Kansen voor De Bleek
© Wiep Keikes
Rapportage n.a.v. bijeenkomsten 3 juli en 25 september 2015
JongAchterhoek Postadres Terborgseweg 20 7005 BC Doetinchem E-mail
[email protected] Website www.jongachterhoek.nl
Definitieve versie, 22 oktober 2015
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
Inhoud
1. Inleiding ............................................................................................................................................... 3 2. Verslag co-creatie sessie 3 juli 2015 ................................................................................................... 4 3. Verslag presentatiebijeenkomst 25 september 2015 .......................................................................... 5 4. Conclusie en vervolg ........................................................................................................................... 9
2
2
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
1. Inleiding Doetinchem heeft behoefte aan nieuwe impulsen om de stad aantrekkelijk te houden. In het kader van de ontwikkeling van een nieuwe visie op de binnenstad heeft de gemeente Doetinchem gesproken met diverse groepen uit de samenleving, zoals ondernemers, bewoners en jongeren. In alle gesprekken was er voortdurend sprake van een terugkerend thema: de binding met de Oude IJssel. JongAchterhoek vindt dat Doetinchem, als zelfbenoemde 'hoofdstad van de Achterhoek', een unieke, groene en levendige ontmoetingsplek verdient. Het terrein 'De Bleek', gelegen tussen de Oude IJssel en de Wijnbergseweg, biedt qua ligging en ruimte mooie kansen op het gebied van recreatie, evenementen, sport etc. Onlangs is door leden van de Jongerenraad in Doetinchem geopperd om hier een stadsstrand aan te leggen. Als JongAchterhoek hebben we dit idee verder opgepakt door op vrijdag 3 juli 2015 een co-creatie sessie te organiseren, gevolgd door een presentatiebijeenkomst op vrijdag 25 september 2015. Deze rapportage geldt als slotstuk van beide bijeenkomsten.
3
3
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
2. Verslag co-creatie sessie 3 juli 2015 Op vrijdagmiddag 3 juli 2015 heeft er op initiatief van het Graafschap College en JongAchterhoek een co-creatie sessie plaatsgevonden op De Bleek. Hierbij was een groep van 15 jonge professionals aanwezig die zich, na een oproep in de media, bereid hadden getoond mee te denken over eventuele nieuwe ontwikkelingen op De Bleek. De aanwezige specialismen liepen sterk uiteen: van (landschaps)architectuur en planologie tot marketing en fotografie. De volgende vragen vormden de basis voor de inhoud van de sessie:
Welke functie(s) moet het terrein krijgen? Welke voorzieningen zijn daarbij noodzakelijk? Welke inrichting past hierbij? Hoe kunnen activiteiten op het terrein in de markt worden gezet?
Als uitgangspunt gold dat het terrein de potentie heeft om te fungeren als levendige en dynamische ontmoetingsplek voor jong en oud, maar dat de unieke landschappelijke kwaliteiten tevens dienen te worden gerespecteerd. Deze kwaliteiten maken het gebied immers in beginsel aantrekkelijk om te verblijven. Na een korte aftrap, waarbij de tevens aanwezige wethouder Peter Drenth aankondigde een steiger te willen gaan bouwen tussen de Oude IJsselbrug en project Iseldoks aan de zijde van de binnenstad, werd in kleine groepen het terrein verkend en gebrainstormd over kansen op het gebied van fysieke inrichting, vestiging van functies en marketing. Deze ideeën zijn vervolgens middels een korte pitch gepresenteerd aan de groep. Enkele interessante 'aandachtstrekkers' passeerden daarbij de revue, zoals het bouwen van een echte D-toren (80 meter hoog) en het laten 'aanspoelen' van een walvis. Uiteindelijk leidde de creatieve denksessie tot een aantal concrete uitgangspunten voor de herinrichting van 'De Bleek':
Bied mogelijkheden voor buitensport en ontspanning; Creëer een plek voor een podium en/of een openlucht bioscoop; Benadruk de relatie met het water, door een strand te realiseren en waterelementen/een waterpark aan te brengen op het terrein; Bied kansen aan innovatieve horeca-concepten; Geef het terrein een hoogwaardige groene uitstraling; Maak het terrein geschikt voor uiteenlopende evenementen, van WK tot kerstmarkt; Denk na over een blikvanger/aandachtstrekker om het terrein bekendheid en uitstraling te geven.
Uitkomst co-creatie sessie 3 juli 2015: 'Sport, horeca, een gevarieerd aanbod van evenementen en een sterke verbinding met de Oude IJssel moeten de pijlers vormen voor de herinrichting van het terrein 'De Bleek' in Doetinchem.'
4
4
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
3. Verslag presentatiebijeenkomst 25 september 2015 Op basis van de hiervoor genoemde uitgangspunten uit de co-creatie sessie zijn architecten Olaf Sluyter en Peter Masselink aan de slag gegaan om de ideeën te vertalen in een ruimtelijk ontwerp. Beide architecten hebben hun idee op vrijdag 25 september gepresenteerd aan een gezelschap 'belanghebbenden'. Naast een groot aantal geïnteresseerde omwonenden waren hierbij o.a. ook wethouder Ingrid Lambregts, heemraad van het Waterschap Rijn en IJssel Berend Jan Bussink en binnenstadsmanager Jos Tiemessen aanwezig. Bleekpaviljoen Architect Olaf Sluyter presenteerde zijn plannen voor een Bleekpaviljoen, ingebed in het landschap ter hoogte van de Oude IJsselbrug. Daarnaast koos hij ervoor om het gebied functioneel in te delen door een onderscheid te maken tussen een ontmoetingsplek voorzien van sportoestellen, een groot evenemententerrein en een compact stadsstrand. Tevens bevatte het plan van Sluyter de realisatie van een korte steiger tussen de locatie van het paviljoen en het stadsstrand.
Functionele indeling (ontwerp Olaf Sluyter)
Impressie 'Bleekpaviljoen' (ontwerp Olaf Sluyter)
5
5
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
Rivieroever als gezicht naar het centrum Het ontwerp van architect Peter Masselink bevatte een sterke focus op de rivieroever, door functies op diverse plekken aan het water te concentreren. Daarbij stelde hij enkele aanpassingen in de landschappelijke structuur voor en maakte hij in zijn ontwerp vooral gebruik van de ruimtes tussen de bestaande bomen op De Bleek. In de beleving van Masselink zouden bezoekers het gebied vanuit de stad moeten zien en er vervolgens naar toe moeten willen trekken.
Functionele indeling (ontwerp Peter Masselink)
Impressie drijvende bioscoop (ontwerp Peter Masselink)
6
6
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
Feedback Naar aanleiding van beide presentaties hebben alle aanwezigen aangegeven welke goede (tops) en negatieve aspecten (flops) zij haalden uit beide presentaties. Ook werden er veel suggesties gedaan (tips). Samenvattend is daarbij de volgende informatie opgehaald: Tops:
Beide ontwerpen dragen bij aan verbetering van de leefbaarheid en verbinding tussen de Oude IJssel en de binnenstad; Voldoende (fysieke) ruimte voor evenementen; De realisatie van een waterspeelplaats; Het behouden van een groene uitstraling; Het inbedden van het paviljoen en het gebruik van veel glas aan de zijde van de oever; Beleving van het water in de stad wordt versterkt; De Bleek kan het Vondelpark van Doetinchem worden; Horeca aan het water geeft een 'Utrechts' beeld (grachten).
Flops: Locatiegebonden horeca is altijd voor een beperkt publiek. Hierdoor is De Bleek niet meer van iedereen. Bovendien komt dit het beeld niet ten goede; Er moet geen horeca op De Bleek komen; Het ontwerp mag niet leiden tot vermindering van het zicht op de molen en het water; Er moet geen hoog bouwwerk of een speeltuin worden gerealiseerd; Er moeten beheersmaatregelen zijn t.o.v. extra/intensiever gebruik van het terrein. Tips:
Het aanleggen/verlengen van de steiger is vooral mooi wanneer boottochten mogelijk zijn; Behoud voldoende ruimte voor de Parkparade; Het stadsstrand kan groter, bijvoorbeeld tussen de bomen door; De Bleek moet een rustpunt blijven voor iedereen; Stadsstrand bij parkeerplaats bij de flaneersteiger; Zomer- en winteractiviteiten laten plaatsvinden op De Bleek; Besteed aandacht aan procesvormgeving i.r.t. de rol van omwonenden en andere inwoners van Doetinchem; Bestaande afspraken over Ecologische Verbindingszone (EVZ) door laten werken i.r.t. de zuidoever; Maak gebruik van de bestaande ruimtelijke structuur; Noem het restaurant 'de Walvis'; Leg een relatie met Iseldoks (integraal geheel), eventueel via een 'barstreet'; Let op bestaande juridische kaders. Houd rekening met binnenvaart. Houd rekening met zwemwaterkwaliteit, deze is onvoldoende en daarmee een belemmerende factor
Uit bovenstaande opmerkingen en suggesties valt af te leiden dat er veel enthousiasme is over het versterken van de binding met de Oude IJssel, door het publiek de rivier te laten beleven vanaf De Bleek. Over de functies die in dat kader moeten worden gerealiseerd op het terrein bestaat meer discussie, er zijn bijvoorbeeld zowel sterke voor- als tegenstanders van de ontwikkeling van horeca op De Bleek. Hetzelfde geldt voor de omvang van en de hoeveelheid evenementen, al lijkt het erop dat het mogelijk moet zijn een goede balans te vinden tussen rust en activiteit. Tevens is duidelijk dat De Bleek een plaats kan zijn voor diverse doelgroepen en uiteenlopende soorten activiteiten (zomer- en winter).
7
7
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
Andere terugkerende opmerkingen zijn het behouden van het groen en de landschappelijke structuur. Het inbedden van het paviljoen in de oksel van Oude IJsselbrug lijkt in dat verband een mooie vondst te zijn. Ingrijpende veranderingen aan het landschap die het beeld drastisch wijzigen, worden eigenlijk door niemand als gewenst ervaren. De openheid van het terrein en het zicht op de rivier en de molen moeten hoe dan ook behouden blijven. Afsluiting Tijdens de afsluiting van de bijeenkomst gaf het Waterschap in de persoon van heemraad Berend Jan Bussink aan trots te zijn op de getoonde creativiteit en te hopen op een vervolg in de toekomst. Ook wethouder Ingrid Lambregts sprak haar waardering uit voor de wijze waarop de discussie was verlopen en noemde het traject rond De Bleek een mooi voorbeeld van overheidsparticipatie (als tegenhanger van de traditionele burgerparticipatie).
Uitkomst presentatiebijeenkomst 25 september 2015: 'Het potentieel van De Bleek wordt door vele partijen herkend. Er zijn veel kansen om de beleving van het water en de binding met de binnenstad te versterken. Wanneer het terrein een impuls krijgt, dienen de bestaande landschappelijke structuren zoveel mogelijk te worden behouden. Het type activiteiten en de omvang/intensiteit hiervan is een punt van discussie en moet nader worden verkend.'
'Sport, horeca, een gevarieerd aanbod van evenementen en een sterke verbinding met de Oude IJssel moeten de pijlers vormen voor de herinrichting van het terrein 'De Bleek' in Doetinchem.'
8
8
Rapportage 'Kansen voor De Bleek', oktober 2015
4. Conclusie en vervolg JongAchterhoek en het Graafschap College kijken terug op twee interessante bijeenkomsten. Het is duidelijk geworden dat jongeren veel kansen zien om het terrein De Bleek verder te ontwikkelen tot een dynamische en levendige ontmoetingsplek. Gedurende het proces zijn er diverse ideeën geopperd ten aanzien van functies die op het terrein hun plek zouden kunnen krijgen, zoals horeca, sport en recreatie/evenementen. Opvallend waren bijvoorbeeld de drijvende bioscoop, het Bleekpaviljoen en de wens tot het realiseren van sportveldjes/sporttoestellen. De presentatiebijeenkomst heeft daarnaast meer inzicht gegeven in de wensen van omwonenden en het draagvlak voor bepaalde activiteiten op De Bleek. Deze informatie zal nadrukkelijk onderdeel zijn van het vervolgproces. Vast staat dat grote ingrepen in het landschap door geen enkele partij als gewenst worden beschouwd, ook niet door de jongeren. De huidige landschappelijke kwaliteit en structuur vormen juist de basis voor de aantrekkingskracht van De Bleek. JongAchterhoek zal de komende tijd, in overleg met partijen als de gemeente en ondernemers, gaan verkennen op welke manier De Bleek daadwerkelijk een positieve impuls kan krijgen. Dit document fungeert daarbij als startpunt. Wanneer er nieuwe ontwikkelingen zijn, zullen deze worden gecommuniceerd richting alle belanghebbenden.
9
9