Kankerincidentie in Vlaanderen en de Kempen Oncologie Kempen, 2013 5/10/2013
Liesbet Van Eycken
Overzicht Kankerincidentie in de Kempen, Vlaanderen, België Absolute aantallen, leeftijdsspecifieke incidentie, Voor leeftijd gestandaardiseerde incidentie: trends Geografische verschillen in België
2
‘Cancer Burden’ Incidentie: Initiële D/ en R/
Belgische populatie (11Mio)
1) 2) 3) 4) 5)
Populatiegroei en vergrijzing Vroegtijdige diagnose Screening activiteiten Wijziging risicofactoren ?
Incidentie: absolute aantallen 64,301 nieuwe diagnoses in 2011
34,600
VLA 60% (38,231) BRU
8% (5,169)
WALL 32% (20,901)
29,701
B: 4% Vl: 6,4%
1,369
1,087
Data flow Gegevensstromen kankerregistratie Basiszorg en oncologische zorgprogramma’s
Pathologie
MOC MOC+ niet MOC
Mutualiteiten
+ nomenclatuur
Kankerregister
KSZBCSS Vitale status / dood
België: Leeftijdsspecifieke incidentie, 2011, alle tumoren (excl. non melanoma) 3500
3000
2500
n/100,000
2000 Males Females
1500
1000
500
0 00- 05- 10- 15- 20- 25- 30- 35- 40- 45- 50- 55- 60- 65- 70- 75- 80- 85+
Kankerincidentie 2011, België The ten most frequently occuring tumours by sex, Belgium 2011 Prostate (9,036)
Breast (10,490)
Lung (5,578)
Colorectal (3,743)
Colorectal (4,766)
Lung (2,339)
Head and neck (1,986)
Corpus uteri (1,414)
Bladder (1,823)
Melanoma (1,249)
NHL (1,027)
NHL (888)
Kidney (978)
Ovary (828)
Leukaemia (949)
Pancreas (758)
Stomach (946)
Leukaemia (696)
Melanoma (917) 40%
30%
Kidney (663) 20%
10%
0% Males
10% Females
20%
30%
40%
Arr. Turnhout: De tien meest trequentetumoren per geslacht in 2002-2011 Bron: Stichting Kankerregister Prostaat (3,793)
Borst (3,372) Colon en
long (2,344) Colon en rectum (1,881)
(1,416)
long (658)
Blaas (621)
Baarmoederlichaam (521)
Hoofd- en hals (550)
Ovarium (339)
Nier (380)
Maligne melanoom (338)
Non-Hodgkin (354)
Non-Hodgkin (275)
Maag (337)
40"10
r .. n1fllm
Nier (212)
leukemie (293)
Baarmoederhals (207)
Pancreas (241)
Pancreas (195)
30"10
20"10
10"10
0% = Mannen
10"10
20"10
30"10
40"10
=Vrouwen
Belgian Canter Registry
I .
. .
.
. • •
.
. .. .
I
t, . • •
Evolutie kankerincidentie (absolute aantallen) 50.000 45.000 40.000 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000
Totaal
0-14
15-49
50-74
75+
2030
2025
2020
2015
2010
2009
2008
2007
2006
0
Invasieve tumoren (excl non melanoma): incidentie per geslacht, Turnhout 2002-2011 1.600 1369
1.400 1.200
1121
1087
1.000 854 800 600 400 200 0 1
2002
2
3
4
Mannen - absolute aantallen
5
6
7
8
Jaar Vrouwen - absolute aantallen
9
10
2011
Evolutie kankerincidentie in het arr. Turnhout Invasieve tumoren (exel non melanoma): incidentie per geslacht, Turnhout
2002-2011 400.0
1,600
350.0
1,400
300.0
1,200
250.0
1,000
~
200.0
SOO
Cl::
150.0
600
100.0
400
50.0
200
Ö
g o' 0
z
VI
S
0.0
z
0 2002
2003
2004
2005
2006
2007
200S
2009
2010
2011
Jaar
_
Mannen· abso lute aantallen
_
Mannen· W5R
Vrouwen· absolute aantallen _
Vrouwen · WSR
Belgian Canter Registry
I .
. .
.
. • •
.
. .. .
I
t, . • •
5 meest frequente tumoren bij mannenn, arrondissement Turnhout, 2002-2011 De 5 meest frequente tumoren bij mannen, Turnhout 2002-2011 140.0
120.0
100.0
s 0 0
ei
80.0
.... 0
lil:
~.....
/
....
~
IJ)
/
--
.......
...
-- ....
--
60.0
::
~
... "'-
"""""-
..... ~
-
• Prostaat (EAPC
=-2 .9% lp =0 .123])
(EAPC
=-2.3% lp =0.002])
• Long Colon en rectum (EAPC
40.0
=0.5% lp =0.498])
1 1 ,.
• Blaas 20.0
0 .0
--2002
Belgian Can
(E-APC ~
~
(EAPC 2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
=-1.7% lp =0 .099]) Hoofd- en hals
4
=0.2% lp =0.851])
.1
2011
Jaar
I - - -
.
- ••
-
. -. I
t, - ••
1999
Prostate Cancer
2000 2001 2002
--
WSR
N/100,OOO
137
2003 2004
130 124 118 113
2005
107 102
2006
97 .2 92.6 88,2
84,0
2007 2008 2009 2010 13
Belgian c',ncer Registry
I
80,0 76.2 72 .5 69 . 1 65,8 62,7 59.7
I
Belgian Cancer Registry (www .belgiancancerregistry .be)
Prostaatkankerincidentie-PSA PSA-testing
Source: Permanente steekproef Thank you IMA ! 14
Longlulnkor.LHIIijdgt."' _ _ MlndMndt (WSR)bi Vf......n~' hIIloIogIt. VlNndt
LonQunkor: L.. ~."'ndaa,_M In_nllo (WSR) ~ mannen pof hIIloIogIo. VlNnct.'on 1_2010 110
10.0 20.0
§ 15.0
i
lD
g
8 ~
!. .,co:
~ 10.0
:t
:t
6.0
4.0
s.o
1999
2000
2001
1001
2003
2004
lOOS
2006
2007
J_ Grootcollig ca,cInoom
Splnoctlh.... '
",'''noom
200S
1009
2010
' 999
2000
2001
2002
2003
2004
lOOS
2006
2007
2001
lOO!I
2010
J..,
Klllncllilg carcinoom
Groo
A.s.noc.a,clnoom
SpinooIIf"'''' c.,cinoom
Belgian Canter Registry
I 15
.
.
..
. • •
.
. .. I
t, .
. • •
Levensstijl Tabak • • • • • • • • • • • • •
Mondholte Pharynx Larynx Oesophagus Pancreas Lever Neusholte Synergistisch Long effect Nier Blaas Tabak Maag + AlcoTabak Alcohol Cervix hol Myeloide leukemie
Alcohol • • • • • • • • •
Mondholte Pharynx Larynx Oesophagus Pancreas Lever Borst Colon Rectum
16
Bron: World Cancer Report 2008, IARC
Incidentie Hoofd- en halskanker (NKO) mannen
17
vrouwen
5 meest frequente tumoren bij vrouwen, arrondissement Turnhout, 2002-2011 De 5 meest frequente tumoren bij vrouwen, Turnhout 2002-2011
120.0
100.0
A
•
•
•
•
.1
.~
•
I1
Borst
I(EAPC = 0.4% lp = 0.5691)
80.0
0 0 0
ö
....0
~
60.0
0:
U)
~
...
40.0
.,...
A._~
20.0
....
~
....
--
~
2002
I
2003
2004
2005
2007
2006
2008
2009
Long (EAPC = 6.2% [p = 0.0001)
2010
Jaar
.
. .
.
.
1 1
• Baarmoederlichaam ) 1 (EAPC = -0.9% [p = 0.3241)
Ovarium fEAPC = -4.9% [p = 0.0011) 2011 -
0.0 Belgian Ca
• Colon en rectum I1 (EAPC = 0 .6% [p = 0.5891)
•• D
.
. .. I
,. .1
t, .
. • •
International comparison of incidence (source: Breast Cancer Incidence, Mortality, Treatment and Survival in Ireland: 1994-2009, National Cancer Registry Ireland, 2012, page 12)
19
Longkanker Vrouwen 2004
WSR N/100.000
2005
42.3 38.4 34 .9
2006
31.7
2007 2008 2009 2010 20
o
28,9 26,2
o
23.9 21.7 19 .7 17,9 16,3
o
8elgian Cancer Registry
14.8 13.5 12.2 11.1
10,1 9,20 8.36 Belgian Cancer Registry (www .belgiancancerregistry .be)
o
Schildklierkanker en geografische variatie Incidence of thyroid cancer Females, Belgium, 2004-2008
/100,000
• • . . . .
. . . . . . .
Belgian Canter Registry
I
•
17 .3 15.7 14 . 3 13 .0 11 .8 10 .7 9.75 8 .86 8.05 7.32 6 .66 6.05 5.50 5.00 4.55 4.13 3 . 76 342
c2 o
e
o
0
o 0
Belgian c',ncer Registry
I l
Ref Belgium
.
. .
.
. • •
.. .. I
t, .
. • •
Evolutie van de voor leeftijd gestandaardiseerde incidentie (WSR), Vlaanderen, 1999-2011 16,00 14,00 12,00
n/100,000
10,00 Cervix 8,00
Corpus Ovary
6,00 4,00 2,00
EAPC (%)
0,00
Cervix
-1,7
Corpus
-0,2 (NS)
Ovary
-3,4
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
EAPC estimated annual percentage change (%) 22
Estimated age-standardised mortality rate per 100,000 Cervix uteri , all ages
- ... ~,
.', .~
23
• GLOBOCAN 2008 (IARC) - 4.2.2013
< 2.7
•
< 5.9
< 10.1
•
< 17.6
• < 41.7
Incidence of cervical cancer Belg ium, 2004-2008
/100,000
• . . . . .
Belgian Canter Registry
. . . . . . . •
18.2 16.5 15.0 13 . 7 12.4 11.3 10.3 9 .32 8.48 7.71 7.01 6 .37 5.79 5.26 4 . 78 4 .35 3.95 3 59
o
o o Q)O
Belgian Cancer RegioI!}'
Ref: Belgiu m
•
o
o
o
0
Finnish Cancer Registry 04 .03. 2011
I 24
.
. .
.
. • •
.. .. I
t, .
. • •
Nierkanker: incidentie (incidenteel?) en mortaliteit? Kidney: age-standardised incidence and mortality (WSR) per sex , Flemish Region 1999-2010 14,0
12,0
WSR (N/100,000)
10,0
8,0
6,0
4,0
2,0
0,0 1999 25
2000
Incidence - Males
2001
2002
2003
2004 2005 Year
Incidence - Females
2006
Mortality - Males
2007
2008
2009
2010
Mortality - Females
Kidney cancer: incidence by stage in males, Flemish Region 1999-2010 7,0
● Stage I (EAPC = 8.0%; p = 0.000)
6,0
WSR( n/100,000)
5,0
4,0
3,0 ● Stage IV (EAPC = -2.4%; p = 0.003) 2,0
● Stage III (EAPC = 1.9%; p = 0.080)
1,0
● Stage II (EAPC = -4.6%; p = 0.005)
0,0 1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Kidney cancer: incidence by stage in females, Flemish Region 1999-2010 4,0
3,5
● Stage I (EAPC = 7.9%; p = 0.000)
WSR( n/100,000)
3,0
2,5
2,0
1,5
● Stage IV (EAPC = -3.4%; p = 0.011)
1,0
● Stage III (EAPC = -1.1%; p = 0.245) 0,5 ● Stage II (EAPC = -7.1%; p = 0.001) 0,0 1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Testis cancer: incidence in Belgium Incidence of testicular cancer Belgium, 2004-2008
/100 ,000
• . . . . .
. . . . . . . .
Belgian Canter Registry
I 28
•
12 . 3 11 .2 10 .2 9 .26 8 .42 7.65 6 .96 6 .33 5.75 5.23 4 .75 4 .32 3.93 3 . 57 3 .25 2 .95 2 .68 244
o
o o
o
o 0
Belgi.n Canctr Rtgistry
Ref: Belgium
.
. .
.
. • •
.. .. I
t, .
. • •
Conclusie ‘Burden’ of cancer Incidence: Initial Care of the disease
Mortality: End of life care
Belgian population (11Mio)
1) 2) 3) 4) 5)
Progress in treatment Early diagnosis Screening activities (cf. interval ca) Quality of Care ?
Dank u wel voor uw aandacht!
.
.
•
.
. ..
• •
België: Mortaliteit/sterfte: paradox
Sterfte t.g.v. kanker (absolute aantallen n)
2004 –
2008
11,078 => 11,783
Voor leeftijd gestandaardiseerde sterfte (WSR n/100,000)
2004 => 87.4
=>
2008 85.8
Alle kankers, 1999-2008, voor leeftijd gestandaardiseerde mortaliteit (WSR) Flemish Region
400 350
WSR( n/100,000)
300 250 200 150
mannen: -2,2% per jaar 100
vrouwen: -1.1% per jaar
50 0 '99
'00
'01
'02
'03
'04
Bron: VAZG, sterftestatistieken 32
'05
'06
'07
'08
België 2008: 10 meest voorkomende oorzaken van sterfte ten gevolge van kanker per geslacht .
Figure 6
.
. ,'
..
.
males
:
_ females
lung <4.943) Colon and red
Lung (1.544)
(1.555)
Prostate (10410)
Colon a
rectum (1.375)
Pancreas (no)
Pancreas (753)
Ovary(6S3l
Head and neck 81) Bladder (m) Non-HocIgIdn
phoma (24) Uver(309)
Stomach 1484)
StOll1ach (3os) Braln (z6S)
Uverk44) Belgian
20%
40%
33
10%
0%
10%
20%
.
. . .
.
..
Gynecologische tumoren: Leeftijdgestandaardiseerde mortaliteit (WSR) per tumortype en incidentiejaar, Vlaanderen 1999-2010 7,0 ,-------------------------------------------------------------------
6,0
+----.--------------
5,0 +---------------------------------------------------------- ---------------
0' o ~
o
4,0 +--------------------------------------------------------------------------
o ....
-Z
~ 3,0
+----------------------------------------------------------------------
~
::s
: 1,0
+-------------------------------------------------------------------
0,0 +-----,,-----,------,-----.-----,-----,-,----,-----,------.-----,-----,-,----, 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Jaar _ Belgian Canter Registry
34
Baarmoederhals
_
Baarmoederlichaam
Ovarium
Bron: VAZG, sterftestatistieken .
. . .
.
..
‘Burden’ of cancer Incidence: Initial Care of the disease
Mortality: End of life care
Belgian population (11Mio)
Survival M/I cervix (VLA, 2010) 109/332: 33% Proxy survival= 1-(M/I)= 67%
Belgium: Prostate cancer 2004-2008 5 year observed and relative survival 1.0
Relative
0.9 0.8 0.7
~ .c 0.6 IU .c
...a.0
o
8
§
0.5
,
"jij
z
> > 0.4
... ::l
(f)
1000 900 800 700
Observed 1
:~ i 400 ] 300 200 100 o ~--------------~~-,-,-,~~~~~
0.3 -
0.2
Males
0.1 0.0
- - Relative survival
o
- - - - -Ir- - - - -Ir- - - - -Ir- - - - -, -- - - - 1
2
3
4
5
Survival time (in years) Belgian Canter R
I
I 36
.
. .
.
. • •
.
. .. .
I
t, . • •
FIGURE 13 - 5-YEAR RELAnVE SURVIVAL POINT ESTIMATES AND 95% CONFIDENCE INTERVAl5 BY TUMOUR SITE IN FEMAlES (BElGIUM 2004-2008)
hyrod (C73)
Ma ogna I melanoma of s
(C43)
B east (CSO) !;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;~ Corpus ut.en (C54)
Kidney (C64) ...............~ Cervix ute . (CS3) Colon (C 1g.c 19)
Rectum (00) Head and necl: (CQO.C 14.00.<:32) Bladde (C 67)
Ovary (C56) Stomach (C I6.1·9)
_ _ _ _ _ _ 1--1
Ce lral ervous System (C7 .e72) Oesophagus (C s.c16.0)
~
live (02)
lung (C34) !taCt (C2U24)
Pancreas (OS)
H
esothelloma (U.S) t moors (CQO.C43. C4S-C96. MPO.
S)
H
I o
10
20
30
40
SO
60
70
80
90
100
S-year relalive survival (%) Be
I 37
. - -
.
- ••
-
. -. I
t, - ••
Tumours with the highest 5-year relative survival -L
-L
-L
-L ThVîhid
T
P
T
T
T T T
I
I
I
Thyroi ll Hodgkin '
I
I
-r
I
T
1
I 1
I
I
I
I
-I
Mal. mela
Mal. immunop ol i
1
1
HO~
I
T
I
I
I
I
I
I
I
1
1
1
I I
I T
I T
I
I
1
1
~Bone
1
1 Breast
-,
I
I
Lymphoid Ie Breast
-r
Mal. meJnoma 1f skin
1 I
I Kaposi's sar MPD
I
~
MPD
s disease
Corpus uteri
lVnilh id leukaemia
..,
E~~ and adnexa
a d arti ular cartilage
=i
Kidney
I
100%
80"10
60"10
40"10
20"10
20"10
0%
40"10
60"10
80"10
5-year relative survival lil Ma les
38
100% kt~ n
.Jffl-
lil Females
- -
.
Cotnnr RtgiSlIY
- ••
-
. -.
- ••
Belgium, 5-year relative survival, 2004-2008 Tumours with the lowest 5-year relative survival
39
Evolutie 5 jaar relatieve overleving, alle tumoren excl non melanoma skin ca, MPD, MDS Vrouwen, Vlaanderen, 1999-2003 versus 2004-2008
Tumours with the highest 5-year relative survival progression, females, Flanders
Unchanged 99-03 vs 04-08 Cervix uteri (70,4%) Corpus uteri (80%) Ovary (45%-43%)
Conclusie Incidentie: Zorg bij start van de ziekte
Mortaliteit: Zorg bij laatste fase
Belgische populatie
Overleving 10-j Prevalentie: Follow-up/Chronische zorg
