Het CJG-werkveld en de functies Dit document duidt het CJG werkveld in Breda. In deze memo beschrijven we de uitgangspunten, functies en de context waarin de CJG-ers werken. Het CJG werkveld is er om Bredase ouders en jeugdigen van -9 maanden tot 23 jaar te ondersteunen bij kleine en grote vragen over opvoeden en opgroeien. Door dialoog over opvoeden en opgroeien van ouders en jongeren onderling te stimuleren, kleine en grote vragen te beantwoorden en waar nodig intensiever te ondersteunen. De CJG-uitgangspunten Voor de dienstverlening van CJG Breda aan ouders/jeugdigen hanteren we in Breda drie uitgangspunten: 1. Jeugd en ouders zijn leidend. Met andere woorden, de CJG-professional werkt vraaggericht en is daarbij altijd gefocust op de talenten, mogelijkheden van ouders/jeugdigen en hun omgeving, zodat zij vanuit hun eigen kracht antwoorden op vragen vinden. 2. Ouders en jeugdigen nemen hun verantwoordelijkheid: zij zoeken zelf antwoorden en delen ervaringen met anderen. CJG Breda zorgt voor kwalitatief goede informatievoorziening, met onder andere websites, strips, tipsheets en zogenoemde dialoogstarters zoals een complimentenkwartetspel, om de zelfredzaamheid van ouders en jeugdigen waar gewenst cq nodig te faciliteren, dus zonder aanwezigheid van een professional. Waar nodig ondersteunt CJG Breda ouders en jeugdigen om met elkaar in contact te komen, met onder andere CJG-ambassadeurs (‘CJG-ouders’ en CJG-pioniersjongeren) en contactmomenten als ouderavonden op school. Is dat onvoldoende, dan is individuele ondersteuning mogelijk. 3. Ook CJG-professionals spreken elkaar aan op hun eigen kracht. Met verschillende deskundigheden werken zij in teamverband; in de wijk. Het team is verantwoordelijk voor het stimuleren van dialoog over opvoeden en opgroeien en bieden van antwoorden op kleine en grote vragen, geven van advies en ondersteuning aan ouders/jeugdigen in haar wijk. Daarbij hebben professionals vanuit CJG Breda de lead, en is het CJG-management ondersteunend. Drie CJG-functies Het Bredase CJG-werkveld kent drie functies: de School-CJG-er, de CJG-coach en de CJGbegeleider. 1. Voor het adviseren en beantwoorden van vragen die ouders en jeugdigen in hun directe omgeving stellen, bijvoorbeeld op school, bij de kinderopvang of op de sportclub, ondersteunt de CJG-professional de medewerkers in die directe omgeving: de leerkracht/docent, medewerker kinderopvang en sporttrainer. De CJG professional met deze rol is in de wijk en op school voor ouders en jeugdigen een bekend en vertrouwd gezicht. Deze School-CJG-er heeft vooral een preventieve taak in het informeren en adviseren, het signaleren en het zonodig toeleiden naar hulp en weet daarnaast op veelvoorkomende vragen en ontwikkelingen in te spelen met preventieve activiteiten. 2. Voor vragen van ouders en jeugdigen waarbij kortdurende ondersteuning volstaat, individueel of in groepsverband, is een CJG-coach in de wijk beschikbaar. Deze coach geeft de ouder en/of jeugdige kortdurend ondersteuning, ‘een duwtje in de rug’, waarna de betrokkenen zelfstandig het opvoeden en opgroeien voortzetten. De gevraagde ondersteuning komt voort uit enkelvoudige, lichte vragen of problemen op meerdere leefgebieden maar met een enkelvoudige oorzaak. Denk bijvoorbeeld aan het experimenteren met softdrugs, door een puber, dat kan leiden tot spijbelen, schulden, ruzie thuis, et cetera.
Het CJG-werkveld en de functies, 13 maart 2012
1 /5
3. Voor ondersteuning van ouders en jeugdigen waarbij meer en langdurig contact nodig is en waarbij vertrouwdheid belangrijk is, soms intensief, dan weer op de achtergrond, maar bij spannende momenten (bijvoorbeeld schoolovergang) weer gewenst, coacht de CJGbegeleider het gezin. Deze CJG-begeleider is een ‘maatje’ voor het gezin, verleent voor het grootste gedeelte zelf de ondersteuning, is dus ook een generalist, maar dan langdurig bij het gezin betrokken. De begeleider kent zijn/haar eigen grenzen en zet naar eigen inzicht aanvullende expertise van collega’s in. Onderstaand schema geeft de samenhang tussen de CJG-functies weer, onderverdeeld naar de drie themalijnen van het Bredaas jeugdbeleid, en de vijf Wmo-taken waarvoor de gemeente verantwoordelijk is en de uitvoering bij CJG ligt. Brede Ontwikkeling Voor alle jeugdigen Info & advies Signaleren Toeleiden naar hulp
Versterken van Kansen
Passende Zorg
Voor jeugdigen die een steuntje kunnen gebruiken
Voor jeugdigen die te maken hebben met complexe problematiek
SchoolCJGer
Bieden (licht) pedagogische ondersteuning
CJG-
coach
CJG-
begeleider
Zorgcoördinatie In de bijlagen zijn de profielen van de beschreven CJG-functies opgenomen. De context en inbedding Voor alle CJG-professionals is bij een behoefte om te sparren over de inhoudelijke situatie, eigen inzet, aanpak of andere onderwerpen een specialistenteam beschikbaar voor consultatie en advies. Dit team bestaat uit een jeugdarts, jeugdpsycholoog en orthopedagoog. De CJG-professionals werken in teamverband in een van de vier Bredase kwadranten: NoordOost, Zuid-Oost, Zuid-West en Noord-West (zie de kaart in de bijlagen). Het CJG werkveld fungeert als vrijwillige eerstelijnsondersteuning, onder regie van de gemeente, met de taak twee doelstellingen van het Bredaas jeugdbeleid Jong@Breda te realiseren. Dit zijn doelstelling 6: CJG Dichtbij en doelstelling 8: Snel, passende hulp. De CJG- professionals werken samen met andere professionals:
de directe CJG-collega’s die vorm geven aan de wettelijke taken van de integrale Jeugdgezondheidszorg (iJGZ); professionals die onder regie van de gemeente de andere doelstellingen Jong@Breda realiseren. Bijvoorbeeld het kinder-, tiener- en jongerenwerk, de inzet bij voortijdig schoolverlaten; de professionals uit de tweede lijn, de geïndiceerde jeugdzorg, nu nog gefinancierd vanuit provinciale gelden, de GGZ-professionals, gefinancierd vanuit ziektekostenverzekering en AWBZ, en de professionals die langdurige ondersteuning vanuit de AWBZ leveren. De komende jaren worden deze financieringsstromen gemeentelijke verantwoordelijkheid (transitie jeugdzorg);
Het CJG-werkveld en de functies, 13 maart 2012
2 /5
professionals van andere dan (zorg)organisaties, zoals wijkconsulenten van woningbouwverenigingen, politie en medewerkers Veiligheidshuis.
Al deze professionals worden uitgenodigd te werken vanuit dezelfde gebieden (kwadranten) in Breda, en dezelfde uitgangspunten, het CJG gedachtegoed, te hanteren. De betreffende CJGorganisaties wordt gevraagd de benodigde ruimte voor hun professionals te creëren. De gemeente zal de komende transitieperiode tot en met 2012 benutten om de totale inzet zodanig te regisseren, dat die een antwoord geeft op de vraag en behoefte van ouders en jeugdigen. Alle professionals die ondersteuning leveren aan een gezin registreren dit in de verwijsindex Zorg voor Jeugd. Deze index ondersteunt professionals om snel te achterhalen wie mogelijk nog meer bij een gezin betrokken is. Maakt een professional zich zorgen over een gezin en/of jeugdige, dan moet hij of zij actie ondernemen en de actie afstemmen met de desbetreffende (CJG)-professional. De registratie hiervan in Zorg voor Jeugd maakt dat de gezamenlijke inzet bekend wordt bij de betrokken CJG-begeleider. Hiermee wordt Zorg voor Jeugd weer de lean en mean verwijsindex voor professionals die ondersteuning in een gezin leveren. Mensen buiten het ondersteunings- cq zorgverleningsveld, zoals leerkrachten, de buurtagent, kapper, voetbaltrainer etc., die zich zorgen maken over een jeugdige en of ouder hebben contact met de School-CJG-er.
Het CJG-werkveld en de functies, 13 maart 2012
3 /5
Bijlage - Buurt- wijk en districtsindeling van de gemeente Breda Breda is geogafisch ingedeeld in 194 subbuurten, 54 buurten, 11 wijken en 5 districten. Subbuurten worden in deze publicatie niet gebruikt. In de onderstaande tabel is de relatie tussen buurten, wijken en districten weergegeven. Zo heeft de buurt “Heilaar” bijvoorbeeld buurtcode 0505 en maakt deel uit van wijk 5 (West) en district 4 (Zuid-West). Voor de relaties tussen adressen en subbuurten/buurten wordt verwezen naar de publicatie ‘Alfabetische straatnamenlijst’, ook een uitgave van de afdeling Onderzoek en Informatie. Buurt 0000 0001 0002 0003 0004 0005 0100 0101 0102 0103 0104 0105 0106 0107 0200 0201 0202 0203 0300 0301 0302 0303 0309 0400 0401 0500 0501 0502
City Valkenberg Chasse Fellenoord Schorsmolen Station Belcrum Doornbos-Linie Biesdonk Geeren-Zuid Wisselaar Krogten Geeren-Noord Waterdonken Brabantpark Sportpark Zandberg Heusdenhout Blauwe Kei IJpelaar Overakker Ginneken Mastbos Boeimeer Ruitersbos Haagpoort Heuvel Tuinzigt
Wijk 00 00 00 00 00 00 01 01 01 01 01 01 01 01 02 02 02 02 03 03 03 03 03 04 04 05 05 05
Het CJG-werkveld en de functies, 13 maart 2012
District 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 3 3 4 4 4 4 4
4 /5
Buurt 0503 0504 0505 0506 0507 0508 0509 0600 0601 0602 0603 0604 0605 0606 0607 0609 0700 0701 0709 0800 0809 0900 0909 1000 1008 1009
Princenhage Westerpark Heilaar Hazeldonk Steenakker Effen – Rith Liesbos Gageldonk Kievitsloop Kesteren Muizenberg Heksenwiel Overkoeten Kroeten Emer Hagebeemd Bavel Nieuw Wolfslaar Buitengebied Bavel Ulvenhout Buitengebied Ulvenhout Prinsenbeek Buitengebied Prinsenbeek Teteringen Vluchtpolder Buitengebied Teteringen
Wijk 05 05 05 05 05 05 05 06 06 06 06 06 06 06 06 06 07 07 07 08 08 09 09
District 4 4 4 4 5 4 4 5 5 5 5 5 5 5 5 5 3 3 3 3 3 5 5
10 10 10
2 2 2
Legenda: Wijk 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10
Omschrijving Centrum Noord Oost Zuid-Oost Zuid West Noord-West Bavel Ulvenhout Prinsenbeek Teteringen
District 1 2 3 4
Omschrijving Centrum Noord-Oost Zuid-Oost Zuid-West
5
Noord-West
Kwadrant I Noord, Oost II Zuid, Oost III Zuid, West (inclusief district & centrum) IV Noord, West (inclusief wijk 507)
Het CJG-werkveld en de functies, 13 maart 2012
5 /5