Jeugdzorg, samen onze zorg... ...een sprong naar een nieuw perspectief informatie brochure
Stichting Jeugdzorg Sint Joseph (SJSJ) is een multifunctionele organisatie voor jeugdbescherming, jeugdhulpverlening en onderwijs, bedoeld voor jongens en meisjes in de leeftijd van 12 t/m 23 jaar, met een mogelijke uitloop tot 27 jaar. Van SJSJ maken Het Keerpunt, Icarus en Almata deel uit.
“Perspectief: dat is wat wij bieden.” Jan rombout, bestuurder
Stichting Jeugdzorg Sint Joseph (SJSJ)
1
Het Keerpunt bestaat sinds 1984 en is de enige justitiële jeugdzorginstelling (JJI) in Limburg.
2
3
Justitiële Jeugdzorg
Het Keerpunt, de enige Justitiële Jeugdzorginstelling (JJI) in Limburg, valt onder de beleidsverantwoordelijkheid van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. De instelling biedt plek aan jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd, of daarvan worden verdacht. Het Keerpunt kent naast kortverblijf - en langverblijf gesloten behandelgroepen, een Individuele Trajectafdeling (ITA). Een kortverblijfgroep is bedoeld voor jongeren die in afwachting zijn van hun proces, of voor jongeren met een detentiestraf. Een langverblijfgroep biedt plaats aan jongeren, die via het strafrecht een zogeheten Plaatsing in Inrichting voor Jeugdigen (PIJ) -maatregel hebben gekregen. Een behandeling is zeer intensief.
De ITA-afdeling is in eerste instantie bedoeld voor jongeren met een PIJ-maatregel, voor wie een groepsgerichte benadering nadelig uitpakt. Op de ITA-afdeling volgen jongeren een individueel behandeltraject, dat is gericht op het verminderen van ongewenst, oftewel groepsongeschikt gedrag. Meestal vindt het resocialisatietraject plaats vanuit de ITAafdeling. Heel soms keert een jongere terug naar een langverblijf behandelgroep. Ook adolescenten kunnen voor een behandeling bij Het Keerpunt terecht. Het adolescentenstrafrecht (ASR) is bedoeld voor adolescenten of jongvolwassenen, die op het moment van het plegen van een delict tussen 18 en 23 jaar zijn. ASR biedt sinds 1 april 2014 de mogelijkheid deze groep volgens het jeugdstrafrecht te vervolgen. Tot die datum konden adolescenten alleen via volwassenenstrafrecht worden berecht en werden ze in een gevangenis voor volwassenen geplaatst.
Icarus is een instelling voor gesloten jeugdzorg, ook wel jeugdzorgPlus genoemd. Icarus bestaat sinds 1 januari 2008.
4
Jeugdzorg plus
Icarus is een gesloten instelling die sinds januari 2015 onder beleidsverantwoordelijkheid van de gemeenten valt. Jongeren worden bij Icarus op basis van een civielrechtelijke titel geplaatst. Icarus behandelt jongens en meisjes met ernstige gedragsproblemen (agressief, antisociaal, opstandig gedrag of loverboy-problematiek). Jongeren hebben naast gedragsproblemen ook vaak een achterstand in ontwikkeling. Er zijn groepen met een gesloten en een open karakter. De groepen zijn onderverdeeld in aparte jongens-, meisjes- of gemengde groepen en bieden allemaal gesloten jeugdzorg aan.
De therapeutische gezinshuizen van Icarus zijn een vervolgtraject op de behandeling in een reguliere JeugdzorgPlus-groep. In een huiselijke omgeving met regels en structuur, wordt een woonplek voor jongeren met een machtiging gesloten jeugdzorg gecreëerd. Het gezinshuis heeft plek voor zes jongeren, jongens én meisjes bij elkaar. Een gezinshuisouderpaar is verantwoordelijk voor de begeleiding en zorg van de jongeren. De gezinsleden worden intensief begeleid door een team van professionals.
• Combitraject in samenwerking met XONAR is SJSJ in januari 2015 gestart met het combitraject ‘Op weg naar zelfstandigheid’, dat is gericht op het voorbereiden van zelfstandig wonen. Nieuw bij dit project is dat jongeren van beide organisaties worden begeleid.
“Je moet energie putten uit de kleine succesjes.”groepsleider
5
SJSJ-Almata ligt in de gemeente Woensdrecht (West Brabant) en is net als Icarus een jeugdzorgPlus-instelling.
6
7
Jeugdzorg PLUS
Ook SJSJ-Almata valt sinds januari 2015 onder beleidsverantwoordelijkheid van de gemeenten. Bij SJSJ-Almata worden jongens en meisjes behandeld met ernstige gedragsproblemen. Dat kan agressief, antisociaal of opstandig gedrag zijn, maar ook loverboy-problematiek. Behalve gedragsproblemen hebben deze jongeren vaak een licht verstandelijke beperking (LVB). Plaatsing gebeurt op basis van het civielrecht. Er zijn groepen met een echt gesloten karakter en groepen met een meer open karakter. De groepen zijn onderverdeeld in aparte jongens-, meisjes- of gemengde groepen en bieden allemaal jeugdzorgplus aan.
“Zonder oprechte belangstelling bereik je niets.” JAN VAN WIRDUM, directeur
Almata heeft samen met verschillende zorgorganisaties een aantal specifieke vervolgtrajecten ontwikkeld; Thuis-Best, Fasehuis Plus en traject vervolgbehandeling.
• Thuis-Best Het traject ThuisBest is gericht op een snelle terugkeer naar huis. De voorbereidingen starten vrijwel meteen na opname. Na zes weken SJSJ-Almata gaan jongeren die in dit traject zitten weer naar huis. De eerste vier weken in een verlofsituatie, daarna permanent. Een Multi Systeem Therapeut ondersteunt een gezin vijf maanden intensief. Na afloop wordt afgesproken welke lichtere ondersteuning voor hoelang nog nodig is. Dit gebeurt bij voorkeur in samenspraak met Sociale wijk- of regioteams. Dit zorgtraject wordt uitgevoerd in samenwerking met de Viersprong; Prisma en MST-Nederland en andere MST aanbieders.
9
8
• Fasehuis Plus In dit traject worden jongeren zo goed mogelijk voorbereid op een vorm van zelfstandig wonen. Dit betekent dat na een verblijf van zo’n vier maanden in SJSJ-Almata, de jongere naar het Fasehuis Plus in Tilburg verhuist. Daar woont hij of zij ongeveer een half jaar met twee andere jongeren samen. In deze zeer kleinschalige woonvoorziening worden de jongeren intensief begeleid in zelfredzaamheid en zelfstandigheid. De jongeren gaan in de omgeving naar school of werken. De begeleiding is continu, consistent en intensief en moet leiden tot een betere aansluiting op de vervolgsituatie. Daarbij moet je denken aan verdere zelfstandigheidtraining, begeleid zelfstandig wonen of geheel zelfstandig wonen. Dit zorgtraject wordt uitgevoerd in samenwerking met Idris/Amarant.
• Traject vervolgbehandeling Het traject Vervolgbehandeling richt zich op jongeren, die voor langere tijd behandeling en/of intensief ondersteunend verblijf nodig hebben. Jongeren met een LVB doen dit meestal in een Orthopedagogisch Behandel Centrum. Hoewel het verblijf op twee verschillende locaties plaatsvindt, gaat het om één doorlopend behandeltraject. Het aandeel van JeugdzorgPlus is zo lang als nodig, maar zo kort mogelijk. Bij de behandeling zijn medewerkers van beide organisaties betrokken.
“Die groepsleider zei: ‘als ik op jou mopper, is dat omdat ik weet dat jij veel meer kunt.” Naomi, jongere
Onderwijs neemt een belangrijke plaats in binnen het dagprogramma van de SJSJ.
10
Tijdens een behandeling doorloopt de jongere verschillende fasen. De eerste fase is met name gericht op het aanleren van basisvaardigheden, zoals zichzelf verzorgen, het opruimen van de eigen kamer, tafelmanieren en het plannen van tijd.
Geïntegreerd onderwijsdagprogramma
Er wordt onderwijs geboden dat zoveel mogelijk aansluit bij de mogelijkheden van de jongere, bij wie in de regel van een instabiele schoolcarrière sprake is geweest. Het dagprogramma biedt een duidelijke structuur en regelmaat. Naast theoretische vakken kunnen jongeren kiezen voor een praktische studierichting, zoals metaalbewerking, metselen en houtbewerking. Tijdens het geïntegreerd onderwijsdagprogramma zijn er drie verschillende projecten waaruit een jongere zijn of haar keuze kan bepalen: huishouden, atelier en sport. Deze projecten, die vallen onder het algemeen praktisch onderwijs, zijn vaak gericht op het aanleren van de sociale- of werkvaardigheden, die jongeren in een stage, baan of hun sociale leven nodig zullen hebben.
fasen
In de daaropvolgende fasen worden moeilijkere vaardigheden aangeleerd, zoals het uiten van emoties als boosheid, angst en verdriet. Iedere jongere krijgt een beloningskaart met daarop specifieke leerpunten, bijvoorbeeld ‘ik houd me aan de afspraken’ of ‘ik ruim mijn kamer netjes op’. De mentor bekijkt per moment en per dag samen met de jongere of hij of zij het juiste gedrag laat zien. Zo ja, dan kan de jongere een beloning verdienen, zoals een extra activiteit. Daarnaast mogen jongeren in een later stadium op verlof naar huis en kunnen ze extra verlofmomenten verdienen.
SJSJ beschikt over een breed aanbod van aanvullende therapieën, interventies en trainingen. De gedragswetenschapper bepaalt op basis van de problematiek van een jongere voor welke therapie of interventie hij of zij in aanmerking komt. Dit wordt met de jongere en andere betrokkenen besproken en opgenomen in het behandelplan. Iedere jongere heeft een mentor die hem of haar begeleidt en de ontwikkeling extra in de gaten houdt. Ouders of verzorgers worden door middel van besprekingen en telefonische contacten van de behandeling op de hoogte gehouden.
In de laatste fase wordt de jongere voorbereid op de terugkeer naar de maatschappij. Soms hebben jongeren naast de behandeling therapie, trainingen of interventies nodig, zoals sociale vaardigheidtraining, agressie-regulatietraining of training hoe om te gaan met drugs.
“Bij het werken met deze jongeren bestaan geen snelle oplossingen.”ben dolmans, directeur
11
Naast de groepsleiders en leerkrachten die direct met de jongeren werken, zijn gedragswetenschappers verantwoordelijk voor het verloop van de behandeling, stellen zij individuele behandelplannen op, geven individuele therapie en voeren gesprekken met ouders.
12
Disciplines
Een persoonlijke trajectbegeleider houdt zich bezig met het contact met ouders en andere externe instanties die betrokken zijn bij de behandeling van de jongere. Binnen SJSJ werkt een team van therapeuten groepsoverstijgend met de jongeren. Deze therapeuten maken deel uit van het multidisciplinaire team rondom een jongere en hebben een belangrijke rol in de voortgang van de behandeling. De therapieën of trainingen kunnen individueel, in groep of samen met familieleden van de jongeren zijn.
de toekomst
Omdat binnen justitiële en gesloten jeugdzorginstellingen steeds meer jongeren binnenkomen met een zware en soms gecombineerde problematiek (ADHD, autisme, persoonlijkheidsproblematiek of jongeren met een psychose), heeft SJSJ kinder- en jeugdpsychiaters in dienst. SJSJ heeft daarnaast een eigen medische dienst en beschikt over een huisarts, tandarts en fysiotherapeut op consultbasis. Daarnaast kunnen de jongeren begeleiding krijgen van een geestelijk verzorger of imam.
Uiteindelijke doel is jongeren zo succesvol mogelijk terug te laten keren naar de maatschappij. Vandaar dat jongeren tijdens hun verblijf zoveel mogelijk vaardigheden krijgen aangeleerd en onderwijs op maat wordt aangeboden.
13
SJSJ - Icarus SJSJ - Het Keerpunt
Pater Kustersweg 8 SJSJ - Almata 6267 NL Cadier en Keer 043 407 71 50
[email protected]
www.sjsj.nl
O.L.Vrouwe Ter Duinenlaan 193 4641 RM Ossendrecht 0164 27 11 40
[email protected]
