JOURNAL DU CONGRÈS LE FRANÇAIS À TRAVERS LE MONDE

Congreskrant JOURNAL DU CONGRÈS LE FRANÇAIS À TRAVERS LE MONDE 20 en 21 maart 2015

www.congresfrans.nl

Noordwijkerhout

Nationaal congres Frans 20 en 21 maart 2015 • Congrès national des professeurs de français les 20 et 21 mars 2015

Le monde du français In principe wordt de keuze van het congresthema tijdens een van de eerste bijeenkomsten van de congrescommissie bepaald. Een snelle keuze ligt niet altijd zo voor de hand, maar dit keer waren we er door een gelukkig toeval snel uit. Het was de treffende combinatie van een e-mail die ik ontving en het feit dat de opening van het congres 2015 samenvalt met de Journée internationale de la francophonie – de jaarlijkse viering van de Franse taal, georganiseerd door de OIF, de Organisation Internationale de la Francophonie. De e-mail was van een overigens zeer getalenteerde oud-leerling die stage liep op Curaçao en die ontdekt had dat er talloze Franstalige gebieden in het Caribisch gebied liggen. Hij noemde Guadeloupe. Zelf bespreek ik tijdens mijn lessen altijd Sint-Maarten, zijnde het enige ‘stukje Nederland’ dat nog direct aan Frankrijk grenst. Deze combinatie – e-mail en de viering – bracht ons dan ook snel op het congresthema: Le français à travers le monde.

I

n de aanloop naar dit congres hebben we veel medewerking gekregen van verschillende Franstalige ambassades en in het bijzonder van de OIF zelf, in de persoon van de ambassadeur te Brussel, Z.E. de heer Xavier Michel. Een vertegenwoordiger van die OIF zal het congres dan ook openen op 20 maart 2015. Onze internationale insteek impliceerde dat wij de inleiders wereldwijd moesten zoeken. In de Verenigde Staten van Amerika, in Louisiana, vonden we David Cheramie die ons allen tijdens de openingsceremonie zal toespreken. En met reden. Net als in Nederland, waar we ons vak vaak bij directies moeten verdedigen, heeft hij aan den lijve ervaren wat bescherming van het Frans betekent. Het grootste deel van de inleiders komt natuurlijk uit Nederland en vanzelfsprekend uit de naburige landen zoals België en Frankrijk. Maar er zijn ook collega’s uit Duitsland, Rusland, Ivoorkust en landen van de Maghreb. Er komen zelfs collega’s uit Libanon, Japan en een uit Iran! Een expositie over de Franse aanwezigheid in Spitsbergen is in voorbereiding. U kunt een keuze maken uit ons grootste aanbod tot nu toe: meer dan 60 workshops! Het congres vindt als vanouds plaats in het steeds gewaardeerde congrescentrum De Leeuwenhorst. Ons advies is niet te lang te wachten met inschrijven! U kunt zich bijvoorbeeld online aanmelden via onze tweetalige website www.congresfrans.nl. U weet wellicht dat u recht heeft op een persoonlijk nascholingsbudget (uw school ontvangt dit) dat u zelf in kunt zetten: bovendien is uw deelname vanaf nu ook geldig als nascholing bij het Lerarenregister. Uw congresdeelname kunt u bovendien misschien nog wel terugverdienen! De Franse radiozender France Inter zal

Het nieuwe congres belooft een fête de la francophonie te worden, waar wij samen ons vak vieren om de accu weer op te laden en waar wij laten zien waarom we het vieren! Ik ben er dan ook trots op u dit aan te kunnen aanbieden, samen met mijn collega’s Annemieke Haarlem, Edda Holm, Els Mulder, Arie van den Akker en Twan Geerts. Wij rekenen op uw komst!

namelijk tijdens het congres opnames komen maken van het dagelijkse radiospelletje Le jeu des mille euros. Elke werkdag tussen 12:45 en 13:00 wordt dit populaire spel uitgezonden (in Nederland via 162 kHz en uiteraard via Internet). Zie onze website voor meer informatie! Een andere wedstrijd die georganiseerd wordt, is die van de haiku’s. Ook hiermee zijn grote prijzen te verdienen; op onze website vindt u ook hierover alle informatie.

Marcel van den Munckhof, voorzitter congrescommissie 2015

Ook met de keuze voor het avondprogramma gaan we à travers le monde. We hebben een bijzonder getalenteerde Belgische humorist en imitator van talloze zangers weten te contracteren: Olivier Laurent zal een waaier aan Franstalig repertoire brengen, van Sardou tot Bécaud om in Frankrijk te blijven en van de Belgen Johnny en Stromae tot de Canadees Roch Voisine om grote namen zoals Brel, Brassens, Montand en Trenet niet te vergeten. Het belooft een sprankelende avond te worden! In het tijdschrift Elsevier van 17 mei 2014 stond een artikel van Olivier van Beemen met als titel Taal met een grote toekomst. Het artikel gaat over een onderzoek waaruit zou blijken dat het Frans in 2050 de meest gesproken taal ter wereld is met 750 miljoen sprekers, daarmee zelfs veel ‘grote’ talen voorbijstrevend. Een van de gegeven verklaringen hiervoor is de bevolkingstoename in bepaalde landen; die toename is vooral in gebieden waar het Frans de boventoon voert. Bovendien is Frans samen met Engels de meest verspreide taal en heeft het in álle werelddelen sprekers. Dat maakt het tot een wereldtaal. Van Beemen – ook als inleider aanwezig op het congres – eindigt het artikel met de opmerking: “voor het Nederlandse onderwijs waarin de positie van het Frans

Olivier Laurent: omnitalent

H

sterk onder druk staat, is het informatie om rekening mee te houden. Misschien is die moeilijke taal, die steeds minder Nederlanders beheersen, in de toekomst toch nuttiger dan vaak wordt verondersteld.”

umoriste hors du commun, Olivier Laurent mélange subtilement l’humour, l’ambiance, l’émotion et une performance vocale absolue. Jacques Brel, Johnny, Yves Montand, Christophe Mae, Richard Virenque et bien d’autres encore enflamment un public comblé. Les voici tous, plus vrais que nature car incarnés par un jeune homme lumineux comme un regard d’enfant. Olivier Laurent est Brel comme d’autres sont artisans, il est Brel avec humilité, il est Brel, là devant vous. Olivier a été bercé par Brel car son grand-père n’écoutait que lui. Il semblerait qu’à l’instar de la chanson « Mon Enfance » celle d’Olivier fut bourgeoise autant que Flamande, sévère, bref ne correspondant pas à ses aspirations rêveuses. En Brel, le jeune Olivier vit un frère de fronde, un exemple de talent dans un monde gris, trop froid. L’un de ses très nombreux talents est sa maîtrise parfaite du français, du néerlandais et de l’anglais...mais aussi de leurs sens de l’humour respectifs. Artiste international, son talent le conduit dans de nombreux pays : Belgique, France, Luxembourg, Suisse, Hollande, Russie…

HAIKU EN CHAMPAGNE! Concours pour professeurs de français

I

n samenspraak met de heer Daniel Leroy uit België heeft de congrescommissie het idee opgevat om een wedstrijd te organiseren die bestemd is voor alle leraren Frans (ook zij die in opleiding zijn) in Nederland. We dagen u uit om een bijzondere Franstalige haiku te maken – met als thema Champagne – en die in te leveren voor dit concours dat in de semaine de la francophonie, tijdens het congres, zijn hoogtepunt zal bereiken met de prijsuitreiking. De hoofdprijs mag er zijn: de maker van de beste haiku wint een verblijf naar de Champagnestreek met overnachting, diner en natuurlijk een bezoek plus proeverij aan één van de champagnehuizen, aangeboden door het Bureau du Champagne Benelux. Bovendien zijn er nog andere fraaie prijzen te winnen! Verderop in deze congreskrant vindt u meer achtergrondinformatie over het maken van haiku’s (p. 3); op onze website vindt u de inschrijfformulieren. Wij rekenen op uw creativiteit en hopen op een grote deelname!

voor alle informatie en nieuws • www.congresfrans.nl • pour toute information et actualités

2

NATIONAAL CONGRES FRANS 20 en 21 maart 2015

De Leeuwenhorst - www.nh-hotels-nl/NH-Noordwijkerhout

Défense et illustration de la langue française Ja, de sectie Frans van de vereniging Levende Talen doet er alles aan om dit pleidooi van Joachim du Bellay ook in de 21ste eeuw in praktijk te brengen. Illustration Hoe die beter te bereiken dan door tijdens de lessen Frans de leerlingen zelf productief te laten zijn en ze in verschillende concours die de sectie Frans organiseert hun creativiteit in het Frans te laten tonen: of het nu in een profielwerkstuk, een rap, een kort filmpje of een opstel over een in het Frans gelezen boek is. Illustration ook omdat u aan de uitblinkers op elk niveau van vmbo tot en met gymnasium de penning uit kunt reiken die door de sectie Frans is bedacht met de tekst Meilleur élève au bac de français. Geen illustration noch bij leerlingen, noch bij docenten zonder bezielde inzet en oefening. Leerlingen hebben recht op goed en motiverend onderwijs, zodat ze echt voor het vak gaan. Daarom bieden wij u als docent elk jaar de gelegenheid u verder te bekwamen in de kunst van het les geven tijdens de studiedagen en het congres. Daarom maakt onze didactiekcommissie pakkend materiaal dat u in uw les kunt inzetten.

Met hetzelfde oogmerk informeren wij u via onze maandelijkse Nieuwsbrief, artikelen in LT magazine en onze website www.franszelfsprekend.nl over wat er speelt in het onderwijs Frans. Een breder publiek van leerlingen, docenten en andere belangstellenden stellen wij in staat om op dezelfde website antwoorden te vinden op vragen als waarom, waar, wanneer en van wie Frans leren. De sectie Frans werkt nauw samen met het Institut français in de organisatie van concours en culturele evenementen. Vanuit de gedachte samen sterk is de sectie Frans ook actief lid van de ronde tafel Frans…

Levende Talen is een inhoudelijke vakvereniging en wat betreft het moderne vreemde talenonderwijs de gesprekspartner van OCW, SLO, CITO en andere belangrijke spelers in het onderwijsveld. Hoe meer leraren en docenten in opleiding zich aansluiten bij de vereniging en lid worden van de sectie Frans, hoe overtuigender de boodschap over zal komen bij deze organisaties en bij schooldirecties. Levende Talen is ook een vakbond. Mocht u onverhoopt behoefte hebben aan juridisch advies en/of ondersteuning, dan kunt u als lid van de sectie Frans daar gratis een beroep op doen.

Défense

Persoonlijk lid zijn van de sectie Frans levert dus vele voordelen. Lid zijn of lid worden is ook een blijk van engagement binnen uw en onze beroepsgroep van docenten Frans. Ook hier geldt samen sterk! Wij heten u van harte welkom!

Jammer genoeg staat de positie van het Frans nog steeds onder druk. Waarschuwen, onderhandelen en protesteren blijft nodig op school- en landelijk niveau én naar blijkt, kan leiden tot goede oplossingen!

L’OIF à la rencontre des professeurs de français aux Pays-Bas

E

ntre le Congrès mondial de 2012 en Afrique du Sud et celui de 2016 en Belgique, les professeurs de français aux Pays-Bas se sont donné rendezvous à Noordwijkerhout, le 20 mars 2015, pour débattre du « français à travers le monde ». Cet événement revêt pour la Francophonie une forte signification à plus d’un titre. Il s’inscrit tout d’abord dans une séquence qui témoigne de la vitalité et de l’attractivité du français dans trois pays phares de l’espace néerlandophone. Il peut ainsi être l’occasion d’approfondir un dialogue séculaire entre ces deux langues que l’histoire et la géographie ont placées au contact l’une de l’autre dans des destins mêlés et dans une étroite relation faite tout à la fois de convivialité, d’identité plurielle et de complexité. L’objectif d’un partenariat renforcé entre le français et le néerlandais participe de l’ambition d’une Francophonie ancrée dans la diversité linguistique et culturelle. C’est l’originalité de la Communauté francophone que de constituer un espace sans frontière entre les langues. Le Congrès de Noordwijkerhout vient aussi opportunément rappeler, par sa thématique – « Le français à travers le monde » – la place que celui-ci conserve dans la communication internationale et le rôle primordial que jouent les enseignants dans sa diffusion. C’est d’abord et avant tout parce que le français est enseigné presque partout à travers notre planète qu’il a vocation à figurer parmi les principales langues internationales. Pour s’affirmer dans le monde, la Francophonie doit savoir sortir de son monde. Le fait que des diplomates, des fonctionnaires internationaux, des scientifiques, des hommes d’affaires, des créateurs originaires de pays non francophones aient la capacité et le goût de s’exprimer en français constitue sans nul doute le principal indicateur de pérennité de la Francophonie. Il n’est pas indifférent non plus pour l’OIF que votre rencontre se tienne à proximité de La Haye dont on sait l’importance comme centre international au carrefour des Nations Unies et de l’Union européenne. Ce rayonnement de la capitale administrative des Pays-Bas offre à la Francophonie un terrain privilégié d’expression et d’action dans ses domaines de prédilection que sont le droit,

Radio France: Christophe Abramowitz

la justice et la paix. Il est à cet égard significatif que l’Association des fonctionnaires francophones dans les Organisations internationales (AFFOI) soit née il y a quelques années dans le contexte de La Haye. Il faut enfin se réjouir que le comité organisateur ait choisi d’ouvrir le Congrès le 20 mars, pour marquer la célébration de la Journée internationale de la Francophonie, qui prendra en réalité aux Pays-Bas la forme d’une pleine semaine. Cette date qui commémore, chaque année, la fondation, en 1970 à Niamey, de l’Agence de coopération culturelle et technique (ACCT), aujourd’hui devenue l’OIF, nous rappelle également le rôle déterminant que les acteurs et militants de la Francophonie non gouvernementale, à commencer par les professeurs de français, regroupés deux ans auparavant dans la FIPF (Fédération internationale des professeurs de français), ont joué, tout au long des années 1960, dans la consécration institutionnelle du projet francophone. C’est dire que, sans méconnaître la difficulté du métier et, trop souvent, l’ingratitude du statut de l’enseignant, c’est bel et bien grâce aux professeurs de français, à leur sens éminent de l’engagement et du dévouement, que la Francophonie peut encore aujourd’hui garder foi en son avenir. L’OIF ne manquera pas d’être présente à votre rendez-vous du 20 mars 2015 à Noordwijkerhout.

GAGNEZ MILLE EUROS ! Le Jeu des 1 000 euros est une émission radiophonique actuellement diffusée sur France Inter, créée en 1958 par Henri Kubnick. C’est le jeu le plus ancien du paysage radiophonique français.

L

’émission se déplace toute l’année dans des dizaines de villes françaises, petites et grandes, au moins une par semaine ; lors du Congrès national des professeurs de français le jeu sera de passage à Noordwijkerhout ! L’émission reste toujours l’émission radiophonique française la plus écoutée à 12h45. Le jeu consiste en une série de questions culturelles posées à une équipe de deux candidats ; ils peuvent gagner la somme assez élevée de 100 000 francs de l’époque.

Les questions sont réparties en plusieurs niveaux de difficulté, indiqués par une couleur : des plus faciles aux plus difficiles, questions bleues, blanches et rouges : les candidats tirent alors au sort les six questions auxquelles ils vont devoir répondre : trois bleues, deux blanches, une rouge. Si les questions sont envoyées par les auditeurs, c’est l’équipe de production de l’émission qui réalise la classification des niveaux de difficulté.

Xavier MICHEL Ambassadeur, Représentant permanent de l’OIF auprès de l’Union Européenne

S’ils ont répondu correctement aux six questions, ils peuvent quitter le jeu avec leurs gains (actuellement 150 €) ou tenter le Banco. La question Banco est une question jugée difficile et classée dans une catégorie spécifique par la production. Les candidats n’ont droit qu’à une seule réponse à cette question mais à un délai d’une minute ; ils peuvent se concerter.

En cas de réponse correcte, ils gagnent une somme de 500 € à se partager. En cas d’échec au Banco, les candidats perdent tous leurs gains et repartent actuellement avec un simple transistor. Les candidats ayant répondu correctement au Banco peuvent alors tenter le Super Banco. Les modalités du Super Banco sont les mêmes que celles du Banco, mais la question est tirée au sort parmi les questions les plus ardues posées par les auditeurs. En cas de succès, les candidats remportent 1 000 €, à se partager. En cas d’échec, ils repartent tout de même avec un baladeur-récepteur numérique. Si vous participez au congrès, vous pourrez poser ultérieurement votre candidature. La procédure d’inscription sera communiquée début 2015 en accord avec l’équipe d’animation de la radio France Inter qui viendra aux Pays-Bas, sur le site web www.congresfrans.nl.   L’émission exceptionnelle du JEU DES 1000 EUROS aux Pays-Bas est une initiative commune du comité organisateur du congrès national et de l’Alliance française de La Haye.

de complete Nederlandstalige editie • www.congresfrans.nl • votre édition complète en français

Ou : Comment cultiver son jardin francophone au pays de l’Oncle Sam ?

Un bougre de bayou David Cheramie est né à la Nouvelle-Orléans, mais a grandi dans le village de pêche et de services pétroliers de Canal Yankee, ce que les Américains ont nommé Golden Meadow, sur les rives du Bayou Lafourche. Après ses études – d’histoire et de français qu’il a terminées par un doctorat – il a vécu en France. De retour en Louisiane, il a décidé de participer activement à la renaissance de la langue et la culture françaises. Il est un membre fondateur des Amis de l’immersion et, avec le chanteur Zachary Richard, d’Action Cadienne, deux organisations qui se consacrent à la préservation en langue française à travers l’éducation par immersion française.

A

ction Cadienne est une organisation américaine dont l’objet est de préserver, promouvoir et défendre la francophonie et la culture acadienne ou cadienne, notamment au sein de l’État de Louisiane. Selon les statistiques il y aurait 2 à 5 millions de Cadiens. L’usage d’un dialecte français unique (le français cadien) et de nombreux autres traits culturels les distinguent comme groupe ethnique à part entière. Ils sont officiellement reconnus comme groupe ethnique national par le gouvernement américain. David Cheramie, en tant que l’un des co-fondateurs de l’organisme « Action Cadienne » sait donc ce que la défense du français veut dire ! En 1997, il publie son premier recueil de poésie, Lait à mère aux Éditions d’Acadie et Prise de Parole. L’année 1998 a vu la publication d’un recueil de nouvelles, Feux Follets : Une anthologie de la nouvelle louisianaise, écrites en français par des Louisianais qu’il a édité et auquel il a contribué. Après avoir travaillé pendant plus d’un an comme directeur de la programmation et de la communication pour le Congrès mondial acadien -Louisiane 1999, il a été nommé Directeur exécutif du Conseil pour le développement du français en Louisiane (CODOFIL) en janvier 1998. En 2004, il a été nommé Chevalier dans l’Ordre

De haiku H

des Arts et des Lettres par le gouvernement français. En 2007, le Conseil Supérieur de la Langue Française, une branche du gouvernement du Québec, l’a nommé à l’Ordre des francophones d’Amérique. Son deuxième livre de poésie, Julie Choufleur ou les Preuves d’amour, a été publié en 2008 par Les Éditions Tintamarre au Centenary College à Shreveport, en Louisiane. Depuis février 2011, il tient la chronique « En français » dans le magazine Acadiana Profile où il écrit sur différents aspects des cultures du sud de la Louisiane. En mai 2011, après treize ans au CODOFIL, il a été nommé chef de la direction du Bayou Vermilion District, une subdivision politique de l’État de la Louisiane entièrement dans la paroisse de Lafayette. Il dirige Vermilionville, un musée d’histoire vivant des Cadiens, Créoles et Amérindiens et supervise les opérations de nettoyage et de restauration le long du Bayou Vermilion. Dans le discours d’ouverture Monsieur Cheramie nous parlera de sa vie, dédiée à la perpétuation de la langue française en Louisiane. Vous aurez ensuite l’occasion d’assister à l’une de ses interventions et il se fera un plaisir de vous dédicacer ses livres.

aiku is een kort gedicht van 17 lettergrepen (drie verzen van 5, 7 en 5 lettergrepen) dat vast verankerd moet zijn in de fysieke werkelijkheid en dat een zogenaamd « seizoenswoord » moet bevatten ofwel een woord dat verwijst naar een seizoen, naar de natuur (ijs, sneeuw, lucht, bomen) en naar de omgeving. Het gedicht wordt over het algemeen in één keer neergeschreven, zonder dat men nadenkt over zo’n eerste formulering, want hier telt vooral de spontaniteit van het ogenblik: het gedicht is het resultaat van een eerste inval. De klassieke haiku wordt ingedeeld volgens vijf aan de jaargetijden gebonden categorieën: lente; zomer; herfst; winter en Nieuwjaar. De vorm van de haiku beantwoordt aan zeer nauwkeurige voorschriften. De haiku vindt zijn oorsprong in de middeleeuwse voorlopers van rederijkerstoernooien en werd in de tweede helft van de zeventiende eeuw verder ontwikkeld. In Japan is deze dichtvorm een waar fenomeen, een tot een instituut geworden gewoonte waar als het ware een heel stelsel van voorschriften voor bestaat, met reglementen, verenigingen en wedstrijden, voor alle lagen van de bevolking; zo is er zelfs een haiku-concours voor werknemers van bepaalde bedrijven.

H

Pas later besefte ik dat het nauwelijks toeval was dat ze die taal sprak. Tot diep in de twintigste eeuw was het de tweede taal bij uitstek van Portugezen, die bovendien massaal naar Frankrijk emigreerden (en soms waren teruggekeerd) om aan de economische malaise in eigen land te ontsnappen. In en rond Parijs wonen nog steeds ongeveer een miljoen Portugezen. Sinds 2002 ben ik journalist en de Franse taal vormt voor mij een leidraad voor mijn professionele reizen. Zo beschreef ik in het Canadese Québec hoe de Franstaligen zich uit alle macht – en met succes – hebben verzet tegen het dominante Engels. Elk Engels woord krijgt een officiële vertaling van een speciale commissie en er geldt zelfs een wet die stelt dat winkels hun waren alleen in het Engels mogen aanprijzen als de tekst significant kleiner is gedrukt dan de Franse. Frans was ook het hoofdonderwerp van twee reportages die ik maakte over topontmoetingen van de Organisation Internationale de la Francophonie (OIF), de Franstalige tegenhanger van de Commonwealth of Nations. ‘In de ruïnes van de dekolonisatie hebben we een schat ontdekt: het Frans,’ vond oprichter Léopold Sédar Senghor, politicus én poëet met een sterke liefde voor Frans. In 2006 vond de top plaats in de Roemeense hoofdstad Boekarest, op het oog een weinig voor de hand liggende locatie, maar net als Portugal bleek Roemenië een land dat lange tijd nauwe culturele banden met Frankrijk onderhield.

Wedstrijd Haiku en Champagne Vanwege het congres Frans organiseert de congrescommissie een wedstrijd met als thema Champagne. In uw inzending moet een verwijzing naar Champagne staan (“les bulles, l’effervescence, la peau, le raisin, la grappe, la vigne, la Marne, l’Aube en l’aube” om enkele voorbeelden te geven). Om alvast in de stemming te komen vindt u in deze krant enkele voorbeelden van haiku’s gemaakt door Vlaamse leerlingen. Op de website van het congres vindt u alle verdere informatie.

Sous le saule pleureur Rêvasser avec Marcel On boit du champagne

La fête éclatée Tant de gouttes d’esprit tombées La mousse dansera

(naar Anthe Lainé –

(Bo Dedeurwaerder –

Sint-Jozefinstituut, St.-Niklaas - B)

OLV-College, Bevegem - B)

De schat van Senghor et was rond de eeuwwisseling op een verlaten stationnetje in het binnenland van Portugal. Achter het loket zat een oudere dame met op haar bureau een stapel stempels en paperassen. Voor mijn Interrail-rondreiskaart had ik een reservering nodig voor een trein naar Spanje. Engels sprak ze niet en mijn poging Portugees te spreken was vruchteloos. We ontdekten toch een aanknopingspunt: Frans.

Is de haiku toepasbaar in de lessen Frans? Dit is een geweldige manier om de poëtische vorm in te voeren, zonder al te complexe elementen van de formele, structurele en ritmische vereisten. Omdat het mogelijk is om vorm te geven aan zijn emotie, de eigen expressie en omdat het aanzet tot nadenken, laat het de leerling niet alleen vaardigheden ontwikkelen, maar leert hij/zij ook de diversiteit van vormen van expressie en de creatieve verbeelding. De haiku blijkt een zeer interessante steun te zijn voor het geheugen, begrip en creatie. In schriftelijke activiteiten stimuleert de haiku de creativiteit. De leerling creëert en uit zich zonder heel complex zinnen te hoeven maken.

En drie jaar geleden woonde ik de bijeenkomst bij in Kinshasa in Centraal-Afrika. Volgens sommige definities is de wervelende hoofdstad van de Democratische Republiek Congo met een kleine tien miljoen inwoners tegenwoordig de grootste Franstalige stad ter wereld (met de kanttekening dat lang niet alle inwoners de taal spreken). Zowel voor de autoriteiten in Boekarest als voor die van Kinshasa was het een mooie gelegenheid de (Franstalige) buitenwereld te laten zien dat zij in staat waren een dergelijke top met vertegenwoordiging uit meer dan vijftig landen te organiseren. Kinshasa kreeg bovendien een flinke kuisbeurt en veranderde van “Kin-Poubelle” in “Kin-la-Belle”, zoals de stad tijdens een bloeiperiode in de jaren zeventig ook al eens werd genoemd.

Olivier van Beemen (1979) studeerde Frans en journalistiek aan de Universiteit van Amsterdam en schreef zijn masterscriptie over nationalisme op Corsica. Tussen 2002 en 2012 was hij correspondent in Parijs voor onder meer Elsevier, Het Financieele Dagblad, Het Parool en de Belgische media Knack en De Tijd. In 2009 verscheen zijn boek In Parijs. Vanuit Amsterdam volgt hij de Franse actualiteit nog steeds voor Elsevier en Knack en hij werkt aan een boek over het bedrijfsleven in Afrika. Tijdens het congres Frans zal Olivier van Beemen een lezing verzorgen.

Soms is het aan de Franse taal te danken dat ik – excusez le germanisme – überhaupt ergens een verhaal kan maken. In 2011 deed ik voor het FD – Het Financieele Dagblad – verslag van de val van dictator Ben Ali in Tunesië, het begin van de zogenoemde Arabische Lente. Het kostte me niet veel moeite om de redactie ervan te overtuigen dat het een goed idee was mij daarheen te sturen. Vrijwel niemand bij de krant sprak immers Frans, samen met Arabisch de meest gesproken taal van het land. De afgelopen jaren heb ik veel reizen gemaakt naar Afrika, onder meer naar de Franstalige landen Senegal, Mali, Ivoorkust, Congo-Brazzaville, Burundi en Rwanda (waar Engels overigens aan een opmars bezig is als gevolg van de dubieuze rol die de Fransen speelden tijdens de genocide). Telkens geniet ik ervan Frans te spreken met de contactpersonen ter plaatse, vooral als ze met karakteristieke rollende ‘r’ spreken. Daarbij valt me vaak op dat Franstalige Afrikanen voor Europeanen veel beter te begrijpen zijn dan Engelstalige, die doorgaans een dialect en accent hebben dat verder is verwijderd van de Europese standaardtaal.

Een fraaie uitdrukking die ik las in Lumières de Pointe Noire van de Congolese schrijver Alain Mabanckou wil ik u niet onthouden: «... de belles femmes qui se baignent, et qui dansent en remuant leur Pays-Bas». (… mooie badende vrouwen, die dansen terwijl ze hun Lage Landen schudden).

voor alle informatie en nieuws • www.congresfrans.nl • pour toute information et actualités

3

4

NATIONAAL CONGRES FRANS 20 en 21 maart 2015

De Leeuwenhorst - www.nh-hotels-nl/NH-Noordwijkerhout

vendredi 20 mars

Ateliers A vendredi 20 mars 11h45-13h00 Atelier A1 Dites A! La méthode «répétez après moi» ne marche pas toujours. Chacun entend les sons qu’il a l’habitude d’entendre dans sa langue maternelle. Souvent, les sons inconnus ne sont même pas perçus. Ces sons peuvent être rapprochés de sons familiers. L’atelier présente une technique de l’enseignement de la prononciation qui permet d’expliquer aux apprenants l’articulation des sons difficiles et de rendre l’enseignement de la phonétique amusant. Natalia Dankova – Université du Québec en Outaouais, Canada Atelier A2 Gepersonaliseerd leren In deze workshop gaan we in op de mogelijkheden van gepersonaliseerd leren voor het vak Frans. En wat het betekent voor de docent en leerling als leerlingen bepaalde vaardigheden individueel en gepersonaliseerd oefenen: op hun eigen manier, in hun eigen tempo en op het niveau dat bij hen past. Malmberg werkt in een partnership met Knewton aan leeroplossingen die dit mogelijk maken. We delen graag onze visie met u en nodigen u uit hierop uw professionele feedback te geven. Daphne Verrest en Hans Prins – Uitgeverij Malmberg, Nederland Atelier A3 Breinvriendelijk taalonderwijs In deze interactieve lezing wordt gepoogd een antwoord te geven op twee vragen: a) Waarom vergeten leerlingen zoveel van wat ze hebben geleerd. Waarom zeggen volwassenen vaak: “Ik heb vijf jaar Frans gehad op school, maar ik weet er niets meer van”? En wat kunnen we hieraan doen? b) Waarom kunnen leerlingen niet gewoon de regels toepassen die ze net geleerd hebben? En wat kunnen we daaraan doen? Om deze vragen te beantwoorden bekijken we wat er in de hersenen gebeurt, als we een taal leren en bespreken we suggesties om het Frans op een breinvriendelijke manier aan te bieden. Kirstin Plante en Iris Maas – TPRS, Nederland Atelier A4 Nouveaux talents, nouvelles approches de la chanson française et francophone Nouvelles chansons, nouvelles approches… La scène musicale française foisonne de nouveaux talents. Faire entrer en classe cette diversité et faire connaître la nouvelle chanson en apprenant le français constituent les objectifs de cet atelier illustré par la présentation de « Génération française 9 » et d’« Acoustic », projets pédagogiques réalisés en collaboration par le Bureau Export, l’Institut français, TV5MONDE et le CAVILAM – Alliance française. Michel Boiron – CAVILAM Vichy – Alliance française France Atelier A5 Le français des sciences et de l’histoire-géographie Présentation/atelier axés sur quatre volets sur le français de l’histoire et des sciences, avec des exercices d’analyse de documents. Ensuite, découverte et observation de quelques activités FLE en DASPA par groupe de 4-5 (activités de terrain). Puis, présentation d’outils et d’ouvrages FLE pour les cours de sciences et d’histoire-géographie. Finalement, activité de groupe à créer en FLE en s’inspirant des activités présentées. Yohann Fleury – coordinateur DASPA (Dispositif d’Accueil et de Scolarisation pour élèves primo-arrivants) - Institut de la Providence, Belgique Atelier A6 Le haïku, source de créativité Le haïku est un excellent moyen d’initier à la forme poétique, sans apporter trop d’éléments complexes sur le plan formel, structurel et rythmique. La combinaison de la brièveté et de la simplicité qui le caractérise permet à tous d’accéder à la création poétique. On pourrait dire qu’il désacralise la poésie par la possibilité de donner une forme à son émotion, à l’expression de soi ou à la concertation de sa pensée. Le haïku se révèle être un support très intéressant pour travailler la mémorisation, la compréhension ainsi que la création. Cette expression écrite est comme une « photo polaroïd » qui nous situe dans le temps et dans l’espace. Venez découvrir ! Daniel Leroy – coordinateur FORMACOM, Belgique Atelier A7 Weg met spreekangst. We gaan voor spreekdurf! We moedigen leerlingen aan om actief te communiceren om hun taalverwerving, motivatie en zelfvertrouwen te bevorderen. Toch lukt dit niet voor alle leerlingen. Onderzoek voor Frans toont aan dat 1 op 3 leerlingen angst ervaart. Na een korte inleiding stellen we

samedi 21 mars oplossingen (“sleutels”) voor om spreekdurf te stimuleren. We inspireren ons op literatuur, maar ook op eigen praktijkervaringen. We eindigen met een concreet voorbeeld waarin we de sleutels concretiseren in een leerlijn van tien sessies. Mathea Simons en Karen van de Putte – Universiteit Antwerpen – Instituut voor Onderwijs- en Informatiewetenschappen, België Atelier A8 Didactique de la grammaire française Nous allons aborder la question de l’enseignement de la grammaire française pour passer en revue l’aspect notionnel-fonctionnel de l’approche communicative avant de présenter les grammaires (pédagogiques et de référence) qui reflètent ce dernier aspect issu des linguistiques pragmatiques. A la suite de notre quête des grammaires notionnelles-fonctionnelles, nous aurons un regard d’ensemble sur la Grammaire du sens et de l’expression de Patrick Charaudeau et sur certaines grammaires pédagogiques et manuels de FLE. Danial Basanj – Université Shahid Beheshti. Faculté des Lettres et des Sciences Humaines, Iran Atelier A9 Français euphémique, français technocratique et français politiquement correct Exploration des formes que revêtent l’euphémisme, la langue de bois technocratique et le politiquement correct, compte tenu que l’euphémisme est un procédé linguistique substitutif consistant à atténuer une expression par rapport à l’information qu’elle doit transmettre ; les propos technocratiques révèlent un discours bloqué qui manque de contenu ; et le politiquement correct s’attaque à toute forme de discrimination en supprimant des termes jugés dégradants. Montserrat López Díaz –Universidad de Santiago de Compostella, Espagne Atelier A10 Lesmateriaal voor Frans bovenbouw: ontdek de nieuwste generatie Maak kennis met deze nieuwe methode: een volledig nieuwe editie voor de tweede fase, de opvolger van de succesvolle methode Libre Service 3ème édition. Compleet met uitgebreide examentraining voor alle vaardigheden. U ontdekt alle facetten van de methode, met thema’s als leeropbrengsten, differentiatie en nieuwe digitale oplossingen en mogelijkheden die zorgen voor meer motivatie en succes bij uw leerlingen. Eva Goudsmit – uitgeverij ThiemeMeulenhoff, Nederland Atelier A11 Invitation au voyage littéraire Laat u meenemen op een verrassende reis langs verhalen van hedendaagse schrijvers waaronder Jean-Philippe Blondel, Claire Castillon, Anna Gavalda en Eric-Emmanuel Schmitt. Maak kennis met een originele manier om Franse literatuur onder de aandacht te brengen. Ontdek het effect van de afwisseling tussen in het Nederlands vertelde en in het Frans voorgedragen fragmenten. Beleef het verhaal alsof u er deel van uitmaakt en geniet van de oorspronkelijke stijl. Ervaar dat het Franse verhaal zo ook voor niet-gevorderde lezers toegankelijk wordt. Tracy van Poppel en Lisette Steentjes – Nederland Atelier A12 Comment enseigner l’interculturalité dans une classe de FLE A l’ère de la mondialisation la confrontation des cultures est inévitable et la formation culturelle devient indispensable à tous les apprenants orientaux et occidentaux pour mieux vivre « le dialogue des cultures ». Dans ce contexte la compétence interculturelle est à développer au moment où l’on explique un texte littéraire dans une classe de FLE. D’où notre choix de Le Rocher de Tanios d’Amine Maalouf : ce roman occasionne des transferts culturels de l’arabe classique ou de l’arabe dialectal à la langue et culture françaises. Comment faut-il enseigner ces contenus culturels ? Quelles sont les stratégies qui permettent une meilleure adhésion aux valeurs culturelles véhiculées par l’œuvre ? Que doit faire l’enseignant pour développer la tolérance et l’altérité chez son apprenant ? Ilham Slim-Hoteit – Ecole doctorale/Université Libanaise, Liban Atelier A13 Restituer un séjour court de mobilité encadrée en France ou l’expérience de trois publications Dans cette communication, nous présenterons l’expérience menée à l’Université préfectorale d’Osaka (Japon) trois années de suite pour permettre à des étudiants débutant en français et non spécialistes de restituer de manière différente leur expérience de séjour de mobilité en France. Il s’agit à la fois de revaloriser l’exercice académique du « rapport après expérience » et de leur offrir une entrée dans le monde des francophones. Marie-Françoise Pungier – Centre de Formation en Langues, Faculté des Sciences et des Arts Libéraux, Université Préfectorale d’Osaka, Japon

Ateliers B vendredi 20 mars 14h15-15h30 Atelier B1 Littérature en bandes dessinées Cet atelier propose une réflexion sur des pratiques pédagogiques alliant le texte littéraire francophone et son adaptation en bande dessinée. A partir d’un double corpus de BD francophones et de textes littéraires (roman, théâtre, poésie) seront posées et discutées des pistes d’exploitation pédagogique tirant parti des dimensions linguistiques, communicationnelles, esthétiques, sociales, culturelles... Les adaptations d’oeuvres de littérature de jeunesse seront également à l’honneur, notamment avec des adaptations des contes de Grimm. Marie-Pascale Hamez – Département d’Enseignement du Français à l’International - Université Lille 3, France Atelier B2 Virtuele werelden: kansen voor online talen leren en productie van video lesmateriaal De afgelopen 10 jaar is de belangstelling voor de inzet van virtuele werelden voor onderwijsdoeleinden sterk toegenomen. We presenteren het online gebruik aan de hand van de ervaringen en resultaten van enkele, specifiek op de ontwikkeling van taal- en interculturele competenties gerichte projecten, tevens partners in het EuroVersity consortium. Voor de beeldvorming m.b.t. de productie en het gebruik van videolesmateriaal rapporteren we de werkwijzen, hulpmiddelen en interim resultaten van het EU project Camelot. Ton Koenraad – TELLConsult, Nederland Atelier B3 Alors on chante ! - La chanson française actuelle dans la classe de FLE Après avoir écouté et étudié différentes chansons françaises actuelles ainsi que des chansons « feu de camp », susceptibles d’être intégrées et exploitées en classe de FLE, nous poursuivrons notre travail sur une approche plus active qui consistera à apprendre, chanter ensemble puis à présenter – éventuellement – ces chansons devant un plus grand public. Sylvie Méron-Minuth et Christian Minuth – Université d’Augsbourg et École Supérieure de Pédagogie de Heidelberg, Allemagne Atelier B4 Breng uw lessen nog meer tot leven Hoe kunt u op een speelse en uitdagende manier vocabulaire, grammatica en phrases-clés herhalen in een klassikale setting, waarbij uw leerlingen ook nog eens Frans praten? In dit atelier ervaart u wat de mogelijkheden hiervoor zijn en gaat u naar huis met allerlei leuke voorbeelden van activerende didactiek. Het atelier sluit aan bij de lesmethode Grandes Lignes. Jouke Brouwer – auteur Grandes Lignes Noordhoff Uitgevers, Nederland Atelier B5 La tablette : un atout dans la classe de FLE Que ce soit iPad ou Android, l’utilisation des tablettes constitue un atout dans l’enseignement du FLE. A part la connexion permanente avec la réalité de la langue, on a recours à un large éventail d’applications utiles. Ces applis peuvent nous aider à travailler les 5 compétences. A partir de quelques applis choisies, on verra comment les utiliser dans la classe et on fera le lien avec le TNI. Finalement, on verra le fonctionnement des tablettes dans l’auto-apprentissage et la formation continue. Giedo Custers – vice-président commission de l’Europe occidentale de la Fédération internationale des professeurs de français, Belgique Atelier B6 Carte Orange Edition Navigo: beleef Frankrijk in uw klas Wilt u graag uw passie voor het Frans en Frankrijk overbrengen op uw leerlingen? Kom dan naar deze workshop waarin u leert hoe u meer uit uw methode Frans kan halen. U ervaart hoe u de ERK-taken (Options) van Carte Orange kunt inzetten, gesprekvaardigheid in de klas kan behandelen en hoe u de website kan gebruiken. U ervaart hoe u op verschillende manieren Frankrijk en de actualiteit in uw klas haalt. U gaat met praktische tips naar huis. Deze workshop is ook interessant voor docenten die niet met Carte Orange werken. www.carteorange-online.nl Rianne Mulder – uitgeverij ThiemeMeulenhoff, Nederland Atelier B7 LinQ – versterking Frans op school Het project LinQ – versterking talenonderwijs van het Frans/Duits bestaat sinds 2005 en heeft als doel een impuls te geven aan onze buurtalen. In Nederland wordt een goede beheersing van het Engels als vanzelfsprekend gezien. Dat geldt echter niet voor onze buurtalen Frans en Duits, hoewel deze twee talen op economisch, sociaal

en cultureel gebied van groot belang zijn. Dankzij LinQ krijgen de vakken Frans en Duits meer gezicht en meer gewicht op school. De focus ligt op de kwaliteit van de lessen: het talenonderwijs wordt efficiënt(er) en aantrekkelijk gemaakt door professionalisering van de docenten door nascholing en toepassing van de LinQdidactiek volgens basisprincipes. Tijdens deze presentatie krijgt u informatie over de LinQ-didactiek, de LinQ certificering (LinQ-Label) en het LinQ netwerk. Europees Platform - Internationaliseren in Onderwijs, Nederland Atelier B8 Le pouvoir des mots, ceux des livres et ceux qu’on livre L’intervention proposée est axée sur l’approche participative privilégiée dans l’enseignement de deux cours ayant pour objet, d’une part, la lecture d’oeuvres françaises et québécoises et, d’autre part, la rédaction de dissertations explicative et critique. Partant, le lecteur découvre l’importance de son rôle en prenant conscience du fait qu’il est partie prenante de la production du sens, lequel est, entre autres, tributaire des amalgames et des métissages des composantes narratives. Le rédacteur découvre l’importance du mot juste et du respect des règles de la syntaxe. Il rend compte de son interprétation et la justifie en faisant ressortir le pouvoir évocateur des composantes narratives. Michèle Côté – professeure de littérature Cégep de Saint-Félicien, Canada Atelier B9 Talendorp; authentieke taalsituaties op uw eigen school Authentieke taalsituaties creëren in de aula, het klaslokaal of de gymzaal. Met Talendorp is dat mogelijk door de unieke aankleding en de bijbehorende opdrachten die spontane communicatie in het Frans bevorderen. Fred Ho Sam Sooi, ontwikkelaar van het Talendorp, neemt u mee door de mogelijkheden en laat u zien waarom leerlingen heel snel hun schroom laten varen om in het Frans te gaan spreken! Fred Ho Sam Sooi – Uitgeverij Malmberg - coördinator Talendorp Thorbecke Lyceum, Nederland Atelier B10 La littérature louisianaise francophone au XIXe siècle L’image traditionnelle qu’on a de la Louisiane, basée sur de nombreuses réinterprétations d’Autant en emporte le vent, est néanmoins ancrée dans une réalité qui était sensiblement différente à celle des autres Etats du Sud avant la Guerre de Sécession. Loin d’être cantonnés sur la plantation, ils étaient ouverts sur le monde, comme le démontrent les livres qu’on discutera dans cette session. David Cheramie – Bayou Vermilion District, Etats-Unis Atelier B11 Kijk- en luistertoetsen Frans voor het vmbo: hoe werkt dat? Jaarlijks brengt Cito kijk- en luistertoetsen Frans op de markt. Cito probeert deze toetsen zo betrouwbaar en valide mogelijk te maken: ze moeten onderscheid maken tussen vaardige en minder vaardige leerlingen en ze moeten luistervaardigheid toetsen. In deze workshop laten twee medewerkers van Cito zien hoe een kijk- en luistertoets voor het vmbo tot stand komt. Daarna zullen de participanten zelf aan de slag gaan met het opzetten van een fragment en het construeren van een bijpassende opgave luistervaardigheid. Dennis van den Broek en Pauline Schuurman – Cito, Nederland Atelier B12 Mettre en place un projet numérique innovant dans la classe de FLE Nous présenterons de manière simple et interactive les étapes clés de la mise en place d’un projet innovant dans la classe de FLE. Partant d’une expérience pédagogique menée à l’Alliance Française de La Haye nous aboutissons à un guide pratique destiné aux enseignants qui souhaitent intégrer le numérique dans la classe comme prolongement de l’enseignement traditionnel. Une version papier du guide pratique sera distribuée à l’issu. Aurélie Reynier – chargée de mission TICE Alliance Française de La Haye, Pays-Bas Atelier B13 De la si difficile prise de parole en langue étrangère… Actuellement, le discours FLE, porté par le CECR, propose une image d’apprenants/acteurs sociaux engagés dans des actes de communication, même si c’est de manière imparfaite, maladroite ou culturellement décalée. L’époque serait au communiquer ou périr… Mais avant de parler avec d’autres, ne faut-il pas d’abord avoir apprivoisé le fait de prendre la parole avec eux ? Dans cet atelier, nous essaierons de réfléchir à cette question à partir de notre expérience professionnelle au Japon. Marie-Françoise Pungier – Centre de Formation en Langues, Faculté des Sciences et des Arts Libéraux, Université Préfectorale d’Osaka, Japon

de complete Nederlandstalige editie • www.congresfrans.nl • votre édition complète en français

Ateliers C vendredi 20 mars 16h00-17h15 Atelier C1 Enseigner aux débutants selon l’approche actionnelle Beaucoup d’enseignants n’aiment pas enseigner aux débutants. Beaucoup ne savent pas comment les faire parler tout de suite malgré un vocabulaire limité et une grammaire embryonnaire. L’atelier présente quelques techniques de base et une démonstration. Pendant cette démonstration, les participants sont invités à devenir des apprenants d’une langue « secrète ». Natalia Dankova – Université du Québec en Outaouais, Canada

Atelier C8 Flux de bouche (motiverende gespreksvaardigheidstraining onderbouw) In deze workshop zullen de inleiders een trukendoos vol activerende werkvormen, speelse, betekenisvolle en motiverende gespreksvaardigheidsopdrachten voor u openen waarmee u vol goede moed de eerste dag na het congres uw leerlingen in de onderbouw tot het spreken van een aardig woordje Frans kunt verleiden. « J’entends et j’oublie. Je vois et je me souviens. Je fais et je comprends. » Soyez les bienvenus ! Petra Niessen en Maarten Stroes – Sint-Vituscollege, Nederland/Centre de formation pour le français médical, France

Atelier C2 Meer uit je digibord halen? Professionaliseer samen met behulp van EU project bronnen en materialen Op basis van de resultaten van het Europese project iTILT (Interactive Technologies In Language Teaching, 20112013) gaan we in deze workshop aan de slag met: • criteria ontwikkeling voor evaluatie en ontwerp van digibord • materiaal aan de hand van videodocumenten uit de lespraktijk • zoekstrategieën en bronnen voor (MVT) digibord • materiaalbanken • aanbevelingen uit onderzoek naar het leren van docenten met betrekking tot digibord gebruik. Ton Koenraad – TELLConsult, Nederland

Atelier C9 Kijk- en luistertoetsen Frans voor het havo/vwo: hoe werkt dat? Jaarlijks brengt Cito kijk- en luistertoetsen Frans op de markt. Cito probeert deze toetsen zo betrouwbaar en valide mogelijk te maken: ze moeten onderscheid maken tussen vaardige en minder vaardige leerlingen en ze moeten luistervaardigheid toetsen. In deze workshop laten twee medewerkers van Cito zien hoe een kijk- en luistertoets voor het havo/vwo tot stand komt. Daarbij zal ook in worden gegaan op recent wetenschappelijk onderzoek over het verschil in resultaten als je de vraagstelling in het Frans of in het Nederlands doet. Daarna zullen de participanten zelf aan de slag gaan met het construeren van een opgave luistervaardigheid bij een audio-fragment. Dennis van den Broek en Pauline Schuurman – Cito, Nederland

Atelier C3 De l’image fixe aux documents télévisuels en classe de français Photos, dessins, dessins humoristiques, graphiques, peintures, bandes dessinées, documents télévisuels, courts métrages, films, l’image est indissociable de contenus linguistiques. L’objectif de cet atelier est d’explorer de nombreuses pistes pédagogiques destinées à favoriser l’expression orale ou écrite à partir de supports visuels. Ces supports constituent également un formidable outil de découverte culturelle. Michel Boiron – CAVILAM Vichy – Alliance française France

Atelier C10 Exploitation pédagogique de nouvelles et romans d’aujourd’hui L’adaptation cinématographique, œuvre à part entière, permet une approche vivante et actualisée des dimensions culturelles du texte littéraire contemporain. Cet atelier propose une réflexion autour de propositions pédagogiques destinées à un public d’apprenants adultes et adolescents, concernant les adaptations de La Tête en friche de Marie-Sabine Roger, réalisée par Jean Becker et d’Odette Toulemonde d’Eric-Emmanuel Schmitt. Marie-Pascale Hamez – Département d’Enseignement du Français à l’International – Université Lille 3, France

Atelier C4 Frans leren met de juiste mindset Leerlingen hebben vaak het idee dat je voor het leren van een taal over taalgevoel moet beschikken. Maar het geloof in zo’n “talenknobbel” zit het leren van een taal soms lelijk in de weg. In dit atelier gaan we in op manieren om de mindset van leerlingen positief te beïnvloeden, zodat ze in een open leerhouding komen. We gaan daarbij onder andere in op de leerstrategieën uit de lesmethode Grandes Lignes. Jouke Brouwer – auteur Grandes Lignes Noordhoff Uitgevers, Nederland

Atelier C11 Parisfolie Vous voudriez revoir Paris ? Vous aimeriez le faire connaître à vos apprenants ? Finis sont les cours ennuyeux ! Honnis soient les renseignements tout faits ! En écoutant des chansons sur Paris, on puise tant d’information sans trop d’efforts ! Au cours de l’atelier nous aurons la chance d’analyser de beaux textes sur Paris, de prendre connaissance de ses coins secrets et d’élaborer notre propre itinéraire d’un voyage musical qu’on pourrait ensuite travailler en classe. Eléonora Nikolaeva – Université des Relations internationales (MGIMO-Université), Russie

Atelier C5 Créativité et diversité du français Cet atelier aura pour support un corpus de lexiques et d’expressions francophones pointant la vitalité/créativité du français, l’importance du contexte culturel pour appréhender la signification des mots. Il inventoriera un petit répertoire d’oeuvres littéraires afro-caribéennes s’inscrivant dans cette interculturalité et pouvant susciter l’intérêt d’apprenants (jeunes ou adultes B1 à C2) à découvrir la diversité d’univers francophones géographiquement éloignés certes, mais enrichissants. Clémence François-Dandjinou – Alliance Française La Haye, Pays-Bas Atelier C6 Ontdekken van educatieve apps: vinden, delen, zelf maken en gebruiken! Educatieve apps kunnen de lessen Frans zo verrijken en leuker maken! In deze workshop ziet u hoe de website van Eduapp u en uw collega’s helpt bij de uitwisseling en de inzet van educatieve apps in alle soorten en maten. Er worden een aantal inspirerende apps en bijbehorende lesideeën voor het vak Frans gepresenteerd. Bovendien ziet u hoe uzelf lesideeën ontwikkelt bij de favoriete apps van u en uw leerlingen! Marieke van Osch en Jimy Wiggers – Uitgeverij Malmberg – Christelijk College De Noordgouw – Eduapp, Nederland Atelier C7 CLIL onderwijs Frans CLIL heeft de laatste tijd de aandacht in Europese landen. Uit meerdere onderzoeken is gebleken dat leerlingen die CLIL onderwijs volgen, een hogere taalleermotivatie en positieve leerhouding hebben ten aanzien van de taal. In deze bijeenkomst laten wij u kennis maken met CLIL didactiek en laat aan de hand van ervaringen op het Porta Mosana college in Maastricht en hoe u de eerste stappen richting CLIL onderwijs bij u op school zou kunnen zetten. Jacqueline Deprins - professeur détachée par le Ministère de la Fédération Wallonie-Bruxelles

Atelier C12 Encourager les étudiants à produire à l’aide du numérique Il n’est pas toujours simple d’encourager nos étudiants à écrire ou faire des présentations orales en français. Dans cet atelier nous proposons une série d’outils numériques simples, accessibles et gratuits, qui permettront de proposer à nos étudiants des activités ludiques et motivantes à réaliser en classe ou à la maison. Notre présentation s’appuiera des situations concrètes et vécues en salle de classe. Nous intègrerons ainsi des fiches pratiques à réemployer facilement en classe. Aurélie Reynier – Chargée de mission TICE Alliance Française de La Haye, Pays-Bas Atelier C13 Français, la langue de l’avenir ? Volgens een recent (Frans) rapport is Frans in 2050 de meest gesproken taal ter wereld. Ook Fransen zien in dat de conclusie deels is gebaseerd op wishful thinking maar er zijn toch zeker hoopvolle ontwikkelingen voor het Frans, die vaak onderbelicht blijven. De presentatie is grotendeels gebaseerd op journalistieke ervaringen van de spreker in Franstalige gebieden wereldwijd. Olivier van Beemen – journalist, werkzaam voor onder meer Elsevier, Knack, uitgeverij Prometheus, Nederland

Ateliers D samedi 21 mars 08h45-10h00 Atelier D1 Logiciel FSL Le logiciel FSL en libre accès sert à développer des activités autour de documents audiovisuels dans le but de permettre aux apprenants d’améliorer leur compréhension, leur prononciation et leur expression orale, d’enrichir leur vocabulaire et de se sensibiliser à des aspects socioculturels de la langue seconde. Une nouveauté du logiciel réside dans la possibilité d’annoter des documents audiovisuels sans les altérer et de faire des repérages rapides. Le logiciel comporte plusieurs options pratiques qui permettent aux apprenants de travailler de façon autonome et de tester ses connaissances. Natalia Dankova – Université du Québec en Outaouais, Canada Atelier D2 L’écriture créative L’atelier de l’écrit que nous nous proposons d’animer a pour objectif de mettre à la disposition non seulement à l’enseignant mais également à l’apprenant des outils d’écriture. Nous cherchons à développer chez l’apprenant la compétence de la production de l’écrit à travers des techniques et surtout de passer par des jeux afin de l’encourager à créer et lui donner envie de lire ce qu’il a produit. Notre but est de doter l’enseignant de savoir, de savoir-faire et de savoir-être, lui permettant de résoudre de nombreux problèmes que pose l’écrit chez l’apprenant. Driss Louiz – Lycée Ibn Zaidoun , Maroc Atelier D3 Belle van Zuylen Belle van Zuylen roert in haar “conte moral” De Edelman uit 1763 problemen aan die ook heden ten dage nog spelen. Niet alleen hier, maar ook elders. In dit vakoverstijgend atelier laten wij aan de hand van diverse uitgaven zien dat thema’s die Belle van Zuylen in haar tijd bezig hielden zoals de positie van de vrouw, gearrangeerde huwelijken en intellectuele ontplooiing van de vrouw anno 2014 nog steeds een rol spelen. Ook reiken we lesideeën aan voor een vakoverstijgende benadering. Marlies van Eunen-de Boer, docent Nederlands HvA – Nederland; Guusje Groenen, lerarenopleider Frans en mvt Hogeschool Inholland - Nederland Atelier D4 Theater-en spelvormen voor vocabulaireverwerving en mondelinge taalvaardigheid Tijdens deze workshop maakt u kennis met verschillende theater- en spelvormen die u in kunt zetten tijdens uw lessen Frans om leerlingen op een ontspannen manier vocabulaire aan te leren en vrijer te leren spreken. U gaat zelf actief aan de slag zodat u zelf ook ervaart hoe deze spelvormen werken. Daarnaast is er ruimte om good practices uit te wisselen. Antonet Chermanne – Lerarenopleiding Fontys Hogescholen, Nederland Atelier D5 Le français des cinq sens L’ intervenant explique comment nos sensations (visuelles, auditives, tactiles, olfactives, gustatives ) aident à mémoriser, non seulement dans des situations de la vie quotidienne mais aussi dans l’apprentissage d’une langue. Dans cet atelier, vous allez vivre « les cinq sens du français » : une découverte inoubliable ! Vous allez humer, goûter, savourer, tâter, écouter et découvrir le français à l’aide d’une série de tests ludiques. Daniel Leroy – coordinateur FORMACOM, Belgique Atelier D6 Faire entrer l’Afrique en classe de français La diversité et la richesse de la culture africaine traditionnelle (contes, proverbes, maraboutage) ainsi que les expressions artistiques de l’Afrique contemporaine (dont musique - reggae et rap) constituent des atouts pour la didactique de langue qu’il est utile de mettre à profit auprès des élèves de différents niveaux. Seront présentées quelques pistes et activités qui rapprocheront aux participants les pays de l’Afrique francophone. Ewa Kalinowska – Collège universitaire de Formation des Professeurs de Français, Université de Varsovie, Pologne

en nationaal niveau nog beter op de kaart te krijgen. Sectiebestuur Frans, Nederland Atelier D8 Ecritures et lectures créatives en classe de français Donner l’envie de lire et d’écrire en langue étrangère (et en langue maternelle) passe par une pédagogie active centrée sur quelques principes simples : - la création d’un vécu commun qui génère des liens entre le lecteur et le texte ; - l’écriture créative qui permet de découvrir des textes littéraires en les pratiquant ; - la résolution d’énigmes successives qui donnent des clés de compréhension et un appétit de lecture. L’objectif de l’atelier est d’éveiller la curiosité, de diversifier les pratiques pédagogiques et de transmettre une vision renouvelée de l’actualité. Michel Boiron – CAVILAM Vichy – Alliance française France Atelier D9 Connaître les pays francophones à travers des chansons Les Français disent que les voyages forment la jeunesse. Nos apprenants se rendent-ils compte qu’ayant le français dans le sac de leurs connaissances, ils peuvent découvrir des dizaines de pays ? Que c’est bon de voyager en écoutant de belles chansons où presque chaque ligne sert à des fins didactiques et qu’on peut analyser de façon sérieuse ainsi que ludique ! Proposez à vos élèves de créer un projet ou un poster sur la civilisation d’un pays francophone d’après l’une d’elles ! Eléonora Nikolaeva – Université des Relations internationales (MGIMO-Université), Russie Atelier D10 La poésie louisianaise francophone contemporaine Après un hiatus de plusieurs décennies, la production littéraire francophone en Louisiane a repris dans les années 70. Une nouvelle génération d’activistes, afin de prouver que la langue française en Louisiane avait sa place parmi celle des autres cultures francophones dans le monde, commençait à écrire des poèmes et des chansons dans leur propre vernaculaire. Cette session retrace cette évolution jusqu’aux derniers écrits de ce début du XXIème siècle. David Cheramie – Bayou Vermilion District, Etats-Unis Atelier D11 L’humour français Contrairement à nos amis grand-bretons, les Français ne sont pas mondialement connus pour leur humour et pourtant… qu’est-ce qu’on se marre en France ! Mais est-ce qu’il existe un humour typiquement français exploitable en classe qui pourra faire rire vos élèves à travers les barrières culturelles ? L’atelier vous proposera pour vous convaincre plein d’exemples qu’on trouve sur le web, plus exercices. Maarten Stroes – Centre de Formation pour le Français Médical, France Atelier D12 Le français des affaires Faire des affaires avec des Français ou avec des Francophones, cela veut dire non seulement connaître le vocabulaire qui s’y rapporte, mais également être à l’aise avec les subtilités du savoir-vivre et du savoirfaire. Les diplômes de français professionnel de la CCIP sont une bonne manière de s’y préparer. Nous allons donc découvrir le diplôme du Français des Affaires, niveau B2/C1. Agnès Mansour-Maslin – Séminaires Français Juridique et Français des Affaires, Leiden Universiteit, Pays-Bas Atelier D13 La culture française et le printemps arabe Les événements qu’ont connus et vivent encore quelques pays arabes, notamment maghrébins, ne sont pas le fruit du hasard. Ce que l’on nomme communément « le printemps arabe » est le résultat d’une transformation culturelle qui s’est étalée sur plusieurs décades. La culture française, de par le facteur géographique (Europe/Maghreb) et historique (la colonisation), a joué un rôle important dans le déclenchement de ces événements qui ont surpris le monde. Abdelkader Debbagh – Allemagne atelier in het Nederlands – atelier en néerlandais atelier in het Frans – atelier en français

Atelier D7 Een toekomst met Frans! Het Frans is één van onze buurtalen en de toegang tot de wereldwijde Francofonie. Zowel voor de persoonlijke ontwikkeling van onze leerlingen als voor hun studieen beroepsmogelijkheden is het belangrijk dat Frans goed op de kaart staat binnen ons onderwijs. Het sectiebestuur Frans van Levende Talen nodigt collega’s PO/VO/MBO/HBO uit om tijdens een brainstormsessie ideeën te verzamelen om het Frans op school-, regionaal

voor alle informatie en nieuws • www.congresfrans.nl • pour toute information et actualités

5

6

NATIONAAL CONGRES FRANS 20 en 21 maart 2015

De Leeuwenhorst - www.nh-hotels-nl/NH-Noordwijkerhout

samedi 21 mars

Ateliers E samedi 21 mars 10h30-11h45 Atelier E1 Des élèves plus motivés ? Vakdidactiek MVT! Als u graag de motivatie van uw leerlingen/studenten voor het leren van het Frans wilt verhogen en u nieuwsgierig bent naar de resultaten van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van motivatie voor vreemde- en tweedetaalverwerving, dan is deze workshop iets voor u. Na een presentatie van de voornaamste inzichten gaat u met een aantal collega’s aan de slag om de opgedane kennis te vertalen naar uw eigen lespraktijk. Inge Elferink – Lerarenopleiding NHL Hogeschool, Nederland Atelier E2 Le e-book ou le livre numérique Le e-book ou le livre numérique s’inscrit dans le cadre de l’intégration des nouvelles technologies de l’information et de la communication en classe de français. Ce livre est le fruit d’une expérience que nous avons menée avec des élèves en difficulté d’apprentissage (niveau A2). Par le biais d’exercices interactifs contenant des supports variés, nous invitons non seulement des apprenants à mobiliser leurs acquis en vue d’améliorer leur français comme langue étrangère, mais également des enseignants à faire bon usage des TIC en classe de français. Driss Louiz – Lycée Ibn Zaidoun, Maroc Atelier E3 Examens, over normen en waarde(n) De examens geven ieder jaar weer aanleiding tot veel discussie over de tekstkeuze, de moeilijkheid, de tijdsdruk, etc. We laten u graag kijken in de keuken waar de examens worden gemaakt. Wie zijn erbij betrokken, wie beslist, hoe wordt er genormeerd? De deelnemers gaan ook zelf aan de slag in dit atelier! Caroline Peer en Jan van Thiel, toetsdeskundigen Frans – Cito, Nederland Atelier E4 Le français enseigné aux élèves primo-arrivants Cette présentation portera sur le français enseigné aux élèves primo-arrivants dans les pays francophones et en particulier le français de scolarisation des disciplines dites non linguistiques (histoire-géographie, mathématiques et sciences), avec une présentation des systèmes d’accueil dans les grands pays francophones (la Belgique comparée à la France, la Suisse et le Québec) suivie d’un exposé sur le français de scolarisation des disciplines dites non linguistiques par 3 entrées : lexicale, les structures récurrentes et les types de discours. Yohann Fleury – coordinateur DASPA (Dispositif d’Accueil et de Scolarisation pour élèves primo-arrivants), Institut de la Providence, Belgique Atelier E5 Studiesucces komt niet vanzelf! Na een korte schets van de uitkomsten van onderzoek (2012) naar het studiesucces van allochtone deeltijdstudenten aan de Bacheloropleiding Frans gaan we in kleine groepen aan de slag met de bedoeling allochtone leraren in opleiding optimaal te begeleiden op de stageplek. Welke randvoorwaarden zijn voor deze begeleiding nodig, hoe investeer je in goed contact en hoe zorg je als stagebegeleider dat de relatie tussen theorie en praktijk voor de student goed vorm krijgt? Marleen IJzerman - Hogeschool Utrecht, Nederland Atelier E6 L’utilisation des webquests pour l’enseignement de la culture : une formule prête à l’emploi Une webquest offre la possibilité de limiter les sources sur Internet et de guider l’élève en définissant chaque étape à suivre ainsi que les objectifs et l’évaluation. Dans cet atelier, le professeur découvre une série de webquests culturelles prêtes à l’emploi. Les thèmes des webquests sont basés sur un inventaire et constituent le tronc commun des thèmes culturels abordés dans les manuels du secondaire et de l’enseignement aux adultes. Mathea Simons – Universiteit Antwerpen – Instituut voor Onderwijs- en Informatiewetenschappen, Belgique

atelier in het Nederlands – atelier en néerlandais atelier in het Frans – atelier en français

Informatie over inschrijven Atelier E7 Social media en ICT tools De presentatie bestaat uit 2 delen: 1. Social media… niet meer weg te denken. Onze leerlingen schrijven zich suf, van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat. Hoe speel je hierop in als docent? 2. En hoe staat het met je ICT toolbox? Welke tools en apps mogen niet ontbreken? De presentatie is bedoeld voor MVT docenten die al (privé) gebruik maken van social media. Tablets, smartphones en laptops zijn welkom! Christine Vidon – Lerarenopleiding NHL Hogeschool, Nederland Atelier E8 Een Franse dag op school In november 2013 stond het Valuascollege in Venlo voor één dag in Frankrijk. Als vakgroep Frans zijn wij uiteraard dol op Frankrijk en de Franse taal. Maar hoe krijgen we leerlingen en collega’s zo ver dat zij ook bevlogen raken van Frankrijk en alles wat met Frankrijk te maken heeft? Tijdens deze presentatie laten we zien hoe we te werk zijn gegaan en wat het verbluffende resultaat is geweest. Pien Brand en Sjoerd van Erp – Valuascollege, Nederland

Aanmelden

Programme

U kunt zich op de volgende manieren inschrijven: • Online inschrijving via de website: www.congresfrans.nl Snel en gemakkelijk. → U betaalt direct via IDEAL of overschrijving (direct bij inschrijving) • Door het inschrijfformulier in deze krant in te vullen en op te sturen. → U betaalt d.m.v. de machtiging op het inschrijfformulier of overschrijving (direct bij inschrijving)

vendredi 20 mars 09h00

Accueil café en salle Atrium

10h00 Ouverture officielle du congrès par Monsieur Marcel van den Munckhof, président du comité organisateur du congrès 2015

• Allocution de Madame Trees Aler, présidente du Bureau de



• Allocution de son Excellence Monsieur Xavier Michel,

français de Levende Talen ambassadeur et représentant permanent de l’OIF auprès de l’Union Européenne (sous réserve) 10h30 Conférence inaugurale par Monsieur David Chéramie, chef de la direction du Bayou Vermillion District (Etats-Unis) 11h00 Pause-café 11h45 – 13h00

Ateliers série A

Atelier E9 Asterix, de kunst van het vertalen Wie de vertaling van een Asterix naast het origineel legt, ontdekt naast briljante equivalenten enorme bloopers. Goscinny was dol op woordspelingen. Wat hebben vertalers voor middelen om hun vertaling net zo leuk te maken? Met veel afbeeldingen laat de inleider de diverse mogelijkheden zien. U leert de strip te (her)waarderen, maar zult onder daverend gelach ook respect krijgen voor de vertalers! Jaap Toorenaar – Stedelijk Gymnasium Leiden, Nederland

13h00 – 14h15 Déjeuner

Atelier E10 Tour du monde francophone avec le FDLM et TV5MONDE TV5MONDE et la revue « Le Français dans le monde » vous offrent un voyage francophone pour traiter de l’interculturel en classe de FLE. Durant cet atelier, vous allez préparer votre périple et faire connaissance avec vos hôtes, des ambassadeurs de la langue française, comme vous ! Comment allez-vous engager la conversation, qu’allez-vous leur offrir, quels souvenirs souhaitez-vous ramener dans vos bagages ? Préparezvous, votre avion décolle dès la fin de l’atelier... Richard Bossuet – TV5Monde, France

samedi 21 mars

Ateliers série B

15h30 – 16h00

Pause-café bonbon

16h00 – 17h15

Ateliers série C

17h30 – 19h30

Enregistrement Le Jeu des Mille Euros (France Inter)

Deelnamekosten zijn als volgt ingedeeld:

19h30 – 21h00 Dîner Spectacle Olivier Laurent

Le salon des exposants aura lieu le vendredi 20 mars de 9h00 à 17h30

A partir de 7h30

Inschrijvingen worden in behandeling genomen zodra uw betaling ontvangen en bijgeschreven is. Aanmeldingen waarvan betaling niet binnen 5 werkdagen is ontvangen, komen automatisch te vervallen. De uiterste inschrijfdatum is 20 januari 2015. Daarbij geldt ‘vol is vol’. Inschrijvingen na 20 januari worden niet meer in behandeling genomen. U ontvangt binnen 5 werkdagen per e-mail bericht over de status van uw inschrijving. Zodra uw inschrijving definitief is, ontvangt u een inlogcode waarmee u uw gegevens kunt inzien. In de tweede week van maart ontvangt u per post de benodigde informatie voor uw deelname aan het congres.

14h15 – 15h30

21h00

Als u persoonlijk lid bent, profiteert u van voordeel: u kunt dan een keuze maken tussen directe korting verrekend met de deelnamekosten of een boekenbon die u uitsluitend tijdens het congres bij de stand van het Sectiebestuur Frans Levende Talen kunt afhalen. Indien u niet-persoonlijk lid bent, maar toch wilt profiteren van deze voordelen, kunt u er ook voor kiezen u nu aan te melden als lid van Levende Talen. U kunt zich dan direct als persoonlijk lid inschrijven en ontvangt zo spoedig mogelijk uw lidmaatschapsnummer.

• Zonder overnachting € 350,• Met overnachting Eenpersoonskamer € 460, Tweepersoonskamer € 415,- p.p. • Voordeel leden Levende Talen Boekenbon of korting op deelnamekosten (€ 50,-) Bij uw inschrijving zijn inbegrepen: toegang tot de opgegeven ateliers en het programma, inschrijfkosten, congresmap, 2x lunch (vrijdag en zaterdag), 1x diner (vrijdag), koffie en thee tijdens de pauzes zoals aangegeven in het programma. Bij overnachting tevens: een kamer, uw ontbijt en toeristenbelasting.

Petit déjeuner

Inschrijven

In geval van overnachting in een tweepersoonskamer: de overnachtingskosten worden bij beide deelnemers apart verrekend. De reservering wordt niet eerder gemaakt dan wanneer alle betrokken personen zich hebben ingeschreven en de kosten hebben voldaan. Studenten

Voor belangstellende studenten is er ook dit keer een beperkt aantal plaatsen tegen gereduceerd tarief beschikbaar. Speciale inschrijfformulieren zijn hiervoor te verkrijgen bij docenten van hun instelling. Vervoer

U kunt bij uw inschrijving aangeven of u gebruik wenst te maken van de speciale congresbus naar N.H. Conference Centre Leeuwenhorst. Deze vertrekt op vrijdagmorgen om 8.30 uur en 9.00 uur vanaf station Leiden CS. Op zaterdagmiddag om 13.45 en 14.15 uur vertrekken er voor de congresgangers speciale bussen naar Station Leiden CS. Gaarne invullen op het inschrijfformulier of u van deze dienst gebruik wenst te maken. U betaalt de rit(ten) vooraf en ontvangt bij uw inschrijfbewijs per post de ticket(s) voor het vervoer. Let op: u kunt tot uiterlijk 20 januari wijzigingen doorgeven. Na deze datum is het helaas niet meer mogelijk nog buskaarten te bestellen. Voor carpooling kunt u tussen 10 en 20 maart 2015 telefonisch (op de aangegeven tijden) of per e-mail contact opnemen met mevrouw Mulder, telefoon: 0174-520695, maandag t/m woensdag tussen 19 - 22 uur of [email protected] . Voor alle vormen van inschrijving geldt

• Tot 1 februari 2015 is annulering met restitutie van inschrijfgeld mogelijk; wel zal in dat geval € 20,- aan administratiekosten worden ingehouden. • Tot uiterlijk 20 februari 2015 kan bij annulering nog 50% van het inschrijfgeld (minus € 20,- administratiekosten) gerestitueerd worden. • Na 20 februari 2015 is bij annulering geen restitutie meer mogelijk. • Van deze uiterste termijnen kan niet worden afgeweken. Mocht u zich door iemand anders laten vervangen, meldt u dit dan zo spoedig mogelijk bij het secretariaat, mevrouw E. Mulder. • Inschrijving geldt voor deelname aan het volledige congresprogramma. Er kan geen korting worden verleend voor een niet genuttigde maaltijd of in geval u slechts gedeeltelijk aanwezig bent. • Indien u een extra nacht vooraf wenst bij te boeken (bijvoorbeeld om op vrijdagmorgen tijdig aanwezig te kunnen zijn), raden wij u aan dit direct bij uw inschrijving aan te geven. De beschikbaarheid is beperkt.

Indien u gebruik maakt van het inschrijfformulier in deze congreskrant, vult u het formulier dan s.v.p. duidelijk (blokletters) en volledig in. Voor alle inschrijvingen: • Bij ‘achternaam’ geldt voor gehuwde vrouwen: s.v.p. meisjesnaam invullen. • Nascholingscertificaat: graag aangeven als u hier prijs op stelt en uw gegevens invullen. Indien de gegevens niet volledig of onjuist zijn ingevuld, kan geen nascholingscertificaat verstrekt worden. Voor aanvragen achteraf zullen administratie- en portokosten (€ 10) in rekening gebracht worden. • Specifieke wensen: in geval van dieet (bijv. vegetarisch of suikervrij) graag invullen. N.B.: we kunnen niet garanderen dat aan álle wensen tegemoet gekomen kan worden. • U geeft met behulp van het programmaoverzicht de door u gekozen ateliers aan. Het is absoluut noodzakelijk uw tweede en derde keuze in te vullen! Betaling

Uw inschrijving is pas definitief op het moment dat uw betaling binnen is bij de administratie. Indien u via een machtiging betaalt, controleert u dan s.v.p. of u BIC, IBAN en tenaamstelling volledig en duidelijk hebt ingevuld, en houdt u er s.v.p. rekening mee dat het bedrag aan het einde van de maand zal worden afgeschreven. Indien u per overschrijving (Internetbankieren) betaalt, kunt u deze richten aan: Stichting Frans in Nederland inzake Congressen, Naaldwijk, IBAN NL84 INGB 0000 3611 91 Vermeldt u onder ‘mededelingen’ s.v.p. nogmaals de naam waaronder u ingeschreven zult staan + uw (privé) postcode. De administratie is gemachtigd inschrijvingen waarvan de betaling niet binnen 5 dagen is ontvangen ongeldig te verklaren. De congrescommissie draagt geen verantwoordelijkheid voor het te laat ontvangen van uw betaling. Wij raden u aan om, indien de betaling door derden geschiedt, zoals het instituut of de school waar u werkzaam bent, te verifiëren of de betaling inderdaad tijdig plaatsvindt. Uw schriftelijke aanmelding kunt u opsturen aan: Congres Frans, t.a.v. Els Mulder, De Dintel 1, 2673 BC Naaldwijk Voor vragen

telefoon: 0174-520695, maandag t/m woensdag tussen 19 - 22 uur of: [email protected]

A partir de 8h00 Café 08h45 – 10h00

Ateliers série D

Inschrijfformulier

10h00 – 10h30 Pause-café 10h30 – 11h45

Ateliers série E

Uw gegevens Bij * steeds omcirkelen wat van toepassing is!

Programma

12h00 – 13h00

Conférence plénière et séance de clôture

13h00

Déjeuner et certificats

Achternaam: Roepnaam: Straat + huisnummer (privé-adres): Postcode + woonplaats: Telefoon (overdag / werk): Telefoon (‘s avonds / privé): E-mail: Persoonlijk lid Levende Talen: ja / nee* Indien ja, lidmaatschapsnummer: Werkzaam aan school / instelling: Adres school / instelling: Postcode + woonplaats: Afdeling (bijv. onderbouw of bovenbouw):

Kies s.v.p. zorgvuldig uw programma en geef daarbij steeds een tweede en derde keuze aan. Wij zullen trachten bij de indeling zoveel mogelijk rekening te houden met uw voorkeur. Uw definitieve programma ontvangt u bij uw incheck tijdens het congres. Het is niet mogelijk hierover vooraf te corresponderen. Indien geen tweede of derde keuze zijn aangegeven, behouden wij ons het recht voor u zonder nader overleg in een atelier in te delen.

Atelier E11 Sésame ouvre-toi (ou pas). Enseigner la langue de « l’Autre » dans les écoles bilingues (français/ néerlandais) en Wallonie et à Bruxelles Après avoir défini le rôle spécifique de l’enseignant de langue dans l’enseignement bilingue (CLIL/EMILE) et situé ce type d’apprentissage des langues dans le contexte belge et particulièrement en Wallonie et à Bruxelles, nous analyserons ensemble, sur base de données récoltées dans des classes EMILE, comment jouer sur les possibles bénéfices socioaffectifs de l’enseignement bilingue, comme moteur d’apprentissage d’une langue souvent chargée de préjugés, telle que le néerlandais pour les francophones ou le français pour les néerlandophones. Laurence Mettewie et Rick de Graaff – Université de Namur, Groupe de recherche sur le plurilinguisme, Pluri-LL, Belgique / Universiteit Utrecht, Pays-Bas

Uw wensen Hieronder rondjes zwart maken waar van toepassing en waar nodig verder invullen!

Ik wens inschrijving zonder overnachting € 350, met overnachting Eenpersoonskamer € 460, Tweepersoonskamer € 415- p.p. Ik deel deze kamer met: Naam: Postcode + Woonplaats: Extra nacht vooraf (beschikking beperkt) Prijs per extra nacht, inclusief ontbijt en belastingen: 1 perskamer: € 110,-; 2 pers. kamer: € 65,- p.p. Lidmaatschap Levende Talen (maximaal één van onderstaande mogelijkheden aankruisen)

Ik ben persoonlijk lid van Levende Talen en wens een korting van € 50,- op mijn deelnamekosten Ik ben persoonlijk lid van Levende Talen en ontvang graag tijdens het congres een boekenbon ter waarde van € 50, Ik meld mij bij dezen aan als persoonlijk lid van Levende Talen en ontvang tijdens het congres een boekenbon ter waarde van € 50,-; hierbij geef ik toestemming voor het doorgeven van mijn gegevens aan Bureau Levende Talen te Amsterdam. (de boekenbon kunt u uitsluitend tijdens het congres persoonlijk afhalen bij de stand van het Sectiebestuur Frans van Levende Talen; er kunnen geen bonnen nagestuurd worden!)

Atelier E12 Yves Thériault: een verhalenverteller uit Québec Yves Thériault (1915-1983) is een van de klassieken uit de “littérature québécoise”. Hij heeft een omvangrijk œuvre nagelaten, waaronder een groot aantal “contes” die zich afspelen in rustige, verafgelegen dorpjes. Tegen deze lieflijke achtergrond ontvouwen zich intriges vol liefde, haat en andere passies, die in enkele pagina’s en in korte, eenvoudige zinnen worden verteld. In deze workshop zullen we een selectie van deze verhalen bespreken en kijken hoe deze in het onderwijs gebruikt kunnen worden. Marjolein van Tooren – Vrije Universiteit, Faculteit der Geesteswetenschappen, Nederland Atelier E13 Pratiques grammaticales en classe du FLE Dans cette intervention, nous allons avancer la notion de la transposition didactique étant donnée son importance dans toute pratique pédagogique. Ensuite, nous aurons recours à une application pédagogique des textes de bandes dessinées dans le but de pratiquer l’une des notions de la grammaire sémantique de Patrick Charaudeau, à savoir « la logique narrative ». Danial Basanj – Université Shahid Beheshti. Faculté des Lettres et des Sciences Humaines, Iran

Handtekening: Dieet

Ik volg een dieet, n.l.: Vervoer

Ik maak gebruik van de speciale bus Leiden – Noordwijkerhout Vertrektijd vanaf Leiden CS: vrijdag 8.30 en 9.00 uur Ik maak gebruik van de speciale bus Noordwijkerhout – Leiden Vertrektijd vanaf NH Conference Centre Leeuwenhorst: zaterdag 13.45 en 14.15 uur

€ 7,50 € 7,50

Atelier A

Atelier B

Atelier C

Atelier D

Atelier E

vrijdag

vrijdag

vrijdag

zaterdag

zaterdag

20 maart

20 maart

20 maart

21 maart

21 maart

11:45 – 13:00 uur

14:15 – 15:30 uur

16:00 - 17:15 uur

8:45 – 10:00 uur

10:30 - 11:45 uur

1e keuze 2e keuze 3e keuze Betaling

Deelnamekosten (* aankruisen wat van toepassing is): Deelname zonder overnachting Deelname met overnachting in eenpersoonskamer Deelname met overnachting in tweepersoonskamer Eventuele korting wegens persoonlijk lidmaatschap Levende Talen Bus Station Leiden – Leeuwenhorst (vrijdagmorgen) Bus Leeuwenhorst - Station Leiden (zaterdagmiddag) TOTAAL

€ 350,€ 460,€ 415,- (p.p.) - € 50,€ 7,50 € 7,50 €

Het juiste inschrijfgeld ad € voldoe ik d.m.v. (kiest u s.v.p. een van onderstaande mogelijkheden): Overschrijving of Internetbankieren (direct bij inschrijving). De betaling dient gericht te worden aan: Stichting Frans in Nederland inzake Congressen, IBAN: NL84 INGB 0000 3611 91, De Dintel 1, 2673 BC Naaldwijk. Onder vermelding van uw naam + (privé) postcode. Uw inschrijving is pas definitief op het moment dat uw betaling binnen is bij de administratie. Onderstaande machtiging Indien u via onderstaande machtiging betaalt, vult dan s.v.p. BIC, IBAN en tenaamstelling volledig en duidelijk in, en houdt u er s.v.p. rekening mee dat het bedrag aan het einde van de maand zal worden afgeschreven. De congrescommissie draagt geen verantwoordelijkheid voor het te laat ontvangen van uw betaling. Inlichtingen bij: Els Mulder, Telefoon: 0174-520695 (bereikbaar maandag t/m woensdag tussen 19.00 en 22.00 uur). E-mail: [email protected]

Nascholingsverklaring

Ik wens een nascholingsverklaring (deze worden na afloop van het congres gratis beschikbaar gesteld) Zo ja, dan gaarne volledig invullen: Stichting van Romanisten aan de Nederlandse Universiteiten

Klachten

In het geval u een klacht heeft, neemt u dan zo snel mogelijk contact op met de organisatie zodat er alles aan gedaan kan worden om uw klacht op te lossen. Mocht u hierna alsnog een klacht willen indienen, dan kunt hierover alle informatie vinden op onze website www.congresfrans.nl/contact onder het kopje “klachten”.

de complete Nederlandstalige editie • www.congresfrans.nl • votre édition complète en français

Eerste voornaam voluit + overige voorletters: Naam (meisjesnaam): Geboortedatum: Geboorteplaats: NB: Indien gegevens onvoldoende of onjuist, kan geen nascholingsverklaring verstrekt worden; bij aanvraag achteraf zal € 10,00 in rekening worden gebracht voor porto en administratie.

Machtiging

Ondergetekende verleent hierbij machtiging aan Stichting Frans in Nederland inzake Congressen om van zijn / haar hieronder genoemde rekening éénmalig het bedrag van € __________ af te schrijven voor deelname aan het Congres Le français à travers le monde op 20 en 21 maart 2015 te Noordwijkerhout.

Ondergetekende is bekend met het feit dat, indien hij / zij niet akkoord is met de afschrijving, hij / zij binnen 30 dagen bij zijn / haar eigen bankkantoor opdracht kan geven het bedrag terug te boeken. BIC: IBAN: Naam + voorletters: Adres: Postcode en Woonplaats: Datum: Handtekening:

voor alle informatie en nieuws • www.congresfrans.nl • pour toute information et actualités

7

TOUJOURS AU COURANT ! Vos parents ont décidé de passer les vacances d’été dans la capitale de l’Hexagone. Où est-ce que vous allez ?

Savez-vous ? Dans une vie, nous passons en moyenne 7 ans à manger, 531 jours à nous habiller, 32 jours à nous brosser les dents et plus de 5 mois aux toilettes… Combien de jours passons-nous à faire la queue, 300, 500 ou 700 ?

À Paris. La France est appelée l’Hexagone à cause de sa forme : la forme géométrique a 6 côtés.

Nous passons 500 jours à faire la queue. Combien de petits pois y a-t-il dans une boîte de conserve de 1 kilo ?

Accent grave

L’heure H

Quel est le seul mot dans la langue française qui a la lettre u avec un accent grave ?

Où

Humour à froid

Mes voisins m’ont invité à dîner samedi soir. À quelle heure est-ce que j’arrive ? A : À 18 heures B : À 20 heures 30 C : À 19 heures

Si vous avez la patience de les compter, merci de nous envoyer la réponse ;-)

C: À 19 heures

Une fête familiale C’est plutôt une fête familiale, les parents choisissent un parrain et une marraine. Il est d’usage de donner des sachets de dragées (roses ou bleues) aux invités. Quelle fête est-ce ?

TOT ZIENS OP DE STAND

Le baptême Frans leren is leuk! Het wordt nog leuker voor leerlingen als het aansluit op de Franse actualiteit. Bij D’accord! ontvangt u geregeld actuele opdrachten voor uw leerlingen, wekelijks maar liefst drie nieuwe casse-têtes en vier maal per jaar opdrachten rondom de meest recente lms en boeken. Hierdoor gaan de Franse taal en cultuur echt leven voor uw leerlingen en blijven zij toujours au courant !

www.daccord-malmberg.nl