KEI-ATELIER EMMEN REVISTED 2 juli 2010
SAMENVATTING 2 DE RESULTATEN 3 DEELNEMERSLIJST 10
SAMENVATTING Sinds 1997 wordt in Emmen onder de noemer ‘Emmen Revisited’ een gebiedsgerichte aanpak toegepast waarbij de verschillende partijen samen met de bewoners werken aan de fysieke en sociale wijkvernieuwing. De aanpak heeft landelijk veel aandacht gekregen vanwege de nadrukkelijke rol van bewoners en het flexibele wijkprogramma. De partners beseffen dat zij doorlopend met elkaar moeten blijven samenwerken om resultaten duurzaam te behouden en mee te bewegen met nieuwe ontwikkelingen. De ambitie is daarom om de aanpak te verbreden naar alle 35 wijken en dorpen in de gemeente Emmen.
Dit verslag is een uitgave van KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing en is geschreven door Annette Duivenvoorden en Ed van den Akker van Emmen Revisited.
Recente verslagen:
Om die volgende fase in te gaan is het organisatiemodel doorontwikkeld door de Emmense partners en WenDmanagement. In het KEI-atelier van 2 juli 2010 werd dit model getoetst. Professionals uit andere steden met kennis over een wijkgerichte aanpak recenseerden de aanpak en merkten aan wat de kracht is maar ook wat de bedreigingen zijn.
V70: YURPS-lab Goes West
‘Zoek aansluiting bij de cultuur in de buurten en wijken,’ is het advies vanuit de gemeente Enschede. Elke wijk kent zijn eigen saamhorigheid en cultuur. Verken daarom eerst waar bewoners trots op zijn, wat ze zelf willen en kunnen doen en wanneer ze de gemeente en corporaties nodig hebben. De kracht van ‘Emmen Revisited’ is het inspelen op specifieke behoeften in de wijk en dit samenbrengen met de doelstellingen van overheid en corporaties. De aanpak uitrollen in elke wijk doet daar geen recht aan.
V74: KEI-atelier Natuurlijke Wijkvernieuwing -
V71: KEI-partnerbijeenkomst 2010 V72: KEI-atelier Gaming: Spelen met stedelijke vernieuwing V73: KEI-atelier Particuliere woningvoorraad (Rotterdam Zuid) de werkwijze
KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing Kruisplein 25 r Rotterdam Postbus 897 3000 AW Rotterdam
‘Niet alleen een kleine groep, maar een hele gemeentelijke organisatie moet vechten voor de wijk en haar bewoners,’ stelt de gemeente Groningen. ‘Maak daarom een gezamenlijk perspectief en zorg voor een constante monitoring van de effecten van de inspanningen en investeringen. Om een projectencarrousel te voorkomen, moet de wijkaanpak teruggaan naar de basis waarin de overheid zich richt op wonen, zorg, werk en leren.’, luidde haar aanbeveling.
T 010 282 51 55 F 010 413 02 51
[email protected] www.kei-centrum.nl Copyright 2010 KEI
‘Maar hoe maak je de succesvolle wijkaanpak van ‘Emmen Revisited’ overdraagbaar?’ is de vraag die Mark Frequin, Directeur-Generaal, Ministerie VROM-WWI stelde. De sleutel ligt volgens hem in het centraal stellen van de bewoners, de samenwerking tussen organisaties, het verbinden van fysieke en sociale oplossingen en een lange adem. ‘De resultaten uit het verleden bieden nu een fundament voor de toekomst, concludeerde het KEI-atelier. De gedegenheid van Emmen Revisited – waaronder de bevlogenheid en werkwijze - moet benut worden voor de nieuwe fase.
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
2
DE RESULTATEN KEI-atelier Emmen Revisited: ‘De resultaten uit het verleden bieden een fundament voor de toekomst’ Sinds 1997 wordt in Emmen onder de noemer Emmen Revisited een gebiedsgerichte aanpak toegepast waarbij verschillende partijen, waaronder ook bewoners, samenwerken aan de fysieke en sociale wijkvernieuwing. De aanpak heeft landelijk veel aandacht gekregen vanwege de samenhang tussen het sociale en fysieke programma, de rol van bewoners en een wijkprogramma dat om de vijf jaar wordt vernieuwd en een dynamisch uitvoeringsoverzicht waarmee op projecten en activiteiten kan worden bijgestuurd. De partijen hebben de ambitie om de aanpak te verbreden naar al de 35 wijken en dorpen in de gemeente. Hiervoor is een model ontwikkeld om deze volgende fase in te gaan. Dit model is nog niet geheel uitgekristalliseerd en daarom reden om een KEI-atelier over deze nieuwe aanpak te organiseren en de ideeën uit Emmen te toetsen.
Organisatiemodel Emmen Revisited -
Emmen Revisited is een gebiedsgericht samenwerkingsverband van vele partners met het doel de leefbaarheid van de omgeving te verbeteren. Het is gebaseerd op een gedeeld gedachtegoed, waarvan de pijlers zijn: Samenwerken als gelijkwaardige partners, - iedere partner werkt mee vanuit de eigen deskundigheid en verantwoordelijkheid, - wijk- en dorpsprogramma’s worden gezamenlijk opgesteld, - eén of meerdere partner(s) zijn verantwoordelijk voor projecten en activiteiten, - het programmabureau Emmen Revisited en het lokale team werken voor alle partners. Daarnaast bestaat er een infrastructuur om de werkwijze in de praktijk te brengen. Op basis van de wijkprogramma’s wordt voor elke wijk en dorp een uitvoeringsoverzicht vastgesteld, vervolgens is dit een dynamisch document waar projecten en activiteiten die bijdragen aan de vastgestelde doelen worden opgenomen. Dit gebeurt in nauw overleg met de corporaties, de gemeente en de wijkplatforms.
Nieuw samenwerkingsmodel Emmen Revisited is opgezet vanuit de ambitie van de bestuurlijke vernieuwing. De werkwijze leverde veel op in drie wijken, waardoor lokaal de ambitie is ontstaan om deze manier van werken uit te breiden naar alle vijfendertig wijken en dorpen van Emmen. Inmiddels is de werkwijze toegepast in twaalf gebieden. Door het ervaren in de praktijk, het gaandeweg aanpassen en meebewegen werd dit mogelijk.
Werkwijze en actoren In het nieuwe model ligt de focus op het gezamenlijke proces en de uitvoering door de lijnorganisaties van de partners. De partners staan voor de opgave om het Emmen Revisited-gedachtegoed en de Emmen Revisited werkwijze in de eigen lijnorganisaties in te bedden. De principes van het nieuwe model: - Geen losse ‘organisatie’, maar lijnorganisaties als cruciaal onderdeel van de werkwijze (verweven) - Scheiden proces en uitvoering - Prikkels behouden door ‘los zooitje’ dat vernieuwing brengt (specifieke opdracht) - Werken met lokale programma’s als instrument voor gezamenlijke focus
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
3
-
Kiezen voor lokale kracht en kennis – zwaartepunt lokaal Gezamenlijk controle moment over de voortgang
Het is belangrijk de slag te maken van ‘losse’ Emmen Revisited organisatie, die zaken ritselt en op de agenda zet voor drie wijken, naar een werkwijze waar velen een specifieke rol in spelen. Het moeten de programma’s zijn van meerdere partners en niet van één lijnorganisatie. Het proces en gesprek om tot de wijkprogramma’s te komen is zeker zo belangrijk als het product zelf. Echter, er moet voorkomen worden dat er een ander ‘log’ apparaat ontstaat. Een Plan-Do-Check-Act-cyclus wordt doorlopen, waarbij in elke fase de partners een specifieke rol hebben, die ook nog eens kan variëren. Een selectie uit de keuzes en inzichten die het nieuwe model ondersteunen. Deze is in detail na te lezen in het artikel Emmen Revisited: naar een nieuwe manier van samenwerken aan permanente wijkontwikkeling (juli 2010): - Partners blijven samen de verantwoordelijkheid delen voor het proces van wijk- en dorpsontwikkeling. - Bemensing bij alle betrokken (proces) actoren is een zeer belangrijke succes- en faalfactor: Mensen maken Emmen Revisited. - Het gevaar van institutionalisering ligt op de loer (de ‘Gideonsbende’ moet niet te veel belast worden met protocollen en controleinstrumenten, bewaking van uitvoering moet in de lijn van de reguliere organisaties blijven zodat innovatie ‘out of the box’ kan blijven komen. Het programmabureau blijft dan ook een ‘zooitje’ met een zelfsturend team met medewerkers vanuit diverse lijnorganisaties. - De scheiding tussen proces en uitvoer is nog scherper gemaakt. De stuurgroep Emmen Revisited treedt op als opdrachtgever van de procesorganisatie. - Het programmabureau richt zich op het opstellen van programma’s en de activiteiten in het Kennislokaal (vernieuwingsfunctie). - De inbreng en de verantwoordelijkheid van de lokale teams is vergroot, het zogenaamde ‘zwaartepunt lokaal’. - De programma’s zijn het instrument om onderling afspraken te maken – dit moet verder uitgewerkt en aangescherpt worden. Vanuit de lijnorganisaties en ook de bewoners wordt de uitvoering opgepakt. De bewaking op de toegezegde uitvoering wordt geregeld door het instellen van een Management overleg. - De ambitie is alleen haalbaar als lijnorganisaties meebewegen: Het belang van commitment op middenmanagement- en uitvoeringsniveau van de betrokken organisaties bij het gehele proces is zeer groot. De kloof tussen de vrije professionals in de wijk (vernieuwing, samenwerking) en de middenmanagers van reguliere organisaties (beheer, planning en control) moet niet te groot worden. - Communicatie en participatie zijn meer en meer een verantwoordelijkheid van de lijnorganisaties (als onderdeel van de uitvoering). - Bewust investeren in omarmen van het gedachtegoed Emmen Revisited binnen de lijnorganisaties. - Tijd blijven nemen voor opbouwen van onderling vertrouwen. - Bewonersorganisaties in ‘nieuwe rol’ van procesbouwer blijvend ondersteunen. - Alle radartjes moeten meebewegen om ambitie een succes te maken.
Recensies Wilmien Haverkamp, gemeente Enschede en Wilma Geffen, gemeente Groningen zijn gevraagd om vanuit de eigen praktijk – het werken vanuit een wijkgerichte aanpak - een recensie te geven over het nieuwe model voor Emmen. Zij kregen de vraag voorgelegd: wat spreekt aan, wat is de kracht, wat is een bedreiging en wat beveelt u de partijen aan vanuit uw eigen
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
4
praktijk. Mark Frequin, Ministerie VROM/WWI legde de vraag neer hoe Emmen Revisited overdraagbaar te maken.
Zoek aansluiting bij de cultuur in de buurten en wijken ‘Zoek aansluiting bij de cultuur in de buurten en wijken,’ is het advies van Wilmien Haverkamp, procesmanager gemeente Enschede. Elke wijk kent zijn eigen saamhorigheid en cultuur. Verken daarom eerst waar bewoners trots op zijn, wat ze zelf willen en kunnen doen en wanneer ze de gemeente en corporaties nodig hebben. De kracht van ‘Emmen Revisited’ is het inspelen op specifieke behoeften in de wijk en dit samenbrengen met de doelstellingen van overheid en corporaties. De aanpak uitrollen in elke wijk doet daar geen recht aan. De grote kracht van Emmen Revisited is de grote betrokkenheid van bewoners en de rol die zij krijgen in alle processen - van plannen maken tot mee beslissen. De mate van burgerinitiatief heeft veel te maken met de cultuur van de streek. Wat we in de Nederlandse praktijk veel zien is dat er teveel wordt ‘gepamperd’ - goede ideeën van bewoners worden makkelijk overgenomen door professionals. In Enschede is de focus gericht op ‘voor wat, hoort wat” Mooi voorbeeld hierin is zichtbaar in onze aanpak achter de voordeur met de wijkcoaches. Bewoners krijgen hulp, om te beginnen om hun schulden overzichtelijk te krijgen. Daar verwachten we wel iets voor terug, bijvoorbeeld zorgen dat je kinderen elke dag een ontbijt krijgen voordat ze naar school gaan. Het accent ligt op burgerinitiatief en dat is nog een interessant leerproces. Tijdens één van de Community of Practice (de bijeenkomsten van de projectleiders van de 40 krachtwijken) waren we in gesprek met oud-minister Winsemius over burgerinitiatief. Hij vertelde over een dorp in Drenthe waar de bewoners zelf het initiatief in handen hadden. Hij vroeg aan hen waar de kern van het succes lag. De bewoners vertelden hem dat, als het nodig was de wethouder er was, maar daarna meteen weer weg was. Laat het initiatief bij de bewoners !
Cultuur Elke wijk en ook zeker elk dorp kent zijn eigen saamhorigheid, cultuur. Waar zijn de bewoners trots op. Wat willen ze zelf doen en wanneer hebben ze de gemeente en corporaties nodig. In Enschede ben ik als procesmanager verantwoordelijk voor de wijkaanpak in twee wijken: Stroinkslanden en Velve Lindenhof (de laatste is één van de 40 krachtwijken). Beide wijken kennen een hoog percentage van lage inkomens en laagopgeleiden en laag percentage kinderen dat lid is van een vereniging. Toch zijn deze twee wijken compleet verschillend. In Velve Lindenhof, een vooroorlogse volkswijk, is een sterke sociale controle en samenhang. Het is normaal dat je generatie op generatie werkeloos bent. De bewoners zijn redelijk formeel georganiseerd. Stroinkslanden, een naoorlogse wijk gebouwd volgens de CIAM gedacht, is een wijk waar mensen vooral op zich zelf leven. Wat je ziet is dat in Velve lindenhof de bewoners zich heel formeel georganiseerd hebben en sterk reactief zijn. In Stroinkslanden zijn de bewoners veel losser georganiseerd en zijn ze proactief. Zij bepalen de agenda. In Stroinkslanden zie je dat het meer samen met de bewoners gaat; bewoners geven vooraf aan wat ze wel/niet willen en bepalen zelf de agenda. Ze mogen meebeslissen en zoeken ook zelf de financiering. Mede dankzij wijkenaanpak zie je enorm veel goede dingen in Velve Lindenhof zoals de aanpak achter de voordeur met de wijkcoaches, de vestiging van de Nationale Reisopera (NRO) op een oude textielfabrieklocatie en Scoren in de Wijk met FC Twente. Met FC Twente en de Nationale
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
5
Reisopera hebben we twee belangrijke partners in de wijkontwikkeling. Door hun grote netwerk in het bedrijfsleven draagt FC Twente bij aan het bieden van werk. Kinderen sporten meer door de activiteiten van Scoren in de wijk. En de NRO gaat theatervoorstellingen organiseren met de wijkbewoners. Emmen is met name bekend vanwege haar prachtige dierentuin. En die dierentuin kan een prachtige rol vervullen in de wijkontwikkeling. De aandacht voor educatie van de dierentuin kan op een prachtige manier verbonden worden met de ontwikkeling van kinderen in de wijken. Gebruik deze mogelijkheid. In Enschede hebben we vier aandachtswijken in Enschede en elke wijk kent haar eigen aanpak. Het is belangrijk om rekening te houden met de cultuur van de wijk en maatwerk te leveren. De vraag met betrekking tot het uitrollen van de fantastische aanpak van Emmen Revisited over alle vijfendertig wijken en dorpen is de vraag waarom je dit wilt uitrollen? De kracht van Emmen Revisited is het inspelen op de vraag/behoefte van de wijk van de bewoners en dit samenbrengen met de doelstellingen, die je als overheid en corporaties wilt en moet bereiken. Het accent in de stukken over het vervolg van Emmen Revisited ligt erg fors op de projectorganisatie met bevoegdheden e.d. Het accent ligt mijn inziens te sterk op de structuur van het project. Mijn vraag is of je deze aanpak zo algemeen moet uitrollen. Zo ja, moet het dan wel als een project met een projectbureau? Of is het tijd voor een verandering, cultuurverandering in de staande (lijn)organisatie? In de uitgave ‘Het geheim van het hoe’ wordt aangegeven dat er veel energie weg lekt in discussies over financiering en territoria. Vaak staat dan behoudzucht centraal. Mijn pleidooi is om de kracht van Emmen Revisited te behouden. Dus rol niet standaard uit maar kijk waar de aanpak van Emmen Revisited nodig is en sluit aan bij de cultuur in de buurten en wijken.
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
6
‘Maak een gezamenlijk perspectief en zorg voor een constante monitoring’ ‘Niet alleen een kleine groep, maar een hele gemeentelijke organisatie moet vechten voor de wijk en haar bewoners,’ stelt Wilma Geffen, hoofd stadsdeelcoördinatie van de gemeente Groningen ‘Maak daarom een gezamenlijk perspectief en zorg voor een constante monitoring van de effecten van de inspanningen en investeringen. Om een projectencarrousel te voorkomen, moet de wijkaanpak teruggaan naar de basis waarin de overheid zich richt op wonen, zorg, werk en leren.’, luidde haar aanbeveling. Ik raakte zo’n 15 jaar geleden betrokken bij de Groningse wijkvernieuwing op het moment dat er een hevige strijd woedde tussen gemeente, corporaties enerzijds en bewoners anderzijds over de wijkaanpak in de wijk Vinkhuizen. De halve wijk zou worden gesloopt en er kwamen grondgebonden twee onder-een-kappers liefst voor terug. De toenmalig wethouder moest bakzeil halen. Emmen was op datzelfde moment bezig met de plannen voor Emmen Revisited. Ambitieus, vernieuwend en verbindend. Helaas - in de presentatie over vernieuwing van de werkwijze – staan de woorden ‘resultaten uit het verleden geen garantie voor de toekomst’. Met andere woorden Emmen Revisited was een gok. En net als op de beurs zouden de behaalde winsten met deze aanpak kunnen verdwijnen als sneeuw voor de zon. Ik geloof daar helemaal niets van, want de aanpak heeft niets van een zeepbel, maar opgetuigd van een oerdegelijke en deugdelijke wijkaanpak en dat verdient zichzelf altijd terug. En alhoewel ik absoluut geen insider ben, weet ik uit betrouwbare bron dat de mensen betrokken bij Emmen Revisited, de wijkcoördinatoren zich de afgelopen jaren een slag in de rondte hebben gewerkt om de wijkaanpak te laten slagen. Dit heeft met bevlogenheid en het gaan voor een gezamenlijk doel: de burger staat centraal. Mijns inziens biedt dat juist garanties voor de toekomst. Op naar de volgende fase die vooral duurzaam moet zijn. Ik zie in de aanpak een paar mooie kansen: Verwevenheid in de organisatie. Niet een klein/select clubje dat gaat voor de wijk, maar een hele gemeentelijke organisatie die vecht voor de wijk en haar bewoners. Van programma & control naar het breed dragen van een gezamenlijk perspectief / droom voor de wijk en constante monitoring van de effecten van je inspanningen en investeringen. Van projectencaroussel terug naar de basis. Een duurzame aanpak is vervolgens ook maatwerk leveren. De overheid moet zich op vier basis zaken richten: a. Wonen/woonomgeving, b. Zorg, c. Werk, d. Leren Duurzaam contact met wijkbewoners. Dit moet via het gesprek en het benutten van moderne social media. Benut het internet om groepen aan je binden. Doe mee met buurtdiscussies op hyves etc. Ik zet wel mijn vraagtekens bij het opzetten van een systeem op 35 wijken: Hoe verhoudt zich dat? Hoe lever je maatwerk? Met Vinkhuizen is het overigens goed gekomen. Er is een plan gemaakt en uitgevoerd. Samen met bewoners. De beste projectleider van de stad erop. De wijk is klaar voor de toekomst.
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
7
‘Maar hoe maak je de succesvolle wijkaanpak van ‘Emmen Revisited’ overdraagbaar?’ ‘Maar hoe maak je de succesvolle wijkaanpak van ‘Emmen Revisited’ overdraagbaar?’ is de vraag die Mark Frequin, Directeur-Generaal, Ministerie VROM-WWI in het atelier neerlegde. De sleutel ligt volgens hem in het centraal stellen van de bewoners, de samenwerking tussen organisaties, het verbinden van fysieke en sociale oplossingen en een lange adem. Het toekomstige wijkenbeleid is in de visie van Mark Frequin, Ministerie van VROM/WWI te verwoorden in vier kernpunten: 1. Bewoners centraal 2. Werk over de grenzen heen (samenwerkingsverbanden) 3. Verbind fysieke en sociale oplossingen 4. Hou vol (weliswaar niet sexy maar het moet toch) Hoe maak je een succesvolle aanpak overdraagbaar? Om dit te vinden zijn antwoorden op de volgende vragen belangrijk: - Waarom pleegt iemand inzet? - Waar gaat het mis, waar ontstaan spanningen in lijnorganisaties? - Wat is het resultaat? - Waar vinden we elkaar? Welke kernwaarden delen we? - Welke relatie is te onderkennen tussen werkwijze en resultaat? - Waar spreken we elkaar op aan? - Waar rekenen we elkaar op af De kern van de Emmense wijkaanpak is de relatie met bewoners en het verbinden van partijen. Frequin vindt het nieuwe model interessant, maar waarschuwt voor gevaar dat het model geen doel op zich mag zijn, maar slechts een middel is. Ga uit van ongeordendheid en durf dit te zijn. Een goede wijkaanpak komt vaak door de gratie van gedreven mensen, laat dit zichtbaar zijn. Zet meer mensen in het zonnetje. Ook moeten instituties over de grenzen van hun eigen belang heenstappen, de kunst van het loslaten leren verstaan en intelligent gebruik maken van ervaringen van elders. En denk nooit in blauwdrukken – plannen is handelen in onzekerheid.
Reacties en discussies In het tweede deel van het atelier werd een discussie gevoerd over het nieuwe model, de keuzes en nieuwe invalshoeken. Ook is de vraag besproken: Hoe kunnen we de succesfactoren van Emmen Revisited overdraagbaar maken? De hoofdreden om Emmen Revisited naar al de vijfendertig wijken en dorpen door te ontwikkelen is het uitdragen van een bestuurlijke vernieuwing. De essentie zit in de filosofie hiervan en niet zozeer in het nieuwe model. Het model kan daarom veel beter geduid worden als infrastructuur; wat heb je nodig om het te laten werken en op welk niveau je dat wenst te duiden. Bovendien verschaft infrastructuur legitimiteit. Interessant aan deze infrastructuur is de permanente aandacht voor wijken die (nog) geen problematiek hebben of niet meer hebben. Belangrijk is dan wel, hoe blijf je innovatief? Als je vervolgens weet hoe het werkt, kan je de structuur loslaten. Het ophalen van de vragen gebeurd in de wijkplannen. De oplossingen zullen daarom altijd maatwerk zijn. De uitdaging in dit vervolg van Emmen Revisited is het opnemen van meer programmalijnen in de te maken wijk- en dorpsprogramma’s en te beginnen met de zorg. Kortom: maak maatpak programma’s! De oproep van Wilma Geffen voor een duurzame aanpak, waarbij de overheid zich richt op vier thema’s wonen, zorg, werk en leren is heel relevant en biedt ruimte voor meer differentiatie.
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
8
De gedrevenheid van betrokken professionals maakte Emmen Revisited tot een succes. Echter, als je de aanpak te zeer van ‘helden’ laat afhangen kom je niet tot een duurzame aanpak. Belangrijk aan een duurzame samenwerking is het doordringen tot in de haarvaten van de wijken; het gaat om kennen en gekend worden. Verder is ook nog een belangrijk punt hoe je voldoende mandaat regelt voor de bewoners (degenen die er toe doen) in het wijk- of dorpsteam?
Doel, resultaten en monitoring Maak in de wijkaanpak het doel centraal en investeer daar selectief in. Dan gaat het niet alleen om bewoners, maar ook om de toekomst van de wijk, dat is een slag breder. De wijkaanpak levert maatschappelijk rendement op. De algemene doelen zijn het verbeteren van de sociaal economische status en het tegengaan van gezondheidsverschillen. Bijzonder is het feit dat de werkloosheid in de drie Emmense wijken niet is opgelopen in tegenstelling tot vergelijkbare gebieden elders in Nederland. Gebruik dergelijke data om aan te tonen dat de wijkaanpak daadwerkelijk maatschappelijke opbrengsten genereert. Daarnaast is het belangrijk te kijken naar het kostenverhaal van het organisatiemodel, want deze kunnen hoog oplopen. Maak in ieder geval duidelijk dat deze niet te hoog zijn in verhouding tot aantoonbare resultaten. De wijk- en dorpsprogramma’s worden met de bewoners opgesteld. Als we spreken over empowerment, dan zou je alleen moeten inzetten op de vraag. Echter, de vraag wordt lang niet altijd door bewoners gesteld en wachten op de vraag niet altijd kan.
Kansen Er liggen een aantal kansen om maatschappelijke successen te creëren door samen te werken met lokale bedrijven, verenigingen en instellingen zoals bijvoorbeeld FC Emmen en de Dierentuin. Cultuur en sport kunnen nieuwe vormen van participatie opleveren. Het gaat om een co-makerschap tussen organisatie en bewoners.
Hoe kunnen we wat goed werkt bij Emmen Revisited overdraagbaar maken? Gebruik de bereikte resultaten als uitgangspunt voor de formulering van de kracht van Emmen Revisited. Hier zit de kern van het overdraagbaar maken van de aanpak. Het atelier benoemde een aantal essenties van de aanpak. De resultaten uit het verleden bieden een fundament voor de toekomst’. -
-
Emmen Revisited is niet alleen goed in staat om de vraag bij bewoner op te halen, maar ook bij alle stakeholders. De programma’s van de afzonderlijke organisaties worden verknoopt. De vrije rol van de professionals tussen de achterliggende organisaties en het hebben van budget en mandaat. De kracht van Emmen Revisited zit in het creëren van momentum (iets van per ongeluk) voor partijen om aan te schuiven. Het resultaat van Emmen Revisited is het organiseren van de dialoog tussen partijen. Men zoekt elkaar meer op. De medewerkers van Emmen Revisited hebben een losse rol ten opzicht van hun ‘moederorganisatie’ en kunnen daardoor opener handelen. De kracht zit in de totale aanpak; het is effectief en de kloof tussen organisaties en tussen organisaties en bewoners is weg. Er niet alleen zijn voor de bewoners, maar het spelen van een duurzame rol door de gemeente, corporaties en andere betrokken instellingen.
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
9
DEELNEMERSLIJST Voorzitter Erna van Holland Deelnemers Ed van den Akker Alya Assen Joke Bakker J. van der Bij Fons Disch Karin Doms Annette Duivenvoorden R. Folkersma Mark Frequin Marion Galema Wilma van Geffen R. Gielen Wilmien Haverkamp
Simon Henk Luimstra René Mascini Ali Rabarison Ton Sleeking Mariet Thalens Ton Selten Agnes Wolbert Sake Zijlstra Jaap Zwart
directeur, COB-WEB Advies
procesmanager Emmen Revisited procesmanager Emmen Revisited voorzitter LSA programmadirectie wijken directeur Beleid, Gemeente Emmen directeur, WenD Management adviseur, KEI kenniscentrum stedelijke vernieuwing gemeente Emmen DG WWI, VROM-WWI ministerie WWI hoofd stadsdeelcoördinatie, Gemeente Groningen communicatie, gemeente Emmen ontwikkelingsmanager projectmanagementbureau, Gemeente Enschede procesmanager Emmen Revisited directeur-bestuurder, Woonpartners Midden Holland programmadirectie wijken, ministerie WWI wethouder, gemeente Emmen wethouder, Gemeente Emmen voorzitter Raad van Bestuur, Lefier Tweede Kamer-lid PvdA, adoptie TK-lid voor de Emmense wijken onderzoeker, OTB/ TU Delft directeur Timpaan
Meer informatie en downloads: http://www.keicentrum.nl/view.cfm?page_id=1893&item_type=nieuws&item_id=3148 - Emmen Revisited; naar een nieuwe manier van samenwerken aan permanente wijkontwikkeling, juli 2010 - Presentatie Alya Assen, Emmen Revisited, juli 2010 - Recensie Wilmien Haverkamp, gemeente Enschede, juli 2010 - Recensie Wilma van Geffen, gemeente Groningen, juli 2010
V75 / KEI-ATELIER EMMEN REVISTED
10