juni. Altijd goed op de hoogte. Maciej Rukasz voor citybooks Lublin

Altijd goed op de hoogte

programma 2012 april / mei / juni

© Maciej Rukasz voor citybooks Lublin

Kunst Literatuur Politiek Wetenschap Media Expo

deBuren presenteert schoonheid en wijsheid uit de Lage Landen in Vlaanderen, Nederland en in de rest Europa. Vanuit hartje Brussel biedt het VlaamsNederlands Huis een platform voor debat en reflectie over cultuur, wetenschap, politiek en samenleving. Kunstenaars, journalisten, schrijvers, politici en wetenschappers zijn er aan het woord. De ontmoetingen, lezingen of debatten verlopen in een warme, open sfeer en achteraf wordt er nagepraat bij een glas. Blijf op de hoogte via www.deburen.eu. Onze website biedt een schat aan informatie. U kunt er gesprekken herbeluisteren en wekelijks verschijnen er nieuwe opiniestukken en columns. Klik ook eens door naar de Radioboeken van deBuren. Dat zijn gratis te downloaden verhalen van Belgische en Nederlandse auteurs die u nergens kunt lezen, maar overal en altijd kunt beluisteren. www.radioboeken.eu Op www.city-books.eu zijn interessante steden in woord en beeld gebracht. U kunt er gratis literaire stadsportretten downloaden, stadsfoto’s en ook videofilmpjes van 1 minuut, City One Minutes. Schrijf u in voor de elektronische nieuwsbrief en ontvang deze programmabrochure bij u thuis. Ook voor extra activiteiten, wijzigingen en aanvullingen, kunt u best de website raadplegen.

deBuren Leopoldstraat 6 1000 Brussel t +32 (0)2 212 19 30 f +32 (0)2 212 19 49 [email protected] www.deburen.eu

voorwoord

Goede buren, aandachtige vrienden, Zoals u weet put deBuren veel goede energie uit fijne culturele bondgenootschappen. Onze citybooks over Charleroi worden in het Musée de la Photographie van de gelijknamige stad voorgesteld en Mauro Pawlowski en Arnon Grunberg zullen in de Brusselse Markten hun stadsverhaal uit Lublin presenteren in de speciale zomertentoonstelling van de citybooksfoto’s. citybooks wordt een literaire atlas van Europa; onverwachte verhalen uit interessante steden. Een voorproefje hiervan vindt u achterin deze brochure: fragmenten uit het citybook van Ester Naomi Perquin over Boekarest. Vanaf 2012 verschijnen deze verhalen in DW B, het oudste Vlaamse literaire tijdschrift dat we in het Amsterdamse Perdu presenteren. Wij laten u ook graag kennismaken met Ons Erfdeel, het fijnste magazine van de Neerlandofonie en het actuele culturele geheugen van Nederland en Vlaanderen. Na het grote succes van de eerste editie nodigen wij de slimste mensen uit Vlaanderen en Nederland uit voor Qwerty & Azerty: dé literaire quiz der Lage landen. Wij blijven trouw aan het Koninklijk Atheneum van Antwerpen: de school die Willem Elsschot leerde schrijven. Omdat deBuren van rituelen houdt, koesteren we onze vaste reeksen: Joost Prinsen is in Oostende te gast bij In Memoriam; biograaf Kris Humbeeck vertelt in Utrecht en Brussel over Louis Paul Boon. Ook de jongeren komen aan hun trekken: studenten Vertaalkunde van de Hogeschool Gent en de Universiteit van Mons maakten vertalingen van een Radioboek en een citybook. 12 jonge Nederlandse en Vlaamse schrijvers resideren bij Biermans-Lapôtre in Parijs en schrijven fictie of feiten over de stad en grootstedelijkheid. In deze seizoensbrochure vindt u ook een uitnodiging om aan de Olympische Spelen deel te nemen en misschien te winnen. deBuren wenst u een spannende lente en een mooie zomer. Blijf aandachtig en verontwaardigd maar geniet ook af en toe van het sublieme, het absurde of het onverwachte. Dorian van der Brempt, directeur van deBuren

1

april Presentatie citybooks Sheffield

Mayfield Alpaca farm in winter, Sheffield © David Bocking for citybooks

DI 03.04 > DO 05.04

Tijdens het congres ‘Low Countries, Big Cities’ Voor de negende keer organiseert de ALCS haar tweejaarlijkse congres. Meer dan veertig wetenschappers presenteren hun reflectie op het thema ‘Low Countries, Big Cities’. Keynotes door Herman Pleij (UvA), Wim Vandenbussche (VUB) en Geert Buelens (UU). Aanleiding voor dit thema is de deelname van The University of Sheffield aan citybooks met schrijvers Joost Zwagerman, Rebecca Lenaerts, Helen Mort, Ágnes Lehóczky en Abdelkader Benali, fotograaf David Bocking en videast Dominic Green. De citybooks worden op woensdag 4 april feestelijk gepresenteerd. The University of Sheffield, meerdere locaties. Zie: http://alcs.group. shef.ac.uk/conferences/conference9/homeconf.htm / Organisatie: Association for Low Countries Studies (ALCS) en The University of Sheffield met steun van de Nederlandse Taalunie en de Vlaamse Vertegenwoordiging

DO 05.04 19:30

Upload Cinema: Not Suitable For Work (NSFW)

Lentekriebels in de filmzaal Upload Cinema is een tweemaandelijks programma vol inspirerende en vermakelijke internetfilmpjes, telkens rond een nieuw thema en samengesteld door publiek en vaste redactie. Het is een Nederlands initiatief dat door Cinema Zuid en deBuren naar België werd gehaald. Deze keer een echt lentethema: seks ofwel Not Suitable For Work (NSFW). Geen hardcore, maar de grenzen worden opgezocht. Stuur je favoriete filmpjes in en beleef een fijne avond in Cinema Zuid! Gastspreker: Hot Marijke. Meer info op p. 25. Cinema Zuid, Lakenstraat 14, Antwerpen / Toegang: €5 / €3, reserveren: www.cinemazuid.be / Organisatie: Cinema Zuid, Upload Cinema en deBuren

DI 10.04 19:30

2

Crowdfunding: zwaktebod of toverwoord? De kunst- en cultuursector verkeert in een grote crisis. Terwijl de traditionele geldstromen in sneltempo opdrogen, is men naarstig op zoek naar alternatieve financieringsmodellen. Crowdfunding, waarbij de verwezenlijking van een project afhangt van de gulle giften van gelijkgestemden, wordt gezien als dé oplossing. In samenwerking met de website voordekunst.nl volgen we de theatergroep Wunderbaum, filmmaker Mik Maes en auteur Raoul de Jong – makers die met alle macht proberen geld bij elkaar te krijgen voor hun droomproject. Wat kunnen wij van hun ervaringen leren? Beurskafee, Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren en voordekunst.nl i.s.m. de Beursschouwburg

april De Literaire Loketten, 10 jaar Het Liegend Konijn

WO 11.04

12:30 > 13:30

Laureaten Het Liegend Konijn Debuutprijs treden op in Vlaams Parlement Het Liegend Konijn, het tijdschrift voor ‘uit het nest geroofde’, nieuwe Nederlandstalige poëzie, bestaat alweer tien jaar. Tijd voor een literair feestje. Ester Naomi Perquin, Ruth Lasters en Lieke Marsman zijn de laureaten van de Liegend Konijn Debuutprijs van respectievelijk 2007, 2009 en 2011. Zij lezen uit eigen werk en houden het nieuwe nummer boven de doopvont. De Loketten van het Vlaams Parlement, IJzerenkruisstraat 99, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren en het Vlaams Parlement

DI 17.04

Vacature: HELD (m/v)

19:30

Hedendaags heldendom Erfgoeddag 2012 staat in het teken van helden. Wat zeggen helden over ons en onze maatschappij? Wat betekent het om iemand op een voetstuk te plaatsen? Welke motivatie zit daarachter? Een kritisch panel met o.a. Dan Hassler-Forest (UvA) en Bruno De Wever (UGent) neemt onder leiding van Sven Speybrouck een kijkje achter de schermen van het heldendom. Daarnaast reikt Saskia de Coster de jury- en publieksprijs van de heldenprijsvraag uit en draagt zij een heldendicht voor aan de winnaar! Beurskafee, Beursschouwburg, A. Ortstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32(0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren, Erfgoedcel Brussel, Erfgoeddagcoördinatie

De Biograaf: Louis Paul Boon

Senaatszaal, Academiegebouw Universiteit Utrecht, Domplein 29, 3512 JE Utrecht / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren en Achter de Verhalen 4

WO 18.04 20:00

Louis Paul Boon © Jo Boon

Met Geert Buelens en Kris Humbeeck Aansluitend op de vierde editie van Achter de Verhalen, het belangrijkste congres van de modern-letterkundige neerlandistiek, presenteert deBuren een aflevering van de reeks ‘De Biograaf’. Boonkenner Kris Humbeeck (UA) gaat in gesprek met literatuurwetenschapper Geert Buelens (UU) over werk en leven van Louis Paul Boon en de (on)mogelijkheid om daar een alomvattende biografie over te schrijven.

3

april Achter de verhalen 4 WO 18.04 > VR 20.04

In het centrum van Utrecht vindt Achter de verhalen 4 plaats. Dit congres, dat iedere twee jaar aan een andere Nederlandse of Vlaamse universiteit wordt georganiseerd, is uitgegroeid tot het belangrijkste congres van de modern-letterkundige neerlandistiek. Het congres is gespreid over drie dagen. De eerste dag speelt zich af in het Academiegebouw en is, i.s.m. deBuren, gratis opengesteld voor publiek. Cultuurcriticus Bas Heijne verzorgt de eerste keynotelezing.

15:30 > 17:00 Ideologie (zaal Belle van Zuylen) Sessievoorzitter: Erik Spinoy Hans Demeyer (Ugent) Agnes Andeweg (MU) Sven Vitse (UU) 15:30 > 17:00 Digitale toepassingen (Kanunnikenzaal)

Sessievoorzitter: Els Stronks Charlotte Cailliau (Huygens / Ugent) / Peter Boot (Huygens) Suzanne Fagel (UL) 20:00 De Biograaf: Louis Paul Boon (Senaatszaal) Boonkenner Kris Humbeeck (UA) gaat in gesprek met Geert Buelens (UU) over werk en leven van Louis Paul Boon en de (on)mogelijkheid om daar een alomvattende biografie over te schrijven.

Louis Paul Boon © Jo Boon

14:00 > 15:15 Keynote: Bas Heijne (Senaatszaal)

Senaatszaal, Academiegebouw Universiteit Utrecht, Domplein 29, 3512 JE Utrecht Gratis, reserveren via [email protected] sterk aanbevolen. Mail ook naar dit adres om u in te schrijven voor de rest van het congres: €50 en gratis voor studenten.

DO 19.04 18:30

Science Bar Brussel

Je geld of je leven! Wat met de torenhoge kosten van terminaal zieke patiënten? Jean-Jaques Cassiman (voorzitter Vlaamse Liga tegen Kanker) vindt dure kankermedicijnen die het leven van een patiënt misschien met maar twee maanden verlengen, onaanvaardbaar in tijden van economische crisis. Moet de industrie haar prijzen verlagen? Mogen we een mensenleven wel omzetten in euro’s en kan een gezond mens wel beslissen over het leven van iemand die ziek is? Een discussie over de favoriete slagzin van elke kruimeldief: “Je geld of je leven!” Rits Café, A. Dansaertstraat 70, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 19 30 / Organisatie: Vrije Universiteit Brussel, Erasmushogeschool Brussel en deBuren

4

april De actualiteit van Jean-Jacques Rousseau

DO 19.04 20:00

De relevantie van zijn denken 250 jaar na Du contrat social In 2012 is het 300 jaar geleden dat Jean-Jacques Rousseau werd geboren, een politiek denker en postuum volksheld, een romancier en componist, een man wiens ideeën de intellectuele grondslagen van de Europese cultuur stevig door elkaar schudden. Wat blijft er honderden jaren later over van zijn veelbesproken werk? Wie was hij, wat bedoelde hij en kunnen we er vandaag nog mee aan de slag? Rousseauvertaler Leo van Maris en Rousseaukenner Jozef Van Bellingen brengen hun Rousseau. Koninklijke bibliotheek van België, Keizerslaan 2, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32(0) 212 1930 / Organisatie: Vrije Universiteit Brussel i.s.m. de Koninklijke Bibliotheek van België en deBuren

VR 20.04

De Club: goedgeorganiseerde waan?

20:30

Atte Jongstra

Presentatie nieuw nummer van DW B met voorpublicatie citybooks De presentatie van het nieuwe nummer van DW B (Clubsandwich) combineert voordrachten uit dit nummer met nieuwe lezingen naar aanleiding van het nummer. Schrijvers en andere kunstenaars geven invulling aan het begrip ‘club’: in woord en in beeld, door ervaring en reflectie, door pro- of anticlub te zijn. In dit nummer ook: voorpublicatie van de citybooks van Saskia de Coster en Erik Lindner. Met o.a.: Atte Jongstra, Huub Beurskens, Maarten van der Graaff, Rob Schouten, Marjolijn Februari en Lies Van Gasse. Perdu, Kloveniersburgwal 86, 1012 CZ Amsterdam / €5, reserveren aanbevolen: www.perdu.nl / Organisatie: DW B, Perdu en deBuren i.s.m. hard//hoofd

Orban Space: The Work and Practice of Luc Deleu – T.O.P. office

expo TENTOONSTELLING en PUBLICATIE ‘Orban Space’ onderzoekt en presenteert de praktijk en het werk van architect, kunstenaar en urbanist Luc Deleu. Sinds 1970 werkt hij aan een divers en samenhangend oeuvre van stedelijke plannen, projecten, ontwerpstudies, theoretische modellen, sculpturen en monumentale installaties. De zorg over de teloorgang van de openbare ruimte loopt als een rode draad door zijn werk en door de publicatie die bij Valiz verschijnt onder redactie van Wouter Davidts, Guy Châtel en Stefaan Vervoort. Organisatie: Stroom Den Haag i.s.m. deBuren Stroom Den Haag, Hogewal 1-9, Den Haag, Nederland Gratis, reserveren niet nodig. Meer informatie via www.deburen.eu, www.stroom.nl en www.orbanism.org

ZA 21.04 > ZO 08.07

VERNISSAGE: ZA 21.04 17:00 open: WO > ZO 12:00 > 17:00

BEELD – Orban Space CREDITS: Around the world in 80 days Madrid-WeberMadrid. 1992-1993 - on globe 1:20.000.000 mixed media. Photo Wim Riemens © SABAM

5

april ZO 22.04

Eros en de kwetsbare mens #2 - Marja Pruis

Louis Paul Boon © Jo Boon

11:00

Louis Paul Boon en de eenzame kunstenaar De tiendelige cyclus ‘Eros en de kwetsbare mens’ bestaat uit lezingen naar aanleiding van de honderdste geboortedagen van Louis Paul Boon (1912-1979) en Leopold Flam (1912-1995). Marja Pruis is schrijfster en literair redactrice van De Groene Amsterdammer. Zij belicht het dubbeltalent van schrijver en schilder L.P. Boon, die zeer geporteerd was door het erotische in woord, beeld en gedachten. Erotiek komt prominent naar voren in boeken als Mieke Maaike’s obscene jeugd en Eros en de eenzame man. De Fenomenale Feminatheek, zijn vermaarde erotische prentenkabinet, zorgde zelfs postuum voor controverse. Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem – www.hetzoekendhert.be / €7 per lezing, €49 voor de hele cyclus, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65 / Organisatie: Het zoekend hert i.s.m. deBuren

ZOO doen ze de dingen

MA 23.04 20:15

De Antwerpse zoo in 2020 Verwondering, exotisme en klantgerichtheid, dat zijn de sleutelwoorden voor de toekomstplannen van de Antwerpse zoo. We gunnen u een kijkje achter de schermen van het bedrijf met directeur Dries Herpoelaert. Ontdek hoe de zoo deze plannen zal verwezenlijken, voor welke uitdagingen ze staan, en hoe ze daar mee omgaan. Hoe ziet de zoo eruit in 2020? HETPALEIS, Theaterplein, 2000 Antwerpen / Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected], +32(0)3 202 8360 / Organisatie: deBuren en HETPALEIS in het kader van ZOO doen ze dingen

WO 25.04

Rondleiding: kunst in de ambassade

© Jannes Linders

18:00

6

Bekijk de kunstcollectie van de Nederlandse Ambassade in Brussel Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken bezit een uitgebreide kunstcollectie met ruim 11.000 werken. Een flink deel van die collectie bestaat uit hedendaagse beeldende kunst van Nederlandse kunstenaars. deBuren biedt u i.s.m. de Ambassade de gelegenheid werken van o.a. Armando en Rineke Dijkstra in de Nederlandse Ambassade in Brussel te bezichtigen. Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden, Kortenberglaan 4-10, 1040 Brussel / Deze activiteit is al volgeboekt / Organisatie: deBuren i.s.m. de Nederlandse Ambassade

april Grijze Cellen: Doping van de volgende generatie

WO 25.04 19:30

Excellente wetenschappers over designerdrugs, gendoping en breinpillen Er gaat geen wielerseizoen voorbij zonder dat er ten minste één dopingrelletje de revue passeert. Aanleiding voor deBuren, Eos en FWO om in de Handelsbeurs Concertzaal het debat aan te gaan over de nieuwste evoluties in drugsgebruik: designerdrugs, gendoping en breinpillen. Reinout Verbeke (Eos) spreekt met toxicoloog Jan Tytgat (KULeuven) en Peter Van Eeno (UGent) over hoe de drugs worden gemaakt, wat de effecten en gevaren zijn en of we ons concept van de ‘beste’ niet stilaan moeten veranderen in dat van de ‘best gedopeerde’? Handelsbeurs Concertzaal, Kouter 29, 9000 Gent / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren, Eos Wetenschappelijk Tijdschrift, Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen (FWO) en Handelsbeurs Concertzaal

DO 26.04

Nieuwe manier van muziek luisteren

19:30

Hoe gaat de muziekindustrie zich aanpassen aan het internet? Hoe we naar muziek luisteren verandert. Steeds meer mensen beluisteren hun muziek legaal en gratis online, via Spotify of 22tracks. Hoe gaat de muziekwereld om met de trend dat muziek eigendom is van het internet? We vragen het aan o.a. Koen Galle (22tracks) en zanger Sioen. Dominique Deckmyn (De Standaard) modereert. Huis 23, Steenstraat 23, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren en Ancienne Belgique

Presentatie citybooks Charleroi

Musée de la Photographie, Avenue Paul Pastur 11, 6032 Charleroi / Gratis, reserveren verplicht: +32 (0)71 43 5810 of mcp.info@ museephoto.be / Organisatie: citybooks Charleroi i.s.m. het Musée de la Photographie en het stadsbestuur van Charleroi. Met steun van het EACEA. / IN HET FRANS

DO 26.04 20:00

© Sander Buyck

Met Caroline Lamarche, Thomas Gunzig en Pascal Verbeken Schrijvers Thomas Gunzig, Caroline Lamarche, Pascal Verbeken, Davide Longo en Erik Lindner verbleven voor citybooks in Charleroi. Hun citybooks en de vertalingen worden op 26 april gepresenteerd in het Musée de la Photographie. De drie eerstgenoemde auteurs gaan met elkaar in gesprek over hun ervaringen, Françoise Baré modereert (RTBF). De foto’s van Sander Buyck maken in 2013 deel uit van een grote citybooksfototentoonstelling in het museum.

7

april ZO 29.04

In Memoriam: Joost Prinsen

Joost Prinsen. Omroep Max. © Rick Nederstigt (Met het mes op tafel)

15:00

Welkom op je begrafenis Wie droomt er niet van om op zijn eigen begrafenis aanwezig te zijn? Gastvrouw Anna Luyten vraagt tijdens een intiem doch publiek gesprek aan Joost Prinsen hoe hij na zijn dood herdacht wil worden. Joost Prinsen is een Nederlandse acteur, presentator, zanger (‘Frekie’) en schrijver. Hij speelde in verschillende kinderseries (De Zevensprong, De Legende van de Bokkenrijders). Vorig jaar schitterde hij als Dreverhaven in Karakter. Hij bedacht en presenteert Met het mes op tafel en is actief voor Het Klokhuis. Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende / Tickets: €5 (voorverkoop via www.vrijstaat-o.be); €7 (aan de kassa) / Organisatie: deBuren en Vrijstaat O.

8

mei SANTU MOFOKENG: Chasing Shadows

Extra City Kunsthal, Antwerpen, Tulpstraat 79, 2060 Antwerpen / Voor meer informatie en tickets: www.extracity.org / Organisatie: Extra City en deBuren

Presentatie 'De weg naar Egypte' van Gertrude Starink

VR 04.05 > ZO 29.07

Vernissage: DO 03.05, 19:00 open: WO > ZO 14:00 > 19:00 DO 14:00 > 20:00

Santu Mofokeng, Billboards Winter In Tembisa, 1991

expo Thirty Years of Photographic Essays Vanaf 3 mei 2012 verwelkomt Extra City de retrospectieve Chasing Shadows – Thirty Years of Photographic Essays van de wereldvermaarde Zuid-Afrikaan Santu Mofokeng. Mofokeng werd beroemd met zijn fotografische essays die het dieperliggende verhaal achter de dagelijkse krantencovers in beeld brengen. De tentoonstelling geeft een overzicht van zijn fotografisch werk van de laatste dertig jaar.

VR 04.05 20:00

Nederlands meesterwerk verschijnt bij Vlaamse uitgeverij Gedurende dertig jaar werkte Gertrude Starink aan haar vijfdelige poëtische meesterwerk De weg naar Egypte, dat nu bij uitgeverij het balanseer eindelijk in één band is verschenen. De strenge symmetrie, de klassieke poëtische taal en de mythologische sfeer maken Starinks poëzie tot één van de meest eigenzinnige en intrigerende oeuvres in het Nederlands! Dichteres Inge Braeckman en gitarist Toon Callier brengen hulde aan dit werk tijdens de presentatie ten huize van het balanseer. Uitgeverij het balanseer, Dirk Martensstraat 38, 9300 Aalst / Gratis, reserveren aanbevolen: [email protected]

MO*lezing: Meer diversiteit, minder gelijkheid Walter Benn Michaels Professor Walter Benn Michaels schreef in 2006 het boek The Trouble with Diversity: How We Learned to Love Identity and Ignore Inequality. Zijn analyse is dat de VS de voorbije jaren grote stappen vooruit gezet hebben op het vlak van diversiteit, maar dat de politiek alle aandacht verloren heeft voor herverdeling en gelijkheid. Heeft hij suggesties voor Europa, waar een gelijkaardige evolutie waarschijnlijker is dan ooit? Jean-Pierre Rondas (ex-Klara, Gravensteengroep) en Jan Blommaert (Universiteit Tilburg, Vooruitgroep) dienen Michaels van antwoord.

MA 07.05 20:00

Zuiderpershuis, Waalse Kaai 14, 2000 Antwerpen / €5, inschrijven via [email protected]. Meer info: www.mo.be / Organisatie: MO*, Vlaams-Nederlands Huis deBuren, Ronde Tafel van Socialisten en KifKif. Partners: Zuiderpershuis, Vooruit, Kaaitheater en Beursschouwburg. / IN HET ENGELS 9

mei DI 08.05

citybooks & Radioboeken door studenten vertaald

Caroline Lamarche © Estelle Michiels

19:30

Presentatie van een taalgrensoverschrijdend project Tegelijkertijd werkten studenten Vertaalkunde aan de Hogeschool Gent en de Universiteit van Mons/Bergen aan literaire vertalingen voor deBuren. In Mons werd het Radioboek Erfenis van Joseph Pearce in het Frans vertaald, Gentse studenten stonden in voor de Nederlandstalige versie van Caroline Lamarches citybook Partrimoine immatériel. Feestelijke presentatie van de vertalingen in aanwezigheid van auteurs en studenten. Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / IN HET FRANS EN HET NEDERLANDS

De Literaire Loketten, citybooks Charleroi

WO 09.05

Pascal verbeken © Koen Broos

12:30 > 13:30

Pascal Verbeken & Erik Lindner Pascal Verbeken (Arm Wallonië, Grand Central Belge) en de Nederlandse dichter Erik Lindner verbleven voor citybooks in Charleroi. Verbeken schreef een verhaal over ‘le pays noir’. Lindner schreef een reeks gedichten waarin ‘elektriciteitskabels steken door het trottoir’ maar ook ‘voor even een regenboog boven het kanaal’ staat. De auteurs lezen voor en gaan in gesprek over hun ervaringen in Charleroi, hun visie op de stad en de totstandkoming van hun citybooks. De Loketten van het Vlaams Parlement, IJzerenkruisstraat 99, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930

Zet er in ieder geval een zebra bij. Welk beeld hebben wij van Afrika?

WO 09.05

© Patrick De Spiegelaere

20:00

Uitreiking Spiegelprijs 2012 De jaarlijkse Spiegelprijs – genoemd naar de jonggestorven fotograaf Patrick De Spiegelaere – bekroont opvallende en vernieuwende initiatieven die bijdragen tot een realistische beeldvorming over Afrika. Hoe kijken wij vanuit Vlaanderen naar Afrika? Wordt onze blik nog altijd vertroebeld door het koloniale verleden? Door angst of onwetendheid? Hoe hardnekkig zijn stereotypen over de immer goedlachse Afrikaan? De Senegalese theatermaker Younous Diallo daagt uit. Olivia Rutazibwa (MO*/ UGent) gaat in debat met onder andere antropoloog Filip De Boeck (KULeuven, winnaar Spiegelprijs 2010), journaliste Evelien Groenink (Zam/nl) en Patrick N’Siala Kiese (Zuiderpershuis Antwerpen). Beursschouwburg, August Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren, MO* en Fonds Patrick De Spiegelaere, i.s.m. de Beursschouwburg en Provincie Oost-Vlaanderen.

10

mei Science Bar Brussel

Moet Brussel ambitieuzer worden in zijn rol als hoofdstad van Europa en België? Als hoofdstad van Europa is Brussel een politieke wereldstad geworden. De aanwezigheid van tal van Europese en internationale organisaties en instanties is een feit, maar haalt Brussel het maximale uit de positie van belangrijkste Europese beslissingscentrum? Benaderen de Brusselse ambities de afmetingen van het Atomium of eerder die van Manneken Pis? Brusselaar of niet, spui of vorm uw mening tijdens dit hoofdstedelijke debat.

DO 10.05 18:30

Rits Café, A. Dansaertstraat 70, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: Vrije Universiteit Brussel, Erasmushogeschool Brussel en deBuren

Boekpresentatie 'Duizend Heuvels' van Koen Peeters

DO 10.05 20:00

Op zoek naar gerechtigheid in Rwanda Dit jaar viert Rwanda 50 jaar onafhankelijkheid. De veelbewogen geschiedenis van het land staat centraal in de nieuwe roman van Koen Peeters. In Duizend heuvels volgen we de 12-jarige Belgische jongen Louis, die verzint dat hij in Rwanda leeft. Als volwassene in Brussel leert hij Rwandese vluchtelingen kennen. Hij volgt een van hen, een kind, op diens zoektocht naar gerechtigheid in het verre Afrika. Marc Reynebeau interviewt Koen Peeters over het boek en de totstandkoming ervan. Koninklijk Museum voor Midden-Afrika, Leuvensesteenweg 13, 3080 Tervuren / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren, de Bezige Bij Antwerpen en KMMA

Qwerty & Azerty De Grote Literaire Quiz der Lage Landen Qwerty & Azerty, vindt voor de tweede keer plaats. Het is een boeiende, humorvolle quiz over boeken en schrijvers, over klassiekers en debuten, over literair en ander proza uit de Lage Landen. Quizmaster van dienst is ook deze keer niemand minder dan de geestige, charmante Warre Borgmans. De leerlingen en hun leerkrachten van de school staan mee in voor de organisatie. Doe ook mee!

VR 11.05 20:00

Koninklijk Atheneum Antwerpen, Franklin Rooseveltplaats 11, 2060 Antwerpen / €10 per team, inschrijven via het inschrijvingsformulier op www.deburen.eu / Organisatie: deBuren

11

mei ZO 13.05 15:00

De komende opstand

Het einde van vier eeuwen kapitalisme? 444 jaar geleden kwamen de Nederlanden in opstand tegen de Spaanse onderdrukker. Vrije burger, vrije staat, vrije markt. Schiller verheerlijkte die Nederlandse spirit 200 jaar later in De opstand der Nederlanden. Het Duitse gezelschap Andcompany en de Vlaamse regisseur Joachim Robbrechts frissen het geheugen op in het toneelstuk Der Kommende Aufstand. Naar aanleiding daarvan een debat: betekent de crisis het einde van vier eeuwen kapitalisme? Wijst Nederland deze keer de weg naar het neoliberalisme? Meer info www.deburen.eu. Théâtre Marni, De Vergniesstraat 25, 1050 Elsene / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu / Theatervoorstelling, info & reserveringen zie www.kunstenfestivaldesarts.be / Organisatie: deBuren i.s.m. Kunstenfestivaldesarts en het Goethe-instituut Brussel / IN HET ENGELS

ZO 20.05 11:00

Eros en de kwetsbare mens #3

Søren Kierkegaard en de onmogelijke liefde – Else Walravens De tiendelige cyclus ‘Eros en de kwetsbare mens’ bestaat uit lezingen naar aanleiding van de honderdste geboortedagen van Louis Paul Boon (1912-1979) en Leopold Flam (19121995). Else Walravens, studente van Leopold Flam en mede zijn opvolger als hoogleraar filosofie aan de VUB belicht de moeilijke relatie van de Deense filosoof Kierkegaard (18131855) met theorie en praktijk van de eros. Else Walravens is directrice van het Centrum voor de Studie van de Verlichting en van het Hedendaagse Humanisme. Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem – www.hetzoekendhert.be / €7 per lezing, €49 voor de hele cyclus, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65 / Organisatie: Filosofiehuis Het zoekend hert i.s.m. deBuren

ZO 20.05

15:00 < 18:30

Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk: leve het Franse lied! Bart Van Loo + Eddy et les Vedettes In 2011 verscheen het boek Chanson. Een gezongen geschiedenis van Frankrijk. Francofiel Bart Van Loo houdt in Oostende een vurig pleidooi voor het chanson en peilt naar de dieptes van haar ziel. Van Vanessa Paradis in WO I over Serge Gainsbourgs versie van de Marseillaise tot een discobal met Claude François: een hitparade van de Franse geschiedenis. Aansluitend concert van Eddy et les Vedettes met chansons van sterren als Jacques Brel, Salvatore Adamo en Claude François. Meezingen toegestaan!

12

Vrijstaat O., Zeedijk 10, 8400 Oostende / €10 / €12, reserveren: www.vrijstaat-o.be / Organisatie: deBuren i.s.m. Vrijstaat O.

mei It’s the Economy, Stupid #5:

DI 22.05 19:30

De economische footprint van sportevenementen: Stefan Kesenne In de reeks ‘It’s the Economy, Stupid’ maakt telkens een vooraanstaand econoom een gepeperde analyse van een actueel thema. In de aanloop naar het EK en de Olympische spelen stellen we deze keer de vraag: kosten deze evenementen meer dan ze opleveren? Veelzeggend is dat Italië vanwege de crisis de kandidaatstelling voor de Olympische Spelen van 2020 introk. Lezing van sporteconoom Stefan Kesenne (UA) over de economische impact van grote sportevenementen, aansluitend interview door Piet Depuydt (De Tijd). Beurskafee, Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren i.s.m. de Beursschouwburg

VR 25.05 > WO 11.07

Summer of Photography: citybooks

De Markten, Oude Graanmarkt 5, 1000 Brussel / Meer informatie: www.city-books.eu en www.deburen.eu / Gratis, www.deburen.eu / Organisatie: deBuren in het kader van de Summer of Photography 2012 van Bozar i.s.m. De Markten en met steun van de Europese Commissie

Street art

Is straatkunst nog steeds streetwise? Street art is hot: overal, ook in deftige kunstgalerieën kom je graffiti, stenciling, en wildbreien tegen. Het fenomeen kreeg bekendheid met Banksy, maar nu zien we steeds meer straatkunstenaars commercieel worden. Straatkunst is misschien succesvol, maar is de kunstwereld nog wel kritisch genoeg? Wat vinden straatkunstenaars en kunsthandelaars van het grijze gebied tussen straat- en andere kunst?

Vernissage: DO 24.05 19:00 open: DI > ZO 12:00 > 18:00

© Maciej Rukasz - citybooks Lublin

expo Een reis door Europa Op 24 mei nodigen wij u van harte uit voor de feestelijke opening van de eerste groepstentoonstelling van het literaire project citybooks. In deze tentoonstelling nemen wij u mee op een reis door Europa en doen steden aan als Boekarest, Charleroi, Graz, Lublin, Oostende, Sheffield, Skopje, Tbilisi en Utrecht. Met werk van Christian Binder, David Bocking, Sander Buyck, Filip Berte, Lisa Van Damme, Martijn van de Griendt, Kakha Kakhiani, Maciej Rukasz, Frosina Stojkovska en Lea Titz.

DI 29.05 19:30

Beurskafee, Beursschouwburg, A.Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren, Street Art Belgium en de Beursschouwburg.

13

juni VR 01.06

Prijsuitreiking essaywedstrijd Lof der Letteren

20:00

Tijdschrift Vooys bestaat 30 jaar! Vooys, tijdschrift voor letteren biedt een podium voor gevestigde wetenschappers en aanstormend geesteswetenschappelijk talent. In 2012 gaat Vooys zijn 30e jaargang in en viert dat met de studentenessaywedstrijd ‘Lof der Letteren’. Welk boek veranderde je denken? Wat is de relevantie van literatuur voor onze maatschappij? De Vlaamse of Nederlandse student die deze vragen het best weet te beantwoorden, wint een geldprijs en een publicatie in Vooys en De Groene Amsterdammer. Juryleden: Bas Heijne, Marja Pruis, Wilbert Smulders. Parnassos, Kruisstraat 201, 3581 GK Utrecht / Gratis, aanmelden verplicht via [email protected] / Organisatie: Vooys, De Groene Amsterdammer i.s.m. deBuren

VR 01.06

Presentatie 'De weg naar Egypte' van Gertrude Starink

20:30

Boekvoorstelling Eindelijk is De weg naar Egypte, het vijfdelige poëtische meesterwerk van Gertrude Starink, te verkrijgen in één band. Tijdens de presentatie in Perdu brengen tal van dichters hulde aan dit werk. Met zijn strakke symmetrie, klassieke poëtische taal en mythologische sfeer is het één van de meest eigenzinnige en intrigerende oeuvres in het Nederlands. Gasten: Inge Braeckman, Maud Vanhauwaert, Rozalie Hirs, Samuel Vriezen. Met unieke beelden en geluidsopnames uit het archief van Jan Starink. Perdu, Kloveniersburgwal 86, 1012 CZ Amsterdam / €5 / €10, reserveren aanbevolen: www.perdu.nl

DI 05.06

citybooks Lublin: Mauro Pawlowski en Maud Vanhauwaert in gesprek met Johan de Boose

Mauro © Jan Vandevyver

20:00

In het kader van de fototentoonstelling citybooks (‘Summer of Photography’) Mauro Pawlowski is vooral bekend als muzikant en is tegenwoordig gitarist bij dEUS. Als schrijver debuteerde hij met een dichtbundel onder zijn volledige naam: Mauro Antonio Pawlowski. Voor citybooks verbleef hij in het Poolse Lublin, net als de jonge Vlaamse dichteres Maud Vanhauwaert. Beiden schreven ze een citybook, waaruit ze in De Markten zullen voorlezen. Daarna gesprek met Polen-kenner Johan de Boose, auteur van o.a. De Grensganger: reis langs de ruïnes van het IJzeren Gordijn. De Markten, Spiegelzaal, Oude Graanmarkt 5, Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisate: deBuren

14

juni Verzwegen verleden

DI 05.06 20:30

Hoe moeten we duistere passages uit ons nationale verleden herdenken? In zowel de Nederlandse als de Belgische geschiedenis zijn er gebeurtenissen te noemen waar men niet trots op is. Slavernij en kolonialisatie, maar ook het Heizeldrama en de val van Srebrenica zijn pijnlijke herinneringen. Dit verleden kunnen we niet zomaar wegpoetsen. Drie sprekers, onder wie historicus Susan Legêne (VU in Amsterdam) en Tweede Kamerlid (PvdA) en theatermaker John Leerdam, geven een lezing over dit onderwerp. Daarna volgt een kort gesprek o.l.v. Marc Reynebeau. Beurskafee, Beursschouwburg, A.Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren i.s.m. de Beursschouwburg

ZA 09.06 > ZO 16.09

Manon de Boer op Documenta met ‘One, two, many’

Documenta, Obere Königsstraße 15, 34117 Kassel, Duitsland / Meer informatie & tickets: d13.documenta.de / Organisatie: Auguste Orts i.s.m. deBuren

Clash der Titanen Over politiek, persoonlijkheid en taal Communicatiewetenschapper Christ’l De Landtsheer (UA) onderzocht in het boek Clash der Titanen welke rol persoonlijkheid speelt in de Belgische politiek. Is het toeval dat dit onderzoek er nu komt, in een tijdperk van gemediatiseerde verkiezingen en crisissen? Is het een illustratie van een politieke cultuur waarin persoonlijkheid belangrijker is geworden dan onderbouwde meningen? Gesprek tussen Christ’l De Landtsheer, Jan Kuitenbrouwer (De Woorden van Wilders en hoe ze werken) en Jan Blommaert (Universiteiten Gent en Tilburg; De crisis van de democratie).

One, two many, 20 min. © Manon de Boer, 2012

De film One, two, many van Manon de Boer toont drie performances: een fluitstuk met circulaire ademhaling, een monoloog, en vier zangers met publiek. Elk deel draait rond de existentiële ruimte van de stem. Vertrekkend vanuit telkens een ander audiovisueel perspectief staan het individuele lichaam, het luisteren naar de ander en het zoeken naar de juiste afstand tot meerdere stemmen in een sociale ruimte centraal.

dagelijks 10:00 > 20:00

DI 12.06 19:30

Beurskafee, Beursschouwburg, A. Ortsstraat 20-28, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32(0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren i.s.m. de Beursschouwburg 15

juni WO 13.06

De Literaire Loketten: Louis Paul Boon

Louis Paul Boon © Jo Boon

20:00

12:30 > 13:15 25.05 – 11.07.2012

DO 05.06 20:00 citybooks Lublin

DO 28.06 20:00 citybooks: Arnon Grunberg

Mauro Pawlowski en Maud Vanhauwaert in gesprek met Johan de Boose

Grunberg leest voor en wordt geïnterviewd

De Markten Oude Graanmarkt 5 1000 Brussel Openingstijden: DI-ZO 12:00 - 18:00 uur Vernissage: 24.05.2012, 19:00 uur

www.deburen.eu

DI 19.06

LEZING: 19:30

ZA 23.06

RONDLEIDING: 15:30 > 17:30

16

De Loketten, IJzerenkruisstraat 99, 1000 Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren en het Vlaams Parlement

Bezoek Broodje Brussel: fototentoonstelling citybooks

DI 19.06

Met de fototentoonstelling citybooks (www.city-books.eu) kijken we over de grenzen en tonen we u stadsportretten van steden als Boekarest, Charleroi, Graz, Lublin, Oostende, Sheffield, Skopje, Tbilisi en Utrecht. Met werk van Christian Binder, David Bocking, Sander Buyck, Lisa Van Damme, Martijn van de Griendt, Kakha Kakhiani, Maciej Rukasz, Frosina Stojkovska en Lea Titz.

Biograaf Kris Humbeeck vertelt Louis Paul Boon werd honderd jaar geleden geboren en we vieren zijn schrijverschap met Boon!2012. Boonkenner Kris Humbeeck (UA) vertelt over werk en leven van Louis Paul Boon. Humbeeck leidt het L.P. Boon-documentatiecentrum van de Universiteit Antwerpen dat het Verzameld werk uitgeeft en werkt daarnaast aan een onverbiddelijke Boonbiografie. Zijn tekstbestand bevat naar verluidt zo’n half miljoen woorden; hij komt er enkele delen met het publiek.

Rondleiding Smeer ‘m ’s middags! Tijdens de Summer of Photography neemt deBuren u mee op een reis aan de hand van de foto’s. Bekijk steden als Boekarest, Charleroi, Graz, Lublin, Oostende, Sheffield, Skopje, Tbilisi en Utrecht door de ogen van de fotografen Sander Buyck, Filip Berte, Christian Binder, David Bocking, Lisa Van Damme, Martijn van de Griendt, Kakha Kakhiani, Maciej Rukasz, Frosina Stojkovska en Lea Titz. Deze tentoonstelling kadert in het grote Europese project citybooks. Willem Bongers-Dek (deBuren) vertelt u alles over dit literair-fotografische project. Alle bezoekers krijgen na afloop een bijzonder literair cadeautje mee naar huis! De Markten, Oude Graanmarkt 5, Brussel / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930 / Organisatie: deBuren i.s.m. Broodje Brussel en De Markten

Wie lust nog een broodje aap? Stadslegendes: feit of fabel? Kent u dat verhaal van het vreemde nasmaakje van de knoflooksaus van de pitaverkopers aan de Kaasmarkt? Of dat van de afgerukte arm door een automaat bij de VUB? Het zijn allemaal stadslegendes, of broodjeaapverhalen. Bestaan er typisch Brusselse stadsverhalen? Welke soorten verhalen zijn er, wat is hun functie, wie verspreidt ze, en wat is de onderliggende betekenis? Ontdek het allemaal tijdens de lezing en rondleiding van Aurore Van de Winkel (UCL)! Lezing IN HET FRANS: Beursschouwburg, A. Ortstraat 20-28, 1000 Brussel Rondleiding IN HET FRANS en NEDERLANDS: in het centrum van Brussel op 23.06 vanaf 15:30. Vertrek aan de ingang van HOTEL MERIDIEN (recht tegenover Brussel-Centraal), Carrefour de l’Europe 3, 1000 Brussel / Organisatie: deBuren, i.s.m. Brukselbinnenstebuiten en Alliance Française / Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu of +32(0)2 212 1930

juni Eros en de kwetsbare mens #4

ZO 24.06 11:00

Sigmund Freud

Sigmund Freud en het primaire driftleven – Tinneke Beeckman De tiendelige cyclus ‘Eros en de kwetsbare mens’ bestaat uit lezingen naar aanleiding van de honderdste geboortedagen van Louis Paul Boon en Leopold Flam. Tinneke Beeckman, docente aan de VUB en coördinator van het Centrum voor de Studie van de Verlichting en het Hedendaagse Humanisme, bestudeerde de radicale opvattingen van Sigmund Freud over de impact van eros op zowel ons primaire driftleven als ons denken. Voor Freud ligt de zin van het leven in het geluk, maar dat geluk hangt af van de bevrediging van onze seksuele lust. Filosofiehuis Het zoekend hert, Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem – www.hetzoekendhert.be / €7 per lezing, €49 voor de hele cyclus, reserveren verplicht: [email protected], +32 (0)473 68 66 65 / Organisatie: Het zoekend hert i.s.m. deBuren

DO 28.06

citybooks: Arnon Grunberg

20:00

Arnon Grunberg © Eva Pel

Grunberg leest voor en wordt geïnterviewd In het kader van de fototentoonstelling citybooks (‘Summer of Photography’) Arnon Grunberg verbleef begin 2012 twee weken in Lublin. Deze Oost-Poolse studentenstad is een van de partners in het door deBuren geïnitieerde en door de Europese Commissie gesteunde project citybooks. Grunberg leest in De Markten voor uit het citybook dat hij over Lublin schreef en gaat in gesprek met Annelies Beck (VRT Radio 1) over zijn ervaringen in Polen en de totstandkoming van zijn verhaal. De Markten, Spiegelzaal, Oude Graanmarkt 5, Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 1930

17

25.05 – 11.07.2012

Met de fototentoonstelling citybooks (www.city-books.eu) kijken we over de grenzen en tonen we u stadsportretten van steden als Boekarest, Charleroi, Graz, Lublin, Oostende, Sheffield, Skopje, Tbilisi en Utrecht. Met werk van Christian Binder, David Bocking, Sander Buyck, Lisa Van Damme, Martijn van de Griendt, Kakha Kakhiani, Maciej Rukasz, Frosina Stojkovska en Lea Titz. DO 05.06 20:00 citybooks Lublin

DO 28.06 20:00 citybooks: Arnon Grunberg

Mauro Pawlowski en Maud Vanhauwaert in gesprek met Johan de Boose

Grunberg leest voor en wordt geïnterviewd

www.deburen.eu

De Markten Oude Graanmarkt 5 1000 Brussel Openingstijden: DI-ZO 12:00 - 18:00 uur Vernissage: 24.05.2012, 19:00 uur

tell me a story - vertel me een verhaal - raconte-moi une histoire

Unieke stadsportretten: schrijvers over steden Luisterverhalen van 30 minuten, gratis als webtekst, e-book en podcast. nl - fr - en www.city-books.eu

SHEFFIELD

UTRECHT

OOSTENDE TURNHOUT CHARTRES

LUBLIN

CHARLEROI GRAZ

TBILISI BOEKAREST VENETIË SKOPJE

Reis zonder je te verplaatsen met www.city-books.eu. Dit voorjaar gaat het citybooksproject in twee nieuwe steden van start: in Turnhout, met onder meer Peter Terrin en Chika Unigwe, en in Venetië, met Rebekka de Wit en Atte Jongstra. Ontdek in 2012 ook wat Arnon Grunberg en Mauro Pawlowski vertellen over Lublin, hoe Bart Van Loo Chartres ervaren heeft, wat Thomas Gunzig over Charleroi schrijft en Simone Lenaerts over Graz. Vind ons in de iTunes Store, zet de Radioboeken en de citybooks op uw iPod en neem uw eigen literaire audiotheek overal mee naartoe!

sheffield

aBdelkader Benali

skoPje

goce smilevski

skoPje

skoPje

saskia de coster

skoPje

nikola madzirov frosina stojkovska

sko

i.s. pen mac ministe cultuur m

skoPje

irena

vertel me een verhaal

-

cvetkovic

tell me a story

turnhout

-

raconte - moi une histoire

Reis zonder je te verplaatsen! walter van den Broeck turnhout

turnhout

marjolijn feBruari

chika unigwe

turnhout

i.s.m.

turnhout

2012 graz

turnhout

Peter terrin turnhout

groeten uit Graz! www.city-books.eu

citybooks graz

milena m. flasar

lasha Bugadze

graz

graz

werner schandor

lea titz

graz

graz

graz

foto © TitzTitz | www.city-books.eu foto ©Lea Lea

graz

sheffield

i.s.m.

simone lenaerts

next - verein für zeitgenossische kunst andrea stift

sheff

i.s.

onno kosters

àgnes lehóczky

univers sheff

oostende

opje oPje

..mm.. cedonië edonië // erie rie van van macedonië macedonië

oostende

oostende

oostende

oostende

i.s.m.

bernard dewulf

martijn van de griendt

vrijstaat o.

milena m. flašar

peter holvoet-hanssen

oostende

oostende

grahamstown

christiaan weijts jeroen olyslaegers

ronelda kamfer grahamstown

Marija Sarevska-Todorovska over Skopje in het citybook Conversations about the cities Metamorphosis dat zij schreef samen met Goce Smilevski.

city is continuously changing; it depends on our frames of mind, on the flavours that fulfil us, on the people that help us outline it. The city is therefore never the same, and it never ends in the same place as where it began ...

VU: Dorian van der Brempt, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel / design marie merle

... The imaginary map of the

vertel me een verhaal

brink scholtz

Ook Saskia de Coster, Nikola Madzirov, Irena Cvetkovik en Abdelkader Benali schreven een citybook in Skopje.

grahamstown

Frosina Stojkovska bracht Skopje in 24 foto’s in beeld.

toast coetzer

grahamstown

www.city-books.eu

i.s.m.

Abdelkader Abdelkader Benali Benali in in zijn zijn citybook citybook over over Sheffield Sheffield

national arts festival grahamstown

...... Als Als ik ik sterf, sterf, laat laat het het dan dan in in een een Engelse Engelse pub pub zijn, zijn, er er zal zal op op mij mij gedronken gedronken worden worden en en is is er er een een Ier Ier toevallig toevallig in in de de buurt, buurt, dan dan komt komt het het met met het het gezang gezang ook ook wel wel goed. goed. ... ...

VU: Dorian van der Brempt, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel / design marie merle VU: Dorian van der Brempt, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel / design marie merle

vertel vertelme me een een verhaal verhaal

grahamstown

Naast NaastAbdelkader AbdelkaderBenali Benali schreven schrevenook ookHelen HelenMort, Mort, Rebecca RebeccaLenaerts, Lenaerts, Àgnes ÀgnesLehóczky, Lehóczky,en en Joost JoostZwagerman Zwagermaneen een citybook citybookin inSheffield. Sheffield. David DavidBocking Bockingbracht bracht Sheffield Sheffieldin in24 24foto’s foto’sin in beeld. beeld.

gerda dendooven grahamstown

grahamstown

ingrid winterbach

sophie smith

sheffield

sheffield

helen mort abdelkader benali

rebecca lenaerts

www.city-books.eu www.city-books.eu

field field

sheffield

sheffield

joost zwagerman

david bocking

sheffield

..mm..

sity sity of of field field

boekarest

boekarest

lublin

boekarest

lublin

lub

i.s

i.s.m.

asociata heritage anna luyten

jaap faber

boekarest

boekarest

boekarest

răzvan radulescu ester naomi perquin

christian binder

witold szablowski

mauro pawlowski

lublin

lublin

towarz eduk kultur

arnon grunberg maud vanhauwaert

boekarest

adrian schiop tbilisi

groeten uit Boekarest! www.city-books.eu

citybooks boekarest

stefan hertmans

Christian Binder | www.city-books.eu foto foto © ©Christian Binder

Anna Luyten over Boekarest in haar citybook De Weg van de Mier.

... Ik zag een stad: wegzinkend

i.s.m.

in grote dromen, warm in kleine gebaren, onverschillig en armetierig, open en omarmend. Vol nesten in de bodem en spleten in de rotsen. Een stad waar ik geen hoogte van kreeg. Onverklaarbaar, onstuimig en ik had haar lief ...

de nederlandse ambassade in tbilisi tbilisi

vertel me een verhaal VU: Dorian van der Brempt, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel / design marie merle

tbilisi

Naast Anna Luyten schrijven ook Jaap Faber, Ester Naomi Perquin, Răzvan Radulescu en Adrian Schiop een citybook in Boekarest. Christian Binder bracht Boekarest in 24 foto’s in beeld.

www.city-books.eu kakha kakhiani tbilisi

tbilisi

tbilisi

frank westerman

ana kordzaiasamadashvili

lasha bugadze

tbilisi

utrecht

grahamstown

tbilisi

utrecht

shota iatashvili jeroen olyslaegers utrecht

utrecht

i.s.m.

filip berte

stichting vrede van utrecht

brink scholz onno kosters

lisa van damme

davi

lublin

lublin

charleroi

charleroi

fotograaf

andrzej stasiuk

davide longo

erik lindner

blin blin

charleroi

s..m m..

zystwo zystwo kacji kacji ralnej ralnej

thomas gunzig

charleroi

Caroline Lamarche over Charleroi in haar citybook Patrimoine Immateriel - Un séjour au Pays noir.

comme tomber amoureux : on rêve toujours à une histoire qui serait belle comme de la couleur jetée sur les murs. Mais moi je me fiche du rose, du parme ou du vert. C’est le noir qui me plaît. Ou plutôt l’énergie du noir. On en a tous, du noir au fond ...

vertel me een verhaal VU: Dorian van der Brempt, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel / design marie merle

... Rencontrer une région, c’est

i.s.m.

musée de la photoGraphie charleroi charleroi

Ook Erik Lindner, Thomas Gunzig, Paul Verbeken en Davide Longo schrijven een citybook in Charleroi. Sander Buyck bracht Charleroi in 24 foto’s in beeld.

sander buyck charleroi

www.city-books.eu

pascal verbeken

venetie

charleroi

atte jongstra

caroline lamarche

groeten uit Charleroi! www.city-books.eu

citybooks charleroi

venetie

foto© © Sander Buyck |Buyck www.city-books.eu foto Sander

chartres

i.s.m.

Fondazione GierGio cini chartres

bart van loo utrecht utrecht

ide ide longo longo

utrecht

venetie

venetie

chartres

chris van camp

andrea galiazzo

rebekka de Wit

goce smilevski

chartres

chartres

marcin Wroński

jeroen van rooij

chartres

i.s.m.

astrid lampe

lea titz

chartres

stadsbestuur chartres

Het beste orkest ter wereld voor het eerst in deSingel! Op zaterdag 15 december speelt het beste orkest ter wereld, geleid door de Vlaming Jan Raes, in deSingel. Het Koninklijk Concertgebouworkest uit Amsterdam onder leiding van de Nederlandse dirigent Otto Tausk leidt u doorheen een verrassende ontmoeting met muziek uit Vlaanderen en Nederland. We krijgen een Belgische première van een creatie van Mayke Nas, telg uit een Zuid-Nederlandse muziekfamilie. Verder zijn er composities van F. Devreese en Luc Brewaeys, twee fantastische Belgische componisten, en kunnen we een symfonie horen van de Nederlands componist Tristan Keuris.

Dirigent Otto Tausk Solist Ralph van Raat, piano Programma Mayke Nas Down the Rabbit-Hole opdrachtcompositie, Belgische première

De ticketverkoop start in juni maar hou zeker ook de najaarsbrochure 2012 van deBuren in de gaten. Daarin geven we 20 tickets weg!

F. Devreese Pianoconcert nr. 4 Nederlandse première Tristan Keuris Symfonie in D Luc Brewaeys …sciolto nel foro universale del vuoto… opdrachtcompositie, Belgische première Prijzen • € 50, 40, 30: basis • € 40, 30, 25: -25/65+ • € 8: -19 jaar Alle info: www.desingel.be Luc Brewaeys

donderdag 5 april 2012 — 19:30

Om de twee maanden presenteert Upload Cinema een programma vol inspirerende en vermakelijke internetfilmpjes, telkens rond een nieuw thema. De schokkendste, grappigste en mooiste online video’s, samengesteld uit favorieten van het publiek en van 30 gezichtsbepalende webredacteuren, internetexperts en bloggers. April is de tijd van lentekriebels en de bloemetjes en bijtjes, of minder eufemistisch gesteld: seks. Upload Cinema maakt een programma dat duidelijk is. Geen echt hardcore werk, maar de grenzen worden natuurlijk opgezocht. Vreemde fetisjen, bizarre seksuele voorlichting, pikante reclames en videoclips of juist de meeste subtiele vormen van suggestie. Welke video’s hebben het meeste erotisch kapitaal? Gastredacteur is Playmate mei 2004, Ancilla Tili. Presentator Angelo Tijssens leidt samen met een bekende gast de webavond in. Wil je mee het programma van Upload Cinema bepalen? Ga zelf op zoek naar de beste webfilms en stuur ze in via antwerpen.uploadcinema.net!

ZIN IN EEN GRATIS AVONDJE UPLOAD CINEMA? Met deze bon krijg je voor één van de voorstellingen uit de reeks Upload Cinema een gratis ticket. Een filmproevertje aangeboden door deBuren, Cinema Zuid en Zebracinema!

Literaire Lunch op woensdag 12:30 > 13:30 in De Loketten van het Vlaams Parlement Aan het buffet kunt u een broodje of een lekkere koude schotel bestellen tegen democratische prijzen. Of breng uw eigen lunchpakket mee. Wij trakteren op een drankje!

Programma 11.04: Het Liegend Konijn viert zijn tiende verjaardag. Met Jozef Deleu, Ester Naomi Perquin, Ruth Lasters en Lieke Marsman 09.05: Pascal Verbeken en Erik Lindner over citybooks Charleroi 13.06: Kris Humbeeck over Louis Paul Boon In De Loketten van het Vlaams Parlement, IJzerenkruisstraat 99, 1000 Brussel Gratis, reserveren aanbevolen: www.deburen.eu, +32 (0)2 212 19 30 Organisatie: Vlaams-Nederlands Huis deBuren en het Vlaams Parlement i.s.m. Broodje Brussel

V.U.: Dorian van der Brempt, deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel

De Literaire Loketten

Ons Erfdeel vzw presenteert

HET JUISTE SPOOR TREINVERHALEN TUSSEN NEDERLAND, BELGIË EN FRANKRIJK Dit boek bevat vier treinverhalen, essays geschreven door Geert van Istendael – Michel Quint – Luc Devoldere – Cyrille Offermans De trein is altijd een beetje schrijven. De auteurs reizen van noord naar zuid, van oost naar west, maar sporen telkens door het Nederlandse en het Franse taalgebied. De vier essays worden afgewisseld met gedichten, proza en beschouwingen uit verschillende literaturen. De trein is altijd een beetje lezen. Over landschappen en mensen. Over vroeger en nu. De prozafragmenten en gedichten zijn onder meer van Louis Paul Boon, Jeroen Brouwers, Miriam Van hee, Hugo Claus, Charlotte Mutsaers, David Van Reybrouck, Hans Dorrestijn, Willem Elsschot, J. Bernlef, Leonard Nolens, Joke van Leeuwen, Cees Nooteboom, Ester Naomi Perquin, Jacques Brel, Richard Minne, Chateaubriand, Victor Hugo, Maurice Maeterlinck, W.H. Auden en W.G. Sebald. “Een mooi literair boek” en “een origineel en fraai hebbeding”, volgens De Standaard, die Het juiste spoor vier sterren geeft. 152 pagina’s, geïllustreerd, gekartonneerd. Prijs België Nederland

€ 21,00 € 23,00

Europa € 23,00 Andere landen € 27,00

ISBN 978-90-79705-092 Bestellingen en inlichtingen Ons Erfdeel vzw, Murissonstraat 260, B-8930 Rekkem T: +32 (0) 56 41 12 01 / F: +32 (0) 56 41 47 07 [email protected], www.onserfdeel.be

verantwoordelijke uitgever: Dylan Casaer, voorzitter vzw Dirk Martenscomité, Oude Vismarkt 1, 9300 Aalst

www.boon2012.be

15 maart - 7 oktober 2012

Dirk Martenscomité

jimmie durham een kwestie van leven en dood en zingen 24.05–18.11.12 deBuren en het M HKA nodigen jonge schrijvers (<30) uit om een column (800–1000 woorden) te schrijven over de grote overzichtstentoonstelling van het werk van de veelzijdige kunstenaar Jimmie Durham. Laat je inspireren door zijn beeldend werk, sla zijn essays er nog eens op na of stort je op zijn poëzie! Zend voor 31 juli jouw column naar [email protected] en win een publicatie op de websites van deBuren en het M HKA. De twee beste columnisten winnen een reis naar dOCUMENTA in Kassel. Ze krijgen van deBuren een treinticket en drie hotelnachten aangeboden.

M HKA museum van hedendaagse kunst antwerpen www.muhka.be IN SAMENWERKING MET DEBUREN. Jimmie Durham, Jesus (Es geht um die Wurst), 1992. Foto Jochen Verghote / M HKA is een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap en wordt gesteund door Provincie Antwerpen, Stad Antwerpen, Nationale Loterij, Akzo Nobel Decorative Coatings – Levis, Klara en Cobra.be.

Videokunst in het Vlaams Parlement. De Loketten van het Vlaams Parlement, Brussel

21.03 — 11.07.2012 Sven Augustijnen, Michaël Borremans, Wim Catrysse, David Claerbout, Anouk De Clercq, Johan Grimonprez, Hans Op de Beeck, Nicolas Provost, Bart Stolle, Dennis Tyfus, Sarah Vanagt, Katleen Vermeir & Ronny Heiremans en een selectie uit de collectie van Argos

www.contourmechelen.be

Curator: Hans Martens Een productie van Contour Mechelen i.s.m. het Vlaams Parlement en Argos

certified PDF

OB50176

Maak gratis kennis met het maandblad MO*

MO* brengt elke maand de analyses, verhalen en mensen achter de internationale actualiteit. 10 x per jaar verschijnen 68 bladzijden kleurrijke en diepgravende, tegendraadse en verhelderende berichtgeving over en vanuit de hele wereld.

Vraag een gratis proefnummer aan via [email protected] of via www.MO.be

OB50176_Adv-MO.indd 1

11/10/11 16:47

HET Z!EKEND HERT

THE SEARCHING DEER

Eros en de kwetsbare mens FILOSOFISCHE LEZINGENCYCL US OVER GEPASSIONEERD DENKEN & GEPERVERTEERD VERL ANGEN Bij de 100 ste geboortedagen van Leopold Flam en Louis P aul B oon

Tien lezingen - Van zondag 18 maart 2012 tot 17 februari 2013 Het zoekend hert ° The searching deer Koninklijkelaan 43, 2600 Berchem-Antwerpen Prijs voor de cyclus: !49 - Per lezing: !7 Voor meer informatie: www.hetzoekendhert.be Reserveren verplicht: [email protected]

Leopold Flam en de r oeping van de er os - Louis Paul Boon en d e eenzame kuns ten aar - Søren Kier kegaard en de onmogelijke liefd e Sigmu nd Fr eud en het prim aire d riftl even - Mar tin Heidegger en d e verb orgen rel ati es - Hann ah Ar endt en het gepassion eer de denken Georges Bataille en d e liefde tot de dood - Jean -Paul Sar tre en h et ander e lich aam - Sim one d e Beauvoir en de tweed e sekse Con nie Palmen en d e wetten van de liefd e IN HECHTE SAMENWERKING MET HET VLAAMS-NEDERLANDS HUIS deBUREN www.deburen.eu

Vlaams-Nederlands Huis deBuren presenteert voor de tweede keer

qwerty &

azer ty de Grote Literaire Quiz der Lage Landen Vrijdag 11 mei 2012 om 20u Koninklijk Atheneum Antwerpen

Qwerty & Azerty is een boeiende, humorvolle quiz over boeken en schrijvers, over klassiekers en debuten, over literair en ander proza uit de Lage Landen. Quizmaster is de immer geestige Warre Borgmans. Deelnemen kost 10 euro per team van vier personen. Alle inkomsten gaan naar een cultuurproject van het Koninklijk Atheneum. Mooie prijzen te winnen!

Een initiatief van

Schrijf nu in op www.deburen.eu

in samenwerking met het Koninklijk Atheneum Antwerpen met de steun van Antwerpen Boekenstad

U kunt deelnemen aan de Olympische Spelen! deBuren nodigt u uit om aanwezig te zijn in Londen met een filmpje van één minuut.

www.theoneminutes.org Een videotentoonstelling naast de Olympische Spelen, Londen 2012. Daarna reist de tentoonstelling over de wereld. Sport op een andere manier in beeld gebracht. Video’s over de verliezer, over traagheid, snelheid, lege stadions, het ideale lichaam ... samen 12 thema’s. Videokunst voor hongerige benen. Meedoen is belangrijker dan winnen. Iedere deelnemer ontvangt Olympische spelen 2012 vormen de aanleiding tot een nieuwe One een medaille op papier en kan één of meer prijzen winnen. Vergeet niet je schoenmaat op te geven.

VIDEO De Minute tentoonstelling en u kunt deelnemen! Sport [ ] like [ ] dislike is opgebouwd rond 12 categorieën: Deadline 1 juni 2012 Inschrijfformulier, voorbeelden en extra informatie is te vinden op www.theoneminutes.org The loser, Speed, Feet, Anthem, The ideal body, Slow, Sport and TV, Athlete and landscape, Spectators, Trophies, Sports of the past, Empty stadium

Stuur rond deze 12 thema’s uw eigen sport one minutes in, en maak deel uit van een reizende Tentoonstelling. Presentatie tijdens de Olympische Spelen in Londen, en daarna in Brussel, Amsterdam, en diverse andere steden. Iedereen maakt kans op een medaille, en deelnemen is belangrijker dan winnen!

Deadline: 1 juni 2012 Inschrijvingsformulieren, voorbeelden en extra informatie: www.theoneminutes.org

Parijs!

de Stichting Biermans-Lapôtre

Sinds 1927 biedt de Stichting Biermans-Lapôtre, Huis van de Belgische en Luxemburgse studenten, jaarlijks onderdak aan meer dan 200 studenten, vorsers en professoren uit alle hoeken van de wereld. Samen met deBuren is er nu in juli een bijzondere residentie voorzien.

In de vorige seizoensbrochure riepen we jong schrijftalent op om zich aan te melden voor deze residentie. De respons was overweldigend: het barst in de Lage Landen van de enthousiaste, jonge en toch al onderlegde schrijvers! De selecteerde deelnemers zijn Susanne Bartels, Reinier Bijman, Tim Devriese, Nathan de Groot, Sarah Vankersschaever, Roos Menkhorst, Julie Reniers, Esther Severi, Maud Vanhauwaert, Tamar de Waal, Judith van der Wel en Rebekka de Wit. Pieter-Jan De Pue is uitgenodigd als fotograaf. Deze aanstormende wetenschappers, kunstenaars en journalisten krijgen een kamer in het Huis dat ligt op het domein van de Cité Internationale Universitaire de Paris. In Parijs ontmoeten ze Yves Leterme, Bart Van Loo en Jean Clair (Academie Française). Na hun residentie schrijven zij een artikel, reportage, kortverhaal of andere reflectie op de problemen en kansen van deze bijzondere grootstad. Hun teksten worden prioritair aangeboden aan De Groene Amsterdammer.

© FILIP bERTE / EUTOPIA / COLLECTIVE MEMORy MASS GRAVE NICOLAE CEAUSESCU / bUChAREST / 1989

22

FILIp BERTE

In caERmERSKLooSTER PROVINCIALE PRIJS VOOR BEELDENDE KUNST 2011 VAN 27 APRIL TOT EN MET 17 JUNI CAERMERSKLOOSTER, GENT WWW.CAERMERSKLOOSTER.BE naar aanleiding van de Provinciale Prijs voor Beeldende Kunst 2011 die artiest in residentie Filip Berte in de wacht sleepte, zal in het Caermersklooster Collective memory mass grave te zien zijn. Deze installatie is een onderdeel van zijn grootschalig project eutopia*. in Collective memory mass grave onderzoekt Filip Berte het collectieve geheugen van europa. Via tekeningen, schilderijen en kijkdozen krijgt u zowel natuurlijke als stedelijke landschappen te zien die in het verleden gewond zijn geraakt. Filip Berte leidt u binnen in een ruimte met onderaardse gangen, om daar het archief van verdrongen herinneringen te doorwroeten. Ook van de twee andere genomineerden van de Provinciale Prijs voor Beeldende Kunst 2011 (Sarah Westphal en manor Grunewald) zal er werk te zien zijn.

Op uitnodiging van deBuren verbleef beeldend kunstenaar Filip Berte in 2011 in Tbilisi (Georgië). Hij maakte er het beeldende luik van citybooks. Zijn tekeningen en foto’s zijn onderdeel van The Graveyard, en zijn Eutopia project. Bekijk de beelden op www.city-books.eu en in twee tentoonstellingen in Gent.

23

FILIp BERTE

23

In STam

FILIP BERTE / THE GRAVEyARD – STEDEN IN DE MARGE VAN 17 MEI TOT EN MET 4 NOVEMBER 2012 IN STAM, GENT WWW.STAMGENT.BE

* in de beeldende installatie eutopia focust architect en beeldend kunstenaar Filip Berte op de actuele europese leefomgeving en reflecteert over plaats, territorium en identiteit. Dit onderzoek resulteert in autonome kamers (installaties) van het huis van eutopia. De bouw van het volledige huis van eutopia zal afgerond zijn tegen de zomer van 2013. eutopia wordt ondersteund door CampO, Vrede van utrecht, european Cultural Foundation, deBuren & Kunstenfestivaldesarts

Ook in het STam is een groots opgezette tentoonstelling van Filip Berte te zien: Filip Berte / the graveyard - Steden in de marge. Voor the graveyard bezocht Filip Berte vier steden: Tbilisi (Georgië), melilla (Spaanse enclave in marokko), Chisinau (moldavië) en Brussel. elk van deze plekken bevindt zich in geografische marges van europa of staat voor de sociale marges binnen de actuele europese samenlevingen. De installatie the graveyard toont u vier eigenzinnige films, één van elke stad. Filip Berte werkte hiervoor samen met geluidskunstenaar ruben nachtergaele die hem op zijn reizen vergezelde en ‘fieldrecordings’ transformeerde tot soundtracks voor elk van de vier films. the graveyard is een onderdeel van Filip Bertes omvangrijke project eutopia*.

fragment

© Maatje van Eck

Bo e k a re st

De Nederlandse dichter Ester Naomi Perquin ging op uitnodiging van deBuren twee weken in residentie in Boekarest. Het citybook dat zij over de Roemeense hoofdstad stad schreef, verscheen in februari 2012 als voorpublicatie in het literaire tijdschrift Tirade. Lees en download het hele verhaal als webtekst en e-book op www.city-books.eu waar u het ook kunt beluisteren en downloaden als audioboek van een half uur. Het citybook verschijnt in de loop van 2012 in het Nederlands, Engels, Frans en Roemeens. Hieronder alvast een voorproefje!

Een eenpersoonsreisadvies Ester Naomi Perquin Ontmoetingen De douanier vraagt je niet wat je gaat doen. Je had gehoopt dat hij dat wel zou vragen. ‘Ik ga naar Boekarest,’ had je kunnen zeggen. ‘Ik neem daar mijn intrek in een appartement. Het zal lijken alsof ik er woon. Ik kan mij voorstellen dat ik er woon, al zal ik waarschijnlijk vaak verdwalen. Dat is niet erg, meneer. Achteraf kan ik aantonen dat het nuttig was. Verrassend. Meeslepend. Daar is niet zoveel voor nodig. Onhandigheid kan gemakkelijk doorgaan voor een hang naar avontuur, denkt u niet? Dus stippel ik geen routes uit en raadpleeg geen kaarten. Ik raak niet wezenlijk betrokken bij mijn eigen beweging. Wel vertrouw ik op informatieborden, toevallige passanten, taxichauffeurs, toeristencentra en politieagenten. Men is doorgaans aardig. Ik ben geen reiziger, meneer. Daar moet ik eerlijk over zijn.’ De douanier kijkt alleen even naar de foto in je paspoort en knikt je toe. Je lijkt voldoende op jezelf om de grens te passeren.

Hoe een stad te bekijken Kom er aan op een doordeweekse dag. Maak geen plan, neem geen gids mee. Begin te lopen. Kijk rond en denk in termen als ‘ruimte’ en ‘leegte’. Registreer de begrenzing van die ruimte, de invulling van

37

fragment Boek arest

die leegte. Meet de afstand tussen de huizen, de breedte van de straten, de hoogte van de stoepen, de lengte van de brug die over de rivier ligt. Loop pleinen rond, bekijk standbeelden van dichtbij en snuif de geur van uitlaatgassen op. Luister naar het voortdurend toeteren van auto’s, het snerpen van boormachines en het brommen van apparaten. Vergeet dat deze geluiden voortgebracht worden door mensen. Noteer de kleuren van stenen en dakpannen, evenals het ruisen van boomtoppen, het kraken van hout, het ratelen van plastic bekertjes die door de wind over de stoep worden voortgeblazen. Neem in de berekening alles mee dat niets over zichzelf kan beweren, dat niets kan verdraaien en dat niets kan beïnvloeden. Vergeet de terminologie van het toerisme; de gemoedelijke bevolking, de vriendelijke inwoners. Kijk niet naar gezichten. Negeer ze. Wees blind voor kromgebogen vrouwen met bosjes bloemen in portieken, hun lichamen gehuld in dikke vesten, hun bonte hoofddoeken. Loop bedelaars voorbij. Let niet op de goedgeklede jonge vrouwen die ’s ochtends naar de metro lopen. Negeer de mannen die uit het raam van taxi’s leunen en proberen je blik te vangen, de mannen die soepel als apen op bouwsteigers heen en weer klimmen, met gereedschap in hun achterzakken, de mannen die je passeren op straat. Pas het woord ‘ziel’ alleen toe op wat objectief valt waar te nemen. Om te weten hoe de stad er werkelijk uit ziet keer je hem om. De mensen zullen er uit tevoorschijn vallen als kruimels uit een toetsenbord. Daarna kun je beginnen.

Taal Een taal volstrekt niet begrijpen (in die zin dat je aan de hand van de gesproken klanken niets, zelfs niet de geringste betekenis kunt afleiden) zorgt ervoor dat je, eenmaal teruggeworpen op je instinctieve, fonetische vertaling, terechtkomt in een taal die weliswaar sterk op de jouwe lijkt, maar die nu plotseling gesproken wordt door dichters en gekken. Twee jongens roepen vanuit een portiek dat de kat weer verlangt naar hout. Hij verlangt zo, de kat. ‘Ja, onbedaarlijk verlangt hij,’ roepen ze lachend. De oude vrouw die ze passeert maakt een afkeurend wegwerpgebaar en merkt op dat veel wolken autocratisch zijn. Autocratisch en scheef. De winkelier vindt je haar een zee van pessimisme, wanneer je vraagt of hij Engels spreekt. Iemand die tegen je opbotst mompelt dat dobbelen onzinnig is. Een taxichauffeur zegt: ‘Waar rook is staan vrouwen te kijven.’ Hij knikt er

38

Bo e k a re st

bedachtzaam bij. Maar dit duurt niet lang: spoedig begin je klanken, woorden te herkennen. Dichters en gekken ruimen het veld.

Ontmoetingen Er is een lunch waarbij je aan twee Roemeense schrijvers zult worden voorgesteld. Je hebt van tevoren twee oudere heren bedacht. Donkere baarden en gegroefde gezichten. Mannen met ogen waarin het vuur van revoluties smeult en met gehavende oren, door censuur aangeknaagd als door een stadsrat. In werkelijkheid luncht niemand. Iedereen rookt. Eén van de schrijvers ziet eruit alsof hij een zware kater heeft. Zijn linkeroog hangt, zijn rechteroog staat wijd open. Hij drinkt mierzoet ruikende energiedrank uit een blikje en lacht af en toe naar je. Als hij spreekt, spreekt hij Engels met een fraai, donker accent. Op zijn kaalgeschoren hoofd kun je littekens zien. De andere schrijver heeft een gezicht vol schaduwen. Heldere, alerte ogen. Zijn donkere haar valt voortdurend over zijn voorhoofd. Ook hij rookt. Wanneer hij zijn sigaret even weglegt speelt hij met de suikerzakjes die in een schaaltje op tafel staan of trommelt met zijn vingers tegen zijn koffiekopje. Niemand voelt zich hier erg gemakkelijk. Er vallen veel stiltes die door de gastheer worden opgevuld met anekdotes en beschouwingen. Het karakter van de Roemenen komt ter sprake. De volksaard. Bezienswaardigheden. Musea. De voor- en nadelen van het openbaar vervoer. De schrijvers zeggen maar weinig. Zelf zwijg je ook. Als de gastheer even naar het toilet gaat buigt de schrijver met de suikerzakjes zich naar je toe en vraagt, haast fluisterend: ‘Do you play pingpong?’ Zo komt het dat je die avond, in een grote hal aan de rand van de stad, fanatiek naar een balletje loert. Als een kat naar een muis.

Piata ˛ Universitatii – een sprookje Er was eens een arts die uitkeek op een plein, vanaf de zesentwintigste verdieping van een groot hotel. De arts keek naar beneden en koesterde grimmige vermoedens die leken te passen bij het schemerige decemberlicht. Het plein waarop hij uitkeek, dat eerder een brandpunt van verschillende, brede straten vormde, was veranderd

39

fragment Boek arest

in een vreemdsoortige zee. De arts zag hoe die zee diep onder zijn raam golfde en deinde. Hij voelde zijn maag meebewegen. Er kwam misselijkmakend zuur omhoog, dat hij wegslikte, precies op het moment dat het schreeuwen begon. De arts ontdekte dat vermoedens, net als mensen, razendsnel van gedaante kunnen veranderen. Dat vermoedens gebeurtenissen kunnen worden, bewegingen. De arts ontdekte dat vermoedens kunnen gillen, de hoek om kunnen rennen, elkaar onder de voet kunnen lopen om weg te komen. Hij bleef kijken omdat het zijn plicht was om te kijken en omdat hij niets anders doen kon dan kijken, al gaf hij tussentijds tweemaal over in de prullenmand naast zijn bureau. Toen de zee onder zijn raam zich terugtrok, zag de arts hoe er lichamen op het plein waren achtergebleven, als schelpen op een strand. De dagen daarna deed hij wat hij kon, maar niet alle vermoedens waren levensvatbaar en sommigen stierven in zijn armen. Toen de arts zijn rapporten inleverde werden ze teruggestuurd, voorzien van een kanttekening in scherpe, rode letters. Om de één of andere reden, schreef men, had hij steeds genoteerd ‘in de rug geschoten’. Een begrijpelijke maar ongelukkige vergissing die, zoals hij natuurlijk zou begrijpen, zo spoedig mogelijk moest worden aangepast aan de werkelijkheid. De arts keek nu en dan naar het plein en zocht dan onwillekeurig de grond af naar sporen. Maar het had gewaaid en geregend. Alles was schoongespoeld. Het plein zag er stralend uit.

Vermoedens Dat er oude mensen schuilgaan in Roemenen. Dat er oude mensen schuilgaan in de jonge mannen op de steigers die hompen witbrood in stukken scheuren en uitdelen en die zangerig met elkaar spreken, half lachend, met hun zware wenkbrauwen in vrolijke boogjes. Dat er oude mensen schuilgaan in hartstochtelijk toeterende taxichauffeurs en in de heupwiegende jonge vrouwen die op hakken passeren. Dat er een geheugen zetelt in de koepelvormige gebouwen, de pilaren, de rijkelijk versierde friezen. In de kraampjes met boeken, waar je langs kunt slenteren, waar je gelokt wordt met de geur van beduimeld papier, vergeelde pagina’s, versleten kaften. Dat het oudste van andere Europese steden hier vermengd raakte met iets dat nog veel ouder is. Iets groots en moois en droevigs dat niet helemaal uit te leggen valt.

40

Neem 100+ luisterverhalen

overal mee naartoe

De audioboeken van deBuren

Het Vlaams-Nederlands Huis deBuren heeft een unieke collectie audioboeken die u gratis kunt downloaden in diverse talen. Korte luisterverhalen voor op reis, als filetroost of... tijdens het strijken.

100 Radioboeken van Vlaamse en Nederlandse auteurs

Vertel me een verhaal

Via www.radioboeken.eu kunt u 100 Radioboeken

Met www.city-books.eu neemt deBuren u mee op

gratis downloaden. Radioboeken zijn luisterverhalen

reis door Europa. Vijf Vlaamse, Nederlandse en andere

van een half uur die u altijd en overal kunt beluisteren maar

Europese auteurs reizen af naar interessante maar

nooit en nergens kunt lezen. Het zijn originele verhalen

niet evidente steden. Ze schrijven over hun indruk

van bekende Vlaamse en Nederlandse auteurs als Kader

van de stad een citybook: een literair verhaal dat

Abdolah, Adriaan van Dis, Hella Haasse, Lieve

deBuren publiceert als gratis te downloaden

Joris, Herman Koch, Yves Petry en Dimitri

audioboek van een half uur én als e-book in het

Verhulst. Zij lezen hun Radioboek zelf aan u voor: een

Nederlands, Engels en Frans. Samen met 24 foto’s en 24

intieme ontmoeting met de literatuur van de Lage Landen.

filmpjes levert dit unieke stadsportretten op. Een greep uit het aanbod: Bernard Dewulf over

De Radioboeken zijn een groot succes: ze werden via de

Oostende, Joost Zwagerman over Sheffield, Jeroen

iTunes Store bijna twee miljoen keer gedownload en vinden

Olyslaegers over Utrecht en Goce Smilevski

elke maand nieuwe luisteraars!

over Skopje en Chartres. Dit jaar leest u wat Arnon Grunberg & Mauro Pawlowski vonden van Lublin, hoe Simone Lenaerts Graz beleefde en wat Abdelkader Benali schrijft over Sheffield en Skopje. Samen met Europese partners en met de enthousiaste steun

arleroi! groeten uit Ch u

van de Europese Commissie werken we aan een literaire

ks.e

www.city-boo

citybooks

foto © Sander

Buyck | www.c

atlas van de Verenigde Steden van Europa.

ity-books.eu

charleroi

Reis zonder u te verplaatsen!

citybook s boekares

groeten uit Boeka rest! y-books.e u

pje! groeten uit Sko

www.cit

ks.eu www.city-boo

t

foto © Chris

tian Bind

citybooks er | www .city-boo

skopje

ks.eu

www.radioboeken.eu

-

www.city-books.eu

foto © Frosina

Stojkovska | www.city

-books.eu

agenda 2012 april / mei / juni

ZA 21.04 – ZO 08.07 Orban Space: Luc Deleu – T.O.P. office, Den Haag VR 04.05 > ZO 29.07 SANTU MOFOKENG: Chasing Shadows. Extra City, Antwerpen VR 25.05 > WO 11.07 DI > ZO 12:00 > 18:00 Summer of Photography: citybooks. Een reis door Europa, Brussel ZA 09.06 > ZO 16.09 Manon de Boer op Documenta met ‘One, two, many’, Kassel, Duitsland

DI 03.04 > DO 05.04 Presentatie citybooks Sheffield, Sheffield DO 05.04, 19:30 Upload Cinema: Not Suitable For Work, Antwerpen DI 10.04, 19:30 Crowdfunding: zwaktebod of toverwoord?, Brussel WO 11.04, 12:30 > 13:30 De Literaire Loketten | 10 jaar Het Liegend Konijn, Brussel DI 17.04, 19:30 Vacature: HELD (m/v), hedendaags heldendom, Brussel WO 18.04, 20:00 De Biograaf: Louis Paul Boon, Utrecht DO 19.04, 18:30 Science Bar Brussel, Je geld of je leven!, Brussel

DO 19.04, 20:00 De actualiteit van JeanJacques Rousseau, Brussel

DI 08.05, 19:30 citybooks & Radioboeken: studentenvertaling, Brussel

VR 20.04, 20:30 De Club: goedgeorganiseerde waan? DW B, Amsterdam

WO 09.05, 12:30 > 13:30 De Literaire Loketten | citybooks Charleroi, Brussel

ZA 21.04, 17:00 Opening ‘Orban Space: The Work and Practice of Luc Deleu – T.O.P. office’, Den Haag

WO 09.05, 20:00 Uitreiking Spiegelprijs 2012, Brussel

ZO 22.04, 11:00 Eros en de kwetsbare mens, Marja Pruis, L.P. Boon en de eenzame kunstenaar, Berchem MA 23.04, 20:15 ZOO doen ze de dingen, Antwerpen WO 25.04, 18:00 Rondleiding: kunst in de Nederlandse Ambassade, Brussel WO 25.04, 19:30 Grijze Cellen: Doping van de volgende generatie, Gent DO 26.04, 19:30 Nieuwe manier van muziek luisteren, Brussel DO 26.04, 20:00 Presentatie citybooks Charleroi, Charleroi ZO 29.04, 15:00 In Memoriam: Joost Prinsen, Oostende DO 03.05, 19:00 Vernissage: Santu Mofokeng, Antwerpen VR 04.05, 20:00 De weg naar Egypte van Gertrude Starink, Aalst MA 07.05, 20:00 MO*lezing: Walter Benn Michaels, Antwerpen

DO 10.05, 18:30 Science Bar Brussel. Moet Brussel ambitieuzer worden? Brussel DO 10.05, 20:00 Boekpresentatie Duizend Heuvels van Koen Peeters, Tervuren VR 11.05, 20:00 Qwerty & Azerty, Grote Literaire Quiz, Antwerpen ZO 13.05, 15:00 De komende opstand, Elsene ZO 20.05, 11:00 Eros en de kwetsbare mens, Søren Kierkegaard: Else Walravens, Berchem ZO 20.05, 15:00 < 18:30 Chanson, Bart Van Loo + Eddy et les Vedettes, Oostende DI 22.05, 19:30 It’s the Economy, Stupid #5: De economische footprint van sportevenementen, Brussel DO 24.05, 19:00 Vernissage Summer of Photography: citybooks, Brussel DI 29.05, 19:30 Street art. Is straatkunst nog streetwise? Brussel

VR 01.06, 20:00 Prijsuitreiking Lof der Letteren. Tijdschrift Vooys 30 jaar! Utrecht VR 01.06, 20:30 De weg naar Egypte van Gertrude Starink, Amsterdam DI 05.06, 20:00 citybooks Lublin: Mauro Pawlowski en Maud Vanhauwaert, Johan de Boose, Brussel DI 05.06, 20:30 Verzwegen verleden. Brussel DI 12.06, 19:30 Clash der Titanen. Over politiek, persoonlijkheid en taal, Brussel WO 13.06, 20:00 De Literaire Loketten: Louis Paul Boon: Kris Humbeeck, Brussel DI 19.06, 12:30 > 13:15 Broodje Brussel: Rondleiding, fototentoonstelling citybooks. Brussel DI 19.06, 19:30 Wie lust nog een broodje aap? Stadslegendes: Lezing, Brussel ZA 23.06, 15:30 > 17:30 Wie lust nog een broodje aap? Stadslegendes: Rondleiding, Brussel ZO 24.06, 11:00 Eros en de kwetsbare mens, Sigmund Freud: Tinneke Beeckman, Berchem DO 28.06, 20:00 citybooks: Arnon Grunberg, Brussel

V.u. Dorian van der Brempt, deBuren, Leopoldstraat 6, 1000 Brussel

expo