Kaderbrief 2008
Haarlem, Gedeputeerde Staten 22 mei 2007 Provinciale Staten 25 juni 2007
1
Inhoudsopgave 1
FINANCIËLE UITGANGSPUNTEN ......................................................................................................... 4 1.1 1.2
2
ACTUEEL FINANCIEEL KADER 2008-2011................................................................................................ 4 FINANCIËLE AANDACHTSPUNTEN ............................................................................................................ 7
BELEIDSAMBITIES ................................................................................................................................... 8 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
RUIMTELIJKE INRICHTING ........................................................................................................................ 8 ECONOMIE EN BEREIKBAARHEID............................................................................................................ 11 MILIEU ................................................................................................................................................... 13 WELZIJN ................................................................................................................................................ 15 BESTUUR EN BURGER ............................................................................................................................. 16
2
Inleiding In april dit jaar is ons college van start gegaan met het collegeprogramma ‘Krachtig, in balans’ als leidraad. Zoals daarin aangegeven willen wij als college de balans vinden tussen de problemen, uitdagingen en kansen die in Noord-Holland voorliggen. De begroting 2008 is de eerste concrete vertaling van de ambities die wij in het collegeprogramma hebben aangegeven. In deze begroting zullen een aantal hoofdlijnen tot uiting komen. •
Wij willen de lijn van een investerende en uitvoerende provincie de komende jaren krachtig voortzetten voor een economisch krachtige provincie. Hierbij kiezen wij nadrukkelijk voor een zuinig gebruik van ruimte en zorgvuldig omgaan met het klimaat. Wij beperken de gevolgen voor leefomgeving en milieu.
•
De komende jaren komt er veel nieuwe wetgeving op de provincie af, die ons grote mogelijkheden biedt. De nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening, de Wet Algemene Bepaling Omgevingsrecht, de nieuwe Waterwet en verscheidene andere wetten zullen in belangrijke mate bepalend zijn hoe wij onze doelstellingen kunnen realiseren. Wij zullen u informeren over en betrekken bij de implementatie van de mogelijkheden die deze nieuwe ontwikkelingen bieden.
•
Om te komen tot een heldere en transparante uitvoering van het collegeakkoord zullen wij binnenkort een uitvoeringsprogramma collegeakkoord vaststellen. Wij zullen u dit uitvoeringsprogramma ter kennisneming aanbieden. Het uitvoeringsprogramma zal bestaan uit vier jaarschijven met het accent op resultaten in 2010. Met het uitvoeringsprogramma willen wij voorkomen dat er ‘open eindes’ bestaan in onze ambities. Het uitvoeringsprogramma zal de basis zijn voor concrete en afrekenbare voorstellen die wij u in de begrotingen van 2008 en volgende jaren zullen presenteren. Het verder verbeteren van de kwaliteit van begroting en rekening als sturinginstrument voor uw Staten is dan ook een belangrijk aandachtspunt voor ons.
De kaderbrief is nadrukkelijk bedoeld als een brief van ons – als college van Gedeputeerde Staten - aan u, de vergadering van Provinciale Staten. Het is dus een brief en geen financiële nota of allesomvattend document. Aangezien het collegeprogramma zeer recent werd vastgesteld, bevat de kaderbrief ten opzichte daarvan geen nieuwe ambities. Wij gaan er vanuit dat uw Staten, wanneer moties worden aangenomen met financiële gevolgen, zelf de financiële dekking daarvoor aangeven. Als uw Staten die dekking niet aangeven, gaan wij er vanuit dat de motie een signaal is dat uw wens hoge prioriteit moet hebben zodra er structureel geld beschikbaar is. In deze brief hebben wij onze beleidsinhoudelijke gedachten over de begroting 2008 op hoofdlijnen samengevat. U zult dus ook zeker niet alle voorstellen in deze kaderbrief terugvinden die in de begroting 2008 worden opgenomen. Wel willen wij met deze kaderbrief een helder beeld van onze voornemens op hoofdlijnen schetsen, zodat u uw budgetrecht bij de behandeling van de begroting dit najaar, goed invulling kunt geven. Deze kaderbrief kent een korte paragraaf met het financieel kader voor het komend jaar. Vervolgens worden aan de hand van vijf taakgebieden de belangrijkste ontwikkelingen en voornemens geschetst.
3
1 Financiële uitgangspunten 1.1 Actueel Financieel kader 2008-2011 Omschrijving 1
Saldo meerjarenraming vóór collegeprogramma Meerjarige bijstellingen collegeprogramma 2 Prognose provinciefonds. aanpassing raming VJN2007 3 Prognose provinciefonds. aanpassing regeerakkoord 4 Stelpost voor het opvangen van macro economische tegenvallers 5 Aanpassing raming opcenten 6 Verhoging opcenten met 0,5 7 Aanpassing raming renteresultaat 8 Extra dividend boven raming 2007 9 Stelpost bezuinigingstaakstelling 10 Lager Kasritme PMI (van 60% naar 55%) 11 Lagere uitgaven ontwikkelingssamenwerking 12 Saldo meerjarenraming na actualisering collegeprogramma 13 Nieuw Beleid Collegeprogramma 14 Saldo meerjarenraming na Nieuw Beleid Collegeprogramma 15 De per saldo meerjarige bijstellingen bij Voorjaarsnota 2007 (exclusief collegeprogramma) 16 Saldo nieuwe meerjarenraming 2008-2011
2008
2009
2010
2011
€ 6.451.400
€ 6.539.500
€ 5.920.900
€ 5.920.900
€ 4.328.194
€ 3.704.974
€ 2.597.692
€ 2.597.692
-€ 3.000.000
-€ 3.400.000
-€ 4.300.000
-€ 4.300.000
-€ 10.000.000
-€ 10.000.000
-€ 10.000.000
-€ 10.000.000
€ 1.800.000 € 1.000.000 € 9.000.000 € 10.000.000 € 7.500.000 € 500.000
€ 2.000.000 € 1.300.500 € 8.000.000 € 10.000.000 € 7.500.000 € 500.000
€ 2.300.000 € 1.326.510 € 7.000.000 € 10.000.000 € 7.500.000 € 500.000
€ 2.300.000 € 1.353.040 € 7.000.000 € 10.000.000 € 7.500.000 € 500.000
€ 500.000
€ 500.000
€ 500.000
€ 500.000
€ 28.079.594
€ 26.644.974
€ 23.345.102
€ 23.371.632
€ 28.000.000
€ 25.500.000
€ 23.000.000
€ 20.500.000
€ 79.594
€ 1.144.974
€ 345.102
€ 2.871.632
€ 3.637.307
€ 3.376.707
€ 276.593-
€ 2.539.093-
€ 3.716.901
€ 4.521.681
€ 68.509
€ 332.539
Toelichting Regel 1 – Saldo meerjarenraming vóór collegeprogramma Op deze regel is de financiële ruimte voor de jaren 2008 tot en met 2011 zoals opgenomen in het collegeprogramma als startpunt voor het meerjarig financieel kader.
4
Meerjarige bijstellingen collegeprogramma Regel 2 – Prognose provinciefonds - aanpassing raming voorjaar 2007 Op deze regel wordt de raming van het provinciefonds geactualiseerd op basis van de najaarscirculaires van het Ministerie van BZK. Regel 3 - Prognose provinciefonds - aanpassing regeerakkoord In het regeerakkoord heeft het kabinet een korting op het provinciefonds aangekondigd. Op regel wordt de raming van het provinciefonds aangepast aan deze korting. Regel 4 – Stelpost voor het opvangen van macro economische tegenvallers Vanuit behoedzaamheidoverwegingen nemen we een stelpost op waarmee we toekomstige majeure tegenvallers kunnen opvangen. Regel 5 – Aanpassen raming opcenten motorrijtuigenbelasting De opbrengstenraming van de opcenten motorrijtuigenbelasting wordt structureel bijgesteld op basis van de verwachte hogere opbrengst. Regel 6 – Verhoging opcenten In het collegeprogramma is besloten tot een opcentenverhoging met 0,5 opcent. De meerjarenraming van de opcentenopbrengsten wordt hier aangepast. Regel 7 – Aanpassing raming renteresultaat De prognose van het renteresultaat is hoger dan de raming in de vigerende meerjarenraming. De meerjarenraming van het renteresultaat wordt hier aangepast. Regel 8 – Extra dividendopbrengsten De laatste jaren is de opbrengst uit dividenden steeds hoger dan geraamd in de meerjarenraming. Op deze regel wordt de raming van de dividendopbrengsten structureel bijgesteld. Regel 9 – Stelpost bezuinigingstaakstelling Om de provinciale begroting meerjarig sluitend en actueel te houden, is in het collegeprogramma een bezuinigingstaakstelling van € 7,5 miljoen per begrotingjaar opgenomen. (zie ook 1.2) Regel 10 – Lager kasritme PMI Op basis van het kasritme van de grote investeringsprogramma’s in 2006 wordt het kasritme voor de jaren 2008 – 2011 bijgesteld. Regel 11 – Lagere uitgaven ontwikkelingssamenwerking In het collegeprogramma wordt gesteld dat de taken rondom ontwikkelingssamenwerking worden stopgezet. De uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking worden op deze regel in de meerjarenraming bijgesteld.
5
Regel 12 – Saldo meerjarenraming na actualisering Collegeprogramma Op deze regel is de financiële ruimte voor de jaren 2008 tot en met 2011 opgenomen na verwerking van bovenstaande bijstellingen. Regel 13 – Nieuw beleid Collegeprogramma Op deze regel is het Nieuw Beleid zoals opgenomen in het collegeprogramma verwerkt. Detailoverzicht Nieuw Beleid Collegeprogramma Kust zwakke schakels Beheer en onderhoud natuurgebieden Biologische landbouw Jeugdsportfonds Cofinanciering EU Huisvesting (Dreef) Mediaprogramma Sponsoring / Evenementen Promotie en Acquisitie Revolving fund acquisitie Ressen / Ontwikkelingsbedrijf Bestuurskracht (incl. burgemeester assessment) Groene Uitweg Kleine landschapselementen Bereikbaarheid kust Verlengen ISV Recreatieve verbindingen Investeringsprogramma klimaat en duurzame energie & Waddenfonds HIRB (bedrijventerreinen) Water als economische drager Mobiliteitsfonds (versneld ingevoerd) Totaal uitvoering Collegeprogramma
2008
2009
2010
2011
€ 500.000 € 1.000.000 € 750.000
€ 500.000 € 1.000.000 € 750.000 € 2.000.000
€ 500.000 € 1.000.000 € 750.000 € 500.000 € 2.000.000
€ 500.000 € 1.000.000 € 750.000 € 500.000 € 2.000.000
€ 1.000.000 € 800.000 € 200.000 € 150.000 € 2.000.000 € 200.000
€ 1.000.000 € 800.000 € 200.000 € 150.000 € 2.000.000 € 200.000
€ 1.000.000 € 800.000 € 200.000 € 150.000 € 2.000.000 € 200.000
€ 1.000.000 € 800.000 € 200.000 € 150.000 € 2.000.000 € 200.000
€ 3.000.000 € 400.000 € 2.000.000
€ 3.000.000 € 400.000 € 2.000.000
€ 3.000.000 € 400.000 € 2.000.000
€ 400.000
€ 1.000.000 € 2.000.000
€ 1.000.000 € 2.000.000
€ 1.000.000 € 2.000.000
€ 1.000.000 € 2.000.000
€ 3.000.000 € 5.500.000 € 2.500.000 € 5.000.000 € 3.000.000 € 3.000.000 € 3.000.000 € 3.000.000 € 7.000.000 € 28.000.000 € 25.500.000 € 23.000.000 € 20.500.000
Regel 14– Saldo meerjarenraming na Nieuw Beleid Collegeprogramma Op deze regel is de financiële ruimte voor de jaren 2008 tot en met 2011 opgenomen na verwerking van het Nieuw Beleid Collegeprogramma. Regel 15 – De per saldo meerjarige bijstellingen bij Voorjaarsnota 2007 Op deze regel is het saldo van de financiële mutaties behorende bij de voorjaarsnota verwerkt. Regel 16 – Saldo nieuwe meerjarenraming 2008-2011 Op deze regel is de financiële ruimte voor de jaren 2008 tot en met 2011 opgenomen na verwerking van de gehele inhoud van de voorjaarsnota 2007. 6
1.2 Financiële aandachtspunten Ons college wil ervoor zorgen dat het investeringspeil van de provincie Noord-Holland in de toekomst op het huidige niveau gehandhaafd blijft en dat de provinciale begroting meerjarig in evenwicht blijft. In ons collegeprogramma hebben we € 131 miljoen aan nieuwe uitgaven, gespreid over 4 jaar, opgenomen. Om de provinciale begroting meerjarig sluitend en actueel te houden, hebben we in het collegeprogramma een bezuinigingstaakstelling van € 30 miljoen opgenomen. Voor de realisatie van deze bezuiniging heeft ons college de ambtelijke organisatie opdracht gegeven systematisch de budgetten door te lichten op mogelijkheden tot ombuigingen. Uitgangspunt daarbij is dat gestart wordt met het doorlichten van de oudste en grootste begrotingsbudgetten. De Algemeen Directeur zal ons college op basis van deze budgettaire doorlichting een aantal keuzemogelijkheden voorleggen, zodat wij bij de opmaak van de programmabegroting 2008 een eerste invulling aan de bezuinigingstaakstelling kunnen geven. De omvang van de direct beïnvloedbare uitgaven die voor een bezuinigingstaakstelling in aanmerking komen is circa € 150 miljoen. Gelet op jurisprudentie over het tijdig aankondigen van het korten op subsidies, is het niet haalbaar te bezuinigen op structurele subsidiebudgetten in 2008. We beperken de bezuinigingstaakstelling 2008om die reden tot een bedrag van € 4,5 miljoen. De resterende € 3 miljoen willen we gedurende de begrotingsuitvoering realiseren door optredende meevallers op voorhand in te boeken, al dan niet in combinatie met het aanpassen van kasritmes. Voor het geval zich geen meevallers e.d. voordoen zal ons college de bezuinigingtaakstelling in 2009, 2010 en 2011 verhogen tot een bedrag van € 8,5 miljoen.
7
2 Beleidsambities 2.1
Ruimtelijke inrichting
Ruimtelijke Ontwikkeling Nieuwe Wet RO en Structuurvisie Naar verwachting treedt op 1 juli 2008 de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening (nWRO) in werking. Nieuwe samenwerkingsvormen en afspraken zijn nodig met gemeenten (nu de provinciale goedkeuring van bestemmingsplannen vervalt) om goed met gemeenten samen te werken en het ruimtelijk beleid op elkaar af te stemmen. We zullen inspelen op een andere rolopvatting: loslaten waar mogelijk, maar duidelijk sturen wanneer provinciale belangen dat vragen. Waar nodig zetten wij de instrumenten van de nWRO stevig in voor projecten als Haarlemmermeer-Bollenstreek en Wonen in het Groen. In 2008 zullen wij in het kader van de nieuwe WRO voor de provinciale Structuurvisie (die de huidige twee streekplannen vervangt) toewerken naar een integrale visie op basis van verschillende scenario’s. In de Structuurvisie zullen wij in beginsel alle strategische en programmatische ruimtelijke aspecten van provinciaal beleid opnemen. Hierbij kan worden gedacht aan bijvoorbeeld het detailhandelsbeleid, culturele planologie, onderdelen van de Stelling van Amsterdam etc..
Wonen Om de tekorten op de woningmarkt te kunnen reduceren is een blijvende inspanning van het Aanjaagteam Wonen nodig. Door aanjaagacties, veelal op verzoek van marktpartijen en corporaties, willen wij in 2008 stagnerende bouwprojecten vlot trekken. Om de maatwerkacties nog adequater te doen zijn, zullen (externe) experts worden ingezet. Hiervoor zijn financiële middelen nodig. Niet alleen de omvang van de woningbouwlocatie is bepalend voor het verrichten van de maatwerkacties, ook de kwaliteit van de betreffende locatie zal meegewogen worden. Daarnaast zullen wij bij gemeenten aandringen op het maken van prestatieafspraken met ontwikkelaars en woningcorporaties.
Noordvleugel Wij ondersteunen de Noordvleugelvisie om te komen tot een competitieve regio (in de Europese top-5) waar concurrerend samen gaat met een goed woon- en leefklimaat. Binnen de Noordvleugel bundelen wij de krachten met Amsterdam, waarbij wij voor de provincie vooral een rol zien als aanjager van de ruimtelijk-economische ontwikkeling in de Noordvleugel. Om de betrokkenheid van andere gemeenten bij de Noordvleugel te versterken en ook met hen de krachten te bundelen wordt de communicatie rond de Noordvleugel verbeterd. In Noordvleugelverband zullen meetbare doelen worden geformuleerd en zal een goede monitoring van de ontwikkelingen plaatsvinden. In het kader van het regeerakkoord zal in samenhang de ruimtelijke visie voor de lange termijn (2040) tussen regio en Rijk worden afgestemd. Voor de kortere termijn komt er een akkoord met het Rijk over ruimtelijke vraagstukken, het Urgentieprogramma Randstad.
8
Toetssteen voor het succes is of met dit akkoord de regionale doelen effectiever worden bereikt dan nu mogelijk is en of provinciale middelen aanvullend worden ingezet op Rijksinvesteringen.
Plattelandsontwikkeling In het kader van het ILG (Investeringsbudget Landelijk Gebied) willen wij, in navolging van het ontpotten en ontschotten op rijksniveau, in 2008 werken aan het ontpotten en ontschotten van provinciale middelen, om deze flexibeler te kunnen inzetten voor projecten in het landelijk gebied. Deze wens wordt ook nadrukkelijk ondersteund door de gebiedscommissies ILG. We streven naar een meerjarige ILG-begroting. Om de gebiedscommissies ILG goed hun werk in de regio te kunnen laten doen, is het van groot belang dat wij voldoende middelen beschikbaar stellen.
Grondbeleid De koers van de nota Gegronde Ontwikkeling wordt voortgezet. De provincie zal in meer gevallen de regievoering bij gebiedsontwikkeling ondersteunen door anticiperende en strategische aankopen te doen. Samen met private parijen en andere overheden zal de gebiedsontwikkeling en daarbij passend grondbeleid tot uitvoering worden gebracht. In een aantal specifieke gevallen zullen wij, samen met andere partijen, mede risico nemen bij de ontwikkeling van terreinen voor woningbouw en bedrijven. De mogelijkheden van de toepassing van de beheergrondbank in andere delen van NoordHolland wordt onderzocht. Dit in navolging van Laag Holland. De aankopen voor de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur en Recreatie om de stad zijn geprioriteerd. Voor alle aankoopgebieden zijn aankoop (strategie)plannen goedgekeurd. Hiermee kunnen wij de strategie van verwerving besturen.
Landbouw en Visserij Land- en tuinbouw en visserij zijn belangrijke pijlers van de economie in Noord-Holland. Vooruitlopend op een nieuwe Landbouwagenda onderscheiden wij een aantal speerpunten: • Versterking van de Greenport Aalsmeer, nog altijd nr. 1 in internationale export van Nederland. Wij zullen samen met gemeenten en bedrijfsleven een programmabureau oprichten. Voor de periode 2007-2010 willen wij bijdragen aan de kosten van het programmabureau. •
Wij streven naar minder emissies en een verbetering van de waterkwaliteit. Daarom ondersteunen wij de glastuinbouw bij het implementeren van innovatieve en duurzame milieu- en energiebesparingsopties.
•
De glastuinbouw levert veel werkgelegenheid op, zowel voor laag- als voor hoogopgeleiden. Een concentratie van clusters van glastuinbouw in gesloten teeltsystemen, die ingepast zijn in het landschap zoals Agriport A7, is een ontwikkeling die ons voor ogen staat. Wij zullen de unieke concentratie van agrarische activiteiten die Agriport A7 is krachtig blijven ondersteunen. Wij zullen bij het Rijk lobbyen voor en met regionale partijen overleggen over de aansluiting op termijn van Agriport op de A7.
9
•
De bollensector is toonaangevend voor de provincie. Nieuwe en bestaande bedrijven met permanente bollenteelt ondersteunen wij bij het realiseren van duurzame productie, vermindering van de milieubelasting en innovaties.
•
Nederland, in het bijzonder het gebied rond Enkhuizen, is leidend op het gebied van de plantenveredeling. Alhoewel deze veredelingsbedrijven steeds internationaler worden, blijven ze nog in Nederland. Wij faciliteren het behoud en de versterking van de internationale toppositie van deze innovatieve sector en de daaraan verbonden belangrijke positie in werkgelegenheid en economische groei in de regio.
•
De visserijsector is een belangrijke drager van de lokale economie in delen van Noord-Holland. Wij ondersteunen verduurzaming en innovaties in de sector. Daarnaast dragen wij bij aan de totstandkoming van minimaal twee pilots voor aquacultuur, zoals reeds aangekondigd in het collegeprogramma.
Recreatie, natuur en landschap Met de recente aanstelling van de Provinciaal Adviseur Ruimtelijke Kwaliteit (PARK) zullen wij in 2008 stevig inzetten op ruimtelijke kwaliteit in Noord-Holland. De PARK zal onder andere betrokken zijn bij enkele projecten met een grote ruimtelijke impact, zoals Waterlands Wonen en de Westfrisiaweg. Door het vaststellen van een Ruimte voor Ruimteregeling kan de verrommeling van het landelijk gebied worden tegengegaan, omdat ongewenste bebouwing in het landelijk gebied met deze regeling kan worden gesaneerd. Gebiedsontwikkeling kan bijdragen aan een verbetering van de landschappelijke kwaliteit. Een voorbeeldproject is Wonen in het Groen Heiloo/Limmen. Hier geldt het rood voor groen principe. Voor een tijdige realisatie van de groene projecten, en dus verbetering van het landschap, zetten wij ons in, onder andere door voorfinanciering. De realisatie van de Provinciale Ecologische Hoofdstructuur (PEHS) is voor ongeveer tweederde voltooid (10.000 ha).Er moet nog 5.000 ha worden gerealiseerd, ingericht en duurzaam worden beheerd. Met het oog op een kwalitatief goed en efficiënt beheer en mogelijke ruimtelijke verschuivingen wordt de PEHS herbegrensd. Uitgangspunt is de realisatie van grotere terreinen. Daar kan in gevallen van bijzondere natuurwaarden van worden afgeweken. Bij het in beheer geven van nieuwe natuurgebieden geldt de verdeling: 60% natuurbeschermingsorganisaties en 40% agrarisch en particulier beheer. De uitvoering van de drie grote ecologische verbindingszones (Natte As, Van Kust tot Kust en de Noordboog) zullen wij krachtig ter hand nemen. De kwaliteit van het landschap is van groot belang voor een wervend woon- en vestigingsmilieu in de Randstad. Vandaar dat wij ons inzetten om tijdens de 7e Noordvleugelconferentie afspraken te maken over het Metropolitane Landschap om deze vervolgens terstond uit te voeren. Momenteel worden de belangrijkste opgaven op het gebied van recreatie en toerisme verkend. Uit een eerste analyse blijkt dat er grote extra maatschappelijke behoefte is aan de uitbreiding van recreatieve voorzieningen, met name recreatieve verbindingen tussen stad en platteland en aan toeristische projecten met bovenregionale uitstraling. Lopende subsidietenders zijn telkens flink overtekend. Voor de komende jaren is er € 1 miljoen per
10
jaar beschikbaar voor de Agenda Recreatie & Toerisme 2004-2007. Aan de hand van de beleidsverkenning zullen wij bij de begroting 2008 komen met concrete voorstellen gericht op een nieuwe Agenda Recreatie & Toerisme 2008-2011 inclusief een onderbouwing van de benodigde extra middelen.
Schiphol Schiphol moet zich kunnen blijven ontwikkelen binnen de door het Rijk bepaalde milieugrenzen. Hiervoor moet een balans worden gevonden tussen de positieve economische ontwikkelingen en een goede leefbaarheid in de omgeving. Wij zullen binnen onze mogelijkheden trachten de hinder te minimaliseren en ernaar streven dat compenserende maatregelen worden getroffen. In 2008 worden twee middellange termijnconvenanten over leefbaarheid en hinderbeperking gesloten. Deze convenanten komen tot stand in nauwe samenhang met de uitkomsten van de Milieu-Effectrapportage voor de korte en middellange termijn. Verruiming van het nachtregime van 06.00 naar 07.00 uur kan onderdeel zijn van het convenant hinderbeperking. De ruimtelijke reservering voor de aanpassing van het banenstelsel blijft tot april 2008 in het streekplan opgenomen. Vóór die tijd willen wij duidelijkheid van het Rijk over de verdere groei en ontwikkeling van de luchthaven. Ons uitgangspunt is één baan erbij, is één baan eraf. Deze maatregel moet dienen om de overlast te verminderen en de handhaving te verbeteren. Wij zullen ons inzetten voor het realiseren van kleinschalige woningbouw en bedrijven binnen de 20 Kecontour, maar buiten de sloopzone. Dit voor eigen rekening en risico. Dit bevordert de leefbaarheid in de gemeenten en kleine kernen rond de luchthaven. Wij zullen in de eerste helft van deze collegeperiode inventariseren in welke gevallen verstedelijking en groepsrisico conflicteren om aan te geven welke voortgaande ontwikkelingen wij willen blijven ondersteunen, (bijvoorbeeld Uijlenstede in Amstelveen en Sugar City in Halfweg).
2.2 Economie en bereikbaarheid Economie en Innovatie In 2007 is de economie weer aangetrokken na een aantal jaren van stagnatie. Vanuit de provincie blijven wij onze schouders zetten onder economische speerpunten die in de vorige collegeperiode in gang zijn gezet. Voor Noord-Holland-Noord zijn de economische uitdagingen: • Doorbraak in de besluitvorming over het regionaal havengebonden bedrijventerrein in Anna Paulowna. • Start met de ontwikkeling van duurzaam bedrijventerrein Jaagweg. Dit terrein wordt een voorbeeld van duurzaamheid en landschappelijke inpassing tegen een marktconforme prijs. • Ondersteuning van bestaand bedrijfsleven (verantwoordelijk voor 90% van de werkgelegenheid in de regio) via het op te starten bedrijvenloket. • Wij blijven investeren via de HIRB regeling om bestaande bedrijventerreinen te innoveren en meteen ”klimaatproof” te maken. • In 2008 willen wij een opvolger/voorzetting van het innovatieprogramma “Kansenkanon” bij het MKB introduceren. Wij proberen hiervoor Europese financiële ondersteuning te verwerven.
11
•
Noord-Holland, en met name de Kop van Noord-Holland, biedt grote kansen voor de vestiging van nieuwe bedrijven en werkgelegenheid in de offshore windsector. Het is voor de provincie een uitdaging om de offshore windindustrie in NoordHolland te bevorderen.
Voor Noord-Holland Zuid zijn de economische uitdagingen: • Het actief promoten van Noord-Holland Zuid als vestigingsplaats voor het (internationale) bedrijfsleven, met zijn luchthaven, havengebied, kantoorlocaties en kennisinstituten. • Het ombouwen van de huidige gremia tot één ontwikkelingsbedrijf voor het Noordzeekanaalgebied; wij starten nog dit jaar met de voorbereiding van onderhandelingen daarover. • Buiten de twee regio’s met ontwikkelingsbedrijven worden de RegionaalEconomische Stimuleringsprogramma’s (RES-en) gehandhaafd.
Waddengebied De hoofddoelstelling voor het Waddengebied luidt: “duurzame bescherming en ontwikkeling van de Waddenzee als natuurgebied en het behoud van het unieke open landschap”. Het Kabinet heeft geconcludeerd dat voor het bereiken van deze doelstellingen een kwaliteitsslag nodig is. Het gaat dan om de ecologische kwaliteit en de sociaaleconomische ontwikkeling van het Waddengebied. Hiervoor wordt via het Waddenfonds € 800 miljoen beschikbaar gesteld. Omdat wij de balans tussen behoud en verbetering van de natuurljke en landschappelijke waarden en de economische ontwikkeling in het Waddengebied belangrijk vinden, zullen wij beide onderdelen ondersteunen, bijvoorbeeld door cofinanciering van goede projecten.
Wegen, Verkeer en Vervoer Regionaal Verkeer- en vervoerbeleid In 2007 wordt de actualisering van het Provinciaal Verkeers- en Vervoersplan (PVVP) vastgesteld. Voor het jaar 2008 staat voorop de dan in gang gezette uitvoering van het uitvoeringsprogramma. Belangrijke verkenningen zullen worden voortgezet en zullen zonodig leiden tot voorstellen in het kader van het Provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur. Als voorbeelden hiervan noemen wij de verkenning A4 (parallelstructuur), verkenning rond de N201 na 2015 en de verkeersstructuur in het oostelijk gedeelte van de Kop van Noord-Holland. In nauwe samenwerking met de gemeente Amsterdam volgen wij het landelijk traject rond Anders Betalen voor Mobiliteit en afhankelijk van besluitvorming in 2007 werken wij een eerste fase dan wel pilot in de Noordvleugel uit. Wij zullen krachtig uitvoering geven aan het verbeteren van het openbaar vervoer. Onder de werktitel RegioNet zal 2008 in het teken staan van concrete voorbereiding van de vrije openbaar vervoerbaan tussen Huizen en Hilversum, zo mogelijk in combinatie met landelijke initiatieven rond de “superbus”. Wij hebben dit project aangeboden als proeftraject op dit vlak. Verder verwachten wij in voorbereiding te kunnen nemen de uitvoering van de Zuidtangent in Haarlem, werken wij verder aan de oosttak van de Zuidtangent richting Aalsmeer-Uithoorn en zullen wij starten met de tak tussen Uithoorn en Amstelveen. Samen met de Stadsregio Amsterdam verwachten wij in 2008 een gezamenlijke
12
herijking van de visie RegioNet te kunnen presenteren (inclusief afstemming metro/lightrail/Zuidtangent e.d.). In 2008 zullen wij het programma Bereikbaarheid Kust onverminderd doorzetten. Wij zullen uw Staten voorstellen doen voor de wijze waarop onze activiteiten al dan niet een meer structureel karakter moeten krijgen (bijvoorbeeld ten aanzien van verkeersregelaars, kustbussen ed.). Openbaar vervoer In 2008 zullen de lopende aanbestedingen van provinciale concessies worden geïmplementeerd en zullen deze concessies eind 2008 van start gaan. De in het collegeprogramma vermelde actie rond het definiëren van basismobiliteit heeft dan voor Noord-Holland Noord concreet vorm gekregen. Er zullen besluiten genomen moeten worden over het al dan niet voortzetten van de in 2007 gestarte proef rond gratis openbaar vervoer voor ouderen in Noord-Holland Noord. Wij zullen in 2008 of zoveel eerder als mogelijk van start gaan met een proef voor gratis openbaar vervoer in stedelijk gebied. Ook hier geldt dat naar aanleiding van de resultaten van de proef besluiten genomen moeten worden over continuering. Provinciale infrastructuur Wij geven onverminderd prioriteit aan de uitvoering van onze grote infrastructuurprojecten. We noemen hier uiteraard de N201 bij Aalsmeer en Uithoorn. De aanpak van de N242 bij Alkmaar (richting Alkmaar-Oost) zal worden afgerond en andere delen van deze weg zullen conform het PMI worden aangepakt (o.m. Broekhornpolder). Wij zullen zoeken naar financieringsmogelijkheden voor een krachtige aanpak van de projecten die wij thans verkennen en ontwikkelen. Aanvullende financiering zal (waarschijnlijk) nodig zijn voor de Westfrisiaweg, rond de A4 (parallelstructuur), vervolg verkenning A8-A9 en de implementatie van verkeersmanagement en reisinformatie langs provinciale wegen en openbaar vervoerbanen en uitbreiding van het hoogwaardig openbaar vervoer (bijvoorbeeld de Zuidtangent en de Hoogwaardig Openbaar Vervoerbaan Hilversum - Huizen)
2.3 Milieu Klimaat Wij willen dat Noord-Holland nadrukkelijk haar bijdrage levert aan het voorkomen van de klimaatverandering. Gekeken zal worden op welke terreinen daarbij verbeteringen vallen te behalen. Daarvoor zullen wij een Programma Klimaat opstellen. In het collegeprogramma is vermeld dat wij als organisatie het goede voorbeeld willen geven door zelf klimaatneutraal te werken, onder andere door groene energie. Wij streven naar een forse vermindering van het energieverbruik. Het provinciaal wagenpark gaat over op duurzame brandstoffen. Wij dringen er bij gemeenten op aan om hetzelfde na te streven. Wij kopen duurzaam in en ondersteunen maatschappelijk verantwoord ondernemen. In onze rol als opdrachtgever kiezen wij zoveel mogelijk voor organisaties die dit óók toepassen.
Luchtkwaliteit Verbetering van de luchtkwaliteit is noodzakelijk om gezondheidsrisico’s te verminderen. Dit speelt zeker in de stedelijke gebieden. De provincie voert de regie op de uitvoering van
13
het samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit dat in Noordvleugelverband is vastgesteld. Dit betekent dat wij erop toezien dat onze partners zorg dragen voor de uitvoering van hun maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit. Zij kunnen daarvoor in aanmerking komen voor de Rijksgelden die voor de uitvoering van het Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (RSL) Noordvleugel zijn toegekend. Daarnaast hebben wij de verantwoordelijkheid om in samenwerking met onze partners de provinciale speerpunten uit te voeren. Dit betreffen de speerpunten stedelijke distributie en milieuzonering, ‘ schone’ aanbesteding van OV-concessies, en het stimuleren van een schoon Noord-Hollands wagenpark, te beginnen bij de overheden zelf.
WABO (omgevingsvergunning) De WABO, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht, treedt naar verwachting in de loop van 2008 in werking. Deze wet regelt de invoering van de omgevingsvergunning. De omgevingsvergunning is één geïntegreerde vergunning voor bouwen, wonen, monumenten, ruimte, natuur en milieu. Het uitgangspunt van de “Eén-Loket-Gedachte” moet leiden tot minder administratieve lasten voor het bedrijfsleven, verbeterde dienstverlening vanuit de overheid, meer integraliteit tussen de verschillende wetten en verbeterde kwaliteit van de vergunningverlening en handhaving. Het invoeren van de WABO heeft een grote impact op onze bedrijfsvoering. Inmiddels is een plan van aanpak opgesteld en een projectstructuur opgericht. De structurele consequenties, zowel aan de uitgavenkant als aan de inkomstenkant (bijdrage Provinciefonds, leges, enzovoort), zijn nog niet duidelijk. Dit is mede afhankelijk van het te kiezen ambitieniveau, het niveau van samenwerking, enzovoort.
Duurzame Energie Stimulering van het opwekken van alternatieve energie, het gebruik van alternatieve energie en energiebesparing blijft onverminderd een speerpunt van ons beleid. Dit vormt een belangrijk onderdeel van het milieubeleid en sluit naadloos aan bij de doelstellingen van het Klimaatprogramma. Noord-Holland is koploper op het gebied van windenergie. De BLOWdoelstellingen (Bestuursovereenkomst Landelijke Ontwikkeling Windenergie) zijn ruimschoots gehaald en wij hebben ons verdergaande doelen voor 2010 opgelegd. Toenemende innovatie op het gebied van windenergietechnieken maakt grotere turbines mogelijk. Windparken zijn daarbij een wenselijke optie. Hier zal in 2008 verder invulling aan gegeven worden. Naast windenergie zullen stimulering van andere alternatieve vormen van energieopwekking, koude- en warmte-opslag en energie uit asfalt de volle aandacht krijgen en zal energiebesparing nog meer onder de aandacht worden gebracht bij diverse doelgroepen.
Water Het steeds intensievere ruimtegebruik en de toenemende economische waarde van watbeschermd moet worden, leiden tot hogere eisen aan het watersysteem. Daarnaast hebben klimaatverandering, zeespiegelstijging en bodemdaling invloed op het beheer van het water.
14
Onder deze omstandigheden moeten de inwoners van Noord-Holland gevrijwaard worden van overstromingen, wateroverlast of watertekort. De ruimtelijke implicaties hiervan komen steeds scherper in beeld. In 2008 werken we de plannen voor de Zwakke Schakels van de kust verder uit; wij nemen met name initiatieven gericht op de versterking van het duingebied tussen Den Helder en Petten. Economische versterking en ruimtelijke inpassing zijn daarbij van belang. Dat belang geldt ook voor de voorbereiding van de versterking van de Afsluitdijk en van dijken langs het IJsselmeer en Markermeer. De boezemkaden worden in 2008 getoetst. Voor de andere regionale waterkeringen gaan wij veiligheidsnormen bepalen. De Taskforce Management Overstromingen houdt in 2008 een grote calamiteitenoefening. Wij zijn daar actief bij betrokken. Wij informeren u over de voortgang inzake de Kaderrichtlijn Water en de wateroverlastopgave. De waterschappen, beheerder van het oppervlaktewater, werken momenteel voor beide onderwerpen aan de gebiedsgerichte uitwerking. Voor de grondwaterkwaliteit stellen wij zelf een uitvoeringsprogramma op. Over de maatregelen gericht op het verbeteren van de waterkwaliteit en de gebiedsnormen voor de wateroverlastopgave zullen wij in 2008 en 2009 besluiten nemen. Wij zullen onze initiatieven gericht op samenwerking in de waterketen en op het uitbreiden van zwemwaterlocaties met kracht voortzetten. Naar verwachting gaat de nieuwe Waterwet per 2009 in. Wij bereiden de implementatie daarvan voor in afstemming met het WABO-traject en de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening.
2.4 Welzijn Sociaal Beleid In 2008 leggen we aan u het Sociaal Beleidskader 2009-2012 ter besluitvorming voor; dit wordt een integraal beleidskader voor de beleidsvelden Zorg en Welzijn. In dat kader worden de subsidierelaties met de steunfunctie-instellingen beoordeeld en herzien. Vooruitlopend op ons nieuwe subsidiebeleid worden de steunfunctie-instellingen onderzocht op hun effectiviteit en output. In ons collegeprogramma tonen we ambitie op het vlak van sport. In 2007 is een bedrag van € 15 miljoen uit de Extra Investeringsimpuls Noord-Holland (EXIN-H) beschikbaar gesteld voor regionale sportvoorzieningen. We willen meer aandacht voor sport en beweging, mede ook gezien de noodzaak van de bestrijding van overgewicht bij kinderen en volwassenen. Tevens heeft het college aandacht voor het belang van hoogwaardige sportvoorzieningen, die niet alleen van regionale of provinciale betekenis zijn, maar die tevens een nationale en wellicht internationale uitstraling hebben. De provincie neemt geregeld – vaak op verzoek van partijen – het voortouw in de afstemming op bovenlokaal niveau, waardoor een betere aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt ontstaat en voortijdig schoolverlaten wordt voorkomen. Deze integrale aanpak zullen wij het komende jaar voortzetten gesteund door een betere registratie van vroegtijdig schoolverlaters. In het kader van de agenda Arbeidsmarkt en Onderwijs 2004-2007, heeft de provincie ervoor gezorgd, dat in totaal 700 leerwerkplekken zijn gerealiseerd. Onze aandacht zal in 2008, door
15
de veranderende omstandigheden op de arbeidsmarkt (bijvoorbeeld in de zorg, de bouw en de techniek), verschuiven van het realiseren van leerwerkplekken naar het vullen van de leerwerkplekken.
Jeugd Het jeugdzorgbeleid 2008 wordt geconcretiseerd in het Uitvoeringsprogramma Jeugdzorg 2008, dat wij in november 2007 vaststellen. Het wegwerken van wachtlijsten blijft hierin een speerpunt. In 2008 zullen wij u een nieuw Beleidskader Jeugdzorg 2009-2012 ter besluitvorming voorleggen. Centraal punt in ons jeugdbeleid is het ondersteunen van gemeenten bij de opbouw van Centra voor Jeugd en Gezin. Het is onze ambitie om in dat kader met gemeenten over een samenhangend pakket jeugdbeleid tot afspraken te komen. Onderdeel van die afspraken zijn de uitvoering van de opvoedingsondersteuning EXIN-H impuls van € 3 miljoen en de inzet van het budget van € 656.000,-- voor projecten aansluiting jeugdbeleid-jeugdzorg in het kader van het Provinciaal Bestuurlijk Overleg Jeugd. De ambities voor ondersteuning voor Centra voor Jeugd en Gezin (randvoorwaardelijk, zoals bijvoorbeeld de verwijsindex en inzet bureau jeugdzorg in de centra) en de uitbreiding van de bemoeizorg (nu alleen mogelijk in de drie noordelijke regio’s voor de jaren 2007 en 2008) moeten nog voorzien worden van financiële middelen.
Cultuur en media De huidige Cultuurnota loopt in 2008 af. Nog dit jaar wordt een plan van aanpak opgeleverd waarin wordt omschreven hoe de Cultuurnota 2009-2011 wordt ontwikkeld. In 2008 leggen wij de nieuwe Cultuurnota ter besluitvorming aan u voor. In dat kader zullen wij u ook voorstellen voorleggen voor de beoordeling en herziening van de subsidierelatie met de steunfunctie-instellingen . Uw Staten nemen in 2008 een besluit over de zendmachtiging van de publieke omroep in de komende vijf jaar. Ter voorbereiding hiervan zal de mogelijkheid worden onderzocht om te komen tot één grote regionale tv-zender in de provincie.
2.5 Bestuur en burger Bestuurlijke samenwerking Wij willen een bestuurskrachtige provincie, uitgaande van de gemeente als belangrijke grondslag van ons democratisch systeem. Daarbij horen wel sterke gemeenten. Goede samenwerking met Amsterdam, de aangrenzende provincies en de middelgrote steden is daarbij van groot belang. De vraagstukken die spelen (mobiliteit, infrastructuur, ruimtelijke ordening, milieu, economie) vragen om een samenhangende aanpak met doorzettingsmacht (op basis van duidelijke taken en bevoegdheden en verantwoordelijkheden) door democratisch gekozen besturen. Wij zijn voornemens u in het voorjaar van 2008 een notitie aan te bieden over de bestuurlijke positionering (de bestuurskracht) van de provincie. Deze notitie biedt een kader en een uitwerking van de uiteenlopende beleidsvoornemens op het gebied van bestuurlijke samenwerking die in het collegeprogramma worden genoemd. Deze hebben alle betrekking 16
op de bestuurlijke positionering van de provincies in relatie tot mede-overheden, samenwerkingsverbanden en overlegorganen. Het gaat om: -
-
een visie op de bestuurskracht van gemeenten in Noord-Holland, de rol van de provincie bij het versterken van die bestuurskracht en de inzet van het instrument bestuurskrachtmeting; de samenwerking tussen de provincie en andere overheden, waaronder in elk geval de (middel)grote steden en de buurprovincies; het terugdringen van de bestuurlijke drukte door het opschonen van niet democratisch gelegitimeerde bestuurlijke overlegorganen; de samenwerking binnen Noordvleugelverband en deelname aan het Urgentieprogramma voor de Randstad.
Internationale samenwerking en Europa Europa is belangrijk voor onze provincie. Europa biedt ons kansen bij de gewenste beleidsontwikkelingen (bv. klimaat en economische groei) en draagt in financiële zin bij aan projecten (onder andere € 26 miljoen voor het Operationeel Programma West, OP West). Wij zullen de Agenda voor de Europese Strategie, welke eind van dit jaar aan uw Staten wordt aangeboden, in 2008 met kracht gaan uitvoeren. Wij verwachten een goede samenwerkingsrelatie met uw Staten te vinden, om optimaal samen te werken om de kansen die Brussel voor Noord-Holland biedt maximaal te benutten. Ons college wil, primair in samenwerking met de andere Randstadprovincies, met de Agenda voor de Europese Strategie gericht inzetten op de daarin benoemde Europese dossiers, zoals herziening van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid, het energievraagstuk (duurzaam) en het maritiem beleid. De Europese netwerken waarvan wij lid zijn, bieden ons mogelijkheden om op deze dossiers de specifieke Noord-Hollandse belangen te behartigen. Wij hebben dan ook de ambitie om naast het lidmaatschap van het Comité van de Regio’s (CvdR) en het Lissabon Regions Netwerk (LRN) ook onze bestuurlijke rol in het Comité van de Perifere en Maritieme Regio’s (onder andere vanwege het maritiem beleid) te verstevigen. In samenwerking met Noord-Hollandse spelers zoeken wij naar projecten die bijdragen aan het realiseren van de Noord-Hollandse speerpunten uit het OP West. Wij streven ernaar om binnen het OP West, in navolging van de eerste aanvragen in 2007, in 2008 projectvoorstellen ingediend en toegekend te krijgen voor 1/3 van het budget dat voor de programmaperiode (tot 2013) beschikbaar is. Het interne Steunpunt Europese Subsidies zal ons hierbij ondersteunen. Dit steunpunt heeft tot doel om bij de uitvoering van het provinciaal beleid effectiever gebruik te maken van de verschillende Europese fondsen (naast EFRO, onder andere POP, Life+, ESF, KP7 en CIP). Naast de al met uw Staten vastgestelde cofinanciering van € 8 miljoen, stellen wij voor om in de jaren 2008 t/m 2010 nogmaals drie keer € 2 miljoen ter beschikking te stellen. Mochten er zich meer kansrijke en relevante projecten aandienen dan er op basis van het cofinancieringbudget ingediend kunnen worden, dan doen wij voorstellen om de beschikbare cofinancieringsmiddelen te vergroten. We streven er naar om, op basis van de aanbevelingen uit onze interne evaluatie van de vorige Interregperiode, in 2008 een beperkt aantal voorstellen voor Interregprojecten als partner mee in te dienen. Met het zelf indienen van projectvoorstellen als leadpartner zijn wij terughoudend. 17
Promotie en acquisitie 2008 wordt het jaar waarin de vele verschillende manieren waarop we met de buitenwereld communiceren beter gestroomlijnd worden. We lanceren in 2008 een vernieuwde huisstijl, gaan ons sterker richten op specifieke doelgroepen en passen ook de inzet van onze middelen daarop aan. We vernieuwen onder meer het internet en intranet in 2008. Met promotie, acquisitie en sponsoring gaan we in 2008 op volle kracht vooruit. Naast de al ingeplande handelsmissies komt in 2008 het geplande (internationale) bedrijvenloket gereed, gericht op promotie en acquisitie. Alle activiteiten zijn erop gericht om voor de provincie meer zichtbaarheid te genereren.
ICT, Personeel en organisatie Programma e-Provincie Wij zijn in 2004 gestart met de publieke dienstverlening via de elektronische weg (programma e-Provincie). Het benutten van internet moet de communicatie tussen de verschillende partijen verbeteren. Het programma e-Provincie is daarmee van invloed op belangrijke bedrijfsprocessen. Hiervoor worden enkele grote concernbrede ICT-applicaties aangeschaft en geïmplementeerd. De organisatie gaat op een andere wijze werken. De papierstroom wordt deels, en op termijn mogelijk geheel, vervangen door digitale dossiers. Personeel en organisatie Wij vinden het van belang dat de Provincie een actief diversiteitsbeleid voert. Overheidsorganisaties hebben in de samenleving in deze een voorbeeldfunctie. Diversiteit beperkt zich naar onze mening niet tot multiculturele diversiteit. Het personeelsbestand dient ook anderszins een afspiegeling te zijn van de Noord-Hollandse samenleving: in de zin van geslacht, leeftijd, geaardheid en achtergrond. De provincie dient een evenwichtige opbouw van de organisatie te kennen. Concreet geven wij in 2008 aan dit voornemen gestalte door versterkte focus hierop in de uitvoering van ons arbeidsmarkt- en instroombeleid. Ook wordt verder invulling gegeven aan levensfasegericht personeelsbeleid en zal diversiteit een accent krijgen binnen de te ontwikkelen strategische personeelsplanning.
18
