december ’13
KB van 25 april 2013 Wijziging van art 1, 3, 28, 100, 104, 151, 200 en 207 van het AREI
© Tecnolec
December 2013: KB van 25/04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
1
Tecnolec? Technisch kenniscentrum elektrosector Activiteiten TAD elektrische installaties Verlichting-branddetectie-inbraakdetectie-bliksembeveiliging reglementering (AREI, KB’s, MB’s) en installatienormen Vragen: via www.tecnolec.be of mail aan
[email protected] Reglementering en normalisatie Kennisverspreiding Infoavonden Nieuwsbrieven/infoflashes Technische bibliotheek Innovatieondersteuning/subsidiemogelijkheden 2
www.tecnolec.be
1
december ’13
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Inhoudstafel Algemeen Aandachtspunten Art 1 van het KB: Toepassingsgebied (art 1 van het AREI) Art 2 van het KB: Bepalingen (art 3 van het AREI) Art 5 van het KB: Voorzorgmaatregelen tegen brand (art 104 van het AREI)
Bepalingen indeling van de leidingen Keuze en installatie van elektrisch materieel
Leidingen Materieel Ruimten met verwaarloosbaar/bijzonder brandgevaar Gevaarlijk elektrisch materieel Vitale stroombanen functiebehoud Bijzondere voorschriften vorming van corrosieve gassen kabels met kenmerken SA en SD
Inhoudstafel Art 9 van het KB: van toepassing vanaf? Afwijkingen aanvragen?
Ontruimingsvoorwaarden (Art 101 van het AREI) Vragen?
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
3
4
www.tecnolec.be
2
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Algemeen
© Tecnolec
Doos van Pandora???
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
5
www.tecnolec.be
Algemeen 2003?4?: start WG nieuw art 104 : brandveiligheid gebouwen Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het werk -
Vast Elektrotechnisch Comité Eind 2009: Advies RvS
Daarna: ????? Construction Products Regulation (CPR): VERORDENING (EU) Nr. 305/2011 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD van 9 maart 2011 tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten en tot intrekking van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad
6
3
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Algemeen BIJLAGE I : FUNDAMENTELE EISEN VOOR BOUWWERKEN
© Tecnolec
2. Brandveiligheid Het bouwwerk moet zodanig worden ontworpen en uitgevoerd dat bij het uitbreken van brand: a) het draagvermogen van de constructie gedurende een bepaalde tijd behouden blijft; b) het ontstaan en de verspreiding van vuur en rook binnen het bouwwerk zelf beperkt blijven; c) de uitbreiding van de brand naar belendende bouwwerken beperkt blijft; d) de bewoners het bouwwerk kunnen verlaten of anderszins in veiligheid kunnen worden gebracht; e) de veiligheid van reddingsploegen in acht wordt genomen.
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
7
Algemeen BIJLAGE IV : PRODUCTGEBIEDEN EN EISEN VOOR TBI’S (technische beoordelingsinstanties)
© Tecnolec
31 STROOM-, BESTURINGS- EN COMMUNICATIEKABELS Europese aanmaning onverwachte publicatie KB van 25 april 2013 (om te voldoen aan de essentiële eisen van de CPD) in het Belgisch Staatsblad op 4 juni 2013 Van toepassing op elektrische installaties en op belangrijke wijzigingen en uitbreidingen waarvan de uitvoering ter plaatse aanvangt na 4 september 2013 Brand veiligheid van personen verantwoordelijkheid! immobilisme in besluitvorming 8
www.tecnolec.be
4
december ’13
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
www.tecnolec.be
Art 1 van het KB: toepassingsgebied In artikel 1 van het Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties bindend verklaard bij koninklijk besluit van 10 maart 1981 en bij koninklijk besluit van 2 september 1981, hierna « AREI » genoemd, wordt het punt 01 vervangen als volgt : « 01. Algemene voorwaarden De voorschriften van dit reglement gelden :
voor alle elektrische installaties bestemd voor productie, omvorming, transport, verdeling of gebruik van elektrische energie voor zover de normale frequentie van de stroom niet groter is dan 10.000 Hz; voor vaste leidingen ten behoeve van communicatie en informatietechnologie, van signalisatie of bediening (met uitzondering van de inwendige stroombanen van de toestellen) in het geval van de voorzorgsmaatregelen tegen brand zoals vermeld in artikel 104. 9
Art 1 van het KB: toepassingsgebied Art 1 van het AREI: 02. Uitzonderingen Deze voorschriften gelden niet: … voor installaties voor informatica, voor gegevensverwerking, voor teletransmissie-installaties van elektriciteitsproducenten en uitbaters en voor elk ander systeem van gegevensoverbrenging. Deze installaties en systemen moeten echter beantwoorden aan de regels van goed vakmanschap. De Ministers die respectievelijk Energie en Arbeidsveiligheid onder hun bevoegdheid hebben en dit ieder voor wat hem betreft, kunnen dienaangaande bij besluit, specifieke voorschriften vastleggen; voor installaties voor teledistributie.
Overige bepalingen van het AREI zijn niet van toepassing op vaste leidingen ten behoeve van communicatie en informatietechnologie, van signalisatie of bediening: geen keuring door E.O. van deze leidingen volgens AREI
10
5
december ’13
Art 1 van het KB: toepassingsgebied De vaste leidingen van inbraakdetectie/branddetectie/
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
www.tecnolec.be
CCTV/toegangscontrole installaties vallen onder vaste leidingen ten behoeve van communicatie en informatietechnologie, van signalisatie of bediening. De vaste leidingen van deze installaties moeten bijgevolg voldoen aan de eisen zoals opgelegd in art 104(F1, F2, kenmerk SA en SD, FR2) Deze installaties functioneren op ZL(V)S en vallen dus niet onder art 270 van het AREI: Elke laagspanningsinstallatie, zelfs deze gevoed via een privé-installatie, met uitzondering van luchtlijnen en ondergrondse leidingen van openbare elektriciteitsverdelingsnetten moet voor de ingebruikname van de installatie aan een gelijkvormigheidsonderzoek onderworpen worden volgens de voorschriften van het huidige reglement uitgevoerd door een erkend organisme. 11
Art 2 van het KB: bepalingen Vitale installatie : installatie die gedurende een bepaalde tijd
om veiligheidsredenen in dienst moet blijven (brandbestrijdingsinstallatie, alarminstallatie,...). Vitale stroombaan : stroombaan die een vitale installatie voedt. Autonome stroombron : elektrische energiebron waarvan het debiet onafhankelijk is van de in normale dienst gebruikte bron(nen); zij is in staat om gedurende een bepaalde tijd installaties of toestellen te voeden waarvan het in dienst houden onmisbaar is. Vitale stroombaan = stroombaan die gedurende een bepaalde tijd (1h) in dienst moet blijven om een vitale applicatie te voeden tijdens een brand ≠ normale stroombaan in geval autonome stroombron(batterij) in de applicatie zelf aanwezig (veiligheidsverlichting met interne batterij (1h)) 13
6
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Bepalingen
Indeling leidingen (beproevingsvoorwaarden in NBN C 30-004)
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
16
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie F F1: vlamvertragend
Test norm : NBN EN 50265 (NBN EN 60332-1-1 & NBN EN 60332-2-1)
Verticale opstelling van het monster (60 cm).
Tijdsduur: 1 min. - kabels ø ≤ 25 mm 2 min. - kabels ø ≤ 50 mm 4 min. - kabels ø ≤ 75 mm
Criteria: De kabel moet vanzelf doven Het verkoolde gedeelte moet begrensd zijn door een afstand van minimaal 50 mm van het bovenste bevestigingspunt. 17
www.tecnolec.be
7
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
F2: niet-brandverspreidend
Test norm : NBN EN 50266 (NBN EN 60332-3-24)
Kabelmonsters van 3,5 m in bundel. Aantal kabels volgens formules in functie van het volume brandbaar materiaal van de kabels. Duur 20 min. Criteria:
het verkoolde gedeelte mag niet verder dan 2,5 m boven de onderkant van de brander uitstrekken. F2 kabels moeten ook voldoen 18 aan F1
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie F
SA: zuurheid van de rook
Test norm : NBN EN 50267 - 2 Meten van de pH-waarde en de conductiviteit van isolatie- en mantelmaterialen.
mengeling
pH
geleidbaarheid [uS/mm]
HF Norm
6,7
0,6
>4,3
<10
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie S
19
www.tecnolec.be
8
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
SD: dichtheid van de rook
Test norm : NBN EN 61034 (vervangt NBN EN 50268) De lichtabsorptie (of lichttransmissie) wordt in een « rookkamer » van
3 x 3 x 3 m³ gemeten.
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie S
20
SD: dichtheid van de rook
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie S
21
www.tecnolec.be
9
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
FR1: functiebehoud
Categorie FR1 – index C1 : NBN EN 50200 Kabels met ø ≤ 20 mm of sectie ≤ 2.5 mm². Kabels tot 0.6/1 kV, optische vezels en kabels met spanning < 80 V Te behalen resultaat: PH90: de functie moet gedurende 90 minuten behouden blijven.
Categorie FR1 – index C2 : NBN EN 50362 Beproevingsmethode voor het functiebehoud bij brand van nietbeschermde dikke sterkstroom- en stuurstroomkabels voor gebruik in noodcircuits.
Te behalen resultaat: PH60 of PH90 mogelijk.
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR
23
FR1: NBN EN 50200 Kabels met ø ≤ 20 mm
of sectie ≤ 2.5 mm². 1 staal (min. 1.20 m) Directe vlam van propaanbrander Temp. ≈ 850°C Schoksimulatie PH60 of PH90 (ook mogelijk 15, 30 en120 minuten)
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR
24
www.tecnolec.be
10
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
FR1: NBN EN 50362
Kabels met ø > 20 mm
of sectie > 2.5 mm² 1 staal Directe vlam van propaanbrander Temp. ≈ 850°C Schoksimulatie PH60 of PH90 (ook mogelijk 15, 30 en120 minuten)
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR
25
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR FR2: NBN 713-020-Add.3 NBN 713 – 020 – Add.3 : Beveiliging tegen brand - Gedrag bij brand bij bouwmaterialen en bouwelementen - Weerstand tegen brand van bouwelementen (1994)
3 Kabelbanen horizontaal geplaatst tegen de muur van de oven. Kabelmonsters van dezelfde kabel worden vrij op de kabelbanen gelegd en aan de uiteinden, door de muur aangesloten op elektrische meetapparatuur. De geleiders worden onder gebruikspanning gebracht. De oven wordt opgewarmd volgens een ISO curve. (1u - 925°C / 1u30 – 986°C / 2u – 1029°C)
© Tecnolec
Criteria:De brandweerstand wordt uitgedrukt in uren.(Rf1h,1½ h). Geen enkel van de lampen mag doven tijdens de proef. Maximale buitendiameter kabel: 45 mm 26
www.tecnolec.be
11
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
FR2: NBN 713-020-Add.3
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR
Na de test. 27
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR Mogelijke vragen: Aan welke normen moeten de kabels voldoen? F1 : NBN EN 50265 (NBN EN 60332-1-1 & NBN EN 60332-2-1) F2 : NBN EN 50266 (NBN EN 60332-3-24) SA : NBN EN 50267-2 of IEC 60754-2 SD : NBN EN 61034-1 of -2 (oude norm NBN EN 50268-2) FR1 : NBN EN 50200 (ø ≤ 20 mm of sectie ≤ 2.5 mm²) ;
NBN EN 50362 (ø > 20 mm of sectie > 2.5 mm²) FR2: NBN 713-020-Add.3
Deze normen moeten vermeld worden op het gegevensblad van de betreffende kabel. Soms wordt er ook verwezen naar de internationale norm IEC waarvan de EN normen afgeleid zijn.
© Tecnolec
Bestaat F3-kabel niet meer? F3-kabels of vuurbestendige kabels bestaan niet meer en zijn vervangen door FR1- kabels 28
www.tecnolec.be
12
december ’13
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Mogelijke vragen: Zijn al deze kabels beschikbaar op de markt? Op basis van vragen van installateurs kan men stellen dat sommige kabels niet of in beperkte mate beschikbaar zijn op de markt.
Zal dit probleem op termijn verdwijnen? Volgens info van kabelfabrikanten zal op termijn voor de meeste kabels dit probleem verdwijnen. Er zijn echter een aantal kabeltypes die waarschijnlijk niet kunnen gemaakt worden. Vb Cat 6 datakabels met kruis(spacer) in F2 uitvoering inwendig schoorsteeneffect !!
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR
29
Mogelijke vragen: Wat indien kabels niet beschikbaar zijn op de markt? Werf stilleggen en wachten tot ze beschikbaar zijn toestemming opdrachtgever
Aanlegwijze aanpassen(in de muur, niet in bundel) zodat opgelegde
eigenschap niet nodig is meerprijs toestemming opdrachtgever Werken uitvoeren met beschikbare bekabeling toestemming opdrachtgever op papier afwijking aanvragen met behulp van onderbouwd dossier door de opdrachtgever bij de wetgevende overheid (FOD Econ en FOD WASO)
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Art 5 van het KB: NBN C 30-004 -categorie FR
30
www.tecnolec.be
13
december ’13
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Bepalingen
Compartiment: deel van een gebouw begrensd door wanden die de brandvoortplanting naar het aanliggend compartiment of compartimenten gedurende een bepaalde tijd dienen te beletten. Een compartiment is al dan niet onderverdeeld in lokalen. Ruimten met een verwaarloosbaar brandgevaar: ruimten gekenmerkt door de uitwendige invloedsfactoren BE1 + CA1 + CB1. Ruimten met een bijzonder brandgevaar: ruimten gekenmerkt door de aanwezigheid van minstens één van de volgende uitwendige invloedsfactoren : BE2, BE3, CA2 of CB2.
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bepalingen-uitwendige invloeden-art 19 van het AREI INSTALLATIEVOORWAARDEN VAN ELEKTRISCH MATERIEEL IN FUNCTIE VAN ZIJN OMGEVING De keuze en het gebruik van elektrisch materieel geschieden in functie van de aanwezige uitwendige invloeden in overeenstemming met de door de Ministers, die respectievelijk Energie en Arbeidsveiligheid onder hun bevoegdheid hebben en dit ieder wat hem betreft, getroffen besluiten of bij ontstentenis daarvan, in akkoord met de vertegenwoordiger van het in artikel 275 bedoeld erkend keuringsorganisme. Wanneer verschillende uitwendige invloeden zich gelijktijdig kunnen voordoen, kunnen hun gevolgen onafhankelijk zijn of elkaar onderling beïnvloeden en, in dit geval, de keuze van de beschermingsgraad wijzigen. …
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
31
32
www.tecnolec.be
14
december ’13
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bepalingen-uitwendige invloedsfactoren-art 19 van het AREI INSTALLATIEVOORWAARDEN VAN ELEKTRISCH MATERIEEL IN FUNCTIE VAN ZIJN OMGEVING … Wanneer nochtans het elektrisch materieel door constructie de vereiste eigenschappen niet bezit, mag het toch worden gebruikt op voorwaarde dat het bij het installeren wordt voorzien van een bijkomende bescherming waardoor gelijkwaardige eigenschappen worden verzekerd. Deze bijkomende bescherming mag de werking van het aldus beschermd elektrisch materieel niet schaden. De uitwendige invloeden alsmede de zones waarin deze van toepassing zijn, worden bepaald op basis van gegevens verstrekt door de uitbater van de installatie. Deze gegevens zijn aangebracht op een of meerdere plannen van de inrichting of de installatie. Deze plannen dienen te worden goedgekeurd en geparafeerd door de exploitant of zijn vertegenwoordiger en de vertegenwoordiger van het erkend organisme bedoeld in artikel 275. De bepalingen van de twee voorgaande leden zijn niet van toepassing op
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
elektrische installaties in huishoudelijke lokalen of plaatsen.
33
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bepalingen-uitwendige invloedsfactoren-art 19 van het AREI
1
C
A
4
2 B 5 3
D
Gebouw 102 34
www.tecnolec.be
15
december ’13
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bepalingen-uitwendige invloedsfactoren-art 19 van het AREI
• •
Maak een overzicht van de uitwendige invloedsfactoren die “normaal” zijn Bepaal voor elk lokaal en sublokaal de afwijkende uitwendige invloeden
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
35
www.tecnolec.be
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Bepalingen-uitwendige invloedsfactoren-art 19 van het AREI AA
AREI art. 144 - 225
1
2
3
4
5
6
7
8
AD AE AF AG
AREI art. 84 - 226
1 1 1 1
2 2 2 2
3 3 3 3
4
5
6
7
8
AH AK AL AM AN BA BB
AREI art. 148 - 230
1 1 1 1 1 1 1
2 2 2 2 2 2 2
3
3
4
5
6
3 3
4 4
5
BC BD BE CA
AREI art. 47 - 234
2 2 2 2
3 3 3
4 4 4
AREI art. 101-4
1 1 1 1
CB
AREI art. 101-5
1
2
3
4
AREI art. 29 - 227 AREI art. 146 - 228 AREI art. 147 - 229
AREI art. 149 AREI art. 149 AREI art. 139 - 232 AREI art. 139 - 232 AREI art. 47 - 233 AREI art. 31 - 234
AREI art. 101-2 - 234 AREI art. 101-3 - 234
36
16
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Bepalingen-uitwendige invloedsfactoren
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
37
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
Behandelde of opgeslagen stoffen(Art 151–101 AREI)
38
www.tecnolec.be
17
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
www.tecnolec.be
december ’13
Bouwmaterialen (Art 101 AREI)
39
Structuur van gebouwen (Art 101 AREI)
40
18
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Keuze van het elektrisch materieel Leidingen:
Afzonderlijk geplaatste leidingen: ten minste F1(vlamvertragend) Uitzonderingen: ondergronds, in zand gevulde kanalen, in onbrandbare bekleding met min. inbouwdiepte 3 cm,..
In bundel of in laag geplaatste leidingen: ten minste F2 (nietbrandverspreidend)
Uitzonderingen: ondergronds, in zand gevulde kanalen, … Ruimten met een verwaarloosbaar brandgevaar(BE1 + CA1 + CB1)
Leidingen: zie hierboven
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Keuze van het elektrisch materieel
Ruimten met een bijzonder brandgevaar(BE2, BE3, CA2 of CB2 Leidingen: ten minste het kenmerk F2 met uitzondering van de
kabels die in een mantel met een kenmerk equivalent aan F2 zijn geplaatst Brandschotten bij de doorgang van wanden van compartimenten
Bouwblokken en -stoppen Brandwerende mastiek Opvulzakjes ( Sealbags ) Modulaire systemen ( Pasblokjes ) Brandwerende mortel en bouwpanelen. Zandbak ……...
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
41
42
www.tecnolec.be
19
december ’13
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Vitale stroombanen op basis van een risicobeoordeling door de uitbater of zijn afgevaardigde of opgelegd door de reglementering weergegeven op een of meerdere plannen van het bedrijf of de installatie Plannen te ondertekenen door de uitbater of zijn afgevaardigde en de vertegenwoordiger van het E.O. Brandwerendheid niet vereist indien:
Melding van de onderbreking of storing automatisch haar veiligheidsstand inneemt (= principe van de
© Tecnolec
positieve veiligheid)
Voorbeelden zoals branddetectie-installaties, brandmeldingsinstallaties, …
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
“BEVEILIGINGSINSTALLATIE NIET UITSCHAKELEN” vitale stroombanen zijn duidelijk geïdentificeerd uitgevoerd, aangelegd of door bouwelementen afgeschermd dat ze bij een uitwendige brand gedurende ten minste 1 uur operationeel blijven functiebehoud
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
43
44
www.tecnolec.be
20
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Functiebehoud van 1 uur Vitale gebruiker moet gedurende 1 uur blijven functioneren Leidingen moeten gedurende 1 uur blijven functioneren bij een uitwendige brand
Kabels en draagsystemen moeten blijven hangen Kabelisolatie moet intact blijven Spanningsval moet beperkt blijven tot een aanvaardbaar niveau
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Kabels en draagsystemen moeten blijven hangen Geen Belgische norm Duitse norm DIN 4102 Teil 12
(Brandverhalten von Baustoffen und Bauteilen - Teil 12: Funktionserhalt von elektrischen Kabelanlagen; Anforderungen und Prüfungen ) toepassen in België in de praktijk Standaard en niet-standaardconstructies
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
45
46
www.tecnolec.be
21
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
DIN 4102 Teil12: test in oven met gesimuleerde brand(ISO curve)
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
DIN 4102 Teil12: test in oven met gesimuleerde brand(ISO curve)
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
47
49
www.tecnolec.be
22
december ’13
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Standaard en niet-standaardconstructies Standaard constructies Voor kabelbanen:
Voor kabelladders:
Hoogte = 60 mm Steunafstand = max. 1,2m Maximum breedte: 300 mm Max. belasting: 10kg/m Minimum dikte = 1.5 mm
Hoogte = 60 mm Steunafstand = max. 1,2m Maximum breedte : 400 mm Max. belasting van kabelladder: 20kg/m Opening tussen de sporten van de ladders max. 150 mm
Uiteinde van de console wordt opgehouden door een draadstang Afstand van verschillende trajecten onder elkaar >= 250 mm Console geschroefd of gelast op de hangsteun Voor deze standaardconstructies bekomt men (In Duitsland althans) een overdraagbaarheid van de kabels.
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Standaard en niet-standaardconstructies Niet-standaard constructies Bij een NIET-standaard opstelling voldoet de opstelling niet aan 1 of meerdere van de eisen opgesomd voor een standaard constructie.
Voor deze niet-standaardconstructies bekomt men (in Duitsland) geen overdraagbaarheid van de kabels. Bijgevolg is de opstelling (in Duitsland!!!) enkel geldig met de geteste kabels van een welbepaalde fabrikant!
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
50
51
www.tecnolec.be
23
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Standaard en niet-standaardconstructies In België wordt de overdraagbaarheid van kabels toegelaten voor standaard en niet-standaardconstructies op voorwaarde dat de voorschriften van de fabrikant van het draagsysteem gerespecteerd worden :
bevestigingswijze te respecteren afstanden belasting per meter opletten met het bijleggen van kabels op een draagsysteem van een vitale stroombaan!
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Kabelisolatie moet intact blijven FR2 kabels gebruiken
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
52
53
www.tecnolec.be
24
december ’13
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
De schakel- en verdeelinrichtingen behorend bij de vitale stroombanen:
ondergebracht in uitsluitend voor dit doel bestemde ruimten,
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
© Tecnolec
www.tecnolec.be
afgeschermd door bouwelementen (wanden, vloeren, zolderingen, deuren,), met een brandweerstand die een operationaliteit van minimum 1 uur waarborgt. vervaardigd uit bouwelementen, met inbegrip van hun deuren en doorvoerelementen, en die in hun geheel een brandweerstand hebben die een operationaliteit waarborgt van minimum 1 uur. brandweerstandbiedend met een gewaarborgde operationaliteit van minimum 1 uur in ruimten uitsluitend toegankelijk door bevoegde of gewaarschuwde personen (BA5 of BA4).
Het « noodbord » moet zelf een Rf 1u hebben indien het in hetzelfde lokaal als het ALSB geplaatst wordt of het mag in een 55 apart lokaal met een Rf 1u geplaatst worden.
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Leidingen in ruimten met een bijzonder brandgevaar: van het type met kenmerk FR2 of equivalent hiermee zodanig dat
de operationaliteit gewaarborgd wordt gedurende minimum 1 uur. ondergebracht in aanlegsystemen beantwoordend aan het vereiste brandweerstandsniveau dat een operationaliteit waarborgt van minimum 1 uur. verzonken in vloeren en muren beantwoordend aan het vereiste brand-weerstandsniveau dat een operationaliteit waarborgt van minimum 1 uur. Ingegraven.
Weerstand van de geleiders van de stroomkring evenals de verzwakking van elk transmissiesignaal in rekening brengen voor de mogelijke temperatuursverhoging in het compartiment waarin zich het langste kabelgedeelte bevindt. Grotere kabelsecties om ΔUn bij hogere T te beperken.
56
25
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Spanningsval moet beperkt blijven tot een aanvaardbaar niveau De weerstand van de geleiders stijgt in functie van de temperatuur - R20 (Cu 10 mm² bij 20°C) = 1.83 Ohm/km - R900 (Cu 10 mm² bij 900°C) = 8.11 Ohm/km
De spanningsval is proportioneel aan de weerstand van de geleider De sectieberekening moet rekening houden met het gedeelte dat mogelijk wordt blootgesteld aan het vuur in geval van brand
Compartimentering
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
57
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Spanningsval moet beperkt blijven tot een aanvaardbaar niveau Verhouding koude zone <> warme zone 8 compartimenten
© Tecnolec
50 m
www.tecnolec.be
80 % van de lengte niet blootgesteld en 20 % van de lengte wel blootgesteld aan het vuur:
verhouding: 80/20=4
58
26
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Verhouding koude zone <> warme zone
Correctiefactoren
Grafiek met correctiefactoren 3.4 3.2 3 2.8 2.6 2.4 2.2 2 1.8 1.6 1.4 1.2 1 0.8 0.6 0.4 0.2 0
2.4
1.9
1
2
1.7
3
1.57
1.42 1.4 1.38 1.3 1.28
4
5
6
7
8
9
RF 1H
10
Verhouding koude / warme zone
Voorbeeld: verhouding: 80/20=4 Correctiefactor uit grafiek: 1.57 (sectie met R 1.57 keer kleiner) Toepassing: R20 6 mm²= 3.08 Ohm/km 3.08 / 1.57 =1.96 Ohm/km 59 R20 10 mm² = 1.83 Ohm/km OK
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Vitale stroombanen
Weerstand van de geleiders volgens IEC 60228
Klasse 1: massieve kern Klasse 2: samengeslagen kern
Klasse 5: soepele kern
Klasse 6: extra soepele kern
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
60
www.tecnolec.be
27
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bijzondere voorschriften f.1) Vorming van corrosieve gassen bij brand In de lokalen of plaatsen gekenmerkt door de uitwendige invloedsfactoren BD2, BD3 en BD4 zijn slechts kabels geïnstalleerd met de kenmerken SA en SD. Worden hieronder verstaan : gebouwen hoger dan of gelijk aan 25 m, schouwspelzalen, sportzalen, dancings, scholen, ziekenhuizen, rusthuizen,...
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bijzondere voorschriften
BD-codering-art 101 van het AREI
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
62
63
www.tecnolec.be
28
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bijzondere voorschriften
KONINKLIJK BESLUIT VAN 28 FEBRUARI 1991 BETREFFENDE DE INRICHTINGEN DIE ONDER DE TOEPASSING VALLEN VAN HOOFDSTUK II VAN DE WET VAN 30 JULI 1979 BETREFFENDE DE PREVENTIE VAN BRAND EN ONTPLOFFING EN BETREFFENDE DE VERPLICHTE VERZEKERING VAN DE BURGERRECHTELIJKE AANSPRAKELIJKHEID IN DERGELIJKE GEVALLEN. (inw. 1 maart 1992) (B.S. 13.04.1991) Dit KB geeft meer in detail welke lokalen “gevoelig” zijn voor brand, in de zin van het nemen van gepaste maatregelen door de exploitant om mensen veilig te evacueren. Voorbeeld: de kleinhandelswinkels waarvan de verkoopruimte en de aanpalende opslagruimte een totale oppervlakte van ten minste 64 1000 m2 hebben;
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bijzondere voorschriften
NBN C15-101-3: "Elektrische laagspanningsinstallaties – Uitwendige invloeden voor laagspanningsmaterieel – Uitwendige invloeden in lokalen op plaatsen toegankelijk voor het publiek en lokalen voor collectief gebruik“
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
65
www.tecnolec.be
29
december ’13
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bijzondere voorschriften NBN C15-101-3:
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
66
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bijzondere voorschriften uitwendige invloeden per ruimte of plaats (conform art 19 van het AREI op basis van gegevens van de uitbater van de installatie op een plan dat goedgekeurd en geparafeerd is door de exploitant of zijn vertegenwoordiger en E.O.)
de aangehaalde voorbeelden zijn niet per definitie BD2, 3, 4; vb een sportzaal met lage bezetting en met zeer veel nooduitgangen per lokaal of heel het gebouw(openstaande deuren waardoor rook zich makkelijk kan verspreiden?) 1 kabel bijleggen in een goot vol oude bekabeling?
© Tecnolec
SA/SD kablering in het bord indien bord geen Rf van 1 uur heeft. 67
www.tecnolec.be
30
december ’13
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand Bijzondere voorschriften: Kabel in een kunststof buis/goot buis/goot ook SA/SD Indien een kabel met de geëiste eigenschappen (SA/SD) niet beschikbaar is op de markt dan (of ):
Afwijking aanvragen bij de FOD Economie (en FOD WASO) Kabel in een omkasting met Rf 1u plaatsen Kabel in de muur/vloer plaatsen (in buis/preflex) onder 3 cm cement/beton
Normen voor kabels: SA : NBN EN 50267-2 of IEC 60754-2 SD : NBN EN 61034-1 of -2 (oude norm NBN EN 50268-2)
Normen voor kunststof buizen/goten met SA/SD kenmerk: ????
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
68
www.tecnolec.be
Art 5 van het KB: Art 104 – Voorzorgsmaatregelen tegen brand
Nieuwe meeting is beloofd door de FOD Economie om onduidelijkheden weg te werken en een nota op te stellen
FOD Economie FOD WASO FOD BZ ASSURALIA Cablebel Erkende organismen(GTO) Tecnolec Architecten Studiebureaus
69
31
december ’13
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Art 9 van het KB: van toepassing vanaf? Art. 9. Dit besluit is van toepassing op elektrische installaties
en op belangrijke wijzigingen en uitbreidingen waarvan de uitvoering ter plaatse nog niet is aangevangen drie maanden na de publicatiedatum van dit besluit. Publicatiedatum in BS: 4 juni 2013 4 september 2013 Ter plaatse aanvangen?
Aardingslus gelegd in augustus 2013 OK?? Objectief criterium vereist! 19 december 2013 : meeting bij FOD Econ met alle betrokken partijen:
Overheden: Econ, WASO, BZ Erkende organismen Installateurs Fabrikanten (kabels, goten,…) Afwezig: architecten en studiebureaus!
70
Art 9 van het KB: van toepassing vanaf?
Verantwoordelijkheid bij de bouwheer van het gebouw: Nota van FOD Economie aan Erkende Organismen:
Bouwheer deelt datum van de aanvang mee aan het Erkende Organisme
Op of na 4 september 2013: nieuw art 104 is van toepassing geen extra actie
Voor 4 september 2013 verklarende nota op te stellen door de bouwheer waarin hij de historiek van het dossier (studie, aanbesteding, toewijzing, beschikbaarheid van installatiematerieel, reeds opgeleverde centrale eenheden die andere nog niet aangevangen eenheden aansturen en er onlosmakelijk mee verbonden zijn, …) met betrekking tot het bepalen van de datum van de uitvoering ter plaatse schetst. De bouwheer draagt in deze nota argumenten aan die dienen voor de bepaling van de datum.
© Tecnolec
risicoanalyse voor advies voor te leggen aan zijn diverse veiligheidsstructuren (de
www.tecnolec.be
Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk, het CPBW, de coördinator-ontwerp) advies van deze veiligheidsstructuren in de nota 71 bouwheer ondertekent de nota
32
december ’13
Art 9 van het KB: van toepassing vanaf?
Verantwoordelijkheid bij de bouwheer van het gebouw: Nota van FOD Economie aan Erkende Organismen:
Bouwheer deelt datum van de aanvang mee aan het Erkende Organisme
erkende organisme dient de verklarende nota van de bouwheer niet
te evalueren of te beoordelen. verklarende nota maakt deel uit van het technisch dossier van de installatie Indien de controle van de elektrische installatie gebeurt na 3 september 2013 en de datum van aanvang van de werken is voor 4 september 2013, dan wordt er in het verslag van het erkend organisme verwezen naar de verklarende nota van de bouwheer.
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
Contacten bij de overheid FOD Economie, Algemene Directie Energie
Infrastuctuur en Controles, North Gate, Koning Albert II-laan 16 - 1000 Brussel; Antoine Condereys, tel. 02/277.79.53 Indien het gaat over elektrische installaties in ondernemingen die personeel tewerkstellen dat onder toepassing valt van artikel 28 van het Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming, dan ook FOD WASO, ????
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
72
73
www.tecnolec.be
33
© Tecnolec
April 2014 : KB van 25 /04/2013: wijziging art 104 van het AREI
KB van 25/04/2013: nieuw art 104
www.tecnolec.be
december ’13
Vragen?
74
34