Johannes Hospitium Vleuten Nieuwsbrief

Johannes Hospitium Vleuten

Nieuwsbrief 23e jaargang nummer 35 | december 2015

Voorwoord van het bestuur Het is nog geen kerstmis. Wij verheugen ons op sneeuw, een witte wereld en de stilte die zo past bij de dagen die ons vragen terug te kijken en stil te staan bij de betekenis van de dingen. Een vrolijk en inspirerend Kerstfeest wens ik u allen toe. Na oud en nieuw brengt een natuurlijk ritme ons terug in het heden en blikken wij vooruit. Wij verheugen ons op de toekomst en zien 2016 met vertrouwen tegemoet. Maar eerst terug naar afgelopen jaar. Een jaar vol veranderingen waar onze vrijwilligers en medewerkers onveranderd goed werk hebben geleverd. Dit blijkt onder meer uit de hoge cijfers die wij mogen ontvangen van onze gasten en hun naasten voor geleverde zorg en dienstverlening. Het is denk ik goed, bij een terugblik, hier als eerste bij stil te staan. Doe het maar eens na. Dag en nacht verantwoordelijkheid voor onze gasten die ons zo nodig hebben in de laatste weken, dagen en uren voor hun afscheid. Het is intensief en emotioneel werk dat je nooit helemaal los kunt laten. Het optreden van onze vrijwilligers en medewerkers dwingt respect af bij een ieder die ons Huis bezoekt en er oog voor heeft. 2015 stond in het teken van de nieuwe ontwikkelingen en het anticiperen op veranderingen die op ons af lijken te komen. Een en ander ingegeven door wetgeving en bezuiniging op ons zorgstelsel. Ook het Johannes Hospitium kan hieraan niet ontsnappen. De vergoedingen die wij ontvangen van de zorgverzekeraar zijn lager dan voorheen, maar nog steeds voldoende om ons concept en kwaliteit van zorg onaangetast te houden. Tevens zorgen wet en regelgeving voor extra werkdruk op velerlei gebied; financieel, personeel en organisatie, operationeel, facilitair en kwaliteit. Voor onze directeur Mw J. (Juul)

Böckling een dagelijkse taak, die ver af staat van het primaire proces, de zorg voor onze gasten. Reden voor Juul om vast te stellen dat dit niet meer de wereld is waar zij een aantal jaar geleden voor gekozen heeft. In maart dit jaar heeft zij de knoop doorgehakt en besloten haar hart te volgen naar een positie in de verpleegkunde. Juul had half november dit jaar haar laatste werkdag en zij zal per 1 januari een nieuwe start maken als verpleegkundige bij Buurtzorg in Gouda. Wij spreken hier nogmaals onze dank uit voor haar toewijding en inspanningen voor het Johannes Hospitium. Al deze ontwikkelingen dwingen ook ons als bestuur stil te staan bij de dingen die we doen en hoe we ze doen of georganiseerd hebben. Een Euro kan maar een keer worden uitgegeven. Dit brengt met zich mee dat wij alle activiteiten binnen ons huis tegen het licht willen houden om te beoordelen op noodzaak en efficiency. Dat doen we niet alleen. Sinds december 2015 hebben wij een club specialisten in huis van Care Shared Services die onder leiding van Peter Lensselink binnen een tijdsbestek van een aantal maanden ons moeten gaan ontzorgen op deelgebieden als hierboven beschreven. Wij hebben ons de vraag gesteld welke taken wij zelf moeten uitvoeren en > lees verder op de volgende pagina

Johannes Hospitium Vleuten Nieuwsbrief december 2015 | 1

welke zaken we kunnen uitbesteden om tijd en kosten te besparen. In de regel zijn dat zaken op financieel en facilitair gebied die los staan van de verpleging en zorg van onze gasten. Daarnaast zullen Peter en zijn collega’s ons helpen met het opzetten van werkprocessen die in overeenstemming zijn met de huidige richtlijnen en regelgeving. Begin volgend jaar hebben we ook een wisseling van de wacht bij onze artsen. Na ruim 10 jaar zal dokter A.M.M. (Fons) Mathot per 1 januari stoppen als vaste arts op de vrijdag. Gelukkig blijft hij nog wel verbonden aan het hospitium en beschikbaar als arts. Fons zal in zijn vaste rol worden opgevolgd door dokter M.J.E. (Marieke) Ausems die in de palliatieve zorg haar sporen heeft verdiend bij onder meer Hospitium Demeter in de Bilt en een tweejarige opleiding heeft gevolgd als Kaderarts Palliatieve Zorg. Wij zijn dokter Fons heel erg erkentelijk

voor zijn toewijding en zorg in zijn rol als medicus. Maar ook voor zijn levenservaring en wijsheid en hoe die werd ingezet om de kracht en identiteit van ons Huis te bewaren en te versterken. 2015 heeft ons veel gebracht; dankbaarheid van onze gasten en inzicht hoe we sturing moeten geven aan onze toekomst. Als ieder jaar zijn wij dankbaar voor ons mooie huis in Vleuten en de steun van u als gemeenschap met alles wat u doet. Dank in het bijzonder aan u donateur, onze Stichting Vrienden, dank aan u vrijwilliger en aan een ieder die ons steunt in woord en daad, zonder u geen Johannes hospitium. Namens het bestuur Jhr mr A.A. van der Does de Willebois

Zorg voor de gasten Veranderingen in de zorg In 2015 is er een en ander veranderd in de zorg. De hospicezorg zoals die in Vleuten wordt geboden valt onder de wijkverpleging. Binnen de wijkverpleging worden de budgetten krapper en dat geldt dus ook voor hospicezorg. Een ander gevolg van de nieuwe weten regelgeving is dat iemand die in een verpleeghuis woont in de laatste fase van het leven niet meer overgeplaatst kan worden naar een hospice. Gezien alle veranderingen wordt 2015 beschouwd als een overgangsjaar met hier en daar veel vraagtekens die hopelijk in 2016 beantwoord gaan worden. Dat maakt de uitdaging voor het leveren van liefdevolle topzorg voor de komende jaren nog groter. Bestuur en medewerkers hebben uiteraard zorg over alles wat er op hen afkomt en zijn zich ervan bewust dat met minder mensen en middelen meer werk verzet moet worden. Tegelijkertijd treden zij de toekomst met vertrouwen tegemoet, onder het motto: ”Stap voor stap en hand in hand.”

Een van onze gasten buiten in de tuin op het eigen terrasje..

2 Johannes Hospitium Vleuten Nieuwsbrief december 2015

Veranderingen in het JHV Een verandering komt nooit alleen. Zo heeft Juul Böckling besloten na vijf jaar directeurschap afscheid te nemen van het JHV. Het is zoals zij zegt “een hele mooie tijd geweest, waarin ik veel heb geleerd en mooie dingen heb meegemaakt. Ik vond vooral de samenwerking tussen professionals en zoveel vrijwilligers heel waardevol, dat maak je nergens zo mee.” Het is nu tijd voor een volgende stap, zowel in werk als privé. “Aan iedereen

veel dank voor de bijzondere tijd en veel succes met dit absoluut zinvolle werk!” In het licht van eerdergenoemde veranderingen is het zaak de organisatie eerst zodanig in te richten dat zij zowel financieel weerbaarder als organisatorisch slagvaardiger is. Om dit te realiseren worden momenteel oriënterende gesprekken gevoerd met partijen die hier een rol in kunnen spelen. Afhankelijk van de uitkomsten zal worden bezien hoe op kortere of langere termijn de leiding van het JHV wordt ingevuld. Medische dienst Ook in de medische dienst zijn er een aantal veranderingen op komst. Fons Mathot , de vaste waarnemer voor Piet, gaat die functie per 1 januari a.s. in principe overdragen aan Marieke Ausems. Fons blijft wel als waarnemend arts bij ons betrokken, maar dat zullen incidentele invalbeurten zijn.

Gezamenlijk koﬃedrinken in de keuken

2014

2013

2012

Totaal aantal zorgdagen

2313

2447

2255

Gemiddelde bedbezetting per dag

6,34

6,7

6,18

Totaal opgenomen incl. 7 aanwezig op 1 jan. Mannen Vrouwen

114 50 64

93 37 49

99 48 51

Gemiddelde opnameduur in dagen Minimum Maximum

21,4 1 176

26,3 1 148

24 1 144

Gemiddelde leeftijd van de gasten Leeftijd oudste gast Leeftijd jongste gast

72,5 98 44

68,6 102 29

73,58 101 31

44 40 2

61 31 7

74 12

82 14

Plaats van herkomst van de gasten Ziekenhuis Thuis Overig (verzorgingshuis/verpleeghuis) Hoofddiagnose Oncologie Overig (zoals COPD, ALS, card. klachten)

76 38

92 22

Betaalde medewerkers Het zorgteam (verpleegkundigen en verzorgenden) is een stabiel team. In januari dit jaar is er een verpleegkundige vertrokken, de jongste van het team. Het bleek niet eenvoudig een geschikte jonge verpleegkundige als opvolger te vinden voor dit werk. Dit blijft een aandachtspunt voor de toekomst. Scholing medewerkers Het Johannes hospitium hecht veel waarde aan opleiding en scholing van haar medewerkers en vrijwilligers. Zo heeft het zorgteam zich dit jaar onder begeleiding van een externe coach gericht op het vormen van een zelfsturend team. Een team dat met elkaar verantwoordelijk is voor het totale proces en de (extra) taken en verantwoordelijkheden onder elkaar verdeelt. Een zelfsturend team staat er niet van de een op de andere dag, het kost tijd en vraagt begeleiding. Ook vond weer de verplichte training bedrijfshulpverlening plaats en eind van het jaar zijn alle teamleden in twee dagdelen Foto’s medewerkersuitje


weer helemaal up-to-date geschoold in de verpleegkundige handelingen die nodig zijn om deze handelingen ook in de praktijk te mogen uitvoeren (Wet BIG). Naast het reguliere werk in het Johannes Hospitium heeft ook de hospitiumarts in 2015 op een veelheid aan podia deelgenomen om kennis uit de wisselen op het gebied van palliatieve zorg met andere instellingen, medisch specialisten en andere stakeholders in de zorg. Invalarts Fons Mathot bezocht het internationale congres over palliatieve zorg, dit jaar in Kopenhagen. Tevens werden in ons huis intern twee artsen in opleiding begeleid tijdens hun stage in het JHV, naast diverse artsen in opleiding die voor een dag of dagdeel meeliepen. In het nabijgelegen Antonius ziekenhuis Leidsche Rijn is onze hospitium arts wekelijks werkzaam als consultent palliatieve zorg en betrokken bij de doorstart van het palliatieteam in het ziekenhuis. Voor de vrijwilligers van het hospitium is er een continue intern scholingsaanbod waarin verschillende thema’s aan bod komen. Er vindt gemiddeld eens per maand een cursusavond plaats.

“De enige opmerking die ik kan bedenken, is toen mijn moeder stervende was, er waarschijnlijk, vrijwilligers binnenkwamen lopen die wij niet kenden en dit door mijn familieleden als storend werd ervaren..” Extern bezoek Dit jaar kon het JHV zich in de belangstelling van twee burgemeesters verheugen. Eind april bezocht de heer Jan van Zanen, burgemeester van Utrecht, het hospitium. Hij luisterde aandachtig naar de verhalen van medewerkers en kwam in gesprek met een van de gasten. Hij was zichtbaar onder de indruk van dit gesprek en het mooie werk in het algemeen. Eind september volgde de heer Marc Witteman, burgemeester van de gemeente Stichtse Vecht. Met hem mee kwamen twee heren van de Lions te Maarssen die


Een van de tuinvrijwilligers aan het werk in de tuin.

jaarlijks een groots kerstconcert organiseren in de hervormde kerk te Maarssen, waarvan de opbrengst geheel ten goede komt aan het Johannes Hospitium . Ook zij kregen een rondleiding en prezen de inzet van zoveel vrijwilligers. In oktober hadden we een delegatie uit Rome van de Orde van Malta op bezoek die met belangstelling informeerden hoe wij onze organisatie met de vele vrijwilligers vormgeven. Keurmerk Prezo Dit jaar deden wij mee aan een pilot voor een nieuw keurmerk van Prezo/Perspekt. Prezo staat voor prestaties in de zorg en dat was dit jaar dan ook nieuw aan de manier waarop in een pilot de audit werd uitgevoerd. Niet zozeer de processen als het resultaat tellen bij de waardering door de auditcommissie. We hebben hier nog een slag te maken in het zogenaamde cyclisch werken. Dat we niet alleen Doen maar vooral noteren wat, wanneer en hoe we iets doen. Wij zijn nu samen met Care Shared Services onder leiding van Jeanne van Eert onze organisatie en processen op deze nieuwe criteria aan het aanscherpen en

verwachten medio 2016 te voldoen aan de eisen van het nieuwe Keurmerk. De vrijwilligers van het Johannes Hospitium Eind 2014 sloten we af met een totaal aantal vrijwilligers van 119. In dit jaar zijn 25 nieuwe vrijwilligers begonnen en hebben 27 vrijwilligers afscheid genomen. Het vrijwilligersbestand van het hospitium is stabiel te noemen. Veel vrijwilligers zijn al jaren actief.

“Het afscheidsritueel in het hospitium was mooi en respectvol...” De zorgvrijwilligers hebben zich ingezet voor de zorg aan onze gasten. Er worden per dag in totaal 7 zorgvrijwilligers ingezet in ochtend-middag-avond- en nachtdiensten. Zij helpen de verpleegkundigen bij de zorg aan het bed, hebben huishoudelijke taken en geven persoonlijke aandacht aan onze gasten. Er zijn in totaal ruim 50 vrijwilligers in de zorg actief. De kookvrijwilligers hebben de maaltijden voor onze gasten verzorgd vanuit het principe “koken met liefde”, waarbij ze zoveel mogelijk aansluiten bij de persoonlijke wensen van de gasten. Voor gasten die nog eten is de avondmaaltijd vaak een hoogtepunt van de dag. Er zijn in totaal circa 20 kookvrijwilligers actief. Twee koks hebben een kruidentuintje aangelegd waar veel gebruik van wordt gemaakt. De gastvrouwen- en heren van de receptie hebben het bezoek ontvangen, de telefoon aangenomen, koffie en thee gezet, de bloemen verzorgd enzovoorts. Ook kunnen zij voor voorkomende klussen zoals kopiëren worden ingezet. Zij hebben een belangrijke taak in het uitstralen van de gastvrijheid wat binnen het hospitium zo belangrijk wordt gevonden. Ook tijdens de uitgeleides van onze overleden gasten hebben zij een belangrijke rol om familie te ontvangen en van koffie en thee te voorzien.

“De verzorging in het hospice is overweldigend geweest...” De tuinvrijwilligers zijn vooral in de zomermaanden druk om de tuin rondom het huis te onderhouden. Er wordt jaarlijks een tuinplan opgesteld. In 2014 zijn twee tuin-

vrijwilligers begonnen die ieder een dagdeel per week in de tuin werken. In 2015 is hier nog een derde persoon bijgekomen. Dit draagt enorm bij aan de continuïteit van het tuinwerk. Daarnaast zijn er enkele grotere tuinklusdagen per jaar. Eén tuinvrijwilliger heeft coördinerende taken. Elke gast kan vanuit zijn of haar bed genieten van de resultaten van de werkzaamheden. Daarnaast zijn er nog diverse vrijwilligers actief in werkzaamheden zoals administratie, roosteren, onderhoud, schoonmaak, boodschappen enzovoorts. Ook zij leveren een belangrijke bijdrage aan de continuïteit van het werk en de gastvrijheid waarin wij onze gasten kunnen ontvangen. Het hele jaar door organiseert het hospitium cursussen, teamoverleggen en informele bijeenkomsten voor vrijwilligers zodat zij zich goed toegerust voelen voor hun werkzaamheden.

Het Johannes Hospitium mocht de tweede prijs in ontvangst nemen van de ‘Wij maken Utrecht trofee’.

Bijzonder: De vrijwilligers van het hospitium zijn voorgedragen voor de WijMakenUtrecht trofee 2014 van de gemeente Utrecht. Van de ruim 50 aangemelde vrijwilligersprojecten hebben de vrijwilligers van het hospitium uiteindelijk de tweede prijs gekregen! De prijs was een geldbedrag van 1500 euro. Dit is in 2015 gebruikt voor een informele medewerkersbijeenkomst met etentje. Een mooie blijk van waardering voor al het werk wat door vrijwilligers binnen het hospitium verzet wordt.


Als kok werken in het hospitium In ons hospitium komen elke dag twee koks om voor de gasten te koken. Ze gaan bij de gasten langs om te vragen waar zij zin in hebben, doen de boodschappen en maken alle gerechten met verse ingrediënten. Twee koks, die dit werk al een paar jaar doen, hebben we geïnterviewd. Teresa de Groot, die drie jaar in het hospitium werkt, en Joop Tetelepta die er vijf jaar werkt. Teresa heeft veel verschillende banen gehad. Ze werkte in een kinderdagverblijf, was bloembindster en deed projectondersteuning bij SNS/Reaal. Momenteel zoekt ze een nieuwe baan. Joop is begonnen bij de PTT als ontwerper van de koperen leidingen in de grond. Momenteel werkt hij bij Euroﬁber, een bedrijf dat grote glasvezelnetwerken aanlegt en verhuurd. Hij werkt elke week een paar uur over bij dat bedrijf, zodat hij tijd heeft voor zijn werk als kok in het hospitium.

“Zij gaf aan dat het wel vakantie leek... in het begin, zo luxe ervaarde zij het.” Kun je je herinneren hoe het voelde toen je hier voor het eerst kwam koken? Teresa: De eerste keer ging ik er met lood in mijn schoenen heen. Ik zag er erg tegen op om te werken met zieke mensen. Ik verwachte een sfeer van treurigheid en was bang dat ik zelf zou moeten huilen. Maar de sfeer in het hospitium was juist heel ontspannen en in zekere zin vrolijk. De eerste keer kookte ik met een kok die vanaf het begin bij het koken was betrokken. Zij stelde me op mijn gemak en alles liep goed. Joop: Ik kwam in aanraking met het hospitium toen ik aan het collecteren was voor de Nierstichting. Ik kwam bij iemand aan de deur die al jaren vrijwilliger was in het hospitium. Daar raakte ik mee aan de praat over vrijwilligerswerk. Ze zei dat er een kookvrijwilliger werd gezocht. De eerste keer vond ik het allemaal erg lang duren en was ik laat thuis. Maar toen ik meer ingewerkt was, vond ik die rust juist erg prettig en genoot ik er van om op mijn gemak te kunnen koken. Is koken in het hospitium verschillend van koken voor andere mensen? Teresa: Ja, voor een aantal gasten is het eten het hoogtepunt van de dag. Uiteraard naast familiebezoek en dergelijke. Bovendien wordt er op maat gekookt. We


maken verschillende gerechten zodat elke gast krijgt wat hij lekker vindt. Joop: Ik kan vrijwel alles maken, maar ik kook graag Indische gerechten. Soms mag een gast niet alles hebben (zout, gluten) of heeft de gast bepaalde problemen, bijvoorbeeld slikproblemen. Daar houden we uiteraard rekening mee. We overleggen altijd met de verpleging hoe we dan toch zo lekker mogelijk kunnen koken voor de gast. Hoe ervaar je de samenwerking met de andere koks? Teresa: Er werken natuurlijk heel verschillende mensen die ook niet allemaal hetzelfde over het koken denken. Ik ben heel erg gespitst op de presentatie van het eten. Het moet er mooi uitzien. Als iemand een mandarijntje vraagt dan ontvel ik dat. Andere koks gaat het meer om het eten zelf. Die hebben daar een ander gevoel bij. Joop: Dat herken ik heel goed. Maar voor sommige gasten gaat het er meer om wat ze te eten krijgen dan hoe het er uit ziet. Maar als ik als nagerecht een ijsje maak dan zorg ik dat het sausje er netjes onder ligt en doe ik een beetje kaneel op de slagroom. Het uiterlijk doet eten, en voor veel gasten is het belangrijk dat ze eten. Maar iedere kok doet het op zijn eigen manier en heeft zijn eigen specialiteiten. Dat geeft nooit problemen; ik kan met alle andere koks goed overweg. Kun je in een paar woorden omschrijven wat het met je doet? Teresa: Ik heb veel meer waardering voor het leven gekregen. Dat het leven kort is en dat je er wat van moet maken. Wat ik leer van de gasten is, dat ondanks dat het

“De kamer was geweldig. De eigen sfeer kon worden aangebracht met spullen van thuis. Ook de omringende tuin en het zitje echt geweldig. Daar is veel gebruik van gemaakt.”

leven kort is en dat je soms een harde noot moet kraken, het leven toch heel mooi en kostbaar is. Sommige mensen kunnen heel goed met de dood omgaan. Ze hebben al hun kwesties weten op te lossen en hebben vrede met de manier waarop ze hun leven geleefd hebben. Joop: In het begin nam ik sommige problemen echt mee naar huis en vond ik veel dingen heel erg. Later werd dat minder. Nu ben ik me er veel meer van bewust geworden dat ik moet genieten van het leven. Dat gezondheid enorm belangrijk is. Wat is je mooiste ervaring tot nu toe? Teresa: Soms worden er gasten opgenomen die al een paar weken nauwelijks gegeten hebben. Het geeft me een enorme voldoening als we er in slagen om uit te zoeken wat de gast misschien lekker zou vinden en dat dan te maken. Ik word er erg blij van als de gast weer gaat eten en daar dan ook plezier aan beleeft. Joop: Ik ben Molukker en ik ben blij dat de Molukkers het hospitium ook ontdekt hebben. Vroeger werd alles wat met sterven te maken had binnenskamers gehouden. Ik heb voor iemand die ook uit de Molukken kwam heel speciale gerechten kunnen koken. Dat vond ik prachtig om te doen..

“Thuiszorg was geen optie. Het Hospitium kon dat 1000 x beter. Dat was goed voor mijn vrouw.” Wat vind je moeilijk? Teresa: Er zijn natuurlijk moeilijke momenten. Ik kwam een kamer binnen waar de gast met haar partner enorm zat te huilen. Dat vond ik heel zwaar om mee te maken. Ook als er jonge mensen zijn opgenomen vind ik dat heel erg. Dat hoort niet en wekt weerstand bij me op. Het is moeilijk te accepteren dat hij of zij er op een gegeven moment gewoon niet meer is. Dan heb ik ook erg te doen met de partner en de familie. Joop: Zoals ik al zei, nam ik, toen ik er pas was, nogal wat problemen van de gasten mee naar huis. Ik vind het moeilijk die achter me te laten. En om een praktisch punt te noemen: ik vind het soms lastig om me aan het budget te houden dat beschikbaar is voor de maaltijden.

Ik denk dan, als de gast iets wil moet ik dat ook maken. Ook als ik dan bij wijze van spreken 9 gerechten zou moeten maken. Voldoet het werk aan je verwachtingen? Teresa: Ja, helemaal. Ik heb erg veel vrijheid vind ik. Ik heb altijd kunnen koken zoals ik dat graag doe. We zijn maar een paar minuten binnen bij elke gast. Maar toch ontstaat er al heel snel een band. Een gast, die wel door had dat ik plezier in koken heb, vroeg me of ik iets wilde maken uit mijn geboorteland El Salvador. Ik heb toen een vermicellikoek gemaakt en vond het gaaf dat ze daar blij mee was. Wat ik jammer vind is dat sommige gasten hun smaak verliezen. Ik kook zoals ik altijd kook, maar ze vinden het niet meer lekker. Ik trok me dat heel erg aan, maar nu weet ik dat ik dat niet moet doen. Ik kan ze dan gewoon niet meer blij maken met eten. Joop: Dat geldt voor mij ook. Ik vind het geweldig werk. Ik maak er graag de tijd voor vrij door op een andere dag over te werken. Elke dag die ik in het hospitium werk is eigenlijk bijzonder en ook elke dag is anders. Zo lag er bijvoorbeeld een vrouw in het hospitium, waarvan de familie op bezoek kwam. Ze kwamen ook in de ruimte waar alle foto’s van de medewerkers hangen. Een van de familieleden zei toen ze mijn foto zag in het Maleis: Hé Jopie ketjil! Wat betekent: Hé, kleine Joop! Dat vond ik leuk. Maar uiteindelijk gaat het er om, dat het me lukt om een glimlach op het gezicht van de gast te krijgen. Daar doe ik het voor. (Interview: Joop Maissan)

Foto’s medewerkersuitje


Zwijgender-wijs Ervaring één: ik rijd naar het huis van mijn dochter. Kleinkind Jet zit in de maxi cosi, achter mijn stoel. Ik praat met Jet. Jet zegt niets terug. Misschien slaapt ze wel. Ik blijf de hele weg tegen haar praten en als ik haar thuis aflever vertel ik beide ouders dat we onderweg een heel goed gesprek hadden. Zo voelde het ook: ik kon alles aan haar kwijt. Ervaring twee: ik vergezel een oude oom bij zijn bezoek aan een osteopaat. Deze moedigt hem aan om alles te vertellen waar hij last van heeft. Hij wordt daarbij niet onderbroken, hij mag van de hak op de tak springen, er worden geen verdiepingsvragen gesteld. Alles krijgt evenveel aandacht, is even welkom. Ik zie de weldadige uitwerking hiervan op mijn oom. Ik voel een onthutsende uitwerking op mezelf. Dit zwijgend luisteren is mij als arts afgeleerd. Ik moet kanaliseren, ik moet structureren, ik moet doen. Doen. Ik heb altijd vragen klaar liggen. Ik vuur ze af op de patiënt. Ik denk dat dat behulpzaam is. Vragen afvuren. Ervaring drie: in het boek The Flame Trees of Thika beschrijft Elspeth Huxley haar jeugd als blank meisje in Midden-Afrika, begin vorige eeuw. Wanneer ze meer te weten wil komen over een geheimzinnige buurman, een jager, gaat ze bij haar moeder te rade. Moeder grijpt deze gelegenheid aan om de achtjarige Elspeth iets essentieels te leren over het stellen van vragen: ‘Het afvuren van een vraag is als het afvuren van een geweer. Pang! Alles slaat op de vlucht en zoekt dekking. Maar als je heel stil zit en doet alsof je niet kijkt, dan zullen alle gegevens naar je toe komen en rondom je voeten gaan pikken, omstandigheden duiken op uit het struikgewas en verklaringen zullen tevoorschijn kruipen en gaan liggen zonnebaden op een steen. Als je heel geduldig bent zul je veel meer zien en begrijpen dan een man met een geweer.’ Einde citaat. Pang! Die laatste zin dreunt nog steeds bij me na. Ervaring vier: familie van een patiënt vraagt me: gaat het nog lang duren? Ik denk dat vader het niet lang meer zal maken. Ik suggereer om de tijd die nog te gaan is te gebruiken om rustig bij vader te zijn. Zitten, luisteren, kijken, mijmeren. Stil zijn. Wie weet leer je zo vader en jezelf beter kennen dan toen er nog van alles gezegd kon worden ….. Utrecht juni 2015

Piet van Leeuwen

“... dat wij ook een zeer goed gevoel hebben gehad dat mijn man en onze vader in onvoorziene situaties snel genoeg hulp kreeg”

Wespendief Bijzonder bezoek in het hospitium: een wespendief ontdekte een nest in de grond vlak bij de ingang. In ruim een half uur heeft hij het nest uitgegraven en leeg gegeten. Af en toe nam hij plaats op het vogelbeeld in onze tuin om even uit te rusten.


Colofon Stichting Johannes Hospitium Vleuten Kloosterweide 2 3451 VN Vleuten Postbus 97 3450 AB Vleuten Telefoon 030 6775013 Fax 030 6771371 Email: [email protected] Website: www.hospitiumvleuten.nl Johannes Hospitium Vleuten Bestuur Jhr mr A.A. van der Does de Willebois (voorzitter) C.J. de Boer - Barones van Lynden (secretaris) Mr. D. Baron van Hövell tot Westerflier (penningmeester) Mevrouw drs H.J.G.M. van Gessel De heer mr E. J. M. Kerpen Jkvr T.S. van Suchtelen, arts Stichting Vrienden van het Johannes Hospitium Vleuten Bestuur Mevrouw J.C.A. Kuijf-Kurver (voorzitter) A.F. Boot W. Groen in ‘t Woud A. Aan de Stegge Mevrouw M.C. Schoonheim (secretaris en penningmeester) Redactiecommissie Mevrouw J. Böckling Mevrouw E. van Denzel Jhr Mr A.A. van der Does de Willebois De heer J. Maissan Opmaak en drukwerk Drukkerij van Rooijen, Vleuten

Johannes Hospitium Vleuten Nieuwsbrief

Recommend Documents