KEEPERS Algemeen Al jaren worden er bij DVOL keeperstrainingen verzorgd aan alle keepers die hier interesse in hebben. In het seizoen 2013/2014 heeft ook dit onderdeel extra aandacht gekregen door het aanstellen van een keeperscoördinator. In dit hoofdstuk worden de doelstellingen, ontwikkelingsplan, werving en opleiding, visie KNVB met betrekking tot de keepers behandeld.
Doelstellingen keepers De algemene doelstelling is de keepers in kwaliteit te verbeteren en door te laten groeien naar hun volgende nivo. In onderstaande tabel zijn de doelstellingen voor de keepers per leeftijdscategorie opgenomen. Leeftijdscategorie
Doelstelling keepers
Mini’s / F-pupillen (5-8 jaar) 1e-jaars
F-pupillen krijgen ook keeperstraining. Kinderen in de leeftijd tot 8 jaar zijn
E-pupillen
Basis technieken gericht op vangen en vallen
(8-10 jaar)
-
D-pupillen
Is gericht op de technische ontwikkeling van de keeper:
(10-13 aar)
-
aandacht voor basis techniek en basis tactiek
-
aanleren, verbeteren van techniek en basistactiek vanuit
speels en enthousiast. De kinderen begrijpen beperkt waar het om gaat bij het keepen. Basis technieken gericht op vangen en tegenhouden van de bal. leren vangen, aandacht voor houding, vallen en rollen keepersstof apart trainen
keepershandelingsgebieden als aparte training en afwerkvormen en positie en partijspelen binnen de groep. C-junioren
Aanbieden van eenvoudige wedstrijd– en spelsituaties
(12-14 jaar)
-
aanleren en verbeteren van technische en tactische ontwikkeling vanuit keepershandelingsgebieden als aparte training en afwerkvormen, positie, partijspelen en spelhervattingen met de groep.
B-junioren
Vergroting van de wedstrijd weerstanden
(14-16 jaar)
-
onderhouden, verbeteren en perfectioneren van technische en tactische facetten vanuit de keepershandelingsgebieden als aparte keeperstraining en binnen de groep de afwerkvormen, positie– en spelvormen en spelhervattingen.
A-junioren (16 – 18 jaar)
Centraal staan de wedstrijdeigen situaties. verbeteren, perfectioneren en onderhouden van technische, tactische en communicatieve facetten vanuit de keepershandelingsgebieden. Binnen de groepstraining ook hier weer de afwerkvormen, positiespelen en spelhervattingen.
Ontwikkelingsplan keepers In onderstaande tabel wordt het ontwikkelingsplan van de keeperstrainingen per leeftijdscategorie uiteengezet.
Leeftijd Tot 10 jaar F&E jeugd D jeugd 10 – 12
C jeugd 12 – 14
Techniek
Tactiek
Coachen, organiseren en leiding geven
• vangtechniek • raaptechniek • werpen • schieten • vallen Verdedigend zonder bal • uitgangshouding • verplaatsen in en voor het doel, dmv voetenwerk. Hier gaat het om lopen, sprinten, draaien en keren in alle richtingen • Verkleinen van het doel Verdedigend met bal • - Oprapen • - Onderhands vangen • - Blokkeren • - Bovenhands vangen Opbouwend/aanvallend • - Trap uit handen • - Werpen, rollen • - Doeltrap
duel 1 : 1
leren roepen
Verdedigend spelsituatie: • Opstellen en positiespel in het doel bij direct gevaar. • Opstellen en positiespel voor het doel, bij indirect gevaar. Vooral met het oog op onderscheppen van diepteballen (binnen en buiten de 16 meter) • Duel 1:1
Verdedigend bij bal bezit • Opsluiten en neerzetten • 1:1 in de laatste lijn
Verdedigend spelsituatie • Opstellen en positiespel in het doel • Opstellen en positiespel voor het doel, diepte en flankballen • Duel 1:1 • Verdedigende spelhervattingen: positiespel voor en in het doel bij hoekschop, vrije trap en penalty
Verdedigend balbezit • Idem +situatie op het middenveld in het hoofd. Bij verlies van de bal midden linie neerzetten. • Scherpzetten daar waar gevaar (kan) ontstaa(t)n
Verdedigend zonder bal • Verplaatsen in en voor het doel: starten, sprinten, afremmen, draaien en keren in alle richtingen. • Schijnbewegingen met het lichaam • Springen: één- en tweebenige afzet, omhoog, voorwaarts, achterwaarts, links en rechts zijwaarts vanuit stand of aanloop met meer passen. • Verkleinen en stilstaan Verdedigend met bal • Oprapen • Onderhands vangen • Bokkeren met buik/borst • Bovenhands vangen • Oprapen, onderhands vangen en blokkeren met buik/borst met ontwijken van inkomende tegenstander. • Bovenhands vangen onder weerstand • Vallen • Duiken • Zweven • Tippen naast doel Duel 1:1 • Binnen en buiten de 16 meter aannemen en wegspelen van de bal Opbouwend/aanvallend • Trap uit handen/volley en dropkick • Werpen, rollen, slingerworp, strekworp • Doeltrap
Bij Balverlies • Samenwerking speler doelman, roepen en coachen
Spelhervattingen • Duidelijke afspraken en erop trainen voor de wedstrijd • Tijdens de wedstrijd neer en scherp zetten van de spelers volgens afspraken vooraf.
B jeugd 14 – 16
Verdedigend zonder bal • Uitgangshouding • Verplaatsen in en voor het doel: starten, sprinten, afremmen, draaien en keren in alle richtingen. • Schijnbewegingen met het lichaam • Springen: één- en tweebenige afzet omhoog, voor- en achterwaarts, links en rechts zijwaarts vanuit stand of met een aanloop van 1 of meer passen. • Verkleinen en stilstaan Verdedigend met bal • Oprapen • Onderhands vangen • Blokkeren met buik/borst • Oprapen, onderhands vangen en blokkeren met buik en borst, met ontwijken van inkomende tegenstander door zijwaarts weg te springen en te zweven (zij- en voorwaarts). Zowel op als naast het lichaam geplaatst. • Stuitballen • Bovenhands vangen met weerstand van meerder tegenstanders en in samenwerking met medespelers. • Vallen • Duiken • Zweven • Tippen over en naast het doel verlengen en veranderen van richting van de bal bij flankballen. • Stompen met twee vuisten en met een vuist en met weerstand van één of meerdere tegenstanders. • Duel 1:1 • Noodafweer • Buiten de 16 meter: alle noodzakelijke spelersvaardigheden als wegtrappen, koppen, sliding/tackle enz. Opbouwend/aanvallend • Trap uit de handen, volley en dropkick • Werpen, rollen, slingerworp, strekworp, inworp en duwworp • Doeltrap • Aanspeelt medespeler onder druk na terugspeelbal
A jeugd 16 – 18
Alle technische vaardigheden die van 14 tot 16 jaar zijn aangeleerd moeten nu verbeterd, geperfectioneerd en/of onderhouden worden. Training in het hoogste tempo uitvoeren en de oefeningen met druk van tegenstander intensiveren.
Verdedigend spelsituatie • Opstellen en positie in en voor het doel • Duel 1:1 Verdedigend spelhervattingen • Opstellen en positiespel in en voor het doel • Aftrap • Hoekschop • Vrije trap (direct en indirect) • Strafschop • Scheidsrechtersbal Opbouwend/aanvalled • Wanneer de bal in het spel brengen? Hierin spelen: factoren zoals tijd, voorsprong of achterstand. • Handelingssnelheid en de keuze hiervan • Keuze voortzetting: werpen of trappen
Opbouwend/aanvallend Balbezit keeper: • Bal naar medespeler, aanroepen • Spelers in de vrije ruimte sturen Balbezit speler: • Spelers coachen op positie en vrij lopen • Spelers aan de bal aangeven waar de bal naartoe kan • Speler die de bal heeft helpen door gericht aanroepen
Alle tactische principes van 14 tot 16 jaar, spelsituaties, spelhervattingen, verbeteren, perfectioneren en/of onderhouden
De trainingsarbeid is gebaseerd op oefeningen die repeterend zijn en in zwaarte toenemen naargelang de fysieke ontwikkelingen van de keeper. Gedurende de fysieke ontwikkeling zal er vanaf de E jeugd ook gewerkt worden aan de mentale ontwikkeling. Tevens zijn gedrag en communicatieve vaardigheden een absoluut vereiste om de juiste groei te realiseren. Belangrijke aandachtspunten binnen de opleidingsstructuur zijn: • Verbetering van de fysieke kwaliteiten van de keepers. • Het herkennen van sterke / zwakke punten van de jeugdkeeper. • Het opzetten van trainingsplannen en uitwerken van oefeningen.
•
Mentaal begeleiden van de jonge jeugdkeepers
Aanpak keeperstrainingen Bij de keeperstraining wordt vaak de wedstrijd niet als uitgangspunt genomen. Echter een van de basistaken in het team is de taak van de keeper. Naast de gerichte keeperstraining is het van belang, zeker met het oog op de tactische ontwikkeling, dat er regelmatig team trainingen worden gehouden die gericht zijn op specifieke tactische aspecten van de keeper en verdediging. Dit kan zijn in aanvallend of in verdedigend opzicht. De keeperstrainer is vaak de specialist die zich alleen met de keepers bezig houdt. De keeperstrainer richt zich daarbij veelal op geïsoleerde trainingen met veel aandacht voor conditie en techniek. Als er voldoende keeperstrainingactiviteiten mogelijk zijn is een aparte keeperstraining, gezien het aantal aspecifieke handelingen met en zonder bal, als extra training aan te bevelen. Veelal is het een noodzaak om optimaal te kunnen functioneren. Maar omdat een keeper een taak heeft binnen het team zal hij zeker ook als teamspeler moeten worden getraind. Net als bij de spelers moet de keeper de handelingen met en zonder bal vanuit de juiste positie, op het juiste moment, in de juiste richting en met de juiste snelheid worden uitgevoerd om zo een bijdrage te leveren aan de teamprestatie. Om de gewenste doelstellingen te behalen, ligt het eerste verbeterpunt bij de (-niet-keepers-) trainers die kennis en inzicht moet hebben van de basistaken van de keeper bij aanvallen, verdedigen en omschakelen.
Basistaak verdedigen Een van de duidelijkste taken van de keeper in het verdedigen is het verweken van de bal door de tegenpartij op doel geschoten of gekopt wordt. Maar de keeper heeft, net zoals de andere spelers van het team, een rol in het storen van de opbouw van de tegenpartij en in het voorkomen van doelpunten. In het storen van de opbouw en het voorkomen van doelpunten is het afstemmen van handelen tussen spelers cruciaal (=communicatie). Maar ook door verbale en non verbale communicatie. De keeper heeft in de coaching een belangrijke rol in het bewaken van de verdedigende organisatie en het coachen van individuele spelers in de laatste linie (en eventueel op het middenveld). Basistaak van de keeper in het verdedigen - Alle handelingen die te maken hebben met het tegenhouden (met elk lichaamsdeel) en verwerken van de bal Verdedigende
Verdedigen
voetbalhandelingen
- Voorbeelden: vangen, tippen, blokken, stompen, duiken en vallen - Voorbeelden zonder bal: aansluiten, uitkomen, achterwaarts lopen (dreiging lob) - Uitgangshouding, positie, inschatten, voetenwerk, afzet, beslissen, verwerken - Speelruimte zo klein mogelijk maken - Naar de bal toe (pressie) - Naar eigen doel (inzakken)
Teamtaken en uitgangspunten
- Naar zijkanten toe (knijpen) - Druk op de balbezittende tegenstander houden - Scherp dekken in de omgeving van de bal - Rug- / ruimtedekking geven verder van de bal af - Zo lang mogelijk nuttig blijven - Geen overtredingen maken
Teamtaken laatste linie
- Afschermen / verdedigen gevaarlijke ruimte tussen keeper en laatste linie
- Ruimte klein maken en houden (niet te snel inzakken) - Herkennen van het moment dat de tegenpartij de lange bal gaat spelen - Hoe dichter bij het eigen doel, hoe scherper er gedekt moet worden - Slim verdedigen, geen overtredingen - Elkaar coachen
Een steeds belangrijker aspect in het takenpakket van de keeper is het neerzetten en bewaken van de verdedigende organisatie bij spelhervattingen tegen. Het gaat hierbij om de organisatie bij: • Aftrap • Scheidsrechterbal • Inworp • Vrije trappen • Corners en Penalty’s
Basistaak aanvallen De keeper heeft niet alleen een belangrijke taak in het voorkomen van doelpunten en het storen van de opbouw van de tegenpartij, maar hij kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan de opbouw van het team. De keeper kan daarbij gezien worden als de eerste aanvaller. De opbouw start vaak bij de keeper nadat hij de bal heeft veroverd of na een spelhervatting (achterbal, buitenspel, vrije trap in of in de buurt van het strafschopgebied). De handelingen van de keeper in de opbouw moeten bijdragen aan het creëren van kansen door het team. Basistaak van de keeper in het aanvallen - Alle handelingen die te maken hebben met het starten en op gang houden van de opbouw - Gecontroleerde situatie: nemen van een doeltrap, half Verdedigende voetbalhandelingen
gecontroleerde situatie: uittrap uit de handen en ongecontroleerde situatie: in overeenstemming met de handelingen van de spelers.
Aanvallen
- Handelingen vanuit de juiste positie, op het juiste moment, in de juiste richting met de juiste snelheid - Handelen zonder bal: positie kiezen (vrijlopen), herkennen van spelsituaties zo en groot hier op anticiperen - Speelruimte mogelijk maken (breedte – diepte) - Diep denken en zo mogelijk diep spelen Teamtaken en
- Bal houden
uitgangspunten
- Principe: breedtespel dient als voorbereiding / inleiding voor dieptespel / dieptepass - Optimale veldbezetting - Keuze opbouw lang laatste linie mede afhankelijk van de tegenpartij
Teamtaken laatste linie
- Foutloos in de opbouw spelen – geen onnodig balverlies - Positioneel goed spelen, ruimte optimaal benutten - Hoge balsnelheid - Steeds bedoeling hebben spelers vrij te spelen - Elkaar coachen
Belangrijke taken in het opbouwen wanneer medespelers de bal hebben zijn: • Altijd zo positie kiezen dat direct de verdedigende handelingen kunnen worden uitgevoerd op het moment dat de bal wordt verloren. • Zo positie kiezen dat je aanspeelbaar bent voor medespelers. • Het bewaken van de algemene principes van het team (aanvallen, maar ook het bewaken van de restverdediging) door middel van het coachen van medespelers. Als de bal in het bezit is van de keeper zijn de belangrijkste taken: • Het maken van de juiste keuzes voor het team op dat moment
•
Het handelingen met de bal: inrollen, werpen, trappen (uit de hand / van de grond), aannemen en verwerken van de terugspeelbal, doeltrap / vrije trap.
In het opbouwen is het afstemmen van handelen tussen spelers cruciaal(=communicatie). Een ander belangrijk aspect is het coachen van medespelers terwijl het team de bal heeft, daarbij is de keeper continu bezig met het bewaken van de restverdediging. De keeper is vaak verantwoordelijk voor het nemen van de doeltrap en / of spelhervattingen dichtbij het eigen strafschopgebied. De keeper heeft echter niet alleen een rol als het gaat om aanvallende spelhervattingen op eigen helft maar ook bij corners en vrije trappen op de helft van de tegenpartij. De keeper moet dan de restverdediging (in de laatste linie en eventueel op het middenveld) bewaken. Indien vooraf gemaakte afspraken niet worden nagekomen dan moet de keeper spelers terughalen om de restverdediging te herstellen.
Basistaak omschakelen De grootste kans in het huidige (top)voetbal voor de keeper om direct vanuit de opbouw een kans te creëren is op het moment dat de keeper de bal uit een spelsituatie of spelhervatting verovert en direct speelt richting een diepstaande spits. De keeper kan dus aan de basis van een succesvolle counter staan. Aan de andere kant kan balverlies op de helft van de tegenpartij ook er voor zorgen dat de tegenpartij een counter kan gaan spelen. De keeper kan door goed de ruimte achter de laatste linie te bespelen den door het coachen van medespelers een succesvolle counter van de tegenpartij voorkomen. Basistaak van de keeper in het omschakelen Na balverlies - Snel in positie komen om het doel (weer) te kunnen verdedigen - Herkennen van de mogelijkheid van de tegenpartij om een counter te kunnen spelen, eventueel door coaching van achteruit deze situatie voorkomen Basistaak van de keeper
- Anticiperen op bal die direct diep wordt gespeeld (rugdekking / doel verkleinen) Na verovering kijken of:
Omschakelen
- Er mogelijkheden zijn om een counter te spelen door de bal direct vooruit te spelen richting spitsen of middenvelders - Indien het spelen van een counter niet tot de mogelijkheden behoort kiezen voor een goede en zorgvuldige voortzetting (geen onnodig balverlies). Snel omschakelen na balverlies: - Counter voorkomen, door direct druk te zetten op de speler met de bal en / of anticiperen op een mogelijke lange bal Taak als team
- Rest van het team komt snel in positie (geen treurmoment) Na verovering kijken of: - Direct een kans creëren door de bal snel diep te spelen, of - Balbezit houden en komen tot een goede opbouw Na balverlies - Zo snel mogelijk omschakelen - Speler dicht bij de bal, dieptepass voorkomen, druk op de bal - Knijpen, pressen op de bal, niet uitgespeeld worden
Taak laatste linie
Na verovering kijken of: - Direct dieptepass mogelijk is - Diepgaande spelers, buitenspel - Uitwaaieren, positiespel spelen - Andere spelers dan balbezitter moeten initiatief tonen
Aandachtspunten Enkele aandachtspunten zijn: Afstemming van de samenwerking tussen de keeperstrainer en de trainer over verbeterpunten op basis van een wedstrijd. Probleem uit de wedstrijd vertalen naar een trainingsvorm. Gedurende het seizoen moeten trainer en keeperstrainer samen trainen op specifieke spelsituaties. Bij deze trainingen traint / coacht de trainer de veldspelers terwijl de keeperstrainer de keeper / verdediging coacht / traint. Een aantal specifieke oefeningen zullen kunnen worden uitgewerkt tussen de hoofdtrainers en keeperstrainers. Dit zal zeker bijdragen tot een verbetering van de tactische kwaliteiten van de keepers en ook de verdedigers. De accenten liggen op de volgende onderdelen: • Hoekschoppen. • Vrije trappen rand en net buiten 16 meter. • Omschakeling bij onderschepping verdediger onder druk (keeper betrekken in spel). • Omschakeling bij onderschepping door keeper (voortzetting, keuze maken). • Samenwerking laatste man / verdediger en keeper (keeper komt, rugdekking voor keeper). • Opbouw (via flanken, keuze opbouw, kort opbouwend, lang opbouwen). • Terugspeelbal onder druk (samenspel keeper en verdedigers, keuze opbouw).
Werving en opleiding keeperstrainers In deze paragraaf zijn de belangrijkste uitgangspunten met betrekking tot de werving en opleiding van de keeperstrainers opgenomen. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen de prestatieve of recreatieve teams.
Werving keeperstrainers De werving en selectie van de keeperstrainers behoort tot de verantwoordelijkheid van de keeperscoördinator, ondersteunt door de TCV en Technisch Manager. De komende periode (tot 2018) wordt verder invulling gegeven aan het opleiden en ondersteunen van de keeperstrainers. De bestaande keeperstrainers worden intensiever ondersteund door de keeperscoördinator zodat de geformuleerde doelstellingen gerealiseerd worden.
Opleiding keeperstrainers Voor de jeugdkeepers binnen DVOL is een keepercoördinator vereist. In de komende periode (tot 2018) wordt verder invulling gegeven aan het opleiden van de keeperstrainers. DVOL onderzoekt in deze periode of/en naar welke standaard gestreefd moet worden. (Diploma Keeperscoach Niveau II / Basiscursus keeperstrainer of gelijkwaardig diploma?)
Praktische implementatie De aanpak is er op gericht iedere keeper vanaf de E-jeugd minimaal 1x per week keeperstraining krijgt. Wanneer de specifieke keeperstraining tijdens de teamtraining plaats vindt zal er voor zover mogelijk gekeken worden of het in het eerste deel van de team training kan vallen zodat de keeper na zijn keeperstraining verder het laatste deel van de team training kan volgen. Bij de indeling wordt er rekening gehouden dat er minimaal één keeper per team is. Door het samenvoegen van elftallen (E-elftallen naar D-elftallen) of het bewust (her)indelen van spelers bestaat de kans dat bepaalde elftallen twee keepers hebben (dit geldt niet voor het 1e selectieteam, dit elftal heeft altijd maximaal één keeper). De TCV wil graag dat beide keepers zich blijven ontwikkelen en het plezier blijven behouden in het voetballen. Beide keepers mogen dan ook deelnemen aan de keeperstraining. Ook bij de teamtrainingen wordt rekening gehouden dat beide keepers de nodige “keepersarbeid”
verrichten. Met betrekking tot de wedstrijden keepen de keepers om de beurt. De ene week keept de ene keeper en voetbalt de andere keeper, de andere week keept de andere keept en voetbalt de ene keeper. Hierbij wordt geen onderscheid gemaakt tussen competitie-, oefen- of bekerwedstrijden.
