JGZ-richtlijn Nederlands Centrum Jeugdgezondheidszorg
Richtlijn OVERGEWICHT Preventie, signalering, Interventie en verwijzing
Kansen voor de (kinder)diëtist?! Ingrid Mimpen, stuurgroeplid netwerk JGZ kinderdiëtisten & kinderdiëtist Voeding & Zo Rotterdam, 21-9-’12
Korte samenvatting inhoud richtlijn Overgewicht Tot standkoming richtlijn: * Projectgroep • Klankbordgroep -> NVD beleidsmedewerker -> aantal netwerkleden JGZ kinderdiëtisten (met dank!)
Doelgroep:
Jgz-professionals
Wat ging hier aan vooraf? Prevalentie overgewicht – obesitas in 1997 hoger dan in 1980 Publicatie pas in 2001! 2003: Masterplan aanpak overgewicht in JGZ 2004 Signaleringsprotocol 2005 Overbruggingsplan 2008 CBO-richtlijn Obesitas 2010 NHG-standaard Obesitas en Zorgstandaard Obesitas (PON) Vijfde Landelijke Groeistudie (2010): niet langer maar dikker
Consensus:
Kinderen met obesitas naar huisarts en/of kinderarts -> oorzaken & gevolgen opsporen schatting: 80.000 kinderen
Kinderen met overgewicht schatting bijna 7x zoveel Richtlijn: niet wenselijk allen naar ha/ka/dt of fysio JGZ moet een grote(re) rol hierin spelen & aanpak ‘community-based’
Richtlijn-ontwikkeling
Basis is wetenschappelijk bewijs Anders: ‘expert-opinion’
Knelpunt voor diëtist: onvoldoende onderzoek -> onvoldoende evidence! Dus deels afhankelijk van expert-opinion
Opbouw richtlijn
3 delen Samenvatting Stroomdiagrammen Uitgebreide versie: wetenschappelijke onderbouwing
Wat is nieuw ?
Nut interventie jongere kids niet aangetoond-> wel aanwijzingen
Daarom onderscheid in : 0 tot 1 jaar 1 tot 2 jaar (geen BMI) 2 tot 19 jaar (BMI) Overgewicht > 5 jr-> tensie (glucose/vet?) En middelomtrek > 12 jaar
Universele Preventie
Van BOFT naar BBOFFTT Stimuleer -> BBO Verminder -> FFTT
Signaleren overgewicht < 2 jaar
Wegen en meten binnen JGZ een must! (zie correctie gewicht kleding) < 2 jaar:
overgewicht bij gewicht-lengtecurve SDS 1-2 obesitas ………………………………………….SDS >2 Extra aandacht: snelle gewichtstoename (>0.67 SDS) hoog gewicht va lft 5-6 mnd (flessekids)
Signaleren kinderen 2-19 jaar BMI bepalen bij curve gewicht-lengte > +1 SDS NB Hindostaanse kinderen lagere afkapwaarden??? Bij grens overgewicht: klinische blik
Naar ha/ka: -verdenking medische oorzaak voor overgewicht (2%) -obesitas - hypertensie
Interventie bij overgewicht binnen JGZ (zie stroomdiagrammen)
0 tot 2 jaar:
idem universele preventie/ advisering leefstijl > 2 SDS-> obesitas-> ha/ka -> na 3 mnd contact
2- 19 jaar:
1-3 EXTRA consulten binnen JGZ (bij tensie i.o.) voldoende effect na 3 x? follow-up na 1 jaar onvoldoende effect? ………. opmerking: overweeg inschakelen diëtist
Onvoldoende effect 2- 19 jaar na 3 consulten binnen JGZ?
Overgewicht? Locaal gecombineerd leefstijlprogramma en/of verwijzen huisarts
Obesitas?
Verwijzen naar ha /ka (idem overgewicht en comorbiditeit) na 3-6 maanden contact door JGZ
Opvallende zaken in JGZ-richtlijn: - Meerderheid JGZmedewerkers geschoold op overbruggingsplan-> 50 % wens bijscholing vanwege knelpunt TIJD en hoe MOTIVEREN ouders maar ook op inhoud & toepassing richtlijn -
Slechts 30 -55 % krijgt terugkoppeling na verwijzing kinderen -> aanbeveling meer regionale ketenafspraken (LESA volgt)
-
Follow-up en terugvalpreventie krijgt nog onvoldoende aandacht
En….. -
‘community-based’ aanpak moet grotere rol krijgen
-
Overwegen aandachtsfunctionaris overgewicht binnen JGZ
-
Multidisciplinaire richtlijn Obesitas (CBO) vaak onbekend binnen JGZ
-
In regio weinig mogelijkheden behandeling obese kinderen
Implementatie binnen JGZ
-
Toolkit beschikbaar vanuit NCJ
- www.jgzacademie.nl -> e-health (eind 2012 mbt overgewicht0
En dan nu de dietist! Stelling:
In de richtlijn JGZ Overgewicht wordt de diëtist te weinig genoemd.
Eens
of
Oneens?
Waar zie je kansen voor de dietist?
Op niveau van: - De individuele dietist? - Ons netwerk? - Beroepsvereniging NVD? - …………………… - ……………………
Mogelijkheden individuele dietist? - Ken je samenwerkingspartners en zij jou - Terugrapportage - Binnen de ketenzorg/regionale ketenafspraken - Ken landelijke richtlijnen (JGZ, CBO) - Scholing op gebied van (op)voeding - Breng je omgeving in kaart (wat is er voor obese kids/ kinderen met overgewicht in leeftijd 2 tot 19 jaar) - Binnen locaal gecombineerde leefstijlprogramma’s - Profileer je zelf als deskundige-> denk aan ‘expert-opinion’
Mogelijkheden netwerk
Samenwerking zoeken met organisaties als: - AJN (Artsen Jeugdgezondheidszorg Nederland) - VVN (verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland) - NVK (Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde) - GGD Nederland etc??? Ideeen hoe of wat? Kom in actie, meld het de stuurgroep!
Mogelijkheden NVD
-
Stimuleren onderzoek naar evidence voor dietistisch handelen
-
Rol weggelegd binnen de ‘ community-based’ aanpak
-
Rol totstandkoming LESA? …………………………….. ………………………………
-
Tot slot:
En:….. namens de stuurgroep Netwerk JGZ-kinderdietisten: