliteiten het beste binnen het team en voor de gemeente kunt inzetten. Hoe beter je elkaars positieve punten en zwakheden kent en accepteert, hoe beter het team functioneert. De gemeente heeft daarmee geen schaap met vijf poten, zeggen we weleens gekscherend, maar een schaap met twaalf poten. We zijn verschillend, onder meer in hoe we voorgaan in kerkdiensten, en spreken daardoor ook andere groepen mensen aan, maar daardoor kunnen we met z’n drieën ook beter de breedte van de gemeente bedienen.”

BALANS Over tijdbeheer, eigen discipline, groepsdynamiek en ambtsbeelden spraken ze die ochtend in juni. “Een van de vragen was of je met al je betrokkenheid wel voldoende afstand kunt nemen om ook dingen te relativeren”, aldus Algera. “Ik blijf me veelal verantwoordelijk voelen en wil alles zo goed mogelijk geregeld hebben. Ik duik er het liefst zelf bovenop. Het is lastig om prioriteiten te stellen en los te laten. Dat is iets persoonlijks, maar als team kun je elkaar daarin ook ondersteunen.” De predikanten hebben huiswerk meegekregen om over bepaalde punten nog eens door te denken en door te praten. Mogelijk wordt de begeleidingsochtend een jaarlijkse traditie. Van den Akker: “We zouden elk jaar in juni op deze manier de balans van het voorbije seizoen kunnen opmaken, ook wat de samenwerking aangaat, en daarbij aanzetten kunnen geven voor het seizoen dat komt.”

JAN KAS

freelance journalist

SYNODE -

Generale synode kijkt naar de toekomst Eén keer in de vier jaar rapporteert het generaal college voor de visitatie over hoe het gaat met de Protestantse Kerk. Dat gebeurt aan de hand van actuele ontwikkelingen die de regionale en de generale visitatoren tegenkomen tijdens hun bezoeken aan de gemeenten. Hun verslag staat op de agenda van de generale synode op 12 en 13 november. In zijn rapport schetst het college een aantal ingrijpende ontwikkelingen in de samenleving, zoals secularisatie, individualisering en het ontstaan van een netwerksamenleving. Deze ontwikkelingen hebben volgens het college grote gevolgen voor de gemeenten. Hoewel de krimp in de kerk een oorzaak van het ontstaan van kleine gemeenten is, is het college positief over de voordelen die een kleine gemeente ondervindt. “Het voordeel is de overzichtelijkheid. De groep van betrokkenen is klein. Men kent elkaar, leeft met elkaar mee. Ook is er sprake van zorg voor elkaar. Omdat men elkaar kent en zich verbonden voelt met de plaatselijke gemeente is de bereidheid om vrijwilliger te worden ook betrekkelijk groot. Met weinig mensen weet men vaak veel werk te verzetten.” Toch erkent het college ook dat krimp als “heftig, zorgelijk en verdrietig en soms als bedreigend voor het voorbestaan wordt ervaren”.

HUISGEMEENTEN Het thema ‘huisgemeenten’ komt aan de orde in de visienota ‘Kerk op weg

naar 2025’ waarover de synode zich in november eveneens gaat buigen. In deze nota worden dezelfde ontwikkelingen in de samenleving geschetst als in het vierjaarlijkse verslag van de visitatie. Daarnaast wordt de relevantie van de kerk benadrukt. “Een leven zonder kerk zal er niet zijn. De kerk is niet als een menselijk project begonnen, maar als een gave van God. Een gave die bestand is tegen slijtage, afbraak en vervlakking.” Tegelijkertijd is de visienota realistisch over de kleiner wordende kerk. Er wordt bijvoorbeeld uitgebreid ingegaan op knelpunten rond het ambt die door de krimp van de kerk ontstaan. Eén van de knelpunten is het vinden van voldoende ambtsdragers, vooral in kleine gemeenten. De visienota geeft aan dat het voor een kleine gemeente mogelijk is om een kerkenraad met slechts drie leden te vormen. “Dit moet wel gezien worden als absoluut minimum. Een gemeente die aan deze voorwaarde niet meer kan voldoen, kan niet als zelfstandige gemeente voortbestaan. Normaliter zal deze gemeente dan worden samenge-

voegd bij een andere gemeente. Wanneer de generale synode hiervoor kiest, kan bij de opheffing van een gemeente een huisgemeente worden ingesteld.” Naast huisgemeenten komen ook voorstellen aan de orde rond het ambt, de bestuursinrichting, de mobiliteit van predikanten en beheerszaken.

VERDER OP DE AGENDA Andere onderwerpen die tijdens deze synode aan bod komen zijn: • Bezinnende bespreking ‘Klimaat’. • Bezinnende bespreking ‘Zes keer brandpunten in de verkondiging’. • Bezinnende en besluitvormende bespreking ‘Proeve dienstboek’. • Kerkordelijke zaken. • Bespreking verhouding pioniersplekken en wijkgemeenten. • Brainstormsessie agenda voor de generale synode. • Bespreking voortgangsrapportage oecumene en nationale synode. Daarnaast worden het Luthers beleidsplan en een nieuwe deel van de Handelingen (verslagboek) van de Generale Synode aangeboden. Het studentenpastoraat en de GZB zullen presentaties verzorgen.

MARLOES NOUWENS-KELLER

voorlichter Protestantse Kerk

MEER WETEN?

In China zijn huisgemeenten heel gewoon, zoals hier in het huis van Meng Xiu Ying (71) en haar man Li Yong Fu (72). Twintig jaar geleden was zij in de vallei waar zij woont de eerste christen. Nu zijn er zeker duizend.

De agenda en bijbehorende stukken zijn te vinden via www.protestantsekerk.nl/synode. De openbare zittingen zijn te volgen via Synode TV op www.protestantsekerk.nl. Belangstellenden zijn welkom op de publieke tribune: Congrescentrum De Werelt, Westhoflaan 2, 6741 KH Lunteren.


19

KERST -

KERSTKRANT 2015 OVER GOEDE BUREN

‘Een beetje liefde doet wonderen’ Steeds meer kerken grijpen de jaarlijks verschijnende kerstkrant aan om niet alleen mensen binnen hun gemeente maar ook daarbuiten de boodschap van Kerst mee te geven. En dat is precies de bedoeling van de kerstkrant, die ook dit jaar weer in grote aantallen besteld kan worden. Het thema van de krant is ‘goede buren’, als vervolg op het thema voor de startzondag dat breed opgepakt is binnen de gemeenten van de Protestantse Kerk. Buren zijn we allemaal. En veel mensen vinden een goed contact met onze buren belangrijk. Daar hoeven we niet altijd moeite voor te doen. Maar soms kunnen we besluiten om een goede buur te zijn voor bijvoorbeeld de eenzame oudere man verderop in de straat die niet zelfstandig naar buiten kan en weinig bezoek ontvangt.

PORTRETTEN Deze kerstkrant staat vol met portretten van mensen die zich inzetten voor hun buren of, breder, voor de buurt. “Ik vind het belangrijk om in mijn wijk actief te zijn. De overheid is zich aan het terugtrekken. We moeten het als burgers meer samen doen”, zo zegt Jeroen Boon van kerken buurthuis Bethel in het Haagse Valkenboskwartier. Burgemeester Jan de Boer van het stadje Buren stimuleert zijn inwoners om een goede buur te zijn: “Ik zie dat mensen graag iets willen doen, al hebben ze niet altijd veel tijd. We willen het initiatief dat mensen tonen waarderen. Vanuit een stukje idealisme en verantwoordelijkheidsgevoel ontstaan er prachtige win-winsituaties.” Mustafa Kus van Stichting Omalief die ervoor zorgt dat jongeren elke week een oudere in een verzorgingshuis in Leiden bezoeken, spreekt over de fantastische uitwerking daarvan: “Het is eigenlijk heel simpel: ze drinken een kopje thee, bieden een luisterend oor. Een beetje liefde doet wonderen.”

•V erspreid hem bij uw buren, in plaats van een kerstkaart. •D oe de krant met een uitnodiging voor de kerstnachtdienst in de brievenbus van mensen in de straten rond uw kerkgebouw. Zorg ervoor dat er bij deze diensten een welkomstcomité is en dat er aandacht is voor het feit dat er gasten in uw midden kunnen zijn. •N eem hem mee als u ergens op visite gaat. •G aat u op ziekenbezoek in het ziekenhuis? Neem een stapeltje mee, voor op de leestafel en voor degene die u bezoekt. •N eem na afloop van de kerkdienst een exemplaar mee en geef hem aan de eerste de beste die u tegenkomt op straat: ‘Cadeautje van de kerk!’ •D eel kranten uit op koopavond en wens mensen namens de kerk een feestelijke Kerst. •L iggen de kranten in het verzorgingshuis in uw omgeving? Misschien kunt u ze persoonlijk overhandigen aan de ouderen. • Geef uw collega’s een kerstkrant cadeau. • Deel ze uit bij de supermarkt als mensen hun kerstboodschappen doen, met een vriendelijke groet van de kerk.

TIPS VOOR VERSPREIDING De kerstkrant kan natuurlijk uitgedeeld worden aan alle bezoekers van de kerstnachtdienst of van de dienst op eerste kerstdag. Maar er kan meer.

20


JANET VAN DIJK

communicatieadviseur in de Protestantse Kerk

BESTELLEN De krant kan nu al besteld worden. Levering vindt plaats vanaf donderdag 5 november. De krant kost € 0,10 per stuk. De verzendkosten worden in rekening gebracht, tot een maximum van 30 euro. Bestelwijze: via www.protestantsekerk.nl/ webwinkel of tel. (030) 880 13 37.

DIACONAAT -

NEDERLANDERS IN BUITENLANDSE DETENTIE

Epafras wil doorgaan met barmhartigheid De stichting Epafras bezoekt per jaar ruim 1100 Nederlandse gevangenen in het buitenland. Het gaat om mensen die zich vreemdeling voelen, soms slecht behandeld worden en behoefte hebben aan geestelijke en/of materiële zorg. Helaas loopt de voortgang van dit werk gevaar. Ooit vormden de zeven werken van barmhartigheid een begrip dat iedereen kende. Er hoorde een innerlijke houding bij tegenover medemensen die in een wanhopige positie waren terechtgekomen. Het is te hopen dat we iets van die houding weten vast te houden nu in de samenleving het woord ‘barmhartigheid’ wat uit de gratie raakt.

EIGEN SCHULD? Jezus zegt in Mattéüs 25: 31-46: ‘Want ik had honger en jullie gaven mij te eten, ik had dorst en jullie gaven mij te drinken. Ik was een vreemdeling, en jullie namen mij op, ik was naakt, en jullie kleedden mij. Ik was ziek en jullie bezoch¬ten mij, ik zat gevangen en jullie kwamen naar mij toe.’ Opvallend is, dat Jezus niets zegt over hoe zij in die situatie zijn terecht gekomen; hij spreekt niet over eigen schuld of eigen verantwoordelijkheid, maar heeft het louter over wat wij voor hen doen of hebben gedaan. De stichting Epafras bezoekt Nederlanders in buitenlandse detentie om hen geestelijk en materieel bij te staan. Het gaat om gevangenen, die vreemdeling zijn in het land van detentie, die vaak geen draad op hun lijf hebben om zich te kleden, waar het eten slecht is, drinkwater niet altijd te vertrouwen en de medische zorg te kort schiet. Kortom de werken van barmhartigheid.

SUBSIDIE GESTOPT Het werk van Epafras loopt gevaar. De Nederlandse overheid heeft besloten het bezoekwerk van Epafras niet meer te subsidiëren. Is dat een gevolg van het feit, dat over “barmhartigheid” eigenlijk alleen nog maar wordt gesproken als het over kunstwerken

uit een ver verleden gaat en niet meer over een manier van handelen ten opzichte van een medemens, die nog steeds actueel is? Epafras wil haar werk voortzetten. Het gaat om mensen, Nederlanders, die vaak vergeten worden, over het hoofd gezien. De bezoeken van geestelijk verzorgers van Epafras geven hen het gevoel dat ze als mens gezien worden. Soms maakt het een verschil tussen leven of dood. Mensen die zich zelf al hadden opgegeven, zeggen door het bezoek en het gesprek toch weer hoop te zien en verder te willen leven, te vechten voor een toekomst, voor zichzelf, voor hun ouders, partners en kinderen. Een gedetineerde uit Japan schreef: “Uw bezoeken hebben me veranderd en zijn van onschatbare waarde voor de rest van mijn leven, dank u wel”.

GETUIGENIS Hoewel het werk van Epafras niet gericht is op bekering, gaat van de bezoeken een getuigenis uit van geloof. In het werk van Epafras wordt een houding van barmhartigheid uitgedragen. Een houding die misschien niet algemeen gangbaar is, maar die wel tot de kern van ons christelijk geloof behoort. Het gaat om het steunen van mensen in uitzichtloze situaties. Mensen in gevangenissen waar elke menselijkheid uit verdwenen lijkt te zijn. Barmhartigheid is een handeling om die menselijkheid weer te herstellen. Steun voor het werk van Epafras in woord en gebaar is een vorm van getuigenis aan de samenleving van waar het in ons geloof om draait.

EPAFRAS IN CIJFERS Van de circa 10.000 Nederlanders in detentie zitten er 2200 in het buitenland gevangen. Van hen bezocht Epafras er in 2014 ruim 1130 gemiddeld 1,5 keer per jaar. Meer informatie: www.epafras.nl of e-mail [email protected]

PETER MIDDELKOOP

predikant en directeur Stichting Epafras


21

KERK IN ACTIE -

TUSSENSTAND ACTIEWEEK VOOR VLUCHTELINGEN: RUIM 1,4 MILJOEN.

‘Vluchtelingen hebben hulp dichtbij huis nodig’ Meer dan een miljoen euro voor de noodhulp aan vluchtelingen. Dat is de tussenstand van de actie van Kerk in Actie die al in september begonnen is. Een groot deel van dit geld zal gaan naar opvang in de regio. Want “noodhulp moet er nog veel meer op gericht zijn om mensen in Syrië en omstreken te helpen”, zo onderstreepte scriba Arjan Plaisier na zijn bezoek aan Libanon. Plaisier bezocht onlangs in Libanon Syrische vluchtelingen en sprak met kerkelijke leiders en door Kerk in Actie gesteunde organisaties die vluchtelingen in en rond Syrië helpen. In Libanon verblijven momenteel zo'n 1,1 miljoen vluchtelingen uit Syrië. Er zijn geen officiële kampen, vluchtelingen

22


verblijven in kleine kampementen of huren een kamer of appartement.

GEVLUCHT Plaisier bezocht enkele gezinnen die een kamer huren. “Een gezin van vijf bewoont een kamer met keukentje. Ze zijn veilig in Libanon, maar er is geen

werk. Het is onduidelijk hoe lang ze de huur kunnen betalen. In Syrië is niets meer. In Libanon zijn de prijzen te hoog. Europa lonkt, maar de reis is duur en gevaarlijk.” Een ander gezin was Syrië ontvlucht nadat hun zoon half verlamd raakte doordat hij geraakt werd door een granaatscherf. “Deze jongen kan herstellen als er medische hulp wordt gegeven, maar Libanese ziekenhuizen helpen Syriërs niet. En er is geen geld voor een dure privébehandeling.” Plaisier is onder de indruk van de verhalen. “Het is schrijnend dat deze mensen geen toekomst meer zien in het Midden-Oosten. Hulp moet er veel meer op gericht zijn om mensen in

STUUR EEN KAART NAAR VLUCHTELINGEN Tijdens het tienjarig jubileum van de Protestantse Kerk in Nederland hebben kerkleden kaarten verstuurd met een groet erop aan Syrische christenen. In totaal zijn meer dan 2000 kaarten geschreven. Tijdens zijn reis naar Libanon ontving scriba ds. Arjan Plaisier kaarten terug met tekeningen en groeten van Syrische kinderen. De kinderen lieten weten dat de kaarten hun erg goed hadden gedaan. Vluchtelingen ervaren een kaart als bemoediging. Daarom is Kerk in Actie opnieuw een kaartenactie gestart. Kaarten kunnen gestuurd worden naar Kerk in Actie, t.a.v. Servicedesk, Antwoordnummer 4056, 3500 VB Utrecht, of bij de receptie inleveren. Ook kunnen ze ingeleverd worden tijdens de Landelijke Diaconale Dag op 21 november. Meer informatie: www.kerkinactie.nl/helpvluchtelingen

Syrië en omstreken te helpen. Mensen zien nu geen andere optie meer dan naar Europa te trekken.”

BETERE HULP REGIO Betere hulp in de regio is hard nodig, zegt ook Noodhulp-coördinator Dick Loendersloot. “Ik vind het zorgwekkend dat er beduidend minder geld aan vluchtelingen wordt uitgegeven.” Het bedrag voor hulp is de afgelopen twee jaar verminderd van 29 dollar naar nu 13 dollar per vluchteling. “Steeds minder vluchtelingen komen in aanmerking voor hulp. Ook mogen ze niet werken in Libanon en Jordanië, dus is er voor hen geen andere optie dan verder te vluchten. Door de vermindering van de hulp wordt het leven van Libanezen en Jordaniërs ook steeds duurder en raken zij hun werk kwijt aan vluchtelingen die illegaal, en dus goedkoper, aan de slag gaan. De sociale en politieke onrust neemt hierdoor steeds verder toe in Libanon en Jordanië.”

Daarom moet er meer noodhulp gegeven worden in de regio. Loendersloot: “De kosten van opvang en integratie van deze vluchtelingen in Europa en Amerika zijn vele malen hoger dan opvang in de regio. Het is voor deze mensen om sociale, economische en culturele redenen veel beter om in de regio te kunnen blijven. Dat maakt een uiteindelijke terugkeer naar eigen land ook eenvoudiger.”

CONCERTTOUR LUCAS KRAMER Op 5, 10, 19 of 24 november houdt zanger Lucas Kramer benefietconcerten voor het wereldwijde werk van Kerk in Actie onder vluchtelingen. De toegang is gratis, er vindt een collecte plaats. De concertavonden starten om 19.30 uur en duren tot ongeveer 21.00 uur. Meer informatie op www. zingenindekerk.nl/lucaskramer

ACTIEWEEK VOOR VLUCHTELINGEN Kerk in Actie voert actie voor extra inkomsten voor de noodhulp aan vluchtelingen. Tijdens een speciale actieweek van 28 september tot en met 2 oktober was de hal van het Landelijk Dienstencentrum omgetoverd tot callcenter. Elke dag van 9.00 tot 21.00 uur belden vrijwilligers met duizenden donateurs van Kerk in Actie om te vragen om een extra gift. Ook na de actieweek kwamen nog wekenlang bijdragen binnen, onder andere van gemeenten die gecollecteerd hebben. Op 15 oktober was de stand ruim 1,4 miljoen euro. De opbrengst van de actie wordt grotendeels gebruikt voor opvang in de regio (bijvoorbeeld in het Midden-Oosten en in Afrika), maar ook voor noodhulp aan de Europese grens en projecten in Nederland. Kerk in Actie ondersteunt al jaren gastvrije kerken en organisaties, die zich overal in conflictgebieden en langs vluchtroutes inzetten voor gevluchte, dakloze en ontheemde mensen. Samen vormen zij een krachtig netwerk van mensen die geloven in delen. Op Sicilië bijvoorbeeld heeft de methodistenkerk een opvanghuis ingericht voor bootvluchtelingen die stranden bij Lampedusa. In kampen in Jordanië en Libanon delen kerken en hulporganisaties voedsel, drinkwater en tenten uit. In Syrië zorgen kerkelijke hulporganisaties ervoor dat ontheemde mensen geholpen worden en kinderen toch naar school kunnen. Dit werk wordt gedaan met financiële steun van Buitenlandse Zaken.

BROCHURE VOOR KERKEN Overal in Nederland ontplooien kerken initiatieven om vluchtelingen te helpen. Voor kerken is een brochure beschikbaar met informatie over wat ze kunnen doen en hoe Kerk in Actie hen kan ondersteunen. De brochure is te downloaden op www.kerkinactie.nl/helpvluchtelingen

MAURITS VAN STUIJVENBERG

communicatiemedewerker Kerk in Actie Tijdens de actieweek nam synodepreses ds. Karin van den Broeke deel aan het belpanel in de hal van het landelijk dienstencentrum.


23

HGJB -

Dominee Germán Suárez in Bogota

NIEUW DIACONAAL HGJB-PROJECT ‘DELEN IN OVERVLOED’

Meer geven om mensen met minder Vluchtelingen die naar Nederland komen voor een beter en veiliger leven. Conflicten die maar blijven oplaaien. Jongeren en ouderen die zichtbaar of onzichtbaar in armoede leven. Hulpbehoevenden die er alleen voor komen te staan. Met het project ‘Delen in overvloed’ wil de Hervormd-Gereformeerde Jeugd Bond (HGJB) met jongeren en ouderen nadenken hoe we als kerk present zijn in het leven van mensen die minder hebben. De laatste jaren is er meer aandacht voor de diaconale taak van de kerk. Ook het onderzoek Dienen delen doen (van de Federatie van Diaconieën en Kerk in Actie) bevestigt dat diaconaat weer een vitaal onderdeel van de kerk is. De inhoud en de ontwikkeling van het diaconale werk blijken vooral beïnvloed te worden door de gevolgen die de economische crisis heeft en door de opkomst van de participatiesamenleving. Toch valt het in de praktijk nog niet altijd mee om het diaconaat

24


verder te brengen dan het geven van het geld. Hoe stimuleer je werkelijk dat jongeren en ouderen hun leven (en dan pas hun geld) gaan delen?

DRIE CULTUREN In het nieuwe diaconale project ‘Delen in overvloed’ wil de HGJB deze vraag met kinderen en jongeren oppakken en laat zich daarbij inspireren door de kerken van Colombia en Mexico die een zelfde beweging willen maken meer betekenen voor de directe

omgeving. Drie landen, drie culturen maar dezelfde opdracht: (meer) geven om mensen met minder. De HGJB ontwikkelt al jaren diaconale projecten; één keer in de twee jaar worden gemeenten uitgenodigd om met het jeugdwerk ‘over de grens’ te kijken. De ervaring leert dat juist de verhalen van kerken uit andere culturen helpen om open te reflecteren op ons eigen handelen. Ana Maria van 16 jaar uit Colombia die iedere week

naar een achterstandswijk gaat om haar liefde met kansarme kinderen te delen, is een geweldige motor voor Anne-Marie van 16 jaar uit Nederland. Ze reageert: “Ana Maria stimuleert mij om mijn woorden te veranderen in daden en verder te kijken dan mijn eigen veilige wereld.”

INSPIRERENDE STEM De HGJB heeft een breed aanbod van materialen ontwikkeld om actief met het thema ‘Delen in overvloed’ aan de slag te gaan. Twee componenten zijn daarin belangrijk: inhoudelijke bewustwording (wat leer ik van de ander) en concrete actie (wat kan ik doen voor de ander). Naast het verhaal Ana Maria komt ook het verhaal van Germán Suárez aan bod. Hij is predikant in de Colombiaanse miljoenenstad Bogotá en zag om zich heen hoe het conflict in zijn land het dagelijkse leven van miljoenen mensen ontwrichtte en wilde dat ‘zijn’ kerk beschikbaar was voor de nood van mensen uit de buurt. “Veel kerken hebben erediensten, maar blijven achter in de zorg voor anderen. Naast een goede uitleg van het evangelie, moet je ook met het evangelie present zijn buiten de vier muren van de kerk.” Naast zijn taak als pastor voor zijn 120 gemeenteleden, vangt Germán dagelijks zo’n 70 kinderen op uit de meest kansarme gezinnen. Vanzelfsprekend ging dat zeker niet; een deel van de gemeente haakte af. Ze stond niet achter het idee van een kerk die zich bezighoudt met de opvang van kansarme kinderen. Maar Germán zette door en heeft ondertussen met zijn team 800 kinderen opgevangen, in het geloof dat ‘ieder kind een positieve leider in zijn omgeving kan worden’.

DIACONAAT ALS DELEN De kerngedachte in het project ‘Delen in overvloed’ is de overtuiging dat ieder mens in elke situatie en

omstandigheid iets kan delen. Een jeugdwerker in Mexico zei het kernachtig: “Al heb je maar één mango, je kunt altijd delen.” Met kinderen en jongeren wil de HGJB dus vooral kijken naar welke talenten en mogelijkheden - in kindertaal: mooie dingen - zij van God ontvangen hebben om te delen met mensen. In het project wordt gewerkt met een talentenkoffer uit Colombia en Mexico en die ook in Nederland uitgepakt wil worden. De HGJB wil met dit project bij jongeren een beweging op gang brengen waarin ze hun leven gaan delen. In een tijd waarin de kerk leden verliest, is het belangrijk om het enthousiasme en optimisme van jongeren vast te houden en te benutten als sociaal kapitaal voor de kerk.

KANSEN Diaconaat is een prachtige aanvulling op bestaande vormen van jeugdwerk en gemeente-zijn. De kansen die het biedt, zouden kerken maximaal moeten benutten. Hieronder alvast drie kansen om over na te denken. • Diaconaat is een krachtige drager om intergeneratief gemeente-zijn op een natuurlijke manier te stimuleren. In een diaconaal project krijgen zowel jongeren als ouderen de spiegel voorgehouden: hoe leef ik met God in deze wereld? Jongeren kunnen door hun eerlijkheid of onbevangenheid ouderen aanscherpen. Ouderen kunnen door hun levenservaring en nuchterheid het inzicht van jongeren verrijken. Zo wordt er van elkaar geleerd en ontstaan er nieuwe verbindingen tussen generaties. • Diaconaat biedt bij uitstek kansen om andere vormen van geloofsleren te stimuleren. In het kerkelijke leven ligt vanouds sterk het accent op cognitief leren. Gevolg is bijvoorbeeld dat het aanbod in de kerk voor denkers sterker is dan voor doeners. Diaconaat is een goede oefenplek om geloof te concretiseren en basale levensvragen van alle jongeren te begeleiden. Diaconaat kan beschouwd worden als karaktervorming: jongeren oefenen het concrete mens-zijn voor Gods aangezicht.

•D iaconaat is een goede manier om de betekenis van de kerk als geloofsgemeenschap zichtbaar te maken. Vaak ervaren jongeren te weinig ruimte om hun talenten in te zetten. Ze vragen zich af welke meerwaarde de kerk voor hen of de wereld om hen heeft. Met een diaconaal project kunnen zij op een positieve manier uitnodigd worden om de kern van geloven handen en voeten te geven. De samenleving verandert in een participatiemaatschappij en dat biedt nieuwe kansen voor de kerk. Aan jongeren en ouderen de opdracht om het evangelie in het eigen netwerk te concretiseren. Royaal delen van de overvloed die God ons geeft.

DIANE PALM

teamleider Gemeentebreed HGJB

MEER INFORMATIE Op de website van de HGJB is het projectmagazine ‘Delen in overvloed’ te downloaden. In oktober worden op acht plekken in Nederland projectavonden gehouden om samen te ontdekken welke kansen dit project/thema biedt voor de eigen gemeente en de kerk wereldwijd. Leidinggevenden in het jeugdwerk, predikanten, (jeugd) diakenen en jeugdouderlingen, speciale projectcommissies of oriënterende gemeenteleden zijn van harte welkom. Meer informatie: www.hgjb.nl/deleninovervloed.


25


SYNODESELFIE


MENSEN

V

Predikantswisselingen BEROEPEN

KRONIEK

KRONIEK

KRONIEK

KRONIEK

punt); naar Lisse (beroepen door de BEROEPBAAR synode), proponent A.R. van den Berg te Epe (gereformeerd, RegenboogDe proponenten C.S.H. Rijken te DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN ADVERTENTIES te IJsselstein; naar Muiden, ds. G.J. kerk), ds. S.H. Muller te Apeldoorn Utrecht; M.C.L. Oldhoff te Rotterdam; KERK & THEOLOOG Hoogterp te Heerenveen (geestelijk (wijkgemeente Wilhelminakerk); te G.A. Wolfert te Utrecht; E.L. van Schieverzorger ziekenhuis Tjongerschans); Hazerswoude, ds. C.C.A. Melgers te Hofman; J. Kroeskop te Nijverdal. naar Noordwolde-Zuidwolde (herScherpenzeel-Gld (De Achthoek); Voor contactgegevens mail of bel: van de Water te Hoogblokland (hervormd), M.P.D. vormd), proponent C.R.T.COLLECTEN DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERKds. & THEOLOOG ADVERTENTIESarbeidsbemiddeling@protestantsekerk. TAIZÉ (geestelijk verzorger Martiniziekenhuis Barth te Barneveld; te Nieuwerkerk aan BIJBELTEKSTEN nl of tel. (030) 880 1505 Groningen); naar Oud-Beijerland, ds. den IJssel (hervormd wijk 1), ds. H.I. L.J. Verschoor-Schuijer te Harderwijk; Methorst te Nieuwland-Oosterwijk; te TOEGELATEN MAAR NIET naar Schiphol (luchthavenpastoraat, Nieuw-Vennep/Burgerveen (hervormd, BEROEPBAAR beroepen door de synode), ds. M.S. wijkgemeente Witte Kerk), ds. A.P. proponent C.W.J. Blom te Ermelo. DIENSTGEHEIMEN MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ Meiring-Snijder te IJsselstein;ADVERTENTIES naar BerensenSYNODESELFIE te Enter (gereformeerd); te COLLECTEN Sibculo (gereformeerd, deeltijd), ds. H. Oud-Beijerland (hervormd wijk West), OVERLEDEN Dorgelo te Ommen (geestelijk verzords. B.L.P. Tramper te Driesum; te Rid16 september ds. C.G. Geluk (geb. 28 ger Oldehagen), die ook deeltijd-prediderkerk (hervormd, Wilhelminakerk), maart 1945); 18 september ds. P.H. kant blijft in Hardenberg-Heemse (wijk ds. E. de Mots te Rijssen; te Sint PhiBorgers (geb. 6 februari 1930); 21 Baalder Esch); naar Schoonhoven (herlipsland (hervormd), proponent G. van september ds. J.C. Krajenbrink (geb. 5 DIENSTGEHEIMEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN vormd),TAIZÉ ds. F.COLLECTEN Hoek te Alblasserdam; den Berg SYNODESELFIE te Stolwijk;MENSEN te Veenendaal januari 1930). ADVERTENTIES naar Oud-Beijerland (hervormd wijk (hervormd wijk 3 en 6), ds. J.B. ten West), ds. B.L.P. Tramper te Driesum; Hove te Katwijk aan Zee (hervormd). naar Waddinxveen (hervormd wijk Noord), ds. T.L.J. Bos te Twijzelerheide, AANGENOMEN die bedankte voor Ameide-Tienhoven naar Amsterdam (Jeruzalemkerk), (hervormd); als krijgsmachtpredikant proponent E.A. Gruteke-Vissia te Berichten over predikantswisselin(beroepen door de synode als prediHilversum; naar Appelscha, ds. A. gen en beroepbaarstellingen kunt kant met bijzondere opdracht), ds. H.C. Schellevis te Ameland; naar Bruchem u doorgeven aan het synodeseKnegt-de Boer te Dalen (geestelijk veren Kerkwijk-Delwijnen-Nederhemert cretariaat, Postbus 8399, 3503 RJ zorger De Bleerinck); als krijgsmacht(hervormd), proponent A. van Zetten Utrecht, e-mail: predikant (beroepen door de synode), te Lienden, die bedankte voor [email protected] ds. H. Nováková te Diemen. rewoerd (hervormd); naar KapelleDaarnaast kunnen deze berichten Biezelinge (deeltijd) en Hansweert/ gemeld worden aan Schore (deeltijd), proponent M.M. de Persbureau Scheps, Slagvink 7, BEDANKT Vries te Amsterdam (beroepen door 3906 AE Veenendaal, voor Nieuw-Lekkerland (hervormd wijk de synode); naar Leusden, ds. A.S. [email protected] Dorp), ds. J.B. ten Hove te Katwijk aan Sprotte te Amersfoort (Het BrandZee (hervormd).

BERICHTEN

Nieuwe directeur VKB Ds. Jos Aarnoudse wordt per 1 november directeur van de Vereniging voor Kerkrentmeesterlijk Beheer (VKB). Aarnoudse is momenteel werkzaam als geestelijk verzorger en als deeltijd gemeentepredikant verbonden aan de Protestantse Gemeente te Nieuwerbrug. Hij is voorzitter van de Werkgroep Pastoraat en Gezondheidszorg binnen de Protestantse Kerk en voorzitter van het CIO-G (het interkerkelijk contact in overheidszaken inzake de geestelijke verzorging in zorginstellingen). Hij studeerde theologie en economie en was werkzaam als gemeentepredikant, industriepastor, geestelijk verzorger en hoofd van de dienst Geestelijke Verzorging van GGZ inGeest (partner van het VUmc).

26


De VKB wil zich sterker gaan profileerden als belangenvereniging van gemeenten inzake de vermogensrechtelijke aangelegenheden binnen de Protestantse Kerk. De krimp in de plaatselijke gemeenten op het gebied van menskracht en financiën vragen om vernieuwing en een meer proactieve houding, aldus een persbericht van de vereniging. Als directeur van het bureau VKB in Dordrecht zal Jos Aarnoudse aan dit proces mede leiding geven. Meer over de VKB: www.kerkrentmeester.nl

Nieuwe adviseur Overijssel-Flevoland Dr. Jaap van Beelen is in oktober begonnen als regionaal adviseur classicale vergaderingen (RACV) voor de regio

Overijssel-Flevoland. Van Beelen is de opvolger van dr. Klaas Dijkstra, die in deze functie verder gaat in de regio Groningen-Drenthe. Van Beelen gaat zijn nieuwe taak combineren met zijn huidige functie van RACV Gelderland, waar hij sinds 2000 begon als provinciaal scriba. Jaap van Beelen (*1957) studeerde wiskunde en theologie en promoveerde in 1996 op een proefschrift over avondmaal en ambt. Hij was van 1996-2000 predikant in Randwijk. Omdat zijn werkgebied groot is, zal hij worden bijgestaan door RACV-collega’s uit andere regio’s. Ds. Peter Verhoeff (RACV Utrecht en Noord-Holland) zal de classes Flevoland en Kampen erbij nemen. Dr. Dick Looijen (RACV Zuid-Holland) neemt de classes Bommel en Tiel onder zijn hoede.

B


SYNODESELFIE MENSEN


KERK & THEOLOOG



Aan de Protestantse Theologische Universiteit in Amsterdam KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN en Groningen worden predikanten opgeleid. Wie geven daar les? Wat is hun specialisme? hoe staan ze KERKEn & THEOLOOG in de kerk? Een serie interviews, deze maand: dr. Petruschka Schaafsma.


BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN TAIZÉ ADVERTENTIES BIJBELTEKSTEN

KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG COLLECTEN ADVERTENTIES KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ


ADVERTENTIES

COLLECTEN

‘Ethiek is niet een tweede stap van het geloof’ KRONIEK DIENSTGEHEIMEN



ADVERTENTIES

COLLECTEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN

ADVERTENTIES

Studenten krijgen van haar de op‘HOE DOE JIJ DAT NOU?’ KRONIEK DIENSTGEHEIMEN SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN dracht om op hun stageplaats een bijOp de ‘ethische bijeenkomsten’ van ADVERTENTIES eenkomst over een ethisch onderwerp de studenten wordt in stage-gemeente organiseren: ‘Bedenk eens wat er ten over het algemeen positief gereaconcreet in deze gemeente speelt geerd. Schaafsma proeft tegelijkertijd of waarover gemeenteleden eens in enige verlegenheid. “Zoveel wordt gesprek zouden kunnen gaan?’ Dr. er in plaatselijke gemeenten niet aan Petruschka Schaafsma, docent ethiek ethische bezinning gedaan. De tijd is aan de Protestantse Theologische Univoorbij dat de kerk helemaal bepaalde versiteit: “Na afloop is de reactie van hoe ons leven geleefd moest worden. predikant en gemeenteleden nogal De samenleving is steeds pluraler eens: Dat zouden we vaker moeten geworden. In de Bijbel gaat het echter doen.” voortdurend over de vraag ‘Wat is dan het goede leven voor Gods aangezicht?’.” MOOISTE VAK “Laat gemeenteleden maar eens Ethiek is voor Schaafsma ‘het mooiste vertellen waar ze tegenaan lopen”, vak van de theologie’. “Alle subdisciadviseert Schaafsma plaatselijke geplines doen er bij ethische vragen toe. meenten. “In hun werk, in de zorg, in De vakken over de Bijbel en bijbeluithet onderwijs, in de industrie. En praat leg, over de kerk, hoe ze zou moeten er met elkaar over in kleine kring: ‘Hoe zijn en hoe ze daadwerkelijk is, en de doe jij dat nou?’ Mensen willen dat dogmatiek: Wie is God, wie is Jezus? weleens van anderen horen. Geloof Wat is het goede om te doen? staan is iets wat je leeft, niet alleen het onniet los van wie God is en van wat de Bijbel zegt over hoe de wereld bedoeld derschrijven van leerstellingen of het hebben van een voorstelling van God. is en wat rechtvaardig is in Gods Ethiek is niet een tweede stap, het is ogen. Het raakt in deze tijd, waarin de helemaal één met geloven. Wie zegt christelijke visie niet de enige is, ook dat God gerechtigheid nastreeft en het onze verhouding tot andere zienswijdan heeft over oordeel en vergeving, zen, het raakt de Nederlandse en de zit in het hart van de ethiek.” Europese cultuur. Ethiek is ook geen theorie. De vraag hoe je moet leven komt op in contact met mensen van niet lang op vol. Geloof is bedoeld FAMILIE vlees en bloed, in pastoraat bijvoorom met elkaar in een gemeenschap Naast haar colleges doet Schaafsma beeld.” geleefd te worden.” Ze is dan ook een onderzoek naar familie en verwantMet haar masterstudenten behandelt actief gemeentelid. “Onze kinderen schap met een focus op afhankelijkSchaafsma ‘de grote terreinen’ van het heid. Vanuit die expertise werkte ze zijn 6 en 8. Toen ze kleiner waren was leven: arbeid, gerechtigheid, eerlijke ik oppas, nu doe ik mee in de kindermee aan de handreiking 'Familie als verdeling, overheid en politiek, oorlog nevendienst. Als ouder kun je dat niet gegeven, leven in web van relaties', en vrede, familie, seksualiteit, medisch die de synode heeft aangeboden voor altijd anderen laten doen, vind ik.” kunnen, begin en einde van het leven. gesprek in de gemeenten*. Zelf leeft JAN KAS “We zeggen dat we ons op de Bijbel ze mee met de protestantse wijkgefreelance journalist willen baseren, maar die belangrijke meente Westerkerk in Gouda, waarbron bevat niet zomaar allerlei kantaan haar man, ds. Udo Doedens, als en-klare richtlijnen. Ethiek is ook een predikant verbonden is. “Misschien * Zie: www.protestantsekerk.nl > verkenning van de cultuur: In welke kun je ook religieus aan je trekken koGeroepen tot > Geestelijke vorming tijd leven we en wat wil de Bijbel ons men als je op zondag thuis naar mooie > Ethische bezinningen > Familie als dan zeggen?” preken luistert, maar ik houd het er gegeven


27

BERICHTEN

> Cursus Armoede in Nederland 9 november, Dalfsen 16 november, Dussen 2 februari, Drachten

Cursussen en studiedagen PCTE Leren, daar groei je van!

Hieronder staat het overzicht van de cursussen en activiteiten van het Protestants Centrum voor Toerusting en Educatie (PCTE) in de komende maanden. Aanmelding en nadere informatie over cursusinhoud, ook over het aanvragen van een cursus op maat voor de eigen gemeente: www.protestantsekerk.nl/pcte. U kunt zich ook abonneren op de nieuwsbrief www.protestantsekerk.nl/ nieuwsbriefpcte Als predikanten en kerkelijk werkers punten kunnen halen in het kader van de Permanente Educatie (PE) staat dat erbij vermeld. Vragen? PCTE, Postbus 8504, 8503 RM Utrecht, tel (030) 880 1558, e-mail: [email protected]. U kunt zich nog inschrijven voor de volgende cursussen en activiteiten (alleen de startdatum is vermeld): > Workshop Kerkbalans 2016 3 november, Heerenveen 10 november, Assen 17 november, Groningen > Workshop Periodieke gift 2016 2 november, Gouda 4 november, Geldrop 4 november, Apeldoorn > Workshop Instap zorgzame kerk 12 november, Vlaardingen 16 november, Hellevoetsluis 26 november, Dalfsen 30 november, Kampen 7 december, Katwijk > Cursus Diaconaat 16 november, Ridderkerk > Cursus Kerk en communicatie 10 november, Hendrik Ido Ambacht 12 januari, Joure > Instructieavond Michacursus 18 november, Groningen > Cursus Pastoraat 12 november, Alphen aan de Rijn

28


> Cursus Pastoraat bij ziekte 19 november, Gasselte > Cursus Uitvaartbegeleiding door vrijwilligers 16 januari, Dordrecht 16 januari, Heerhugowaard 23 februari, Drachten > Cursus Vergaderen 11 november, Heerenveen > Cursus voor de scriba 19 november, Zoetermeer > Cursus Pastoraat en ouderen 2 november, Moerkapelle > Training Leiderschap met lef 4 november, Waalwijk 17 november, Goes > Training ‘Lichter leven met meditatie’ (PE 1,5) Training van vijf maal twee dagdelen voor predikanten en kerkelijk werkers, die meditatiecursussen willen leren geven aan mensen die kampen met stress, burn-out, depressiviteit, lichamelijke kwalen. 18 februari, Amersfoort > Cursus Zorg voor de ziel (PE 2,5) Jaargang van zes keer een tweedaagse groepsretraite voor predikanten, geestelijke verzorgers, kerkelijke werkers en pastorale werkers voor wie de tijd is aangebroken om aandacht te geven aan de eigen spiritualiteit. 15 februari, Maarssen > Training Begeleiding meditatie (PE 1,5) Training van vijf maal twee dagdelen voor mensen, die zelf ervaring hebben met meditatie en die begeleiding willen gaan geven aan meditatiegroepen. Deze training is bedoeld voor predikanten en kerkelijk werkers, maar ook voor niet-theologen. 23 februari, Maarssen > Cursus Conflicthantering I voor visitatoren (PE 0,75) Basiscursus van vijf dagdelen voor beginnende visitatoren. 16 februari, Hoogeveen 12 april, Breda

> Cursus Conflicthantering II voor visitatoren (PE 0,5) Verdiepingscursus van twee aaneengesloten dagen (vijf dagdelen) met overnachting) voor mensen die de basiscursus gevolgd hebben. In de verdiepingscursus gaat het om de volgende stap: daadwerkelijk interveniëren in de conflictsituatie. 5 november, Utrecht 3 oktober 2016, Doorn > Training Leidinggeven aan jezelf (PE 0,25) Training in werkplanning en email beheer Training voor predikanten en kerkelijk werkers die beter willen leren werken met efficiënt emailbeheer en werkplanning om het eigen werk beter te sturen en zo stressfactoren te verminderen. 16 november, Breda > Loopbaanoriëntatie (PE 0,25) Training van drie dagdelen voor gemeentepredikanten die overwegen de stap te zetten naar een andere werksituatie. Samen met anderen kijk je naar kansen en bedreigingen die er zijn in het zoeken naar verandering. 11 november, Utrecht > Training Maar ik kan de draad niet krijgen (PE 0,75) Training van vier dagdelen voor protestantse en rooms-katholieke pastores, kerkelijk werkers en andere beroepskrachten om vertrouwd te raken met het vorm en inhoud geven aan gespreksgroepen met kwetsbare en zorgafhankelijke ouderen. 11 december, Vlaardingen 8 februari, Doorn 5 april, Zwolle > Training voor Mentoren (PE 2) 25 januari, Utrecht > TVG Studiedag 14 november, Nijkerk.

> Training Begeleiden van Rouwgroepen (PE 0,75) Tweedaagse training voor ouderlingen, kerkelijk werkers, predikanten en anderen die ervaring hebben in het begeleiden van rouwenden en die (willen) werken als begeleider van een rouwgroep in de kerkelijke gemeente. 21 april, Doorn

> Verdiepingsdag Begeleiden van Rouwgroepen (PE 0,25) Verdiepings- en terugkomdag voor oud-deelnemers van de training Begeleiden van rouwgroepen. 10 maart, Doorn > Cursus God tevoorschijn luisteren (PE 1,25) Voor predikanten en rooms-katholieke pastores, kerkelijk werkers, pastoraal werkenden en geestelijk verzorgers die graag zouden zien dat in hun gemeenten God vaker ter sprake kan komen in het reguliere pastoraat en bezoekwerk. 18 januari, Maarssen

Oplichter actief Toen ds. Douwe Geertsma uit Ryptjerk de deur opendeed voor iemand die geld wilde lenen, had hij niks in de gaten. Maar het bleek een actieve oplichter van kerkelijke gemeenten te zijn. Op 15 augustus stond hij bij de predikant op de stoep.

Training werkers geestelijke gezondheidszorg Psychotherapeuten, psycho-somatisch fysiotherapeuten en andere werkers in de zorg kunnen vormen van meditatie toepassen in hun begeleiding en therapie. Daarbij kunnen ook christelijke vormen en symbolen een rol spelen. Vacare biedt voor deze doelgroep een tweedaagse training aan. Data: 19 maart en 2 april 2016. Tijden: 10.00-16.00 uur. Locatie: Ichthuskerk, Grote Haag 154 te Amersfoort. Kosten € 240,00. Leiding: Rob Boersma, Kick Bras, Elisabeth Verhaar, Bastiaan Visser. Aanmelding vóór 1 februari 2016 bij Rob Boersma, tel. (020) 490 44 17, [email protected]

Thema Veertigdagentijd Kerk in Actie 2016 Het thema van de Veertigdagentijdcampagne in 2016 is: ‘Ik ga. Zet een stap naar de ander’. Projectleider Linda Zuidhof licht het thema toe: “Iets voor de ander betekenen, dat willen we allemaal wel. Bijvoorbeeld voor die gescheiden man in de kerk. Of het Syrische gezin dat in de buurt woont. Of die Ghanese boerin die haar gezin niet kan onderhouden. Maar wees eens eerlijk: blijft het vaak niet bij denken? We roepen alle kerkleden op om deze Veertigdagentijd echt een stap te zetten. Ga mee.”

MAGAZINE Meer informatie over de campagne is te vinden in het 40dagentijdmagazine, dat als het goed is al op de mat is gevallen bij kerkenraden, diaconieën, ZWO- of zendingscommissies. Via de website www.kerkinactie.nl/40dagentijd zijn alle materialen ook te bekijken en is er meer informatie over de campagne te vinden. Zuidhof: “Is er in de classis toch behoefte aan een avond over de Veertigdagentijd? Informeer dan bij de gemeenteadviseur Kerk in Actie naar de mogelijkheden.” Meer informatie: www.kerkinactie.nl/40dagentijd

MICHACURSUS

Hij legitimeerde zich als René Czyba en sprak redelijk Nederlands. Geertsma: “Hij vertelde dat hij vanuit Duitsland naar Alkmaar was vertrokken voor werk in de kassenbouw. Maar dat lukte niet en op zeker moment was zijn geld op. Ten einde raad is hij lopend richting Duitsland vertrokken, maar in Leeuwarden aangekomen zakte hij in elkaar en werd hij opgenomen in het Medisch Centrum Leeuwarden. Nu wilde hij met de trein terug naar zijn opvanghuis in Duitsland (Gamsen). Daar had hij recht op een uitkering, hier had hij niets.” Het bleek doorgestoken kaart. “Zijn verhaal komt overtuigend over, er lijken geen drank of drugs in het spel”, aldus Geertsma. Toch blijkt bij navraag en na wat zoeken op internet zijn hele verhaal uit de duim gezogen. Eerder was de man actief in Woudenberg, Nieuwkoop, Purmerend, Gorinchem, Leerdam en Wilnis, en recenter in Tzum, Harlingen, Aldeboarn, Deinum en Dronryp, Ryptsjerk en Deinum. Ds. Geertsma heeft maar één boodschap: “Wees gewaarschuwd”.

De Michacursus helpt mensen om hun gaven te ontdekken en de stap te zetten van woorden naar daden. Een echte aanrader dus voor de Veertigdagentijd. De cursus is bedoeld voor groepen in de gemeente en bestaat uit zes bijeenkomsten en een doe-activiteit. Wie de hele cursus een stap te ver vindt, kan in deze Veertigdagentijd kiezen voor de Michacursus Light, een verkorte cursus van twee bijeenkomsten. Er zijn flyers en posters om uit te delen en op te hangen in de kerk.

Paasgroetenactie 2016 Ook in 2016 kunnen vanuit gemeenten weer paasgroeten worden gestuurd naar gedetineerden in Nederland, naar Nederlandse gevangenen in het buitenland en naar mensen en organisaties in het buitenland die zich inzetten voor mensenrechten. De kaarten die hiervoor zijn te bestellen zijn gemaakt in een gevangenis. Onder leiding van de gevangenispredikant werkten gedetineerden een thema uit van de Veertigdagentijdcampagne. Dit jaar was dat: ‘Ik ga. Zet een stap naar de ander’. Ze spraken erover en bedachten met elkaar een manier om dat thema te verbeelden. Zo’n Paasgroet doet ontvangers goed. Zij realiseren zich dat er aan hen wordt gedacht als mensen zich even inleven in hun situatie. Pasen is een nieuw begin en het is goed om die boodschap elk jaar opnieuw door te geven. Omdat steeds meer gevangenissen in het buitenland de kaarten niet willen doorgeven, is voor deze groep gedetineerden dit jaar een andere vorm van verspreiding bedacht. Zie voor alle informatie over het project, de actie en de kaarten: www.kerkinactie.nl/paasgroeten.


29



B



Bijbelteksten november 2015



ADVERTENTIES

COLLECTEN

Deze teksten zijn gekozen uit de lezingen die in het gezamenlijk gebed in Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster in Frankrijk. De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door dit rooster te gebruiken verbonden met de wereldoecumene. KRONIEK DIENSTGEHEIMEN

SYNODESELFIE MENSEN KERK & THEOLOOG BIJBELTEKSTEN TAIZÉ COLLECTEN

ADVERTENTIES Zo 1 Wij zijn nu al kinderen van God. Wat

we zullen zijn is nog niet geopenbaard, maar we weten dat we aan hem gelijk zullen zijn wanneer hij zal verschijnen, want dan zien we hem zoals hij is. > 1 JOHANNES 3: 1-3

Wo 11 Waar in vrede wordt gezaaid, brengt

gerechtigheid haar vruchten voort voor hen die vrede stichten. > JAKOBUS 3:13-18

Do 12 Paulus schreef: U moet uzelf zien als

dood voor de zonde, maar in Christus Jezus levend voor God.

Ma 2 Wie op God vertrouwen zullen de

waarheid kennen, en wie trouw zijn zullen in liefde met hem verkeren. > WIJSHEID 3: 1-9

> PSALM 147

> 2 KORINTIËRS 4: 7-15

makkelijk zien aan wie haar liefheeft, ze laat zich vinden door wie haar zoekt. > WIJSHEID 6: 12-16

Za14 Petrus en Johannes antwoordden

degenen die hen wilden verbieden Jezus’ naam te gebruiken: We moeten wel spreken over wat we gezien en gehoord hebben. > HANDELINGEN 4: 1-22

Zo 15 Jezus zegt: Hemel en aarde zullen Do 5 Wij dwaalden rond als schapen,

Vr 6 Paulus schreef: Wij zwoegen en strij-

den, omdat wij onze hoop gevestigd hebben op de levende God, die de redder is van alle mensen.

verdwijnen, maar mijn woorden zullen nooit verdwijnen.

geliefde zoon? Telkens als ik over hem spreek raak ik diep bewogen. Ik móet mij over hem ontfermen. > JEREMIA 31: 15-20

Zo 8 Jezus zag een arme weduwe, die

twee muntjes in de offerkist gooide. Hij zei: Deze arme weduwe heeft meer in de offerkist gedaan dan alle anderen; want die hebben gegeven van hun overvloed, maar zij heeft van haar armoede alles gegeven wat ze had. > MARCUS 12: 41-44 Ma 9 Jezus zei: Ik spreek niet namens

mezelf als ik tegen jullie spreek, maar de Vader die in mij blijft, doet zijn werk door mij.

30


> JESAJA 2: 1-5

Wo 25 De Heer zegt over zijn volk: Ze zullen

dorst noch honger lijden, de zinderende hitte zal hen niet kwellen en de zon zal hen niet steken, want hij die zich over hen ontfermt, zal hen leiden en hen naar waterbronnen voeren.

Ma 16 Mijn getuige zijn jullie – spreekt de

Do 26 Jezus richtte zijn blik op zijn leerlin-

Heer –, mijn dienaar, die ik uitgekozen heb. > JESAJA 43: 9-12

gen en zei: Gelukkig jullie die arm zijn, want van jullie is het koninkrijk van God. > LUCAS 6: 20-23

Di 17 Heer, wijs mij de weg van uw waar-

heid en onderricht mij, want u bent de God die mij redt.

Vr 27 De Heer zegt: Al zouden de bergen

> PSALM 25

wijken en de heuvels wankelen, mijn liefde zal nooit meer van jou wijken.

> JESAJA 54: 1-10

Wo 18 Dit zegt de Heer: Ik zal mijn volk

bevrijden uit het land waar de zon opkomt en het land waar de zon ondergaat. Zij zullen mijn volk zijn en ik hun God, in onwankelbare trouw.

Za 28 Jesaja zei: Alle volken zullen zeggen:

> ZACHARIA 8: 7-8

> JESAJA 2: 2-5

Do 19 Jezus zegt: Als je aalmoezen geeft,

laat dan je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet. Zo blijft je aalmoes in het verborgene, en jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen. > MATTHEUS 6: 1-6 Vr 20 Verkondig dit met luid gejuich, laat

het horen, laat weten tot aan de einden der aarde: De Heer heeft zijn dienaar verlost. > JESAJA 48: 16-21 Za 21 Jezus zond zijn leerlingen uit om het

zingen, van uw trouw getuigen, geslacht na geslacht. Uw liefde houdt eeuwig stand, uw trouw hebt u in de hemel gevestigd. > PSALM 89: 1-30

zullen zeggen: “Laten we optrekken naar de berg van de Heer. Hij zal ons de weg wijzen, en wij zullen zijn paden bewandelen.”

> JESAJA 49: 8-15

> JOHANNES 14: 1-12

Do 10 Van uw liefde, Heer, wil ik eeuwig

Di 24 Uit de profeet Jesaja: Alle volken

> MARCUS 13: 24-32

> 1 TIMOTHEÜS 4: 7-10

Za 7 De Heer zegt: Is mijn volk niet mijn

Ma 23 God die de Heer Jezus heeft opge-

Vr 13 De wijsheid van God laat zich ge-

> DANIËL 2: 19-23

ieder zocht zijn eigen weg; maar de wandaden van ons allen liet de Heer op zijn dienaar neerkomen. Hij werd mishandeld, maar deed zijn mond niet open. > JESAJA 53: 6-12

> JOHANNES 18: 33-37

wekt, zal ook ons, net als Jezus, opwekken en ons naar zich toe voeren.

Wo 4 Daniël zei: Geprezen zij de naam van

God, van eeuwigheid tot eeuwigheid. Hij onthult diepe, verborgen dingen, en het licht woont bij hem.

en naar de wereld gekomen om van de waarheid te getuigen, en ieder die de waarheid is toegedaan, luistert naar wat ik zeg.

> ROMEINEN 6: 8-14

Di 3 Hoe goed is het te zingen voor onze

God, hem onze lof te brengen. Hij geneest wie gebroken zijn en verzorgt hun diepe wonden.

Zo 22 Jezus zei tot Pilatus: Ik ben geboren

koninkrijk van God te verkondigen. Ze gingen op weg en trokken van de ene plaats naar de andere, terwijl ze het goede nieuws verkondigden. > LUCAS 9: 1-6

“Laten we optrekken naar de berg van de Heer. Hij zal ons de weg wijzen.” Zo 29 Eerste Advent

Jezus zegt: Wees waakzaam en bid onophoudelijk. > LUCAS 21: 25-36

Ma 30 Jezus zag Simon en zijn broer

Andreas. Ze wierpen hun net uit in het meer, het waren vissers. Hij zei tegen hen: “Kom, volg mij, ik zal van jullie vissers van mensen maken.” Ze lieten meteen hun netten achter en volgden hem. > MATTHEUS 4: 18-22



ADVERTENTIES

COLLECTEN

COLLECTE MISSIONAIR WERK 29 NOVEMBER KRONIEK DIENSTGEHEIMEN


Kerk op wielen: presentie, participatie en hoop! De ‘kerk op wielen’, zoals de omgebouwde SRV-wagen wordt genoemd, is een icoon geworden in de wijk Almere Poort. “Die wagen heeft ons veel naamsbekendheid opgeleverd. We zetten hem in bij evenementen in de wijk, zoals de paasmarkt en de vrijmarkt op Koningsdag. Er komen kinderen op af, en via hen komen we in contact met de ouders.” Emerituspredikant Pieter ter Veen, motor achter pioniersplek ‘De Schone Poort’ in Almere, krijgt regelmatig signalen dat de aanwezigheid van de pioniersplek en het team eromheen ertoe doen. “We krijgen positieve reacties

op onze bijdragen aan de leefbaarheid van de wijk. Voor ons is het boeiend om zo bezig te zijn. Het confronteert je met de vraag: wat betekent het evangelie voor jezelf en voor de wereld om je heen? En wat is de plek van de kerk in de samenleving? Met die vraag ben ik nu veel intensiever bezig dan toen ik dominee was. Toen was de kerk vooral een kerkelijk bedrijf waar ik in opging. Nu sta ik aan het front, zo voel ik dat.”

DAPPER VERDER “We werken via twee sporen. Het eerste is presentie, participeren in wat in de wijk gebeurt. Onze aanwezigheid op de paasmarkt bracht met zich mee

dat we nu een leeg winkeltje gratis ADVERTENTIES mogen gebruiken als boekwinkeltje met een vertel- en knutselhoek voor de kinderen. Zo rollen we van het een in het ander. Het tweede spoor is de hoop dat er een geloofsgemeenschap ontstaat. Dat is in gang gezet met het Kerkcafé, een zondagse ontmoeting bij mensen thuis. Daar is wel belangstelling voor, maar het loopt niet storm.” Echt pionieren dus, “maar het raakt en het snijdt hout. We gaan dapper verder.” >> Op 29 november is de landelijke collecte voor Missionair Werk en Kerkgroei bestemd voor ‘De Schone Poort’ in Almere en andere pioniersplekken van de Protestantse Kerk. Lees meer op www.protestantsekerk.nl/collecterooster. Daar staat ook een collectefilmpje (3 min).

Collecte Pastoraat 6 december 2015 Tijd nemen voor elkaar is in onze jachtige tijd niet vanzelfsprekend. Vaak luisteren we maar half, waardoor er dingen kunnen misgaan. De kerk is bij uitstek de plek waar het gaat om goed luisteren en omzien naar elkaar. Het pastoraat is een van de manieren waarop we dat vorm geven. We hebben aandacht voor ouderen en zieken in onze wijk, voor mensen in een moeilijke situatie zoals echtscheiding of werkloosheid.

In een tijd waarin minder mensen in de kerk komen, vindt het pastoraat steeds meer buiten het kerkgebouw plaats. Dat vraagt om nieuwe benaderingen en nieuwe vormen. Elk jaar is er een inspirerende Landelijke Pastorale Dag voor werkers in het pastoraat. De collecte op 6 december is bestemd voor de ontwikkeling van handreikingen en cursussen, om pastoraal werkers toe te rusten en te trainen.

Materiaal: Meer informatie en een collecteafkondiging staan op de website www.protestantsekerk.nl/collecterooster

Kerstcollecte Kinderen in de Knel 25 december Kerst is het feest van het licht. Dit jaar delen we het licht met elkaar en geven het door aan kinderen in Moldavië voor wie het leven vaak donker is. Ze zijn straatarm en veel ouders zijn vertrokken naar de grote steden om daar werk te zoeken. Kinderen krijgen nauwelijks gezond eten en leven in koude, donkere huizen. Met steun van Kerk in Actie hebben de kerken in Moldavië kinderdagcentra opgericht, waar kinderen kunnen spelen, geholpen worden bij het huiswerk maken en een warme maaltijd krijgen. De kinderen gaan

een keer per week bij ouderen op bezoek om een handje te helpen, want ook die staan er vaak alleen voor. Er zijn in heel Moldavië op dit moment twintig van deze centra. Maar er zijn nog veel meer kwetsbare kinderen die zo’n warme plek nodig hebben. De opbrengst van de Kerk in Actie kerstcollecte is bestemd voor kwetsbare kinderen in Moldavië en voor andere projecten voor kinderen in de knel. Geef voor het leven van deze kinderen!

Materiaal: Bij deze collecte zijn folders beschikbaar via [email protected] of (030) 880 1337. Meer informatie, een collecteafkondiging, een collectefilmpje en een powerpoint op www.kerkinactie.nl/kerst of www.protestantsekerk.nl/collecterooster


31



ADVERTENTIES

Aanleverinformatie Kerkinformatie kent twee soorten advertenties: vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en andere advertenties. Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen in vier verschillende formaten geplaatst worden: Klein (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/ hele pagina). Voor deze formaten gelden respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348, € 698 en € 1.394. Bepalend is het aantal woorden dat in het tekstverwerkingsprogramma Word linksonder wordt aangegeven. Andere advertenties kunnen ook worden aangeboden Marijanne Dubbink, e-mail: bedrijfsadv. [email protected], tel. 06 – 30 57 47 68.

Wijze van aanlevering Per e-mail aan: [email protected] (de kale tekst in een Word-bestand en logo’s uitsluitend apart in een jpg-bestand) of in papieren vorm per post aan: Kerkinformatie Advertenties (F. Rozemond), Postbus 8504, 3503 RM Utrecht. Naam en logo’s De afkorting PKN wordt zoveel mogelijk vermeden. Wanneer het logo van de Protestantse Kerk wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste naamtekst) te worden afgedrukt. Dit in verband met de optimale en eenduidige werking ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen in Kerkinformatie worden geweigerd. Andere eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.

Uiterste aanleverdata (zie ook www.protestantsekerk.nl/kerkinformatie) Januarinummer: 12 november. Februarinummer: 17 december. Maartnummer: 21 januari. De advertentiepagina’s in Kerkinformatie worden vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op www.protestantsekerk.nl > klik rechtsboven op: Vacatures. De redactie van Kerkinformatie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties. Bij de opmaak zal zoveel mogelijk rekening worden gehouden met de wensen van de adverteerder.

De Protestantse Gemeente Leek-Oldebert (PGLO) zoekt een enthousiaste en betrokken

kerkelijk werker m/v (0,8–1,0 fte) met focus op pastoraat aan ouderen (75+) Op de website van onze gemeente www.pglo.nl vindt u de volledige vacaturetekst (profielschets en taakomschrijving). Een uitgebreid informatiepakket is te verkrijgen via de scriba van de PGLO, dhr. Sjoerd Poelstra, e-mail [email protected] . Uw sollicitatie ontvangen wij graag uiterlijk 20 november a.s., naar keus: per post (PGLO, Postbus 54, 9350 AB Leek) of via e-mail: [email protected]

Is uw gemeente al ANBI-proof? www.protestantsekerk.nl/ANBI

32




ADVERTENTIES

De Protestantse Gemeente Lochem • is een veelkleurige gemeente • wil een dienende en pastorale gemeente zijn • is volop in beweging • bestaat uit 1740 leden waarvan 30% ouder dan 70 jaar • kent een grote groep enthousiaste en actieve vrijwilligers • heeft een pastoraal team bestaande uit 2 predikanten (samen 1,1 fte) en 1 kerkelijk werker. Wij zijn op zoek naar een

kerkelijk werker • met een duidelijke affiniteit met ouderen en hun leef wereld • die het basispastoraat gaat verzorgen voor gemeente leden van 70 jaar en ouder (50% van de werktijd) en die zich daarnaast inzet in allerlei samenwerkingsverbanden binnen de gemeente • die een dienstverband krijgt van 90-100% • voor de duur van 1 jaar met de mogelijkheid tot verlenging • bij voorkeur in het bezit van een preekconsent. Verdere informatie over deze functie vindt U op onze website www.pglochem.nl Uw sollicitatie ontvangen wij graag uiterlijk 14 november via de mail aan [email protected]

De Gereformeerde Kerk van Rijnsburg heeft binnen het pastoresteam een vacature voor een

fulltime predikant (m/v) Voor een uitgebreide profielschets verwijzen wij naar onze website www.protestantsrijnsburg.nl/welkom/voorgangers/ predikantsvacature. Daar vindt u ook alle informatie over onze gemeente en over de Protestantse Gemeente Rijnsburg in wording. Voor reacties en nadere informatie kunt u contact opnemen met de secretaris van de beroepingscommissie, de heer Jan de Koning, via [email protected].

Panel Protestantse Kerk De dienstenorganisatie is benieuwd naar de mening van predikanten en andere ambtsdragers, maar ook gemeenteleden die een cursus volgen, producten afnemen of als donateur Kerk in Actie steunen. Met deze informatie kan zij voortdurend werken aan verbetering van de dienstverlening.

Kerkelijk werker, gemeentepredikant of interim-predikant nodig? Het Mobiliteitsbureau kan bemiddelen! www.protestantsekerk.nl/mobiliteitsbureau tel. (030) 880 15 05

Wat vindt u? U kunt het laten weten via het Panel Protestantse Kerk. Wie zich laat inschrijven ontvangt een paar keer per jaar een verzoek om een vragenlijst in te vullen. Deelname is anoniem. Informatie en aanmelden: www.protestantsekerk.nl/panel

Fotoverantwoording: Anne Paul Roukema 1, 4-6 | Colourbox 2a | Sandra Haverman 2b | Hans Lukas Zuurman 7 | René Rosmolen 9 | Gereformeerde Kerk Kampen 12 | Jan van de Lagemaat 13 | Niek Stam 14-15, 18, 27 | Dio van Maaren 17 | Noors Bijbelgenootschap/Dag Smemo 19 | Bas de Meijer/HH 21 | Jaco Klamer (vluchtelingen) 22 | Maurits van Stuijvenberg 23 | Diane Palm 24-25 | Roel Burgler/HH 29.


33



ADVERTENTIES

34


Kerk. informatie. Rob Visser, pionier op IJburg. Synode kijkt naar de toekomst. Kerst in aantocht. Vluchtelingen in Veenendaal

Recommend Documents