GEMEENTE EMMEN CULTUURMONITOR 2014
RAPPORT // 14 MEI 2014
Opdrachtgever
Gemeente Emmen Afdeling Beleid en Regie Team Jeugd, Cultuur en Onderwijs
Contactpersoon
Pieternel Teekens
[email protected]
Opdrachtnemer
STAMM
Postbus 954 9400 AZ Assen Telefoon 0592 394 400
Contactpersoon
Roosje van Leer,
[email protected] Erwin Matijsen,
[email protected]
Datum
14 mei 2014
2 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding Vraagstelling Representativiteit Leeswijzer 2. Conclusies 3. Actieve cultuurparticipatie Activiteiten Frequentie en tijdsbesteding Verenigingen en instellingen Presenteren van de resultaten Redenen om niet actief te zijn Verschillen tussen subgroepen Vergelijking met elders 4. Passieve cultuurparticipatie Bezoek aan voorstellingen Bezoek aan culturele instellingen/plaatsen Bezoek aan bezienswaardige gebouwen en musea Gebruik uitleeninstellingen Stilstaan bij een kunstwerk of voorstelling op straat Festivalbezoek Bezoek aan voorstellingen buiten Emmen Verschillen tussen subgroepen Vergelijking met elders 5. Waardering kunst en cultuur Belang kunst en cultuur Oordeel over aanbod kunst en cultuur Gewenste aanpassingen aanbod Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3 Bijlage 4 Bijlage 5 Bijlage 6
Onderzoeksverantwoording Bij welke instelling of vereniging worden de verschillende activiteiten beoefend? Significante verschillen tussen subgroepen Vergelijking resultaten met Cultuurmonitor Heerlen / landelijke cijfers Vergelijking Atlas voor Gemeenten Gebiedsindeling gemeente Emmen
3 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
1. INLEIDING Gemeente Emmen wil samen met de culturele partners en initiatiefnemers de inwoners zoveel 1 mogelijk de kans bieden om deel te nemen aan kunst en cultuur . Om de werkelijke mate van (actieve dan wel passieve) cultuurparticipatie van de inwoners te meten en te volgen in de loop van de tijd, en om antwoord te krijgen op de vraag hoe vraag en aanbod zich lokaal tot elkaar verhouden, heeft de gemeente Emmen een cultuurmonitor opgezet. Belangrijkste doel is om de kansen voor (cultuur)beleid in beeld te brengen. De gemeente Emmen wil toewerken naar gezamenlijke gegevens op het gebied van cultuurparticipatie en heeft STAMM daarom gevraagd om een vragenlijst uit te zetten onder de Emmense bevolking. In februari 2014 zijn 17.200 inwoners van de gemeente per brief uitgenodigd om deel te nemen aan een webenquête. Uiteindelijk hebben 1.473 inwoners de vragenlijst ingevuld. Het is de bedoeling dat dit onderzoek periodiek wordt uitgevoerd. Dit rapport geeft de resultaten van de nulmeting die is uitgevoerd in februari / maart 2014. Vraagstelling De vraagstelling kan in de volgende onderzoeksvragen onderverdeeld worden:
Hoeveel burgers in Emmen nemen actief deel aan culturele activiteiten? 2 Hoe groot is de cultuurparticipatie per gebied/wijk ? Wat is het bereik van het cultuuraanbod bij de burgers in Emmen? In hoeverre maken de burgers in Emmen gebruik van de verschillende media bij het (indirect) tot zich nemen van cultuur? Wat is het oordeel van de burgers uit de gemeente Emmen over cultuur in het algemeen? Hoe beoordelen de inwoners van Emmen het aanbod van cultuur in de gemeente Emmen? Hoe kun je het aantal burgers in Emmen dat actief deelneemt aan culturele activiteiten vergroten?
Het doel van de nulmeting is om de kansen voor (cultuur)beleid in beeld te brengen. Het doel is geen effectmeting van beleid, omdat er meer krachten ingrijpen in houding en gedrag van mensen dan alleen cultuurbeleid. Representativiteit De omvang van de respons is in principe voldoende om uitspraken te kunnen doen over de Emmense bevolking als geheel. Omdat de respons ook geen grote afwijkingen vertoont op het gebied van leeftijdsopbouw, sekse of verdeling over de verschillende delen van de gemeente, is het gerechtvaardigd om de resultaten te extrapoleren naar de Emmense bevolking. Toch is hier een waarschuwing op zijn plaats. Het feit dat een groot deel van de aangeschreven inwoners niet heeft gereageerd op de vragenlijst, kan een indicatie zijn van een beperkte betrokkenheid van de inwoners bij het thema kunst en cultuur. Mogelijk zijn onder de respondenten mensen met een grotere 3 betrokkenheid bij cultuur oververtegenwoordigd. Uit de resultaten blijkt overigens dat ook nietliefhebbers van cultuur hebben gerespondeerd. Al met al lijkt het dan ook gerechtvaardigd om de resultaten (met enige voorzichtigheid) te extrapoleren naar de Emmense bevolking.
1
Kadernota Cultuur 2013- 2016. ‘ Maak het mee’ De gemeente Emmen is onderverdeeld in zes gebieden: De Blokken, De Monden, De Velden, Emmen-Oost, Emmen-Zuid en Emmen-Noord (zie bijlage 6). 3 Dit onderzoek zal dan ook vooral van waarde zijn, wanneer de meting op een later tijdstip herhaald wordt – dan treedt immers dezelfde mogelijke vertekening op. 2
4 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Vergelijking met elders De resultaten van de Emmense cultuurmonitor worden in dit rapport op verschillende manieren in breder verband geplaatst. Ten eerste wordt, waar mogelijk, een vergelijking gemaakt met landelijke cijfers over cultuurparticipatie. Daarnaast vergelijken we de uitkomsten met die van de Cultuurmonitor in Heerlen (september 2012). Een vergelijking is zinvol, omdat beide steden op elkaar lijken qua ligging (excentrisch, dicht bij de grens), bevolkingsomvang en samenstelling van de bevolking (sociaal-economische status). De vragenlijst van het onderzoek in Emmen is gebaseerd op die van het onderzoek in Heerlen; de resultaten zijn dus goed vergelijkbaar. Tot slot wordt Emmen in bijlage 5 op een aantal aspecten vergeleken met 11 andere steden, op basis van de scores uit de Atlas voor Gemeenten. Leeswijzer Hoofdstuk 2 geeft de belangrijkste resultaten weer uit de Cultuurmonitor Emmen 2014. Hoofdstuk 3 gaat in de op actieve cultuurparticipatie: het aandeel van de Emmense bevolking dat zelf actief culturele activiteiten beoefent, al dan niet in georganiseerd verband. Hoofdstuk 4 gaat in op de passieve cultuurparticipatie: het bezoek aan voorstellingen en culturele instellingen. Hoofdstuk 5 behandelt de waardering van de inwoners voor kunst en cultuur in het algemeen, en voor het cultuuraanbod in de gemeente in het bijzonder.
5 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
2. CONCLUSIES Vooraf heeft de gemeente Emmen, in afstemming met het culturele veld, een aantal onderzoeksvragen opgesteld. Onderstaande bevindingen zijn gerubriceerd aan de hand van deze onderzoeksvragen. 1. Hoeveel burgers in Emmen nemen actief deel aan culturele activiteiten? Van de inwoners van Emmen heeft 40% in de afgelopen 12 maanden in de vrije tijd één of meer culturele activiteiten uitgeoefend. De meest beoefende activiteiten zijn tekenen/schilderen (15%), zingen (11%), fotografie/film (10%) en het bespelen van een muziekinstrument (10%). Het percentage inwoners dat cultureel actief is, ligt lager dan in de referentiestad Heerlen. Ook in de landelijke onderzoeken die in de Cultuurmonitor Heerlen worden aangehaald, is het deelnamepercentage wat hoger dan in Emmen. Van de mensen die cultureel actief zijn, heeft 48% de resultaten van hun werk wel eens gepresenteerd buiten de huiselijke kring. De meest genoemde reden om niet cultureel actief te zijn, is ‘geen interesse’ (34%), gevolgd door ‘geen tijd’ (31%) en ‘het is te duur’ (23%) 16% van de inwoners heeft in de afgelopen 12 maanden een vorm van onbetaald werk verricht voor een culturele organisatie. 4% geeft aan wel iets te willen doen, maar niet goed te weten wat zij kunnen betekenen; nog eens 4% zegt het wel te willen, maar niet te weten hoe ze dat moeten aanpakken.
2. Wat is het bereik van het cultuuraanbod bij de burgers in Emmen? Van de inwoners van Emmen heeft 83% in de afgelopen 12 maanden minimaal één film- muziek-, dans- of theatervoorstelling gezien, binnen of buiten Emmen. 76% deed dit binnen de gemeente Emmen. Wanneer het bioscoopbezoek buiten beschouwing wordt gelaten, heeft nog steeds 78% van de inwoners minimaal één voorstelling gezien (binnen of buiten Emmen). Het percentage inwoners dat een voorstelling heeft bezocht, ligt wat lager dan in referentiestad Heerlen. Inwoners van Emmen gaan minder naar klassieke muziek, ballet en optredens van harmonie of fanfare dan inwoners van Heerlen. Het percentage dat naar een concert is geweest in een café is in Emmen echter veel hoger dan in Heerlen. Vergelijken we de resultaten met die van landelijk onderzoek, dan valt op dat Emmenaren vaker naar cabaret en musicals gaan dan landelijk. Filmbezoek is het hoogste onder de jongste leeftijdscategorieën; het toneelbezoek neemt echter juist toe met de jaren. Van de inwoners heeft 67% in de afgelopen 12 maanden een bezoek gebracht aan een bezienswaardig gebouw, museum, tentoonstellingsruimte of galerie. 36% deed dit binnen de gemeente Emmen. 72% van de inwoners heeft in de afgelopen 12 maanden minstens één maal stilgestaan bij een kunstwerk of kunstvoorstelling op straat of ergens anders in de openbare ruimte. Van de Emmense culturele instellingen is De Muzeval het meest bekend, gevolgd door Veenpark Barger-Compascuum, Bioscoop Utopolis en de Openbare Bibliotheek. De meest bezochte instellingen zijn Utopolis en de Muzeval (54% resp. 40% van de inwoners heeft in afgelopen 12 maanden deze instellingen bezocht). 95% van de inwoners kent ten minste één Emmens festival of evenement. 72% van de Emmenaren heeft in de afgelopen 12 maanden minimaal één festival bezocht. 55% van de inwoners is in het afgelopen jaar wel eens naar een voorstelling, optreden of tentoonstelling buiten de gemeente geweest. De meest genoemde reden hiervoor is dat bepaalde voorstellingen niet in Emmen worden gegeven. Van de inwoners heeft 80% in de afgelopen 12 maanden ten minste één boek gelezen.
6 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
3. Hoe groot is de cultuurparticipatie per gebied/wijk? Inwoners van Emmen-Noord en De Velden zijn vaker zelf actief op het gebied van kunst en cultuur dan inwoners van de andere gebieden; inwoners van De Monden zijn het minst vaak actief op het gebied van kunst en cultuur. Inwoners van De Monden gaan het minst vaak naar musea en bezienswaardige gebouwen. Voor de overige onderdelen van ‘passieve cultuurparticipatie’ (theaterbezoek etc.) zijn de verschillen tussen de gebieden niet significant. 4. In hoeverre maken de burgers in Emmen gebruik van de verschillende media bij het (indirect) tot zich nemen van cultuur? De meest gebruikte informatiebronnen voor informatie over de locatie en het tijdstip van culturele activiteiten zijn huis-aan-huisbladen en regionale dagbladen. Ook vrienden en familie gelden als belangrijke informatiebron. Voor jongeren zijn sociale media de belangrijkste informatiebron. Meer dan de helft van de inwoners bekijkt of beluistert wel eens een (pop-)concert, historische uitzending of cabaretvoorstelling via radio of televisie. Internet wordt (nog) veel minder gebruikt. 5. Wat is het oordeel van de burgers uit de gemeente Emmen over cultuur in het algemeen? 77% van de inwoners vindt kunst en cultuur (heel) belangrijk voor de Nederlandse samenleving. 73% vindt kunst en cultuur (heel) belangrijk voor de gemeente Emmen. Ook mensen die zelf geen culturele activiteiten beoefenen, vinden kunst en cultuur in overgrote meerderheid belangrijk voor de stad en voor de samenleving als geheel. Van de Emmenaren vindt 47% kunst en cultuur (heel) belangrijk voor zichzelf. Van de mensen die zelf culturele activiteiten beoefenen, vindt 65% kunst en cultuur (heel) belangrijk voor zichzelf; van de mensen die dit niet doen, 34%. Vrouwen vinden cultuur vaker belangrijk dan mannen, mensen boven de 50 vaker dan mensen onder de 50 jaar, hoogopgeleiden vaker dan laagopgeleiden. Mensen die zelf cultureel actief zijn vinden cultuur belangrijker voor henzelf, Emmen en de maatschappij dan mensen die zelf niet cultureel actief zijn. 6. Hoe beoordelen de inwoners van Emmen het aanbod van cultuur in de gemeente Emmen? De inwoners geven zowel de hoeveelheid van het cultureel aanbod in Emmen als de kwaliteit van dit aanbod een rapportcijfer van 6,4. 39% van de inwoners noemt het aanbod voldoende in variatie, 40% vindt het voldoende in aantal, 36% vindt het voldoende betaalbaar en 53% voldoende bekend. Vergelijken we deze resultaten met die in Heerlen, dan valt op dat Heerlenaren positiever oordelen over het cultuuraanbod dan Emmenaren. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het feit dat het aanbod in Heerlen veel groter is dan in Emmen. 7. Hoe kun je het aantal burgers in Emmen dat actief deelneemt aan culturele activiteiten vergroten? Zowel de actieve als de passieve cultuurparticipatie ligt in Emmen wat lager dan in referentiestad Heerlen. Inwoners van Heerlen oordelen ook positiever over het culturele aanbod in hun gemeente. Beide gemeenten lijken op elkaar qua opleidingsniveau en sociaal-economische status van de inwoners. Het lijkt er op dat het actieve beleid van de gemeente Heerlen om te zorgen voor een aantrekkelijk cultureel aanbod, zijn vruchten afwerpt. Gevraagd naar mogelijkheden om het cultureel aanbod in Emmen zodanig te veranderen dat men meer of actiever zou deelnemen, wordt vooral gezegd dat er meer variatie in het aanbod zou moeten komen. Een aanzienlijk aantal mensen geeft specifiek aan meer grotere voorstellingen (zoals popconcerten en musicals) te willen zien in Emmen. Zij kijken dan ook uit naar het nieuwe theater. Een aantal respondenten geeft aan graag een groter aanbod aan (gratis) straattheater of muziek op straat te willen zien. Een aantal festivals is in de loop der jaren volgens hen veranderd in een ‘eet-en-drink-festijn’, waardoor het cultureel aanbod ondergesneeuwd raakt.
7 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Er is een groot verschil tussen het aantal Emmenaren dat naar musicals en popconcerten gaat, en het aantal dat dit in Emmen doet. Dit suggereert dat er een markt is voor een groter aanbod op dit gebied binnen Emmen. Op dit moment zijn Emmenaren bereid om te reizen voor een concert of musical; een groter aanbod binnen de eigen gemeente zou de inwoners wellicht kunnen bewegen om meer in eigen stad uit te gaan. Ook de betaalbaarheid van het aanbod wordt veel genoemd als verbeterpunt. Gezien het hoge aandeel laagopgeleiden en mensen met een laag inkomen in de gemeente, is dit een serieus aandachtspunt. Hoewel de meerderheid van de inwoners aangeeft dat het culturele aanbod ‘voldoende bekend’ is, is ook communicatie een aandachtspunt. Een aantal respondenten geeft aan graag eerder op de hoogte gebracht te worden van het aanbod. De belangrijkste informatiebronnen voor informatie over het culturele aanbod zijn nog altijd het huis-aan-huisblad en regionale dagbladen, dus niet internet. Jongere inwoners maken wel vaak gebruik van sociale media en internet; het is daarom verstandig om te kiezen voor een gedifferentieerde media-inzet.
8 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
3. ACTIEVE CULTUURPARTICIPATIE Dit hoofdstuk richt zich op actieve cultuurparticipatie; met andere woorden het zelf actief beoefenen van of deelnemen aan kunst en cultuur. Er wordt ingegaan op het zelf beoefenen van culturele activiteiten, op het lidmaatschap van culturele verenigingen en op vrijwilligerswerk in de culturele sector. Ook gaan we in op redenen om niet deel te nemen aan cultuur in de gemeente.
Activiteiten Van de inwoners van Emmen heeft 40% de afgelopen 12 maanden in de vrije tijd één of meer culturele activiteiten uitgeoefend (18% één activiteit, 12% twee activiteiten en 10% drie of meer activiteiten). Onderstaande grafiek geeft aan welk deel van de inwoners een bepaald soort activiteit beoefent. Grafiek: Percentage inwoners dat verschillende disciplines beoefende in afgelopen 12 maanden Muziek
18%
Beeldende kunst
18% 15%
Nieuwe media 6%
Creatief schrijven 3%
Heemkunde
3%
Dans
2%
Theater 0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
20%
Percentage inwoners Uit de grafiek blijkt dat 18% van de inwoners zich op de één of andere manier bezig houdt met muziek; een zelfde percentage met een vorm van beeldende kunst. De kleinste categorieën zijn ‘heemkunde’, ‘dans‘ (beide 3%) en ‘theater’ (2%).
9 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
In de volgende grafiek zijn de activiteiten verder uitgesplitst.
4
Grafiek: Percentage inwoners dat verschillende culturele activiteiten beoefende in afgelopen 12 maanden
Tekenen, schilderen, grafisch werk
15%
Zingen
11%
Fotografie/film/video
10%
Muziekinstrument bespelen
10%
Schrijven
6%
Websites ontwerpen
4%
Werken met textiel
4%
Beeldhouwen en boetseren
4%
Muziek maken op de computer
3%
Streekhistorie/heemkunde
3%
Spelen in een band
2%
Toneel, mime
2%
(Volks)dans, (jazz)ballet
2%
DJ
1%
Hiphop, rap: dans
1%
Hiphop, rap: muziek
0,4% 0%
5%
10%
15%
20%
Percentage inwoners
Tekenen en schilderen scoren het hoogst: bijna 15% van de inwoners zegt dit in de vrije tijd te doen. Ook zingen, fotografie/film en het bespelen van een muziekinstrument scoren relatief hoog. De overige activiteiten worden door minder dan 10% van de inwoners beoefend. Zoals uit de grafiek blijkt, worden sommige activiteiten maar door een beperkt aantal mensen beoefend. Dat betekent dat in de enquête de vervolgvragen (over frequentie, intensiteit, lidmaatschap verenigingen etc.) ook maar door een klein aantal respondenten zijn beantwoord. De percentages die in de rest van dit hoofdstuk worden genoemd bij deze activiteiten, moeten daarom met enige voorzichtigheid worden gelezen. Voor de volgende activiteiten geldt dat minder dan 50 personen in de steekproef hebben aangegeven op dit gebied actief te zijn: Muziek maken op de computer (n=44) Activiteiten op het gebied van streekhistorie/heemkunde (n=41) Spelen in een band (n=33) Toneel, mime (n=29) (Volks)dans, (jazz)ballet (n=28) DJ (n=20) Urban (Hiphop, rap): dans (n=14) Urban (Hiphop, rap): muziek (n=5)
4
Onder de categorie ‘beeldhouwen en boetseren’ valt ook: pottenbakken en sieraden maken.
10 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Frequentie en tijdsbesteding De frequentie waarmee mensen een culturele activiteit beoefenen, verschilt per activiteit of discipline. In onderstaande grafiek is weergegeven hoe vaak de inwoners die een bepaalde activiteit beoefenen, dit in de afgelopen 12 maanden hebben gedaan. Bovenaan staan de activiteiten die het vaakste 12 keer of meer beoefend werden. Grafiek: Aantal keer dat beoefenaren hun activiteit in de afgelopen 12 maanden hebben beoefenend Muziekinstrument bespelen
13%
Zingen
10%
18%
Spelen in een band
15%
(Volks)dans, (jazz)ballet
13%
69%
16%
68%
20%
Hiphop, rap: dans
77%
12%
16%
Muziek maken op de computer
27%
24%
Fotografie/film/video
57% 28%
19%
DJ
68%
39% 39%
Tekenen, schilderen, grafisch werk
Beeldhouwen en boetseren Streekhistorie/heemkunde Websites ontwerpen
25%
56% 0%
30%
19%
48%
Hiphop, rap: muziek
33%
25%
53%
28% 27%
26%
20%
40%
12 keer of meer
33%
29%
45%
4-11 keer
34%
33%
37%
1-3 keer
39%
24%
34%
Toneel, mime
41%
26%
42%
Werken met textiel
42% 20%
35%
Schrijven
48%
60%
18% 80%
100%
percentage inwoners Een muziekinstrument bespelen, zingen, in een band spelen en dansen zijn activiteiten die door een groot deel van de beoefenaars frequent worden gedaan. Voor de meeste beeldende activiteiten geldt dat de beoefenaars dit minder frequent doen.
11 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Ook de tijdsbesteding verschilt afhankelijk van de activiteit en discipline. In onderstaande tabel is weergegeven hoeveel tijd men per week aan de activiteit besteedt. Bovenaan staan de activiteiten waarvoor geldt dat een relatief grote groep er meer dan 1 uur per week aan besteedt. Grafiek: % van de beoefenaren dat een bepaald aantal uur per week besteedt aan de culturele activiteit die men beoefent Urban (Hiphop, rap): dans
15%
55%
12%
Zingen
19%
Urban (Hiphop, rap): muziek
20%
60%
Spelen in een band
20%
61%
(Volks)dans, (jazz)ballet
56%
23%
18% 17%
5% 3% 20% 16%
65%
Muziekinstrument bespelen
27%
Muziek maken op de computer
28%
Toneel, mime
29%
3%
8% 4%
42%
19%
33%
4% 8%
26%
6% 6%
52%
15%
3%
Minder dan 1 uur per week 1-3 uur per week 4-6 uur per week
DJ
35%
14%
16%
22%
13% 7-10 uur per week
Fotografie/film/video
37%
Werken met textiel
38%
42%
16%
32%
18%
40%
37%
14%
Streekhistorie / Heemkunde
41%
36%
5% 5%
Websites ontwerpen
43%
Verhalen/gedichten schrijven
50%
Beeldhouwen, boetseren 0%
20%
13%
30%
52% 60%
4% 5% 12% 4% 4%
13% 1%6%
34% 40%
Meer dan 10 uur per week
6% 6%
Tekenen, schilderen, grafisch werk
36%
1%4%
8% 4%2% 80%
100%
percentage inwoners
Uit de voorgaande grafieken blijkt dat sommige activiteiten door een grote groep beoefend worden, maar niet erg frequent of intensief. Dat geldt bijvoorbeeld voor tekenen en schilderen. Andere zaken worden door een kleine groep beoefend, maar juist heel intensief; dit geldt bijvoorbeeld voor DJ’en en activiteiten op het gebied van streekhistorie/heemkunde.
12 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Verenigingen en instellingen Aan iedereen die een of meer culturele activiteiten beoefent, is gevraagd of zij dit al dan niet in georganiseerd verband doen. De resultaten staan in onderstaande tabel. Bovenaan staan de activiteiten waarvoor geldt dat het grootste deel het alleen doet. Grafiek: % van de beoefenaren dat activiteit in georganiseerd verband doet Verhalen/gedichten schrijven
94%
Fotografie/film/video
76%
Websites ontwerpen
76%
Tekenen, schilderen, grafisch… Werken met textiel Muziek maken op de computer
16%
61%
DJ
61%
Muziekinstrument bespelen
74%
10%
73%
13%
15%
(Volks)dans, (jazz)ballet
15%
13%
Spelen in een band
17% 16%
Toneel, mime
5%
33% 18%
18%
20%
18%
62%
65% 0%
Als lid van een vereniging, club gezelschap
57%
14%
Urban (Hiphop, rap): muziek
32%
57%
2%
Met anderen in persoonlijke kring
Dit doe ik bij een instelling voor kunstzinnige vorming
13%
46%
53%
8%
13%
14%
5%
Dit doe ik alleen
10%
9%
12%
11%
8%
11%
17%
33%
10% 14%
29%
46%
Zingen
6%
25%
56%
Streekhistorie/heemkunde
2% 6%
12% 2% 10%
67%
Beeldhouwen, boetseren
Urban (Hiphop, rap): dans
3% 1% 2%
8% 40%
60%
26% 80%
100%
percentage inwoners Voor de meeste activiteiten geldt dat de meerderheid van de beoefenaren het alleen doet. Dit geldt niet voor zingen, volksdans/jazzballet, toneel of urban dans: voor deze activiteiten geldt dat de meerderheid van de beoefenaren dit doet als lid van een vereniging of club. Voor spelen in een band en urban muziek geldt dat het merendeel van de beoefenaren dit doet ‘met anderen in persoonlijke kring’. In bijlage 2 is te zien welke instellingen of verenigingen genoemd worden bij de verschillende activiteiten.
13 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Presenteren van de resultaten Er is ook gevraagd of men de resultaten van de culturele activiteiten aan anderen (buiten de huiselijke kring) presenteert. In totaal heeft 48% van de mensen die cultureel actief zijn, hun werk op één of andere manier gepresenteerd. Onderstaande figuur toont het percentage van de beoefenaars van de verschillende activiteiten de resultaten buiten de huiselijke kring heeft gepresenteerd. Grafiek: % van de beoefenaren dat resultaten heeft gepresenteerd buiten huiselijke kring Spelen in een band
73%
Toneel, mime
61%
Websites ontwerpen
60%
Urban (Hiphop, rap): dans
57%
Zingen
51%
DJ
47%
Urban (Hiphop, rap): muziek
44%
Fotografie/film/video
41%
(Volks)dans, (jazz)ballet
41%
Muziekinstrument bespelen
36%
Tekenen, schilderen, grafisch werk
31%
Verhalen/gedichten schrijven
29%
Werken met textiel
27%
Activiteiten op het gebied van streekhistorie /… Beeldhouwen, boetseren, pottenbakken,… Muziek maken op de computer
27% 24% 22%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
percentage inwoners
Van de mensen die in een band speelt, heeft 73% in het afgelopen jaar opgetreden voor publiek. Van de mensen die muziek maakt op de computer, heeft maar 22% de resultaten hiervan getoond buiten de huiselijke kring.
14 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Aan iedereen die aangaf de resultaten wel eens te tonen buiten huiselijke kring, is ook gevraagd op welke wijze zij dit doen. Van de totale groep beoefenaren die de resultaten wel eens presenteert buiten huiselijke kring, heeft 53% dit wel eens gedaan bij een publiek toegankelijke gelegenheid met aanwezig publiek, 41% via sociale media als Facebook en Twitter, 34% online (webpagina, Youtube etc.) en 17% in een besloten groep zoals een fotografie- of dichtersclub. Onderstaande grafiek toont per activiteit op welke wijze mensen die hun resultaten presenteerden dit hebben gedaan. Bovenaan staat de activiteit waarbij het grootste deel van de beoefenaren aangaf de resultaten te presenteren bij een publiek toegankelijke gelegenheid. Het was bij deze vraag mogelijk om meerdere antwoorden aan te kruisen; de antwoorden tellen daarom niet op tot 100%. De grafiek moet als volgt gelezen worden: van de mensen die de resultaten van hun toneelhobby toonden buiten de huiselijke kring, deed 27% dit in een besloten groep, 6% online, 29% via sociale media en 90% bij een publiek toegankelijke gelegenheid met aanwezig publiek. Grafiek: Wijze van presenteren (meerdere antwoorden mogelijk) 27%
6%
Toneel, mime
29%
15% 13%
Zingen
90%
27%
23%
Streekhistorie / Heemkunde
86% 32%
24%
11%
Muziekinstrument bespelen
83%
26%
29%
81%
16%
Spelen in een band
40%
41%
7%
Urban (Hiphop, rap): dans
78%
37% 22%
(Volks)dans, (jazz)ballet
60%
31% 31%
69%
31%
Beeldhouwen, boetseren, pottenbakken, sieraden maken
72%
In een besloten groep waar ook anderen hun culturele activiteiten presenteren (bijvoorbeeld in een fotografie- of dichtersclub) Online (op een eigen webpagina, op Youtube/Flickr, etc)
44%
Via sociale media (Facebook, Twitter)
56%
56% 19%
Tekenen, schilderen, grafisch werk
28%
Bij een publiek toegankelijke gelegenheid met aanwezig publiek
51%
53%
50% 50%
Urban (Hiphop, rap): muziek 22% 26%
Verhalen/gedichten schrijven
100%
51%
49% 21%
Muziek maken op de computer 8%
Werken met textiel
89%
57%
36% 47%
68%
33% 15%
Websites ontwerpen
87%
52%
26% 40%
DJ
22% 26%
Fotografie/film/video
71%
56%
17% 0%
20%
40%
60%
66%
80%
100%
percentage inwoners
15 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Uit de grafiek blijkt dat toneel/mime, zingen en het bespelen van een muziekinstrument de activiteiten zijn die, wanneer de deelnemers de resultaten presenteren, het vaakste in een publiek toegankelijke gelegenheid getoond worden. Ook onder beoefenaren van streekhistorie is het percentage dat de resultaten bij een publiek toegankelijke gelegenheid toont hoog. Gezien de aard van de activiteit wekt het geen verbazing dat de resultaten van ‘websites ontwerpen’ en ‘muziek maken op de computer’ vaak online getoond worden. Sociale media scoren hoog als podium voor urban muziek en DJ‘en, maar ook mensen die zich bezig houden met textiele werkvormen tonen de resultaten hiervan vaak via sociale media. Een ‘besloten groep’ is relatief vaak het podium voor mensen die zich bezig houden met streekhistorie, beeldhouwen etc. en toneel/mime. Aan de personen die aangeven dat ze hun resultaten niet presenteren, is gevraagd waarom ze dat niet doen. De meest genoemde reden is dat men geen behoefte heeft aan reacties van anderen op hun culturele activiteiten (25%). 15% geeft aan dat ze hun resultaten niet goed genoeg vinden. Een klein percentage (2%) zou het wel willen, maar weet niet waar of hoe dat moet. Tot slot geeft een kleine 2% aan dit wel eens te hebben geprobeerd, maar dat er weinig interesse bleek.
Redenen om niet actief te zijn 60% van de inwoners van Emmen heeft in het afgelopen jaar geen enkele culturele activiteit beoefend. Onderstaande grafiek toont welke redenen mensen die niet cultureel actief zijn, hier voor geven. Grafiek: redenen om niet cultureel actief te zijn (meerdere antwoorden mogelijk) Geen interesse
34%
Geen tijd
31%
Te duur
23%
Onvoldoende bekendheid over aanbod
12%
Onvoldoende aanbod in buurt
9%
Geen antwoord
8%
Gezondheidsklachten
8% 0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
percentage inwoners
De meest genoemde reden om niet actief deel te nemen aan cultuur is ‘geen interesse’ (34%). Ook gebrek aan tijd en het te duur vinden worden vaak genoemd.
16 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Onbetaald werk voor een culturele organisatie 16% van de inwoners heeft in de afgelopen 12 maanden een vorm van onbetaald werk verricht voor een culturele organisatie (muziek- of toneelvereniging, cultureel festival, museum, bibliotheek, schouwburg etc). Het grootste deel (57%) van hen besteedde hier minder dan 50 uur aan in het afgelopen jaar; 22% tussen de 50 en 100 uur en 21% meer dan 100 uur. De meest genoemde redenen om geen onbetaald werk te verrichten voor een culturele organisatie, zijn ‘geen tijd’ (47%) en ‘geen interesse’ (45%). 4% geeft aan wel iets te willen doen, maar niet goed te weten wat zij kunnen betekenen; nog eens 4% zegt ‘ik wil wel maar weet niet hoe ik dat moet aanpakken’.
Verschillen tussen subgroepen Wie zijn de mensen die al dan niet actief zijn op cultureel gebied? Om daar een indruk van te kunnen geven, is in de analyse gekeken naar verschillen tussen mannen en vrouwen, tussen jongere en oudere inwoners, hoog- en laag opgeleiden, hogere en lagere inkomens en tussen de verschillende gebieden in Emmen. Een toelichting op de indeling in gebieden is te vinden in bijlage 6. In onderstaande grafieken is te zien welk deel van de inwoners vanuit verschillende groepen wel of niet cultureel actief is. ‘Actief’ is hier gedefinieerd als ‘heeft in de afgelopen 12 maanden ten minste één activiteit minimaal één keer beoefend’. Er blijkt geen verschil te zijn tussen mannen en vrouwen in het al dan niet cultureel actief zijn. Er is wel een verschil tussen de leeftijdsgroepen, tussen de opleidingsniveaus en tussen de zes gebieden in de gemeente Emmen (zie bijlage 6 voor de indeling in gebieden). Onderstaande grafiek toont de verschillen naar leeftijdscategorieën. Grafiek: Wel/niet cultureel actief naar leeftijdscategorie 100% 90% percentage inwoners
80% 70%
52%
62%
52% 64%
60% 50%
Niet actief
40%
Wel actief
30% 20%
48%
48%
38%
36%
30 - 49 jaar
50 - 64 jaar
10% 0% 18 - 29 jaar
65 + jaar
De jongste en oudste leeftijdsgroep zijn iets vaker cultureel actief dan de middelste leeftijdsgroepen.
17 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Ook tussen de verschillende gebieden in de gemeente (zie bijlage 6) zijn verschillen te zien: zie onderstaande grafiek. Grafiek: Wel/niet cultureel actief naar gebied 100% 90%
percentage inwoners
80% 70%
50%
54%
62%
60%
58%
70%
60% Niet actief
50%
Wel actief
40% 30% 20%
50%
46%
38%
40%
42%
30%
10% 0% De Blokken
De Monden
De Velden
Emmen-Noord Emmen-Oost Emmen-Zuid
Bewoners uit Emmen-Noord en De Velden zijn vaker cultureel actief dan bewoners uit de andere regio’s. Bewoners uit De Monden zijn het minst vaak actief. Onderstaande grafiek toont de verschillen tussen hoger- en lager opgeleiden. Grafiek: Wel/niet cultureel actief naar opleidingsniveau 100% 90% 80%
percentage inwoners
50% 70% 60%
60% 72% Niet cultureel actief
50%
Wel cultureel actief
40% 30%
50% 20% 10%
40% 28%
0% laag
midden
hoog
Inwoners met een hoog opleidingsniveau zijn vaker cultureel actief dan inwoners met een laag opleidingsniveau.
18 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Er is ook gekeken naar verschillen tussen mensen met een hoger en lager inkomen. Mensen met een lager inkomen zijn iets minder vaak cultureel actief, maar dit verschil is niet significant.
In de analyse is ook gekeken of er opvallende verschillen zijn tussen subgroepen voor wat betreft de percentages die de verschillende disciplines beoefenen. Hieruit kwam het volgende naar voren (de bijbehorende grafieken staan in bijlage 3): -
-
-
Dans wordt vaker gedaan door vrouwen dan door mannen, en vaker door de jongste leeftijdscategorie (tot 29 jaar) dan door oudere inwoners. Activiteiten op het gebied van nieuwe media worden vaker gedaan door mannen dan door vrouwen, vaker door jongeren dan door ouderen, vaker door hoog opgeleiden dan door laag opgeleiden en vaker door mensen met een laag inkomen dan door mensen met een hoger inkomen. Verder valt op dat inwoners van De Monden dit minder vaak doen dan inwoners van de andere gebieden. Activiteiten die vallen onder de beeldende kunsten worden vaker beoefend door de jongste en oudste (65+) leeftijdsgroep, vaker door hoog opgeleiden dan door laag opgeleiden en minder in De Monden dan in andere gebieden. Schrijven gebeurt vaker door jongeren en ouderen dan door de middelste leeftijdscategorieën. Inwoners van Emmen-Noord schrijven vaker dan inwoners van de andere gebieden. Activiteiten op het gebied van streekhistorie en heemkunde worden vaker beoefend door ouderen (65+) dan door de andere leeftijdscategorieën.
Vergelijking met elders Inwoners van Emmen zijn minder vaak actief op het gebied van kunst en cultuur dan die van Heerlen: in Heerlen heeft 57% van de inwoners in de afgelopen 12 maanden één of meer culturele activiteiten 5 uitgevoerd, in Emmen 40%. Landelijk ligt het percentage rond de 45% . In Heerlen zijn de percentages voor vrijwel alle disciplines hoger dan in Emmen. Emmen scoort niet heel afwijkend ten opzichte van het landelijke beeld, zo blijkt uit onderstaande tabel: Tabel: percentage dat bepaalde activiteiten beoefent, naar discipline Emmen Heerlen Muziek Beeldende kunst Nieuwe media Creatief schrijven Heemkunde/streekhistorie Dans Theater
18% 18% 15% 6% 3% 3% 2%
23% 26% 20% 8% 12% 6% 2%
Landelijk (monitor 6 Amateurkunst 2013) 18% 20% 12% 6% 9% 4%
16% van de Emmenaren doet wel eens onbetaald werk voor een culturele organisatie; in Heerlen is dit 14%. De landelijke cijfers over vrijwilligerswerk zijn veel lager, maar dit heeft vermoedelijk te maken met een verschil in vraagstelling.
5
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Cultuur in beeld 2013, p. 48. Monitor Amateurkunst 2013, zoals geciteerd in Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Cultuur in beeld 2013, p. 49. 6
19 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
4. PASSIEVE CULTUURPARTICIPATIE Bezoek aan voorstellingen Van de inwoners van Emmen heeft 83% in de afgelopen 12 maanden minimaal één film-, muziek-, dans- of theatervoorstelling gezien, binnen of buiten Emmen. 76% deed dit binnen de gemeente Emmen. Wanneer het bioscoopbezoek buiten beschouwing wordt gelaten, heeft nog steeds 78% van de inwoners minimaal één voorstelling gezien (binnen of buiten Emmen). Mensen die zelf actief zijn op het terrein van kunst en cultuur, hebben vaker een voorstelling bezocht dan mensen die dit niet zijn. (88% vs. 81%). Onderstaande figuur toont welk deel van de inwoners in de afgelopen 12 maanden bepaalde typen voorstellingen heeft bezocht, en of zij dit deden in Emmen. Bovenaan staan de typen voorstellingen waarvoor geldt dat zij het vaakst bezocht zijn binnen de gemeente Emmen. Grafiek: % dat bezoek heeft gebracht aan voorstellingen: totaal en in Emmen 64%
Film in bioscoop of filmhuis
58% 43%
Muziek in café / horeca
33% 27%
Toneelvoorstelling
20% 28%
Cabaret of kleinkunst
20% 25%
Uitvoering van een koor
19% 36%
Concert overige muziek
19% 15%
Concert klassieke muziek
9% 13%
Concert harmonie, fanfare, brassband
24%
Musical
8% 6% 10%
Ballet-/dansvoorstelling
6% 11%
Jazz-/bluesconcert
Lezing over kunst/kunstgeschiedenis Dance-/houseparty Opera of operette
In Emmen
7%
Lezing over streekgeschiedenis
Literaire bijeenkomst
Binnen en buiten Emmen
8%
6% 9% 6% 7% 4% 7% 3% 3% 1%
RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014 0% 10% 20%
20 30%
40%
percentage inwoners
50%
60%
70%
Films in bioscoop of filmhuis zijn veruit het populairst: 64% van de inwoners ging in het afgelopen jaar wel eens naar de film. 58% deed dit binnen de gemeente Emmen. Ook populair zijn muziek in café/horeca en muziekconcerten van ‘overige muziek’ (dus niet: klassiek, opera, koor, jazz of harmonie). Uit de grafiek blijkt dat er een opvallend groot verschil is tussen het totale bezoek aan musicals en ‘concerten overige muziek’, en het percentage dat dit binnen de gemeente Emmen heeft gedaan. Het aanbod van dit type voorstellingen is binnen Emmen beperkt; kennelijk bezoekt een groot aantal inwoners deze soorten voorstellingen buiten de eigen gemeente.
21 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Culturele instellingen / plaatsen De respondenten is een lijst met culturele instellingen/plaatsen voorgelegd, met de vraag of men deze 7 kent en in de afgelopen 12 maanden heeft bezocht: zie onderstaande grafiek. Bovenaan staan de instellingen die door de meeste mensen zijn bezocht. Grafiek: bekendheid van en bezoek aan culturele instellingen Bioscoop Utopolis Emmen
86%
54%
Theater de Muzeval Emmen
94%
40%
Veenpark Barger-Compascuum
86%
31%
Bibliotheek Emmen
84%
28%
Stichting Grote Kerk Cultureel Emmen
17%
Buurthuis, wijkhuis
17%
Smalspoormuseum Erica
43%
65%
15%
Centrum Beeldende Kunst Emmen
48%
14%
Collectie Brands Nieuw-Dordrecht
11%
CQ Centrum voor de Kunsten
11%
Galerie
43% 55%
9%
Anders Emmen
9%
Theaterboerderij de Noorderbak Roswinkel
8%
Van Gogh Huis Veenoord
8%
Filmhuis Emmen
8%
Harmonium Museum Nederland
6%
Poppodium Apollo Emmen
6%
Museumboerderij Nabershof Emmen
5%
Zandstrooiboerderij/Zwaantje
3%
Broodje Cultuur Emmen
3%
Museum Meringa Zandpol
2% 0%
Bekend 18%
Bekend en bezocht 43% 62% 32%
16% 22% 30% 24% 13%
9% 20%
40%
60%
80%
100%
percentage inwoners
7
Voor buurthuis en galerie is niet gevraagd of mensen deze kennen, wel of zij deze hebben bezocht. 22
RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Theater de Muzeval, het Veenpark in Barger-Compascuum, Bioscoop Utopolis en de Bibliotheek Emmen zijn het meest bekend. Het meest bezocht zijn de bioscoop Utopolis en theater De Muzeval. Sommige instellingen lenen zich, vanwege het aanbod, meer voor frequent bezoek dan andere: een bioscoop heeft bijna wekelijks wisselend aanbod, terwijl sommige musea jarenlang dezelfde collectie tonen. Dit maakt de instellingen lastig met elkaar te vergelijken. Een grote naamsbekendheid leidt niet vanzelf tot een hoog aantal bezoekers. Voor onderstaande instellingen geldt dat er is een opvallend groot verschil is tussen de bekendheid en het bezoek: - Van Gogh Huis Veenoord - Zandstrooiboerderij/Zwaantje - Theaterboerderij Noorderbak - Museumboerderij Nabershof Emmen - CQ Centrum voor de Kunsten
Bezoek aan bezienswaardige gebouwen en musea Van de inwoners heeft 67% in de afgelopen twaalf maanden een bezoek gebracht aan een bezienswaardig gebouw, museum, tentoonstellingsruimte of galerie. 37% deed dit binnen de gemeente Emmen. In onderstaande grafiek is te zien welk percentage van de inwoners naar verschillende typen instellingen ging (totaal en binnen Emmen). Grafiek: % inwoners Emmen dat in afgelopen 12 maanden minimaal één keer een bezoek heeft gebracht aan…. Bezienswaardige gebouwen
57%
21%
Museum
51%
18%
Galerie, atelier
29%
15%
Tentoonstellingsruimte
23%
Kunst in openbare ruimte
28%
Binnen en buiten Emmen In Emmen
21%
12% 5% 3%
Archief 0%
10%
20%
30% 40% 50% percentage inwoners
60%
70%
23 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Voor bezienswaardige gebouwen en musea geldt dat er een groot verschil is tussen het percentage dat ze überhaupt bezocht, en het percentage dat dit binnen de gemeente Emmen deed. Kijken we naar het bezoek aan instellingen binnen de gemeente Emmen, dan valt op dat ‘tentoonstellingsruimte’ het hoogste scoort. 23% van de inwoners bezocht in de afgelopen 12 maanden een tentoonstellingsruimte binnen Emmen.
Gebruik uitleeninstellingen In de vragenlijst is ook gevraagd in hoeverre men gebruik maakt van uitleeninstellingen, binnen en buiten de gemeente Emmen. De resultaten staan in onderstaande grafiek. Grafiek: % inwoners dat in afgelopen 12 maanden gebruik maakte van diverse uitleeninstellingen
42% 40%
Openbare bibliotheek
9% 7%
Videotheek
Binnen en buiten Emmen In Emmen
6% 5%
Fonotheek/muziekuitleen
2% 2%
Artotheek/kunstuitleen
0%
10%
20%
30%
40%
50%
In totaal wordt er door bijna 42% van de inwoners gebruik gemaakt van een openbare bibliotheek (binnen of buiten Emmen). In bijna alle gevallen betreft dit een bibliotheek binnen de gemeente Emmen. Ook voor de andere uitleeninstellingen geldt dat er nauwelijks verschil is tussen het aandeel inwoners dat deze binnen de gemeente bezoekt, en het totaal aantal gebruikers. De openbare bibliotheek wordt redelijk intensief gebruikt: bijna 15% van de inwoners is in het afgelopen jaar 12 of meer keer naar de bibliotheek in Emmen geweest. 10% heeft dit 4 tot 11 keer gedaan en 16% 1 tot 3 keer.
24 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Stilstaan bij een kunstwerk of voorstelling op straat In totaal zegt 72% van de inwoners van Emmen in de afgelopen 12 maanden minstens één maal te hebben stilgestaan bij een kunstwerk of kunstvoorstelling op straat, in een park, in een winkelgebied of ergens anders in een openbare ruimte. Onderstaande grafiek geeft aan welk deel van de bevolking in de afgelopen 12 maanden wel eens is blijven staan bij een kunstwerk of voorstelling op straat, en hoe vaak zij dit deden. Grafiek: % inwoners dat in afgelopen 12 maanden wel eens heeft stilgestaan bij kunstuitingen op straat, naar type kunstuiting
Muziek
34%
49%
14% 3%
0 keer 1-3 keer
Toneel of dans
57%
Beeld of schilderwerk
37%
46% 0%
20%
37% 40%
60%
5% 1% 12% 5%
80%
4-11 keer 12 keer of meer
100%
percentage inwoners
Muziek op straat scoort het hoogste: twee op de drie inwoners heeft hier in het afgelopen jaar wel eens bij stilgestaan. Bij toneel/dans en beelden/schilderwerken zijn de percentages lager.
25 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Festivalbezoek De respondenten is een lijst met festivals en evenementen voorgelegd, met de vraag of men deze kent en of men ze in de afgelopen 12 maanden heeft bezocht: zie onderstaande figuur. Bovenaan staan de festivals die door de meeste mensen zijn bezocht. Grafiek: bekendheid en bezoek aan festivals in gemeente Emmen
C'est la Vie
90%
47%
Gouden Pijl
92%
41%
Full Colour Festival
80%
37%
Kermis in Emmen
26%
Carnavalsoptocht
25%
Shanty & Seasongfestival
75% 73% 53%
15%
Retropop
84%
14%
De Opening Cultureel Seizoen
7%
Kunstroute Emmen
7%
Erfgoedfestival Veenvaart
6%
Circus in Emmen
26% Bekend
35% 11% 49%
4%
Week van de amateurkunst (WAK)
3%
Streektaalfestival !REUR!
bekend, bezocht
9% 23%
2% 3% 1%
Rondje Kunstkwartier 0%
20%
40%
60%
80%
100%
percentage inwoners
De festivals Gouden Pijl en C’est la Vie, Retropop en Full Colour Festival zijn alle bekend bij meer dan 80% van de inwoners. Het meest bezocht zijn C’est la Vie, Gouden Pijl en het Full Colour Festival. Het Retropop festival heeft een grote naamsbekendheid, maar een veel beperkter publiek. In totaal geeft 95% van de inwoners aan minimaal één van de festivals te kennen. 72% heeft minimaal één van de festivals of evenementen bezocht in het afgelopen jaar.
26 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bezoek aan voorstellingen en tentoonstellingen buiten Emmen 55% van de inwoners van Emmen is in het afgelopen jaar wel eens naar een voorstelling, optreden of tentoonstelling buiten de gemeente geweest. Onderstaande grafiek toont welke redenen zij hiervoor aandragen. Grafiek: redenen om voorstellingen buiten Emmen te bezoeken (meerdere antwoorden mogelijk) Bepaalde voorstellingen worden niet in Emmen gegeven
37%
Het aanbod van culturele instellingen is elders aantrekkelijker
11%
Ik ga met vrienden/familie die elders wonen
8%
Voor de afwisseling
6%
Ik vind het elders gezelliger
5%
Het aanbod van horecagelegenheden is elders aantrekkelijker
4%
Ik vind het praktischer omdat ik elders werk / naar school
1% 0%
10%
20%
30%
40%
percentage inwoners
De meest genoemde reden is dat bepaalde voorstellingen niet in Emmen gegeven worden. Dit beeld wordt bevestigd door de antwoorden op de vraag wat er verbeterd zou kunnen worden aan het culturele aanbod in Emmen om ervoor te zorgen dat men actiever zou worden op cultureel gebied. Respondenten geven hier aan graag te zien dat er in Emmen meer ‘grote voorstellingen’ zoals musicals, cabaret en popconcerten zouden worden geprogrammeerd.
27 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Media en boeken Van de inwoners van Emmen heeft 80% in de afgelopen 12 maanden minimaal één boek gelezen. 29% las 1 tot 3 boeken, 28% 4 tot 11 boeken en 24% meer dan 12 boeken. Aan de respondenten is ook gevraagd hoe vaak zij in de afgelopen 12 maanden via radio/televisie of internet hebben gekeken of geluisterd naar verschillende soorten culturele voorstellingen of vertoningen. In onderstaande grafiek is te zien welk percentage van de inwoners dit minimaal één keer heeft gedaan. Bovenaan staat het type ‘voorstelling’ die door de meeste mensen via radio of tv is bekeken. Grafiek: % inwoners dat naar culturele voorstellingen of vertoningen heeft gekeken of geluisterd via radio/tv of internet, naar type voorstelling Film
89%
31%
Cabaret/kleinkunst
63%
16%
Historische uitzendingen
62%
17%
Concert pop- of rockmuziek
55%
21%
Musical
7%
Concert klassieke muziek
7%
Toneelvoorstelling
35% 31%
5%
Wereldmuziek
Via internet
28%
11%
Jazz-/bluesconcert
8%
Ballet-/dansvoorstelling
4%
Opera of operette
Via radio/televisie
28%
3%
18% 18% 13%
7% 4%
Concert hiphop 0%
20%
40%
60%
80%
100%
percentage inwoners
Bijna 90% heeft in de afgelopen 12 maanden wel eens naar een film gekeken op televisie; ook cabaret en historische uitzendingen scoren hoog. Via internet scoren film, pop- en rockconcerten en historische uitzendingen het hoogste.
28 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Onderstaande grafiek toont de frequentie waarmee mensen via radio of televisie hebben gekeken of geluisterd naar culturele uitvoeringen of vertoningen. Bovenaan staat het type ‘voorstelling’ waar door de meeste mensen één keer of vaker naar is gekeken of geluisterd. Grafiek: % inwoners dat bepaald aantal keer via radio of televisie heeft gekeken of geluisterd naar…
Film
11%
17%
Cabaret/kleinkunst
37%
Historische uitzendingen
38%
Concert pop- of rockmuziek
25%
47% 40% 29%
45%
Musical
20% 35%
65%
Concert klassieke muziek
20%
13% 15% 4%
29%
69%
3%
5% 1%
22%
6%
3%
Toneelvoorstelling
72%
22%
5% 1%
Wereldmuziek
72%
19%
6% 3%
Jazz-/bluesconcert
82%
15% 3% 1%
Ballet-/dansvoorstelling
82%
15% 3% 1%
Opera of operette
93% 0%
20%
40%
1-3 keer 4-11 keer 12 keer of meer
11% 2% 1%
87%
Concert hiphop
0 keer
5% 1% 60%
80%
100%
29 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Onderstaande grafiek toont de frequentie waarmee mensen via internet hebben gekeken of geluisterd naar culturele uitvoeringen of vertoningen. Grafiek: % inwoners dat bepaald aantal keer via internet heeft gekeken naar…
Film
69%
Concert pop- of rockmuziek
12%
79%
12%
Historische uitzendingen
83%
Cabaret/kleinkunst
84%
Wereldmuziek
10%
9% 6%
3%
10% 4%
3%
10% 4% 1%
89%
6%2% 2%
0 keer
Jazz-/bluesconcert
92%
5%2% 1%
Musical
93%
5%1% 1%
4-11 keer
Concert klassieke muziek
93%
5%1% 1%
12 keer of meer
1%
Toneelvoorstelling
95%
4% 0,3%
Concert hiphop
96%
3% 1%
Ballet-/dansvoorstelling
96%
3% 0,4%
Opera of operette
97%
2% 1%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
1-3 keer
1%
1%
1%
60%
70%
80%
90% 100%
30 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Cultuur in de wijk 40% van de respondenten geeft aan dat er in de wijk culturele activiteiten worden aangeboden. 45% weet niet of dit het geval is; 16% zegt dat het niet zo is. Onderstaande grafiek toont de percentages, uitgesplitst naar gebied binnen de gemeente. Grafiek: % dat zegt dat er culturele activiteiten worden aangeboden in de eigen wijk
De Velden
50%
Emmen-Noord
21%
45%
De Monden
29%
14%
39%
42%
25%
36%
Ja Nee
De Blokken
38%
Emmen-Oost
38%
Emmen-Zuid
14%
8%
35% 0%
10%
20%
48%
54%
14% 30%
40%
Weet niet
51% 50%
60%
70%
80%
90%
100%
Van de mensen die zeggen dat er in hun wijk culturele activiteiten worden aangeboden, geeft 32% aan hier wel eens aan mee te doen (28% ‘soms’, 4% ‘vaak’). Grafiek: % van mensen die wel eens deelneemt aan culturele activiteit in de wijk, uitgesplitst naar activiteit (meerdere antwoorden mogelijk) Tentoonstelling
31%
Creatieve workshops
24%
Geen antwoord
12%
Filmvertoning Cultuur bij thee
6% 2% 0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
percentage inwoners
De deelname is het hoogste bij tentoonstellingen en creatieve workshops.
31 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Informatievoorziening Aan alle respondenten is gevraagd op welke manier zij zich doorgaans informeren over de locatie en het tijdstip van culturele activiteiten. Onderstaande grafiek toont per medium welk deel van de inwoners dit gebruikt als informatiebron over het culturele aanbod. Grafiek: % inwoners dat informatie over de locatie en het tijdstip van culturele activiteiten haalt uit bepaalde informatiebron (meerdere antwoorden mogelijk) Huis-aan-huisbladen
51%
Lokale/regionale dagbladen
46%
Via vrienden, familie, kennissen
45%
Brochures, folders, flyers
33%
Affiches, uithangborden, posters
32%
De pagina ‘Vooruit’ in Emmen.nu
29%
Sociale Media
27%
Landelijke televisie
23%
Lokale/regionale televisie
18%
Lokale/regionale radio
18%
Landelijke dagbladen
18%
Internetsites culturele instellingen
14%
Digitale nieuwsbrief culturele instelling
14%
Tijdschriften
14%
Andere internetsites
13%
Landelijke radio
12%
Persoonlijke uitnodiging cult. instelling
11%
Kabelkrant, teletekst
8%
www.emmen.nl
5%
Het tijdschrift ‘Vooruit’
2%
Niet, want niet geïnteresseerd
7% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
percentage inwoners
Uit de grafiek blijkt dat inwoners van Emmen hun informatie over de locatie en het tijdstip van culturele activiteiten voornamelijk halen uit ‘traditionele’ media als huis-aan-huisbladen en regionale dagbladen. Welk medium het meest gebruikt wordt als informatiebron, is wel sterk afhankelijk van de doelgroep: zie de grafiek op de volgende bladzijde. Voor jongeren zijn sociale media de belangrijkste informatiebron, voor de oudere groepen de traditionele media.
32 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Grafiek: Gebruikte informatiebron over cultureel aanbod, naar leeftijdscategorie 67%
Huis-aan-huisbladen
49%
31%
66%
Lokale/regionale dagbladen
30%
36% 42% 46%
Via vrienden, familie, kennissen
55%
37%
Brochures, folders, flyers
31% 35% 25%
Affiches, uithangborden, posters
38% 37% 41%
De pagina 'Vooruit' in Emmen.nu
28%
16% 9%
Sociale Media
35%
59%
29%
Landelijke televisie
21% 19% 27%
Lokale/regionale radio
12% 11% 28%
Lokale/regionale televisie
14% 12%
65 + jaar 30%
Landelijke dagbladen Internetsites culturele instellingen Digitale nieuwsbrief culturele instelling
4%
50 - 64 jaar
10% 11% 14% 13% 18% 21% 11%
30 - 49 jaar 18 - 29 jaar
22%
Tijdschriften
10% 12% 7%
Andere internetsites
16%
22%
14% 12% 9%
Landelijke radio
22%
Persoonlijke uitnodiging cult. instelling
4%
9%
11% 8% 6% 8% 3% 4% 2% 2% 0% 5% 7% 11%
Kabelkrant, teletekst www.emmen.nl Het tijdschrift 'Vooruit' Niet, want niet geïnteresseerd 0%
10%
20%
30%
40%
De top 3 van meest gebruikte informatiebronnen is als volgt: 18 - 29 jaar 30 – 49 jaar 50 – 64 jaar 1 Sociale media Huis-aan-huisbladen Huis-aan-huisbladen 2 Familie, vrienden Familie, vrienden Lokale/regionale bladen 3 Affiches, posters Affiches, posters Familie, vrienden
50%
60%
70%
80%
65 + Huis-aan-huisbladen Lokale/regionale bladen Familie, vrienden
33 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Verschillen tussen subgroepen Mannen en vrouwen In algemene zin geldt dat vrouwen vaker voorstellingen bezoeken dan mannen, en dat de jongste leeftijdsgroep (tot 29 jaar) vaker naar een voorstelling gaat dan de oudere leeftijdsgroepen. Leeftijdsgroepen Kijken we naar de verschillende soorten voorstellingen, dan zijn er alleen significante verschillen tussen leeftijdsgroepen bij het bezoek aan films en toneelvoorstellingen: zie onderstaande grafieken. Ook voor andere typen voorstellingen zijn soms verschillen gevonden tussen de leeftijdsgroepen, maar de aantallen zijn hier te klein om hier conclusies aan te kunnen verbinden. Grafiek: Bezoek aan filmvertoning binnen gemeente Emmen in afgelopen 12 maanden, naar leeftijdscategorie
Totaal
42%
65 + jaar
40%
15%
61%
29%
3%
9%
1% 0 keer
50 - 64 jaar
50%
30 - 49 jaar
39%
32%
18 - 29 jaar
25% 0%
50%
39% 20%
10%
40% 60% percentage inwoners
16%
28% 80%
1%
2%
1-3 keer 4-11 keer
9% 100%
De grafiek laat zien dat jongeren vaker naar de film gaan dan ouderen.
34 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Grafiek: Bezoek aan toneelvoorstelling binnen gemeente Emmen in afgelopen 12 maanden, naar leeftijdscategorie
Totaal
80%
65 + jaar
19%
67%
1%
31%
1% 0 keer
50 - 64 jaar
79%
20%
1%
1-3 keer 4-11 keer
30 - 49 jaar
86%
18 - 29 jaar
13%
89% 0%
20%
1%
11%
40%
60%
80%
0,2%
100%
De grafiek laat zien dat het bezoek aan toneel juist toeneemt met de jaren.
Het bezoek aan een bibliotheek hangt ook samen met leeftijd: zie onderstaande grafiek. Grafiek: Bezoek aan bibliotheek, naar leeftijdscategorie
65 + jaar
54%
50 - 64 jaar
17%
66%
7%
11%
22%
8%
0 keer
15%
1-3 keer 30 - 49 jaar
59%
16%
11%
4-11 keer
14%
12 keer of meer 18 - 29 jaar
59% 0%
20%
21% 40%
60%
13% 80%
6% 100%
Personen in de leeftijdsgroep 50-64 jaar gaan het minst vaak naar de bibliotheek; mensen van 65 en ouder gaan het vaakst.
35 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Opleidingsniveau Verschillen tussen hoog- en laagopgeleiden zijn er alleen bij het bezoek aan films en het bezoek aan muziek in café/horeca: zie onderstaande grafieken. Grafiek: Bezoek aan filmvertoning binnen gemeente Emmen in afgelopen 12 maanden, naar opleidingsniveau
Totaal
42%
hoog
40%
33%
15%
44%
3%
2%
21%
0 keer 1-3 keer
midden
43%
42%
12%
3%
4-11 keer 12 keer of meer
laag
69% 0%
20%
22%
40%
60%
9%
80%
0,4%
100%
percentage inwoners
Laag opgeleiden gaan het vaakste helemaal niet naar de film, zo blijkt uit de grafiek; onder hoogopgeleiden is het percentage mensen dat wel eens naar de film gaat het hoogste. Dit hangt wellicht samen met het inkomen; we zien namelijk ook dat mensen met een hoger inkomen vaker naar de film gaan dan mensen met een lager inkomen. Onder middelbaar opgeleiden is het percentage ‘intensieve filmgangers’ het hoogste.
Grafiek: Bezoek aan muziek in café/horeca binnen gemeente Emmen in afgelopen 12 maanden, naar opleidingsniveau
Totaal
66%
hoog
23%
7%
4%
64%
27%
5%
4%
65%
23%
0 keer 1-3 keer
midden
9%
3%
4-11 keer 12 keer of meer
laag
81% 0%
20%
40%
9% 5% 60%
80%
5% 100%
percentage inwoners
36 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
De grafiek laat zien dat onder laagopgeleiden ook het percentage dat nooit naar muziek in een café gaat het hoogste is. Aan de andere kant is ook het percentage dat 12 keer of vaker naar muziek in een café gaat, het hoogste onder de laagopgeleiden. De frequentie waarmee mensen een bezoek brengen aan bezienswaardige gebouwen en musea houdt ook verband met het opleidingsniveau, zo blijkt uit onderstaande grafiek: Grafiek: Bezoek aan bezienswaardige gebouwen, musea etc. in afgelopen 12 maanden, naar opleidingsniveau
Totaal
42%
hoog
40%
33%
15%
44%
3%
2%
21%
0 keer 1-3 keer
midden
43%
42%
12%
3%
4-11 keer 12 keer of meer
laag
69% 0%
20%
40%
22% 60%
80%
9%
0,4%
100%
percentage inwoners
Mensen met een hoger opleidingsniveau brengen vaker een bezoek aan een museum of bezienswaardig gebouw dan mensen met een laag opleidingsniveau. Er blijkt ook een verband te zijn tussen inkomensniveau en het bezoek aan musea: hoe hoger het inkomen, hoe vaker mensen een bezoek brengen aan een museum of bezienswaardig gebouw.
37 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Gebieden Bij een vergelijking tussen de gebieden binnen de gemeente valt op dat inwoners van Emmen-Noord en Emmen-Zuid het vaakste een bezoek brengen aan een museum of bezienswaardig gebouw; inwoners van De Monden doen dit het minst vaak (zie onderstaande grafiek). Grafiek: Bezoek aan bezienswaardige gebouwen, musea etc. in afgelopen 12 maanden, naar gebied binnen gemeente Emmen-Noord
36%
Emmen-Zuid
39%
De Velden
38%
22%
39%
44%
4%
18%
42%
5%
13%
2%
0 keer 1-3 keer
De Blokken
44%
42%
10%
4%
Emmen-Oost
45%
37%
14%
3%
4-11 keer 12 keer of meer
De Monden
59% 0%
20%
37% 40%
60%
80%
5% 100%
38 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Verschil met elders Het aandeel van de bevolking dat in de afgelopen 12 maanden minimaal één voorstelling heeft gezien, ligt in Heerlen hoger dan in Emmen: 90% vs. 83%. Het bezoek aan concerten en voorstellingen in Emmen verschilt op een aantal punten van dat in Heerlen, en ook van het landelijke beeld: zie onderstaande tabel. Tabel: Bezoek aan bepaald type voorstelling in afgelopen 12 maanden, binnen of buiten eigen gemeente Cultuurmonitor Cultuurmonitor Landelijk (SCPEmmen Heerlen leefsituatie index 2012) Film 64% 64% 61% Muziek in café/horeca
43%
20%
Toneelvoorstelling
27%
30%
27%
Cabaret/kleinkunst
28%
33%
22%
Uitvoering koor
25%
24%
Concert overige muziek (pop, rock) Concert klassieke muziek
36%
39%
27%
15%
23%
18%
Concert harmonie, fanfare
13%
26%
Musical
24%
26%
24%
Ballet-/dansvoorstelling
10%
17%
6%
Inwoners van Emmen gaan even vaak naar de film als die van Heerlen; er is ook geen groot verschil met het landelijke beeld. Emmenaren gaan wel opvallend vaker naar muziek in een horecagelegenheid dan inwoners van Heerlen (dit is niet gevraagd in het SCP-onderzoek), en - net als Heerlenaren - wat vaker dan landelijk naar cabaret en popconcerten. Inwoners van Heerlen gaan veel vaker dan Emmenaren naar een concert van harmonie of fanfare, en ook vaker naar dansvoorstellingen. Emmenaren gaan minder vaak naar bezienswaardige gebouwen dan inwoners van Heerlen (57% vs. 74% bezocht een bezienswaardig gebouw in de afgelopen 12 maanden). In Emmen bracht een iets groter deel van de bevolking een bezoek aan de bibliotheek of muziekuitleen dan in Heerlen, en iets minder aan de videotheek.
39 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
5. WAARDERING KUNST EN CULTUUR Belang kunst en cultuur Aan de respondenten is gevraagd hoe belangrijk zij kunst en cultuur in het algemeen vinden voor zichzelf, voor de gemeente Emmen en voor de Nederlandse samenleving. De resultaten zijn te vinden in onderstaande grafiek. Grafiek: % inwoners dat aangeeft kunst en cultuur belangrijk te vinden voor…. 1% de Nederlandse samenleving
24%
53%
Heel belangrijk
14% 3% 5% Belangrijk 2%
de gemeente Emmen
24%
49%
15%
4%
7%
Niet belangrijk, niet onbelangrijk Onbelangrijk
3% mijzelf
11%
0%
36%
20%
34%
40%
60%
9%
80%
6%
Heel onbelangrijk
100%
Weet niet / geen mening
77% van de inwoners vindt kunst en cultuur (heel) belangrijk voor de Nederlandse samenleving en 73% voor de gemeente Emmen. 47% van de inwoners vindt kunst en cultuur van belang voor zichzelf. Er is kennelijk een grote groep mensen die zelf niet erg geïnteresseerd is in kunst en cultuur, maar een goed aanbod op dit gebied wel van belang vindt voor de samenleving.
40 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
De waardering van kunst en cultuur verschilt op een aantal punten tussen de subgroepen: Vrouwen vinden cultuur vaker belangrijk voor zichzelf, voor de gemeente én voor de Nederlandse samenleving als geheel dan mannen. Mensen boven de 50 jaar vinden cultuur vaker belangrijk voor zichzelf, voor de gemeente én voor de Nederlandse samenleving als geheel dan mensen onder de 50 jaar. Hoger opgeleiden vinden cultuur vaker belangrijk voor zichzelf, voor de gemeente én voor de Nederlandse samenleving als geheel dan lager opgeleiden. Mensen die zelf actief zijn op het gebied van kunst en cultuur vinden cultuur vaker belangrijk voor zichzelf, voor de gemeente én voor de Nederlandse samenleving als geheel dan mensen die niet actief zijn op het gebied van kunst en cultuur. Dit laatste blijkt duidelijk uit onderstaande grafiek. Grafiek: % dan kunst en cultuur (zeer) belangrijk vindt voor zichzelf, de gemeente Emmen en de Nederlandse samenleving – uitgesplitst naar wel/niet cultureel actief
83%
Voor de maatschappij
73%
78%
Voor Emmen
Wel actief
70%
Niet actief
65%
Voor mezelf
34% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Opvallend gegeven in bovenstaande grafiek is ook dat mensen die zelf niet actief zijn op het gebied van kunst en cultuur, in overgrote meerderheid vinden dat cultuur belangrijk is voor de stad en de samenleving als geheel.
41 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Oordeel over aanbod kunst en cultuur Aan alle respondenten is gevraagd om hun oordeel over het culturele aanbod in Emmen uit te drukken in een rapportcijfer. De inwoners geven de hoeveelheid van het cultureel aanbod in de gemeente Emmen gemiddeld een 6,4. Ook voor de kwaliteit van het cultureel aanbod in de gemeente Emmen geven zij gemiddeld een 6,4 als rapportcijfer. Mensen die zelf actief zijn op het gebied van kunst en cultuur, oordelen niet significant anders over het Emmense cultuuraanbod dan mensen die dit niet zijn. Er zijn ook geen siginificante verschillen gevonden tussen mannen en vrouwen en tussen verschillende leeftijdsgroepen. Mensen die in het afgelopen jaar minimaal één voorstelling hebben bezocht (binnen of buiten Emmen) geven een hoger rapportcijfer voor zowel de kwaliteit als de kwantiteit dan mensen die dit niet hebben gedaan (verschil 0,5 punt). Over de richting van het verband is niets te zeggen: het is dus niet te zegge of deze mensen een hoger oordeel geven omdat zij een goede voorstelling hebben bezocht, of dat zij op voorhand al positiever gestemd waren over het aanbod en daarom eerder geneigd waren om een voorstelling te bezoeken. Aan de respondenten is ook een aantal stellingen voorgelegd over het cultuuraanbod in Emmen. De antwoorden zijn te vinden in onderstaande grafiek. Grafiek: oordeel inwoners over cultureel aanbod in Emmen: antwoord op de stelling ‘Het cultureel aanbod in Emmen is voor mij….:’ Helemaal mee eens
3% voldoende in variatie.
36%
25%
14% 3%
18% Mee eens
3% voldoende in aantal.
37%
25%
13% 4%
Niet mee eens, niet mee oneens Mee oneens
18%
3% voldoende betaalbaar.
33%
23%
17%
6%
17% Helemaal mee oneens
6% voldoende bekend.
47%
23%
12% 3% 10% Weet niet / geen mening
0%
20%
40%
60%
80%
100%
39% noemt het aanbod voldoende in variatie, 40% vindt het voldoende in aantal, 36% vindt het voldoende betaalbaar en 53% zegt dat het aanbod voldoende bekend is. Betaalbaarheid lijkt van deze items het grootste probleem: 23% van de inwoners vind het culturele aanbod in Emmen niet voldoende betaalbaar.
42 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Verschil met elders Inwoners van Heerlen vinden kunst en cultuur belangrijker voor zichzelf, en ook iets belangrijker voor de samenleving als geheel dan inwoners van Emmen: zie onderstaande tabel. Tabel: % dat kunst en cultuur (heel) belangrijk vindt voor… Emmen
Heerlen
De Nederlandse samenleving
77%
82%
De eigen gemeente
73%
81%
Zichzelf
47%
64%
Heerlenaren zijn ook tevredener over het cultuuraanbod in hun gemeente: zie onderstaande tabel. Tabel: Oordeel over cultuuraanbod in eigen gemeente Emmen
Heerlen
Voldoende in variatie
39%
59%
Voldoende in aantal
40%
57%
Voldoende betaalbaar
36%
37%
Voldoende bekend
53%
57%
Het is belangrijk om hierbij aan te merken dat het cultuuraanbod in Heerlen ook groter is dan in Emmen.
Gewenste aanpassingen aanbod Aan alle respondenten is gevraagd wat er aan het culturele aanbod in Emmen zou moeten veranderen, om ervoor te zorgen dat men hieraan meer of actiever zou deelnemen. Op deze (open) vraag hebben 488 mensen een antwoord gegeven. Omdat veel mensen geen antwoord hebben gegeven, en andere juist meer dan één antwoord, heeft het niet veel zin om hier percentages weer te geven. De meest genoemde soorten antwoorden zijn de volgende: -
Meer variatie, groter aanbod (191x) Betaalbaarheid, prijs (92x) Betere / eerdere communicatie (52x) Meer voor jeugd/jongeren (52x) Beter / groter theater (37x) Meer aanbod in buitendorpen (21x) Voorstellingen op andere dagen van de week / meer verspreid door het jaar (11x) Meer voor ouderen (10x) Bereikbaarheid / parkeren (10x)
43 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Een behoorlijk aantal mensen geeft aan graag te willen dat de theaters in Emmen meer grote voorstellingen programmeren, zoals popconcerten en musicals. Eerder zagen we al dat er een groot verschil is tussen het aantal mensen dat dit type voorstellingen bezoekt, en het deel dat dit in Emmen zegt te doen. Verder zijn de opmerkingen die vallen onder de categorie ‘meer variatie’ heel divers: de één heeft behoefte aan meer klassieke muziek, de ander aan blues of jazz, weer een ander aan evenementen gericht op lokale geschiedenis. Ook het ontbreken van een ‘echt museum’ wordt door een aantal mensen als een gemis ervaren. Een aantal respondenten geeft aan graag een groter aanbod aan (gratis) straattheater of muziek op straat te willen zien. Een aantal festivals is in de loop der jaren volgens hen veranderd in een ‘eet-en-drink-festijn’, waardoor het cultureel aanbod ondergesneeuwd raakt. Er zijn vrij veel opmerkingen gemaakt over het ontbreken van een aansprekend cultureel aanbod voor jongeren. Dit terwijl volgens een aantal respondenten een beter aanbod wellicht zou kunnen helpen om de gemeente aantrekkelijk te houden als woonplaats, ook voor jongeren.
Wat willen Emmenaren? Hieronder volgt een aantal antwoorden die respondenten hebben gegeven op de vraag wat er aan het cultuuraanbod zou moeten veranderen, om ervoor te zorgen dat zij meer of actiever zouden deelnemen. Over (de variatie binnen) het aanbod zeggen zij onder meer: - Events als C'est la Vie wat altijd gericht was op straattheater is meer een drink- en muziekfestival geworden dan echt theater. Dat is erg jammer. - Culturele activiteiten in Emmen zijn héél erg gericht op de smaak van de grauwe middenmoot. - De cultuurprogramma’s moeten beter bij de bevolking passen. Wij hebben in onze gemeente veel mensen die niet geschoold zijn. Voor hen is het meestal een ver van mijn bed show en niet te betalen. - Bij zomerse activiteiten lijkt het alsof je steeds een markt bezoekt. En telkens met hetzelfde aanbod. - Een groter theater zou goed zijn, zodat musicals hier ook te zien zijn en we niet steeds naar het Westen moeten hiervoor. - Emmen heeft nogal de neiging om amateurkunst als DE kunst te benaderen en op een voetstuk te plaatsen, ik mis daarin heel erg de waardeing voor de professionele kunsten en ook dat Emmen durft te laten zien wat het verschil is tussen amateurs en professionele kunstenaars. - Emmen is cultuurarm; er is voor zo’n plaats (noemt zich stad!) niet eens een normaal museum! - Het moet gevarieerder worden met vaker iets te doen in het stadscentrum, waardoor je meer mensen interesseert voor Emmen als plaats. Hiermee houd je hopelijk de jeugd in Emmen. Nu begint het langzamerhand op één bejaardencentrum te lijken, dat na winkelsluitingstijd uitgestorven is en niet meer veilig aanvoelt. - Ik zou enorm behoefte hebben aan een mooi museum voor beeldende kunst, waar je op regenachtige dagen je hart kan ophalen en je laten inspireren. Over betaalbaarheid wordt onder meer gezegd: - Ik vind een voorstelling bezoeken een aanslag op je portemonnee; vroeger gingen we in de wintermaanden wel naar 1 of meerdere voorstellingen maar nu moet er echt voor gespaard worden en dan laten we het toch maar overgaan. Over communicatie: - Als nieuwe bewoner een overzicht ontvangen vanuit de gemeente, zodat ik weet wat en waar alles te vinden is. - Er moet meer bekendheid komen, want ik heb geen flauw idee wat er allemaal te doen is. 44 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
En volgens sommigen hoeft er niets te veranderen – behalve wellicht hun eigen gedrag: - Er hoeft niets te veranderen; ik wil in Emmen uit eten kunnen en een bioscoopje pakken. Voor de cultuur ben ik bereid te reizen. - Eerlijk gezegd ben ik geschrokken bij het invullen van deze vragenlijst. Het confronteert me met het feit dat ik naast mijn werk aan school en thuis nergens anders iets van kunst en cultuur mee krijg. Dat is wel erg! Ik ga proberen het in de toekomst te verbeteren.
45 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
BIJLAGEN Bijlage 1: ONDERZOEKSVERANTWOORDING Het onderzoek is uitgevoerd met een digitale vragenlijst. Inwoners van de gemeente Emmen zijn per brief uitgenodigd om de vragenlijst in te vullen. Elke brief bevatte een unieke inlogcode, zodat een persoon de vragenlijst éénmaal kon invullen. Wie niet de beschikking had over internet, kon bij de gemeente een papieren vragenlijst opvragen. De uitnodiging is verstuurd in de week van 10 februari; de responsperiode liep van 7 maart tot 4 april. Halverwege de responsperiode is een herinneringsbrief verstuurd. De vragenlijst kon anoniem ingevuld worden. Om mensen te stimuleren tot deelname is onder de deelnemers een aantal VVV-bonnen verloot. Steekproef Omdat de gemeente Emmen binnen de responsgroep zes gebieden (De Blokken, De Monden, De Velden, Emmen-Noord, Emmen-Oost, Emmen-Zuid) in de gemeente met elkaar wilde kunnen vergelijken, was een aanzienlijke steekproef nodig. Uitgangspunt was het streven naar een omvang van 400 personen voor elk van de zes te onderscheiden gebieden. Om op minimaal 400 personen respons per gebied te komen zou dus een totale respons nodig zijn van 2400. In bijlage 6 is een kaart opgenomen waarop de geografische indeling van de zes gebieden te zien is. Vooraf werd gerekend op een respons van 10% bij jongeren (18-29 jaar) en 15% bij volwassenen (30+ jaar). Van de Emmense bevolking is 15% tussen de 18 en de 29 jaar oud; idealiter wilden we dan ook 15% jongeren in de steekproef (360 van de 2400). Aangezien bij deze groep een respons verwacht werd van 10%, moesten er 3.600 jongeren uitgenodigd worden om deel te nemen aan het onderzoek. Voor de volwassenen geldt dat zij 85% van de populatie uitmaken, zodat 2.040 respondenten nodig waren (85% van 2.400). In deze groep werd gerekend op een respons van 15%; daarom zijn in deze leeftijdsgroep 13.600 personen benaderd. De steekproef was als volgt: Leeftijd Aantallen op 1-1-2013
% van 18+
18 t/m 29 jaar 30 jaar en ouder Totaal
15% 85% 100%
13.474 73.091 86.565
Gewenste verdeling bij steekproefomvang van 400/gebied 8 360 9 2.040 2.400
Steekproefomvang
3.600 13.600 17.200
De steekproef is getrokken op het bestand van de gehele gemeente (dus geen steekproef per gebied). Uit de GBA zijn eerst de twee leeftijdsgroepen geselecteerd. Mensen wonend in een verpleeg- of verzorgingshuis zijn uit de selecties verwijderd. Binnen de twee leeftijdsgroepen zijn vervolgens random steekproeven getrokken met de gewenste omvang. In totaal zijn 17.200 inwoners van de gemeente benaderd.
8 9
Bij een verwachte respons van 10% Bij een verwachte respons van 15%
46 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Samenstelling responsgroep In totaal zijn 1.473 bruikbare vragenlijsten retour gekomen (waarvan 51 papieren lijsten). Dit is een responspercentage van 8,6%. De respons is hiermee lager dan gehoopt. Toch is het totaal aantal van bijna 1.500 respondenten voldoende om betrouwbare uitspraken te doen over de Emmense bevolking als geheel, en ook over verschillende leeftijdsgroepen en wijken. In onderstaande tabellen staat hoe de responsgroep is samengesteld qua geslacht, leeftijd en verdeling over de zes regio’s in Emmen. Ook is weergegeven hoe de verdeling in de totale bevolking van de gemeente is. Uit een vergelijking van beide blijkt dat in de responsgroep de vrouwen iets oververtegenwoordigd zijn. Hetzelfde geldt voor de jongeren (18-24) en de leeftijdsgroep 50-69 jaar. Van de regio’s zijn Emmen-Oost en Emmen-Zuid oververtegenwoordigd. De overige leeftijdsgroepen en regio’s zijn juist iets ondervertegenwoordigd. In de analyse is daarom een weegfactor toegepast, die voor de over- en ondervertegenwoordiging van de groepen compenseert. Er is gewogen op sekse, leeftijd en gebied. Na weging is de responsgroep hetzelfde samengesteld als de totale bevolking. Hiermee zijn de resultaten representatief voor de populatie als geheel. Sekse
Responsgroep
Man Vrouw
Absoluut 650 715
Leeftijd
18 - 29 jaar 30 - 49 jaar 50 - 64 jaar 65+ jaar Gebieden Emmen De Blokken De Monden De Velden Emmen-Noord Emmen-Oost Emmen-Zuid
Totale bevolking Emmen % 45% 55%
Responsgroep Absoluut 292 327 461 301
Totale bevolking Emmen % 21,1% 23,7% 33,4% 21,8%
Responsgroep Absoluut 218 111 197 167 276 375
49% 51%
15,5% 32,4% 27,3% 24,8% Totale bevolking Emmen
% 16,2% 8,3% 14,7% 12,4% 20,5% 27,9%
20,4% 11,2% 15,3% 13,8% 18,0% 21,2%
47 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
In onderstaande tabellen staat nog een aantal achtergrondkenmerken van de respondenten. Netto gezinsinkomen
Minder dan € 1.050,-/mnd € 1.050,- tot € 1.400,-/mnd € 1.400,- tot € 1.800,-/mnd € 1.800,- tot € 3.100,-/mnd € 3.100,- en meer/mnd Opleidingsniveau
Laag (basisonderwijs, lager beroepsonderwijs) Midden (middelbaar- en hoger voortgezet onderwijs) Hoog (HBO / WO) Gezinssamenstelling
Inwonend bij ouders Alleenstaand zonder kinderen Alleenstaand met kinderen Samenwonend / gehuwd zonder kinderen Samenwonend / gehuwd met kinderen Geboorteland
In Nederland In het buitenland
Responsgroep Absoluut 147 125 165 393 234
Totale bevolking Emmen % 13,8% 11,7% 15,5% 36,9% 22,0%
Responsgroep
Totale bevolking Emmen
Absoluut 135
% 10,1%
750
56,1%
451
33,8%
Responsgroep
Niet bekend
Totale bevolking Emmen
Absoluut 149 171
% 11,3% 13,0%
67 504
5,1% 38,3%
425
32,3%
Responsgroep Absoluut 1311 48
Niet bekend
Niet bekend
Totale bevolking Emmen % 96,5% 3,5%
97,7% 2,3%
48 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Betrouwbaarheid en nauwkeurigheid De essentie van steekproefonderzoek is, dat door het ondervragen van een beperkt deel van de bevolking niet alleen uitspraken gedaan kunnen worden over de respondenten, maar ook over de totale populatie waar de steekproef uit getrokken is. Daarbij dient men echter steeds te beseffen dat dit steekproefonderzoek een benadering van de werkelijkheid vormt: geen enkele steekproef is een exacte afspiegeling van de bevolking. Dit hoeft op zich geen bezwaar te zijn, zolang de marges waarbinnen de steekproefonnauwkeurigheid valt bekend en acceptabel zijn. Daartoe kunnen de zogenaamde ‘nauwkeurigheidsmarges’ van de steekproef worden berekend; binnen deze marges vallen de werkelijke uitkomsten voor de totale bevolking. Normaliter wordt bij het berekenen van de nauwkeurigheidsmarges uitgegaan van 95% betrouwbaarheid. Dit betekent dat wanneer het onderzoek 100 keer herhaald zou worden, 95 keer een waarde gevonden wordt die binnen de berekende nauwkeurigheidsmarges ligt. Hoe groter de steekproef, hoe kleiner de nauwkeurigheidsmarges. Maar de marges zijn niet alleen afhankelijk van de omvang van de steekproef, maar ook van het gevonden resultaat bij een bepaalde vraag. Is bijvoorbeeld 90% van de respondenten het eens met een bepaalde stelling en 10% oneens, dan is de kans dat deze verhouding ook teruggevonden zou worden in de totale bevolking groter dan wanneer 50% het eens zou zijn en 50% oneens. Bij een resultaat van 50/50% is de nauwkeurigheidsmarge daarom groter dan bij een resultaat van 90/10%. Onderstaande tabel laat – uitgaande van een betrouwbaarheid van 95% - voor verschillende steekproefgroottes en voor verschillende mogelijke antwoordpercentages zien hoe groot de nauwkeurigheidsmarges zijn.
Netto steekproef (aantal respondenten) 100 200 300 400 500 1.000 1.500
Antwoordpercentages in onderzoek 10% / 90% 20% / 80% 30% / 70%
40% / 60%
50%
6,4% 4,2% 3,4% 2,9% 2,6% 1,9% 1,5%
9,6% 6,8% 5,5% 4,8% 4,3% 3,0% 2,5%
9,8% 6,9% 5,7% 4,9% 4,4% 3,1% 2,5%
7,8% 5,5% 4,5% 3,9% 3,5% 2,5% 2,0%
9,0% 6,4% 5,2% 4,5% 4,0% 2,8% 2,3%
Een voorbeeld: bij een steekproefgrootte van 500 respondenten en een antwoordpercentage van 20% is de nauwkeurigheidsmarge plus of min 3,5%, wat betekent dat het werkelijke percentage in de totale onderzoekspopulatie tussen de 16,5% en 23,5% ligt. De tabel laat zien dat - uitgaande van een nauwkeurigheidsmarge van 95% en een netto steekproefgrootte (=aantal respondenten) van bijna 1.500 - de nauwkeurigheidsmarge in dit onderzoek bij alle uitkomsten ruim onder de 3% ligt. Dit is een relatief kleine onnauwkeurigheid. Voor de afzonderlijke gebieden (met netto steekproefgroottes variërend van ca. 100 tot 400) zijn de nauwkeurigheidsmarges met 5 tot 10% weliswaar groter, maar nog altijd voldoende om betrouwbare indicaties op gebiedsniveau te geven.
49 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bijlage 2. Bij welke instelling of vereniging worden de verschillende activiteiten beoefend? In onderstaande tabel is te zien bij welke instelling voor kunstzinnige vorming of vereniging de respondenten die activiteiten in georganiseerd verband uitoefenen, dit doen. Niet alle beoefenaren hebben deze vraag beantwoord.
Activiteit
Naam instelling voor kunstzinnige vorming
Naam vereniging, club, gezelschap
-
Tekenen, schilderen, grafisch werk
-
AKE
-
-
Beeldhouwen, boetseren, pottenbakken, sieraden maken Werken met textiel (textiele werkvormen), wandkleden maken, weven
-
CQ centrum voor de kunsten
-
-
-
Zingen
-
-
Muziekinstrument bespelen
-
CQ centrum voor de kunsten (5x) Urban Skillz CQ centrum voor de kunsten (13x) Urban Skillz Bibliotheek
-
-
-
Spelen in een band
Toneel, mime
-
-
Gitareon (3x)
Loods13
-
AKE (3x) Paul de Jong (2x) St. Cultureel werk Schoonebeek (2x) Zus en Zo, Noorderbrug NAH Gezusters Kootstra De Sniederie Kantklossen bij Kantkring Het Hunebed Emmen Modevakschool Naaigroep Noorderbrug NAH
CQ Gospelkoor Together Harmonie Euterpe Emmen Hoogeveense Harmonie Jembe en Oegandese drum Klein Orkest Rolde Laus Deo Loezenpletters Emmer compascuum Midwinterhoorn De Moorblaozers Muziekver.Amoroso Muziekvereniging De Bazuin - Schoonebeek RK Herenkoor Weiteveen Drents Senioren Orkest Harmonie Euterpe/ salvation brass Klein Orkest Rolde Laus Deo 't Aol' Volk Meppbest toneelgroep Musicalgroep Oegandese muziek Project groep Buurtvereniging ons achterhoek Toneelgroep de rietlanden Toneelgroep V&O Holsloot Toneelvereniging BargerOosterveld Toneelvereniging VV Titan
50 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
-
(Volks)dans, (jazz)ballet
-
CQ centrum voor de kunsten
-
-
Urban (Hiphop, rap): dans
-
CQ centrum voor de kunsten
-
Urban (Hiphop, rap): muziek
-
Urban Skillz
-
DJ
-
Fotografie/film/video
-
Volksuniversiteit
-
Verhalen/gedichten schrijven
-
Bibliotheek
-
Muziek maken op de computer
-
Websites ontwerpen
-
Bibliotheek Klazienaveen Wijkklik Emmerhout
-
Activiteiten op het gebied van streekhistorie/ heemkunde
-
Bibliotheek Emmen
-
Dansgroep 't Aol'Volk Eurychoros Schaopdansers Exloo Folkloristische dansgroep De Stoppeldansers GTV Emmen Jazz/Freestyle bij gymvereniging Unido Line dansen in het Schienvat Oegandse danssen Sedna havenkwartier in Erica [ouderenwerk] Unido Emmer-compascuum Vredesdans 5-ritmes Vrouwen van nu Zumba Dancediscovery + Bargermeer Dance discovery Sportschool active leisure Thor Odoorn TVC coevorden Unido Urban Skillz TVC coevorden Urban Skillz
-
Stichting Cultuur & Volksmuziek Team FM Urban Skillz Centrum beeldende kunst Emmer Video amateurs Fotoclub 50plus Fotogroep Klazienaveen Fotogroep Vlinderstad Volksuniversiteit Emmen VV Drenthina
-
Urban Skillz
-
Partij van de Arbeid RTV Emmen Urban Skillz Voetbal club Drentse historische vereniging Het oude Compas Historische vereniging Industrieel Smalspoor Museum Erica Stichting "De Spiker" te Schoonebeek Stichting Archeologie en monument Veenvaart Erfgoed Festival Volksuniversiteit Geopark Werkgroep Historisch Nieuw Weerdinge
-
51 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bijlage 3: Significante verschillen tussen subgroepen Deelname aan verschillende typen activiteiten, naar leeftijdscategorie:
Dans 7% 6% 5% 4% 3%
6%
2% 1%
2%
2%
2%
50 - 64 jaar
65 + jaar
0% 18 - 29 jaar
30 - 49 jaar
Nieuwe media 25% 20% 15% 10%
22% 14%
5%
12%
14%
0% 18 - 29 jaar
30 - 49 jaar
50 - 64 jaar
65 + jaar
Beeldende kunst 30% 25% 20% 15%
26%
23%
10% 5%
14%
15%
30 - 49 jaar
50 - 64 jaar
0% 18 - 29 jaar
65 + jaar
52 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Creatief schrijven 10% 8% 6%
9%
9%
4%
6%
2%
4%
0% 18 - 29 jaar
30 - 49 jaar
50 - 64 jaar
65 + jaar
Heemkunde 7% 6% 5% 4%
7%
3% 2% 1%
3% 1%
2%
18 - 29 jaar
30 - 49 jaar
0% 50 - 64 jaar
65 + jaar
Deelname aan verschillende typen activiteiten, naar gebied in Emmen:
Nieuwe media
Emmen-Zuid
17%
Emmen-Oost
16%
Emmen-Noord
18%
De Velden
15%
De Monden
6%
De Blokken
14% 0%
5%
10%
15%
20%
53 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Beeldende kunst
Emmen-Zuid
22%
Emmen-Oost
16%
Emmen-Noord
19%
De Velden
20%
De Monden
11%
De Blokken
19% 0%
5%
10%
15%
20%
25%
Creatief schrijven
Emmen-Zuid
4%
Emmen-Oost
6%
Emmen-Noord
12%
De Velden
6%
De Monden
3%
De Blokken
8% 0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
54 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Deelname aan verschillende typen activiteiten, naar sekse:
Dans 5% 4% 3%
4%
2% 1%
1% 0% Mannen
Vrouwen
Nieuwe media 25% 20% 15% 10%
19% 10%
5% 0% Mannen
Vrouwen
Beeldende kunst 30% 25% 20% 15%
25% 10% 5%
12%
0% Mannen
Vrouwen
55 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Deelname aan verschillende typen activiteiten, naar opleidingsniveau:
Nieuwe media 20% 18% 16% 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0%
19% 14% 10%
Laag
Midden
Hoog
19%
21%
Midden
Hoog
Beeldende kunst 25% 20% 15% 10%
11%
5% 0%
Laag
Deelname aan verschillende typen activiteiten, naar inkomensniveau:
Nieuwe media
€ 3.100,- en meer per maand
13%
€ 1.800,- tot € 3.100,- per maand
16%
€ 1.400,- tot € 1.800,- per maand
10%
€ 1.050,- tot € 1.400,- per maand
16%
Minder dan € 1.050,- per maand
23% 0%
5%
10%
15%
20%
25%
56 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bezoek aan bezienswaardige gebouwen, musea etc, naar opleidingsniveau:
Hoog opleidingsniveau
25%
45%
24%
6% 0 keer
Middelbaar opleidingsniveau
49%
39%
1-3 keer
10% 2%
4-11 keer 12 keer of meer Laag opleidingsniveau
66%
0%
20%
24%
40%
60%
8% 2%
80%
100%
Bezoek aan bezienswaardige gebouwen, musea etc, naar inkomensniveau:
€ 3.100,- en meer per maand
28%
€ 1.800,- tot € 3.100,- per maand
45%
42%
23% 41%
5%
15% 2% 0 keer
€ 1.400,- tot € 1.800,- per maand
49%
39%
12% 1%
1-3 keer 4-11 keer
€ 1.050,- tot € 1.400,- per maand
51%
Minder dan € 1.050,- per maand
37%
57% 0%
20%
10% 2%
29%
40%
60%
6%
12 keer of meer
8%
80% 100%
Bezoek aan bezienswaardige gebouwen, musea etc, naar gebied:
Emmen-Noord
36%
Emmen-Zuid
39%
De Velden
38%
22%
39%
44%
4%
18%
42%
5%
13%
2%
0 keer 1-3 keer
De Blokken
44%
42%
10%
4%
Emmen-Oost
45%
37%
14%
3%
4-11 keer 12 keer of meer
De Monden
59% 0%
20%
37% 40%
60%
80%
5% 100%
57 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bezoek aan bibliotheek, naar leeftijdscategorie:
65 + jaar
54%
50 - 64 jaar
17% 7%
66%
22%
0 keer
11% 8% 15%
1-3 keer 30 - 49 jaar
59%
4-11 keer
16% 11% 14%
12 keer of meer 18 - 29 jaar
59% 0%
20%
21% 40%
60%
13% 80%
6% 100%
58 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bijlage 4: Vergelijking resultaten met Cultuurmonitor Heerlen De vragenlijst van de Cultuurmonitor Emmen is in grote lijnen gebaseerd op die van de Cultuurmonitor Heerlen, die in 2012 is uitgevoerd. Eén van de redenen om dit te doen, was omdat de gemeente Emmen de resultaten wilde kunnen afzetten tegen die van een gemeente die enigszins vergelijkbaar is qua bevolkingssamenstelling (relatief laag opgeleid en lage sociaal-economische status) en geografische ligging (excentrisch, dicht bij de grens). In onderstaande tabellen worden van een aantal onderwerpen de resultaten van beide onderzoeken naast elkaar gezet. Onderwerpen waar de resultaten van Emmen en Heerlen opvallend van elkaar verschillen, zijn gearceerd. % cultureel actieve inwoners
Cultuurmonitor Emmen
% inwoners dat in afgelopen 12 maanden één of meer culturele activiteiten heeft beoefend
% dat bepaalde activiteiten beoefent, naar discipline
Cultuurmonitor Heerlen 40%
Cultuurmonitor Emmen
Landelijk (SCP)
57%
Cultuurmonitor Heerlen
45 - 48%
Landelijk (Monitor Amateurkunst 2013)
Muziek
18%
23%
18%
Beeldende kunst
18%
26%
20%
Nieuwe media
15%
20%
12%
Creatief schrijven
6%
8%
6%
Heemkunde/streekhistorie
3%
12%
-
Dans
3%
6%
9%
Theater
2%
2%
4%
Vrijwilligerswerk
Cultuurmonitor Emmen
% dat onbetaald werk doet voor culturele organisatie
Cultuurmonitor Heerlen 16%
14%
59 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Passieve cultuurparticipatie
Cultuurmonitor Emmen
% dat in afgelopen 12 maanden ten minste één voorstelling heeft gezien (binnen of buiten eigen gemeente)
Bezoek aan bepaald type voorstelling in afgelopen 12 maanden, binnen of buiten eigen gemeente
Cultuurmonitor Heerlen 83%
Cultuurmonitor Emmen
90%
Cultuurmonitor Heerlen
Landelijk (SCPleefsituatie index 2012)
Film
64%
64%
61%
Muziek in café/horeca
43%
20%
-
Toneelvoorstelling
27%
30%
27%
Cabaret/kleinkunst
28%
33%
22%
Uitvoering koor
25%
24%
-
Concert overige muziek (pop, rock)
36%
39%
27%
Concert klassieke muziek
15%
23%
18%
Concert harmonie, fanfare
13%
26%
-
Musical
24%
26%
24%
Ballet-/dansvoorstelling
10%
17%
6%
Bezoek aan bezienswaardige gebouwen, binnen of buiten eigen gemeente
Cultuurmonitor Emmen
Bezienswaardige gebouwen
Gebruik uitleeninstellingen, binnen of buiten eigen gemeente
Cultuurmonitor Heerlen
57%
Cultuurmonitor Emmen
Openbare Bibliotheek
74%
Cultuurmonitor Heerlen
42%
40%
Videotheek
9%
14%
Fonotheek/muziekuitleen
6%
2%
Artotheek / kunstuitleen
2%
3%
60 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Festivals en evenementen
Cultuurmonitor Emmen
Cultuurmonitor Heerlen
% dat minimaal één Emmens festival kent
95%
99%
% dat in afgelopen 12 mnd minstens één festival heeft bezocht
72%
83%
Boeken
Cultuurmonitor Emmen
% dat ten minste één boek heeft gelezen in afgelopen 12 mnd
Waardering kunst en cultuur
Cultuurmonitor Heerlen 80%
Cultuurmonitor Emmen
81%
Cultuurmonitor Heerlen
% dat kunst en cultuur (heel) belangrijk vindt voor NL’se samenleving
77%
82%
% dat kunst en cultuur (heel) belangrijk vindt voor eigen gemeente
73%
81%
% dat kunst en cultuur (heel) belangrijk vindt voor zichzelf
47%
64%
Oordeel cultuuraanbod eigen gemeente
Cultuurmonitor Emmen
Cultuurmonitor Heerlen
% dat cultuuraanbod voldoende in variatie vindt
39%
59%
% dat cultuuraanbod voldoende in aantal vindt
40%
57%
% dat cultuuraanbod voldoende betaalbaar vindt
36%
37%
% dat cultuuraanbod voldoende bekend vindt
53%
57%
61 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bijlage 5: Vergelijking Atlas voor gemeenten Jaarlijks worden cijfers van de vijftig grootste gemeenten bekend gemaakt in de Atlas voor gemeenten. Deze vijftig gemeenten worden met elkaar vergeleken op het gebied van aantrekkelijkheid om er te wonen, sociaal-economische positie van de inwoners, werkgelegenheidsontwikkeling en culturele ontwikkeling. In onderstaande tabel worden de cijfers van Emmen op een aantal aspecten afgezet tegen de scores van elf referentiesteden. De selectie van referentiesteden is gemaakt in overleg met de opdrachtgever. Uitgangspunt was dat deze steden enigszins vergelijkbaar zijn met Emmen qua bevolkingsomvang, geografische ligging en historie. Elke stad heeft een score van 1 t/m 12 gekregen. De scores zijn te lezen als een ‘top 12’: een hoog cijfer betekent dus dat een stad relatief slecht scoort op een bepaald aspect, een laag cijfer juist dat de stad goed scoort. In de tabel zijn de steden op de volgende aspecten met elkaar vergeleken: Aantal inwoners
absoluut aantal inwoners (Atlas 2013)
Sociaal-economische index Sociaal-economische positie op basis van kwalitatieve kennis over arbeidsmarkt, werkgelegenheid en lokale economie (Atlas 2013) Woonaantrekkelijkheidsindex Score voor hoe aantrekkelijk een gemeente is om te wonen, op basis van: bereikbaarheid banen, cultureel aanbod, veiligheid, aandeel koopwoningen, nabijheid natuurgebieden, kwaliteit culinair aanbod, aanwezigheid universiteit en historisch karakter van een stad (Atlas 2013) Laagopgeleiden
Aantal laagopgeleiden als percentage van de beroepsbevolking. NB: een hoge ranking staat hier voor een laag aandeel laagopgeleiden (Atlas 2013)
Podiumkunsten
Aantal uitvoeringen in de podiumkunsten per 1000 inwoners (Atlas 2013)
Popconcerten
Aantal popconcerten in de gemeente per 1000 inwoners (Atlas 2012)
Klassieke concerten
Aantal klassieke concerten in de gemeente per 1000 inwoners (Atlas 2012)
Theatervoorstellingen
Aantal theatervoorstellingen in de gemeente per 1000 inwoners (Atlas 2012)
Creatieve klasse
Percentage van de beroepsbevolking dat creatieve ideeën bedenkt of uitvoert (Atlas 2012)
Cultuurindex
Omvang en diversiteit van het culturele aanbod in de gemeente. Index is een gewogen combinatie van indicatoren voor cultureel aanbod in stad (Atlas 2012)
62 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Popconcerten
Klassieke concerten
Theatervoorstellingen
3
7
3
2*
9
6
6
6*
Groningen
195.405
8
2
1*
1*
1*
1*
2*
1*
1*
Almere
195.090
9
5
9
12
12
12
10
8
11
Breda
178.256
1
4
4*
8
9
4
7
2*
8*
Enschede
158.639
10
9
8
6
5
2*
5
9
7*
Zwolle
122.486
2
1
3*
5
6
8
3
3
4*
Emmen
108.411
12
12
12
10
10
5
12
12
10
Deventer
98.526
4
7
6
9
8
11
9
4
5*
Leeuwarden
95.978
5
6
2*
4
3*
6
4
5
2*
Heerlen
88.754
11
10
11
2*
4
3
1*
10
3*
Hengelo (ov)
80.982
6
8
5*
7
7
7
8
7
9
Spijkenisse
72.332
7
11
10
11
11
10
11
11
12
Cultuurindex
Podiumkunsten
Creatieve klasse
Woonaantrekkelijkheidsindex
3
Laagopgeleiden
Sociaal-economische index
208.470
Aantal inwoners
Tilburg
Groene cijfers : in top 3 van referentiesteden Rode cijfers
: in ‘dal 3’ van referentiesteden
*
: boven het gemiddelde van de 50 gemeenten in de Atlas. Voor sociaal-economische index en de woonaantrekkelijkheidsindex is geen gemiddelde score beschikbaar.
Uit de tabel blijkt dat Emmen van de referentiesteden het laagste scoort op sociaal-economische positie van de inwoners en op het aandeel laagopgeleiden (er zijn dus veel laagopgeleiden). Ook op de culturele indicatoren scoort Emmen laag, in vergelijking tot de referentiesteden. Uitzondering vormt het aantal klassieke concerten per 1000 inwoners: op dit gebied is Emmen binnen de groep referentiesteden een middenmoter.
63 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014
Bijlage 6: gebiedsindeling gemeente Emmen In onderstaande figuur ziet u de gebiedsindeling zoals deze door de gemeente Emmen wordt gehanteerd en zoals hij ook in dit rapport is gehanteerd. De stad Emmen is opgedeeld in EmmenOost en Emmen-Zuid. Emmen-Noord is het directe buitengebied van de stad. De overige gebieden van de gemeenten zijn De Blokken (in het zuidoosten van de gemeente), De Monden (in het noorden van de gemeente) en De Velden (in het zuidwesten van de gemeente).
64 RAPPORTAGE CULTUURMONITOR EMMEN 2014